05. okt-dec 2015

1

05 tweemaandelijks magazine — 15 oktober – 15 december — jaargang 2, nr 1

VU: Wim De Temmerman, Jozef Kluyskensstraat 2, 9000 Gent

03 Beginnen 09 Lukas Huisman speelt Symphonic Nocturne 11 Kunst en het ambacht, een gesprek met Leonor Antunes 17 Catherine Willems’ Future Footwear 21 Het festival Post Mortem 27 Nieuw in de bibliotheek: Maarten Van Severen 29 Gezocht: Jotie T 'Hooft

2

05

3

05

BEGINNEN Beste alumni beste nieuwe studenten beste oude(re) studenten beste collega’s In het ‘Nederlands Etymologisch Woordenboek’ las ik dat de herkomst van het woord ‘beginnen’ onzeker is. Ik vond dat prachtig: dat een wetenschap die de oorsprong, of anders gezegd, het ‘begin’ van woorden onderzoekt, onzeker is over het woord ‘beginnen’ zelf.

De geschiedenis van ‘beginnen’ is dus onzeker dacht ik.

Misschien dat ‘geschiedenis’ en ‘beginnen’ überhaupt niet zo goed samen gaan. Schijnbaar toch niet. Nader beschouwd lijken ze zelfs tegengesteld en elkaar uit te sluiten.

‘Een geschiedenis beginnen’ is een paradox dacht ik.

Ik hou van paradoxen.

Ondanks de onzekerheid van de onderzoekers, of wellicht net dànkzij hun onzekerheid, las ik in datzelfde etymologische woorden­b oek een reeks zeer boeiende gelijkenissen en vergelijkingen met andere talen van het woord ‘beginnen’.

Een paar van die vergelijkingen en gelijkenissen heb ik goed onthouden, wellicht omdat ik ze specifiek heel erg mooi vond.

En waardevol.

Of is dat hetzelfde: mooi en waardevol?

Ik herinner me bijvoorbeeld dat het woord ‘beginnen’ te verbinden is met het Latijnse ‘prehendere’: wat ‘aanpakken’ betekent , ‘aangrijpen’, ‘grijpen’. Wat op zijn beurt dan weer gelijkenissen heeft met het Franse ‘prendre’. ‘Pakken’. En met het Latijnse ‘incipere’ wat ‘vangen’ betekent. ‘Het vangen’. * ‘beginnen’ wordt ook vergeleken met het Oud Germaanse woord ‘hinomi’ wat ‘aandrijven’ betekent, of ‘aanvuren’, ‘voort­ stuwen’ en het Germaanse ‘gina’ wat ‘opentrekken’ betekent ofwel: ’wijd open staan’. * Er is ook een gelijkenis met het Albanese woord ‘^gheno’ wat ‘aanraken’ betekent ‘ raken’, ‘beroeren’, ‘treffen’. * En met het Germaanse bigunde, begonde, begonste die analogievormen zijn van ‘kunnen’ en ‘gunnen’.

Beginnen is dus heel erg mooi, dacht ik.

Waardevol ook.

Beginnen is dus te vergelijken met aanpakken, aangrijpen, vangen, aandrijven, aanvuren, voortstuwen, opentrekken, wijd open staan, raken, beroeren, treffen, kunnen en gunnen.

Ik heb wel zin om te beginnen dacht ik.

Laat ons maar beginnen.

En laat mij het bij het begin hebben over het belang van beginnen.

Over het soort beginnen dat ons aandrijft en ons opentrekt.

Ik dacht, ik zal beginnen met een lofrede over dat soort van beginnen.

Lofredes vind ik waardevol.

Het woord ‘lof’ is een afgeleide van ‘loven’ en in het woord ‘loven’ zit ‘Love’ oftewel ‘Liefde’ Een rede ter wille van de Liefde ja, dat ga ik doen in het begin dacht ik.

Een Liefdesrede houden over mogelijkheden, over mogen, over ont-moeten, over het kunnen en het gunnen ja.

Of ik zou ook kunnen beginnen met een oproep te doen, dacht ik, of een pleitrede of een uitnodiging. Ja. Uitnodigen is ook mooi.

Alleen al omdat het woord ‘nodig’ er in zit. Nog een andere moge­ lijkheid is dat ik begin met een reeks citaten van kunstenaars en levenskunstenaars, of is dat hetzelfde, kan dat hetzelfde zijn?, die daar ook mee bezig waren of zijn: met lofredes en pleitredes te houden, met oproepen te doen en uit te nodigen. Omdat het nodig is. Kunstenaars die geschiedenis hebben geschreven of ze nog aan het schrijven zijn doordat ze ooit begonnen zijn met het soort beginnen waarmee wij kunnen beginnen.

Ja, ik ga daar mee beginnen, met die citaten, dacht ik.

Ik begin met Daniil Charms die schreef: “Ik heb er over nagedacht hoe prachtig alles de eerste keer is!

Hoe prachtig de eerste werkelijkheid is! Prachtig zijn de zon en het gras en de steen en het water en de vogel en de kever en de vlieg en de mens. Maar prachtig zijn ook het glas, en een mes en een sleutel en een kam. Al die pracht houdt me in de ban en ik kan aan niets anders meer denken. Ik spreek erover, tracht erover te vertellen, te beschrijven, te tekenen, te dansen, te bouwen.

Ik ben een schepper van de wereld. In alles wat ik doe leg ik het bewustzijn dat ik een schepper van de wereld ben.” dan laat ik een korte stilte dacht ik en ik associeer met Stéphane Hesssel’s quote: “ Scheppen is weerstand bieden en weerstand bieden is scheppen” En ik zeg dat diezelfde Hessel ons uitnodigt om anders te gaan denken: in termen van verbinding in plaats van splitsing. Hessel schrijft dat denken in termen van verbinding vereist dat we niet meer zo rechtlijnig redeneren, maar beseffen dat de band tussen oorzaak en gevolg vol kronkelingen zit. Het vereist ook dat de rigidi­ teit van de klassieke logica getemperd wordt door een dia-logica die in staat is ideeën te bevatten die tegelijk complementair en tegenstrijdig zijn en dat de esthetiek van de kunst het ons mogelijk maakt een esthetiek van het dagelijks leven te ontwikkelen”

4

05

5

05 “Alleen de allerwijsten en de allerdwaasten veranderen nooit van mening.” van Confucius gooi ik er tussen en ik sluit aan met één van mijn lievelingscitaten van Rilke: “Ons hoofd is rond zodat ons denken van richting kan veranderen” en ik lach.

Indignez-vous, roept die zelfde Hessel op zeg ik terwijl ik nog aan het lachen ben.

Verontwaardig u. Zoveel dingen zijn van waarde onttrokken, van waarde ontdaan, zijn ont-waardigt dat wij ze terug met waarde kunnen toedichten.

Gunnen en kunnen .

Mens-waardigheid is een ook mooi woord dacht ik.

Menselijkheid ook. Waardevol ook.

“Alles van waarde is weerloos, wordt van aanraakbaarheid rijk en aan alles gelijk” en nadat ik Lucebert heb gedeclameerd, denk ik onmiddellijk erna dat Rilke zijn oproep om ons leven te veranderen er zeker ook bij moet.

Alleen al omdat in het woord veranderen, het woord ‘ander’ te lezen valt. De ander. Beginnen is immers wijd open staan voor het andere, de ander, het onbekende.

David Grossman schrijft dat er in ons mensen een angst leeft voor wat er werkelijk gebeurt binnenin de ander en binnenin onszelf. Angst voor de mysterieuze , woordeloze, onbewerkte kern, die op geen enkele manier maatschappelijk getemd is: die niet verfijnd, beleefd of tactvol is: die zich laat leiden door zijn aandriften, wild en chaotisch is, en volstrekt niet politiek correct, die droomachtig en nachtmerrieachtig is, extreem en naakt, die seksueel is en bandeloos, die waanzinnig is en soms wreed, en dikwijls beest­a chtig, in de goede en de kwade zin; die , zo u wilt, het magma is, de oeroude, gloeiende materie die borrelt in ieder mens, louter omdat hij een mens is, louter omdat hij een knooppunt is van zoveel krachten, en neigingen en wensen en aandriften. Een magma dat in het algemeen zicht stolt en zich matigt als het in aanraking komt met de lucht, dat wil zeggen met andere mensen, of met de beperkingen van de werkelijkheid, en dan tot een deel van het normatieve sociale weefsel wordt. Voor mij is creëren een daad van protest en verzet en zelfs van opstand tegen deze angst. Tegen de verleiding om me te verschansen in mezelf, een bijna niet voelbare, vriendelijke en beleefde, maar wonderbaarlijk efficiënte scheidingswand op te trekken tussen mij en de ander, en uiteindelijk tussen mij en mezelf. Ik heb de wil om mezelf zonder enige bescherming bloot te stellen – als mens- niet alleen als kunstenaar- aan de persoonlijk­ heid en het leven van die ander, aan zijn meest primaire onbewerk­ te, oeroude innerlijk. Ik heb de wil en de aandrang om te proberen werkelijk aan te voelen wat het betekent om een ander mens te zijn. De wil erin te slagen, al is het maar voor één moment, de gloeidraad te voelen die brandt in een ander mens”

“de gloeidraad te voelen die brandt in een ander mens” zal ik nog eens herhalen, alleen al omdat ik hou van herhalingen, van repetitiviteit.

Lars Noren spreekt ook ergens over ‘je leven veranderen’ herinner ik me en ik zoek waar ik het kan vinden, het is in een interview naar aanleiding van zijn stuk ‘de nacht, de moeder van de dag’, mooie titel trouwens dacht ik: In dat interview zegt Noren dat het zo ongelooflijk onpraktisch is om je leven niet te veranderen, omdat je dan bezig bent met een massa zinloze zijsporen en strategieën die zoveel tijd opslokken. Je leven veranderen betekent eerder een ongelooflijke vereenvoudiging.

— “is dan het uiteindelijke doel-dat iedereen volmaakter wordt, vollediger, waar­a chtiger, individu na individu?” vraagt de interviewer, waarop Noren antwoordt: — “het doel is dat iedereen op zijn eigen manier een beetje vooruitgang boekt, met minder destructiviteit, minder slaap, als het ware minder slaapt ten opzichte van zichzelf. Het resultaat is wellicht een groter welbevinden, minder omnipotentie, minder destructie en oorlogszuchtigheid” — “Zie jij een tegenstelling tussen ‘je eigen leven veranderen’ en ‘de wereld veranderen’?” vraagt de interviewer.

— “Nee. Die zie ik niet en die is er ook niet.” antwoordt Noren.

“Ik begrijp de wereld niet slechter, de wereld is niet minder duidelijk omdat ik zelf duidelijker word. Ik ontken minder.

Jezelf veranderen is een politiek engagement.”

Ik laat opnieuw een korte stilte dan en haal daarna een citaat aan van Mahatma Gandhi dat mij blijvend treft en aandrijft: “Be the change that you wish to see in the world.”

Ja. Zo zal ik beginnen dacht ik.

Ja. Dat is een krachtig begin. mmmmm Of misschien is het toch allemaal wel wat veel en ook wat snel dacht ik. Misschien is het allemaal wat te veel, te snel, te veel te snel, te snel te veel, twijfelde ik.

Misschien is het ook wel wat te hoogdravend, te pathetisch, twijfelde ik.

Ik hou van twijfelen.

En ook wel van pathos, lachte ik.

Ja. Misschien kan ik wel wat eenvoudiger beginnen. Ja. Met minder.

Less is more. Kill your darlings weet je wel. Ja. Misschien kan ik beginnen met te zeggen dat we ook met veel geduld

6

05

7

05 en bescheidenheid kunnen en mogen beginnen. Dat we tijd kunnen nemen. Er is tijd genoeg. Misschien kan ik beginnen met te zeggen dat het nu immers pas het begin is. We kunnen ons de tijd gunnen.

We kunnen nog beginnen.

Ja. ________________ Op de televisie zie ik al die beelden van al die talloze wanhopige mensen die ergens anders, ergens elders proberen te beginnen.

Moedige mensen zijn het, weggedreven door gruwel en opgejut door grensbewakers.

Ik weet wat een goed begin is: Welkom zeggen.

De anderen ontvangen.

Ze laten beginnen.

Ja. Dat is een begin.

________________

Beste alumni beste nieuwe studenten beste oude(re) studenten beste collega’s beste mensen aller landen: WELKOM — Jan Steen Deze tekst werd uitgesproken naar aanleiding van de opening van het academiejaar 2015-2016. Jan Steen is docent drama aan KASK en Conservatorium.

1 Kaikhosru Shapurji Sorabji in een goede bui

2/3 Kaikhosru Shapurji Sorabji / Fragmenten uit de partituur voor Opus clavicembalisticum (1930)

3

8

05

9

05

LUKAS HUISMAN SPEELT SYMPHONIC NOCTURNE Op 3 december 2015 vindt in de Miry Concertzaal de première van Symphonic Nocturne plaats, een kolossaal pianowerk van de Britse componist Kaikhosru Shapurji Sorabji. Rijkelijk laat overigens. Niet minder dan zevenendertig jaar zullen verstreken zijn sinds de voltooiing van de partituur.

De uitvoering vormt dan ook de stormachtige finale van artistiek doctorandus Lukas Huismans onderzoek naar complexe pianomuziek.

Lukas, hoe komt het dat het werk zo lang ongespeeld bleef?

LH Van het begin van de jaren ‘40 tot laat in de jaren ’70 stond Sorabji de uitvoering van zijn werken eenvoudigweg niet toe, tenzij hij er uitdrukkelijk toestemming voor had gegeven. In de jaren voor zijn dood werd hij op dat vlak weliswaar een pak inschikkelijker maar door die periode ervoor bleven veel partituren onuitgegeven en bijgevolg ongespeeld. Pas sinds de oprichting van het Sorabji Archive in 1988 kwam er nieuwe belangstelling. Partituren werden uitgegeven en uitvoerders vonden hernieuwde interesse om premières te geven en opnames te maken.

Symfonische nachtmuziek suggereert zowel muzikale bombarie als sferische ingetogenheid.

Is Symphonic Nocturne niet een contradictio in terminis?

LH Het werk laat zich inderdaad kenmerken door muzikale uitbarstingen van symfonische afmetingen. Dat grootse zit in al zijn belangrijke werken. Sorabji vond namelijk inspiratie bij de negentiende-eeuwse pianovirtuoos Charles-Valentin Alkan die het concept van de symfonie voor piano solo bedacht. Desondanks staan in Symphonic Nocturne de zachte passages centraal. Ze laten Sorabji’s meest toegankelijke kant horen en doen denken aan bekendere werken als Djami of Gulistan. In wezen is het werk een lange improvisatie, een stream of consciousness als je wil, een nachtwandeling waarbij de gedachten vrij kunnen ronddwalen.

Twee uur ‘vrije’ pianomuziek is voor de luisteraar niet bepaald een eitje.

Is Sorabji een moeilijke componist?

LH Ik vang hier en daar wel eens op dat het sommige mensen aan struc­ tuur ontbreekt, aan herkenning en herhaling zeg maar. Er zijn inder­ daad geen duidelijke terugkerende thema’s en de partituur bevat maar weinig structurerende elementen. Voor een werk van zo’n indruk­ wekkende omvang vormt dat voor het publiek zeker een uitdaging.

10

05

1/2/3 Werk van Leonor Antunes bij KIOSK Š Tom Callemin

2

3

11

05 Volgens mij is de sleutel om zulke muziek te beluisteren je gewoon over te geven en ze over je heen te laten komen als een kleurrijk bombardement van afwisselende sferen, kleuren en fantasiebeelden.

Het instuderen van zo’n complexe partituur is vast een titanenwerk.

LH Het is vooral de lengte van deze partituur die het een huzarenstukje maakt. De schrijfstijl van Sorabji kennen vergemakkelijkt het leer­ proces, maar de uitzonderlijke duur vraagt een goede planning.

Gelukkig heb ik me als onderzoeker aan de School of Arts het voor­ bije jaar in alle rust kunnen voorbereiden. Tijd voor muziek, lijkt me.

KUNST EN HET AMBACHT, EEN GESPREK MET LEONOR ANTUNES De Portugese kunstenares Leonor Antunes stelt tot 15 november tentoon in KIOSK. Naar aanleiding van de tentoonstelling I Stand Like a Mirror Before You – die overigens eerst te zien was in The New Museum, New York – had curator Maria Lind een gesprek met de kunstenares over ambachtelijke technieken en de invloed van andere kunstenaressen op Antunes’ werk.

Maria Lind How do you come to decisions about which materials to use?

Leonor Antunes A Through a necessity of establishing a certain presence in the space, or on site. I look for materials which express certain contexts and uses. For example, I often use brass. Brass for me is linked to sound, and acoustics. But it is also linked to a certain time, and use, such as furniture and architecture. I tend to think about materials the same way as I think of people, how they age and tarnish. The same goes for leather, it crackles and shrinks and needs a certain day care.

ML I like the comparison between how materials and people age. What is the function of craft and the labor of the hand in your work?

LA As an interest in a specific knowledge of craftsmanship. There are skills that one only acquires through time, within a routine and dedication. Working with wood, or leather requires a certain sensibility but also a very specific know how. I think about the manufacturing and the crafting of a specific object that only a very specific knowledge is able to shape.

12

05

4 The Glass House (1955) van de Italiaanse architecte Lina Bo Bardi (1914-1992)

5 House e.1027, (1926-1929) by Eileen Gray

6 Interior of House e.1027 by Eileen Gray

13

05 I find that Japanese culture deals most remarkably with this notion of passing knowledge, historically speaking. If we think of old Japanese shrines, they are dismantled every 20 years and new ones are built on adjacent sites to the exact same specifi­ cations, so the buildings will be forever new and forever ancient and original. They are rebuilt in the same way in exact detail, with the same type of wood which was planted in the same spot as the former ones were cut, using ancient carpentry skills, and using no nails. This specific knowledge of carpentry is not lost either, and it’s transmitted within the families.

LA I am interested in the dialogue that the indigenous knowledge establishes within a certain perspective of modernity. How certain architects and designers dealt within the vernacular using the modern “vocabulary”.

As in the case of Lina Bo Bardi's passion for new engineering solutions and for the handicrafts of the complex ethnic and racial demographics of Brazil’s regions. As an interest which is not based on a nostalgia for a world before modernism, but rather a legacy regarding a belief in the artwork as representing an ongoing engagement in a process.

ML This is an example of how you relate to historical techniques and methods and there are many more. You are also interested in indigenous and sometimes remote ways of working, ways which are hard to find today in the Western art world. What does the notion of “faraway” mean in your work?

ML You are often working in relation to female architects and designers, for example Lina Bo Bardi but also Eileen Grey, Clara Porset, or Greta Magnusson Grossman, and their work.

Can you tell me more about this?

LA My interest does not only regard a question of genre, but as well a history of forgetting. Most of these people, who in our times are fortunately well-known, were in their time working in a very isolated scene in male dominated scenario. Think about Annie Albers who attended a weaving workshop because she was not allowed to frequent design classes in Bauhaus. It turned out that she discover­ ed herself through her work as a weaving artist, but it was not what she wished in first place. I recently started to become more familiar with the work of Greta Magnusson, in particular her architecture in Los Angeles. I knew about her furniture, but didn’t know until the last few years, that she had built so much in California. She was not trained as an architect, so she was never referred in articles (although she had a lot of publicity around her work) as one, but as an industrial designer. Several of the houses she designed

14

05

7 Ontwerptekening door Clara Porset, c.1950 (MoMA, New York)

8 De Cubaanse meubelontwerpster Clara Porset (1895-1981)

9 White, Gold, 1950

Anni Albers, Black,

15

05 were for herself and her husband, later she would sell them and this process allowed her to design a new one. Through this she managed to have a few commissions.

ML The way you describe the process of Annie Albers, where an obstacle turned out to generate some­ thing unexpected and productive, made me think of the fact that Greta Magnusson Grossman often designed houses on “impossible plots of land”.

Locations which other architects might have avoided. What is your relationship to obstacles, and constraints?

LA Obstacles are potentially very productive. They avoid going through multiple directions which can be led to a misreading of the work.

ML Can you elaborate on how multiple directions can be misleading?

LA I think the artistic process happens by layers, and in my case its very much linked to the process of working with sculpture, by subtracting and adding. A lot of times, artists are confronted with the fact of not being able to use the a space exactly as they wish.

Often Museums or institutions are very strict, when it comes to work with the space as a whole.

For example, I would like with this exhibition at the New Museum to be able to take the plastic sheets, that cover the ceiling. Which for me acts as a mask in that room, that covers what is not supposed to be seen. And on top, those plates create another grid in that room. I would rather have the industrial and functional ceiling that exists behind and suspend my works directly into the beams. But as it turned out I can’t, so I decided to introduce another grid on top of the existing by using rope.

ML There is often a sense of soft repetition in your work.

Shapes and materials recur, without “declaring” repetition, and yet there is a feeling of soft repetiti­ on. Can you speak about this approach?

LA I think part is due to the type of research I do. In finding different designers and architects who worked in the same time frame in a very different context, and searching for the similarities.

I started doing sculptures related with weavings done by Anni Albers, when I did an exhibition in 2013 at the Kunsthalle Basel. The show was titled “the last days in Chimalistac” and it was very much thought around the work of Clara Porset.

That was my starting point let’s say. Clara Porset was a Cuban industrial designer who emigrated to Mexico City. She studied at the Black Mountain College and there she became very close to Anni Albers.

16

05

1/2/3/4/5/6/7

2

© Catherine Willems

17

05 In another way Clara Porset makes me think of the work of Lina Bo Bardi, they both emigrated to other countries where they established themselves through their works. They were both inte­ rest in popular art, and in designing displays for exhibitions which they curated on popular arts and crafts from Mexico and Brazil respectively.

This is I guess one part. But most of all the idea of repetition its related to a specific time in the history of art. It is used to relate space, scale and materials and as served as an end, rather than as a metaphor for human experience.

ML In my mind this relates to your principle of “overall”, I e installations with objects which “people” a parti­ cular space in such a way that they sit everywhere.

Rather than being for example a Gesamtkunstverk, although you employ both architecture, design and sculpture. Does this reading resonate with you?

LA Gropius contended that artists and architects should also be crafts­ men. I do believe that in order to be able to produce one has to know how to do it. I build my sculptures, but I also work very closely with people that have certain apprentice.

It is complicated for me to show singular object/ sculptures in one space. It then becomes all around that piece and that work. I did a few works for example where sculptures were paired in the same room, each placed in a different way. Or folded differently. I am interested in the space which is generated between those two objects. I think that is where sculpture is activated.

De volledige versie van dit interview verscheen eerder in de publicatie Leonor Antunes: I Stand Like A Mirror Before You, uitgegeven in 2015 bij The New Museum, New York.

I Stand Like a Mirror Before You is tot 15 november te zien in KIOSK.

CATHERINE WILLEMS’ FUTURE FOOTWEAR Catherine Willems behaalde in September 2015 haar doctoraat in de Kunsten aan KASK/School of Arts van de HoGent en de Universiteit Gent met het proefschrift Future Footwear: The Birth of Feet/The Re-Birth of Footwear. Future Footwear bekijkt de culturele, functionele en biomechanische aspecten die aan bod komen bij het vervaardigen en het gebruik van schoenen.

Willems onderzocht hoe schoenen te ontwerpen die geheel zijn aangepast aan het dagelijkse levens- en

18

05

3

4

5

19

05 bewegingspatroon van de hedendaagse mens. Het is een artistiek onderzoek naar schoen­-ontwerp vanuit ecologisch, fysiologisch en designtechnologisch perspectief waarin ook antropologische vragen worden gesteld.

Het hoofddoel van het onderzoek was het ontwer­ pen van een toolbox voor het creeren van minimaal schoeisel, wat resulteerde in een schoenencollectie genaamd Future Footwear.

Willems deed daartoe veldonderzoek bij twee gemeenschappen: de Kolhapuri schoenmakers in India en de Sami in Lapland.

Het onderzoek was gebaseerd op de culturele, functionele en bio­ mechanische aspecten die aan bod komen bij het vervaardigen en het gebruik van traditioneel schoeisel binnen de twee verschillende groepen zoals bijvoorbeeld de invloed van de specifieke ondergron­ den, het klimaat, de relatie van de gemeenschap tot de omgeving en de invloed hiervan op het stappatroon en het ontwerp van het schoeisel. De casestudie in Zuid-India is gericht op de ontwikkeling van Kolhapuri-sandalen en de casestudie in Lapland op Sami-laarzen.

De resultaten van deze studies gebruikte Willems om een ontwerptoolbox te ontwikkelen waarmee ze schoenen voor de Future Footwear collectie ontwikkelt en produceert. Uitzonderlijk aan dit ontwerpproces is dat er niet wordt vertrokken van een moodboard maar dat er een natuurlijk onderzoeksproces wordt gevolgd waarin de collectieve creativiteit en de bestaande ambachtelijke tradities centraal staan en gevaloriseerd worden. Het auteurschap van de ontwerper vervaagt in dit proces, tenvoordele van de collectieve creatie.

Eén van de grote uitdagingen van dit onderzoek was de omgang met het spanningsveld tussen de antropologie en de biomechanica. Willems: “Omdat de disciplines verschillende methodes van onderzoek hanteren, voelde het vaak alsof ik telkens in mijn hoofd een knop moest omdraaien. De biomechanische methoden van onderzoek en dan vooral de analyses zijn kwantitatief en vragen een gedetailleerd bijhouden van onder andere excel sheets met 1000den cijfertjes die – bijvoorbeeld – de activatie van een spier weergeven.

Op die cijfers werden dan statische analyses uitgevoerd om te kijken welke parameters significante gegevens genereerden. Je gaat dan heel erg in de diepte en je dreigt daarbij het geheel te verliezen.

Gelukkig trekt het designwerk en het antropologische werk je meteen weer in de realiteit. Design en antropologie liggen meer in dezelfde lijn. De methoden van onderzoek (meestal kwalitatief) en de vraagstelling is vergelijkbaar. De designantropologische methode die ik hanteer in het onderzoek vertrekt van heel open vraagstellingen, van interviews met de bevolking en gaat dan verder in een ‘samen’ maken, samen met de ambachtslui tot creaties komen.

Er is geen einddoel, het proces komt op de voorgrond. Het is voornamelijk een methode van onderzoek 'met' de ambachtslui en niet ‘over’ of ‘voor’ hen. Het leuke van de combinatie met de bio­m echanica is dat je, wat je in interviews of via het creatieproces te weten komt, biomechanisch kan verifiëren en dat geeft dan weer een positieve duw aan het ontwerpproces.

20

05

6

7

1 Bloedvatafgietsel Slagaders Hoofd Paard (2012) (Collectie Morfologie) / methylmetacrylaat.

Foto: Benn Deceuninck, Gents Universiteitsmuseum, UGent

2 (Collectie Dierkunde) / papier-machĂŠ; Aanvankelijk beperkten de Auzoux-modellen zich tot humane geneeskunde. Met de opkomst van de veterinaire scholen in de 19e eeuw in Frankrijk vond Auzoux een nieuwe afzetmarkt. Deze scholen stonden in dienst van het leger en waren vooral gericht op het onderwijs in de anatomie en fysiologie van paarden.

Zijn preparaten zijn ook artistieke pareltjes van grote waarde.

21

05 Bij het combineren van disciplines loop je het gevaar geen enkele discipline grondig genoeg te bestuderen. Maar het was dan ook niet mijn opzet om drie doctoraten te maken. Ik zocht eerder naar de kennis tussen de disciplines. Het verhaal van ‘Future Footwear’ situeert zich tussen de disciplines en wil die kennis gebruiken om op een verantwoorde manier schoenen te produceren, een manier die rekening houdt met de schoenmakers, de omgeving en de uiteindelijke gebruiker van de schoenen. De combinatie van de disciplines toont dat kennis uit verschillende gebieden een ‘toolbox’ voor het efficiënt en verantwoord creëren van minimaal schoeisel tot resultaat kan hebben. Het protocol zoals omschreven in het doctoraat wordt verder uitgebouwd en teruggekoppeld naar de verschillende gemeenschappen. Vanaf november 2015 komen er met kickstarter nieuwe producten op de markt gebaseerd op het future footwear protocol.”

Wie geïnteresseerd is in de productie van deze schoenen – en er misschien zelf wel een paar wil dragen – kan terecht op de site van Future Footwear: www.vivobarefoot.com/nl/future-footwear Promotoren van het doctoraat waren dr. Dirk van Gogh (Dit onderzoek werd gefinancierd door het onderzoeksfonds Hogeschool Gent.) en prof. dr. Dirk De Clercq (UGent)

HET FESTIVAL POST MORTEM In de setting van de authentieke 19e-eeuwse autopsiezalen en bibliotheken van de voormalige gebouwen van de afdeling Gerechtelijke Geneeskunde van de Universiteit Gent en in het KASK, wordt het festival Post Mortem-Vesalius tussen Kunst en wetenschap georganiseerd. Post Mortem brengt een confrontatie met het dode lichaam vanuit een dialoog tussen wetenschap en hedendaagse kunst.

Marjan Doom, doctoraal medewerker aan de UGent en conservator van het Museum Morfologie is mede-curator van de tentoonstelling. Ze vormt voor deze taak een team met Chantal en Pascale Pollier (beide beeldend kunstenaars). Marjan Doom is geïntrigeerd door het moment waarop de fascinatie voor een dood lichaam het overneemt van de afkeer ervan en door het moment wanneer de schoonheid aan de oppervlakte komt.

Die schoonheid in een lijk schuilt volgens haar in de verwondering over de morfologie van het lichaam en ligt net zoals de grens tussen walging en fascinatie voor iedereen anders. Aan de tentoonstelling zit zowel een artistiek als wetenschappelijk luik, beiden vloeien regelmatig in elkaar over.

22

05

3 Kwikpreparaat van lymfevaten van de huid.

Het betreft eveneens een preparaat van de anatoom Adolphe Burggraeve, eerste helft 19e eeuw. (Foto: Benn Deceuninck, collectie anatomie (UZ), Gents Universiteitsmuseum).

4 Foto: Benn Deceuninck, collectie anatomie (UZ), Gents Universiteitsmuseum

5 Auzoux, anatomisch model van het menselijk oog (1850). (Collectie Geschiedenis van de Wetenschappen) / papiermachĂŠ. Bruikleen Stad Antwerpen

23

05

WETENSCHAP

De mens houdt zich reeds lang bezig met de zoektocht naar een juiste inschatting en illustratie van de anatomie en op de tentoonstelling worden heel wat lichamen uit de weten­ schappelijke collectie van de UGent nu voor het eerst getoond.

Eén van de pronkstukken bijvoorbeeld is de studiecollectie van de hand van Bertha De Vriese (1877-1958), zij was de eerste vrouw die afstudeerde aan de Gentse universiteit als doctor in de genees­ kunde. Ze is de eerste vrouwelijke winnares van een interuniversitaire wedstrijd én de eerste vrouwelijke assistente aan de UGent.

De Vrieze deed baanbrekend onderzoek naar de bloedvoorziening van de hersenen , onderzoek dat tot vandaag nog wordt geciteerd in medische literatuur. Ze ontwikkelde diverse technieken met verschillende materialen om zo goed mogelijk de anatomie van de hersenbloedvaten te illustreren.

De zoektocht naar het juiste medium en de juiste materialen die het meest geschikt zijn om de anatomie van mens en dier op een correcte manier weer te geven staat bol van de experimenten. De verhalen van wetenschappers die ware queesten verrichten en wedijverden om de “beste” techniek te ontwikkelen zijn legio. Traditioneel gebeurde de weergave in tekeningen.

Maar een tweedimensionale weergave van driedimensionale structuren bleek niet toereikend voor het anatomisch onderzoek en onderwijs. Tegen het eind van de 18e eeuw kwam de was modeleerkunst vooral in Italië, tot grote bloei. Deze 3-D anatomi­ sche modellen (meestal in dramatische poses) waren echter duur en temperatuur gevoelig en men zocht naar andere werkwijzen.

De Fransman Louis Auzoux (1797-1880) bijvoorbeeld vervaardigde modellen van het menselijk en dierlijk lichaam uit een geheel nieuw materiaal, papier- maché. Zijn modellen kenden als groot voordeel dat ze demonteerbaar waren. Voor het eerst was een artificiële dissectie mogelijk, wat in het toenmalig anatomisch onderwijs een ongelooflijke troef betekende.

In de late 18e en vroeg 19de eeuw werden preparaten in anatomische kabinetten aan het publiek voorgesteld.

Om toeschouwers te lokken én vooral om hun dissectievaardig­ heden als anatoom te etaleren, moesten de preparaten er zo “levensecht” mogelijk uitzien. De preparaten moesten poëzie en esthetiek uitstralen en moesten als het ware de dood over­ winnen. Bekend is de collectie van de Nederlandse anatoom Frederick Ruysch (1638-1731). Tsaar Peter de Grote was zo onder de indruk van de pracht van de collectie van de anatoom dat hij de volledige Ruysch-collectie (inclusief de preparatietechniek) opkocht en meenam naar Sint-Petersburg. Doordat het “mysterieuze recept van Ruysch” vervolgens veilig opgeborgen zat in Rusland gingen tal van artsen op zoek naar “het geheim” van Ruysch. Een van hen was de Gentse professor in de anatomie Adolphe Burggraeve. Hij ontwikkelt uiteindelijk een eigen en succesvolle injectietechniek in de jaren 1830, waarbij de preparaten hun kleur en levendigheid decennia lang bewaren. Lang werd

24

05

6 Martin uit den Bogaard, Dog (1998). Jonge hond, glas, silicone / Mijn werk gaat over het voortdurend volgen van de natuurlijke verandering van organisch materiaal, door de organismen te isoleren in glas om zo het ontbindingsproces te vertragen, zodat er levende beelden ontstaan.

7 Karin Borghouts, Rigor Mortis (2015). Foto’s, archival pigment print op Dibond / Een zwaan en een kat. Ze zijn dood maar krijgen op de foto een nieuw leven. Ze wekken aandacht door hun vormelijkheid en verstilde schoonheid.

8 Johan Jacobs en Dirk Hendrikx, Ego (2015)

9 Valentina Lari, Schroud (2015). Large size black and white photograph printed on Dibond / Selfportrait. Representation of an emotional rebirth process.

25 KUNST

05 gedacht dat zijn preparaat van een boreling ‘dons les chairs ont gardé leur teinte rosée d’une manière remarquable’, het enige was van de naar schatting 1.200 die Burggraeve vervaardigde, de twintigste eeuw had doorstaan. In de aanloop van de Post Mortem werden echter nog twee preparaten herontdekt, namelijk het preparaat van “een vrouw met hals en hand” en een kwikprepa­ raat van de huid. Beide zullen te zien zijn op de tentoonstelling.

Hoewel vele van de wetenschappelijke preparaten reeds een zekere artistieke schoonheid in zich dragen (zowel naar de verfijnde vorm: de ontwikkelde techniek, als naar de inhoud: de meeste preparaten roepen immers meer dan alleen wetenschappelijke reflecties op) is er aan deze tentoonstelling ook een heus artistiek luik verbonden. Enerzijds is er werk uit Fabrica Vitae, een rondreizende tentoonstelling gemaakt door beeldende kunstenaars Eleanor Crook (GB) en de Gentse zussen Chantal en Pascale Pollier. Fabrica Vitae toont werk van 25 kunstenaars die vaak met hun kunst de dialoog zijn aangegaan met wetenschappers. De pool van deze Fabrica Vitae kunstenaars wordt voor Post Mortem aangevuld met enkele kunstenaars die een bijzondere band hebben met de Universiteit Gent. Onder hen ook de nieuwe UGent eredoctor Berlinde De Bruyckere die een volledig nieuw werk maakte: to francisco de zurbaràn.

In Cirque komt een tweede luik: ‘Tekenen na Vesalius’, een selectie anatomische prenten uit het archief van de academie aangevuld met schetsen van KASK-studenten en hun docent. De studenten lieten zich hiervoor inspireren door Vesalius en dissecties die ze recent zelf bijwoonden. Animatie kunstenaar Simon Pummell toont zijn Atlas for animate bodies – Volume One. In deze installatie combineert Pummell digitale animatie met traditi­ onele figuurtekeningen om tot een nieuwe atlas van het menselijk lichaam te komen. (zie bespreking in volgend artikel) De setting van de tentoonstelling is niet toevallig het Rommelaere Instituut. Het gebouw werd in 1899 gerealiseerd door architect Louis Cloquet en is een parel van neogotische architectuur. De enige Nobelprijswinnaar van de universiteit, Corneel Heymans, verrichtte hier zijn onderzoek naar de chemo­ receptoren in de halsslagader. De ruimtes waar tot januari 2015 de forensische geneeskunde was gehuisvest, is een wezenlijk onderdeel van de beleving. De donkere, gemeubileerde gangen en prachtige oude auditoria roepen een sacrale sfeer op, als be­ vond men zich in een tempel van wetenschap. In de onderzoeks­ ruimtes wordt de klinische benadering van het dode lichaam in dialoog gezet met de artistieke invalshoek.

Post Mortem tentoonstelling: van 15 oktober tot 20 december. Een initiatief van het Gents Universiteitsmuseum, i.s.m. KASK / School of Arts van de HoGent en Fabrica Vitae.

Volledig programma op www.postmortem.ugent.be

26

05

10 Simon Pummell, Atlas for Animate Bodies – Volume One, 2013

11 Bodysong

Simon Pummell,

27

05

Atlas for animate bodies – Volume One In het kader van de tentoonstelling Post Mortem, Vesalius tussen Kunst en Wetenschap, geeft Simon Pummell op 5 november een KASKlezing over zijn installatie – project in KASKcinema.

Röntgenstralen, medische scans en routine screenings op luchthavens maken onze lichamen transparent; op velerlei plaatsen bewegen we tegenwoordig als levende anato­ miën doorheen de wereld. De installatie Atlas for Animate Bodies – Volume One combineert digitale animatie procédé’s met traditio­ nele figuurtekeningen om tot een nieuwe atlas van het menselijk lichaam te komen. Elk volume van de Atlas omvat een reeks digitale animaties en een hand-gemaakt boek met aquarellen die aan de basis liggen van de bewegende beelden.

De tekeningen zijn van de hand van Simon Pummell, die in 1991 zijn debuut maakte met de animatiefilm Secret Joy of Fallen Angels. (integraal te bekijken op zijn persoon­lijke website www.pum­ mell.com) Hierin speelden anatomische schetsen, naast geanimeerde skeletten en schimmenspel al een centrale rol. Het œuvre van Pummell omvat zowel korte als lange films, naast videoclips, webprojecten en installaties. Hij ging samenwerkingen aan met ondermeer de bodyartist Stelarc en met Johnny Greenwoord, lid van de band Radiohead.

Traditionele animatie­technieken combineert hij naadloos met de meest recente digitale applicaties. Voor zijn speelfilm, Brand New-U_ (2015) creëerde hij zelfs een volledig computergrafische set. De thematisch focus is telkens weer de interactie tussen technologie en psychologie, met het menselijk lichaam in het centrum van dit spanningsveld.

De KASKlezing wordt gevolgd door een screening van Pummell’s film Body Song.

Dit jaar is het tien jaar geleden dat Maarten Van Severen overleed.

Naar aanleiding hiervan roepen The Maarten Van Severen Foundation en de Vakgroep Design en Vormgeving van KASK / School of Arts Gent een leerstoel in het leven, waarmee ze de actuele betekenis van het werk van de ontwerper willen uitdragen.

Jaarlijks zal een andere autoriteit uit de wereld van het design, die affiniteit heeft met het werk van Maarten Van Severen, twee lezingen en een masterclass geven. Daarin zal hij of zij reflecteren over de raakpunten die ze zien tussen hun werk en dat van Maarten Van Severen en over de kwaliteiten van zijn werk in het licht van de huidige designcultuur.

De Franse broers Ronan en Erwan Bouroullec nemen de eerste editie van de Leerstoel Maarten Van Severen voor hun rekening. De Bouroullecs zijn actief als designer sinds het eind van de jaren 1990. Net als Maarten Van Severen kennen zij een langdurige samenwerking met de Zwitserse producent Vitra, die onder meer resulteerde in het kantoormeubel Joyn (2002), de Alcove Sofa (2007) en de Vegetal Chair (2009). Ondanks het gene­ ratieverschil hebben ze onmiskenbaar elementen met Maarten Van Severen gemeen, niet in het minst de directheid van hun vormen­ taal, maar ook bijvoorbeeld hun appreciatie voor ‘nomadische' meubels, hun voorliefde voor modulaire systemen of hun voeling met zowel industriële als ambachtelijke productieprocessen.

De Maarten Van Severen Foundation besliste om het kunstenaarsboek, Maarten Van Severen, dat de ontwerper in 2000 maakte, opnieuw en integraal te publiceren. Dit inspirerend kunstenaarsboek vind je vanaf vandaag in onze bibliotheek. www.maartenvanseveren.be

Jotie T’ Hooft en z’n scherpe pen zijn niet meer beschikbaar daarom zoekt KASK en Conservatorium twee studenten uit haar midden om lid te worden van de redactie van deze publicatie.

Wie zin heeft om enkele keren per jaar prettige en onverwachte ideeën voor te stellen op de redactieraad schrijft een briefje naar els.roelandt@hogent.be De Brief aan Jacques 'T Kindt van 18 januari 1977 is opgenomen op pagina 658 van het boek Jotie T'Hooft, Verzameld Werk, uitgegeven bij de Bezige Bij (Antwerpen).

28

05

29

NIEUW IN DE KASK BIBLIOTHEEK MAARTEN VAN SEVEREN

GEZOCHT: JOTIE T’HOOFT

05

30

05

31

05

Colofon

Uitgever: KASK — Koninklijk Conservatorium, School of Arts van de HoGent Redactie: Els Roelandt Grafisch ontwerp: Studio Jurgen Maelfeyt

Met dank aan Edwin Carels, Regis Dragonetti, Fabrice Lecluse, Jan Steen, Marjan Doom, Leonor Antunes, Maria Lind, Catherine Willems, Dirk Van Gogh, Claire Stragier, Ilse Den Hond, Het Paard van Troje, Martine Clierieck, Paul Demets, Liene Aerts en Wim de Temmerman

Coverbeeld: Mystery Magnet / Miet Warlop. Foto: Reinout Hiel

Al deze artikels en meer zijn te lezen op www.schoolofartsgent.be

Retouradres: Campus Bijloke, Jozef Kluyskensstraat 2, BE–9000 Gent

bpost PB-PP | B-53 BELGIE(N)-BELGIQUE

OKTOBER

NOVEMBER

DECEMBER

18.09.15—15.11.15

KIOSK GRATIS

Courtesy: New Museum, New York.

Photo: Maris Hutchinson / EPW

Leonor Antunes — I Stand Like a Mirror Before You

Eerste solotentoonstelling van Leonor Antunes (Portugal) in België. De tentoonstelling neemt de volledige ruimte in met een op maat gemaakt geheel van kunstwerken, waarvan de meeste nieuwe sculpturen zijn. De site-specifieke werken van Antunes echoën zowel hun directe omgeving als de geschiedenis van de 20e-eeuwse architectuur, kunst en design.

In KIOSK krijgen materialen als leer, geelkoper, plexiglas en touw vorm in vrijstaande, afbakenende constructies of worden ze volgens ambachtelijke, traditionele technieken omgeplooid en omgeknoopt tot hangende weefsel- en rasterwerken. EXPO di — vr: 14:00-18:00 za — zo: 11:00-18:00 www.kioskgallery.be

14.10.15 – 29.10.15

ZWARTE ZAAL

Een Continu Uur

GRATIS

Een Continu Uur start als een voorstelling door studenten Installatie en genereert een procesmatige tentoonstelling.

Deze presentatie herinnert aan de tentoonstelling VIBRATIONS OFf the Format van Honoré d’O in Kristof De Clercq gallery waaraan de studenten Installatie deelnamen.

Op de laatste dag van deze tentoonstelling, 29 oktober 2015 om 19:00, vindt de presentatie van het boek VIBRATIONS OFf the

Format plaats, dat tot stand kwam in samenwerking met studenten uit de Grafische Vormgeving en is uitgegeven door MER. Paper Kunsthalle. Het bevat tekstbij­ dragen van onder andere Luk Lambrecht, Philippe Van Cauteren, Hans Martens, Bart De Baere, Sylvie Jouval, Filip Luyckx. EXPO

DO 15.10.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL € 5 / € 10

GRATIS VOOR STUDENTEN

SCHOOL OF ARTS

MIRY Hedendaags: Jasper & Jasper

Reeds vijf jaar experimenteren Jasper & Jasper met electronica, multimedia en eigenhandig gebouwde instrumenten. In de voorstelling Alter Ego deelt het duo het podium met virtuele personages, tot leven geroepen via beeld­schermen en aangepaste LED-verlichting. Op die manier ontstaat een merkwaardig spannings­veld tussen hen en de personages. Welke interacties zijn mogelijk tussen de performers van vlees en bloed en hun digitale dubbelgangers? Hoe relevant zijn categorieën als werkelijkheid en virtualiteit in een wereld van hologrammen en telepresence?

Wie bespeelt wie? CONCERT miryconcertzaal.be

15.10.15—20.12.15 OPENING 15.10.15 – 19:00 ROMMELAERE INSTITUUT & CAMPUS BIJLOKE / CIRQUE

Post Mortem, Vesalius tussen kunst en wetenschap

Post Mortem is meer dan een tentoonstelling. Een uitgebreide samenwerking met KASK / School of Arts en een rijkgevuld avond­ programma, nocturnes en een finissage (cinéma, muziek, lezingen) maken dit tot een breed gewaaierd cultureelwetenschappelijk event. EXPO vr — zo: 10:00-18:00 Ook open tijdens de herfstvakantie: ma — do: 10:00-18:00 wo 11.11.15: 10:00-18:00 KASK / School of Arts (HoGent) Een initiatief van het Gents Universiteitsmuseum, i.s.m. KASK / School of Arts van de HoGent en Fabrica Vitae. www.postmortem.ugent.be

DO 15.10.15

18:00

KIOSK GRATIS

Post Mortem benadert de confrontatie met het dode lichaam vanuit een dialoog tussen wetenschap en hedendaagse kunst. Deze tentoonstelling bewandelt de fijne lijn waar fascinatie en afkeer in elkaar vloeien en tast de grenzen van het taboe af. Maar bovenal wil ze een ervaring van ruwe schoonheid aanreiken in de setting van de authentieke 19e-eeuwse auto­psiezalen en bibliotheken van de gerechtelijke geneeskunde van de Universiteit Gent. Meer dan 25 nationale en internationale hedendaagse kunstenaars stellen tentoon in het Rommelaere instituut.

In de Cirque wordt in de tentoonstelling Tekenen na Vesalius, een selectie anatomische prenten uit het archief van de academie getoond, aan­gevuld met schetsen van KASK-studenten en hun docent Geert Clarisse.

De studenten lieten zich hiervoor inspireren door Vesalius en dissecties die ze recent zelf bijwoonden. Op initiatief van Coeur Volant (platform voor het geanimeerde beeld) toont Simon Pummell zijn Atlas for animate bodies – Volume One, een installatie waarin hij digitale animatie combineert met traditionele figuurtekeningen om tot een nieuwe atlas van het menselijk lichaam te komen.

Nocturne Leonor Antunes

Eerste solotentoonstelling van Leonor Antunes (Portugal) in België. De tentoonstelling neemt de volledige ruimte in met een op maat gemaakt geheel van kunstwerken, waarvan de meeste nieuwe sculpturen zijn. De sitespecifieke werken van Antunes echoën zowel hun directe omgeving als de geschiedenis van de 20e-eeuwse architectuur, kunst en design. In KIOSK krijgen materialen als leer, geelkoper, plexiglas en touw vorm in vrijstaande, afbakenende constructies of worden ze volgens ambachtelijke, traditionele technieken omgeplooid en omgeknoopt tot hangende weefsel- en rasterwerken. EXPO www.kioskgallery.be

DI 20.10.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 5 / GRATIS VOOR STUDENTEN

Studium Generale: Els Snick

Els Snick is literair vertaler en literatuur­wetenschapper.

Ze promoveerde in 2011 over de netwerken van de JoodsOostenrijks-Hongaarse auteur Joseph Roth in Nederland en Vlaanderen. Hij was tijdens het interbellum één van de

beroemdste journalisten en romanciers in Duitstalig gebied.

In 1933 verliet hij Duitsland na de machtsovername van de nationaalsocialisten en doolde als hotelmens door Europa.

Hij was van Oost-Joodse afkomst en stond als links-progressief auteur bekend, maar als emigrant noemde hij zichzelf katholiek en conservatief, en verheerlijkte hij de teloorgegane Habsburgse monarchie. Roth was een mythomaan en de ontworteling maakte van hem een vat vol tegen­ strijdigheden. Hij construeerde een identiteit die hem het overleven in ballingschap mogelijk maakte.

Slechts in één zaak bleef hij consequent: in zijn haat tegen fascisme en nazisme. LEZING studiumgent.be

ZO 25.10.15

10:30

KASKCINEMA

KIDScinema: Best of Filem’on

€ 5 / € 3

Dit wordt een speciale editie van KIDScinema. De filmpjes op het scherm zijn een best-of van het filmfestival Filem’on, dat ieder jaar in de herfstvakantie plaatsvindt.

Voor kinderen vanaf 4 jaar.

Reserveren via www.kaskcinema.be is aan te raden. FILM www.kaskcinema.be

MA 26.10.15

19:00-22:00

BIJLOKE GRATIS

Leessalon Grossman 1: Zie: Liefde

21.10.15—01.11.15 CAMPUS BIJLOKE GLAZEN GANG

GRATIS

In de glazen gang aan de Zwarte Zaal (Bijloke) wordt op regelmatige basis werk getoond van masters multimediale vormgeving, vrije kunsten, fotografie en grafisch ontwerp onder de noemer Masterprojecten of MAP. Masterstudenten fotografie Lore Horré en Elies Van Renterghem nemen de ruimte in met Acte I: Phenomena. EXPO ma — vr: 14:00-19:00 za — zo: 11:00-18:00

© Sander Buyck

Masterprojecten: Lore Horré en Elies Van Renterghem — Acte I : Phenomena

Naar aanleiding van de KASKlezing met David Grossman op 8 december organiseert KASK drie leessalons.

Brigitte Herremans bespreekt het werk Zie:Liefde en belicht het vanuit een politiek perspectief. Herremans studeerde Oosterse Talen en Culturen (Arabisch en Bijbels Hebreeuws) aan de Universiteit van Gent en Internationale Politiek aan de Université Libre de Bruxelles.

Ze studeerde tevens in Jeruzalem en in Caïro. Ze is een gretige lezer, met een voorliefde voor Israëlische romans en Palestijnse poëzie. LEZING Inschrijven via de website van schoolofartsgent.be

DI 27.10.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: The Public Enemy (William A. Wellman, 1931, 83')

Samen met Little Caesar (1931) en Scarface (1932) was The Public Enemy geïnspireerd door het klimaat van corruptie en geweld dat tijdens de Amerikaanse droog­legging hoogtij vierde.

Deze prototypische gangsterfilm behandelt de rise and fall van jonge delinquent Tom Powers, die zich van kleine misdadiger opwerkt tot de positie van gewetenloze gangsterbaas. Regisseur Wellman gaat voor een rauwe, realistische toon en schuwt de meer on­ hebbelijke eigenschappen van het hoofd­personage niet. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau www.kaskcinema.be

WO 28.10.15 KASKCINEMA

One Shot Cinema: 10.000 Km (Carlos Marques-Marcet, 2014, 99')

20:30

€ 5 / € 3

Midden jaren ‘90 sloeg een bom in op het leegbloedende horror­genre. Scream zorgde met zijn zelfbewuste stijl voor een herleving van de slasher. En zoals dat met figuurlijk inslaande bommen gaat, werd de impact niet snel herhaald.

De proloog van Scream staat ondertussen bekend als een van de meest iconische slashersequenties. Het opzet is simpel: Drew Barrymore (wier carrière meteen ook werd gereanimeerd) is alleen thuis, klaar om naar een horrorfilm te kijken en komt dan terecht in een echte horrorfilm. FILM

DO 29.10.15 ZWARTE ZAAL

Boekpresentatie VIBRATIONS OfF the Format

19:00 GRATIS

Hij en zij zijn verliefd, maar dan verhuist zij naar de andere kant van de wereld. ‘Can love survive 10.000 km?’ is de centrale vraag van deze Spaanse film. Een kritische visie op een langeafstandsrelatie is verre van nieuw, maar het is wel relevant om het veranderende concept van afstand te onderzoeken in tijden van sms, mail, skype, facetime en whatsapp. Zorgt de techno­ logische vooruitgang voor een groei in intimiteit? FILM

KASKcinema i.s.m. Film Fest Gent www.kaskcinema.be

WO 28.10.15 KASKCINEMA

KNT: Scream (Wes Craven, 1996, 111')

22:30

€ 5 / € 3

Presentatie van het boek VIBRATIONS OFf the Format in de tentoonstelling Een continu Uur. Het boek kwam tot stand

tijdens de gelijknamige tentoonstelling van Honoré d’O bij Kristof De Clercq gallery in samenwerking met studenten uit de Grafische Vormgeving en is uitgegeven door MER. Paper Kunsthalle.

Het bevat tekstbijdragen van onder andere Luk Lambrecht, Philippe Van Cauteren, Hans Martens, Bart De Baere, Sylvie Jouval. BOEKPRESENTATIE

DO 29.10.15 KASKCINEMA

de traditionele Night of the Horror van KASKcinema dit jaar in het teken van het lichaam: ons lichaam als iets vreemd, iets vies, iets pijnlijk, iets heilig, iets dat leeft, maar ook als iets dat moet afsterven.

20:30

€ 5 / € 3

The Shape of Things (Neil LaBute, 2003, 96')

In 2001 maakte film- en theater­ maker Neil LaBute het toneelstuk The Shape of Things. Twee jaar later leverde hij de gelijknamige film­adaptatie af, waarvoor hij dezelfde cast behield: Paul Rudd en Rachel Weisz (beide pre-grotedoorbraak), Fred Weller en Gretchen Mol. Dat het voordien een toneelstuk was, is vormelijk aanwezig in The Shape of Things: de film bestaat uit een beperkt aantal scènes in eenvoudige settings. Het verhaal wordt vooruit­gestuwd door het grootste wapen van de vier personages: hun woorden.

Niet enkel door de vormelijke stijl, maar ook inhoudelijk doet de film meer dan eens aan Closer denken.

Centraal staat de bloeiende liefdesrelatie van Adam en Evelyn.

Zij is een bloedmooie kunststudente, druk bezig met haar eindwerk, hij is een verlegen jongeman, onzeker maar smoor­verliefd. Thematisch gaat de film echter verder: niet enkel is het een analyse van wat liefde kan betekenen en welke offers relaties kunnen vereisen, het stelt ook de vraag wat de ethiek van kunst en de kunst van ethiek is. FILM www.kaskcinema.be

ZA 31.10.15 Night of the Horror KASKCINEMA € 5 / € 3 PER FILM

€ 8 / € 5 VOOR BEIDE FILMS Naar aanleiding van de Post Mortem tentoonstelling staat

We kijken om 19:00 naar de film Videodrome (David Cronenberg, 1983, 87’), om 21:00 naar Cannibal Holocaust (Ruggero Deodato, 1980, 95’) en trekken daarna naar de plaats waar het dode lichaam al eens heen gaat: de autopsiezaal.

In het Rommelaere instituut is deze avond de Post Mortem tentoonstelling geopend van 18:00 tot 24:00. Meer info op pagina 21 of www.postmortem.ugent.be.

Speciaal ter gelegenheid van de nocturne zie je er eveneens: 20:00: Vertoning pilot documentaire Fabrica Vitae 21:00 & 23:00: Performance The Beauty of Sadness door Pelagie-May Green 23:30: Performance Ghosts of the Zombie Sea door Mara Haseltine FILM EXPO KASKcinema i.s.m Film-Plateau & UGent www.kaskcinema.be

DI 03.11.15 KASKCINEMA

19:00

€ 5 / € 3

Film-Plateau: Incidents in a Museum (Steven Jacobs & Karel De Cock, 2012, 45')

Een wonderlijke compilatie, gemaakt door Steven Jacobs en Karel De Cock, van scènes uit speelfilms van de jaren 1920 tot heden die zich afspelen in musea of kunstgalerijen. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

MIRY CONCERTZAAL

20:00 € 5 / € 3

Studium Generale: Paul Bottelberghs

Paul Bottelberghs is mediafilosoof, oud VRT-journalist en producer.

Hij geeft een performance die de vorm aanneemt van een dialoog tussen hemzelf en Zem, die al zingend vertelt over de zoektocht naar haarzelf als Gents / Vlaams / Ethiopisch / Belgisch / Afrikaans / Europees / wees / adoptiekind / vrouw / universitair / minnares / singersongwriter / muzikante / kunstenaar / mens… LEZING studiumgent.be

DI 03.11.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: La Ville Louvre (Nicolas Philibert, 1990, 85')

Voor La Ville Louvre trok de Franse documentairemaker Nicolas Philibert zich gedurende maanden terug in het beroemde museum. Philibert brengt het zowel nauwgezet als ludiek een complex netwerk van galerijen, zalen, trappenpartijen en ondergrondse gangen in beeld en laat hij zien hoe het museum tijdens een periode van grote verbouwingswerken functioneert als een stad met ongeveer 1200 inwoners.. Zonder gebruik te maken van voice-over-commentaar of interviews, creëerde Philibert een poëtische film waarin de vele kunstwerken (van gigantische schilderijen tot minuscule stukjes keramiek) op een bijzondere manier in relatie treden tot de imposante architectuur van het Louvre en zijn vele personeelsleden. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

DO 05.11.15

20:30

KASKCINEMA GRATIS

KASKlezing: Simon Pummell

Simon Pummell, Atlas for animate bodies – Volume One

DI 03.11.15

Simon Pummell (Amsterdam) is film­maker van onder andere Bodysong, een documentaire die de menselijke levenscyclus portretteert aan de hand van bewegende archiefbeelden. Recent maakte hij met de sciencefiction­ thriller Brand New-U zijn fictiedebuut.

Van Pummell zal van midden oktober tot eind november (parallel met de Post Mortem tentoonstelling in het Rommelaere instituut) Atlas for Animate Bodies op de KASK-site te zien zijn. LEZING FILM KASKlezingen i.s.m. KASKcinema

DO 05.11.15

18:00

KIOSK GRATIS

Nocturne Leonor Antunes

Eerste solotentoonstelling van Leonor Antunes (Portugal) in België. De tentoonstelling neemt de volledige ruimte in met een op maat gemaakt geheel van kunstwerken, waarvan de meeste nieuwe sculpturen zijn. De site-specifieke werken van Antunes echoën zowel hun directe omgeving als de geschiedenis van de 20e-eeuwse architectuur, kunst en design.

In KIOSK krijgen materialen als leer, geelkoper, plexiglas en touw vorm in vrijstaande, afbakenende constructies of worden ze volgens ambachtelijke, traditionele technieken omgeplooid en omgeknoopt tot hangende weefsel- en rasterwerken. EXPO Tijdens de nocturne is KIOSK open van 18:00 tot 22:00.

Met een rondleiding om 19:30. www.kioskgallery.be

06.11.15—29.11.15 OPENING 05.11.15 – 19:00 ZWARTE ZAAL

GRATIS

© Janne Claes, Textiel

FIXATIF

FIXATIF is een tentoonstelling over tekenen van NU, in het KASK en haar opleidingen. FIXATIF toont de verschillende functies van het tekenen: schetsen, voorstudies, autonome tekeningen of het uiteindelijk gerealiseerde kunstwerk. Tekenen als eerste ideeschets, tekenen als aftasten, experimenteren, studeren, onderzoeken, variaties uitproberen, tekenen als mimesis, om te begrijpen, om een sfeer te doen stollen. Tekenen als een intieme notitie of als een ambitieuze wereldverovering. Tekenen om aan een utopische of megalomane en mythische wereld te bouwen of tekenen als een ‘less is more’ abstracte ordening. Tekenen dat zich laat lezen als een directe onverbiddelijke handeling/uiting, of het tekenen dat twijfelend lichte sporen heeft achtergelaten, schoon tekenen en smerig tekenen, houtskool of Jumbo pastelkrijt, open en dicht, en ook voor en achterkant van de tekening.

Dagboektekeningen, schetsmatige onderzoekstekeningen, tekeningen als reflectie, als therapie, als meditatie, uit de fantasie. FIXATIF loopt samen met The Bottom Line in SMAK. EXPO di-vr: 14:00-18:00 za-zo: 11:00- 18:00 KASK / School of Arts Gent i.s.m. SMAK, Gent

VR 06.11.15

MIRY CONCERTZAAL

Conservatorium op scène: Harmonieorkest Conservatorium Gent, A La Française

Het Harmonieorkest van het Conservatorium Gent richt zijn pijlen op de Franse Romantische erfenis en brengt een programma met werken van Reynaldo Hahn, Camille Saint-Saëns en Hector Berlioz. Ze doen dit onder leiding van de jonge Franse dirigent Victorien Vanoosten o.a. werkzaam aan de opera van Marseille, en onlangs nog laureaat van de internationale dirigenten­ wedstrijd van Besançon.

Uitvoerders: Symfonieorkest Conservatorium Gent onder leiding van Victorien Vanoosten. CONCERT

ZA 07.11.15

MIRY CONCERTZAAL

Conservatorium op scène: Symfonieorkest Conservatorium Gent — A La Française

Het Symfonieorkest van het Conservatorium Gent brengt Frans romantisch repertoire van componisten zoals Gabriel Fauré, Camille Saint-Saëns en César Franck.

Ze doen dit onder leiding van de jonge Franse dirigent Victorien Vanoosten. Programma: Gabriel Fauré (1845-1924) – Pelléas et Mélisande, opus 80; Camille Saint-Saëns (1835-1921) – La muse et le poète, opus 132; César Franck (1822-1890) –Symphonie en ré mineur, opus 48.

Uitvoerders: Symfonieorkest Conservatorium Gent onder leiding van Victorien Vanoosten. CONCERT

DI 10.11.15 KASKCINEMA

20:00

€ 5 / GRATIS

20:00

€ 5 / GRATIS

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: Aleksandr Nevsky (Sergei Eisenstein, 1938, 111')

en Paul Simoens, professoren in de anatomie. Ze zullen aan de hand van de dissectie van menselijke en dierlijke hersenen de vergelijkende morfologie tussen mens en dier duiden. De lezing is gratis maar reservatie is aangeraden. LEZING

Met stahlhelm getooide Teutoonse barbaren, despotische bisschoppen met swastika’s op hun mijter en leugenachtige monniken worden heroïsch door de grootste held aller Russen in de pan gehakt. Van Alexander Nevsky kan misschien gezegd worden dat hij de typische Eisenstein-esthetiek mist, politieke subtekst heeft de film in overvloed.

Gemaakt in een periode getekend door toenemende spanningen tussen Nazi-Duitsland en de Sovjetunie, is de prent niet minder dan een propagandistisch meesterwerk waarin de cineast koos voor het relaas van de heroïsche 13de-eeuwse overwinning van Alexander Nevsky op de Teutoonse ridderorde. De film werd voorzien van een onvergetelijke muzikale begeleiding van Sergei Prokovief. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

DO 12.11.15

CAMPUS BIJLOKE / CIRQUE

20:00

GRATIS

KASKlezing: Chantal & Pascale Pollier, Katharina D’Herde & Paul Simoens (BE)

Chantal en Pascale Pollier, zussen en beiden medisch kunstenaars, laten zich inspireren door de samenwerking met wetenschappers. Ze zullen spreken over de inspirerende schoonheid in wetenschap, over de grens tussen fascinatie en schoonheid en afkeer voor het dode lichaam. Tijdens deze lezing zal een publieke dissectie gedaan worden van hersenen, door Katharina D'Herde

KASKlezingen i.s.m. Post Mortem, een samenwerking tussen het Gents Universiteitsmuseum, KASK en Fabrica Vitae

DO 12.11.15

18:00

KIOSK GRATIS

Nocturne Leonor Antunes

Eerste solotentoonstelling van Leonor Antunes (Portugal) in België. De tentoonstelling neemt de volledige ruimte in met een op maat gemaakt geheel van kunstwerken, waarvan de meeste nieuwe sculpturen zijn. De site-specifieke werken van Antunes echoën zowel hun directe omgeving als de geschiedenis van de 20e-eeuwse architectuur, kunst en design.

In KIOSK krijgen materialen als leer, geelkoper, plexiglas en touw vorm in vrijstaande, afbakenende constructies of worden ze volgens ambachtelijke, traditionele technieken omgeplooid en omgeknoopt tot hangende weefsel- en rasterwerken. EXPO Tijdens de nocturne is KIOSK open van 18:00 tot 22:00.

Met een rondleiding om 19:30. www.kioskgallery.be

DO 12.11.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: Pollyanna (Paul Powell, VSA, 1920, zwart-wit, 58')

In het kader van de internationale conferentie Turning the page: Digitalization, movie magazines and historical audience studies (12-13 november, Gent) tonen we het door de Cinematek gerestaureerde meesterwerkje Pollyanna met in de hoofdrol de toen 27jarige superster Mary Pickford.

In Pollyanna vertolkt Pickford de rol van een weesmeisje van 12, die terechtkomt bij haar verbitterde

tante Polly. Pollyanna’s onverdroten naïef optimisme lijkt alles en iedereen te overwinnen, ook wanneer ze na een heldhaftige redding half verlamd in een rolstoel terecht komt. Deze eerste verfilming van Eleanor H. Porters gelijknamige bestseller (1913) was Mary Pickfords eerste filmproductie voor United Artists en meteen een commercieel schot in de roos.

Met live pianobegeleiding van Tom Van der Schueren. FILM

Universelle (1636), als het instrument dat op meest subtiele wijze de nuances van de menselijke stem weet te verklanken! CONCERT

MA 16.11.15 CAMPUS BIJLOKE

19:00-22:00

GRATIS

Leessalon Grossman 2: Uit de tijd vallen

KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

VR 13.11.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL € 20 / € 15 /

GRATIS VOOR STUDENTEN

SCHOOL OF ARTS

Les Voix Humaines © Johanne Mercier

MIRY Meesters: Les Voix Humaines Folies & Foibles

De moeders van de gambamuziek kunnen ze wel genoemd worden: Susie Napper en Margaret Little van Les Voix Humaines drukken al vanaf 1985 hun stempel op de barokmuziek. Naar de gelijknamige compositie van Marin Marais spreken zij door middel van hun instrumenten. Hoe ouder, hoe gekker geldt in deze misschien wel, want ze spelen een programma getiteld Folies & Foibles. Met werk van o.a. Marais, Hume, Simpson en Telemann nemen ze ons mee op een tocht langsheen een reeks uiteenlopende affecten, van desolate melancholie tot fijnzinnige humor. Een programma over hofnarren, edellieden en verweesde sukkelaars. En dit alles op twee viola da gamba’s, geprezen door Marin Mersenne in zijn Harmonie

Naar aanleiding van de KASKlezing met David Grossman op 8 december organiseert de School of Arts Gent drie leessalons over zijn werk.

Vanavond bespreking van het boek Uit de tijd vallen onder leiding van Bauke Lievens, onderzoeker aan de School of Arts. LEZING Inschrijven via de website van schoolofartsgent.be

DI 17.11.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 5 / GRATIS VOOR STUDENTEN

Studium Generale: Fikry El Azzouzi

Fikry El Azzouzi is schrijver van romans, columns en theaterstukken.

In 2015 werd hem de Arkprijs van het Vrije Woord toegekend voor zijn roman Drarrie in de Nacht en zijn toneelstuk Reizen Jihad. El Azzouzi zal het hebben over culturele identiteit. Deze lezing wordt

gehouden naar aanleiding van de uitreiking van de Beraber­prijs.

Deze prijs reiken het Willemsfonds en de Unie van Turkse Verenigingen jaarlijks uit aan de ouders van een pas in het hoger onderwijs afgestudeerde jongere, met een andere etnisch-culturele achtergrond. LEZING Studium Generale i.s.m. Willemsfonds en de Unie van Turkse Verenigingen studiumgent.be

DI 17.11.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: Miners shot down (Rehad Desai, 2014, 85')

De internationaal bekroonde documentaire Miners Shot Down van de Zuid-Afrikaanse regisseur Rehad Desai maakt de tragische incidenten van het ‘Marikana massacre’ via een objectieve lens hard. Op 10 augustus 2012 begon in de Lonmin-platinamijn in Marikana, een mijnsite bij Johannesburg, de staking van de mijnwerkers. Zes dagen later opende de politie het vuur op de verenigde massa. Balans: 78 gewonden en 34 doden. De eis van de stakende mijnwerkers was nochtans eenvoudig: een verhoging van hun maandloon.

De imposante documentaire Miners Shot Down volgt de zesdaagse staking tot de tragische afloop.

De film wordt ingeleid door Marieke Breyne en Sofie de Smet. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

DO 19.11.15

CAMPUS BIJLOKE / CIRQUE

KASKlezing: Eleanor Crook

20:00 GRATIS

Eleanor Crook is beeldend kunstenaar, curator en docent in de academies van Londen en Oxford. Ze is ook artist in resident in het Gordon Museum of Pathology.

Ze cureerde de Fabrica Vitae tentoonstelling, een rondreizende tentoonstelling die een 60-tal kunstenaars verzamelt die zich laten inspireren door Vesalius. LEZING

KASKlezingen i.s.m. Post Mortem, een samenwerking tussen het Gents Universiteitsmuseum, KASK en Fabrica Vitae.

DO 19.11.15 20:00 Leerstoel Maarten Van Severen: Ronan & Erwan Bouroullec MIRY CONCERTZAAL

€ 7 / € 5 (STUDENTEN) De Franse broers Ronan en Erwan Bouroullec nemen de eerste editie van de Leerstoel Maarten Van Severen voor hun rekening.

De Bouroullecs zijn actief als designer sinds het eind van de jaren 1990. Net als Maarten Van Severen kennen zij een langdurige samenwerking met de Zwitserse producent Vitra, die onder meer resulteerde in het kantoormeubel Joyn (2002), de Alcove Sofa (2007) en de Vegetal Chair (2009).

De Leerstoel Maarten Van Severen is een initiatief van The Maarten Van Severen Foundation en de Vakgroep Design en Vormgeving van KASK / School of Arts Gent.

Jaarlijks zal een andere autoriteit uit de wereld van het design, die affiniteit heeft met het werk van Van Severen, twee lezingen en een master­class geven. LEZING ism Archipel en Designmuseum Gent

ZA 21.11.15

MIRY CONCERTZAAL

20:00

€ 20

Benefietconcert voor de oorlogsvluchtelingen

Docenten van het Koninklijk Conservatorium / School of Arts van de HoGent in concert ten voordele van de oorlogs­vluchtelingen uit het Midden-Oosten. Met o.m. Daan Vandewalle, Vitaly Samoshko, Lukas Huisman, Judith Ermert, Ann Cnop, Guy Penson, Myriam Graulus, Patrick Beuckels, Pieter Nuytten, Wim Maeseele, Hendrickje Van Kerckhove, Johan Fostier, enz. CONCERT reserveren via Uitbureau: www.uitbureau.be

MA 23.11.15 19:00-22:00 CAMPUS BIJLOKE

Een salongesprek over het tekenen i.s.m. S.M.A.K. Onder leiding van moderator Klaas Hoek, initiatiefnemer van A Call for Drawings, bespreken beoefenaars van het tekenen uit diverse vakgebieden, hoe zij het medium inzetten en wat het voor hen betekent. Met o.a. architect Jan De Vylder, psycho­ analyticus prof. dr. Filip Geerardyn, beeldend kunstenaar Valérie Mannaerts en anderen. Het gesprek vindt plaats naar aanleiding van twee tentoonstellingen over de tekenkunst: The Bottom Line in S.M.A.K. (10.10.15 – 31.01.16) en FIXATIF (05 – 29.11.15) in KASK.

GRATIS

Leessalon Grossman 3: Komt een Paard de Kroeg binnen.

Naar aanleiding van de KASKlezing met David Grossman op 8 december organiseert de School of Arts Gent drie leessalons over zijn werk. Vanavond wordt het laatste boek van David Grossman, Komt een paard de Kroeg binnen, besproken.

Anna Luyten stelt de vraag naar tragiek en de verwoording van het verleden centraal op deze laatste leesavond. Centraal staat de vraag naar tragiek en de verwoording van het verleden. LEZING inschrijven via de website van schoolofartsgent.be

DI 24.11.15 KASKCINEMA

LEZING

KASKlezingen i.s.m. S.M.A.K.

28.11.15—31.01.16 OPENING 27.11.15 – 20:00 KIOSK GRATIS

20:30

Miet Warlop & Nel Aerts

€ 5 / € 3

Drie uur lang, vanaf het begin tot het enigmatische einde, houdt het verwonderende meesterwerk van de Russische cineast Tarkovsky ons aan onze stoel gekluisterd.

In een tijd van grote oorlogen en invasies aan het begin van de 15e eeuw levert de schilder Andrei Rublev zijn eigen strijd voor de kunst. Het religieuze gevoel van de kunstenaar wordt aangetast wanneer hij de veilige omgeving van het klooster verlaat om in opdracht te schilderen en getuige wordt van de kwellingen en rampen die de wereld teisteren. Zeven tableaus schetsen in zwart-wit verschillende periodes uit het leven van de icoonschilder. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

DO 26.11.15

CAMPUS BIJLOKE / CIRQUE

20:00 GRATIS

KASKlezing: Salon Fixatif (BE/NL)

© Miet Warlop

Film-Plateau: Andrei Rublev (Andrei Tarkovski, 1966, 182’)

Duotentoonstelling met theatermaakster en beeldend kunstenaar Miet Warlop (1978, Torhout) en beeldend kunstenaar Nel Aerts (1987, Turnhout).

Miet Warlop maakt performances, acties en publieke interventies die het midden houden tussen absurd theater en op zichzelf staande ‘tableaux vivants’. De tentoonstelling in KIOSK wordt een totaalinstallatie waarbij kleine ruimtelijke installaties en sculpturen op elkaar inspelen en een steeds veranderende choreografie binnen de vaste chronologie van de tentoonstelling uittekenen. Warlop creëert een beeldenwereld tussen theater, dans en tentoonstelling in en bespeelt dit spanningsveld door de verschillende kunst­disciplines vrijelijk tegenover elkaar uit te spelen.

Nel Aerts beweegt zich even­­eens op vrije, intuïtieve wijze heen en weer tussen verschillende media zoals schilderkunst, tekenen, collage, performance en sculptuur.

Sinds enkele jaren focust Aerts zich hierbij steeds vaker op het portretgenre dat ze op papier of op houten panelen neerzet. Ter gelegenheid van een tentoonstelling ontstaat op deze manier vaak een bont gezelschap of kring van geabstraheerde, poserende subjecten die zowel naar de populaire cultuur, haar directe, alledaagse omgeving als naar haarzelf verwijzen. EXPO di — vr: 14:00-18:00 za — zo: 11u00-18u00 www.kioskgallery.be

ZO 29.11.15

11:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 15 / € 10 / GRATIS VOOR

STUDENTEN SCHOOL OF ARTS

MIRY Zondagen: Quartetto Delfico & Toshiyuki Shibata – A London Symphony

Authencitieit en zin voor ontdekking zijn sleutelwoorden van het jonge Italiaanse Quartetto Delfico. Met een diepgewortelde wetenschappelijke interesse brengen deze musici onbekend Italiaans repertoire aan het licht. Aan het Gentse Conserva­torium genieten zij onder leiding van docent Alessandro Moccia een intensieve opleiding in historische uitvoeringspraktijk. Hetzelfde geldt voor fluitist Toshiyuki Shibata, momenteel in de leer bij Patrick Beuckels, eveneens aan het Gentse Conservatorium.

Speciaal voor dit concert slaan de musici de handen in elkaar en brengen een bewerking van Haydns Symfonie nr. 104. CONCERT

DI 01.12.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 5 / GRATIS VOOR STUDENTEN

Studium Generale: Paul Verhaeghe

Paul Verhaeghe is hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse. In 2012 verscheen zijn boek Identiteit, waarin hij van leer trok tegen het neoliberale model dat vandaag een dwingende stempel drukt op de maatschappij en vooral op onze identiteit.

In september verschijnt zijn nieuw boek Autoriteit. In zijn lezing zal Verhaeghe het hebben over autoriteit en collectiviteit. LEZING studiumgent.be

DI 01.12.15 CIRQUE

20:00

€ 7 / € 5 (STUDENTEN)

Ronan & Erwan Bouroullec In confrontatie met het werk van Maarten Van Severen De Franse broers Ronan en Erwan Bouroullec nemen de eerste editie van de Leerstoel Maarten Van Severen voor hun rekening. De Bouroullecs zijn actief als designer sinds het eind van de jaren 1990.

Naast hun lezing voor groot publiek op 19 november (zie hierboven) komen zij op 1 december in kleinere kring spreken over hoe hun eigen werk zich verhoudt tot dat van Maarten Van Severen.

De nadruk zal liggen op de rol van de tekening. Deze tweede lezing mondt uit in een driedaagse masterclass voor een groep van telkens twee studenten van Aalto University, Universität der Kunste Berlin, La Cambre, KASK, Designacademie Eindhoven en Royal College London. LEZING

De Leerstoel Maarten Van Severen is een initiatief van The Maarten Van Severen Foundation en de Vakgroep Design en Vormgeving van KASK / School of Arts Gent. i.s.m. Designmuseum

DI 01.12.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: Viaggio in Italia (Roberto Rossellini, 1954, 85’)

Met dit ogenschijnlijk ietwat banale verhaal over een relatiecrisis

binnen een huwelijk creëerde Roberto Rossellini een mijlpaal in de filmgeschiedenis. Viaggio in Italia markeert de overgang van neorealisme naar modernisme en zette de toon voor de Europese modernistische cinema van het volgende decennium. Voor Jean-Luc Godard was het de mooiste film aller tijden. Nochtans was niet iedereen onmiddellijk enthousiast over deze “saaie” of “trage” film. Rossellini’s aandacht ging evenwel volledig uit naar een psychologische introspectie van zijn personages en de wijze waarop ze op hun omgeving reageren. De film vertelt het verhaal van een Brits echtpaar dat het door de antieke geschiedenis beladen Napels en Pompeï bezoekt.

Met Ingrid Bergman, George Sanders, Maria Mauban. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

DO 03.12.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 10 / € 5 / GRATIS VOOR

STUDENTEN SCHOOL OF ARTS

MIRY Hedendaags: Lukas Huisman – Symphonic Nocturne

aan het stof der vergetelheid. Niet zo verwonderlijk als je weet dat het om honderddertien pagina’s uitdagende pianomuziek zonder duidelijke thema’s gaat. Gelukkig is de jonge pianist Lukas Huisman niet voor één gat te vangen. Tijdens een doctoraal onderzoek aan het Gentse Conservatorium stelde hij een speelbare partituur samen en werkte zich met doodsverachting door de wemeling van noten.

Het resultaat is een wereld­ première. Hedenavond: Symfonische nachtmuziek.

Visitors Welcome. CONCERT

DO 03.12.15

CAMPUS BIJLOKE / CIRQUE

20:00

GRATIS

KASKlezing Christian Falsnaes (DK)

Christian Falsnaes is een Deense conceptuele en performance­ kunstenaar. Performance vormt de kern van Falsnaes’ werk: zijn acties vinden plaats in levenden lijve of in gefilmde vorm, met of zonder een publiek, en met de mens als studie- en werk­materiaal. Hij zet een veelvoud aan beeldvormen zoals schilderkunst, video, muziek of dans in om theatrale, vaak absurde situaties te ontwikkelen met de actieve betrokkenheid van zijn publiek. Hij woont en werkt in Berlijn. Christian Falsnaes stelde recent (voorjaar 2015) tentoon in KIOSK. LEZING i.s.m. KIOSK

DI 08.12.15

20:00

MIRY CONCERTZAAL € 5 / € 3 / GRATIS

Hoewel de mystiek aangelegde Engelsman Kaikhosru Shapurji Sorabji een erg teruggetrokken leven leidde – ‘Visitors Unwelcome’ stond op het hek van zijn huis te lezen – liet hij een bijzonder omvangrijk oeuvre na. Door zijn balsturige karakter en de technische veeleisendheid van zijn kolossale klankkathedralen bleven heel wat werken na zijn dood ongespeeld. Zevenendertig jaar lang was de partituur van Symphonic Nocturne overgeleverd

Studium Generale: David Grossman in gesprek

David Grossman is één van Israëls beroemdste schrijvers en voor­ vechter voor vrede in het MiddenOosten. Zijn werk is in meer dan twintig talen vertaald en bekroond met talloze prijzen. Hij wordt getipt voor de Nobelprijs. Naast romans (Zie: Liefde, UIt de tijd vallen en Komt een paard de kroeg binnen) schrijft hij regelmatig opiniestukken over het conflict met Palestina.

Grossman gaat in gesprek met Sigrid Bousset over zijn werk en meer in het bijzonder over de thema's identiteit, verzet, tragiek en humor. LEZING Studium Generale i.s.m Uitgeverij Cossee, de dienst cultuur van de Israëlische ambassade in België

DI 08.12.15 KASKCINEMA

20:30

ZO 13.12.15

MIRY Zondagen: The Busch Ensemble

€ 5 / € 3

Sam Peckinpah wordt gezien als een grootmeester in de revisionistische western. Het Wilde Westen gaf veel stof voor moderne mythevorming en met deze film behandelt Peckinpah een paar van haar meest iconische figuren.

Ingehuurd als wethandhaver wordt voormalig bandiet Pat Garrett belast met de opdracht zijn ex-kompaan Billy The Kid om te leggen. Op brute wijze breekt Peckinpah met de fabelachtige voorstelling van het Wilde Westen om een wereld te schetsen vol corruptie, brutaliteit en zinloos geweld. Peckinpah, gekend voor zijn verhitte krachtmetingen met de studio’s, doorstond ook hier een door problemen geplaagde productie. Pas na vijftien jaar kwam de oorspronkelijk voorziene versie uit, waarna de film kritisch werd geherwaardeerd en terecht zijn status als klassieker kreeg. FILM De film wordt ingeleid door Lennart Soberon.

KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

CAMPUS BIJLOKE

20:30

KRAAK: De Grijze Zone

Sinds mei 2015 resideert concert­ organisatie en experimenteel muzieklabel KRAAK op de Campus Bijloke. Ze maken van De Zwarte Zaal een Grijze Zone met Lorenzo Senni (it), Dale Cornish (uk), Adam Asnan (uk) en Jung An Tagen (de). CONCERT www.kraak.net

© The Busch Ensemble

Film-Plateau: Pat Garrett and Billy the Kid (Sam Peckinpah, 1973, 122’)

DO 10.12.15

11:00

MIRY CONCERTZAAL

€ 10 / € 5 / GRATIS VOOR

STUDENTEN SCHOOL OF ARTS

De violist Adolf Busch (1891-1952) als voorbeeld schept al meteen hoge verwachtingen voor The Busch Ensemble. Busch was een begaafd musicus, geboren in Duitsland, oprichter van het vermaarde Busch Kwartet, alsook notoir tegenstander van het nazi-regime. Even opstandig, dapper, getalenteerd en geëngageerd is The Busch Ensemble dat na haar oprichting in 2013 al meteen concerteerde op de podia van de belangrijkste concerthuizen.

Een vliegende start! En voor de petite histoire: Mathieu van Bellen bespeelt de ex-viool van Adolf Busch (een Guadagnini uit 1783).

Het drietal brengt ons twee legendarische pianotrio’s. Dvořáks pianotrio ‘Dumky’ heeft zowel lichtvoetige, als duistere passages en is een van Dvořáks meest gevierde werken. Ravels enige pianotrio, geïnspireerd door de Baskische erfenis die hij meekreeg van zijn moeder, overweldigt ons met weelderige klankkleuren.

CONCERT

DO 15.12.15 KASKCINEMA

20:30 € 5 / € 3

Film-Plateau: Pirosmani (Giorgi Shengelaya, 1969, 85’)

theater, maar ook daarbuiten.

Tijdens haar lezing zal ze het over spectatorship hebben en de relatie toeschouwer/deelnemer bespreken aan de hand van haar werk, en door een wisselende opstelling van toeschouwers/deelnemers. LEZING

ZO 20.12.15

10:00-18:00

ROMMELAERE INSTITUUT & CIRQUE

De stijl van de Georgische schilder Niko Pirosmani (1862-1918) wordt Finissage Post Mortem gerekend tot de naïeve stijl die vaak Speciaal ter gelegenheid van de als primitivisme wordt aangeduid. finissage spelen Bosse Provoost Regisseur Giorgi Shengelaya en Kobe Chielens (vorig jaar (°1937) maakte in 1969 een knap afegstudeerd als Master Drama filmportret van de schilder waarbij aan KASK) om 16:00 Moore Bacon! statische tableaus en strakke Moore Bacon! is een voortzetkaders corresponderen met de ting van een onderzoek naar het kunstwerken in beeld. Shengelaya fragmenteren van een lichaam met studeerde net als heel wat andere licht, dat werd aangezet in Wezend Sovjetfilmmakers aan de Russische leven (2014), een vorig project. staatsfilmschool bij de grote De voorstelling wordt nu voor regisseur Aleksander Dovchenko. het eerst in Gent getoond.

Niet toevallig dus zien we invloeden Om 17:00 volgt bij het van zijn leermeester terug in Rommelaere Instituut een perforPirosmani. De biopic demonstreert mance door dichter, beeldhouwer de fascinatie voor het tweedimen­ en moodist Bryan W. Green sionale en de frontale beeldcompoMeer info op pagina 21 of www.postmortem.ugent.be. sitie mooi in lijn met de werken van de kunstenaar die het avant-gardisme van Kazimir LOCATIES

Malevich lijken in te luiden. FILM KASKcinema i.s.m. Film-Plateau

CAMPUS BIJLOKE Jozef Kluyskensstraat 2, Gent MIRY CONCERTZAAL GRATIS CIRQUE Louis Pasteurlaan 2, Gent Klasconcert Arielle GLAZEN GANG Valibouse Louis Pasteurlaan 2, Gent De harpstudenten van docent KASKCINEMA Arielle Valibouse treden op in de MIRY Concertzaal tijdens Godshuizenlaan 4, Gent dit klasconcert. CONCERT KIOSK DO 17.12.15 20:00 LODLouis Pasteurlaan 2, Gent

CAMPUS BIJLOKE GRATIS Bijlokekaai 3, Gent CIRQUE MIRY CONCERTZAAL KASKlezing: Lotte van Biezekapelstraat, Gent den Berg (NL) ROMMELAERE INSTITUUT Lotte van den Berg is theatermaker Jozef Kluyskensstraat 29, Gent en filmregisseur. Ze gebruikt de ZWARTE ZAAL theatrale vorm om verhoudingen Louis Pasteurlaan 2, Gent tussen mensen zichtbaar te maken, niet alleen binnen de muren van het

WO 16.12.15

17:00

REBMEVON

R E B OT K O

© Janne Claes, Textiel

R E B M E CE D