THC-percentage daalt

Invoeren THC-grens is onnodige maatregel

In de media heeft lange tijd het idee overheerst dat nederwiet steeds sterker wordt, terwijl het THC-gehalte al jaren daalt. Nu de nederwiet gemiddeld nog maar 13,5 procent THC bevat, kan niemand meer om de daling heen.

De politiek sprak vorig jaar de wens uit dat coffeeshops alleen cannabis mogen verkopen met een THC-gehalte onder de 15 procent. Als het over de meest verkochte soorten gaat, lijkt ze op haar wenken te worden bediend. Jarenlang schommelde het THC-gehalte van nederwiet tussen de 15 en 18 procent. Maar volgens de laatste meting van het Trimbos-instituut is het THC-gehalte afgelopen jaar fors gedaald (zie figuur I).

Het gemiddelde THC-gehalte van nederwiet valt daardoor onder de THC-grens van 15 procent. Of de telers hiermee reageren op de wens van de overheid is niet duidelijk.

Het zou ook zo kunnen zijn dat sterke wiet minder populair is geworden onder consumenten. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat de populairste wiet dit jaar voor het eerst niet meer de meeste THC bevat. In de voorgaande jaren was dat wel steeds het geval. Dan was de sterkste wiet vaak ook de meest populaire wiet.

Wietprijzen

Het zou ook nog zo kunnen zijn dat wiet met een hoog THC-gehalte minder gewild is vanwege de prijs. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat de prijs samenhangt met het THC-gehalte. Hoe hoger het THC-gehalte, hoe duurder het product. De prijzen zijn afgelopen jaar weer flink gestegen. De populairste nederwiet is zo’n 30 cent duurder dan het jaar daarvoor. Voor een gram

nederwiet wordt tegenwoordig gemiddeld 9,60 euro neergelegd. De prijs van nederwiet is jarenlang stabiel geweest. In 2005 betaalde je nog 6,20 euro voor een gram. Vanaf 2006 is de prijs omhoog gegaan. Dat geldt in nog sterkere mate voor de sterkste wiet. Die kost tegenwoordig zo’n 11,85 euro per gram; in 2005 was dat nog 6,60 euro per gram.

Die gemiddelde wietprijs wordt trouwens behoorlijk omhoog gehaald door de prijzen in Amsterdamse coffeeshops. Daar betaal je volgens het onderzoek van het Trimbos-instituut gemiddeld 10,70 euro voor een gram nederwiet. In de rest van Nederland is dat gemiddeld 8,60 euro per gram. Dat scheelt dus al gauw zo’n 2 euro!

Door: Nicole Maalsté

CBD

De aanwezigheid, of beter gezegd afwezigheid, van Cannabidiol (CBD) in nederwiet blijft misschien wel het belangrijkste resul-

taat van de cannabismonitor. CBD is op zichzelf geen actieve werkzame stof, maar kan in combinatie met THC bepaalde aspecten van een high verzwakken of versterken. Zo kan CBD bijvoorbeeld de angst en paniekmakende effecten van cannabis tegengaan. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat cannabis met een hoog CBD-gehalte het

Voor een gram nederwiet wordt tegenwoordig gemiddeld 9,60 euro neergelegd.

Hasj

De prijs voor geïmporteerde hasj is de afgelopen jaren heel geleidelijk gestegen, maar vertoont niet zo’n heftige stijgingen als bij nederwiet. De enige afwijking was in 2011. Toen daalde de gemiddelde prijs voor een gram hasj naar 7,80 euro. Nu wordt er volgens het Trimbos-instituut gemiddeld 9,90 euro voor betaald. Ook hiervoor geldt weer dat Amsterdam de prijs behoorlijk omhoog haalt. Daar schijn je 12 euro voor een grammetje hasj te moeten neerleggen, terwijl het in de rest van Nederland zo’n 8,40 euro kost. Als je het zo bekijkt, zijn al die coffeeshoptoeristen in de hoofdstad niet echt fijn voor de Hollandse blower. Of zou de hasj in Amsterdam gewoon stukken beter van kwaliteit zijn?

Opzet cannabismonitor

Het Trimbos-instituut meet sinds 1999 de sterkte van cannabisproducten die in Nederlandse coffeeshops worden aangeboden. Daarvoor worden elk jaar 50 coffeeshops willekeurig geselecteerd waarin per coffeeshop vier cannabismonsters worden aangeschaft. Een portie van wat volgens de coffeeshop de populairste nederwiet is, een portie van de sterkste nederwiet, indien voorradig een portie nederhasj (en anders een portie van de meest populaire hasj) en indien voorradig een portie geïmporteerde wiet. Bij de 14e meting zijn er vanwege logistieke redenen in 48 coffeeshops cannabismonsters aangeschaft. Voor elk van deze monsters is bepaald wat het THC, CBD en CBN gehalte is.

risico op de ontwikkeling van psychoses verlaagt. Daarom kunnen jonge mensen met aanleg voor psychiatrische ziekten beter cannabis roken met een hoog CBD-gehalte. Bovendien lijkt de kans op verslaving kleiner bij cannabis met een hoog CBD gehalte, dan bij cannabis met een hoog THC-gehalte en een laag CBD gehalte.

De monitor laat al jarenlang zien dat geïmporteerde hasj de hoogste CBD bevat. Afgelopen jaar was dat 7 procent, terwijl het CBD-gehalte in Nederwiet en geïmporteerde wiet net als in voorgaande jaren minder dan 1 procent was. Het lage CBD-gehalte in nederwiet heeft mede te maken met de omstandigheden waarin het product gekweekt wordt. Medicinale kwekers laten zien dat het ook mogelijk is om nederwietsoorten te kweken met een hoog CBD-gehalte. Maar in illegale omstandigheden is het lastig om die soorten te kweken.

Uniek

In de discussie van het rapport staat het nog maar eens vermeld. De Nederlandse cannabismonitor is uniek. Jarenlang steeds op dezelfde wijze systematisch cannabis-

monsters aanschaffen geeft inzicht in de ontwikkeling die de verschillende producten hebben doorgemaakt. Geen enkel ander land heeft op deze manier kijk op de samenstelling van de cannabisproducten die door blowers worden genuttigd. Om te bepalen of er schommelingen plaatsvinden in de cannabisproducten zijn zij afhankelijk van inbeslagnames van de politie en de douane. Die cannabismonsters worden dus niet systematisch verzameld en zijn daardoor moeilijk onderling vergelijkbaar. Daar komt nog eens bij dat die partijen vaak langer liggen. Ook dat beïnvloedt de resultaten die uiteindelijk worden gevonden. Dat verklaart ook de vermeende hoge THC-gehaltes in nederwiet, dat Nederland het imago van wietland opleverde. Maar het zou ook zo kunnen zijn, dat het leek alsof het THC-gehalte alleen hier de pan uit rees, omdat Nederland als enige land gegevens aanlevert van cannabismonsters, die systematisch zijn verzameld en die over het algemeen wat minder lang liggen. En dan hebben we het nog niet over verschillen die ontstaan omdat er in verschillende laboratoria wordt gemeten. Het Trimbos-instituut heeft dat zelf aan der lijve ondervonden, toen het laboratorium waar zij al jaren mee werkte nieuwe apparatuur aanschafte, waardoor de THC-waarden ineens enorm afweken en alle metingen moesten worden over gedaan.

Als je de resultaten van deze cannabismonitor goed bekijkt, dan kun je achteraf vaststellen dat de jarenlange discussie over het hoge THC-gehalte nergens op gebaseerd was. De ontstaansgeschiedenis van nederwiet laat zien dat telers in het begin streefden naar het verhogen van het THC-gehalte omdat de eerste nederwiet nauwelijks THC bevatte (zie kader). Het Trimbos-instituut stelt dat het THC-gehalte van nederwiet al sinds 2004 stabiel is. Dat geldt ook voor geïmporteerde hasj. Op basis van dit onderzoek is het invoeren van een THC-grens een overbodige maatregel. Zeker nu er sprake is van een daling van het THC-gehalte. Maar het zou niet de eerste keer zijn dat de politiek de wetenschappelijke feiten negeert en gewoon doorgaat met haar eigen plan.

Om te begrijpen waar nederwiet vandaan komt, even een stukje geschiedenis. In 1978 brachten Nederlanders voor het eerst zaden mee uit de Verenigde Staten. Vier jaar later importeerden zij de eerste goede zaden. De planten die hieruit voortkwamen hadden bijna geen THC. Wel brachten ze een penetrante geur voort. Daarom werd die eerste nederwiet ‘skunk’ genoemd. Door de samenwerking tussen Nederlandse en Amerikaanse kwekers groeiden er in 1985 in Nederlandse kassen diverse Amerikaanse soorten, zoals: Skunk#1, Early Pearl, Original Haze, Northern Lights en Hollands Hope. Halverwege de jaren 80 werden er nieuwe kloontechnieken geïntroduceerd. Hierdoor werd de productie van klonen belangrijke dan de productie van zaden. Gaandeweg werd de kwaliteit van nederwiet beter. Daardoor werd nederwiet ook steeds populairder. Sinds 1996 is de verkoop van nederwiet twee keer zo hoog als de verkoop van hasj. In het begin legden de telers het accent vooral op een zo hoog mogelijk THC-gehalte. Later werden ook smaak, geur, kleur en uiterlijk belangrijk. Inmiddels is nederwiet sterker en beter van kwaliteit dan de oorspronkelijke Amerikaanse moederplanten en worden Nederlandse zaden over de hele wereld geëxporteerd.

Figuur I THC-concentraties in nederwiet (meest populaire variant), sterkste wiet en geimporteerde wiet in de verschillende steekproeven. Weergegeven zijn de gemiddelden.

% THC

25

20

15

10

5

0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 nederwiet sterke wiet geimporteerd

Bron Niesink R & S Rigter (2013). THC-concentraties in wiet, neder¬wiet en hasj in Nederlandse coffeeshops (2012-2013). Utrecht: Trimbos-instituut.