school suppoost
Sterrenwerk Rekenen: lastige reeksen en patronen Sterrenwerk
Sterrenwerk
Rekenen
Rekenen
voor 7–8 jaar
Kleur elke clown. Gebruik dezelfde kleur voor de clowns met dezelfde broeken.
Sleutel
a
a
Knip met je vingers
Sla op je knieën
2 Knip elke clown uit. Je kunt nu een ‘ontdek het’ spelen:
.................
• Zet een boek of een stuk karton rechtop tussen jou en een tegenspeler. • Zorg dat je elk tien clowns hebt. • Eén van jullie legt een patroon met de clowns. • Beschrijf het patroon voor je tegenspeler (Hij/zij mag het niet zien!) • Hij/zij legt het patroon neer. • Klaar? Neem het boek weg en kijk of de patronen gelijk zijn.
1 Maak de tafel van 99 af. 1 x 99 = 99 2 x 99 = 198 3 x 99 = 297
b
Gebruik je clowns om samen memory te spelen.
.................
c
.................
d
b
Gebruik de sleutel hierboven om je beweegpatroon te tekenen Laat je beweegpatroon aan iemand anders zien. Oefen samen.
Maak samen met iemand anders een nieuw beweegpatroon. Teken het hieronder en oefen samen.
© Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl • Sterrenwerk • Sterrenwerk Rekenen Rekenen
A1 rekenpatronen.indd 10
4 x 99 = .
..
5 x 99 = .
..
6 x 99 = .
..
7 x 99 = .
..
8 x 99 = .
..................
2 Nog meer bewegen! a
A1 rekenpatronen.indd 11
..
9 x 99 = .
..
10 x 99 =.
..
11 x 99 =.
..
12 x 99 =.
..
13 x 99 =.
..
14 x 99 =.
..
15 x 99 =.
..
16 x 99 =
...
17 x 99 =
...
18 x 99 =
...
19 x 99 =
...
20 x 99 =
...
21 x 99 =
...
© Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl • Sterrenwerk • Sterrenwerk Rekenen Rekenen
20/04/09 15:05
AC
7
C
8
÷
%
x
9
4
5
6
1
2
3
0
.
– =
b
Wat valt je op bij de éénheden, tientallen en honderdtallen?
. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B1 Rekenpatronen.indd 14
AC
7
a
11 x 11 =.
.....
b
12 x 11 =.
.....
c
13 x 11 =.
.....
d
14 x 11 =.
.....
C
8
÷
%
x
9
4
5
6
1
2
3
0
.
– =
.....
a
18 x 11 =.
.....
.....
b
19 x 11 =.
.....
c
17 x 11 =.
c
51 x 11 =.
.....
b
27 x 11 =.
.....
c
31 x 11 =.
.....
d
34 x 11 =.
.....
e
43 x 11 =.
.....
f
72 x 11 =.
.....
√ x –
Dag
Bedrag in centen
1
1
Totaal bedrag in centen 1
2
2
3
17
3
Wat gebeurt er als je bij 20 x 11 bent?
..................... .....................
4
Bedrag in centen
7
18
4
8
15
19
16
31
20
6
32
63
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
+4
C
%
8
√
9
5 2
6
x –
3
.
= +
+4
+4
Tweetallen zijn meestal coördinaten die worden gebruikt in grafieken of (computer) spelletjes (bijv. Zeeslag).
8 ), ( 5 , 9), (20, 24 )
Patroon: steeds 4 erbij 1 Zoek de ontbrekende getallen. (20, 18), (19, 17), (18, 16), (17,
a
. .. . Patroon
Totaal bedrag in centen
), (
), (36,
... Patroon
), (5,
)
), (9,
), (11,
)
), (75,
)
..............................................
(42, 39), (41, 38), (40, 37), (39,
g
Patroon
)
), (20,
...............................................
(7, 23), (8, 24), (9, 25), (10,
f
), (10,
), (6,
..............................................
(1, 9), (2, 18), (3, 27), (4,
e
Patroon
)
)
..............................................
(1, 1), (2, 4), (3, 9), (4, 16), (5,
d
. .. Patroon
, 14), (10,
, 15), (22,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .
(40, 30), (39, 29), (38, 28), (37,
c
Patroon ..
Hoeveel zou je verdienen als je kiest voor manier b? . . . . . . . . . . . . . .
), (
.....................................
(1, 3), (2, 6), (3, 9), (4,
b
Patroon . ..
30 b
+4
(1, 5), (2, 6), (3, 7), (4,
29
15
12345 678 AC
7 4 1 0
Een patroon kun je op verschillende manieren maken. Eén manier is het ordenen in tweetallen. Zoek de ontbrekende getallen van elke reeks geordende tweetallen. Beschrijf de regel (formule) die je hebt gebruikt om de ontbrekende getallen te vinden. Bijvoorbeeld:
16
5
14
Om een twee-cijferig getal met elf vermenigvuldigen, moet je de twee cijfers van dat getal nemen, die vormen het eerste en het laatste getal van het antwoord. Bijvoorbeeld 42 x 11 geeft 4 . . . 2. Het middelste cijfer vind je door deze twee cijfers op te tellen, dus 4 + 2 = 6. Het antwoord wordt dan: 462
Dag
14 Geordende Tweetallen
= +
2 Maak de tabel hieronder af, zo kun je manier b onderzoeken.
), (38,
), (3,
)
................................................
3 Kleine beloningen?
5 Hoe gaat dit bij 68 X 11? Let goed op!
2 Geordende tweetallen kun je gebruiken om een serie punten aan te geven in een grafiek.
12345 678
Het Schaak Spel
AC
6 Probeer nu deze sommen.
C
7
0
%
8
4 1
Volgens een legende, werd het schaakspel uitgevonden voor een Indiase koning. Die koning was er zo blij mee, dat hij de bedenker van het spel een beloning wilde geven. De man vroeg alleen maar wat graankorrels – tenminste… zo leek het! Hij wilde graag 1 graankorrel op het eerste vakje van het schaakbord, 2 korrels op het tweede vakje, 4 korrels op het derde vakje, 8 korrels op het vierde vakje en zo verder. De koning dacht dat het een simpele (goedkope) beloning was...
. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 2 .
√
9 6
x –
3
=
a
+
b
a
59 x 11 =.
.....
c
77 x 11 =.
.....
b
82 x 11 =.
.....
d
93 x 11 =.
.....
B1 Rekenpatronen.indd 15
Zet de volgende punten in de grafiek: (0, 1), (1, 2), (2, 3), (3, 4), (4, 5), (5, 6) Wat valt je op?
........................... ........................... ........................... ...........................
c
Hoeveel vakjes heeft een schaakspel? Probeer deze beloning maar eens te berekenen op een apart blad. Een rekenmachine is handig (maar niet lang!).
Trek een lijn door de punten. Zet nog een paar volgende punten en trek de lijn verder door.
...........................
.............................................. _ Sterrenwerk _ Sterrenwerk © Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl Rekenen Rekenen
© Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl • Rekenen • Rekenen
20/04/09 13:46
% 9 6 3
................................................... ...................................................
4 Probeer deze vermenigvuldigingen eens. a
C
8 5 2 .
Wat zou je liever hebben: a. in één keer 1 miljoen euro salaris voor 1 maand werken (30 dagen) of b. 1 eurocent voor de eerste dag van de maand, 2 cent voor de tweede dag, 4 cent voor de derde dag, 8 cent voor de vierde dag en zo verder...
Nee
Ja
.....
16 x 11 =.
12345 678 AC
7 4 1 0
1 Moeilijke keuze? Vertel waarom je kiest voor a of b.
3 Probeer nog een paar.
15 x 11 =.
b
Reken nu uit en zet de antwoorden in de hokjes. Controleer je antwoorden.
3 Probeer een regel/formule te vinden, die beschrijft of een getal deelbaar is door 9 (zonder rest) en schrijf die in het vak hier onder. Praat er met iemand anders over.
13 Een miljoen euro per maand
2 Zal het patroon zo doorgaan?
a
reeksen en patronen 6
+
Ken je het patroon in de tafel van elf? 11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 88, 99...
Voorspel de volgende antwoorden.
Wat gebeurt er als je de cijfers in de antwoorden optelt?
. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
© Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl • Sterrenwerk • Sterrenwerk Rekenen Rekenen
20/04/09 15:05
12345678
14 Keer elf 1 Kijk wat er gebeurt als je doorgaat met de tafel:
voor 11-12 jaar
reeksen en patronen 5
+
2 Je hebt patronen ontdekt in de tafel van 9. Zie je ook patronen in de tafel van 99?
Rekenen
voor 11-12 jaar
reeksen en patronen 4
12345678
13 De tafel van 99
1 Kijk goed naar de patronen op de broeken van de clowns.
Sterrenwerk
Rekenen
voor 9-10 jaar
reeksen en patronen 3
9 Patronen op broeken
1 Deze patronen maak je door te bewegen. Maak het patroon langer.
Sterrenwerk
Rekenen
voor 9-10 jaar
reeksen en patronen 2
8 Bewegingspatronen
Sterrenwerk
Rekenen
voor 7–8 jaar
reeksen en patronen 1
Klap in je Stamp met handen je voeten
Sterrenwerk
20/04/09 13:47
Binnen Sterrenwerk Rekenen verschijnen meerdere series. De eerste serie is Reeksen en patronen. Inzichtelijk rekenen is voor veel kinderen een probleem, maar er is ook een groep kinderen voor wie dat juist een uitdaging is. Sterrenwerk Rekenen Reeksen en patronen omvat een zestal werkboekjes waarin plus en plusplus leerlingen aan de slag gaan met getallen in getallenreeksen. Het vraagt van kinderen analytisch denken en biedt alle pluskinderen de gelegenheid oplossingsstrategieën te ontwikkelen, te oefenen en te verfijnen om zo, al redenerend, tot een oplossing te komen.
maar zéér uitdagend voor plus- en ook plusplus leerlingen. Wie heeft het eerste de reeks gevonden? Er is een grote variatie in opgaven: tabellen afmaken, rekenreeksen en patronen afmaken, formules en regels ontdekken, verwoorden en toepassen, diagrammen en grafieken verklaren en gebruiken. Deze Sterrenwerk rekenwerkboeken zijn verdeeld over drie niveaus, voor onder-, midden- en bovenbouw. Om aan het begrip ‘patronen’ te kunnen wennen zijn de opdrachten in het eerste deel relatief eenvoudig van opzet. De moeilijkheidsgraad loopt in de serie flink, maar geleidelijk, op.
De kinderen oefenen het verzamelen van gegevens, leren deze te sorteren en classificeren om zo tot een ordening te komen, waardoor ze het patroon gaan ontdekken. Op die manier leren ze uiteindelijk systematisch naar oplossingen te zoeken en de gevonden patronen toe te passen op de rest van de reeks! Zelf het systeem ontdekken en conclusies trekken voor de rest van de reeks. Lastig vaak,
Enkele onderwerpen in de werkboeken: • Patronen op broeken • Kalenderpatronen • Patronen in tabellen • Diagonale problemen • Opvallende negens • Vermenigvuldigingsvierkanten • Barcodes
NIEUW: Handelend rekenen met … SOMA-kubussen, van 2D naar 3D Voor sommige kinderen is ruimtelijk inzicht een probleem, maar pluskinderen vinden deze vraagstukken een extra uitdaging! Ruimtelijke oriëntatie komt in veel rekenmethoden nogal summier aan de orde en meestal alleen in het platte (2-dimensionale vlak). Met Rekenen met … SOMA-kubussen kunt u uw leerlingen handelend (en zelfstandig) aan het werk zetten: ze schakelen van het 2- naar het 3-dimensionale vlak en omgekeerd aan de hand van de werkkaarten. Dit aantrekkelijke en snel inzetbare rekenmateriaal bestaat uit: • 7 drie- en viervoudige kubusvormen in een zakje, die samen één grote kubus vormen en elk een eigen kleur hebben; • 88 gelamineerde werkkaarten; • antwoordenboek A en B (in kleur); • handleiding met kopieerbare werkbladen. De 88 kaarten bestaan uit vier groepen opdrachten: SOMA aanzichten, SOMA bouwplannen, SOMA figuren en SOMA kubussen. Elk onderdeel wordt opgebouwd van makkelijk naar moeilijk. De voortgang is per leerling bij te houden op een handige leerlingkaart.
C2 Rekenpatronen.indd 14
_ Rekenen _ Rekenen © Schoolsupport © Schoolsupport • www.schoolsupport.nl • www.schoolsupport.nl
22/04/09 21:24
C2 Rekenpatronen.indd 15
22/04/09 21:24
Verdeling van de werkboeken over de leeftijden en groepen: • werkboek 1 en 2 voor pluskinderen van 7/8 jaar (vanaf eind groep 3/begin groep 4). • werkboek 3 en 4 voor plus en plusplus kinderen van 9/10 jaar (vanaf eind groep 5). • werkboek 5 en 6 voor plusplus kinderen van 11/12 jaar (vanaf eind groep 6). Kies voor Sterrenwerk Rekenen: echte uitdaging op niveau, volledig in kleur, handige antwoordenboeken, en betaalbaar! 20-24 pag. per werkboekje * kleur * handleiding op schoolsupport.nl/service * uitbreiding van de serie met andere rekenonderwerpen: 2009 en 2010 SWR01 SWR02 SWR03 SWR04 SWR05 SWR06 SWR09 SWR50
1-Sterrenwerk Rek. - wb 1, set 5 st. 1-Sterrenwerk Rek. - wb 2, set 5 st. 1-Sterrenwerk Rek. - wb 3, set 5 st. 1-Sterrenwerk Rek. - wb 4, set 5 st. 1/2-Sterrenwerk Rek. - wb 5, set 5 st. 1/2-Sterrenwerk Rek. - wb 6, set 5 st. Sterrenwerk Rek. - antw. A & B Sterrenwerk Rek. - Set 6 x 5 wb + ab A&B
€ 12,50 € 12,50 € 12,50 € 12,50 € 12,50 € 12,50 € 14,50 € 79,50
Werken met … Een leerling neemt een kaart en voert met de SOMA-kubusvormen de opdracht van de kaart uit. Controle is mogelijk met het antwoordenboek, registreren met de registratiekaart en uw leerling is klaar voor de volgende kaart! Een opbergkist is apart verkrijgbaar.
BEKIJK DE VIDEODEMONSTRATIE OP SCHOOLSUPPORT.NL/SOMA
SOM01 SOM60 SOM02 SOM03 SOM11 KIS01
Rekenen met … SOMA-kubussen, schoolset Rekenen met … SOMA-kubussen, IB/RT set SOMA-kubussen, extra zakje (7-delig) SOMA-kubussen, (extra) kaartenset (88-delig) SOMA-kubussen, antwoorden en handl. Opberg- en presentatiekist
€190,00 € 84,50 € 12,50 € 59,50 € 12,50 € 12,95
Toelichting: SOM01: • Alle 88 A5-kaarten in tweevoud • De handleiding in drievoud • 6x zakje SOMA-kubussen, 7-delig kisten ivm btw altijd apart bestellen SOM60 • Alle 88 A5-kaarten in enkelvoud • De handleiding in enkelvoud • 2x zakje SOMA-kubussen, 7-delig
Méér weten? Ga naar www.schoolsupport.nl voor meer informatie, bel (0594) 500145 of bezoek ons Informatiecentrum