blad
k Wer
Wat is energie?
Zonder energie is er geen leven. Bij alles wat we doen, wordt energie van een energiebron omgezet in een nuttigere energievorm. Als we eten, wordt ons voedsel (energie) gebruikt om te groeien (= actie). Ken je nog een aantal andere voorbeelden? Vul aan in de tabel!
Bronnen van Energie Elektriciteit
Omzetten van Energie Radio
Actie Muziek
Energie waarvan de bronnen zullen verdwijnen omwille van hun beperkte voorraad op aarde wordt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . genoemd. Ken je een voorbeeld? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Energie waarvan de bronnen steeds beschikbaar zijn omdat de natuur ze voortdurend hernieuwt wordt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . genoemd. Ken je een voorbeeld? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kijk!
EEN HUIS!
44
Werkbladen
Abimo uitgeverij
blad
k Wer
Amai mijn voeten!
Surf naar www.energiehuisje.be
Bekijk hier het filmpje van de familie Holder de Bolder. Je vindt het op de website bij realisaties, inleidende video. Wat valt jullie zoal op in het filmpje? ...................................................................... De ecologische voetafdruk = de oppervlakte van de aarde die nodig is om te voorzien in de levensstijl van een persoon, stad of land. De ecologische voetafdruk werd bedacht door twee Canadese onderzoekers en geeft aan hoeveel oppervlakte land er nodig is voor alles wat we produceren en aan afval achterlaten of verwerken. Doe zelf de test op www.wwf-footprint.be, ‌ Amai mijn voeten!!
1. Wat is jouw ecologische voetafdruk? ...............................
2. Wat ga je doen om jouw ecologische voetafdruk te verkleinen? Schrijf hieronder jouw actiepunten op! ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................
3. Met hoeveel is jouw ecologische voetafdruk nu verminderd als je al deze actiepunten zal opvolgen? ............................... Kijk!
EEN HUIS!
49
Werkbladen
Abimo uitgeverij
blad
k Wer
Het land van Verleden Tijd en Toekomst
The Big Ask!? (www.thebigask.be) Wat betekent dit!? Waarom deze titel? ...................................................................... Waarom moeten we volgens het filmpje minder energie verbruiken? Praat er eens samen over en noteer dan jullie argumenten. ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................
Hoelang hebben we nog te gaan? Sedert de industriële revolutie in de 19e eeuw gebruiken we ‘niet hernieuwbare energiebronnen’ zoals fossiele brandstoffen. Tegenwoordig wordt meer dan de helft van de verbruikte energie in de wereld geproduceerd op basis van die energiebronnen. Hoeveel jaar hebben we nog te gaan als we voort doen zoals we bezig zijn? Jaarlijks wereldverbruik
Resterende hoeveelheden
Aantal jaar
Aardolie
3,5 miljard ton
140 miljard ton
..................
Steenkool
2,2 miljard ton
506 miljard ton
..................
2.200 miljard m³
154.000 miljard m³
..................
50.000 ton
4.000.000 ton
..................
Gas Uranium (Kernenergie!)
Bronnen: “L’energie à petits pas”, François Michel, Actes Sud Junior / CEA: Franse openbare instantie voor energieonderzoek.
Op een dag zullen er dus geen hernieuwbare energiebronnen meer zijn… Wat denken jullie dat de gevolgen hiervan zullen zijn? ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... Kijk!
EEN HUIS!
50
Werkbladen
Abimo uitgeverij
Vaarwel Gloeilamp!
blad
k Wer
Jullie hebben het wellicht al gemerkt! Onze vertrouwde gloeilamp is stilletjes aan aan het uitdoven! De Europese commissie besliste begin 2009 om gloeilampen definitief uit de winkelrekken te halen vanaf 2012…. Vaarwel gloeilamp!
Wat komt dan in de plaats? Spaarlampen? TL-lampen?.... Maar zijn deze dan zoveel beter?
Zoek het zelf eens uit!!! Onderstaande tabelletjes kunnen je daarbij helpen.
• Het vermogen van de lampen wordt uitgedrukt in Watt. Het vermogen is eigenlijk het energieverbruik van een toestel op een welbepaald moment. • De lichtstroom wordt uitgedrukt in lumen (lm) en duidt aan hoeveel licht een lamp uitzendt.
SPAARLAMP (Watt)
Lichtstroom (lm)
GLOEILAMP (Watt)
Lichtstroom (lm)
7 watt
286 lm
25 watt
286 lm
9 watt
405 lm
40 watt
405 lm
11 watt
600 lm
60 watt
600 lm
15 watt
875 lm
75 watt
875 lm
20 watt
1200 lm
100 watt
1200 lm
Wat kun je besluiten uit de tabelletjes? Zijn spaarlampen beter dan gloeilampen?
...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................
Kijk!
EEN HUIS!
53
Werkbladen
Abimo uitgeverij
blad
k Wer
Vaarwel Gloeilamp! (vervolg)
Nog even vergelijken…
Laat een gloeilamp van 60 Watt gedurende 1000 uren (± 1 jaar) branden, dan verbruik je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Watt, dit komt overeen met . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kWh Dit kost mij € . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (reken met 0,19 euro per kWh) Laat een spaarlamp van 11 Watt gedurende 1000 uren (± 1 jaar) branden, dan verbruik je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Watt, dit komt overeen met . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kWh Dit kost mij € . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (reken met 0,19 euro per kWh) Wat kun je besluiten uit deze berekening?
Een spaarlamp verbruikt MEER / MINDER (omcirkel) elektriciteit dan een gloeilamp voor dezelfde hoeveelheid licht.
Besparen!?
Als je 10 gloeilampen van 60 Watt vervangt door 10 spaarlampen van 11 Watt. Ga je dan besparen? � Ja � Nee Indien je bespaart, hoeveel is dat dan voor een jaar (= 1000 branduren) ................... W . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kWh € ...................
Kijk!
EEN HUIS!
54
Werkbladen
Abimo uitgeverij
Kijk!
! S I U H N EE
Hoeveel energie verbruikt een koffiezetapparaat? Maakt het gebruik van een spaarlamp nu echt zoveel verschil uit? En als je een TV op stand-by zet, slorpt hij dan nog veel stroom op? Deze en andere vragen vormen het uitgangspunt van het pakket Kijk! Wat(t) een huis! Het omgaan met energie is een actueel thema waarbij vanuit een technische bril aan de bewustmaking van energieverbruik bij de kinderen kan gewerkt worden. Voor kinderen is het belangrijk dat ze niet alleen horen praten over energiebewuste opties maar dat ze deze ook echt kunnen ‘ondervinden’. Het pakket Kijk! Wat(t) een huis! laat daarom kinderen op een actieve manier kennis maken met het energieverbruik in een moderne gezinswoning met al haar elektrische verbruikers én laat ook zien hoe je op dit energieverbruik kan besparen ten voordele van het milieu! Dit project wordt ondersteund binnen het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie, een initiatief van de Vlaamse overheid.
Abimo Uitgeverij Europark Zuid 9, B-9100 Sint-Niklaas t. 03/760 31 00 f. 03/760 31 09 w. www.abimo.net e. info@abimo.net