orria
38.
zenbakia - 2014 ekaina sanferminikastola.com
Ikastolaren eguna Homenaje a los jubilados y despedida de Bachiller
Aitor Merino
“Lo mĂĄs dificil es hacer frente a los prejuiciosâ€?
In memoriam
Nerea Uribe-Etxebarria joan zaigu
Instalazioen handitzea
Bigarren Hezkuntzako espazio berriak inauguratu dira
Biblioteca online
Los fondos de la Ikastola ya pueden consultarse en internet
Nafarroa Oinez
Gailur proiektu berria abian
San Fermin Ikastola
38.
zenbakia - 2014 ekaina sanferminikastola.com
aurkibidea Nerea gogoan ............................................. 3 Nerea Uribe-Etxebarria joan zitzaigun
Kirolak ......................................................... 4 El equipo de Hockey Patines en el Campeonato de España
Ikasle ohiak ................................................. 6 Elkarrizketa Aitor Merino aktorearekin
Rincón literario ............................................. 8 Dos alumnos premiados en el concurso de microrrelatos
Ikastolaren handitzea .................................. 10 Bigarren Hezkuntzako instalazio berriak inauguratu dira
Libros ......................................................... 12 Llega la biblioteca online
Pedagogia ................................................. 14 Lehen Hezkuntzako irakaslegoa BLOK proiektuan
Ikastolaren eguna ..................................... 16 Homenaje a los jubilados y despedida de Bachiller
Nafarroa Oinez ......................................... 19 Gailur proiektua abian jarri dute
Laburrak ................................................... 20
San Fermin Ikastola Iruñeko errepidea, 7 31190 Zizur Txikia (Nafarroa) Tel.: 948 18 39 03 Fax: 948 18 39 02 sfermin@ikastola.net sanferminikastola.com
Semana Cultural
Folklorea ................................................... 21 Kantu topaketak antolatu dira lehen aldiz Ikastolan
Salidas y actividades ................................ 22 Bertiz, Hondarribia, Tribasket, Astiz, Eugi
Diseinua, maketazioa eta publizitatea Xabier Iriarte eta Rbk diseinu Página15 orria - Foto/Argazkia: Valdoria
Imprimaketa Gráficas Alzate
maitasunez Nereari
Ilusioaren hargin elkarlanaren arotza ahalbidetu zenuen proiektuaren jaiotza. Pozean eta nekean eskuzabala, zorrotza‌ batera igaro dugun bide luze bezain motza. Otsailean inoiz baino itsaskorrago izotza baimenik gabe hurbildu zen zugana heriotza. Nahiz bulegoko aulki bat gelditu den hutsa, hotza‌ segiko duzu izaten ikastolako bihotza.
sanferminikastola.com orria
3
DEPORTES / KIROLAK
Hockey taldea Espainiako Txapelketan
Lehia Alacanteko San Vicente de Raspeig herrian izan zen
4
orria sanferminikastola.com
Ikastolako taldeak Espainiako Patin Gaineko Hockey Txapelketa jokatu zuen, jubenil mailan, joan zen maiatzean. Txapelketa Alacanteko San Vicente de Raspeig herrian jokatu zen maiatzaren 16tik 18ra bitartean. San Fermin taldea zortzigarrena gelditu zen azkenean. Espainiako Txapelketa nagusira iristeko lehenago Burgosen jokatutako Iparreko Sektorea gainditu behar izan zuten, eta modu ezin hobean egin zuten, txapeldunak izan ziren-eta. Jokalari eta entrenatzailearekin bartera, guraso talde bat ere hurbildu zen
Alacantera eta oso giro ona izan zuten lehian zehar. Espainiako Txapelketan parte hartze horrekin taldeak amaiera bikaina ematen dio ziklo bati, izan ere, azken urtea baita Ikastolan jokatzen duena. San Fermin Ikastolaz aparte, ondoko talde hauek aritu ziren Espainiako Txapelketan: Club Patín Alcobendas (Madril), Patín Aldodiam Salesiano (Alacant), Club Compañía de María (A Coruña), Club Patí Manlleu (Bartzelona), Real Club Jolaseta (Bizkaia), Hockey Club Liceo (A Coruña) eta Club Hoquei Caldes (Bartzelona).
DEPORTES / KIROLAK
El equipo de Hockey en el Campeonato de España La competición se celebró en San Vicente de Raspeig, Alicante
El equipo de la Ikastola disputó el pasado mes de mayo el Campeonato de España Juvenil de Hockey Patines. La cita fue en San Vicente de Raspeig, Alicante, entre los días 16 y 18 y el equipo de San Fermin Ikastola quedo clasificado en octava posición. Para llegar al Campeonato de España, el equipo tuvo que disputar primero la fase regional Sector Norte, celebrada en Burgos, donde resultó vencedor. Junto con jugadores y entrenador, un grupo de padres y madres también se desplazó a Alicante a animar al equipo y pudieron disfrutar
del buen ambiente del campeonato. Con esta participación en el Campeonato de España, el equipo cierra de forma brillante un ciclo, ya que es el último año que juega en la Ikastola. Además de San Fermin Ikastola, en el Campeonato de España de Alicante participaron los siguientes equipos: Club Patín Alcobendas (Madrid), Patín Aldodiam Salesiano (Alicante), Club Compañía de María (A Coruña), Club Patí Manlleu (Barcelona), Real Club Jolaseta (Bizkaia), Hockey Club Liceo (A Coruña) y Club Hoquei Caldes (Barcelona).
sanferminikastola.com orria
5
IKASLE OHIAK / EXALUMNOS
Aitor Merino
“Zailena da aurreiritziei aurre egitea” aktorea eta zinema zuzendaria
Aitor Merino es donostiarra de nacimiento. Y de adopción navarro, primero, y luego, madrileño. Con siete años llegó a Iruña y entró en San Fermin Ikastola. A los quince fue a estudiar teatro a Madrid y allí se quedó para abrirse camino en el difícil mundo del cine y la interpretación. Se le recuerda por su temprano trabajo en Historias del Kronen (1995), pero Aitor cuenta ya con una larga trayectoria -empezó muy joven- que discurre por una treintena de películas y más de media docena de series televisivas. De su paso por lkastola se llevó grandes recuerdos y amistades, algunas tan intensas como la que le empujó a dirigir, junto con su hermana Amaia, el documental Asier ETA Biok (2013), un trabajo sincero, valiente y arriesgado, en el que cuenta su relación con otro alumno de Ikastola, Asier Aranguren, que cumplió condena por su militancia en ETA y que, en plena promoción de la película, fue nuevamente detenido bajo la acusación de pertenecer al grupo de mediadores externos de los presos de ETA. En el documental, Aitor trata de responder a la siguiente pregunta: ¿Cómo hacerles comprender a mis amigos de Madrid mi amistad con un militante de ETA?
“Asier eta biok”, pelikula ausarta, pertsonala, intimoa eta... polemikoa. Zer da zailagoa barneko lotsa astintzea ala aurreiritzi politikoak gainditzea? Lotsarena ez da problema niretako, azken finean, publikoaren aurrean jartzea dut ogibide, eta neurri batean ohituta nago... nahiz eta kasu honetan pertsonaiarik ez egon, haren atzean izkutatzeko, eta horrek dena aldatzen du. Zailena da aurreiritziei aurre egitea, eta ez bakarrik aurreiritzi piolitikoei, baizik eta batez ere aurreiritzi pertsonalei. Ideologiak tartean daudelarik, badago joera gainerakoak juzgatzeko ordezkatzen dutenagatik, eta ez pertsona gisa balio dutenagatik. Orokorrean nahiko kritika onak jaso ditu dokumentalak. Hala espero zenuten? Ez, ezta pentsatu ere! Harrituta gaude, batez ere oso jatorri eta sentsibilitate desberdinetako jendeak pelikula ongi hartu duelako. Madrilen, esaterako, zinema areto bakarra izan da pelikula proiketatu nahi izan
6
orria sanferminikastola.com
duena, baino jada bada- gehienak -ez guztiek, jakina- esker ramazki lau hilabete baino ona agertu zuen eta behin eta begehiago kartelean, eta hori rriz animoak eman zizkiguten aurrera benetan ez da normala jarraitzeko, eta ez bakarrik pelikulari dokumental luze baizik eta euskalbaterako. Ez gara “Bortizkeria, dunoi ere, gure saiatzen inor ezertaz bide propioa aurki adiskidetasuna konbenzitzen, hortxe dago dezagun. Horregakoa: adiskidetasun bat, eta estimua gai lako erreakziorik ez bizipen pertsonalak baino unibertsalak dira” nuen sekulan imajiez ditugu erakusten eta natu. geure zalatzak ikuslearekin konpartitzen ditugu. Aurrez aurre tra- Non ari da hobe funtzionatzen tatzen dugu ikuslea, konplizitate eta Estatu barrenean? begirunez. Ideiak eztabaidagarriak Euskal Herrian, zalantzarik gabe. Eta dira. Bizipen pertsonalak agian ez Katalunian. Estatuko gainerako hedituzu gustoko izanen, baina direnak rrialdeetan, Madrilgo zinema areto dira. Bortizkeria, adiskidetasuna eta batean kenduta, zine-exhibidoreek estimua gai unibertsalak dira. kostata jartzen dute euren aretoetan. Baina piskanaka lortzen ari gara. Pelikula ikusi ondoko erreakzioetan, sorpresarik izan Eta kanpoan? duzue? Hala izatekotan, aipagaIpar Euskal Herrian arrakasta handia rriena zein izan da? edukitzen ari da. Ikusle gutxirekin Enetzat harrigarriarena izan da Al- bada ere, erakutsi izan dugu Mameria eta Badajoz bezalako tokietan llorcako Palman, Tenerifen, Almerian izan duen harrera ona. Aurkezpenera eta Badajozen, eta aurki hiri gehiabakarrik joan nintzen, Amaia Ekua- gotara iritsiko da. Baina kuriosoa da dorren zegoelako, eta bildur nintzen Madrilen, erakusteko izan ditugun publikoa ez ote zen errekzionatuko arazoekin, orain hainbat okupen pelikularen kontra edo nire aurka. etxetatik eta hiritar elkartetatik deitzen Baino alderantziz gertatu zen. Jende ari zaigu pelikula ikusteko eta ikus-
IKASLE OHIAK / EXALUMNOS
leekin solsaldietan parte hartzeko. bo gutxi esan daitezke horren inguZirkuitu alternatibo batzuetan badira ruan, baina bat gutxienez badago: pertsonak gatazka beste ikuspegi leku guztietan, Madril eta Espainiako batetik ezagutzeko gogoak dituz- beste hiri batzuk barne, ikusleekin tenak, hedabide handiek erakusten solasaldietan gaudela, eta zergatik dagoen preso dutenaz desberdin. Hau azaltzen dugunean itxaropentsua da, oso. “Hegoamerikan eta gainerako preBestalde, hilabete bakar baldintzak batean, Buenos Aires, ikusmina nabaritzen soen aipatzen dituguNantes eta Munichera dugu gaiaren nean, jendeak joan gara eta orain Amaia eta biok Ekuadorren gau- inguruan” haren elkartasuna erakusten du eta de eta zinema areto batzuetan proiektatu behar dugu modu haren desioa ere egoera hau amaiekomertzialean. Toki guztietan harrera ra irits dadin. Elkartasun hori duela ona daukagu baina Hegoamerikan urte batzuk ez zen posible. Argi dago ikusmina nabaritzen dugu gaiaren in- pertsona normalak aurretik doaz, guruan. Batez erea Argentinan. Han erabat, gure gobernatzaileekin aldeiragan errepresibo gogorra konpar- ratuta. titzen dute, ongi ulertzen dute zertaz mintzatzen garen, eta gainera euskal Euskal gaien inguruko hainbat komunitatea os handia eta oso parte pelikula egin eta egiten ari dira. hartzailea da. Haietako asko euskaBatzuk “boom”-az mintzatu dira. raz mintzatzen dira euren arbasoen Nola ikusten duzu fenomenoa? lurra sekulan zapaldu izan gabe! Iritsi al da momentua halako kaBuenos Aireseko Euskalzaleek gontarsi bat egiteko? bidatu ziguten Euskal Etxean afaltzera eta eztabaida hagitz interesgarria Nire ustez, urte gehiegi pasa dira zeinetan ahoa itzalita eduki izan gaiizan genuen. Ahaztezina izan zen. tuzten. Gatazkaz bakarrik mintzatzen ahal zen ikuspegi gaitzesle batetik, Zer sentitu zenuen Asier berriz planoa, ñabardurarik gabekoa. Baiatxilotu zutenean? na geure Herriari buruz badira istoLehenik, harridura. Eta gero tristezia rio anitz oraindik kontatu ez direnak. handia. Eta amorrua. Gauza positi- Orain gainezka egin duen presa ba-
ten uhateak zabalduko balira bezala ematen du. Bai, orain da momentua. Mota guztietako pelikulak egiten jarraitzea espero dut, kolorea ezein izanda ere. Errealitatea mosaiko koloreaniztuna da “Asier eta biok” eta gero zer... zeintzuk dira zure proiektuak? Amaia, taldeko gainerako jendea eta ni buru belarri gabiltza orain pelikula munduko zinema-jaialdietara zabaltzen. Hilabeteak daramazkit maleta batekin harat-honat eta ez dut denborarik beste proiektu baterako. Behintzat, oraingoz. Hilabete batzuen buruan... auskalo! Bukatzeko, zein dira Ikastolako oroitzapenik onenak? Hainbat dira ezen hamar dokumental autobiografikotan ez bailirateke sartuko. Baina gelditzen naiz ezagutu nituen lagunekin. Eta txarrenak? Beno, egia esan, oroitzapen txarrak ere baditut, hainbat kapitulutako telesaioa betetzeko adina. Ikasle txartxarra nintzen, klasean euli batekin despistatzen nintzen. Oroitzapenik txarrenak? Notak ematen zizkiguten eguna.
sanferminikastola.com orria
7
LITERATUR TXOKOA / RINCÓN LITERARIO
Mikro-ipuin
lehiaketan sarituak Euskara Kultur Elkargoak eta Pamielak urtero antolatzen duten mikro-ipuin lehiaketan aurten bi sari jaso du San Fermin Ikastolak, bi ohorezko aipamen DBH3. Mailako ikasleei, Migueltxo Ariztimuño eta Leire Bergerari, hain zuzen. “Zergatik ni?” eta “1940 Candeleda” dira saritu dituzten bi lanen izenak. Lehiaketa hau Nafarroa osoko ikastetxeetan euskaraz ikasten duten ikasleei zuzendurik dago. Literatur txokoan bi mikoripuinak eskaintzen ditugu.
Premiados en el concurso de
microrrelatos San Fermin Ikastola ha obtenido este año dos premios en el concurso de microrrelatos en euskera que organiza la asociación Euskara Kultur Elkargoa y la editoriak Pamiela. Concretamente, ha recibido dos menciones de honor en la categoría de estudiantes de 3º de la ESO, gracias a los trabajos de Migueltxo Ariztimuño (“Zergatik ni?”) y Leire Bergera (“1940 Candeleda”). El concurso está dirigido a todos los alumnos del modelo D de toda Navarra. En esta edición del rincón literario ofrecemos los dos trabajos premiados.
8
orria sanferminikastola.com
LITERATUR TXOKOA / RINCĂ“N LITERARIO
Zergatik ni?
Migeltxo AriztimuĂąo Ez dut nire jabea gustuko. Gehienetan kobazulo ilun eta itxi batean nago, espetxe batean atxilotua egongo banintz bezala. Nahi duenean, nire ezkutalekutik ateratzen nau, nire ahoa lurrazalean zapaltzen du eta mugitzen nauen bitartean, odola gutxinaka galtzen noa. Gorputza, nire jabearen hozkadaz beterik dut. Niretzat haren hortzak, ezpatarik zorrotzenak dira eta min handia eragiten didate. Zer egin dut bizitza hau merezi izateko? Nire bukaera gero eta hurbilago dago eta nik mundua ezagutu nahi dut. Kanpoan nagoenean, umeen algarak entzuten ditut, haien jolasak. Zergatik jaioko nintzen boligrafo? Zergatik ni?
1940 Candeleda Leire Bergera
Guda garaia zen. Kamioiak herrira iritsi ziren haurrak beste leku batera eramateko asmoz. Dani gurasoekin zegoen herriko plazan. Kamioira igotzeko unea iritsi zen, amak estu besarkatu zuen mutil txikia masailetik behera negar malko bat zeriola, aitak berriz kopetan musu bat eman zion eta haurra lasaitzen saiatu zen. Denbora gutxi barru gurekin egongo zara, zin egiten dizut. Kamioirantz abiatu zen mutil ile-kizkurra bere motxila zaharra sorbaldan zuela. Beldurra zuen, bakarrik zegoen. Halako batean, tiroak entzuten hasi ziren, atzera begiratu eta gurasoak lurrean ikusi zituen. Kamioitik salto egin eta korrika alde egin zuen handik, atzera begiratu gabe.
sanferminikastola.com orria
9
AZPIEGITURAK / INFRAESTRUCTURAS
Bigarren Hezkuntzako instalazio berriak Ikasgelak, laborategiak, gune multimediak eta tutoretzakoak, ikasleendako guneak‌
San Fermin Ikastolak Bigarren Hezkuntzako instalazio berriak inauguratu ditu. Hori baitzen Nafarroa Oinez 2012koa antolatu zuenean bilatzen zuen helburuetako bat, eta espero ziren emaitza ekonomikoak lortu ez baziren ere, obrak partzialki finantzatzeko balio izan du. Handitze proiektu honen helburua da Batxilerrean laugarren lerroa ezartzeak eskatzen zuen gela beharra asetzea. Horretaz gain, Batxilerra eta DBH hartzen dituen eraikinaren zati baten egoera ikusirik, zati hori bota egin da (1980 eta 1992ko eraikinena eta hasieratik zegoenaren parte bat) espazio berriak sortzeko: 2 ikasgela, bikoizte gela bat, tutoretza gela bat, 3 laborategi, eskulanetako gela bat, gela multimedia bat, bi komuna-gune, biltegiak, garbiketa gelak, eta bi gune ikasleak egon daitezen. Inaugurazio ekitaldia joan zen urtarrilaren 24an egin zen eta berrehun lagun inguru hurbildu ziren, haien artean Ikastolako historiako lehendakari gehienak. Ekitaldian txalapartaren pieza pare bat eskaini ziren eta dantza taldea eta Fermin Iriartek zuzentzen duen abesbatza ere aritu ziren. Pilar Vicente Ikastolako zuzendariak azaldu zuenez, instalazio berriak diseinatu dira irakaskuntzako profesionalen
10
orria sanferminikastola.com
iritziak kontutan izanda eta Nafarroatik kanpoko hainbat esperientzia bisitatu dira non espazioak XXI. mendeko irakaskuntzaren harreman eta pedagogia irizpidetara egokituak baitaude.
Malgutasuna eta ekodiseinua Instalazio berrietan irakaskuntza proiektuak malgutasuna bilatzen du erabilera anitzerako, eta espazioaren demokratizazioa parte-hartzearen bidez. Hori guztia konpontzen da ikasgela eta pasilloen arteko zatiketa gardenekin eta ikasgelen arteko trenkadamultzo mugikorrekin. Halaber, dauden ikasgelen parte bat eraberrituko da euren erabilera handitze proiektuan planteatzen den erabilerara hurbiltzeko xedez. Erredakzio taldeak ekodiseinua aplikatu dio proiektuari. Ekodiseinua lan metodologia berria da, ingurune gaineko balizko eraginak kontutan hartzen dituena, erabakiak hartzeko tenorean, prezio, epea edo kalitatearen maila berean. Horrek esan nahi du ikerketa klimatologikoa eta eguzkitze analisia egin direla aurreko faseetan. Helburua da %25a aurreztea energiaren kontsumoan eta %10 uraren kontsumoan.
AZPIEGITURAK / INFRAESTRUCTURAS
Inauguradas las nuevas instalaciones de Secundaria Nuevas aulas, laboratorios, espacios multimendia y de tutoría, zonas para estancia del alumnado...
San Fermin Ikastola ha inaugurado las nuevas instalaciones de Educación Secundaria, uno de los objetivos que se propuso con la organización del Nafarroa Oinez 2012, que a pesar de que no ofreció los resultados económicos esperados ha servido para financiar parcialmente las obras. El objetivo de la ampliación es satisfacer la demanda de aulas para la implantación de una cuarta línea de bachiller. Además, ante la situación de parte de la edificación que conforma el ámbito de Secundaria y Bachiller, se ha procedido al derribo de parte de la edificación existente (tanto los edificios de 1980 y 1992 como parte de la edificación existente desde el origen) para realizar un total de 2 aulas, 1 aula de desdoble, 1 tutoría, 3 laboratorios, 1 aula de manualidades, un aula de multimedia, dos grupos de aseos, almacenes, cuartos de limpieza y 2 zonas de estancia para alumnos. Al acto de inauguración, celebrado el pasado 24 de enero, acudieron cerca de doscientas personas, entre ellas la mayoría de los presidentes de toda la historia de la Ikastola. El acto estuvo amenizado por el sonido de la txalaparta, los bailes del grupo de danzas y las canciones del coro que dirige Fermín Iriarte. La directora del centro, Pilar Vicente, explicó que las nuevas instalaciones se han diseñado teniendo en cuenta las opiniones
de los profesionales de la docencia y observando distintas experiencias de fuera de Navarra donde los espacios están adecuados a los criterios pedagógicos y de relación que exige la educación del siglo XXI.
Flexibilidad y ecodiseño Las nuevas instalaciones se han desarrollado siguiendo criterios de flexibilidad para el uso múltiple, y de transparencia para la democratización del espacio a través de la participación. Todo ello se resuelve con divisiones transparentes entre las aulas y pasillos y con tabiquería móvil entre las aulas. La actuación también ha planteado la reforma de parte de las aulas existentes para aproximar su uso al previsto en el proyecto de ampliación. El equipo redactor ha aplicado ecodiseño a este proyecto, una metodología de trabajo nueva caracterizada por considerar potenciales impactos en el medio ambiente como un criterio más en al toma de decisiones, al mismo nivel que el precio, el plazo o la calidad. Esto implica que en las fases iniciales se ha hecho un estudio climatológico y análisis de soleamiento. El objetivo es conseguir una reducción de un 25% en el consumo de energía y de un 10% en el consumo de agua.
sanferminikastola.com orria
11
LIBURUAK / LIBROS
Online liburutegia zabalik Ikastolako liburu depositoak internet bidez kontsultatzen ahal dira jada
San Fermin Ikastolako Irujo Aranzadi Liburutegiko funtsak kontsultagarri dira jada interneten bidez AbiesWeb plataformaren bitartez. Kontsultak egiteko aski da abies.educacion.navarra.es helbidean sartu eta haren bilatzailean San Fermin Ikastola tekleatzea. AbiesWeb aplikazioa Estatu mailan ezarria dago eta Autonomia Erkidegoetako eskoletako dokumentu funtsak kudeatzeatzeko helburuz sortu zen. Irakasle eta ikasleendako tresna da, erabiltzeko erraza, eta katalogoak antolatzeko, kontsultak egiteko eta maileguak kideatzeko balio du. Katalogoak sailkatuta agertzen dira formatoen arabera, eta horrez gain nabarmentzen dira liburu berrien zerrenda eta maileguan gehien ematen direnak. San Fermin Ikastolako liburutegiaren kasuan, aplikazio honen bidez, kontsultatzen ahal dira 5.000tik gora liburu eta hainbat bideo, audio eta baliabide elektroniko.
Otsoa de Olza familiaren donazioa Bestalde, San Fermin Ikastolako Liburutegiak Otsoa de Olza familiari eskerrak eman nahi dizkio “Auspoa Liburutegia” bildumako hainbat zenbaki opari izanagatik. “Auspoa Liburutegia” Antonio Zavala (1928-2009) euskaltzain osoak sortu eta gidatutako liburu-bilduma da. Euskal hitzkuntza eta literatura ditu ardatz bilduma honek eta Otsoa de Olza familiak emandako zenbakiak bildumaren lehen garaietakoak dira, euskara batua oraindik finkatu gabe zegoen garai haietakoak, hain zuzen ere.
Jakintzaren txokoa Azkenik, liburutegitik atera gabe, azpimarratu behar da Jakintzaren txokoa ekimena. Gune hau 8 eta 12 urte bitarteko haurrentzat pentsatua dago eta bertan ezaguerari buruzko liburuak eta aldizkariak biltzen dira. Esperientzia arrakastatsua izaten ari da. Liburuak eta aldizkariak apalategietan eta mahai baten gainean daude eta ikasleek asko erabiltzen dute kontsultak egiteko. Beti mahai hori ikasleek inguratuta dago.
12
orria sanferminikastola.com
LIBURUAK / LIBROS
Llega la biblioteca online Ya se pueden consultar en internet los fondos bibliográficos de la Ikastola Los fondos bibliográficos de la Biblioteca Irujo Aranzadi de San Fermin Ikastola pueden consultarse ya a través de internet mediante la plataforma AbiesWeb. Realizar las consultas es sencillo. Basta con acceder a la dirección abies.educacion.navarra.es y teclear en el buscador “San Fermin Ikastola”. La plataforma AbieWebs está implantada en todo el Estado y nació con el objetivo de gestionar los fondos documentales escolares de las Comunidades Autónomas. Se trata de una herramienta para profesorado y alumnado, de fácil uso, que permite organizar catálogos, consultar fondos y gestionar préstamos. Los catálogos figuran clasificados en función de los distintos formatos de las publicaciones y además se destacan las novedades y los libros más prestados. En el caso de San Fermin Ikastola, la aplicación da la posibilidad de consultar más de 5.000 libros y un montón de vídeos, audios y recursos electrónicos.
Donación de la familia Otsoa de Olza Por otro lado, la Biblioteca de la Ikastola quiere agradecer a la familia Otsoa de Olza la donación de varios números de la colección “Auspoa Liburutegia”. Se trata de una colección creada y dirigida por el académico de la lengua vasca Antonio Zavala (1928-2009) y cuyo contenido se centra en la lengua y la literatura. Los ejemplares donados por la familia Otsoa de Olza pertenecen a la primera época de la colección (años 60), cuando todavía el euskera batua no estaba implantado.
El rincón del conocimiento Finalmente, hay que subrayar la iniciativa Jakintzaren txokoa (rincón del conocimiento), dirigida a niños y niñas de entre 8 y 12 años. En este rincón se reúnen libros y revistas relacionadas con el conocimiento y está siendo una experiencia exitosa. Los libros y revistas están dispuestos en estanterías y también sobre la mesa para que los puedan consultar y curiosear los alumnos y alumnas, siempre con algún irakasle de apoyo. Según nos informa la responsable de la Biblioteca, los chicos y chicas utilizan mucho este txoko del conocimiento.
sanferminikastola.com orria
13
PEDAGOGIA / PEDAGOGĂ?A
BLOK proiektua Lehen Hezkuntzako irakasleak oinarrizko konpetentziak lantzeko egitasmo batean aritu dira Ikastolako Lehen Hezkuntzako irakaslego osoa egitasmo pedagogiko berri batean sartuta aritu izan da ikasturte honetan zehar: BLOK proiektuan, hain zuzen ere. BLOK (Batera-tze Lanak Oinarrizko Konpetentzietan) egitasmo pedagogiko bat da derrigorrezko eskolaldiaren curriculuma eguneratzeko oinarrizko konpetentziak txertatuz. Egitasmo honen zuzendaritza, sustapena eta ardura Nafarroako Ikastolen Elkarteak (NIEk) hartzen ditu bere gain. Euskal Herriko Unibertsitatearen (EHU/UPV) Cudea ikerketa taldeak parte hartzen du aholkularitza lanetan.
Konpetentziak Egitasmoan lantzen diren konpetentziak honako hauek dira: hizkuntza komunikaziorako gaitasuna; matematikarako gaitasuna; zientzia, teknologia eta ingurumenaren zaintzarako gaitasuna; informazioaren tratamendua eta gaitasun digitala; gaitasun soziala, eta aisiarako, kontsumo arduratsurako eta osasunaren zaintzarako gaitasuna; gaitasun kultural eta artistikoa; ikasten ikasteko gaitasuna; autonomia, ekimen pertsonala eta garapen emozionala. Halaber, badira beste konpetentzia orokorrak kontutan hartzen direnak, hala nola ikasten eta pentsatzen ikastea,
14
orria sanferminikastola.com
komunikatzen ikastea, elkarrekin bizitzen ikastea, norbera ikasten ikastea, egiten eta egiten ikastea.
Helburuak BLOK proiektuaren helbura da, beraz, oinarrizko konpetentzia horiek guztiak ohiko curriculumean sartzea eta metodologia hau ebaluatzeko estrategiak garatzea. Horretarako Ikastolako irakasleek prestakuntza saioak jaso dituzte EHUko prestatzaile baten eskutik, eta gero garapen jarduerak definitu behar izan dituzte konpetentziak lantzeko, euren ebaluazio tresnekin. Jarduera guztiak portfolioetan sartu eta sites-ko webgune batean jaso izan dira eta, azkenik, maiatzean zehar ikasleek BLOK proiektua aurrera eraman dute.
Jarduerak Metodologia hobeki ulertzeko har dezagun, adibide gisa, ikastolan landu den gai bat: Odol-emailea izan nahi dut. LHko 6. mailan landu zen eta ikasleek ikasi behar izan zuten zer egin behar den odol-emailea izateko, arrazoiak horrelako erabaki bat hartzeko, nora jo behar den, bete-beharreko baldintzak eta abar. Pilatutako informazio guztia idazki batean islatu behar zuten gero odol-emailea izan nahi duen inori azaltzeko. Antzeko metodologia erabili izan da definitu ziren gainerako jardueretan: Ekainean piraguismo egitera (irteera bat antolatzea); Bazkari osasuntsua (bazkarien antolakuntza); Berriro esango duzue, mesedez (entzumen urritasuna); Gu ere asmatzaileak gara (materialen berrerabilpena); Gure lehenengo salmenta (produktu bat ekoiztu eta saldu eta irabaziak elkartasun proiektu bati ematea).
PEDAGOGIA / PEDAGOGÍA
Proyecto
Todo el profesorado de Educación Primaria de la Ikastola ha participado durante el presente curso en un nuevo proyecto pedagógico que se denomina BLOK y El profesorado de toma sus siglas de la Primaria participa en un expresión Bateratze proyecto para integrar Lanak Oinarrizko Konpetentzietan (Trabajos las competencias de integración en combásicas petencias básicas). Se trata de iniciativa pedagógica para la actualización del curriculum de la escolarización obligatoria integrando en el mismo competencias básicas que debe interiorizar el alumnado. El proyecto está dirigido y promovido por la Federación de Ikastolas de Navarra – Nafarroako Ikastolen Elkartea (NIE) y cuenta con el soporte técnico y teórico del grupo de investigación Cudea, de Euskal Herriko Unibertsitatea - Universidad del País Vasco (EHU/UPV).
BLOK
Competencias Las competencias que se trabajan en el proyecto son las siguientes: comunicación; competencia matemática; capacidad para la ciencia, la tecnología y el cuidado del medio ambiente; tratamiento de la información y competencia digital; competencia social y competencia para el ocio, el consumo responsable y el cuidado de la salud; competencia cultural y artística; aprender a aprender; autonomía, iniciativa personal y desarrollo emocional. Del mismo modo se trabajan otras competencias más generales como aprender a pensar, a comunicar, a convivir, a conocerse a sí mismo y aprender a hacer.
Objetivos Por tanto, el proyecto BLOK pretende integrar todas estas competencias en el curriculum y establecer y desarrollar estrategias para evaluar esta metodología. Para
ello, los profesores de la Ikastola han recibido la correspondiente formación por parte de formadores de la UPV y han tenido que definir actividades con el objeto de trabajar las competencias básicas y con sus respectivas herramientas de evaluación. Todas las actividades definidas se han reflejado en porfolios y el material se ha publicado en una página web a través de sites. Por último, en mayo, los alumnos y alumnas han llevado a la práctica el proyecto BLOK.
Actividades Para comprender mejor la metodología, cojamos a modo de ejemplo una de las actividades que se han desarrollado en la Ikastola: Quiero ser donante de sangre. La actividad se llevó a cabo en 6º de Primaria y los alumnos y alumnas debieron aprender los pasos que hay que dar para ser donante de sangre, las razones que se dan en una decisión de tal naturaleza, a dónde hay que acudir para hacer el trámite, que condiciones deben cumplirse, etcétera. Luego tuvieron que recoger toda la información en un texto para explicar el proceso a cualquier persona que quiere ser donante. Una metodología similar se utilizó en el resto de actividades definidas: En junio, a hacer piragüismo (organizar una salida); Comida saludable (organización de la comida); Podéis repetírmelo, por favor (deficiencia auditiva), Nosotros también somos inventores (reutilización de materiales), Nuestra primera venta (producir un producto, venderlo y dedicar las ganancias a un proyecto solidario).
sanferminikastola.com orria
15
IKASTURTE BUKAERA / FIN DE CURSO
Ikastolaren eguna Omenaldi berezia Pello Kordoba eta Trini Egillor-i eta Nerea zena denon gogoan Pertsona bat izan da askoren gogoan aurten Ikastolaren Egunean, izan ere joan zen otsailean Nerea Uribe-Etxebarria joan zitzaigun Bulegoetan hainbat urte lanean eman eta gero. Areto Nagusian egin zen ekitaldi instituzionalean omenalditxo xume eta berezia egin zitzaion
16
orria sanferminikastola.com
eta Fermin Iriartek zuzentzen duen Abesbatzak abesti bat eskaini zion. Omenaldiak ere jaso zituzten bi irakaslek, Trini Egillor eta Pello Kordobak, baina beste zio batengatik, aurten jubilatzen baitira. Bestela, Ikastolaren Eguna beti bezala burutu zen, giro onean, eta oraingo honetan eguraldia lagun. Eguna freskoa baina eguzkitsua atera baitzen. Progaman ekitaldi anitz: musika, dantzak, pilota partidak, puzgarriak, eskulanak, LHko 6. mailakoen emanaldia eta dantzaldia. Eguerdian agurraren ekitaldia burutu zen eta amaitutakoan, herri bazkaria polikiroldegian. Ohi bezala, antolakuntza LHko 6. mailako gurasoen ardura izan zen eta dena primeran antolatua zegoen: aparkalekuak, txosna (dekorazio ikusgarria barne), bukaerako bilketa eta garbiketa. Berriz ere, eskerrik asko!!!
IKASTURTE BUKAERA / FIN DE CURSO
Día de la Ikastola Homenaje a Pello Kordoba y Trini Eguillor, y Nerea en nuestro recuerdo
Este año, el Día de la Ikastola tuvo a una persona presente en el recuerdo de muchos y muchas, pues el pasado mes de febrero fallecía Nerea Uribe-Etxebarria después de largos años trabajando en las Oficinas del centro. Se le recordó también en el acto institucional celebrado en el Areto Nagusia, donde se le brindó un sencillo homenaje y la coral que dirige Fermín Iriarte le dedicó una canción. También recibieron su homenaje, pero por distintas causas, los irakasles Pello Kordoba y Trini Egillor, que se jubilan este año. Por lo demás, el Día de la Ikastola se celebró, como es habitual, con buen ambiente, y en esta ocasión con buen tiempo, una jornada fresca pero soleada que animaba a la fiesta y a disfrutar de las muchas actividades del programa: música, dantza, partidos de pelota, hinchables, trabajos manuales, el montaje de los alumnos y alumnas de 6º de Primaria, los bailables... A mediodía tuvo lugar en el Areto Nagusia el acto de despedida de los alumnos y alumnas de Bachiller y, a continuación, la comida popular en el polideportivo. Como es ya tradición, la organización del evento corrió a cargo de los padres y madres de 6º de Primaria y hay que decir que todo estuvo muy bien organizado: aparcamientos, txosna (con una vistosa decoración), y la recogida y limpieza final. Nuevamente, eskerrik asko!!!
sanferminikastola.com orria
17
IKASTOLAREN EGUNA / DÍA DE LA IKASTOLA
18
orria sanferminikastola.com
EKIMEN BERRIAK / NUEVAS INICIATIVAS
Oinez Gailurra Mendizaletasuna eta euskara uztarzten duen proiektua
Zangozako Ikastola organiza por primera vez el proyecto OINEZ GAILURRA. Una iniciativa que está enmarcada dentro de las actividades que desde Zangozako Ikastola se están organizando con motivo del Nafarroa Oinez 2014. Oinez Gailurra nace en Zangozako Ikastola y cuenta con el apoyo y colaboración de la Federación Navarra de Deportes de Montaña y Escalada, Gutarra y Diario de Noticias. El objetivo principal del proyecto es unir el montañismo, práctica deportiva muy ligada a nuestra cultura, y nuestra lengua, el euskera. Oinez Gailurra consiste en la realización de ascensiones o vías de escalada en montes de Navarra, o cualquier otra cumbre que se desee, y apadrinarlas simbólicamente através de página web www.oinezgailurra.com. El apadrinamiento es muy sencillo: se elige el monte o vía de escalada, el día para realizar la ascensión y la cantidad con la que se quiere colaborar. Una vez realizado el apadrinamiento todos los participantes reciben en su domicilio una banderola que les acompañará el día que realicen la ascensión. Una vez en la cima, los participantes deberán hacerse una foto que después enviarán a argazkiak@oinezgailurra.com para que los organizadores del evento puedan recopilar toda la información gráfica de todas las ascensiones y realizar montajes audiovisuales que publicarán a través de la página web y de las redes sociales. La posibilidad de apadrinar y subir al monte permanecerá activa hasta la finalización del Nafarroa Oinez 2014, a finales de octubre. ¡¡Ayúdanos a llevar el euskera y la afición a la montaña a lo más alto!! ¡¡Ánimate a participar!!
Un proyecto que une montañismo y euskara
Zangozako Ikastolak, OINEZ GAILURRA proiektua lehen aldiz antolatzen du. Nafarroa Oinez 2014 dela eta, Ikastolak antolatzen dituen ekintzen barnean kokatzen den ekimena da. OINEZ GAILURRA Zangozako Ikastolan jaiotzen da eta Mendi eta Eskalada kirolen Napar Federakundea, Gutarra eta Diario de Noticias-en laguntza eta babesa dauzka. Mendizaletasuna, gure kulturan erroturik dagoen ohitura gure hizkuntzarekin, euskararekin, uztartzea da helburu nagusia. Ekimenak, Nafarroako hainbat mendi igo edo eskalada bide ezberdinak egitean datza eta tontor hauek era sinbolikoan babesean hartzea. Horretarako, www.oinezgailurra.com webgunea sortu da. Mendia edo eskalada bidea babestu ondoren, diru kopuru sinboliko baten truke, eta igoera eguna aukeratu ostean, partaideak ikurrina edo banderatxo bat jasoko du etxean, igoeran berarekin eraman dezan. Gailurrera iritsita parte- hartzaileek argazki bat atera beharko dute gero antolatzaileei bidali, argazkiak@ oinezgailurra.com helbidera eta hauek argazki guztiekin ikus-entzunezko muntaia prestatuko dute webgunean eta sare sozialetan argitaratzeko. OINEZ GAILURRA egitasmoa, ekainean jarriko da abian, eta mendiak babesean hartu eta igotzeko aukera zabalik izango da Nafarroa Oinez 2014 amaitu arte, urriaren amaieran. Euskera eta mendizaletasuna gorenera eramaten lagun gaitzazu!! Parte-hartzera animatu!!
sanferminikastola.com orria
19
LABURRAK / BREVES
Saioa Oskoz
Ikasle Ohia
Kultura Astea
Abesti saioak, antzerkia eta hitzaldiak Aurten, kultura astearen baitan, saio berezia egin zuten DBHko 3.go ikasleek. Ebaluaketan zehar euskarako eskoletan landutako ahozko euskal literatura aitzakia baliatuz, kantu eta musika emanaldi bat eskaini zen areto nagusian.
Semana cultural Conciertos, teatro y conferencias
Este año, dentro de la Semana Kultural, los alumnos de 3º de DBH realizaron una sesión especial. Aprovechando como excusa los conocimientos trabajados en las clases de euskera en torno a la literatura oral vasca, se organizó un espectáculo de canto y música en el salón principal.
20
orria sanferminikastola.com
Saioa Oskoz Cob-ek, Ikastolako Ikasle ohia eta Ultzama Bailarako Arraitz-Orkin-eko bizilagunak, Eastern Kentucky University-ko emaitzarik gorenena lortu du Kimika Zientzien ikasketetan.
Saioa Oskoz Cob, natural de ArraitzOrkin (Valle de la Ultzama) ha logrado la máxima distinción en sus estudios de Ciencias Químicas en la Eastern Kentucky University.
Summa Cum Laude onarpena lortu du Kimika Lizentziaturan Biokimika Espezilitatean. Halaber, 2010ean Kimikako ikasle onenaren saria lortu zuen eta 2012 eta 2013an Biokimikako Espezialitatearena. Sari hauetaz gainera, EKU tenis taldeko partaide eta buru bezala sariak lortu ditu.
Antigua alumna de la Ikastola, Oskoz recibió el reconocimiento Summa CumLaude en la licenciatura de Químicas, especialidad en Bioquímica. Asimismo, esta joven obtuvo en 2010 el premio a la mejor estudiante de Química y en 2012 y 2013, de Bioquímica. A estos galardones se le suman los premios deportivos como integrante y capitana del equipo de tenis EKU.
Tradiziozko kantutegiari helduz, bai eta kanta garaikideak kontuan hartuz ere, taldekako emankizuna prestatu zuten haien gaineko azalpen txukun batzuk emanez; kantuen esanahiaz haratago, egileak, garaiak eta testuinguruak azaltzeaz gain, hitzaren beraren garrantzia azpimarratu zen saiakera honetan.
“Txoria Txori”, “Jaurrietako kanta” eta “Agur Jaunak”, “Lau Teilatu” eta “Egun da Santi Mamiña”. Borobiltzeko “Kutsidazu bidea Ixabel” antzerkiaren zatitxo bat taularatu zuten, eta ondotik, publikoa kantuan jarri zen azken abesti batekin.
Hona hemen abestu ziren kantuak: “Xalbadorren heriotzean” eta okinen esku-joku zahar bat, “Aitormena” eta
Los estudiantes prepararon un repertorio que mezclaba temas del cantoral tradicional con otros contemporáneos y no se liminaron a cantarlos, ya que la actividad consistió también en analizar a los autores, las épocas y sus contextos y la importancia de las letras. Dentro del repertorio se incluyeron las siguientes canciones: “Xalbadorren heriotzean” y un juego de manos tra-dicional de panaderos, “Aitor
Aste berean Batxilergoan ere hitzaldiak izan zituzten Antxon Arzaren eskutik.
mena” y “Txoria Txori”, “Jaurrietako kanta” y “Agur Jaunak”, “Lau Teilatu” y “Egun da Santi Mamiña”. Para redondear la actuación, se interpretó un fragmenteo de la obra “Kutsidazu bidea Ixabel”, y a continuación todo el público cantó la última canción. La misma semana, los alumnos de Bachiller tuvieron la oportunidad de asistir a sendas conferencias de Antxon Arza.
FOLKLOREA / FOLCLORE
Ikastolan kantuz Lehen aldiz hainbat topaketa egin dira Ikastolan euskal kantuen inguruan
Ikasturte honetan ikastolan lehenengo aldiz, 3 eta 12 urte bitarteko ikasleak, bitan, aretoan elkartu dira kantu topaketa berri hauek ospatzeko. Topaketak abenduan eta apirilean izan dira, abenduan Nafarroaren Egunaren inguruan hain zuzen ere. Aretoa, bai abenduan bai apirilean, lau aldiz bete izan zen, aldiro Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntzako “letra” bera zuten ikasleekin, hau da, HH1A, HH2 A… egun batean, “B”guztiak beste egun batean, eta abar. Modu honetan, elkartu gara adin guztietako ikasleak. Maila bakoitzeko ikasleek abesti bat prestatu behar izan dute topaketa bakoitzerako eta beste ikasleen aurrean abestu. Abesti hauek karaoke moduan prestatuta zeuden eta, horrela, ikusleek ere abesteko aukera izan dute. Helburu edo xedeari dagokionez, euskal kantuen ezagutza handitzen joateaz gain, adin ezberdinetako ikasleak elkarrekin aritzea da. Balorapena baikorra izanda.
Encuentros de canción tradicional La actividad persigue aumentar el conocimiento del folclore vasco Por primera vez, la Ikastola ha organizado a lo largo de este curso dos encuentros en torno a la canción vasca tradicional dirigidos a alumnos de entre 3 y 12 años. Los encuentros se celebraron en diciembre y abril, en el caso de diciembre en torno al Día de Navarra / Euskararen eguna. En ambas convocatorias el salón de actos se llenó, en cuatro ocasiones, y en cada una de ellas cantaban los chicos y chicas de la misma letra de cada curso, HH1A, HH2 A… uno de los días, todos los “B” en otro día y así sucesivamente. De este modo se pretendía reunir a chicos y chicas de diferentes edades. Los alumnos de cada nivel debían preparar una canción para cada encuentro y cantarla ante el resto de compañeros. Las canciones se preparaban con el formato de karaoke, de forma que los espectadores también tuvieran la oportunidad de cantar. Con esta actividad, que ha recibido una valoración positiva, se pretende incrementar el conocimiento de los alumnos y alumnas en torno a la canción tradicional vasca, y también interrelacionar a distintas edades.
sanferminikastola.com orria
21
IRTEERAK ETA JARDUERAK / SALIDAS Y ACTIVIDADES
Aste berdea
DBHko 3.go ikasleak Bertizeko abentura parkera joan ziren. Hiru eguneko egonaldia izan zen, Aste Berdearen barrenean.
Astiz
Haur Hezkuntzako 3.go txikiak Astizen
Urbasa
LHko 5. mailakoak apirila bukaeran Urbasara joan ziren. Han mapak interpretatzen eta Iparrorratza erabiltzen trebatu ziren.
22
orria sanferminikastola.com
IRTEERAK ETA JARDUERAK / SALIDAS Y ACTIVIDADES
Hondarribia
LHko 6.goak Hondarribiara joan ziren hiru egun pasa. Zoragarri!
Urdazubi
LHko 4go mailakoek txango bat egin zuten Urdazubira.
Eugi
Lehen Hezkuntzako 4.goak Eugiko urtegian.
Tribasket
Aurten Tribasket txapelketan 87 taldeek parte hartu dute 6 kategoria ezberdinetan banatuta. Kategoria bakoitzeko lehenengo biek Saskibaloiko Nafar Federazioak antolatzen duen eskolen arteko txapelketan parte hartuko dute ikastolaren izenean, ekainaren 21an.
sanferminikastola.com orria
23