Ins&Outs jubileumuitgave 100 jaar Samson

jubileumuitgave openbare inrichting 1912 - 2012

& outs

Van

Flens tot Floriade

100 jaar Samson

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

Pionieren, handelen, water, scheepvaart, bloemen en genieten. Het zijn begrippen die een eeuwlang Samson samenvatten. 100 jaar Hollandse handelsgeest, die begint in Amsterdam. Het begint met handel in flenzen en drukrollen voor de textielindustrie en mondt uit in een florerend bedrijf in Zutphen, official supplier van de Floriade.

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

& outs

Technisch Handelsbureau J. Samson wordt op 1 mei 1912 opgericht in onze hoofdstad Amsterdam. Enige personeelslid, dus tevens directeur, is Israel Johan Samson. Hij wordt geboren op 27 april 1882. Hij is net 30 jaar oud geworden, als hij zijn handel in flenzen en drukrollen voor de textielindustrie start. De producten worden vanuit Duitsland geïmporteerd en in Nederland geleverd. Handelen zit ‘em in het bloed als zoon van een handelsreiziger.

Tot 1912 zit Johan Samson op de grote vaart. Hij is machinist op 1 van de schepen van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij. Dat bedrijf richtte zich op de scheepvaartverbindingen voor passagiers en vracht tussen de eilanden van Nederlands-Indië, de zogenaamde ‘inter-insulaire vaart’. De gebruikelijke term aan het eind van de negentiende eeuw was ‘paketvaart’, dat inderdaad nog met één ‘k’ werd geschreven. Johan Samson ontdekt tijdens zijn werk zijn technische inslag.

Johan wordt verliefd op Anna Geertruida Daniels, ze is anderhalf jaar jonger dan hijzelf. In de herfst van 1908, op 17 september, geven ze elkaar het ja-woord. Anna vindt het niet altijd even leuk als Johan zo lang van huis is en ze vraagt hem om uit te zien naar andere carrièremogelijkheden. Johan Samson bedenkt een plan; handelen zit hem van nature in het bloed en technisch is hij inmiddels behoorlijk onderlegd. In 1912 is het dan zo ver, hij sticht Technisch Handelsbureau J. Samson.

1912 Op 1 mei 1912 richt Israel Johan Samson Technisch Handelsbureau J. Samson op.

Het eenmans bedrijf handelt in flenzen en drukrollen voor de textielindustrie.

Deze worden geïmporteerd uit Duitsland en geleverd in Nederland.

De tijden zaten Samson mee. In Nederland was de industrialisatie eind 19e eeuw pas echt goed op gang gekomen. Na de Eerste Wereldoorlog ontstond een nieuwe golf van industrialisatie, mede door de ondervonden grondstoffenschaarste. Voorbeelden hiervan zijn de groei van Philips en de oprichting van Hoogovens. Samson sprong hier als technisch handelsbureau op in en kon zo een goede boterham verdienen.

Dat laatste vond Johan Samson ook erg belangrijk, zegt zijn kleinzoon Boudewijn Schwencke. “Hij hield van hard werken, niet zo zeer op de voorgrond treden, maar hij genoot van lekker eten. Hij nam ons geregeld mee naar een restaurant in de buurt.

Daar werd hij vaak begroet met “goedendag heer Samson”. Je zag hem dan stralen.

Na een heerlijk maal, kon hij nog geweldig nagenieten met een sigaar.” Schwencke noemt zijn grootvader verder erg vriendelijk, rustig en met een jeugdige schittering in zijn ogen.

Eind jaren dertig bekruipt Israel Johan Samson een angstig gevoel. Als Joodse man, die geregeld vertoeft in Duitsland, vreest hij de opkomst van Adolf Hitler. Diens toespraken over met name de Joden, bezorgen Samson rillingen over de rug. Als in 1940 dan de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, krijgen Joden steeds minder rechten.

Duitse bedrijven werd verboden handel te drijven met Joodse bedrijven. Een groot deel van het inkomen van Samson dreigde daarmee te verdwijnen. Omdat hij zich altijd enorm heeft ingezet voor de Duitse leveranciers, komen die met een offer over de brug. Hij krijgt 2 jaar winst uitgekeerd. Een teken dat Samson eigenlijk niet gemist kon worden. Johan Samson overleeft de oorlogsjaren zonder onderduiken. Hij heeft het geluk getrouwd te zijn met een niet-Joodse vrouw. “Dit gemengde huwelijk is zijn redding geweest”, zegt kleinzoon Schwencke. Alleen kinderen van een Joodse moeder zijn Joods, is de geldende regel. “De bezetter hoefde dus niet ‘bang’ te zijn dat hun huwelijk Joodse kinderen zou voortbrengen.”

1940-1945 oorlogsjaren Vanwege zijn joodse afkomst wordt Johan Samson, door de Duitse bezetter, verboden handel met Duitse bedrijven te voeren. Als dank voor zijn inzet en als bewijs van de goede samenwerking organiseren zijn Duitse relaties een volledige compensatie waarmee hij de oorlogsperiode kan overbruggen.

1945 De oude handels contacten worden direct na de bevrijding weer opgepakt en de toevoer aan de Nederlandse markt hervat.

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

& outs

In de naoorlogse jaren werkt Samson mogelijk harder dan ooit tevoren. Hij herstelt het contact met de oude Duitse leveranciers en belevert opnieuw Nederland. In deze tijden van ‘niet kletsen, maar poetsen’ kruisen de wegen van Johan Samson en Hendrik (Henk) Alert Veldhuis. Die laatste is dan nog werkzaam bij Handelsmaatschappij C. De Ruiter in Amsterdam, vooral gespecialiseerd in leidingmateriaal.

Begin jaren 50 vindt Johan Samson het welletjes. Hij nadert de 70-jarige leeftijd en gaat op zoek naar opvolging. “Die hoefde hij niet te zoeken in familiaire kring”, zegt kleinzoon Boudewijn Schwencke. “Als jongeman kwam ik eens zijn kantoor binnen en zag allerlei materiaal liggen. Het bleken afsluiters en ander installatiemateriaal.

Ik snapte dat hij er geld mee verdiende, maar had en héb er geen kaas van gegeten.

Techniek is niks voor mij. Toch was mijn grootvader op een leeftijd gekomen dat hij meer wilde genieten, van opera bijvoorbeeld. Daar zat hij ademloos naar te luisteren, gekluisterd was hij letterlijk aan de radio.”

Opvolging wordt gevonden in Henk Veldhuis, waar hij de voorgaande jaren menigmaal goede zaken mee had gedaan. De twee mannen kunnen het goed met elkaar vinden. Ook Veldhuis was niet vies van hard werken, maar je moest niet vergeten het leven te vieren. “Het hoeft niet weinig te zijn, als het maar lekker is”, was zijn lijfspreuk, zegt dochter Anke Veldhuis. In 1953 was het zover, Veldhuis sr. werd firmant en later nam Israel Johan Samson afscheid van zijn bedrijf en deed het over aan Henk Veldhuis. “Het bleef Samson heten, dat vond mijn vader een mooi eerbetoon en daarnaast stond het goed bekend in de markt”, zegt dochter Anke.

1947

1953-1955 De ontmoeting van Johan Samson en Henk Veldhuis. Als hun wegen elkaar kruisen werkt Henk Veldhuis bij Handelsmaatschappij C. De Ruiter in Amsterdam als procuratiehouder. Een firma gespecialiseerd in leidingmateriaal die incidenteel producten afneemt van THB Samson.

Op 1 maart 1953 start de kersverse zelfstandig ondernemer Henk Veldhuis vanuit zijn woning in Voorburg. De bedrijfsnaam THB J. Samson blijft behouden als eerbetoon en vanwege de naamsbekendheid.

Technisch Handelsbureau J. Samson richt zich onder leiding van Veldhuis sr. voornamelijk op de waterindustrie en kassenbouw, een opkomende markt destijds. Handelswaar bestaat vooral uit afsluiters en buizen. Tijdens zijn diensttijd bij C. de Ruiter had Veldhuis geregeld contacten met OostDuitse fabrikanten. Als voorman van THB (Technisch Handels Bureau) Samson haalt hij de banden met de fabrikanten aan en verwerft het alleenrecht van de Oost-Duitse afsluiterindustrie voor de Benelux.

Het was in die tijd niet gewoon om handel te drijven met Oost-Duitsland. “Veel mensen hadden toch een aversie tegen alles wat Duits was en verklaarden mijn vader soms voor gek”, zegt dochter Anke Veldhuis. Toch durfde Henk Veldhuis het aan. “Hij was een pionier, handelen zat hem in het bloed. Na de oorlog was het een andere wereld en het was nieuwsgierigheid dat mijn vader die kant op dreef.” Net als bedrijfsstichter Samson durfde Veldhuis nieuwe stappen te zetten in het onbekende. Een waardig opvolger. “Naast nieuwsgierig was hij ook gewiekst”, zegt zoon Bart Veldhuis. “Zo weet ik nog dat hij naar Berlijn ging om een groot contract rondom kranen af te sluiten. ’s Ochtends kocht hij nog een krant en zag daarin staan dat koperprijzen fors zouden gaan stijgen. Dan moet je weten dat in kranen messing verwerkt wordt.

Het krantenartikel nam hij mee naar de onderhandeling met de zéstien Oost-Duitse heren. Op een geschikt moment in de bespreking bracht hij het artikel ter tafel en al snel werden de onderhandelingen in zijn voordeel beklonken.” Bij het zakendoen maakte hij altijd gebruik van zijn charmes. “Dat was soms ook nodig”, zegt Bart. Zo kocht hij voor de stad Maagdenburg eens 50 duizend tulpenbollen. “Het jaar erna stond Maagdenburg in bloei. Het leverde hem een ereburgerschap en veel goodwill op.” Henk Veldhuis kon toen nog niet weten dat zijn bedrijf decennia later wederom het middelpunt zou zijn van prachtige ruikers, als official supplier van de Floriade.

1957

1960 Henk Veldhuis verwerft de exclusieve vertegenwoordiging voor de collectieve afsluiterindustrie in Oost Duitsland (DDR), een tiental fabrieken met in totaal ca. 30.000 arbeiders. Leveringen met name aan de watermaatschappijen en industrie.

Henk Veldhuis verwerft agentschappen in West-Duitsland van vermaarde fabrieken als Krombach (Vlinderkleppen tot meer dan 3m diameter), Burbach (Plaatafsluiters voor vervuilende- poedervormigeof kleverige media) en Buderus (fabrikant van gietwerk en buizen)

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

“Overal waar water aangelegd moest worden, was Samson.”

& outs

In de jaren ’60 verwerft THB Samson ook vertegenwoordigingen in WestDuitsland van belangrijke fabrieken als Krombach, Burbach en Buderus.

Ze maken gigantische vlinderkleppen, plaatafsluiters en gietwerk. Samson ontwikkelt zich van een eenmanszaak tot een bedrijf met acht medewerkers in de jaren ’70.

Terwijl THB Samson flink groeit en floreert, komt de naamgever van het bedrijf te overlijden. Op 5 juni 1969 overlijdt Israel Johan Samson op 87 jarige leeftijd.

De jaren ’70 luidden een nieuw tijdperk in. De zoon en dochter van Henk Veldhuis komen bij het bedrijf in. Dochter Anke start in 1972 als manusje van alles, deed de boekhouding en nam stukje bij beetje de zaken van haar vader over. “Het was erg leuk om met hem samen te werken. We zijn erg naar elkaar toe gegroeid”, zegt Anke.

“Zo hebben we een geweldige tijd gehad in Bombay, het huidige Mumbai, waar we voet aan de grond wilden krijgen. Ik heb hem daarvoor erg goed leren kennen.”

In 1976 komt ook de technisch onderlegde zoon Bart bij THB Samson. Hij richt zich met name op de verkoop van pompen. “Een nieuwe tak van het bedrijf destijds.

Het was spannend, maar liep goed!”, zegt Bart. Samson werkte aan het ontwerpen van rioolgemalen en leverde losse pompen aan drinkwater- en rioolbedrijven. “Toen kwam er ineens een grote klapper”, zegt Bart. Hij doelt op de handel in compressoren.

Een Deense firma zocht afzetmarkt in het buitenland en kwam bij Samson terecht.

Wij hadden er eerst niet veel oren naar; “we wisten alles van water en vloeistoffen, maar gassen en die vervolgens comprimeren is een heel ander verhaal”, zegt Bart Veldhuis. Toch trok Veldhuis sr. de stoute schoenen aan en tekende het contract met de Denen. Letterlijk op hetzelfde ogenblik sloot zijn zoon Bart op een andere plek het eerste contract, aangaande deze compressoren. “Ingenieursbureau Witteveen & Bos zocht een dergelijk product, dus de deal was snel rond”, aldus Bart. De handel in deze producten heeft sindsdien een enorme vlucht genomen.

1960 - 1977 THB Samson heeft jaarcontracten met o.a.: DSM, AKZO, Hoechst, ICI, Cargill, Alcoa, Heineken, de voltallige Nederlandse Drinkwater Industrie en Overheid en de complete afvalwaterindustrie met zeer grote marktaandelen.

Het productenpakket breidt zicht fors uit en omvat in grote lijnen: afsluiters, buizen, gietwerk, pompen en compressoren.

Naast verkoop op de binnenlandse markt, probeert Samson ook te gaan handelen in het Midden- en Verre Oosten.

Veldhuis senior had namelijk de ‘vingers ergens achter gekregen’. “Als wij kranen leverden in Oost-Duitsland, konden ze ons ook betalen met ruilmiddelen”, volgens Bart. “Letterlijk wagonladingen vol afsluiters kwamen zo onze kant op. Wij hebben die afsluiters vervolgens af kunnen zetten in het verre oosten. Samen met een aantal andere bedrijven leverden we alles voor de drinkwatervoorziening in ondermeer Jakarta en Palembang. Overal waar water aangelegd moest worden, was Samson.”

Op de thuismarkt verruimt Samson haar werkterrein met leveringen aan Stork Werkspoor Diesel (fundatie frames en cilinderkoppen voor grote scheepsdieselmotoren, stukgewicht tot 60 ton), Oldelft Groep (fijn gietwerk voor optische instrumenten) en ontplooit ze de markt in Frankrijk voor gietwerk voor de Franse Scheepsbouw voor Buderus.

1977-1989 Naast de verkoop op de binnenlandse markt richt Samson zich op de export naar het Midden- en Verre Oosten. De relaties die bij de Aquatech beurs in Singapore en in Kuala Lumpur tot stand komen zorgen ervoor dat wagonladingen vol afsluiters hun weg vinden naar het buitenland. Vaak in combinatie met een select aantal Nederlandse bedrijven als Wavin, Stork Pompen en Georg Fischer (CH).

Zo worden diverse in dit decennia uitgevoerde drinkwaterprojecten in Indonesië door Samson met afsluiters beleverd.

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

& outs

Halverwege de jaren ’80 trekt Veldhuis senior zich langzaam terug uit het bedrijf.

De dagelijkse leiding komt bij dochter Anke en zoon Bart te liggen. Bij toeval starten ze met wederom een nieuwe tak van THB Samson.

In de fabrieken waar Samson kwam voor gietwerk dat nodig was voor grote scheepsmotoren (grondlegger Johan Samson had daar alles vanaf geweten), werden ze voorgesteld aan de kunstafdeling aldaar. Op die plek werden grote persplaten gemaakt voor de vruchtensapindustrie. Eén van de medewerkers had bedacht dat als je zo’n plaat in vieren deelde, je er een bomenrooster van kon maken.

“Een vertegenwoordiger van ons had er wel belangstelling voor en verkocht in relatief korte tijd voor 700.000 guldens aan bomenroosters”, vertelt Bart Veldhuis. Letterlijk op de achterkant van een sigarendoosje werd door Bart en Anke een bedrijfsplan geschreven. De tak Samson Straatmeubilair was geboren.

1982

1985 Buderus ontwikkelt een breed pakket aan gietijzeren boomroosters. Samson gaat deze op de Nederlandse en Belgische markt aanbieden. De introductie vindt plaats tijdens de “Tuin en Park” beurs in de Utrechtse Margriethal.

Geleidelijk trekt Henk Veldhuis zich terug uit de dagelijkse leiding en geeft deze over aan zijn dochter Anke en zoon Bart, die in 1972 en 1976 in het bedrijf zijn komen werken.

Het kwam allemaal precies op het juiste moment. “Toen eind jaren ’80 de muur viel, verdween voor Samson de exclusieve inkoop in de DDR. We hebben toen verschrikkelijk veel producten ingeslagen, gehamsterd werkelijk”, zegt Anke. “Die tijd heeft ons geleerd om altijd te blijven vernieuwen en te zoeken naar andere markten.” Er kwam een nieuwe gedachtegang binnen Samson; er moesten meerdere kurken zijn om op te drijven. Naast afsluiters, leidingen, pompen en compressoren, kwam straatmeubilair erbij.

Door de verwerving van een productiebedrijf kon Samson zich ook gaan richten op het zelf maken van producten. Het eerste product was een boomkorf, bovenop het al bestaande boomrooster, zodat een fiets tegen de boom kan worden geplaatst zonder die te beschadigen. In de jaren ’90 ontwikkelt ‘Samson Stadsbeeldverfraaiing’, zoals het bedrijf officieel heette, zich tot één van de leidende leveranciers van straatmeubilair in het hogere segment van de markt. Naast eigen producten, wordt er ook gehandeld in meubilair van leveranciers uit Engeland, Duitsland en Spanje. In het nieuwe millennium komt een fusie tot stand met Urban Elements BV. De directeur/eigenaar ervan, John van Vilsteren, gaat het nieuwe bedrijf Samson Urban Elements BV leiden.

1990-1996

1993-2007

De verkoop van boomroosters is zo succesvol dat een nieuwe Straatmeubilair bedrijfstak wordt opgestart. Samson Stadsbeeldverfraaiing B.V. wordt op 1 januari 1996 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

SBV ontvouwt zich tot toonaangevend Straatmeubilair leverancier en producent. in het hogere segment van de markt met een eigen ontwerpafdeling en productiefaciliteit in St. Oedenrode en leveranciers uit Engeland, Duitsland en Spanje.

Nog geen documentatie van Samson Urban Elements? Bel: 0575 - 583 911 of mail naar: algemeen@samson.nl

& outs

“Ik weet zeker dat mijn grootvader supertrots is op dit bedrijf.”

De oorspronkelijke handelsgeest is nog steeds terug te vinden in Samson Urban Elements. “Dit zie je door de hele onderneming”, zegt John van Vilsteren, “Door de jaren heen zijn de producten en markten veranderd.

Wil je kansen kunnen benutten, dan heb je een flexibele inzet van de hele organisatie nodig. Ik ben blij een team te hebben, die dat aankan”.

Na 100 jaar komen dit jaar heden en verleden bij elkaar. Zo wist Veldhuis senior bijvoorbeeld in het verleden de Oost-Duitsers te verleiden met tulpen, het huidige Samson schittert op de Floriade. “Ja, van Flens tot Floriade, daaruit blijkt onze historie!, zegt Bart Veldhuis. “Ik weet zeker dat mijn grootvader supertrots is op dit bedrijf”, zegt Boudewijn Schwencke, kleinzoon van grondlegger Samson. En trots zijn ze bij Samson allemaal: “Samson bloeit!, honderd jaar jong!”

2007

2012 Samson Stadsbeelverfraaiing B.V. fuseert met Urban Elements BV. Directeur/eigenaar van Urban Elements, John van Vilsteren gaat het nieuwe bedrijf, Samson Urban Elements BV leiden.

Het 100-jaar jubileum wordt onderstreept met de directe betrokkenheid bij de Floriade, Wereld Tuinbouw Expo in de exclusieve rol als Official Supplier van het meubilair en het begin van het meerjarige contract voor het meubilair uit de Rotterdamse Stijl, een project waarbij een hoge beeldkwaliteit, functionaliteit, en duurzaamheid essentieel zijn.

100 jaar, 4 generaties.

Terugkijkend komen vooral de hoogtepunten terug.

Hiermee haast voorbij lopend aan het dagelijkse

Vele mensen, u

werk.

klanten, u leveranciers, jullie

medewerkers door de jaren heen. Samen met u hebben wij deze 100 jaar tot een

succes gemaakt.

Bedankt voor uw inzet!

colofon Aan deze editie werkten mee Tom Meerbeek (Tommee films), Linda Mulder, Boudewijn Schwenke, Sterk-id, Anke Veldhuis, Bart Veldhuis, John van Vilsteren en Peter Wisselo.

Deze Ins & Outs is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier.

Bart Veldhuis

Anke Veldhuis

John van Vilsteren

Samson Urban Elements BV Industrieweg 91 7202 CA Zutphen T +31(0)575 583 911 F +31(0)575 583 912

www.samson.nl