STREET ART FRANKEY

Straatkunst met een glimlach

De Amsterdammer Frank de Ruwe plaatst als Street Art Frankey beelden en andere objecten op straat. Om een grap uit te halen, de ruimte mooier te maken en soms om een punt(je) te maken.

Op je website rijdt je op een klein fietsje met een hele lange ladder. Een fotograp?

Ik doe het wel zo, alleen heb ik een fiets met krat voorop en een kleine schuifladder die daar precies in past. De meeste dingen op straat plaats ik hoog, anders zijn ze heel snel weg.

Is het illegaal?

Ja.

Hoe ga je dan te werk?

Ik doe het overdag, omdat het dan druk op straat is. Soms zet ik ze gewoon neer en ga snel weg. Ik draag ook wel een oranje werkhesje of jas met reflecterende strepen. Bij grotere dingen heb ik oranje pionnen bij me, waarmee ik een stuk van de straat afzet. Dan lopen mensen er niet doorheen en komen ze niet storen. Verder zorg dat ik niks beschadig. Om iets vast te maken, gebruik ik tie wraps, dubbelzijdige tape, magneten, ijzerdraad, etcetera.

Ben je weleens gearresteerd?

Nee, ik heb zogenaamde vergunningen bij me die ik zelf heb bedacht. Die heb ik een paar keer aan iemand van handhaving laten zien. De politie denkt door mijn hesje dat ik van de gemeente ben.

Welk object was het meeste werk?

Bij een watertappunt van de gemeente. Die kraan ziet er uit als een penis. Ik had er een Manneken Pis voor gezet die dat ding vastpakt. Het beeldje had ik van epoxy klei gemaakt. Ik kreeg het maar niet passend, omdat de tap niet rond is maar schuin toelopend. Ik heb dat hard plastic beeld tig keer staan passen voor ik het echt goed had.

Welke materialen gebruik je?

Keramiek, staal, plastic, glas. Eigenlijk alles wat je in de bouwmarkt hebt. Van de meeste materialen ken ik de basistechnieken. Wat ik ook ga doen, het begint altijd met een potloodschets. Dan maak ik een dummy, een proefmodelletje soms met satéprikkers en karton en kijk ik wat ik ervan vind.

Manneken Pis

Zijn je grote beelden van het materiaal zoals de reuzenijsco bij een frietzaak?

Ja, polyester, eigenlijk heet dat epoxy. Tegenwoordig is er dat ook op waterbasis, en dat gebruik ik.

Je gebruikt veel helden uit je jeugdjaren, zoals tv-cartoons en stripfiguren.

Ik denk dat de dingen uit je jeugd gewoon veel impact maken. Ik kan nog goed die oude

Saunaman

Cruijff, bushalte tram 14 Javaplein Eberhard van der Laan, Paradiso

King Kong vs. President, Churchill-laan

Autoprikker, Hondsrugweg Slapende smurf, Korte Marnixkade

afleveringen van Transformers of The A-Team herinneren, maar ik heb geen idee wat er vorig jaar op tv was.

Maak je alle objecten zelf of laat je ze maken?

Het meeste maak ik zelf, maar natuurlijk laat ik sommige dingen doen. Ik werk graag bij iemand in Zaandam, die een hele grote staalwerkplaats heeft. Hij heeft alle gereedschappen. Bij een ander adres laat ik 3D-printen. Thuis heb ik een kleine werkplaats met dremels, boormachines, etcetera. Eigenlijk is het een groot keukenblok bij mijn raam. Ik woon aan de rand van Oud-West, in een oude autogarage. De hele voorkant kan open met de garagedeuren. Ik zet twee schragen met een groot tafelblad ertussen en ik kan buiten schuren en slijpen.

Een hele grappige vond ik de saunaman.

Die is uit 2010. Toen was ik al tien jaar anoniem bezig met dingen op straat. Dat was een levensgrote etalagepop, die ik had geplaatst op een rooster van een vriesinstallatie van de Noord/Zuid-lijn waar stoom uit kwam. De buurtbewoners gingen klagen, omdat ze dachten dat er echt een naakte man op dat dak zat. Toen heeft de politie dat ding weggehaald. Aan het einde van het jaar stond de pop te koop bij de stadsveiling, waar de gemeente voorwerpen verkoopt die op straat worden gevonden. Ik heb dat ding gekocht en diezelfde avond weer teruggezet. Dat was nieuws en mijn naam stond er heel snel bij, want ik had met mijn pinpas betaald. Maar ik heb er verder geen problemen mee gehad.

Je bent eigenlijk productontwerper?

Ja. Ik heb industriële vormgeving gestudeerd aan de TU Delft. Daar werd me vooral geleerd om een product functioneel te maken. Maar ik vind het eigenlijk lolliger om dat niet te doen. Ik heb een hele collectie omslachtige producten ontworpen. Zo maakte ik een lamp zonder dimknop, maar met elf schakelaars. Met elke volgende schakelaar gaat de lamp feller schijnen. En een wastafel. Niet met één mengkraan voor koud en warm, maar met vijf kranen die oplopend zijn in temperatuur.

In Amsterdam heb je natuurlijk vooral toeristen die rondkijken en je werk zullen ontdekken.

Ja, maar Het Parool publiceert wekelijks een foto van mijn werk, waardoor veel Amsterdammers mijn werk zien. En ik merk door corona, dat veel meer mensen zijn gaan wandelen in de stad. Er zijn wandelroutes gekomen langs mijn werken.

Laten we eens touren langs enkele werken, die nog te zien zijn:

Cruijff op bushalte. Hij was toen drie jaar overleden, maar er was nog geen eerbetoon aan hem. Dus wilde ik dat doen. Op het Javaplein is een bushalte waar alleen tram 14 langskomt, zijn shirtnummer. Ik heb hem als een godheid afgebeeld met stickerfolie op de ruit, zodat het glas-in-lood lijkt net als in een kerk. Hazes op De Dam. Op de Dam zijn betonblokken neergelegd, tegen aanslagen. De ondernemersvereniging vroeg me om die op te vrolijken met een kunstwerk. Als je er zo tegen aan kijkt, lijken ze op een legosteentje. Om dat te laten zien, maakte ik Hazes in de

vorm van een legomannetje. Autoprikker. Dat was een gemeenteopdracht. Ik heb me laten inspireren door de bonnetjesprikker in restaurants. Wat ze niet meer nodig hebben, komt op de prikker. In de Bijlmer komt een stadspark op een plek waar nu nog veel autoverkeer is. Het beeld staat symbool voor een autoluwe binnenstad. King Kong. Die gaat over Trump. Het beeld staat op een zes meter hoog monument aan de Churchill-laan. King Kong houdt de Air Force One in zijn handen. Het beeldje van Eberhard van der Laan. Paradiso vroeg me om iets te maken op de voorgevel. De medewerkers vertelden dat voor de zaal regelmatig sluiting dreigt om geluidsoverlast. Zoiets kon ik me niet voorstellen. Ik weet nog dat ik vanuit Eindhoven voor een concert naar Paradiso ging: een waanzinnig mooie zaal. Dus ik maakte een bronzen beeldje van Van der Laan als bewaker.

Zijn er beelden die op meerdere plekken terugkomen?

Ik heb een bronzen beeld van een duikend vrouwtje een keer opnieuw gemaakt. Dat was in het Vondelpark gejat en staat nu bij Artis op de kade, bij het Entrepotdok. Bij vijf bushaltes heb ik posters gehangen met liedteksten van artiesten die een ode brengen aan Amsterdam. Ze hangen in de straat waar het nummer over gaat. Zo zingt Ramses Shaffy

over De Dam, André Hazes over het Leidseplein en Willy Alberti over het Rembrandtplein.

Bob Ross, Nieuwe Spiegelstraat

Hoeveel dingen heb je op straat gedaan?

Meer dan vijfhonderd.

Wil je met je kunst een reactie uitlokken over dingen op straat, die lelijk zijn of onhandig? Bijvoorbeeld een verkeersbord dat scheefstaat?

Nee, ik maak er dan een soort grap van. Maar als mensen de gemeente er over bellen, ook prima. Ik doe de dingen op straat vooral omdat ik het zelf leuk vind. Ik hoop dat mensen die mijn werk zien, even een glimlach krijgen.

https://frankey.com