ƨȈȈƬnjǗ ȅŚƦǼNjƙǁ ȆȇǃǁƧȁ ȆǰȇÈ ǁƢǛƚǗ ňơǁƢǯƾǼȇÈ Ȃƻ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ǹơǂÈȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ƢǯƧƽ ȅǁƧƽ ÏÏ ƧǁƢǷƿ ÎÐÖÎňơƾǻƨƦȇÈ ǁ
ǁƨLJȁȂǻǁƨLJ DzÈ LJƨƟ ȆƸdzÈ ƢLJ ǂLJƢǻ śLJȁȂǻ ȅǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȆǸȈƷƧǁ ǁơƿƨǿ ǹơǁƨLJȁȂǻ ȅƨƬLJƧƽ ƽơǀǻ DzȈǟƢǸLjȈƟ ȅǂǗƢƟ œȈƥƨƷ ƤdzƢǣ ƨȈǷǁȂƟ ƪLJƨƥǁƨLJ ȅƽƨŧƨƟ ǁƢȈNjƚǿ ƮȇƢƫ ǁȁȂƯƢǧƨƬLjǷ ƽơǃƢƟ Ǖǁƨƥ ȁƿƢƬǻȂǷ ƨȈǷǁȂƟ ƪLJƨƥǁƨLJ
1391 رێبەندانی
2
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƪLJǂÈÊ ȈƯ
Ò ǁƢƫȁǁƨLJ تیۆری جه‌یمز رۆزێنا :چوارچێوه‌یه‌کی تیۆریک بۆ تێگه‌یشتن ل ه سیاسه‌ته‌کانی کۆماری کوردستانÖ ......................................................... ÏÒ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰȈƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǰnjǰÈȈƫ ȁ ǺƫƢȀǰÈȈƯ ȅǁƢǯƚǿ وتووێژی گۆڤاری «بیری خوێندکار» له‌گه‌ڵ به‌رێز «سۆران که‌رباسیان» سهبارهت به کۆماری کوردستان ÑÐ......................................... ÓÔ ơƽȁȁǀÈȈǷ ȅƨǼȇÈ ȁƢƟ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ هێزی پێشمەرگە لە کۆماری کوردستان ÕÎ.................................. È ÖÎ DZƢƫ ȆǰÈ ȈǻȁȂƥơǁ ȁ ǺȇŚNj ȆǰÈȈǻȁƨƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
3
رێبەندانی 1391
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
4
رێبەندانی 1391
سەروتار سەروتارسەروتار سەروتار سەروتار سەروتار كەیهان یووسفی
5
ǹƢȇ ȆȇǃƢǻƢNj ƨdz ǂÊ Ư ȁ ljƚƻ ňơƿƙǁ ȆǯƙŚǓ ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ǁƨǿ Ȇǯƙǂȇƽ ȅƚǿ ƨƥ NJȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ƨȇƨȇƧȁƨƫƨǻ ȁƨƟ ȆȈƫƨǷƢǿƨǻ ȁ ƩƨǴÈ ƻƨLJ ȅǁƢǗƿƙǁ ȅƧƽƨLJ ƾǻƨǓ Ȇǯƙǂȇƽ ƨdz ơƾǼȈǛƢǻ ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ȆȈǰȈƬdzƚƯƚƟƿ ļȁƨǰdzÈ ƨǿ È ƨǯƢƻ ǵƨƟ ƧȂȈǼȈƥ Ƨȁƨȇƚƻ ƨƥ ȆNjƚƻƢǻ ȁ DZƢƫ ȅȁơƽȁȁǁ ǁƙǃ ơƽȁȁƽǂƥơǁ ǹơǁƚƫƢƬǰȇƽ ȆȇǃơȂƻǁÊ ƨNj ȆȈǻȐǸǴǷ ňƢƯƧǁÊ ƚǗ ƨƫƧȁȂƥ ǁƢƳǁƙǃ ƧǃƙŚƯ È Ŗȇǁƨǻ ȅƨƫƢȀǰȈƯ È ǁÊ ƨƥ ƨdz NJȇƽǁȂǯ ŅƨǗ ȁ ƨǓȁƢǻ ňƢǯƧǁƚƫơǂưǸȈƟ È ȁ ƨƥ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆȇƾǻƧȂȈƯȁƢǿ ȁ ļƨȈǯƨȇ ňȁȂƥƨǻ ȁ řȈȇƢƟ ļƧŚNjƨǟ È ňƢǼǷƿȁƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňơǁƨǯŚǗơƽ ŖLJƧƽ ȅǃơǂǷƢƟ ƨƫƨǻȁȂƥ ǁƢƳ ǹƢȇƧƽ ȁ ǹȁȂƥƨǻ ȁ ȆȇȁȂƫǂǘǯƨȇ ňȁȂƥƨǻ ƨƫơȁ ƽǁȂǯ ȅǃơȁȏ ȆdzÈ Ƣƻ ƨdz ƽǁȂǯ Ƣƫ ȁ ƧȁȂƫǂǗǁƧȁ ǹƢȇǁƙǃ ȆǰdzÈ ƨǯ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁƢƫȂǗ ňȁȂƥǃơȁȏ ƨȈȈǘǻƧƽ ǭƨȇ ȁ ȆȇȁȂƫǂǘǯƨȇ ňȁȂƥƨǻ ƧȁƨƟ ƪȈƥ ơƾ È dzÈ ƨǗƨdz ȆNjƨǯȁȂǻƨǿ ǹơƽǁȂǯ ļƢƥƨƻ řƬnjȇƨǗƨǻ ǵƢǯƢƟ ƨƥ ŖLJƨƥǁƨƥ ƨƫƚƥ ƨǯ ȁ ƢǼȈǿ È ȆǷƨǿǁƨƥ ƨǯ ȅƧǁƢƫȂǗ ȁƨƥ ǹơƾųǁƨLJ ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È ȅƚǯ DZƨǗƨdz ƨǯ ȅƨȈǟǁƨNj ƨǻơǁÊ ƚǗ ȁƨƥ ȅƾǻƢǬdzÈ Ȃƻ ƨǯ ȅƨǻȁȂǷǃƨƟ ȁƨƥ ňǂȇÈ ƽƚǷ Ȇǯƨȇƚƥȁ ǖǻƧǁ ƢǼȈǿ È ȅƽƨƥ ȅƚƻ ƨdz ǂƬnjȈƯ È ňƢǯƧȁƨǼƫȁȁDŽƥ ȅƨǘȈƳ È ƨƫƧȁȂƥ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ȅǃơȂźơǁƢǗǃǁ ȅƧȁƨǼƫȁȁDŽƥ ƨƥ Ȇnjƻƨƥ ǵƨǯ ȁƨƟ ȁȂǷƨǿ ȅơǁÊ ƧǁƨLJ ȁ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢǯƨdzÈ ƙǁ ȆȇǃƢǻƢNj ƧȁƨǻȁȂƥƚƻƨƥǁÊ ƧȁƢƥ ȁ ȅǃƢǻƢNj ȅǁÊ ƨƯ ȁƨƥ ȆǓƨǯ ǹȁȂƦȇƨǿ ƨǯ ȅƨǻƢȈƫǁȂǯȁ ƧȁƨǻƨǯƧƽ ȅƽƢȇ ƨǻȉƢLJ ȁ ǹƨǯƧƽ ƧȂȈdz ȆLJƢƥ È ȁƧǁƨƥ ȆȈǻƢũȂǟ ȅǁƚƫơǂưǸȈƟ ƧȁȐǷ ǵƨƥ řȈȇơǃ ÎÖ ȅƧƽƨLJ ƨdz ƨdz ƨȈȇǁƚƫơǂưǸȈƟ ǵƨƟ ȆȈƫƨȈȇǁơƾƫȉƨLJƧƽ Ȇ dzÈ ƙǂÊ Ƭǻƚǯ ƩơȁǁÊ Ƨƽ ǹȁȂƥǃơȁȏ È ȁ Ǻȇǂƥ ǁƙǃ ǹƢǯƨǻơƾdzÈ ƨǿǁƨLJ ȁ ȁȂƥ ǃơȁȏ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨNjƨƥ ǁƨLJ ǹǂȇÈ ƽȂǷ ȆǰȇÈ ǁƢƫȂǗ ňȁȂƥƨǻ ǵȉƨƥ ǹơƽǁȂǯ ȂȈǻ È ƨdz ȁȂƥ ǂƫǁƙǃ ȅƧǀȇÈ ǁ ƪȈǻơȂƬƥ ȁ ƪ Ȉƥ ƨǻơǃơȂƻƧȁƨƫƨǻ ȆǯƨȇƨǯƙŚƥ ȅǂǘ dzÈ ƨǿ ƨǯ ȁȂƫȁƨǰnjȈƯ ȁ È È È ƪLjǰNj ȅƚǿ ƧȁȂƥ ǹƢǯƧƽǁȂǯ řƬLjƼǰȇÈ ǁ ȁ ŔLjƼǯƨȇ ƚƥ ǮȇÈ ǂƫƨǓ ƨƬȈƦƥ È ƨǻƢǻơƾdzÈ ƨǿǁƨLJ ȁƨƟ Ȇǯƨȇ ȅơȁƽ ƨdz ǭƨȇ ňƢǼȈǿ È È ȅǁÊ ƨNj Ƣƫ ƧȁƧƽǃƚǻ ȅƧƽƨLJ ňƢǯƢƫƧǁƨLJ ƨdz ǹƢǯȏƢǫƨƫ ȁ DZȁƨǿ ȆǓǁƨǗƨƟ ǹȁȂƥ ǹơȁơǂǧ ȆȈǻƢũȂǟ ļȉƨLJƧƽ ǂȇÈ ƿ ňƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ňƢȀȈƳ ȆǷƨǯƨȇ ȁ ǁƢƳƢǫ ļȉƨLJƧƽǂȇÈ ƿ ƨdz ƨǯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨNjƨƥ ȁƨdz ƧȁƨǻơȁƨǔȈƯ È ƨƥ ǵƨǯ ȁ ǃơȁȏ ǁƙǃ ǹƢǯƨǻơƾdzÈ ƨǿǁƨLJ ȅƧǁƢǷƿ ȁ ƧǁƢƥƨǫ ȁȂƥ ǹƢǯƨȈȈǻơǂȈƟ È 1391 رێبەندانی
6
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅƨǯƨǻơƾdzÈ ƨǿǁƨLJ ǹƢȈǼȇǂƫȁƢǓǁƨƥ ňƢȀȈƳ ȆǷƨǿȁȁƽ ȅǁÊ ƨNj NJȈƯ Ƣƫ ƧȁȂƥ È ȆǯƨȈȈƯ ȁ Ŗȇǁƨǻ Ȇǰ ȇ ǁƢƫȂǗ ȅƨǯƧǁƢƫȂǗ NJȇȁƨƟ ƨǯ ȁȂƥ ǭƢǰNj ȅƚǰũ È È ƨƥ ȅƚƻ ȁȂƥ ňơȂƬȇƨǻ ȁȂƥ ơƽ ȆȇơǁƨǗƧŚNjƨǟ ȁ ƧŚNjƨǟ ȂȈǻ È ƨdz ƩƢǰƥ ǁƢȇƨƫ ƧȁơǁƨǘǠǫơȁ ŖLjȈdzƢǻƚȈLJƢǻ ȆǰȇÈ ǁƢƫȂǗ ňƢǯƨŻơƽơǁƢƯ ȆNjǁƢǷ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ȅơǂǓǁơȂǓ ƨdz ȁ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÑ ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅȁƢǻ ǂȇÈ ƿ ƨdz ƪȇÈ ǁƽƧƽ ÈŅ ȆȈLJƢȈLJ ȆǰȈǻƢȈǯ ňƾǻƢȇƨǗơǁ È ƨƥ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰȈNjƨƥ ǁƨǿ ƨdz ȅƽǁȂǯ ȆǯƢƫ ljƨǯȁȂǻƨǿ Ƣƫ ƨǯ È ȆȈƫƨƦȇƢƫ ƨƥ ȁ ƽǁȂǯ ȅȁȁǀȈǷ ƨdz ƨǣƢǻƚǫ ȁƨƟ ȁ ƩƢǯƧƽ ȆLJƢƥ ƧȁƨȈȇǃƢǻƢNj È ȁ ȅǁƧȁƧǁƨLJ ƨdz ǂÊ Ư ȅƨǰƫȁȂdz ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ňơƽǁȂǯ ƚƥ ƪȇÈ ƽ ǁƢǷƿƨƟ ƨƥ ǹƢȇƨǯƧȁȁǀȈǷ ȁơƽȁȁǁ È ȁ ƧȁơǂLJȁȂǻ ǁƨLJ ƨdz ȅǁƙǃ ǁƢǷƚǯ ňƢǯƧȁơƽȁȁǁ ȁ ƩƨǴÈ LJƨƻ ȁ ǁƢǷƚǯ ǃơȁȏ ƨdzÈ Ƣƻ ȁ ƩȁƨǰLJƧƽȁ ƨǷƧƽǁƨLJ ȁƨƟ ňƢǯƨȈȈLJƢȈLJ ƨǠȈǫơȁ ǁƨLJ ƨdz Ƣƫ ȆǓƨǯ Ƨȁơǂǯ ȁƢǓǁƨƥ ȅƧȁƨǼȇǀȇÈ Ȃƫ ȁ ƧȁƨǼȈdzÈ ƚǰȈdz È ňƢǯƧDŽȈǿ È ƨƥ ȁ ƨƥ ƧȂȈǻơȂƬǻƢȇƨǻ ƨǻơȁƨǼȈdzÈ ƚǰȈdz ȁȂǷƨǿ ȁƨƟ ś ȈÈ ǴÈ ƥ śǻơȂƫƧƽ ljƨǯȁȂǻƨǿ È ǹƨǰƥ ǍȂƫȁȁƢƫ ǁƢǷƚǯ ňƢǯƨȈȈǘǻǂǗ ȁ Ƣǿƨƥ ƪLjȇȂȈƯ ȅƧƽơǁ È ƨƥ Ȇnjƻƨƥ ȅƨƬLJơǁƢƟ ȁ ƢǼȈǿ Ǯ ȈƯ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ƨǯ ȅƧȁƨƟ È È ƨǯ ǂƫ ňƢǯƨǼȇǁƨƯơǁ ȁ ǹơƾdzÈ ƨǿǁƨLJ ƪnjǗ ȅƨǻơȁƨǔȈƯ È ƨƥ ȅƨǯƧǁƢƫȂǗ È ǹǂȇÈ ƽƚǷ ȆLJƢȈLJ ȆǰȈƥDŽȈƷ ȁȂƥƨǿ ȆȈǼȈȇƢƟ ȁ ȆȇƧŚNjƨǟ Ȇǯƨȇƨǘǻơȁǁ È ȆǰȈƫǁƢƯ ňȁȂƥƨǿ ȁȂƥ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆǰȈǷǁƚǨƫȐƯ ȁ ƨǷƢǻǁƨƥ ǹƧȁƢƻ ȁ È È ƨǻƢȈǷƧƽǁƨLJ ȁ ȁȂƫȁƨǰnjȈƯ ȁ ƨǷƢǻǁƨƥ řƬNjǁÊ ơƽ ȁ ȆLJƢȈLJ È ȆǰȈǻȐƯ È ȁ ǮȈƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆǰȇÈ ǁƢƫƚǗ ňƾǻƢǓ ƚƥ ȁȂƥ ǮȇÈ ǁƢǯƚǿ È ǁƢǷƚǯ ňƢǯƨƬLJơȂƼNjƢƬnjÊȈǿ DZƢLJÓÔ ňȁȂƥǁƨư Ȉƫ ȅơȁƽ ƨǯ ƨǻƢǼȈƦǠǫơȁ È ǹƢȇƨǯƧȁƨǼƫȁȁDŽƥ ȁ ǹƢȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨƬLJơȂƻ ȅǁƧƾǷȉƧȁ ȅƨǯƧǁƨǰƥ ȁ ƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ȁ ƨdzƢƫȂǷ ƨƥ ȁ śǻơȁǂÊ ƥ ȆȈdz ƽǁȁ ǎƥƧƽ ȁ ƨųǁƨLJ Ȇ ȈƳ ǁƙǃ ƨǯ ȅƧȁƨƟ È È È ȁ ǁƧǀȇÈ Ȃƫ ȁƢǻ ƨƥ ǮȇÈ ƾǼȈǿ Ȇ dz ƢǗȁǂǗ ƧȁƨǼȇƧƾƥ È Ņ ȅ ǁ ȁƢƟ ƧȁƨȈȈǼȈƦǠȈǫơȁ Ê È ňơǁƨǯŚǗơƽ ňƢǯƨȈȈƫƢǟȐƬȈƟ ƧƾǻƧȁƢǻ ƨƥ ǁƨLJ ȅȁơŚǘȇÈ ǂǯƨƥ ȅǁƨdzÈ ƚǰȈdz È ǍȁƨĔƢȇƽ ƨǯ ƨȈȈLJƢȈLJ ňƨȇȏ ǮȇƾǼȈǿ ȅǁƚƻ ƨǓȁȂǷ ǹƢȇ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È ǹƨƦƥ ơƾȈȇÈ ǁÊ ȏ ƨƥ ȁ ǹƨǰƥ ǁơƽƨNjȁƨƻ ȅƨǯƨǼȇǂÊ ȇÈ ǃ ƧȁȁǀȈǷ ȁ ǁƢǷƚǯ È ƨǣƢǻƚǫ ȁ ǵƧƽǁƨLJ ȁƨdz ǹƢȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ŖLJơȂƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ 1391 رێبەندانی
7
23 ژمارە، بیری خوێندکار
È ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ Ƣƫơȁ ȆȈLJƢȈLJ ȆǰȈƫǁƢƯ ňȐƯ ȁ DZȁƨǿ ȆǷƨǿǁƨƥ ȁ È ǵƨƟ ȆǰȇƨNjƚǗ ǁƨǿ ƨdz ȁ ơƽƙǂÊ ǷƨƟ ňƢȀȈƳ ƨdz ȆǓǁƨǗƨƟ ȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƪȇÈ Ś Ê Ǘƨǻ ȁƢǓǁƨƥƨdz ȆȈǯƧǁƨLJ ȅǁƨƬǯƢǧ ȅǁȁƧƽ ƪȇÈ ǂǻơȂƫƢǻ ơƽƨǻƢȀȈƳ ȆȇƚƻȁƢǻ ȅǁƨƬǯƢǧ ƨdz ƨǘƴȈƥ È ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňȁȂƦƬLJȁȁǁƽ ƨdz ƨƥ ǹƢǯƨƬLJƧȁǁƧƽƢǻ ƧǁƨdzÈ ƚǰȈdz ǵȉƨƥ ƧȁȂƥƨǿ ȅǁȁƧƽ NJȈǯƧǁƧƽ ȅǁƨƬǯƢǧ È ǹơƾǻƢǯƨȈȈǯǁƧƽ ƨǠǫơȁ ňƽǂǯƨƬLJƨƳǁƨƥ ȆdzÈ ȁƨǿ ƨdz ƢȈǻƨƫ ǹƢȇƚƻ ȆdzÈ ƢǗȁǂÊ Ǘ ȆǯƨȇƨǘdzÈ ƨƥ ƨƫƚƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȁ ƨǯƙǃƨǻ ȆǰȈÈ dzÈ ȁƨǿ ljƨǷƨƟ ƨǯ ǁƨǿ ƨdz ǁƨƥ ȁ ơƽƽǁȂǯ ȆǯƢƫ ȅȁȁǀȈǷ ȅƨǗƽƢȇ ƨdz ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆȇǃƢǻƢNj řȇ ǂÊ ȇÈ ǃ È ȅƧȁƨƫƨǻ ȅƨdzÈ ƢLJ ǹƢȇƧƽ ļƢƥƨƻ ȅȁȁǃƧǁƢƟ ȁ ƪLJơȂƻ ȆǷƨǿǁƨƥ ǮȈƬNj È ƧȁȂƥ ƽǁȂǯ ňơǁǃƨǷơƽ NJȈƯ È ňȉƢLJ ȁ ǁƢǷƚǯ ȆǷƧƽǁƨLJ ňƢǯƨǠȈǫơȁ ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ Ƣƫơȁ NJȇǁƢǷƚǯ ňơǁǃƨǷơƽ ƨdz NJȈƯ ȁ ǁƢǷƚǯ ȅǁƢƫȂǗ ƢǿƧȁǁƨǿ ȁ ǁƢǷƚǯ È ȅƨdzÈ ƨǷƚǯ Ƣƫơȁ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ȁ ǁƢǷƚǯ ňȁȂƥ Ǯȇơƽ ƨdz ȅƨǗDŽȈƻƢƟ È ƨƫȁƨǯǁƧƽ ȁ ǁƢƫȂǗ ȁ ƨȈȈLJƢȈLJ ƨǻƢȈǯ ȁƨƟ ƨǯ ƩƢƻƧƽǁƧƽ ǹƢǷƚƥ ǭ ƿ ǁơƽǁȁȂǼLJ ơƽƨǰLJƨƫǁƨƥ ƢȈǧơǂǗȂƳ ƧȂȈǓǁơȂǓ ȁƨdz ȅƚƻ ƨȈȇȁȁǀȈǷ È È řƫǂǗȁƢǓǁƨƥƨdz ǎƥ ȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ řȈǻơȁǂÊ Ȉƫ ȅƚLJƢƟ ȁ ƧȁƧƽǂǯƨǻ È ǹƢǯƧƽǂǰLJƧƽ ƧǁȁȂǼLJ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆǯƨȈȇƾǻƧȂȈƯȁƢǿ ȁ ļƢƥƨƻȁƢǿ ȆǷƨǿǁƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È ĺDŽȈƷ ǹǂȇÈ ƽƚǷ ȆǰȈƥDŽȈƷ ȆȈǼȇÈ ȂǼȇÈ ǁ ȆǰnjȈƫ ǂȇÈ ƿ ƨdz ƨǯ ȁȂƥ ȁȊƥǁƨƥ È ǁƨǿ ƩƢǿ ǵƨǿǁƨƥ ơƽƨǼȇÈ ȁ ǵƨǯ ȆǯƨȇơȁƨnjȈƯ È ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆǯƨȇƨǓǁƢƯ ǁƨǿ ƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢǯƨǯƢƫ ƙǂÊ ǷƨƟ ƨǯ śǼȈƥƧƽ ƨNjƨȇƚƥ ȆǯƨȇƨǗǂÊ ƥ ǭƧȁ ȁ ǹƨǯƧƽ ƧǁƢǷƚǯ ǵƨdz DžƢƥ ƧȁƨȈȇǃƢǻƢNj ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƧȁȂƫǂǗ ȆȈƳ ơƾǻƢȈȇǁƧȁƧƽƢȇ ƨdz Ǻȇ ǂÊ ȇÈ ǃ È ȁ ǁƢǷƚǯ ňơǂǗƚƟ ȁȂǷƨǿ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ȅƽƢȇ ƪȈƥ ǃƙŚƯ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ È
1391 رێبەندانی
8
23 ژمارە، بیری خوێندکار
تیۆری جه‌یمزرۆزێنا: چو ا ر چێو ه‌یه‌کی تیۆریک بۆ تێگه‌یشتن ل ه سیاسه‌ته‌کانی کۆماری کوردستان رێبوار
9
لێکدانه‌و‌ه و تاوتوێکردنی ڕووداو‌ه مێژووییه‌کان ب ه تایبه‌ت ئه‌گه‌ر شوێنی ن ل ه واڵت ه له حاڵی گه‌ش ه و دیکتاتۆرلێدراوه‌کاندا بێ ،ب ه هۆی که‌مبوونی ڕووداوه‌کا سه‌رچاوه‌کان یان الوازبوونیان ،کارێکی ئاسان نییه .ل ه الیه‌کی تره‌و‌ه لێکدانه‌وه‌ی سیاسه‌ته‌کانی کۆماری کوردستان ب ه هۆی گرنگی و خۆشه‌ویستی ئه‌و کۆمار‌ه ل ه الی جه‌ماوه‌ری کوردستان ،کارێکی هه‌ستیاره .به‌اڵم ئه‌گه‌ر بمانهه‌وێ ئه‌زموون ه تاڵ و سه‌رنه‌که‌وتووه‌کان دووپات نه‌بنه‌وه ،ناچارین خه‌سارناسییه‌کی زانستی له‌سه‌ر ڕووداو‌ه مێژووییه‌کان بکه‌ین. ساڵی 1941بریتانیا و سۆڤییه‌ت به‌شی باکوور و باشووری ئێرانیان داگیر کرد و دیکتاتۆری ڕه‌زاشا بێ به‌رگرییه‌کی ئه‌وتۆ رووخا .ناوچه‌ی نێوان باشوور و باکوور که کوردستانی باکووری ئێرانیشی ده‌گرته‌وه ،هێزێکی ده‌وڵه‌تی ئه‌وتۆی تێدا نه‌مابوو و گه‌لی کورد به‌ره‌به‌ر‌ه خۆی بۆ پڕ کردنه‌وه‌ی که‌لێنی ئه‌منییه‌تی و کۆنتڕۆڵی ناوچ ه کوردییه‌کان ئاماده ده‌کرد .له ڕاستیدا ئهوه ده‌رفه‌تێکی مێژوویی بوو ک ه به هۆی سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی بۆ گه‌لی کورد ڕه‌خسابوو و بۆ جارێکی دیک ه ئه‌و گه‌له‌ی له ده‌ست دیکتاتۆڕی ڕزگار کردبوو .هه‌ڵبه‌ت سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی ک ه له‌و ناوچه‌یه له الیه‌ن هێزه هاوپهیمانهکانهوه بهڕێوه ده‌چوو ن ه به هۆی الیه‌نگری ل ه گه‌ل ه چه‌وساوه‌کان به‌ڵکوو وه‌کوو ڕێگه‌یه‌ک بۆ یارمه‌تی گه‌یاندن ب ه هێزی هاوپه‌یمانی و سه‌رکه‌وتن له شه‌ڕی جیهانی دووه‌م به دژ ئاڵمانی هیتلری و دواتر بۆ پاراستن و پهره پێدان ب ه به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانیان هه‌وڵی ده‌دا و هه‌ر چه‌شن ه یارمه‌تی و پشتیوانییه‌کی ئه‌و زلهێزان ه ته‌نیا ده‌توانین له‌و چوارچێوه‌یه‌دا هه‌ڵسه‌نگێنین و ئه‌گه‌ر له شوێنێکیش ڕه‌وشێکی تایبه‌تیان په‌سه‌ند کردووه ،ئهوه له بەر ناچاری و ب ه هۆی کاریگه‌ری فاکتۆری ناوچه‌یی له کاتێکی هه‌ستیاردا بووه. که‌وایه ،خاڵی گرنگ ل ه په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ باسی سیاسه‌ت و سیسته‌می نێونه‌ته‌وه‌یی و کاریگه‌ریان له‌سه‌ر پێکهێنانی ده‌رفه‌تی پێویست بۆ ڕزگاری به‌شێک ل ه کوردستان و دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان ل ه 22ی ژانویه‌ی 1946دا، ئه‌وه‌ی ه ک ه نابێ وا بیر که‌ینه‌وه کۆماری کوردستان یه‌کسه‌ر ب ه هۆی داگیرکردنی ئێران ل ه الیه‌ن هاوپهیمانهکانهوه دروست بوو و به‌و هۆیه‌وه کۆمار خۆی هیچ کاریگه‌رییه‌کی نه‌ده‌توانی له‌سه‌ر بۆچوونی هێزه هاوپه‌یمانه‌کان ،چ چه‌پ یان ڕاست ،دابنێ .ب ه پێچه‌وانەوە من پێم وایه هه‌ر واڵت یان گه‌مه‌که‌رێکی ناوچه‌ییش بیری خوێندکار ،ژمارە 23
10
رێبەندانی 1391
ده‌توانێ له کات و بارودۆخی له‌باردا کاریگه‌ری له‌سه‌ر بڕیاری زلهێزه‌کان دابنێ ک ه سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی ده‌ستنیشان ده‌که‌ن. چاوخشاندنێک ب ه تیۆرییه زاڵه رۆژئاواییه‌کان – له نئۆڕئالیسته‌کانه‌و‌ه تا نئۆلیبراڵه‌کان و کانستراکتویسته‌کان – ئه‌و ڕاستییه بۆ ئێم ه ده‌رده‌خا ک ه سه‌رجه‌م ئه‌و تیۆریان ه حه‌ز و مه‌یلێکیان بۆ چاوپۆشین ل ه گرنگیدان ب ه ده‌وڵه‌تی نه‌ته‌وه‌یی ،وه‌کوو گه‌مه‌که‌رێکی سه‌ره‌کی سیسته‌می نێونه‌ته‌وه‌یی ،ب ه تایبه‌ت ل ه نێوان واڵت ه له حاڵی گه‌شه‌کان ،هه‌یه؛ ڕێک هه‌ر ئه‌و حه‌زه‌شیان بۆ چاوپۆشین ل ه ڕۆڵی گروپه ناده‌وڵه‌تییه‌کان ل ه سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی هه‌یه.ل ه ئه‌نجامدا، ئه‌وان ب ه گشتی کاریگه‌ری سیاسه‌تی دهرهوه له‌سه‌ر ڕه‌وشی ناوخۆیی – بریتی ل ه ڕه‌وشی کولتوری ،کۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری ،سیاسی ،ده‌روونناسی ،یان ئاوێته‌یه‌ک له‌وان– ل ه به‌ر چاو ناگرن و تێیدا بێ خه‌به‌رن .ل ه بە بەراورد له‌گه‌ڵ واڵت ه پێشکه‌وتووه‌کان ئه‌و کەم‌وکوڕییه ل ه بابه‌ت واڵت یان یه‌ک ه جوگرافییه ل ه ن ک ه کێشه‌کانی تێپه‌ڕین(گذار) – بریتی ل ه ڕه‌وشی کولتوری، حاڵی گه‌شه‌کا کۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری یان سیاسی – زۆر جار کاریگه‌رییه‌کی به‌رچاوتری له‌سه‌ر چوارچێوه و به‌ڕێوه‌بردنی بڕیاره‌کانی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌وان هه‌یه،زۆر جددیتره .نئۆڕئالیسته‌کان پێداگری له‌سه‌ر چۆنێتی دابه‌شکردنی تواناییه‌کان ل ه نێوان ده‌وڵه‌ته‌کان ده‌که‌ن له حاڵێک دا که نئۆلیبراڵه‌کان جه‌خت له‌سه‌ر گرنگی ته‌شه‌نه‌ی ده‌زگا نێونه‌ته‌وه‌ییه‌کان ده‌که‌ن و کانستراکتویسته‌کانیش سه‌رنجی خۆیان خستووه‌ته سه‌ر کاریگه‌ری نۆرم ه جیهانییه‌کان. که‌وای ه ئێم ه پێویستمان ب ه بۆچوونێکی وردتر هه‌ی ه تا بتوانین ئه‌و الیه‌ن و فاکتۆر‌ه گرنگان ه ک ه له‌سه‌ر بڕیاره‌کانی ده‌وڵه‌ته‌کان کاریگه‌ری داده‌نێن ،ده‌ستنیشان که‌ین و به‌م جۆره ده‌توانین ڕووداوێکی مێژوویی وه‌کوو کۆماری کوردستان باشتر تاوتوێ بکه‌بین .فاکتۆری مرۆیی ،وات ه به‌رپرسه سیاسییه‌کان ک ه بڕیار‌ه سیاسییه سه‌ره‌کییه‌کان ده‌ستنیشان ده‌که‌ن له هۆکاره جۆربه‌جۆر‌ه ده‌رونی و چوارچێوه‌ییه‌کان کاریگه‌ری وه‌رده‌گرن .لێره‌دا به مه‌به‌ستی لێکدانه‌وه‌ی چونێتی بیرکردنه‌وه‌ی بڕیارده‌رانی کۆماری کوردستان ،تیۆری «جه‌یمز رۆزێنا» ک ه یه‌کێک ل ه لێکۆڵه‌رانی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی ه تاوتوێ ده‌که‌ین. «جه‌یمز رۆزێنا» پێنج هۆکاری سه‌ره‌کی که ل ه بڕیاردانی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی واڵته‌کان کاریگه‌ری داده‌نێن ،ده‌ستنیشان کردووه ک ه بریتین له :هۆکاری بیری خوێندکار ،ژمارە 23
11
رێبەندانی 1391
که‌سایه‌تی ،هۆکاری ڕۆڵ و ته‌شکیالت ،هۆکاری ئیداری و بیرۆکراتیک ،هۆکاری بگۆڕه نه‌ته‌وه‌ییه‌کان و هۆکاری بگۆڕی سیسته‌ماتیک .هه‌ڵبه‌ت ده‌بێ ئهوه بڵێم ک ه ئه‌و پێنج هۆکاره‌ی سهرهوه له ده‌ستنیشان کردنی بڕیار و سیاسه‌ت ه ناوخۆییه‌کانیش کاریگه‌ری به‌رچاویان هه‌یه و بۆیه له‌و وتاره‌دا هه‌وڵ ده‌ده‌ین له‌و هۆکارانه بۆ هه‌ڵسه‌نگاندن و تاوتوێکردنی سیاسه‌ته ناوخۆیی و ده‌ره‌كیە‌کانی کۆماری کوردستان که‌ڵک وه‌رگرین. – 1هۆکاری یه‌که‌م بگۆڕ یان پارامێتری که‌سایه‌تی ب ه خوێندنه‌وه‌ی تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی تاکی بڕیارده‌ر یان ڕێبه‌ر ،ده‌توانین ل ه تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی سیاسه‌تی دهرهوه و ناوه‌وه‌ی ئه‌و واڵت یان یه‌ک ه جوگرافیای ه تێبگه‌ین. ب ه خوێندنه‌وه‌ی پێکهاته‌ی هزری ،چینی کۆمه‌اڵیه‌تی و یان پێگه‌ی کۆمه‌اڵیه‌تی ڕێبه‌ر و تایبه‌تمه‌ندیی ه ئه‌خالقییه‌کانی -تایبه‌تمه‌ندییه کاریزماییه‌کان ،ڕاده‌ی خۆبه‌گه‌وره‌زانی(نارسیسم) ،توڕ‌ه بوون (ناڕێکی کۆمه‌اڵیه‌تی) ،هێوربوون ،بنه‌ماڵ ه و مه‌زهه‌ب -ده‌توانین زانیاری ل ه بابه‌ت متمانه‌ی بڕیارده‌ری کۆتایی و یان هۆکاری سه‌ره‌کی له بڕیاردان و پێکهاته‌ی سیاسه‌تی ئه‌و ده‌وڵه‌ته ب ه ده‌ست بێنین. قازی موحه‌ممه‌د له ته‌مه‌نی چل و شش ساڵی ب ه سه‌رۆک کۆماری کوردستان هه‌ڵبژێردرا .سه‌رۆک کۆمار جگه ل ه زمانه‌کانی کوردی ،فارسی ،تورکی و عه‌ره‌بی، ئاشنایی له‌گه‌ڵ ئینگلیسی و فه‌رانسه‌ییش هه‌بوو .په‌رتوکخانه‌که‌ی پڕ بوو له بەرهەمە وێژه‌یی و مێژووییه‌کانی ئه‌و زمانانه .ئه‌و هه‌ندێک چیرۆک و شانۆنامه‌ی مێژوویی و نیشتمانیشی نووسیبوون :وه‌کوو درامی «سه‌الحه‌ددین» ک ه له‌وێدا شه‌ڕی کوردی ب ه دژ خاچپه‌ره‌ستان ده‌گێڕایه‌و‌ه و هه‌روه‌ها شانۆنامه‌ی «دایکی نیشتمان» ک ه چاره‌نووسی گه‌لی کوردی پاش واژۆکردنی ڕێککه‌وتننامه‌ی سێ الیه‌نه‌ی «سعدآباد»ل ه نێوان ئێران و عێراق و تورکیه ( )1937نیشان ده‌دا. سه‌رۆک کۆمار که مرۆڤێکی زۆر ب ه ڕه‌وشت و خواپه‌ره‌ست بوو ڕواڵه‌تێکی کز و تا ڕاه‌یه‌ک زه‌ردی هه‌بوو ک ه ئه‌و ڕه‌نگ زه‌ردییه ب ه هۆی نه‌خۆشی گه‌ده‌وە تووش هاتبوو. قازی موحه‌ممه‌د ل ه پاش مه‌رگی باوکی و ل ه ساڵی 1310ب ه پێی ده‌ستووری بیری خوێندکار ،ژمارە 23
12
رێبەندانی 1391
ده‌وڵه‌تی تاران وه‌کوو قازی و دادوه‌ر ده‌ستنیشان کرا .ئه‌و به پێچه‌وانه‌ی ئه‌و دادوه‌ران ه که‌وا زوو ب ه زوو ده‌نگ و بڕیاری خۆیان ده‌گۆڕن ،ئه‌گه‌ر ل ه پێوەندی لە گەڵ بابه‌تێک دا پاش لێکدانه‌وه‌ی پێویست و له به‌ر چاو گرتنی سه‌رجه‌م الیه‌نه‌کان ،ده‌نگ یان حوکمێکی ده‌رکردبایه ،ئه‌گه‌ری گۆڕانی ئه‌و مه‌حاڵ بوو. ئه‌و سهبارهت ب ه بابه‌ت ه سیاسی و کۆمه‌اڵیه‌تی و ئابوورییه‌کانی سه‌رده‌می خۆی، شاره‌زایی و زانیاری باشی هه‌بوو. بێ شک قازی موحه‌ممه‌د خاوه‌ن باوه‌ڕێکی قووڵ ،نه‌ترسییه‌کی بێ وێنه ،و ئاماده‌ی گیان به‌خت کردن بوو ،ک ه ئاستی هۆشیاری زۆر و دڵ فراوانی ئه‌و تا ڕاده‌یه‌کی زۆر ئه‌و که‌سایه‌تییه‌ی نه‌رم و نیان ده‌کرده‌وه .سه‌رۆک کۆمار نیشتمانپه‌روه‌رێکی ب ه باوه‌ڕ و تووند بوو و ئه‌گه‌رچی الیه‌نگریی سۆڤییه‌تی په‌سه‌ند کردبوو ،به‌اڵم تا سه‌ر نیشتمانپه‌روه‌رێکی به باوه‌ڕ و بێگه‌رد مایهوه و تووشی گه‌نده‌ڵی نه‌هات و هه‌ر ئهوه وای له‌و کرد که زۆربه‌ی هاوشارییه‌کانی ،جگ ه ل ه تاقمێکی که‌م ،الیه‌نگری بن و وەدواکه‌ون. ل ه الیه‌نی هزرییه‌وه ،سه‌رۆک کۆمار ن ه مارکسیست بوو ،نه سوسیالیست و ن ه لیبراڵ .ئه‌و ڕێبه‌رێکی زانای بزاڤێکی ڕزگاریخوازی نه‌ته‌وه‌یی و ڕێبه‌رێکی نه‌ته‌وه‌یی کوردی خاوه‌ن بیرۆکه‌یه‌کی گهوره بوو .به‌اڵم بۆچوونه‌کانی ڕۆژ به ڕۆژ ل ه بۆچونه‌کانی مارکسیسته‌کان نزیکتر ده‌بوونه ،و تا کۆتایی ژیانی متمانه‌یه‌کی قووڵی ب ه یه‌کێتی سۆڤیه‌ت هه‌بوو. سه‌رۆک کۆمار به‌و تایبه‌تمه‌ندیانه‌ی سهرهوه ده‌یتوانی زۆر زیاتر له ڕووبه‌ری ژێر ده‌سه‌اڵتی خۆی ڕێبه‌رایه‌تی بزاڤی ڕزگاریخوازی و دێمۆکراتیکی کورد بکات .هه‌ربۆی ه خوالێخۆشبوو بارزانی الیه‌نگری و پشتیوانی هه‌مه الیه‌نه‌ی خۆی بۆ قازی موحه‌ممه‌د و کۆماری کوردستان ده‌ربڕی .به‌اڵم سەرەڕای ئه‌و تایبه‌تمه‌ندی ه به‌نرخانه ،که‌م ئه‌زمونی و متمانه‌ی زۆر ب ه سۆڤیه‌ت ،چاوی سه‌رۆک کۆماریان ل ه ڕاستییه‌کانی سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی به‌ست بوو .هه‌روه‌ها خۆ به‌ستنه‌و‌ه ب ه بڕیاری سۆڤیه‌ت ل ه بابه‌ت ڕزگارنه‌کردنی ناوچه داگیرکراوه‌کانی دیکه‌ی کوردستان و قه‌تیس هێشتنه‌وه‌ی کۆمار ل ه جوگرافیایه‌کی زۆر بچووک، ئه‌وی ل ه باڵوکردنه‌وه‌ی ئامانجه‌کانی کۆمار و هه‌نگاونان بۆ مه‌به‌ستێکی گه‌وره‌تر دوور کرده‌وه .کۆماره‌کانی کوردستان و ئازه‌ربایجان هه‌روه‌ها ده‌یانتوانی ڕێگ ه بۆ ڕوخانی دیکتاتۆری په‌هله‌وی خۆش که‌ن و خه‌ڵکی ناوچه‌کانی دیکه‌ی ئێران بیری خوێندکار ،ژمارە 23
13
رێبەندانی 1391
له‌گه‌ڵ خۆیان ڕێکخه‌ن ،به تایبه‌ت ئه‌و کات که خه‌ڵکی ئێران له دیکتاتۆری و سه‌رکوتی ره‌زاشا به تووندی بێزار ببوون .به‌اڵم خۆبه‌ستنه‌و‌ه به بڕیاره‌کانی سۆڤیه‌ت له‌و بوارانه‌دا ئه‌وانی له بڕیاردانی گرنگ بۆ پهره پێدان به ئامانجه‌کانی خۆیان و ئێرانییه‌کان دوور خسته‌وه .ڕه‌نگ ه هه‌ر ئه‌و بابه‌ت ه و متمانه‌ی زۆر ب ه سۆڤیه‌ت بووه‌ته هۆی ئه‌وه‌ی که له‌گه‌ڵ بڕیاری پاشه‌کشه‌کردنی هێزه‌کانی سۆڤیه‌ت ل ه ئێران ڕێبه‌رانی کۆماری کوردستان هیوایه‌کیان ب ه ئیدامه‌دانی خه‌بات و به‌رگری کردن له کۆمار نه‌مێنێ و زۆر ب ه ئاسانی خۆیان ب ه ده‌سته‌و‌ه بده‌ن و کۆمار بده‌ن ه ژێر تیغی دیکتاتۆری. – 2هۆکاری ڕۆڵ و رێكخستن ئه‌و هۆکاره چاودێر ل ه سه‌ر شێوازی ڕه‌وتی ڕێکخراوه‌یی ل ه دۆخ ه قه‌یراناوییه‌کان و ل ه سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌یه .هه‌ر ده‌وڵه‌تێک خاوه‌ن ڕێکخراو‌ه و داموده‌زگاگه‌لێکی به‌رباڵوه ،ک ه ب ه مه‌به‌ستی به‌ڕێوه‌بردنی ئه‌رکگه‌لێک پێک هاتوون و ده‌بێ هه‌ڵسوکه‌وتی به‌شێکی زۆر له خه‌ڵک ڕێک بخه‌ن .به واتایه‌کی دیک ه هه‌ڵسوکه‌وتی یه‌ک ده‌وڵه‌ت به‌سراوه‌ته‌وه ب ه هه‌ڵسوکه‌وتی ڕێکخراوە چاالکەكان ل ه ناو ئه‌و ده‌وڵه‌ت ه که ڕیزبه‌ندێک له ده‌ستورکار و ستاندارده‌کانیان بۆ ده‌ستنیشان کراوه. هه‌روه‌کوو یاری تۆپی پێ که سه‌رکه‌وتن تێیدا په‌یوه‌ندی به دوو هۆکاره‌و‌ه هه‌یه :تایبه‌تمه‌ندی تاکه‌که‌سی یاریزان ک ه به پێی ئه‌زموونی یارییه‌کانی پێشوو ب ه زانستێک ک ه ل ه ده‌سته‌ی یاریزانه‌کان ،شوێنی یارییه‌که و ڕێسای یارییه‌ک ه ڕۆڵی خۆی ده‌گێڕێ و دووه‌م ئه‌و ئەركە یەكەمین وپێویستیانەیە ک ه له ڕێگه‌ی بااڵنسێره‌و‌ه پێشنیار ده‌کرێ .که‌وایه هه‌ر تاکێک خاوه‌ن ئه‌رک و پێگه‌یه‌که ک ه ل ه رێگه‌ی به‌جێگه‌یاندنی ئه‌و ئه‌رکەو‌ە زوتر به مه‌به‌ست ک ه هه‌مان سیاسه‌تگوزاری به‌جێی ه ده‌گا. ل ه ساڵی 1317دا ،کۆمه‌ڵه‌ی ژ.ک که ئامانجەكەی شه‌ڕ دژی فاشیسم و ژیانه‌وه‌ی ئازادی نه‌ته‌وه‌ی کورد بوو ،ب ه شێوه‌ی نه‌هێنی دروست بوو و رۆژ ب ه رۆژ چاالکییه‌کانی زیاتر په‌ره‌یان ده‌ساتند .ل ه به‌هاری ساڵی 1322دا ،لە پاش به‌ڕێوه‌چوونی یه‌که‌م لێژنه‌ی ڕه‌سمی قازی موحه‌ممه‌د ب ه نێوی نه‌هێنی «بینایی» ب ه ڕه‌سمی ئه‌ندامه‌تیی ئه‌و ڕێکخراوه‌ی وه‌رگرت. ل ه 25گه‌الوێژی 1324ل ه شاری مه‌هاباد و ب ه ئیمزای 71که‌س له که‌سایه‌تیی ه بیری خوێندکار ،ژمارە 23
14
رێبەندانی 1391
باوه‌ڕپێکراوه‌کان و ئه‌ندامانی ڕێکخراوی کۆمه‌ڵه‌ی (ژ.ک) باڵوکراوه‌یه‌ک ده‌ر‌چوو، ک ه له‌وێدا هه‌واڵی دامه‌زراندنی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستان باڵو کرایەوه و هه‌روه‌ها ئامانج ه 8مادده‌یه‌که‌ی حیزبی دێمۆکرات له‌وێدا ب ه چاپ گه‌یی .ل ه خه‌زه‌ڵوه‌ری ئه‌و ساڵه ،یه‌که‌مین لێژنه‌ی حیزب بهڕێوه چوو و پاش نووسینی ئه‌ساسنامه و مه‌ڕامنامه‌ی حیزب ،ئه‌ندامانی کۆمیته‌ی ناوه‌ندی پێکهاتوو ل ه 43 که‌س هه‌ڵبژێردران و له هه‌مان لێژنه‌دا قازی موحه‌ممه‌د وه‌کوو سه‌رۆکی ئه‌و کۆمیته‌ی ه هه‌ڵبژێردرا. ل ه دووی ڕێبه‌ندانی 1324دا ،به الیه‌نگری و پشتیوانی بیست هه‌زار که‌س، پێکهاتوو ل ه عه‌شیره و ڕوناکبیران و زۆربه‌ی خه‌ڵکی ناوچه ،حکومه‌تی کۆماری کوردستان دامه‌زرا و قازی موحه‌ممه‌د وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری حکومه‌تی کوردستان هه‌ڵبژێردرا. دیار‌ه قازی موحه‌ممه‌د که هه‌ڵگری دوو ڕۆڵی سه‌ره‌کی ،چ وه‌کوو سکرتێری حیزب و چ وه‌کوو سه‌رۆک کۆمار بوو ،بڕیار و هه‌ڵسوکه‌وتی ئه‌و که بێ گومان بێ ڕاپرسی ئه‌ندامانی ده‌سته‌ی ڕێبه‌ری حیزب و وه‌زیره‌کانی ناو کابینه‌ی ده‌وڵه‌تی کوردستان نه‌بوو ،کاریگه‌ری سه‌ره‌کی له‌سه‌ر سیاسه‌ته ناوخۆیی و ده‌ره‌كیە کانی حکومه‌تی کۆماری کوردستان هه‌بوو .به هه‌ر حاڵ ئه‌و وه‌کوو هه‌ڵبژێردراو و نوێنه‌ری ڕاسته‌قینه‌ی خه‌ڵک ده‌رکه‌وتبوو و هه‌م خه‌ڵکی کوردستان و هه‌م ئه‌ندامانی حیزب و وه‌زیره‌کان ،باوه‌ڕێکی قوڵیان به تێگه‌یشتن و کارزانی و دڵسۆزی نواندنی سه‌رۆک کۆمار ل ه به‌ڕێوه‌بردنی کار وباری حوکمڕانی واڵت دا هه‌بوو. کۆماری کوردستان یه‌که‌م ده‌وڵه‌تێکی مۆدێرنی کوردی بوو که ل ه ڕێگه‌ی حیزبێکی سه‌رده‌میانه‌وە دامه‌زرابوو .حیزب پێکهاتبوو ل ه به‌شی جۆربه‌جۆر ک ه توێژ‌ه کۆمه‌اڵیه‌تییه‌کانی کۆمه‌ڵگای کوردستانی له‌خۆ ده‌گرت .به‌و جۆره به‌ره‌به‌ر‌ه حیزب خۆی بۆ به‌شداری دانی خه‌ڵک و هه‌ڵبژاردن له داهاتوودا ئاماده ده‌کرد. هه‌روه‌ها حیزبی دمۆکرات توانیبووی رۆژنامه و گۆڤار له بوار‌ه جۆراوجۆره‌کاندا ب ه زمانی کوردی ده‌ربکا و رادیۆ ده‌نگی کوردستانیشی دامه‌زراندبوو که هه‌واڵه‌کانی کوردستان،ئێران و جیهانی باڵو ده‌کرده‌وه. خاڵی گرنگ له بابه‌ت بگۆڕی ڕۆڵ و ته‌شکیالت ئه‌وه‌ی ه که سه‌رۆک کۆمار ب ه هۆی ئه‌وەی ک ه که‌سایه‌تییه‌کی دێمۆکرات و روناکبیر بوو و ڕێزی بۆ بۆچوونی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
15
رێبەندانی 1391
تاکه‌کان داده‌نا توانیبووی له‌سه‌ر کاری ته‌شکیالتی و حیزبیش کاریگه‌ری دابنێ و بۆیه زۆر زوو وه‌ک ڕێبه‌ری حیزب و دواتر سه‌رۆک کۆمار هه‌ڵبژێردرا .دیار‌ه داموده‌زگای حیزبی و ده‌وڵه‌تی و ڕاگه‌یاندنیش کاریگه‌ری زۆریان له‌سه‌ر بۆچوونی ڕێبه‌ران و تاکه‌کانی کۆمه‌ڵگا هه‌یه و ده‌نگی خه‌ڵک ده‌توانێ ڕێنوێنییه‌کی باش بۆ بڕیارده‌رانی سیاسی بێ .کۆماری کوردستان له هه‌وڵی ئه‌وه‌دا بوو که خه‌ڵک ل ه هه‌ڵبژاردن به‌شدار بکا و کۆمار بتوانێ ویستی خه‌ڵک دابین بکا .دیار‌ه لێره‌شدا نابێ زیاده‌ڕۆیی بکه‌ین و که‌سانێک هه‌بوون له ناو ته‌شکیالتی حیزبی و ده‌وڵه‌تیدا ک ه دژایه‌تییان له‌گه‌ڵ به‌شداریدانی جه‌ماوه‌ر له کاروباری سیاسی،کۆمه‌اڵیه‌تی و ئابووری ده‌کرد و ئه‌و بابه‌ته‌یان ب ه زیانی به‌رژه‌وه‌ندی عه‌شیره‌یی و نه‌ریتی خۆیان ده‌زانی .سیسته‌می په‌روه‌رد‌ه و هه‌روه‌ها لقه جه‌ماوه‌رییه‌کانی حیزب ئه‌رکی تێگه‌یاندن و پێگه‌یاندنی خه‌ڵکیان بۆ ئاشناکردنی ئه‌وان له مافه سیاسی و کۆمه‌اڵیه‌تییه‌کانیان هه‌بوو ،ک ه ئه‌و ئه‌رکانه ب ه باشی ل ه کۆماری کوردستان بهڕێوه ده‌چوون. – 3بگۆڕی ئیداری و بیرۆکراسی مه‌به‌ست له‌و هۆکاره جۆری سیسته‌می بڕیاردان له واڵتێکه و کاریگه‌ری ئه‌و مکانیزم و شێوه‌ی ه له‌سه‌ر ڕێکخراوه‌کانی خاوه‌ن ستاندارد‌ه به‌رنامه‌رێژی کراوه‌کانه ،ک ه بڕیار دەدەن یان سیاسه‌تگوزاری ده‌که‌ن .سیسته‌می ناو هه‌ر واڵتێک یان سیسته‌مێکی کراوه‌ی ه یان داخراو و یان ئاوێته‌یه‌ک ل ه هه‌ر دووی ئه‌وانه .هه‌ر کام له‌و سیسته‌مانه ،شێوازگه‌لێک بۆ پرۆسه‌ی بڕیاردان و هه‌ڵبژاردن پێشکه‌ش ده‌که‌ن. ئاسایی ه ل ه سیسته‌م ه کراوه‌کاندا ،چوارچێوه‌ی بریتی له چوارچێوه‌ی بیانی و ناوخۆیی گاریگه‌ری به‌رچاویان له‌سه‌ر پرۆسه‌ی بڕیاردان هه‌یه ،ل ه حاڵێک ک ه ل ه سیسته‌مه داخراوه‌کاندا ئه‌و ده‌رفه‌ته ب ه تایبه‌ت ب ه چوارچێوه‌ی دهرهوه ناده‌ن و کاریگه‌ری هۆکاره ناوخۆیه‌کان یان که‌م ه و یان له‌به‌ر چاو نیه ،وه‌کوو کوریای باکوور یان ئێران ک ه تێچووی زۆر خه‌رج ده‌که‌ن ،تا بتوانن نه‌ته‌وه‌که‌ی خۆیان و بڕیاره‌کانیان ل ه چوارچێوه‌ی ناوخۆ ڕاگرن و ل ه به‌شداری له کۆمه‌ڵگای جیهانی، خۆیان دوور ڕاده‌گرن. ل ه سیسته‌می کراوه‌دا بڕیاردان به هێوری ده‌ڕوات ه پێش ب ه هۆی ئهوه ک ه بیری خوێندکار ،ژمارە 23
16
رێبەندانی 1391
سیسته‌می بیرۆکراسی ئه‌وان زۆر مه‌یلی به تایبه‌تی بوون هه‌یه ،هه‌ر بۆی ه بڕیاردانی له‌سه‌ره‌خۆ ئه‌نجامی دروستتری لێده‌که‌وێته‌وه .له سیسته‌م ه داخراوه‌کان به هۆی ئه‌وه‌ی که ڕۆڵ و مه‌قام ل ه یه‌کتر جیا نه‌کراونه‌تەوه و هیرارشی بوونی نی ه و بنه‌مای به‌رزبوونه‌وه‌ی مه‌قام ،ن ه ب ه پێی لێهاتوویی به‌ڵکوو ب ه پێی ڕاده‌ی په‌یوه‌ندی و نزیکایه‌تی به سه‌رچاوه‌ی ده‌سه‌اڵت و ئایدیالۆژییه‌وه‌یە که‌وات ه پرۆسه‌ی بڕیاردان ،خێرایی و هۆشیاری که‌متری تێدا ده‌بیندرێ. ل ه مەرامنامه‌ی کۆماری کوردستاندا ک ه ل ه دێسامبری 1945باڵو کرایەوه، که‌متر له دوو مانگ پێش دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان حیزبی دمۆکراتی کوردستان ده‌ڵێ که کوردستان هه‌ر وه‌کوو سه‌رجه‌م پارێزگاکانی دیکه‌ی ئێران که کورده‌کان تێیدا ژیان ده‌که‌ن ،ده‌بێ به‌رژه‌وه‌ندی کۆمه‌اڵنی خه‌ڵک به پێی دێمۆکراسی دابین بکا(نه‌سکی ،2مادده‌ی .)4هه‌روه‌ها به زمانێکی نزیک ل ه مه‌رامنامه‌ی ژ.ک ئاماژه به‌وه ده‌کات که :ئامانجی حیزب ئه‌وه‌یه که پهره ب ه دێمۆکراسی بدا و به‌و پێی ه بۆ خۆشبه‌ختی و مافی مرۆڤ ،خه‌بات بهڕێوه بچێ (مادده‌ی .)5مادده‌ی 5به‌رابه‌ری ژنان و پیاوان نیشان ده‌دا :له سه‌رجه‌م کاروباری کۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری و سیاسی ،ژنان ده‌بێ مافی به‌رابه‌ر له‌گه‌ڵ پیاوانیان هه‌بێ (نه‌سکی ،4مادده‌ی.)21 له ماوه‌ی ژیانی کورت و پڕ کێشه‌ی کۆماری کوردستاندا ،حیزبی دێموکراتی کوردستان ئه‌گه‌رچی ل ه مەرامنامه‌که‌یدا به‌ڵێنی ئه‌وه‌ی دابوو کۆنگره‌یه‌ک بۆ ده‌ستنیشان کردنی مکانیزمگه‌لێک بۆ هه‌ڵبژاردن و دێمۆکراسی پارلمانی دابنێ، به‌اڵم هیچکات نه‌یتوانی ئه‌و ئاواته به‌رێت ه سه‌ر.حیزب خۆی ب ه ته‌نیا هه‌ر سێ ده‌سه‌اڵتی یاسادانان،داد و ڕاپه‌ڕاندنی ل ه ده‌ست دا بوو. کۆماری کوردستان یه‌که‌مین ئه‌زموونی کوردستان ل ه سازکردنی ده‌وڵه‌تێکی سه‌ربه‌خۆی مۆدێرن بوو ک ه ل ه کرده‌د‌ا پشتبه‌ستوو ب ه ده‌وڵه‌تی ئێران نه‌بوو. دامه‌زرێنه‌ری کۆماری کوردستان ڕێبه‌رییەکی فێئۆدال و عه‌شیره‌یی نه‌بوو، به‌ڵکوو حیزبێکی نوێ بوو که له‌گه‌ڵ هه‌ندێک چاکسازی له دڵی کۆمه‌ڵه‌ی (ژ.ک)وە ،سه‌ری هه‌ڵدابوو .گرنگترین گۆڕانکاری له حیزب ،البردنی داواکاری کوردستانی گهوره بوو .ئه‌و بابه‌ت ه ب ه هۆی بوونی سۆڤییه‌ت له ناوچه‌که و پابه‌ندبوونی ئه‌و واڵته ب ه پێی ڕێککه‌وتننامه‌ی تاران ب ۆ پاراستنی یه‌کپارچه‌یی خاکی ئێران بوو. بیری خوێندکار ،ژمارە 23
17
رێبەندانی 1391
– 4بگۆڕه نه‌ته‌وه‌ییه‌کان مه‌به‌ست ل ه ئه‌ندامه‌کانی ده‌سه‌اڵت(عناصر قدرت)ە ،لەوانە ئه‌ندام ه دیاره‌کان (وه‌کوو دانیشتوان ،نیشتمان ،توانا ئابووری و نیزامی و کشتوکاڵییه‌کان ،ڕه‌وشی ستراتێژیک و ژئۆپۆلۆتیک) و ئه‌ندامه نادیاره‌کان (ک ه مه‌به‌ست ڕه‌وایی سیاسی و که‌سایه‌تی کاریزمایی ڕێبه‌ر و کارامه‌بوونی سیسته‌مە). ئه‌و بگۆڕه زۆرتر خۆی ل ه به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی ده‌رده‌خا .به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی ب ه پێی بۆچوونی بەرهەستگه‌رای «هانس جی .مۆرگێنتا» بریتیی ه ل ه مه‌زه‌نده‌گه‌لێکی هه‌میشه‌یی که ل ه ڕێگه‌ی ئه‌وانەوە هه‌ڵسوکه‌وت ه سیاسییه‌کان ده‌که‌ون ه به‌ر دادوه‌ری و ڕێنوێنییه‌وه .ژێرخانی ڕاسته‌قینه‌ی به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی بۆ نه‌ته‌وه‌یه‌ک ،ده‌سه‌اڵت(قدرت) له به‌رانبه‌ر ئه‌وانیتره .ئهوه ل ه حاڵێکدای ه ک ه به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی له بۆچوونی دەرهەستگه‌راکان بریتیی ه ل ه کۆبه‌ندێکی فراوان له ویست ه زه‌ینییه‌کان ک ه به‌رده‌وام له‌گه‌ڵ به‌رزبوونه‌وه‌ی ئاستی داواکارییه‌کانی ئه‌ندامانی کۆمه‌ڵگا ،له گۆڕان دایه. پانتایی کۆماری کوردستان به‌شی باکووری کوردستانی ئێرانی ده‌گرت ه به‌ر. پایته‌ختی کۆمار ،شاری مه‌هاباد 16000 ،که‌س دانیشتوی هه‌بوو و گرنگترین شاره‌کان ،بۆکان ،نه‌غه‌د‌ه و شنۆ بوون .به پێی به‌ڵگه‌کانی ده‌وڵه‌تی ئێران ،ڕاده‌ی دانیشتوانی مه‌هاباد له کۆتایی ساڵی 1948دا ،نزیک ب ه 16455که‌س بووه ک ه 8189که‌س ژن و 8266که‌س پیاو بوون .ڕاده‌ی دانیشتوان ک ه ل ه ساڵی 1951ل ه الیه‌ن ئه‌رته‌شی ئێرانەوە پێشکه‌ش کرا 15971که‌س بوو .ئه‌و سه‌رچاوه‌ی ه دانیشتوانی بۆکانی بە 3074و دانیشتوانی شنۆی بە 2212که‌س باڵو کردووه‌ته‌وه. کاتێک که‌وا کۆماری کوردستان دامه‌زرا ،کۆمه‌ڵگای کوردستان ل ه ناو سیسته‌مێکی ئاڵۆز له په‌یوه‌ندیی ه فئۆدالییه‌کان گه‌مارۆ درابوو و ئه‌و کۆمه‌ڵگایه ل ه ئاستێکی زۆر الدێییدا بوو .ئه‌گه‌رچی له‌گه‌ڵ الوازبوونی چوارچێوه عه‌شیره‌تییه‌کان و په‌ره‌سه‌ندنی دانیشتوانی شاری ب ه شێوه‌ی هێور و جێگیر ،ورده بورژوازی و سه‌رهه‌ڵدانی چینی روناکبیری سێکۆالر هاتنە كایەوە ،به‌اڵم هیچ نیشانەیەک ل ه گه‌شه‌ی پیشه‌سازی مۆدێرن و سه‌رهه‌ڵدانی چینی پرۆڵتاریا بوونی نه‌بوو.ته‌نیا ل ه ناوچ ه ئازادنه‌کراوه‌کانی وه‌کوو کرماشان یان که‌رکوک پیشه‌سازی نه‌وت بوونی بوو و ئه‌وێش به هۆی پارچه‌پارچه بوونی بزاڤی نه‌ته‌وایه‌تی کوردی ،ب ه هۆی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
18
رێبەندانی 1391
سنوره‌کانی ده‌وڵه‌ت – نه‌ته‌وه‌کان ،پرۆژه‌ی ده‌وڵه‌ت – نه‌ته‌وه‌ی کوردی زۆر ئاڵۆز و نادیار ببوو. له الیه‌نی سیاسییه‌وه زۆربه‌ی دانیشتوانی ئه‌و ناوچه‌یه ،له ژێر کۆنترۆڵی ڕاسته‌وخۆی ڕێبهره فئۆدال و عه‌شیرییه‌کان مابوونه‌وه .جوتیاره‌کان هاواڵتیانی کۆماری کوردستان نه‌بوون ک ه مافی یه‌کسانیان له‌گه‌ڵ هاواڵتیانی مه‌هاباد هه‌بێ .جگه له‌و‌ه سه‌رۆک عه‌شیره و خاوه‌ن مڵکه‌کان پێگه‌ی گرنگیان ل ه کۆمار وه‌رگرتبوو .له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌یک ه ئه‌وان پێشتر گوشار و کێشه‌ی زۆریان ل ه الیه‌ن ده‌وڵه‌تی ره‌زاشا تووش ببوو ،به‌اڵم له ڕووی ناچارییەوە که‌وتبوونه گه‌ڵ کۆماری کوردستان و چاوه‌ڕوانی داڕمانی کۆمار و گه‌ڕانه‌وه‌ی ده‌وڵه‌تی ناوه‌ندیان ده‌کرد. ل ه ڕاستیدا ئه‌وان ل ه سۆڤییه‌ت و کۆمۆنیزم و سه‌رهه‌ڵدانی حیزب ه سیاسیی ه شارییه‌کان و ده‌ستێوه‌ردانی ئه‌وان له کاروباره‌کانیان زۆر ده‌ترسان .ئه‌گه‌رچی نیشتمانپهروهره شارییه‌کان ،خوازیاری سڕینه‌وه‌ی عه‌شیره‌‌گه‌رایی و فئۆدالیزم نه‌بوون ،به‌اڵم ئه‌وان ل ه بارودۆخی ده‌وروبه‌ریان به تووندی ڕه‌خنه‌یان ده‌گرت و زۆر نیگه‌رانی به‌ده‌سته‌وه‌دانی بزاڤی نیشتمانپه‌روه‌ری به ڕێبهره عه‌شیره‌ییه‌کان بوون. کۆماری کوردستان ،میراتگری سیسته‌مێکی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی بوو ک ه ل ه شاری مه‌هاباد و ده‌وروبه‌ری له الیه‌ن ده‌وڵه‌تی ئێران به‌جێ مابوو .حیزب سروشتێکی کوردی به بیرۆکراسی شاری دا .ئه‌رته‌ش و ژاندارم هه‌ڵوه‌شابوونه‌و‌ه و هێزی نیشتمانی(پێشمه‌رگه) جێی ئه‌وانی گرتبووەوە و ئه‌و هێزه له الیه‌ن ئه‌فسه‌ر‌ه کورد‌ه هه‌اڵتووه‌کانی سوپای ئێران و عێراق فه‌رمانده‌یی ده‌کرا .کابین ه و شوڕا دامه‌زران و ده‌زگا کولتوورییه‌کانی وه‌ک په‌رتوکخانه ،بنکه‌ی ڕادیۆ ،سینه‌ما، چاپخان ه و رۆژنام ه دامەزران .کار بۆ باشبوونی دۆخی دوکانداره هه‌ژاره‌کان کرا .به‌اڵم په‌یوه‌ندی نیوان خاوه‌ن زه‌وی و جوتیاران وێرای به‌ڵێنی بەدیهێنانی ئاڵوگۆڕ ،هه‌روا وه‌ک پێشوو مایهوه. ب ه هه‌ر حاڵ کۆماری کوردستان گرنگترین ئه‌زمونی حکومه‌تی بوو ک ه جیاوازی زۆری له‌گه‌ڵ جۆره‌کانی دیکه‌ی حوکمڕانی پێش مۆدێرن هه‌بوو .کۆماری کوردستان نه ته‌نیا به هۆی کۆماری بوون ک ه ل ه الیه‌ن حیزبی سیاسی و کابینەوە کاره‌کانی ڕاده‌په‌ڕاند ،به‌ڵکوو ب ه هۆی سیسته‌می په‌روه‌رده‌ی مۆدێرن ، سوپای نه‌ته‌وه‌یی ،سیسته‌می ماڵیاتی ،سرودی نه‌ته‌وه‌یی ،ئااڵی نه‌ته‌وه‌یی ،زمانی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
19
رێبەندانی 1391
نه‌ته‌وه‌یی و ڕێکخستنی ژنان بۆ ژیانی سیاسی ،سیستمی کولتووری و په‌روه‌رده‌یی جیاوازی زۆری له‌گه‌ڵ سیسته‌مه حوکمڕانییه کوردییه‌کانی پێش خۆی هه‌بوو. – 5بگۆڕه سیسته‌ماتیکه‌که‌ن ئه‌گه‌ر قه‌بووڵ که‌ین ک ه یه‌که‌ی سیاسی بریتیی ه ل ه کۆبه‌ندێک ل ه تێخراو و ده‌رهاتوو و چوارچێوه‌ی نێونه‌ته‌وه‌یی و ناوخۆیی و سیسته‌می فیت به‌ک ،لێره‌دا مه‌به‌ست له بگۆڕه سیسته‌ماتیکه‌کان ک ه ده‌توانن له‌سه‌ر بڕیاردانی واڵتێک کاریگه‌ری دابنێن ،سیسته‌مه ناوچه‌یی و جیهانییه‌کانن .ئه‌و سیسته‌مان ه بریتین ل ه سیسته‌می دوو جه‌مسه‌ری ،سیسته‌می سێ جه‌مسه‌ری ،سیسته‌می چه‌ند جه‌مسه‌ری بریتی ل ه پێنج ناوه‌ندی سه‌ره‌کی ده‌سه‌اڵت ،سیسته‌مه بیپۆالره‌کان، به‌اڵنسی هێزه‌کان و بااڵنسی ترس که هه‌ر کام له‌وان له‌سه‌ر پرۆسه‌ی بڕیاردان ل ه چوارچێوه‌ی نێونه‌ته‌وه‌یی کاریگه‌ری داده‌نێن .بۆ وێنه سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی واڵته‌کان ل ه بارودۆخی شه‌ڕی سارد جیاوازی کرده‌ییان له‌گه‌ڵ سه‌رده‌می دێتانت( )Detantو سیسته‌می نوێی جیهانی هه‌یه. بزاڤی نه‌ته‌وه‌یی کورد ب ه هۆی سه‌رکوت ل ه الیه‌ن ناسیۆنالیزمه‌کانی تورک،فارس و عه‌ره‌ب،ەوە نه‌یتوانیبوو ل ه پێکهێنانی پرۆژه‌ی ده‌وڵه‌ت – نه‌ته‌وه‌ی کوردی سه‌رکه‌وتن ب ه ده‌ست بێنێ و گه‌لی کوردو نیشتمانه‌که‌ی هه‌رچی زۆرتر کاولتر و پارچ ه پارچه‌تر ببوو .دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تی کورد ل ه وه‌ها ڕه‌وشێکی ژئۆستراتێژیکی دا ،بە کارێکی ئەستەم ده‌هات ه به‌ر چاو .شه‌ڕی دووه‌می جیهانی بااڵنسی هێزه‌کانی ل ه ناوچه‌ک ه گۆڕی و هه‌لومه‌رجێکی گونجاوی بۆ بزاڤی نه‌ته‌وه‌یی ل ه ئێراندا ڕه‌خساند .زۆر زوو پاش ئه‌وه‌ی که ئاڵمان له ساڵی 1941 دا ،هێرشی بۆ سه‌ر سۆڤیه‌ت کرد ،دوو هێزی هاوپه‌یمانی بریتانیا و سۆڤیه‌ت ب ه مه‌به‌ستی پاشه‌کشه‌کردن به ئاڵمان هێرشیان کرده سه‌ر ئێران که له‌و شه‌ڕ‌ه دا خۆی وه‌کوو ده‌وڵه‌تی بێ الیه‌ن ناساندبوو و نه‌یده‌ویست خۆی تووشی شه‌ڕ بکا .هێزه‌کانی سۆڤیه‌ت باکووری ئێرانیان داگیر کرد و بریتانیا ده‌ستی ب ه سه‌ر باشووردا گرت. کورده‌کانی باکووری کوردستانی ئێران پێشوازیان له ئه‌ڕته‌شی سوور کرد، چونکه بووه هۆی له‌یه‌کهه‌ڵوه‌شانی زۆر خێرای هێزه‌کانی ده‌وڵه‌تی ره‌زاشا ک ه خاوه‌ن پۆلیس ،ئه‌رته‌ش و ژاندارمێکی ملهۆڕ بوو .له‌گه‌ڵ الواز بوونی حکومه‌تی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
20
رێبەندانی 1391
په‌هله‌وی ،کورده‌کان و تورکه‌کان ده‌ستیان ب ه سڕینه‌وه‌ی شوێنه‌واری دیکتاتۆڕی ره‌زاشا کرد و خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی و ڕزگاریخوازانه‌ی خۆیان باڵو کرده‌وه .یه‌کێتی سۆڤیه‌ت ل ه ساڵی 1941تا 1945پشتیوانی ل ه بزاڤی نه‌ته‌وه‌یی کوردستان و ئازه‌ربایجان نه‌کرد .سۆڤیه‌ت حه‌زی ل ه دابین کردنی ئاسایش له کوردستان و ئازه‌ربایجان بوو ،ک ه ل ه الیه‌ن ئه‌مریکا و بریتانیاوە وه‌کوو ڕێگه‌یه‌ک بۆ ناردنی که‌ره‌سه پێویسته‌کانی شه‌ڕ ل ه ئیستالینگراده‌و‌ه بۆ لنینگراد که‌ڵکی لێ وه‌رده‌گیرا. به‌اڵم له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ش کوردستان و ئازه‌ربایجان سه‌رقاڵی په‌روه‌راندنی ،تۆوی نه‌ته‌وه‌یی خۆیان بوون. ده‌وڵه‌تی ئه‌مریکا له پێش ته‌واوبوونی شه‌ڕ،یارمه‌تی به شای نوێی ئێران بۆ دامه‌زراندنی ئه‌رته‌ش و ژاندارم ،دابوو .سه‌رجه‌م خه‌ڵکی ئێران بۆ دێمۆکراسی و پاشکۆنه‌بوون ب ه ئینگلیس و هێژمۆنی ئه‌مریکا خه‌باتیان ده‌کرد .کۆمپانیا نه‌وتیی ه ئه‌مریکاییه‌کان بۆ گرێبه‌سته نه‌وتییه‌کان له باکووری ئێران ،له نزیک کێڵگ ه نه‌وتییه‌کانی باکۆ ،خوازیاری هاوکاری له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی ئێران بوون .یه‌کێتی سۆڤیه‌ت ئه‌و جوڵه‌یه‌ی وه‌کوو پالنی ئه‌مریکا بۆ دامه‌زراندنی بنکه‌یه‌کی لۆجستیکی له سنووره‌کانی حکومه‌ته کۆمارییه‌کانی قه‌فقاز ده‌خسته به‌ر چاو .وێڕای گرنگی شکستی ئاڵمان ،واڵت ه رۆژئاواییه‌کان به تایبه‌ت ئه‌مریکا ل ه سه‌رکه‌وتنه‌کانی سۆڤیه‌ت و حیزب ه سوسیالیسته‌کان له یونان ،ئاڵبانی ،یوگسالوی و چین و به‌شه‌کانی دیکه‌ی جیهان ،ترسی زۆریان لێ نیشتبوو .ئه‌و سه‌رکه‌وتنان ه بزاڤ ه رزگاریخوازه نه‌ته‌وه‌یی و سوسیالیستییه‌کانی ئێران و جیهانی ،تووندتر کردبووەوە. له‌گه‌ڵ گۆڕانی بارودۆخی سیاسی ساڵه‌کانی شه‌ڕ ،واڵته رۆژئاواییه‌کان ل ه هه‌وڵی به‌رگرتن ب ه بزاڤ ه دژ‌ه کۆلۆنیاله‌کاندا بوون .ئه‌مریکا ،ئێران ،تورکیا و یونانی وه‌کوو خاڵ ه ستراتێژییه‌کان بۆ دامه‌زراندنی بنکه‌کانی خۆی به دژ سۆڤیه‌ت و به‌رگرتن ب ه باڵوبوونه‌وه‌ی بزاڤه کۆمۆنیستییه‌کانی باڵکان و ئاسیای رۆژئاوا ده‌ستنیشان کرد .به‌شیک ل ه ناکۆکییه‌کانی نێوان سۆڤیه‌ت و هێزه رۆژئاواییه‌کان له ئه‌وروپا و ئاسیا له‌گه‌ڵ کۆتایی هاتنی شه‌ر ل ه ساڵی 1945دا ،دروست ببوون. ل ه وه‌ها بارودۆخێک دا ،سۆڤیه‌ت هێزه‌کانی خۆی له پاش شه‌ڕ ل ه ئێران نه‌کشانده‌و‌ه و به‌م جۆره نیشتمانپهروهره کورد و ئازه‌ربایجانییه‌کان بۆ دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌ته نیو‌ه سه‌ربه‌خۆکانیان ل ه چوارچێوه‌ی یاسای بنه‌ڕه‌تی ئێران ده‌رفه‌تیان بۆ ڕه‌خسا .ده‌وڵه‌تی نه‌ته‌وه‌یی ئازه‌ربایجان له دێسامبری 1945دامه‌زرا و بیری خوێندکار ،ژمارە 23
21
رێبەندانی 1391
کۆماری کۆردستان ل ه 22ژانویه‌ی 1946ده‌ستی ب ه کار کرد .ئه‌و دوو ده‌وڵه‌ت ه سه‌نته‌ری ناکۆکییه‌کانی نێوان ڕۆژئاوا و ڕۆژهه‌اڵتیان پێک هێنا ،به چه‌شنێک که ئه‌مریکا و ئینگلیس الیه‌نگریان له حکومه‌تی ئێران ده‌کرد و سۆڤیه‌ت ب ه رواڵه‌ت پشتی کورد و ئازه‌ری گرتبوو .ل ه کۆتاییدا ئهوه ئێران بوو که توانی ب ه پشتیوانی رۆژئاوا و زیره‌کی سه‌رۆک وه‌زیر قه‌وام ،سۆڤیه‌ت هه‌ڵفریوێنێ و پشتی کۆماره‌کان خاڵی بکه‌ن.له‌و سه‌رده‌مه‌دا له الیه‌ن ئه‌مریکاو‌ه وا دەنگۆ باڵوکرایەوە ک ه ئۆلتیماتۆمێک بۆ ستالین ناردراوه ،به‌اڵم وه‌ها ئۆڵتیماتۆمێک تا ئێستا ل ه هیچ جێگه‌یه‌ک نه‌دۆزراوه‌ته‌وه .به‌م جۆره هێزه‌کانی سۆڤیه‌ت ل ه مانگی مه‌ی ساڵی 1946دا ،له ئێران پاشه‌کشه‌یان کرد .شش مانگ پاش کشانه‌وه‌ی هێزه‌کانی سۆڤیه‌ت ئه‌رته‌شی ئێران هێرشی کرده سه‌ر ده‌وڵه‌ته‌کانی ئازه‌ربایجان و کوردستان و وا باڵوکرابووەوە ک ه ئه‌و کاره به مه‌به‌ستی دابین کردنی ئاسایش و یاسا و به‌ڕێوه‌بردنی هه‌ڵبژاردنی داهاتووی پارلمان ئه‌نجام ده‌دا .ده‌وڵه‌ت ه کۆمارییه‌کان ک ه پشتیوانی ده‌وڵه‌تی سۆڤیه‌تیان له ده‌ست دابوو ،به‌رگریان ل ه خۆیان نه‌کرد و ل ه دێسامبری 1946کۆتایی به ته‌مه‌نیان هات. هه‌ندێک که‌س ڕه‌نگه له‌سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه بن که بگۆڕی سیسته‌ماتیک هۆکاری سه‌ره‌کی ل ه دامه‌زراندن و له‌ناوچوونی کۆماری کوردستان بوو .وات ه ئه‌و فاکتۆر‌ه هه‌روه‌کوو له‌سه‌ره‌تادا پشتیوانی له بزاڤی نه‌ته‌وه‌یی کورد کردبوو ،به البردنی پشتیوانی خۆی ،هۆی له‌ناوچوونی ئه‌و بزاڤه‌ی پێک هێنا. ل ه بابه‌ت بگۆڕی سیسته‌ماتیکەوە ده‌بێ بڵێین که ئه‌و بگۆڕه ئه‌گه‌رچی کاریگه‌ری سه‌ره‌کی ل ه پێکهێنانی ده‌رفه‌تی پێویست بۆ خه‌باتی ڕزگاریخوازی و نه‌ته‌وه‌یی کورد و دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان ڕه‌خساند ،به‌اڵم ئیدامه‌ی چاالکییه‌کان و چۆنێتی هه‌ڵسوکه‌وت کردنی هێزی کوردی ل ه ناوچه‌که ،ده‌یتوانی فاکته‌رێکی گرنگ ل ه گۆڕینی سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی له‌ناوچه‌‌دا بێ .ب ه داخه‌وه زۆر جار له‌بیرمان ده‌چێته‌و‌ه ک ه ل ه سیاسه‌ت دا دۆست و دوژمنی هه‌تاهه‌تاییمان نی ه و ته‌نیا به‌رژه‌وه‌ندی هه‌تاهه‌تاییمان هه‌یه .متمان ه کردنی یه‌کجار زۆر به یه‌کێک له الیه‌ن ه نه‌یاره‌کانی سیسته‌می نێونه‌ته‌وه‌یی و پشت کردن له الیه‌نه‌کانی دیک ه ناتوانێ سیاسه‌تێکی دروستمان بدات ه ده‌ست .ب ه تایبه‌ت له کاتێک دا که‌وا ڕه‌وتی ڕووداوه‌کان دژ ب ه الیه‌نی پشتیوانیکه‌ری پێشوو بێ .کۆماری کوردستان ڕه‌نگ ه ئه‌گه‌ر ب ه چاوێکی معامله‌گه‌رانه و سیاسی له‌گه‌ڵ هێزه هاوپه‌یمانه‌کانی ناو ئێران بیری خوێندکار ،ژمارە 23
22
رێبەندانی 1391
هه‌ڵسوکه‌وتی کردبای ه و الیه‌نێکی به‌سه‌ر الیه‌نه‌کانی دیکه‌دا هه‌ڵنه‌بژاردبایه، ڕه‌نگ ه ڕه‌وتی ڕووداوه‌کان ب ه ئاراسته‌یه‌کی دیک ه دا ڕۆیشتبان. خۆبه‌ستنه‌و‌ه ب ه الیه‌نگری الیه‌نێک و له‌به‌رچاو گرتنی نیگه‌رانی ئه‌و الیه‌نه و کاردانه‌وه‌ی ئه‌و له‌سه‌ر بڕیار‌ه سیاسییه‌کانی ده‌وڵه‌تێک ،سه‌ربه‌خۆیی ئه‌و یه‌ک ه سیاسیی ه ده‌خات ه ژێر پرسیاره‌و‌ه و بڕیارده‌رانی ئه‌و ده‌وڵه‌ت ه ده‌سته‌وه‌ستان ده‌کا. هه‌روه‌ها ئه‌و کاره هۆی نیگه‌رانی الیه‌ن ه تووشبوه‌کانی دیکه‌ش دروست ده‌کا و به‌م جۆره ئه‌گه‌ری مانۆر و گه‌مه‌ی سیاسی بۆ ئه‌و ده‌وڵه‌ت ه سنووردار ده‌بێته‌وه. ی سهرهوه به‌و ئه‌نجام ه ده‌گه‌ین ب ه له‌به‌ر چاو گرتنی ئه‌و ڕاستییه مێژووییانە ک ه کۆماری کوردستان ده‌وڵه‌تێکی هه‌رێمی بچووکی له حاڵی گۆڕاندا بوو، ک ه سیسته‌مێکی بڕیاردانی تا ڕاده‌یه‌ک ئاوه‌اڵی له ناوخۆ هه‌بوو .هۆکاره کاریگه‌ره‌کانی سه‌ر بڕیارده‌ره سه‌ره‌کییه‌کانی کۆماری کوردستان بە م جۆره‌ی خواره‌وه‌ی ه :یه‌که‌م فاکته‌ری سیسته‌ماتیک،دووه‌م فاکته‌ری که‌سایه‌تی ،سێیه‌م ڕۆڵ و رێكخستن ،چواره‌م فاکته‌ری نه‌ته‌وه‌یی ،پێنجه‌م ئیداری و بیرۆکراتیک. سه‌رچاوه‌کان: – یروان آبراهمیان ،ایران بین دو انقالب ،ترجمه احمد گل محمدی/محمد ابراهیم فتاحی ،تهران :نشر نی ،تهران.1377 ، – محمد علی همایون کاتوزیان ،اقتصاد سیاسی ایران ،ترجمه محمد رضا نفیسی/کامبیز عزیزی ،نشر مرکز ،تهران.1377 ، – رحیم سیف قازی،اسرار محاکمه قازی محمد و یارانش ،ترجمه محمد رضا سیف قازی ،نشر آنا.1379 ، – كریس کوچرا ،جنبش ملی کرد ،ترجمه ابراهیم یونسی ،نشر نگاه ،تهران، .1377 – روح الله رمضانی ،چارچوب تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی ج.ا.ا ، ترجمه علیرضا طیب ،نشر نی ،تهران.1380 ، – احمد بخشایشی اردستانی ،اصول سیاست خارجی ج.ا.ا ،نشر آوای نور،تهران، .1379 – شهرزاد مجاب ،زن و ناسیونالیسم در جمهوری 1946مهاباد ،ترجمه رحیم احمدرش ،گاهنامه نویسا ،شماره اول ،بهار .1383 – عبدالرحمان قاسملو ،کوردستان و کورد ،وه‌رگێڕانی عبدالله حه‌سه‌ن زاده، چاپی پێشه‌وا.1352 ، بیری خوێندکار ،ژمارە 23
23
رێبەندانی 1391
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
24
رێبەندانی 1391
هؤكاري ث َيكهاتن و ت َيكشكاني كؤماري د َيموكراتيكي كوردستان
ňơǁȁȂǻ ǵƨLJƨƬǟȂǷ 25
ǹƧƽƧƽ ȁȁǁ ǹǃƨǷ ȅȁơƽȁȁǁ ǮȇÈ ƾǼȈǿ ơƾǯƨȇƧȁƨƫƨǻ ǁƨǿ ȅȁȁǀ ȈǷ ƨdz È È ňƢǯƧǁƨƯȏ ƨdz ǺȇǂȇÈ ǃ ļƨƻ ƨƥ ȁ ǹƢȇƚƻ ȅƧȁƨƫƨǻ ƚƥ ȅǃƢǻƢNj ƨǼƥƧƽ ƨǯ ƨǻơȁơƽȁȁǁ ƨǼNjƨǓ ȁƨƟ ňƨǷƨƫ ƧȁƨǼǓƢǻ Śƥ ƨdz ȁ ǺȇÈ ǂǯƧƽ ǁƢǷƚƫ ơƽȁȁǀȈǷ È È È ǹƢȈȈǻƨǷƨƫ ƧȁƨƬȇÈ ǂǯƧƽ ƪȈȇÈ ƾƥƢƟ DZƢLJ ƨƥ DZƢLJ ȁ ĺƢǻ ǹƚǯ ơƽƢǼȈ Ȉdz ǖǻƧƿ È ljƨǻơȁơƽȁȁǁ ȁƨƟ ĺ È ƨǿ DZƨǗ Ƣƫƨǿ ȁ ǭƨȇ ƨƬȈƥƧƽ È DZƨǗ ňƨǷƨƫ ȋƨǗƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňȁȂƦƬLJȁǁƽ ȅŚǗƧƽơǁ ǃƙŚƯ ȁǃǁƨƥ ǹƢȇƽƢȇ È ƚƥ ƨǯ ƽǁȂǯ ȆƻǁƨǓȁƢǿ ȅȁȁǀȈǷ È ňƢǯƨǘǼȇǂǗ Ƨȁơƽȁȁǁ ƨdz ƨǰȈǯƨȇ È ňȁƢƻ ƨƬȈƦƥ ňơȂƫ ȁƢǼ ȈȀǰ ȈƯ ȅƚƻƨƥǁƨLJ Ȇǰ ȇ ǁƢǷƚǯ ƽǁȂǯ ǁƢƳ ǵƨǯƨȇ È È È È ȅƚƻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ĿƢǷ ȆȇÈ Ȃǻ ȅȁȁǀȈǷ È ƨdz ǵȉƨƥ ȁȂƥ ǵƨǯ ǁƙǃ ňƨǷƨƫ ȆǓǁƨǗ ƧǁƢǷƚǯȁƨƟ ȁȂƫȁƨǰnjȈƯ ǁÊ ƨƷ ȁ ǹƢƻǁƨǓǁƧȁ ȆǰȈÈ dzÈ Ƣƻ ơƽƽǁȂǯ È ȁ ǹǂȇÈ ƽƚǷ ȆǰȈƫƨǯƧ È ƩƨǷȂǰƷ ňƢǯƢǗǃƧƽ ȁȂǷơƽ Ƣǰƥ ȅƚƻ ȆȇơȁƧǂǻƢǷǁƨǧ ňơȂƫ ƨǰǻȂǓ ȁȂƥ ƨdz ǁƢƳ ǵƨǯƨȇ ƚƥ ȁ ȅǁƨƥ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȆȇǁơƾȈƟ ňƢǯƧǁƢƥ ȁǁƢǯ ȁ řȇÈ ǁǃƨŠơƽ ȅƽǁȂǯ ƨƥ ȆdzÈ ȁƨǿ ƢǰƥǁƧƽ ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ ƨƥ ƨǷƢǻƿƙǁ ȁǁƢǛƚǗ ơƽ ȁȁǀȈǷ È ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȂƬdzȂǯ ȁǁȁȂƯƨdzƨǯ ȅƧȁƨǻƾǻơƿȂƥ ȁ ǹƾǼȇÈ Ȃƻ ňƽǂǯ È ƢƼƦǰȇÈ ǁ ƚƻ ǵƧƽǁƨLJ ňƢǯƨȈȇǁƢǰǻơǁƚǗ DZƨǗƨdz ȁơƾƥ ƚƥ ƧȁƢNjȁƧǁƽ ȁǁơƾǘǼNjǂÊ Ư ȆǯƨȇƧǂȈƬLJƨƟ ǭƧȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È ļƨȇȐȇƚǯ ȅǀȇÈ ǁƽ ȁǁȁȁƽ ňơǁȁƧƽ ȆǴÈ Ȉdz ȁ ǮȇǁƢƫ ňƢũƢƟ ƨdz ƩǁȂǯ ȆǯƧȁƢǷ È ȅǁƙǃ Ƨȁƨƻơƽ ƨƥ ƧȁƨȇƢNjȁƧǁƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿȁǁ ƨdz ƽǁȂǯ ŅƨǗ ȅƧȁƧǁƨǰǻȁȁǁ ƢǘȇÈ ǁ ȅơǂǓ ƨƥ ȁȂƥ ǵȉƨƥ ȁȂƥ ơȁƢƟ ƧǂȈƬLJƨƟ ȁƨƟ Ƣnj Ȉǯƨǻ È È ǹƢŤƢƥƨƻ ȅǁƧƾǻƢnjȈǻ ȅǁ ȁ ǪNjƨǷǁƨLJ ƨƥ ȁȂƥ ƽǁȂǯ ļƢƥƨƻ ȅȁȂƫƢǿơƽ È ƽǁȂǯ ŅƨǗ ļơȁƢƟ ȅǁơƽ ơƽ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÑ ȆdzÈ ƢLJ ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏ ȅƿƙǁ ƨdz ȅǁƢǷƚǯ ȆǴǰNj ƨƥ NJȇȁƨƟ ňƢǸƬnjȈǻ ȆǰȈƫƨǷȂǰƷ ňơȂƫ ȁǁƨƥ ǁƨLJ ƨƫƢǿ È ƧǁƢǷƚǯ ȁƨƟ ơƾȈƬLJơǁ ƨdz ř ƨdz È ȇÈ ǁǃƨŠơƽ ơƽƽǁȂǯ ňƢǸƬnjȈǻ ȆǰȈNjƨƥ È ȁȂƥ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ňƢǯƨųƢǷƢƟ ȁ ƩơȁƢƟ ȁȂǷƨǿ řȇÈ Ȃǻ ȉƢƥ ȅƨǼȇÈ ȁƢƟ ƨǯȁȂǓ ǹƢȇƚƻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ňȁƢƻ ƨƥ ǹȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ơƽƧǁƢǷƚǯ ȁƨdz ƨƥ ƩƨdzȁƧƽ ȅǁƢƥȁǁƢǯ ƪLjȇȂǻƢȇƧƽ ǹƢȇƚƻ ƚƥ ǮdzÈ ƨƻ ƨǯ ȅƧǁƚƳ ȁƨƥ ƨdz ǮȇÈ ǁơȁƨǼȇÈ ȂNj ȁȂǓƧƽ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȁȂƥ ǹƢȇƚƻ ƨdz ƨǯ ǮȈǻƢLJƨǯ ŖLJƧƽ È ƚƥ ƨǨȇǃƧȁ ȁ ǭǁƨƟ ňƽǂǰȇǁƢȇƽ ȁ ļƨȇơȁƨƫƨǻ ȆǷƨƬLJ ȁ ȅǁƙǃ ȁ ǶdzÈ ȁǃ ļǁȂǯ ƨƥ ȁȂƥƢǷƨǻ ƧȁƨȈȇǃƨǯǁƨǷ ļƨdzÈ ȁƧƽ ǹƨȇȏƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ 1391 رێبەندانی
26
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨƥ ȅƨǰȇƽ ȆǰȈǸǯƢƷ ȁȂƥ ȅƚƻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ňƧȁƢƻ ȅƚƻ ƚƥ ƽǁȂǯ ŅƨǗ È ƨȇơȂƥ ǵơȁƧƽǁƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ǁƨǗƨƟ ȅƽƧƽƨǻ Ƨȁƨȇƚƻ ȅǁƨLJ ǁƨLJ ƨƥ ȆdzÈ Ȃǫ ȅǁƧȁƢƥ ȂǰdzÈ ƨƥ ƨȈȈǻ ǁơƽǁƙǃ ƽǁȂǯ ƨǯ ƾǻƢŭƨLJƧƽ ňƢȀȈƳ ƨƥ ȁƧǃơȂƼȈƬNjƢƟ ȁƨȇƨǿ ļƨȇȉƨǷƚǯ ȆȇǁƧȁǁƨƯƽơƽ ȁ ȅƽơǃƢƟ ȁ ȆLJơǂǯȂŻƽ ƧǁơDŽȈƥ ȅǀ ȇÈ ǁ ǺȇÈ Ȃƻ ȁ śǫ ȁ ǩǁ ƨdz È ǭ ƿ ȅƨdzƨǷƚǯ ňȁȂƥ ƪLJȁǁƽ ňƢǯƨǻȁȂǷǃƨƟ ƨdz ǹơƽ ƲǻǁƨLJ ƨƥ ƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ňƢǯƧȁƧǂÊ njȈƯ È ƨdzÈ ƙǁ ǺƫǂǗǁƧȁ ǮdzÈ ƨǯ ƨƥ ȁ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ȆưLJƚǯ ȁƾǻƨǯ ƨdz ǂÊ Ư ļƢƥƨƻ ȅȁȁƽǂƥơǁ ĺ È ƨƥ ƨǯ ŔnjȇƨǗ ƨǷƢǯƢƟ ȁƨƥ ƨǰȇƽ ňȏƨǗ ļƢƥƨƻ ňƢǯƨȈȇǁƢǰȈǫƢƫ ƨdz ǺƫȁƨǯǁƨLJ ȁ ȆǓƢǻ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ļƢƥƨƻ ȆLJƢȈLJ ȆǰȇÈ ȁơǂƼǰȇÈ ǁ È ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÎ ȅǀȇÈ ȁȏƨǗ ȅÐ ȅƿƙǁ ƨdz ƨǯ ȅƧȁƨƟ ȅơȁƽ ĺ È Ƣǻ ǁƨǗƚLjǷ ȆǰȈdzƨǿ ƢǼ Ȉǿ ȆLJƧǁƨǿ ƧƢNj ơǃƧǁ ȆŻǀ ȇÈ ǁ ƨǯ řȈȇơǃ ȅÎÖÑÏ ļȂƟ ȅÎÐ È È ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ǹƢǯƨȈȈLJƢȈLJ ƧȁơǂƼǰȇÈ ǁ ƨǯ ƢLjƻƧǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƚƥ ơȁ ȆLJƢȈLJ ȆǰȈdzƨǗȁơǂƼǰ ȇÈ ǁ ÎÐÏÑ ȅǀȇÈ ȁȏƨǗ Ƣƫƨǿ ǹƨǰƥ ƩƢƥƨƻ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ È È ňƢǯƧƽǁȂǯ DZƨǗƨdz ǹƢȈȈǰȈNjƨƥ ƨǯ ǹơǁǃƨǷơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ǁƚƳơǁƚƳ È ȁȂƥƨǿ ǹƢȈȇƾǻƧȂȇƨƯ ȆLJȁơǁƽ ňƢƫȉȁ È ȆLJȁȂǻƧƽ ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ œ ȈƬǯ ƨdz ŚǻȂƳ ǹȂƬǴǘȈƟ ǵƢȈǴȇȁ È È ȅŐǷƢƬưLJ ȅÎÓ ƨƥ ǁƨƦǻơǁƨƥ ȅȁƢƫƨǿ ȅ ÎÐÏÎ ȅǀȇÈ ȁȏƨǗ ȅÏÒ ȅƿƙǁ
ǡȊƥƢLJ ȅǁƢNj ňƢǯƨȈȇƾǻƧȁƢǻ ǵƢǷ ƨdzÈ ƢǷƨǼƥ ƨdz ǮȈƯȁǂǗ řȈȇơǃ ȅÎÖÑÏ È ȁ ǹơȂƳ ƨƻƢƥ ȁƧǁƨƥ ơƽ ȆǷǁȁ ȅƨǯƨȈȇȁȉƚƻ ƧƽƢƳ ƨƥ ȁ ǺƫȁƨǯǁƧƽƧȁ È ȁƢǻ ƨdz Ǻƫȁƨǯ ȅÈ ǁÊ Ƨȁ ƽƢƥƢǿƨǷ ȆǷƚǓ ƹơǁƨǫ ƨdz ƽȁơƽ ȆƳƢƷ ȅƨǯƧŚǘdzÈ ƽ ȁƨdzÈ ƢLJ ÎÖ ňƨǷƨƫ ƨǯ ȁȂƥ ȅȁƨdzƨƷ ňƢŧƧǁ ǹƢȈǼȇǂƫȁȏ ơƽƨƯȁǂǗ ȁƨƟ ȅȉȁƨǟ ȏƨǷ ǹƢȈnjȈǼȇǂƫ ǹƨǷƨƫ ƨƥ ȁȂƥ ƽǂǯ ȁơȁƨƫ ňƾǼȇÈ Ȃƻ ȆǷǁȁ ƨdz È È ƨǯƨƯȁǂǗ ȁȂƥ ȅƨȈȈǻƢƻȁȁƽ ȅǁȁȂǸƟƨǷȁ DZƢLJ ÒÍňƨǷƨƫ ƨǯ ȁȂƥ ȅƽȁơƽ ǁơƾȇƾǻƧȂȈƯ ȅƨnj Ȉǯ ǁƨLJ ƨdz ȅȁƨdz ƧǁơȂ ȈƟ Ƣƫƨǿ Ƨƿƙǁ ȁƨƟ ǹȁȂƥ Džƨǯ ÎÒ È È È È ǹƢȇ ǭ ƿ ȅƨdzÈ ƨǷƚǯ ȅȁƨdz ȁ ǹȁȂƥ ƚǗ ȁ ƪǨǗ ȁƨLjǫ Ȇǰȇǁƨƻ ƧȁƧƽǁȂǯƨƥ È (Î ƢǻƽƢȈǼƥ ȁƨƟ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ȅƢƫƧǁƨLJ ƨdz ǁƨǿ ȁȂƥ řȈǿƨǻ Ȇǰ ȇÈ ȁơǂƼǰȇÈ ǁ ƨdzÈ ƨǷƚǯ È ȅǁƨǼȇÈ Ȃǻ ǹȁȂƥ ǁơƾNjƨƥ ơƾȈȈƫ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁȂNjƢƥ ȅƽǁȂǯ ƨȇƧȁơǂƼǰ ȇÈ ǁ È 1391 رێبەندانی
27
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ĺDŽȈƷ ǹƨȇȏ ƨdz ǩơǂȈǟ ȅǂǰNjƨdz Ȇǰ ȇÈ ǁƨLjǧƨƟ ƽƨŧƨƟ ƱƢƷŚǷ ǹơȁƨƟ È ȆdzÈ ƢLJ ƨdz ơȂȈǿ ĺDŽȈƷ ȁȂƥ ǁơƾNjƨƥ ơƽƨdzÈ ƨǷƚǯ ȅƧȁƨǻȁȂƥƚǯ ǵƨǯƨȇ ƨdz ơȂȈǿ ļƨȇƢǯƙǁƨLJ ƨƥ ňƢŻƨdzȂLJ ȅƽǁȂǯ ȅŚƦǯƢǻȁȁǁ ƾǻƨǓ ǹƨȇȏ ƨdz ÎÖÐÖ ƨdz ƨdzÈ ƨǷƚǯ ňơǁǃƨǷơƽ ȁȂƥơǁǃƨǷơƽ ƩƧƽȁƨƳ ƽȁȂŧƨǷ ȁ ȆǸǴȈƷ ǪȈǧƧǁ ȅȂǻ ȆǯƨȇƧƽǁƢȇƽ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ƽǁȂǯ ŅƨǗ ļƢƥƨƻ ȅȁȁǀ ȈǷ È È ƧȁƨȈȇƢLJƢƟ ȆǰdzÈ ƨƻ ǹƨȇȏƨdz ƨǯ ȁȂƥ ȆLJƢȈLJ ȅȁơǂƼǰȇÈ ǁ ǵƨǯƨȇ ƨǰǻȂǓ ȁȂƥ ƩƢǿƧƾǰȈƯ È È Ƨƽǁȁ ǹƢȇ ǁƢNj ňƢǯƨȈȈųȂȈǻ Ƨǀ ȇ Ȃƫȁ śǓ ƨdz ƨ dz ƨǷƚǯ ňơǁƨǼ ȇ ǁǃƨǷơƽ È È È È ǹƢȈȈǻƚǯ ȆũǁÊ ȂȇÈ ǁ ƨdzƨǷƚǯ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ƨƥ ƨǯ ǹȁȂƥ ǁƢNj ȅǃơȁƿǁȂƥ ǭƨȇƢǣƢƟ ƪLJƧƽ ơƽƨǻ ǹƢȇƨǯƨƫƨǯƧǁƨƷ ļƨȇƢǯƙǁƨLJ ƧǁƢƳȁƨƟ ȁ ƾǻƢǰNj ƪLJƧƽ ƨƫȁƨǯ ljǁÊ ƚNj ȅǁƨƦȇÈ ǁ ȂǰdzÈ ƨƥ ǮȈƼ È ȈNj ǹƢȇ ǭƨȇƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ È ȋƨǷƚǯ ƨƥ ȅơǁÊ ȁŚƥ ƨdz ȁơǁDŽȇÈ ǁƢƯ ƚƻ ǭƢƫ ȅơǁÊ ȁŚƥ ƨdz ȁ ǮȇÈ ȁơǂƼǰȇÈ ǁ ȁȂƥ ǭ ƿ ȅƨdzÈ ƨǷƚǯ ȆdzÈ ƢƷ ǹƢǷǃ ƨǯ nǹƢǸƬnjȈǻ ~ ȅǁƢǛƚǗ ơŚǗǁƧȁ Ǯdzƨǯ ȅŚƦǼNjƙǁ ȅǃơȁƿǁȂƥ Ƨƽǁȁ ǹƨȇȏƨdz ÎÖÑÏ ȆdzÈ ƢLJ ƨdz ƨǯ ȅƨȇƨdzÈ ƨǷƚǯ ȁƨƟ ȆÈ dzÈ Ƨƽ ƧȁƨǧƢǰȇÈ ƿ ȆųƢǷƢƟ ȅƧǁƢƥƨdz ȁȂƥơǁǃƨǷơƽ ƧȁƧƽǁȂǯ ȆǷDŽȈdzƢǻȂȈLJƢǻ ȆǯƨȇƨǷƨdzÈ ƨǓ ȁ Ʃǁƚǫ ȁ ƪLjdzÈ ƨǿǁƨƥ ȁȂǷƨǿ ȅƨǻơȁƨǔȈƯ ƨƥ ǭ ƿ ȅƨ dzÈ ƨǷƚǯ
È ŖLJƧǁƨưdzÈ ȂƯ ȅǁƚƻ ƚƻ ȁ ȆǯƧǁƨƥȁȁƽ ƚƻ ƨƥ ƚƻ ȆȈƫƨȇƢǼǷƿȁƽ ȂǯƧȁ ƨȇƨǿ ơƽƽǁȂǯ řƫȁƨǯǁƨLJ ȁ ǺƫȁƨǰnjȈƯ ȅƢǘ ȇÈ ǁ ƨdz ƨǯ ŖLJƙƽ ƨǻƢǘȈƥ ȁ È È ȁ ȆǴȇƽ ȅƨǷƨdzƨǯ ȁŚųǃ Ƣƫ ȆNjƚǯƧƾ Ȉƫ È ȅƚƻ ȅƢǻơȂƫ ȁDŽȈǿ È ȁȂǷƨǿ ƨƥ È ƨǓǁƢƯ ƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ȁƨdz ȁ ȆÈ dzÈ ƢǷơƽ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅƚƬLJƨƟ ƨdz ŖLJƧƽǂȇÈ ƿ ƨǯ ǵƨǿǁƨƥ ƨƬȈǼ ȈƯȂǰ ȈƟ ȅƨȇƨǓǁƢƯ È Ȉƥ Ǯ È È ȇÈ ǁ ȁ ƧǁȁƨǗ ȆǰȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ƢƬLj È È (Ï ȅǀƥ ơƾȈȈƫ ŖLJƨƥǁƨLJ ƨƥ Ǯ ȇ È ƽǁȂǯ ȁȂǷƨǿ È È ȅƨLJƨǯ ȁƨƟ ȁȂƥ DZƢǰȇƽơǁ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ƨdzÈ ƨǷƚǯ ȅǁȁȂƬLJƧƽ ȁƨǷƢǻǁƨƥ ƽǁȂǯ ƨƥ ƩƨǻƢȇƨƻ ƨǯ ơȂş ƾǼȇÈ ȂLJ ȁȂƥƧƽ ƨdzÈ ƨǷƚǯ ȆǷơƾǻƨƟ ƨƥ ȁȂƥƧƽ ƨǯ ř dzÈ ƨǷƚǯ ňƢǯƨȈȈǼȈĔ Ȉƫ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆȇǁƢǗǃǁ ƚƥ ƢǯƢǻ È ȈǯǁƽƢǻ ƨ È È ȆNjƚǯƧƾ È È ȆǰNjȂƻ ƨƥ ƽǁȂǯ ȆǰȈǻƿ ȁȂǷƨǿ ȁ ȅƚƻ ȅơǂƥ ƨƥ ƽǁȂǯ Ȇǰ ȇÈ ȁƢȈƯ ȁȂǷƨǿ È ȁȁƽ ƨǰȇƽ ȆǰȇÈ ȁơǂƼǰȇÈ ǁ ǒȈǿ ƨƬȈǓƨǻ ƨ dzÈ ƨǷƚǯ ȅǁƢȇǂÊ ƥ ĺ È ơDŽƥ ȅƚƻ È ƨƥ ň È È Ƣǰƥ ǂƬǼȇǁƨƥ ȅƚƻ ȆǯȉƢǓ ȁǁƢǯ ňơƾȇƨǷ ňơȂƫ ƨdzÈ ƨǷƚǯ ǂƫơȁƽ DZƢLJ ŖLJƨǿ ȅǁƢȈNjȂǿ ȁŚƥ ňƽǂǯ DŽȈǿƨƥ ȁ ļƢǤȈǴƥƨƫ ȅǁƢǯ ƨƥ ƽǂǯ ŖLJƧƽ È ȁȂƥƢǼȈǿ ƪLJƧƽƧȁ ȅȁƢǓǁƨƥ řƫȁƨǯǁƨLJ ơƽƨȇƢǘ ȇÈ ǁ ȁƨdz ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ È 1391 رێبەندانی
28
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸ ȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ È ƨǯ ȁȂƥ ȅƚƻ ȆǷƧƽǁƨLJ ȅȁơǂƼǰȇÈ ǁ ǺȇǂƫƧǁȁƨǗ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨǻƢȇƿ ȅƨdzÈ ƨǷƚǯ ŖLjȈdzƢǻȂȈLJƢǻ ȆǷơǂǗƙǂÊ Ư ȅǁȁƧƽ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ňȉƨǷƚǯ ňơȂƫ ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ƽǁȂǯ ȅơȁƧǁ ȅƧȁƨǼƫȁDŽƥ ǵȉƨƥ ƧȁƨƫƢǰƥ ƚǯ ơƽ ňƢǸƬnjȈǻ ȁ ƨǯ ȁȂƥƨǿ ȁƧǂÊ njȈƯ Ȇǰ ȈƥDŽȈƷ ňƢǼ ȈȀǰ ȈƯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È È È ȈƯ ƨƥ ȅǁȁȁǁƧǃ ŖLjȇȂ È È ȅƚƻ ȆǷơȁƧƽǁƨƥ ƨƥ ƨǯ ĺ ȁȂƫȁƨǰnj ȈƯ ȁ ǹǂ ȇ ƽƚǷ Ȇǰ ȈǷơǂǗƙ ǂÊ Ư ňƧȁƢƻ È È È È ň ȅȂǻ ơƾǷƧƽǁƨLJ ňƢǯƨȈȇǁƢǰǻơǁƚǗ ȋƨǗƨdz È ơȂƬƥ ƨǯ ǮȈƥDŽȈƷ ƧȁƨƫƢǰƥ È È ȅƨǷƢǻǁƨƥ ȅǁȁƧƽ ƨdz ȁƢƼƦǰȇÈ ǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ňȉƨǷƚǯ ǭƨȇȏ ƨdz È DZƨǗƨdz ƽǁȂǯ ŅƨǗ ļƢƥƨƻ Ƨȁƨnjȇǂƫ Ȇǯƨȇȏ ƨdz ƧȁƨƫƢǰƥ ǹƢȇƚǯ ȅƚƻ ňȏƨǗ ȆȈǻơȂȈƬnjƯ ǵƨǿ ơƾƥ ȅǂǗ È ňȏƨǗ ȅǁƨLjǻơǁƨLJ ļƢƥƨƻ È ǹơǂȈƟ ňƢǯƨȈȈƫƨǼȇƨǷ ȁǁơǃƢƟȁ NJȈƟ ǵƨǿ ȁ Ȇnj È È È Ȉǰƥơǁ ȅƚƻ ȅȏƚƥ ǹƢȀȈƳ ȅƨǰȇƽ ȁ ň È ƨȇƨǘƥơǁ ǹƢȀȈƳ ƨƥ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ȆȇȁơǂǰƫȁƧǃ ǥƢǷ ȅǁơȁƢǿ ȁƽǁȂǯ ȅơȁƧǁ ļƢƥƨƻ ȅȏƚƥ ǹƢǯƧǃơȂƼǼƫȁƨǰnjȈƯ ȁ ƩơǂǯȂǸ ȇÈ ƽ ƧDŽȈǿ ȆųǁƨLJ È È Ȇnj È È Ȉǰƥơǁ ƽǁȂǯ ŅƨǗ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ȁȂƥ ȆȇȁȁǀȈǷ ňƢǼȈȀǰ È ȆǯƨȈȈƬLjȇȂȈƯ È ơȁƢƟ ȆǰȈƥDŽȈƷ È È ȈƯ È ȅÏÒ ȅƿƙǁ ƨdz ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ȁ ơǁƽǁƢȇǂÊ ƥ ĺDŽȈƷ ơǁǃƨǷơƽ ÎÖÑÒ ļȂƟ ȅÎÓ ƨƥ ǁƨƦǻơǁƨƥ ÎÐÏÑ ȅǀȇÈ ȁȏƨǗ ȅǁÊ ƧȁƢƥ ȁŚƥ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ŖLJƨǿ ơƽ ǵƨǯ ȆǯƨȇƧȁƢǷ ƨdz ňơȂƫ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆÈ dzÈ Ƨƽ ȅƨǯƨǷƢǼǻƢȇƨƥ ƨdz ǮȈNjƨƥ ƧȁƨƫƢǰƥ ȁȊƥ ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ļơǂǯȂǸ ȇÈ ƽ È ȅŚǗƧƽǁƧȁ ǩƨƷ ȅǁƽƢǻ ǩƨƷ ǺǻơDŽƥ ĺ È Ƨƽ DŽȇÈ ǁÊ ƨƥ ňƢǻƢǸƬnjȈǻȁƢǿ
È È ƩƢƥƨƻ ǹƢǷƚƻ ŅƨƷƨǷ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ĿƢǷ řƫǂǗǁƧȁ ƚƥ ĺ È Ƨƽ ƨǸȈƟ È ȆǘǻƨnjȈƯ ȁơǂƼǰ ȇ ǁ ƨƬLjȇȂ ȈƯ ȆǘǻƧǁ ǭƨȇ ȁ ļƨȈǯƨȇ ƨƫƢƥƨƻ ǵƨƟ Ǻȇƨǰƥ È È È ȁ ƧȁơǁǃƨǷơƽ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ƧǃƙŚƯ ƨƬLJƨƥƨǷ ǵƨƟ ƚƥ ƨƬLjȇȂȈƯ È ȁ ȁƢǓ ĺ È Ƨƽ ƪLjȇȁƨNjƚƻ ňƢǻƢǸƬnjȈǻȁƢǿ ƧȂȈƟ Ƨȁƽǂǯ ǁƢǯƨƥ ŖLJƧƽ È ȁ ƧȁƨǼƦƥƚǯ ǹƢƫƚƻ ȅƧȁƨƫƨǻ ĺDŽȈƷ ȅǁȁƧƽ ƨdz ȁƧȁƨǻƨǰƥ ǹƢƫƚƻ ȆȇÈ ȂǗ ǹƨǰƥ ȅǁƢǯơƾȈǧ ơƾǻƢƫƚƻ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅơȁƧǁ ĿƢǷ řƫǂǗǁƧȁ ȅȁƢǼȈƯ ƨdz È ǂȇÈ ƿ ƨdz ƢȈǻƨƫ ƨȇƧȂȈƟ ř ȇ ȂǼ ȇ ǁ ȁ ǁƨƦ ȇ ǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸ ȇ ƽ ĺDŽȈƷ È È È È È ĺ Ƨƽ ǁƢǗǃǁ ǹȁȂƥ ƢǻȂƫȁǂǧƨƫ ȆLJǂƫƨǷ ƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ƨǯ ƧȁƨƟ ȅȉƢƟ È ƨdz ň È ơȂƫƧƽ ȁ ȅDŽ È ȇÈ ǁƢƯƧƽ ȅƚƻ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ĿƧǁÊ ƨNjȁ DžȁȂǷƢǻ ȁ ǹȁȂƥƨǿ ȁ ƪLJƧƽƧȁ ȅƚƻ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁƢƬƻȂǷƽȂƻ ơƾǻơǂȈƟ ļƨ dzÈ ȁƧƽ ȅǁȁȂǼLJ ȂȈǻ È È 1391 رێبەندانی
29
23 ژمارە، بیری خوێندکار
(Ð ř È Ȉƥ È ňƢǯƨǻƢnjȈǻ ȁȂǷƨǿ ŖLJơǁ ƨƥ ǹƢƻơǃƧǁ ȆǷƧƽǁƨLJ ȆǷƨƬLJ ƨǯ ƨƬLJơǁ ƩȂǯǁƨLJ ơƽ ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ȅƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ļƨȈȇƽȁȂƳȁƨǷ ȆǰdzÈ ƨƻ ňȉƨǷƚǯ ƨǯ ȅƧȁƨƟ ȅƚǿ ƨƥ ȁȂƥ ȅƚƻ ƨƫƨLJƢȈLJ ȁƨƟ ǵȉƨƥ ƽǂǯ ňƽǂǯ ƢǗƢƟ ȁ ǹƽǂǯ ǁƢȈNjȁ ĺ È DŽȈǿ ƨƥ ǹƢȈȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ŖLJƨǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È ƧǁƢǯ ȁƨdz ǮȈǯƨȇ ļƨȇơȁƨƫƨǻ ŖLJƨǿ ňƽǂǯ DŽ Ȉǿ ƨƥ ȁ Ǯ dzÈ ƨƻ ňȉƨǷȂǯ È È ȆǷƢųƨƟ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ơƾǻƢǘǻƢǷ ƾǻƨǓ ȅƧȁƢǷƨdz ƨǯ ȁȂƥ ƨǻƢǘǼȇǂǗ ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯƚŻƽ ȅǁƢǷƚǯ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ƨƳǁƨǷȂdzƨǿ ȁƨƟ ȅƚǿ ƨƥ ǁƢǷƚǯ řƫƢȀǰȈƯ ƚƥ ǁƢƥƨdz ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ È ȅǁƢǷƚǯ řƫƢȀǰȈƯ ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ ȁȂƥƢLjƻƧǁ ƨǯ ȅƨȈȇƧȁƨƫƨǻȂȈǻ È È ȅǁƢǷƚǯ ƨǯ ƨȇƨǓȁƢǻ ȁƨƟ ȅƚƻȂȈǻ ȆǟǃƧȁ ȁȂƥƧƽ ƧƽƢǷƢƟ ơǂ Ȉƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È È ƚƥ ȅǁƨƥȁȁǁȁƧƽ ȁƽƢƥƢǿƨǷ ȅƨǓȁƢǻ ƨƫơȁ ƩƢǿ ǮȈƯ ơƾ Ȉƫ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È ȆǯƨȇƨǓȁƢǻ ƨȇƨǓȁƢǻ ǵƨƟ ơƾȈƬLJơǁ ƨdz ȁȂƥ ǁƢƥƨdz ƨųƢǷƢƟ ǵƨƟ ňƢǼȈȀȇƽƧȁ È ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ řƫƢǿ ǮȈƯ ƨdz ǁƨƥ ǁƙǃ ȁ ȁȂƥ ȁơǂǯ ǁƢǗǃǁ È ƧȁƧƽǂǯƨƥ ƨȇƨǓȁƢǻ ǵƨƟ ļƢǯƧƾǻȂǗ ȆǰdzÈ ƨƻ ƧȁÎÐÏÍ ňƢǻƢǷǁƨƻ ȅÐ ƨdz ȅƚǿ ƨƥ ǹƢȈǻƢǯƧǁƢǯ ȁ ȁȂƥƽǂƥ ȂȈǻ ƨdz ǹƢȈȈǿƢnjǻƨǿƢNj ȆŻǀ ȇÈ ǁ ļȉƨLJƧƽ È ƧǁƚƳ ǵƨƥ ǹȁȂǓƧƽ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ƧȁƨǻƢǯƢǣƢƟ ȁ ƺȈNj ȁ ƩƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ È ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ ȅǁƢƥ ƨdz ǵƨǿ ȁ ƧȁƨǻơǂȈƟ ŖnjǗ ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ ȅǁƢƥ ƨdz ǵƨǿ È ƨƥ ȆLJƢȈLJ ļȉƨLJƧƽ ǮdzÈ ƨƻ ƨǯ ƧȁƨƟ ƚƥ ƨǼȈǷƧǃ ƧȁƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ȆȈƫƨƦȇƢƫ ļƨȈȇƽȂƳȁƨǷ ȁ DzÈ ǰNj ȁȂƥ ƪLjȇȂȈƯ ƢȈǻƨƫ ȁȂƥƧƽ ƧƽƢǷƢƟ ȅǂǘƥ ƧȁƨƬLJƧƽ È È (Ñ ȅǁƾǼȇƨǘƥơǁ ȆũƧǁƨƥ ƨƫȉƨLJƧƽ ǵƨƟ È ǖǻƢǷ ƾǻƨǓ ȁȂƥ ơƾȇÈ ǁÊ ƚǗ ƨdz ǁƢƥƨdz ȆǰȈǟǃƧȁ ƧȁƨnjȈȇƧȁƨƫƨǻȂ Ȉǻ ȅǁƢƥ ƨdz È È ňȏƨǗ ȅǁơȁƿƽ ȁ ƪƻƨLJ ļƢƥƨƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ řƫƢȀǰȈƯ È NJȈƯ È ȁȂƦƫȁƨǯǁƨLJ ơƽƢȈdzƢƬȈƟ ȆǷDŽȈNjƢǧ ȁ ǹƢǸdzÈ ƢƟ ȆǸLjȇǃƢǻ ǁƨLJ ƨƥ ƢƯȁǁȂƟ ȆǷDŽȈdzƢȇǂưǸȈƟ ljƢȈLJƢƟ ňȏƨǗ ȁ ǹƢǯƨǻƢŻƨƯȁƢǿ ļƢƥƨƻ ƢǿƧȁǁƨǿ ȁȂƦƫƢǿ ȆƯ ȆȇƢƫƚǯ ňƢȀȈƷ ȆǷƨǿȁȁƽ ȅ ǁÊ ƨNj ȁȂƥƢǼȈǿ ơƾǯƚǓ ƨƥ ňƚƯơƿ È È ƨǼȇÈ ȂȈƥ È ȆǯƧȂȈNj È ƨƥ ơƾǻƢȀȈƳ ȅǁƨLjǻơǁƨLJ ƨdz ǹƢǯƨǰȈƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ƧDŽȈǿ È ȁ ȁȂƥ ơǂǰƫȂǯǁƨLJ ŖLJǁƨƯ ƨǻƚǯ ǹƢƫȉȁ ǁƙǃ ƨdz ȁȂƥ ƾǻƢƬLJƨƟ ǹƢȇƧǁƨƯ 1391 رێبەندانی
30
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅǁƢǷƚǯ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ƚƥ ƢǘȇÈ ǁ Ʃȉƨǿƿƙǁ ȅƢƯȁǁȂƟ ļȉȁ ǮȇÈ ƾǼȈǿ È ƨdz ơǂǯƧƽ ƧƽƢǷƢƟ ŖLjȈdzƢȈLJȂLJ ơƾȇƚƻ ļƢǯ ƨdz ƨǯ ȅƨȈȇƢǰȇǂǷƨƟ ǁơȂǓ ȁƨdz ƨǰȈǯƨȇ ƪ ǴÈ ȇÈ ȁǃƙǁ ȆǓǁƢƟ È ƨdz ǁƙǃ ȁ Ƨȁȁƽǂǯ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǯƨǗǁƨǷƨǻơȂƳ ƧǁƢǷƚǯ ňơƽǁƨLJ ȅƧǁƢƥ ƨdz NJȇǁƢǷƚǯ ňƢǷǁÊ ơƽ ljƢƯ ƧȁȂƥ ǹƢǯƧȁơƽȁȁǁ ȅǁơƽƢǗƢƟ ƧȁƨǰȇDŽǻ ƾǻƨǓ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǰnjǰȈƫ È ȁ ǹȁȂƥ ƪLJȁǁƽ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ È ȁȁǁ ƨƫƢƻƧƽ ȅƚƻ ňȁȂǓƚƥ ơƽ ƪLjȈƟ DZƾȈǷ ȅƨǷƢǻƿƙǁ ƨdz ǂƫơȁƽ ǖǻƢǷ ȅƿƙǁ ňƢȇƨƥƧǁƨƥ ǵȉƨƥ ȅǁƢƥƧƽ ǂǧƨƥ ǂƬnjȈƯ ȅƿƙǁ ƾǻƨǓ ǁƨǿ ȆÈ dzÈ Ƨƽ ȁ È ƪNjȁǂLJ ȆȈÈ ǴÈ ƥ ȅȁƨƟ ǭƧȁ ȁȂƥ ȆȇȁƢƫƨǿ ȁ ljƚƻ ơȁƨǿ ǹơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅȁȁƽ È ȆǰȈǰ dzÈ ƨƻ DZƨǗƨdz È dzÈ ƨƻ ƩƢǯƧƽ ȆȇƢNj ȁ ǹǀȈƳ ȁƨǻȐǷƨƬLJƧƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ Ȇǰ È ȁ ȆǯƧǁƨLJ ȆǷƢǫƨNj ȁȁƽ ǹȁȂƥ ƧƽƢǷƢƟ ơǂǓǁơȂǓ ňơƾȇƨǷ ƨdz ǁƙǃ ǖǻƧǁ ȁƢǘǻƧǁ Ȇſȁǁƽ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅȉƢƟ ƨƥ ƽƢƥƢǿƨǷ ȅǁƢNj ȅƧǁȁƨǗ ȁ ȆǰȈƯȂǰ dzÈ ƨƻ ȅƨȇơǁƚƯƢƟ ȁƨƟ ȂȈǻ ƨdz ƧȁƨǻȁȂƥơǃơǁ È ȇÈ ǁ ƨƥ Džƨǯ ǮȇÈ ƾǼȈǿ ơƾǰ È È È ȆǰȇDŽǻ ƨdz ňơȁǂÊ ȇƧƽ ơƽǁƢNj ǁƨLJ ƨƥ ƨǯ ȅǃƢǫ ȆdzƢǷ ȅǂƫƨǷ ƩƨLJ ȅǁȁȁƽ ƨdz ǹƢȈȇǂȇÈ ƽƧȁƢǓ ȁȂƥ ơǁǃƨǷơƽ ƨǯƨǻơƾȇƨǷ ȅǁȂǯƢƥ ȆNjƨƥ ƨdz ƨǯ ơƾǯƨȇƚǯƨLJ È ǹơȂƳ ȆǯƢNjƚƯ ƨƥ ǒǯ ȁǁÊ Ȃǯ DZơƾǼǷ ȆÈ dzÈ ƨǷƚǯ ơƾnjȈƯ È ȅDŽȇǁ ƨdz ƽǂǯƧƽ ơǁ ƧǁƨųƨƯ ƪnjƯ ȁ ǹƢƥǁƨLJ ƨdz ǹƢǻƿ ǹȁȂƥ ƢƬLJƧȁơǁ ǖǻƧǁ ȁƢǘǻƧǁ ȁ ȅǁơƾNjƨƥ ǹƢǻƿ ƨǯ ƨȇƨȈȈƬLJơǁ ȁƨƟ ȅǁƨǼȈŭƨLJ ljƧȁƨƟ ƽǂǯƧƽ ǹƢȈȇǂȇƨLJ È ǹȁȂƥƨǻ ƨǯƨdzƨLJƨǷ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ȁȂƥ ljƚƻ ȆǰȇÈ ƿƙǁ ǹƢǯƧƽǁȂǯ ƚƥ Ƨƿƙǁ ȁƨƟ řƫǂǗȁƢǓ ǁƨƥƨdz ƨƥ ȁȂƥ ƨȇƨǻƚƥ ȁ ǹǀȈƳ ȁƨƟ ȅǁƨƦ ȇÈ ǁ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È ȁȁƽ řȇƨƥ ƨdz ơƾƥDŽȈƷ ȆȇƾǻƧȁƢǻ ȅƨƬȈǷƚǯ ȅƧȁƨǻȁȂƥƚǯ ƨdz ƨǯ ƧȁƨƟ ƾȇƨLJ ȆƳƢƷ ȁƽƨŲƨƷȂǷ ȅǃƢǫ ƨƫơȁ ȆȇǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅǁƚƫơƾȇƾǻƢǯ ȆǯƙǁƨLJ ǭƧȁ ƽƨŲƨƷȂǷ ȅǃƢǫ Ƨƽơǃ ňȐdzƨǗ ȅƾǻƨǧƨƟ Ȋdzȁƾƥƨǟ ƧȁȂǓ ȅǃƢǫ ơƽƨũƧǁȂȇÈ ǁ ȁƨdz ȁȂƥ ơǂǯ ȅǁƢȇƽ ǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȁ ƣDŽȈƷ ǭƙǁƧȁƢǻ ǂÊ Ư ȆǰȇÈ ǁƢƫȁ ƨdz ȆȇƢȈǼdzÈ ƽ ƨdz ǂÊ Ư ȁ ǵơǁƢƟ ȆǘǻƧƽ ƨƥ ȁƨǯƚǯƨLJ ǁƨLJ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňơǁǃƨǷơƽ ȅƧǁȁƨǗ řȈǗDŽǷ ơƽǁÊ ȂǗ ȁ ǵǁƨǗȁ È ļƨȈȈǠǫȂǷ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļȁ ơƾȇƨºǯƧǁƢƫȁ ƨdz ǮȈNjƨƥ ƨdz ƾǻƢȇƨǗơǁ È ȁƧȁƨƫƨǻ ȅƧȁƨƟ ĺ È ȁ ƧȁƨǻƢLjƯ ĺ È ƨǯ ƨȇƨǿ ȆǏȂǐƻƨǷ ȆǯƨȈȇƢȈǧơǂǣȂƳ ǁƨLJ ƨƥ ƽǁȂǯ ƧȁƨƬȇÈ ǂÊ ǔưƥ ǹƢȈǰȈdz È ȁ فاصيلơƽ ǹƢȇȂȈǻ È ƨdz ƨǯ ȆǰȈƫƨǴǴȈǷ È 1391 رێبەندانی
31
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǺºȈǴǴȈǷ ļƨȈȈǰȈdzƢǷ ȅơǁơƽ ȁƨȇƨǿ ơƽ ȆȈƫ ǹƢȈȈƫƨǻȁȂǰLJ Ƨȁƨǰ ȈƯ ȁƧȁƨǯƨȇ È È ơƾȈȈƫ ǹƨǷȁȂǸǟ ȁ ƨǯƨȇ ǹƢȈȈźǁƢƫ ȆǬȈƥơȁƨLJ ȁ ƩƢǿǁƨLJƨƥ ơƾȇÈ ȁƧƽ È ƧǁƚƳ ǒȈǿ ƨǯ ǹơȁ ȆǯƨȈǴǴȈǷ ȆǷȁȂLJǁ ȁ ƩơƽƢǟ ȁ ƣơƽƢƟ ňȁƢƻ ǺǰȇǁƨNj ǹơȁƨƟ ļƨȈȈǴǴȈǷ ȅƨǣƢǼƥ ƨdz ǭƨȈȈƬLjLJ ƧȂȈǻơȂƬȇƨǻ ǮȈLJƽơȁƨƷ ȁ ƨǷƧƽƨǏ È ǹƢȈȈƫȐȈǰNjƨƫ ȁǁơƾǸǯȂƷ ȁƢNjƽƢƯ ǹơǁơǃƨǿ ơǁ ʼnƽƨǫ ƨdz ƽǁȂǯ Ƣǰƥ ơƾȇƨƯ ơƽ ȅǂǯȂǷ ȅơǁƨǷȂƟ ȅƨdzÈ ƢǷƨǼƥ ơƽƢƬLjȈƟ ȅƽơǃƢƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ǵƨdz ǁƨǿ ƧȁȂƥƨǿ È ƧȁȂƥ Ǻȇƾdzơ ǦȇƨLJ ŚǷƨƟ ǹơȁƨƟ ȅƨǴȈLjǴȈLJ ǁƨLJ ƨǯ ǹƢŶơǁÊ Ȃǯ ȁ ǹƢǔǯ ȅƨLJƧǁƽƨǷ ƾǻƨǓ ȆÈ dzÈ Ƨƽ ơƽƨǯƧǁƢƫȁ ȅƨǰȇƽ ȆǰȈNjƨƥ ƨdz È ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ ƨƥ ƤȈƬǯ È ȁ ƽǂǯǂȇơƽ ǹƢǷƨǻơȁƨNj ȅƨLJƧǁƽƨǷ ƧȁƧƽǂǯ ȁƨǻơȁƨNj ȆLjȇǁơƽƨǷ ƨdz ƧǁȁƨǗ ȅȁƢȈƯ ȁ ǒǯ ȁǁÊ Ȃǯ ǹơǂǯ ƨǷƨƳǁƨƫ È DZƢLJ ƩȁƨƷ ljƨNj ȅƧȁƨƟ ļƢȈƳ ƨdz ǺǼ ȇÈ ȂƻƧƽ ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ ƨƥ ƨǻơƿƙǁ ƨǼƥƧƽ ơƾǘǻƢǷ ȁȁƽ ȁ ǮȈǘǻƢǷ ƨdz Ǻƥ ȆLJǁƢǧ řȈLJȁȂǻ ȁ ǹƾǼ ȇÈ Ȃƻ Ȇǰȇǁƨƻ È ňƾǻƢLJƢǻ ƚƥ ǺLJȁȂǻƧƽ ƧȁƨǼǼȇÈ ȂƻƧƽ ǮȈƬNj È ȁȂǷƨǿ ȁ ǁơȁƧƾǼȇÈ Ȃƻ ƚƥ ȁ ƽǁȂǯ Ȇǘǻƨǿǁƨǧȁ ĺƧƽƨƟ ļƢȇƨƷ řƬLjƻǁƧƽ ȆǴǴȈǷ ļƨǫƢȈdz ƩƨdzÈ ơƽƨǟ ȁ ƩƨȈȇǁƨNjƨƥ ȅƢȈǻƽ ȆȇÈ ȂǗ ƨƥ ǹƢǷƚƻ ȅǁơȁƢǿ ňƾǻƢȇƨǗơǁ ǭƢǓ ǁƙǃ ȅƨǻƢƼƯƢǓ ǺȇȁȂƥ ƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ ȁ ƭƢǓ ȅƨǴȈLJƧȁ ȆƳƢƬƷȂǷ ȅƨǻƢƼƯƢǓ ƨƥ ǹƢǷƚƻ ňƢǷǃ ƨƥ ơƾǻƢǷƚƻ ȅǁƢNj ƨdz ơǁƾǻơƽ ȁơǂǯ džȈLjƟƨƫ ƨdz ƨǸȈƟ ƨǷƢǻƿƙǁ ȁǁƢǛƚǗ ǹƢǷƚƻ È ȅǃơȂƻơƽ ȁ ǂǰȈǧ ȁŚƥȁ ȆǓƧƽǁƧƽ È ƨǸȈƟ È ļƨȈȈǫƨǧƧȂǷ ƧǁƢȇƽ ƧȁƨƫƢǯƧƽ ȁȊƥ ơƽ ƢȈǻƽ ļƨȈȈdzƢǟƨǧ ȅƨƴȈƫƨǻ ƨdz ȁ ȆLJơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆǷơǁÊ ƨǷ řȇƨǟ ƨdz ȅǁƨLJơǁƨLJ ǁƨƥ ƨdz ƨƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆǷƨdzƢǟ ňơȂȈƬnjƯ ƨƥ ňƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ (Ñ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ řȈLjȈLJƨƟȂǷ ȅǀƥ śȈÈ dzÈ Ƨƽ ƧȁƨƟ ƨƥ ƚǰNjƨƥ ơȁƢƟ ȆǰȈũ È ǁÊ ȂȇÈ ǁ ƨǯ ȁȂƥ ǁƢůƨǯƨȇ ƚƥ ƨǯ ƨLJƢƥ ňƢȇƢNj ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨǓǁƢƯ ȁȂǷƨǿ ňơǁƨǼȇÈ Ȃǻ ȆȇǁơƾNjƨƥ ȁ ǹƿ ǭƨǔȈƥ ȁǁơƾǯƨǓ ȁȏ ȁŚƯ ƨǯ ȁȂƥ ƧȁƨNjƨȇƚǿ ǵƨƥ ȁ ƩƢǿƧƾǰ ȈƯ È È Ȇǫǁƨǣ ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ǁƢNj ȅƢƬLJȂǷƢǷ ȁȏƨǷ ȁ ĺƢƫȂǫ ǂƳƢƫ ȁ ƤLJƢǯ ȁƢȈƯ ȅơȁƽƨƥ ƨǯ ơȁƨnjȈƯ ǹơƾǻƨƦ ȇÈ ǁ ȆȈLJ ȅƿƙǁ ƨƫơȁ ǂƫơȁƽ ȅƿƙǁ ǹȁȂƥ ȅƽƢNj È È ȅƧȂȈNj ƨƥ ƨȇơȁƨnj ȈƯ ǁƢǷƚǯǁƨLJ ňơȂǼȈǟ ƨǯ ơǂǯ ǵȐǠȈƟ ơƽ ǹơƾǻƨƦ ȇÈ ǁ ȅȁȁƽ È È ǹơƽƧȁƢƟ ȁŚǸǟƨƫ ƨǯ ȅƽƢƥƢǿƨǷ ȅȁơǂǰǻơǂȇÈ ȁ ȁ ȁȂnjȈƯ ňƢǗƽƢƯ ȆũƧǁ È ƧȁƧƽǂǯ ƨǻƢƻƨǗǁƨǸnjȈƯ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅDŽ Ȉǿ ȅƾǻƧȁƢǻ ǭƧȁ Ƨȁƚƥơǂǯ È È 1391 رێبەندانی
32
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁȂƥ ƧȁƧǁơȂƻ ȅƧȂȈNj ƨƥ ƨǗǁƨǸnj ȈƯ ȅDŽ Ȉǿ řƬLjƼǰ ȇÈ ǁ ȅƧȂȈNj ŖnjǗƨƥ È È È È È DZƚƯ ȁ Ǯdz DzÈ Ǔ ƨƬLJƧƽ DZƚǫ ƨǗDŽȈdz ƨƥ ǮȇÈ ƾǼȈǿ ƢƳ ǹƨƥƧƽ ȅȁƢǻ ƽƢƥƢǿƨǷ ȅǁƢǷƚǯ ƨƥ ǩƨǿƢǻ ƨƥ ƾǻƨǓǁƨǿ È È ȁ ǺȈÈ dzƧƽ ơȁ ƨǯƧȁơƽȁȁǁ ȅƧȁƨǻƽǂǯ ƨdzƚǰǓ ŖLJƨƥƨǷ ƨƥ ƪLJƨǬǻƢƟ ȁƾǷƨǟ ƧǁƢǷƚǯ ȁƨƟ ȅȁƢǻ ǵȉƨƥ ǺȈÈ dzÈ Ƨƽ ơȁ ȁƧȁȂƬLjȈƥ ǹƢȇơȁ ǁƨǿ NJȈLJƨǯ ǮȇÈ ƾǼȈǿ È ȅƿƙǁ ȅƨƥƢƬȈƻ ƨdz ǁƨǿ ƧȁȂƥ ƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȅǁƢǷƚǯ ǩƨǿ ƨƥ ƨƥ ǁƙǃ ƨdzƨLJƨǷ ȁƨƟ ơƽǁƢǷƚǯ ňƾǻƢȇƨǗơǁ ƨdz ơȁƨnjȈƯ ňơƾǻƨƦ ȇÈ ǁ ȅȁȁƽ È ƨƫƚƫƢǿ ơƾȈƫ ȆȇƚƻƨƥǁƨLJ ȁ ŖLJƨƥǁƨLJ ȆLJƢƥ ƨǯ ȅȁƨǯƧƽ ȁƢǓǁƨƥ ơǂǰNjƢƟ È È ňƢǯƨǼȈnjǻŚǷ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨǓǁƢƯ ȁȂǷƨǿ ƨƥ ƧƿƢǷƢƟ ȁ ȅǁƚǗ È ơƽƨǰȇƽ ňƢǯƨǓǁƢƯ ƨdz ƨǯ ȅƨǰdzÈ ƨƻ ȁƨƟ œȈǯǁƨƫ ƩƨǻƢǻƨƫ ƢǯƧƽ ȁȂnjȈƯ È ƧȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƪLJƨƥƨǷ ƨǯ ǹȁȂƥ ƧȁƨƟ ȅƨǻƢnjȈǻ ǹȁȂƥ ǁơƾNjƨƥ ơƾȈȈƫ È ȅƨǯƨǓȁƢǻ ȁƽƢƥƢǿƨǷ ƢȈǻƨƫ ǭƨǻ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻȂȈǻ È ȆƳǁƨǷȂdzƨǿ ȅƚǿ ƨƥ ȅƨǯƧDŽȈǿ È ȁǁƢǷƚǯ ǁƨǗƨƟ Ȇǔƥ ǂƫƧȁƨnj ȈƯ ƚƥ ňơȂƬȇƨǻ ǹƢǯƧDŽ ȈŮǃ ƨƫƨ dzÈ ȁƧƽ ȅǁƧǃƨǻ ňƾǻƢƯƨLJơƽ È È È ňƢǯƨNjƨƥ ȁȂǷƨǿ ƨdz ňơȂƫ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ǵƨǯƨȇ ǭƧȁ ƧǁƢǷƚǯ ȁƨƟ ȅƧȁƢǓǁƨLJ ƨƥ ȁȂƥ ơƾƫƢǯ ǹƢǷƨǿ ƨdz ȁ ĺ È ƨǿ ȆȇǁƨǘȇǁƢǯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨǓǁƢƯ ȁȂǷƨǿ ǹơȂȈǻ È ƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅǁƢǯȁƢǿ ȁ ȅƽǁƧƽȁƢǿ ȅƽǁȂǯ ňơǂÊ ȈǘNjǁƚNj ƚƥ ȆǷǁƨǗ ȆNjƧȁƢƥ ǹơǂ ȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ È È ƨȇǁȂLJ ȁƨȈǯǁȂƫ ȅƽǁȂǯ ňơǁƢǰƫƢƥƨƻ ȁ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ ƩƨƦȇƢƫ ƨƥ ȆǫơǂȈǟ È ƨǷơǁƢǯ ȁȂƬȇƽ ǁƨNj ǁơƾǯƨǓ ȆǰȇÈ DŽȈǿ È ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ ȅDŽȈǿ È ƧȁƧƽǂǯ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ ňȁȂƥ ȆƳƨƬnjȈǻ ȅơȁƽ ƨƥ ǹȁȂƥ ȁȁƽǁȁȂƥƚƻƨdz ȁơǃƢƟ È ǹƢȇǁƙǃ ȆǯƨȈƫƨǷǁƢȇ ǮdzÈ ƨƻ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƧǁƚƳƨƥǁƚƳ ƨǼȇÈ ȂNj ƨdz ňơǁƨLJ ƨǯ NJȈǰȈƫƢǯǁƨǿ ǺƫǂǗ Ņ ǹƢȇǁƙǃ ȆǰȈƫƨǷǁȂƷ ȁDŽȇÈ ǁ ȁ ǹơƽ È È ƧȁƨȈȈƥDŽȈƷ ȆȇǃǁƨƥƨȇƢƯ ȆǰȈƫƨƠȇƨǿ ǹƨȇȏ ƨdz ƽƢƥƢǿƨǷ ƨǻȁȂǓƧƽ ňơǃǁƢƥ È ǁƨLJ ƨdz ȆNjƢƥ ȆǰȇÈ ǁơȁƨǼȇÈ ȂNj ƨƫȁƨǯȂLjdzÈ ƨǿ ǵƨƟ ơǂǯƧƾȈdz È ǹƢȈȇǃơȂnjȈƯ È ǹƢȈȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ȅƽǁȂǯ ļƨǷǁƢȇ ǹƢȈǗȁ ȋƽ ƨƥ ȁ ȁȂƥƨǿ ǹơȁƨƟ ơƽ ňƢǰǸȈƟ ȅƧǂȇÈ ȂǗ ƨƥ ȁ ơǂǰȈdz È ǹƢȇǃơȂnjȈƯ È ȆǷǁƨǗ ƨƥ ǁƙǃ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ Ƨƽƨǣƨǻ ȅƨǓȁƢǻ ļƨƦȇƢƫ ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǓȁƢǻ ǮȇÈ ƾǼȈǿ È ƨdz ƩƢǯȁƨƟ ȏƨǷ ȁȂƦNjƚƼȈdzơȂƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǴǴȈǷ ȅƢƯȂLJ ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ È È ƨƥ ǹȁȂƥ 1391 رێبەندانی
33
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ ȅDŽ Ȉǿ ȅǁƧƾǻƢǷǁƨǧ ƨƥ ơǂǯ ȁƨȇơǁƽ ȆȈ dzÈ ơǂÊ ǻƿ ȅƨƳƧǁƧƽ ƢǧƨƬLjǷ È È È È Ȉƫ ȁ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ řƫƢǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ DZƨǗƨdz ǹƢȇƨȇƧȂ ȈNj ǵƨƥ ňȁȂƥ DZƨǰ È È ȅǁƢǷƚǯ ƨǯ ƨȇƨȈȈƬLJơǁ ȁƨƟ ȆȇǂǗƨǼdzÈ ƨǿ ƢNjƢƷ ȅƨǘdzÈ ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȁȂǷƨǿ řƫǂǘǯƨȇ ƩƨǻƢǻƨƫ ȁ ȅƽǁƧƽȁƢǿ ȁ ȅǁƢǯȁƢǿ ŅȂƦŲƨLJ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ǁƧȁǁƨưǻƢǸƬnjȈǻ ȁ ǃơȂźƽơǃƢƟ ȆǰȇÈ ƽǁȂǯ ȁȂǷƨǿ ȁȂƥ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ƨǰǻȂǓ ȅȁƨǯǁƨLJ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňȁȂǷǃƨƟ ƨǯ ȁȂƥ ƧȁƨƟ ļơȁƢƟ È ňƢǯƨNjƨƥ ňƢũƢƟ ơƽƿƙǁ ơȁƽ ƨdz ƧǁƢǷƚǯ ȁƨƟ ȆȇƢǯƢǻȁȁǁ ƨǯ ňơDŽǻƢȇƧƽ ơƽƨȈǯǁȂƫ ňƢǯƧƽǁȂǯ ȆǷȉƧȁ ƨdz ƧȁƨƫƢǯƧƽ ǭƢǻȁȁǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǰȇƽ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ ƽƢƥƢǿƨǷ ƨǻȁȂƦƫƢǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ řƫƢǿ Ǯ ȈƯ ȅơȁƽ ƨǯ È È ljƧȂȈƟ È ƚƥ ơƽƿƙǁ ơȁƽ ƨdz ƧǂȈƟ È ȆȇƢǯƢǻȁȁǁ ȁȂƦȈLJȁȂǻ ȆǯƨȇƨǓǁƢƯ ƨdz ƧȁƨƫơƽƧƽ ǮnjȈƫ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǯƧȁƧƽǂǯ ȁǁƢǯ ȁƨdz ǵȉƨƥ ȁȂƥ ƩǁȂǯ ǁƙǃ ňƨǷƨƫ ƾǻƨǓ ǁƨǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȆǰȇǁƢƫ ňƢũƢƟ ǁơƾǘǼNjǂÊ Ư ȆǯƨȇƧǂȈƬLJƨƟ ǭƧȁ ňơȂƫ ơƽƨƫǁȂǯ ƧȁƢǷ È ƧƾǻƧȁƨƟ ƧǁƢǷƚǯ ȁƨƟ ňƢǯƨƫȁƨǰLJƧƽ ȁƧȁƨƫƢǰƥ ǭƢǻȁȁǁ ȅǁơȁƧƽǁȂǯ ƢǯƧƽ ƧȂȈƯ ǹƢȈȇǃƢǻƢNj ǭƨȇƨǓǁƢƯ ȁȂǷƨǿ ȅƽǁȂǯ ljƢƬLj ȈƟ ǹȁȂƥ ƺȇƢƥƨƥ È È ƨdz ȁ ƢǼȈǿ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ǁƨƥƧȁ ǹƢȇƧǃƢƫ Ȇǰ ȇ DŽ Ȉǿ ǁƢǷƚǯ ňƢǯƨƫȁƨǰLJƧƽ È È È ǁƢǷƚǯ ňƢǯƨƫȁƨǰLJƧƽ ơƽ ǹƢȈȈƫƢƳƨǻ ǹƢǷƨǻ ȁ ǕǁƨǷ ȅƧȁƨǻơȂƫ ňơǂȇƨǫ ƨdz ǮȈƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆǰȈǷơDŽȈǻ ǁƨǗƨƟ ǁƧƽƨǻȁȂƦƫƢǿ ȅǁƢǰȈǫƢƫ ȁ ǹȁȂǷǃƨƟ ƨdz È Ȇǘǻƨǿǁƨǧ ȅƧȁƨǻƾǻơƿȂƥ ȁƧȁƨǻƽǂǰǻơƽƧȁƢƟ ƚƥ ǹƢǷȂǘȈƥ Ƣƥ ǶǯƢƷ ơƾǻơǂ ȈƟ È È È ƩǂǗƧƽǁƧȂȈdz Ǯ dz ƨǯ ǹƢȇǁƙǃ Ʃȉȁ ňƽǂǯ ƧǁơƾȈƟ ȅƧȂ ȈNj ȁ ǹơǂ ȈƟ ňȏƨǗ È È È ǹƢȈȇǃƢǻƢNj ȁ ȆnjƻƨƥƧƽ ơȁƨnjȈƯ ƨƥ ǹƢȈƫȉƨƻ ƨǻƢƫƨǷDŽƻ ȁƨƟ ȆNjơƽƢƯ ƨdz ȁ È ơƾǘǻƢǷ ÎÎ ȅƧȁƢǷ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƨǻơǁƢǯ ȁƨƟ ƽǂǯƧƽ ƧȂȈƯ È ǁƢƳ ǵƨǯƨȇ ƚƥ ƨǯ ǹȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ļơȁƢƟ ǹƢȇƨƥǁƙǃ ňƽǂǯ ňƢǷǃƨƥ ơǂǯ ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ ǺƫƢǿ ȅƽƧȁ ơƽ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢȇƿ ƨdz Ƨȁƨǻơǂǯ ȁȊƥ ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ ƨƥ ǁƙǃ ȆǰȇÈ ǁƢǛƚǗ ȁƨǷƢǻƿƙǁ ȆũƧǁ ȅǁơȁƢǿ ƽǁȂǯ ȅǁơȁƢǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǛƚǗ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƢǻƿƙǁ ǭƧȁ ňƢNjƚǰȈƫ ȁǁƢǯ ŖLJơǁ ƨƥ ƽǁȂǯ ňȉƢǼǷ Ȇ dzÈ ƢǗȁǂǗ ȁ ƨdzÈ ȉƨǿ ǹƢǸƬnjȈǻ È ȁƧǁƨƥ ȁ ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ řƬLjƼnjȈƯ ȅǁƢƥ ƨdz ơƽƨƫǁȂǯ ƧȁƢǷ ȁƨdz ǁƢǷƚǯ È 1391 رێبەندانی
34
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁȂƥ ǮȈNjǁƚNj ƧȁƧƽǁȂǯ Ȇǘǻƨǿǁƨǧ ňƽǂƥ NJ ȈƯ È È ȅ ǹƢǔǯ ȅƨǻơȁǁƨƯ ȅƨLJƧǁƾǷ ȅƧǂȇƾǷ ياى ويلمەى صياديانȅƨƥƢĵƻ ȁƨǨȇƢĴ ǁƨǿ ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ȁ ƩƨǴǷ ǁƨǿ ơƾƬLjǻơǃ ȁ ǹƾǸƬǷ ȅƢȈǻƽ ƨdz ƽƢƥƢȀǷ Ǯǻȏ ŖnjƯ ǁƨLJ ƨdz Ǯȇơƽ ƨǯ ȅƚƻ ňƢǷǃ ƨƥ ǭƨȇƧǁƨƥ ȁ ƧŚƫ ȁ ǵȁƨǫ È ǹȁƽǂǯ ȅǁơǃƧƽ ŚNj DZƨǗƧƽȁ ǹƢȇȂ Ȉdz ƨƫƨȇȂƬLjƻ ǥǁƨƷ ȁȁƽ Ȃǰ ȈǧǁƨƷ È È ȁǁȂǼLJ ǁơȂǓ ƨdz ǺLJȁȂǻƧƽ ȁ ƨǻƢȇȂȈLJȁȂǻ ǺǼȇÈ ȂźƧƽ ȁƨǻƢȇȁƾǼȇÈ Ȃƻ ȁ ƽǁȂǯ ļƨǴǷ ǵƨǯƨƻơƽ ȉƨƥ ǺȇƿƧƽ ȁ ǹȁƢȇƿ ȅƽơǃƢƟ ƨƥ ơƾǻƢȇƚƻ ļȉȁ ƧŚƥƨdz ňơȁ ȆdzÈ ƢLJ ǁơǃƨǿ ljƨNj ȅǃƢǻƢNj ȁǁƢƼƬǨȈƟ ƺȇǁƢƫ ƨǯ ȅƨƫƨǴǷ ȁƨƟ ȅƨƫƨǴǷ ȁƨƟ ȁƧȁƢǻơƽ ňƢƦȈƬǯ Ȇ dzÈ ƽ ǁƨLJ ƨdz ȆȇƧǁȁƨǗȁ ƪȈŷơ ǁƨƥ ƨdz ȁ È È È ňƢǸƬnjȈǻ ȅǁƢǷȏƨƯ ƨǯ ǮȈLJƨǯ ǁƨǿ DZƨǗƨdz ǮȈƬLj È È dzÈ ƨǿǁƨƥ Ȃŷ DZƨǗƨdz ǹƢȇƚƻ řȇÈ Ȃƻ ƨƥ ƪLjƥƨƥ ƪLjƥ ȁ Ƨȁȁƽǂǯ ǹƢȈȈǻƢǯƧǁƨƥǁƨƥ ǎƥơƽ ňơȁ ȅƨLJǁƾǷ ňƢǯƨȈƥƢƫȂǫ ȁƢƬLJȂǷƢǷ ƨŻơ ƧȁȂƫǂǗ ǹƢȇơǁ معظمȅơȁƨnjȈƯ Ȇ È dzÈ ƢǷǁƧƽ ƨƥ ȁ ƧǁȁƨǗ ƨƫƨȈǫƨǧȂǷ ȁƨƟ ȅƽƢƦǯƧǁƢƦǷ ǹƢǔǯ ǮȇÈ ǁơǃ ȁ ǮȈÈ dzÈ ƽƨƥ ơǂǰȇÈ ȁ ǹƢǷȂǷƨǿ ȁ ƨȇƨǿ ǹƢǸdzÈ ȂƦǫ ȅƢǼŤ ȁ ǺȇƨǯƧƽ عهرض ƧǁȁƨǗ ňƢƬLJƽǁȂǯ ňǃƨǷ ȅơȂnjȈƯ ȅǀƥ ś ȈÈ dzÈ Ƨƽ È ňƢǻƿ ƨǯ ȁȂƥ ƧȁƨƟ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǯƨǘǼȇǂǗ ƨƫȁƨǰLJƧƽ ƨdz ǮȈǯƨȇ È ňƢnjȈǯơǁ È ƚƥ ƩƢƥƨƻ ňơƾȇƨǷ ȂȈǻ È ƨǼƫƢǿ ơǂǰNjƢƟ ȁ ȆũƧǁ ƨƥ ƽǁȂǯ ƨdz ǹơƽƧƽ ǹƢǿ ȅƚƻ Ȇǔǯ ȁ ǹƿ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ǹƢǻƿ ȆųǁƨLJ ȅǂƫƢȇǃ ňƢǻƿ ƚƥ ƨǻȁȂŶ ƨƥ őƥ ȁ ǹƨǰƥ ȅǁơƾNjƨƥ ơƽ ļƨȇȉƨǷƚǯ ȁ ȆLJƢȈLJ ňƢȇƿ ňƢǻƿ ļƨȈǯƨȇ ÎÖÑÓ ȆLJǁƢǷ ȅÎÑ) ÎÐÏÑ ȅƨǷƨNjƧǁ ȅÏÑ ȅƿƙǁ ƨǰȇƽ ȅƧǁƨƯ ǂƬƯ ňƢNjƚǰȈƫ È ƿƙǁ ƨƥ ƿƙǁ ȁ ơǁǃƨǷơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȅƨLJƧǁƾǷ ȅǁƢǗƿȂǷơ ȅƾů ȅƨƴȈƴƻ ȅƢȇ ļƢǻƢȇƨƥ Ƣȇ ƾǻƢƬLJƧƽ ƨƥ ǵƚƻ ȆǐǫƢǻ ļƢǻƢȇƨƥ قاضىĺƢǼƳ ȅƧǃƢƳơ ƨƥ ƽƢƥƢȀǷ ȅ ǹƢǔǯ ƨǻơȁǁƨƯ ƪLjȇȁƨNjƚƻ ňƢǰNjȂƻ ȅƨƟ ǵƨǯƧƽ عرضƪLjȇȁƨNjƚƻ ňƢȇơǂƥ حضورى ǵƽǁȂǯ ƨǔǯ ǭƨȇ ǺǷƨƟ ƨǯ ơƽƧǃƙŚƯ ȁ ljƚƻ Ƨƿƙǁ ȁƨdz DŽȇDŽǟ ňƢȇơǂƥ ȅơ Ȃƥ ǮȈǻƢǷƧǃ ƨǯ ƧƾǻƨǓǁƨǿ ȅƽ ǵƚƻ ȅȁƢǓ ƨƥ ǵƚƻ ŖǴǷ ȅƽơǃơ ƨǯ È ȁ ǹƢƻƢNjƨdz ƪLjȈƥ ǵƧƽ Ƣȇ ǹơȁƨNjƧȂȈǻ ȁ ȁƨNj ƽǁȂǯ ňơȁȏ ƨǯ ƪȇƾǷƧƽ ȁ ǹƽǂǯ ȆǬǧȂǷ ȏƢǠƫ ȁ ǭǁƢƦƫ ȅơƽȂƻ ȁ ǹȂƥ ƪȈdzƢǠǧ ŅȂǤnjǷ ǹơǁƢǣ ƨdz ơǂƥ ƨdz ȁƢǓ ljƨŻơ Ƣƥ ǹƢǯƨƬLjȇȁƨNjƚƻ ƨǰNjȂƻ ȅơ ǹȏơ ǹƾǻƢǰNjƨǻ ȆdzÈ ƽ ǹȂǓ Ǻȇƨǰƥ ǀȇÈ ǁƽ ǂƬǯƨȇ ƚƥ ƽƢŢơ ŖLJƧƽ Ǻȇƨǰƥ ǹƢŶƢǯƨƬLjȇȁƨNjƚƻ 1391 رێبەندانی 35 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁ ƪȈdzƢǠǧ ƨƥ DžƧƽ ƨǯ ļƨȇƚƻ ňƢǯƨǔǯ ȅǁÊ ƧȁƢǓ ǹƢǸƬnjȈǻ Ȇǰȇơƽ ǶǼȈƥƧƽ ƨdz ǹƢǷȂƻ ňƢǯƨƬLjȇȁƨNjȂƻ ơǂƥ ƨǼȇƨǘƥ ljƨŻơ Ƣƫ Ȃǰdzƨƥ Ǻȇƨǰƥ ǹƾǼȇȂƻ ļƨȇơǂƥ ȁ ǮNjȂƻ ƨƥ ƨǯ ƧǁȂǯ ȁ ǒǯ ȆƳƢƬŰ ȁǁȁƨƟ ȅƢȈǻƽ ȅƧȁƨƟ ǁƨƥ ƨdz ǺǷƨƟ ǹƢǸƬnjȈǻ Ȇǰȇơƽ ňƽǂǯ ǁƢǗǃǁ Ȃƥ ǭƨȇ ŖLJƧƽ ƨǼȇƾƥ ƪLJƧƽ Ƨƿƙǁ ȁƨƟ ȆȇƢƥǃƙŚƯ ǹǃƨǷ ňƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǰNjȂƻ ȁ ǒǯ ȅȁơȁƨƫ ǥǂǗ ljƧȂȇơ ǵƨǯƧƽ ƢǼŤ ơƽ ȅǂƻơ ƨdz ȁ ǵƨǯƧƽ ƪdzȁƧƽ ļƨƠȇƨǿ ȆŻƾǬƫ ƨLJƾǬǷ È ĺƢǼƳ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǃǁƨƥ ȅơȂnjȈƯ ȅǀƥ ǺȈǴƥ È ȁ őƥ ơƾǐǷƨǿ ǺǷ DZƨǗƨdz ƽǁȂǯ ňƢǻƢǷƧǁƢǫ ȅǀƥ ƾǸŰ قاضى ȅǁƢǷƚǯ řƫȁƨǯǁƨLJ ňƢǯƧǁȁƨǗ Ƨǁƨǿ ƨƫȁƨǰƬLJƧƽ ƨdz ǮȈǯƨȇ ǹƢǷȂǘ Ȉƥ È È ȁƢǻ ƨǗǁƨǸnjȈƯ ȅDŽ Ȉǿ ƨƥ ƨǯ ȁȂƥ ȆǴǴȈǷ ȅƢƯȂLJ ňƢǼ Ȉǿ Ǯ ȈƯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È È È È ơǂǻ ȅȁȂƫȁƨǰdzÈ ƨǿ ȁ ƩƨǸȈǴƥ ȁ ƢǻơȂƫƨƥ ȁǃǁƨƥ ȆǯƨȈƫƨȇƢLJƨǯ ƾǸŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ȁȂƥƨǿ ȅƨǻƢȈȈǻƢƬLJǁƢNj ȁ ǹǂÊ ȇÈ ƽƚǷ ȆǰȈǻȁȂǓƚƥ ȁŚƥ ơȁƨnj ȈƯ ȁȂƥ ƽǁȂǯ È È ȅǁȂǠNj ȁ ƪLJƨǿ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȂƬdzȂǯ ȆǰȈNj ǁ ƚNj ňƾǻƢLJŚǘ dzÈ ƨǿ ƨƥ Ê È ȁ ȅƽơǃƢƟ ƚƥ ơȁƨnjȈƯ È ȅƧȁƨƟ ƽǂǯ ƧDŽȈdzÈ ƢǻƢǯ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ȆȇƧȁƨƫƨǻ ļƨȈǯƨȇ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ ňƽǂƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȁƽǁȂǯ ȆȇǁƧȁƨƬƻƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆnjȇƢLJƢƟȁ ǵǃƨǻ ňƽǂǯŚǘǷƢǫƨLJ ȁ ƽǁȂǯ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ǁƙǃ ơƾǷƧƽǁƨLJ ȁƨƟ ȅȁȂƫȁƨǯơȁƽ ȁ ǁƚƫƢƬǰȇƽ ȆǰȈǻơǂ È ȈƟ È ȂȈǻ È ƨdz ȅƽǂǯ ȅƨǯƨǻƨǷƨƫ ǵƨǯ ƧǁƢǷƚǯ ňƢǷǁÊ ơƽ ȅơȁƽ Ƨȁƨƻơƽƨƥ ƨǯ ȁȂƥ ƨǻơȁȂƫȁƨǰnjȈƯ È ƨƥ ȆdzÈ Ƣƥ ȆǰȇǁƢƫ ȁ ļƨǷƢǿƨǻ ƨǷǃƧȂȇÈ ƽ ljƨǰȇƽ ȆǰȇÈ ǁƢƳ ƚƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ Ƨȁƨƫȁƨǯ ȅŚLjƻƨȇ ȅŚųƧǃ ȁ Ʃƚǯ ƧȁƨȇƢnjȈǯ È ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ǁƨLJ ǁƨLJ ƨƥ ǂƬȈǰȇÈ ǁƢƳ ƚƥ ȆȇƙǁÊ ƧǁƨLJ ȁ ȆȇǁƚƫƢƬǰȇƽ ȁ ǁơƿƨǿ ȅƽǁȂǯ ȅƚƬLJƨƟ ƮȈƫǁƨLJ ÎÐÏÒ ǃƧȁƢǷǁƨLJ ȅÐÍ ȅƿƙǁ ƧȁƚƦdzÈ ơǃ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ȅǁƢǷƚǯ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ňơǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ňȂȇƢǷȂǿ ƨdz ƨǯ ƽǂǯ ȅƨǻƢǘǻƨǨƫ ȁƨƟ ȅơȁơƽ ȁƧȁƨǻƽǂǯ ƚǯ ȅǁơƽƧǁƢNj ƨdz ňƢƬLJƽǁȂǯ ljƨƥơƽ ƨǻƢǘǻƨǨƫ ȁƨƟ ƨǯ ǹƢȈƫȂǗ ƨǯƨǰdzÈ ƨƻ ǵȉƨƥ ǹȁȂƥ ơŚǗǁƧȁ ƩƨȈǛƚLJ Džƨǯ ƨȇȂƥ ƧȁơǁƾǼȈƫȁȂLJ ǂǰNjƨdz řƬnjȇƨǗ NJȈƯ È È ljƨǯƨƬLjȈdz ȁ ǹȁơǂǯ ļƨȈȈdzȁȂƠLJƨǷ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ȅƽȂƻ ǹȁơǁƽ ǎǯ ƨƥ ǹƢǯƨǘǻƨǨƫ ǎǻơǃƢǻ ƮȈƫǁƨLJ ƧȁƨǻȁȂƥƚǯ ňȁȂƥ ȁơȁƨƫ ljƢƯ ƩǂǗ ƚƬLJƨƟ Ƨȁ ȆNjƧǁƢǯ ȁƨƟ ƧǁƚƳ ǵƨƥ ǹǂǘƥ ǹȁȂƥ ȅǁơƽƧǁƢNj ƨdz ȅƨǻơȁƨƟ ȁȂǷƨǿ ơƽ ȅǂǷƨƟ ňȂȇƢǷȂǿ 1391 رێبەندانی
36
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨdz ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȁ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ňơǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ƨdz Džƨǯ ÏÕ ǹơŚǗ ƾǸŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ ơƽ ǹơȁȂǷƨǿ NJ ȈƯ È È ȁȂƥ ơƾȇƢǻơȂƫ ƨdz ȅƧƾǻƧȁƨƟ ȁ ơŚǗ ƽǁȂǯ ȅƽƨŲƨƷȂǷ ȅǃƢǫ ȆdzÈ ƨƥ ơƽƧƽ ȅƢǘȇÈ ǁ ȆȈǷơDŽȈǻ ȆnjȇƢǷǁƨǧ ȆǯƨȇƢǗƽơƽ ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ ȅƾǻƧȁƨƟ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ňƢǯƨųƢǷƢƟ ȁƽǁȂǯ ŅƨǗ ňƢǯƨƫơȁƢƟ ƨdz ƽǂǯ ȆǟƢǨȇƽ ƨǻƢȇơǃƢƟ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǯƧȁƢǘǻƨǿ ƢǿƧȁǁƨǿ ȁ ȅƧȁƨǻȉȁȂƳ ƨdz ǩǁ ȅǁƙǃ ȅǃȁȁŚǧ ǖǻƨǿǁƨLJ ƢǗƽơƽ ȆǯƙǁƨLJ ȁȂƥ ơȁƨnjȈƯ ȆLjƻƨNj ƨdz ȁƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸ ȇÈ ƽ È ȁ ȁȂƥ ƧƽƢǷƢƟ ơƽ ơȁƨnjȈƯ È ȆȇƢǗƽơƽ ƨdz ȅƚƻƚƥ ƨǯ ƶdzÈ ƢLJ DžǁƨǷȂȇƨǯ ȅƽǂȈǷ ȆǿƢnjǻƨǿƢNj ȆNjƨƫǁƨƟ ȅǁƢǛƚǗ ȅǂ ȈǼdzơȁƨǿ ƨǯ ȅƧȁƨƟ ȅƚǿ ƨƥ È È ǵƨƳ ňȁƾȇǁƨǧ ǂǰNjƨdzǁƨLJ ȅơǃƨǰNjȂƻ ȁƢNj ȆǰNjȂƻ džǷƨNj ȁȂƫƢƻ ƽǁȂǯ ȅơȁƨnjȈƯ ǹƽǂǯ ȅƨȇƢǗƽơƽ ȅƧǁƢƥ ƨdz ȁȂƥ ƢNj ȅ ǁÊ ƧȁƢƥ ȅƢǘȈƳ ȁȂƥ È È ȁ Ƨǁȁ ȁ ǹƢǸȈƟ ȆLJƢƥ ơƽƨƫǁƚƯơǁ ȁƨdz ƨǯ ȁȂƥƽǂǯ ƧƽƢǷƢƟ ȆǰȈƫǁƚƯơǁ È ǎLJȁȂǻƧƽ ơȁƨnjȈƯ ȆǷȂƷǁƨǷ ȅƨǷƢǻ ƩƨȈLJƧȁ ȁƢǯƧƽ ơȁƨnj ȈƯ ļƨȇơǃƢƟ È È ȅǂÊ ƥƧƽǁƧƽ ȆLJǁƢǧ ƨƥ ňƢǯƨƫƨƥƢƥ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ǎdzÈ Ƨƽ ơƽƧǀȇÈ ǁƽ ƨdz ȅƽǁȂǯ ƨƥ ļȁ ȏƨǷ ƧȁƨƬȈLJȁȂǻ ǹƢȈƥ ȅƽǁȂǯƨƥ ƽǂǯ ȏƨǷ ƨdz ȅơȁơƽ ȁ È ȆǰȈǯƨȇ ljƨǷƨƟ ļȁ ƧȁƨȈȈƫƨƷƧ ǁÊ Ƣǻ ƨƥ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ǶLJȁȂǼƥ ņơǃƢǻ È śLJȁȂǻ ƨƥ ƽǂǯ ŖLJƧƽ ƧƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢǯƨȈȈƫƨǼȇƨǷ ƨdz ǂƫ ǶȈƷǂdzơ Ǻŧǂdzơ ƨǴdzơ ǶLjƥ ƨdz DŽȇÈ ǁÊ ƨƥ ňƢȇơǂƥ ƽǁȂǯ ȅƧȁƢLJȁƨǓ ȁ ȆNjƨƦǐƥ ȁơǂǰȈdzǁƙǃ ȅȁƨƫƨǻ È ƚƥ ǶȈÈ dzÈ Ƨƽ ǎƯ ȅǁƢǗƿƚǷƢƟ ǭƧȁ ǹƢƬȈdzƨǘƫƨƥƢƥ ơƾǻƢȇƿ ňƢǯƨƫƢLJ śȇơȁƽ È ƚƥ ȁ ǹǂǘƥ ǭƨȇ ǹǂǘdzÈ ƨǿ ǂƬǯƨȇ ȆȈǼǷƿȁƽƨdz ƪLJƧƽ ơƽȂƻ ȅƾǻƨǷơǃƧǁ ǹƢƫƚƻ ŔLJƧȁơǁ ơƽ ǺǷƿȁƽ ǁƨƦǷơǁƨƥ ƨdz ǺLjdzÈ ƨǿ ǂƬǯƨȇ ƨdz ňơȂȈƬnjƯ ƨƥ ŔnjȇƨǗ ƚƥ ƢȈǻƨƫ ǺǷƿȁƽ ǺNjƙǂǧƨǷ ǹƢǯƨǼǷƿȁƽ ƨƥ ǵƨǯ ȆǰȈƻǂǻ ƨƥ È śǻ ǭƨȇƨưǴÈ ƫ ƨdz ǂƫƢȇǃ ǂƬȈƟ ƧȁƨƟ ljƢƯ ǍȁƧƽ ȅƧȂȈƟ ňƢǯƨųơǃƢǫ È ȅǃơǁ Ǻǻơƽǀȇȁ ǎƥ ȁƽǁƨǷƢǻ ǹǁơƽǁƙǃ ǹǁƙǃ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢǼǷƿȁƽ ȆȇƽơǃƢƟ ƨǻȁȂƥ ƧȁƨǰȈƯ È ȁ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ǁƨǿ řƫȁƨǯǁƨLJ ȅƧȁƨƫƨǻ ƨȇƨǯƧȁƨƫƨǻ ƪnjǗ ȆȈǻơȂȈƬnjƯ ƨƥ ŖLjȇȂȈƯ È ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ǹƢƬǰȈƬNj ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ƧȂ ȈƟ ƨȇơƾǯƚƯƨǓ ǂ ȇÈ ƿ ƨdz ƨnjȈǷƨǿ ȁȂƫǂǗƨǼǯƨȇ È È 1391 رێبەندانی
37
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁ ƩƧŚǣ ļƧȁƢȈƯ ƧȁƨNjƨǻơȁƨǔȈƯ È ƨƥ ƨȈȈǻ ǵƨǯ ǂƫ ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ƨdz ǹƢȈȇǁƢǗǃǁ ȆǴȇƽ ȅƾǻƨƥ ƨdz ȅƨǻơȁƨƫƨǻ ȁƨƟ Ƨǂƫǁƙǃ Ƨǂǧ ƧȂȈƟ ļƨȇơǃƢƟ È ȁ ȆȇȁȂƫǂǘǯƨȇ ƨƥ ǺǻơȂƫƧƽ ljƧȂȈƟ ȁơȁƨƫ ȁ ǹȁȂƥ ȁȂƫǂǘǯƨȇ ƧȁȂƥ È ƚƻ ȁ ƩƨǻƢȇƨƻ ȆȇƧǂȈƟ È ǺǼȇÈ ǂÊ ǔưƥ ļƨȈǴȇƽ ȅŚųƧǃ ȅƾǻƧȂȈƯȁƢǿ È ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ řǷƿȁƽ ǹƚƻƨǷ ǹƢǼǷƿȁƽ ȅȂȇǂǧ ǂƬȈƟ ǺȈǻȏƧȁ ȆNjƙǂǧ È ȆȇƧǃƨƥ ǎƥ ƨǼǷƿȁƽ ǁƨǿ ƨǰȇÈ ǃƨǗƧǁ ȁ ǖǻƧǁ ȁ ƭȁǂǗ ȁ ǶǫƢƫ ǁƨǿ ƨdz Ƣǘƥ ȅƚƻ ňƢǯƨųơǃƢǫ ƨƥ Ƣƫ ơƽƧƽǁƨƥ ǭƨȇ ǹƢȈǗ ƨdz ƧȂȈƟ È ƨǻơƽǀȇȁ ȁ ǭƢǰNj ȅƢǣƢƟ DzȈǟƢǸLjȈƟ ƨdz ǎǼȈƫƨ È ǴÈ ƻƧƽ ƧȂȈƟ È ƨǻƢǻǃƙǁƽ ŅƨǘǼȈÈ dzÈ ƨƥ ƨƥ ƾǻƨǓ ȁ ǺȇƾǻƨǓ ȁǁÊ ȂǘǻƨǷ ȅƢǣƢƟƧDŽǷƨƷ ȁ ȅơǂƥ ȅƢǣƢƟ ǁƨǿȁƨƳ Ƣƫ ƨǻơȁƢȈƯƢǻ ȁƽǁơȂƻ ǹƢȇƨǻƢǻȂǠdzƨǷ Ƨǁơƽǁƙǃ ǵƨƟ ȅȂȇǂǧ ƨǰȇƽ ȆǰȈǻƢǷƧǁƢǫ È ƨǻƢǷƨƟ ǂƻƢƟ ơƽȂȇǂǧ ƾǼȇÈ ȂLJ ȁ ǹƢƟǁȂǫ ƨƥ ǹƢȈǻƢȇȁȂǷƨǿ ǹơǂǯ ƾȈǿƨNj Ȇǯƨſ ƨdzÈ ƨǷƚǯ ǵƨƟ ȅȏ ƨdz ƢǧƧȁ ǹƨǗƧƽ ǎƫ ƾǼȇÈ ȂLJ ȁ ǹƢƟǁȂǫ ƨdz ȅƨǯ È ǹƨǯƨǷ DZƚǓ ǂƬǯƨȇ ŖnjƯ ȁƨƟ ȆȇƾǻƨǷơǃƧǁ ƚƥ ȁơƽȂƻ ȅƨǘ ȇÈ ǁ ƨdz ƧǁÊ ơǃƢƥ È Ȉƫ ơƾƥ ǎƯ ǹƢƬǼȇȂǘǻƨǿ ǺǷƿȁƽ ǁƨǗƨƟ Ǻƥ ƢȈǼ ƨƥ DZƨǰ dzÈ ƽ Ǻƥ ȁȂƫǂǘǯƨȇ ȁ È ƾǼȇÈ ȂLJ ǁƢƳ ǁơǃƨǿ ǁƨǗƨƟ ǹƚƻƨǷ ňƢǯƨǻǃƙǁƽ ƧƾǼȇÈ ȂLJ ȅȂȇǂǧ ƧǂǿƧƿ śȇơȁƽ ƨdz ƨȈȈǻ ƧȂȈƟ ňƽǂƥ Ȃ Ȉǻ ƨdz ƢȈƳ ǹƢȈǰ ȈŵƢǷƢƟ ǒȈǿ ƧǁƢƥȁȁƽ ǹƚş È È È ȅǁƧȁƨƬƻƨƥ ȅƢǘȇÈ ǁ ƨdz ƨǯ ǵǂǗƧƽ ļƨȇƢNj ƨƥ ơƽȂƻ ơƽ ņƢȇƿ ňƢǯƧǂȈǷǀƫƢǯ È ƽǂǯƨǻ ǶȈȇƢƫƚǯ ǮȈÈ dzÈ ȁƨǿ ǒȈǿ ƨdz ȁƽǂǯ ƪƻƨƥ ǵƚƻ ȆdzÈ ƢǷ ȁ ǹƢȈǗ ơƽƧȂȈƟ È È ĿƧǁÊ ƨNj ȁ DZƢǷ ȁ ǹƢȈǗ ȁǁƨLJ ƨǻơȁƢƫ ƧȂ ȈƟ ňȁȂƥ ƽǁȂǯ ƨǻƢǷƨƟ ȅȏ ƨdz È ƨdz ǺǻơȂƫƢǻ ơƽǁÊ ƨNj ňƢƯƧǁƚǗ ƨdz ƨǰǻȂǓ ǹơȁƨƟ ƨdzÈ ȉƨƷ ǹƢȇȏ ƨdz ƧȂȈƟ È ȁƢNj ǹƨƥƧƽ ƨǰdzÈ ƨƫ ȁ DzÈ Ȉǧ ƚƥ ƢǻƢǿ ƨnjȈǷƨǿ ŔLJƧȁơǁ ơƽƧȂ ȈƟ ǁƨƦǻơǁƨƥ È È ǹƧƽƢǷƢƟ ǀȇÈ ȁȂƫȁ ƚƥ ƨǯ ƽǁƢǻ ǹƢȈǷƢȇƨƯ ǹơǁƢƳ ƨƥ ňƢǯƨȈȇƾǻƧȂȈƯȁ ƪLJƧƽ È ǹƨǯƧƽ ƙǁƽ ǹơȁƨƟ ňơDŽǷƧƽ ǺǷ ǵȉƨƥ ƨȈȈǻ ǹƢȈǼƬNjǁ ǺȇÈ Ȃƻ ȆǴȇƨǷ ȁ ǭƙǁƨLJ ƨdz ǍƾǼȈǿ È ȆȇȁȁƽǁơȂƻȂȇǂǧ ȁ ȆNjƙǂǧ ƚƻ ƩƨǻƢȇƨƻ ǁƨǗƨƟ ƽǁơȂƻƧƽƨǻ ŖLjǰNj ƩƢǯ ǒȈǿ ǁƢǷƚǯ ƨȇơȂƥƨǻ ǹƢǯƨƫƧŚNjƨǟ ȅƧȁƨƫƨǻ ǹƨǰƥ ǶǴȈǟ ȁ ƪLjǻơǃ ȅǂȈǧ ǹƢƬǻƢǯƨ dzÈ ơƾǼǷ ǵƨǯƧƽ ƩƨȈLJƧȁ È ǶǴȈǟ ȁ ƪLjǻơǃ ƨdz ƢȈƳ ƨȈȈǻ ǵƨǯ ǹƢȀȈƳ ȅǂƫ ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ƨdz ȆǰȈƬNj ƨǸ ȈƟ È È ȆǯƨǓ ƪLjǻơǃ ǹȁƨǯƨǻ ơȁƽ ļƨȇƢǛƙǂǷ ňơȁǁƢǯ ƨdz Ƣƫ Ǻƥ ƪLjǻơǃ ȅǂȈǧ È È ƪLjǻơǃ ȁ ļƨȈǯƨȇ ȆǯƨǓ ȁȁƽ ƨƥ ǁƨǗƨƟ Ǻƥ ƢȈǼdzƽ ƨǻƢǼǷƿȁƽ ňƽǂƥȂȈǻ ƨdz È ňƽǂǷ ƨƥ ǎƥƢǻ ƧȂȈƟ ƚƥ ǹƢȈǰȇÈ ǁƢǯ ǹƢǼǷƿȁƽ őƥ ƨƬNjƚƯ È NJȈƯ È ƨƬȈǓƢǻ È 1391 رێبەندانی
38
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȆǰȈdzƨǘǻƢǷƧǁƢǫ ƢƬnj Ȉǿ ƧȁƨǻƢƬ dzÈ ƽ ƨƬȈǔƥ Džǂƫ ņƢǯơǃƚǷƢƟ ȁ ǹƢǯơǂƥ ȁ ǺǷ È È È ǵƨǿǁƨƥ ƨƫƢǘƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆȇƽơǃƢƟ ȅǁơƽ Ƣƫ ǹƨǰƥ ơƾȈǧ ǹƢȈǗ ǎƥƧƽ ǁƙǃ ǵȉƨƥ ǹƚş Ȃȇǂǧ ƨǯ ǹƨǿ ƨǰȇƽ ȆǰȈdzƨǘǻƢǷƧǁƢǫ ljƨǸȈƟ È È ljƢƯ ǵƢȈǼdzÈ ƽ ňơǂÊ ȈǘƫƢƥƨƻ ǵƨƳǁƨLJ ƚƥ ƩƧ Ő ȈƟ ȆǗǁƨǷ ǵǁơƽơȂȈǿ Ê Ȉǟ ȆLJǁƧƽ ƨƬȈƦƥ ƨǸ È È È ƨȇƨǿ ƽǁȂǯ ȅȁƨƫƨǻ ňơǃƚLjdzÈ ƽ ƚƥ ǵƨǰȇƽ ȆǰȈƫƨȈLJƧȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƽơǃƢƟ È ǺLJǂưƥ ǹƢƫƚƻ ƨdz ƩƨȇƢNj ǹƨǰƥ ǹƢƫƚƻ ȅƽơǃƢƟ ȅơȁơƽ ƧǁȁƨǗ ȅơƽȂƻ ƨdz ȅȁȂƫȁƨǯǁƨLJ ơƽȂƻƨƥ ǶȈǴƥ È ǎƥƧƽ ơƽ ǵȉƧȁ ƨdz Ļȁƨǯƨǻ ǁƨLJ ǺǷ ƚƥ È ƨdz ņƢȈǗ ȁ DZƢǷ ȁǁƨLJ ƨǯ ƧǂƫǁƨLJ ƨdz Ƨȁƨdz Ǯ ȈƫƨǸǠȈǻ Ǒ ǶǼǷ ƨǼȈǫƨƬLJơǁ È ǵơȁơƽ ǹơǁƢƳ ǺǷ ǹƨǰƥ ǁÊ ƧȁƢƥ ǵƨǰƦƬƻƨƥ ơƽ ņƢǸƬnjȈǻ ȁƧȁƨƫƨǻ ȅƢǘȇÈ ǁ ƨƥ ƨǯ ǵƧƾƥ ƪLJƧƽƨdz ǹƢȈǗ ǭƨȇƧȂȈNj È ƨƥ ǵǂŠ ǁƨǗƨƟ Ƨȁƽǂǯ ơƽȂƻ ƨdz ĸ ƧƽƢǷƢƟ ơƽ ǵƨǯƧȁƨƫƨǻ ȁǁƨƦǷƨǤȈƯ ȁơƽȂƻ ȅȏ ƨdz ƧȁƧǁȁȂLJ ļƨǷȁȁǁ È ƨȇƨǼȈǧƨƬLJơǁ řƫƨǯǁƨLJ ǮȈǻƽǂǷ ƢǿƧȁ È È ǮȈLJƨǯ ǒȈǿ ļƨȈ dz ƢǷ ȁƽǁȂǯ ňƢǸƬnjȈǻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ņƢƬLjȇȁƨNjƚƻ È ȆǓǁƨǿ ǹƽơǃƢƟ ơƽ ǹƢȇƚƻ ȆdzÈ ƢǷ ƨdz ȁȂǷƨǿ ƨȈȈǻ ȆǴÈ Ȉƻƨƥ ȁ ȆȇƧǂȈƟ ĿƢǷ È ǁƨLJ ƨdz ǎƥƢǻ ǂƬȈƟ ǹƨǯƨǷ ȆȇƢƫȂǯ ƽǁȂǯ ȅƽơǃƢƟ ƚƥ Ǎƽ ǹƢƬƬLJƧƽ ƨdz ƽǁƨƥ ƨdz ŔLJƧȁơǁ ƚƬLJƨƟ ƨǻǂǗƧƽ ļƨȇƢLJǂƯǁƨƥ ƨǯ ơƽƨǻƢLJƨǯ ȁƨƟ ȅƢǘȇÈ ǁ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ƧȂȈNj ǺȇǂƬNjƢƥ ƨƥ ǹƢƬǻƢǯƨǯǁƨƟ ȁ ǹǂǘ dzÈ ƨǿ ƪLJƧƽ ƨǘȇÈ ǁ ƨǼƬLjƻ È ǺǷ ǁƨǗƨƟ ƧǂƬNjƢƥ ǁȁǃ ƨǻƢǘȈƥ řǷƿȁƽ ƨdz ǹƢƫƨǯƧƽǁȂǯ ơǂƥ ǵƢȈǼ dzÈ ƽ ǹƨƦƥ È ȁ ǵȁȂƥƨǻ ơƽǁơƽ ȅƧȂȈǓ ȅƢƯ ƨdz ƢƬLj ȈƟ ƨȇƢƦƫǂǗƨǻ ƚƬLJƨƟƧȁ ǶȈƫƨȇƢLJǂƯǁƨƥ È È Ǻȇǂƫǃǁƨƥ ǺǷ ȆǯǁƨƟ ǵȉƨƥ ǁƨLJ ƧƽǂƥƧƽ ņƢǯƧƿƙǁ ǵƨǯƨdzÈ ƢǷƨǼƥ ȅȏ ƨdz ƨdz ƧǁȁƨǗ ȅƾǻƧȁơƽȂƻ ȅơȂȈǿ ƨƥ ǵƢƬLJƧȁơǁ ņƢȈǗ ȆȈƯ Ƣƫ ȁ ȁȂƥ ǶųƢǷƢƟ È ǹȁƨǯƧƽ ǁƨLJ ơƽ ǹƢǼǷƿȁƽ ǁƨLJ ƨƥ ơƽ ǵƢǯƢƟ Dž ǵƧǂǯƨƟ ȅǁƨƦǷƨǤȈƯ È ȁƨǴdzơƾǼǟ ǺǷ ȁƢƳƢǷ ȁơƽȂƻ ƨƥ ǹƢƫơȁǂÊ ƥ Î ǹƨƦƥ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ƧȂȈNj È ǺȇǂƬNjƢƥ ƨƥ ǹƢƫƚƻ ňƢǯƨȈȈǼȇƽ ƨǯǁƨƟ ȁ ǎƥƨǿ ǹơƽȂȇǂǧƚƻ ȁ ȆȇƧǂȈƟ ƨǼƫȁƨǯǁƨLJ ȅDŽǷƧǁ ȅƾǻƧȂ ȈƯȁƢǿȁ ļƨȈǯƨȇ Ï È È È ǂƬǯƨȇ DZƨǗƨdz ơƾǻƽǂǰƫƨǷDŽƻ ȁ ļƨȇƢLJǂƯǁƨƥ řƫǂǗǁƧȁ ƨdz ȁ ǺȈǼƥȏƧȁ È ǹƨǰƥ ǎǯǁƨƦǐǯ ǹƚƻƨǻ ǹƢǼǷƿȁƽ ȅȂȇǂǧ Ƣƫ ǍǁƨLJ ƨǻǁƨƥ ǹƢƫƚƻ ȆǿƢǗƢƟ ȁ ƪLjǻơǃ Ð ȁƧȁƨƫƨǻ řǷƿȁƽ ƨǰǻȂǓ ǺǻơǃƨǷ ƪLJƙƽ ƨƥ ǺǷƿȁƽ ƩƢǯ ǒȈǿ Ñ ƨǻƢƬǼȇƽ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ 1391 رێبەندانی
39
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁȁǀȈǷ ǺNjƙǂǧƨǷ ơƽƧȁȂǓȁƢǻ ƨdz ƢȈǻȁƽ ǵƨdz ǹƢȇƿ ƿƙǁ ƾǻƨǓ ƚƥ ǹƢƫƚƻ Ò È ȁǁƢƬNjȂǯ ƚƥ ƪLJƧƽ ǭƨȇȁȂǻƢȈƥ ǺȇǂƬǯȂǓ ƨƥ ǺǷƿȁƽ ƨǯ ƨȇȁȁƾǻƢŭƨLJ ƢƥƧƽ ƩȂǯǁƨLJ ȁ ȆdzÈ ƢǷ ļƨǻƢȈƻ ƨǻ ȁ ȆLJƢȈLJ ļƨǻƢȈƻ ƨǻ ǹƨǯƨǷ ǂƬǯƨȇ ƨƥ ƩƨǻƢȇƨƻ Ó ƩƨǻƢȈƻ ȁ ƨNjƧǁ ȁȁǁ DZƨǗ ȁ ơƽȂƻ ȅȏ ƨdz ǁƢǰƫƨǻƢȈƻ ȆLJȁȂǷƢǻ ȁ ňƢȈǗ ƧȁƨƬȇÈ ǁÊ ƨǗƧƽ ȅƚƻ ƚƥ ơƾǷƢǯƢƟ ƨdz ȅǁƢǯȁƢǿ ǹƨƥƧƽ ƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ǭǁƨƟ ƩƨǻƢȈƻ ǎƥ ơƽ ȅƨǻƢLJƨǯ ȁƨƟ ǭƨƫ ƨdz Ô ƨǻƢǘȈƥ ȅǁȂƼȈLJ ƨǼƥƨǷ ƩƢǯ ǒȈǿ ƨƬLJơȂƻƨǻ ȅơƽȂƻ ǹƨǰƥ È ƩȁƨǗDŽǷ ƽǂǰǐƯ ǵƧƿƢǷƢƟ ơƽƨǯƨǷƢǼƫƨȈLJƧȁ ƨdz ȅƨǻƢǼȇÈ ȂNj ȁƨƟ Õ Ņ ǹƢȈǰdzÈ ƨǯ ƧȂȈNj È ǺȇǂƬNjƢƥ ƨƥ ǺǻƢƫƚƻ Ȇǿ ƨǻƢƼNjƚƻƨǻ ƨǻƢşƢƫȂǫ ǹǂǗǁƧȁ ǒȈǿ ƢȈǻƽ ŅƢǷ Ǻƥ ǃƢƥǁƧƽ ȆȇƨƬLJƧƽ ǂȇÈ ƿ ƨdz Ƣƫ ǺǼȈǿƨǷ ljǁƚNj ƨdz ǃơȁ Ö È È ȁ ǎƥƨǿ ǹƢƬǯƨȇ ȅƚƻƨƥǁƨLJ ǎƥƨǿ ǹƢƬǰȈǻƢǸƬnjȈǻ ȁ DZƢǷ ǁƨǗƨƟ ƨȈȈǻ È ǵƨǿ ǎƥƧƽ ǹƢƬǰȈƬNj ȁȂǷƨǿ ƩƢǯ ȁƨƟ ǎƥ ǹƢƫƚƻ Ȇǿ ǹƢƬǻƢǸƬnjȈǻ ȁ ǭƢƻ È ǹƢǸƬnjȈǻ ǵƨǿ ȁȁǂƥƢƟ ǵƨǿ ƩƨdzÈ ȁƧƽ ǵƨǿ ǹƢǷƢLJ ƨdz ƨǰȇƽ ȆǰȈǧƢǷ ƨǴdzơ ǪƷ ơƽȂƻ ĿƢǷ ƨdz ƢȈƳ ǵƨǯƢǻ ǹƢǷȂǗ ÎÍ È ƨƥ ȆǰȇÈ ǃǁƨǫ ƢǯƧƽ ƪLJƨǿ ǮȈLJƨǯ ǁƨǗƨƟ ƧȁƨƟ ȅơǁÊ ƧǁƨLJ ǎƥ ǵƚƬLJƨƟ È ņơǂǘƫơŚǷ ȅȏ ƨƬȈǔƥ ƨȇƧȁƨǷȏ È ƨdz ǁƙǃ ǎƥƢǻǁƨǗƚLjǷ ǺƫȁƨǯǁƨLJ ǂƬǯƨȇ ŖLJƧƽ ƨǼȇƧƽƨǻ ƪLJƧƽ Ƣƫ ņƢǯƨƫȁ ǵǁơƽơȂȈǿ ƨǻơǁơƽǁƙǃ řǷƿȁƽ ƾǻƧȁơƽȂƻ ƨǰǻȂǓ ǹƨǯƨǷ ǂƬǯƨȇ ƩƢƻ ǁƨLJ ơƾǻƢǼǷƿȁƽ ǁƨLJƨƥ ƧȂȈƟ ƾǻƧȁơƽȂƻ ǹǂǗǁƧȁ È
ǶȈƬǨǗ مراد ما نصيحت بود و حوالت با خودا كرديم و رفتيم ǹƢǸƬnjȈǻ ȁƧȁƨƫƨǻ ȅǁơǃȂǘƫƨǷDŽƻ ȅǃƢǫ ƽƨŲƨŰ
1391 رێبەندانی
40
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅÎÐÏÍ ňƢǻƢǷǁƨƻ ȅÐ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļȉƨǿƿƙǁ ƨdz ƽǁȂǯ ļƨǯƧǁƨƷ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ȅÏÓ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňȁȂǔǰȈƫ Ƣƫ ƧȁƨȈȇȁƢƫƨǿ È ƨǯ ȅƨǯơȁƨnjȈƯ ȁ ƨƫƨǯƧǁƨƷ ȁƨƟ ȅǁƨǘȇǁƢǗ śǻơȂƫƧƽ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÒ È DžȊǗȁƽ ǵƢȈǴȇȁ ƨǯ ǺȇƨǘƦǐƫ ƧȁƨƫƢȀnjȈƯ ȁƨdz ơǁƾǼ ȈǰǼƻ ǺǷƿȁƽ ŖLJƧƽ ƨƥ È È ƨƥ Ƨȁƨȇƨǯƨǻƿ ȁ ȅƚƻƨƥ ƽǁȂǯ ȆǰȇÈ ȁȏ ƧȁƨƬȇÈ ǂȈǗƧƽ ǹƢǷƚƥ È ƨǯƧȁƢȈƯ ȁȂƥƽǂǰȈdz ǹƢȇǁƨƦ ȈLJ ƪƻƧǁƽ ȁ ǁơƽ ƨǯ Ŕnjȇƙ ǁ Ƨƽ ơƽ ǭƨȇƢǘ ȇÈ ǁ Ê È È ƧȁƨȈȈƬnjȈǻƨƫ ƨdz ȆNjƚƻȁȁǁȁǁƨLJ ƨƥ ljƨǯƨǻƿ ȁ ȁȂƥ ǮȇÈ ǁƨǯ ȅǁơȂLJ ȆLJǂƯ ǶȈdz ȁƽǂǯ Ņ ǹƢǷȁȊLJ ƪnjȇƙǁƧƽ È ȆȇÈ Ȃǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȅǁƢNj ǮȇDŽȈǻ DZƢǸȈNj ƨdz ǵǁȁȁƽ ȆǯƨȇƢǘȈƳ È ȆǰdzÈ ƨƻ ƧȁƨǷơƽ ȆǷȉƧȁ Ƨ ȅƚƻ
ǹƨǯƧƽ Ǒ ƧǂÈȈdz ó ƾǸŰ ȅǃƢǫ ȅƚǰǴÈ Ǘ ǁƨLJ ƚƥ ƩƧǁƢȇǃ ƨǼȈǓƧƽ ǺȇƽǁȂǯ ƨǸȈƟ È ƩȁƨǯƧƽǁƧƽ ňƢǯƧǁƨƥǁƨƥ ƚƥ ȆȇƧƽƢǷƢƟȁ ǩǁ ơƽ ȆǘǻƧƽ ƨdz ȁȂƥ ǁƢȇƽ ơǁÊ řȈƬnjƯǁƨƥ ȅƨǯƧǁƨųƨƻ ȁ ňƢǯƧȁƢǓ ƨdz ƢǿƧȁǁƨǿ È ǎǓƧƽ ơƽ ȅǀǗ ƨƥ ǍǂǘƦǐƯ ȅƧǁƨǧƨLJ ȁƨƟ ȅƢǘȇÈ ǁ Džƨǯǁƨǿ ƨǯ ǮȇÈ ȂƫȁƨƷ ȁȂǷƨǿ ƨǯ ƨǯƨȇƨǘƫƧǁƢȇǃ ƾǸŰ ȅǃƢǫ ȅǁƚǗ ǎǴÈ ƥ ǩƨƷ ȁƢȈƯ ȅȁƨƟ ǁƨǿ ƨǻƢǷƧǁƢǫ ƧƽǁȂǯ ȁƨƟ ȆǷơƾǠȈƟ ǹƨǯƧƾȈƫ ȅȁȁǁ ƽǁȂǯ ǹơƽƨLJ È ƨƥ ƨǯ ƨȇƧȁƨƟ ŖLJơǁ ƽǁȂǯ ȆȇƚƻƨƥǁƨLJ ȅǁÊ ƧȁƢƥȁŚƥ ǭƨǻ Ƨȁƽǂƥ ȁƢǻƨdz ƨǻơǁƢǯƢLJ ƧǁƢȈƫȁȂƳ ȁƨƟ ƧȁȂƥ ǂƫDŽȈǿ ƨƥ ȅƨǯƧ ǁÊ ƧȁƢƥȁŚƥ ȁƨƟ řƬNjȂǯ È ȅǃƢǫ ǹǂÊ ƥƧƽ ƢǘȇÈ ǁ ǂƬȈǷƚǴȈǯ ǹơƽƨLJ ƾǸŰ ȅǃƢǫ ȅƽƢȇ ƨdz ǺƫǂǗDŽȇÈ ǁ ƚƥ ƨǯ ơƽ ǹơȁƨƟ ňƢǯƨƫơȁƢƟ ȅȁƢǼȈƯ ƨdz ȅƚƻ ňƢȇƿ ƨǯ ǺǻơǃƧƽ ljƢƥ Ȇǰ ȇÈ ȁƢȈƯ ƨƥ È Ƨȁƽǂǯ ƪƻƨƥ
1391 رێبەندانی
41
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǹƢǯƧȁƢǓǁƨLJ صمديƾǸŰ ƾȈLJ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅÎÖÑÓ ȅǁȂȀŦ Î ǃƨƥƨǻ DZƢǷƨƳ º ƽǁȂǯ ȆdzÈ ƢǻƚȈLJƢǻ ȅƨnjȈǯ ȁƨǷƢǼLJƢǻ Ï È È ȂǴũƢǫ ǺŧǂdzơƾƦǟ ǁȂƬǯȁƽ ºơƽ ȅƽơǃƢƟ ȅȁƢǼȈƯƨdz ƩƢƥƨƻ DZƢLJ DzǓ Ð È ÎÐÏÑ ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÎÒ ƚŲƨNjȁȁƽ ºÎÍ ƧǁƢǷƿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƢǻƿƙǁ Ñ ƧȁƢǓǁƨLJ ǹƢǷƨǿ Ò ȂǴũƢǫ ǺŧǂdzơƾƦǟ ǁȂƬǯȁƽ º ƽǁȂǯ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ Ó ƧȁƢǓǁƨLJ ǹƢǷƨǿ Ô ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏÏ ƚŲƨNj ȁȁƽ ºÎÐ ƧǁƢǷƿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƢǻƿƙǁ Õ ÎÐÏÑ ƧȁƢǓǁƨLJ ǹƢǷƨǿ Ö ňơŚǗǁƧȁ º ƪǴǛǃƙǁ ȆǓǁƢƟ º ƽƢƥƢǿƨǷ ȅƨǯƨȈȇƽǁȂǯ ƧǁƢǷƚǯ ÎÍ ȆƻơƽƧǁƨǫ ǵƧǂǯƨƟ śǷƨƟ ƢǧƨƬLjǷ ǹơȁŚNjȁƨǻ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ ÎÎ ŅƢƸNjȂƻ ƽơDŽđ º ƽƢǼLJơ ƨǼȇơ ǁƽ ƾǸŰ قاضى-ÎÏ ƽȂŧƨǷ ʼnǁƨǯ ȊdzÈ ȁƾƦǟ º ǹǃƨǷ ȆǰȇÈ ǁƢǯƢNj ǹƢƬLJƽǂǯ ļƨȇǁȂȀŦ ÎÐ
1391 رێبەندانی
42
23 ژمارە، بیری خوێندکار
وتووێژی گۆڤاری "بیری خوێندکار" له‌گه‌ڵ به‌رێز "سۆران که‌رباسیان" سهبارهت به کۆماری کوردستان
هەڤپەیڤین:غالب حه‌بیبی
43
سۆران کرباسیان ساڵی ٧٥ی زایینی لە کوردستان ئێران و لة شاری مه‌هاباد لە دایک بووە، بەڕێوەبەری و ئارشیوی خوێندووە و لە بااڵترین دەزگای زانستی واڵتی نوروێژ کار دەکا. خوێندن و کاری ڕۆژانەی جیا لە لێکۆڵینەوەی دۆکیومێنتارییەکانی ،كاركردن لە سەر مێژووی گەالنی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستة. پەرتووکێکی بە زمانی نوروێژی لە سەر سیستەمی ئارشیوی نۆارکی پێنج و پڕۆگرامی پۆبلیک ٣٦٠نووسیوە ،کە بڕيار وایە لە ساڵی داهاتووةوة بۆ وانە گوتن کەڵکی لێ وەربگیرێ .ئەم پەرتووکە لە داهاتوودا لە الیەن خۆیەوە لە الپەڕەی فەیسبووکی خۆی دەناسرێ. پەرتووکێکی بە زمانی نوروێژی و کوردی لە سەر کوشتاری بە کۆمەڵی خەڵکی سیڤیل و بێتاوانی گوندی قاڕنێ بە دەستی سیستەمی جەنایەتکاری کۆماری اسالمی ایران نووسیوە ،کە وەشانی نوروێژییەکەی بەم زوانە بە چاپ دەگا. لە سەر مێژووی گەالنی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست و بە تایبەتی لە سەر تەوەری ژێنۆساید و چەواشەکردنی مێژووی نەتەوەکانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست ماوەیەکی درێژە لێکۆڵینەوە دەکا. توانیوێتی بە هاوکاری هاوسەری پێوەندی بە زۆر ئارشیوی گرنگی واڵتانی جۆراوجۆر بگرێ و بۆ لەقاودانی ناڕاستییە سازکراوەکانی مێژووی نەتەوەکان بەڵگەی زۆری کۆ کردوونەوە. پاش پەرتووکی قاڕنێ پەرتووکيێكی دیکە بۆ چاپ ئامادە دەکا ،کە سااڵنێکی زۆر پێوەی سەرقاڵ بووە.
بیری خوێندکار :لێکدانەوەی ئێوە لە سەر ئامانجی سیاسی-ئیداری کۆماری کوردستان چییە و ئایا بە لەبەر چاوگرتنی کانتێکستی ئەو کات ،سەربەخۆخوازانە بووە یان داوایەک لە چوارچێوەی ئێراندا؟ سۆران که‌رباسیان :چما ئێمە لە سەر مێژووی کۆماری کوردستان تا ئێستاش ناکۆکین؟ چما پاش ٦٧سااڵن هێشتا خەریکی توێژینەوەی ئەم بەشەی مێژووی نەتەوەی کوردین؟ لە نووسینەوەی مێژوودا گەلێک گرنگە کە شێوە و مێتۆدی دەکارگیراو بخرێتە بەر وردبوونەوە .ئێمە کاتێک دەتوانین بایەخ بە زانیارییەکانی مێژووی زارەکی بدەین کە بەڵگە و فاکت بۆ پشتڕاستکردنەوەی هەبێ .هاوکات پێویستە کە بە لەبەرچاوگرتنی زەمەن و ڕووداوی مێژوو ،پرسیاری لۆژیک لە سەر بنەمای فاکت ،ئاراستەی مێژووی زارەکی بکرێ .دەکارگرتنی بەڵگەش بۆ نووسینەوەی مێژوو خۆی پرەنسیپی تایبەتی خۆی هەیە و بەم شێوە نییە کە هەندێک نووسەر لە سەر مێژووی کۆماری کوردستان بە ئاماژەی جار نا جاریان هەوڵیان داوە بە خوێنەر بێژن کە مێژوویەکی دۆکیومێنتارییان پێشکەش کردووە. بیری خوێندکار ،ژمارە 23
44
رێبەندانی 1391
پێشتر لە سەر مژاری کۆماری کوردستان ئەم ڕاستییانەم خستۆتە بەر چاوی هەر خوێنەرێک ،کە بەڵگەکانی سۆڤییەت و بریتانیای مەزن بۆ نووسینەوەی مێژوو ،لە ژێر پرسیار دان .بۆشاییەک لە ناو بەڵگەکانی ئەم حکومەتانە هەیە کە پێوەندی ڕاستەوخۆی بە سەربەخۆیی و ''استقالل''ی دەوڵەتی جمهوری کوردستان هەیە. حکومەتان بە لەبەرچاوگرتنی سیاسەتی و پاراستنی بەرژەوەندییەکانی خۆیان بەڵگەکان دەخەنە بەر چاوی جەماوەر .ئەوەی کە تا ئێستا وەک بەڵگەکانی ئەم حکومەتانە بە زمانی کوردی باڵو کراونەتەوە ،هەموو بەڵگەکانی پێوەندیدار بە مێژووی کۆماری کوردستان نین و بەشی هەرە گرنگ و ڕاستەقینەیان شاراوەن یان سانسۆر کراون! سانسۆر یەکيێك لە ئامرازە مەترسیدارەكانە بۆ شێواندنی مێژووی نەتەوەکان ،بە تایبەتی ئەو نەتەوانەی کە لە ژێر مەترسی تواندنەوە دان .پێشتر سێ بەڵگەم لە لێکۆڵینەوەدا بەکار بردبوو کە پێویست بوو نووسەرانی مێژوی کۆماری کوردستان بە تایبەتی لە ١٢ساڵی پێشوودا بەکاریان بردبا .ئەو بەڵگانە لە الیەن ئارشیوی کۆماری آذربایجان لە باکۆ باڵو کراونەوە و کەسێکیش بە ناوی ''گەری گۆڵدبێرگ'' لە ئارشیوی شەڕی سارددا بە زمانی ئینگلیسی خراوەتە بەر چاوی جەماوەر. مێژووی کۆماری کوردستان مەحکوم بە شێواندن و توناکردن بووە تا بەرژەوەندی الیەنی جۆراوجۆر بپارێزرێ .زلهێزەكان لە کۆنفرانسەکانی ''یاڵتا'' و ''طهران''دا لە سەر ئەوە ڕێک کەوتبوون کە گۆڕانکارییەک لە سەر سنووری جوگرافیایی واڵتانی داگیرکەری کوردستان پێک نەیە! لە الیەکی دیکەوە واڵتانی داگیرکەری کوردستان بەردەوام لە هەوڵی الوازکردنی چەمکی سەربەخۆیی خوازی کورددا بوون و گەرەکیان بووە لە ڕێگەی شێواندنی مێژووی نەتەوەی کوردەوە ،سیاسەتی چەوسانەوە و داگیرکەری خۆیان وەک یەکيێك لە ئامرازەکان درێژە پێ بدەن. ٦٩ڕۆژ پاش ئەوەی کە پێشەوای کوردان ،جنابی محمد همام قاضی ،سەرۆک کۆماری کوردستان ،دەوڵەتی سەربەخۆ و ''مستقل''ی کوردستانی ڕاگەیاند ،لە میوانییەکدا کە بۆ سیاسەتوانان و نیشتمانپەروەرانی کورد پێک هاتبوو ،جنابی پێشەوا ئاماژەی بەوە کردبوو کە کورد پێشتر چوار سااڵن بە شێوەی خودموختاری، دەسەاڵتداری ناوچە کوردستانییەکانی کردبوو ،بەاڵم بە پێویستیان زانیبوو کە ''استقالل'' و سەربەخۆیی کوردستان ڕابگەیێنن. لە بەشێک لە گوتاری خۆیاندا فەرمووبوویان کە دوو جاران لە الیەن آذربایجانەوە بۆ شاری تەورێز بانگهێشت کرابوو و داوایان لە جنابی پێشەوا کردبوو تا دەگەڵ بیری خوێندکار ،ژمارە 23
45
رێبەندانی 1391
حکومەتی ملی آذربایجان بە تێکڕایی و بە شێوەی غەیری سەربەخۆ ژیانیان کردبا، بەاڵم جەنابی پێشەوا قبووڵی نەکردبوو و بە خودموختاری رازی نەببوو .ئینجا بەرانبەر بە سیاسەتوانان و نیشتمانپەروەرانی کورد فەرمووبووی کە << :ئەو چەند ڕۆژەی کە جێژن گیراوە [جێژنی سەربەخۆیی کوردستان] ،و احساساتێکی ایوە نوواندوتانە ،وێنەیکی حساس و کاملە و دەبێ دنیا بزانێ کە کورد لیاقتی استقالل و سەربەخۆیی هەیە «]1[. دەوڵەتی سەربەخۆی کوردستان کە بەڵگە ڕاستەقینەکان بە جمهوری کوردستانیان ناو بردووە ،لە بەرواری ٢٢ی ١ی ١٩٤٦ی زایینی بە سەرۆکایەتی جنابی پێشەوا بیری خوێندکار ،ژمارە 23
46
رێبەندانی 1391
و بە پاڵپشتی هەموو ئەو ئێلیت و نیشتمانپەوەر و سەرۆک هۆزانە ڕاگەیێندرا کە دەرفەتی بەشداریی و پاڵپشتییان بۆ رەخسابوو]2[. پێداگری لە سەر سەربەخۆیی بوونی ئەو دەوڵەتە لە ڕۆژنامەکانی کوردستان بە شێوەی جۆراوجۆر و لە زەمەنی جۆراوجۆردا تۆمار کرابوو کە هەرکام لەوان وردبوونەوەیان گەرەکە .خودی ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی ئەو بیری خوێندکار ،ژمارە 23
47
دەوڵەتە لە دەقەکانی ئەوکاتدا بە شێوەیەکی ژیرانە ئەنجام درابوو. زۆرتر ووشەی سەربەخۆ دەگەڵ «استقالل» بەکار برابوو .ئەو دوو ووشەیە یەک مانایان هەیە و گەر مەبەست پێداگری بە ئانقەست نەبوایە ،هیچ حەوجەی نەدەکرد کە ووشەکانی سەربەخۆ و «استقالل» دەگەڵ یەک و لە پەنای یەک بەکار ببەن. سەرکردایەتی سیاسی کوردستان لەو کاتدا بۆ ئەوە کە هیچ گومانێک نەمێنێتەوە ،ووشەی «استقالل»ی غەیری کوردییان کە ڕەچەڵەکی «عرب»ی هەیە و لە زمانی پارسیشدا بەکار دەبرێت، لە تەنیشت ووشەی کوردی سەربەخۆ بەکار بردبوو .دەقی قسەکانی جنابی سەرۆک کۆماری کوردستان لە زۆر شوێندا ئەمە پشتڕاست دەکەنەوە کە «تأکید» و پێداگری بۆ ئەم سەربەخۆییە بە پێویست زانرابوو کە ئاماژە بە نموونەیەکیان کرا. لە الیەکی دیکەوە باسی سەربەخۆیی کوردستان تەنێ جارێک نەبوو. هەر چەند کە تەمەنی کۆمار بە ساڵێک نەگەییشت تا ساڵوەگەری سەربەخۆیی دەوڵەتی کوردستان جێژن بگیرێتەوە ،بەاڵم پاش رێبەندانی 1391
ڕاگەیاندنی ئەو دەوڵەتە کوردستانییە ،پەیتا پەیتا بە دوای یەکدا ئاماژەیان بە جێژنی سەربەخۆیی و «استقالل»ی کوردستان کردووەتەوە ]3[.کۆماری کوردستان لە کاتی ڕاگەیاندنی خۆیدا دەوڵەتێک بە دەستەی وەزیرانی خۆیەوە هەڵدەبژرێرێت کە هیچ چەشنە پێوەندییەکی دەگەڵ «ایران» نەبوو .لێرەدا مەبەست لە پێوەندی هەمان ناسەربەخۆییە .پێوەندی دیپڵۆماتیکی کۆمار دەگەڵ هەر واڵت و سیستەمێک ئاساییە و ئەو مافە بۆ هەر دەوڵەتێک هەیە و بە پێی سیاسەت و هەل و مەرج و بەرژەوەندییەکانی حکومەتان ئەنجام دەدرێن .کۆماری کوردستان پێوەندی دیپڵۆماتیکی دەگەڵ واڵتانی بیانی بە بێ ئاگادارکردنەوەی دەوڵەتی «ایران» هەبوو. ئااڵ هێمای نەتەوە و واڵتێکە کە لە هەر شوێنێک ڕێزی لێ دەگیرێ .ئااڵی «ایران» لەو ڕۆژەدا کە دەوڵەتی جمهوری کوردستان ڕاگەیێندرا بە فەرمانی جنابی «محمد حسین خان سیف قاضی» لە الیەن هێژا «حسین» زێڕینگەران هاتە خوارێ[ ]4و ئااڵی دەوڵەتی کوردستانیان بەرز کردەوە. پێک هێنانی هێزی چەکداری نەتەوەیی کە لە ژێر فەرمانی وەزیری شەڕ ،کار و چاالکی خۆی ئەنجام دەدا ،جیا لەو ئەرتەش و سوپای چەکداری بوو کە «ایران»یان دەپاراست و تەنانەت لە بەرانبەر یەکتردا کەوتنە شەڕ و پێکدادانەوە. هێزی چەکداری کوردستان بەرگری لە هێماکان و سەربەخۆیی نەتەوەیەک دەکرد کە دەوڵەتی سەربەخۆی کوردستانی ڕاگەیاندبوو و هێزی «ایران»یش بە چەکەوە هێرشی دەبردە سەر سنووری کوردستان تا بە سەرکوتکردنی کوردستان ،درێژە بە سیاسەتی داگیرکەری و چەوسانەوەی خۆی بدات. ڕۆژنامەی کوردستانی ئەو سەردەم باشترین سەرچاوەی هەر لێکۆڵەرێکە گەر بیهەوێ بە شێوەیەکی ورد لە سەر مێژووی کۆماری کوردستان لێدوانێک بدا .هەموو ئاگادارین کە نەتەوەی پارس خاوەن زۆر شاعیر و زانای ناسراون کە لە مێژووی کۆنی خۆیاندا هەیانبووە .ڕۆژنامەی کوردستان هیچکات بایەخێکی بە ناساندنی ئەو جۆرە کەسانە نەداوە و هاوکات لە سەر هەر زانا و کەسایەتییەکی کورد لە هەر شوێنێکی ئەم جیهانە بە پێی توانا مژاریان بە چاپ گەیاندبوو .بۆ وێنە لە ڕۆژنامەی کوردستاندا لە باسێکیان کە لە ژێر ناوی << زانایانی کورد « هەبوو ،بۆ ئەم جۆرە بابەتانە دیاری کرابوو .بڕوانن لەم ڕۆژنامەدا لە سەر کوردێک بۆ وێنە زانیاری تۆمار و باڵو کراوە کە لە واڵتی میسر نزیکەی ٩٠٠ساڵ بەر لە کۆماری کوردستان لە دایک ببوو ]5[.ڕۆژنامەی کوردستان ڕۆژنامەیەک بوو لە خزمەت بووژاندنەوە بیری خوێندکار ،ژمارە 23
48
رێبەندانی 1391
و ساغکردنەوەی ئەو ناسنامەیەی کە داگیرکەران هەميشە لە هەوڵی تواندنەوەیدا بوون .پێداچوونەوە و نووسینەوەی کورتی مێژووی نەتەوەی کورد لە ڕۆژنامەکانی کوردستاندا یەکيێك لە کارە بە نرخەکانی ئێلیتی کورد لەو سەردەمدا بوو ]6[.لە هیچ شوێنێک نابینرێ کە کۆماری کوردستان گوتارێکی ڕێزلێنان و بایەخ پێدانی بەرانبەر کوردکوژانێکی وەک «رضا سوادکوهی» ناسراو بە «رضا شاه» هەبووبێ و تەنانەت لە سەر ئەو جۆرە کەسایەتییە «ایران»ییانە زۆر بە توندی نووسراوەی باڵو کردبۆوە ]7[.لە فێرگە و قوتابخانەکاندا خوێندن بە زمانی کوردی دەستی پێ کرد و زمانی داگیرکەری پارسی وەال نرا .جیا لە باڵوکراوە جۆراوجۆرە کوردییەکان، ڕۆژنامەکانی کوردستان زۆر جاران وانەی لە سەر زمانی کوردی باڵو دەکردەوە و هەوڵی دەدا کە لەو ڕێگاشەوە خزمەتی فێرکردنی زمانی زگماکی نەتەوەکەیان بکەن کە لە ژێر مەترسی توناکردندا بوو ]8[.کۆماری کوردستان دەستی کرد بە ذاڕشتنی سەر لە نوێی قانوون بۆ بەڕێوەبەری واڵت و قانوونەکانی «ایران»ی وەال نان ]9[.کۆماری کوردستان جیا لەوە کە ڕێگەی هیچ چەشنە دەستتێوەردانێکی بە «ایران» لە دەسەاڵتی خۆی نەدا ،لە هەمان کاتدا زۆر کوردی بەشەکانی دیکەی کوردستانی لە باوەشی خۆی گرت .یەکگرتوویی کورد لەو سەردەمدا بە دوو قۆڵی بوو و ڕۆح و هزرێکی نەتەوەیی ببوو بە هۆکاری ئەم یەکگرتووییە .بڕوانن لە ڕۆژنامەکانی کوردستاندا چلۆن ڕێز لە کەسایەتییەکی وەک ژێنێراڵ مصطفی بارزانی گیراوە ،لە کاتێکدا کە گوتاری کوردستان بەرانبەر «ایران» گوتارێکی توند و دوژمنانە بوو ]10[.کۆماری کوردستان بایەخێکی زۆری بە ڕووداوەکان و ڕەوشی بەشە ئازادنەکراوەکانی دیکەی کوردستان دەدا و بە پەرۆشەوە لە سەر ئەو ناوچانەی دەنووسی .هاوکات کوردانیش بە پێی توانا و دەرفەتی گونجاو گەر بواریان هەبوایە نامە و هەستی خۆیان ئاراستەی ئەم حکومەتە سەربەخۆیە دەکرد و بە هی خۆیان دەزانی .بڕواننە ڕۆژنامەی کوردستان کە شێعری بیرمەندێکی کوردی باڵو کردبۆوە کە لە ڕۆژئاوای کوردستانەوە بۆیان ناردرابو ]11[.لە کوردستانی سەربەخۆدا کە بەرهەمی خەبات و یەکڕیزی الیەنەکانی کوردستانی و حیزبی دێمۆکراتی کوردستان بوو ،سرودی ملی کوردستان بە چاپ دەگەییشت و باڵو دەکراوە و گەنجان و الوان ،پیران و جحێاڵن و یایان و پیاوان دەیانگوتەوە .ئەو سرودە کە لە الیەن مامۆستای مامۆستایان ،خوالێخۆشبوو هەژار موکریانی نووسرابوو لە سەر بنەمای هزر و چەمکی نەتەوەیی و سەربەخۆیی خوازی داڕێژرابوو]12[. ئەدەبیات و گوتاری کۆماری کوردستان هیچ جێگەی گومان بۆ مرۆڤ ناهێڵێتەوە، بیری خوێندکار ،ژمارە 23
49
رێبەندانی 1391
کە سەربەخۆیی تەنیا ویستی کورد لەو سەردەمەدا بووە .هەر چەند کە لە وتووێژی «ئارچی ڕۆزوێلت» و سەرۆک کۆماری کوردستاندا ئاماژە بەوە کرابوو کە ئازادی دەربڕین لە ژێر دەسەاڵتی کۆماری کوردستاندا بە شێوەیەکی شارستانی هەبوو، بەاڵم نابینین کە کەسێک نووسینێکی لە دژ سەربەخۆیی نیشتمان و پڕۆپاگەندە بۆ «ایران»ی بوون باڵو کردبێتەوە ]13[.بۆ یەکەمجار لە ژێر سيێبەرى دەسەاڵتی کۆماری کوردستاندا کورد بواری ئەوەی بۆ رەخسا تا وانەی جوگرافیای کوردستان بنووسێتەوە[ ]14و لە هیچ شوێنێکی نووسراوەکانی دەوڵەتی جمهوری کوردستاندا نابینرێ کە بایەخێک بە جوگرافیای «ایران» درابێ. پێشتریش هەندێک کەس هەوڵی ئەوەیان دابوو کە لە ڕێگەی فاکت و بەڵگەی سازکراو مێژووی کۆمار وا بە الڕێ دابەرن کە گوایە پێوەندی دەوڵەتی جمهوری کوردستان و «ایران» بوونی هەبووە و حاڵەتێکی سەربەخۆی تەواوی نەبوو کە لە نامیلکەیەکدا ڕاستییەکانی ئەو بەشەم خستە بەر چاوی جەماوەر ]15[.هەندێک هەوڵی دیکە بۆ شێواندنی ڕاستییەکان دراوە کە لە زنجیرە نامیلکەدا لەقاو دەدرێن و بۆ هەر لێدوانێک وەک پێشوو ،بەڵگە و فاکتی حاشاهەڵنەگر دەخرێتە بەر چاو. پێویستە ئەوەش بگوترێ کە «محمد رضا پهلوی» لە دوایین پەرتووکی خۆیدا ئاماژەی بەم ڕاستییە کردبوو کە بەڵگەکانی کۆماری کوردستان پشتڕاستی دەکەنەوە و نووسیبووی کە جنابی پێشەوای کوردان خوازیاری واڵتێکی سەربەخۆی کوردستان بوو ]17[]16[.ڕاپۆرتی پارلەمانی «ایران»یش بە هەمان شێوە سەربەخۆیی خوازی دەوڵەتی جمهوری کوردستانی ئاماژە پيێ كردبوو ]18[.لە هەمووی گرنگتر ئەوەیە کە کۆماری کوردستان هیچکات لە گوتار و ویستی خۆی پاشگەز نەبۆوە کە ئەم باسە پێشتر لە الیەن هێژا کاک «ایوب ایوب زادە» خستراوە بەر شرۆڤە و لێکدانەوە و لە پەرتووکێکدا باڵو کراوەتەوە]19[. لە واڵمی پرسیاری ئێوەی هێژادا دەکرێ بە پاڵپشتی بەڵگەی حاشاهەڵنەگری ئەو سەردەم و فاکتی پێوەندیدار بگوترێ کە بنەما ،چوارچێوە و هەڵس و کەوتی کۆماری کوردستان لە بواری ئابووری ،کولتوری ،ڕامیاری ،هێزی چەکداری و سیاسەتی ناوخۆ و دەرەکییەوە ،تەواو سیستەمێک و دەوڵەتێکی جیا و سەربەخۆ لە حکومەتی پاشایەتی «ایران» بوو .دەوڵەتی جمهوری کوردستان و حکومەتی پاشایەتی «ایران» لە ڕووی ساختاری حکومەتیشەوە دوو شێوەی حکومەتی دژ بە یەک بوون. بیری خوێندکار ،ژمارە 23
50
رێبەندانی 1391
بیری خوێندکار :سیاسەتی نێودەوڵەتی یان خۆدئاگایی نەتەوەیی کامیان کاریگەری زیاتر و یەکالییکەرەوەی لە سەر دامەزرانی کۆماری کوردستان هەبووە؟ سۆران که‌رباسیان :دەکرێ بگوترێ کە گەمە نێودەوڵەتییەکانی زلهێزەكان ئەو بوارەی لێ کەوتەوە کە کورد بۆ یەکەم جار لە مێژووی مۆدێڕنی خۆیدا بتوانێ ویستی خۆی ڕابگەیێنێت .هەروەکو کە جەنابی پێشەوا لە یەکێک لە گوتارە بەنرخەکانی خۆیاندا ئاماژەی پێ کردبوو ٢٨ ،ساڵ بەر لە دامەزراندن و ڕاگەیاندنی دەوڵەتی جمهوری کوردستان ،کەسایەتی زانای کورد جەنابی ژێنێراڵ شریف پاشا بە نوێنەرایەتی نەتەوەی کورد داوای دەوڵەتی سەربەخۆی کوردی کردبوو .جەنابی سەرۆک کۆماری کوردستان لەم ڕۆژەدا کە یادی ٢٨ەمین ساڵوەگەری هەنگاوی ژیرانەی ژێنێراڵ شریف پاشایان کردبۆوە ،لە بەشێک لە قسەکانیدا فەرموویانە: << ئەو ڕۆژە هەوەڵ ڕۆژێک بوو لە مێژووی میلەتی کورددا کە لە ڕووی اصولێکی منظم و سیاسی داوای حەقی خۆیان لە دنیای متمدن و پارێزگاری حقوقی مللی بچوک کرد .دیسان هەوەڵ ڕۆژێک بوو کە میلەتی چەند هەزار ساڵەی کورد موجودیت و حەقی ژیانەوەی خۆی بە بەرچاوی هەموو جیهانیان خست ،و هەروا هەوەڵ ڕۆژێک بوو کە بناغەی آزادی میلەتی کوردی دانا « ]20[.کۆی تەواوی گوتارەکانی سەرکردایەتی کورد و بە تایبەتی ئەو دەقانەی دەگەڵ چاالکییەکانی کۆمار لە ڕۆژنامەی کوردستاندا تۆمار کراون ،هەموو ئەم ڕاستییە دەسەلمێنن کە کورد پێشتریش خوازیاری سەربەخۆیی و دامەزرانی کیانی سیاسی جیا لە واڵتانی ناوچە بوو .خودی ئەو قسانەی کە جەنابی سەرۆک کۆماری کوردستان لە سەر گەورە پیاوانی نەتەوەی کورد کردبوونی ،هەر ئەوە لە زمانی خۆیانەوە دەگێڕنەوە کە کورد لە پێش کۆماریشدا هەر سەربەخۆخواز بووة و تەنانەت زۆر تەوەری میژووییان لە سەر چەمکی سەربەخۆییخوازی سەرکردەکان و بزووتنەوەکانی نەتەوەی کورد بە چاپ گەیاندبوو .واتە ویستی سەربەخۆیی نەتەوەی کورد مێژوویكی درێژتری لە چاو کۆماری کوردستان هەیە .مەخابن دەوڵەتە زلهێزەکان لە ڕووی سیاسەتێکی بێ ئینسافانە و نامرۆڤانە ئەم مافەیان پاش شەڕی یەکەمی جیهانی لە نەتەوەی کورد و زۆر نەتەوەی دیکە زەوت کرد ،کە خۆیان بڕیاری چارەنووسی خۆیان بدەن و کردیانن بە قوربانی پالنەکان و بەرژەوەندییە ئابوورییەکانیان لە ناوچە جۆراوجۆرەکانی جیهاندا .کەونئاراترین نەتەوەکانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست کە هێشتاش ماون بریتین لە ئاسۆرییەکان ،کورد و ئەرمەنی و هەر کام لەمانە پاش شەڕی یەکەمی جیهانی بوونە قوربانی ئەم گەمە نێودەوڵەتییە .بە تایبەتی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
51
رێبەندانی 1391
ناوچەکانی کوردستان و ئاسۆرییەکان کە سەرچاوەی ئاو ،کانگا و نەوتێکی زۆری ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستن بە پێی بەرنامەیەکی لە پێشڕا داڕێژراو بە بێ پرس و ویستی ئەو نەتەوانە خرانە ژێر دەستی واڵتانێکی نوێ بە گشتی و تەواو بەکرێگیراو و ژێردەستی خۆیان بە تایبەتی. باشە باس لەوەش بکرێ کە پێوەندییەکانی هیتلێر و دەوڵەتی ڕەگەزپەرەستانەی «رضا شاه» لە پێش شەڕی دووهەمی جیهانیی زۆر پتەو ببوو و تەنانەت زۆر پڕۆژەی «ایران> بە دەستی واڵتی ئاڵمان بەڕێوە دەچوون« .ایران» بازاڕێکی باش و بەرچاو بۆ فرۆشی چەک و کااڵی ئاڵمان بوو و کەشتییەکانی ئاڵمانیش لەنگەری خۆیان لە ئاوەکانی کەنداوی پارس هاویشتبوو کە ئەمەش مەترسییەکی مەزن بوو بۆ سەر بەرژەوەندییەکانی هاوپەیمانانی دژ بە ئاڵمان ]21[.باسی سۆڤیەت و نەوتیش پێشتر بە کورتی خستراوە بەر چاو کە گرنگی تایبەتی لە بارەى مێژووی کۆماری کوردستان هەیە ]22[.سۆڤیەت لە چاو هاوپەیمانەکانی خۆی زۆرترین خەساری مرۆڤی و ئابووری پێ گەییشتبوو و هەر بۆیە پێویستییەکی زۆری بە نەوت بۆ پەرەسەندنی ئابووری واڵت هەبوو تا النی کەم بتوانێ قەرەبووی خەساری ئابووری خۆی پاش شەڕ بکا ،کە بە شێوەیەکی بەرچاو لە الیەن ئاڵمانەوە شڕ کرابوو .مانەوەی هێزەکانی سۆڤییەت لە خاکی «ایران»دا تەنیا بۆ وەدەستهێنانی ئیمتیازی نەوتی باکووری «ایران» بوو .حاشا لەوە ناکرێ کە جیا لە ئینگلیس و ئامریکا ،سۆڤیەتیش کە بە ڕواڵەت دۆستی نەتەوە ژێردەستەکان بوو ،ئامادە نەبوو کە پاڵپشتی لە دەوڵەتێکی سەربەخۆیی کوردستانی بکا .لە چوارچێوەی گوتاری سەر زمان ،ئەو بانگةشەیەیان هەبوو کە مافی سەربەخۆیی بۆ کورد و هەر نەتەوەیەکی دیکەی ژێر دەست بە ڕەوا دەزانن بەاڵم لە پراکتیکدا ئەوان پێیان باش بوو کە کوردەکان لە ژێر دەسەاڵتی تەورێز و حکومەتی ملی آذربایجان کار و باری خۆیان بەرەو پێش ببەن و مافی ئێتنیکی خۆیان لە ژێر دەسەاڵتی آذربایجان مسوگەر بکەن .خودی گوتاری باڵوکراوەی جەنابی پێشەوا لە ڕۆژنامەی کوردستان و یادداشتەکانی میرزا خلیل فتاح قاضی و نووسینەکانی زۆر لێکۆڵەری دیکە وەک مامۆستای «حسن ایوب زادە» ئەم ڕاستییە باس دەکەن کە سەرکردایەتی سیاسی کورد بە گشتی و جەنابی محمد همام قاضی ،پێشەوای کوردان دەگەڵ ئەم سیاسەتەی سۆڤیەت نەبوون .حاشا لەوە ناکرێ کە ڕاگەیاندنی دەوڵەتی جمهوری کوردستان وەک سیستەمێکی سەربەخۆ و «مستقلل» تەنیا هەڕەشە لە سەر بەرژەوەندییەکانی «ایران» نەبوو ،بەڵکوو مەحکوومکردنی سیاسەتی نامرۆڤانەی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
52
رێبەندانی 1391
سۆڤیەتیش بوو .بڕیاری دووی ڕێبەندان تەنیا بڕیارێکی مێژوویی نەتەوەی کورد نەبوو ،بەڵکوو بڕیارێک بوو بەرانبەر هەر سیاسەتێکی چەوسێنەری زلهێزان. ڕاگەیاندنی ئەو سەربەخۆییە ئیرادەیەکی بەرز و هزرێکی دووربینی گەرەک بوو کە بە پاڵپشتی ئێلیت و خاوەنهێزانی کوردستان ئەو ئیرادە نەتەوەییە لە الیەن جەنابی پێشەوای کورد و کوردستانەوە ڕاگەیێندرا. گەر زلهێزەكان «ایران»یان داگیر نەکردبا ،بە دڵنیاییەوە گەلێک چەتوون دەبوو کە ئەو هەل و مەرجە بەو شێوەیە رەخسابا کە کورد پێیدا تێپەڕی ،بەاڵم حاشا لەوە ناکرێ کە بەر لە ڕاگەیاندنی کۆماری کوردستان ،هێزەکانی باشوور و بە تایبەتی هێزی بارزانییەکان لە خاکی ڕۆژهەاڵتی کوردستاندا بوون .گەلۆ گەر «ایران» لە الیەن ئینگلیس و سۆڤییەتەوە داگیر نەکرابا ،کورد چۆن دەیتوانی سیاسەت بلێزێ ،خۆی پرسیارێکە کە چەتوونە بە وەاڵمی بگەین بەاڵم ئاستی بەرزی ویستی سەربەخۆییخوازی کورد لەو زەمەندا و بوونی هێزێکی یەکڕیز بە بوونی کاراکتێری کاریزماتیکی بەشەکانی کوردستان و بە تایبەتی کەسایەتی پێشەوا ڕەنگ بوو لەو حاڵەتیشدا جۆرێک ڕۆڵیان گێڕابا کە گەر «ایران» داگیریش نەکرابا ،بە دڵنیاییەوە وەک مێژووی کۆماری کوردستان دەبوو بە سەمبولێکی جوانی مێژووی مۆدێرنی کورد بۆ بەهێزکردنی یەکيێتی ناوخۆيى. بە لەبەر چاوگرتنی ئەوەى کە هیچکام لە زلهێزان دەگەڵ دەوڵەتێکی سەربەخۆی کوردستان نەبوون ،هەر بۆیە حاشا لەوە ناکرێ کە سەرکردایەتی کورد زۆر ژیرانە لە هەلەکان ،کەڵکی دروستی وەرگرت و تەنیا بە لەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندی نەتەوەیی کورد ،دەوڵەتی جمهوری کوردستانی ڕاگەیاند. بیری خوێندکار :کۆماری کوردستان وەک کیانێکی سەردەمیانەی کورد و رێنێسانسی ڕۆژهەاڵتی ناوین سەیر دەکرێ ،ئێوە پارامێترە مۆدێڕنەکانی کۆماری کوردستان لە چیدا دەبیننەوە؟ سۆران که‌رباسیان :لە مێژووی مۆدێرنی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستدا تا ئێستا کە ساڵی ٢٠١٢ی زایینیە ،هیچ حکومەتێک جگە لە دەوڵەتی جمهوری کوردستان بوونی نەبووە کە بنەمای بەڕێوەبەری خۆی لە سەر ڕێزلێنانی مافی هاوآلتى داڕشتبێ و بەڕێوەی بردبێ .لە سیستەمی دەسەاڵتداری کۆماری کوردستاندا تاکی کۆمەڵگا مافی ئەوەی هەبوو کە پێنووس بە پێی فکر و لێکدانەوەی خۆی بگێڕێ و تەنێ لە خزمەت دەسەاڵتدا نەبێ .ئەم مافە یەکيێك لە گرنگترین فاکتەرەکان بۆ پێناسەکردنی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
53
رێبەندانی 1391
سیستەمێکی ژیارى و پێشکەوتوو دەژمێردرێ کە ئێستاش لە زۆرینەی واڵتانی جیهان پێشێل دەکرێ .مافی کەمایەتی لە هەر کۆمەڵگایەکی فرە ئێتنیکی ،فرە ئایینی ،فرە زاراوەیی و ...هتد، پێویستە ڕێزی لێ بگیرێ. لە ژێر دەسەاڵتی کۆماری کوردستان ،ئەو گرووپانەی کە سەر بە دینی یەهوودی و مەسیحی بوون ،مافی بەرابەریان دەگەڵ زۆرینەی هاوآلتيانى ژێر دەسەاڵتی کۆمار هەبوو کە سەر بە دینی «اسالم» بوون .سەرەڕای ئەوەى کە سیاسەتوانان و سەرکردایەتی کورد لەو دەوڵەتە سەربەخۆیەدا «موسولمان» بوون ،بەاڵم دەسەاڵتداریان نەبوو بە هۆکار تا سیاسەتێکی چەوسێنەرانە بەرانبەر بە کەسانی سەر بە ڕێباز و دینی دیکە دەکار بگرن. سیستەمی کۆماری پێشتر لەو دەڤەرەدا لە الیەن حکومەتی تازە دامەزراوی تورکیا دامەزرابوو ،بەاڵم بە لەبەر چاوگرتنی ئەو جەنایەت و کۆمەڵکوژییانەی کە دەوڵەتی کۆماری ترکیا بەڕێوەی بردبوون و بە چاو خشاندنێک بەو چەمکە ڕەگەزپەرەستی و فاشیزمی کەمالیزم کە سيێبةرى خستبۆ سەر ئاناتۆلی ،بە دڵنیاییەوە دەکرێ بگوترێ کە کۆماری کوردستان یەکەم کۆمارێکی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست بوو کە ناوەڕۆکێکی دێمۆکراتیکی هەبوو .دێمۆکراسی ووشەیەکە ڕۆژانە هەرزانفرۆش دەکرێ و زۆر سیستەمی جەنایەتکار بۆ پێناسەی خۆی بەکاری دەبا ،بەاڵم بە وردبوونەوەیەک لە سیستەمی دادگایی ،شێوەی هەڵس و کەوتی کۆمار دەگەڵ هاوآلتى ،بوونی ئازادی دەربڕین لە نووسین و ئاخافتندا و ...ئەمە دەسەلمینن کە کۆماری کوردستان لە چوارچێوەی بازنەی دێمۆکراسی و ڕێزگرتن لە مافە بیری خوێندکار ،ژمارە 23
54
رێبەندانی 1391
سەرەتاییەکانی تاکی کۆمەڵگا بە لەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندی گشتی دەسەاڵتی خۆی بەڕێوە برد .لەو کاتەدا زۆرینەی واڵتانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست بە شێوەی پاشایەتی بەڕێوە دەچوون .شێوەی گواستنەوەی دەسەاڵت لە سیستەمی پاشایەتی ئەو زەمەن و ناوچەدا فۆڕمێکی تەواو دیکتاتۆرانەی هەبوو لە کاتێکدا سەرکردایەتی سیاسی کورد فۆڕمی حکومەتی جمهوری هەڵدەبژرێن .لە سیستەمی کۆماریدا سەرۆک کۆمار بۆ ماوەیەکی دیاریکراو هەڵدەبژێردرێت و بەم شێوەیە نییە کە تا ئەو ڕۆژەی زیندوو بێ هەر سەرۆکی دەوڵەت بمێنێتەوە و پاش ڕۆییشتنی خۆشی کوڕ یا خزمێکی دیکەی جێگەی بگرێتەوە .قەوارەیەکی کە کۆمار بۆ دەوڵەتی خۆی هەڵیبژارد ،بریتی بوو لە کۆمەڵێک فاکتەر کە لە پەنای یەکتردا ژیاری و شارستانییەتی ئەو دەوڵەتە پێناسە دەکا. شێوەی پێکهێنانی دەوڵەت و دەزگاکانی حکومەتی بە پێی ئەو هەل و مەرجەی کە کۆمار تێیدا تێپەڕی ،زۆر زیاتر لە پێویستییەکانی کۆمەڵگای ئەوکاتی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست بوو .ئەم مژارە مەخابن تا ئێستاش ئاوڕی لێ نەدراوەتەوە و پێویستە بە وردی لە سەری بگوترێ ،چ لە بواری حقوقییەوە ،چ لە بواری بەڕێوەبەری ئەو ناوچانەی کە لە ژێر دەسەاڵتی کۆماردا بوو .لە ناو خۆی کۆماریشدا حاشا لەوە ناکرێ کە دەوڵەتی جمهوری کوردستان دەسەاڵتی خۆی بە هاریکاری کەسایەتییە ناسراوەکانی هەر ناوچەیەک و لە سەر بنەمای ڕێزلێنان لە جێگە و پێگەی سەرۆک هۆزەکان و بەرژەوەندی هاوآلتى لە هەر ناوچەیەکدا پەرەپيێدابوو. کۆماری کوردستان کاری زۆر بنەڕەتی و پێویستی لە مەڕ ناساندن و بونیاتنانی دەوڵەتێکی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
55
رێبەندانی 1391
نەتەوەیی ئەنجامدا ،کە ئااڵی «مقدس»ی کوردستان ،سرودی نەتەوەیی ،ناوی پیرۆزی پێشمەرگە و ...لێ کەوتەوە .سەمبولیککردنی مێژوویەکی هەر چەند تاڵ بەاڵم پڕ لە شانازی و هێماکانی یەکگرتوویی نەتەوەی کورد لە ڕۆژنامەکانی کوردستاندا بە زەقی دەبینرێن. لە هەمووی ئەمانە گرنگتر بڕوایێکی قوڵی سیاسەتی کۆماری کوردستان بە ڕێزلێنان لە ماف و سنووری نەتەوەکانی جیران بوو .لە هیچ شوێنێکی هەڵس و کەوت و سیاسەتی کۆماردا نابینرێ کە ڕێز لە نەتەوەیەک نەگیرابێ .هەرکات دەوڵەتە داگیرکەرەکانی کوردستان وەک سیستەم خسترانە بەر ئیدانەکردن نەک وەک رێبەندانی 1391 56 بیری خوێندکار ،ژمارە 23
نەتەوە .نەتەوەی دراوسێی ترک کە حکومەتێکی تەواو سەر بە سۆڤیەتیان لە تەورێز بۆ پێک هاتبوو ،لە الیەن کۆماری کوردستانەوە بە ڕێزەوە هەڵس و کەوتی دەگەڵ کراوە ،بە پێچەوانەی ئەو هەڵس و کەوت و ساختەکارییانەی کە ئەو حکومەتی سەر بە سۆڤیەت بەرانبەر بە کۆماری کوردستان گێڕابووی ]23[.مێژووی کۆماری کوردستان بە پێی پێوەری ڕۆژ و سەردەم دەکرێ وەک نموونەیەکی ژیاری و سیستەمێکی شارستانی چاوی لێ بکرێ و تەنانەت نەتەوەکانی غەیری کوردیش کەڵک و وانەی لێ وەربگرن. بیری خوێندکار :سیاسەتی کۆمار بە نیسبەت تورکی ئازەربایجان لە سەر چ بنەمایەک بوو و ئایا ئێستا دەکرێتە هەوێنی پێکەوە ژیانی کورد و تورک یان دۆخەکە زۆر لە هی سەردەمی کۆمار ئاڵۆزترە؟ سۆران که‌رباسیان :سەرکردایەتی سیاسی کورد قەرارێکی دەرکردبوو کە لە دوو ڕوویەوە جێی سەرنجە .یەکیان ڕێز لێنان لە ڕۆحی پيێكەوەژيان و پتەوکردنی ئاشتی و برایەتی لە ناوبەری دوو نەتەوەی کورد و ترک بوو و دووهەمیش سەربەخۆیی سیاسی کورد و جیاکردنەوەی قەوارەی کوردستان لە سیاسەت و سنووری جوگرافییایی ترکان .لە دەقی گوتاری سەرکردایەتی کورددا ئاماژەی ڕاشکاوانە بەوە کرابوو کە لە هەر شوێنێک کە کوردی تێدا دةژیا دەکرد بە «استقالل»ی تەواو بگا ]24[.لە هەمان کاتیشدا لە پێکهاتنێکی کە لە ناوبەری حکومەتی ملی آذربایجان و دەوڵەتی جمهوری کوردستاندا هەبوو ،دان بەوە نرابوو کە ڕێز لە مافی کوردانی ژێر دەسەاڵتی حکومەتی تەورێز بگیرێت و هاوکات دەسەاڵتی کۆماریش هەمان سیاسەت بەرانبەر بە تورکی دانیشتووی کوردستان وةپيێش بگریێ. حاشا لەوە ناکرێ کە گەر الیەن و تاقمی ڕادیکاڵی ئەمڕۆی تورکان هەندێک بە چاوێکی لۆژیکەوە بڕواننە مێژوو و ئەمڕۆی کوردستان ،بە ڕوونی دەبینن کە سیاسەتی کورد لە مەڕ نەتەوەی ترکی دانیشتووی آذربایجان لە ئێستا و لە سەردەمی کۆماردا هەر یەک سیاسەت بووە .ئەوەی کە هەڵوێستی الیەنەکانی ڕۆژهەاڵتی کوردستانە ،تەنێ ڕێزلێنان لە جیاوازییەکان و مافی ئێتنیکی و مرۆڤی ترکی دراوسێیە و تا ئێستا هیچ هێزێکی کوردستانی لە مێژووی خۆیدا الپەڕەیەکی ڕەشی دژ بە بەرژەوەندییە ئێتنیکییەکانی نەتەوەی ترکی دانیشتووی ئەو دەڤەرە نییە .دەکرێ مێژووی هاریکاری و ڕێزلێنانی کۆماری کوردستان و حکومەتی ملی بیری خوێندکار ،ژمارە 23
57
رێبەندانی 1391
آذربایجان وەک هێمای پەرەسەندنی ڕۆحی ئاشتی و لە پەنا یەکترژیان (نەک پێکەوە ژیان) بۆ بونیاتنانی داهاتوویەکی گەش و مرۆيی کەڵکی لێ وەربگیرێ .بە دڵنیاییەوە ترکێکی تەورێزی هەستی هاوبەش ،زمانی هاوبەش و مێژووی هاوبەشی دەگەڵ ترکێکی باکۆ هەیە ،هەر وەک کوردێکی ڕۆژهەاڵت ئەم فاکتەرە هاوبەشانەی دەگەڵ بەرژەوەندی و چارەنووسی هاوبەشى هەر کوردێکی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست هەیە. ئەوە کە سیاسەتی تەورێز و کۆمار لە بەرانبەر یەکتردا چلۆن بووە ،باسێکە کە پێویستە زۆر بە وردی لە داهاتوودا لە دەرفەتێکی دیکەدا لە سەری بدوێم .الیەنی زۆر جوانی هەیە کە دەکرێ ببنە مۆدێل و وێنەی ئاشتی ئەم دوو نەتەوەیە بۆ داهاتوویان ،بەاڵم بۆ منی لێکۆڵەر هیچ جێگەی گومان نەماوە کە حکومەتی تەورێز بەو شێوەیەی کە کۆماری کوردستان بە ڕاستی و «صادق»انە جوواڵوە ،هەڵس و کەوتی نەکرد .وەک گوترا لە داهاتوودا ئەم باسە دەورووژێنم و بە دڵنیاییەوە بۆ هەر لێدوانێک فاکت و بەڵگە دەخرێتە بەر چاو و بە پیی ستاندارد و پرەنسیپەکانی نووسینی ئەو واڵتەی لێی دەژیم ،ئەو چەواشەکاری و سانسۆڕانە لەقاو دەدرێن .لە داهاتوودا دەتوانن لە پێگەیەک کە بۆ ئەم تەوەرانە دابین کراوە لە ڕاستییەکانی ئەو الیەنەی میژووی کۆمار و دراوسێکانیش ئاگادار بن]25[.
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
58
رێبەندانی 1391
بیری خوێندکار :بەرنامە و پێڕەوی حیزبی دێمۆکراتی کوردستان تا چەندە لە ناو کۆماری کوردستاندا پراکتیزە کرا؟ سۆران که‌رباسیان :ئەو بەرنامە و پێڕەوەی کە بە ناوی بەڵگەیەکی حیزبی دێمۆکراتی کوردستان بە نەتەوەی کورد ناسێندراوە ،کاغەزێکی بێ بنەما ،ساختە ،سازکراو و دەسکردی نەیارانی نەتەوەی کوردە کە مەخابن تا ئەم دواییانە بە هۆی نەبوونی بەڵگە و سەرچاوەی جێی متمانە و حاشاهەڵنەگر ،بوار نەرەخسابوو تا لە سەر ڕەسەن-نەبوونی دڵنیا بین. ئەم باسە گەلێک هەستیارە کە مژاری تایبەتی و سەربەخۆی گەرەکە .من تا ئێستا کاری زۆرم لە سەر کردووە بەاڵم باڵوم نەکردۆتەوە .بە کورتی لە سەر ئەم بە ناو بەڵگەیە هەندێک زانیاری و سەرچاوە دەخەمە خزمەت ئێوەی هێژا. پێشتر لە نامیلکەیەکدا کە لە بەرواری ٢ی ڕێبەندانی ساڵی ٢٠١٢ی زایینی لە ژێر ناوی <<کۆماری سەربەخۆ و «مستقل»ی کوردستان؛ گەڕانەوە بۆ ڕاستییەکان» باڵوم کردبۆوە ،تەواوی ئەو فاکت و بەڵگە و سەرچاوە حاشاهەڵنەگرانە خسترانە بەر چاوی خوێنەرانی جیهان کە تەواوی ئەو نامە سیاسییانەی کە بە ناوی جنابی پێشەوا باڵو کراونەتەوە ،ساختە ،ناڕاست و سازکراون .جەنابی پێشەوا هەرکات لە ئیمزاکانی خۆیدا ناوی تەواوی خۆی واتە «محمد همام قاضی» بە کار دەبرد و ئەو نائاگایانەی کە ئیمزای جەنابی پێشەوایان «جعل» کردووە ،هیچ لەوە ئاگادار نەبوون کە ئەو خەتەی ژێر «محمد قاضی» لە ئیمزای جەنابی پێشەوا دا چییە و تەنێ ناوی «محمد قاضی»یان لە کۆی ئیمزاکەی «جعل» کردبوو .هەندێک کاغەزی کوردیش بە هەمان ئیمزای سازکراو باڵو و چاپ بوونەتەوە کە لە داهاتودا بە سەر دەکرێنەوە. واتە لە لێکۆڵینەوەی پێشوودا بە بێ ئەوە کە خۆم لەم باسە دابێ ،ناڕاستەوخۆ بەاڵم بە شێوەیەکی حاشاهەڵنەگرانە ،ناڕەسەنبوونی ئەو جۆرە بەڵگە سازکراوانەم خستۆتە بەر باس ،بەاڵم ئەمە تەنێ یەکيێك لە ڕێگاکانی سەلماندنی ساختەبوونی ئەو بەرنامە و پێڕەوە سازکراوەیە .یەک لەو کەسانەی کە بە وردی کاری لە سەر ئەم بە ناو بەڵگەنامەیە کردووە ،مامۆستای هێژا کاک «حسن ایوب زادە»یە کە تا ئێستا دوو بابەتی لە سەر ئەم بە ناو بەڵگەیە باڵو کردۆتەوە .بە بێ ئەوە کە وە نێو وردەکارییەکانی لێکۆڵینەوەی ژیرانەی ئەم بیرمەندە کەوم ،پێویستە بێژم کە لە نامەیەکدا کە دوکتوور «رحیم سیف قاضی» بۆ خوالێخۆشبوو مامۆستا «کریم حسامی» ناردبوو ،ئاماژەی بەوە کردبوو کە ئەو بەرنامە و پێڕەوە ئیمزای بیری خوێندکار ،ژمارە 23
59
رێبەندانی 1391
جەنابی پێشەوای کوردان ،سەرۆک کۆماری کوردستانی پێوە نەبووە .لە وەشانێکدا کە لەم دواییانەدا باڵو کراوەتەوە ،ئیمزای جنابی پێشەوا (ئیمزا ساختەکە نەک ڕاستەقینەکە) بەو بەرنامە و پێڕەوە زیاد کرابوو! لە کۆی مژار و لێکۆڵینەوەی مامۆستا «حسن ایوب زادە»دا تەنیا یەک پرسیار و گومان بۆ منی لێکۆڵەر هەبوو و ئەویش بریتی بوو لەوە کە گەلۆ ئەو دەستخەتەی «دوکتوور رحیم سیف قاضی» کە لە الیەن هێژا کاک «کریم حسامی»یەوە باڵو کرابۆوە ،هی ئەو بووە یان نا .بۆ ئەوە کە مرۆڤ لە ڕاستی نزیک بێتەوە پێویستە بەڵگە بۆ هەر باسێک بە دەست بهێنی ،هەر بۆیە پێوەندیم بە کەسایەتییەکی هێژای بنەماڵەی قاضی گرت کە ڕەنگ بوو دەستخەتی «دوکتوور رحیم سیف قاضی» لە ال بێ .نها نوسخەیەکی ئۆرجینالی دەستخەت و ئیمزای دوکتوور «رحیم سیف قاضی» لە بەر دەست دایە کە لێرە ڕادەگیرێ و لە داهاتوودا بە پێی بەندی یەکەمی پاڕاگرافی ١٣ی قانوونی پێوەندیدار لە واڵتی نەروێژ ،بە ڕەشکردنی هەندێک ناو و ووشە بە مەبەستی پاراستنی کەسایەتییەکان ،ئەو بەڵگەیە دەخرێتە بەر چاو (وەک لێرەدا وێنەیەکی بچووکی دەبینن) .نموونەی دەستخەتێکی کە هێژا کاک «کریم حسامی» لە دوکتوور <رحیم سیف قاضی» باڵو کردبۆوە ،ڕێک لەو دەستخەتە دەچێ کە نوسخەی ئۆرجیناڵی لە بەر دەست دایە .بە دوای ئەوەدا کە ئەو دەستنووسەم دەست کەوت ،ئیتر هیچ گومانێک الی منی لێکۆڵەر نەما کە مێتۆد و شێوەی لێکۆڵینەوەكەی مامۆستا کاک «حسن ایوب زادە» تەواو دروست و جێی متمانەیە. بە گشتی و کورتی دەتوانم عەرزتان بکەم کە ڕێگەی سەلماندنی ساختەبوون و ناڕەسەنبوونی ئەو کاغەزە زۆرن و لە داهاتوودا هەموویان لە بابەتێکدا تێکەڵ بە یەک دەکرێنەوە .بە دەیان فاکتی دیکەش لە سیاسەت و هەڵس و کەوتەکانی کۆماری کوردستاندا لە بەر دەست دان کە دژایەتی تەواویان دەگەڵ ئەو بەرنامە ساختەیە هەیە کە نەیارانی نەتەوەی کورد تەنیا بە مەبەستی کپکردن و شاردنەوەی ویستی سەربەخۆییخوازی نەتەوەی کورد و بە «ایران»ی کردنیان و پاراستنی بەرژەوەندی واڵتانێک سازیان کردبوو کە دژ بە سەربەخۆیی نەتەوەی کورد بوون.
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
60
رێبەندانی 1391
بیری خوێندکار :کەسایەتی پێشەوا قازی محەمەد چۆن هەڵدەسەنگێنن؟ (پێش کۆمار و دوای کۆمار). سۆران که‌رباسیان :بەر لە هەر شتێک پێویستە ئەمە بگوترێ کە پێشەوای کوردان لە بنەماڵەیەکی زانا و لە ژێر تیشکی باوکی ناسراو و زانای خۆی پەروەردە ببوو. ئەم بنەماڵەیە لە کۆنەوە بەشێک لە کۆڵەکەی زانایی و ژیاری کوردستان و خاوەن پلەیەکی بەرزی ناو کۆمەڵگای خۆیان بوون. جەنابی پێشەوا سەرکردەیەک بوو کە هیچ خاڵێکی ڕەشی لە مێژوویدا نییە .لە سەدەی رابڕدوودا هیچ واڵتێکی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست خاوەن سەرکردەیەک نەبووە کە مۆرە و بەڕێوەبەری پالنەکانی بەرژەوەندیپارێزی زلهێزان نەبووبێ ،لە کاتێکدا بە دەیان کتێب و نامیلکە و وتاریان لە سەر نووسیون و کەسایەتییەکی جیا لەوەی کە هەیانبوو ،بۆ ساز کردوون .جنابی پێشەوا کەسایەتییەکی سەربەخۆی هەبوو. هەرکات لە هەوڵی ئەوەدا بوو کە بە پتەوکردنی ڕۆحی برایەتی و یەکڕیزکردنی ماڵی کورد ،سیاسەتێک بلێزێ کە بەرژەوەندی نەتەوەکەی لێ بکەوێتەوە و تەنانەت خۆ بەختکردنیشی تەنێ بە مەبەستی پاراستنی کەرامەت و گیانی نەتەوەکەی بوو تا کوردیش بە هەمان چارەنووسی دڵتەزێن تووش نەبێ کە ترکانی تەورێز بە سەریان هات. بە دڵنیاییەوە گەر جةنابی پێشەوا سەرکردایەتی کۆمەڵەی (ژ .ک)ى قبووڵ نەکردبا و گۆڕانکاری مۆدێڕن و پێویستی بە سەر ئەو بزوتنەوەيةدا نەهێنابا ،ڕەنگ بوو ئەو جوواڵنەوە بەرەو ئاقاریکی دیکە چووبا .کوردی سەربەخۆخواز لە کوردستان زۆر بوون بەاڵم کەسایەتییەکی کاریزماتیک و خاوەن ڕێزی وەک جنابی پێشەوایان پێویست بوو تا جەماوەری کوردی لێ کۆ بێتەوە و پاڵپشتی لە ویستی ئێلیتی کورد بکرێ. گیانبەخت کاک دوکتوور قاسملوو فەرمووبووی کە پێشەوا گوڵێک بوو لە بیابانێک ڕووابوو .گەلۆ لە جیهانی ئەمڕۆدا سەرکردە دەست دەکەوێ کە حەوت زمانان قسە بکا؟ بە شێوەیەکی مرۆڤانە دەگەڵ هاوآلتى خۆی و گەالنی جیا لە گەلی خۆی ،بجووڵێتەوە؟ و هاوکات ئامادە بێ لە پێناو بەرژەوەندی و پاراستنی گیانی شارومەندانی ،گیانی خۆی و چارەنووسی بنەماڵەکەی بفەوتێنێ؟ پێشەوای کوردان کەسایەتییەکی ئەوەندە بەرزی هەیە کە لە چوارچێوەی باسێکی ئاوا کورتدا چەتوونە لە سەر پێشکەوتوویی و ژیاری ئەو بتوانرێ قسە بکرێ .تەنێ ئەوەندە لێرە دەبێژم کە پێداچوونەوەی قسەکانی ئەو سەرکردەیە ئەوە دەسەلمێنن بیری خوێندکار ،ژمارە 23
61
رێبەندانی 1391
کە خاوەن گوتارێکی سیاسی بوو کە لە بواری حقوقییەوە قسەکانی زۆر جێی سەرنجن و تەواو ئاشنا بە مافی ئێتنیکی ،مافی چارەنووسی نەتەوە ژێردەستەکان، سیاسەتی نێودەوڵەتی و مێژووی گەالن و نەتەوەکەی خۆی بوو. جنابی پێشەوا ویژدانی نەتەوەیەکی سەربەخۆییخواز و زیندوویە کە ناخوازێ بتوێتەوە و بە کوردبوونی شانازی دەکا. بیری خوێندکار :الیەنی ڕۆشنبیری و زانستی لە کۆماری کوردستان و پێشەوا چ گرینگیەکی هەبووە؟ بە تایبەتی کە باڵوکردنەوەی گۆڤار ،ناردنی خوێندکاران بۆ دەرەوەی واڵت، دامەزراندنی یەکیەتیی الوان و ...لە بەرنامە سەرەکییەکان بووە. سۆران که‌رباسیان :دەرکردنی گۆڤار و ڕۆژنامە خۆی بەشێکە لە ژیاری و بەم شێوەیە نییە کە هەر کەس گۆڤار و ڕۆژنامەی زۆر باڵو کردەوە ،ئەوە خاوەن هزرێکی بەرزن و کۆمەڵگا بەرەو پێشکەوتن دەبەن .بۆ وێنە بڕواننە واڵتی «ایران» کە ٥٠ ڕۆژنامەی جۆراوجۆری تێدا باڵو دەبێتەوە ]26[.وەک باڵوکراوەش ٥٠٨٦دانە تۆمار کراوە کە تەنێ ٣٢٦٧یان لە چاالکی دان ]27[.هەر چەند کە ئەو ڕێژانە زۆر پتر لەوەیە کە لە ڕاستیدا لە «ایران» باڵو دەبنەوە ،دیسانیش گەر ڕاستیش بووبا ،هیچ بایەخێکی بە پلەی زانستی و ڕووناکبیری واڵتی «ایران» نەدەدا .ئەوەی لە بواری حقوقی ،مافی مرۆڤ ،مافی ئێتنیکی ،مێژوو و سیاسەتی نێو دەوڵەتی و جیابیکەرەکانی ئەو واڵتە باڵو دەبێتەوە ،بێبەرن لە ڕاستی ،زانست و ویژدانی مرۆڤایەتی .سیستەمگەلی ئاوا گەر ڕێژەی باڵوکراوەکانیان بە تاقی ئاسمانیش بگا هیچ لە ناوەڕؤکی نامرۆڤانە و ناشارستانییان ناگۆڕێ .ئازادی دەربڕین شەرتێکی بنچینەییە بۆ پەرە پێدانی ڕووناکبیری و بەرزکردنەوەی ئاگایی جەماوەر. ئەوەی کە لە ژێر دەسەاڵتی کۆماری کوردستاندا باڵو بۆوە ،هەوێنی هزر و مێشکێکی ئازاد بوو کە چۆنی دەنووسی باڵو دەبۆوە .سانسۆر و هەڕەشە و زەخت لە سەر نووسەری باڵوکراوەکان نەبوو .لە کەش و هەوایەکی پڕ لە ئازادی کە دەوڵەتی جمهوری کوردستان بۆ شارومەندی خۆی پێک هێنابوو ،دیترا کە چ خزمەتێک بە زمان و ناسنامەی نەتەوەیی کرا .خودی پێداچوونەوەی مێژووی کورد لە ڕێگەی گوتار و نووسین خۆی خزمەتێکی زۆری بە وشیاری کۆمەڵگا کرد .بڕواننە دەقەکانی زۆر گوتار کە جنابی پێشەوا هەیبوو و لە ڕۆژنامەکانی کوردستان وەک خۆی بە چاپ گەییشتبوون .لە زۆر جێگا دەبینرێ کە قسە لە سەر زانایی و ئاستی بەرزی سەرکردەکانی پێشووی نەتەوەی کورد و مێژووی دڵتەزێنیان کرابوو .لە بواری بیری خوێندکار ،ژمارە 23
62
رێبەندانی 1391
ڕۆژنامەوانییەوە کاری زۆر پسپۆڕانە و مۆدێرن لەوکاتدا کران کە تەنێ لە تەمەنێکی کەمدا توانیان ئەو تواناییانە لە خۆیان نیشان بدەن .وەرگێڕان و ئاگاکردنی کۆمەڵگا لە باسی دەرەوەی جیهانی کورد خۆی بەشێکی دیکە لە کارە بە نرخەکانیان بوو. کۆماری کوردستان و کەسایەتی زانای سەرۆک کۆماری باش دەیانزانی کە جیاکردنەوەی سنووری جوگرافیایی کورد لە «ایران» تەنێ بە سەربەخۆیی ناژمێردرێت .ئەوان دەیانزانی کە جیابوونەوە لە «ایران» تەنێ بەشێکە لە سەربەخۆیی و هەر بۆیە بۆ گەییشتن بە سەربەخۆیی تەواو گەلێک کاری بنچینەییان کرد تا لە کۆنەپەرەستی حاکم بە سەر کۆمەڵگای ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست خۆیان دەرباز بکەن و پلیکانەکانی پێشکەوتن لە سەر یەک بچنن .ئەوان بە تێبینییەکی ژیرانەوە دەستووریان دا تا کتێبخانەی نەتەوەیی کورد بکرێتەوە و هاوکات هاندەر و پشتیوان بوون تا نیوەی کۆمەڵگا لە ژێر جلکی ناوی ژن بێتە دەرێ و خۆی بە یای بناسێنی ،ببێتە نیوەی ڕاستەقینەی کۆمەڵگا و بەشداری کار و چاالکییە سیاسییەکانی واڵت بن تا لە چارەنووسی خۆیاندا بەشدارییان کردبێ ]28[.هەر وەکی خۆشتان فەرمووتانە زۆر خزمەتی دیکە و پالنی دیکەیان لەو سەردەمدا داڕشتبوو کە هەرکام لەو بەرنامانە لە ڕووی داڕشتنی داهاتوویەکی ڕوون و گەش بۆ کورد و کوردستان ئەنجام درابوون. لە کۆتایی ئەم باسەدا لە ڕێگەی گۆڤاری بیری خوێندکارەوە ،وێنەیەکی بە نرخی یای پێشەوای کوردستان (هاوسەری جەنابی سەرۆک کۆمار) ،سەرۆکی حیزبی دێمۆکراتی ژنانی کوردستان پێشکەش بە هەر کوردستانییەک دەکەم]28[. هیوادارم کە خەبات و چاالکی و گوتاری یایانی کوردستان لە الیەن مێژوونووسان و فێمینیستەکانەوە زۆرتر بخرێتە بەر سەرنج و وردبوونەوە. تێبینی :وێنەی پێشەوای مەزن ،دوکتوور رحیم سیف قاضی ،یای پێشەوای کوردستان ،کۆپی نوسخەی دەستنووسی دوکتوور رحیم سیف قاضی لە الیەن چەند کەسایەتی هێژا و ناسراوی بنەماڵەی خۆشەویستی قاضی پێشکەش بە ئارشیوی نوسەری ئەم دێڕانە کراوە.
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
63
رێبەندانی 1391
سەرچاوەکان: [ ]1ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٣٠بەرواری ١ی ئاپریلی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٢ [ ]2ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،١٠ڕێکەوتی ٤ی فێوریەی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە یەک [ ]3بۆ وێنە بڕوانن الپەڕەی یەکەمی ڕۆژنامەی کوردستان ژمارەی ، ١١کە لە بەرواری ٦ی فێوریەی ١٩٤٦ی زایینی بە چاپ گەییشتبوو .هەمان باسی سەربەخۆیی و «استقالل»ی کوردستان دووپات بۆتەوە کە لە ژمارەی پێشوویدا باسی لێ کرابوو ،کە لە ژمارەی ١٠ی ئەو ڕۆژنامەیە لە ڕێکەوتی ٤ی فێوریەی ١٩٤٦لە الپەڕەی یەکەمیدا باڵو کرابووەوە .لەم نموونانە زۆرن و لە داهاتوودا لە هەرکامیان وردبوونەوە ئەنجام دەدرێ. [ ]4خەلیل فەتاحی قازی ،کورتە مێژووی بنەماڵەی قازی لە ویالیەتی موکری ،وەرگێڕانی حەسەنی قازی ،هەولێر ،٢٠٠٩چاپی یەکەم ،چاپی ئاراس ،الپەڕەی ١٣٨ [ ]5ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٦ڕێکەوتی ٢١ی ١ی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٢ [ ]6بڕوانە مژارەکانی مێژوویی ئەو کات کە لە ژێر ناوی << کوردان از بدو تاریخ تا سال « ١٩٢٠باڵو دەبۆوە .لە زۆر ژمارەدا باڵو ببوونەوە. [ ]7ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٤٤ڕێکەوتی ٦ی مای ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ١ [ ]8بۆ وێنە بڕوانە ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان، ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ٥٠ ،٤٩و زۆر ژمارەی دیکە. [ ]9بۆ وێنە بڕوانە باسی << تصویبی قانونی مجازات « لە ڕۆژنامەی کوردستان، باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٤٠ ڕێکەوتی ٢٧ی ئاپریلی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٣ [ ]10بۆ نموونةى باسی ژێنێرال مصطفی بارزانی دەتوانی لە ڕۆژنامەی کوردستان، باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٢٦ ڕێکەوتی ١٨ی مارسی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٣دا بخوێنییەوە .لەم باسانە لە ڕۆژنامەکانی کوردستان لە شوێنی دیکەشدا هاتبوو. تێبینی :پاش ئەوەى کە بەشێک لە ژمارەکانی ڕۆژنامەکانی کوردستان بە چاپ گەییشتنەوە ،ژمارەیەک لەو ژمارانە کە پێوەندی بە باسی بارزانییەوە هەبوو دەگەڵ ژمارەکان چاپ نەکرابوو .هێژا کاک «حامد گوهری» لە سەر ئەمە بە بەڵگەوە مژارێکی
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
64
رێبەندانی 1391
باڵو کردەوە و چاپەمەنی بەرپرسیار لە هەڵە! خۆی ئاگادار کراوە کە لە چاپی دووهەمدا ئەم ڕاستکردنەوەیەش کرا. هەر وەها بڕواننە مژارێک کە بەم ناو و نیشانەی ژێرەوە باڵو ببۆوە: ڕۆژی نەنگ و رسوای دەوڵەتی فارس :ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٤٤بەرواری ١ی مەی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ١ [ ]11ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٩ڕێکەوتی ٢ی فێوریەی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٣ [ ]12ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،١٤بەرواری ١٣ی فێوریەی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٢ [ ]13ئارچی ڕۆزوێلت ،کورد لە یادداشتەکانی ڕۆزوێلتدا ،وەرگێڕانی کارزان محمد ،چاپی یەکەم ،سلێمانی ،٢٠٠٢وەزارەتی ڕۆشەنبیری ،بڕوانە الپەڕەکانی ٦٩و ٧٠ [ ]14ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٩٢الپەڕەی ژمارە ١ [ ]15سۆران کرباسیان ،کۆماری سەربەخۆ و «مستقل»ی کوردستان؛ گەڕانەوە بۆ ڕاستییەکان ،الپەڕەکانی ١٨تا ،٢١لەم بەستەرەی ژێرەوەدا دەتوانن وەشانی کوردییەکەی بخوێننەوە: http://kurd.no/komar.pdf [Mohammad Reza Pahlavi, Answer to History: The Shah’s ]16 42 Story, Persian, translated by Dr. Houshang Nahavandi, p
[ ]17سۆران کرباسیان ،کۆماری سەربەخۆ و «مستقل»ی کوردستان؛ گەڕانەوە بۆ ڕاستییەکان ،الپەڕەی ژمارە ١٨ [ ]18لە درێژەی سەرچاوەی پێشوو بڕوانە باسی ڕاپۆرتی پارلەمانی «ایران» کە دەقی ئەو ڕاپۆرتەش لە سەرچاوەکانیدا دانراوە. [ ]19ایوب ایوب زادە ،لە «ژ .ک».وە بۆ کۆمار؛ مێژوو نووسیی حیزبی لە ژێر تیشکی ڕەخنەدا ،ماڵپەڕی هەڵوێست ٢٠٠٨ی زایینی لە سەر بەشێکی نووسینەکانی ئەم هێژایە تێبینی هەیە کە ناڕاستبوونی زانیارییەکان ناگەڕێتەوە سەر ئەستۆی بەڕێزیان .پاش باڵوبوونەوەی ئەم پەرتووکە بە نرخە ،هەندێک بەڵگە و ڕاستی وە دەست کەوتوون کە کاریگەری دادەنێنە سەر بەڵگەیەک کە پێشتر لە الیەن نەیارانی نەتەوەی کوردەوە ساز کرابوو. [ ]20ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم، چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٦١بەرواری ٢٣ی ژوئەنی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ١
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
65
رێبەندانی 1391
[ ]21ایوب ایوب زادە ،لە «ژ .ک».وە بۆ کۆمار؛ مێژوو نووسیی حیزبی لە ژێر تیشکی ڕەخنەدا ،ماڵپەڕی هەڵوێست ٢٠٠٨ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٩ هێژا کاک «ایوب ایوب زادە» کەڵکی لەم سەرچاوە ئاڵمانییە بۆ زانیاری خۆی وەرگرتووە:
Die britsche Iranpolitik im zweiten Wektkrieg und der Ausbruch Dr. Kova´c Verlag, ,1 des Kalten Krieges von wolfram Schneider, Teil 155 Seite
[ ]22سۆران کرباسیان ،کۆماری سەربەخۆ و «مستقل»ی کوردستان؛ گەڕانەوە بۆ ڕاستییەکان ،الپەڕەکانی ٢٨تا ،٣٢هەر وەها بڕوانە الپەڕەکانی ٥٢تا ٥٦ تێبینی :ئەم باسە لە داهاتوودا زۆرتری لە سەر دەنووسرێ و باسەکە هەر لە درێژەی مێژووی سۆڤیەت و نەوت و پێوەندی بە کۆماری کوردستاندا دەبێ. [ ]23بەرواری ٣ی فێبرواری ساڵی ٢٠١١ی زایینی لە الیەن وەرگێڕێکەوە ئاگادار کرامەوە کە چەند مژارێکی پێوەندیدار بە کۆماری کوردستانی لە ڕۆژنامەی آذربایجانی ئەوکات وەرگێڕاوەتەوە سەر زمانی کوردی .ئەو ڕۆژنامانە کاتی خۆی لە تەورێز بە چاپ دەگەیشتن ،کە زۆرینەی ژمارەکانی لە بەر دەست دان .بە دوای باڵوکردنەوەی ئەو مژارانە زۆری پێ نەچوو کە کۆمەڵێک فاکت و زانیاری دروستم بۆ ئەو سەرچاوەیە نارد تا لە تەنیشت وەرگێڕانەکەیدا بیانخاتە بەر چاوی خوێنەران .مەخابن لە ئاست ئەو ڕاستییانەی کە لە بەر دەست دان و هیچ جێی حاشای نییە ،تەنیا بێ دەنگی هەڵبژێردرا و هیچکات خوازیار نەبوون کە خوێنەری کورد ئەو ڕاستییانە بزانێ .لە داهاتوودا هەموو ئەو زانیاری و فاکت و بەڵگانە لە نامیلکەیەکدا دەخەمە بەر چاوی جەماوەر و بڕیار بۆ خوێنەر دەهێڵمەوە .فاکتەکان سەلمێنەری ئەوەن کە حکومەتی ملی آذربایجان دەستیان لە چەواشەکردنی ڕاستییەکان و سەربەخۆیی کۆماری کوردستاندا هەبووە. [ ]24ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٨ڕێکەوتی ٢٨ی ١ی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە ٣ [/http://www.kurd.no ]25 [ ]26ئەمە بە پێی خودی سەرچاوەکانی خۆیانە نەک پڕۆپاگەندەی نەیارانیان. http://www.seyyedan.com/files/homepage/roznama.htm [57214/http://www.rahesabz.net/story]27
[ ]28بۆ زانیاری زیاتر لەم پێوەندییەوە بڕواننە؛ ڕۆژنامەی کوردستان ،باڵوکەرەوەی بیری حزبی دێمۆکراتی کوردستان ،ساڵی یەکەم ،چاپی مەهاباد ،ژمارە ،٢٥بەرواری ١٧ی مارسی ١٩٤٦ی زایینی ،الپەڕەی ژمارە سێ
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
66
رێبەندانی 1391
ȅǁƢǷƚǯ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ơƽȁȁǀÈȈǷ ȅƨǼȇÈ ȁƢƟ È DzLJƨƟ ȆƸ dzƢLJ ǂLJƢǻ Å
67
ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƢȈǧơǂǗȂƳ ƨdz ǭƨȇƨƫǁȂǯ º ǁȁȂǯƢƥ ȅÑÍ .ÐÎ ȆȈǻƢƯ ňƢǯƨǴÈ Ȉǿ ǹơȂ Ȉǻ ƨƬ È È ȇÈ ȁƨǯƧƽ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È ƨƥ ǮȇDŽǻ ȅƨǯƧǁƨƥȁȁǁ Ʃȉƨǿƿƙǁ ÑÕ . ÑÑ ȆȇǀȇÈ ǁƽ ňƢǯƨǴÈ Ȉǿ È ȁ ȆǯƢƻ ȅǁƨƥȁȁǁ ȅƽƨLJ ƨdz Õ ƨƫơȁ ƨȇƨNjƚǗǁơȂǓ ȅǂƬȈǷƚǴȈǯÎÏÒÍÍÍ ƧȁƨƬȇÈ ǂǗƧƽ ƧǁȁƨǗ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȆǯƢƻ ȅƽƨLJ ƨdz ÏÔ ȁ ǹơǂȈƟ È ȁ ƧǂƬȈǷƚǴȈǯ ÖÍÍ ǁȁȂNjƢƥ ƚƥ ƧȁƧǁȁȂǯƢƥ ƨdz ȆȇǀȇÈ ǁƽ ȅƨǻơȂȈƯ È ƨƥ ǮȇDŽǻ ǹƢNjƢǷǂǯ ȁ ƨǼLJ ňƢǯƨǓȁƢǻ ƨdz ȆȇƢƬǻƢƯ ȆųƧȁƢǻ ȅƧƽơǁ ƪȈƥƧƽ ǂƬȈǷƚǴȈǯ ÐÍÍ È È ǁȁȂǯƢƥ ƨdz ǩơǂȈǟ ȁ ƨȈǯǁȂƫ DZƨǗƨdz ƧȁơȁƢƟƿƙǁ ƨdz ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È È È ňƢŸƢƥǁƧǃƢƟ DZƨǗƨdz Ʃȉƨǿƿƙǁ ƨdz ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļȉȁ DZƨǗƨdz È ƨȈȈLJȁơǁƽ ǹƢƬLJǃȁȂƻ ȁ ǹơƽƨǷƨǿ DZƨǗƨdz ǁȁȂNjƢƥ ƨdz ȁ ǹơǂ ȈƟ È È ƨdz śƬȇǂƥ ƨǯ ƧȁȂƫƢȀǰȈƯ ƢǗDŽ ȇ ǁƢƯ ǁơȂǓ ƨdz ǹơǂ ȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È È ǎǷǁȁ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ºÎ ƨǼLJ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ºÏ ǹƢNjƢǷǂǯ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ºÐ ǵȐȈƟ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ºÑ ƨǯ ơȁƢƟƿƙǁ ȅƢƥ ȁ ƨȈȈǻƢƬLjȇȂǯ ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅơȁƨǿȁȁƢƟ È ƨdz ǹƢȈȇǁƨǘȇǁƢǯ ǹƢȇǁǃ ȅƢƥ ȁ DZƢǷƨNj ȅƢƥ ƨȈȈǻơǁƢƥ ȁ ǁơƾȈNj È ƨȇƨǿ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅơȁƨǿȁȁƢƟ ȅǃơȁƢȈƳ ǁƨLJ È ǂƬȈǸȈǴȈǷ ÐÍÍ Ƣƫ ÏÍÍ ƨƫƢǗƧƽ ƨǻȉƢLJ ǺȇǁƢƥ ǹơǁƢƥ ȅƧǀȇÈ ǁ È ƨȇƚƥ ǁƨǿ Ƨǁƙǃ ŖNjƧƽ ȁ DZƨǘǻƨƳ ȁ ǁÊ ơȁƧǂȈdz ǹơǂ ȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È È ƢǿƧȁǁƨǿ ƨȇƨǿ ļƨƦȇƢƫ ȆǯƨȈȈǘǻǂǗ DZƢǯƔƪnjǯ ȁ ȅǁơƾdzÈ ƧƿƢƟ ƚƥ ƨȇƨǿ ļȁƨǻ ȁ Ƨǁƙǃ ȅȁƧǃǂȇÈ ƿ ȅƢǘǻƢǯ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ È È ¡ÎÐÖÍÅ ȆdzƢLJ ȅǂȈǷƿǁƨLJ ȆȈƯ È È ƨƥ ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǸȈNjƨƷ ƨLJƨǯ ǹƚȈǴȈǷÎÏ ǎǷǁȁ ŅƚǗ ƨdz śƬȇǂƥ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨǷƚǓ ȁ ȁơƾǻƨƥ ȁ DZƚǗ È ȅȁơƾǻƨƥ ƽƢƥƢȀǷ ȅȁơƾǻƨƥ ǎǷǁȁ ȅƢǓǂȀNj ȅȁơƾǻƨƥ ǁƢƦȇÈ ǁǃ ŅƚǗ È ǹƢǯƚƥ ƨdz ȆnjȈǷƢǫƙǁƢLJ ȅȁơƾǻƨƥ ƨǼLJ ȆǫȐnjǫ ȆȇÈ ǃ ǹǃȁȂƟ DZDŽǫ ǹơǂȈƟ ȅȁƢƟ ȅƽƨLJ ƨdz Ö ƨǯ ǍȂ dzÈ ƨǯ ȁȂǿƨƫƨƫ ȁȂƫƨǣƨƳ ǭȁȂǔƥ È ǺǼȈǿƧƽ Ǯ ȈƯ È È 1391 رێبەندانی
68
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁȁǀÈȈǷ ƨdz ƩǁȂǯ ȆǰȇÈ ǁÊ ȁƢƟ º ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ƽƢƬLjȈƟ ƨdz Ǒ ȁ ȁȁƽǂƥơǁ ƨdz Ǒ ǹơǂ ȈƟ ȅȁȁǀ ȈǷ Ȇȇơǀ ȇÈ ǁƽ ƨƥ È È È È ǹȁȂƥ ȁȁǁÊ ȁǁƨƥ ňƢǯȁƨƫƨǻ ňƢȇƿ ƧȁƨǰȈƯ ǹơǁƢƫ È ȅƨdzƨLJƨǷ DZƨǗƨdz ňƢǼȈȀǰ È ȈƯ ȆǷƧƽǁƨLJ ƨdz ƩƨƦȇƢƫ ƨƥ ȁ ƾǻƧȁƢǻ ļȉƨLJƧƽ ǹƨȇȏ ƨdz ǵȉƨƥ È ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ƧȁƨȈȇȁƨǴǿƨƯ ňƢƻơǃƧǁ ǹƨȇȏ ƨdz Ƨȁƨƫƨǻ º ƩƨdzÈ ȁƧƽ ȆǸƬLjȈLJ ƨȇơȂǗ ƨǯ ƧȁơǂǰȈdz ȅȁƢǓ ȆȇƢLJƢƟƢǻ ȆǯƨȈȈƬLJơǁ ǭƧȁ ǹơǂ ȈƟ È È ƨdz ƨNjƧÊ ǁƨǿ ȁ ǁƢȈLJǂƯ ǂȇÈ ƿ ƨƫƢƻƧƽ Ƨȁƨƫƨǻ º ƩƨdzÈ ȁƧƽ ȅǁơƾƫȉƨLJƧƽ ƢǯƧƽ Ʃȉȁ ļƧȁơȁƨƫ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ƨdz Ǒ ȁ ǹƢǯƨȈȇȁƨǴǿƨƯ ȆǷƧƽǁƨLJ ƨdz Ǒ ǹơǂȈƟ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ƨȇƚƥ ǁƨǿ È ƚƥ ǁƚƳǁơƚƳ ȆǰȈdzƨǗƧȂ ȈNj ƨƥ ȆǷȐLjȈƟ ȅǁƢǷƚǯ ȆŻǀ ȇÈ ǁ ȆǷƧƽǁƨLJ È È ǹơǂȈƟ ňƢǯȁƨƫƨǻ ȅơȁƧƧǁ ļƢƥƨƻ ňƽǂǯDŽǯ ǎƥƨǻ ǁƨǿ ǹƢȇ Ŕnj Ȉǿƨǻ È È ƨǻƢǛƙǂǷƢǻ ȆǯƨȇƧȁƧƽǂǯ ǒȈǿ ƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ļƢƥƨƻ ƩƨƦȇƢƫ ƨƥ ȁ ǹơǁƢƫ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ȆȈƬnjǗ ȆǯƨȇƧȂȈNj ƨƥ ƧȁƨƫƧȁȁƽǂǯƨǻ ǹƢȈ ǴÈ LJ È ňƽǂƥȂȈǻ ƨdz Ƣƫơȁ ǹƚȈLJȐǸȈLJƢƟ ļƨLJƢȈLJ ǭƧȁ ŅƢǰȇƽơǁ ȅƽƚƬȈǷ È ňƢǯƨȈȈƫƨȇȉƨǷƚǯ ȁ Ȇǘǻƨǿǁƨǧ ňƢǯƨȈȇƾǻƨŤƨƦȇƢƫ ȅƧƽǁȁƧƽǁȁ NJȈƯ ƨƫƚƫǂǗ ǹƢȇƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ È ǭƨȈȈƳ ǁƨǿ ƨdz ƨǯ Ƨȁơƽ ňƢnjȈǻ ǹȏƨǗ ȅơȁƧǁ ļƢƥƨƻ ȅȁȁǀ ȈǷ ǵȉƨƥ È È ȅƧǁƨƯ ȁ ƧȁȂƥ Ǯȇơƽ ƨdz ơƾǯƨȇƧȁƨƫƨǻ ȂȈǻ ƨdz ȆȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ŖLJƨǿ È ňƢǯơȁƧǁƧǃơȂƻơƽ ƨdz ȅŚǘnjȈƯ ȁ ȅƧȁƨǻƾǻơȂƫ Ȇ dzÈ ȁƨǿ ȅƾȈƟ ƧȁȂƫǂǗ È ƧȁȂƥ ƽȁȂLJ ǎƥ ǹƢǯƧȁƨƫƨǻ ƨǷƨǯ ȅƨnjȈǯ ȅƧȁƨǼȈǫƨƫ ȅƧƽƨLJ Ƨƽǃƚǻ ȅƧƽƨLJ ǁƨǗƨƟ È ȁ ǥƢǷ ƨdz ǮȈNjƨƥ ňƢǼ ȈȀȇƽƧȁ ȁ ǹƾǻƢȇƨǗơǁ ƨƥ ǵƨƬLjȈƥ ȅƧƽƨLJ ȁȂƥ È È ƽǂǰȈƯ ŖLJƧƽ ǹƢǯƧȁƨƫƨǻ ňƢǯƨȈȇǃơȂƻơƽ È ļȉƨǿƿƙǁ ȅƨǓȁƢǻ ƨdz ƽǁȂǯ ŅƨǗ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅƨnjȈǯ Ƨȁƨƻơƽ ƨƥ ǵȉƨƥ È ƨƥ ȆȈǻƢũȂǟ ȅǁƚƫơǂưǸȈƟ ȅƧȁƨǻƢNjƧȂdzÈ ƨǿ ǮȈdz È ljƢƯ ƪLJơǁÊ ƧȁƢǻ ƧȁƨȇƢǷ ǁƨLJƧǁƢǓ ǎƥ ǹơǃƚdz ňƢŻƨƯ ƨƥ ȆLJƢȈLJ Ȇƻƙƽ ȅƚǿ ƨƥ ňƢȀȈƳ ȆǷƨǿȁȁƽ ȅǁÊ ƨNj ljƢƯ ƢǿƧȁǁƨǿ È ȁ ȆȇƾȈƳ ȅǁƨLJƧǁƢǓ ȁȂƥ DZơǃ ơƾǻƢǯƨȈȇƧȁƨƫƨǻȂ Ȉǻ ƨȈȇƾǻƧȂ ȈƯ ǁƨLJ È È ƨdz ǍȂǻ ƨdz ǁƨLJ ȆȈƬnjǗ ƨƥ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅƨnjȈǯ È ȅƨǻƨȇȏ ƨǷƨǿ ȁ ǹƢƫȉȁ ȆȈƫƨdzÈ ơȁǁ ȆnjȇƢLJƢƟ ȁ ȅŚǘǷƢǫƨLJ ȁ Ƨȁƨȇơǂƻ DŽȇÈ ȁơǁƨƯ 1391 رێبەندانی
69
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǵƨǯ ǭƨȇƧȁƢǷ ƚƥ ȅƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅơȁƧǁ ļƢƥƨƻ ǹơȂȈǻ ȅƾǻƧȂ ȈƯ È È ƧȁƧƽǂǯ ǖǻƧǁ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ňƢǯƧDŽȈǿ È řƫƢǿ ơƾȇȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÍ ňƢǻƢǷǁƨƻ ƨdz ȆǯƢƻ ȁƢǻ ƚƥ ǁȁȂNjƢƥ ƨdz ƢȈǻƢƬȇǂƥ ňƢǯƧDŽȈǿ ȁ ȁȂǯƢƥ ƨdz ƩƨȈȈǛƚLJ È Ƣƻȁȁǁ ȁ ƢǼȈǿ ȆLJǁƨǿ ȅȁƨǴǿƨƯ ȅƢNjơǃƧǁ ȆŻǀ ȇÈ ǁ ǹơǂȈƟ È È È ȆǯƢƻ ƨdz ǮȈNjƨƥ ǁƨLJƨƥ ǹơǁƢƫ Ȇ dz ƙ ǂ ƬǻȂǯ ȁ ƩȉƨLJƧƽ ƨȇƚƥǁƨǿ Ê È ǹƨȇȏ ǎƥ ȅƨǓȁƢǻ ǭƧȁ ȁ ƢǷƨǻ ǹƢȇǂǯȂǷ ȅƨǓȁƢǻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǓȁƢǻ ȅȁƨǴǿƨƯ ňƢǯƧǁơƾǯƨǓ ƧDŽȈǿ È ȅƧȁƨƟ ljƢƯ ƧȁƨȇƢǷ È ȁƨƟ ňơDŽȇÈ ǁÊ ȉƨǗ ȅÏÒ ƨƫơȁ ơƽÎÐÏÎ DZƢLJ ƨdz ƪnj Ȉǿ ǎƳ ǹƢȈǻƢȇǂǯȂǷ È È ȅÏÒ ƨdz DZƢLJ Ï ƨƥ ǮȇDŽǻ ljƢƯ ȁ ơǁǃƨǷơƽ ǭ ƿ ȅƨ dzÈ ƨǷƚǯ ơƽƨdzÈ ƢLJ ȅƨǣƢǼƥ ǁƨLJ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ơƽÎÐÏÑ ȅǀȇÈ ȁȏƨǗ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ȆȇǁƨƦȇÈ ǁ ƨƥ ǭƿ ȅƨdzÈ ƨǷƚǯ ļȐȈǰNjƨƫ ơǁǃƨǷơƽ ƨƥ ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȆȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ȅƧȁƨǻȉȂƳ ȅƧǁȁƨǗ ȆǰȈǻƢƻǁƨǓǁƧȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸ ȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ňơǁǃƨǷơƽ È ƧȁƨȈȇÈ Ȃǻ ȆȇȁȁǀȈǷ ȁ ǖǻǂǗ Ȇǰ ȈǣƢǻƚǫ ƨȇƢǻ Ȇ ȈƯ ȁ ȅƽ Ƨȁƨȇƚƻ ƨƥ È È È ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǯƢƻ ƨdz ǮȈNjƨƥ ǁƨLJƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ƨǼNjƨǓ ǵƨƥ È ƚƥ ȅȁƢȈNj ȆǰȈƫƨǧǁƧƽ ȅƨǼȈǷƧǃ ȁ ȁơȂdz ƚƥ ȅǁƢƥƨdz ȆƳǁƨǷȁ DZƨǿ È ƨƥ ƽƢƥƢȀǷ ƨdz ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÑ ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏ ƨdz ǎǻơȂƬƥ Ƣƫ NJȈƯ ƨƫƢǿ È ȁ ƪLJƧƽ ƨƬȇÈ ǂǘƥ ȆLJƢȈLJ ļȉƨLJƧƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňơǁǃƨǷơƽ ƨƥ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȆƻǁƨǓȁƢǿ ȅȁȁǀȈǷ È ƨdz ǁơƾǘǼNjǂÊ Ư ȆǯƨȇƧǁÊ ƨƯȏ ƩƢǰƥ ǁƢǷƚƫ ơƾȇǃơȂźǁƢǗǃǁ ļƢƥƨƻ ȅȁȁǀȈǷ ƨdz ŖnjǗ È ȁȂƥ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ƨȇƧȁƨǼƫȁȁDŽƥ ȁƨƟ ȅǁƨƼǰȇÈ ǁ ȁ ǁƨƦȇÈ ǁ ljƢƯ ǹơǂȈƟ È ňƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȆȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ļƢƥƨƻ ƧȁƨƬȇƽ ơƾǰȈǻƢȇ È ǁÊ ȁȁƽ ǵƧƽǁƨƥ ƨdz ȅƚƻ ȆȈǻƢȀȈƳ ȆǷƨǿȁȁƽ ȅǁÊ ƨNj ňƢǯƨǧƢǷ ňƽǂǯǁƨƥƨƬLJƧƽ ƚƥ ƩƢƥƨƻ ƨdz ǹƽǂǯƨnjǯ ƨNjƢƯ ǹƢȈǷƨǯƨȇ ǹơǁƢƫ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ƨƥ ǹơƽ ƧȁƨƬLJƧƽƨƥƚƻ ȁ ňƢǼȈȀȇƽƨƥ ȁƢǼȈƯ È È ƨdz ǹƢNjƚǰȈƫ È ƨdz ǹȁȂƦǷơȁƧƽǁƨƥ ǹƢȈǷƨǿȁȁƽ ňƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȆȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ļƢƥƨƻ ňƢǯƨųƢǷƢƟ ǹơǂȈƟ È 1391 رێبەندانی
70
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȆǷƨǿȁȁƽ ȅƢǘȇÈ ǁ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ȅȁȂƫȁƨǰdzÈ ƨǿ ȁ ƩƨǸȈǴƥ ȅơȁƨnjȈƯ È ňƢǯƨǓȁƢǻ ȆǰdzÈ ƨƻ ňơǁƨǼȇÈ Ȃǻ ȆȇǁơƾNjƨƥ ƨƥ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ƽǁơǀƦdzÈ ƨǿ ƢǧƨƬLjǷ ȏƨǷ ȆȈƫƨȇƢǯƙǁƨLJ ƨƥ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ ƩƨƦȇƢƫ ƨƥ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÑ ňơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏ ȅƿƙǁ ȅƙǁÊ ƧȂȈǻ NJȈƯ ƨdz ňơǃǁƢƥ È ƾǻƢȇƨǗơǁ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ȅơǂǓǁơȂǓ ǹơƾȇƨǷ ȅƨnjƻƨǻ ȁ ȉƢƟ ƨƥ ơƽƨȈȇȁȁǀȈǷ Ƨƿƙǁ ȁƨdz ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnj ȈƯ È È ȅơǂǓǁơȂǓ ƨdz ǮdzÈ ƨƻ ȅǁƧȁƢǷƨƳ ǁƨƦǻơǁƨƥ ƨdz ǹƢƟǁȂǫ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǷȏƨǯ ƨƥ ȁ ơƽȂƻ ƨƥ ǺǷƨƟ ȅȁȂǷǁƨǧ ȁ ƽǁơȂƻ ȅƾǼȇÈ ȂLJ ơƽƽƢƥƢȀǷ ȅȉƢƟ ƨƥ ƽǁȂǯ ļƨǴǴȈǷ ļƨǧơǁƨNj ƨƥ ǹƢǸƬnjȈǻ ƨƥ ơƽȂƻ ȆŻǃƨǟ ņƢȇƿ ȅƨLJƢǻƨǿ ǂƻƢƟ Ƣƫ ǵƚƻƧƽ ƾǼȇÈ ȂLJ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆLJƧƽƨǫȂǷ È řƫǂǗơǁ ȆȇÈ ǁ ƨdz DZƢǷ ȁ ǹƢȈǗ ƨƥ ǶǼ ȇÈ Ȃƻ ȆǯƚǼƫ ǺȇǂƻƢƟ ňƾǻơƿǁ ƨƥ ǶNjƚǰƥ ǎƫ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ȅȉƢƟ ȅƧȁƨǻƽǂǯǃǁƨƥ ȁ ȆȇƚƻƨƥǁƨLJ ȁ ƽǁȂǯ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁȁȂȀǷƨƳ džȈƟƧǁ ƨƥ ƩƨƦLjȈǻ ĸ ǁơƽƢǧƧȁ ȁ ǞȈƫȂǷ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ňȁȂƥǁơƽƢǧƧȁ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƾǻƢȇƨǗơǁ ljƢƯ ƨȇƧȂȈNj ǵƨƥ È ƨǯ ƩƢǿ ǮȈƯ ǹơǂȇǃƧȁ ȅƨǻǀ Ȉdz ǁƢǷƚǯ ňƢǯƨųƢǷƢƟ ƨƥ ƽǁȂǯ Ȇǰ dzÈ ƨƻ È È ƨdz ȁȂƥ ȆȈƬȇǂƥ ƺÈȈNj ƨƥƢƥ ȆƳƢƷ ǹơǂȇǃƧȁ ǭƙǁƨLJ ºÎ ȅǃƢǫ ȆǨȇƨLJ řÈȈLJƚƷ ƽƨŲƨŰ ǁÊ ƨNj ȅǂȇǃƧȁ ºÏ řȈǟȂǷ řȈǷƨƟ ƽƨŲƨŰ ƚƻȁƢǻ ȅǁƢƥȁǁƢǯ ȅǂȇǃƧȁ ºÐ ǹƢȈƥȁȂȇƨƟ ƽƨŲƨŰ ȆǣƢLjNjƨdz ȅǂȇǃƧȁ ºÑ ƧơƽDŽȈǻƢƼǴȈƟ ǹƢŧǁȁƾƥƨǟ ǂȇȁƢNjȂǷ ȆȇǃƧȁ ºÒ ƧƽơDŽȈǻƢƼǴȈƟ DzȈƟƢǸLjȈƟ ǹƢƥȁƢǘȇÈ ǁ ȅǂȇǃƧȁ ºÓ ȆǿȐȈƟ ƽƨŧƨƟ ȅǁȁȂƥƢƟ ȅǂȇǃƧȁ ºÔ ǺȇƧƽƨŧƨƟ ȆŻǁƨǯ ǥơǂǗƨdzƨƫƔƪLJƚƯ ȅǂȇǃƧȁ ºÕ ȅƽȁơƽ ƢǧƨƬLjǷ ňƢǗǁǃƢƥ ȅǂȇǃƧȁ ºÖ ȆŻǁƨǯ ǥƢǻƨǷ ǖǻƨǿǁƨǧ ȅǂȇǃƧȁ ºÎÍ ƨdz śȈÈ ǴÈ ƥ ǂƫƽǁȁ ǹƢȇ ǖǻƢǷÎÎ ƨdz ǁƢǷƚǯ ňƨǷƨƫ ƨǯ ȅƧȁƨƟ ȅơǂÊ ȇÈ ȁ ƧȁƨȈǻƾǻơǁǃƨǷơƽ ȅƢƫƧǁƨLJ ƨdz ǁƨǿ ǵȉƨƥ ƽǂǯƨǻ ǁÊ ƨưȈƫ È ȅƿƙǁÐÐÍ È ȆǓƨǯ ȁȂƥ ȁȁǁÊ ȁƧǁƨƥ ȆLJƢȈLJ ȅƨNjǁÊ ƨǿ ȁ ȅǁȁȂƥƢƟ ŖǧǂǗ DZƨǗƨdz 1391 رێبەندانی
71
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨǯ ȅƽ ƨǻƢǼȈǿ ơƽƨȇƧȁƢǷ ȁƨdz È ȆǘǻǂǗ ļȁƨǰLJƧƽ ȁ ǁƢǯ ǮȈdzƨǗ È ǹȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȅƨǼȇǀȈǷ ƨdz ļơȁƢƟ ǹƢȇƨƥǁƙǃ È ȅƧȁƢǷ ƨdz ȆLJƢȈLJ ȆǰȈƫȉƨLJƧƽ ǒȈǿ Ƣȇƿ ǖǻƢǷÎÎ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È ƩƨǻƢǻƨƫ ǹƢȇ ȅƚƻ ȅƨǷƢǻǁƨƥ ƨǯ ƨȈȈǻ ȅƧȁƨƟ ňƢƫƧǁƧƽ ơƾǘǻƢǷƧƽǃƢȇ ƧȁƨȈȇǃƢǻƢNj ƨƥ ǵȉƨƥ ƩƢǰƥ ƧƽƢȈƯ ƨȇƨǷƢǻǁƨƥ ȁƨƟ ȆǘǻǂǗ ȆǰȈNjƨƥ È ȁ ǖǻǂǗ ȅƧȁƧƽǂǯ ǖȈdzƨǗ ǹƢȈȈǻơȂƫ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňơǁƨLJ È śƬȇǂƥ ƨǯ ǹƧƾƥ ǵƢųƨƟ ƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȅơȁƧǁ ļƢƥƨƻ ƚƥ ȅȁȁǀȈǷ È ƨdz ȅƽǁȂǯ ňƢǷǃ řȈLJƢǻ ȆũƧǁ ƨƥ Ü ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƢǻƿƙǁ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ ȁ ƭƢǓ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǛƚǗ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ º ȁȂƥ ȆLJƢȈLJ ȆǰȇÈ ǁƢǛƚǗ ƨǯ ƽǁȂǯ ȅǁơȁƢǿ ȅǁƢǛƚǗ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ º ƽƢƥƢȀǷ ƨdz ÎÐÏÒ ȅǁƢǿƨƥ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƚȇƽơǁ ȅƨǗDŽÈȈƟ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ňơȁȏ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ňƢǗǁȂƟ ǹƢǸƬnjȈǻ ȅǁơȁƢǿ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ º ȁȂƥ ļƨȇȉƨǷƚǯ ȁ ȆLJƢȈLJ ĺƧƽƨƟ ȆǰȇÈ ǁƢǛƚǗ ƨǯ ǹơǂÈȈƟ ƧȁƧƽǂǯƧƽ ǹƢȇȁȊƥ ǹƢǯƚƥ ƨdz ƨǯ ƨdzÈ ȉƨǿ ȅǁƢǛƚǗ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ º ƽƢƥƢȀǷ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǻƢƼƯƢǓ ňơǁƢǰȇÈ ǂǯ ƨǯ ǹȉơƾǼǷ ȆdzÈ ƢǗȁǂǗ ȅƧȁơǂǯȁȊƥ º Ê ƧȁƧƽǂǯƧƽ ǹƢȇȁȊƥ ƨǻƢşƢƫȂǫ ƚƥ ƤÈȈƬǯ ȅƧȁƨǻƽǂǯȁȊƥ ȁ ƭƢǓ º ȆȇƽǁȂǯ ȅƚǻƢNj řƫƢȀǰÈȈƯ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ňƢǻƿ ȆȈƫƨȇƨǯƨȇ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ňơȁȏ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǴǴǷ ȅƢưLJ ňƢǼÈȈȀǰÈȈƯ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƨǓȁƢǻ ȆȇǁȁȂƥƢƟ ȆǟǃƧȁ ȅƧȁƨǻơƿȁȂƥ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆǰdzÈ ƨƻ ȆnjȇƢLJƢƟ ȁ ƩƨȈȈǼǷƨƟ ňƽǂǰǼȈƥơƽ º ơƽƽǁȂǯ ȅȁȁǀÈȈǷ ƨdz ǁƢůƨǯƨȇ ƚƥ ƩƨȈȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ƚƥ ǁƢǯƾǼȇÈ Ȃƻ ňƽǁƢǻ º ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňơǁƨLJ ơƽƧȁǁƧƽ ŖLJƢƟ ƨdz ƢǿƧȁǁƨǿ ŖLJƨƥƨǷ ƨƥ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ǹƢȇȁȂǷƨǿ ȅƧȁƧǁƨLJ È ȅǁƨLjǻơǁƨLJ ňơǃơȂźƽơǃƢƟ DZƨǗƨdz ǹȁȂƥ ǖǻƧƽ ǭƨȇ ȁ ȆȇȁȂƫǂǘǯƨȇ ŅƨǗ ȅƧȁƨǼƫȁȁDŽƥ ȆȇǃơȂƼǼƫȁƨǰnjȈƯ È ňơƾǻƢnjȈǻ ȁ ǹơǂȈƟ È ňȏƨǗ 1391 رێبەندانی
72
23 ژمارە، بیری خوێندکار
È ŖLJƢƟ ƨdz ƨǻơȁơǂƼǰȇÈ ǁ ȁ ƣDŽȈƷ ȁƨƟ DZƨǗƨdz ǭƨȈȈǻƢŻƨƯȁƢǿ ƽǁȂǯ ƨdz ǹȁȂƥ Ŗȇǂƥ ƨǯ ƢǼȈǿ Ǯ ȈƯ ơƾǻơǂ ȈƟ È È È ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ º ƧƽȁȂƫ ĺDŽȈƷ º ƪLjȈdzƢȈLJȂLJ ĺDŽȈƷ º ǹơǂÈȈƟ ĺDŽȈƷ º È DZƨǘǻƨƳ ĺDŽȈƷ º È DZƨǗƨdz ȆȈƫƨȇơǂƥ ȁ ňƢŻƨƯȁƢǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ƢǿƧȁǁƨǿ ȅƧȁƨǻƽǂǰǻȁȁǁ ǂƫƢȇǃ ƚƥ ơƽƧǂȈdz ƽǂǯ ƙƿơȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļƨǷȁȂǰƷ È ȁ ǂƫƢȇǃ ňƽǂǯƨƬLjȇÈ ȂdzÈ ƨǿ ƨƥ ŖLjȇȂȈƯ È ƨȈȈǻƢŻƨƯȁƢǿ ƧȁƨƟ ƨȇƨǿ ǂƫƢȇǃ ȅƧȁƨǻƽǂǰǻȁȁǁ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ȆǘǻƢǷ ȅÖ Ƣƫ Ô ňƢǯƧƿƙǁ ƨdz ǹơǁƢƫ ȅƧȁƨǻȁȂƥƚǯ ȆȈƯ ƨƥ È DzȈǓǂǓ ȁ ƪǴȈǛǃȁǁ śdzƢƬLJ ȆȇǁơƾNjƨƥ ƨƥ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÑ È ȆǷƨǿȁȁƽ ȅǁÊ ƨNj ňȁȂƥȁơȁƨƫ ljƢƯ ǖǻƢǷÓ ȁȂƥơȁ ǁƢȇǂÊ ƥ ơǂƬLJƨƥ ǵȉƨƥ ǺȈÈ ǴÈ Ȉƥ È ǎƳƨƥ ǹơǂȈƟ È ȆǯƢƻ ǹƢǯƨǻƢŻƨƯȁƢǿ ȅǂǰNjƨdz ňƢȀȈƳ ƨdz ǹơǂȈƟ ȆǯƢƻ ƨdz ƢȈǻƢƬȇǂƥ ȅǂǰNjƨdz ȅƧȁƨǻƢnjǯ ȁ ǁÊ ƨNj ȆȇƢƫƚǯ ljƢƯ È ƩƨȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ȅǁȁȂLJ ȅǂǰNjƨdz ơƽÎÐÏÑ ȆdzÈ ƢLJ ȅƨǷƨNjƧǁÎÏ ňơǁƢƫ ȅƧȁƨǻȁȂƥƚǯ ňƢǯƧǁƢȇǂÊ ƥ ȁ ƧȁƨȇƢǷ ơƾǻơǂȈƟ ȆǯƢƻ ƨdz ǁƨǿ È ƪLjƻ ǍȂǗ ƪnjƯ ȅƧȁƨǻƢǷ ƨƥ ǹƢȈȈƫƨȇơǃƧǁÊ Ƣǻ ƢȈǻƢƬȇǂƥ ȁ ƢǰȇǂǷƨƟ ňƢǯƨƫƨdzÈ ȁƧƽ ƾǻƨǓǁƨǿ ǹơȂȈǻ řƫȁƨǰǰ ȇÈ ǁ Ƣƫ ǵȉƨƥ ȏǂÊ ƥǁƧƽ ơƾǻơǂȈƟ ȆǯƢƻ ƨdz ǁȁȂLJ ȅǂǰNjƨdz È È ļƢǯ ȁƨƟ ňơǂȇǃƧȁ ǭƙǁƨLJ السلطنهǵơȂǫ ȁ ƩƨȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ǥȂǰȈǓǁƢLJ º ǵơȁƨǫ řƫȁƨǰǰȇÈ ǁ ƨƥ ƨǯ DZƢǸȈNj ļȁƨǻ ǁƨLJ ƨdz ǹơǂȈƟ È ƧȁȂƫƢǿ ơƽƨǼƫȁƨǰȇÈ ǁ ȁƨdz ƨǯ ƧȁơǂLJƢǻ ǭƨȇ Ƣƫ ȅȁƢƫƨǿ ȅ ÎÐÏÒ ȅƧȂȈdzƨǯƢƻ Ñ ȅƿƙǁ ƨdz ǁȁȂLJ ȅǂǰNjƨdz ºÎ È ƪȈÈ ǴÈ Ȉƥ ǎƳƨƥ ǹơǂ ȈƟ ȆǯƢƻ Ȃ Ȉǻ ȁ ǖǻƢǷ È È È È ǎƥ ǮȈƯ ƩƨȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ º ǹơǂ ȈƟ ļȁƨǻ Ȇ dz ƨǰ Ȉƫ ļƨǯŚNj ºÏ È È È ơǂǯƨǻ ǎƳƨƦȈƳ ƨȇƨǷƢǼƫȁƨǰ ȇÈ ǁ ȁƨƟ ȅÏ ȅƾǻƨƥ DŽȈǗǁƨǿ ǵȉƨƥ È ȅǁÊ ƨǷƨǻƢƥ ȆǘǻƢǷ ȅÏÍ ƨdz ƩƨȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ȅǁȁȂLJ ȅǂǰNjƨdz ƪnjȈǿ ǎƳƨƥ ňơǂ ȈƟ ȆǯƢƻ ơƽÎÐÏÒ È È 1391 رێبەندانی
73
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǹơȂȈǻ È ƨdz ǀȇÈ ȁȂƫȁ ǹơǂȈƟ È ȆǯƢƻ ƨdz ǁȁȂLJ ȅǂǰNjƨdz řƬnjȇƙǁ ljƢƯ ǭƨȇȏ ƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȁȂǰƷ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È ƚƥ ȆȇƾǻƧȁƢǻ ļƨǷȁȂǰƷ DZƨǗƨdz ǀȇÈ ȁȂƫȁ ƧȁƧǂƫ Ȇǯƨȇȏ ƨdz ȁ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽ ǹơȂȈǻ È ňƢǯƨnjȈǯ È ňƽǂǯǁƨLJǁƢǓ È ňƽǂǯDŽȈǿ ƨƥ ƚƥ ǵȉƨƥ ƽǂǯ ȆƯ ŖLJƧƽ ǹơǁƢƫ DZƨǗƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ È È ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ º ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƩƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽ ȆȈǻơȂȈƬnjƯ ȁ ļƨȇƢƬLJƙƽ È È ňȁȂƥǁƢƫȂǗ ǭƨȇ ȁ ǹơǁƢƫ DZƨǗƨdz ǹƽǂǯǀ ȇÈ ȁȂƫȁ ļƢǯ ƨdz ǂƬǯƨȇ DZƨǗƨdz ƨƥ DŽȇÈ ǁȁƨƫ ȅǁƢNj ƨdz ơƾȇȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÒ ȅǁÊ ƨǷƨǻƢƥ ļȁƨǰȇÈ ǁ ƨdz ǹơȁƨƟ ȅƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ȅǁƧȁƨnjȈƯ ȅǁƨǨǟƨƳ ȁ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ļƨȇƢǯƙǁƨLJ ơǂǯ ƙƿơȁ ȆȇǁƢǯȁƢǿ ȁ ȆȈƫƨȇƢƬLJǁƙƽ ȁȂƥ ƨȇƧȂȈNj ǵƨƥ ƨȇƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ȁƨƟ ȆǫƧƽ ƨǯ È ļƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ǺǻơǃƧƽ ŖLjȇȂȈƯ È ƨƥ ƨǯ ȅƨǻƢȇƢǘȈƳ È ȁƨdz ºÎ ǹƨǯƧƽ ȅǁƢȇƽ ǂƬǯƨȇ ȆǯƢƻ ƨdz ǹƢȇƚƻ ȆũƧǁ ȅǁƨǼȇÈ Ȃǻ ȆǴǴȈǷ ȅƨǯƨǻơȂƬnjȈǻơƽ ȅƨǼȇǁƙǃ ƨǯ ȅƨǻƢȇƢǘȈƳ È ȁƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ƨdz ºÏ ƪȈƥƧƽ ƧȁƨǻƢǯƧƽǁȂǯ ƪLJƧƽƨƥ ȆȈƫƨdzÈ ȁƧƽ ȅǁƢƥȁǁƢǯ ǹƽǁȂǯ È ňơȂƬnjȈǻơƽ ȅƨƥǁƙǃ ƨǯ ȅƨǻƢȇƢǘȈƳ È ȁƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ƢǿƧȁǁƨǿ ňơǁȁȂǸƟƨǷ ŖLJƧƽ ƨƥ ȆȈƫƨdzÈ ȁƧƽ ȅǁƢƥȁǁƢǯ śǻƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ǎƥƧƽ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȁȂǰƷ ňƽǂǯǁƨLJƧǁƢǓ ƚƥ ljƨƥȁƢǿ ȆǰȈǻƚȈLjȈǷȂǯ ƩƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽ ǁƨǿ ºÐ È ƨǻƚȈLjȈǷƚǯ ǵƨƟ ňƢǯƧǁƢȇǂÊ ƥ ǺǼȇƽ ǮȈƯ ǹƢǯƨȈȇǁȁȂƥƢƟ ƨƬǧǂǗȁŚǗ È ǎƥƧƽ ǎƳƨƦȈƳ ƩƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ȆǯƙǁƨLJ ȆȇǂȇƽƧȁƢǓ ƨƥ È ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȁȂǰƷ ǹơȂȈǻƨdz È ơƾƬLjȇȂȈƯ È ļƢǯ ƨdz ºÑ ǎƥ ƪLjȇȂȈƯ È ȆǓǁƨǿ ȁ ǎƥƧƽ ȆȈǷơDŽȈǻ ȆȇǁƢǯȁƢǿ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ǹƨǯƧƽ ǂƬǯƨȇ ȆȈƫƨǷǁƢȇ È ƨƥ ǎƥƧƽ ǹƨǰƥ ǀȇÈ Ȃƫȁ ǹơǁƢƫ ļƨǷȁȂǰƷ DZƨǗƨdz ǎƥ ƪLjȇȂ ȈƯ ǁƨǗƨƟ ºÒ È ǎƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ȅƾǼLJƨƯ Ȇǘǻƨǿǁƨǧ ȁ ǹƢǷǃ řƬLjƼnjȈƯ ƚƥ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȁȂǰƷ ºÓ È ȁ ǺȇƿƧƽ ơƾǻƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǯƢƻ ƨdz ƨǯ ȅƨǻơƽǁȂǯ ȁƨƟ ȆȇƧȁƨƫƨǻ Ȇǘǻƨǿǁƨǧ ȁ ǹƢǷǃ řƬLjƼnjȈƯ ƚƥ NJȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȁȂǰƷ È ȆȈƯ ƨƥ ǺȇƿƧƽ ơƾǻƢƬLJƽǁȂǯ ȆǯƢƻ ƨdz ƨǻƢȈǻƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁƨƟ ȆȇƧȁƨƫƨǻ È 1391 رێبەندانی
74
23 ژمارە، بیری خوێندکار
È ǹƧƽƧƽ DZȁƨǿ ƢǻơȂƫ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȅƧȁƨƫƨǻ ȆȇȁȁǀȈǷ ȆȈƫƨȇƢƬLJƙƽ ňơƾǰȈƫ ƚƥ Džƨǯǁƨǿ ºÔ È ƚƥ ȁ ȆǴǴȈǷ ļơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ňƽǂƥȂȈǻ ƨdz ȁ ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȁ È ơDŽLJ Ƨȁȏ ȁȁƽǁƨǿ ǹƨȇȏ ƨdz ȆNjƚǰƦ Ȉƫ ƨȈȈƫƨȈǯƨȇ ȁƨƟ ňƽǂǯǃȂ dzÈ ƢƟ È È ǍǁƽƧƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ǹơȂȈǻ ƨdz ƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ňƽǂǯƙƿơȁ ljƢƯ È ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨǷƢǻƿƙǁ ȁ ǁƢǛƚǗ ňơǁƨLJȁȂǻ ǹƢƴȈƥƢƥǁƧǃƢƟ ȁ ȅƨȇƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ȁƨdz ǹƢȈȇǃơȂnjȈƯ È ȁ ňơȂȈƬnjƯ ƧȁƧǁƙǃ ȆǯƨȈȈǘǻǂǗ ǹƨȇȏ ƨdz ǂǠȈNj ȁ ǁƢƫȁ ǹƢȇƧƽ ƨƥ ƧȁƧǁƢƦǷƨdz ƽǂǯ ȆȇǁƧǃƢƟȁ ƽǁȂǯ È ňƨLJƨƷ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƨLJȁȂǻǁƨLJ ȅƾȈǷƨƷ ƽƨŲƨŰ ƾȇƨLJ Ƨȁƨǻơǂǯ ȁȊƥ ȁ ǹȁơǂLJȁȂǻ ƾƬǿ ȁ ǺǸȈǿ ȁ ǁơƿƨǿ Ȇƴ dzÈ DŽǫ È ǵȉƨƥ ȁȂƥ ƩƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ƚƥ ƧǁȁƨǗ ȆǰȈǼƫȁƨǯǁƨLJ ƨǷƨƟ È ļƨǷȁȂǰƷ ňƢǼǷƿȁƽ ȁ ȅȁƨǴǿƨƯ ļƨǷȁȂǰƷ ƧȁƧǂƫ Ȇǯƨȇȏ ƨdz ǹȁȂƥ ƧǁÊ ȁȂƫ ǁƙǃ ƨȇƨǷƢǼǼƫȁƨǰǰȇÈ ǁ ǵƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȁ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨƫƨǷȁȂǰƷ ňơǁƨLJ ȁȂƥơȁ ǹƢȈȈƯ È ňƽǂǰNjƨƥơƽ ƚƥ ȁ Ƨȁȁƽǂǯ ǹƢȇǁƢƬǧƧǁ ǃơȁƢȈƳ ļƨǷȁȂǰƷ ȁȁƽ ǭƧȁ È ǹƧƽƨƟ DZȁƨǿ ǹơǂ ȈƟ È È ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ǹơȂȈǻ ƨdz ǃơȁƢȈƳ Ȇ dzƢƻ ǮȇÈ ƾǻƨǿ ȅƚǿ ƨƥ ǵȉƨƥ È ȁ ȅǁơƾƫȉƨLJƧƽ ȆǸƬLjȈLJ ǃơȁƢȈƳ ȁȂǯƧȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ȁ ňơǁǃƨǷơƽ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļƨǷȁȂǰƷ ȆȈǻơDŽdzÈ ǃƨƥƚƻ ȁ ȅǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȅǁƢǷƚǯ ƨǯ ơƾǰȈÈ dzÈ ƢƷ ƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ƨdz ȆȈƬLjȈǻƚǷƚǯ ȆǰȈǸƬȈLJ È ȁƨƟ Ƨȁƨƻơƽ ƨƥ ȁȂƥ ȆȇƧȁƨƫƨǻȁ ǮȈƫơǂǯȂǸȇÈ ƽ ȆǰȇÈ ǁƢǷƚǯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È ļƨǷȁȂǰƷ ǁƨLJ ƚƥ ȅȁƨǴǿƨƯ ȆNjƨƫǁƨƟ ȆnjȈǿ È DZƨǗƨdz ƨȇƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ƧȁƨǻƽǂǰȈƳƨƦ ȈƳ ȅǁƢƥ ƧȁȂǓƨǻ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È È ơƽǃƧȁƢǷǁƨLJ ȆǸǫȁǃ ǂȇÈ ƿ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƧȁƨǻƢNjƧȂdzÈ ƨǿ ňƢǯƨƫƨǷȁȂǰƷ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ȅƨǷƢǼǻƢŻƨƯ ňƽǂǯƙƿơȁ ȅơȁƽ ƨƥ ȁȁƽǁƨǿ ȆȈƫƨȇơǁƨǼȇÈ Ȃǻ ȅƨƬLJƧƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ǀȇÈ ȁȂƫȁ ȁ ǹơǁƢƫ ƚƥ ǹȁȂǓ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ ǵƨdz ǵȉƨƥ ƽǂǰȈƯ ŖLJƧƽ ȆȇƾǻƧȁƢǻ ļƨǷȁȂǰƷ ȁ ǹơȁƨƟ ǹơȂ Ȉǻ ƨdz È È 1391 رێبەندانی
75
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨdz ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅƨnjȈǯ DŽ ȇÈ ǁȁƨƫ ƨdz Ǒ ȁ ǹơǁƢƫ ƨdz Ǒ ơƽƨǻơǀȇÈ ȁȂƫȁ È ơǂƻ ǍȂǗ ƪnjƯ ƚƻƨƥǁƨLJ ȆǯƨȇƧȁƨƫƨǻ ȅƨnjȈǯ ȁȂǯȁ ơƾǻơǂ ȈƟ È È ơƽƨǻ ňDŽȈƟ Ʃƨǫ ȅȁƨǴǿƨƯ ļƨǷȁȂǰƷ ȁȂƥ ƧȁƨƟ ǂƬǘǻǂǗ ȅȁȂǷƨǿ ƨdz ǎǷǁȁ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ȅƧȁƧǁƧƽ ňƢǯƧƽǁȂǯ ȆLJƢƥ ơƽƨǻơǀȇÈ ȁȂƫȁ ȁƨdz ƨǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȆȈƫƨȇơǁƙǃ ƨǯ ǵȐȈƟ ȁ ǹƢNjƢǷǂǯ ƨǼǼLJ ȅƢǗDŽȇÈ ǁƢƯ ȁȂǯƧȁ Ǎǂǰƥ ǺǼȈǿƧƽ Ǯ ȈƯ ƽǁȂǯ È È È DZƨǗƨdz ȆȇǁƧǃƢƟ ȁ ƽǁȂǯ ňơǁƨǼȇÈ Ȃǻ ňƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ƧȁȂƥƨǻ ǹƢȈǰdzÈ ƨǯ ƨƥ ȁ ǁƢȇƽ ȆǰȈǷƢųƨƟ ǒȈǿ ơƾȇƾǻƧȁƢǻ ļƨǷȁȂǰƷ È ƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ƚƥ ƨǻ ȁ ȅǁƧǃƢƟ ȅƧȁƨƫƨǻ ƚƥ ƨǻ ƨdz Ǒ ƽǁȂǯ ȆȈƫƨȇơǁƨǼȇÈ Ȃǻ ȆǯƙǁƨLJ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ƨƥ ȁ ƨǻơȁƢǰNjơǁ ƨƥ ǁƙǃ ơƽDŽȇÈ ǁȁƨƫ ƨdz Ǒ ȁ ǹơǁƢƫ ňƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ƨnjȈǷƨǿ ƚƥ ƨǯ ƽǂǯ ȅƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ňƢǯƨnjȈǯ ȆLJƢƥ ƧȁƨȈȈƫƨȇơǃƢƟ È ƧȁƨƬȈǼ ȈǷ ƨdz È ȈǷƧƽ ơƽƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȆLJƢȈLJ ļƢƥƨƻ ȅȁȁǀ È È ƨǯ ȅȁƨǴǿƨƯ ȆŻǀȇÈ ǁ ļƢǯȁƨƟ ȆNjƨƫǁƨƟ ȆǯƙǁƨLJ ǝƨǧǁƨƟ ǹƨLJƨƷ ơȁƨnjȈƯ È ȆȈƫƨȇơǃƢƟ ȁ Ƨǁȁ ǁÊ ƨǷ ƨdz ƧȁȂƥ ǁơƾNjƨƥ ơƾǻƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ƨdz ȅǃƢǫ ȆǨȇƨLJ ȁ ȅǃƢǫ ȅǁƽƨLJ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ ǎ dzÈ Ƨƽ ȆȇǃƢǫ È ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ǹƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ȅƨǷơƾȈƟ ƚƥ ljƨƫǁƨƟ ȅƽƢƬLJ ƨǼƫƢǿ ƨdz ȆLJƢƥ ƽǂǯ ƽǁȂǯ ȅȁȁƽǂƥơǁ ňƢǯƨȈȈƫƨƷƧǁÊ Ƣǻ ƨdz ȆȇƨǴǗ ƢƫƧǁƨLJ ǹƢǯƨǼȈnjǻƽǁȂǯ ƨǼȇÈ ȂNj ňƢǯƨȈȇǁơƾȈƟ ƢǗǃƧƽ ȆȈƫƨǫƢȈdz ǎƥ ȁ ƽƢLJƨǧ È ǁƧȁ ǹƢȇƚƻ ǹƢǯƧƽǁȂǯ ƨdz ǮdzÈ ƨǯ ơƽƨǻƢǼȇÈ ȂNj ǵƨdz ȆǓƚƥ ǹƢNjƢƯ ȁ ƽǂǯ ļƨȇơǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȅǁƢƥȁ ǁƢǯ ƚƥ ǹǂǗƢǻ ơƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ňƢǯƨLjǫ ȆǷȉƧȁ ƨdz ǝƨǧǁƨƟ ǹƨLJƨƷ ŖLJƨǿ ǹƢǷƨǿ ƢnjǻƨǿƢNj ǹȂȇƢǷȂǿ ƩƧǁǃƨƷ ȐǟƨƟ ǎdzÈ Ƨƽ ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ƨǷƨǯ ȁȂǷƨǿ ǁƨƦǻơǁƨƥ ƨǯ ƨȇƨǿ ǹƢǯƧƽǁȂǯ ǁƨƦǻơǁƨƥ ƨdz ƽǁȂǯ ǁƙǃ ƨǯ ƧȁƨȇƢǼȈǿ ǵŚƥ ƨƥ ƧȁƨƟ ȅơȁƽ ļƨȇƨǿ ǹơǂ ȈƟ ȅƨǰȇƽ È È ǹƢȈǯƨȇ ƩƨǻƢǻƨƫ ȁ ǃǁƨƥ ȅƨǴƯ ƨƫƨǻȁȂƬnjȇƨǗ ơƽƨƫȉȁ ǵƨdz ơƽȁȁƽǂƥơǁ ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ƨǼȈǷƨǯ ȁȂǷƨǿ Ȇǿ ǹơǂȈƟ È ƧȁȂƥ ljƨǼȈƥƢǯ ȆǷơƾǻƨƟ ǹƢNjƢƯ ƨǻƨǷƨǯǁȂƫ ȁ ƨƥǁƨǟ ǑȁȂǴƥ ǭǁȂƫ DžǁƢǧ ƽǁȂǯ ȁȂǯƧȁ ƨdz ǹƢǷȂǘȈƥ ȁ ȅǃǁƨǴƥ ƨǻƢȇƢƥ ǵƨƥ ƨȈȈǻ ǭƨȈȈƥ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ǎ dzÈ Ƨƽ È ǹƢǸǼȈǼǔdzÈ ƨǿ ȆƯ ǖǻƨƫ ȅƚǿ ƨƬ ȈƥƧƽ ơƽƿƙ ǁÊ ƨNjƢƯ È È 1391 رێبەندانی
76
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ļȉƨLJƧƽ ƨdz ȁƨƟ ǭƧȁ ňƢLJƨǯ ȁ ǝƨǧǁƨƟ ňƨLJƨƷ ȅƧȁƨǻƽǂǯŚƥ ǁƨƦǷơǁƨƥ ǹơȁƨƟ ȅƧȁƨǻƽǂǯŚƥ ȅǁƚƳ ƨdz ǭƨȇƨǻȁȂŶ ơƾȈȇƾǻƧȁƢǻ ȁȂƥ ǹơǂȈƟ ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ȅƨnj Ȉǯ ňƽǂǯǁƨLJƧǁƢǓ ȅƢǘ ȇÈ ǁ È È ƨnjȈǷƨǿ ơƽƾǻƧȁƢǻ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ňƢǯƨǻȁȂǓƚƥ ȁ ƩƨLJƢȈLJ ƨdz ȅƨdzƨLJƨǷ ȅȁƢǻ ƨǯ ƨȈȈǻ ǮȈƬNj È ơƾǻơǂȈƟ È ƨdz ƨǯ ƧȁȂƬLjƻǁƧƽ ǹƢȇơȁ ȁ ǹơǂȈƟ È ňƢǯƧȁƨƫƨǻ ļƢƥƨƻ ǁƢƳǁƙǃ ǹƢȇ ǎƥ ȆȈƫƨȇơȁƨƫƨǻ ȅƨǻǃƢƥ ƨƫƚƬLjƻ ǹƢȇƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȅơȁƧǁ ļƢƥƨƻ ǹơȁƨdz ǭƨȇ ƨdz ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ƧȁƨȈȈǯƧǁƧƽ ňơƽǁƧȂ ȈƬLJƧƽ È È È DZƨǗƨdz ǹơǁƢƫƨdz ǹƢǯƧǀ ȇÈ ȁȂƫȁ ļƢǯ ƨdz ǹơǁƢƫ ƨdz ǹƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ļƢǯ DZƨǿ ȅȁȂǷǁƨǧ ơƾǰȇÈ ǁƢȈLJǂƯ ȆǷȉƧȁ ƨdz džȇǂƯ džǻơǂǧ ȅǂȈǼ È dzÈ ơȁƨǿ ȅƨǯƨƫȉȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ Ȇǿ ƨdz ƧǃơȁƢȈƳ ǁƙǃ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆƳǁƨǷ ȁ ŚǗơƽ ƧȁƨƫƨȈǛƚLJ ȆȈƫƨȈǯƨȇ ňƢǯDŽȈǿ È ǹƨȇȏ ƨdz DŽȈǗǁƨǿ ƨǸȈƟ È ǵǁơƾǻơƿ ƨǻ ƧȁƢǼȈǿ ȆȈƫƨǿƢNj ƨdz ȅǃơȁ ƢNjơǃƧǁ ơƽƨƫƢǯ ȁƨdz ȁ Ƨȁơǂǯƨǻ È ǁƨƥƨdz ƧȁƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ȆǯƢƻ ȁƢǻ ƨǻȁȂƫƢǿƨǻ ƨǰȇƽ ȆǰȇÈ DŽȈǿ ǒȈǿ ƨǻ ȁ È ƨǸȈƟ ǺȇȁƢȇƿ ȆȇƚƻƨƥǁƨLJ ƨƥ ƧȁƧƽǂǯ ƨƥ ƧȁƢLJ ȁƨdz ƨǸ ȈƟ ȅƧȁƨƟ È È ǁƨǿ ƨdz ƨǻƢǘȈƥ Ȇǰ ȈǻơƽǁƧȂ ȈƬLJƧƽ ǒȈǿ ƨdz ǺȇƨǯƢǻ ȆȈNjƚƯȁƢǓ DŽȈǗǁƨǿ È È È ǎƥ ƧȂȇÈ Ȃǯ ňƢǯƨƫƨǷȁȂǰƷ ȆȈƫƨȇǁơƨǼȇÈ Ȃǻ ȅƨƬLJƧƽ ňƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ǮȈƫƢǯ È È ǵƢǯƢƟ ǎƥ ȅȁƨǴǿƨƯ ļƨǷȁȂǰƷ DZƨǗƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƩƢǿ ǎƯ ȆȇƢƫƚǯ ǹƢǯƧǀȇÈ ȁȂƫȁ ƧȁƧƽǂǯ ƨƥ ƨȇƚƥ ƧȁƨǻƢǷ ƨǻȁȂƦƫȁƨǯ ƧȁƧDŽǫƨLJ ȅƨđƨƳ ƨdz ǹơǂȈƟ È ȆNjƨƫǁƨƟ ňƢǯƧDŽȈǿ È ǁƢǷƚǯ ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ ňƢǯƧDŽ Ȉǿ ǁƨLJ ƚƥ ǹƽǂǰNjǂ Ȉǿ ȁ ŔNjƙǂǧ ǁ ƨNj Ê È È È ƨdz ȁ ƽǁơȂƻ ŖLjǰNj ǹơǂȈƟ È ȆNjƨƫǁƨƟ ơƽǁÊ ƨNj ȅƨđƨƳ ƾǻƨǓ ƨdz ƪLJƧƽ ƨƥ ǹƢȈǼƫȁƨǯǁƨLJ ǁƢǷƚǯ ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ ňƢǯƧDŽ Ȉǿ ơƽǁƨƦǻơǁƨƥ È È ƪNjƧƽǁƨLJ ƨǻƢƥ ňƢǯƨǻƢǯƽƢƯ ƨdz ljƨƫǁƨƟ ňƢǯƧDŽȈǿ ƢǿƧȁǁƨǿ ƢǼ Ȉǿ È È ǹȁȂƥơǁƽ ƙǁƢǷƨǗ ƧȁƨǯǁƨǸnjȈƯ ȅDŽ Ȉǿ ǹƨȇȏ ƨdz DŽǫƨLJ ȁ È È ơȁƨnjȈƯ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÒ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ȅÎÒ ȅƿƙǁ Ƨȁƨǰȇƽ Ȇǯƨȇȏ ƨdz È ȅƨƬȈǷȂǯ ňƢǷơƾǻƨƟ ȁ ǁƨȇƢNjƨǟ ňƢǯƨǯƙǁƨLJ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ƚƥ ƽǂǯ ǖǻƢƥ ňƢǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ȁ ƩơǂǯȂǸȇÈ ƽ ĺDŽȈƷ ȆȇƾǻƧȁƢǻ ňơƽǁƢȇǂƥ ȁ ǹƽǂǯǀȇÈ ȁơǁ ƚƥ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ƨdz ƢǣƢƟ DžƢƥƨǿ ļȁƨǗDŽǷ 1391 رێبەندانی
77
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅƧȁƨǼƫǂǗ ȁ ljƨƫǁƨƟ ƨƥ ǁƨƦǻơǁƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ŖLjȇȂdzÈ ƨǿơȁƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļȉƨLJƧƽ ǂȇÈ ƿ ňƢǯƧǁƢNj ȁȂƥơȁ ǹƢȈƟƧǁ ȅǃƢǫ ȅǁƽƨLJ ȁ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ƾǻƨǓǁƨǿ ƨƥ ǵȉƨƥ Ǎǂǰƥ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ƚƥ ljƨƫǁƨƟ řƫƢǿ ƨdz ȆȇŚǘnjȈƯ È ǂƬnjȈƯ ǹƢǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ȁ ǹƢǯƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ƨdz Ǯ ȇ ƾǻƨǿ Ƨȁƨƻơƽ È È ȁȂƥƽǂǯ ǹơǂȈƟ ȆNjƨƫǁƨƟ ȆǸȈǴLJƨƫ ǹƢȇƚƻ È ƨǗǁƨǸnjȈƯ Ǯ ȈǸǫƢƫ ȅȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÒ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ȅÏÐ ȅƧǁơȂȈƟ È È È È ƧȁƨƬLJƧƽ ƨƥ ȅƚƻ ȁ ơȁǂÊ ƥ ǹƢȈdzƨǗƨdz ȅȁƨƟ ƚƥ ơȁƨnjȈƯ ƩƨǷDŽƻ ƨǻȁȂǓ È ȁ ƽǂǯ ňƢǯƨǗǁƨǸnjȈƯ ƨdz ȅȁȁǁ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnj ȈƯ ǵȉƨƥ ơƽƨǻ È È È È ǵƾǼȇȂLJ ƨǰǻȂǓ ƧȁƨǸǼȈǷƨƟ ƽƢƥƢȀǷ Ȇǰ dz ƨƻ DZƨǗƨdz ǺǷ ȅȁȂǷǁƨǧ È ƨƥ ȆȇƾǻƧȁƢǻ ļƨǷȁȂǰƷ ǎƥ ǹƢȈȈdz ǵȁƢǓ ȁ ĸ ǹƢȈ dzÈ ƨǗƨdz ƧȁȁƽǁơȂƻ È ǍǀȇÈ ǁÊ ƨƟ ǺǷ ƨƥ ȅƚƻ Ȇƻơƽ Ǎǂǘƥ ǺǷ ǁƨǗƨƟ ƧȁƨƬȇÈ ƽ ƧȁƨȈȇǁÊ ȁȂƫȁ ǩǁ ǁƧǁƧǃ ȆNjȁȂƫ ȅǁƢNj ȆǰdzÈ ƨƻ ȅƧȁƨƟ ƚƥ ƢƳ ǎǼȈǿƨƟ Ǯ dzÈ ƨƻ ƨdz ǃơȁ ȁ È ƧȁƨǸǼȈŠ ǵǁƢǓƢǻ Ǻƥƨǻ ǹƢȇǃȁ È ȅƢǧƨƬLjǷȏƨǷ ơƾȇȁƢƫƨǿ ÎÐÏÒ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ÏÒ ȅƿƙǁ ƨdz ƢǿƧȁǁƨǿ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È řƬȇƽ ƚƥ ƽƢƥƢȀǷ ƧƾǻƢȇƨǗ ȅƚƻ ƨdzƨƯ ƨƥ ňơǃǁƢƥ ơƽƨǻ ƧȁƨƬLJƧƽ ƨƥ ȅƚƻ ƨǯ ƽǂǯ ơȁƨnjȈƯ ƨdz ȅơȁơƽ ňơǃǁƢƥ ƽƨŲƨŰ È È ƧȁƨƟ ƧȁƨǼȈǼȈŠ ȁȂƥơƽ ȅǁƢȇ ǂÊ ƥ ơȁƨnjȈƯ ǵȉƨƥ ǎǔƥ ǹơȁƨƟ DZƨǗƨdz ȁ È È ȁȂƥ ǂǷƨǻ ȆȈǻơǃơǁƢƥ ȅǁơƾȇƽ Ǻȇơȁƽ ȅȉƢƟ ňơǂǰdzÈ ƨǿ ȅƽƢȈdzÈ ƢLJ ƨdz ȅȁƢƫƨǿ ÎÐÏÒ ȅǃƧȁƢǷǁƨLJ ȅÏÓ ȅƿƙǁ ȅƧǁȁ ǎƥ ȆNjǁƨƫƨƟ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ È ȅƿƙǁ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƧȁƨƫǂǗ ȅƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ȆǿƢnjǻƨǿƢNj ȁȂǷƨǿ ƧȁƢNj ȆNjƨƫǁƨƟ ǹƨȇȏ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢƻȁȁǁ ljƢƯ ƧȁƨǻơǂǼȈNjƧȂ dzÈ ƨǿ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨǷȁȂǰƷ ňƢǗǃƧƽ ȁ ǵơƽ È ƨdz ơƾȈǷơDŽȈǻ ȆǯƨȇƢǗƽơƽ ƨdz ǹƢǯƨȈȇǃƢǫ ȆȈƫƨdzÈ ơȁǁ ňƽǂǯ ȆȇƢǗƽơƽ ljƢƯ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ ơƾȇȁƢƫƨǿ ȅÎÐÏÓ ȅƧȂ ȈdzƨǯƢƻ ȅÎÍ ȅƿƙǁ È È ȅǃƢǫ ȅǁƽƨLJ ȆũƢǬdzȂƥƨƟ ȁ ȅǃƢǫ ȆǨȇƨLJ ňƢƻ ǺȈLJȂƷ ƽƨŲƨŰ È ǹơǁƽ ƧǁơƾȈLJ ƨdz ƽƢƥƢȀǷ ȅơǂǓǁơȂǓ ňơƾȇƨǷ ƨdz È ȁ DŽǫƨLJ ȅǁƢNj ňƢǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ƨdz Džƨǯ ÎÎ ơƽƨȇƧȁƢǷ ȁƨdz ǁƨǿ ƨdz ƢǿƧȁǁƨǿ ǹơǁƽ ƧǁơƾȈLJ È ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢƬLJƧƽƨƥǁƢǯ 1391 رێبەندانی
78
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ňơǁƧƾǻƢǷǁƨǧ ƨdz ǮȈǯƨȇ ǹƢǯƚƥ ȅǁƢNj ƨdz ȁ ƨǰȇƽ ȆLJƨǯÑ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj È ǹơǁƽ ƧǁơƾȈLJ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǗǁƨǸLj ȈƯ ȅDŽ Ȉǿ È È È ȁ ȅƽơǃƢƟ ȅDŽǷƧǁ ƨƫƨǻȁȂƥ ňƢǰȇÈ ǁÊ ȁƢǿ ȁ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ƢƬLjȈƟ È Ƣƫ ǹơȁƨƟ ȅƢǘȇÈ ǁ ȁ ƲǻƢǷƢƟ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȁ ƽǁȂǯ ȆȈƬLJƨƥǁƨLJ ƨȇƨǸȈƟ ȅƢǘ ȇÈ ǁ ȁ ƲǻƢǷƢƟ ȅǁƢǗǃǁ ȁ ǺƫȁƨǯǁƨLJ È ǹƢǯƧȁƢǓǁƨLJ È ȁȂǴũƢǫ ǹƢŧǂdzơƾƦǟ ƽ ǹ ȅƽơǃƢƟ ȅȁƢǼȈƯ ƨdz ƩƢƥƨƻ DZƢLJ DzǓ º È È DZơȁƽ ǭƨǷ ƾȇȂȇƧƽ ǹ ƽǁȂǯ معاصر ƺȇǁƢƫ º śǷƨƟ ƢǧƨƬLjǷ ǹơȁŚNjȁƨǻ ǹ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ļƨǷȁȂǰƷ º ŖNjƧƽǁƨLJ ǺLJƢȇ ƽ ǹ ǹơǂȈƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ º È Ǟǧǁơ ǺLjƷ ǹ Ƣǿƽǂǯ º ȅƾǻƨǰǧƧǁƨNj ƾȈǟƨLJ ƽ ǹ ƽǂǯ ȆǴǷ NJƦǼƳ ȅƨǔźǁƢƫ º Ö ȁ Õ ¡Ô ¡Ó ¡Î Ï Ð Ò ňƢǯƧǁƢǷƿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƢǻƿƙǁ º ȁȂǴũƢǫ ǹƢŧǂdzơƾƦǟ ƽ ǹ ƽǁȂǯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ º
1391 رێبەندانی
79
23 ژمارە، بیری خوێندکار
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
80
رێبەندانی 1391
هێز ی پێشمەرگە لە کۆماری کوردستان
ئاگری ئیسماعیل نژاد
81
بەرێوەبردنی واڵت یەکێ لە داخوازییە سەرەکییەکانی کوردەکان لە خەباتی خۆیاندا بووە و بۆ ئەو مەبەستەش پێکهێنانی هێزێکی نەتەوەی یەکێ لە سەرەکیترین کارەکانی خەباتگێرانى کورد بووە .هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە سەردەمی کۆماری کوردستان چۆن پێکهاتووە؟ ئەنوةر دڵسۆز لە سەروتاری ژومارەی ٦٥رۆژنامەی کوردستانی سەردەمی کۆماری کوردستان دەنوسێت: " هەروا دەبیین لەشکرمان لە خودی میڵلەت دەرچوو و کارگەر و رەنجبەر و ئاغا و توجار هەموو بۆ ئامانجێک لە ژێر بەیداغی موقەدەسی کوردستان کاردەکەن و داواکاری عاداڵنەی حقوق و ئازادی و سەربەستی بۆ میللتی کورد دەکەن"١ لە پێش ٢رێبەندانی ١٣٢٤دا زۆربەی الینگرانی حیزبی دێموکرات چەکیان دەستکەوتبوو ،هەربۆیەش سەرکردایەتی ئەو حیزبە ئەو کەسانەی رێکخست بوو و وەک هێزی چەکداری سەر بە حیزبی دێمکرات دەناسران. لە رۆژی ٢رێبەندانی ١٣٢٤لە الیەک قوتابییەکان کە بریتی بوون لە کور و کچی هەموو قوتابخانەکانی مەهاباد و لەالیەکیش هێزی پێشمەرگە راوەستا بوون. دوو کەس وەک نوێنەری هێزی پێشمەرگە لە رۆژی دامەزرانی کۆماری کوردستان وتاریان خوێندەوە "ژنرال حەمە حوسین خانی سەیفی قازی وەک کۆمەگ فەرماندەی هەموو هێزەکانی کوردستان" و "سەرهەنگ محەمەدی نانەوازادە فەرماندەی هێزی مەرکەزی حیزبی دێموکرات"٢ رۆژی ٣رێبەندانی ، ١٣٢٤هێزی پێشمەرگەی کوردستان و فەرماندەرانی ئەو هێزە "بەیعەت" لەگەڵ پێشەوا قازی محەمەد دەبةستن.٣ هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە دوو بەشی سەرەکی پێکهات بوو :١ :الیةنگران و ئەندامانی حیزبی دێمکرات کە وەک هێزێکی نیزامی رێکخرا بوون. :٢ئەو هێزە نیزامییەی کە هێزی چەکداری خێڵە کوردەکان بوون و هاتبوونە ناو ریزەکانی هێزی پێشمەرگەی کوردستانەوە. "ستراتيجی سیاسی و پێشمەرگەیی حکومەتی کوردستان هەمان ستراتجی سیاسی_پێشمەرگەی حیزبی دێمکراتی کوردستان بوو" ٤بۆیە دەکرێت بڵێين کە هێزی پێشمەرگە خۆی بە هاوپەیمانی یەکێتی سۆڤیەت و دەوڵەتی ئازەربایجان دادەنا و کارتێکەریەکی زۆری یەکێتی سۆڤیەتی بەسەرەوە بوو و ئەو بەشە لە بیری خوێندکار ،ژمارە 23
82
رێبەندانی 1391
هێزی پێشمەرگە کە وەک ئەندامی حیزبی دێمکراتی کوردستان چەکدار کرا بوون جل و بەرگی وەک جل و بەرگی لەشکری سۆڤیەتیان لەبەر دەکرد. لە گەڵ ئەوەش کەسێک بە ناوی" سەالحەدین کازمۆڤ کە پلەی سەروانی هەبووە لە سوپای سۆڤیەتدا و خەڵکی مەهاباد "کاکاغایان" پێگوتووە ،هاوکاری حیزبی دێمکراتی کردووە بۆ ڕاهێنانی پێشمەرگەکانی ئەو حیزبە "٥ لە کابینەی حکوومەتی کوردستان وەزیری جەنگ دانراوە و ژنراڵ حەمە حوسین خانی سەیفی قازی وەزیری ئەو وەزارەتخانەیە بووە .بەاڵم لە رۆژنامەی کوردستاندا و نامە رەسمیەکانی حکوومەتی کوردستان بە سێ نێو باسی ژنراڵ حەمە حوسێن خانی سەیفی قازی و وەزارتەکەی کراوە : :١وەزیری هێز دێمکراتی کوردستان :٢وەزیری جەنگ :٣وەزیری هێزی میللی ٦ هێزی پێشمەرگەى کوردستان راهێنان و مەشقی تایبەتی خۆی پێکراوە٧ خولی ڕاهێنانی پێشمەرگە ٤مانگی خایاندووە و لەو چوار مانگەدا بژیو و شوێنی حەوانەوەیان لە ئەستۆی حکوومەت بووە و هەر پێشمەرگەیەک مووچەی مانگانەی ١٥هەتا 25تمەنی وەرگرتووە٨. پلەی نیزامی لە پێشمەرگەی کۆماری کوردستان پتر بە پێی دڵسۆزی و نیشتمانپەروەری دابەشكراوە و ئەو هێزە ٤ژنراڵی بووە : :١حەمە حوسێن خانی سەیفی قازی :٢مەال مستەفا بارزانی :٣محەمەد رەشید خانی خان قادرزادە(حەمە رەشید خانی بانە) :٤عومەر خانی شەریفی (عومەر خانی شکاک) و سەرجەمی ئەندامانی کومیتە ناوەندی حیزبی دێمکراتیش پلەی "مایور"یان پێدراوە9 ژنراڵ حەمە حوسێن خان لە وتارێکی دا (کە لە رۆژی هەینی ٢٠پوشپەری ١٣٢٥پاش گةرانەوەی هێزی پێشمەرگە لە مەشق دەیخوێنێتەوە) دەلێت: ئەمرۆ ٤٥هەزار فیدايی لە ئیختیاری مندایە و گشت ئامادەن بە چکۆڵەترین ئیشارە خوێنی پاکی خۆیان لە رێگای پاراستنی نیشتمان برێژن"10 بیری خوێندکار ،ژمارە 23
83
رێبەندانی 1391
ئەو رێژەی کە لەو وتارەدا باسی کراوە سەرجەمی پێکهاتەی هێزی پێشمەرگەی کوردستان بووە. چۆنێتی وەرگرتنی‌هێزی پێشمەرگە هێزی پێشمەرگەى کوردستان بۆ وەرگرتنی پێشمەرگە ئەو مەرجانەی دانا بوو: :١سەڵت بێت :٢تەمەنی نابێت لە ١٨خوارتر و لە ٣٠زیاتر بێت :٣لە ئەزموونی لەش ساغی دەرچێت :٤خاوەنی رەوشتی باش بێت 11 حکوومەتی کوردستان لە بەرانبەر هێزی پێشمەرگەدا ئەو بەرپرسایەتیەی هەبوو: :١دابین کردنی بژیوی ژیان لەو ئاستەدا بيێت کە بکرێت پێشمەرگەیەک سەربەرزانە پێێ بژیت :٢دابین کردنی شوێنی حەوانەوە :٣مووچەی مانگانە ١٥تمەن بۆ پێشمەرگەی پیادە و ٢٥بۆ پێشمەرگەی سوار، ئەگەر ئەسپ و زین هی خۆی بێت :٤لە پاش ٤مانگ خولی راهێنان ئەگەر پێشمەرگە بۆ کارێکی دەوڵەت راسپێردرێت و لە دەرەوەی ئەرکی خۆی بێت رۆژێ یەک تمەنی دەدرێتێ12 هێزی چەکداری خێلە کوردەکان ¬وەک باسمان کرد هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە دوو بەش پێکهاتووە ئەو بەشی کە هێزی چەکداری خێلە کوردەکان بوو گەورەی خێلەکەیان سەرکردایەتی دەکردن واتە لە راستیدا هێزی ئێلەکان لە ژێر فەرماندةيی سەرۆک ئێلەکاندا بووە. ئیگڵتن سەبارەت بە هێزی چەکداری ئێلە کوردەکان دەڵێت :رێژەیان ١٢٧٥٠ کەس بووە لە ناو ئێلەکانی کوردستاندا بارزانییەکان بە ٢١٠٠کەس و بە سەرکردایەتی جەنابی شێخ ئەحمەد بارزانی و ژنراڵ مەال مستەفا بارزانی زیاترین هێزیان بیری خوێندکار ،ژمارە 23
84
رێبەندانی 1391
بووە. ئێلی هەرکی پاش بارزانییەکان زیاترین چەکداریان بووە ،رێژەی چەکداری ئەوانیش ١٧٠٠کەس بووە. شکاک ،فەیزواڵبەگی ،پیران ،زەرزا ،گەورک ،مەنگوور ،مامەش ،بەگزادەی بانە ،دێبوکری ،لەو ئێالنە بوون کە چەکدارەکانیان لەگەل هێزی پێشمەرگەی کوردستان کەتوون. لەگەڵ ئەوەش ئیگلتن باسی ئەوە دەکات کە ١٥٠کەس پێشمەرگەی کۆماری کوردستان هەورامی و جوانرۆی بوون١3 ئەو ١٥٠کەسە وەک ئەندامی حیزبی دێمۆکرات بونە پێشمەرگە نەک وەک ئێل ،چوون سەرجەمی هێزەکانی سەر بە ئێلەکان سەرۆکەکانیان گەورە پیاوانی ناو ئێلەکەی خۆیان بوون ،بەاڵم ئەو ١٥٠کەسە سەرۆکێکی دیاری کراوی سەر بە ئێلی خۆیان نەبووە و تەنیا وەک پێشمەرگە ناویان هاتووە. هێزی پێشمەرگە و زمانی کوردی زمانی کوردی لە سەردەمی کۆماری کوردستان نەتەنیا زمانی فەرمی دام و دەزگای حکوومەتی بووە و لە قوتابخانەکان بەو زمانە خوێندراوە ،بةڵكو بایەخێکی تایبەتیشى بەو زمانە داوە. لە کابینەی حکوومەتی کوردستاندا ،دوو وەزارتخانە بۆ چاالکی فەرهەنگی و گەشەی کلتووری دامەزراون .وەزارتخانەی " فەرهەنگ" کە وەزیرەکەی مەنافی کەریمی بووە و وەزارتخانەی "تەبلیغات" کە وەزیرەکەی سەدیقی حەیدەری بووە١4 لە پاڵ ئەو دو وەزارتخانەیە لێژنەیەکی فەرهەنگیش دامەزرابوو بۆ پەرەپێدان و بەکارهێنانی زمانی کوردی و هەر وەها ئەو لێژنەیە بەسەر خوێندنی مندااڵن ڕادەگەیشت١5. لە پاش راگەیاندنی کۆماری کوردستان و لە دانیشتنی ئەفسةرانی هێزی پێشمەرگە لە رۆژی ١٥رێبەندانی ١٣٢٤دا دەست دەکرێت بە رۆنانی وەشە و زاراوەی نوێ بۆ کاروباری لەشکری و هێزی پێشمەرگەی کوردستان و هێندێک لەو وشانە بەو جۆرەی خوارەوەن: سەرباز_پێشمەرگە بیری خوێندکار ،ژمارە 23
85
رێبەندانی 1391
جوگە_لێزگە گروە_قۆڵ دەستە_دەستە گورهان_چڵ گوردان_لک هەنگ :پۆل تیپ_تیپ لەشکر_لەشکر سپاە_هێز١6 سەرجەم ١٦٠زاراوە و وشەی نوێ بۆ کاروباری پێشمەرگە لە سەردەمی کۆماری کوردستاندا داندراون و بەکار هاتوون .ئەو وشانە لە دو دانیشتنی ئەفسەرانی کۆمار رۆنراون .یەکەم دانیشتن لە ١٥رێبەندانی ١٣٢٤دا بووە و دانیشتنی دووهەم لە ٢٠رێبەندانی ١٣٢٤دا ،بووە. هەموو ئەو وشانەى کە دانراون بۆ کاری هێزی پێشمەرگە لە ٥ژومارەی رۆژنامەی کوردستاندا باڵوبۆتەوە و لە ژومارەی ٢٣رۆژنامەی کوردستان "سەرپۆل دووهەم محەمەدی نانەوازادە فەرماندەی هێزەکانی ناوەندی حیزبی دێمۆکرات" داوای لە خوێنەرانی رۆژنامەی کوردستان کردووە کە ئەگەر زاراوەیەکی تریان پێشک دێت بە نوسراوە بۆ ناوەندی هێزی پێشمەرگەى بینێرن. شەرو شەهیدەکانی هێزی پێشمەرگە لە سەردەمی کۆماری کوردستاندا هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە سەقز دووجار بە توندی بەگژ هێزی دەوڵەتی ئێراندا چوون هەر دوو جارەکە توانییان هێزی ئێران بە سەختی شکست بدەن. و چەکوچۆڵی زۆریان دەست کەوێت. یەکەم شەری هێزی پێشمەرگە لە ١٢گواڵنی ١٣٢٥کە هاوکات بوو لەگەڵ دانیشتنی نوێنەرانی هاوبەشی کوردستان و ئازەربایجان .ئەوان لە ٨ى گواڵنى ١٣٢٥گەشتبوونە تاران هەتا لەگەڵ بەرپرسانی تاران کۆببنەوە بەشدار بووانی ئەو شەرە پێشمەرگەکانی ئێلی بارزانی و ئەفسرانی باشووری کوردستان بوون و هێزی پێشمەرگە سەرکەوت و ژنراڵ حەمە رەشید خانی خان قادرزادە لە نامەیەکدا کە بۆ پێشەوای دەنێرێ ،دەنوسێت: بیری خوێندکار ،ژمارە 23
86
رێبەندانی 1391
"لەو شەرەدا زیاتر لە ١٠٠کەس لە هێزی ئێران کوژراون و ٣٩کەس بەدیل گیراون و هێندێ تفاقی جەنگی دەست کەوتووە"١7 ژنرال حەمە رەشید خان هەر لەو نامەیەدا داوای کرد کە ئەفسرانی هێزی بەشدار بوو لەو شەرە و یارمەتیدەرەکانیان پلەیان بەرز بکرێتەوەو لە الیان پێشەواوە خەاڵت بکرێن .ئەو کەسانەی کە داوای خەاڵتیان بۆ کرا بوو بریتی بوون لە : میرحاج،بەکر حەوێزی ،مستەفا خۆشناو ،وەهاب ئاغا و یارمەتیدەرەکانیان :محەمەد ئەمین میرخان ،مامەند مەسیح ،ساکۆ ،خۆشەوی خەلیل رۆژی ٢٥گواڵنی ١٣٢٥لە ناوچەی سەردەشت لە نێوان هێزی کوردستان و سپای حکوومەتی تاران شەر روودەدات و کەسێک بەناوی سەعید بەگ دەکوژرێت. لە رۆژی ٢١جۆزردانی ١٣٢٥نوێنەرایەتی کورد_ئازەربایجان لەگەڵ نوێنەرانی حکومەتی تاران لە تەورێز بۆ جاری دووهەم دادەنیشن .لەو دانیشتنەدا پێشەوا قازی محەمەدیش بەشدار دەبێت .لە رۆژی ٢٥جۆزردانی ١٣٢٥دا .هێزی ئێران بە سەرکردایەتی حاجی عەلی رەزمئارا کە فەرماندەی هەموو هێزەکانی ئێران بوو ،هێرش دەکاتە سەر هێزی پێشمەرگەی کوردستان و شەرێکی قورس لە ناوچەی مامەشا و میرەدێى سەقز روودەدات لە قۆلی مامە شا کە پێشمەرگەکانی ئێلی بارزانی شەر دەکەن خۆشەوی خەلیل و ١٠کەسیتر بریندار دەبن بەاڵم برینی خۆشەوی خەستر دەبێت .خۆشەوی بۆ چارەسەری برینەکانی دەنێردەرێتە تەورێز پاش چوار رۆژ لە بەر قوڵی برینەکانی لە تەورێز شەهید دەبێت. تەرمەکەی خۆشەوی خەلیل دهێندرێتەوە مەهاباد و لە گۆرستانی مەالجامی دەینێژن. لە قۆڵی میرەدێش کە پێشمەرگەکانی ئێلی فەیزواڵبەگی شەر دەکەن محەمەد ئاغای شقۆیف شەهید دەبێت. لەو شەرەشدا ٥٠٠کەس لە هێزی ئێران دەکوژرێن و ٢٥٠کەس بریندار دەبن و دو تانک و دوو فرۆکەی هێزەکانی ئێران تێکدەشکێندرێن١8. سەرپۆلی دوو محەمەدی نانەوازادە فەرماندەی هێزەکانی ناوەندی حیزبی دێمکرات رۆژی ٢٥پوشپەری ١٣٢٥بە هۆی کەوتنە خوارێ فرۆکە شەهید بیری خوێندکار ،ژمارە 23
87
رێبەندانی 1391
دەبێت19. ئەو چوار کەسە لە سەردەمی کۆماری کوردستاندا شەهید بوون. لە پاش ڕووخانی کۆماری کوردستان هاتنی هێزی ئێران بۆ مەهاباد چەند کەسیتر بە تاوانی فەرماندەهی هێزی پێشمەرگە لە سێدارە دەدرێن ،ئەوانەش بریتین لە : ژنراڵ حەمە حوسێن خانی سەیفی قازی رۆژی ١٠خاكەلێوەی ١٣٢٦وەک وەزیری هێزی میللی لە سێدارە درا. حامیدی مازوچی ،رەسوڵی نەغدەیی ،عەبدواڵ روشنفکر و محەمەد نازمی وەک ئەفسەرانی هێزی پێشمەرگە رۆژی ١٨خاکەلێوەی ١٣٢٦لە مەهاباد لە سێدارە دران. ئەحمەد خانی فاروقی ناسراو بە ساالر کە فەرماندەی شەری میرەدێ بوو رۆژی ١٨خاکە لێوە ١٣٢٦لە سەقز لە سێدارە درا20. هەروەها رەژیمی عێراق رۆژی ٢٨جۆزەردانی ١٣٢٦چوار ئەفسەری کۆماری کوردستانی (کە فەرماندەهی شەری سالح ئاوا و مامەشای سەقزیان کرد بوو) لە سێدارە دا :مستەفا خۆشناو ،خیێرواڵعەبدولکریم ،محەمەد محمود قودسی و عیزت عەبدولعەزیز21. هێزی پێشمەرگەی کوردستان لە ماوەی دەسەاڵتداری کۆماری کوردستاندا دوو دانیشتنی نیزامیان بووە: یەکەم دانیشتن لە ٥جۆزردانی ١٣٢٥بووە و سەرۆکی شاندی کوردستان عزت عەبدولعەزیز بووە ٢2.لەودانیشتنەدا هیچ رێکەوتنێک ئیمزا نەکراوە. دانیشتنی یەکەم لەگەڵ شەری مامەشای سەقز هاوکات بووە. دووهەمین دانیشتن لەگەڵ فەرماندەرانی هێزی ئازەربایجان و لە ٢٤رەزبەری ١٣٢٥بووە لەو دانیشتنەدا رێکەوتنێک لەگەڵ ئەو هێزە واژۆ کراوە کە لە ٧ خاڵ پێکهاتووە و ناوی رێکەوتنەکە "کۆمسیونی دیفاعی مشتەرەک"ە ٢3. نێوەرۆکی رێکەوتنەکە لەسەر چۆنێتی پێکهێنانی هێزی هاوبەشی کورد_ئازەری بووە. ئەو رێکەوتنە بە هۆی بریاری بەرنگارنەبوونەوەی لەگەڵ هێزی حکومەتی ئێران هەڵوةشایەوە. هێزی پێشمەرگەی کوردستان لەگەڵ هاتنی هێزی ئێران بۆ ناو شاری مەهاباد بیری خوێندکار ،ژمارە 23
88
رێبەندانی 1391
لە رۆژی ٢٦سەرماوەزی ١٧( ١٣٢٥دێسامبری )١٩٤٦واتە هاوکات لەگەڵ تێکچوونی حکوومەتی کوردستان هەڵدەوەشێتەوە. سەرچاوەکان: :١رۆژنامەی کوردستان ژوومارە ٦٥ :٢ر.کوردستان ژ١٠ :٣ر .کوردستان ژ١٤. :٤ل ١٧٧حکومەتی کوردستان ،کورد لە گەمەی سۆڤیتیدا ،نەوشیروان مستەفا ئەمین ،سولیمانی ٢٠٠٦چاپی دووهەم :٥ل ١٧٢حامیدی گەوهەری ،کۆماری کوردستان ،هەولێر ٢٠١١چاپی یەکەم :٦ل ١٨١حکومەتی کوردستان ،کورد لە گەمەی سۆڤیتیدا ،نەوشیروان مستەفا ئەمین ،سولیمانی ٢٠٠٦چاپی دووهەم :٧ل ٤ر کوردستان ژ٦٦. :٨ل ٤ر.کوردستان ژ٥٤. :9ل ، ١٨٠حکومەتی کوردستان ،کورد لە گەمەی سۆڤیتیدا ،نەوشیروان مستەفا ئەمین ،سولیمانی ٢٠٠٦چاپی دووهەم :10ل ٢.ر.کوردستان ژ ٦٨ : 12&١١ل ٤ر.کوردستان ژ ٥٤ :13ل ٩٣کۆماری کوردستان ١٩٤٦ویلیام ئیگڵیتن جۆنز و .محەمەدی سەمەدی، نادیار :١4ل ١٣٩کوردەکان ،حەسەنی ئەرفع ،وەرگێرانی حامید گەوهەری ،چ دەزگای وەرگێران ،هەولێر ٢٠٠٧ :١5ل ٤ر .کوردستان ژ١. :١6ل ٣ر.کوردستان ژ ١٢ :١7نامەی ژ ٢٤_ ٢٢.دەوڵەتی جمهوری کوردستان ،نامە و دۆکۆمێنت، محموودی مەالعێزت ،سۆێد ،ئازاری ١٩٩٢ بیری خوێندکار ،ژمارە 23
89
رێبەندانی 1391
: ١8ل ٢ر.کوردستان ژ٦٦ :١9ل ٤ر کوردستان ژ٦٨. :20ل ٥٥٥_٥٤٧زندگی سیاسی قوام السلطنە جعفر مهدی نیا چ ٢تهران تابستان ١٣٦٦ :21ل ٤١٤کۆماری کوردستان ،حامیدی گەوهەری چ هەولێر٢٠١١ :٢2ل ،١٩٩حکومەتی کوردستان ،کورد لە گەمەی سۆڤیتیدا ،نەوشیروان مستەفا ئەمین ،سولیمانی ، ٢٠٠٦چاپی دووهەم :٢3ل ٢٠٩حکومەتی کوردستان ،کورد لە گەمەی سۆڤیتیدا ،نەوشیروان مستەفا ئەمین ،سولیمانی ، ٢٠٠٦چاپی دووهەم
بیری خوێندکار ،ژمارە 23
90
رێبەندانی 1391
ȅǁƢǷƚǯ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ǺȇŚNj ȆǰÈȈǻȁƨƻ È DZƢƫ ȆǰÈ ȈǻȁȂƥơǁ ȁ ȅƽƨŧƨƟ ǁƢȈNjȂǿ
91
È ňƢǯƨǗǁƨǸnjȈƯ ƨƥ ƨǯ È ȅƨǯƨȇ ƨdz ǭƨȇƨǗǁƨǸnjȈƯ È ƨƥ ĸƧƽ DZƢȇƨƻ ȁ ǩȁƧǃ ȁ ȅƽƢNj ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁȁȂȀŦ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȆȇǂǗǁƨƥ ļƧǁơǃƧȁ ǵơȁƧƽǁƨƥ ȁ ǮȈǻƢǯ È ǂÊ Ǘ ƨƫƢǯƧƽ ǶdzÈ ƽ ȁ ǍǂǗƧƽơƽ ǵƨƬLJƨƳ ȅƢƯƢƫǁƨLJ ȆNjƚƻ ǎnjȈǯƧƽ ƨLj ȈÈ ǴÈ ƥ ȅƽơǃƢƟ ŖƻƨƬȈƯ řȈNj ňƢũƢƟ ȁƧǁƨƥ ȁ ƩƢǯƧƽ ƨư ǴÈ ǯ È È ȅƨǯƧǁƢǷƚǯ ƨǻƢǫƢƫ ňƢǯƨǗǁƨǸnjȈƯ È ƨdz ǭƨȇ NJȈǼǷ ƽǂǯƧƽ ǵǃƨƷ ŖƻƨƬȈƯ ȁȂǯƧȁ ƽƢƥƢȀǷ Ƨƿƙǁ ȁƨƟ ǵƨȇƢƥ śǛƢǻ ļȉƨǿƿƙǁ ȆǷƧƽȁƨƟ È ȅƨǴƦȈǫ ƧȁȂƦƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȆdzÈ ƽ ƧȁȂƦƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ǹƢȇȁȁǁ ƧȁƨȇƽƢNj ƨƥ ǹƢǯƧƾǧƧȁ ȁ ƨǓǁƢƯǁơȂǓ ňƢǯƧƽǁȂǯ ȆLJƢȈLJ ơȂȈǿ ȅƙǂǓ ȅƧȁƨǻƽǂǯƽƢȇ ƨƥ ƨǯ ȆȇȁȁǀȈǷ ȁ ƧǁȁƨǗ Ȇǰ ȇÈ ƿƙǁ ƽǂǯƧƾȈƫ È È ƩȂǰnjƯƧƽ ǹƢŶƢǯƧǁÊ ȁƢƥ ȁ ȅȉƢƟ ňơǂǰdzÈ ƨǿ ȅƿƙǁ ƨƫơȁ ǹơƾǻƨƦȇÈ ǁ ȅÏ ȁȁƽ ȅƿȁǁ ȆdzÈ ƨƥ ǮȈǯƨȇ ƽƢƥƢȀǷ ƨdz ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨ dzÈ ȁƧƽ ƨdz ƽǁȂǯ ȆȈǻƢǸƬnjȈǻ È ƨǯƨȇƧȁƨƫƨǻ ňơƽƚƻǁƨƥ ȁ ǹȁȂƥơǁ ňƢǯƨȈȇȁȁǀȈǷ ƨ È dzÈ Ƣƻ ǺȇǂƬǘǼȇǂǗ ƨdz ȁ ȆǸȇÈ ǁƨǿ ňƢƫƨdzÈ ȁƧƽ ȅƨǻơǃơȂźƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ȅǁƢȇ ļǁƢǯ ǵơȁƧƽǁƨƥ ƨǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȅǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjȈƯ ƨǯ ƨȈǻ ǁȁȁƽ ƧȁȂƥ ļƨ dzÈ ȁƧƽȂȈǻ È È ƨǯ ǎƦȈǻơǃ ȅƨdzÈ Ƣƫ ƨȈȈƬLJơǁ ȁƨƟ ǵƧƽȁƨƟ ǁƨǿ NJȇ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňǃƨǷ ȆNjƢƟƽǁƨƥ ȁȁƽ ǹơƚȈǻ ƨdz ȅƨǯơȁƢLJ ƨƫƨ dzÈ ȁƧƽ ȁ ƩƨǴǴȈǷ ȁ ȁƨƟ È ȁȂǴũƢǫ ǹƢŧƧǂÊ dzƙƾƥƨǟ ǁƚƬǯƙƽ ȆǓǁƨǗƨƟ ǹơƽƨǷƧƽǁƨLJ ȁƨƟ È ƧǂȇǃƧȁ ȆdzÈ Ƨƽ ơƽ ȅƽơǃƢƟ ȅȁƢǼȈƯ ƨdz ƩƢƥƨƻ DZƢLJ DzǓ ȆǯȁȂƫǁƨƯ ƨdz È ĺDŽȈƷ ȅƙǂÊ ǷƨƟ ňơǂȇÈ ƽƢǯ ǁƧƽƨǫ ƨƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǯƧƽǁȂǯ ǮȇÈ ǁƢǷƚǯ ǹƢȈȈǻơȂƫ ǹơȁƨƟ ȆǓƨǯ ǹȁȂƥƨǻ ơǃƧǁƢNj ȁ ƢǗƢƟ ƩơǂǯƚŻƽ ljƢƯ ȁ Ƨƿƙǁ ȁƨƟ Ƣƫ ƨǯ ǺȈǼƥ ƩƢȈǻȂƥ ƩǁȂǯ ǹƨǷƨƫ ȁ ƨǰǔǗ ƾǻƨǓǁƨǿ È ơƽ śǛƢǻ ļȉƨǿƿƙǁ ȁȂǷƨǿ ƨdz ȁȂƥ ȆdzÈ Ƣȇƨƻ ȆǰȈǷƨƬLjȈLJ ljƨǷƧƽ ȁƨƟ È ƨǯ ƽǂǯƧƽ ƧȁƨȈǸƬLjȈLJ ǺȇǂƫȁȂƫȁƨǰnjȈƯ ƨƥ ȅǃƢǻƢNj ƨȇƨǓȁƢǻ ȁƨƟ ȁ È ňƢƬLJƧƽƨƥǁƢǯ ȁ ǹơǁƨƦȇÈ ǁ ƨƬLJơǁ ȁȂƥ ƨƫȁȁǂNjƨǷ ļƨǻƨƬdzÈ ƨLJ ȆǸƬLjȈLJ ȅƧƿƙǁȁƨƟ ňơǂȇÈ ƽƢǯ ǁƧƽƨǫ ƨƥ ƨǘǻƧǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ơǃƧǁƢNj ȁ ƢǗƢƟ ļƨȈƬLJƨƥƨǷ ȁȂǴũƢǫ ƽ ƨǯ ƩơǂǯƚŻƽ ĺDŽȈƷ È ƚƥ NJȈƯ ȈƯ ǍǂǯƢǻ ƨȇƧȁƨƟ ȅƨǯƨȈȈƬLJơǁ ǵȉƨƥ ǺƥȁȂƥƨǻ È DZƢLJ ÎÍ ȅǁƧȂ È ǹơȂȈǻ Ȇ ǂÊ ǷƨƟ ňơȂȈƯ È dzÈ ƢLJ ÐÍ Ƣƫ ÏÒ ƨǯ ȅƧȁƨƥ ƩƢǘƥ Ǒ śǼȈƥ ǁƢǯƨƥ ƙ È È 1391 رێبەندانی 92 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁ ƩƢȈǻƢǰǸȈƟ ļƨȇơƾǻƨǓ ȁ ļƨȇƢǻƚǓ ŅƨǗǁƢǯƚǿ ǁƨƥ ƨdz NJȇȁƨƟ ƪȈƥ È ȁ ƧƽǁƧȁǁƨƯ ȁ ȅǁƢȈǻơǃ ňƾǻƢȇƨǗ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ ȁ ȅǁƢȈǻơǃ řƫȁƨǰnjȈƯ È ơƽƧǂȈdz ƨǰȇƧȁƨƟ ǵȉƨƥ ƾƬǿ ȁ ƧƽǁƧȁǁƨƯ ňơƾ ȈƯƨNjƨǗ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ È È ȅƢǗǁƧƽ ƨȇƨƬLJǁ ȁƨƥ ļƨȇȁȂƬLjȇȁ ȁȂǴũƢǫ ƽ ƨǯ ƨȇƧȁƨƟ ƨǘǼȇǂǗ ƪnjƯ ǁƨLJ ƨƫƢş ƨƫƨƥƢƥ ȁƨƟ ňơǂǗƨǼƻƧǁ ƚƥ ƨǼƻƧǁ ơǁÊ ǃ ƽǁȂǯ ȆNjƚƻ ňȁƨƻ º ŖLJƧƽ ǂȇÈ ƿ ƨdz ƨǯȂǻƨǿ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȁȂǯƧȁ ǁƨǿ NJȈǷƧƽ ȁƨƟ ňƢƬLJƽǁȂǯ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ ǹơǂȈƟ ȆǯƢƻ ƨdz ȁȂƥ ȁơǁƽǂ ȇÈ ȁȉƨǿ ȆǰȈNjƨƥ ơƽ ǹơǂ ȈƟ È È È ƨȈȈǻơȁǂÊ ǻƢȇƧƽ ƧȁƨȈȈǼǷƨƟ ȅƨǘǻơȁǁ ƨdz ȆǷơȁƧƽǁƨƥ ƨƥ ǹơǂȈƟ ȆǷƧƽȁƨƟ È ǹƢȇƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȅǃƢƥǁƨLJ ȅǃơǂǷƢƟ ȁ ļƨȈȈǼǷƨƟ ȅǁƚȈƫ ƨƥ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƧȁȂƦƬLjƻ ȅƽǁȂǯ ƢƬLjȈƟ È ȁȂǯƧȁ ǁƨǿ NJȇƨƻƙƽȁǁƢƥ ȁƨƟ ƽǂƥƧƽ ȅƚƻ ŖLJƧƽ ƨƥ ȁƢųȂǗ ȆǰȇÈ ǁƨLJƧǁƢǓ ƨdz Śƥ ƨǯ ƧȁƨǰȈƫƨ È dzÈ ƢƷ ǵȉƨƥ ơǁÊ ƨǗƧƽ ƩƨǧǁƧƽ ƨdz ȅƽǁȁ ƨƥ ƽǁȂǯ ljƨƬLJƨƥƨǷ ǵƨƟ ƚƥ ƧȁƨƫƢǰƥ ȅǁƢǷƚǯ ȅȁȁǁÊ ƨƥȁȁǁ ǮȈǻȁƨƻ ȁȂǯƧȁ ƽǁȂǯ ƨǯ ȁȂƥ ƧȁƨƟ ƨǯƨȈȈƬLJơǁ È ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƾǻơǁǃƨǷơƽ ƨȇƚƥ ǁƨǿ ƧȁƧȁȂƥ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƨdz ƧȁƧƽǁȂǯ ȅƧȁƨƫƨǻ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ ȅȁƢǻ ƨƥ ǹơȂƳ ȆǯƨȇȉƢƟ ňƽǂǰdzÈ ƨǿ ơƽȁȂƥǁơƾNjƨƥ ȅǁƧȁƢǷƨƳ ȁ ňƢǸƬnjȈǻ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȅƨǼȈƥƢǯ ȅǁƨLJ ǁƨLJ ǁƢǷƚǯ ļȉƨLJƧƽǂȇÈ ƿ ȅƨǓȁƢǻ ȆdzÈ ƙǂƬǻƚǯ ȁ ȅǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ǖǻƢǷ ÎÎ ȁ ǺȈÈ ǧÊ ǂdzÈ ƽ ȁ ǺȇŚNj ǁƙǃ ȆǰȈǻȁƨƻ ƧȁƨȈȈ ȈƳƚƻ ňƢƬLJƧƽƨƥǁƢǯ ǹƨȇȏ ƨdz È È ȅȉƢƟ ȅǁƨƦȈLJ ǂ ȇ ƿ ƨdz ȅƽǁȂǯ ňƢǸƬnjȈǻ ȅƽȁȁǂLJ řƬLjȈƥ ȁȂƥ È È ƨdz ǹƾǼȇÈ Ȃƻ ȁȂƥ ǮȇÈ ƽǁȂǯ ȁȂǷƨǿ řȇŚNj ȆǰȈǻȁƨƻ ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ È ǵȉƨƥ ƾƬǿ ȁ ƧȂȈNj È ǹƢǷƨǿ ƨƥ NJȇƽǁȂǯ ňƢǷǃ ƨƥ ơƾǻƢǯƨǻƢşƢƫȂǫ ȁ ƽǂǯ ȆNjǂȈǿ ơȂdz ȅƚƥ ǭƧȁ ȅƾǻƧȁƢǻ ļƨȇƢNjƢƯ ļƨ dzÈ ȁƧƽ ȁƢǯƢǻ ƨdz È ȁ ƩǂǗ ȅƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȁ ǹƽǂǯ DzȈnj È ȈƯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢǯƧǁȁȂǼLJ È ƨǻƢȈǻƢȇƨƥ ȆǰȈǻȁƨƻ ƨdz ǹƢǻơŚƳȁǁƧƽ ļǁȁ ƨƫǁȁ ƨƥ Ȇǰ dzÈ ƨƻ ǭƨȈȈǻƢȇƨƥ È ơƾȈƫ ňƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨ dzÈ ȁƧƽ ȅƨǻƢƯƧǁÊ ƚǗ ȁƨdz ǹƢȈƬȇƽ ǹƢƬLJƨǿ È ƨdz ňƢȈȇÈ ǁÊ ȁƢǿ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ Ǎȁƨdz ǁƨǿ ơǂǻƨȇƨǗơǁ ƽǁȂǯ ȁ ơǁÊ ǃ Ƨȁƨǧƚƻ ȁ Džǂƫ ƨƥ ƽǁȂǯ ňȁƨƻ ơƽƧǂȈdz ƨƫơȁ ǹȁơǁƽ ǁơƽ È 1391 رێبەندانی 93 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƩȁƨǰȈdz ňȁȁǁƧƽ ňơǂǗ ȁ DžǁȂǫ Ȇǰ ȇÈ ǂƥƧǃ È ƨǻơǁÊ ǃ ǹȁƨƻ ȁƨƟ ȅǁƨǘȇǁƢǯ º ƨȈȇƾǻƨŤƨƦȇƢƫ ǹƧȁƢƻ ǮȈǛƙǂǷ ǁƨǿ ȁȂǯƧȁ NJȇƧȁƨƫƨǻ ȁ DZƨǗ È ȅǁȁȁǁǂǣ ňƧȁƢƻ NJȇƧȁƨƫƨǻ ȆǸƬLjȈLJ ƨǻơȁƨdz ƨǻƢǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ Ƨȁƨƫƨǻ ļƨȇƢLJƨǯ ȁ ƩȉƨLJƧƽ ȅƨǘǼȇÈ Ȃǻ ȅƚƻ ƩƨǴǴȈǷ ƨƫơȁ ƨȈȇƧȁƨƫƨǻ ňƧȁƢƻ ƨƥ ǹƢȇƚƻ ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ňƢǷơƾǻƨƟ ƨǯƨȇƢǘdzÈ ƨǷƚǯ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ ȁ ȆǰȈǸƬLjȈLJ ȁ ƩƨǷȂǰƷ ƨdz ƨƫƨƦ dzÈ ƨǿ ǺǻơǃƧƽ ƩƨǷȂǰƷ ȁ ŖnjǗ ļȉƨLJƧƽ È ǹƢȈǗ ƩƨǻƢǻƨƫ ƧȁƨȈȇǃƚLjdzÈ ƽ ƨƥ ǮdzÈ ƨƻ ƨǰǻȁȂǓ ơƽ ŅƨǗ ȁ ǮȈƫơǂǯƚŻƽ ňƢǸƬnjȈǻ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȁǂǣ ȁ ļƨȇƢLJƨǯ ȁȂǯƢƫ ǹƧƽƧƽ ǺȇÈ Ȃƻ ȁ ǺƥƧƽ ƧƽƢǷƢƟ ơƽ ǮȈƫơǂǯƚŻƽ ȆǯƨȇƨLJƙǂƯ ƨdz ǹơȁƨƟ ǹDŽȇÈ ǁƢưƥ ǹƢȇƚƻ ǹƢȇƚƻ ȅƧǁƢǓ ơƽ DžȁȂǻƧǁƢǓ ňƽǂǯ ǹƢnjȈǼƬLJƧƽ ȆǯƨȇƨLJƙǂƯ ƨdz ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȆǰȈƫȉƨLJƧƽ ňƽǂǰǻƢnjȈǼƬLJƧƽ ƨƥ ƨƫơȁ ǹƨǯƧƽ ǹƢnjȈƬLJƧƽ È ơƾǻƢȈȈǻƢǸƬnjȈǻ ļȉƨLJƧƽ ǁƨƦǷơǁƨƥƨdz ǹƢȇƚƻ ƚƻȁƨƬLJơǁ ňƢǸƬnjȈǻ ȁ ǺǻơǃƨƟ ǁƢȈLJǂƯǁƨƥ ƨƥ ŚǗơƽ ŖLJƨƥƨǷ ƨƥ ǺǷƿȁƽ ǮȈƫƢǯ ƧǂǗƨǼ dzÈ ƨǿ ƢNjƢƷ ȆǯƨȈȈƬLJơǁ ƧȁƨƟ È ƨƥ ȆǸǯȂƷ Džƨǯ ƩơƽƢǻ ƢǘȇÈ ǁ ƩƢǯƧƽ ljǂȈǿ ňƽǂǯ È ǮȈǻƢǸƬnjȈǻ È ȁơǂǯŚǗơƽ ňƢǸƬnjȈǻ ȅƨdzÈ ȁȂƳ ȁ DŽȈǿ ȅȁơȁƨƫ ǎƥƧƽ ȁ ƩƢǰƥ ơƽǁƨLJ ƨƥ ƢȈǻƨƫ NJȈǻƢǸƬnjȈǻ ƨƥ ǹƢǼȈƟƢƻ ȁ ljƢƳ ƨƫơȁ ƪȈƥ ơƽ ŖLJƧƽ Ǻƥ ƨdz ǹDŽȇÈ ǁƢưƥ ǹƢȇƚƻ ǺǻơȂƫƨƟ ǹȁȂƥ ơƾƫƨǷDŽƻ ƨdz ȁ ļƨȇơǁƨǯƚǻ ȆNjƚǻǂǯ ȁ ƨǻȐȇȂǯ ȆǰȈǧƢǷ ȇÈ ǁƢƯ ƨǻƢȇȂȈǻơȂƫ ǹơȁƨƟ ƨƫơȁ È ȁ ȆȇƨƬLJƨƳ ȆǰȈǻơǁDŽ È ȁ ȋƢǷ ňƧȁƢƻ ǹơȁƨƟ ƨƫơȁ Džƨƥ ȁ ǹƨǰƥ ǁƨƥƨƬLJƧƽ ļƨȇơǁƨǯƚǻ ȅƨƥǁƙǃ ƨdz Ƨǂǘƥ ȁ śǻ ǹƢȇƚƻ ļƨǷơǁƨǯ ȁ ƩƨǧơǁƨNj ȁ ļƨȇƢLJƨǯ ňƾǻƢŭƨLJ ƚƥ ǺȇÈ ǂdzÈ ƢǷƧƽơƽ ǹƢǯƨȈȇƙǂǷ ƨƻƨȇƢƥ ȁ Ƣǿƨƥ ȅǁƙǃ Ƨǁƨǿ ƧȁƨƫƢǿ Śƥ ǵ ǂȈǴƬȈǿ ǦdzƙƽƢƟ Ȇǯƨȇƨƫȁ ƧǁƨǼ ȈȀǷǁƨNj ƨȈȈƬLJơǁ ȁƨƟ È È ȅȏ ǹƢǯƨǛƙǂǷ ǺȇǂƬȇǂÊ ȇÈ Ȃƻ ȁ Ǻȇǂƫ ƹǂǻ ǎƥ ȅǁƢȈLJǂƯ ȆǷȉƧȁ ƨdz ȁƨƟ ƨdz ƨǯ ȅƨǻƢLJƨǯ ȁƨƟ ƧȁƨƫơƽƨƟ ǵȉƧȁ ƢǿƧȁƢƟ ǹȁȂƥ ǮȈǻƢLJƨǯ ƨǓ ƚƫ È ǵȁơƽ ǹƢȈȈƫƨǷǁƢȇ ơƾǻƢȇƨǯƨǻƢǸƬnjȈǻ ňƽǂǯŚǗơƽ ļƢǯ ǹƨȇȏ ƨdz ƧǀȈǷ È ƨdz ƨǯ ƨȇƨǻƢǻƢǸƬnjȈǻ ȁƨdz ǭƨȇ NJȇƨǸȈƟ È ňƢǸƬnjȈǻ 94 1391 رێبەندانی 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅƧȁƨnjȈƯ Ƨǁƨǿ ȅDŽȇǁ ƨdz ƨǸ ȈƟ ȅƧȁƨƫƨǻ ȁ ƨȇƨǯƚƯƨǓǂ ȇÈ ƿ ƧȁƨǻƢǼǷƿȁƽ È È È DZƢLJ È ǹơƽƨLJ ȅǃƢǻƢNj ȁ ƨǻƢȀȈƳ ňƢǯ Ƨȁƨƫƨǻ ǺȇǂƫǂÊ ȈǘNj DZƚǯ È ǁÊ ƚNj ǁƢƳ ǁƙǃ ƨǯ ǮȈƫƨǴǴȈǷ ƨȇƨǿ ňơƽƚƻǁƨƥ ȁ ƩƢƥƨƻ ȁ Ǻȇǃƨƥƨǻ ȁ ǹơƽƨǻ È ǹȁƢƬLjȇÈ ȁơǁ ơƽ ǹơǁƨǯŚǗơƽ ňơǁƢƥƨǴdzȂǗ ȅǂǗƢƟ ǂȇÊ ƿ ƨdz ňơǂÊ ȈǘNj È ǁÊ ƚNj ƨǼǓƧƽ ȅǁÊ Ȃǯ ȁ ǒǯ ơƽ ƩƢƥƨƻ ƨdz ƨǯ ǮȈƫƨǴǴȈǷ ǹȁȁƽǂǷ ƧȁƢƯƨƥ ȁ È ļƨȇơƽǂǯǁƨLJ ȁ ļƨȇơǂȈǷ È ǭƨȇ ǭƧȁ ȅȁƢȈƯ ȁ ǹƿ ȁ ƧȁƧǁƨǘǻƨLJ ƩƨǻƢǻƨƫ ȁ Ƨǃǁƨƥ ȆǰȇÈ ǁȁȁǂǣ ňƧȁƢƻ ǹǂǗƨƟ ƚƬLJƨƟƧȁ ȅǁƨƦȇÈ ǁ ȁ ȆǰȈǻȁƨƻ ƽǁȂǯ ơƽƧǂȈdz È È ǵȉƨƥ ƢǯƢǻ Ǎȁƨǻ ǁƨLJ NJȈǻƽǂǷ Ȇƻǂǻ ƨƥ ȆǯƙǁƨLJ ƨȇƨǿ ȅȉƢƟ ƨǯ ǮȈǻƢǸƬnjȈǻ ǹƧȁƢƻ ƧȁȂƦƥ ȁȂƦȇƽ ȆNjƚƻ È ȁ DŽȈǿ ǹƧȁƢƻ ƨȇƨǿ È ǹƧȁƢƻ ǮȈƫơǂǯƚŻƽ ȆȇǁƢǷƚǯ ȆǰȈǸƬLjȈLJ È ȆǰȈƫƨǷȂǰƷ ňƢǯƨƫƧǁơǃƧȁ ǹƧȁƢƻ ȆȇǂǗǁƨƥ ļƧǁơǃƧȁ ȁ ljƨƫǁƨƟ È ơƾȇƚƻ ňơƾdzÈ Ƣȇƨƻ ƨdz ǹƢȇƽǁȂǯ NJȇƨǻƢǷƨƟ ƨȈȈǻƢǸƬnjȈǻ ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ȅƨǻơȁƨƟ ƨȈǻ ǂƬǷƨǯ ƨǰȇƽ ňƢƫƨǴǴȈǷ ƨdz ȆǔȈǿ ƨǯ ǮȈƫƨǴǴȈǷ ƧȁȂƥƽǂǯ È È ļƨǴǴȈǷ ȁȂƥƢǼȈǿ ǹƢȈȈƬLJƧƽƨƥ DZƢLJ ǹơƽƨLJ ȁ ǹƢȇƧƽ ƨƥ ƨǰȇƽ ňƢƫƨǴǴȈǷ È ƩƨǴǴȈǷ ơƽ ȆȈƬLJơǁ ƨdz ƨƫơȁ ȁȂƦƬnjȇƨǗ ȆȈƯ ơƽ ǵƨǯ ȆǯƨȇƧȁƢǷ ƨdz ƽǁȂǯ È ȆǯƨȇƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ƨǯ ǭƨȇ ǮȈǠȈǫơȁ ȅǂǷƨƟ ƚƬǯƢǨȇƽ ǁƨLJ ƧȁȂƦƫȁƨǯ È ȁȂƥƨǻ ƪnjƯ ƨdz ȅƨǸǯȂƫ ȁ ǂÊ Ǔ ȆǰȈǻȐƯ ȁȂƥƨǻ ƚƥ ȅƨǻƢȈȈƬLjǻơǃ È ƩƨǻƢǻƨƫ ȁȂƥƨǻ ȅƚƻ ȅȁȂƫƢǿơƽ ƚƥ ȆȇƧƽǂǯ ȁ ŖLjǻơǃ ȆǯƨȇƧƿƙǂƯ ȁȂƥƨǻ ȆnjȈǻƢǯƨǻơŚƳ ȁ ǁƨƥȁȁǁȁƧƽ ƚƥ ȅƨǻƢȈLJƢȈLJ ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ȁȂƥƨǻ ǃƚdzÈ ƢƟ ȆƻƙƽȁǁƢƥ ƚƥ ȅǂǗǁƨƥ ȁ ȅǁȁȂƥƢƟ ȁ ǹơǁDŽȇÈ ǁƢƯ ȆǰȈǻȐƯ È ȅǃơȂźƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ļƨdzÈ ȁƧƽ ňƢǯƧDŽȈǿ ȅȁƢǯƢǻƨdz ȅȁƨǻƢnjǯ ljƨȇƚƥ È È ǮȈÈ dzƨǷƚǯ ȁ ƢǰȇǂǷƨƟ ȁ ƢȈǻƢƬȇǂƥ ȅƨNjƧǁÊ ƨǿ ǁƨƦǷơǁƨƥ ƨdz ƩƨȈȈǛƚLJ È ļƢǯ ȁƨƟ ňơǂȇǃƧȁ ǭƙǁƨLJ ƨǻƨƬdzÈ ƨLjdzƚǷơȁƨǫ ȆdzÈ ƨǓȁȂƯ řȈÈ dzÈ ƨƥ ȅƾǻƧȁƢǻ ļƨdzÈ ȁƧƽ ňƢǯƧȂȇÈ ǂÊ ưNj ȁǂÊ Nj ƧDŽȈǿ řƫƢǿ NJȈǻƢNjƢƯ ȁ ơƽ ǹơǂ ȈƟ È È ǹƨȇȏ ƨdz ǹƽǂǯƨǻ ȅǂǗǁƨƥ ȁ ƽƢƥƢȀǷ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ŖƻƨƬȇƢƯ ƚƥ ƨdz ƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƨȈȇǃơȁȏ ȁ ȆǷƢƻ ȁƨdz ǹƢnjȈǻ ƧȁƧƽǁȂǯ ơƽƧȁƧƽǂǯ ȁȂǯƢƫ śȈǻơƽ ǁƨLJ ƨdz ǹƢȈǰǷƢǫ śǼȈƦƥ ǹƢǯƨȈȈƬLJơǁ ƨƬLjȇȂȈƯ È È ǹƨǰƥ ǍȂƫȁƢƫ ǹƢǯƨȈȈƬLJơǁ ƧȁƨǻƢǼȈƦǠȈǫơȁ Ȇǰ ȇÈ ȁƢǓ ƨƥ ǹƢŶƢǯȁȂƫƢǿơƽ È 95 1391 رێبەندانی 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǁƨLJ ƨƥ ȆȇƢǷǁƢƫ ƨǨȈƫƢǟ ȁ ǃƚLJ ȁ ƪLJƨǿ ȅƧƽǁƨƯ ƨƥ ȅƧȁƨƟ ǭƨǻ ơǂȈǓƚǯ džȇǂǯ ȅǂƥ ƨdz NJȈǰ ȇÈ ǁƢƳ Ƣƥ śnjȈǰƥ ơƾǻƢǯƨ dzÈ Ƣƫ ƨȈȈƬLJơǁ È È ȁƢǘǻƨǿ ǹƢǷƚƻ ƾƬǿ ȁ ǺLJ śƟƙǂƥ ǹơȁ śƫǁƢǷ DZƾǻơǁ ǹƢƫƢǻƢƳ śǼȈÈ dzÈ ƨǿ ǹƢŶƢǯƨȈȇȁȁǀȈǷ È Ƨȁơƽȁȁǁ ȅƨǻơƾǻƨǷǃƧȁƢƟ ȅƧȁƨǻơƾǰȈdz È ƚƥ È DZƨǗ ƨdz ȅƾǻƧȂ ȈƯ ƨdz ƨǯ ȅƨǻȉƢųƨƳ ƨdz ǂÊ Ư ƢLJƢƥ ȁƨdz ǮȈǯƨȇ ƨnjȈǷƨǿ È È ƧȁƨnjȈƯ ƨƬ È ȇÈ ƽ ňȁȂǔǰȈƫ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ ƩƨƦȇƢƫƨƥ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ È È ȅDŽȈǿ DZƨǗ ƨdz ƨȇơȁƨnj ȈƯ ȅƧȁƨǻȁȂƥȁȁ ǁÊ ƨƥȁȁǁ ļƨȈȈǻƚǓ ȅƨdzƨLJƨǷ È ňơǁƨdzÈ ƚǰȈdz ȁ ȆLJƢȈLJ ȁ DžȁȂǻȁȁǀ ȈǷ ƨdz Ǯ ȇÈ ǁƙǃ ȅȏ ƨdz ƨǷƨƟ ǹơǁƨǯŚǗơƽ È È ǹƢǷȂǰȈƥ ƨǯ ǁƢȈLJǂƥ Ǯ ȇÈ ƾǻƨǿ ňƾǻơƿȁǁȁ ȅƚǿ ƨƫƧȁȂƥ ǵơȁƧƽǁƨƥ ƽǁȂǯ È ŖLjȇȂȈƯ ȁ ƪ ȇÈ ȁƧƽ ȅƚƻ ļƨƦȇƢƫ ȆǷȏƧȁ ljƨǻơǁƢȈLJǂƯ ȁƨdz ǭƨȇǁƨǿ È ňƢǯƧǁƨƥƨdzƨǯ ȁ ǹȂǯ řȈǼǰnjƯ ȁ ȆȇȁȁǀȈǷ ȅ È ǂÊ Ư ȁǂǓ ȅƧȁƨǼȈdzÈ ƚǰȈdz ƨƥ È ȁ ļƨȇȉƨǷƚǯ ƨǻƨȇȏ ȁȂǷƨǿ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƢǰdzÈ ƨǷƚǯ ȅƨǷƧƽǁƨLJ ȁƨƟ ǁƢȈLJǂƯ ȁƨdz ǮȈǯƨȇ ƨǘǻƧǁ ƨȇƨǿ ǹƢǯƧ ƾƬǿ ȁ ȅǁȁȂƬdzȂǯ ȁ ȆLJƢȈLJ È ƨƥ ƪȈƥ È ƪLJƧȂȇƨƯ ȁƢǓǁƨƥ ƨƬȇÈ ǂƻƧƽ ƧȁƧǁƢƦǷƨdz ƨǯ ȅƨǻƢųǁƨLJ ȁ Ƨȁƨǯƨȇƨǘǻơȁǁ ƨdz ƨǯ ƨǰȈƫƨȇƢǰȈƷ ljƨǷƨƟ ƧȁƨȈȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȁǂǣ È È È DZơƾǼǷǂ ȈǷ È DZơƾǼǷ ȁȂǷƨǿ ȅǁƧȁǁƨưǻƢǸƬnjȈǻ ȁ ȅǃơȂƻƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȁǂǣ ǹƚǓ ƨǯ ƧȁƨƬȈǼ ȇÈ ȁȏ ȁ È ȈǰNjƧƽ ơƾǻƢȇƚƻ ƨƥ ȁ ƩƢǯƧƽ ǁơƾǼȇǂƥ ƽǁȂǯ Ȇǰ È ƨƫƢǗƧƽ Ƣƫ ǍŐ Ê ƥ ƢǘȇÈ ǁ ǂƬȈǷȂǴȈǯ ǹƢȇƧƽ ƨƥ ǺǷ ňƢǸƬnjȈǻ ȆǯƙǁƨLJ ǎƥƧƽ È ljƢƯ ȁ ƩƢǰƥ ǹơȁƨƟ ŖLJƧƽơǁ ƚƻ ǹƢNjƢƯ ȁ ǺǷƿȁƽ ȅDŽȈǿ ŖLJƧƽ ǁƨƥ ƧȁƨǼǼȈȀȈƥ ơƽ ȅǃƢƥǁƨLJ ȆǯƨȇƢǗƽơƽ ȁƢǻƨƥ ƨdz ǹƽǂǯ ǵȂǰƷƨǷ ȁ ƨǸǯƢŰ È ȅƨǯȉƢƟ ȁ ƧȁȁƾǻƢȇƨǗơǁ ȅƨǯƨƫƨdzÈ ȁƧƽ ƨǯ ȅƨǼȇÈ ȂNj ȁƨdz ȁ ȅƚƻ ȅƾȇÈ ǃ ƨNjƢƥ ƨǯ ǁƢȈLJǂƯ ƨƬȈƥƧƽ ǹơȁƨƟ ƚƥ ƧȁƨǻƧƾƥ ȅǁơƽ ƨdz Ƨȁȁƽǂǰ dzÈ ƨǿ È ǁƨǗƨǷ ǺȇȁȂƥƨǻ ǁƢǷƚǯ ňƧȁƢƻ ǁƨǗƨǷ ȁȂƥƨǻ ǹƢŤƨdzÈ ȁƧƽ ƨǸȈƟ ǁƨǗƨǷ È ǹƢǷƧȁƧǁƧƽ ȁ ȅǂǗǁƨƥ ļƧǁơǃƧȁ ǁƨǗƨǷ ȁȂƥƨǻ ǹƢŶơǂȇǃƧȁ ȅƨǼȈƥƢǯ ƽǂǯ ȅƧǁƢǯ ȁƨƟ ǹƚǓ ǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjȈƯ ȅƽƨƟ ȁȂƥƨǻ È ǮȈdzƨǗ ƨǯ ƢǯƧƽ Ƨȁƨƥ ƧƿƢǷƢƟ ơƾȈǻƢǯƨƫȁ ƨdz Ǯ Ȉǯƨȇ ƨdz ȁȂǴũƢǫ ƽ È È ƪƻƨƥ ljƨƻǂǻ ȁƨƟ Ʃơƾƥ ljƨȈȇƽơǃƢƟ ȁƨƟ Ȇƻǂǻ ǎƥƧƽ ǍȂƥ ȅƽơǃƢƟ ƧȁƨƟ ƨȇƨƫȁ ȁƨƟ ƨǻƢǸƬnjȈǻ ȁ DZƨǗ ňƢǯƨƻǂǻ ƨƥ ƨdzÈ ƙǁ ňƢȈǗ ňƽǂǯ ƚƥ ňơȂƬǻƢǷƨǻ ƚƥ ƢǼȈȀǰ ȈƟ ƢȇƢƟ Ƨȁƨnj ȈƯ ƨƬ È ȈƯ ǹƢǷǁƢǷƚǯ ƨǯ ƨǸ È È È ȈǼ È ȈǿƧƽ È 1391 رێبەندانی 96 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨǯ ǮȈƫƨǴȈǷ ňƨȇƨǗƨƟ ƧȁƨƟ ƨǷƨƟ ǺȇƧƾƥ ňƢƥǁȂǫ ȆNjƨǯƨǼƬLJơǁƢƯ È ȆdzÈ ƢǷ ȁ ǹƢȈǗ ƨƥ ƪȈƥƨǿ ȆNjƧȁƨƟ ȆȇƧƽƢǷƢƟ ǎƥƨƟ ƪ ȈǻƨȇƨǗƨƟơǁ ǁƢǷƚǯ È È ȁƨƟ ơȁƨnjȈƯ ƚƥ ȁȂƥ ȆǓ ǁƢǯƚǿ ƩƢǰƥ ȅƚƻ ȅƧǁƢȇ ǂÊ ƥ ȁƨdz ȅǂǗǁƨƥ È ȁȂƥƨǻ ƨǰȇƽ ȅƧǁƢǓƢǘȇÈ ǁ ƢȇƢƟ ơƽ ȅƧǁƢȇǂÊ ƥ ǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjÈȈƯ ȅǁƢǓƢǻ ȅǁƢȇǂƥ Ê ǵƨƟ ȆǰȈưLJƧƽ ƚƥ ƨLJƢǼȈƯ È È ǺȇǂƬǻơȂƳ ǹƢLjȇƽ ƨƬLjȇȂȈƯ È ǁƨǿ ơƾNjƧǂȈdz È ȅƨLJƢǼȈƯ ƨdz ȁȂǴũƢǫ ƽ ƧȁƨǼȈǼ Ȉƥ ȁȂǴũƢǫ ƽ ƨdz ǹƢǷƨǯƨLJƢƥ ȅƨNjƨƥ È È ƨdz ƢȈǻƨƫ ƨƥ ȁȂƥ ǮȈÈ dzÈ ȂǗ ơȁƨnjȈƯ È ǍǀȈƟ È ƨƬLJǁ ǭƨȇ ƨƥ ơƽơȁƨnjȈƯ È ňơȁƧǁƧǀȇÈ Ȃƫ ȁ ǹơǁƨLJȁȂǻ ƢƬnjȈǿ Ƨȁƨƻơƽƨƥ ȁȂƥơȁȁǁ Ǯ ȈǻƢƥƢȈƥ È È È ǹƢȇƨǻƢȈƬLjǻơǃ ȆǯƨȇƧȁƨǼȇǀȇÈ Ȃƫ ŖLjȇȂȈƯ ȁƨǘdzƨƥ ƽǁȂǯ È ŖǼȈǷƚȈǰȇƽ È ȁȂǴũƢǫ ƽ ȆǷƨǯƨȇ ȅƨȇƨƬLJǁ ȁƨƟ ȅƧǂȇÈ ȂǗ ƨƥ ǵȉƨƥ ƨȈǻ ơƾƬLJƧƽǁƨƥƨdz ơǃƧǁƢNj ȁ ƢǗƢƟ ƣDŽȈƷ ȅƙǂÊ ǷƨƟ ňơǁƽƢǯ ǁƧƽƨǫ ƨƥ ǁƢǷƚǯ ňƢǯƧǂȇǃƧȁ ǮȈÈ dzÈ ȂǗ ơȁƨnjȈƯ ȅƨȇƨƬLJǁ ǵƨƟ ȅơǁƢƟ ƨǼƫƢǿ ƨƥ ǹƢNjƢƯ ȁ ǹȁȂƥƨǻ È ơȁƨnjȈƯ ǺȇƨǗƨƟ ƨǷƢųƨƟ ȁƨƥ ȁȂƥơȁȁǁ ơƾǰ ȈǻƢƥƢȈƥ ƨdz ƢȈǻƨƫ ƨƥ ȁȂƥ È È È ƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ȁ ƩƨLJƢȈLJ ȅǁơȂƥ ƨdz ǵƨǿ ƧȁȂƥ ǃơȁƢȈƳ ǹơȁƨƟ DZƨǗ ƨdz ƧȁƧȁȂƫƢǿơƽ ƚƥ śǻơȁǁ ȁ ǹơƽǁƢȇǂÊ ƥ ȅǁơȂƥ ƨdz ǵƨǿ ȁ ƧȁƨǻƢǯƨȈLJƢȈLJ ƢȈƳ ȆǰȈƬNj ơƾȇƨǯƨƫƨ dzÈ ȁƧƽ ȁ ǹơǂȇǃƧȁ ǁƨLJ ƨƥ ơȁƨnjȈƯ Ȇ È È dzÈ ƙǂƬǻƚǯ ǵȉƨƥ ơƽ ǁȂȈů Ŗnj ȈǓ ƨdz NJȇ ňƢȇǂǯƚǷ ǁơƿƨǿ ȆǰǻȁȂǓ ƪ ȈǻƨȇƨǗƨƟ ƨǷƨdz È È È ǙƙǂǷ ǁƙǃ ȆǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ơȁƨnjȈƯ ƨǯ ƩƢǯƧƾ ȈƯ ȅƧƿƢǷƢƟ ňȁȁǁ ƨƥ È È ȅƚƻ ǀȈƫ ȁ ƾǻȂƫ ȅǁƢȇǂÊ ƥ ƨdz ȁ ȁȂƥ ǃơȂƼȈƬNjƢƟ ȁ ňƧƽƨǷ ȁ ƪLJƙƽ ȆȇƢƥƨƫ ȁ ǹƢƬLJȁȂǻơƽ ȁ ƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ǹƧȁƢƻ ȁȂƥ ǮȈǛƙǂǷ ƪLJơǁƢƯƧƽ È È ƨdz ǵȉƨƥ ļƨȇơǂƥ ȁ ơƽ ƩȉƨLJƧƽ ƨdz ȆǰȈLJƨǯ ƨdzÈ ƨǷƚǯ ơƾNjƧȁƨƟ DZƢƯ È ȅǂǯƚǷ ňƢƬLJƽǁȂǯ ňƢǯƨƫƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ƨdz ƨǯ ǹȁȂƥ ǮnjƯȁƢǿ NJȇǂƫƢȇǃ Ƨǂǘƥ ȁ ơȁƨnjȈƯ ȁȂǯƧȁ ǹƢȇƚƻ ǹƢȇƨǷƢǯǁƨǿ ȁ ǹȁȂƦƫƢȀǰ ȈƯ È È ƨǯ ňơǃƨƟ ȆȇǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȁ ȆȇơȁƨnjȈƯ È ȅƨǴƯ ȁ ƪLJƚƯ ȅȁƢȈNj ƨƥ ƧȁȂƥ ơƽȁȁǀȈǷ ȁȂǷƨǿ ƨdz ȅǃơȂźƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ljƨǷƨƟ È ȁ ƪLJƨǿ ȁ ƩƧȁǂǷ ȁ ǶƷƙǁ ƨdz ǂÊ Ư ȆǰȈÈ dzÈ ƽ ǹƧȁ Ƣƻ ơȁƨnjȈƯ ƨǯ ȅƧȁƨƟ È ȅǁƢǯƚǿ ƨƬȈƦƥ ĺƢǻ ƧȁȂƥ ƨǻơǃơȂƼȈƬNjƢƟ ȁ ƨǻƢƬLJƙƾǻƢLjǼȈƟ Ȇǰ ȈǯǁƧƽ È È 1391 رێبەندانی 97 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨƥ ƧȁƨƬȇÈ ǂƬLJƨƦƥ ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ƨǯ ȅƧȁƨƟ ȁƢǻ ƨƬȇÈ ƽ DžƢƥ ơƽƧǂȈdz È ƨƫơȁ ƧȁƨǷƧǁƨǯ ȁ ǶƷƙǁ ȁ ǃƚLJ ȁ ƪLJƨǿ ƨǯ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅƾǻȁƧƿǁƨƥ ȁ ȅƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ňƢǯƨǰǷƨǓ ȅƨǻǃƢƥ Ǎǂǰƥ ƨǯƨƫƨƥƢƥ ȅǂȇÈ ƨLJ ƨǻơƾǻƨǷǃƧȁƢƟ ƨƬLjȇȂȈƯ ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ơƽƨLJƢƥ ǵƨdz È ƨLJƢƥ ȅƢǘȈƳ È ȅƧȁƨƟ ơƽƧǂȈdz È ȅǂǼƥȏƧȁ ǃƚLJ ȁ ƪLJƨǿ ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ȁ ȆǜȈƫƚǷƚǯƚdz ǺȇƙǂÊ ƥ ƧȁƨnjȈƯȁƧǁƨƥ ǍȁƨǻƢǷƧƽ Ǯ ȈƫƢǯ ƨƫơȁ Ƨ ƲǻơǃƢǫ È È ňƨǷƨƫȁȂLJ ǎƥ ƨƥ ƨȇƨǿ ňƨǷƨƫȁȂLJ ƨƥ ŖLjȇȂȈƯ ǹȁȂǔnj ȈƯȁƧǁƨƥ È È È È ơƾnjȈǻƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ƨdz Ȇ dzȁȂƳƢǻ ȁ ǍǁÊ ȁȂLJƢǻ ǎƥƢǼdzƨǿ ǚȈƫƚǷƚǯƚdz È ǮȈǻƢǸƬnjȈǻ ȁ Ƨȁƨƫƨǻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ȁ ȅƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ȆǜȈƫƚǷƚǯƚdz È ȅǁƢǯơƾȈǧ ljƨȈȈǻƨǷƨƫȁȂLJ ȁƨƟ ȁȂƥƨǿ ňƨǷƨƫȁȂLJ ƨƥ ŖLjȇȂȈƯ È È ƪȈǻơǃƨǻ ƨȈǻ Džƨǯ ȁȂƥ Ƣǘ dzƨǷƚǯ ȁ DZƨǗ řȈnjƻƨƥƚƻ ȁ ǹơƾȈǻƢƥǁȂǫ È ŖLJȁȁǁƾǻƨƫ ȆƯơǂƻ ȆƻƙƽȁǁƢƥ ŖȈLJǂƥ ƩƢǯȁƨƟ NJ ȈƯ ȁ ƩƢǯ ȁƨƟ ƨǯ È È DzLJ ƧǀȇǁȁȂLJ ƨdzÈ ȁƨǿ ƨǻơȁƨdz ǹƢǯƧǁƚƳȁơǁƚƳ ƨȈȈNjƚƻƨǻ ȁ ơǂǯƧƽ ǹƢǷȂǗ ǎƥ ƪNjȂǯƨƟ ǹƢȇǁƙǃ ȆǰȈǰ È dzÈ ƨƻ ƨǻȉƢLJ ƢƥƧȁ ȁ ǹȁȂǟƢƫ ơƾǰȈÈ dzÈ ƢƷ ƨdz ljƧȁƨƟ Ƣƥơǁƾƥ ňƢƥǁȂǫ ƧƾǼȈǿ ƾǻƨǓ ǁƢǷƚǯ řƬLJơǁƢƯ ƚƥ È ȅƨǗǁƨǸnjȈƯ ȅDŽȈǿ Džƨǯ ǹơǁơǃƨǿ ňƧȁƢƻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ƨǯ ȁȂƥ È ȆȇȁȁǀȈǷ Ȇǰ ȈǼƫȉƨǿ ƨdz ƨǯ ǹȁȂƥ ǹƢǯƨȈȈǻơǃǁƢƥ ƨǻơȁƨdz ƨǯ ȁȂƥ ơǃƢƟ È È ƨǻƢǷƧǃ ȅƾǻƨƯ Ƨƽǂǯ ǹƢȈǻơǂȈƟ ļƢǯ ȁƨƟ ȅƢƯȂLJ ƩƨȈ ȈǛƚLJ ȁƧǁƨƥ ơƽ È È ňȁȂƥ ƧǃǂưNj ȁǂÊ Nj ȅȁȊǯ ǁƢǷƚǯ ňƢǯƧƽǂǯǁƨLJ ȁ ǁƢǷƚǯ ƩƨƦdzÈ ƨǿ ƧȁƨƬȈǓƨǻ ǹƢǷŚƥ ǹƢȇǁƨLJ ƧȂƥȁȂǓ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȂǰƷ È DzÈ Ȉƻ ǭƙǁƨLJ ƨdz Ǯ ȈÈ dzÈ ƨǷƚǯ ƧȁƨƟ ȁȂǰdzÈ ƨƥ ňơǃƨƟ ȅƨǯƨȈȈƬLJơǁ ơȁƨnjȈƯ È È ǹƢȇƚƻ ȅȁȁƽǂƥơǁ ȁ ǹƢȇƚƻ ƨƥ ǹƢȇƨǻƢǸƬǷ ƨǯ ǹȁȂƥ ǹƢǯƧŚNjƨǟ ȁ ǁƨǨǟƨƳ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļƨǷȂǰƷ ǭƧȁ ȁȂƥơȂǻƢȈȈƯ È ǹơȁƨƟ ȁȂƥƨǻ ňƢǷơƾǻƨƟ ǭƧȁ ȁ ƧȁƨǰdzÈ ƨƻ ȆȇƧǁÊ ȁȂƫ ȁ ǩǁ ǁƨƥ ƨǻȁƨǯƨƟ ȅǁƧȁƨnjȈƯ ǺȇÈ ǂǯƨƟ ǵƢǟ ȁ DzÈ ƫƨǫ DŽȇÈ ǁȁƨƫ ƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǰȈƫơǂǯȂŻƽ ȅƨǫŚǧ ƨǘǻƧǁ ơƽ ǮȈƫơǂǯƚǸȇÈ ƽ ȁ ƽơǃƢƟ ȆǰȈǻƽǁơǀƦ dzÈ ƨǿ ƨdz ƨǻơȁƨƟ ȆǰǻȁȂǓ È ȆȈƯ È ǺƫȁƨǰǰȇÈ ǁ ȁ ǹƽǁơǀƥ ƨƥ ƨǯ ƢƦȇƽƨǻ ǹƢȇƨǻȐƯ ȁ ƪLJƚƯ ȁƨƟ Ʃƨǫ ǹȁȂƦƬnjȇƨǗ 1391 رێبەندانی
98
23 ژمارە، بیری خوێندکار
È ȁȂƥƨǿ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȂǰƷ DZƨǗ ƨdz ȅǃơȁƢȈƳ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨ dzÈ ȁƧƽ ƨǘǻƧǁ ǹơȁƨƟ ǺȇǀȈƥ ǍǂǯƧƽ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȂǰƷ ƨƥ ƩƧǁƢƥƨLJ È ļƨǷȂǰƷ ȆǰǻȁȂǓ ȆǓ ǁƨƥ ƨdz ƪȈƥ ǁƨLJ ƨƥ ǹƢȇƧȁƨƟ ǎƥȁȂƥ ƪLjȇȂ ȈƯ È È ǹƢȇƨǯƧǁȁƨǗơǂƥ ļƨǷȂǰƷ ǭƧȁ DŽȇÈ ǁȁƨƫ ƨdz ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ǁƨǼȈǫƚƫ ȁ řȈdzƢƬLjȈƠƟ ȁȂǯƢƥ ƨdz ǥǁƙǂǫƢƥ È È ƧȂȈNj È ȆǰȈƫȉƨLJƧƽ È ȅƨǫŚǧ ƨǯ ǹƢȇƨǯƨƥDŽȈƷ ȅȁƢǻ ȅƨǻơȁƨǔȈƯ È ƨƫơȁ ȁȂƥ ȆLjȈdzƚƯ ȁ ǮȈƫơǂǯƚŻƽƢǻ ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ȆǰȈƫȉƨLJƧƽ ȁȂƥ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ļơǂǯƚŻƽ È È ǭƨǻ ơƾdzƨƻ ǁƨLJ ƨƥ DŽȇÈ ǁȁƨƫ ƨdz ƨǻƢȇƙǁÊ ƧǁƨLJ NJȇǁƙǃ ȆǯƨȇƧƽơǁ Ƣƫ ȁ ȁ ȆȇƽơǃƢƟ ơŚǗƧƽǁƧȁ ǁƙǃ ȆǰȈƳƢƥ ƽǂǯƧƽ ȆȇơƽȂƻ ƩƨǷȂǰƷ È ňƧȁƢƻ ƨƥ ǹƢȇƚƻ ƨǫŚǧ ňƢǷơƾǻƨƟ ȁ ȁȂƥƨǻ ňȁȂƥ ȆLJơǂǯƚŻƽ ļơǂǯƚŻƽ ĺDŽȈƷ ơƽ ǁƨƦǷơǁƨƥ ƨdz Ņ ňơǃƨƟ ǮdzÈ ƨƻ ȆdzÈ ƢǷ ȁ ǹƢȈǗ È ȅȏƢǫƨƫ ȁ DZȁƨǿ ȁȂǷƨǿ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ǮdzÈ ƨƻ ȅǁȁȂƬdzȂǯ ȁ Ƨȁƨǻƨǰƥ ǹơƽơȁƢƟ Ʃȉȁ ƨǯ ȁȂƦƬLjƻǁÊ ƨǗƧȁ ǹƢȇƚƻ ȆNjƚƻƨǻ ȁ ŖȈLJǂƥ řǷƨƟƢǻ ȅǁƢǰ Ȉƥ ȁ ǹƨş NJ ȈƯ ȅƨǯƢǘ dzÈ ƨǷƚǯ ȁ È È È NJȇƨƬLJƨƥƨǷ ȁƨƟ ƚƥ ǹƨǰƥ ǂÊ ƥƨǼƥ ȅǁƧȁǁƨƯƽơƽƢǻ ȁ ȅǁơȁƧƾǼȇÈ Ȃƻƨǻ ȁ ƾǻȂƫ ňȁȂƥ ƚƻƨƥǁÊ ȁƢƥ ȅƨǻơȁƧǃȂƯ ȁ ǺƫȁƨǯǁƨLJ ƨƥ ǁÊ ȁƢƥ ȅƾǼȈƬnjƯ È ȅƧȁƢǷ ƨdz ȁȂƦȈdzÈ ƢǸdzÈ ƨǿ ÈŅ ȅƧƽơŚƟ ȁ ƩƨǸȈǿ ȆdzÈ ƚǫ ȁ ƧȁƧȂƥƽǂǯ ƨdz ȁȂƥ ǺȇÈ ȂNj ǺȇǂƬǼǷƨƟ ƨȇƨǓȁƢǻ ȁƨƟ ơƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƨǷƨƫ ƩǂǗƧƽǁƧȁ ǹƢȇǀȈǓ ǹƢǻơȁƨǷƢǻƿƙǁ ȁ ǹơǁƨLJȁȂǻ ơƾǻơǂ ȈƟ ȅǁƨLjǻơǁƨLJ È È ȆǯƨȇơȁƨǿȂNjƨǯ ƨdz ȁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƢȈǧơǂǗȂƳȂȈǻ ƨǼƫƢǿƨƟ ƨǯ È ȁ ȆLJȁȂǻƨƟ ǹƢȇǁƢƫȁ ƽǂǯƨƟ ǹƢȇǁƢȈLJǂƯ ƨǻơƽơǃƢƟ ơƽ ǮȈƫơǂǯƚŻƽ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅơȁƨǿȂNjƨǯ ŖnjǗ ƨƥ ƨƫơȁ ƩǂǗƨƟ ǹƢȇƨǼƻƧǁ È ƨdz ȅǃơȁƢȈƳ ȅǁƙǃ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȂǰƷ ȅơȁƨǿȂNjƨǯ DZƨǗ ȅǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȅƧȁƨƟ ȅƚǿ ƨǻȁȂƥƧƽ ljƨǻƢȇǃơȁƢȈƳȁƨƟ ȁȂƥƨǿ ơƽ ǎƥƨǻ ȅƨǯƢǘdzÈ ƨǷƚǯ ȁ ǮdzÈ ƨƻ ƨdz ȆȈǯȁơ È ǁÊ ƨdzÈ ƽ ȁ Džǂƫ ƢȈǻƨƫ ǭƨǻ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ǺȇǀȈƥ ǍǂǯƧƽ ňȁȁǁ ƨƥ ƨȇƚƥ ȅƨǯƨdzƨǗ ƨƥ ƪ Ȉƥ ǵǁƨǗ ƪnjƯ ȁȂǰ dzÈ ƨƥ È È ƨƥ ơƽǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ƨdz ǁơƾƫȉƨLJƧƽ ňƢǯƨƫƧŚNjƨǟ ȁ DzÈ Ȉƻ ǭƙǁƨLJ È ƨdz ǹƢȇƚƻ ȅȁȂƫƢǿơƽ ȁ ƩƢǿơȁƽ ňƾǻƢǘǻƨLjdzÈ ƨǿ ňơǁơƾƫȉƨLJƧƽ DZƨǗ ȅǃơǁ Ņ ǹƢȇǁƙǃ ǹƢȇƨǯƨǰdzÈ ƨƻ ȁȂƥơȂǻƢȈȈƯ ơƽ ȆLJȁơǁƽ ňƢŸƢƥǁƧǃƢƟ È È 1391 رێبەندانی 99 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȅǁƢȇǂÊ ƥ ȁ ƪLjȇȂdzÈ ƨǿ ȆNjȁȂƫ ƧȁƨǻƽǂǯŚƥ ƨǼNjƨǓ ȁƨƟ ljƨȇƚƥ śǻ ȁƨdz ǹȁȂƥƢǗƢƟ ƨƥ NJȇǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjȈƯ ȁ ǹƽǂǯ ȅƨ dzÈ ƨǿ ȁ ƩȁƨǓ È ǁÊ ƧȁƢƥ ƧȁȂƦƥ ǹơƽƧȁƨƬLJƧƽƨƥƚƻ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ ňƢǯƧDŽȈǿ ȅƨȈȇƧǃǂưNj È ȅƨǷƢǻƾǼȇÈ ȂLJ ƨdz ǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjȈƯ ǎǔƥ ǹƢǷŚƥ ǎƥƢǻ ǂƻƢƟ ȅƚƥ È ǮȈǼNjƨǓ ȁȂǷƨǿ ƨƥ ƧȁƨƫƢǯƧƽ Ƨȁƨdz ƪƻƨƳ ơƽ ȅƨǯƨȈȇǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ È È ƨdz ƨȇƚƥ ƪȈƥ È ơƽ ȅƨǯƧǁƢǷƚǯ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ ȁ DZƨǗ ȆLJȁȂǻƧǁƢǓ DZƨǗ ȁƨƟ ȅƨdzÈ ƚƫ ȁ ǍǂǯƧƽ ǹơǂȇÈ ȁ ǁƢNj ƪȈǼ ȈƯ È ȈǷƨǻ ơƽƧǁƢNj ƨdz ȁƨƟ ǁƨǗƨƟ ȁȂƥơȂ È È È ȅǁÊ ȁƢƥ Ƨȁƨnjȇǂƫ Ȇǯƨȇȏ ƨdz ƧȁƨǼǼȈƬLJƨƟ ȅƨǯƨƫȉȁ ȁ ǁƢNj ȁ Ǯ dzƨƻ ƨdz È ƧƽƢǷƢƟ ƨǯ ȁȂƥƽǂǰȈdz ȅơȁ ƨǻƢȈȈƬNjƢƟ ȅƧǁƢǓƢǘ ȇÈ ǁ ȁ ǕƚdzƢȇƽ ƨƥ ơȁƨnjȈƯ È È ȁ ƧȁƨƬLJƧƽ ƨƥ Ʃơƾƥ ȅƚƻ ȁ ƪȈǼƥ ȆƯǂ ȇ ƿ ȅƚƻ ȆȈLJƨǯ ȅǁȁȁǂǣ ȁȂƥ È È È ƚƥ ȁȂƥ ǹƢƬLJȁȂǻơƽ ȁ ŖNjƢƟ ȆǷƢȇƨƯ ǭƧȁ ȁƨƟ ȅȏ NJȇƨƬLjȇȂdzÈ ƨǿ ȁƨƟ ȅǁƢȇǂÊ ƥ ǹƧȁƢƻ ȅƚƻ ƨǯ ȅƾǻƧȁƢǻ ļȉƨLJƧƽ Ņ ȅƾǻƧȁƢǻ ļȉƨLJƧƽ ơǁƽƧƽ ƚƥ ȅǁƢȇǂÊ ƥ ƧȁƢǰȇǂǷƨƟ ȁ ƢȈǻƢƬȇǂƥ ǹƨȇȏ ƨdz ȁ ȁȂƥƨǻ ȆǯƧǁƨLJ ļƨdzÈ ȁƧƽ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȆǴǴȈǷ ļƨǷȂǰƷ ňƢȈǯ ȁȁƽ NJȈǻơȁƨƟ ȁ ňƢǯƨȈȇƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ȅƧȁơǂǯǀȇÈ ǁƽ ƨƥ ǹƢȇ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁȁȂȀŦ ȁȁƽ ȁƨƟ ňơǁƨƦȇÈ ǁ ǎƥƧƽ ȅƧȁƨƟ ǁƨLJ ƨdz ǹȁȂƥǂǗơƾȈƯ ňơǃƨƟ ƩƨȈ ȈǛƚLJ È È ǹƢȈnjȈǻƢǯƨƥDŽȈƷ ȁ ǺȇÈ ǁƾƥ ơDŽLJ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȁ ǹƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ƨƫƨǷȂǰƷ ǭƙǁƨLJ ǹơȂȈǻ Ŗ Ȉǯƨȇ ȅǃơȁȏ ƨǻơƾ ȈƯƧƿƢǷƢƟ ȅƢǘ ȈƳ Ǻ ȇÈ ǂǰƥ ƨǣƧƽƨǫ È È È È ǭƙǁƨLJ ȅơȁƨnjȈƯ È ȁ ǹƢǯƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ȁ ǭƨȇȏ ƨdz ǹƢǯƧŚNjƨǟ ƨȈȈǻƢǸƬnjȈǻ ƨȈȈƬȈǯƨȇ ȁƨƟ ȅƧȁƨƟ ȅƚǿ ƧȁȂƦƥ ǂƫ Ȇǯƨȇȏ ƨdz ǁƢǷƚǯ È ƪLJȁȁǁƽ ǭƨȈȇƨǻƢǸƬǷ ǎƥ ȁ ȅȁƨǰƥ ļ È ȅǃǁƽ ȁȂƥƨǿ ƨǯ ljƧǃơȁȏ È ȆLJǂƫ ƨdz ǹƢǯƨƫƧŚNjƨǟ ƨdz ǮȈÈ dzÈ ƨǷƚǯ ƪȈǼ ȈƦƥ È ȈǷƨǻ ȆȇȁȂƫǂǘǯƨȇ ȁ ƪ È È ƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ȅƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ƩƢǯȁƨƟ ƨǯ ǹƢȇƚƻ ňƢǯƨȈȇƾǻƧȁƧƿǁƨƥ È ƨdz ǹȁȂƥ ƧƽƢǷƢƟ ȁȂƥ ǭƨȈȇƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ȁȂǷƨǿ ȅƧȁƧǁƨLJ ƨdz DZƨǗ È Ȉƫ ƪLJƧƽ NJȈǻƢƬȇƨNj ǹƨǰƥ DZƨǰ È
1391 رێبەندانی
100
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ƨǣƢǻƚǫ ȁƨƟ ƚƥ ƽǁȂǯ ȅǃơȁȏ ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ Ƣƫ ǹơǂȈƟ ȅȁȂƦȈǻơȂƫ ơƽƨǣƢǻƚǫ ȁƨdzƽǁȂǯ È ȅƚƻȁƢǻ ňƢǯƨnjȈǯȁƢǿ È ȁ ňƢȀȈƳ ƨnjȈǯȁƢǿ ȅƧȁƨǻƾǼ ȇÈ Ȃƻ ȅƢǻơȂƫ ǵȉƨƥ ƧȁƨƬȈǼ È È ȇÈ Ȃş ǭƨȇƧƽơǁÊ ȅƨnjȈǯȁƢǿ ǁƨLJ ƨdz ĺƢLjȈƷ ǒȈǿ ȆǰǻȁȂǓ ȁȂƥƨǻ ňƢǯƨȈȈƫƨ dzÈ ȁƧƽȂȈǻ È È ǹơȂƫȁƨǰǰȇÈ ǁ ǹơȂȈǻ ȅǁƢȇ ƨdz ȅƢǗƢƟ ȁ ƧȁƧȁȂƥƽǂǯƨǻ ơȁƢƟƿƙǁ Ʃȉƨǿƿƙǁ È ȅƨƥǁƙǃ ƨȈȇƧƽƢLJ ƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ȁƨƟ ȅƢǷƨǼƥ ǁƨLJ ƨdz ȁ ȁȂƥƨǻ śǬǨƬǷ
ȅŚǘƬnjƯ ȁ ȆȇƧƾȇǁƢȇ ȁ ǹȁȂƥ ǁƨLJ ƧȁȂƦƬLjƻ ňƢǯƨǻƢǸƬǷ ȅǁƙǃ Ƨǁƨǿ ȁ ȅƚƻ ȆȇƧȁƨƫƨǻ ȅDŽȈǿ ȁ ȅƚƻ ƚƥ ȅƨǻƢǸƬǷ ǺȇǂƬǷƨǯ ȁ ƩƨȈȈǛƚLJ È È ȅƽǂƯ ǭƨȇ ƢȈǻƨƫ ƨƫơȁ ƧȁƧȁȂƦƬnjȈǿ È ȅƚƻ ňƢǯƨȈȇƧȁƨƫƨǻ ƧǁƚƬǯƢǧ NJȇȁƨƟ ȁȂƥƨǿ ơƽ ǹȁȂǓȁƢǻƨdz ȅƨNjƧǁÊ ƨǿ ȅǁƨǗƨƟ ƨdz ȅƧȁƨǼȇǁÊ ƨƯ ǮȇÈ ƿƙǁ ȁȂƥƢǻƨǼȇơƽ ƨƫơȁ Džƨƥ ȁ ȁȂƥ ƩƨȈȈǛƚLJ ňƢǯƨȈȈƫƨǷǁƢȇ È ǹƽǂǯƨǸǯȂƫ Ƣƫ ǵƨǰȈǻȏ ȁȂƥƢǼȇơƽ ƧȁƨƬȈnjǰƥ ƨǻơȁȁǃ ȁƨƥ ƩƨȈȈǛƚLJ È È ǹơȁƨƟ ȆȇǁƢǷƚǯ ȅȁơǂǯƨLJƢǼȈƯ Ȇǰ ȈƫƨǷȂǰƷ ňƢǻơƽ ǹơȁƨǼƥ ȁ ƲǼƥ ȁ È È ơƽ ǹơDŽȈŮǃ ǹơȂȈǻ ȆLJƢȈLJ ȆǯƨȈȇǁƢȇ ƨdz ƧƽƢLJ ǁƙǃ ǵȉƨƥ Ǻ ǴÈ ȈǿƢǻ ǎƳƨƥ È È ǹƢƬLJƽǁȂǯ ƩƨǷȂǰƷ ȁȁƽǁƨǿ ȁ ơƽ ǹƽǁơȂƻ ƨƥ ȅƨǻƢNjơƽ ȁƨƟ ƩƨȈȈǛƚLJ È È ƨdz ȅƨǰȇƽ ňƢǯƨȈȇƾǻƧȁƧƿǁƨƥ ňƢƥǁȂǫ ƨǻƽǂǯ ňƢŸƢƥǁƧǃƢƟ ȁ DZƨǗ ơƽDŽȈŮǃ ňƢƫƨ dzÈ ȁƧƽ ȁ ǹơǂȈƟ È È ȅȏ ƧȁƧǁƨƥ ƽƨŲƨŰ ȅǃƢǫ ơȁƨnjȈƯ È ȅƨƫƢǯ ȁƨƟ ȅƧȁƨdz ņƢǷȂǗ ǎƥ È ǂÊ ǻƿ ȅŚƥ ƪȈƥȁȂƥ NJȈǰȈƫƢLJƨǯǂǓ ƚƥ ƪnjȇƙǁƧƽ ňȂȇƢǷƚǿ DZơ È È ȁƨdz ƨǼƻƧǁ ƧƽǁƨƯ ǎƥ ȅƨǯƨƫȉȁ ňơȁȏ ǮȇÈ ƿƙǁ ƨǯ Ƨȁƨƫƙƽǂǯ Ƨȁƨdz ƨdz ǮȈǻƢnjȈǻȁȁƢǻ Ǒ ƨƥ ǹƚǓ ƨǯ ǹƨǯƧƽ ȅƨǷƚdz ȁ ǹǂǗƧƽ ȅƨƬLjȇȂ dzÈ ƨǿ È ǭƨȇƧȁƨƫƨǻ ȁ ǹƢǸƬnjȈǻ ȅǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ǎƥƧƽ ǮȇÈ ǁƢȇǂÊ ƥ ȁ ƢǷƨǼƥ Ǒ ǁƨLJ ƨǯ ȅƨȇƢƯȂLJ ȁƨƟ ƩơȁǂÊ ƥ ǁƨǯŚǗơƽ ȅƢƯȂLJ ȆǰȇÈ ǁƨLjǧƨƟ ȅȏ ȁƧǁƨƥ ȁ ǹǂǗƧƽ Ņ ȅƨǼƻƧǁ ƧȁƨȇƢǔȈƯ ƽƢƥƢȀǷ ȅǁƢNj ƨdz ǹƢȇƨǯƨǰǼƥ ǹƢȇƚƻ È ƨdz ƪǰȇÈ ǁƢǷƚǯ ȁȂƥƢǻơƽ ƪȈȇƧȁƨƫƨǻ ȅǁȁȂȀŦ ȆǰȈƫƨ È dzÈ ȁƧƽ ƚƫ ǹǀȈƟ È ļƧǁơǃƧȁ ƚƫ ƨǯ ǍŚǗƧƽ Ņ ȅƨǼƻƧǁ ȁȂƥ ơƽ ȆȇǁƨƦȇÈ ǁ ļȉƨLJƧƽ ǂȇÈ ƿ ǭƙǁƨLJ ƚƫ ȁȂƥƨǿ ƪȇǂǗǁƨƥ ļƧǁơǃƧȁ ƚƫ ȁȂƥƨǿ ƩƧȁƧǁƧƽ ƨǯ ȁȂƥƨǿ ƩƨǗǁƨǸnjȈƯ ƧǁȁƨǗ ǁƙǃ ƨǻ Ȇǰ ȇÈ DŽȈǿ ƚƫ ȁȂƥƨǿ ƪǻơǂȇǃƧȁ È ƪǰȈǻƢǸƬnjȈǻ ȁ Ƨȁƨƫƨǻ ȅǁȁȁǁƚǣ ƚƫ ȁȂƥƾǻƢŭƨLJ ǹƢȇƚƻ ļƨȇơǃƢƟ È 1391 رێبەندانی
101
23 ژمارە، بیری خوێندکار
ȁȂǷƨǿ ƨdz ƪLJƧƽ ƨȈȇƧƽƢLJ ȁƨƥ ƪȈƥ ƧƽƢǷƢƟ ǎƥƧƽ ǹƚǓ ȁȂƥ ƪnjƯ ƨdz ȆǰȇÈ ǁƨLjǧƨƟ ǁƨƦǷơǁƨƥ ƨdz ƨȈȇǁƧȁǁƨLJ ȁƨƟ ȁ ƪȇƧƽǁƨƥ ƨǻƢȇƢǿƨƥ ȁƨƟ ơƾȈƫ ǁƨǯŚǗơƽ ȅƢƯȂLJ È ňƢǷȂǗ ƪȇƨǰƥ ǹƢȇȁƨƟ ȆǸȈǴLJƨƫ ȁ ƪȈǼƥơƽ È ƨǻȂŶ ȁ ƧȁȂƫǂǗ ÈŅ ǹƢȇƨȇƨǼƻƧǁ ȁƨƟ Ȇnjȇƚƻ ȅơȁƽ ňơǁƨƦȇÈ ǁ ƨǯ ƨȈǻ ǮȈdzƨǗ Ȇ dzÈ Ƨƽ ƨǯ Ƨ ȁȂǴũƢǫ ƽ ȅƨǯƨǘǻƢƥȁƢǻƨƥ ƨƫȁ ȅƨǯƧƚƻȁƨƬLJơǁƢǻ È Ʃơƾƥ ljƨȇƽơǃƢƟ ȁƨƟ Ȇƻǂǻ ǎƥƧƽ ȅȂƥ ȅƽơǃƢƟ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ňƢƻȁǁ ňƢǯƨǫǃ ƧǁƢǯƚǿ ƨdz ljƨǰȇƽ ȆǰȈǯƨȇ È ȆǰȇÈ ȁƢǻ ƨƫơȁ ȁȂƥ ȁƢȈNj ȁ ƪLjȇȂȈƯ È ȆȇǁƨƥƧȂȇÈ ǁÊ ƨƥ ȅDŽȈǿ È ňȁȂƥƨǻ ƩƨȈȇǂȇƽȂǷ ƨƥ ǵȉƨƥ ȁȂƥƨǿ ňȁȂƥ Ǻȇǁƨƥ ȆǯƨȇƨLJƢǼȈƯ ǹơǂǗ ȁ DžǁȂǫ È ǺȇǀȈƥ ǍǂǯƧƽ ƧȁƨȈȇƧŚNjƨǟ ȁ ļƨǼǻȂLJ ȅȁơȁƨƫ ȆǯƨȈȇǁƨƥƧȂ ȇÈ ǁÊ ƨƥ ȁ È ňƢǯƨƫƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ƨdz ȁȂƥ ǭƨȇƧȁƨǻȁȂƥ ƽǂǗ ǂƫƢȇǃ ƨǯƨƫƢȀǰȈƯ È ƨƫƨƦdzÈ ƨǿ ǹȁȂƥ ơƽǁƢǷƚǯ ļȉƨLJƧƽǂȇÈ ƿ ƨdz ȅƨǻƢǓȁƢǻ ȁƨƟ ȅƽǁȂǯ ƨdz ƾǧƧȁ ňƽǂǯ ƩƧȂǟƧƽ ƨȇƚƥ ȁȂƥƨǿ ȅƧȁơǂǯ ȆǰȇÈ Śƥ ơȁƨnjȈƯ ȅƽȂƻ È ƢǿƧȁǁƨǿ ȁ Ǎȁƨdz ǹƢȈǻȁȂƥƽƢǷƢƟ ȁ ƧȁƨǻƢƬLJƽǁȂǯ ȅǂƫ ȅƨǯƨǓǁƢƯ ȆLJ È ļƧǁơǃƧȁ ňƢǯƧDŽȈǿ ƨƥ ǹƢǯƨȈǻơǃǁƢƥ ňƽǂǯ ƪLJƧȂȇƨƯ ȁ ǺƫǂǗơǁ È ȁȂƥ ƢȈǻƨƫ ƨƥ ǵȉƨƥ ƨȇƨȈȈƬLJơǁ ȁƨƟ ȅǁƧƾǻƢnjȈǻ ƧȁƧǁƢǷƚǯ ȅǂǗǁƨƥ ƨdz ȅȁơȁƨƫ ƨƥ ƨǻơŚNjƨǟ ȁƨƟ ȅDŽȈǿ È ƨǯ ȁȂƥ ơƽƧȁƨdz ǩƧǃ ȅƨnjȈǯ È ǂȇÈ ƿ ƨdz ȁ ǹȁȂƥ ơƽ ǹƢȇƚƻ ļƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ļȉƨLJƧƽ ȅƧȂȈǓǁơȂǓ È ơƽ DzÈ Ȉƻ ǭƙǁƨLJ ňƢǷǁƨǧ ȁ ǂǷƨƟ È ơȁƨnjȈƯ È ȅƧȁƨƟ ȆǸǯȂƷ ƨƥ ǺȇǀȈƥ È śǻơȂƫƨƟ ƧȁƧǂƬȈǯƨȇȏ ƨdz ƨdz ȁȂƥ ǁȁȁƽ ȁȂƥƨǿ ȅ ǃơȂƼȈƬNjƢƟ ȁ ňƧƽƨǷ ȅȁơȁƨƫƨƥ ȆǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ȅƨǷƧƽǁƨLJ ȁƨƟ ŖLjȇȂȈƯ ƨǯ Ǯ ȈƫƨȈȇǂȇƽȂǷ ȁ ƨǻơȁơ Ő Ê Ȉdz Ȇ È È È dzÈ ƙǂƬǻƚǯ ƧȂȈNj È È ȁŚƥ ȁ ƩƧŚNjƨǟ ȅƧȂȈǓǁơȂǓ ƨdz ƨǯ ȁȂƥ Ǯ Ȉǰ È È dzÈ ƨƻ ňƽǂǯ DZƙǂƬǻƚǯ ȁȂƥƨǿ ȆǯƨȈȈƫƨȇƢLJƨǯ ơȁƨnjȈƯ È ƧȁƨǻȏȂƻƧƽ ơƽ ȆȇƧŚNjƨǟ ȅǁÊ ȁƢƥ ȁ ȁȂƥƨǿ ƿƙǁ ňƢǯƧȁȂƫȁƨǰnjȈƯ È ƨƬLjǻơǃ ǁƨLJ ƨdz ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ƨǯ ǍȁƨǯƧƽǁƧƽ ƨǯ ȅƨȇƧȂȈNj È ȁƨƥ ƨƟ ȆLJƢǻƧƽ ňƢǯƨȈLJƢȈLJ ƨǸƬLjȈLJ ȁ ǮdzÈ ƨƻ ȁ ƪȇÈ ǂǗǁƧȁ ǮdzÈ ƨǯ ȅǀȈƫ ȁƾǻȂƫ ƨdz ǁȁȁƽ ȅǃơȂȈNj ƨdz ƨȇȁȂƬLjȇȁ È È NJȇƨǻƢȈǣƢȇ ƧŚNjƨǟ ǭƙǁƨLJ ȁ DzȈƻ ǭƙǁƨLJ ȁƨƟ ƩƨǻƢǻƨƫ ȁ Ƣǘ dzÈ ƨǷƚǯ È ȁƧǁƨƥ ǹȁȂƥ ǁƢǷƚǯ ňƢƻȁȁǁ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ ƨdz ǮȈǯƨȇ ǵƢųƨƟǁƨLJ ƨǯ È 1391 رێبەندانی 102 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ňơȂƬȇƨǻ ǵȉƨƥ ƩƢǰƥ ȅǁƨƦȇÈ ǁ ǮȈƫơǂǯƚŻƽ ȁ ňƢƬLJǁƢNj ȆǯƨȇƢǘdzÈ ƨǷƚǯ ȅǁƙǃ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅƨǷƧƽ ȁƨƟ ȅƢǘdzÈ ƨǷƚǯ ƨǰǻȁȂǓ ƩƢǘƥ ƨųƢǷƢƟ ȁƨƥ ƨƥ ǵƢųƨƟǁƨLJ ƪLjȇȁƨȀȇƨƟ ȁƨƟ ȅƨǣƢǻƚǫ ȁƨƟ ƨƫƢǘƥ ȁȂǯƢƫ ƪLjȇȁƧƽ ǹƢǯƧǁơƾNjƨƥ ƨƫƧŚNjƨǟ ȁ DzÈ Ȉƻ ǭƙǁƨLJ ƨdz Ǯ ȈNjƨƥ ȁ ƧȁƨȇƢǷ ƢȈǻƨƫ È È ơȁƨnjȈƯ ȅƨǻơȁƨǔ ȈƯ ǹơȁƨƟ ƽǂǯ ǎƯ ǹƢȈƫƨǻƢȇƨƻ ǁƢǷƚǯ ļȉƨLJƧƽ ƨdz È È ƨǻ ȁ ǹƢȇƚƻ ƨƥ ƨǻ ǹƢȇơȁǂÊ ƥ ȁȂƥƢưLJƨǓ ơƾǻƢȇǁÊ ƧȁƢƥ ƨdz ȆȇƨƬLJƧƽǂȇÈ ƿ ǹƢȇƚƻ ȅǁƨLJ ƪnjƯ ňƢǯƧƽǂƯ ňƨƫȁ ƽǁȂǯ ƨȇƚƥ ȁȂƥƨǻ DZƨǗ ȅDŽȈǿƨƥ È È ȁȂƥƢǻơƽ ǹƢȇƧȁƨǼȇǁÊ ƨƯ ȅǃƢƥƧƽǁƨƥ ǁƨǗƨƟ ǮȈÈ dzƨǷƚǯ ƚƥ ȁ ȁȂƥƾǻƢƻȁȁǁÊ ƨǻ È DZƨǗ ƨdz ǹƢȇǂ ȇÈ ƿƨƥǂȇÈ ƿ ȅƾǻƧȂȈƯ ǹƢȈǼȇǂƫDŽ Ȉǿƨƥ ơƾ ȈƯ ǹƢǷƧƿƢǷƢƟ ǭƧȁ ƨǯ È È È ȁȂƥ ǹƢȇƨǯƧǁƢǷƚǯ ǭƙǁƨLJ ƨƥ ǹƢȈƫƨǻƢȇƨƻ ȁ ơƽ ļƨȇƢNjƢƯ ļȉƨLJƧƽ ǵƢųƨƟ ǁƨƥ ȁ ǹƢǯƧȁơƽȁȁǁ ȅƨǻƢǻƨȇȏ ǎƥ ňƽǂǯ ǍȂƫȁƢƫ ȁ ȁȁǀȈǷ ƨdz ǹƢǷơ ǂÊ Ȉƫ ƨƥ È È ȁƨƥ ǹƨȇȏ ǎƥ ȁ ǁƢȇƨǻ ȁ ǺǷƿƙƽ ȁ ƪLJƙƽ ňȁȂǓƚƥ ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ȁ DžǁƧƽ ǵƧƽǁƨƥ ƨdz ǖǻƨƬLJƢƟ ǺȇǂƬǷƨƬLJƨƟ ƨǯ ǺȇƨǗƨƟ ƨǷƢųƨƟ ƨǛơDŽƥ ňƢǯƨǻƢǰnjǰȈƫ È ȁ ǹȁȂƥơǁ ȅȁȁǀȈǷ È ƨdz ǹƢǸǼƫǂǗǁƧȁ ǹȁȂǷǃƨƟ ǶNjȁǁƽ ȅƨǻǃƢƥ ƨdz ƧȁȂƥ ǹƢȇƧȁƨǻƽǂǯ džȈƫƨǫ ƽǁȂǯ ňƢǯƨǻơǃơȂźƽơǃƢƟ ƨȇơƾǰȈÈ dzÈ ƢƷ ƨdz ljƧȁƨƟ ơƽǁƨǻȂǿ ȁ ƩƢȈƥƧƽƨƟ ȁ ǂǠȈNj È ƨǨȈƫƢǟ ǃƚLJ ƩƢƯȁȁƽ ƨƥ ƪȈƥƧƽǁƢǓƢǻ ƩƢǗƨǻ ȅƚƻ ȅȁȁƽǂƥơǁ ƨdz ǮȈƫƨǴǴȈǷ ƨǯ È È śƥ ǃƢƥǁƧƽ ǹƢǷƨǻƢǘǻƨƬLJƢƟ ȂưLJƚǯ ȁƨdz śǻơȂƬƥ ȅƧȁƨƟ ƚƥ ȅƧȁƨǻƽǂǯ ǺƫȁƨǯǁƨLJ ȁƧǁƨƥ ʼnƢǫ ȅȁƢǘǻƨǿ ƨǰȇƽ ňƢǯƨǻƢǸƬnjȈǻ ȁ Ƨȁƨƫƨǻ ǭƧȁ ȁ È ȅȁƢǓ ƨƥ ȁ ǺȇƧƾƥȏ ƢȈdzȂƻ ȁ DZƢȇƨƻ ȁ ǹȁƨƻ ȅƧƽǁƨƯ ƨƬLjȇȂ ȈƯ ś ȈǼƥ È È NJȇƨƬLJƨƥƨǷ ȁƨƟ ƚƥ śǻơȁǂÊ ƥ ǹƢǷȁȂƫƢǿơƽ ȁ ȁȁƽǂƥơǁ ƨdz ƧȁƨȈǼȈƦǠȈǫơȁ DžƾǬƫ ƩƨȈȇǃƙŚƯ ȅȂƥƢƫ ȁ ƨǯƨƫƚǷ ǎƥƧƽ ǮȈƬNj È ȁȂǷƨǿ NJȈƯ È È ȁ ǹƢǯƨȈȈǻƢũƢƟ ƨǼȈȇƢƟ ƨƥ ƨƫƨƦȇƢƫ ƢȈǻƨƫ ƩƨȈȇǃƙŚƯ śȈÈ Ǵƥ ȁ śǼȈǰnjƥ È ȁ ǮLJƨƫǁƨƥ ȁ ǁƢȇƽ ȅƨǻǃƢƥ ňƧȁƢƻ ƨǯ ǹƢǯƧǁơƽǁȁȂǼLJ ƨȈȇƿƚdzƚƟƾȈƟ ȁ ǮȈƬǰdzƢȇƽ ǁƨƥƧȁ ƢǻƨƯ ƨƬLjȇȂȈƯ NJȇƨƬLJƨƥƨǷ ȁƨƟ ƚƥ ǹǁȁȂLJ Ȇ ǴÈ Ȉǿ È Ǻȇǁƨƥ ŖLjǻơǃ ȁ ƾǻƨǷƨǘdzÈ ƨƥ ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ȁ ǹȁȂƥơȁƢƟ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ļƨdzÈ ȁƧƽ ƚƥ ƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ 1391 رێبەندانی 103 23 ژمارە، بیری خوێندکار
ǁƨƥƧȁ ȅǂȈNj ȆǰnjƯ ƨǯ ƨȈȈǻƢǸƬnjȈǻ ȁ ȆȇƧȁƨƫƨǻ Ȇǰ ȈǯǁƨƟ ňƢǯƧǁƢǯƚǿ È È È Ņ ǍȁƨǯƧƽ ǹƢǯƧǁƨdzƚǰȈdz ȁ ǁƢǯƾǼ ȇÈ Ȃƻ ǁơȁƧƾǼȇÈ Ȃƻ DžȁȂǻ ȁȁǀȈǷ È È ơȂƥƧƽ ȁ ǎƥƧƽ ƨǯ Ƨȁơǂǯ Ƨȁƨdz ǂƬǷƨǯ ǁƙǃ ǁƙǃ ơƽƧǁơȂƥ ȁƨdz ǺƥƢű ȅǁƧƾȈǯƢǻȁȁǁ ȅơǂǓ ȁȁǀȈǷ ȁ ȁȁƽǂƥơǁ ƨǯ ƨǻƢǷȁȂƬLjȈƥ ǹƢǷȂǗ ĺ È Ǎǂǰƥ È ƨǷƢųƨƟ ȁƨƥ ƨȇƨƬLJǁ ȁƨƟ ǁƨLJ ƨdz ƨƬLJƧȂdzÈ ƨǿ ƨƥ ƨǻƢǷȁȂƫƢǿơƽ ȅƢǘȇÈ ǁ ǹƢȇƚƻȁƨƬLJơǁÊ Ƣǻ ȁ ƚƻȁƨƬLJơǁ ȅƾǻƧȂȇƨƯ ǹƢŶƢǯƨǼƫȁƨǯǁƨLJ ǺȇƨǗƨƟ ƚƥ ƨȇƨǿ ƧȁƨǻƢȇơǂǓ ǹƢȇ ơǂǓ ȁƨƟ ȅǁƧƾȈǯƢǻȁȁǁ ȆǘǼNjǂÊ Ư ȁ ǮnjȈƫ ƨƥ ȅƽȁȂLJ ȁ ƩƢǘƥ ǎƯ ǂƫƢȇǃ ȆǓǁƨǿ ǹƢſƨȇơǂǓ ȁƨƟ ȆǯƢǻȁȁǁ ƨǰȇƧȁƨƟ ȆǓǁƨǿ ƨǯơǂǓ ƨƬLjȇȂȈƯ ǺȇǂǗǁƧȁ ǹƢǯƨǘǼNj ǂÊ Ư ȆǰnjȈƫ ǮnjȈƫ ǂƫƢȇǃ È ȅƧȁƨǻƾǼȇÈ Ȃƻ ƨdz ȅDŽȇÈ ǁƨƯƧǁȁȁƽ ƪLJơǁ ljƨǷƨƟ ƪȈƥ È ǺȇÈ ȁƢƻ ǂƫƢȇǃ ȅƨǻǃƢƥ ƨdz ƨǻƽǂǯǃƢƥǁƧƽ ƚƻ ƨȈȇȁơǃƚLJ ȁ ƪLJƨǿ ȁ ƨǻƢƬLjȈdzƢȇƾȇƢƟ È ǹƢǯƢȈdzȂƻ ȁ ǹȁƨƻ ȁ DZƢȇƨƻ ǎƥ DŽȇÈ ǁÊ ƨƥ ňơǁơȂƦȇÈ ǁ ǵƨƳǁƨLJ ȁ ǹơǁƨƦȇÈ ǁ ǹƢƬLJƽǁȂǯ ȅǁƢǷƚǯ ȅƽƢȇ ǹƢǯƧǁƧƾȇÈ ƿ ƨdz ǮÈȈNjƨƥ È ǹƢŧǂdzơƾƦǟ ƽ ȁȂǴũƢǫ ơƽ ȅƽơǃƢƟ ȅȁƢǼȈƯ ƨdz ƩƢƥƨƻ DZƢLJ DzǓ ºÎ È ƨǴdzơƾƦǟ ƧƽơDŽǻƨLJƨƷ ǹƢNjƚǰȈƫ ƧƽƨLJ ȂȈǻ º Ï È ňƨǣ ǹƢȇǁȂǴƥ ǭƚǯ ƨdzÈ ƢƟ º Ð ǁơƿƨǿ ǁȂȈů Ŗnj ȈǓ º Ñ È È DzȈdzƨƳ ňơƽƢǗ ȁȁƽǂǷ ljƢƯ ȅƙǁƽ ƨƬȈƥƨǻ Ƣƥ º Ò È È DzȈdzƨƳ ňơƽƢǗ ǵƨǯƨȇ ȆǗǁƨƥ ƩƢƥƨƻ DZƢLJ ƢųƨƯ º Ó śƫǁƢǷ ǺLJ śƟȁǂƥ ǹơȁ ƪdzȁƽ Ƣǫơ ƺȈNj º Ô
1391 رێبەندانی
104
23 ژمارە، بیری خوێندکار