วารสารทันตภูธรเล่ม 4-53

Page 1

P 1 | - 2553

P 2 | - 2553

ทูภทาย บรรณาŕ¸˜ิภาร ! "#$% 2554 ' () *) ( " + , - + .( "# + - * "#! * " (- /" * / * 0 !! * 1 ( *$% )$% $% - - - 2 ( * * ( ( ( *" + ,/ . .2563 1 "3 ( * $% ( 4 5 -.(*%- " +

- .26 - .% - , 7 " + 1 ! ' '. 8 * . ! ' '. '. % :(*;:(* . 4 % (" + * ! -"<. . * . ! ' *" '. "# ,= ! $ > / " (- $ ( * ! + 10 "# '. / 2 - * $ A +" + 2+ "3 " % ( 2+ * '. % '. "3 =07 ' +! */ + - . , 6. , $ = % . ' ( / * $ / +6 ! '. $%5 " 8 2+ 4 * . " +24 > - *':(*' * % ':(*' 6 ( $% - (

'. $%5 " 8 - - * ! $2$ / * / + * "3 /% * 5 ! *6 $

2+ "3 " % ( 2+ - (2+ * *! * / * * ! $ '. $% !: > - 4 * * . ! ' .* $ '. !: .( * -) - 2 +

* * . ! ' *" + "A . * >> (1)% ! .74 ! * '. $ ' ( 6. % -* ! * '. !: + - .74 ( '. + * >> (2) '. %

4 * . - * 0 ' . - * + * % . ' " - (- '. (% -* / % " 2GH ' % ) "/ 1 /" *GH '. 6 / ;+ - DMFT$ '. / *2 ( " % - * % >> (3) '. * + 2+ 4 GH (> *'- 2 % - ( ( " . % = + * + $ '. * ( % ,'. * - ,'. * -. 8 ( % - 1 2+ 4 GH *2 " . ( > " +24 $% !,: = , /" *GH ,! %. " , GH , 8 GH >> (4) 4 % '. ( > *'- $ ( '. ; ; '. * ( % ,'. * - ,'. * -. 1 = " . 2+ * 1 ( % - '. !: - . >> (5) '. ( > $ *" ; ; % > * +

- 1 "" + * * 7 *8.( $% -2 % 8 * '. $ ! 6. " = (% - . + .- . % .- . ">>(6)8 * ' N , - ' - 1! '. ^^ .2$ / ! ' *" '. ( * 7 $ . . ANC , / *" 1 '. $ . . WBC, / *" 1 '. $ , -7' N 1 '. " + *) , / *" 1 '. $ > * - 1 '. " + *), / *" '. 6 $%5 * / + > * , / *" '. * - % ) ( / *" " + ( ) 6 * * - +

" + ! ' - (" + - ! 8:* = "3 / */- ' ( $% '. 0 ' . ( !: * 0" +>- 7$% " + , ./ + "3 +! * * "3 "U % - ! ' '. '.,.2563 ( . VH 8:* / 0 + +?

". !#! ! #$% & ' ( ( %%*%) , #! & -# 083-4934543 ; nithimar_or@yahoo.com â˜ş P 3 | - 2553

สารบูŕ¸? ทูนตภบŕ¸˜ร

P39 "#$% * - - . w . 2554x

P3 ."#2554 ' + 2 ' + 12' + 2 - % P4 2

. ! ' *" " + , . ; / 7 P15 Jay-ac change the world : STILL LIFE P16 ! * 7 . N "#$% * . ! ' > - '. " - 7

P43 * . ! ' *" 1 '. $ > * - *! ' N "H55 2. *! 2553 > - '5.' .'-7 / " + .=A7 P47 "<. . VH > - 2 2. P48 ( * ...2 * * : 8 w x -* > - % GH

P18 " 2 % $2..$ % -

P50 . *" : % - : Fast food slow

> - . . /' -72 l "#5 B3 P21 * 0 ! / + 0 !/% *" + , - > - '5. . - 7 . P24 -! . 7 : > - ' (/' 0. *$%5 P26 % : -*$% . % ... 2 P33 /" *GH m 7 GH +

m n :

knowledge > - '. z 0 .2 P52 2 " + - . > - '5. . = + P54 GH* -% $2 > - '5. - , = . . P56 - ' ( 2 : : ! */ P58 4 5! * " + 1 / " > - . 7 - .0 P60 *$2 - "#$% |}}~ ("# + -)

> - '5. 52 , '

P34 "H5% GH 6 $ 1 - : '5."o-+ " + . A P35 4 * * . ! '$ 1 p > - . % -5 P37 " + Asian Chief Dental Officersu Meeting 2010 * ( 2 > - '5.2 :* , .v

P40 .2 /6 * * . ! ' *" '.

> - '5. -1 ,. . > 2 7 P61 % ! 4 / " + ' 7 / - .2 P62 /

G 7 $ (*; /" * GH P63 /

G 7 . 0 !

0 ! " + p : '5. -1 ,. . > 2 7 4 * 0 !2 *% *! ! ( 161/1 8 .8 4 - * 4 * 2 *% *! 90000 > , ' 7 074 - 326091 107 , 105 > 074  311386 www.ruraldent.org , http://ruraldentmagazine.blogspot.com ( - 42/198 ;. . 7 38 8. . 7 . - . * 2. 11000 > 083  4934543 ruralmax2007@ gmail.com 0 . : '5. . . . N 7 * 0 . : '5./' 2. . 7 , '5. .> ' - 2 .5 , '5. 7 * * , '5. - - 0 '5.' '. . - , .v , '5. 2. 2 7" + . .v , '.0 A ' N 7 ' . 7 ! - " +24 : '. z 0 .2 , '5., 0 , '.,. . - . % -* .2 , '. . " - 7 , 7 , '5. - , = . . ,% 2 2. , '5. = + , - 2625 > . =7 , '5. 7 0 ! - .5 : '5. .' ' >Š . , '5. . ,. . =7 -, '.2 N 7 = %+, '. . . 7 *' .,v '5. 5 -* . , '. + , =A , '5. 0 *,7 * ', '5."o-+ " + .A , '5.2 :* , .,v '5. . - 7 . , '. 8 - ., , '5., 8 .*%7, '5. 52 , ' '5.' .'-7 / " + .=A7, . . /' -72 l "#5 B3 ! " #$ % #& $ ! ! " ' ( ! ) ! #% * + P 4 | - 2553

.3.2554 $% # ! "! " " # $% &%' # # ( #) *+ + # " &%# # $,%, % % #- , % , # &" # *. $ - # " ! *+ + # # &" % % #- # %# ,, % ( , % 7 % % # ) & # )% 8 & & *. , % # * & /*0$ * &%# &%12 - # #* % #)# &" # *. + # $% , $% 3 ,* 4 *+ +$, # , % ( 5 5 +, " &7 $ #&= 3 , , $ *+ 3 % *0 * /*0 #& # %6 &%# # &" &%") 7 , 3% 8 + % .

P 5 | - 2553

! ( ( 18-26 '‹,2. - (6 6 / 4 2 / +" + . 6 0+ ' N +

2

. ! ' *" + * 0 ! * /' -72 4 * % " + ! '/% * . 19 . * ",: = * 2

. ! ' *" ( " + , . ; / 7 -$ ! * 4 * % " + ! '/% * . > - % -* ( * $ * " +

- + * 0 ! $ ! * 2 . Oral Health program in New Zealand, 2

. ! ' *" ! * Southern District Health Boards, 2 +

,: = ( * Dental Therapist& Dental Hygienist ( School of Dentistry, University of Otago, ' N / + 4 . ' ! * New Zealand Dental council / + New Zealand Dental Therapists Association

*$ +

*/6 * . "U * / + = * ( $ 1 2 */ / . 2 8:* 1 - 18 "# ( % - * ( * ! * * ) "<. " +

! ' ( ( 4 . * +

' ( / ! 24

$% *2 ( /% + "3 % ( " * * ,: = * 2:*! $ > ( 4 % * $% ' ( ) * ) $ . > -/ * 4 "3 6 1) ( 1 % (/ +% 6 . Dental Therapist& Dental Hygienist 2) +

! '" + , . ; / 7 3) .% 2 Oral Health program in New Zealand 4) 2 . ! ' *" ! * Southern District Health Boards / + 5) ' N / + 4

. ' ! * New Zealand Dental council / + 6) - ' N ! * New Zealand

! " # $ % & ' ( ) " + , . ; / 7 - - - % " + ' ( % * /

+2 4 2 0 ! ( ,: = "3 /

. ! * " + , - > - ( ( . , .v, "3

& ) 1 + , ) + %& - & Dental Therapist& Dental Hygienist ". !$% & '() ". . * + , ./ 0 % % $1 % .2& 3 . 4 5 ! %6 ! & 7$ 8 .( 9 % 6 $ 3 8 2 & 0 % .2 2 6 : & 8 2 ; "

%6 % 6

" * ( 0 + / ' - , 7 % . - - Otago * Dunedin ( +$ ;:(* "3 8 6 . . $ ( ! - / Dental Therapist& Dental Hygienist " + , . ; / 7 8 6 . . /% *% :(* - ( + %

P 6 | - 2553

Susan 8 Kristen "3 2 -7! *% 8:* ( / + % (! * Dental Therapist / +Dental Hygienist > - " *

4 * -$ Clinical guidance ! * /' -7$ =0+ * -

Dental Therapist Dental Nurse .( 6 .

$ 2 8:*"# 2003 "3 4 * -$ / ! * Principal Dental Officer - ! * /' -7 4 * 0 ! 2 * % / + 2 *> - District Health Boards ( - 4 * 0 !2 *% ! * -) ! * - 4 *

. $% - / . ' +$ % - . A -% *2 ( •% - Health Practitionersu Competence Assurance Act 2003 ;:(*" + ,$ $ "# 2004 4 % $% Dental Therapists & Dental Hygienist *!: + - Dental council ( > - - $ > * */ + . ! * Dental Council / . ' ( 4 = $ *" 6 "“ - / Dental Therapists, Dental Hygienists, Clinical Dental Technicians / + Dentists) / + 8$% . ! ! ( Dental council 4 % $% -$ 6. ! * * *$ A/ + ;:( * % - * Dental Therapists& Dental Hygienist ( !: + - " + . ' / 8 4 * *$ A/ + - * 1 2 8:*!0+ Dental Therapists 4 * $ ' - * 6% Health Practitionersu Competence Assurance Act 2003 "3 •% -% $ 4 % (! *6 " + . ' * /' -7 0 !;:(* *% 19 . ' ' ( $% 6 .>

. ( 0 ' !: > - 4 % ! ! 4 * ! */ + . '$% 2 -.(*!: > - A . ' A ( 4 . ' A ! */ + . ' $ + * !: 2 . '- * *

$ 2 - 0 / + 4 . •% -! */ + . '

*/ "# 1921 / + "3 /

! * 6 . . $ " + , - " (- ( $% "3 Dental Therapist */ "# 1999 % 6 ' + $ nurse / "3 6 $ % = $ *" 2 . * ) * " + ,: = 2 Diploma course "3 + " .55 $ "# 2002 Dental Hygienist .( 6 . $ + National Certificate */ "# 1994 " !: "3 + Diploma $ "# 1997 / + "3 + " .5 5 Bachelor of Health Sciences endorse in Dental Hygiene ( - 3 "#) $ "# 2002

> Dental Therapists 2 ! '$ *" - */6 / ! ' *" $ - ' + ( > - . Dentoalveolar infiltration, Inferior dental nerve block / + Topical anesthetic technique, GH 4 / +GH / , 8 GH 4 , Pulp capping GH 4 / +GH / $ * Preventive Dentistry / Cleansing, Polishing, Scaling, Fissure sealant / + Fluoride applications, $% ! ,: = / + * . ! ', '. '7" ' ( 4 / +$ Mouthguards, * 6 "“ -, 8: * , 4 . 2 - / + . % 2 2 % '.( . A A 8 4 * * " '.( !: Radiography, Diagnostic radiography, Pulpotomy, Stainless steel crowns / + Adult care & %6 Dental Hygienist % $ $% . !,: = / +"U * > $ *" ' ( * . $% . '‹ . ! ' (8 * $% . "U * / + = > " . 7 . ( *6 $% 4 / + 4 6 "“ - ' ( $% / = ! '! * Oral tissue $%5

& ! Dental Therapists

P 7 | - 2553

# ? @@ & Dental Therapists& Dental Hygienist Rosemary, Alison 8 Kate 8:* 4 . % ;:(* '.(* .( $ "# 2007 "3 *% 2

,: = "3 % - * ' ( "3 '.( " + . . ' $ 2 ,: = 0 . Health Promotion ! "$ % * ;:(* 4 $% 0 =0+! * 0—. ( 2

,: = / 2+ 8 "3 * Therapist / + Hygienist ( 8 Health Promotion ( - 2 / 8!: + - 4 * * Hygiene / + Therapy % $ - 3 "# "3 % ( * * = / + "U * > * $ 1 ! *" + , New Zealand ( *2 24 /' -7 -/ + +2 -$ " + , ( 8: * * 8 *- , 7 SGood Oral Health for All, for LifeY ( '- - 2+!- - $% . ! * Dental Therapist 2 > * - " 4 $% 8$% . "U % - !:

#A B Annual Practicing Certification & recertifiction 2 •% - Health Practitionersu Competence Assurance Act 2003 4 $% ( 2 ,: = % *

/ (2 *!: + - (Register) Dental Council > - 8!: + - "3 Dental therapy % Dental Hygiene % 22+!: + - "3 * * - * ' ( ( 2 + "<. .* * * ! ! ( 4 % / + 6.

% - "<. .* ! * * Recertification *

4 . 2 "# ' ( $% = / +- +

8$ "<. .* * > -Dental Council 4 % $% 6 " <. . * 2+ * ' N > ,: = V˜ - * ( * (continuing education) 2 8 ( * A / + . 2 ' N . ' 6 (- 5 (Peer Contact Activity) 15:2 ( > * "# % 30:4 ( > * 2 "# 2+ %1 ! * New Zealand " " ( - % ,: = ( 2 $% * * ! *" + $ " + , / + !

. ! * " + , / + "3 " + , ( "<. "/ +" " (- - * - %- % *2 ( "<. "" + , 4 $%5 */ "# 1984 > - •% - Health Practitionersu Competence Assurance Act 2003 1 *2+ * - . 6 " ' ( "3 - $ ' N ! * "

& ) 2 (Over view of the NZ Health and Disability Support System) . ! - + .! ! ) , . . & + / 0( 1 * ! * + * 0 !

2 0 Wendy Edgar ;:( * 4 /% * "3 Manager Global Health $ 4 * Office of the Director of Public Health Strategy and System Performance Directorate ( 2+ ) 4 >- -/ +/6 ! * -) ! "> - '

* ! " + " + , . ; / 7 " + ( ) 4.26 ( "# 2008 '.( ! *" + 2 >

5 .! * * . > - ' + - ;:(* '.( !: - * 1 2 6.5 % $ "# 2001 "3 10.2% $ "# 2011 $%5 - + 55 - $ 5 *$%5 Auckland (1.313 ), Christchurch (0.382 ), Wellington *% * (0.381 ), Hamilton (0.197 ) / + Dunedin (0.114 ) - , -$ ' ( ( % 2+ - % * ) * $%5 2+ ! 1 / + "H5% $ ! 8:* . ! '

P 8 | - 2553

- . ! *" + , - - / - ! - ( - ;:( * "3 6 ' 7 ! * +

! ' 4 %

. ; / 7 ("#2007) - 78.2 %5.* 82.2 8

" + , -

. ! '' A $%5 4 . > - A "3 % " +

- + * 0 ! (Ministry of Health : MOH) 4 % ( 4 % ., * >- - 4 * ! ' ( *2 -) / + */6 /2 % . ! '/

% (> + , - .(*/ , Health Promotion, VU + *> p p) 4 * District Health Boards (DHBs) ( " + , 24 20 /% * $ . ' "3 - > *'- ( " + , ' -* 28 /% * $%5 ! 1

V , ' ( $ + * 0 !" + , . ; / 7$ ( Department of Health .% 2 "3 4 % "/

2 *$% 8 . *)"<. . - * 1 $ "# 1980 "<. " +

. 0 !! $%5 2

> * * * 7 - * * "/

.% 2 + * 0 ! " (- ( "3 Ministry of Health

. % > *'- " " ( - 2 >- - *2 * "3 . % $ " /

0+ . % > *'- (Hospital Boards) * -% * . N $ "/

$ + . '.( !: -$ ( Area Health Boards ;:(* -% * " District Health Boards (DHB) $

"H 2 2 "3 . N +2 - 4 2 * 0 ! ( 4 5 MOH "3 % -* % $ / / + 6.

.% 2 2 4 >- - ! '/% * . / +' N +

! '! *" + , "3 6 2 % / +2 * " + 0/ % -* $ * "H22 + * 0 ! "3 *6 ; . / +6 $% . ! ' "3 $%5 - .

*" + ( + * "3 6 ; . 2 "<. " +

$% +2 - 4 2 !: DHB 2:* "3 4 5$ / 6. % ! ' ! *" + $ ' (! * * "H22 DHB *" + , 24 * . 20 /% * " /

$ . % "3 =0+ 0+ " +

- . * . 11 $ 24 4 2+8 / * *> - *2 A + * 0 ! !0+ ( 7 2+ 2 * 0+ 2+ .% 2 */ " + . 24 "3 * ! '! *" + ' ( "3 ! $ 2 4 /6 * / + 2 4 4 ! * " + 02 * * "3 2 % . ! ' + / " + > -"H22 DHB $%5 "3 6 4 . > *'- ! * A * / +- * 8 -> 8

. * 2 > * - - . . $ > * - "3 $ 0 (% -* ! * A 82

. 1 , - '% . . ) 24 "3 *2 % 2 % ( ) % + -

+

. ! '! *" + , . ; / 7 A * " + 0% 2 = (taxation revenue) * 2

. / " + (universal access) -$ 2

. > - A . ! ' . . " +>- 7 * * . ! ' "U * > / + = "H22 / +' ( > * * +2 - 4 2 * ! ' *2 4 /6 * " +24 "# ' ( ! * " + 0 > - *

P 9 | - 2553

24 "3 ! * / +" + "3 % (community and individual needs-based) ! 2 "# 2009 $ 2 - * ! '! *" + , $%5 2 A8:* 78% / * "3 * " + 02 = 24 86% 2 2 1 2 -2 * 13% / + 1% 2 A *8.( !0+ ( 16% ! * $ 2 - * ! ' 2 2 -> - *! *" + ;:(* $%5 "3 .(*24 "3 + -

2 - (co-payment) $ 0 "' /' -7 GP 2 - 4 % "

. > *'- / + . '. ,= *" + * $ 2 - * 0 ! - . 18 "#!: " 2+ * - $ 2 - * *% 0 " + ! ' / " + 8: * % :( * $ 2+ " + " + / $ 2 - ( . !: ' -* 6% ! * $ 2 -$ ' $ 0 . % 6 "“ -2+ / 2 * 7 % :(*! * A ( Accident Compensation Corporation ;:(* $ 2 - *%

$ 2 - ! ' A "# 2009 " + 0 13.4 ' 7 NZ . "3 20 % ! ** " + 0 A *% % - +! * $ 2 - ! '

GDP ! * . ; / 7 " + 0 2.4 % * ! * - 2 (! * -" + 0 3.8% ( "# 2009) WHO ! / + " + , 4 * ' N - + $ 2 - ! ' GDP " + 0 5%) ( - 4 $% / *$% %1 "3 6 +$% " + 6. $ 2 - ! '! * * "3 % /% * *. 4 % 2 . ! ' 2 % - % * . % , * + * 0 ! , * ! * + * ( ! ' "3 / .% /- "3 % * 4 $% . ; / 7 . . - + * 0 ! 2 * $% DHBs "2

. . ." +>- 7 ( + * 0 ! 4 % ;:(* "3 ! (4 * DHBs 8" '.( $% % + '"H5% ! '$ ' ( . ." +>- 7' A ! * . ; / 7 " +

- - $ 2 - /

. = 0 21 "“ - % * 2+ -,

/ ! '%5.* * 7/ + 0-6 "#, 2/ " * * +

21 2 . % ( $ ' + 8- 7 "3 . % - *) 2 - / * primary care, rest home care / + - (3 7 NZ)

& ) 1 B B , % " B -' (! *" + , -24 " + (2008) - - 07 (- (2007) - $ 2 - ! '! * A : ! - $ 2 - ! ' A (2009) - - +*

! ' * " + 0 (2009) - - +*

! ' GDP (2009) - $% ;

513,115 . . 63.3 . 69.9"# / 5.77.6"# " + 0 50 : 50 178.0 ' 11 % 3.8 % BCG 99.9 % DPT 98.7%

!&7$8 .( 268,676 . . 4.26 .76.2 "# / 5. 82.2 "# 87:22 308.2 ' 20% 7.4 % 86 %

"U % - ' N +

! ' . ; / 7 4 % " + 1 ! ' ( * " " *$% !: 6 " + 1 - $ /6 . % . *, '.( ! 8:* elective surgery, +-+ = + 1*, '.( $% ; "H22 - ( 86 % P 10 | - 2553

( * " + , - $ ; * , ' N . ( - . % ( / + "U * > % > % $2/ +% +

2 4 /6 ! ' 2+ 4 . ' N /6 - , 7/% * . +-+ 5 "# "3 % $ ' N /6 " +24 /6 " "# - * 1 % -* ( 2 4 /6 2+ * /6 +-+ 3 "# ! '.2 0 - ;:(* + * 0 !2+'.2 0 .$ % /6 +-+ 3 "# (3-year-promise) / * ./6 "3 -"# -

& ) 3 + Oral Health program in New Zealand "..!.!" / , , , . . & + / 0( 1 * Oral Health "3 - -% :(* -$ + * 0 ! * The MOH Oral Health Team *%

7 -$ - * 5 *" + * * A - + * "3 6 4

/ ' * 0 ! % :(* ! * MOH Oral Health Team 2 4 >- -/ +/6 - , 7 + . / +2 4 * " + 0 ' ( ! .2 A "3 % -* ( *

4 . * 0 !/ District rict Health Boards (DHB) / 4 > * / +/6 * ! * DHB ( + . ) $ 20 "# (6 " + , . ; / 7 "<. " +

! '% - * +

. " (- /" * - * " + 4 5 " . $ *

> * - * *2 ( *2 A %1 8 07 .

> GH 6 $ 1 * - * ( * - * 1 % *2 " 4 * * "" + 0 5 "# 8 07GH 6

-) '.( !: * $ "# 2005 2: * .( +

0 !$% ;:(* 8:* "

. $% % + 8 07 ! ' *" ! *" + * * ! * /' -7 - (dental hygienist) - / - *" $ + * 0 ! 2: * 2 4 /6 - , 7 +-+ 5 "# !: / + .(

4 . * /6 $ "# 2006 " " +

,: = ! * . 2 2 "# "3 3 "#$ + " .55 ' " (- ( 2 dental nurse "3 dental therapist

P 11 | - 2553

' - + . . $% "3 dental therapist !0+ - 6 2 % $% - * 8 "3 dental hygienist - / + 8 "<. .* $ dental therapist $ A % "3 dental hygienist $

- B ' & (The Strategic Vision for Oral Health in New Zealand) Vision : S Good Oral Health for All , for lifeY _. $ # ( .0 ! 6 `a% vision 7 .2 . 6 $1 1. Re-invest in child and adolescent oral health services A / + *8.( '.( . * " + 0$ " " *% - . $ > * - / + * ( * / + unit 4 GH / + 8 ($% . ( " + , 6 4 . * 0 !> - District Health Boards (DHB) 2. Reduce inequalities in oral health outcome and access to services - % * . $% DHBs 4 . * > * - / > * - ;:(* "3 2 ! ** . / + . G 7$ 4 " +" $ ! 6. ' ( "U * GH 6 3. Promote oral health 2 4 ( 4 12 " ' ( * . ! '$ "U % *)

4. Build links with primary health care services .2 * . ! ' *" *) $% "3 % :(* ! * 2

. "A . > * wlift-the-lipx $ * well child / + wB 4 Schoolx check $ 1 1 . .( > * 4 *$ 2 * . . $ 8 . "A . (family health centre) * 2 (

/ 6 * - 5. Build the oral health workforce '.( 6 - ! * , '.( *. '. ,= 4 % $ ' ( % * ," " * +

. $ > *'- 6. Develop oral health policy 2 * " + 0 ' ( .2 - > - ' + - *-.( * . 2 - " + . 6 2 $% 4 2 + ! '/% * . >- - $% 4 5 ' N ! ' *" $ " + (-* 7 Research, monitoring, and evaluation . " + . 6 ' ( " " *' N 2

. - * ( * 2 4 ! * 2 % (! * MOH 6

4 . * ' N ( 2 - * "3 ( *! * ' N ( * '.( " + . . '! * 2 . $% 1 $ > * - 6 -> > - " " * . . ( * - (> * - 2 * . . $ '.( " (- 4 GH '.( 8 + 8 $% $%5 / + " + . . ' !: , '.( Therapists (;:( * $% . 1 / + - 0-18 "# ) !: , '.( 6 -! * !:

Y , B & $ 2 - * 2 2 % Public Funding / + Private Funding 2 ! "# 2007/2008 ' $ 2 - * . "# + 1,095 % -5 NZ * 9 :23 m $ 6 2% 16.7 1 1. Public Funding "3 * " + 0 ( A 2 > * ( - -$ / ! * DHB "3 $%5

P 12 | - 2553

' ( 2

. / "U % - ' + / 1 - 0-18 "# $ > * - / + $ - + 73.8 2 A - * $% 2 . / 6 - - ' * % / + > = $ ' ) 2

. $ > *'- 0 . % . ;:(* "3 * ' + ' ( * 0 (Universal Coverage for accidents and injury) -$ Accident Compensation Corporation

2. Private Funding 2 2 % / " + ! ' (Private dental insurance) / + *. (" + *2 - * ' (

. (Out of Pocket payment) 2

. > - /' -7 * $%5 ! * $ 2 - 2 " + % * ( *2 0 " + ! ' 4 ' + 0 "3 6 4 " + ! ' 2:*2+ 8; " + ! ' .

& ) 4 Southern District Health Board . ) * 3 !(, . . & + / 0( 1

& V B DHB

$ , = 1980 "<. " +

. 0 ! ! $%5 2 > * * * 7 - * * "/

. % 2 - + * 0 ! " (- ( "3 Ministry of Health .% > *'- " " (- 2 >- - *2 * "3 .% $ "/

0+ .% > *'- (Hospital Boards) * -% * . N $ "/

$ + . '.( !: -$ ( Area Health Boards ;:(* -% * " District Health Boards (DHB) $ "H22 "3 . N +2 4 2 * 0 ! ( 4 5 > - DHB "3 % - ( * 4 2$ (* > - "3 *6 8 '- / + 2 - *. (8 $ * - 1 6 2 / + " . ! - )> -6 ( "3 6 4 % $ DHB * */ +/ * * ! "H22 DHB *" + ,24 * . 20 /% * Southern District Health Board "3 DHB $% / 0 ! *$%5 ( ! *" + , Otago Region / + Southland Region - " + * . 286,000

$ $% . * $ 1 - + " +8 ,: = "3 % A 2: * 2 * . . $ > * - > - 0+ > * - "3 6 / / + 4 2

. "3 % > * - $ ! 6. . "U % - / + * -

. $ > * - ( % -$% . -% * ( +2 - 4 2 > - District Health Board ! .% 2 / + 8 -> . . $ > * - / * $%5 2:* 8 -> .% 2 2 0+ > * - - "H 22 . . (8 -> / - 80% (6 . . $%5 ! * 4 * = - * ( * 2 1 - $%5 + ! ' !: 2: * 4 5 . * >- -/ + * " + 0 - * 4 GH / + " 07 *) - $ * ( $ * , = ( 20 $% 4 5 ! * A 2 . ! ' *"

- * 4 $% ' + ! '! * 1 ' "H5% *!: $ "# 2006 % -* 0 ! + * 0 !2:* 6 $% . Oral Health Policy 41 `% S Good Oral Health for All , for lifeY / + * .% 2 -$ DHB $% * 2 % ( * / + " 07$% / .(* (>

- * " "/

. 2 $ > * - - - . . 2 > * - *

P 13 | - 2553

$ ! (fixed clinic) "3 $%5 2 2 % ( * " 07 /

( - - "3 24 (portable equipment and mobile treatment units) +2 '.( !: $ ! ' ( Dental Therapist 2+ $% . % - $ ! 6. ;:(*/ *2 . .* * ( . . $ > * - "3 % 4 % . ." +>- 7 * 4 % ( 2 (Scope of Practice) 2 4 > - Dental Council (" +

- . ' *

-%," , ' VB & 1 / . 8:* - 18 "# "H22 " + ! $ . * . 97% 63 2 % . 6 & 8 2& 3 2%63 %6 16 . - $ 6 - -

0—7 / + % ;:( * "3 + ! '! * 6 $ %5 * ( *2 4 GH $ . . ! * ( ( /'* Southern District Health Board * ( $ ' N + ! '! * "U % -$% 6 > * . $% 6 " *' 1 */ - 6 2 ! ' *" $% !: ;:(*"H22 85% ! * 2 ! ' *" / +$% 4 5 (-* !: * . ! ' *" !: / + * . ! * 6 " *$ / ! ' *" ! * - * ( */ + % + _. :`a%& 3 %0 3 8 DHB 1 3 : & 2 !. 0 . _ $a `1 $a

& !a6 $a 0 . 3 & 6% 68 %

& ) 5 ] ! & & New Zealand Dental council *. ". . * + ,

+ , ) Dental Council, New Zealand (DCNZ) DCNZ % (% ( 4 5 " "U * ! ' *" / + " -! *" + > -$ ( 4 $% 8 / + A $ 4 * > * *! * DCNZ " +

- *) * Dental Council / * *2 + * 0 !

Professional Boards / Dentist Board, Dental Hygiene  Dental Therapy Board / * *2 Dental Council Audit & Risk management committee (ARM) 4 % ($ ( * 2 *. *. 2 (-* / + 2 . . ADC/DCNZ Accreditation committee 4 % ( *% *) / + * + - ! * . / /' -7 . "3 Secretariat % ( " <. . / +2 * >- -! * Dental council . DCNZ Dentist & Dental specialist, Dental hygienists, Orthodontic Auxilliaries, Dental Therapists, Dental technicians and Clinical Dental Technicians -$ <% - " + . '! * Health Practitioners "# 2003 DCNZ code of Practice > - 8 " + * 7 ' ( $% 4 * "3 $ / / + = 6 "“ > -/ + 2+ * * $ Code of Practice Agreement

P 14 | - 2553

"H22 Code of Practice Agreement * General Dental, Dental Specialists 12 ! , General Dental Hygiene,

Orthodontic Auxiliary, General Dental Therapy, Dental Technology, Clinical Dental Technology

& ) 2 ! & Y New Zealand .2010 & Dentist and Specialist Dental Hygienists Dental Therapist Dental Technician

! ( ) 1867 371 682 345

(%) 75 100

b ( %) 25 100

100

& Y NZ % *2 2 ,: = * + - ! ! 4 * ! */ + / + * Recertification "# > -'.2 0 2 *"<. .* ! ! ! * ! ( * + - ,: = ( * ( 4 %

2 "<. *. * %1 2 6 -( 5$ ! * V˜ "<. . /' -7 . (Medical emergency certification) $ 5 2+8 8 $ 0 ( DCNZ 8 . 6 5 6 " + . 'p " + % ( . / + /2 * " (- /" *$ )! *6 5 DCNZ DCNZ +

( * * - / + +

/ ( * * - *> = - /' - ! * - > - " 2+ %1 > * * DCNZ / *2 /' - ! *" + , - "3 . ! * Dental Council NZ / % 2 /' -7 / Dental hygienists, Dental therapists, Orthodontic Auxiliaries, Dental Technicians, Clinical Dental Technicians "3 2 +

/ ;:(* 8' N . '$% "3 % :(* - - ./ + , .v, / + $ $ * / +" + , . - * 2

: B ] New Zealand ". !4 *+

$) " " $) New Zealand 1. "<. " +

! ' -% *"# 2005 A >- - * . ! ' *" 8 "3 * 4 5 % :(* ( * * / + 0 . #( S Good

Oral Health for All , for lifeY / + 4 >- -$% * 20 DHB . /6 "<. . / + $ * " + 0 ' ( 2

. . ' ( 2. / New Zealand "H 5 % +2 /' -7 $ % " + , - / (

P 15 | - 2553

4 * * . "U * "3 % Dental Therapist Ther & Dental Hygienist ;:(*"H22 2 2 % + " .55 % - ( * . / +"U * - * 2 8"<. .$% . (/ * ! * * 2 *$ A/ + 3. ( *2 + / + / •% - ( ' N ! * NZ *6 $% . •% - Health Practitionersu Competence Assurance Act 2003 4 $% /' -7 8 4

/ / + / *' N . ' 2 > - 4 %

! ! $% . ! */ + (scope scope of practice) practice / + 4 . ' N , - '> - + Continuing Education and Recertification 4. 2 . +%7 scope of practice 2+ %1 /' -72+ ( (- ! * * * . "U * > 8 "3 % (% ! * Dental Therapists& Dental Hygienist 5. +

. ! ' *" * A/ + =0+ 2

. (/- 2 +

! ' ( " - * 2

$% . ! ' ( / - 2 . ' A $ % A $ . "A . ' 2

. 0 $ % - . "A . "3 - / "H 2 2 >- - MOH $% 4 5 ' N . 0 $ % - . +

"A . 2 .*> * *$ 2 *

. ' N "/

. / +, - '$ 2

. 0 !: / * . ! ' *" - * 8 0 ' N $ 2:* %1 . (2 $% " + - $ "/- ( 2 > - $ 1 / + - "3 4 5 3. * " + 0 ( - 7 S Good Oral Health for All , for lifeY - + 90 "3 ( - 7! 1 Re-invest invest in child and adolescent oral health services - 7$ ! ( ) (! 2-7) ( % - * 4 . "<. . 2 .* 4. .2 4 . * . "U * ! ' * " ( %1 $%5 "3 activity base 2

. * * . / +"U * $ 8 . "3 $%5 "/

2

. * . $ "/

( 2 â˜ş

- ' ) % 1. "H5% GH 6 $ 1 8 / $ 6 $%5 "H5% ! ' *" *$ / + -> ! +

/ * ( 2 / + $ 2 -$ . ! * 6 $%5 * % *$ . $ . . "3 "3 $%5 . "H5% ! 8:* . ' A ( 2+ "3 2. 2 /!1*! * +

2 2

. * . ! ' * ! * NZ /6 2

. A ! .*" +2 =7 ,: = * ! *" + /6 ' N / +$ 4 * ( " + . . ' +

! ( " + . . ' 8 ' 4 % ., * 2

. +

. * " + 0 ($ - * 2 2 ( %1 $ 2

. $%5

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION

P 16 | - 2553

ก็ลําบากพออยู ากพออยูแลว ลูกหลานก็ไมไดชวยอะไรมาก ซ้ําจะ

JayJay-ac Change the world

หาเรื่องสรางปญหาใหกับ สองตายายอีก เรื่องตางๆ ก็เลามาเลาไปครับ ผมก็เพียงแตรับ

STILL LIFE ชวงนี้หมอฟนที่โรงพยาบาลมีโครงการ ที่จะทํา ฟนปลอมใหกับผูสูงอายุที่สอ. และทําฟนปลอมใหกับ ผู พิการในเขตสอ. ใกลเคียง ผมเลยได ลยไดสัมผัสกับชุมชนมาก

ฟ ง เพราะผมเองก็ ไ ม ท ราบข อ มู ล ของชุ ม ชนเท า ไหร (เพราะเป เพราะเปนอนามัยใกลเคียง) ง ก็ทําไดแตเพียงบอกวาแลว จะประสานเรื่องตางๆ ให

ขึ้นจากที่เราคิ เราคิดวาเราอยูในชุมชนนี้มานาน รูตื้นลึกหนา

และเมือถึ อ่ ถึงวันที่คุณตาไดใสฟนปลอม คุณตาซึ่ง

บางของชุมชนอยางถองแท แตแทที่จริงแลวแทบไมได

แขนขวาพิการไมมีแรง ก็พยายามลุกขึ้นยืนตอนรับดวย

ใกล เ คี ย งเลยครั บ จากที่ เ ราฟ ง จากทาง อบต. อบต หรื อ

ความยินดี แมวาจะใหเวลานานทีเดียวในการยืนขึ้น เมื่อ

เทศบาล บอกมาวาคนพิการมีความเปนอยูที่ดี แตเมื่อ

เริ่มลองใสฟนปลอมปญหาที่เกิดคือเมื่อตองการถอดฟน

ได เ ข า มาสั ม ผั ส กลั บพบว บ พบว า รายการวงเวี ย นชี วิ ต ที่ ว า

ปลอมออกมา กมา ชวงแรกก็ถอดไมได แตครูเดียว คุณตาก็

นาสงสารแลวยังนอยเกินไป ชีวิตของคนพิการบางคน

สามารถถอดใสไดคลองขึ้น ทําใหคุณตามีรอยยิ้มเปอน

ชางโหดราย มีเคราะหกรรมซัดถาดโถมเขามาไมรูจบ

เต็ ม ใบหน า เมื่ อ มี ฟ น แล ว คุ ณ ตาก็ ยิ้ ม ไม หุ บ เหมื อ น

บางครั้ ง เมื่ อ ไปพบกั บ ภาพที่ น า สงสารรวมทั สงสาร ้ง กลิ่นตางๆ จึงเขาใจความรูสึกของผูที่อยูบานใกลเรือน เคียง วาทําไมถึงไมยอมเขามาเยี ามาเยี่ยมเยียน จะมาบางบาง เวลา แตภาพที่ผมไปเห็นคือ ภาพที่คุณตา นอนอยูบนที่ นอนเกา และมีก ลิ่น ที่แรงมาก คุณ ยายก็เ ดิน ไปเดิน มา ทําโนนทํานี่ ไมไดหยุดหยอน พอเดินเขาไปที่ในบานและ ประกาศตน คุณยายก็มีทีทางงๆ วันนั้นไดเขาไปขูดหิน น้ําลายใหกับคุณตา ผมเองก็เปนเพียงแตผูสังเกตการณ

ดอกบานไมรูโรยครับ แตสิ่งที่ผมเห็นแลวเกือบทําใหผม รู สึ ก จุ ก ที่ ค อแน น ไปหมดเหมื อ นจะร อ งไห คื อ ภาพที่ คุณยายนั่งมองดวยรอยยิ้มที่ไ มตางไปจากคุณตา เปน ภาพที่นาประทับใจมากครับ รูสึกกับตัวเองเลยครับ วา ชีวิต ของเราแมต กต่ํา หรือ ทุก ขเ พี ยงใดของเพี ยงมี แสง สวางที่ใหความอบอุนได สองมาถึง เทานี้ชีวิตก็มีคาแลว ครับ ผมเองก็ไดประสบการณตรงเลยครับ ผมมักคิด เสมอว มอวาทําไมหลวงจึงมีโครงการนี้ขึ้นมา ตอนนี้รูซึ้งเลย

เพราะหมอเปนผูลงมือทําทั้งหมด ผานไปครูหนึ่ง คุณยายก็เขามานั่งดูแลวเริ่มตน

ครับ จากนี้ไปผมก็จะขอพูดเหมือนเดิมครับ

สนทนากั บ ผม คุ ณ ยายก็ เ ริ่ ม เล า เรื่ อ งต า งๆ ตาม

ผมจะทํางานเพื่อชาติ เพื่อประชาชนและเพื่อในหลวง ในหลว

ประสบการณที่สั่งสมมาตั้งแตสมัยบรรพการณ บอกให

Jay Jay-ac

เราได ท ราบว า โลกนี้ โ หดร า ยเพี ย งใด ชี วิ ต ที่ มี อ ยู

Jay.ac@hotmail.com

P 17 | - 2553

☺

. :

. !5 !( + p &$ q46%$ % 4a68 2& * "3 ( 6 2+8 "3 > '. ,= $ "3 % % ! * . ' ( $ . .(* .( .(*$% % 4 ( " ( 1 $ "3 + . * ( + - *) */ +% ' . 2 ! * 2: * . * * - 2 "3 , "3 " + '0 / + . N ! * +"#$% . !: - *% % - / +" " (- "3 ' $ / + * "#$% (8 ( 1 '.(* * ( - ( 6 ( * - 1 -) .( * / " "#$% -$ * 7 / + '.( !: ( -) ! +/ > - ! *" + , + (* 2 % $%5 * % ( ' (

8 -% * % 7 7 . "#$% 8 - *> , 7 1 '.(*2+ )$ -% * ,. 2000 - (-* - * $ % $%5 ( > ! 4 . "- * (- "#$% ! * - - * ( *% :(* 1 " - *"# $ % > - * % / z 7 - ( / ! "2 8: * - $% ( * ( / z 7 "3 ! *! 5/ $ * "3 0 * 7

N ' ( +/ N (8 *2

! * . % .$ ., * *! - * ( "# 2551 . .( $ S 2 2 8: 6Y + 6 $% % + 4 ( * ( / z 7 ( 6 - ! '/ + * "$% 6

$ > "3 * 1 "3 / * - '

0 * 7 . "3 ( z z $ * ( *) . 7% - / + ! - 8:* / + *6 $ ( * ( / z 7 "3 ! *! 5 - * 0 " p 2553 r 0 &3 % & $ 2 2 9 %6 & " . 6q46 & 4a6 %6: &6 % , 6 ( 6 (* $% % $%5 + * 2 %1 - ! 0 * 7 6 * 18 8 /2 * ( * - * ) ' ' ( ! *! 5 7% *" + , -" .* ! ' ( .2 ( * * + $% 6 $%5 24 " +%- ! *! 5 "#$% " - + -! * 8 % "/ * ! 6 $%5 + * 0 ! + 6 6 2 ! - * .

% :(* '.(* 2 - * . ; " / + * % -

,. . 52 / ' " + . 6 . . . ,, 7 4 5 '.(*$% ! . +%7 6 4 12! * 0 * 7 2+ . ' + " .(* ( - $ N / + ( ! * - ( 4 w> x / + w/ *x % - : ! *2. $2 > - ' + 4 %

* "3 *

P 18 | - 2553

6 * " ( * S 2 2 8: 6Y $% * . ! ' . ( GH* ! 1 ( ( / 2+ - $ 4 "$ *) $ 4 * - * ! * ! * ' + w x ! * ! ( * - (2 . * 0 * 7 .> ( * ( / z 7 */ "#/ ) 1 .( ( S6. 2 2 5 Y ;:(* "3 * N * . ! * - ( 8 , ' / 8 " / + $% -% . 8: * / +-: 8 % *2 .( 0 * 7 " *"# . 1 "2 6 4 2 w* % ! ' = x 8 . "3 w/ 7x % :(* ! * * - "/

- . +%7 "H 2 2 - ( - * ! ' - * ( * ( / z 7 ( - ' . . * * * " + ! * - ( 6 0 * 7 6 + * * ! *

% ( (

% ( * *6 ! '6

% ( ) 6 $ ' -*6 - ! '! *6 .> * * 0 * 7 / z 7 ( ( * 2 * % ! ' = 1 ( - ' 6 + * * ( / ! . -2 2 6 / */ + 5 6 - 2 ! * "3 *$ > * * (6 / + $ + ( 0 * 7 * * ! - * A. " % *" % * 7 / z 7 l "

% p

"#$% 2554 . % -% -* - S &. ( 2 p !a 2 .$ :$&! .$ p Y / . * 7 7/

( ) ;:(* "3 % * . *"#$% 2 4 N ! *' , " +- 7 7 7 ;:(* - " <!: $ % -

% - - */ 2:* !- -6 * * $ "# 2 4 2! * / >' 7 - $%5 % - + 74.2 7 "3 " +24 - * - " %7 + * - / > - $%5 7 ' ( "3 ! * * ' ( -$2 - - ' ( 4 12 ' ( ' 21 ! "“ - - '. . / + ' ( . , , $% 6 - . ' ( " + , . * ! ' ( $ . ' ( > / + ' ( ! .(* " * 4 > -" + . :(*% - + 53.9 $22+ ! > * 7! "# .( . $ "#$% $ !0+ ( - + 46.1 $2 & $1 $ % q46& !1 p 346 % 3 .2 & 6 % %. 2 6 6 ` % p 3 %6 & ' # $a & $13 !.r % 6 2 6 8 % 6 2% / & 6 & 3 2 6%$ 4a 6 $ 0 " %6 2 6 !

%6 2 : & 4 5 $ -2 1 6 & 6 & : &

- # 6 / 686 %6 $ 3 `a % 6.`a

8% %s% ( `a% ( :2 6 %6 & % .2& ☺

P 19 | - 2553

,! , '() 0 *0 +. 6 4 ! 23 ) % :(* ( ,/2 $ ' . * " , -7 . 0 ! 23 (' +- ' ( 2 -7 * ( . * " % / ' "8:*, -7$ 1 ( * - ' 2 2 ( * / + (2+ *% % -' ' ('- / +% *( '5. ,. . 7) /' -7" +24 , -7 0 % - ( ' *2 8 1 ' : /8 ' ! * -* - - / ' -*/ - ! ; - " 1' +% ' : *;:(* "3 6 ' * * .( % 1 *2 $ + 4 % *! ' ('- ' ' "/ + 4 '

* 4 - 0 ! ( .) " +24 ;:( * 4 * 4 /% * " + 2 *! *' 18 /- "3 * * ' ( $% 4 * 1 $ 24 ... S 6 9 % & 10 p 10 8 2 & 1 6 8 p 40 8 2 3 . 6 `a% u 8 6 / 6 0 % - 6r- : : $1 6% - 168 !.Y " + -2. / + - * ( * z: %. $% 6 ( GH* S 2 $a %6 6 `% 9 & 6: & : 9 `a%6 9 & 2 8 : & 6 Y 6 * - . * % (/ + % 4 $% > - > * . % -$2/ +> + ' + / ( . ! ' 1 !: ( * -' "3 . . /' -72:* (2+8 8:* '$ *" ;:(* * 4 - 1 $ GH " *" / + .( % / / 1- * 8$ * "H5% / - *$

P 20 | - 2553

!0+ 0+ ( * 4 - ( * ' ('- 1 2 ! ' / +8 8 !7 . " - ' * ! + ( / ' * -2+ 07 1 - % (/' -7 $%5 ':* - $% "3 %6 6 $ 8 2& & - %6 6 9 S %6 : 6% - $a Y * 8:* ( 8 8 8:* '8 * ' /% * . / * "3 ( "#›- ! / 2+ (4 - +

`a% & % q q46 ./ u : : % 2 % .: : & : : $a / $ ./ % - & " / .2 2 $ 8 & $ ./ 6 & 74a 6 q- 3 % 8 8 2& 3 2%6 $ $ $ 8 . %`a u : 7 `1%r2 6 ./ / q $ .2 74a6 6 2 & / & & %8 %6 ./ %6 a $ 0 ! 3 & 68r % & 8 6 q % & %6 2 %. %. 6 1 u

. ' ('- *$22+ "' ' " - (- "U

"U

"3 6 "“" “ -;:(* - $ ' ( ' ('- - $% ' %1 8:* !7 !15! *"U S% 2 % .2 / 2 .. %3 -2 4 & : 2 Y ' / 2. 2+ ' - / /6 1

"U % - "! *' , -7 ! ' ;:(* "3

* + * ( * 4 -/2 *! ( , "U

-/

! * . % : % :( * ;:( * - : ! $ 2: *

( (6 ' ('- 8 ;4 ) - % - % 2+

* 4 - / + . * ;:(* 1 */" $2 :

- - ' 8:* - - / *8:* $2 ( 2'

/ +% */8 ( -* - - * . $% 1 ' -*/ '

$% . 6 +

+ '

- - ("U 2 ! * - $% ' -; 8

1 - * * 2 + "

2:* / ! 4 2 ( * 1 - ;:(*' ('- 1 . -$% GH*

- ( - ! *

, -7 ! '2+ - 5/ + 4 /6 - ** - -

"U ' ( "3

$% . $ > - - $ 2 - , -7 ! ', -7

-

. !: 2 4 $2! * 0"U ;:(*/ *. * 6 ( /

+% * * *

1- $ ( - ( ! -! * "3 /% * ' ( =-7

4 - "U - % *$%5 - $ * 2+! ' ( *. $% ;:(*"U .(*$ / -! *"U 2+ - (- ' -* ) * "U 1 -2+ / +- * $2 * S & % $ 4 5 6 `1 $a -2 4 6 346 2 6! &2 %6

8 % :23 % 3 $a . 6! / 9 %6 - 8 Y * 4 - - ' P 21 | - 2553

% *2 ( ' * * 1/ " (- " + 07 - $2 % -) ( * .( (% */ "3 0 * (" -

' . 2+ - $ . 2 .* - ,$ 8

- ,$ / *

"3 > $ */ ( (

2 % ( ( . * "3 , "H 5 % ( / 2 . *! * $

"# (/ * !:

1 * ' ( *" * $ $2 ( * ! ' -

( % " . 8:*/ 2+- * *

4 ' * / $ 2 - 1 % ' $ / ' .

2. $2 - *

w * + - * - - * :

"H5 % . - ( - ;:( * -/ "3 ' + -2 - ( !

" ?x ' ('- 8 - "3 % * !0+ w

;:(* %1 * %1 2 * ' ;:(* * - $ * $

- . / %1 2+ "3 + -x *

- 4 - *

;:(* 2+ "3 4 * % - ' (2+

! * 4 2 '- w + - % +

. , + . * !: $ $2 .../ ... 2 .*/ % *

*! x ' ('- 8 !0+ - * % 2 (

2 .*% ? ' ! (2+8 4 % . % *% *2+

/ *6 8:* 197/102 mmHg w 0 *$%

( * ; ; ; - . ' -* - 2

- * + +x 2 -7 *8 - 0 * w> - 8 *

( * /* + .( * ( ' 6 1 "3

/ 1 * $2/ x -

- 4 -*/ *

" + 07 (% * - ( % (- / + % * % + =

$2 % % !0+ . $% '- ! * *

2 - -

w"U > " +24 + % +?x '- 8 w "3 > ! / . - + + ( x "U % * % . % / $ 2+ $

( . * *- 8:* .(* ( % / + .(* ( 2 $ . .( -2 " + * 7 ' ( % % ( 1 - GH 6 2 ( 8 . $ 2+

% * - * , - *8:* ( ( '

4 ( 2 / ( * - " . : / + : ! $

%5.* "3 ' :(* ; - $ 8 ( (/

% - .( 8:*"H5% (-.(*$%5 $

2+ - "3 ( *2 ! 1 " / + % 1

;:(* - ' -*" -2 ! * 0+ ! * 0+ 8:* . *);:(*

/' ' 7 6 $%5 ($ / % -

*6 8:* ! ' * * - ' -*/ *" .2 " +24

2+ 4 ; . - *6. ! =0+ . ' ( 8:*

;:(*' ! * . ;:(*! ' * / / .

4 - / 8 - 4 -* w- - %* %

2 8:* - 4 8 * -) . 4 1 $ 8:*GH 6 2:*

+x .w...x 4 ' + 0- -' *

% 2 " ! * ' +$ 2 '

/ / ( , - / 4 ' (

% ! *> / ' w% % $2x! *6 $2 " - $ $ *

! '.( . 2 '- ! * 0- -2+' - -

☺

( > - . . /' -72 l "# 5 B3 1 -6 - */ *%

( * 8 !1 * 8 !1 /% + ! 8 *. $ 2 -

/ + - > '. , .v , , '. , .v * . > , '. -7

- - - * + $2/ - *-.(*

. N 7' ., '. 55 *,7, , '. 55 0> , '. 5%7 . . 6 >> 6,. 5. . * = '*=7 ( 2 -7 (" : = )

P 22 | - 2553

& & ' ( & ' ( + " B ". . & + , + 6 % -$% 4 % (

* % * 4 - * 2: * 2+

%- (- ! ( > ' + .2) -* ( % ! *

> > 8% (

0 ! 2 * " + . ! *

www.toothfriendly.com - %

0 ! /% * " + , - / + " + ,6 *

%- ( - ! * " . % :( *2: *

' ( ! ' *" * ( 2 % ( (

* + - ! "GH* " + /

7 4 % * 2 !: ( ( 15 2553 (6

1 %1 2 % * % % *" + ( ( * . % :(* * * -

> -2 ( ;1 / 7 ;1 . 7 (CTW)

' 4 * . $ * / " + Â? - 2+

" + ! * /' - p ( *

* + ' 2 .G 7

( 22 2+ %1 " + /' - p * - *% / ( $ "U % ' - ; - ' 1 %1 >" 7 -* * -* - *6 * $ *"# (6 ! * p 6 * . 2 - ! * % " . *% - (6 - " + , - . ' ! 0 ! ! *

$ % *" + .( - ( ,. '5. .' 0

. - - /' -7/% *" + , - / + 0+ /' -, 7

, ,. " 7 " + p "o / +/ + 4 p ;:(*

% . - - -*$% ) 8:*6 * .2 - R2R / +6 * ( *

0 ! 1 *8 "3 . ' % :(* (

! " + * 7 >" 7/ (2+ * %1

8 " + * 7 $ % 6 ( 4 * $ -* > ' "+

( . ! . 0* / + - 2+ $% GH* >" 7 "GH

/ " ( - " + 07 / + * . +% *

-. / *- * - ' * ( 2 /"+ . 6

2 1 "3 - - (- ( ! ' > - 0

/2 G - - - * . ; % - . 1$ + "GH

' N 4 .%7 6 (- 5 > ( ' (

* ( 2 .* Mr.Happy-tooth ;:(* 2 / . (

* ! * . % 8 ( ! ' ( "3 ( *! *

6 . 0—7$

* ( 4 -GH / + "3 ' ( ( GH (Tooth

+ % 1 ! $% : 8:*8: * >Š=0 ! * . ( - % ( (

friendly) 1 . > > ' ( "3 * % :(*! *6 .>

" +>- z. 0 4 - 4 % (- $% %

6 . 0—7 ( " . - 6 */ 4 -

/ * 1 2+ "3 / ( (2+ "3 ( (

GH 8 - - + - !: 6 . 0—7$

* (6

> $2 ) / + 6 * "3 - *-.(*

P 23 | - 2553

( . / GH 6 % 4 - * GH 8: * 2+ 6 4 % ! - "3 ! ! * .' =7 "3 ! (6 GH* 8 . $2 * 2 * / + 4 * ( . %1 $ % 2+ *! ! -$ ( *) 1 * 8:*% * -* *)$ % 4 4 % ( *! * Health literacy 4 $% * %1 "H22 - ( 6 /- /-+ - * * 7 =+ ( / + * N $ - - * 0 ' N /' -7 ! (- / ! ' *" - "3 24

! * *% / +6 "“ - ;:(* .(* % * " - 2:*2+ ! $2 / + ( * 6 . %1 % % +

/ - * - - *$% > $2 0 ' N $% 4 / + 4 ( 2+ ( $% * ( %1 4 5 ( - " + 1 ! ' *" *% " + 1 ( 4 5 / +24 "3 * 4 2 "U % - ( * 2+ ( % . (2+$% > $2 - * */ + > " + 1 ( ) ( %1 4 5/ - * > $2 1 -$ % * % ( >-*2 " + 1 / % *2 (> $2 "/ 1 ' + + % 2+ ( $ ' ( 8 4 % *2 - - * 2 1 " " + %

% "$ + + 6 - - 6,. '5."o - + 8 2 . % 2 -7 "o - -$ ( * 2 Health literacy 8 + 4 % 4 Health literacy 6 $% 4 24 -/ " + / % 8$ / +/- /-+! ! ! ' ' ( 4 . $2$ ( *! * ! ' * ;:(* 8 / * "3 % - + + ' A "3 + (6 GH* / + 4 ( "3 + ':(*'.* > * - $ % ! 1 + ( *!: % - 1 "3 + " <. ' 7 "3 ! ! * ; 8 * / + " (- /" * 6 " *% 1 ; 8 % ! . %

4 $% %1 ' () *) - ( * " + * -/ 1 ' - , $% + + / + (2+ .( '. * - 2 ( - / %1 ( * .

% :(* * * % % *" + - " * ( * ( ( * / *$ /" *GH > -2+ /" * GH $ ! " (

* : 8: * ( * > %. + + / (" -2+ "3 GGž 1 "3 /" * GH / 12+ > - /" *GH

-/ * ( 4 " . 8 % /" */ * . 12+ -. -* .m )) +% * ( 6 . 0—7 - 1/ -*2 ' ( ) / + . " - * - 1 * " ( - . /" *GH % + ( - %1 / / . 5 ( " “ ( * . ( * ( - -2 .* +

P 24 | - 2553

4 % * - "3 * 7

! * / 6:*$ 4 . > *

.( - - - - ( * Oral diseases as a

6 ' ( - 1 % . . ! . . * 2. 4 " *

possible risk factors for pregnancy and infants in maternal

> - 0 . - 2 ' * 0 ! * 1!

and child health period > - Prof. Dr. Yoshinobu Maki 2

/ * -. * * - + + / +! "3 4 *$2$%

Tokyo Dental Collage " + ,5 (" “ > - '. * 0 *!

( *6 * ! / 2+ * / 1 "3 (" +2 =7

A " + * 0 ! $% - . "3 6 4 .

4 +

- . . , .v 4 % - -$ * " )

4 % " + , * $ * > - . %1

Severe Periodentitis $ %5.* * 7 4 $% (-*

. + 8 "3 $% 4 *$2/ + " + ,

4 % / + ( 1 2+ 4 % (4 0—7 8:* 5.9

- . 0 $% / 6 ( 4 ' ( ! ' *" ! *' ( *$

/ + $ - GH ( 6 ! *G 72+ -

+ + 2 / 2 -7 * N. - * . - / +

"U * GH 6 > -- GH ( G 7 " +

Stannous

> * ! ! - - * * % $ 0+ 2:* .

fluoride % + 6 ( mutans streptococci $ + ( *

4 $% * %1 ' 8 % * 2+ *! * "#

Sodium monofluorophosphate % + 1 1 / + Sodium

% 2+ * - ! - > * $% / + + - *

fluoride % + 1 6 $%5 ( "/ +6 * - '

8 " + * 7 / . * "3 % 6

6 - - / + 4 . /" *GH Modified Goteborg $%

$22+ *> * % * .2 -! * ! " + 8

- ;:(*$ * ; 8 (- G 7 -

- ( % % - (" : = / 2

4 % * -! * " + " + ,6

" + 0 ! 8 % - (

* 7 > - 6 * ( * ! " + 24 12

6 ( - 5$ / + ( * * 0 ! ( -. $ %

( * "3 * .2 - 2 ( * ( % "3 > * * " +

4 " : = * ; 7! * www.dentpublichealth.com

0+ . 6,. '. . * N. * ' 7

4 % -* ! $ * 1 *! 4 ' -* %

"3 6 " + , * - ,$ * " + ,$% :

% -% ($% 1 ' $% + + â˜ş

% "3 " + ,6 " + > , 7 * 4 % * ! - * *- ** - > -> * ( * + .,2+ * 0 . "3 6 * ( 4 - * ( * $% +

/

/6 ( % . p p ;:(*$ "# - * 6 * $ ( 0 . * 8 / 6 * (8 4 / + * - - 2 - > * ( *, -7 ! ' / !"H 5 % ! ' ! * > /' -7 , =A7 -- 7 2 2. / + > * P 25 | - 2553

i i a a !o ( a ) a#a $ o e i & ! e & ' a !o a oe oe ม o 2 o Ì ( . i uo,-i ) .. & $ ../ u e 0 e oe ม o a 2 e 1 4 e / . Ì o o 3' a e a 4 ! 50 # e ม o 4 o 4 7e &/u! o a 4 ! 4& a i a#a e ม o e oo /a 8 a$ e ! 3 .. ' /a e i & ' e i o & o 3 98! #u u :i 3a !o ' /a 8 & #/ e /aeo a # 3a Ì/! e ;3< 6 e มo # a e ม$ ;# & ! ' /a 3 o 3 a$ / a#a e ม o >a 4 ' #a 4 ! Ì # &#ม ! o u a & $ e 1 8! a a 3a a 4 ! a a& ' e i& ?o a a u < e i & ผ$ o & . & #&# e 1 . defend Ì/a complete Ì9 Ki a i o u 3a a o 3 $ ' e i o u a & a e 1 a . $ a i & o ' a 3 . a & a.u&La L!o&# & e ! & ie M o u a & a 23 Oa #& 2553 o & 98! ie M o u a & a o ! a Ì 3 ' a a O u M8 o &a Ì /ae Ì/a a Ì 3 ' a O u 3a a e ! & ie M ' & o u a & a& 2554 $ 3 . Ì /ae e i & 3 .

( ĂŚ . prae001@gmail.com )

a$ Ì / & #&>ผ / e&- e i &e !& !

' ! e a o4 # a ( u M P Ì3! ! !o e 0 o& a ' a e ;& # a) ' a e ม o ' Ì a i . ( a O u ) a$ o > &3 Mi i.a 4 ! & #u .u& / & 8 3 o e3! ! ' a /a a e 1 e3! < . ' 3 & o ' Ì a i . ( a O u )4 >ผ ' a .Ì (e มo) 9 & Ì/! o $ o#' o e ม oeo #' o 4 !& e ! o . a o 4 Ì/ae ม o 3 e ม o e 4 a a ผ #u .u& /3ผ a 3a ' 3 & a u! 4 o o !o # 4 8! a ' RÌ& o!o S e 3a4 . ! a a Mi i .a 4 &#a #' o e&ม o 4 3aÌ3! ! o e ; e&ม o4 ! ' Ì /' a 3a a$ ; !o & /u! a o 4 o e &a 3 98! # e ! o # 3a & 3a ! u iO &Ì/ae 1 4 4 !3 i & u o e ; u # a

P 26 | - 2553

' > o &a æ/a .! JHCIS a$ 0 a æ3! Y 3 3u a ' a e #o o/ ' a JHCIS &# & !o .! o a & o & > i i3Za æ/a a uL [Y ' 4 !æ/! æ/a . ' /a a : a i 3 &e.i u Lึ 3a & >/ /aeo e & ! 4 ! Lึ e.i u # !o oo a a ึ a $ 0 a ' /a ' #8 &ืo / !o&8/ JHCIS !e o 8 # 3aæ/! e ;3 1-2 e ืo $ # a ' a 3a !o o o u a & ! a$

& 3a ' #8 &ืoæ a ' 98! Ki a i o4 3a !o ' o 4 e ื o # o æ 2554 $ a 4& / a a$ #u &o3 u a: . ! !o&8/& / & a.u& a o > i a.u& ! & 27æ/a 30 Oa #& æ/a 6 & #& 9 & !o u a.u& a 30 a$ æ # o æ oo e 1 3 /u & 4 !æ 1)e i e ืo e i a3' ' æ 2)e i e i & ื$ ieM- i. . æ#/ e 1 /a 3a i3 2 æ ! .! a& ' e i æ/a /a ^ ! ' !oe o< 1 e ืo 3)e i P4P ืo# o æ & i & ! 3 ! e i ' u $ 2554 4& 3a ' 4 ! e ื o 3 Y a& 2544 o ' e i e ื o # o æ a$ & i # &. ' ! ' # o æ ' /a # ! O u !e 1 O & (4& . !eZ a a O u )

i. . æ#/ &o .& & M./ . . i /a æ/a i. . i3 o & !oe o !& ' e 1 ื$ 4& . e 1 æ/! 4 !e a a$ ae M ! i3 # o #/u& a$ a - æ/a a u a - (æ/ < a ^/^) !o&8/e ื o ื$ ieM- &o .& &, .., . i3 o & !oe o ! .!e b e a a u < u a e ื o $ ; 3a e 1 a . i . i series 8 a 4 /u! a 4 o # a e ื o o u a &3 ! .. ! /a æ a$ # a & a: æ/a ' a iM i o u a & o a /a a a u < >! ! Mึ - 8 a i L æ / æ/a ; æ a$ # a & e ื o ' o /a 3 # a 4 !æ 1)# a a: .u i Oi ao . æ/a a i a O u < ! o u a & 2) # a & a: a !o&8/æ/a e Me ื o o a o u a & æ/a 3) # a & a e#/ื o ! e i& u < . o a 13 &#. 9 & # a & .u æ ( i Oi ao . o u ) a.u& a & i3 e ื o e ! >ึ .u i Oi ao . Lึ a & Y e ื o 3 a3 u##/ # a & .!e / #u a e ื o o a: u # #/ æ/a o u OM a O u e ื o ! a. . & >e ! >ึ .u i Oi ao . 4 ! & &# e ื o $ ;# e 1 & a u##/ o e ☺

3a4 ! & o o &æ a u # # a

P 27 | - 2553

“เชียงใหม ไมกินหวาน”… …เจา

Q: หมอหญิ หมอหญิงชวยเลาจุดเริ่มตนงานเด็กไทยไมกนิ หวานในจังหวัดเชียงใหมใหชาวทันตภูธรฟงหนอยคะ

ตอนรับบรรยากาศสายลมหนาวแบบนี้ ชวนใหนึก ถึงเสนหดอกไมงาม มนตแหงเมืองเหนื เหนือ ทีมงานทันตต ภูธรจึงไดฤกษโฉบไปเยือนเมืองเชียงใหม เมืองที่ขึ้นชื่อ เรื่ อ งความอ อ นหวานของผู ค น จึ ง ไม พ ลาดที่ จ ะขอ สัมภาษณเรื่องราวของทีมงานที่มีบทบาทในการสรรสราง รอยยิ้มที่สดใสและความออนหวานใหกับเด็กเชียงใหม นั่นคือ “ทีทีมเด็กไทยไมกินหวานจังหวัดเชียงใหม”เจา

A: เริ่ ม ดํ า เนิ น โครงการ อย า งเป น ทางการ ตั้งแต ป 2550 โดยการชัก ชวนของ ทพญ. ทพญ . จัน ทนา อึ้งชูศักดิ์ มีพื้นที่ที่เขารวมโครงการ เริ่มแรก 4 อําเภอ ไดแก อ.แมแตง, อ. สันทราย, ทราย อ.หางดง และ อ.เมือง การดําเนินงานในปแรก เนื่องจากพึ่งเริ่มดําเนิน โครงการและมีหลายพื้นที่สนใจเขารวมโครงการ ดังนั้น จึ ง เน น ที่ ก ารพั ฒ นาศั ก ยภาพบุ ค ลากรที่ เ ข า ร ว มให มี ความรูความเขาใจในการดําเนินกิจกรรมลดการบริโภค น้ําตาลในเด็ก ทันตบุคลากรในพื้นที่ไดชักชวนเครือขาย ผูมีสวนรวม อยางเชนคุณครู ผูดูแลเด็ก ผูปกครองใหเขา มามีบทบาทในการทํากิจกรรมตางๆคะ Q: แลวหลังจากไดเริ่มแลว มีผลอยางไรบางคะ

โดยผูทีท่ีจะอาสามาเลาสูกันฟงในฉบับนี้ ทีมงาน จะพาไปรู จั ก กั บ คุ ณ หมอหญิ ง ทพญ.รัรั ก ชนก นุ ช พ ว ง ทันตแพทยชํานาญการพิเศษ สสจ.เชี เชียงใหม ประวัติการศึกษา: 2541 ทันตแพทยศาสตรบัณฑิต

A: ผลการดําเนินงานในชวงแรก มีผลงานที่เริ่ม ปรากฎ ที่เดนชัดเห็นจะเปนเรื่อง การพัฒนาเครือขายให เกิดการผลักดัน นโยบายสาธารณะ ไดแก รร.เทศบาล วัดเชียงยืน ประกาศนโยบายหามจําหนายน้ําอัดลม

ม..เชียงใหม

2550 อนุมัติบัตรสาขาทั สาขาทันตสาธารณสุข ทันตแพทยสภา 2552 HealthCare University, Japan

Administration,

Nagoya

ประสบการณการทํางาน: งาน 2541-2543 โรงพยาบาลเชียงดาว 2543-ปปจจุบัน สํานักงานสาธารณสุขจ.เชี จ ยงใหม P 28 | - 2553

หากสนใจในรายละเอียดของแตละกิจกรรมสามารถอานไดที่เรื่องเลารวมพล คนอ อ นหวานคะ (www.sweetenough.in.th/index.php/ www.sweetenough.in.th/index.php/ downloadsdownloadssweet/finish/2/74/0 ตองสมัครสมาชิกเว็บกอนนะคะ) นนะคะ Q: โอโห มีกิจกรรมดีๆมากมายเลยนะคะ ทําใหอยากทราบวาเครือขายของ เชียงใหมกวางขวางขนาดไหนแลว A: ขอสรุปเปนตารางดีกวานะคะจะไดเห็นชัดขึ้น คือเรามีเปาหมายของกลุมที่ เขารวมกิจกรรมและสรุปผลงานป 2553 ดังนี้คะ

และยังมีโรงเรียนประถมศึกษาอีก 18 แหงที่ขอเขารวมมาทีหลังซึ่งก็เปน ประโยชนตอเด็กในโรงเรียนอีก 12,271 คน Q: เรียกไดวาผลงานทะลุเปาหมายกันถลมทลายทีเดียวนะคะ ชื่นใจแทนชาวเชียงใหมจริงๆ เห็นผลงานขนาดนีท้ าํ ใหอยากทราบถึงแนวคิดหรือแนวทางในการดําเนินงานของทีมเชียงใหมคะ A: ในส ว นของสสจ.เชี เชี ย งใหม จ ะมี บ ทบาทสํ า คั ญ ใน เรื่องของการสนับสนุนการทํางาน/กิ งาน จกรรมในพื้นที่ และทําหนาที่ขยายเครือขายพื้นที่การทํางาน ทั้งใน สวนทันตบุคลากรในหนวยบริการตางๆ ตอนนี้มี 11 อําเภอ ที่ทํากิจกรรมอยางเปนรูปธรรมจากทั้งหมด 25 อําเภอ และใหแตละพื้นที่มีการทํางานเชื่อมโยง กัน ทั้ง ในโรงเรียน, อบต., อบต ศูน ยเด็ก เล็ก และชมรม ผูสูง อายุ พยายามประสานเครือ ขา ยงานอื ยงาน ่น ๆที่ เกี่ยวของในเรื่องของพฤติกรรมการบริโภค P 29 | - 2553

การทํ า งานจะพยายามให มี รู ป แบบของการ บูร ณาการและการมีส วนร วม ทั้ ง ในระดับ จัง หวั ด และ พื้ น ที่ เน น การจั ด กิ จ กรรมสนั บ สนุ น และกระตุ น การ ทํางานอยางตอเนื่อง ปที่ผานมาก็จัดนิเทศพื้นที่เครือขาย ทุ ก อํ า เภอ ทั้ ง ในโรงเรี ย นและศู น ย เ ด็ ก เล็ ก และจั ด กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู,นําเสนอผลงานระดับจังหวัด สิ่ ง ที่ ตั้ ง ใจจะทํ า คื อ การเก็ บ ข อ มู ล และการประเมิ น ผล อยางเปนระบบ ที่ผานมาก็พยายามทําอยูแตยังไมดีพอ ตองปรับปรุงและพัฒนาอีกมากคะ

Q: ทันตภูธรขอเปนกําลังใจใหอีกแรงนะคะ แลว จากประสบการณที่ผานมา คิดวางานเด็กไทยไมกนิ หวาน มีจุดเดนจุดดอยในการดําเนินงานอยางไรบาง A: จุดเดน 1) มีแผนการดําเนินงานในระดับสวนกลางที่คอนขาง ชัดเจนในเรื่องเปาหมาย วัตถุประสงค การทํางาน การ ประชาสัมพันธ 2) ทีมทํางานที่เกง และมีความตั้งใจในการทํางานทั้งใน ส ว นกลาง และพื้ น ที่ ห ลายๆจั ง หวั ด ทํ า ให มี โ อกาสได เรียนรูและพัฒนา 3) มีการพัฒนางานอยางตอเนื่องจากการจัดแลกเปลี่ยน เรียนรู ประสบการณการทํางานทําใหไดเห็นการทํางาน

ของที่อื่นๆ ไดนําไปปรับใชกับพื้น ที่ของเราไดทําใหงาน พัฒนา 4) การมีภาคีเครือขายที่หลากหลาย ไดชวยกันทํางาน แลกเปลี่ยนความคิด มุมมอง 5) ทุกคนที่เขารวมเครือขายสวนใหญมีความตั้งใจในการ ทํางานทําใหเกิดแรงกระตุนซึ่งกันและกันเมื่อไดมาพูดคุย แลกเปลี่ยนกัน A: จุดดอย 1) การมีทันตบุบุคลากรเปนแกนนําที่โดดเดน ทําใหผูที่จะ เขารวมกิจกรรมจะนึกถึงเฉพาะเรื่องฟน หรือเรื่องภายใน ชองปาก มากกวาจะมองในเรื่องการปรับพฤติกรรมการ บริโภค 2) มุมมองที่คอนขางแคบของครู , เจาหนาที่บางคน อาจเกิด จากความเขาใจที่ ไ มต รงกัน ในเนื้อหาแกน แท ของ งานเด็กไทยไม ทยไมกินหวาน 3) การประเมินผล ทําไดคอนขางยาก การเปลี่ยนแปลง อยางเรื่องพฤติกรรมเห็นผลไดชา วัดผลยาก 4) พฤติกรรมการกินหวาน กินน้ําตาล น้ําอัดลม เปน พฤติกรรมที่บางคนมองวาเปลี่ยนแปลงไดยาก และบาง แล คนต อ ต า นว า ขั ด กั บ ความเป น จริ ง ในชีวิ ต ที่ จ ะห า มเด็ ก ไมใหกินขนม ไมมใหกินน้ําอัดลม 5) การขัดผลประโยชนทางการคา อยางหามขายขนม น้ําอัดลม บางพื้นที่ทําไมได มีปญหา

P 30 | - 2553

Q: สําหรับความคาดหวังหรือสิ่งที่อยากทําตอไป ในงานเด็กไทยไมกินหวานของเชียงใหมในอนาคตค นอนาคตคะ A: ก็มีหลายขอเลยทีเดียวคะ ตั้งใจไวตามนี้ - ขยายเครือขาย ใหครอบคลุมทุกอําเภอ - เพิ่มเครือขายในสวนของโรงเรียน,ศู น นยเด็ก เล็ก , ชมรมผูสูง อายุและเครือขา ยในชุมชน อบต., อสม. - เพิ่ ม กลุ ม เป า หมายในส ว นของกลุ ม หญิ ง มี ครรภและเด็กเล็กในWBC - การประเมินผลสําเร็จของกิจกรรมที่ไดทําไป แลวมากมาย

Q: สุดทายเห็นความตัง้ ใจของทีมเชียงใหมขนาด นี้แลว อยากใหฝากแรงใจ หรือแบงพลังใหกับพี่นอ งรวม วิชาชีพสักหนอยคะ A: เวลาทํทํางานแลวรูสึกเบื่อกับความซ้ําซากจําเจ ไม พั ฒ นา ก็ เ ลยลองปรั บ ว า พยายามเรี ย นรู สิ่ ง ใหม ๆ เรียนรูจากคนรอบขาง เรียนรูสิ่งใหมๆที่เกิดขึ้นทุกวันใน การทํ า งาน พยายามทบทวนสิ่ ง ที่ ไ ด ทํ า ไปแล ว ว า มี ขอผิดพลาดอะไร แลวควรจะปรับปรุงอะไรไดบาง ในแต ละวันแตละสัปดาห ไมตองรอใหครบปแลวคอยกลับมา ทบทวนมันนานไป และบางสิ่งบางอยางมันลืมไปแลว

ทํางานใหมีความสุ ความสุข เคาบอกวาถาไดทําอะไรที่ ชอบแลวจะมีความสุข แตถาเราชอบในสิ่งที่เราทําจะทํา ใหเรามีความสุขมากกวาหรือเปลา? และอยากจะขอขอบคุณโครงการเด็กไทยไมกิน หวานที่ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงดีๆเกิดขึ้น ทั้งในเรื่อง ของพฤติก รรมการกิน ของทั้ง ตัวเอง คนรอบขา ง และ เด็ ก ๆทีที่ เ ราเข า ไปทํ า กิ จ กรรมด ว ย รวมถึ ง การได พัฒนาการทํางานอยางตอเนื่องคะ ขอขอบคุณหมอหญิ ณหมอหญิง ที่ทําใหเห็นวาการไปเยียน เชียงใหมรอบนี้ ไมไดพบแตเพียงเนื้อหาวิชาการที่จะเปน ประโยชน แตยังเสริมสรางแรงบันดาลใจใหกับอีกหลาย พื้นที่ ตอจากนี้แนวทางพัฒนางานทันตสุขภาพ ไมไกล เกินเอื้อมแนนอนคะ ☺

P 31 | - 2553

“เชียงใหม ไมกินหวาน”… …เจา หลัง จากไปเยี่ยมเยียนสสจ.เชี เชียงใหมแลว ทีมงานยัง มี โอกาสไดลงพื้นที่รร.เทศบาลวั เทศบาลวัดเชียงยืน ซึ่งเปนโรงเรียน ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม โดยพบกับ คุณครูตูน นายดนุโชติ ชัยชะนะ ตําแหนง ครู อันดับ คศ. คศ.1 ประวัตกิ ารศึกษา 2538 รร. รร.ยุพราชวิทยาลัย เชียงใหม 2542 ศึกษาศาสตรบัณฑิต (ศษ. ศษ.บ.) มหาวิทยาลัยเชียงใหม ประสบการณการทํางาน 2544- 2547 ตําแหนง อาจารย 1 โรงเรียนเทศบาล 2 วัดทินกรนิมิต เทศบาลนครนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี 2548 – ปจจุบัน ตําแหนง ครู อันดับ คศ.1 คศ โรงเรียน เทศบาลวั ด เชี ย งยื น สํ า นั ก การศึ ก ษา เทศบาลนคร เชียงใหม

Q: ครูตูนเริ่มเขามาทํางานไมกินหวานไดอยางไรครั งไรครับ A: เริ่มตนเมื่อปการศึกษา 2550 ทางโรงเรียนเทศบาล วั ด เ ชี ย ง ยื น ไ ด รั บ ก า ร ป ร ะ ส า น ง า น จ า ก ท า ง โรงพยาบาลเทศบาลนครเชียงใหม ในการเขารวม โครงการเด็ ก เชี ย งใหม อ อ นหวาน โดยสํ า นั ก งาน สาธารณสุข จัง หวัด เชียงใหม ซึ่ง ทางผูบริห ารของ

โรงเรี ย นได เ ล็ ง เห็ น ถึ ง ประโยชน ที่ จ ะเกิ ด ขึ้ น กั บ นักเรี ก เรี ยน และตระหนัก ถึง ความสํ า คัญ ของการเข า ร ว มโครงการดั ง กล า ว จึ ง ได ม อบหมายให ผ มซึ่ ง ปฏิ บั ติ ห น า ที่ หั ว หน า งานพั ฒ นาสุ ข ภาพอนามั ย มา รับผิดชอบ และดําเนินงานตามโครงการดังกลาว จน ไดพัฒนามาเปนโครงการเด็กเชียงยืนออนหวาน มา จนถึงปจจุบันครับ Q: งานที่ทําภายใตโครงการเด็กไทยไมกินหวาน ของ โรงเรียนไดแกอะไรบางครั งครับ A: ในการดํ า เนิ น งานภายใต โ ครงการเด็ ก เชี ย งยื น ออ นหวาน ไดดํ า เนิ น งานมาอยา งต อ เนื่ อ ง ซึ่ ง ได มี กิ จ กรรมต า งๆมากมายที่ ส อดคล อ งกั บ บริ บ ทของ โรงเรียนและสภาพแวดลอม อาทิเชน 1 การสรา งกระแสการบริ โ ภคออ นหวานใน โรงเรียน โดยการประชาสัมพันธอยางตอเนื่องในทุก รูป แบบ ทั้ง การประชุมผูปกครอง การสง วารสาร จากโรงเรียน การจัดทําปายประชาสัมพันธ การจัด กิจกรรมพิพิเศษตางๆ การเดินรณรงคในชุมชนเป ชน นตน 2 จัดสภาพแวดลอมในโรงเรียน โดยการสราง ขอตกลงกับผูประกอบการรานคาในโรงเรียนถึงเรื่อง ของการจําหนายขนมในโรงเรียนทั้งในเรื่องของชนิด และปริมาณการสงเสริมการดื่มนมจืดในโรงเรียน การกําหนดพื้นที่การกินขนม การจัดอาหารกลางวันโดยลดปริมาณน้ําตาลลง การเปลี เปลี่ยนอาหารวางจากของหวานเป งจากของหว นผลไมตาม ฤดูกาล เปนตน

P 32 | - 2553

3 ก า ร ใ ห ค ว า ม รู แ ก นั ก เ รี ย น โด ยก า ร สอดแทรกในการจัดการเรียนรูในกลุมสาระตางๆรวมถึง การจัดกิจกรรมทักษะชีวิตที่สงเสริมใหนักเรียนรูจักการ เลื อ กบริ โ ภคอย า งปลอดภั ย (แนะนํ า การอ า นฉลาก โภชนาการ การดูสวนประกอบของอาหาร การคํานวณ คาปริมาณน้ําตาล ฯลฯ )

การใชปริมาณน้าํ ตาลที่ลดลงของรานคาเครือ่ งดืม่ ปริมาณน้าํ ตาลเฉลีย่ (กก. กก./เดือน) น) 3000 2000

2000 1400

1000

1000

1000

0 2549

2550

2551

2552

รอยละนักเรียนฟนแทผุ 40

30.65

33

30

20.34

20 10 0 2550

4 การติดตามนักเรียน จัดโครงการเยี่ยมบาน เพือ่ ติดตามผลการดําเนินงานโดยออกแบบสอบถามเพื่อ ใชในการสัมภาษณผูปกครองในเรื่องของการบริโภคของ นักเรียน และครอบครัว รวมถึงการขยายผลความรูจาก ทางโรงเรียน การ สุมสอบถามถึงพฤติกรรมการบริโภค ของนักเรียนเปนตน กิจกรรมเดน ที่ผานมาคือการสรางกระแสการ ลดการดื่มน้ําอัดลมใน โรงเรียนซึ่งเห็นผลเปนรูปธรรม จากการร ว มมื อ กั น ของทุ ก ฝ า ย ทั้ ง จากครู ร า นค า ใน โรงเรียน ผูปกครอง และนักเรียนทุกคน

2551

2552

Q: จากประสบการณที่ผานมา คิดวางานเด็กไทยไมกิน หวาน มีจุจดุ เดนจุดดอยในการดําเนินงานอยางไรบาง A: จุดเดน คือ การมีทีมงานที่เขมแข็ง ทั้งจากสวนกลาง และส ว นภู มิ ภ าค มี ภ าคี เ ครื อ ข า ย ที่ มี ส ว นร ว ม สนับสนุนการดําเนินงานที่ห ลากหลาย มีการสรา ง กระแสอยางตอเนื่อง ในรูปแบบตางๆ นอกจากนี้มี ยังการติดตาม เปนระบบ มีการสนับสนุนทั้งในเรื่อง ของงบประมาณ และดานวิชาการ ใหอิสระ ในการ ดํ า เนิ น งาน รวมถึ ง การเป ด โอกาส ให มี เ วที แลกเปลี่ยนเรียนรูผลการดําเนินงานระหวางพื้นที่ จุดดอย ในการดําเนินงาน คือความยากของงาน เนื่องจากการดําเนินงานตามโครงการจําเปนตองไดรับ ความรวมมือจากทุกฝายที่เกี่ยวของไมสามารถดําเนินการ ใหสํา เร็จ ไดดวยคนใดคนหนึ่ง และอีก ประการหนึ่ง คือ การคิดหรือสรางสรรค

P 33 | - 2553

Q: แนวคิดการทํางานเด็กไทยไมกินหวาน ของโรงเรียน เปนอยางไร A: ตอ งเป น การดํ า เนิ น งานที่ ไม ไ ม ขั ด กับ สภาพแวดล อ ม ของโรงเรี ย น ไม เ ป น การเพิ่ ม ภาระงานให กั บ ผู รั บ ผิ ด ชอบ ต อ ง บู ร ณาการการดํ า เนิ น งานให สอดคลอง กับกิจกรรมที่มีอยู และในการดําเนินงาน ตองไดรับความรวมมือจากทุกฝาย เปนการทํางาน ในลักษณะของการประสานความรวมมือทั้งองคก ร และในการดําเนินงานตองเปนการดําเนินงานอยาง ต อ เนื่ อ ง เนื่ อ งจากนั ก เรี ย นหรื หรื อ กลุ ม เป า หมาย เปลี่ยนไปทุกป Q: ความคาดหวัง หรือสิง่ ทีอ่ ยากทําตอไปในงานเด็กไทย ไมกนิ หวานของเชียงใหมในอนาคต A: สิ่งที่คาดหวังไวคือ ผลผลิตของโครงการคือนักเรียน ที่จบไปในแตละรุน หรือนักเรียนปจจุบัน มีความรู ความเขา ใจ และมี ค วามฉลาดในการเลื อ กบริ โภค สามารถขยายผลของความรู ไปสู ค นรอบตั ว เป น เครือขายที่ขยายออกไปในวงกวาง เปนกระแสการไม กิ น หวาน และเป น ส ว นหนึ่ ง ในการดํ า รงชี วิ ต ประจําวันตามปกติ นอกจากนี้ อ ยากเห็ น ความร ว มมื อ ร ว มใจของ สถานศึ ก ษา รวมถึง ทุ ก หนว ยงานทั้ ง ภาครั ฐ และ เอกชน ในการเข า ร ว มโครงการ ร ว มเป น ภาคี เครือขาย รวมแลกเปลี่ยนเรี ยนเรียนรูในการดําเนินงาน โดยเฉพาะหน ว ยงานที่ มี บ ริ บ ทสภาพแวดล อ มที่ ใกล เ คี ย งกั น เพื่ อ ช ว ยกั น พั ฒ นาและสื บ สานงาน เชียงใหมออนหวาน

Q: มีอะไรจะแบงปนใหกบั พีน่ อ งทีมงานไมกนิ หวานหรือ แนะนําโรงเรียนอืน่ ๆ A: ในการดําเนินงานตามโครงการนั้นความจริงใจ และ ความตั้งใจจริง ถือเปนพื้นฐานที่สําคัญ นอกจากนี้ ขวัญและกําลังใจ รวมถึงความรวมมือรวมใจที่ไดรับ ทั้งจากผูบริหาร เพื่อนครู นัก เรียนทุกคน และผูมี ส ว นเกี่ ย วของทุ ก ฝ า ย ก็ เ ป น แรงผลั ก ดั น ในการ ดําเนินงานใหเกิดผลตามเปาหมาย ถึงแมในบางครั้ง การดําเนินงานจะพบกับอุปสรรคหรือปญหา ใหมอง ป ญ หาเป น ความท า ทายในการดํ า เนิ น งาน และที่ สํ า คั ญ คื อ ให คํ า นึ ง ถึ ง บริ บ ทของโรงเรี ย น การ ดําเนินงานที่สําเร็จที่หนึ่ง อาจจะใชไมไดกับอีกที่หนึ่ง จึงตองคนหาแนวทางในการพัฒนาการดําเนินงานที งาน ่ เหมาะสม Q: ประชาสัมพันธหรือพูดถึงความภูมิใจ ในงานคะ A: ในฐานะครูคนหนึนึ่ง การไดเห็นลูกศิษยไดมีการ พัฒ นาการทีที่ดีทั้ง ทางดา นรา งกาย อารมณ สัง คม และสติปญญา ถือเปนความภาคภูมิใจของครู นับวา โชคดี ทีท่ี ผ มได มี โ อกาสในการเข า ร ว มทํ า งานใน ง เครือขายเด็กไทยไมกินหวาน ซึ่งไดรับประสบการณที่ ดี ไดแลกเปลี่ยนเรียนรู และไดนําเสนอผลงานของ ตนเอง เปนการประชาสัมพันธโรงเรียนเทศบาลวัด เชี ย งยื น ให เ ป น ที่ รู จั ก ถึ ง แม ก ารดํ า เนิ น งานใน โรงเรียนจะเปนจุดเล็กๆของการดํ ๆของ าเนินงาน แตผม ถือ วา เปน จุด เล็ก ๆที่ยิ่ง ใหญ เนื่อ งจากเปน การบ ม

เพาะเมล็ดพันธุใหเปนตนกลาที่มีคุณภาพ เพื่อที่จะ เติบโตไปเปนตนไมใหญที่มีคุณภาพตอไป…☺

ขอขอบคุณนักขาวภาคพื้นที่ หมอเคน ทพ.เสถี ทพ ยร สุรวิศาลกุล และหมอเอิง ทพญ.ศุ ทพญ ภนาถ รัตนสิงห คะ P 34 | - 2553

แปรงฟนมัน๊ ส มัน ฟนสะอาดดี๊ ดี (สนุ ( ก...สนุก) ". " * ,.. . . . . .!

วัน ที่ 15 กั น ยายน 2553 ได มี โ อกาส ไป รวมงาน แปรงฟน มั๊นส มัน ฟนสะอาดดี๊ ดี ที่จัดโดยฝาย ทันตสาธารณสุข โรงพยาบาลบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี สถานที่จัดคือ โรงเรียนจันทรทองเอี่ยม ซึ่งเปนกิจกรรม สงทายโครงการพัฒนาเครือขา ยโรงเรียนเด็ก ไทยฟน ดี ของอําเภอบางบัวทอง โรงเรียนที่เขารวมโครงการ ทั้ง 10 แหง ไดแ สดงความสามารถ โดยนํา เพลงเกี่ยวกับ สุขภาพชองปากมาประยุกตใสทาเตน เพื่อแสดงใหเห็นถึง การดูแลสุขภาพชองปาก มีทาประกอบเพลง และอุปกรณ ประกอบบ เพื่ อ ให ใ ช ค วามคิ ด สร า งสรรค กั น อย า งเต็ ม ที่ รวมทั้ ง ชุด ที่ ใ ส ก็ เ น น การประหยั ด ใช วั สดุ รี ไซเคิล และที่ สํ า คั ญ เน น การมี ส ว นร ว มของชุ ม ชน โดยมี ผู ป กครอง, กครอง คุณครู, เจาหนาที่สาธารณสุข รวมเตนกับนักเรียนดวยก็ จะได ค ะแนนเพิ่ ม อี ก ดั ง นั้ น งานนี้ จึ ง ไม ธ รรมดา

ขอบอกวาแตละโรงเรียนโชวลีลากัน อยางไมย้ัง ทั้ง เด็ก และผูใหญ 10 โรงเรียน ชนะใจกรรมการ จนกรรมการ แทบอดใจไม ไ หวจะโดดขึ้ น เวที ด ว ยจริ ง ไหมคะ หมอปู (ทพญ.ปูปูรณินทร ศิริอนันต รพ.บางใหญ รพ ) งานนี้ผูอํานวยการสุดหลอของเรา (นพ.ประพุทธ ลีลาพฤทธิ)์ ทานใหเกียรติเปน ประธานเปดงาน และมอบ รางวัลใหกบั โรงเรียน โรงเรียนที่ชนะเลิศ คือโรงเรียนซอและหศึกษา รองชนะเลิ ศ อั น ดั บ 1 มี 2 โรงเรี ย น คื อ โรงเรี ย น เทศบาลวัด ละหาร และโรงเรี ยนประสานสามั ค คีวิ ทยา ทานผูอํานวยการโรงพยาบาล ยังบอกอีกวาอยากใหจัด อีกทุกป อดปลื้มใจไปกับหมอหลี (ทพญ. เพียงพิศ จิตรมณี วรรณ) หมอเอ็ ม (ทพญ. ชุ ติ ม า มู ล ศาสตร ) หมอป อ ม (ทพญ. ณัฐนรี เหลืองสุนธรเกียรติ) และทีมงานทุกทาน ดวยที่สําคัญ คือ ผูอํานวยการโรงเรียนจันทรทองเอี่ยม ผู เอื้อเฟอสถานที่ ทํา ใหเ ราไดช มโครงการดี มโครงก ๆ แบบนี้ ☺

P 35 | - 2553

ปญหาฟนผุในเด็กไทย

4 $ " + , - + / > ( * . > GH 6 ( 2 + 4 $% '.( !: > - ( " . > 4 2+ "3 "$ 2 "/

- * * / + * ;:(*

".59 ) 5 ) 3 > GH 6 "3 "H 5 % % ( ' $ 1 ' "H5% / + / * ! * 1 - .( > GH 6 */ - ' -* 1 "# / +2+ '.( !: - * 1 $ * 12-18 ! 2 4 2 + " + , ;:( *

4 . > - 4 0 ! ' $ "# 2552 - + 60 ! * 1 - - 3 "# " + 07 "3 > GH 6 $ GH 4 ;:(*$ -* $ ! *GH / ;:(*' - + 57 ( (

.> 2+ - ( 6:4

4 * / 4 ( "3

6 $ 6 . 0 7 % ( * ( 0 7 / + ! ( -* > - 4 * 0+ -/ + 4 ' $ "# 2552 $ 4 ' ( 6 . "3 / + * !: "# 2551 8:* 3 2 2.2 .> "3 6.1 .> ' % + . > ! * % / + - * -* ,: = +-+- 8: * "H 2 2 - ( 6

- 12 "# / 4 0 ! - / + ! 1 - . % 2+ $ 0 * 7/ + $% * . "U * ' ( . > $ 1 "H22 -% 4 5$ . > GH 6 4 ;:(* "/

! * 4 * ( % % - ;:( * 4 ( "3 ( .- $ 1 GG# ! - 1 - . % VU + * .> ! *

' N ! *GH / +$ % / + . > $ *" ! * 1 - 4-5 ! $ . ' *! > - . * - A. > / + 0+ ;:(* . + ! ' *" ! * 1 */ / .

' 1 ( - + 96) . G# ! ! - ( 4 - ( "o>"U ;:(*' ! % ' 7

. > GH 6 - * - 4 5 * 8. . > - 1 ( . !

- */ "# 2545 ' .> 4

% 2+ . > GH 6 * 1 ( " +

! * - (- 20 / ! "/

+2 - ! *

* "3 " +24 ☺

P 36 | - 2553

การทํางานสงเสริมทันตสุขภาพในเด็ก จากมุมมองของทันตแพทยเด็ก ๆ “เด็ก”

กลุม “เปานิ่ง”

สําหรับชาวทันต-

สาธารณสุขมาเปนเวลานาน วันนี้ ผูเขียน อยากจะชวนมอง ในมุมมองใหม มอง “เด็ก” เปน “active person” มี

วันนี้ เราจะมอง “ขนม”

$ , "

ในสายตาของเด็กไป

ดวยกัน “ขนม”

ซึ่ง ณ ตอนนี้ สังคมกําลังมองเปน

ศักยภาพมากกวาที่จะเปนแคเด็ก กอนอื่น เราตองยอมรับ

“ผูราย” ที่สงผลตอสุขภาพเด็ก แตเด็กกลับมองในมุมมองที่

ความจริงที่วา “เด็ก” มีดานที่ยังพัฒนาไมเต็มที่ เชน ดาน

ตางออกไป

พั ฒ นาการ (การใช ก ล า มเนื้ อ , การสื่ อ สาร) และด า น กระบวนการเรียนรู (การใชภาษา) แตก็เปนสิ่งที่ส ามารถ พัฒนาได บางครั้งอาจจะมากกวาผูใหญอยางเรา (ผูเขียนเคย

“ขนม” เปนเหมือน “ความรัก” ที่พอแมซึ่งไป ทํางานตางแดนสงมาให

เห็น เด็ก 3 ขวบตีกลองชุดมาแลว) แตในดานพฤติกรรม

“ขนม” เปนเหมือน “รางวัล” ที่เด็กสมควรได

เราสามารถมอง “เด็ก” ไดเหมือนกับเปนผูใหญตัวเล็ก ๆ

หลังจากทําสิ่งดี ๆ ที่พอแมตองการ รวมไปถึงการยอมให

คนหนึ่ ง ซึ่ ง กํ า ลัง แอบเลี ย นแบบผู ใ หญ รอบ ๆ ตั ว สิ่ ง ที่

หมอถอนฟน!!!

ยกตัวอยางไดชัด ก็เห็นจะเปนเรื่อง “อาหาร” คํา ๆ เดียว กลั บ ถู ก มองในลั ก ษณะที่ ต า งกั น เช น มองในสายตา ชาวบาน อาหารคือสิ่งที่ทําใหมีแรงตอสู ทํางานตอไป ,มอง ในสายตาของบุ ค ลากรทางการแพทย อาหารถู กแบง เป น หนวยยอย ๆ ที่เรียกวา nutrition

แมฝากลูกไวกับครูพี่เลี้ยงที่ศูนยเด็ก “ขนม” เปนเหมือน “อาหารตองหาม” ที่ทําใหเกิด ความตื่นเตนเวลาแอบกินในหองเรียน “ขนม” เปนเหมือน “ความทาทาย” กับการเสี่ยง

แตถามองลึกเขาไป “อาหาร” กลับแสดงถึง หนวย ใหญของสังคม แสดงถึงความสัมพันธทางสังคม แสดงถึง สัญลักษณทางวัฒนธรรม ความทันสมัย

ดวง ลุนของแถมที่มากับขนม พูดไปพูดมา “ขนม” ดูจะกลายเปน “พระเอก” ไปซะแลว ทีนี้ ทันตบุคลากรอยางเราจะทํางานกันอยางไรตอ

การทํ า งานส ง เสริ ม ทั น ตสุ ข ภาพเด็ ก ป จ จุ บั น พยายามที่จะกาวผาน “เรื่องปากและฟน”

“ขนม” เปนเหมือน “เครื่องแกเหงา” ในยามที่พอ

ออกมาสูโลก

ภายนอก พยายามทํางานกับสิ่งตาง ๆ ที่มีผลตอสุขภาพฟน เด็ก ทํางานกับสิ่งที่เด็กคุนเคยที่เรียกวา “ขนม”

แตตอง

ถามตัวเองวา เรายังมอง “ขนม” แบบไหน มองเห็นเปน nutrition ที่แยกสวนเปนแปงและน้ําตาลหรือไม

ดี หรือวาจะหนีไปหาผูรายตัวอื่นไปเรื่อย ๆ จริ ง ๆแล ว คนที่ เป นผู ร ายตัว จริง อาจไม ใ ช ใ คร เปน พวกเรา นั่นเอง ถามตัวเองอีกครั้ง ทุกครั้งที่ทํางาน สงเสริมทันตสุขภาพเด็ก เราใหใครเปนศูนยกลางการทํางาน ถาวาดเปนแผนภาพสวยหรู เรามักจะหยอนเด็กไวตรงกลาง ลอมรอบดวยผูป กครอง ครูพี่เลี้ยง และหนวยงานตาง ๆ

P 37 | - 2553

แต จ ริง ๆ แลว ตัว เรา นี่ล ะ ที่ ช อบทํ าตั ว เป น ศูน ย กลาง

มาถึงตอนนี้ ผูอานคงรูสึกวาบทความนี้มีศัพทแสง

เชื่อมกลุมรอบๆๆ ไวกับเราทั้งหมด แตเราลืมไปวา ผูปกครอง

อะไรเต็ ม ไปหมด ซึ่ ง ในฐานะทั น ตแพทย เ ด็ ก ๆ ผู เ ขี ย น

ครู อบต. เทศบาล ไมไดเชื่อมกันเองเลย นั่นอาจจะเปน

ยอมรับวา ยังไมเขาใจความหมายไดอยางลึกซึ้ง และไมกลาที่

คําตอบที่วา เมื่อเรากาวออกมาจากวงแลว งานสงเสริมนั้นก็

จะเขียน How-to

หยุดลง

ผูอานหวังตอนอานชื านชื่อเรื่อง ผูเขียนแคอยากใหเรา ฉุกคิด ถึง อี ก หนึ่ ง แฟชั่ น ที่ กํ า ลั ง ฮิ ต กั นในช น ในช ว งนี้ ก็ คื อ คํ า ว า

“การทํางานเปนเครือขาย” และ “empowerment” “การทํางานเปนเครือขาย” ก็คือ net + work

งานสงเสริมทันตสุขภาพเด็ก อยางที่

การทํางานที่เราทํามา ไมไดบอกวา ถาคุณไมแนจริง ทํา empowerment ไมได ก็ไมควรทํา

แตคําวา work ของเรานี่สิ เปน work for them หรือ

เพราะแมเรายังทํางานแบบ Co-operation

work with them กันแน แตถาจะใหเขาไปเฉียดใกลกับคํา

แตงานเล็ก ๆ ของเราก็สามารถสรางสิ่งดี ๆ ขึ้นได

วา “empowerment” เราอาจจะตองเพิ่มคําวา “promote them” ไปดวย ที่ใชคําวา “เฉียดใกล” เพราะผูเขียนยังคิด วาการ empowerment ที่แทจริง ชางทําไดยากนัก ทุกครั้ง ที่ ทํ า ง า น ส ง เ ส ริ ม ก็ มั ก จ ะ แ ฉ ล บ ไ ป ต ก แ ป ก ที่

ขอแคคุณ “ลงมื ลงมือทํา” แตอยากฝากให นึกถึง “เด็ก” ผูใหญตัวเล็ก ๆ ที่ เปน “ผูถูกกระทํา” เสมอมา ไวดวย นัน่ เอง.....☺

“Co-operation” หรือ “participation” แทน จึงเกิด เปนความสัมพันธแบบ “power-over” กับชุมชน แทนที่ จะเปน “power-with”

P 38 | - 2553

%* Asian Chief Dental Officers; Meeting 2010 " ) 2 '‹,2. - 2553 ( 6 " + 6 4 - * 0 ! ; - ( * Putrajaya " + , ; - $a `% , % 3 %416:- .!v ! " + "3 / 4 ! *" + , 2:*! " 7 2 .*/ +! ) GH* " + ' () * + ! " # $ % &' ( ) $

# # G H + H I % J # 3 ## ## ) 1 & HI 4U (#2( ) * *"# ,E[( O , *"VT PMTNJ*"" ,#,E[J*" (#2 & ( O,M,N+4" , PMTN#$% $ staffs 64 F'I6 N (H(\$4 F#4 6H *"5 (H$4 J*" (H(\$4& PMTN +N F#4*$ (0 " ,J*"#,E60#4RB & *4CN B 4 PEI * "# ,E ['I +4 Y * . *" & $ V #V # P , 'V (#2 RN+,J*" *"5 (H$4 6 I& $ staffs P, *"F N 6EN $ V #V ##! " #S M,I #$% *"# ,E[ ( O , , 4 # ,E60#4R 6H 4"( O, XV'$ X #,E[*$ 'I+4

J*( 3%,KL"( )*" Putrajaya M,N*4, ( )*",$!( O, ( ) * "PM N E3 ' +H H ( * Q ( O , #$% E! " J*"M,N + 4 RN+, H "#$%RS TU( )*V#!"M ' + #!" # +"R W XR J

## ) 2 ( O,6VV*" Q (HD U $ staffs F N( 3, 10 , 6EN#S " , Effective F'I6 NT$% d, R3" 5 Q ( MH$ 6H eN * " " ,J*" *"# ,E[& ( O , , +3 #S 6Y,J*" (#2 S M,',54V 4EN "U 5'4( O,E+ R , V#,E60#4R 6H *" Q +3 $0*)%,U (#2 H N ,$!& #S " , 5'4P IJI* CH*4N " $ R3#W3B 0 6H VVJI* CH(J & '$ *4N "R3" 5 Q (J 0f, JI* CH 'VV H( O,g ,JI* CHJ*" (#2 6ENEI*"(JI P&+N (#2(MHN ,$! VVV 3 ( O,6VV ,R JB 0 '",!,JI* CH status 6H h 4V H&L" RS T

!",$! W , N+ J*" )* Y* . * " # , E [ ( H ( \$ 4 X # , E 6 0 # 4Q 2 R E Q M +3#4 H4W 2 RE Q 5'4 2.#0. #$ 0,W +,3 5'4 R, VR, , #$%0 6H * M & Procter and Gamble International theme J*" !",$! )* ` Regional Updates and Collaborationa.

## ) 3 ( O, H N #$%(03%" $ *"#,E[ M )*5 "R I " *"# ,E[F N '(&, V " (#2( O , 6Y, M,L% " *4CN P , *, 4 ( N,0 N H + 0C *3,5',$(\$4 V CF, RN+,&$,6H (+$4', 6 I& $ *"#,E[#$%,N $ power EN*F P,*, E 6EN VVV 3M 5'4 *"#,E[ D(03%"( 3'F N $% G ('3 (J #S " ,5'4 g ,J*" M +3#4 H46H R

Asian Chief Dental Officers Meeting 2010 !"#$% 2 &'( )%*+,#$% 6-8 012&3 4, 2010 #$% 5 "6 Pullman Putrajaya Lakeside Hotel and Resort ( )*" Putrajaya !"6 &'#$%BC( DE (#2F#4 ( )%* G#$% 6HI+

P 39 | - 2553

) ! " ' * 10 #- . # ) / 0 !#!*. 2$ 5 #- . 4 $# $ #5 6# $ #7 8 9 ! " ) :2 & #; $ 2$ 0 0 < / 2 2 2 ( # $* /' 2 & ) S K ,$!,N & K Y*.RS , #,E[ +N , 6ENJ*PMI + (MD,P,g , , +3 (* 4 )* + 5 R +N E*,,$! RS , #,E[( 6VN"5 "R I "( O, 2 H N )* 1) H N R,VR, , +3 6VN"( O, 2 H N +4 )* H N +4#$% 1 'C6HMT3"E!" BQ ('D N*,+4( $4, 6H ('D +4( $4, H N +4#$% 2 'C6H+4#S " , 6H YCIRC"* 4 RN+, H N #$% 2) ( O,R,VR, , &' 'C6H( )%*" 6Y, ( )%*" S H" , I *"YCIV 35B 6H &' 'I , W EN "U ( )%*(#$4V V(0)%*,VI , *4N "#$% HN +F 6HI++N RS , #,E[ ( P HI( $4" V (H(\$4 6ENV#V #J*" (H(\$4 +I "J+ " +N 6ENP, + (MD,RN+,E+ 3'+N C 6VV (#2( '$ +N (0 ( O, 6VN"V#V #M,I #$% , '(&,,KN+"' H ,'I+4

! )/ $: ! " < $ # $ % 2 $ ! < 2$ #!6 #5 ( #; ( 0 2 : 2 6 * 2 $ ! ' < ': ! .2

4 #; #7?: 6 - 2 & $ $) S K ,$!PMTN 6H EI*" 4 ,4 + EI*"(JI P&+N V 3M " ,#,E[J*"6ENH (#2 EN " D04 4 VPMI (JI V VVV 3 J*" (#2,! , U *4N "T$% d , R3 " 5 Q eN * " " ( MH$ & 'V 3 & B (* ,( O , MH 5'4(n0 T$% d, VR3" 5 Q V 3 & B (* ,( )* V 100% 6H YN , VV ,R J B 0 (J &L " EI * "0 f, g ,JI * C H 4V HPMI '$ ( 0)% * PMI & ' 'I , ("3 , $ R3#W3B 0 6EN (#2#$% V 3 RN+,PMTN & B g ( N , F#4 (H(\$ 4 0 N ( D EI * "& ' VVB 4P, # +" R W XR JPMI effective KI (#$4V V (#2*)%,U P,(*( $4 (M )*5 IM,N*4 DP, 5H ) 0$%+N (#2( $ V 3 #,E[#$% *V H ,'$ #$% R ' 6H KC #$% R ' (H4, (0 ( $ & 4# ,E

V H #$%'$ U 6H ( 0f, &' 'I , ("3,*4CN( O, 4 U *4N " (H(\$4 6 I *"#,E[(J & PMTN 6EN V 3 4 "F N & 4 6H M & VV 3 & B g ,EI*" ( O,J!,( O,E*, E VV refer #$%(JI 6JD" P,6"N #S " ,0)!,#$% (#2( D I +M,I (0 ( #S #!"" ,RN"(R 3 R JB 0 p*" ,5 6H h 0f, EN*F P,*, E *4 (MD, #S " ,#$% $( p M 4 'U 6H $ ( 3,PMI(MD,YH ( * & N*4( 3% 0f, ( 3" XB 0 6VV,$!P,0)!,#$%(HD U +V CNF V #S " ,6VV *V H

' # $*8 # $ ' # $ %' $ : 8' 2$! # $ % 0 # $ ' # $ % # $ 4 : ,$! ( O , ,S (R,*JI * C H J*"6EN H (#2#$% update PMI CI(#N U , $ + 04 4 & PMI( O,(+#$#$% (& (n0 ('D,#$%RS T ( N, 6 I qTM ECC \L%"( )*V # (#2P,(*( $ 4 $ * E ( 3 ' 5 rq , Y P ,rq , ,!S , RC " U 6EN D4"#S F N N*4F'I &L"(,I, 6H ( H$%4,P,B 0 + U +N ,* & ,$! D( O,(+#$6H ( H$%4, ,+N (#2FM,& $ activities * F ( N, GM,I (+$4', & ( O,(&I B 0&' Asian Conference on Oral Health Prevention for School Children _ACOHPSC !"#$% 6 +,#$% 7-9 012&3 4, 2554 #$% e ,*4 ( ,$! G#$%6HI+F#4( O,(&I B 0 &' #$%BC( DE) M )* *"5 (H$4& ( O,(&I B 0&' Asian Academy on Preventive Dentistry P,(')*, ,4 4, 2555 ( O,EI, 4"F F N KL" (& HL F #$% VVJ*"6ENH (#2 0$%F'I $5* R 4 V Y*.J*"V " (#2 D(MD,JI* '$ V "*4N " ( N , eN* " " (J & #S ( )% * " PMI + CI YN ,# " mass media F'I'$ (J F N $#,E60#4QP, 0. g & 4 6VVJ*"( 6H (J ( O,( (HD U (#$4VF'I V&"M+'J, ' PMTNJ*"( (J &L"#S " ,E "F KL" ,(H4 *"#,E[ & #S Guideline PRNP, CD 6& F #$% . PMI C#S " ,(*" *" # ,E[& E3 ' E ( 3 , ( O , 4 U M ) * (#2( MH$ V (H(\$ 4 (J & #S " , N + ) * Vyd 45B , 6H #S ,54V 4R W X ( )%*"H' V 35B ,!S E HF'I'$ ( O,EI, ☺

P 40 | - 2553

กันอยางนอยคนละ 1 ชิ้น ชิ้นใหญเล็กก็สุดแลวแตใครจะพก ดวงมาแค ไหน ใครเฮงก็จ ะได ข องชิ้น ใหญ ไปด วย โดยเรา ไดรับการสนับสนุนของรางวัลจากเหลาทันตแพทยใจดีไดขาว แววมาวา เก็บเงินตามซี ใครซีมากหนอยก็ตองเสียเงินเยอะ นิดนึง ของรางวัลใหญที่เราไดรับสนับสนุนไดแก รถ บาน และที่ดิน.......เออ ขออภัยครับ สายรายงายผิดไปนิดนึง ถา แจกกันเปนบานและที่ดินจริงๆ ปหนาอาจจะไมมีทันตแพทย อยากมาจังหวัดนาน แจกรถอันนี้จริงครับ แตเปนรถจักรยาน สวัสดีปใหมเมืองนาน ยอนยุควนิดา “วนิดา 2554” สวัส ดีค รับ ผมมี รายงานขา วการนํา เสนอผลงาน

เป น การส ง เสริ ม การออกกํ า ลั ง กาย เป น การประหยั ด พลังงานและลดโลกรอนดวย

อยางอื่นๆก็มีอาทิ พัดลม

ประจําปของจังหวัดนาน ไมรูยังไง จังหวัดนาน เอาใจรัฐบาล

ไมโครเวฟ หม อ หุ ง ข า ว เครื่ อ งดู ด ฝุ น ที่ ชั่ ง น้ํ า หนั ก ดี วี ดี

เปนพิเศษหรืออยางไรไมรู เพราะงานนําเสนอครั้งนี้ มุงเนน

มือถือ จังหวัดอื่น จะแอบอิจฉาจังหวัดผมมั๊ยเนี่ย อิอิ

ไปที่ รพสต.เปนหลัก เปนงานที่เกิดขึ้น หรือเกี่ยวกับรพสต.

แลวที่พลาดไมไดก็มีการแสดงของแตละสาย แตละ

โดยตรง งานอื่นไมเกี่ยว อยาหวังไดเกิดในเวทีนี้ เคามาแรง

รายการ ถือวาสุดยอดทั้งนั้น ทุมทุนสรางกันจริงๆ เพราะ

ต อ งปล อ ยเค า ก อ น และก็ เ ช น เคยได รั บ เกี ย รติ จ ากพี่ ๆ

ปนึงก็มีครั้งเดียว ไมยอมนอยหนากันเลยทีเดียว ทุมกันเปน

ทันตแพทยจากสํานักทันตะ มาชี้แนะ แนวทาง วิพากษงาน

หมื่น ๆก็ไ มห วั่ น งานนี้ก็ไ ดทั้ง สาระและบัน เทิง กลับ บา น

ของเราเพื่อจะไดนําไปปรับปรุงพัฒนาใหดียิ่งๆขึ้นไป งาน

ชื่นมื่นกันถวนหนา ไวเจอกันใหมปหนาครับ ☺

ครั้ ง นี้ สายใต เ ป น เจ า ภาพ (เราผลั ดกั น เป นเจ า ภาพครั บ แบงเปนโซน สายใต กลาง และเหนือ) จัดอยางหรูที่โรงแรม เทวราช แลวบังเอิญวาจัดวันศุกรที่ 24 ธันวาคม ใกลกับชวง คริสตมาสและปใหมพอดี เราก็เลยถือโอกาสเปนงานเลี้ยงไป ดวย งานกลางคืนเรามีธีมของงาน คือ "วนิดา" คือทุกคน ที่ ม าร ว มงาน ต อ งแต ง เป น ตั ว ละครวนิ ด า จะเป น วนิ ด า พันตรีประจักษ หรือปาทองก็สุดแลวแต และมีการประกวด ดวยนะ งานนี้ทุกคนก็ไปหาชุดสมัยคุณแมยังสาวมากันใหญ ถาใครไมรูมางานนี้ ก็ตองสงสัยวาตัวเองไดหลงเขาไปในยุค วนิดาแนนอน ใครที่มางานนี้จะไดรับของรางวัลติดไมติดมือ P 41 | - 2553

i ĂŚ

e i u o i www.oha-th.com a 13-15 !" i # 2553 ! - * . ! ' *" '. 8 * . ! ' '. ( '.) 4 > - % Â '5. . '5 . . N 7 6 " + * ! -p / + "3 6 4 6 4 . * > * * . ! ' *" 1 '. $ > * $ - *! ' *! ' N "H55 ! * 0% % - ". ! ( 8 2& .!5m( .. 6 ;:(*6 2 0+ 2 * $ % ! ( * "Implementation of oral health program in school for mentally challenged children : a case study in southern Thailand" 4 $ * Asia-Pasific Pasific CBR convention 2010 Kuala Lumpur , Malaysia > * * . ! ' *" 1 '. $ > * - *! ' N "H 5 5 ! * , %%2 %

". ! ( 8 2& .!5m( "3 * ( (- ! * CBR % Community Based Rehabilitation theme % ! ** Asia-Pasific CBRR convention 2010 Kuala Lumpur , Malaysia $ " + 1 82 ( 82 +

. ! ' *" + "A . 4 % 1 '. * . "H 5 5 > - ! * / +> * - - * "3 " * * " (- /" *% *2 4 4 . > * p > * $ .* +

*$ >- -! *> * - *! ' N "H55 / + > *'- *! 8 * +

* . ! ' *" $ > * - *6 $% $% 0 ' . ! * 1 ! '. * . "H 5 5 $ > * - *! ' N "H 5 5 !: / + 1 % ! 8: * . ! ' *" !: - * %1

6 ( 4 6 * $ * Asia-Pasific CBRR convention 2010 $%5 2+ "3 ! . ' ( /' -7 , * * +%7, - ' 4 p p ( 4 * ' N 0 ' . '. 6 * ! *% - "3 6 * % :(* - ( -' N 0 ' . '. - * . ! ' *" / +- * "3 / % :(* - 2 " + , - ( " 4 6 * $ + -/";.Go $ * - 8 "3 / ! * / ! * ! - * . ! ' *" '. ;: (* - '.(* 1 ! "# + '/ + -* 4 - $ ; 7 ; 7 ! ' '. www.oha-th.com + + $ > ' ( * ! - * . ! ' *" '. / + 2 % (! * 8 * . ! ' '. 6 * " + 0 . * " + 0 * " ; - "$% 4 */ + " + ( ; - % - % * "3 - *-.(* 4 12$ 6 * ( ! * 0% % - '5.' .'-7 / " + .=A7 6 4 . > * * . ! ' ! ' *" '. 2 > *'- *! 2+ "3 2 .( $% . ' N * * . ! ' *" '. ! * -$ + . " " + P 42 | - 2553

a 29 !" i # - 1 .a 2553 ( 29 ' ,2. - 1 2553 (6 ! * . ! ' *" '. 8 * . ! ' '. 2 .2 / " (- - ! - 6 "<. .* > * 4 * ( 1 / + 2 ) 14 ' ( . / + 30 ' ( '.( !- - ( " + , > -$ / 29 ' ,2. - 2553 - , -$ * 1 " - " " $2 '. . -7 . 6 " + .A 0 "3 " + $ * , '5. . ' -7 6 4 - 8 * . ! ' '. , '.,. . - . % -* .2 4 * * * . ! ' / +6 $2" + 1 ! ' '. * - * (* $ > '. . . 7 *' .v 2 4 * % " + ! '/% * . /2* - * + > * * . ! ' *" '. $ (% 43 ! * .% * "# 2554 8 ! - > * * . ! ' '. $ > -! * " + 0

4 . 2 * *% :(* - .2

) ' ( * +% ( * '. 2 * 2 , -7

4 * . . +! * '. * ' % 4 > - * 0 * . 6 .2 - '. "3 ( *" . / + '. , - '$ 4 . . 8 - $ * > - "3 + / + * 7 0 / + .(* ) / * / *2 ( " .2 ( 30 ' ,2. - 2553 "3 8

- > * ! * 02 ' .,.=<7> . * ! - * . ! ' * " '. 6 ! 8

- * 1 / + 2 ' - ( - $ / +" + 1 ( * . - 2 - $% - , -) - " - % ( + VH P 43 | - 2553

.2 ( 1 2553 ! - 2 .2

* ( 8 4 > - '5. . ' GH*

- - ) ( */ * - 8 . / + +

. 4 % 6 '. /* .2 4 / + - ' 4 ( (- ! * * 4 % 6 '. / / . 6 . 4 % 6 '. / +* ,. " 4 4 % 6 ' * ' N / + ."H55 /* ,. " 4 />" / V˜ ' N 1 . . "A - * /> * V˜ 6 '. ' ( 2 ** * . 2 ** 6 ' . - (- ,: = * ( 8 8 " + * 7 ' ( */ * $2/ ! - '. 2 $ / / +' N 0 ' . '. $ ' ( - * % + -.(*!: 2 8 - *2 ' ( ' N , - ' V˜ =+ $% 4 * $ '. - * " + . . ' -.(*!: * 8 * . ! ' '. ( '.) * " + 0 . * (' *% $% / ' ( / + - * 8 1 +/ CDEC - + +

, & ( )

! "#$ ! $ %

& ' & 43 * "$ $ % %

+ 2554 ./

6 '.

2 6 ! : %6 8 2 3 . ! . 3 6 & .

!3 2 6 ! : %6

%6 8 5 . & ! 30

1. "3 > * ( ' N , - '$% $ % 6 ' . * !

8$ / ! ' *" ! *6 '.

2 ! ' *" (/ + 4 $% 4

2. * +

$% . ( (/ 6 '. 8:* ( * . ! ' *" $ '. ( . 2 "3 . % $ % 6 '. *) *"H5% ! ' *" *! * './ + * =

* * * . = $ 0 (6 "“ - "H5% ! ' *" % 8 . , - ' * " = ( > *'- / ! -

' ) " - -( ! * Home Health Care) $% !,: =

DOWNLOAD !" # 2554 (PDF) +,- ./ www.oha-th.com P 44 | - 2553

d Y V B ] e@@ + f 2553 V B @. B , ?b V B + 6 * /

$ 2 +

/ ! ' *" + "A $. > * - 1 '. 4 . .2 * +

- * "3 " *

1.

-%, -%, % d d g + B * > *'- *! > * - *! ' N "H55 2 " + ' ( /2*> * * . ! ' *" 1 '. $ > * - *! ' N "H55 2 *% *! 2553 4 ! $2 +% *6 " */ + / + 0 6 / - > - $% ! ,: = $ % $ % *" + ! *> * - * =07 6 " * % * - ' ( 8 8:*'‹ . .> !: + - */ +

'. / - 6 " * $%5 $% / + -. $ 4 . > * * % *$% * * > *'- *! 2 > *'- *! 2 +

. +

4 %

1 ) 0 6 / 1 ) $% > - 4 =072 /

8 6 " * "3 - $ / +% * - "3 - * 6 =07 ' 6 " * $% 4 5 / ! ' 1 ) $ ( * /" *GH *- * '‹ . .> % ( 8 * " + % " + % + 1 " + % ( "3 % / +! *% 4 * n > / % / + 1 ) ) $%5

.

2. , Y % d

* " +

" +

- /' -7 $ * > - ' + - *-.(* /' -7 ' + * 4 % 1 ' ( * * . 4 % 1 '. ,= , 2 % ( 0 ! ' ( 4 * * . / + "U * 6 /' -7 / +6 - % ! ! ( ! % / +V˜ "<. .$ -! * * $ 6 "“ - 1 '. 2 8 4 * $ > * * . ! ' *" 1 '. 2 * "3 2 / ' ( ;:(* ! " 4 * $ > * - *! ' N "H55 ) * * '‹%

/ + , 7 / + $% . $ > *'- *! ;:(* -$% . / 1 '. ,= ) '‹%

P 45 | - 2553

3. & d , ?( -%, % d -%, 2 =07 6 / / +6 " * 1 (- '‹ . .> % / + , . (- 4 GH ' 1 > - 90% 2+ "3 1 " +24 (> * - 2+ % + 3 * / + -1 / + ! % ;:(* "3 ! / + ( 2 ! ! - - 0 ( 6 .2 ;:(* 22+ "3 ! ! - % , % 6 /" *GH /" *GH + 2 * / + - 1 - ( 0 -$% /" *GH % * % * &3 : %6 ' 1 '. $ > * - *! ' N "H55 + ! ' ! */- (poor oral hygiene) / +' + %* ;" 8 % 2 ! ' *" 1 '. 8 4 100 % ( *2 1 '. * * * 2+ $% ( *2 % /" % / + 1 $ / +% * - > * - & 3 2 ! ' *" 1 '. * , -/ * $2 2 0 6 / > - ' + - ;:*( - / 4 . * - > * 2 8 ! 8:* 1 / + * $22 8 4 $% !

4. - ] ? % d

' N =+ / ! ' *" 1 '. > - !,: = / 1 '. ) - - GH ' ( /6 2 . -7 /" *GH "3 - / + - / + G 7 7 . $% / 1 - * - + 3 * `a% -r.-2 -8 `a% 2 !. 9 $ 6 & .-8 : %6 ./ ! ( * /" *GH (% / + / + /" *GH % * % * > - $% 6 / 1 / +% * - . ( 6 " *! * 1 $ 6. ' ( ( >-* - *6 " *$% 8:* .2 ( 4 " * 2GH /" *GH G 7 7 . / + "

. ! * 1 ) ' ( 8:* feed back % * / + ' ( $% . +% 8:* / ( * 2 6 " * - * ( * ( 1 " - r 0 !3 6 ! %6 1 ) ' N (- /" *GH !: /" *GH + !: 1 ( ' N * * 1 V˜ V !: / + 1 ) /" *GH % * % * - P 46 | - 2553

5.Y+, & d 2 * * $% . / 1 '. 0 % * GH * > *'- *! ) '‹%

* > - /' -7 ' + * ! 4 %

1 - * 2 0 6 / 1 ( 4 % '( 1 ( 5 2 6 " * 4 GH (> *'- / + 1

/ ! ' *" 2 complete case > - 2 4

: 4 GH " +24 ! 4 % 1 ' ( $ "3 ( * ( $ . 6 " * ' ( % * / + *2 6 " * r $a .2 " " (- '‹ . 4 GH ! * 1 ) ;:*( */ ( 4 GH 2+ $2/ +% 4 GH / 2 4 * ! * /' -7/ + * 1 ) % - * / +$% $ 4 GH "3 - * & 3 $ / $2$ ! * 0 - / + ! * 1 ) 2 ( 4 GH 2 8 4 GH > - / + !$ 4 GH (> *'- ;" 8 % $a 1 * 6 '. / +6 " * 1 + (2+ "2 + - $% 4 $% 1 8

. / * / ! ! * 4 * 0 !2 *% *! $ . " + * > *'- (!: + - * *$ refer ' (

. ( '. *!

6. B )B , 4 . * 2 ( 2+ ! " $ / ! '/ - * /

$% . / * +% * 0 6 / 1 / +% * / + / +$% 0 ( >-*8:* 6 " * ($% $2 ( * > -6 *$ ! 5 6 " * > -2+ % * 6 2 *" ! * 1 / + *$ ! 5 $ 4 GH 6 *

: ! ' *" - ' ( $% . ( >-* / + / - * ( * +% * 0 / +6 " * * . * 4 % 1 - . - (- 1 '. 24 2 ' ( ' -8:* / ! ' *" / +/ " (- . %1 6 " *

7. ' $ 2345* * ! 6 7

2 ! ' *" 1 '. 6 _ 6 & & : %6 %6 ./ $a $ & ! ( `% & 6`% % .$ 41 % 6 / .2: . ;:(* "3 6 2 /" *GH ( / + / 2 6 / / +6 " * !: =076 / 1 '. ' / + , .$ / ! ' (8 *!: / + 4 %

. * $ 1 - * % * $% . +% $ 1

. - *! *6 " * P 47 | - 2553

?( ( % , - %

( - - &! + % .2 j & + , ) % BV B ความรูสึกในการทํางานโครงการสรางเสริม สุขภาพชองปากเด็กพิการรวมกับ รพ.สงขลา o# ^ $e 1 o# e ! >ึ e ; i o æ !3 i æ/ae ; i 4 ! a i o a >ึ ( a$ o e ) e a 3 8 æ / a - æ/a ?o a o oe ื o ' !e ; & u < ao æ/a u < [Y

æ ; æ 9/ !& u < æ/a u < 3i 4& e 1 ou # o .!. i e æ/a# &e 1 o 8 o eo

e3! ! 4& & ou # 7 9/ !e ; e ! a i & ao [Y æ/a ' #a e ; u # & # & u a e ! a i o e ; 4 !.a æ/ao !& ' e i o# ^ o $o oe ื o e ื o & a e i&æ/a a: #u < . i e ; i o4

ความประทับใจในการทํางาน o e / a: Y # 8æ/ae ; i & # & 8! ึ æ/a a a 3 Ki a i o a æ æ/ae3! ! u # 4 ! a a >ึ # & ' #a o e ; i ! # & a æ/aeo 3 ' !e ; & a i & # & u .o e ! a i 3 8æ/ a - æ/a ?o a e a u < æ/a[Y æ/ae ; & # & a a 3æ/ao & .! i o ความคิดเห็นเกี่ยวกับคุณภาพชีวิตของเด็กพิการ กอนและหลังการทําโครงการฯ e ; i & # & 8! ึ /a 3 a !o ! a æ 3[Y & # æo / / 4& !# & &&ืo æ /a 3 4 !& oo e ! a 3 a - e ; i & aM # i

e / 4 .o 4 3 a - æ/a !# & &&ืo o ' ! Ki a i o a æ æ /a

/. o æ/! /ื$&3a ^^ o o #u . aKg i/ a ! /u & a & . / 98! a u æ/a o o #u > a ! e i & u < # i . 98! a u a& ' o# ^ 7 #$ a a&< - / # & o &oo!o

. i æ ! a i-g . / 3. /

P 48 | - 2553

oo0aoo^^ e 3oæ 04e5 # 678 4o 6 ึ æ3 a a æ; !!!! :? ;o 3a o 3a e aæ e ? o 6 8 o a a e a u i9 o# 78 u : u æ3a 8 a a o# u i9 a a >8 a æ3a;a 9 7 ?

u i9 a; o (8

) e5> 3 u : 678 ?5 !!!! 555555 ( 3.e ื e ื o 9H e # a a? ?5 3 oe3 oiI:^^) 7 oo 6 78 9 u i9 o o4 o a@ æ5 J J o e D 6 78 æ "a #A e B # u; e B # . B e ื o78 e D e i ; 6o# E 3a 7 æ3a u u a 5 678 a 0 u

& $ )B " + ! 8 + % 9: ' %.# . .' %.#& $ $ ; %<! %.#; = %< =%.# % 4 . ' & ! 6 . ' & ! 8 ! $ ! .7 * # %.#! $ !5 > ' $7 %.# / ! 8 '7' 7! %2 '% % 7 $7* # %.# 6 ' 6 .' "$ ! .#7 + ! ! 6 ! .#7 ?@# ! 8 <

! $ $7* <

. ! .7 . ! "#$ . 7;! "#$ 7; .

! > . % . .% 4 $& ! 8 +%.#! 8 % $ $ $ $ 7 6 "$$7* $7 ! B@ <

+ ! 8 + A>> %.#! $ / ! 6 < 4$ 7 & ! @/ & ! 8 $ 7 $& ! ! % $7* % $ 7 $7 . '7 A>> ' $$ '7 $& % * "# ! !76 $7* & % % % * % ' . .' %.#! 8 $ $7 % $ % "

a a æ a e u

P 49 | - 2553

ถนน “สบâ€? ŕš€ŕ¸Š฾ยงคาน

:

"3 ! $%5 . * ' ( 4 VH $% > * w"H› x - >!* ' ( 6 * -* -/8 ) -*! *- -*/ ' ( ""H› - ) >!*/8 ( 4 >!*/8 / - / . -/ -) ' ( - ! 2 % * - " ( p / ' ( % / * --% * - ' ( - 4 VH $% "3 2 .* (% -8:* 0 / +6 ) 2+ "3 $% "H› ( ! ) ) $ - /8 ; - - " 8.( * * - / / - * . * * $2% ( ) 300 .> ! *% ...2+ % % % 2 3& S :$ 6 Y 9 . %6 .! 6 8 2& 8 / * 8 ( * (- + " * local ! * -;:(* : *"# - ,/ ! *% */8 . 4 >!*$ * * - ) %* ) - * -* :* . * 1 ) % :(* % *% % 4 - , * - ) ( % +/ 6 ' - . - . (6 % A . * " +2 =7 - * - * 8 + "3 landmark ! * / "U *> - * LONELY PLANET / ' -*/ ( guest house ) % % ) 1' > */ * - * w ! 07x > / "U * - * z - - . % (

! - ; 7% - --/8 -) 1% *$% $ -* .- - ( "#! *' (/ - * w %. x / $%5 2+ - $ * (' (/ * - *% *' + * ( (/" ( * + *! * % ! +/ K- trend -) / /8 ) 2 1 >6 ( -* * - ( * 2 ; - " -* *% +-+ * 130 .> ) 8 ! 8 1 " . *$ . ( > * :(* " ( / $ 2+ * - * * > / . / + 6 -$ * 3-4 * %1 2+ % :(* $ $ --- 8:* 2 . * .( !: $ V ' 4 ‹ V ( % -"# 4 8 4 ' (% :(*- ' ( % :(* 0 / +6 ' (

. * * / 4 3 - "3 ' ( -/ "3 / 4 % $ ' ( 4 ! * ; - ‹ V - * 2+ * ! ! - $ % ' - $ * ( - * - ' $% $2 % ( * 20 .> / 4 % .* * 4 % * .( 4 % (' / ./ * . / -- 2 $ * * ! * 4 % * ( / * %. / + 4 - * - - "3 4 . ' +% 6 . ' . " . 4 VH› * > 1 "3 *" + , "/ * - % * .( 4 *$2( - . ) * - > *  !: * % % - ' + . * - / 4 2+ - * $% * / *8 . " / ! $26. ' +/8 / 4 ( * % */ +>!*) ! "3 ' ( + ( - ' 7 % * 2+ - * 1 , -*$% ! $ -% * - "> '24 4 5 ! * . * / 6 ' 6 "“ % - $ ( + - 1 ' 8 / +/ z . !: ' % *2 (2 - ! * down hill * 2 . * / ' (, /% *% :(*$ ! 4 ( +-+ * ( '.(*6 "% % . .> * - * ( . ( " ( - / + 4 '! * 0 ( %

-...

***! 0 '" + 2 Blog pa_daeng GO2KNOW

P 50 | - 2553

( *! * . * 4 % * 1 - * >!*$ * ! 4 -* 8:* -* -1 -(4 / +' ( $ ! *' ( -' (;:(* "3 V /V ! *' (% -' ($2 % :(* (> *'- 2:* : . - ' +' ( * % *% / + 4 $% /- ' ( * % ' (% / * ( -* 1 1 ) $ '.,. 1 x x ) ! * -* 6 $% . ' ( $ " (- " ' ( --$% $ 2 * 'p % */8 ( .* * " " * "3 > */ . >!*-- 7 / + 8 " * "3 % % / - % 4 "#/ $2/!1* 55 ' ( 12+!- ! "3 6 2 / + 2 ! *> */ 2 .* w8 x + - >!* * $% '24 * -* -* ( 9 "# * * (8 ->!*- * "3 ' -* % */8 * - ) * ( * " -6 6 % / +VU - 4 %

- 6 % -* ! * ( * -* ( -* . > "3 * * (- 1 "/

2 ; ( ) -) "3 1 / ) / 1 +/ ! * ' 8.( ' ( '- - - -

= =07! * w -* x $% 2+ "3 0 * 7 $% ! - / + ( . / w ( x ! ! * + ; p / % */ + $2 - $% -* " (- /" * 1 . 2+ % - 2 * ( ) * * ' ( ( 2+ 2 2

- 6 " -* * - ( "# / ) 1 $2

w " (- x " - * / * ( / ( *% 1 ! "6 > * ' w -* x % ( ) >" 7 / ( - Â ) /G ) ( -) ( $ 2+ . 2+ . blueberry pine . - * ( -* / * 2 .*) $ . * * *2+ "3 . + " * . . 4 >!*

- , ) ! *% % - 4 $ $% : ( 6 - 8 - ! - : ( !

% >; 4 ! * * - ; - Â Â /% >; ! * - - "3 " . ' ( * 8:* % "! 8 * *2+ 6 % $ - -) ' + .

* *) ( ( ¤ % ' * -; -! % * - -* "3 >; / 4 >; (/ +" *2 * - " -* *% *% - ! 201 8:*

.(* */ 1 > *8:*! % - 6 '24 +

* - 2 24 6 / 4 - ! $2 / * ! 4 * - -* 6 * % $% " -* % :(* / * *% *) " ' 1 2 6 % "# - * ' + * $% '24 $% ' * 3 (- * - $% : 8:* */ ( 4 53 ( . % 07 2 * /' -7 3 2 " 8 - - . % * 8- 7 * '.(*2 "3 % * ! * / +$ $ % - ! * 4 * * 0 ' ( 6 ( . ' ( (4 - * * ( $ / %1 ---Dying Young-Dying so Young . - * - 7 $ ! * w' x - *6 . 8:*% ! *' / - '.(* * 4 * 8:*"# '.(*8 - " " .5 5 ' ) % ( 4-5 .../ 2 ' 2+ "3 2 2% (-* / % + % --- 5 : ) . : ; 6 '- - 2+ " - 2 ' ! * * 1 . - . / ' -* % * $ ) . > * * 4 / + * - ' 2 $ % ' ( -- 5 . % $ 4 % - ( - *2+ $ - > 4 *. $ *6 -$ ': *$2 1 ) -) $ ' 7 / $2$ / + $% $ ... 2 w.

% % " > ,8 $ 8 ) + & " *.. =" 7 7 * &" # * * ' $ # , - -+ % - $, % ! @ 3B $, 5 % ( % 4 # + @ 3 B %* P 51 | - 2553

( L % LM : Fast food # slow knowledge ' + !< = ! 4 2+ 6 ! 1/ 2 + "ÂĽ . * /

- 6 / / % * ! (' $ > */ / (*GH* 2 . - ( - * : ' + * / "- - * . - * 2+ 4 "$ - * $%5 2+ " ( $ % ) / + . . " - " ( 4 * / % - 1/ 2+ + " (- /" *$

! '$ " + , - 2+ "3

( 2 .2 $ % *" + ( % :(*

. 2 .* - * ( "3 ' -* . .'. ,=$ ' 6 2 *

$ " + , - * $% / + " + /2*

0% > 2:* 8 - '-7 - / +/ +

* / + + 4 * / + .

- 2

$% / - /-+ ( $ > - 2 " +

- / + 2 -

/

(fast knowledge) / + /

(slow

% :(* - + 0- -/ +

. (

knowledge)

> *'- ' 6 1 $2 6 w > ( 2

/

% fast knowledge 1 %

0% . -7 (/ 1 / / % - x 6 1 "

/ % fast food . * - * - 2 / 2

w ' . -7 (/ % " 3 + x 0- - 1 -

* :(*"#% :(*"# 1 " (- $% % . *

w!- - ) +% %1 % 8 * "

. $% * . $% . $% - $% - $%5 12+

- * % % ( 2+ - 2 ! - %1

"3 * . $ % $ = 0 >

% 1 = * 2 - 1% - 1 / 4 - 2 6

. . GH ($% . "U * GH 6 -

% x 0- -/ * * - 6 * - * 2 "3 %

- % V (* "3 /

2:* % 2

/

/ 1 - *8 * " - ( - + *

2:* - fast knowledge

. ' ! ' - . "3 .(* (24 "3

/ $ > - * /

% :( * ( -

/ .(* (/- $ "H22 + - 8 $% %

" ( - /" * 8: * 2+ " ( - 1 $

' -* !

+ , 7 /

2 ! * . ( *4 . *

+ - 4 5 / * $

. - , 78:* 300 "# , + =7 '-

' -*/ $% % .* " . 0/

(6 )

/ + .( * / V˜ V $% "3 *> $ /*

P 52 | - 2553

. +%7 - % 6 " + .! * $ >

/ ( . */

/- / + -: . $ ' + ‹=•

% + ' A 0. , 7 4 2.

- (- ( * ( >-*! * ( % * *

$% .( * * -1 - . " + . " -/

- new media

" + ., 7! * =- . "3 ' + %

-, 7 . - , 7 - ( * systemic

- " ( - /" * ( 2: * - slow

thinking % complex system * - +

knowledge

. 2 ! * * 7 "3 *% $%5

! $2/ + ! $2 ,. "+/ +

0% > 2:* 8 - '-7 $% 4 5

"3 slow knowledge ;:(* * - /

/ " (-

- ( - slow knowledge % ( 1

/ +8 /8 * .* . * . $ - - ( /

"3 A ! * + . + * "3 4 5

8 -* . .* , + % 12+ -) + -* - $

$ ( "3 /

fast knowledge /

fast food (

+ . ' A $ */ +2. $2! * "

.* . . *) ;:(*6 * %1 - - *-.(*

-.(* - ;4 $% / / +$% +% !: 1-.(* 4 $%

0% > ( /

slow knowledge 4 5

. 2 + - +

. / + ! $2 * ( - *

2+ - . "3 A . . ( - A

/ / + .(* ( '.( . ! "$% -4 + ;4 ! "

- $ :*! * . 2 *6 *$

$% -* / + ( ( $ "3 A . . 2

" < 07/ - */6 ; "8:* + 2. 4 : -

- "3 $% ( - + A *"H 5 5 ( / / +

- $ % . - -$ "H22 * / fast knowledge

. !: " ( -)

- . '.( ' $

$ 6 2:* - .5 $% . .

"H22 ( 1 * / .* . . 2 + -

fast food ;:(*% - 8:* " . 0 /

fast

.* . / + + , 7' A $ 4 * / +

knowledge / +% $% 4 5 . 1 ! *

$ . $ *

* - + '.( . - - % /

slow

/

slow knowledge % - - * 2 "3

knowledge / - 1 - ( % /

- 2

! 122 .* ( - . / + . . ! * 4 5! *

% % 2 + - 1 8 . 2

> % 07 4 5 $ " + . , 7 > / $%5 ! *

+ * * / 1 $ " % %1 4 5$

/

slow knowledge "3 .* + , 7/ +

. 1 *$ * * 8 >8 - â˜ş

* * + - 2:* $ /

- > - . - 6 / 2 + "3 2 + - . * / " (- "3 4 5 . * ;:(* / * 8:* 9 /

$ ! * w ' =07x . */

* 7 P 53 | - 2553

р╕Ир╕╕р╕Фр╕Ыр╕гр╕░р╕Бр╕▓р╕вр╕Др╕зр╕▓р╕бр╕Др╕┤р╕Ф

$ ". . ( ? +) & ) &

4 " 4 * * % * 2 ( ( * -) 4 $% . >-*$- " - $% GH* *"#$% ( */ "3 7 - > - . "3 ( *! * 1 %5.* 1 - ( $ " - :* ' 1 ' 7' > - 2+ - "3 + 6 . ) )6 % - % -V 2 4 8 . !: w8 % )* ' 0 = > ... 6 ( . "3 $%5 $% * x w - *2+" % +x 4 * - )$ $2! * + ( - "3 % / w / + 6 6 +% * * - 6 2+ "3 - * *- 1 * % - ' 4 % x ( * "3 ' * / 4 - -$ % * . $2 ' * p 5 (" ┬У ( * . 3 $( *2 4 * GGo, " 4 * . /" ) / *' ( ! . 2 * - w 4 " 4 x ! 8 2 . * 7 " - 4 ) -) "3 * . ( */

22+ ! -$ - ( 2+ % % . "> % "% /G ($ / .

) / ( */

0 4 w % -x w 4 x .(* % $ ! * w$ !0+ ( 4 x * " 6 8:*! GGo, 2+/ * 2 "3 ' . % - '. ,=% + (% /G ) / n / - . ( */

2+ . * . ( "3 ,. "+ " ; * ! - ' % * "H┬ж ( % ** ,. "+ "3 $ $2 - "H22 !0+ "3 $% $2 * - * 1 ( 1 : / . " . ( */

2+ ! * . - * ( % 2+2 .* 8 2 .* 2 * + - */ w % - * x 2+ "3 % > + > 7G % /

. ?!?!? - * ( * ( - * - (/ * . ! *6 ! - -.* 5 (" ┬У ( . > ) . > "3 .8 ;1 .8 % :(* * 6. ) 1 % "3 l -.* ( 2+ / "3 >( >2 (6 ! - / + "V "3 ,.=-7 2+ "o $% 6 ( $2 ! ' (V┬Ш ; P 54 | - 2553

/ - . $2 2+ - % - :(* % - ' $% -. - 4 - * + 2+ . 2+- * * 2+-.* /8 -.* + %1 2+> "U ; % -.* 5 (" “ 1 -.*> * "U "3 $ "U % -% .(* 4 5 4 2. $2 '- - ! $2$ "3 2 .* / + -* ! * . * - / + -$ ( = 5 (" “ $ 4 zen,shin/ + bi) *$2'- - 4 * - > * $% 8 % -$2$% 8 2 *% + ' + ( ! $2 .2+ 4 8 */ 2+> "U * ( > "U 1 $2 ( > 4 2 * 4 + ' " * 4 2 - * * -$2% + + -$ ) * . $ . > 2+-.*> % > 4 5 ( ( 2+$% +/ w 2 x ( 1 ! * / . 2 -.* + * . - ( * * * *! / . " + " - * * 8 -.*> / % $2' * 4 -$2 1 6. 2 *% + 1 8 -.* > / 8 8 2* % + % -$2/ + - ( ( * 4 % 6. % *2 - + 1 6 6 ! - "> >2 7 "3 "# . - .' 7 * . -7 1 . " . > (/ .G 7 - 1 . * w 4 " 4 x . > - 4 ! % :*( 6 / + 6 ! * / + *. % + =/6 $ + $ > 4 % . - / "3 " + 07 ( % - ) ' " 2 -7 . > ( . 2 5 (" “ %1 w! *2 .* 2 .*x "3 - * * "3 ( - + " .55 - "#$% 1! $% 6 ! - w .(* ( 4 x 4 w 4 " 4 x / 0 * ( / 0 * ( 0 w$% $2 .(* ( 4 * 4 - x : " % 4 "* ) (* 1 4 8 0$% $2 .(* ( 4 . .*( ( 4 2+ "3 * " +24 % * . 0 1 *% * 6 2+ "3 - * 4 1 8 / . 4 8:*' + " 12+'.2 0 * %1 / +/ ! / . 12+ % - ' + 4 + ( % "#$% + â˜ş

P 55 | - 2553

" + - * ( "3 ! ' ( * !0+ ( (*% * - -

ภารŕ¸&#x;งดวยญูวŕšƒŕ¸ˆ ". ! * & . &

w 4 8:* +2n+ % ! . -/ $ % $ 18 + * 12+ . 12+ - % . x * - -* 2 ' % w / ( x ' / 8 . / 1 2+ . - 2+

w% % + - ':(* + + Â?- 2+ Refer 2 * *x * . -- ( % 2 % *

. wCase + + +% x -Â? * . (':(*2

$% -' ) ( - w 2+ "3 . % + ' + + x 2+ / *' + + 2 * * ( '.! * 6 ! - 1 -%- 1 '. 7/

' ' / 2+ -

/ ' ( Refer 2 * '. * * ( "3 '. * % ! *2 *% ( 6 - - ( * ' ! 8:* 6 ! - 1 "'

% - -" + 0 16 "# 0' $ *" Arch bar / +

w "3 + ' % x

w + + !: -* + Â?- % 2+ $% x 2 2 *" ' Arch bar * /- 2 (8 - * % - ( ; -" - .( - +' */ "3 -! / *) " - *! *! /6 .( + 1

( *2 " + .$ ) - . $2> % 0 % / Â 0% , -7 ( - ( $ 2 *% 1 - * /6 = * $% > - . -$% ! / + 0' GH* -*$ ) 2 " - 6 ! - 1 -% " 6 - - " 07 w $% % % x w + * Â?- + ! x( % 4 6 - % 2 "U % w 4 % % ' + $% 6 -$2% " x * - -*

w - 6 " 4 *

w - % ? * + * " % -x % $%5 - 4

w/ % (2+ "3 + % 2n+x

w "3 *% ? " % ? 8:* *$% x ! ( % - ! .( */

*x w 8 % * * * " '. ! $% . -7% :(*/ x ' $% % GH*

*

*

P 56 | - 2553

w 4 + " 1 % - n + + ' $ % ? - * ;. 8 * * + ! - $ + = $ x ( % / w 4 +?x w % * ! - % * x ' / "3 * " * 8 .( . -$% 8:* 24 "3 ( * = ! 1 2+ GH * / ' + * ! / +' *GH * % -

- * ! $2/ - * " (- /6 1 - .5 0 ' " (* ! * % 2+ 4 = $% -/ +x + w% 2+ 4 ' 0' " 1 - * * ! w%. % x *'- % w $ $ % x *'- % w - * % ! $2/ + %1 $2 * / % *! % - ┬Э- % ' 2+ (% 1 (% *GH ' ( ( %. . $% * " ( -xx *'- % / $ !: . % :(* 1OK / . % :(* 1- * ' 12 Case 1 - *)$ V┬У $ V┬У - - (- *

- 2 Case - + * *)% 1 8 * . ! '

( * . -/ - * ! $2 $% $ = 4 $% % * 4 * ;4 2 * -

1' " = 6 "┬У -! *' 2+ / * *" ( - *% ' -* - * - / % - * ( 2+ - % $ = ! * ' + . = 8 * ! / . - ! 1 (/ / 4 8:* % ' +$ "3 2 .* * 7" + ! * = 6 "┬У -- * * 7" +

( ) - * ( ! ' * / 6 "┬У -/

* 7 ;:( * % - 1 : "3 - * * ' +GH * / ! * "3 w% % / + % % / /

* 7 "3 - * *x -*2 *6 - ( - ! Case " + 1 8 " ( - GH*6 ( - * *$2> -$ : ' ' D7 2+ 4 $% 6 .(* ( ! * ( ' + * * ! 2 ( "3 4 ' ' +8 GH*> -$ % GH* ' -* - * - 2+ -. / -* / 2+ 6 : ( ! 2+ ( / +" + 1 % :(* . 6 ( > - (- * *8:* % 6 (/ 2 .*! * ! - * - 8 . $2 * : > ! ( $ % $ =

* V┬Ш (2+:2:2 2 9 . ! * 1 22+ 4 $% V┬Ш * - 1 * *V┬Ш V┬и * .

V┬Ш -) . $% 12+ / ( . . ) 0 ' < !#-': 9 #; < ! 8 $ AB ': 8 * ': & * 2 2 6 !C &: 0 !8 24 & 4 $ C9 8 & 2 #-': 2$ 2 # 2$ 2 # тШ║

р╣Вр╕Чр╕гр╕кр╕▒р╣Ир╕Зр╣Бр╕Ыр╕гр╕Зр╕кр╕╡р╕Яр╕ЩявД р╣Ар╕Юр╕╖р╣Ир╕нр╕кр╕Щр╕▒р╕Ър╕кр╕Щр╕╕р╕Щр╕зр╕▓р╕гр╕кр╕▓р╕гр╕Чр╕▒р╕Щр╕Хр╕ар╕╣р╕Шр╕г HOTLINE р╕лр╕бр╕нр╕лр╕Щр╕╕явЛр╕в 083-0339925 р╕Др╕╕р╕Ур╕Щр╕др╕бр╕е 083-5689055 р╕лр╕гр╕╖р╕нр╕лявОр╕нр╕Зр╕ЯявДр╕Щ р╕гр╕Ю.р╕ЩявЛр╕▓р╕Щр╕Др╕╕р╕вр╕Бр╕▒р╕Ър╕лр╕бр╕нр╕лр╕Щр╕╕явЛр╕в 054 -771620 р╕ХявЛр╕н 3131 P 57 | - 2553

a ึ o æ

' : ∗

*/2 * 2. / ( / $ )$ , -1 - 4 * / : 07 " >" * 2: * 2

" ! - : ( (- : ! */ ( (-

' (/2 2 (/ - ! - / - * (/ - % * */ / - 2+ ! - ( * (- ' (/2 $% % ' ( ( % 2 + / + 1 > * 2. 2+ ! $2/2 /2 * ( / - . / ) 4 ' (/2 2:* . .'. ,=$ - % * ' % : ! */ 2+ : ! */ $ (' (/2 > " x 4 * x (; > . + - * (% ) *24 2 : )! */ ( - - - 8:* : ! */ */ ' (/2 . ( */ / $ */ % *' (/2 . 24 . ' (/2 "3 1 w'. ,=x / 1 / !7 . - (' - . 1 %1 . $ 1 "3 % * * 2+ 4 4 / % $ (2+ -* ' (/2 2 4 " 2 0 (/ w "o©*x - ' (/2 - */ +2+ " . + - "H5% + 1 -)/ ! " 1 1 "H5% * * - * / / 1"<. . ( 0 */ "H5% ' (/2 ' (/2 - . * ( 2+ *! / ' (/2 - '

* ( (! / % > * - ( % + $% ' (/2 - % * ' (/2 > "3 / ' /( 2 - "> * - $ -! * ". 6 / 1 -)/ "H5% ( -) 4 * * / / ."H55 ! */ 2+ 4 (2 .*"H5% (/ / $% ' (/2 1 * / + - (/ */ !$% % * * - * ( 0 2 .*) ' ' (/2 - "> * - / 1 4 $2/ *2+' / ' +' (/2 1 "> * - 10 "#/ / / 1 - $% ' (/2 - / " 4 + $% . " +>- 7 * */ + ( 2 + *' (/2 " (; > . / / 1 % * + $ ' ' (/2 "; > . 6 : ? ' (/2 2+ 4 % " / - * * - / ) - "3 6 / 2+ "3 ) ( (2 .* "3 : ( - (/ ( ( $ / 2+ . - * / / 1 . " / / ! ' % * ) / ' (/2 2+ " 4 - )! * ! -! * - / ( 6 " ' ()∗∗ (; > . 1 '. 2 7$% / %1 ' (/2 4 2 .*) 6 ! *' (/2 -* (/ 2+- * % )% * % - ) / ! *' (/2 ( "<. .* ( ; > . ( ' 7 2547 ( /2 - 16 "# /2 "3 ' (! * * 2 - 11 / + 9 "# ∗∗ 2 % ( (; > . * - / +5 (" ∗

P 58 | - 2553

$ ) * 1 / ' (/2 !- 6 / . *2+ . 2 .* ' +> - . -/ ' (/2 4 + / ! 2+ *$2 4 2 .* ( "3 .(* (% * * * - *! *' (/2 ) $ * % * ( / > %1 4 * ! *' (/2 1 : ' (/2 6 * / + . ( 4 * ! 2+" +0 $ * -/ + ) . ' (/2 2+ 4 *. ( 2 6 $% / - .$2 / 2 + "3 *. ( -/ / 1 .$2 /' ' (/2 % / $2 (' (/2 > 4 * ( "3 " +>- 7 % ( ) / % * *- * .2 ' (/2 (' ( ! *. / > -' % - * - > % *. * -/ /

- (% 22+ 8 -* ( + * 2 '

* / *$ % 2n+) 2 ( * 4 * / / ; > .- * "3 + ( 8 ( 4 * ' (/2 2+ ! (2+ " 4 * ( / " *' (/2 2+ - */ *' (/2 ' (/2 12+-. - - * ! / - , (; > . % ( ( 4 * * "3 ;1 ( 4 5 ! *; > . ( ' concept /" "3 - > , 7, / . / / - ! $2 4 = -' - - $ 2+ 4 + - * 4 1 * * concept ! ** ) ( * 4 - * 12+ - $ ! * concept )) (; > .' (/2 ' ( ' () ! $2 / + > ' (/2 . * * ! * ! * % (% * * ' (/2 .2 ' ( ) " % * " (- ' ( ) " . ! ' ( ) ;:(*/ ' (/2 2+ - ' ( (> * - / / 1- */ * ' ( ) (; > . 2 .2 *) (; > . - "3 " +24 2 . , / *6 * ( * (; > . 4 $% * $ * * %1 8:* 8 (/ /V* - $ 6 '. 4 $% * . - !: 2 .(* (/ - !: ( ' (/2 w 4 * x (; > ./ 1 ( * ,: = '. ,= / * 7 $ ( * ,: = '. ,=- * - 24 ; > .2:* % 8 ( ( $ ( * - 8 + * (/V* - $ w '. ,=x % / + 4 - * 2+ :* .(* ( - $ ! 4 $% . " +>- 7 .(* ( 1 "3 .(* (/ .$2 ($ w 4 * x (; > .! *' (/2 2+ "3 ( 4 $% * 7 ! * ,: = '. ,=!- - *! *!: "3 " +>- 7 x '. ,=x ( ) " "o' / ( (/ ' " - (- ; > . / > ( - -*$% / +' (/2 ( w 4 * x - * (; > . "o %1 ' (/2 w /z""#ÂŚ x ) ;:(*/ 1 %1 - "o / + . - 2+> - - / - 2+$% - +/-+ ( "3 - *' (/2 / > - *' (/2 > ) - * * ( * "3 "H5% % "U % - (' / 2+ -) w/ x " ."H55 ( - ( 0 / ) - "3 4 *$2$% / - +2n+ (0 / ' : P 59 | - 2553

р╕Др╕зр╕▓р╕бр╕кр╣Нр╕▓р╕Др╕▒р╕Нр╕Вр╕нр╕З "р╕Бр╕гр╕░р╕Фр╕╕р╕бр╣Ар╕бр╣Зр╕Фр╣Бр╕гр╕Б" р╣Вр╕Фр╕в р╕зр╕┤р╕Щр╕Чр╕гявЧ р╣Ар╕ер╕╡р╕вр╕зр╕зр╕▓р╕гр╕┤р╕У !4& , B ( . B & / . "" 4 ( ) ! '( . : , / / : : !4 ( ) ! C / 'D ! !4 : 0 : !4 ( ' C '( ( &: 5 () : D0 & ( ) ! / C / & : / : 0 !4 ' ( ) ! ' C / 'D ! !4 . / &0 5G / ! '&: : / ) 5H / &: 5 ) * ' !45 ! '( : : 5H & : / !4 ' ( ) ! ' &: 5 / 0 : ' C 0! !4 , !4 :, . : : ) : ' :. . : 0 ) ) / !4 . ( ) . C: 5 () ()5G . !4 .5 "" . &

. , '( 5 () ; () ; ()5G; B !4 ' '() . : !4 ' ( ) ! ' C & / '&: ' & : / () ( !4 ! ' ( ) ! ' &: 5 / 0 : ( ' C $ 8 4 ! ? #; E $ 8 4 ! ! ! . .. 2 $ 8 4 . 4. : 9 . 9 2$ $. 9 * ! &B . ,: : : ) '.. 43 :D0 & B ( : : I( '&: (: 0'&: ! ' '&: & $& B/ 5H 5 " < ) & '. . J / '( DB . : & ' 5 " . P 60 | - 2553

, ) B KL 5 / 0:'( C( & : !4 5(: . 5 " 5 ( .& B '( : 5 " / )()( 5 '&: ! & ' 5 " / 0: / & : : ' 5 " : : : ) 5H ) .5 ,: , , & *B 5 DB ) . < ,: * 3 : : ) : 0 5(: 5()() ( &!C( & ( ' ) ! ' ' C ! D0 & ( / ) ( 5H ) ( C 5! #7?: ' 2 2 $ 8 . 4 ' 9 0 #2 ' $ 8 ' 9 : 2 2 ': 6 #; 0 : C 6 2 # #; 0 : C ( & / 0 : ' ) ! ) ! ' ' ' :& 0 ) ! : ) 0 & ( 5H 5 " (0 $J: ( ; ).. ,: ).. *B M(M 5G / 5 " '&: &: 5 / : 0 ( 5(: 5()() ( , : ) * : ! ( N 5 " 5 '&:5 " : 5 '&: ) . / .& ' , ' ' . / & C: & 5O 05& 5H ' D0 & & & / / '( & : ) ) ) : : 5 ) ( $ : 8 & :2 : : 8 2$ 6 ' $ 8 ' : 0 ! 2 6 6 : 4 * #2 ' $ 8 ' 9 : 2 2 ': ;

ผูทําผิดแลวไมแกไข กําลังทําผิดอีกครั้งหนึ่ง ขงจื๊อ… P 61 | - 2553

Y , B k fY+ DEEF ( f & B) @ABBC +,-D / EF F " G ./H ABBC . G I , IG J+ D ./IG JD / " G D, # G G I ,I G D# .F " I KL,I G D K G EF @M @ J D J + ,-GI G " N M - D " O - / D P , @M QE/ !G D J . . . M - " - J G SM - ./ N ,T D! / G JD P / ,.UM #.G " N L D / - / ,.UM #.G U V .FO -D .I T +,- D J, G -D / G @M + I D M - F I ! D , .F D!W. @M + IM I I XI " L Y F " # ./ H NE # ./ B - N G T EF H / D, B D P G EF @M M # G # ./ B +,-D ./I G EF @M D P I N G ./ H D Z I D P G EF @M ( # TT D Z D [ .K. H\] - B) " L ,M -M#- L K M @ F " .K. H\]D P - G G EF H / D, B QE/ D P G ! #! X. EF @M M # ./ C F ,D P ! #! X. G G ! I D G X # , T G .F D / NE "O , ! D,JT ! ^D - DT- I G # ./ [ ! W L ,D - _ M -M#-! XK #" L K F " !.K. ACBB( # TT D Z D A` .K. HaH !.K. ACBB - A[C b A[`) F M W O - D JT # " ! YM ! +XI ! D,JT! D , +,- ! "#$ % & ( # TT D Z D B] "O cZ^. H - A !.K. AC]C - aH - aa) D! G ./ H M -D .I G " H / D, - I D P M#-c, GD / - @ " D P , - T . D!W.L W + I - " ! G ! ! XK " D K L,ID / M#- F "

G ./ H !.K. AC]C D P - + ( ./ http://www.childthai.org/e-book/social/social001/s003.html ) , - I MT - ID V .F O -D .I SD# S . . .2554 ! # " ! #, ! D,JT! DT- I -G ./ ! # ! @M !.K. 2554 " ! # G+ I D / G ./ 31 X G 2553 ", # G X " O - ", G G @ ! "! " " # $% &% ' # # ( #) *+ + # " &%# # $,%, % % #- , % , # &"# *. $ - # " ! + + # # &" % % #- # %# ,, % ( , % 7 % % # ) & # )% 8 & & *., % # * & /*0$ * &%# &%12 - # #* % #)# &" # *. + # $% , 3 ,* 4 *+ +$, # , % (

5 + + " &7 $ #&= 3 , , $ *+ 3 % *0 * /*0 #& # %6 &%# # &" &%") 7 , 3% 8 % B G X D P G" # G X W X NG I! ! ", D,JT! DT- I G ! Y ! DT S .! ! I WY " J " .! # I I / I ,-GID S ,-GID - ,-GI D,# - ! ! XDT- !S. DIJ K DGL T Y X # X W X ! - ,-GI# G X W X P 62 | - 2553

' $<

$ 12' +5 0 * 12' + * % * " .0 - " + ' +' "#$% ' , 2554$% / " + -

o u i" o" u # $# i %& a'( i æ)* +# u #,$* ! > 0* ( + 4 / $ "# / + ! > 0* ( 4 * + 4 - $ "H22 / +$ "#$% ' , 2554

"# ! 0* ( " +' ./ 2* 4 ! $% / 5 ! 4 -'

ผูบริจาคสนับสนุน วารสารทันตภูธร ฉบับ4ป53 ไดแก ทพ.ชาญชัย/อารท รพ วิภาวดี จ.สุราษฎรธานี้ บริจาค 500 บาท ขอบคุณมากๆคะ ขออภัยที่ตอบชา ปาๆยายๆงึมงําๆ @^^@ love u P 63 | - 2553

แบบฟอรมใบสั่งซื้อแปรงสีฟนเพือ่ สนับสนุนจัดพิมพวารสารทันตภูธร สั่งในนาม. สสจ./ รพ./ สอ./ คลินิก/ ____________________________________________________ สวนตัว________________________________________________________________________ ที่อยู _____________________________________________________รหัสไปรษณีย_ __________ ชื่อผูสั่งซื้อ_____________________________โทรมือถือ_______________โทรที่ทํางาน____________

ตองการสั่งแปรงสีฟน ดังรายการตอไปนี้ รายการ 1.แปรงสีฟนเด็กอายุ 2.แปรงสีฟนเด็กอายุ 3.แปรงสีฟนผูใหญ

0-5 ป 6-10 ป

ราคา (รวมภาษีมูลคาเพิ่ม 7%) 6.42 บาท 7.49 บาท 8.56 บาท

จํานวน

รวมเงิน

ดาม ดาม ดาม

บาท บาท บาท

รวมเงิน ______________________ บาท วิธีการสั่งซื้อ ดําเนินการตามลําดับดังตอไปนี้ 1) โอนเงินเขาบัญชี หรือ โอนผานตูเอทีเอ็ม เขาบัญชี “ ชมรมทันตสาธารณสุขภูธร ” ธนาคารไทยพาณิชย สาขาสนามบินน้ํา บัญชีออมทรัพย เลขที่ 313 – 258671 – 8 โอนจากธนาคาร.................................................สาขา ............................................. วันที.่ ........ /........./......... สรุปจํานวนเงินโอนเขาบัญชีทั้งสิ้น =...............................บาท 2) สงใบสั่งซื้อและสําเนาการโอนเงินมาที่ผูแทนจําหนายแปรงสีฟนทันตภูธร ทพญ.สุรีรัตน สูงสวาง (หมอหนุย) กลุมงานทันตกรรม โรงพยาบาลนาน อ.เมือง จ.นาน 55000

โทรสายดวนสั่งแปรงกับหมอหนุย สุรีรัตน 083-0339925 , 054-771620 ตอ 3131 Fax รพ.นาน 054 -710977 หรือ โทรสั่งแปรงกับคุณนฤมล 083-5689055 อีเมลติดตอสั่งซื้อแปรง nui_95@hotmail.com , nui_95@yahoo.com P 64 | - 2553

q % 8 2& r 4 % 8 2& 6 $a S & -# Y r ! # !3 % _. $ a 2%6 $ :23 .u ! .5 . 0 ! 0 ! "H22 ' ( /2 * ( - ( - 4 % 2 * . 0 ! 0 ! "H22 ( ( - / * / * ) ................................ ...................................................................................................................... ( 4 * ............................................................................................................................................................................................. ( - 4 % 2 * ........................................................................................................................................................ Email address................................ 7> , ' 7.............................................................................................................................. . ' /' -7 .............. .

6 - /' -7

- * "3 . 0 ! / + * . p /' -7 ._______ . / 6 - /' -7

' 500

' 200

0 ! ! ( - "H22 ' ( 2 * w x $% 2 / + ! + 24 *. . (> ! 5 w 0 ! x $% 2 -. .2 *. ' ( - w 2 '. '7 x "3 24 *. ....................................

(*; w % x 0 ! + 260 ( *) 2 ; 7 2 + - ' ( .2 ! * 0 ! $% 3 (*; * ' ! - 6 - S38 ........../.......... M40 ........./......... L42 ......../......... XL44 ........../......... 6 %5.* S33 ........../.......... M35 ......../........ L37 ......../......... XL39 ........../.......... (*; 6 -24 .......... (*; 6 %5.*24 .......... (* * . 24 ..................... (*; w % xœœœœœœœœœœœœœœœœœœœœ.. . "3 *. *% ....................... + ( / ...................................................................................... ( - ($% 2 * $% 2 / % - !> , ' 7 ( . > *. ! 5 % > 6 1 ! 5 w 0 ! x -' 0. -7 ! . 4

5 '-7 ! ( 313 Â 258671 Â 8 > 2 ................................................. ! ............................................. .( ........ /........./......... "24 *. > ! 5 * . =............................... * - + - " 2 ! . w 0 ! x....................... 2 ! -. .2 '. ( . "3 24 *. ......................................... 2 ! (*; w % x . "3 *. *% ........................................

P 65 | - 2553

р╣Вр╕Чр╕гр╕ФявЛр╕зр╕Щ р╕кр╕▒р╣Ир╕Зр╕Лр╕╖р╣Йр╕нр╣Ар╕кр╕╖р╕нр╣Й р╕Чр╕▒р╕Щр╕Хр╕ар╕╣р╕Шр╕г р╕кр╕нр╕Ър╕Цр╕▓р╕бр╕кр╕╡/р╣Др╕Лр╕кявЧ р╕Бр╕▒р╕Ъ р╕лр╕бр╕нр╕Ыр╕╣р╕Щ р╕Чр╕Юр╕Н.р╕зр╕┤р╣Вр╕гр╕Кр╕▓ р╕гр╕Юр╕К.р╕ЫявМр╕▓р╕Ър╕нр╕Щ 081-4781457,074-841634 Email : p-racha_dt@hotmail.com р╕Бр╕гр╕Ур╕╡р╣Ар╕Ыр╕ер╕╡р╣Ир╕вр╕Щр╕Чр╕╡р╕нр╣И р╕вр╕╣р╕кявЛ р╕ЗявЛ р╕зр╕▓р╕гр╕кр╕▓р╕гр╕Чр╕▒р╕Щр╕Хр╕ар╕╣р╕Шр╕г,р╕Бр╕гр╕Ур╕╡р╣Ар╕ЫявЙр╕Щр╕кр╕бр╕▓р╕Кр╕┤р╕Бр╕вр╕▒р╕Зр╣Др╕бявЛр╣Др╕ФявОр╕гр╕▒р╕Ъ(р╣Др╕ФявОр╕ЪявОр╕▓р╕Зр╣Др╕бявЛр╣Др╕ФявОр╕ЪявОр╕▓р╕З) р╕лр╕гр╕╖р╕нр╕Бр╕гр╕Ур╕╡р╕кр╕бр╕▒р╕Др╕гр╣Гр╕лр╕бявЛр╣Вр╕нр╕Щр╣Ар╕Зр╕┤р╕Щр╣Бр╕еявОр╕зр╕вр╕▒р╕Зр╣Др╕бявЛр╣Др╕ФявОр╕гр╕▒р╕Ър╕зр╕▓р╕гр╕кр╕▓р╕г р╕Бр╕гр╕╕р╕Ур╕▓р╣Ар╕бр╕ер╕Чр╕╡р╣Ир╕нр╕вр╕╣явЛр╕Кр╕▒р╕зр╕гявЧр╣Жр╣Ар╕бр╕ер╕Кр╕▒р╕Фр╣Ж р╕бр╕▓р╕Чр╕╡р╣И ruralmax2007@gmail.com , nithimar_or@yahoo.com

р╕лр╕гр╕╖р╕нр╕кр╕░р╕Фр╕зр╕Бр╕Др╕╕р╕вр╕Бр╣Зр╣Вр╕Чр╕гр╣Бр╕ИявОр╕Зр╕ВявОр╕нр╕бр╕╣р╕ер╕ФявЛр╕зр╕Щр╕Ир╕╡р╣Л р╕Бр╕▒р╕Ъ р╕ЩявОр╕нр╕Зр╕Вр╕зр╕▒р╕Н 080-9075884 р╣Бр╕ХявЛр╣Гр╕лявОр╕Кр╕зр╕▒ р╕гявЧр╣Жр╕Бр╣З CONFIRM р╕Кр╕╖р╣Ир╕нр╕Чр╕╡р╣Ир╕нр╕вр╕╣р╕ЧявЛ р╕╡р╣Ир╕Цр╕╣р╕Бр╕ХявОр╕нр╕З р╕ФявОр╕зр╕вр╕Бр╕▓р╕гр╕кявЛр╕Зр╣Ар╕бр╕ер╕Кр╕▒р╕Фр╣Жр╕нр╕╡р╕Бр╕Др╕гр╕▒р╣Йр╕Зр╕ИявОр╕▓тШ║ P 66 | - 2553

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.