Dit is een uitgave van de Santeon ziekenhuizen
‘ Vertrouw op uw gevoel en durf te vragen. Wat het ook is.’
De zes van Santeon Santeon is de Nederlandse ziekenhuisketen van zes topklinische ziekenhuizen, te weten het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen, Catharina Ziekenhuis in Eindhoven, Martini Ziekenhuis in Groningen, Medisch Spectrum Twente in Enschede, OLVG in Amsterdam, St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht/Nieuwegein.
‘Als je de diagnose borstkanker krijgt, komt er veel op je af. Je hebt allerlei vragen: Word ik weer beter? Welke behandeling is voor mij het beste? Hoe regel ik het thuis en op mijn werk? Bij welk ziekenhuis ben ik het beste af? In dit magazine delen patiënten en zorgverleners van de Santeon ziekenhuizen hun ervaring met de ziekte kanker en de zorg die zij hebben gekregen of hebben gegeven. Hierdoor krijgt u een helder beeld van wat u kunt verwachten als patiënt van een Santeon ziekenhuis. Santeon bestaat uit zes grote topklinische ziekenhuizen die nauw samenwerken. We leggen de lat hoog, omdat we patiënten alleen de beste behandeling en zorg bij borstkanker willen bieden. We delen onderling kennis, innovaties en ervaring en inspireren elkaar om de zorg te blijven verbeteren. Blijkt een bepaalde aanpak goed te werken, dan zorgen we ervoor dat deze voortaan in alle Santeon ziekenhuizen wordt toegepast. Zo zetten we telkens weer stappen vooruit. Bevlogen artsen en verpleegkundigen uit onze ziekenhuizen maken zich hard voor hun patiënten. Het spreekt uit de verhalen in dit magazine. Voor u als patiënt hoop ik dat de belangrijkste conclusie zal zijn dat u er niet alleen voor staat na de diagnose kanker. Dus als u vragen heeft, stel ze gerust. Wij zijn er voor u.’ Namens de zes Santeon ziekenhuizen, Leonique Niessen, directeur Santeon
4
07 O nze zorgverleners staan voor u klaar Wat doen zij voor u? Een aantal uitgelicht. 08 Z orgtraject Van klacht tot nazorg
04 D iagnose Marianne kreeg de diagnose borstkanker. Zij vertelt hoe zij de tijd na die diagnose beleefde. 06 B orstkankerchirurg Slechtnieuwsgesprek
12 12 C asemanager Het vaste aanspreekpunt voor een patiĂŤnt.
10 10 B ehandeling Siska kwam vanwege borstkanker voor het eerst in het Martini Ziekenhuis in maart 2000. Nu, 16 jaar later, kan ze het boek sluiten.
13 K ennisdeling Twee (en dit geval zelfs zes) weten meer dan ĂŠĂŠn. Santeon ziekenhuizen leren van elkaar. 14 E en Santeon behandeling bij borstkanker 15 K anker heb je niet alleen
3
DIAGNOSE
‘ Ik dacht alleen maar, het moet eruit’ Marianne kreeg de diagnose borstkanker
‘ Ik had al even het idee dat er iets mis was met mijn borst. Op een vrijdagavond in bed besloot ik toch maar eens te voelen en stuitte op een knobbeltje. Het zal wel een cyste zijn, hield ik mezelf voor. Dat was ook wat de huisarts dacht, maar hij stuurde me wel direct door naar het CWZ (Canisius Wilhelmina Ziekenhuis) voor een foto. Gelukkig kon ik dezelfde dag ook terecht voor een echo en een punctie. Binnen een dag had ik de uitslag: ik had borstkanker.’ Marianne vertelt hoe zij de tijd na die diagnose beleefde. ‘Paniek, zou je denken, maar het vreemde is dat je direct in een overlevingsmodus schiet. Waar ik nog het meeste mee zat was: hoe vertel ik het mijn familie en vrienden. Mijn zusje en mijn vader had ik immers al verloren aan kanker.
Steeds met de mededeling dat mensen er gerust over mochten beginnen en dat ze me alles mochten vragen.
Het moet eruit
Er tegenaan
Mijn arts had met de plastisch chirurg overlegd hoe hij me borstbesparend wilde opereren en tekende het voor me uit. Hij bereidde me er vast op voor dat bestralen de volgende stap zou zijn. Chemo hoefde alleen als mijn lymfeklieren waren aangetast. Maar eigenlijk maakte het me op dat moment allemaal niet zoveel uit. Een second opinion vond ik ook niet nodig. Ik dacht alleen maar: het moet eruit.
Nu ben ik blij dat ik er altijd zo open over ben geweest. Het liefst stak ik er een beetje de draak mee. Voor mijn gevoel heb ik mezelf zo beter gemaakt.
Even bijkomen Nadat de arts het slechte nieuws had verteld, kregen mijn man en ik bij de gespecialiseerd verpleegkundige (casemanager), ons vaste aanspreekpunt vanaf dat moment, even de tijd om alles te laten bezinken. Dat is fijn, ze ving ons op met een kop koffie en zei dat we alles mochten vragen. Ook later nog, dan konden we gewoon bellen. Bij vertrek gaf ze ons een klapper mee met alle afspraken, namen van artsen, de onderzoeksuitslagen en heel veel praktische informatie. Goed om alles zo bij elkaar te hebben.
Het thuis vertellen Thuis heb ik het eerst mijn zoon verteld, daarna de rest van mijn naaste familieleden en vrienden. Mijn zus reageerde emotioneel, terwijl ik zelf eigenlijk heel zakelijk bleef. Ook op mijn werk heb ik direct iedereen geïnformeerd.
Zelf een gesprek met de arts? Hier een paar tips van lotgenoten: • S chrijf vooraf op wat u wilt vragen, dan weet u zeker dat u niets vergeet. • K omt u alleen? Neem het gesprek dan op met uw mobiele telefoon. • Z org dat u weet bij wie u met vragen terecht kunt.
5
Meer info op www. santeonvoorborstkanker.nl
Ik heb ooit geleerd: als je iets niet kunt veranderen, moet je accepteren dat het zo is. Dat heb ik gedaan. Vervolgens heb ik het heft in eigen hand genomen. En dat is het advies dat ik anderen ook wil geven. Pak jezelf op en ga er tegenaan. Durf op je gevoel te vertrouwen, deel je verhaal, vraag, zoek uit en doe vooral ook leuke dingen. Of zoals ik tegen mijn zoon zei: je kunt achter in de bus gaan zitten en maar zien waar je uitkomt, ik kruip achter het stuur.’ Marianne is inmiddels volledig borstkankervrij.
•
De boodschap kanker verandert je leven in één klap. Borstkankerchirurg Ron Koelemij van het St. Antonius Ziekenhuis besteedt daarom veel aandacht aan het gesprek waarin een patiënt de diagnose borstkanker te horen krijgt. Hij stemt het helemaal af op wat iemand op dat moment nodig heeft. Ron: ‘Ik kom wel altijd direct to-the-point, want een patiënt wil maar één ding weten: heb ik het wel of heb ik het niet?’
E
lk slechtnieuwsgesprek is anders ‘De setting van het gesprek en de reactie van de patiënt bepalen voor mij in belangrijke mate hoe het gesprek verloopt. Daarom gaat het elke keer anders. In principe beperk ik me in het eerste gesprek tot het vertellen van de diagnose zelf. Na het krijgen van zo’n boodschap nemen de meeste mensen namelijk niet veel meer op.’ Sprakeloos ‘De diagnose borstkanker is voor iedereen naar, maar komt bij jonge patiënten extra hard aan. Vooral omdat zij vaak binnenkomen met de verwachting dat het vast loos alarm is. Als dan blijkt dat het toch kanker is, zijn ze sprakeloos en willen ze vooral snel naar huis om er rustig even
Een patiënt wil maar één ding weten: heb ik het wel of heb ik het niet. 6
over na te kunnen denken. Het beste dat je dan kunt doen is troosten en een tweede afspraak maken om later verder te praten. Toch zijn er ook patiënten die het zakelijk benaderen en direct van alles willen weten. Voor hen beantwoord ik tijdens het eerste gesprek al zoveel mogelijk vragen.’ Duidelijkheid bieden ‘Hoe ik de boodschap breng hangt ook af van de ernst van de diagnose. Soms kun je al een goede inschatting maken van de gevolgen en dan vertel ik daar ook over. Als het gaat om een voorstadium van kanker of een kleine kwaadaardigheid bijvoorbeeld. De behandeling is dan te overzien en die grote donkere wolk wordt zo meteen een stuk kleiner.’ Opvang door mammacare ‘Bij het gesprek is overigens ook altijd een mammacare verpleegkundige (casemanager) aanwezig. Zij vangt patiënten achteraf op. Belangrijk want de boodschap moet vaak eerst even bezinken, waardoor veel vragen later pas komen. De meeste van die vragen kan zij direct beantwoorden. Bovendien regelt de mammacare verpleegkundige veel voor een patiënt. Zo vullen we elkaar mooi aan.’
•
(een aantal uitgelicht) ‘ Naast de best mogelijke zorg, wil ik de patiënt het gevoel geven dat ik hem of haar help de juiste keuze te maken en volledig voor diegene door het vuur ga. Vertrouwen geven en krijgen, dat is heel belangrijk.’ Grard Nieuwenhuijzen, chirurgoncoloog Catharina Ziekenhuis
‘ Voor de patiënt wil ik een veilig baken zijn in een heftige en verwarrende periode in haar leven.’
‘Ik weet hoe ontzettend belangrijk het is voor patiënten om snel duidelijkheid te krijgen over de diagnose. Daarom proberen ik alle diagnostische onderzoeken zoveel mogelijk op 1 dag te plannen.’ Eveline Crul, radioloog OLVG
Trudy Dupont, casemanager
‘Ik behandel mensen die allemaal anders zijn, met hun eigen vragen, wensen en angsten. Door de tijd te nemen, door échte, persoonlijke aandacht te geven, probeer ik hen te ondersteunen in het behandeltraject.’
borstkanker St. Antonius Ziekenhuis
Anja Jonkman, radiotherapeut Medische Spectrum Twente
‘ Ik begeleid patiënten bij de veranderingen die door de ziekte kanker op alle levensgebieden kunnen ontstaan. Dat is zowel op relationeel, sociaal, emotioneel als maatschappelijk en praktisch nivo. Dat is de kracht van mijn werk.’
‘ Bijdragen aan welbevinden en zelfvertrouwen: Door wat misvormd is geraakt weer natuurgetrouw te herstellen ontstaat het gevoel een periode af te sluiten en de blik op de toekomst te richten. Of het nu gaat om het maken van een nieuwe borst of het sluiten van een wond, het helpt verwerken en draagt bij aan de vitaliteit en levenslust.’ Erwin Heine, plastisch chirurg Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
Trees Smit, medisch maatschappelijk werker Martini Ziekenhuis
7
Het zorgtraject Een patiënt met de diagnose borstkanker wordt zo snel mogelijk gekoppeld aan de casemanager. Een casemanager (ook wel regieverpleegkundige genoemd) is het vaste aanspreekpunt gedurende het hele traject in het ziekenhuis. Start onderzoeken: Voor patient en naasten vaak zwaar door de onzekerheid over wat er aan de hand kan zijn.
Bevolkingsonderzoek Klacht
Diagnostisch traject Bij verdenking op borstkanker
Uitslag geeft mogelijk aanleiding voor nader onderzoek
1
2
3
De huisarts wordt op alle belangrijke momenten geïnformeerd, bijvoorbeeld: • a ls de patiënt een (voorlopige) diagnose borstkanker krijgt • a ls het behandelplan vaststaat • n a de 1e chemo, de
Verwijzing ziekenhuis
Diagnosegesprek
operatie (en uitslag), de serie radiotherapie • n a het nazorggesprek
De patiënt of de huisarts maakt de afspraak in het ziekenhuis. De snelheid van de afspraak hangt samen met de aard van de klachten en een inschatting van de ernst van de situatie.
8
We willen de patiënt graag duidelijkheid bieden. Dit doen we zo snel als mogelijk is. Het diagnosegesprek kan in een aantal gevallen zelfs direct na de onderzoeken plaatsvinden.
Soms is na het diagnosegesprek en voor het MDO nog aanvullend onderzoek nodig.
Behandeltraject
Er wordt een behandelschema gemaakt. Binnen een vastgestelde tijd worden alle benodigde afspraken ingepland en de casemanager houdt in de gaten of alles volgens plan verloopt. De patiënt gaat naar verschillende behandelaars afhankelijk van het soort behandeling: chemo, bestraling, operatie, etc. Volgorde van behandelingen kan verschillen.
Multidisciplinair overleg
Gedurende het hele traject wordt in de gaten gehouden (bijvoobeeld met een ’lastmeter’) of een patiënt extra steun nodig heeft in de vorm van fysiotherapie, een dieet, psychische steun etc.
Multidisciplinair Overleg (MDO) In het MDO komen o.a. alle betrokken specialisten bijeen op een vast moment. Het MDO wordt zeer nauwkeurig voorbereid. In het overleg worden de onderzoeksuitslagen en het voorgestelde behandelplan besproken. Per patiënt wordt door de betrokken specialisten een behandeladvies gegeven. Het MDO komt ten minste 1x per week bijeen, zodat ook de voortgang aan de orde kan komen.
4
5
6
7
8
Nazorggesprek Adviesgesprek
In het adviesgesprek krijgt de patiënt behandelopties en de mogelijke consequenties toegelicht (ook niet behandelen kan een optie zijn). Als de patiënt na het advies een besluit neemt, dan is het behandelplan vastgesteld.
Nazorg Afspraak om de resultaten van de behandeling en de nazorg te bespreken. Bij nazorg hoort meestal ook een plan voor controlemomenten, in het ziekenhuis of bij de huisarts.
Bij nazorg is meestal sprake van gedeelde zorg van de huisarts, het ziekenhuis en eventuele andere behandelaars.
9
BEHANDELING
‘ Kom maar op, dacht ik. Ik wil nog zoveel’ Siska had borstkanker
Siska kwam vanwege haar borstkanker voor het eerst in het Martini Ziekenhuis in maart 2000. Nu, 16 jaar later, kan ze het boek sluiten. Bijna dan. Alleen een tepelreconstructie staat nog op haar agenda. Het gaat goed met Siska. Ze is weer volop aan het werk, maar de weg die ze moest, gaan was lang. Zo’n beetje elke hobbel die een borstkankerpatiënt maar tegen kan komen, kwam op haar pad. Dat neemt niet weg dat ze haar verhaal graag vertelt om lotgenoten te kunnen helpen. ‘Ik herinner het me nog precies. Op 4 april 2000 kreeg ik bij het Martini Ziekenhuis een borstsparende operatie aan mijn linkerborst, gevolgd door een serie bestralingen. Tijdens de controles bleek alles schoon. Na 3, na 6 maanden, na een jaar en al die jaren erna. Maar in 2009 voelde het ineens niet meer goed. Ik weet nog dat ik tegen mijn dochter zei ‘ga je mee, want ik vertrouw het niet.’ Mijn gevoel bleek te kloppen er zat weer een tumor in dezelfde borst.’
Eraf dat ding Gelukkig kon ik weer terecht bij dokter Glade, de arts die me de eerste keer ook had geholpen. Met hem kan ik goed praten. Omdat uit onderzoeken bleek dat er geen uitzaaiingen waren, vroeg ik of ik na onze zomervakantie geopereerd kon worden en dat was goed. Borstsparend opereren kon alleen niet meer, omdat ik al bestraald was, daarom besloot ik zelf voor een amputatie. Ik was heel resoluut. Ik dacht alleen maar: eraf met dat ding. Ik wilde geen chemo. Mijn oncoloog, dokter Kuenen, had daar na overleg begrip voor. Het bleek achteraf ook niet nodig, want de tumor was maar klein. Ik heb dus nooit chemo gehad, maar kreeg wel 5,5 jaar hormoontherapie. Dokter Kuenen heeft me uitgebreid verteld over wat dit inhoudt en wat de bijwerkingen kunnen zijn: vermoeidheid, stemmingswisselingen, gewichtstoename en een vervroegde overgang. Ik ben gelukkig alleen wat aangekomen.’
Reconstructie met de rugspier
Elk behandelplan is teamwork Onderzoeksresultaten worden in Santeon ziekenhuizen altijd besproken tijdens een overleg waarbij alle betrokken specialisten aanwezig zijn. Uw diagnose en behandelvoorstel komen dus met zorg tot stand. Iedereen heeft er over meegedacht.
10
Een jaar lang droeg Siska een borstprothese. Siska: ‘Ik wilde nog geen reconstructie. Eerst wilde ik rust in mijn hoofd.’ Maar na een voorlichtingsavond besloot Siska uiteindelijk toch tot een borstreconstructie met behulp spierweefsel uit haar rug. ‘Plastisch chirurg dokter Kemler heeft de operatie uitgevoerd. Ik ging er vol positiviteit in. Kom maar op, dacht ik. Ik heb een lieve man en kinderen en wil nog zoveel. De operatie verliep goed. Erna moest ik nog zo’n 10 dagen blijven. Het enige jammer nu is eigenlijk nog dat mijn huid bij die borst er door de bestraling ‘wolkerig’ uitziet.’
Eindelijk rust De rust in haar hoofd waar Siska zo op hoopte, kwam helaas niet. ‘Mijn lichaam had me in de steek gelaten’, vertelt ze. Nadat de borstkanker was teruggekomen, vertrouwde ze haar lijf daardoor niet meer. Daarom besloot
ze dokter Glade te vragen ook haar rechterborst te verwijderen, preventief. Die had aan een half woord genoeg. Hij zei: we zitten al 14 jaar met jou in deze vicieuze cirkel, dat mag. In januari 2015 is de borst met een directe reconstructie geamputeerd. Ik heb nu in beide borsten een prothese. Een met rugspierweefsel en een na een expander (een ballonnetje dat langzaam de huid oprekt voordat de prothese wordt geplaatst), maar het maakt voor mij geen verschil.’
Ambassadrice Siska is inmiddels ambassadrice voor Pink Ribbon. Zo hoopt ze lotgenoten een hart onder de riem te kunnen steken. ‘Je kunt wel een hele dag blijven chagrijnen om wat je overkomt, maar met positiviteit kom je verder’, zegt ze en lacht dan: ‘Ik ben wel harder geworden. Als ze thuis klagen over keelpijn, denk ik - jeetje mina - keelpijn, dat gaat wel weer over.’
•
Siska’s tips • V raag altijd door als u iets niet snapt. • L uister goed naar uw lichaam, dan bent u uiteindelijk sneller de oude. • V ertrouw op uw gevoel en durf te vragen. Wat het ook is. • M eer info op www.santeonvoorborstkanker.nl
11
CASEMANAGER
Als patiënt in een Santeon ziekenhuis heb je voor al je vragen een aanspreekpunt: je casemanager. Oncologieverpleegkundige Ilona Bisschops van OLVG was er als casemanager vanaf dag één voor Caroline, bij wie tijdens een bevolkingsonderzoek een afwijking in haar borst was gevonden. Ilona: ‘We zien elke nieuwe patiënt die hier binnenkomt. Nog voordat ze de verschillende onderzoeken krijgen en de dokter zien.’ Caroline: ‘Ilona heeft me stap-voorstap uitgelegd wat er allemaal ging gebeuren. Daardoor was ik meteen meer op mijn gemak.’ Ilona: ‘Aan het eind van het eerste gesprek geef ik mijn kaartje met een 06-nummer en mijn mailadres, zodat ze me altijd kunnen bereiken.’ Caroline lacht: ‘Dat heb ik eigenlijk maar één of twee keer hoeven gebruiken. Ilona was me altijd voor.’
Cruciale momenten Ilona: ‘Op cruciale momenten zorgen we voor een afspraak of we bellen even. Vlak na de eerste onderzoeken bijvoorbeeld. Gewoon om te vragen hoe het gaat en om te kijken of alles duidelijk is.’ Caroline: ‘Dat heb je nodig. Die eerste ochtend in het ziekenhuis gebeurt er namelijk zoveel.’ Ilona: ‘Patiënten onthouden doorgaans maar zo’n 10% van alles wat ze wordt verteld. Onderzoek heeft dit aangetoond en het is echt zo. Dat is ook niet gek. Er komt zoveel op je af. Daarom zijn wij er om patiënten op te vangen, hun vragen te beantwoorden en nog een keer iets uit te leggen.’
12
Caroline: ‘Bovendien weet Ilona alles van het hele traject. Zodoende kon ze me ook helpen toen ik van oncoloog wilde wisselen.’
Een luisterend oor Ilona: ‘Ik zie patiënten altijd bij de intake, vlak voor de operatie en 3, 6 en 12 maanden na de operatie. Dat betekent niet dat je op andere momenten niet welkom bent. Als je tegen iets aanloopt kun je me altijd bellen of mailen, ook na een jaar nog.’ Caroline: ‘Ik vond het altijd prettig dat ik na een gesprek met een arts nog even bij Ilona terecht kon, want juist dan zit je vol vragen. En het was fijn dat ik ook mijn verhaal bij haar kwijt kon.’
Advies van Ilona Ilona: ‘Om het allemaal overzichtelijk te houden, adviseer ik patiënten altijd om alles in stappen te blijven bekijken. Als je eenmaal de diagnose borstkanker hebt gehad, ben je ineens patiënt. Dat is niet te bevatten. Je ziet veel patiënten dan overschakelen op de automatische piloot.’ Caroline: ‘Op overleven.’ Ilona: ‘Precies, maar daardoor krijgen de meesten na verloop van tijd een terugval.’ Caroline: ‘Ik weet nog dat je mij erop wees dat een gesprek met een psychologe altijd mogelijk is. Ik dacht toen, ik kom er zelf wel uit. Maar achteraf ben ik blij dat ik het heb gedaan.’ Ilona: ‘Dat dacht ik al. Daarom zei ik ook: al ga je maar voor één keer.’
•
Een vast aanspreekpunt voor elke patiënt De meeste patiënten die de diagnose kanker krijgen, hebben het gevoel dat ze terecht komen in een achtbaan. Omdat er vaak snel gehandeld moet worden zien ze in korte tijd allerlei specialisten. Bovendien zijn er belangrijke beslissingen te nemen. Daarom krijgt elke kankerpatiënt bij de Santeon ziekenhuizen een gespecialiseerd verpleegkundige als vast aanspreekpunt: de casemanager. Een professional die de weg in het ziekenhuis weet en u kan adviseren, maar ook dingen voor u regelt en u zo ontlast.
Artsen en verpleegkundigen uit de Santeon ziekenhuizen delen hun kennis en ervaring voor de beste zorg, ook op het gebied van borstkanker. Om van elkaar te leren gaan ze regelmatig bij elkaar in de ‘keuken’ kijken. Zo liet Medisch Spectrum Twente zich inspireren door successen in andere Santeon ziekenhuizen bij de organisatie van de oncologische zorg in het nieuwe ziekenhuis. Renate Brinks en Ingeborg Siekmans van het Oncologisch Centrum van Medisch Spectrum Twente bezochten in 2015 bijvoorbeeld het kankerinstituut van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven.
Alle disciplines bij elkaar Sandra van Lieshout teamleider polikliniek oncologie van het Catherina Ziekenhuis: ‘In het Catharina Kanker Instituut zitten alle disciplines bij elkaar die bij de behandeling van kanker betrokken zijn. Radiotherapie, inwendige geneeskunde, chirurgie, gynaecologie en longgeneeskunde bijvoorbeeld. De lijnen zijn hierdoor kort. De artsen hebben naast elkaar spreekuur en kunnen gemakkelijk even met een medebehandelaar overleggen. Zo winnen we een hoop tijd.’
Meer artsen zien op een dag Renate: ‘Het bezoek aan het Catharina Kanker Instituut was een bron van inspiratie. Het werkbezoek viel mooi samen met de plannen die we in Enschede hadden om in ons nieuwe ziekenhuis een multidisciplinaire oncologiepoli in te richten. Zo konden we ervaringen zien en horen, die we hebben meegenomen naar Twente. De behandeling van patiënten met kanker is een proces waarbij veel verschillende zorgprofessionals betrokken zijn. Goede communicatie, overdracht, dossiervoering en bewaking van de voortgang zijn noodzakelijk, daar besteden we veel aandacht aan.
Verschillende medische specialisten houden hier gelijktijdig spreekuur. Doordat alles zo dicht bij elkaar zit, kunnen patiënten nu op één dag meerdere specialisten bezoeken, zonder dat ze het hele ziekenhuis door hoeven. De korte lijnen tussen zorgprofessionals onderling en met de patiënt dragen bij aan de kwaliteit en het schept vertrouwen.’
Patiënt centraal Ingeborg: ‘We doen er alles aan om de patiënt de beste behandeling te geven. Ons ziekenhuis biedt de nieuwste technieken, daar zijn we trots op. Daarnaast is het ook mogelijk om gebruik te maken van de opties in andere Santeon ziekenhuizen. Zo kunnen sommige patiënten uit het MST in het Catharina Ziekenhuis terecht voor een behandeling waarbij tijdens de operatie ook bestraling gegeven wordt. Ook daarin werken we samen.’
•
SANTEON ZORG
zes zekerheden De
van Santeon
1
U wordt in een topklinisch ziekenhuis behandeld waar hooggespecialiseerde zorg en voorzieningen voorhanden zijn
2
Artsen uit de Santeon ziekenhuizen kijken bij elkaar ‘in de keuken’ en komen zo tot de beste behandelingen
3
De Santeon ziekenhuizen hebben veel ervaring. We behandelen meer dan 11% van de patiënten in Nederland
4
In een Santeon ziekenhuis kunt u rekenen op zorg op het juiste moment: snel waar het moet en we nemen meer tijd als dat kan en wenselijk is
5
De Santeon ziekenhuizen hebben aandacht voor de gevolgen van de behandeling op uw leven
6
De Santeon ziekenhuizen hechten waarde aan goede communicatie met u en uw familie
14
Een Santeon behandeling Hoewel de kwaliteit van onze zorg in Nederland, ook de borstkankerzorg, in vergelijking met andere landen relatief hoog is, is er op veel aspecten verbetering mogelijk en nodig. Santeon is in 2010 opgericht om open samenwerking tussen de zes Santeon ziekenhuizen te stimuleren, met als doel de medische zorg te verbeteren door continue vernieuwing. Om tot deze vernieuwing te komen, werken de mensen van de Santeon ziekenhuizen met elkaar samen. Artsen en verpleegkundigen uit de zes Santeon ziekenhuizen kijken bij elkaar ‘in de keuken’ en komen zo tot de beste behandelingen. Op het gebied van borstkanker doen wij dit op twee manieren: • D oor onze zorgprocessen met elkaar te delen en te vergelijken. • D oor onze behandelresultaten te delen en te vergelijken. Als een ziekenhuis op een bepaald aspect van de borstkankerzorg beter scoort dan de andere ziekenhuizen, dan nemen de andere ziekenhuizen dat voorbeeld over. Hierdoor leggen we de lat hoger dan de landelijke norm vereist. Omdat alle Santeon ziekenhuizen deze verbeteringen doorvoeren noemen we dat ‘een Santeon behandeling.’ Een Santeon behandeling biedt u een aantal zekerheden waar u tijdens en na de behandeling. Het blijft niet bij de verbeteringen die de zes Santeon ziekenhuizen nu al hebben doorgevoerd. Een Santeon behandeling wordt continu bijgesteld aan nieuwe normen. Deze worden dan ook in alle zes Santeon ziekenhuizen ingevoerd. In het filmpje kwaliteit van zorg bij kanker kan beter leggen Santeon artsen uit wat de samenwerking oplevert voor patiënten: www.santeonvoorborstkanker.nl/ nieuws/santeon-in-lifestylexperience/
NAZORG Ziet u e
Tips?
en punt
Borstkankervereniging Nederland (BVN) is een patiëntenorganisatie voor iedereen die te maken heeft (gehad) met borstkanker en/of erfelijke belasting. Zij streven naar een zo goed mogelijke kwaliteit van borstkankerzorg, kwaliteit van leven en het versterken van de eigen regie. De BVN is sinds enige tijd actief betrokken bij de kwaliteitsprogramma’s van Santeon, waarin patiëntervaringen en patiëntbelangen een waardevolle plek krijgen.
waarop onze zo we rg kunn en verb Meld he eteren? t bij uw ziekenh beste zo uis. De rg kunn e n we im alleen b mers ieden a ls we w wat pati eten ënten b elangrij k vinden.
Krijgt u de diagnose kanker? Weet dan dat u er niet alleen voor staat. Zelfs als u geen partner heeft. Mensen vinden het alleen maar fijn als ze u ergens mee kunnen helpen, juist omdat ze
Sites voor meer informatie
verder zo machteloos staan.
Borstkanker
Revalidatie
Schroom dus niet om hulp te
www.borstkanker.nl
www.huidtherapie.nl
www.santeonvoorborstkanker.nl
www.herstelenbalans.nl
Algemeen
Palliatief
www.santeon.nl
www.palliatief.nl
vragen aan familie, vrienden of de buren. En weet dat ook uw huisarts kan bemiddelen bij het regelen van thuiszorg. Handige tips voor mantelzorgers staan op www.kankerwiehelpt.nl/ gevolgen-en-steun/zorg-thuis/ mantelzorg-37.html
www.kwf.nl www.kanker.nl
Erfelijkheid
www.oncoline.nl (richtlijnen zorg)
www.stoet.nl
www.kanker.nl
www.erfocentrum.nl
www.sibopmaat.nl (bijwerkingen medicatie)
www.erfelijkheid.nl
www.cijfersoverkanker.nl www.hdi.nl (psychologische zorg) nvfl.fysionet.nl/ (fysiotherapie lymfologie) www.independer.nl (vergelijk van zorg) www.ipso.nl (zorg en ondersteuning)
Colofon
Concept: Mixe, in opdracht van Santeon Eindredactie: Laura van den Boogaard Redactie: Dymph Essenstam Fotografie: Sander Morel Vormgeving: Paula Tel Foto voorzijde: Ex-patiënte borstkanker Siska (pagina 10) 15
Santeon Herculesplein 38, 3584 AA Utrecht, info@santeon.nl, +31 30 25 24 180, www.santeon.nl Medisch Spectrum Twente Koningsplein 1, 7512 KZ Enschede Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100, 6532 SZ Nijmegen Catharina Ziekenhuis Michelangelolaan 2, 5623 EJ Eindhoven Martini Ziekenhuis Van Swietenplein 1, 9728 NT Groningen St. Antonius Ziekenhuis Soestwetering 1, 3543 AZ Utrecht • Koekoekslaan 1, 3425 CM Nieuwegein OLVG Oosterpark 9, 1091 AC Amsterdam • Jan Tooropstraat 164, 1061 AE Amsterdam