ste
50ste INTERNATIONAAL VOCALISTEN CONCOURS
bariton John Chest, foto Jan van de Ven
4 - 14 september 2014 • Theater aan de Parade ’s-Hertogenbosch
10-Daags
Festival van de Stem Masterclasses De Stem van Bosch met Ernst Daniël Smid Kids Time met Edwin Rutten
Dit is een commerciële bijlage van het Brabants Dagblad van 28 augustus 2014
met Dame Kiri Te Kanawa
's-HERTOGENBOSCH MUZIEKSTAD • KIRI TE KANAWA • KIDS TIME • MASTERCLASSES • JARD VAN NES FINALE • LIEDDUO • EDWIN RUTTEN • STRAUSS & MAHLER • ELLY AMELING • EERSTE RONDE CHRISTA LUDWIG • DE STEM VAN BOSCH • IVC ROYAALKAART • ERNST DANIËL SMID • OPERA THEATER A/D PARADE • WILLEM JETHS • ORATORIUM • JHERONIMUS BOSCH 500 • ANNETT ANDRIESEN PHILHARMONIE ZUIDNEDERLAND • TRIO BURLESCO • SIEGFRIED JERUSALEM • FESTIVAL VAN DE STEM
50ste Internationaal Vocalisten Concours 10-Daags Festival van de Stem Bericht uit het Stadhuis Voor u ligt de Jubileumkrant van het Internationaal Vocalisten Concours. Deze krant neemt u mee naar het uitgebreide feestelijke programma van de 50ste editie. Het eerste concours vond plaats in 1954. We kunnen terugzien op een periode waarin niet alleen het Concours enorm is uitgegroeid en geprofessionaliseerd, maar ook de hele cultuur in de gemeente 's-Hertogenbosch. Het is mooi om de ontwikkeling van dat tijdsbeeld hieraan af te lezen. Het Concours begon als wedstrijd voor Nederland, de BeNeLux en tenslotte de wereld. In de gemeente was destijds alleen een schouwburg, een muziekschool en een enkel cultureel festival. En terwijl er steeds meer professionele culturele organisaties in de stad kwamen, kreeg het Concours een eigen bestuur en directeur. Het werd uitgebreid met masterclasses en concerten, waardoor het steeds meer een evenement werd. Prijswinnaars traden op in de stad door het jaar heen, bijvoorbeeld bij de Bach Cantates en het Herdenkingsconcert op 4 mei. Zo plukt de stad steeds meer de vruchten van dit geweldige evenement. Een evenement waar het stadsbestuur trots op is. Namens het stadsbestuur feliciteer ik het bestuur, de directie, alle medewerkers en alle vrijwilligers van harte met dit gouden jubileum!
4-14 september, Theater aan de Parade, 's-Hertogenbosch Van 4 t/m 14 september vindt de 50ste editie van het wereldberoemde Internationaal Vocalisten Concours (IVC) plaats in ‘s-Hertogenbosch. Glamour, competitie, spanning, ontmoetingen en uitwisseling zijn de ingrediënten voor dit unieke evenement, dat al bestaat sinds 1954. Zangers en pianisten uit ca. 50 landen presenteren zich aan jury en publiek in de categorieën Lied Duo en Opera | Oratorium.
Donderdag 4 september
Eerste ronde Lied Duo
14.00 | 19.00 uur
Vrijdag 5 september
Eerste ronde Lied Duo
11.00 uur
Zaterdag 6 september
Eerste ronde Opera | Oratorium
11.00 | 14.00 | 19.00 uur
Zondag 7 september
Eerste ronde Opera | Oratorium
11.00 | 14.00 | 19.00 uur
Maandag 8 september
Workshop Willem Jeths 11.00 uur Componist van de IVC opdrachtcompositie ‘Quale Coniugium!’
Halve finale Lied Duo
14.00 | 19.00 uur
Dinsdag 9 september
Halve finale Opera | Oratorium
13.00 | 19.00 uur
Woensdag 10 september
Masterclass Jard van Nes & Irwin Gage
19.30 uur
Donderdag 11 september Masterclass Anne Gjevang
14.30 uur
Masterclass Siegfried Jerusalem
19.30 uur
Vrijdag 12 september
Masterclass Dame Kiri Te Kanawa
14.30 uur
Finale Lied Duo
19.00 uur
Zaterdag 13 september
Familieconcert en Workshop voor kinderen 14.30 uur met Edwin Rutten & Francis van Broekhuizen
Zondag 14 september
Finale Opera | Oratorium met de philharmonie zuidnederland o.l.v. Kenneth Montgomery
MR. DR. A.G.J.M. ROMBOUTS Burgemeester van 's-Hertogenbosch
14.00 uur
Reserveren: Theater aan de Parade, Parade 23, 5211 KL ‘s-Hertogenbosch Bosch Ticket: 0900 33 72 72 3 • www.theateraandeparade.nl Alle informatie over het Concours vindt u op www.ivc.nu 2
Toast op de Toekomst
Masterclass Elly Ameling
Masterclass Nelly Miricioiu met bariton Zhenhua Chang
Masterclass Dunja Vejzovic met sopraan Lusine Levoni
Masterclass Meinard Kraak met mezzosopraan Florieke Beelen
Familieconcert en Workshop Leren Zingen! voor kinderen en andere volwassenen (vanaf 7 jaar)
DE HEMELBUIK Roel van Oosten componist Edwin Rutten verhaal en verteller Trio Burlesco: Cathelijne Noorland piano, Saskia Plagge cello, Arno Stoffelsma klarinet De wereld hangt aan 365 Klankdraden. De Klankdraden zorgen voor de muziek in de wereld. De draden zitten vast aan de Hemelbuik. Op de Hemelbuik wonen rondhippende Oren, zo groot als beren. Oren vol pindakaas, want de Oren haten muziek. En daarom knagen zij de Klankdraden door... De Broer, de Zuster, de Ezel en het Ledikant klimmen langs de láátste zijden draad omhoog. Een huiveringwekkend gevecht met de Pindakaasoren om de muziek in de wereld te redden.
WORKSHOP LEREN ZINGEN! Francis van Broekhuizen sopraan Edwin Rutten “Willen jullie wat weten over zingen? Na het verhaal gaat zangeres Francis van Broekhuizen de fijne kneepjes van zingen uitleggen. Jullie gaan met haar zingen en ik ben haar hulpje. Kun je zingen met een mes in je borst? Zoenen ze echt? Waarom is het zo hoog? Moet je dik zijn om te kunnen zingen? Hoe weet je of je kunt zingen? Wie van jullie doet mee met een zangwedstrijdje? Als prijzen heb ik drie Hemelbuik Oorkondes! En drie potjes pindakaas. Na afloop foto’s maken, handtekeningen en iets drinken. Dág! Edwin Rutten
Het IVC is een parel aan de cultuurkroon van Brabants hoofdstad ’s-Hertogenbosch. Een parel, die in de hele wereld bekend is: je wint immers ’s-Hertogenbosch en niet alleen het concours. Een uniek cultureel evenement in Nederland, dat nu eens niet plaatsvindt in de Randstad. Reeds jaar en dag is het IVC een ontmoetingsplaats voor alle werkenden in de opera en het (vocale) muziekleven. Het Internationaal Vocalisten Concours richt zich op jong talent en doet dat met veel liefde en zorg. Uit de hele wereld stromen zangers naar ‘s-Hertogenbosch. Kwaliteit, Zorg, Professionaliteit, Gastvrijheid en Glamour maakt dat het IVC een A-merk is en tot de top van de klassieke zangconcoursen in de wereld behoort. Het is onze plicht dit te koesteren! Gelukkig is de betrokkenheid uit de gemeenschap enorm. Zo’n 100 families stellen hun huis gastvrij open om de zangers te huisvesten en een ‘legertje’ van ruim 20 vrijwilligers staat de IVC staf ter zijde. Zonder hen zou de organiserende Stichting ’s-Hertogenbosch Muziekstad het evenement niet op dit niveau kunnen presenteren. Wij zijn de overheden en in het bijzonder de gemeente 's-Hertogenbosch zeer erkentelijk voor hun trouw en toewijding aan het IVC. Graag toast ik met u op het rijke verleden, maar vooral op de veelbelovende toekomst. Laat we allen genieten van deze feestelijke 50ste editie !
RODERICK VAN DE MORTEL, Voorzitter
“Toen ik jong was, hoorde ik de Koningin van de Nacht. Dat was iemand die zó hoog en mooi kon zingen, dat ik dat ook wilde! Zo ben ik begonnen met operazingen. In deze workshop ga ik met jullie zingen. Geen gewone liedjes, maar echte operamuziek. Ik ga proberen om jullie ook te laten galmen, om jullie heel laag te laten zingen en heel hoog! Edwin Rutten gaat me helpen. Het wordt in ieder geval heel erg leuk en gezellig!” Francis van Broekhuizen
Zaterdagmiddag 13 september om 14.30 uur in Theater aan de Parade Lees alles over De Hemelbuik en de Workshop Leren Zingen! op onze website: www.ivc.nu of op www.hemelbuik.nl
3
De jury, het orkest, de dirigent en de pianisten Het Lied lééft in Den Bosch! Als jongeman van 14/15 jaar maakte ik voor het eerst kennis met het Lied. Ik had al een paar jaar pianoles en in mijn omgeving werd veel gezongen. Bijna vanzelfsprekend kwam het Lied (in die tijd via de radio, wij hebben het over de jaren 1950/60) in mijn leven. In eerste instantie waren het de teksten die mij aanspraken. Zij voerden mij een andere wereld binnen waarvan ik de invloed tot op de huidige dag nog kan navoelen. Ik heb een groot reservoir aan teksten in mijn hoofd die mij mijn leven lang hebben vergezeld. Tijdens en na mijn zangstudie had ik het geluk steeds bevlogen leermeesters te ontmoeten die mij inspireerden en verder brachten in mijn ontwikkeling als (lied) zanger. Ik voel me daardoor bevoorrecht, maar kom er ook steeds meer achter dat het ontmoeten van ‘gelijkgestemden’ tegenwoordig een zeldzaamheid is... Niettemin probeer ik met mijn ervaring jonge mensen te adviseren in de keuze van hun repertoire en ze het belang van de nodige reflectie bij te brengen. In mijn coaching noem ik dat ‘de diepte ingaan’. De Vereniging Vrienden van het Lied heeft de belangstelling voor het Lied levend weten te houden! Door het hele land zijn er honderden concerten georganiseerd en het bescheiden ‘bulletin’ is uitgegroeid tot De Liedvriend, een professioneel blad met interessante artikelen. In de Rotterdamse Doelen hebben vele masterclasses, lezingen en concerten plaatsgevonden, die in het buitenland respect en waardering oogstten. Zo heeft Irwin Gage, onze juryvoorzitter van het IVC Lied Duo Concours 2014, in zijn latere woonplaats Zürich ‘Die Freunde des Liedes’ opgericht. Onderzoek heeft uitgewezen dat één procent van de wereldbevolking van klassieke muziek houdt, en over het aantal liefhebbers van het Lied dat daartoe behoort, maken we ons geen al te grote illusies. Niettemin duiken er nog regelmatig Liedconcoursen op, waarvoor de belangstelling groot is. Regelmatig was ik als jurylid daarbij betrokken en dat kon soms behoorlijk frustrerend zijn. Je krijgt het idee dat een uitgebreide repertoirekennis bij de meeste kandidaten ontbreekt en dat het samenstellen van een avondvullend liedprogramma onontgonnen gebied is! Verder lezen op volgende pagina
4
Jury Opera | Oratorium
Jury Lied Duo
Dame Kiri Te Kanawa Nieuwzeelandse sopraan • sensationeel debuut als Gravin in Mozarts Le nozze di Figaro in Royal Opera House Covent Garden • een van ‘s werelds meest beroemde sopranen • zong in Metropolitan Opera, Wiener Staatsoper, La Scala... • vertolkte o.a. de rollen van Marschallin, Arabella, Donna Elvira, Desdemona, Tosca... • werd in 1982 onderscheiden met de eretitel ‘Dame’ • zong tijdens het huwelijk van Prins Charles en Diana • gastrol in Downton Abbey.
Elly Ameling Nederlands beroemdste sopraan • winnares IVC 1956 • veroverde grote faam met expressieve stem en voordrachtskunst • werkte met de meest vooraanstaande dirigenten en pianisten ter wereld • groot vertolkster Duitse Lied en de Franse Mélodie • ontving Grand Prix du Disque en Preis der deutschen Schallplatten-Kritik voor plaat- en cd-opnamen • geeft cursussen in Europa, Amerika en Japan.
Anne Gjevang Noorse mezzosopraan/alt • verwierf wereldfaam als Erda in Wagners Der Ring des Nibelungen • groot vertolkster van rollen als Klytämnestra in R. Strauss’ Elektra en Gräfin Geschwitz in Bergs Lulu • tevens grote carrière als solo- en recitalzangeres • vooraanstaand jurylid in internationale zangconcoursen • expert in het geven van masterclasses • van 2008 t/m 2012 casting director en operadirecteur van de Noorse Opera en Ballet.
Jard van Nes Nederlandse mezzosopraan • winnares IVC 1978 • ontvangt Nederlandse Muziekprijs in 1984, na studies bij o.a. Christa Ludwig en Noémie Pérugia • werkte met dirigenten als Riccardo Chailly, Pierre Boulez en Bernard Haitink • verwerft bijzondere reputatie met Mahler Symfonieën en Das Lied von der Erde • liedrecitals in Londense Wigmore Hall en Carnegie Hall in New York • prominent begeleider van jong zangtalent.
Siegfried Jerusalem Duitse tenor • beroemd vertolker van heldenrollen in het Wagner-repertoire: Siegfried, Siegmund, Lohengrin, Parsifal... • maakt een verrassend operadebuut als orkestlid dat onverwacht de tenor in Johann Strauss’ Der Zigeunerbaron moet vervangen, rechtstreeks uitgezonden op tv • gevolgd door o.a. engagementen in de Metropolitan Opera en Bayreuther Festspiele • tevens groot vertolker van liederen van R. Strauss, Mahler en Schumann.
Meinard Kraak Nederlandse bariton en zangpedagoog • wint Vriendenkrans van het Concertgebouw in 1962 • wint eerste prijzen op zangconcoursen in Parijs en Santiago de Compostela • zingt diverse rollen bij De Nederlandse Opera, o.m. in Pelléas et Mélisande, Così fan tutte en Albert Herring en in wereldpremières van Ton de Kruyf en Bruno Maderna • liederenavonden met pianisten Irwin Gage en Rudolf Jansen • docent solozang aan conservatoria Den Haag en Utrecht.
Kenneth Montgomery Ierse dirigent • begon zijn carrière bij de Glyndebourne Festival Opera en English National Opera • dirigeerde diverse producties bij De Nederlandse Opera • in 1975 benoemd tot chef-dirigent bij het Omroep Orkest (het latere Radio Symfonie Orkest) • internationaal bekend gastdirigent, o.a. in de VS, Australië, Frankrijk en Italië • in 1991 benoemd tot directeur opera-afdeling Koninklijk Conservatorium in Den Haag • dirigeert zowel barok als hedendaags repertoire.
Rudolf Jansen Nederlandse pianist • toekenning Vriendenkrans van het Concertgebouw in 1966 • specialist in liedbegeleiding en kamermuziek • begeleidt o.a. Elly Ameling, Robert Holl en Brigitte Fassbaender • masterclasses Lied Duo in binnen- en buitenland • voltooit cd-projecten met liederen van Grieg, Diepenbrock en R. Strauss • docent aan het Conservatorium van Amsterdam en Hochschule für Musik in Neurenberg/Augsburg.
Dominic Seldis Eerste solo-contrabassist Koninklijk Concertgebouworkest • trad op met de meeste grote symfonie- en kamerorkesten in Groot-Brittannië • is met zijn vaste pianist James Pearson regelmatig te gast op internationale festivals • is onder meer gastdocent aan de Royal Academy of Music in Londen • kreeg grote populariteit als jurylid in het AVRO-programma Maestro • richtte met musici uit het KCO poporkest The Love Philharmonic op.
Graham Johnson Brits pianist, geboren in Rhodesië • studeert bij Gerald Moore en Geoffrey Parsons • ontmoeting met Peter Pears en Benjamin Britten in 1972 • richt in 1976 The Songmakers’ Almanac op met o.a. Ann Murray en Anthony Rolfe Johnson ter promotie van onbekend liedrepertoire • begeleidt o.a. Sir Thomas Allen, Arleen Auger, Ian Bostridge, Sergej Leiferkus, Thomas Quasthoff en Dame Elisabeth Schwarzkopf • ontvangt hoge onderscheidingen in Engeland en Frankrijk.
Pieter Alferink Voormalig impresario, talent scout en vocaal adviseur • vooraanstaand jurylid in internationale zangconcoursen • gepassioneerd ontdekker en begeleider van nieuw zangtalent • gastdocent op conservatoria en muziekscholen • oprichter van impresariaat Pieter Alferink in Amsterdam • organisator van concerten met beroemde operazangers als Nicolai Gedda, Margaret Price, José Carreras, Luciano Pavarotti en Grace Bumbry
Irwin Gage – juryvoorzitter Lied Duo Amerikaanse pianist • vooraanstaand begeleider van vele Lied-zangers • werkte met grootheden als Francisco Araiza, Peter Schreier, Lucia Popp, Jessye Norman en Dietrich Fischer-Dieskau • tevens begeleider van jongere generatie, w.o. Roman Trekel, Matthias Goerne, Christine Schäfer en Christiane Oelze • medeoprichter van de serie Freunde des Liedes.
Jesús Iglesias Noriega Hoofd Artistieke Zaken bij De Nationale Opera sinds 2012 • begon zijn carrière in Teatro Colón in Buenos Aires als assistent van de artistiek leider • in 2002 benoemd tot artistic director in Teatro Real in Madrid • regelmatig jurylid bij internationale zangconcoursen, o.a. In Padua, Brugge en Barcelona. Evamaria Wieser Oostenrijkse artistiek adviseur/casting director • carrière bij de Bayerische Staatsoper München, Salzburger Festspiele (onder Gerard Mortier) en Opéra National de Paris • consultant en hoofd Opera bij de Salzburger Osterfestspiele onder Claudio Abbado, Sir Simon Rattle en Christian Thielemann • hoofd Artistieke Zaken Salzburger Festspiele onder Peter Ruzicka, Jürgen Flimm en Markus Hinterhäuser van 2004 tot 2011 • casting-adviseur in Chicago en Rome. Ioan Holender – juryvoorzitter Opera | Oratorium Voormalig intendant Wiener Staatsoper • studeert Machinebouw, en werkt o.m. als tennisleraar in zijn geboorteland Roemenië • rondt zangstudie aan conservatorium in Wenen af in 1962 • maakt carrière als opera-impresario in Duitsland en Oostenrijk • beëindigt functie als langstzittende directeur Wiener Staatsoper in 2010 • docent, artistiek directeur en adviseur in Wenen, Boekarest, New York en Tokio • ontvangt internationale onderscheidingen .
Siegfried Jerusalem zie Jury Opera | Oratorium Meer informatie over jury, orkest, dirigent en pianisten vindt u op www.ivc.nu
IOAN HOLENDER “Cardiff en Den Bosch zijn concoursen waar de lat hoog ligt, waar opgetreden wordt in een zaal met een goede akoestiek, waar veel media-aandacht is en waar zorg besteed wordt aan de zangers. Annett Andriesen [IVC-directeur toevoegen] doet dat hier prima. Zij heeft gezorgd voor een jury met een grote ervaring en op niveau, en die ook hun sporen verdiend hebben als docent en coach. Daarnaast vanuit de operahuizen enthousiaste en deskundige managers. Bij elkaar biedt dit een garantie voor kwaliteit. Het Internationaal Vocalisten Concours Den Bosch, het Koninklijk Concertgebouworkest en het Holland Festival, dat zijn de drie elementen waarmee Nederland cultureel gezien naar buiten kan treden.” Ioan Holender, voorzitter Internationale Jury IVC 2014 NELLY MIRICIOIU “Annett Andriesen combines humanity with competition.” Nelly Miricioiu, sopraan
Orkest, dirigent en pianisten philharmonie zuidnederland bestaat sinds april 2013 • ontstaan uit fusie Brabants Orkest en Limburgs Symfonie Orkest • een van de grootste orkesten in Nederland • oogstte direct succes met grootse uitvoering van Strawinsky’s Le sacre du printemps • intendant Stefan Rosu en artistiek programmeur Jos Roeden garanderen diversiteit in programmering • begeleiding van o.a. Internationaal Vocalisten Concours, Nieuwjaarsconcerten, Musica Sacra en Opera Zuid • uitgebreid Kenneth Montgomery Ierse dirigent • begon zijn carrière bij de Glyndebourne Festival Opera en English National Opera • dirigeerde diverse producties bij De Nederlandse Opera • in 1975 benoemd tot chef-dirigent bij het Omroep Orkest (het latere Radio Symfonie Orkest) • internationaal bekend gastdirigent, o.a. in de VS, Australië, Frankrijk en Italië • in 1991 benoemd tot directeur opera-afdeling Koninklijk Conservatorium in Den Haag • dirigeert zowel barok als hedendaags repertoire.
Hans Adolfsen Nederlandse pianist • studeerde zang en piano en specialiseerde zich in leidbegeleiding • liedrecitals met o.a. Yvonne Naef, Thomas Oliemans en Wilke te Brummelstroete • werkt al vele jaren samen met zangpedagoog Margreet Honig • cd-opnamen met Lenneke Ruiten (Brahms) en Marcel Beekman (Escher) • docent Lied-interpretatie en co-repetitor in Zürich • componeerde liedjes op teksten van Annie M.G. Schmidt en schreef een kwartet voor het
Hans Eijsackers Nederlandse pianist • won diverse pianoconcoursen en ontving tweemaal de Zilveren Vriendenkrans van het Concertgebouw • docent aan de Robert Schumann Hochschule in Düsseldorf en aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag • regelmatige gast bij het Storioni Festival en Grachtenfestival Amsterdam • duo met klarinettist Lars Wouters van den Oudenweijer • sinds 2004 begeleider van het Internationaal Vocalisten Concours.
Paul Plummer Britse pianist • studeerde aan de Oxford University en Guidlhall School of Music and Drama in Londen • ontving lessen en masterclasses van Roger Vignoles, Graham Johnson en Malcolm Martineau • trad o.m. op in Edinburgh Festival, Wigmore Hall en Purcell Room • werkte als operarepetitor voor het Royal Opera House Covent Garden, English National Opera, Opera OT in Rotterdam, Oper Kiel en Tiroler Landestheater Innsbruck • werkt als zelfstandig coach o.m. in Londen en Weimar.
IVC-directeur Annett Andriesen speelde al langer met de gedachte om het vijftigste IVC extra glans te geven door aan de mogelijkheden voor deelname een aparte categorie Lied Duo toe te voegen en deze te laten beoordelen door een speciale jury. Om duidelijk te stellen dat het zingen van liederen naadloos moet aansluiten bij het spel van de pianist, is er nu een formule uitgewerkt voor Lied Duo’s, waarin alle aspecten van het genre samenkomen in de diverse rondes. Het beluisteren van de talloze voorrondes (via dvd-opnamen of live) was vaak een twijfelachtig genoegen. Zuiver intoneren en het begrip legato bleken ware uitdagingen te zijn... Des te verheugender is het dat er uiteindelijk 24 duo’s geselecteerd werden, die zeker opgewassen lijken te zijn tegen de eisen van dit prestigieuze Lied Duo Concours. Als jurylid verheug ik mij er al op hen aan het werk te zien! MEINARD KRAAK
Quotes interview Dame Kiri Te Kanawa
Het complete artikel van Meinard Kraak vindt u op www.ivc.nu.
“Ik vind het voor elke zanger absoluut zinvol deel te nemen aan een zangconcours. Nu ik in de rol van jurylid naar de kandidaten luister verwacht ik vooral van ze dat ze de juiste repertoirekeuzes maken. Blijf weg bij wat niet geschikt voor je is.” “Ik geloof in met beide voeten op de grond blijven, dat is echt belangrijk. Het is ongelofelijk hard werken in de wereld van opera en klassieke zang, laten de jonge talenten dat niet vergeten. Maar als je echt goed bent, dan zal dat ongetwijfeld ook erkend en herkend worden.” […] “ En als je probeert de jury te foppen….daar kijken we echt wel doorheen.” “Concentratie is buitengewoon belangrijk, stap op het podium en neem vooral een moment voor jezelf. Haal goed adem, ontspan. Dat is een goed begin. Natuurlijk zie ik wel eens een kandidaat die nerveus is, die gaat jagen. Niet doen!” “Soms is het goed je oor te luisteren te leggen bij de oudere generatie, maar er zijn ook jongere zangers die iets te vertellen hebben.” “Tegenwoordig hebben jonge zangers zoveel meer tot hun beschikking als je denkt aan internet. Wat je daar allemaal kan leren over zang, over interpretatie, dat is fantastisch.”
Dame Kiri Te Kanawa, foto John Swannell
Deze uitspraken van Dame Kiri Te Kanawa zijn afkomstig uit een interview dat François van den Anker met haar had voor Libretto,
PIETER ALFERINK Het IVC behoort tot de top van toonaangevende internationale concoursen waar de basis werd en wordt gelegd voor grote carrières van jonge vocale talenten. Nederland mag daar trots op zijn. Zowel een verleden van liefst 60 jaar als het unieke karakter van het IVC garanderen bovendien een niveau dat zeker in ons land nergens geëvenaard kan worden. Pieter Alferink, voormalig impresario, talent scout en vocaal adviseur
de nieuwe uitgave van Place de l’Opéra (www.operamagazine.nl).
5
Criteria en prijzen Tijdens de halve finales van het IVC stond ik met mijn pianist Peter Nilsson op het podium en voerden wij het lied King David (Howells) uit. Ondanks het feit dat het wel degelijk een competitie was, ontstond er zo’n bijzondere sfeer. Ik kon echt mijn verhaal vertellen en het publiek was zo open en uitnodigend! Dit maak je tijdens een concert maar weinig mee, laat staan in een situatie als deze. Ik heb toen beseft dat het IVC, ondanks het feit dat het een competitie is, draait om het ontroeren van het publiek met mooie muziek. Dit staat voorop! Maria Fiselier, prijswinnares IVC 2012 “Wat ik me vooral herinner van mijn ervaringen in ‘s-Hertogenbosch zijn de warmte van het publiek, het contact, de inspirerende communicatie tussen het podium en het auditorium. En weet je, er bestaan geen kleine prijzen in een wedstrijd. Ik had dan wel niet gewonnen, maar de speciale prijzen hebben mij zoveel gebracht. Vooral de aanmoediging om door te gaan. Ik was vooral zo blij om in de finale te komen, omdat ik toen de gelegenheid kreeg om met een groot orkest te zingen. Dat is zo magisch!” Pretty Yende, prijswinnares IVC 2008 “I wish all participants have nothing to fear and sing by your hearts. The main thing is not the prizes. Make music!” Nadine Koutcher, 1e Prijswinnares IVC 2012 Door juryvoorzitter Ioan Holender en jurylid Arnold Alons ben ik geëngageerd door de Metropolitan Opera en het Teatro Municipal de Santiago. Het IVC heeft voor mij veel deuren geopend! Directeur Annett Andriesen heeft een groot en warm hart. Ze zorgt altijd voor alle zangers en geeft je goede carrièretips. Dankzij haar en het IVC heb ik heel veel geleerd, goede contacten opgedaan en diverse optredens gegeven. Gulnara Shafigullina, prijswinnares IVC 2012 “Het IVC is een heel vriendelijk en persoonlijk concours, in tegenstelling tot een aantal andere concoursen waaraan ik heb deelgenomen. Daar lijkt het soms alsof je op een veemarkt staat, er heel even in je geknepen wordt en dan met een label ‘gehaktbal’ of ‘biefstuk’ weer weggestuurd ofwel geconsumeerd wordt. Een jury houdt doorgaans meer van gehaktballen, heb ik de indruk.” Peter Gijsbertsen, prijswinnaar IVC 2012
6
Criteria Deelnemers aan het Concours zijn tussen de 18 en 33 jaar. Ze worden geacht een professionele opleiding te hebben genoten. Ze moeten een behoorlijke repertoirelijst indienen uit drie verschillende stijlperiodes en in tenminste drie talen. Verder krijgen ze een nieuw gecomponeerd stuk thuisgestuurd dat moet worden ingestudeerd, en in de Halve Finale – mocht men zover komen – wordt het door alle deelnemers gezongen. Je moet dus goed en mooi zuiver kunnen zingen, je moet de snelle nootjes kunnen zingen – de coloraturen – en de grote bogen in de langzame stukken. Je moet je stem kunnen projecteren zodat die de zaal in komt en over een symfonieorkest heen kunnen zingen. Voor zangers in het klassieke genre is er geen versterking . Je moet de componist begrijpen en dus in verschillende stijlen kunnen zingen. De zangers moeten hun repertoire zodanig kiezen dat het bij hun stemsoort past. Er zijn sopranen, mezzosopranen, countertenoren, tenoren, baritons en bassen. Geen stem klinkt hetzelfde: hoog, laag, luid, zacht, groot, klein, strak of wat meer vibrato, warm, streng, week... alles kun je horen. En de jury moet de prestatie van de zanger beoordelen op stemkwaliteit, techniek, uitspraak en tekstbeleving, stijl van de muziek en presentatie.
bepaald aan welke zanger of aan welk Lied Duo de Publieksprijs wordt toegekend. De publieksprijs voor de categorie Lied Duo is mogelijk gemaakt door MUSICO REIZEN. De publieksprijs voor de categorie Opera | Oratorium is mogelijk gemaakt door Edwin Rutten Producties.
Persprijs sopraan Pretty Yende, prijswinnares IVC 2008
Arleen Auger Allround Prijs € 5.000 Bestemd voor een zanger die zich in meerdere genres heeft geprofileerd. In de categorie Opera | Oratorium en/of Lied Duo. De prijs wordt beschikbaar gesteld door de heer Wim Scherpenhuijsen Rom.
Prijs van de Provincie Noord-Brabant € 3.500 De prijs wordt toegekend aan een jong talent, niet ouder dan 24 jaar. De winnaar wordt bepaald tijdens de Halve Finale. De prijs wordt uitgereikt na afloop van de Finale op 14 september 2014.
€ 1.250 per categorie De Persprijs wordt toegekend door de persjury na afloop van de Halve Finales. De prijs wordt uitgereikt na afloop van de Finales.
Prijs van de Junior Jury € 500 per categorie De Junior Jury bestaat uit zangstudenten van diverse Nederlandse conservatoria. De winnaar wordt bepaald na afloop van de Halve Finales. De prijs wordt uitgereikt na de Finales.
Prijs van de Vrienden van het IVC € 1.250 per categorie De winnaars worden gekozen tijdens de Halve Finales. De prijs wordt uitgereikt na afloop van de Finale voor Lied Duo’s.
Franz Liszt Prijs voor Liedduo € 2.500 Het Liedduo heeft ten minste 3 liederen van Franz Liszt uitgevoerd gedurende het Concours. De winnende zanger wordt uitgenodigd voor concerten met een laureaat van het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours.
Opera Nederland Prijs
mezzosopraan Maria Fiselier, prijswinnares IVC 2012
Prijzen
De prijzen, verbonden aan het 50ste Internationaal Vocalisten Concours 2014, zijn:
Grand Prix 's-Hertogenbosch De jury kiest uit de winnaars van de Opera Prijs, de Oratorium Prijs of de Liedprijs díe deelnemer die deze onderscheiding verdient vanwege uitzonderlijke kwaliteiten op het gebied van muzikaliteit, repertoirekeuze, techniek en presentaties. De winnaar ontvangt een extra bedrag van 5000 euro en een plaquette.
Opera Prijs € 7.500 De prijswinnaar heeft van de tien opgegeven aria’s minimaal 5 opera-aria’s gezongen gedurende het Concours.
€ 2.500 De Opera Nederland Prijs gaat naar een Nederlandse zanger die een uitgesproken zangkwaliteit laat zien. De prijs wordt beschikbaar gesteld door de website www.operanederland.nl. De winnaar wordt bepaald tijdens de Halve Finales. De Opera Nederland Prijs wordt uitgereikt na afloop van de Finale op 14 september 2014.
Dioraphte Award € 1.750 per categorie De Dioraphte Award wordt toegekend aan die zanger of Lied Duo die de opdrachtcompositie van Willem Jeths volgens beide jury’s het beste vertolkt. De opdrachtcompositie wordt in de Halve Finale van beide categorieën door alle deelnemers verplicht uitgevoerd. Per categorie worden twee deelnemers genomineerd die de compositie zingen in hun respectievelijke Finales. Genomineerde deelnemers in de categorie Lied Duo zingen het werk met pianobegeleiding tijdens de Finale op 12 september 2014. Genomineerde deelnemers in de categorie Opera | Oratorium zingen het werk met symfonieorkest tijdens de Finale op 14 september 2014.
sopraan Gulnara Shafigullina, prijswinnares IVC 2012
Diverse Engagementsprijzen en Laureatenconcerten Naast de bovengenoemde prijzen zijn er diverse engagementsprijzen en laureatenconcerten, onder meer bij De Nationale Opera in Amsterdam, de Nederlandse Reisopera in Enschede, Opera Zuid, concerten met Sinfonia Rotterdam, recitals bij de Vereniging Vrienden van het Lied en prijzen van Omroep MAX en BRAVA TV.
Een compleet overzicht van alle engagementsprijzen en laureatenconcerten vindt u op www.ivc.nu. Een overzicht van de masterclasses en cursussen vindt u op de volgende pagina.
Toonkunst Oratorium Prijs € 7.500 De prijswinnaar heeft van de tien opgegeven aria’s minimaal 5 oratoriumaria’s gezongen gedurende het Concours. De Toonkunst Oratorium Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst
tenor Peter Gijsbertsen, prijswinnaar IVC 2012
Margie Weideman Prijs voor Liedduo € 7.500 De prijs wordt mede beschikbaar gesteld door de familie Van Nederveen Meerkerk in herinnering aan Victor van Nederveen Meerkerk. De prijs wordt uitgereikt na afloop van de Finale voor Lied Duo’s op 12 september.
sopraan Nadine Koutcher, winnares Grand Prix IVC 2012
Publieksprijs € 1.250 per categorie Tijdens beide Finales wordt door het publiek
Cursussen en masterclasses Het IVC zet zich in voor talentontwikkeling en organiseert daarvoor specialistische masterclasses, trainingsweken en Summerschools. De cursussen worden gegeven door beroemde musici die kennis en kunde overdragen aan de deelnemers en hen voorzien van waardevolle adviezen. In 2011 werd de IVC Belcanto Summer School georganiseerd en in 2013 vond de zevendaagse IVC Wagner Academie plaats. In 2015 volgt een cursus over Russische opera.
De Stem van Bosch voor zangers en publiek Het wordt een bijzonder evenement op zaterdag 30 augustus in Theater aan de Parade! In samenwerking met Jheronimus Bosch 500 en Theater aan de Parade organiseert het IVC De Stem van Bosch: masterclasses opera/operette en musical voor amateurzangers, gegeven door bekende zangers als Ernst Daniël Smid, Henk Poort, Maaike Widdershoven, Rein Kolpa en Francis van Broekhuizen. Voor iedereen die graag zingt en wel eens advies van een professional wil ontvangen. Aan het einde van de dag mag een selectie van de deelnemers zich presenteren aan het publiek, en de masters beslissen wie er in de prijzen valt! Het IVC wil met deze dag een brug slaan tussen de wereld van professionele zangers en die van amateurzangers. Een kaartje kost slechts € 5. zaterdag 30 augustus, 10.30-18.00 uur, Theater aan de Parade (alle zalen). Reserveren: Bosch Ticket 0900-3372723 of via www.theateraandeparade.nl
Elly Ameling Liedcursus Op 4 & 5 oktober zal voor de derde maal de Elly Ameling Liedcursus plaatsvinden in Muziekcentrum De Toonzaal. De Liedcursus, vernoemd naar de wereldberoemde sopraan en voormalig IVC-winnares
Elly Ameling, wordt dit jaar gegeven door bariton Meinard Kraak en pianist Julius Drake. Deelnemers aan de categorie Liedduo kunnen zelf aangeven of ze willen deelnemen aan deze Liedcursus. De jury bepaalt welke Liedduo’s worden geselecteerd; er is ruimte voor 4 à 5 duo’s. De cursus wordt financieel mogelijk gemaakt door de Stichting Elly Ameling 75 Jaar. De opbrengst van een bij die gelegenheid uitgebrachte cd-box is voor dit doel ten goede gekomen aan het IVC. zaterdag 4 en zondag 5 oktober, 14.00 en 19.00 uur Muziekcentrum De Toonzaal. Reserveren: 073-6122123, www.detoonzaal.nl
DNO. Het gaat om Frans repertoire (opera en Lied), gecomponeerd tussen 1800 en 1950. Er worden zeven zangers geselecteerd uit de deelnemers aan het IVC 2014. Masters zijn o.a. dirigent en specialist in Franse muziek Ed Spanjaard en sopraan Leontina Vaduva, prijswinnares van het IVC in 1985. Repetitoren zijn Nathalie Doucet en Ernst Munneke. De slotpresentatie vindt plaats in ’s-Hertogenbosch. zaterdag 18 t/m zondag 26 oktober. Diverse masterclasses zijn toegankelijk voor publiek. Raadpleeg www. ivc.nu voor nadere informatie over aanvangstijden en reserveringen.
Strauss–Mahler Masterclass & Symposium In 2014 herdenkt de muziekwereld de 150e geboortedag van Richard Strauss (1864-1949). Samen met de vier jaar oudere Gustav Mahler (1860-1911) is Richard Strauss beeldbepalend geweest voor de ontwikkeling van de muziek aan het eind van de 19e eeuw. Beide componisten hebben veel liederen geschreven, liederen met piano maar ook met orkest. Het symposium wordt gecombineerd met een masterclass op 31 oktober, 1 en 2 november. Masters zijn de wereldberoemde mezzosopraan Kammersängerin Christa Ludwig, Jard van Nes, een van Nederlands meest beroemde mezzosopranen en pianist/begeleider en Mahlerspecialist David Selig. Er zal worden gewerkt met 6-7 duo’s (zanger/pianist), die zullen worden gecoacht in de ochtendsessies en in de middag en avond. Het symposium en de middag en avond sessies zijn voor publiek toegankelijk. De sessies vinden plaats in het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. In het symposium zullen zowel dichterlijke als muzikale aspecten van de liederen, de revue passeren.. Daarom is voor dit congres en de combinatie met een masterclass een samenwerkingsverband gezocht met de Gustav Mahler Stichting Nederland Bijzonder is, dat naast de Gustav Mahler Stichting Nederland en het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, ook het Richard Strauss Institut in Garmisch Partenkirchen bij het symposium betrokken is alsmede de Ambassade van Oostenrijk. donderdag 30 oktober t/m zondag 2 november 2014, symposium op 31/10 en 1/11 tussen 10 en 12.30 uur, masterclasses tussen 2 en 6 (Christa Ludwig en David Selig) en tussen 19.30 en 22.00 met Jard van Nes en David Selig in Koninklijk Conservatorium Den Haag. Reserveren: kijk voor informatie over kaartverkoop op www. ivc.nu. Een passepartout voor drie dagen inclusief slotconcert en afsluitende ronde tafel gesprek op 2 november kost 45 euro (studenten €25). Een dagkaart 20 euro (studenten €10) en het slotconcert € 15 (studenten €7,50)
Cursus Franse opera Van 18 tot en met 26 oktober wordt door De Nationale Opera in Amsterdam in samenwerking met het IVC een cursus Franse opera georganiseerd in het kader van het Talentontwikkelingsprogramma van
7
Brakende vlammen
Interview Willem Jeths en Harm-Jan van Dam Een cyclus van vier liederen van vier verschillende Nederlandse componisten ter ere van de Zuid-Nederlandse kunstschilder uit de renaissance Hieronymus Bosch die in 2016 vijfhonderd jaar geleden gestorven is. Bovendien vier afzonderlijke werken die dienst doen als verplichte compositie tijdens het Internationaal Vocalisten Concours in ‘s-Hertogenbosch. Een ambitieus idee van directeur Annett Andriesen dat zijn voltooiing nadert. Na Wilbert Bulsink in 2010 en Jeppe Moulijn in 2012 is het bij de vijftigste editie van het concours de beurt aan Willem Jeths om een bijdrage te leveren. Paul Janssen ,,Het is een belangrijke opdracht’’, zegt Willem Jeths meteen. ,,Daarom heb ik het werk ook opgedragen aan ontwerper en (theater-)fotograaf Jan Swinkels. Hij heeft mij in contact gebracht met Annett Andriesen.’’ De componist, die grote opdrachtwerken schreef voor onder andere de ZaterdagMatinee en het Koninklijk Concertgebouworkest, baseerde zich voor Quale Coniugium! (Wat een paar!) net als Moulijn twee jaar geleden op een tekstfragment uit het Gedicht op Bosch’ Tuin der Lusten uit de bundel Bosch- en Brueghelgedichten van Pé Hawinkels, in het Latijn vertaald door Dr. Harm-Jan van Dam. ,,Ik vond de keuze voor een Latijnse tekst in eerste instantie vreemd’’, zegt Jeths. ,,Ik heb mij even afgevraagd waarom de teksten niet gewoon in het Nederlands konden blijven staan, maar dat is natuurlijk lastig zingbaar voor buitenlandse deelnemers. En het grote voordeel is dat Latijn een dode taal is, niemand spreekt
die voor mij een verbinding uitdrukt met de boze buitenwereld en die vertelt dat alles voorbij kan gaan.’’ Het is deze ambivalentie die Jeths ook in zijn vijf minuten durende orkestlied Quale Coniugium! heeft willen brengen. De akkoorden aarzelen in het begin tussen majeur en mineur en de vocalist moet zijn weg daar doorheen zien te vinden. ,,Aan het begin heb ik bewust, als symbool van de positie van ‘Het Paar’ op het paneel, een ambivalent akkoord gebruikt; majeur en mineur klinken tegelijkertijd. Die ambivalentie klinkt ook door in de stem op de openingswoorden ‘Wat een paar!’ Verder heb ik vooral geprobeerd de sfeer van de Tuin te schetsen’’, zegt Jeths.
Pé Hawinkels (1942-1977) “Bosch en Bruegel” - 1968 Jeroen Bosch - De tuin der lusten
(fragment)
Wat een paar! Zo, terwijl de energieke Krachtige man de uiterst verfijnde Vrouw in een aureool van haren Zachtmoedig maar beslist bij de pols houdt, Zou het de sterren kunnen zien verwelken, De hemel kunnen zien rimpelen en schilFeren als een verouderd voorhoofd, Het licht zien wijzigen in vuur Of brakende vlammen, of in het niets.
Willem Jeths (Suzanne Blanchard)
Jheronimus Bosch 500 www.bosch500.nl In aanloop naar het herdenkings jaar 2016 presenteert Jheronimus Bosch 500 in 2014-2015 opnieuw diverse activiteiten die in het teken staan van Jheronimus Bosch. De programmering is een combinatie van jaarlijks terugkerende en nieuwe evenementen en van eigen producties en samenwerkingen. Zo wordt in 2014 natuurlijk samengewerkt met het Internationaal Vocalisten Concours. Verder ondersteunen we ‘De Wereld van Bosch’ (13 en 14 september). Een nieuw evenement dat de middeleeuwen laat herleven. Kijk op de site voor het gehele programma.
Subsidiënten
8
Founding partners
Hoofdsponsor
het. Zo is geen enkele vocalist in het voordeel. Bovendien past het Latijn goed bij de renaissance, de tijd van Bosch.’’ ,,In het Latijn dat overgeleverd is, kennen we poëzie als die van Hawinkels uiteraard niet’’, zegt Harm-Jan van Dam, tot voor kort als universitair hoofddocent Latijn verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,Het is een enorme uitdaging voor een vertaler om iets wat oorspronkelijk niet in die taal thuishoort er toch in te brengen en het natuurlijk te laten klinken. Ik heb er in dit geval voor gekozen om geen vast metrum te gebruiken en een vrije versvorm te hanteren. Een tijd geleden vertaalde ik voor de Kinderboekenweek, die als thema de klassieke oudheid had, wat Jip en Jannekeverhalen in het Latijn. Ook dat is een vorm van spelen met de taal. Dit is een serieuzere tekst en dat geeft toch wat andere uitdagingen. Jip en Janneke nodigde meer uit om grapjes te maken.’’ Van Dam is bij de vier opdrachten de eerste schakel in de reeks. Hij vertaalt de tekst en geeft de klemtoonverdeling aan. Daarna is het aan de componist. ,,Als een componist zegt dat hij er niets mee kan, moet ik weer van voren af aan beginnen’’, geeft Van Dam de ‘hiërarchie’ weer. Dat is nog nooit gebeurd. Wel heb ik op verzoek van Willem Jeths en louter voor zijn tekstbegrip een woord-voor-woordvertaling gemaakt.’’Van Dam moest sowieso op verzoek van Jeths echt aan het werk, want de componist liet de reeds vertaalde teksten links liggen en koos een geheel bij zijn karakter en muziek passend fragment. ,,De reeds vertaalde teksten waren allemaal vrij agressief’’, zegt Jeths. ,,Het linkerpaneel van de Tuin der Lusten vind ik toch het meest serene paneel. Al is de ambivalentie, de dreiging van het kwaad, ook daar duidelijk zichtbaar. Tegenover het hemelse tafereel van Adam en Eva staat immers de poel op de voorgrond,
,,Er komen geluiden langs van vogels en andere dieren. Zo is er de ‘lion’s roar’ en citeer ik de vogelcomponist bij uitstek: Olivier Messiaen.’’ Ook verwijst Jeths op een treffend moment naar zijn eigen opera Hôtel de Pékin, naar de scene waarin Keizerin Cixi een kooi opent met 9.999 witte vogels die de keizer vervolgens terugstuurt als onheilspellende zwarte gieren. Voor Jeths is dit moment vergelijkbaar met de zwerm vogels aan de horizon van het paneel, een verwijzing naar het einde van het Paradijs. Daarom citeert hij zijn instrumentale weergave van de zwerm uit zijn opera. Maar het belangrijkste is dat Quale Coniugium! een lyrisch werk is dat geheel op de stem is geschreven. ,,Ik wilde uiteindelijk gewoon een mooi stuk maken dat goed zingbaar is. En natuurlijk zitten er uitdagingen in voor de stem. Zo moet er aan het einde op een expressieve manier min of meer gesproken worden, zitten er een paar extreem hoge noten in en zijn de adembogen vrij lang. Zangers vinden die lange bogen vaak een uitdaging in mijn werk, heb ik begrepen. Dit werk is ook een gewoon zangstuk, dat aansluit bij de rest van mijn werk. Ik heb het, omdat het een verplicht concourswerk is, nu juist niet vol willen stoppen met solfègeoefeningen en idiote zangtechnische uitdagingen. Dan zou het een soort ‘Groot Nederlands Dictee’ voor de zangstem worden. De belangrijkste uitdaging zit in het geven van een goede interpretatie, en dat is voor mij toch altijd nog belangrijker dan de techniek.’’ De complete tekst van Quale Coniugium! is in het Nederlands en Latijn te vinden op www.ivc.nu, waar u ook een afbeelding van Jeroen Bosch’ schilderij ‘De Tuin der Lusten’ aantreft.
IVC in beeld
met dank aan de fotografen Hans Hijmering, Dré de Man, Vincent Nabbe, Jan van de Ven en Hannie Verhoeven
Het IVC: “Triple O”
de sopranen Miriam Daenesse Clark en Claudia Boyle geven elkaar de high five, IVC 2010
sopraan Ioana Mitu, IVC 2012
bariton Dashon Burton, IVC 2012
bariton Hansung Joo wint zijn zesde prijs tijdens het IVC 2008
mezzosopraan Rosanne van Sandwijk backstage, IVC 2010
de internationale jury IVC 2012 v.l.n.r. Arnold Alons, Ioan Holender, Peter de Caluwe, Nelly Miricioiu, Hein Mulders, Peter Schreier en Sergej Leiferkus
sopraan Madieke Marjon backstage, IVC 2008
sopraan Hannah Bradbury , IVC 2012
Het Internationaal Vocalisten Concours (IVC) bestaat sinds 1954 en is het enige internationale zangconcours in Nederland dat zich naast opera ook richt op oratorium en liederen. Het is een unieke culturele instelling in Nederland en is nauw verbonden met de provincie Noord-Brabant en ’s-Hertogenbosch. Het IVC is sinds 1957 lid van de Wereld Federatie van Klassieke Concoursen en behoort tot de meest gerenommeerde zangconcoursen ter wereld. Daarmee is het IVC een cultureel visitekaartje voor Nederland en voor Noord-Brabant in het bijzonder. Het IVC is een pleitbezorger van vocale muziek in combinatie met het ontdekken en ontwikkelen van jong talent. Het IVC voert wat zij zelf noemt de “Triple O” status: Ontdekken, Ontwikkelen en Overdragen. Ontdekken tijdens het concours, Ontwikkelen door de masterclasses, cursussen en de carrière adviezen in brede zin en het Overdragen aan de impresario’s, de festival-, orkest- en operadirecties in het netwerk van het IVC. Het IVC omringt de kandidaten met zorg. Die zorg wordt duidelijk door de betrokkenheid en het warme meeleven van de gastfamilies, door de hartelijke begeleiding van de vrijwilligers, door het creëren van een ontmoetingsplaats van gelijkgestemden. Er is een mogelijkheid om in te zingen, er is repetitietijd met de concourspianisten. De zangers kunnen elkaars prestaties bijwonen, zodat deelname ook een ijkpunt in de carrière kan zijn. Er kunnen gesprekken worden aangevraagd met juryleden, men kan deelnemen aan de masterclasses tijdens het concours. Er worden vriendschappen voor het leven gesloten en er kan een professioneel netwerk worden opgebouwd door de zangers. Ook na het concours is er nog veelvuldig contact met laureaten en deelnemers. Men kan altijd terecht bij de staf van het IVC voor een advies. Het IVC is een springplank geweest voor vele internationaal bekende zangers als Elly Ameling, Robert Holl, Thomas Hampson, Petra Lang, Jard van Nes, Lenneke Ruiten, maar ook Ileana Cotrubas, Nelly Miricioiu, Measha Brueggergosman, Jevgeni Nesterenko, John Bröcheler. Sinds 2007 wordt het IVC geleid door operazangeres Annett Andriesen, zelf prijswinnares in 1975.
9
De deelnemers van het IVC 2014 Lied Duo
Spanning
Wie zingt, moet ontspannen. Maar vertel dat maar eens aan een kandidaat voor een concours. Ik herinner me een voorronde van het IVC, een paar jaar geleden, in het nieuwe conservatorium te Amsterdam. In de kantine viel het verschil tussen gewone studenten, die even zaten te wachten voordat hun les begon, en de deelnemers aan de wedstrijd meteen op. De studenten keken hooguit eens per vijf minuten op hun horloge, de kandidaten elke dertig seconden. De studenten praatten en flirtten met elkaar, de jonge zangers zwegen en waren, hoewel ze allemaal moeder of vriendin bij zich hadden, zeer op zichzelf. De studenten zaten onderuit, terwijl de aankomende vocale sterren rechtop, over de punt van hun stoel heen en weer schoven. In het lokaal waar voorgezongen moest worden, probeerde juryvoorzitter, de betreurde Hein Meens, de kandidaten met een uitnodigend gebaar op hun gemak te stellen. Daarbij glimlachte hij ze vriendelijk knikkend toe, als een witbestoven banketbakker die even zijn winkel binnenwipt om de voorraad op te nemen en dan, als de winkel vol blijkt te staan, niets anders weet te doen dan de verzamelde klandizie toe te lachen. Meel en witte muts ontbraken echter aan het hoofd van Meens. Op rij drie zat iemand zenuwachtig te wezen, de oud-docente van de kandidaat: ‘denkt u dat ze doorkomt?’. ‘Geen idee, mevrouw. Ze heeft goed gezongen, maar ik heb nog niet veel anderen gehoord.’ In de pauze schiet de zanglerares van de provinciale muziekschool elk tot antwoorden bereid lijkend hoofd aan: ‘hebt u Jantien ook gehoord? Ze was nummer drie. Ik ben haar eerste lerares geweest. Hoe vond u haar? Ze heeft veel talent.’ ‘Dat is ongetwijfeld het geval, mevrouw’, antwoordt een in het vak vergrijsde criticus, ‘maar hebt u haar niet vergeten les één van de zangkunst bij te brengen? Zingen is geen zaak van spanning maar van ontspanning, mevrouw. Maar zo te zien, hebt u dat zelf misschien ook niet goed begrepen.’
Javier Alonso Gonzalez (*1980) en Ainoa Padrón Ortíz (*1982)
Florieke Beelen (*1987) en Abigail Richards (*1979)
Vera-Lotte Böcker (*1984) en Frederik Graversen (*1980)
Rafael Fingerlos (*1986) en Bjarni Frimann Bjarnason (*1989)
Georg Gädker (*1981) en Marek Ruszczynski (*1979)
Olga Heikkilä (*1984) en Kiril Kozlovsky (*1981)
Eric Jurenas (*1989) en Bretton Brown (*1986)
Kateryna Kasper-Machula (*1986) en Tiffany Butt (*1978)
Alexey Kokhanov (*1981) en Liudmila Dukhan (*1982)
Hiltrud Kuhlmann (*1985) en Katsuhisa Mori (*1977)
Qianyun Lin (*1991) en Yingjia Xue (*1980)
Clara Osowski (*1986) en Mark Bilyeu (*1985)
Damien Pass (*1984) en Chloé Ghisalberti (*1980)
Karola Pavone (*1985) en Ainoa Padrón Ortíz (*1982)
Sofia Pavone (*1987) en ♦ Katsuhisa Mori (*1977)
Marie Perbost (*1989) Joséphine Brault (*1988)
Artur Rozek (*1984) en Paweł Sommer (*1984)
Agata Schmidt (*1985) en Bartlomiej Wezner (*1981)
Sebastian Seitz (*1987) en Tobias Koltun (*1968)
Milan Siljanov (*1987) en Nino Chokhonelidze (*1983)
Nikki Treurniet (*1989) en Rik Kuppen (*1994)
Ellen Valkenburg (*1986) en Andrea Vasi (*1989)
Irena Wéber (*1990) en Atousa Salehi (*1992)
Michael Wilmering (*1988) en Javier Rameix (*1991)
22 pianisten en 24 zangers waarvan 9 sopranen, 5 alten/mezzosopranen, 1 tenor, 1 countertenor, 8 bassen/baritons 22 nationaliteiten
CAMIEL HAMANS
Reserveren: Theater aan de Parade, Parade 23, 5211 KL ‘s-Hertogenbosch Bosch Ticket: 0900 33 72 72 3 • www.theateraandeparade.nl Alle informatie over het Concours vindt u op www.ivc.nu 10
Opera |Oratorium 23 sopranen, 13 alten/mezzosopranen, 2 countertenoren, 7 tenoren, 12 bassen/baritons 26 nationaliteiten
Een vak apart
Aliia Akhmadeeva (*1986)
Deirdre Angenent (*1984)
Hrafnhildur ÁrnadÓttir (*1985)
Florieke Beelen (*1987)
Yibao Chen (*1990)
Dae Gweon Choi (*1980)
Sin Ae Choi (*1984)
Zofia Cieszynska (*1987)
Marcelina Beucher (*1986)
Daniel Cabena (*1981)
Emily D’Angelo (*1994)
Marian Dijkhuizen (*1984)
Javier Emmanuel Gonzalez Franco (*1983)
Clarence Frazer (*1987)
Zinzi Frohwein (*1987)
Máté Fülep (*1986)
Georg Gädker (*1981)
Mikhail Gavrilov (*1990)
Adriana Gheorghisor (*1990)
Maria del Rocio Giordano (*1985)
Gevorg Grigoryan (*1981)
Andrew Haji (*1985)
Andreas Heinemeyer (*1984)
Rowan Hellier (*1983)
Mae Heydorn (*1984)
Charlotte Janssen (*1987)
Eric Jurenas (*1989)
Kateryna Kasper-Machula (*1986)
Manos Kia (*1981)
Eva Kroon (*1983)
Hiltrud Kuhlmann (*1985)
Esther Kuiper (*1985)
Olena Kumanovska (*1983)
Vida Maticic Malnaršic (*1984)
Beatrice Mezzanotte (*1991)
Catriona Morison (*1986)
Lisa Mostin (*1983)
Marina Nachkebiya (*1987)
Matthew Newlin (*1986)
Merlijn Runia (*1984)
Drew Santini (*1986)
Milan Siljanov (*1987)
Reut Ventorero (*1987)
Francine Vis (*1983)
Björk Níelsdóttir (*1986)
Leonie van Rheden (*1989)
Eleanor Ross (*1984)
Kresimir Stražanac (*1983)
Sungmin Song (*1982)
Erlend Tvinnereim (*1981)
Simone van Lieshout (*1984)
Qianyun Lin (*1991)
www.ivc.nu Seung Hwan Oh (*1981) - tenor
Kathelijne Charlotte Wagner (*1987)
Makudupanyane Senaoana (*1991)
Henning von Schulman (*1984)
ste
Zouden juryleden wel eens spijt krijgen van beslissingen die ze hebben genomen? Of die ze moesten nemen? Onder druk van de reglementen, zwijgplicht of wat dan ook. Het komt zelden naar buiten. Alleen als een jurylid zo razend is dat hij zijn frustraties niet meer binnen kan houden vindt soms een publieke ontploffing plaats. Neem het roemruchte incident op het Chopinconcours van Warschau, waar Martha Argerich met veel bombarie uit de jury stapte. Ze vond dat de “extremist” Ivo Pogorelich onrecht werd aangedaan. Wereldnieuws! Ivo was in één klap beroemd. Iets dergelijks heb ik zelf in de jaren zeventig van nabij meegemaakt in Fort Worth. De net uit de Sovjet-Unie ontsnapte pianist Youri Egorov, de lieveling van het Amerikaanse publiek, haalde niet eens de finale van het Van Cliburn Concours. Dankzij één jurylid uit Moskou, dat op bevel van hogerhand zó weinig punten gaf dat hij kansloos was. Opdracht geslaagd. Maar het publiek was verontwaardigd. Geen nood: Texaanse geldschieters zorgden als de bliksem voor een verrassing. Net als de eerste prijswinnaar kreeg ook Youri tienduizend dollar, goed voor zijn debuut in Carnegie Hall. Het IVC kan ook meepraten over de lange arm van de Sovjets. In 1974 werd de bas Arthur Eisen door Moskou in Brabant gedropt als jurylid. Nou, dat hebben we geweten. Het finale juryberaad duurde aanzienlijk langer dan normaal omdat Eisen eiste dat de Russische alt-mezzo Nadezhda Vainer de Grote Prijs van Den Bosch plus de Kathleen Ferrierprijs zou krijgen. Daardoor moest de populaire Amerikaanse sopraan La Verne Williams “genoegen nemen” met de eerste prijs. Over dit “wheelen and dealen” is van alles te lezen in het digitale archief dat momenteel door René Seghers wordt opgezet. Interessante lectuur, vooral als het om de uitschieters gaat. In 1954, na het eerste Benelux Vocalisten Concours (zoals het IVC toen nog heette), was iedereen dolgelukkig met de winnaars Annette de la Bije en Hans Wilbrink. Het jaar daarop was de oogst minder, maar 1956 was weer een topjaar door de grote doorbraak van Elly Ameling. En toen kwam het rampjaar 1957. “Geen eerste prijzen op het vocalisten-concours”; “Beperkte visie der jury”; “Publiek en zangers teleurgesteld” berichtten de kranten. Ik ga ervan uit dat de jury het dit jaar niet zover laat komen.
Iris van Wijnen (*1990)
HANS HEG
11
Gastgezinnen, een lange IVC traditie Een groot aantal deelnemers aan het Concours verblijft bij een gastfamilie in ’s-Hertogenbosch of omgeving. Het verblijf bij gastfamilies veraangenaamt de deelname, en er komen vaak langdurige vriendschappen uit voort. Een succesvol Concours organiseren zonder de gastvrije steun van deze families is onmogelijk. Onze grote dank gaat dan ook uit naar de gastfamilies van dit jaar!
Gastfamilies 2014 J. van der Beek M. Bertrams & P. Ramón Lisette & Dik Bol L. de Borst Steph Breukel Paul & Charlotte du Crocq-Landsheer Guido van Elk & Madeleine Mastboom Dineke van den Dungen Marleen Floris Marijke Floris Angelique Gadiot Teja Godrie W.M. van den Goorbergh Karel van den Heuvel Hetty van der Hoebinkvan der Aa N.A.M. Huijbregts Nicolette Huiskes Ad & Kea Hultermans Wim & Petra van KesselBuijtenweg Liesbeth & Fred Kramers S. Lambregts-Janson Marcel van der Lans H.J.A. van Leeuwen Marjan van der Linden H.G. te Lintelo A.M. van Lith – Droogleever Fortuijn Rosalie van Loon Anita Maessen-Kreugel Lucas Middelhoff Diederik & Karin Mollinger-Giebel Kitty Mommersteeg M. Mudde - van Loon Jan Nelissen & Els Schouten Jef Oomen & Niki Brinkman Gerard & Marlène Oude Elferink-Smeets M. Overeem-van der Meer A. Pellemans L.A.M. van der Plas Herman Reimes-van Zwol Len & Piet RobbenHollenberg B. Roes - Rijkers Colette Roosen Albert van de Sande Toine & Annelies van der Sanden Minke Schimmel Philo Schotte Cees & Ria Snoeren Frans van der Sommen Karl Sonneborn Henri van der Steen Hans & Bernadette van der Sterren Nancy Stuvel Hans Tulkens Emmy van de Ven & W. Boer Gert & July Verhoeven-Wesly Beatrijs van der Vorm Karin de Vos Gerard van de Weijer & Corrie Dansen Peter & Marjo van WellHagemeijer Paul & Clary de Wildtvan Roosmalen Mariken Willekens Marion Zwanenberg-Neefs
12
De gastfamilies over het IVC
sopraan Estefania Perdomo Nogales met familie De Schipper
“Vol trots vertelden we onze gast Nadine Koutcher dat we in Rusland waren geweest en in St. Petersburg Tsjaikovski’s opera De Tovenares hadden meegemaakt in het Mariinski Theater, met als dirigent de grote Valéry Gergiev. Omdat ik veel bewaar, was de documentatie van deze opera voor haar een feest der herkenning! Via Facebook volgen we Nadine’s optredens over de hele wereld. Leuk was het haar vorig jaar weer te zien in Rotterdam met haar optreden in de Laurenskerk. Binnenkort komt Nadine weer bij ons logeren en zal o.a. optreden tijdens het openingsconcert van het IVC. Wij kijken uit naar haar komst!” Ad en Kea Hultermans
“Je krijgt een kijkje in het leven van die mensen en het Concours. Je mag overal bij zijn en krijgt zo zicht op muziek waar je in eerste instantie misschien helemaal niet zo vertrouwd mee was. En dan ook nog op een heel levendige manier. Getuige zijn van het Internationaal Vocalisten Concours, dat is heel dankbaar.” Wim en Petra van Kessel
De Koreaanse bariton Hansung Yoo met zijn gastgezin in Theater aan de Parade
“Wij hebben nu al onze agenda’s geblokkeerd voor de twee feestweken IVC in september! Een lang en heerlijk warm bad van genieten van aanstormend talent in een spannende competitie met een finale die je niet wilt missen!” Jef Oomen en Niki Brinkman
“Afgelopen november was Pretty Yende weer bij mij thuis. Zij kwam naar ‘s-Hertogenbosch voor enkele concerten in het Theater aan de Parade. Overigens ga ik binnenkort naar Italië naar de bruiloft van één van mijn andere gasten, Marina Nachkebiya. Ook met haar heb ik veel contact, net als met Estefanía Perdomo en Ioana Mitu. Het is altijd weer een geweldige tijd: druk maar gezellig! Ik meld me graag weer aan.” Marleen Floris
mezzosopraan Valentina Fetisova met familie Van Kessel
Pretty Yende met Marleen Floris
IVC - New Generation Het IVC wil ook jongeren voor klassieke, vocale muziek interesseren. Het is voor jongeren niet altijd voor de hand liggend om naar de opera of naar een liederenavond te gaan. Aan de ene kant begrijpelijk, aan de andere kant bewijst de belangstelling en de waardering voor het jonge zangeresje Amira toch dat deze muziek een groot publiek aanspreekt. Bij het IVC is het wedstrijdelement zeker een factor van belang in de waardering van jongeren. Je kunt heel veel jonge zangers horen en zelf mee jureren, zodat je leert een oordeel te vormen over wat je hoort. Bij het IVC melden zich steeds meer zeer jonge zangers, die tussen de 20 en 23 jaar oud zijn. Het IVC organiseert diverse activiteiten om kinderen en jongeren nauw te betrekken bij klassieke zang:
kinderconcert 2012 Het Lied van Giacomo
* Op zaterdag 13 september vindt er een kinder-/familiedag (Kids Time) plaats tijdens het komende Concours, waarbij naast een familieconcert ook de workshop Leren Zingen! voor kinderen vanaf 7 jaar wordt gehouden. * De Junior Jury van het Concours functioneert goed en is ook bij het IVC50 actief. De jury wordt samengesteld uit studenten van de conservatoria in Nederland, soms aangevuld met leerlingen van het voortgezet onderwijs. * Tijdens de Belcanto Summerschool is er een masterclass gegeven op het Koning Willem I College in Den Bosch, die door circa 90-95 studenten met grote interesse is gevolgd. * In 2011 en 2013 vond er een serie Laureatenconcerten plaats in samenwerking met het NESKO, het Nederlands Studenten Kamer Orkest. Zeven concerten in zes studentensteden: Amsterdam, Leiden, Utrecht, Groningen, Nijmegen en Maastricht en een try-out in Sneek. Er werden Mahler-liederen gezongen door mezzosopraan Rosanne van Sandwijk, winnares van de Oratoriumprijs, en vorig jaar is de Negende Symfonie van Beethoven uitgevoerd met vier IVC-solisten.
Junior Jury 2012: v.l.n.r. Kiki Luitwieler, Raoul Steffanie, Lotte Joldersma, Imke Leloux, Paula Stemkes
* Tijdens het IVC 4 Mei Concert, dat tot voor kort werd georganiseerd in Den Bosch, werd regelmatig door jongeren van het voortgezet onderwijs een bijdrage geleverd over oorlog, vrede en vrijheid. Het IVC bezint zich op mogelijkheden om dit concert opnieuw te kunnen organiseren. * Tijdens de afgelopen Concoursen ontving het IVC enkele PABO-klassen uit Helmond, waarbij studenten in gesprek gingen met en vragen konden stellen aan diverse zangers.
Stichting Dioraphte ondersteunt kwalitatief hoogstaande projecten op het gebied van kunst en cultuur met een landelijk of internationaal bereik. Ook het Internationaal Vocalisten Concours (IVC) mag rekenen op onze steun om jonge zangers aan te moedigen en zich te presenteren aan een deskundige jury en een breed publiek. Niet straks, maar nu. Omdat cultuur rijkdom is die je met elkaar deelt.
Steun ook het Internationaal Vocalisten Concours. Als bezoeker, als vriend, als mecenas Wiebke Gรถetjes spreekt studenten van een Pabo toe
13
14
IVC archief, kaartverkoop en Vrienden IVC Archiefwebsite: www.401ivca.com
Sinds juni 2013 werkt operapublicist René Seghers in samenwerking met het IVC aan een uniek project: een Engelstalige IVC Archiefwebsite. Doel is het roemruchte verleden van het IVC volledig toegankelijk te maken via een publieksvriendelijke, dynamische website, met veel beeld en authentiek geluidsmateriaal. Een van de speerpunten daarbinnen is het ontsluiten van de eigen IVC Gala Concerten die de competitie al sinds het eerste concours in 1954 afsluiten. Daarnaast komen voor het eerst de complete uitslagen beschikbaar. Dat levert soms vuurwerk op, want plots blijken legendarische zangers als Evelyn Lear, Robert Lloyd en nog vele andere grote namen een kansje te hebben gewaagd in Den Bosch. Jaarlijks werden nieuwe Caruso’s en Callassen ontdekt. Soms werden die even beroemd als Elly Ameling (1956), Ileana Cotrubas (1965) of Thomas Hampson (1980), soms verdwenen tot tranen roerende fenomenen als Olga Maddalena (1961), ‘de nieuwe Patti’ Geraldine Hackett-Jones (1969) of de nieuwe Schaliapine Shuischi Takahashi (1970) in het niets... 401ivca.com en IVC Jubileumboek Op 401ivca.com komt dit kleurrijke verleden via krantenrecensies, beeld- en geluidsfragmenten weer tot leven. René Seghers: “Het doel is de competities levensecht te reconstrueren, waarbij je al lezende weer helemaal in de sfeer van de competitie wordt getrokken.” Op deze speciale site zijn winnaars, deelnemers, jury en herinneringen van bezoekers, zangers, juryleden en prominenten te vinden. De website wordt aangevuld met het IVC Jubileumboek, dat deelnemers per jaar uitlicht en complete uitslagen geeft. Op de cd in het boek wordt voor het eerst gewerkt met eigen slotconcertopnamen van het IVC, die in alle gevallen nooit eerder beschikbaar waren voor publiek. Via grote namen als Annette de la Bije (1954) en Elly Ameling (1956) gaat de cd in twaalf hoogtepunten door tot de winnares van 2012, sopraan Nadine Koutcher.
ste
Kaartverkoop
EERSTE RONDE LIED DUO do 04|09|14 // 14.00 & 19.00 uur • Dagkaart € 10 / € 5 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) EERSTE RONDE LIED DUO vr 05|09|14 // 11.00 uur € 5 / € 2,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) HALVE FINALE LIED DUO ma 08|09|14 // 14.00 & 19.00 uur • Dagkaart € 12,50 / € 6 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) FINALE LIED DUO vr 12|09|14 // 19.00 uur € 20 / € 10 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) Inclusief pauzedrankje
IVC 2014 ROYAALKAART
(combinatiekaart): € 75 Koop nu de IVC 2014 Royaalkaart en ontvang korting. Beperkt beschikbaar! Alle activiteiten inbegrepen van 4 t/m 13 september. Exclusief de finale met symfonieorkest op 14 september, daarvoor zijn losse kaarten verkrijgbaar.
Lezersaanbieding Het IVC verloot 5 exemplaren van het IVC Jubileumboek! Wilt u kans maken op dit unieke document? Mail dan voor 4 september uw naam en adres naar: info@ivc.nu.
EERSTE RONDE OPERA | ORATORIUM za 06|09|14 // 11.00, 14.00 & 19.00 uur • Dagkaart € 12,50 / € 6 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) EERSTE RONDE OPERA | ORATORIUM zo 07|09|14 // 11.00, 14.00 & 19.00 uur • Dagkaart € 12,50 / € 6 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) HALVE FINALE OPERA | ORATORIUM di 09|09|14 // 13.00 & 19.00 uur • Dagkaart € 15 / € 7,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) FINALE OPERA | ORATORIUM MET DE PHILHARMONIE ZUIDNEDERLAND O.L.V. KENNETH MONTGOMERY zo 14|09|14 // 14.00 uur • 1e rang € 35 / 2e rang € 27,50 / € 15 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) Inclusief pauzedrankje WORKSHOP WILLEM JETHS ma 08|09|14 // 11.00 uur • € 5 / € 2,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) MASTERCLASS JARD VAN NES & IRWIN GAGE wo 10|09|14 // 19.30 uur € 5 / € 2,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) MASTERCLASS ANNE GJEVANG d0 11|09|14 //14.30 uur • € 5 / € 2,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) MASTERCLASS SIEGFRIED JERUSALEM d0 11|09|14 // 19.30 uur € 5 / € 2,50 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) MASTERCLASS DAME KIRI TE KANAWA vr 12|09|14 // 14.30 uur € 10 / € 5 (t/m 18 jaar, CJP, studentenkaart) KIDS TIME WORKSHOP & FAMILIECONCERT za 13|09|14 // 14.30 uur • € 2,50
Reserveren: Theater aan de Parade, Parade 23, 5211 KL ‘s-Hertogenbosch Bosch Ticket: 0900 33 72 72 3 • www.theateraandeparade.nl Alle informatie over het Concours vindt u op www.ivc.nu
Word vriend van het Internationaal Vocalisten Concours! De enige manier om een vriend te krijgen is er één te zijn. Ralph Waldo Emerson (1803-1882) Houdt u van klassieke zang? Vindt u het belangrijk dat jong talent de kans krijgt zich te presenteren en te ontwikkelen? Wilt u jonge zangers volgen op hun weg naar de top? Zit u daarbij graag op de beste plaats en wilt u met korting naar onze activiteiten?
Het exclusieve Jubileum boek verschijnt in een beperkte oplage en zal niet commercieel beschikbaar zijn.
Al vanaf € 50 per jaar wordt u Vriend van het IVC Het Internationaal Vocalisten Concours (IVC) in ‘s-Hertogenbosch is in 1954 opgericht en het enige klassieke zangconcours in Nederland dat zich naast opera, oratorium en lied ook richt op
muziek na 1920. In de wereld van de internationale klassieke zangconcoursen heeft het IVC zich in de afgelopen 60 jaar stevig verankerd en is daarmee een cultureel visitekaartje voor Nederland geworden. Elke twee jaar vindt het wereldberoemde Internationaal Vocalisten Concours plaats, en in de tussenliggende tijd evenementen als laureatenconcerten, masterclasses en diverse voorronden in binnen- en buitenland. Als u zich voor 4 september aanmeldt als Vriend, ontvangt u van ons een cd-box van sopraan Elly Ameling of een exemplaar van het Jubileumboek van het IVC (zolang de voorraad strekt). Wat kunt u als Vriend verwachten? Vrienden ontvangen de IVC-nieuwsbrief Vrienden ontvangen korting op toegangskaarten voor IVC-activiteiten Vrienden ontvangen uitnodigingen voor de jaarlijkse Vriendenbijeenkomst Vrienden krijgen bericht van onze speciale Vriendenconcerten
Harde wedstrijd met menselijk gezicht
Ruim 450 aanmeldingen uit 50 landen ontvingen we dit jaar! 57 deelnemers zijn er in de categorie opera| oratorium geplaatst en er zijn 24 LiedDuo’s. Uiteraard is er concurrentie tijdens het Concours, maar door de gezamenlijkheid, de mogelijkheid om naar elkaars prestaties te luisteren, de gastgezinnen, de repetitiemogelijkheden ontstaan er veel vriendschappen en is er een enorme collegialiteit. Deze harde wedstrijd proberen wij een menselijk gezicht te geven. De zangers worden beoordeeld op muzikaliteit, stemkwaliteit, uitstraling en beheersing van taal. Uiteraard wordt er ook gekeken naar toekomstmogelijkheden voor de opera- of concertpraktijk. De jury bestaat uit wereldberoemde zangers, agenten, orkestmusici en een dirigent: bijvoorbeeld dirigent Kenneth Montgomery en tenor Siegfried Jerusalem of de invloedrijke Evamaria Wieser, die veel operahuizen adviseert. Vorig jaar kwam ik sopraan Dame Kiri Te Kanawa tegen bij de BCC Singer of the World Cardiff – die was meteen enthousiast. En met mezzosopraan Anne Gjevang heb ik nog samen gezongen bij de KRO in 1978; zij zit nu ook in de jury. Tijdens het Concours kun je de hele dag terecht in Theater aan de Parade om naar al die verschillende zangers te luisteren. Hoge stemmen, lage stemmen, kleine stemmen, vrolijke stemmen – er is een grote variatie en het wedstrijdelement maakt het natuurlijk extra spannend. Zelf heb ik geen voorkeur voor een genre. Opera, Oratorium, Lied het is mij om het even. Als je er niet professioneel mee bezig bent, dan luister je veel meer op gevoel naar de muziek. Pakt het je? Raakt het je? Luisteren naar al die verschillende zangers werkt verslavend. Als je er een keer bij geweest bent, wil je alle rondes bijwonen. Ik nodig iedereen dan ook van harte uit om het zelf mee te maken. En laat ons je ervaringen weten! ANNETT ANDRIESEN, directeur IVC
Voor € 50 euro per jaar bent u al Vriend en ontvangt u bovengenoemde voordelen. Een overzicht van alle mogelijkheden om Vriend van het IVC te worden, vindt u op www.ivc.nu
Jef Oomen met Julia Banyai
15
feliciteert het
I VC met zijn
50 editie e
16
IVC in de Media & Kort Nieuws 28 augustus, 20:56 uur BRAVA NL: Orkestfinale IVC 2008 za 30 augustus, 10.00–12.00 uur AVROTROS Radio 4: Een Goedemorgen met Annett Andriesen. Dit programma staat in het kader van het IVC. zo 31 augustus, 16.30 – 18.00 uur NTR NPO Radio 4: Diskotabel met o.a. Annett Andriesen. Dit programma staat in het kader van het IVC. ma 1 september, 10.29, 13.41 en 19.25 uur BRAVA NL: Annett Andriesen meets Nelly Miricioiu, Ioan Holender en Edith Wiens di 2 september, 9.47, 13.06 en 19.13 uur BRAVA NL: Annett Andriesen meets Ioan Holender, Sergej Leiferkus en Thomas Hampson
laatste weken!
wo 3 september, 11.01, 15.41, 20.24 en 20.56 uur BRAVA NL: Annett Andriesen over acteren en zingen, opleidingen en het begin van het IVC, Wagner Academy Slotconcert do 4 september, 18.56 en 20.34 uur BRAVA NL: Wagner Academy Masterclasses en Orkestfinale 2010
Gezin XXL Een huis vol broers en zussen t/m 21 sept
do 11 september, 21.09 en 22.12 uur BRAVA NL: Orkestfinale 2012 deel 1 en 2 vr 12 september, 20.00 uur Omroep MAX NPO Radio 4: Avondconcert – Finale Lied Duo (rechtstreekse uitzending) zo 14 september, 14.00 uur Omroep MAX NPO Radio 4: Zondagmiddagconcert – Orkestfinale Opera | Oratorium (rechtstreekse uitzending)
Aangenaam Klassiek for Kids 2014 Auteur en verteller Edwin Rutten schreef voor de serie Aangenaam Klassiek 2014 twee nieuwe verhalen, die hij ook zelf vertelt: Assepoester met de balletmuziek van Sergej Prokofjev en Het Zwanenmeer met de balletmuziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, beide met het London Symphony Orchestra onder leiding van André Previn. Edwin Rutten ontving een gouden plaat voor zijn verhaal en vertelling van Wagners Der Ring des Nibelungen in de serie Aangenaam Klassiek for Kids 2013. Eerder dit jaar verscheen zijn veelgeprezen Mattheüs Passie voor ‘volwassenen en andere kinderen.’ Edwin Rutten was in 2011 genomineerd voor de Edison Publieksprijs met zijn verhaal bij het ballet De Notenkraker van Tsjaikovski. www.aangenaamklassiek.nl
Plaatsen van herinnering Fotografie door Wijnanda Deroo vanaf 6 sept
ma 22 september, ca. 23.00 uur NPO Nederland 2 reportage IVC 50
Brabant Festivals promoot het IVC
Diverse actualiteiten op NPO Radio 4, Omroep Brabant, Boschtion en Brabants Dagblad. Volg ons ook op Facebook en Twitter voor het laatste IVC-nieuws!
Een romantische reis Meesterwerken Rademakers Collectie vanaf 11 okt
Nostalgie
Verwersstraat 41, ’s-Hertogenbosch www.hnbm.nl
Maak uw 50e Internationaal Vocalisten Concours compleet met een bezoek aan Golden Tulip Hotel Central
Golden Tulip Hotel Central Burg. Loeffplein 98 5211 RX ’s-Hertogenbosch Telefoon (073) 6.926.926 | info@hotel-central.nl | www.hotel-central.nl @GTHotelCentral | Golden Tulip Hotel Central
Een collectief van Brabantse festivals, VisitBrabant en de Provincie Noord-Brabant hebben onlangs een communicatiecampagne rondom het culturele festivalaanbod van Noord-Brabant gelanceerd. Doel is meer toeristen naar Noord-Brabant te halen voor een één- of meerdaags bezoek aan de vele culturele festivals die Noord-Brabant rijk is. De festivals die tot en met de zomer van augustus 2015 met de campagne worden gepromoot zijn Fabriek Magnifique, Theaterfestival Boulevard, Internationaal Vocalisten Concours, Incubate, Circo Circolo, November Music, Glow, DOCfeed, Festival Cement, STRP Biënnale, Gipsy Festival en Mundial. Mogelijk sluiten zich nog meer Brabantse festivals bij dit initiatief aan. www.brabantfestivals.nl
HET GEVOEL VAN HIER AL HET NIEUWS, SPORT EN EVENEMENTEN UIT JOUW REGIO
RADIO TV WEB APP
IN VEGHELS BUITEN HOOR JE HET GRAS GROEIEN Genieten van je welverdiende rust. Lekker landelijk wonen en toch overal dichtbij. Ruimte om je heen.
2KO5RT% ING GELDIG IN
2014
cellobiennale.nl Onbetaalbaar? In Veghels Buiten koop je een kavel nu al vanaf € 107.175,Bouw jouw ideale huis op een prachtige
www.facebook.com/veghelsbuiten
plek midden in de natuur en ontspan. Waar wacht je nog op? Vier het leven in Veghels Buiten
Cappella Amsterdam Amaryllis Dieltiens Nora Fischer Salome Kammer Groove LéLé Sylvia Merck Hadewych Minis Katerina Papadopoulou Lenneke Ruiten Johannette Zomer
2CELLOS Nicolas Altstaedt Apocalyptica Joris van den Berg Anner Bijlsma Lidy Blijdorp Cello Duello Cello8ctet Amsterdam Roel Dieltiens Amber Docters van Leeuwen Pablo Ferrández Dmitry Ferschtman Alban Gerhardt Natalia Gutman Frans Helmerson Doris Hochscheid Gary Hoffman Louise Hopkins Anastasia Kobekina Jakob Koranyi Örs Köszeghy Harriet Krijgh Laurence Lesser Jens Peter Maintz Mischa Maisky Pepijn Meeuws Edgar Moreau Johannes Moser Raphaël Pidoux Steuart Pincombe Jean-Guihen Queyras Saskia Rao-de Haas Ernst Reijseger Wolfgang Emanuel Schmidt Giovanni Sollima Marien van Staalen Annie Tangberg Jan Willem Troost Tatjana Vassiljeva Emile Visser Michiel Weidner Joann Whang Sonia Wieder-Atherton Amsterdam Sinfonietta Asko I Schönberg Holland Baroque Society jongNBE Nederlands Kamerorkest Orkest van de 18e Eeuw Orkest van het Conservatorium van Amsterdam Silbersee
www.veghelsbuiten.nl
2014 CAPPELLA AmstErdAm 2015 kamerkoor Cappella Amsterdam zingt Mozarts Requiem | Matthäus-Passion | Rachmaninov - Vespers | Ton de Leeuw en op 8 november 2014 in de Hervormde Kerk, ’s Hertogenbosch Luther van Boudewijn Tarenskeen (November Music)
www.cappellaamsterdam.nl
Beluister het Internationaal Vocalisten Concours in het MAX Avondconcert op Radio 4 Kijk voor alle informatie op
www.maxavondconcert.nl
2
65daysofstatic thee silver Mt. Zion MeMorial orchestra wovenhand current 93 goat Marissa nadler untold legowelt king buZZo carter tutti void god is an astronaut
for more iNformatioN & tickets pLease visit us at www.incubate.org
+ maNy more
w w w.brabantfestivals.nl
15–21 sept, tilburg (NL)
se ven days of cut ting–edge culture| music, art, fil m| the atre & debate| in more than 20| inner–cit y venues|
Sponsors, fondsen en colofon Sponsors en Fondsen Truus und Gerrit van Riemsdijk Stiftung Evenementen ’s-Hertogenbosch City Promotion Soetelieve Cultuurfonds Stichting Charivort M.O.A.C. Gravin van Bylandt Stichting Mr. Paul de Gruyter Stichting Ribbink van der Hoek Stichting P.W. Janssen Friesche Stichting Stichting Het Leye Fonds Stichting Van der Linden Fonds Theater aan de Parade
Prijsgevers Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst (Toonkunst Oratorium Prijs) Familie Van Nederveen Meerkerk (Margie Weideman Prijs) Wim Scherpenhuijsen Rom (Arleen Auger Prijs) Stichting Dioraphte Musico Reizen Edwin Rutten Producties Operanederland.nl Stichting Vrienden van het IVC
Organisatie en colofon Bestuur Roderick van de Mortel voorzitter Rob Janssen penningmeester Drieuwes de Jongh secretaris Sjoerd van den Berg Aukelien van Hoytema-van der Beugel Het IVC-team Annett Andriesen directeur Olard Derks financiën Edwin Thus productieleider Ariane Kievits directie-assistent Anne van Hoorn secretariaat Kim van Zweeden online marketing Tia Schutrups pers en publiciteit René Seghers digitalisering historisch archief IVC Vrijwilligers Herman Arnolds, Elvire Beekhuizen, Henny Dhondt, Heady Eisinger, Jesse Habraken, Joop Hielkema, Lisa van der Heijden, Will Hielkema, Anne van Hoorn, Robert de Keizer, Mark Kievits, Thea de Kleijn, Hans Kok, Madeleine Kok, Marjolijn Kok, Manita van Loenhout, Henriette Luiten-Donjacour, Marga du Maine, Loes van Uden, Jeanne Pullens, Annemarie Vergoossen, Ellen Verspeek
concept
design
photography
IVC Jubileumkrant: Redactie: Annett Andriesen, Olard Derks, Ariane Kievits, Tia Schutrups, Edwin Thus Fotografie: Clive Barda, Erik Berg, Suzanne Blanchard (Willem Jeths), Marco Borggreve, Michael Bosshard, Simon van Boxtel, Hans Hijmering, Mark Kohn, Cristina Ligia Enasescu, Dré de Man, Milo (tekeningen De Hemelbuik), Vincent Nabbe, Eddy Posthuma de Boer, John Swannell (Dame Kiri Te Kanawa), Jan van de Ven (omslagfoto), Hannie Verhoeven (Roderick van de Mortel) Vormgeving: Studio Jean Philipse
Stipendia Stichting Rudolf H. Schmidt Fonds stelt een beurs van 1000 euro ter beschikking aan twee lied duo’s bestemd voor coaching op het gebied van liedrecitals. De duo’s moeten de Halve finale hebben bereikt en/of hebben deelgenomen aan de Elly Ameling Liedcursus in 2014. SG-IMFA Sankt Goar International Music Festival and Academy biedt een stipendium aan voor een begaafde liedbegeleider in de categorie lied-duo. De pianist wordt gekozen door Rudolf Jansen, die verbonden is aan de academie. De pianist kan in 2015 deelnemen in het lied programma van de Academy. www.sg-imfa.com
19
www.sh-online.nl
De Meest Gastvrije Stad van Nederland!
’S-HERTOGENBOSCH STAAT VOOR U KLAAR