Wie wil groeien, verlegt grenzen

Wie wil groeien, verlegt grenzen Meerjarenbeleidsplan 2021/2024

Foto voorzijde: Anne Jannes Photography Het Glaspaleis staat op de lijst van 1.000 belangrijkste gebouwen van de 20e eeuw van de International Union of Architects en wordt in één adem genoemd met de belangrijkste monumenten van het Nieuwe Bouwen, zoals het Rietveld Schröderhuis en de Van Nellefabriek.

Inleiding Met plezier en trots presenteren wij ons Meerjarenbeleidsplan 2021-2024. Het biedt een blik op onze bijdrage aan Heerlen, Parkstad en provincie Limburg op cultureel, educatief en maatschappelijk gebied.

Ons plan bouwt voort op onze ervaringen in de laatste jaren.

We vierden successen zoals de grote Basquiat expositie in 2019, maar kenden ook leermomenten zoals onder andere dat publiek bereiken voor online activiteiten een andere, nieuwe aanpak vraagt. Zo raakte de corona-pandemie ons vanaf maart 2020 in de ziel. Maandenlang zagen we ons publiek niet of nauwelijks.

Dat deed serieus pijn. Hopelijk zijn de meeste maatregelen als u dit leest weer versoepeld of niet meer nodig. Gedwongen door die omstandigheid hebben we echter ook veel bijgeleerd: hoe we digitaal lesgeven, boeken laten afhalen en mensen virtueel welkom heten in ons museum. U leest er onder het kopje ‘Met dank aan corona’ meer over.

Al die ervaringen sterken ons om dagelijks grenzen te verleggen. Op allerlei terreinen, op allerlei niveaus en met allerlei doelgroepen. Die grenzen kunnen we niet verleggen zonder ons publiek. Dat publiek gaan we de komende jaren verder verbreden. Samen met hen bouwen we verder aan de ontwikkeling van onze regio.

Onze impact reikt intussen verder dan Heerlen. Wij willen het leefklimaat in héél Parkstad verbeteren. Met ons eigen aanbod en als podium voor anderen. Van lokale dichter in de bibliotheek en ambitieuze gitarist bij Muziek & Dans tot aanstormend talent in het museum. SCHUNCK realiseert dit vanuit Heerlen, het hart van Parkstad. Parkstad en SCHUNCK zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een regio gevuld met (soms onontdekt) talent, kansen en uitdagingen die aandacht en energie verdienen. Een regio die het verdient om geïnspireerd te worden met nieuwe perspectieven en die meer dan genoeg in huis heeft om Limburg, Nederland en de wereld daarbuiten te raken. En dat is waar SCHUNCK ook de komende jaren voor gaat. SCHUNCK verwierf niet voor niets de provinciale Cultuurplan-status*. Met volle inzet willen wij een positieve bijdrage leveren aan het imago van Heerlen en Parkstad.

Om onze ambities te realiseren, kunnen wij niet zonder u. We zijn dan ook benieuwd wat u vindt van dit Meerjarenbeleidsplan 2021-2024. We nodigen u van harte uit om uw reactie met ons te delen via info@schunck.nl, waarna wij persoonlijk contact met u zullen opnemen.

Kor Bonnema Directeur-bestuurder kor.bonnema@schunck.nl 045 - 57 722 00

* Hiermee realiseren we samen een belangrijke ambitie. Het is een waardevolle promotie en stabilisering van de subsidie van de provincie voor SCHUNCK en het museale programma. Een erkenning van SCHUNCK als waardevolle instelling (zowel regionaal, als bovenregionaal) in het culturele ecosysteem van Limburg.

schunck / 3

Wie wil groeien, begint met grenzen verleggen Those wishing to grow, push their boundaries

4 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Inhoud

01. Grenzen verleggen: waarom en hoe?

6 - 11

02. Visie, missie, ambitie

12 - 15

03. Bibliotheek / een plek om te ontmoeten en een leven lang te leren en te lezen

16 - 27

04. Muziek & Dans / het ontwikkelen van klank en beweging

28 - 39

05. Museum / voelen en laten voelen

40 - 55

06. Educatie / met de ogen wijd open

56 - 61

07. Ondernemerschap het merk verzilveren

62 - 65

08. Hoe maken we dit mogelijk?

- Marketing en communicatie

- Competentiegericht personeelsbeleid

- Bedrijfsvoering

- Informatietechnologie (IT)

- Duurzaamheid

66 - 75

09. De drie codes

76 - 77

10. Financiën

78 - 81

11. Bijlagen

- Kengetallen SCHUNCK

- Organogram

- Doelgroepen

- Kengetallen

- Portfolio voorbeeldprojecten

- De Governance Code Cultuur

- De Fair Practice Code

82 - 91

schunck / 5

01. Gr verlegge waarom 6 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

renzen en: en hoe?

Wie wil groeien, begint met grenzen verleggen.

Dit kan door te dromen, te reizen en onbekende paden te betreden. Het kan ook door met nieuwe ogen te kijken naar de plek waar je leeft. Of door gewoon eens iets te proberen wat je nog nooit eerder deed.

Meegroeien – of juist tegen de stroom in zwemmen – is een vitaal onderdeel van transformatie. Als individu, als gemeenschap en als stad.

schunck / 7

Waarom: SCHUNCK in zijn omgeving Onze samenleving staat aan het begin van grote transities. Denk maar aan het klimaatprobleem of aan migratievraagstukken, digitalisering, globalisering en decentralisatie. Ook in de zorg en het onderwijs staan ons grote veranderingen te wachten.

Deze transities lijken soms ver weg, maar ze vragen nu al een andere manier waarop wij met elkaar en situaties om gaan. Wie het meest wendbaar is, doorstaat de transities het beste. Persoonlijke grenzen verleggen is daarbij essentieel. Beeldende kunst, literatuur, muziek en dans dragen daaraan bij. Kunst en cultuur spreken mensen aan op hun persoonlijke waarden, brengen ontspanning en ontwikkelen ons kritische vermogen. Dit stimuleert zelfontplooiing in een steeds complexere wereld. Vraagstukken rondom identiteit, krimp, communicatie, sociale media, kansengelijkheid, taalontwikkeling en inkomensongelijkheid zijn hiervan urgente voorbeelden.

Heerlen, de stad waar SCHUNCK gevestigd is, ligt midden in Parkstad. Deze regio kenmerkt zich al ruim honderd jaar door grote transities en tegenstellingen in maatschappelijke, economische en stedenbouwkundige zin. In de regio zijn de rauwe randen van het verleden zichtbaar, en zullen ook zichtbaar blijven. Het verleden wordt niet de rug toegekeerd, maar omarmd.

Zo dragen we samen zorg voor een regio

8 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

waar mogelijkheden en kansen liggen, ruimte is om te experimenteren en om je grenzen te verleggen. Grensverlegging op individueel en gemeenschappelijk niveau is in Parkstad essentieel om tot ontwikkeling en groei te komen.

Talentontwikkeling, sociaal-maatschappelijke thema’s en educatie zijn het fundament voor de activiteiten van SCHUNCK. Parkstad is een regio vol talent, kansen en uitdagingen die aandacht en energie vragen. De regio verdient het om geïnspireerd te worden met nieuwe perspectieven en heeft alles in huis om Limburg, Nederland, de wereld te raken.

SCHUNCK staat ervoor om dit te realiseren.

Onze activiteiten dragen in die zin ook bij aan het imago en het vestigingsklimaat van Heerlen en Parkstad.

Hoe: SCHUNCK als multidisciplinaire spil We staan midden in de Heerlense gemeenschap, vanuit onze hoofdlocatie in het Glaspaleis, onze wijkvestigingen en als gast bij onze partners. Bij SCHUNCK is ruimte om te verwonderen, te ontdekken en te ontmoeten een vaste waarde. Bij SCHUNCK ben je altijd welkom om deel te nemen, te reflecteren, van en met elkaar te leren, in gesprek te gaan en om te ontspannen. Zonder verplichtingen.

SCHUNCK biedt een podium en verbindt mensen in Parkstad en daarbuiten om hun talenten te ontplooien. Dit doen we als een eenheid in diversiteit.

Onder één dak komen verschillende disciplines samen: • openbare bibliotheek • muziek- & dansschool • museum voor beeldende kunst en architectuur Het team Educatie biedt daarbij voor alle disciplines expertise en ondersteuning in de ontwikkeling van (nieuw) aanbod. Het team functioneert daarmee als een van de dwarsverbinders in de organisatie.

Bezoeker bij Vera Gulikers – If Then is Now in SCHUNCK Glaspaleis (2020). Fotografie: Dani Silvia

schunck / 9

Leerlingen van basisschool de Tovercirkel uit Heerlen tijdens een cultuureducatieprogramma over Basquiat The Artist and His New York Scene in SCHUNCK Glaspaleis (2019).

Fotografie: Anne Jannes Photography

Onze integratiemogelijkheden tussen de verschillende disciplines maken ons uniek en zorgt voor spannende ervaringen. Denk aan een schoolklas die een museumbezoek combineert met een dansworkshop. Of de Kinderboekenweek waar naast lezen ook muziek centraal staat.

Of een tentoonstelling die het publiek kennis laat maken met discipline-overschrijdende kunstenaars. Zulke verbindingen worden in ons multidisciplinaire centrum sneller gelegd.

SCHUNCK kan hierdoor verrassen en zoeken naar bijzondere vormen.

Het voortouw nemen SCHUNCK heeft de afgelopen jaren een eigen plek ingenomen die steeds meer wordt gewaardeerd door subsidiegevers en publiek. De groeiende bezoekerscijfers in de periode van 2016 naar 2019 met gemiddeld 7% procent per jaar bevestigen dat. Deze ontwikkeling wordt gedragen door een gezonde bedrijfsvoering. De komende periode willen we de stijgende lijn in bekendheid en bezoekersaantallen doorzetten, samen met publiek en partners. Nu de overheid de verantwoordelijkheid voor inkomsten steeds meer bij de instellingen legt, is dit voor SCHUNCK een stevige uitdaging.

De gemeente Heerlen is onze belangrijkste partner. Ons primaire bedieningsgebied is en blijft de stad Heerlen. Maar met onze programmering dragen wij ook merkbaar bij aan de ontwikkeling en integratie van Parkstad. In het coalitieakkoord en Meerjarig Bestuurlijk Programma 2019-2022 geeft de gemeente Heerlen aan ‘met lef door te willen blijven bouwen aan een trotse stad’. Een ambitie die wij graag in samenwerking helpen realiseren. Onze rol en bijdrage richt zich in het bijzonder op de door de gemeente geformuleerde ‘investeringsgebieden’ van het sociaal domein en het centrum. Met verbeeldingskracht ondersteunen wij bij het realiseren van een betere toekomst. We blijven inwoners voorzien van kwalitatief goede en voldoende ondersteuning.

Zodat ze actief blijven en mee kunnen doen in Heerlen. En we brengen als SCHUNCK meer beleving en meer cultuur in het centrum. Talentontwikkeling en maatschappelijke ontplooiing staan dan ook centraal in onze visie, missie en ambitie. *O nze naam SCHUNCK is een eerbetoon aan ondernemer Peter Schunck die het Glaspaleis in 1933 liet ontwerpen door architect Frits Peutz. In dit moderne en open gebouw stond de mode van Schunck in het volle daglicht, als op een openluchtmarkt. Het ontwerp was grensverleggend voor zowel Heerlen als Nederland en groeide uit tot één van de belangrijkste voorbeelden van het Nieuwe Bouwen. Het iconische gebouw is als vooraanstaand en vooruitstrevend gebouw in de stad ook een uitdrukking van de radicale overgang van de middeleeuwen naar het moderne tijdperk. Het contrast met de Pancratiuskerk (12de eeuw) was vanaf het begin bij menigeen een doorn in het oog. Transities als deze horen bij onze regio, van landbouw via mijnbouw en grootschalige administraties naar de huidige culturele bloei. Het Glaspaleis staat vandaag de dag vermeldt op de lijst van de Union of International Architects, als wereldwijd een van de 1000 belangrijkste gebouwen van de twintigste eeuw. schunck / 11

02.

Vis missie en 12 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

sie, n ambitie Visie

Wij geloven dat rijkdom niet in je portemonnee zit.

Rijkdom zit in je hoofd en in je hart. Die rijkdom kun je laten groeien. Als je dat wil, zul je grenzen moeten verleggen.

Missie

ij helpen je daar graag bij. In het hart van W Heerlen koesteren we jouw geestelijke rijkdom, is nieuwsgierigheid de motor achter alles wat we doen en mengen we samen nieuwe kleuren.

schunck / 13

Met de kennis, inspiratie en ondersteuning in onze bibliotheek, de vaardigheden die je leert op onze muzieken dansschool en de kunst die je ervaart in ons museum vind je bij SCHUNCK alle ingrediënten om je grenzen te verleggen. En dus om te groeien.

Ambities 1.

We vergroten ons publieksbereik op alle onderdelen in ons programma, in het Glaspaleis, onze wijkvestigingen én daarbuiten. Hierbij hebben we nadrukkelijk aandacht voor specifieke doelgroepen.

2. Met partnerships in het cultureelmaatschappelijke veld, bijzondere product-marktcombinaties en fondsen creëren we aanvullend budget. Een deel van die bijdragen van derden is structureel. Zo bereiken we uiteraard ook meer publiek.

3. Een aantal van onze projecten zijn een landelijk voorbeeld voor professionals in kunst, architectuur en (cultuur)educatie. De focus op vernieuwing en het verleggen van grenzen dient daarbij als leidraad.

14 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Kernwaarden Wij doen dit alles vanuit onze kernwaarden: • Lef: Wie wil groeien verlegt zijn grenzen. Dit is onmogelijk zonder lef te tonen.

• Toegankelijk: Iedereen is welkom in onze vestigingen. Daarbuiten zoeken wij mensen actief op.

• Inspirerend: Wij brengen bezoekers in contact met ideeën die hun blik op zichzelf en/of hun omgeving verrijken.

• Relevant: Wij ontwikkelen met bezoekers mogelijkheden waarmee zij als persoon kunnen groeien.

Bezoekers in de museumzaal tijdens de Basquiat expositie The Artist and His New York Scene in SCHUNCK Glaspaleis.

schunck / 15

/ k e e h t o s i l g Bib ntmoetin o n ee n e e m o k e l p g n a l n e v e e t l n e n e r e l e t n e z le 16 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

03.

-

In onze bibliotheek is iedereen welkom voor informatie, ontspanning en inspiratie. Of je die nu actief zoekt, of dat je gewoon even binnenstapt en je laat verrassen. Want onze bibliotheek is ook een ontmoetingsplek waar je met een kopje koffie, bladerend in krant of tijdschrift, onbekommerd kunt bijkletsen met vrienden – of wildvreemden. Met vier vestigingen is er altijd een plek in de buurt.

Visie De bibliotheek biedt voor iedereen een fijne plek en inspiratie. Wij geloven dat lezen, leren, studeren en ontspannen de basis zijn om je horizon te verbreden om zo (bewust en onbewust) persoonlijke grenzen te verleggen.

Missie Door nieuwsgierigheid te prikkelen en te voeden helpen wij iedereen zijn grenzen te verkennen en nieuwe werelden te ontdekken.

schunck / 17

Nieuwsgierigheid en vragen stellen De bibliotheek prikkelt en voedt nieuwsgierigheid. Zonder nieuwsgierigheid ontstaan geen vragen. Vragen over je eigen wereld en die om je heen. Taal is de sleutel om vragen te kunnen stellen, de dialoog aan te gaan en kennis te delen. SCHUNCK Bibliotheek is met vier vestigingen altijd dichtbij en een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is en inspiratie vindt om nieuwe werelden te ontdekken. SCHUNCK Bibliotheek verbreedt je blik en inspireert een leven lang te lezen & leren.

Onze bibliotheek biedt zeven dagen per week een ontmoetingsplek die voor iedereen vrij toegankelijk is. Onze medewerkers zijn betrokken en weten wat er speelt in de stad en de wijken. We werken samen met maatschappelijke organisaties en wijkbewoners en besteden aandacht aan maatschappelijke thema’s. De bibliotheek biedt informatie, kennis en inspiratie via de collectie, digitale bronnen, educatieve programma’s én door het ondersteunen van ontmoetingen tussen mensen. Daarnaast worden burgers en organisaties uitgenodigd om verhalen en kennis in de bibliotheek te delen. We organiseren programma’s rond verschillende thema’s en voor diverse doelgroepen. Onze bibliotheek is een plek om van, en met elkaar te leren.

Het beheersen van basisvaardigheden (taal, rekenen & digitaal) is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Gespecialiseerde medewerkers en opgeleide vrijwilligers ondersteunen bij de ontwikkeling van deze vaardigheden. Vragen staat altijd vrij in de bibliotheek; in een vertrouwde en veilige omgeving is er ruimte voor mensen met een vraag. Samen met bezoekers zoeken we naar een antwoord, helpen op weg, of verwijzen door.

SCHUNCK Bibliotheek is met vier vestigingen altijd dichtbij en iedereen is welkom Bezoekers in SCHUNCK vestiging Hoensbroek.

Fotografie: Anne Jannes Photography

18 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

schunck / 19

Ambities Algemeen We willen de stijging van het aantal bezoekers aan de bibliotheek in 2021-2024 doorzetten.

Het bevorderen van leesplezier voor alle inwoners in Heerlen en het ondersteunen van minder zelfredzame inwoners staat voorop in alles dat we doen. Daarbij heeft preventie de hoogste prioriteit. Alle kinderen toegang geven tot goed taal-en leesonderwijs is de beste interventie om latere achterstanden op verschillende leefgebieden te voorkomen. We versterken onze maatschappelijke rol door onze medewerking uit te breiden bij de aanpak van belangrijke maatschappelijke thema’s. Een voorbeeld hiervan is de rol van de bibliotheek binnen het programma Kansrijk van Start en de aanpak van laaggeletterdheid. We intensiveren de samenwerking met maatschappelijke partners in de stad. Zo is het mogelijk om ook buiten de bibliotheekvestigingen onze programma’s en ondersteuning bereikbaar te maken voor inwoners. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een activiteit zoals het Buurt Ontbijt Nieuws waarin actualiteit en basisvaardigheden samen aan bod komen.

Vanuit vier inhoudelijke focuslijnen richten we ons in de komende periode op de volgende specifieke aandachtspunten: 1.

Collectie Voor de bibliotheek is het samenstellen en beheren van de collectie onlosmakelijk verbonden met haar maatschappelijk functioneren. Juist in een regio als Parkstad, waar het gemiddelde opleidingsniveau in verhouding laag is en het aantal inwoners met beperkte taalvaardigheid erg hoog is (ruim 16% van de beroepsbevolking), is een voorziening als de bibliotheek van groot belang. Vooral in de wijken, op redelijke afstand van de eigen woning.

Diverse doelgroepen

• We zetten diverse communicatiemiddelen in om de collectie beter zichtbaar te maken en de inwoners van Heerlen meer te inspireren en beter te informeren.

• Begin 2022 is er een geactualiseerd collectieplan.

• Het aantal jeugdleden van de bibliotheek stijgt met 8% in 2024 t.o.v. 2020.

• De collectie voor ‘Vraag het aan sjpruut’ (Kansrijk van Start) wordt uitgebreid met 300 boeken in 2024 t.o.v. 2020.

• We automatiseren delen van het proces van collectioneren door gebruik te maken van slimme technologie met ingang van 2023.

• We implementeren een nieuwe abonnementenstructuur in 2022.

• We schaffen het leengeld voor jongeren tussen de 14 en 18 jaar af in 2022.

20 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

We intensiveren de samenwerking met maatschappelijke partners in de stad schunck / 21

2. Taal-en leesbevordering Een goede taalbeheersing is essentieel om mee te kunnen doen in de samenleving.

De bibliotheek zet daarom vanaf het allereerste begin in op ondersteuning bij het ontwikkelen van goede taal- en leesvaardigheden. Leesplezier staat hierbij centraal. Want wie met plezier leest, leest meer. De bibliotheek biedt een doorlopende lijn van aanbod en ondersteuning op het gebied van taal- en leesbevordering voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar. Deze lijn trekken we komende periode door met een samenwerking met het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.

Doelgroep: kinderen/leerlingen en hun ouders, professionals • We breiden de ondersteuning en advisering door de Boekstartcoach (voorleesconsulent) verder uit in de Voor- en vroegschoolse educatie (VVE).

• We onderzoeken hoe we de samenwerking met de kinderopvang kunnen uitbreiden.

• We vervangen de Boek1Boek-webshop door een digitaal platform dat het leesplezier optimaal ondersteunt in 2022.

• Stijging tot 100% deelname van primair onderwijs in Heerlen aan de dienstverlening van Boekenhut/Boek1Boek in 2024.

• In 2021 werken we de gezinsaanpak uit als werkwijze voor het beter bereiken van laagtaalvaardige gezinnen. Met de aanpak van de VoorleesExpress zijn in totaal 200 gezinnen bereikt in de periode 2021-2024.

• De pilots met het vmbo & mbo die starten in 2021 ontwikkelen we tot een structurele samenwerking in 2024. Op deze manier ontwikkelen we een doorlopende leeslijn van 0 tot 20 jaar.

22 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

3.

Basisvaardigheden Een deel van de Heerlense inwoners heeft onvoldoende functionele basisvaardigheden.

Professionele bibliotheekmedewerkers organiseren in samenwerking met vrijwilligers een programma op het gebied van basisvaardigheden om volwassenen te ondersteunen en te helpen bij hun persoonlijke ontwikkeling. Zo creëren we voor deze groep kansen om beter mee te kunnen doen in de maatschappij. Om ook de inwoners te bereiken die minder mobiel zijn en/of op grotere afstand van onze vestigingen wonen, ontwikkelen we samen met partners en getrainde vrijwilligers een laagdrempelig digi-taalaanbod in de buurtpunten en wijken. Zo ondersteunen we op een laagdrempelige manier kwetsbare inwoners bij hun ontwikkeling.

oelgroep: inwoners die onvoldoende zelfredzaam zijn zoals mensen die D laagopgeleid en/of digibeet zijn en/of een taalachterstand hebben. Mensen met opvoedproblemen, schulden en/of beperkte gezondheidsvaardigheden.

En intermediairs.

• We herijken het werkproces voor vrijwilligers in het (digi)taalhuis.

• We realiseren een toename van het aantal deelnemers aan cursussen basisvaardigheden (10.000 deelnemers op jaarbasis in 2024).

• We openen vier IDO’s (Informatiepunt Digitale Overheid) in 2021. Inwoners kunnen bij deze informatiepunten terecht met vragen over de overheid. Denk aan vragen over huurtoeslag, AOW, werk, uitkering, belastingen, rijbewijs, zorg en toeslagen.

In 2024 ondersteunen de vestigingen bij de afhandeling van minimaal 150 vragen op jaarbasis.

• We certificeren het Digi-Taalhuis in 2023.

• We ontwikkelen en implementeren een gezinsgerichte aanpak in samenwerking met partners.

• We continueren onze inzet voor het programma Kansrijk van Start.

• We dragen bij aan de gezamenlijke aanpak van laaggeletterdheid in de regio als partner van het Bondgenootschap Geletterdheid Parkstad en als deelnemer aan het project Letterliefde Parkstad 2.0.

schunck / 23

4.

Ontmoetingsplek en programmering in de wijk De bibliotheek is een laagdrempelige plek in de wijk. Er komen veel verschillende mensen over de vloer, van jong tot oud en met verschillende achtergronden. In de meeste gevallen zijn ze op zoek naar informatie, verhalen en ontmoeting. We verbinden verhalen en kennis van mensen en organisaties met elkaar. Literatuur is een onderdeel van onze programmering. De bibliotheek is de ‘huiskamer van de wijk’ en voor veel mensen een logische plek om informatie te vinden en vragen te stellen. Maatschappelijke thema’s als eenzaamheid, gezondheid en zelfredzaamheid krijgen aandacht in de bibliotheek. Dit doen we door het (laten) verzorgen van lezingen en door onze ruimte beschikbaar te stellen.

D iverse doelgroepen We versterken en vergroten de programmering in de bibliotheek via vier nieuwe programmalijnen:

• • • •

SCHUNCK Bibliotheek in de buurt SCHUNCK Bibliotheek podium SCHUNCK Bibliotheek leest SCHUNCK Bibliotheek doet

De programmering biedt ruimte voor: initiatieven vanuit de buurt, lezingen, interviews, debat, actualiteit, literatuur, poëzie, voorleeshalfuurtjes, schrijversbezoeken, cursussen, workshops en informatiebijeenkomsten. Vanuit de programmering leggen we verbindingen met de andere SCHUNCK disciplines. We zetten nadrukkelijker in op het laten ontwikkelen van programmaonderdelen dóór de buurt in plaats van voor de buurt, bijvoorbeeld vanuit het ‘Uur van de Buurt’ in alle vestigingen. We laten het aantal programma activiteiten groeien (tot minimaal 100 activiteiten per jaar in 2024).

Deelnemers aan Taalcafé in SCHUNCK Glaspaleis.

Fotografie: Anne Jannes Photography

24 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

De bibliotheek is voor veel mensen de ‘huiskamer van de stad’ schunck / 25

Met dank aan corona Ondanks dat de corona-pandemie ons werk moeilijk maakte en alle bibliotheekvestigingen zelfs dicht moesten, wilden we toch waar mogelijk onze bezoekers blijven ondersteunen.

We creëerden een nieuwe service, de afhaalbibliotheek; er werd geappt met onze taalhuisbezoekers en de voorleesvrijwilligers van de VoorleesExpress gingen online aan de slag met voorlezen in de gezinnen.

Samenwerking Extern bouwen we ons netwerk verder uit met: - sociaal-maatschappelijke organisaties: SCHUNCK Bibliotheek is een actieve partner in diverse netwerken in de stad - vrijwilligers, zij zijn onmisbaar bij de uitvoering van een groot deel van onze activiteiten - peuter- en kinderopvang - primair onderwijs - voortgezet onderwijs, mbo en hbo - overheden (beleidsmatig & informatiefunctie) - cultuurinstellingen

Educatie Team Educatie ondersteunt vanuit hun specifieke expertise bij het ontwikkelen van verschillende programma’s en trainingen. Hun expertise zorgt voor een kwaliteitsimpuls.

Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van het jaarlijkse programma voor de Kinderboekenweek. Of aan het ontwikkelen van een specifiek programma voor een bezoek aan een tentoonstelling in het museum voor een taalgroep.

26 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Wij geloven dat lezen, leren, studeren en ontspannen de basis zijn om je horizon te verbreden om zo (bewust en onbewust) persoonlijke grenzen te verleggen

schunck / 27

/ s n a D & k e i n e z l Mu ntwikke o t e n h e k n a l k van ging e w be

04.

Fragment voorstelling SCHUNCK DANS(T), Cultuurhuis Heerlen (maart 2019)

schunck / 29

30 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Musical Wonderful Town (oktober 2018).

Fotografie: Johan Horst

Muziek & Dans/ het ontwikkelen van klank en beweging Het bespelen van een instrument, het gebruiken van je stem of het gebruiken van je lichaam om te dansen is een ambacht en heeft aandacht en tijd nodig. Wij leren mensen om dat vakmanschap in hun eigen tempo te beheersen en ontwikkelen. De manier waarop zij die vaardigheden gebruiken in hun muziek en/of dans maakt hen als muzikant, danser of zanger uniek.

Visie Muziek & Dans gelooft dat in iedereen een muzikant, zanger en/of danser zit. Wij zijn er om dat talent* te helpen ontwikkelen. Omdat we vinden dat iedereen die kans moet krijgen, zorgen we dat we altijd in de buurt zijn.

Missie * Talent: wij geloven dat talent ontwikkelbaar is. Talent is het vermogen om door inzet en inspanning tot een hogere ontwikkeling op een specifiek gebied te komen.

Wij helpen mensen om zich als muzikant, zanger of danser te uiten en te ontwikkelen. Daarin en daarbij verleggen we grenzen, elke dag weer. Elke dag ontwikkelt talent zich. Zodat het uiteindelijk kan stralen.

schunck / 31

Individuele ontwikkeling

Met dank aan corona

Hoewel muziek en dans vaak in groepsverband worden beoefend, zijn repeteren en trainen ook een kwestie van individuele wil, doorzettingsvermogen en voorkeuren. Ons uitgangspunt is daarom dat de manier waarop – hoe – we lesgeven begint bij de individuele wens van de muzikant, zanger of danser. De taak van de vakbekwame en inspirerende coach (docent) is om die wens helder te krijgen, te inspireren en te enthousiasmeren om zich de techniek eigen te maken. Al onze docenten krijgen jaarlijks drie trainingen om zich deze coachende vaardigheden eigen te maken.

Door de corona-pandemie is onze oriëntatie op online lesgeven in sneltreinvaart omgezet naar de praktijk. Onze individuele muziek- en zanglessen werden al snel volledig online gegeven en inmiddels is dat ook mogelijk voor een deel van ons groepsaanbod. De mogelijkheid tot het online volgen van lessen en cursussen behouden we na de pandemie. Dit biedt kansen om muzikanten langer aan ons te binden, bijvoorbeeld als zij gaan studeren of stage gaan lopen in een andere stad.

Als muzikanten, zangers en dansers de lessen vanuit hun eigen woonkamer kunnen volgen, verlagen we de drempel voor iedereen buiten Heerlen die speciaal bij SCHUNCK aanklopt voor die ene unieke cursus of die ene coach (docent).

Naast de lessen gaan we ook events streamen. Dit zorgt voor een groter publieksbereik en meer exposure.

32 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Door lessen vanuit hun eigen woonkamer te volgen, verlagen we de drempel schunck / 33

Wij willen iedereen de kans geven om kwalitatief muziek- en dansonderwijs te volgen

34 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Optreden Slim Vitzkids Bigband tijdens het evenement SCHUNCK Muziek- en Dansschool viert 75 jaar Vrijheid / Open Dag SCHUNCK (september 2019). Fotografie: Johan Horst

Ambities SCHUNCK onderscheidt zich door middel van gepersonaliseerde lessen, uitdagende events en goede samenwerkingen met partners. Dit zal resulteren in een toename van het leerlingenaantal van 10% in de periode naar 2024. Dit doen we middels de volgende vier ambities: 1.

Brede kennismaking oelgroep: Groep 1 t/m 8 van de basisschool D

Wij willen iedereen de kans geven om kwalitatief muziek- en dansonderwijs te volgen.

We verzorgen nu structureel muziekles op tien Heerlense scholen in het primair onderwijs.

Voor de komende vier jaren streven we naar de borging daarvan. We willen onze dienst uitbreiden met vijf scholen, waardoor we structureel muziekles geven aan ruim 3000 leerlingen van het primair onderwijs in Heerlen. Als dat lukt, maakt meer Heerlense jeugd kennis met muziek en dans in de breedste zin van het woord. Vanuit deze brede kennismaking worden geïnteresseerde leerlingen doorgeleid naar verdiepende lessen na schooltijd. Ook kunnen zij zich op één van onze vestigingen specialiseren tijdens individuele en groepslessen.

2. Talentontwikkeling Doelgroep: (potentiële) Cursisten Muziek & Dans

• We bieden samenspelmogelijkheden en bijzondere podia waar muzikanten, zangers en dansers zich kunnen presenteren. Door samen te werken met partners (zoals AMeeZing Projects) bereiken we een grotere doelgroep.

• We helpen grenzen te verleggen door onze drempel laag te houden. Daarom bieden we jaarlijks verschillende kortlopende cursussen aan. Zo kan iedereen proeven wat wij bieden in muziek en dans en doorstromen naar een vervolgcursus.

In 2024 stroomt 25% van de deelnemers door naar een vervolgcursus.

schunck / 35

3.

Ambitietraject

oelgroep: Muzikanten, zangers en dansers met de ambitie om meer D met muziek en/of dans te doen

• Vooropleiding Conservatorium/Dansacademie Deze is bedoeld voor jongeren die naar een vakopleiding willen. Door middel van een uitgebreid gepersonaliseerd vakkenpakket krijgen ze alle tools in handen om de auditie voor de opleiding van hun keuze goed af te leggen. We starten in 2021-2022 met de vooropleiding dansacademie en willen in 2024 tien vooropleidingstudenten aan ons verbonden hebben (zowel dans als muziek).

• Ambitieklas Ieder jaar investeert SCHUNCK in een selecte groep ambitieuze cursisten, die niet van muziek/dans hun beroep willen maken, maar wel in het amateurcircuit op hoog niveau willen meedraaien. We bieden hen extra lang individuele les, theorieles en samenspelmogelijkheden met cursisten van een vergelijkbaar niveau.

4. De stad als podium Doelgroep: Cursisten Muziek & Dans We sluiten aan bij en initiëren events in de stad. Onze coaches (docenten), muzikanten, zangers, dansers, koren, ensembles en bands inspireren de inwoners met uiteenlopende openbare uitvoeringen en optredens. Op die manier laten we heel Heerlen stralen.

De diversiteit en omvang van onze events onderscheidt ons van concurrenten.

Dankzij ons mobiele podium zijn we op diverse plekken te vinden en zijn we altijd dichtbij.

We onderscheiden twee soorten optredens: • Voor talentontwikkeling van onze leerlingen organiseren wij meestal kleinschalige concerten.

• Voor exposure bij een groter publiek organiseren wij jaarlijks ongeveer vijf grotere events op diverse plekken in de stad en elke drie jaar een grote productie in het Parkstad Limburg Theater; in 2021 wordt dat de rockopera ‘EVE, Storm is Coming’.

Dansoptreden tijdens tijdens het evenement SCHUNCK Muziek- en Dansschool viert 75 jaar Vrijheid / Open Dag SCHUNCK (september 2019). Fotografie: Johan Horst

36 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

schunck / 37

Samenwerking

Voor Sociaal domein (Zorg & Welzijn)

We stimuleren samenspel door onze muzikanten, zangers en dansers te laten zingen, dansen en spelen in onze eigen ensembles, bands, koren of projecten (zoals onze grote theaterproducties), maar ook bij de vele verenigingen die Heerlen rijk is. Op deze manier leren ze naar elkaar te luisteren en te kijken, samen te spelen en te dansen, ontdekken ze andere stijlen en instrumenten én ervaren ze de verbindende kracht van muziek. Juist in een tijd waarin mensen steeds meer afstand ervaren (o.a. door vergrijzing, vereenzaming en digitalisering), groeit de waarde van deze verbinding.

Wij zijn er voor iedereen en dat sluit aan bij het uitgangspunt van onze partner Adelante: “regulier als het kan, speciaal als het moet”. Onder dat motto werken we samen met diverse zorginstellingen.

Op deze manier kunnen ook kwetsbare doelgroepen hun talent ontwikkelen in het reguliere vrijetijdsaanbod en kunnen we waar nodig extra begeleiding en zorg bieden. De musicalcursus Musical Unlimited is ontwikkeld voor kinderen en jongeren met een fysieke en/of mentale beperking.

We willen deze cursus verduurzamen en de komende jaren het aantal deelnemers verdubbelen.

Binnen SCHUNCK Niet alleen binnen de muziek- en dansafdeling wordt verbinding gezocht.

Ook met het museum en de bibliotheek wordt samengewerkt. Denk aan een dansvoorstelling met een dichter, een luistercursus naar aanleiding van een tentoonstelling of een optreden in de Kinderboekenweek.

Met verenigingen Samen met veertien muziekverenigingen uit de regio houden wij de rijke muzikale historie van Heerlen en omgeving levend.

Wij verzorgen als gecertificeerde muziekschool de talentontwikkeling van de jonge leden. Dit doen we vanuit het landelijk erkende raamleerplan voor harmonieën en fanfares, maar ook met een gepersonaliseerd traject gebaseerd op de wensen en ambities van de verenigingen.

38 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Educatie Team Educatie verbindt het onderwijs met de afdeling Muziek & Dans en andersom.

Gezamenlijk wordt er opgetrokken om kwalitatief goed muziekonderwijs mogelijk te maken op de basisscholen in Heerlen.

Team Educatie ondersteunt vanuit haar specifieke expertise bij het ontwikkelen van verschillende activiteiten voor scholen.

Hierbij werkt team Educatie intensief samen met de afdeling Muziek & Dans, maar ook met collega’s uit het werkveld om op deze wijze een brede kennismaking onder schooltijd te garanderen.

Bij SCHUNCK Muziek & Dans inspireren en vormen de ‘bewezen’ talenten, de talenten van de toekomst

Open Dag SCHUNCK (september 2020).

Fotografie: Johan Horst schunck / 39

museum

05.

Opening van de Basquiat expositie The Artist and His New York Scene in SCHUNCK Glaspaleis door Hare Majesteit Koningin Máxima (31 januari 2018). Fotografie: Harry Heuts schunck / 41

42 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Museum/ voelen en laten voelen

Grenzen verleggen is een proces dat voortdurend leidt tot nieuwe vertrekpunten en inzichten. Om grenzen te verleggen, hebben we kunstenaars nodig die architectuur, literatuur, nieuwe en jonge kunstvormen, dans en muziek op onvoorspelbare wijze combineren. Over de grenzen van disciplines en tradities heen verleggen zij de normen in het maatschappelijke debat. Het resultaat is de reactie en deelname van hun publiek. Deze impuls wordt sterker als jong talent en gevestigde kunstenaars/architecten het podium delen.

Visie Heerlen ligt in een spannend en dynamisch gebied met een heden en verleden van maatschappelijke en economische contrasten en transities die kenmerkend zijn voor postindustriële steden. Wij geloven dat kunst en architectuur ons in dialoog brengen met die omgeving: de stad en de wereld.

Missie

Yael Bartana, Patriarchy is History (2019) Begin 2020 verwierven SCHUNCK en Stedelijk Museum Schiedam samen het neonwerk Patriarchy is History van Yael Bartana

Onze missie is het delen van spraakmakende moderne en hedendaagse kunst en architectuur met het publiek. We nodigen grensverleggende makers uit om via hun werk in gesprek te gaan met inwoners van de stad en haar bezoekers. Daarbij hoeden en bestuderen wij de collectie van het museum en wij vullen deze aan. We zorgen voor onze bezoekers en deelnemers en bouwen tentoonstellingen en educatieprogramma’s van hoge kwaliteit en breed publiek. Heerlen, Parkstad, Nederland en de Euregio zijn onze belangrijkste doelgebieden. schunck / 43

Profiel Ons museum verlegt de grenzen van zijn publiek en van hedendaagse beeldende kunst en architectuur. In ons programma staat de verbeelding van nieuwe mogelijkheden en aspiraties centraal. Kritische geluiden die soms schuren en uitdagen tot (her)waardering van het onbekende horen daarbij. Onze activiteiten tonen een blik vanuit de stad op de wijde wereld, maken gebruik van de internationale cultuurhistorie van het Glaspaleis en worden gevoed door de multidisciplinaire samenstelling van onze organisatie. Zij zijn een dialoog tussen traditie en vernieuwing én tussen regionale en mondiale ontwikkelingen.

Ons museum heeft een unieke stem in het Limburgse en Nederlandse kunst- en cultuurklimaat. Daarnaast werken we met kunstenaars, architecten en partners uit de hele wereld. De belangrijkste uitgangspunten van het programma: • Het programma rust op drie artistieke pijlers: multidisciplinair, moderne hedendaagse kunst en architectuur (zie toelichting verderop).

• De focus op cross-overs tussen kunstdisciplines als voedingsbodem voor diversiteit wordt versterkt door het multidisciplinaire karakter van SCHUNCK als geheel.

• De positionering en urgentie in een gebied dat wordt gekenmerkt door ingrijpende transities; kunst en architectuur van internationaal niveau wordt ingezet in deze maatschappelijke context.

• De maatschappelijke opgave, waarbij SCHUNCK (eu)regionaal en (inter)nationaal een stabiele en inhoudelijk sterke samenwerkingspartner is voor veel verschillende (semi-) culturele partijen.

Performance van Simone Schuffelen tijdens Poefel Plaza, Vitrine SCHUNCK Glaspaleis (januari 2021). Fotografie: Gert Jan van Rooij

44 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

SCHUNCK biedt aanknopingspunten voor samenwerking binnen en buiten het culturele veld

schunck / 45

Artistieke pijlers Multidisciplinair (crossover) SCHUNCK onderscheidt zich in het cultuurveld als multidisciplinaire instelling.

Het Glaspaleis herbergt een museum, een openbare bibliotheek en een muziek- en dansschool.

Deze veelzijdigheid bepaalt de beleving van SCHUNCK en de beweging in het Glaspaleis.

De focus op cross-overs in het programma is hiervan de spannende uitkomst.

Hedendaagse beeldende kunst SCHUNCK beheert de kunstcollectie van de gemeente Heerlen, de oudste publieke eigentijdse collectie van Limburg (sinds 1955). De SCHUNCK-programmafocus op artistieke vernieuwing en maatschappelijk engagement is direct gerelateerd aan de rol van het museum als hoeder van de SCHUNCK Collectie, voorheen de gemeentelijke kunstcollectie Heerlen. Het is de oudste verzameling eigentijdse kunst in Limburg.

In lijn met de kenmerken van de stad Heerlen – vernieuwend, ondernemend en grensverleggend – is er sinds de oprichting van de collectie in de jaren ‘50 ononderbroken aandacht voor actuele kunsten en nieuw talent. Het resultaat van meer dan 70 jaar verzamelen is een collectie die nationaal, maar ook internationaal, er een is om trots op te zijn met diverse topstukken van kunstenaars van Nederlandse bodem.

Het is een levendige afspiegeling van ontwikkelingen binnen de Nederlandse schilderkunst na 1950. Deze positie wordt kracht bijgezet met regionale accenten van het werk van Amsterdamse Limburgers en de deelcollectie Aad de Haas. De in 2014 geformuleerde deelcollectie cross-over (verwijzend naar de vermenging van stijlen en disciplines in de hedendaagse beeldende kunst) biedt ruimte voor actualisering en verrijking van de bestaande collectie.

Het behouden, presenteren en aanvullen van zo’n mooie kunstcollectie in en vanuit een stad als Heerlen geeft invulling aan een culturele verantwoordelijkheid van SCHUNCK naar de bewoners van de stad en de regio. De collectie vormt de basis van het collectieve culturele geheugen van een gemeenschap, toont hoe de verbeelding zich tot de stad verhoudt en is een (historische) spiegel voor actuele ontwikkelingen in de Heerlense, nationale en internationale context.

46 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

SCHUNCK Glaspaleis met de installatie Souvenir van Jan Rothuizen zichtbaar in de Vitrine (2020). Fotografie: Gert Jan van Rooij

schunck / 47

Modernistische en hedendaagse architectuur SCHUNCK is een presentatie- en expertisecentrum op het gebied van architectuur en stedenbouw. Het conserveert, continueert en innoveert de ruimtelijke kwaliteit van Heerlen en de regio. Bijzonder en onderscheidend is de mijnbouwerfenis van veel modernistische architectuur in Heerlen. Deze collectie brengt SCHUNCK onder de aandacht met duiding en onderzoek. Tegelijkertijd brengt dezelfde industriële erfenis als ook hedendaagse onderwerpen (bijv. klimaat) stedenbouwkundige uitdagingen met zich mee die reflectie, samenwerking en soms bijzondere oplossingen nodig hebben. Dit gebeurt in tentoonstellingen, ontmoetingen en evenementen met aandacht voor de architectuur van de 20ste en 21ste eeuw.

In deze unieke presentatielijn ontmoeten cross-over, muralkunst, onze kunstcollectie en de architectuur van het Glaspaleis elkaar

Gijs Frieling aan het werk aan wandschildering Theofanie - Up and Out. Trappenhuis SCHUNCK Glaspaleis (maart 2020). Fotografie: Dani Silvia

48 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Ambities 1. Publieksverbreding SCHUNCK groeit door, met verrassende presentaties van grensverleggende iconen op het snijvlak van moderne en hedendaagse beeldende kunst en architectuur. Deze eisen de aandacht van een nieuw en breder publiek. Ons programma zet SCHUNCK, Heerlen, Parkstad en Limburg in Nederland en daarbuiten verder op de kaart en biedt aanknopingspunten voor samenwerking binnen en buiten het culturele veld. De genoemde groei is tevens terug te zien in het aantal bezoekers en deelnemers van het SCHUNCK Museum. Het bezoekers- en deelnemersaantal is in de afgelopen jaren gestaag doorgegroeid naar een jaarlijks gemiddelde van 55.000 bezoekers. Deze stijging willen we de komende jaren doorzetten met gemiddeld 3% per jaar met als referentie de afgelopen vier jaar ervoor.

De zo genoemde ‘Blockbusters’ bij SCHUNCK (twee in de periode 2021-2024) met bijbehorende publieksprogramma’s hebben altijd raakvlak met het unieke karakter van Heerlen en Parkstad. In onze programmering wordt voortaan meer ritme gehanteerd. Jaarlijks zetten we in op (inter)nationale profilering met spraakmakende tentoonstellingen rond iconische hedendaagse kunstenaars of architecten. Iedere twee jaar presenteren we een grote collectietentoonstelling. In de keuze voor makers en onderwerpen wordt de cross-over tussen disciplines nog steviger ingezet en wisselen we jong talent (met name uit Heerlen en de regio) af met gevestigde makers.

2.

Dialoog met het publiek en met de stad De vitrine van het Glaspaleis, die voor het voormalige warenhuis Schunck als etalage diende, wordt nadrukkelijker ingezet als verbinder met de stad. Deze beeldbepalende ruimte ligt direct aan de Bongerd en biedt zo een uitgelezen kans om het gesprek met het publiek aan te gaan. Met twee presentaties per jaar doen we dat met afwisselend jonge en gevestigde kunstenaars en architecten.

Minstens zo toegankelijk is het trappenhuis in het Glaspaleis als verbinding tussen hal, museum, bibliotheek en Brasserie Mijn Streek. De reeks jaarlijkse wandschilderingen door kunstenaars zetten we hier dan ook voort. In deze unieke presentatielijn ontmoeten crossover, muralkunst, onze kunstcollectie en de architectuur van het Glaspaleis elkaar. Ook hier wisselen we jong talent uit de regio en daarbuiten af met gevestigde kunstenaars.

schunck / 49

Talentontwikkeling voor diverse doelgroepen is meer dan ooit een Zorba Huisman tijdens de opening van Aad de Haas - Tegendraads | 100 jaar Aad de Haas (september 2020). Fotografie: Dani Silvia

50 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

speerpunt

3.

Aad de Haas (1920-1972) In de Aad de Haas-zaal staat onverminderd het werk centraal van deze markante, non-conformistische Limburgse kunstenaar met Rotterdamse roots. Zijn werk is een belangrijke pijler in onze collectie. Solopresentaties van zijn werk worden afgewisseld met werk van andere regionale kunstenaars (jong en oud). Het werk van Aad de Haas blijft het vertrekpunt.

4.

Meer ruimte voor de collectie: Kijkdepot In 2021-2022 wordt ons Kijkdepot geopend. Dit zorgt voor een betere zichtbaarheid van onze collectie – in het Glaspaleis en in de openbare ruimte. Hier zal regelmatig een wisselende selectie collectiewerken gepresenteerd worden. Die kan aansluiten bij een lopende tentoonstelling en/of de actualiteit, maar ook de bewoners van Heerlen krijgen de kans om hun favoriete werken te selecteren.

5.

Meer talentontwikkeling Talentontwikkeling voor diverse doelgroepen is meer dan ooit een speerpunt. Dit doen wij met programma’s en activiteiten op maat. Daarnaast kiezen we ervoor om een aantal bestaande programmalijnen door te ontwikkelen vanwege de functie voor specifieke doelgroepen die niet elders in de regio wordt aangeboden: • Badeklasse: Met steun van het BankGiro Loterij Fonds realiseert SCHUNCK de komende drie jaar samen met kunstenaar David Bade een serie bijzonder groepsontmoetingen en -portretten binnen het project David Bade tekent Heerlen onder de tafel. Voor deze serie maakt David Bade geschilderde portretten die in de stadscollectie van Heerlen worden opgenomen en die de mensen van de stad vereeuwigt in de kunstcollectie. De komende drie jaar richt kunstenaar David Bade zich op het ontmoeten en coachen van creatief talent. Deelnemers worden meegenomen in het creatieve proces van de kunstenaar en ontvangen intensieve coaching tijdens persoonlijke ontmoetingen en een serie workshops, opdrachten en besprekingen.

• Dreaming out loud (2x per jaar): in 2021 starten we deze nieuwe lijn. Het contact met jonge grensverleggers uit de (Eu)regio wordt versterkt. Hiermee willen we een nog prominentere rol spelen in de Limburgse keten van talentontwikkeling. Voor studerende & net-afgestudeerde makers richten wij een Presentatiekabinet in.

• Euregionale Architectuur Prijs (jaarlijks): samenwerking met instituten en opleidingen in de Euregio, met aanbod op locatie en betrokkenheid van studenten architectuur.

• Parkstad Limburg Prijs (iedere vier jaar): voor beeldend kunstenaars uit Belgisch en Nederlands Limburg tot 35 jaar.

schunck / 51

• Driver’s Seat: Creatief, eigenzinnig en onwijs nieuwsgierig naar de wereld van kunst en cultuur. Dat zijn de leden van Driver’s Seat (16-23 jaar). SCHUNCK biedt hen een plek aan tafel, de kans om mee te denken en te praten over wat er in SCHUNCK gebeurt, in Heerlen en in de wereld. Zo denken ze bijvoorbeeld mee over de inrichting van een tentoonstelling, verzorgen ze rondleidingen en bezoeken samen musea om zo de kunstwereld beter te leren kennen.

SCHUNCK biedt hen een plek aan tafel, de kans om mee te denken en te praten over wat er in SCHUNCK gebeurt

52 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Met dank aan corona

Performance van Simone Schuffelen tijdens Poefel Plaza, Vitrine SCHUNCK Glaspaleis (december 2020). Fotografie: Dani Silvia

De corona-lockdown heeft de recente communicatiefocus op het produceren van sprekende digitale videoverslagen met ontmoetingen van kunstenaars en architecten kracht bij gezet.

Er gaat echter niets boven het fysiek ervaren van architectuur en beeldende kunst. Het was daarom mooi om te merken welke kracht en kansen de vitrine van het Glaspaleis biedt.

Ondanks sluitingen is het mogelijk om via deze ruimte spraakmakende presentaties te blijven presenteren. Dit werd zelfs landelijk gezien: “Handig zo’n vitrine, in tijden van museumsluiting”, Volkskrant Magazine, 13 februari 2021.

schunck / 53

Samenwerking In de komende periode verdiepen we wat de afgelopen jaren is opgebouwd en gaan we nieuwe partnerschappen aan.

Voorbeeld stellend is de samenwerking op het gebied van collectiebeleid met Stedelijk Museum Schiedam (SMS). SCHUNCK verwierf onder andere met SMS de werken “It is Time to say Hello at the East Pole” van de Duitse kunstenaar Funda Gül Özcan (1984) en “Patriarchy is History” van de Israëlische kunstenaar Yael Bartana (1970, door The Guardian genoemd als één van de 25 beste kunstenaars van de 21ste eeuw).

In de komende periode zetten we de reeks gezamenlijke aankopen door en realiseren we gezamenlijk publieksbereik met onen offline collectiepresentaties. Daarbij verkennen en werken we in de komende periode aan (gezamenlijke) initiatieven lerend van elkaars ervaringen - om beide collecties en musea nog dichter bij de stad te brengen. Samen bereiken we meer publiek en hebben we meer bereik voor de collectie.

Beeldende kunst • Musea: Stedelijk Museum Schiedam, Bonnefantenmuseum, Z33, Marres, CIAP Hasselt, Limburgs Museum, Museum van Bommel van Dam, Chabot Museum • Uitgevers: nai010, Idea books • Academies: Maastricht Institute of Arts, Zuyd Hogeschool, Universiteit Maastricht, Stichting Promotie Limburgse Kunstenaars

Architectuur RWTH en Fachhochschule Aken, Universiteiten Hasselt en Luik, Academy of Architecture Maastricht, TU Eindhoven, TU Delft, Architektenkammer NW, Netwerk Architecten Flanderen (NAV), BNA

Culturele sector IBA Parkstad, Bureau Europa, Schrit_tmacher Festival, Poppodium Nieuwe Nor, Dutch Mountain Film Festival, Cultura Nova, Mijnmuseum Heerlen, Rijckheyt centrum voor regionale geschiedenis, Historisch Goud, Sociaal Regionaal Historisch Centrum

Buiten de culturele sector Daarnaast versterkt of initieert het museum samenwerkingsverbanden met partners in verschillende domeinen binnen en buiten de regio:

54 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

• Sociaal-maatschappelijke organisaties • Peuter- en kinderopvang • Primair onderwijs • Voortgezet onderwijs • Mbo, hbo en universiteit • Ondernemers en pandeigenaren in de binnenstad van Heerlen • Andere domeinen: Brightlands Smart Services Campus, Stichting Limburgs Landschap, Zuyderland Medisch Centrum

Opnames online rondleiding Tegendraads / 100 jaar Aad de Haas, Online met Aad. Dit als alternatief voor een fystiek bezoek door scholen.

Educatie Dankzij de afwisseling van thema’s ontwikkelt team Educatie voor het museum jaarlijks een divers educatief programma, met rondleidingen en een onderwijsprogramma als terugkerende elementen. Schoolgroepen en groepen van alle leeftijden worden ontvangen door een professioneel team van rondleiders en museumdocenten. Bezoekers worden uitgenodigd tot meedenken en meedoen.

De komende vier jaar blijft de rol en taak van het museum en team Educatie om de verhalen te vertellen van de kunstenaars/architecten, van de curatoren, van de stad en daarbuiten. Team Educatie maakt deze verhalen op een ander manier toegankelijk, waaronder voor specifieke doelgroepen die doorgaans minder frequent met museale programma’s in aanraking komen, waardoor SCHUNCK in gesprek gaat met haar deelnemers en bezoekers. Ons streven is om in 2024 de helft van alle kinderen in Parkstad in ons museum te mogen ontvangen.

schunck / 55

/ e i t a c Edu e ogen d t me open d j i w

06.

Wij gunnen het iedereen om kunst te beleven of te maken, te verdwalen in een boek, plezier te hebben met muziek, te dansen in de wereld om ons heen en al die architectuur en erfgoed te ontdekken. Wij nemen mensen mee op een reis zonder vaste eindbestemming.

We dagen uit en prikkelen. We innoveren en experimenteren.

We verbinden en werken samen.

Visie Wij geloven dat verhalen mensen nieuwsgierig maken naar elkaar, de wereld om hen heen en hun toekomst.

Nieuwsgierige mensen kijken met een open blik voorbij hun horizon naar de volgende stap.

Missie Wij verbinden alle SCHUNCKdisciplines en maken daarmee nieuwe verhalen die ons publiek nieuwsgierig maken. Wij maken de inwoners van Parkstad nieuwsgierig zodat zij kritisch durven zijn, durven uit te dagen en iets nieuws te proberen. Zodat zij grenzen verleggen.

schunck / 57

Educatiespecialist We vertellen niet alleen, maar luisteren ook.

Of beter: we gaan met elkaar in gesprek. We maken verhalen toegankelijk en op maat, met en voor specifieke doelgroepen. Voor kinderen en jongeren in het onderwijs door cultuureducatie*, voor volwassenen in zorgen welzijnsinstellingen en families door cultuurparticipatie**. Daarbij hebben we oog voor het herkennen en ontdekken van talent.

Dit realiseren we samen met de andere afdelingen van SCHUNCK en met mensen uit het onderwijs, volwasseneducatie, kinderopvang, peuterspeelzalen, zorg- en welzijnsinstellingen, individuele volwassenen en families en gezinnen. Samen realiseren we een kwalitatief hoogwaardig educatief programma voor de disciplines architectuur, beeldende kunst, dans, erfgoed, media, literatuur en muziek.

passende activiteiten. Pit Cultuurwijzer wil samen de wereld van kinderen groter maken en hun verbeelding prikkelen. Daarbij betrekken we alle culturele instellingen in Parkstad en bieden we hen vier pijlers: deskundigheidsbevordering, co-creatie, netwerk en groeipakket.

Kwaliteit We zijn niet snel tevreden. We houden in onze ambitie vast aan het oude motto van warenhuis Schunck: “Kwaliteit wint altijd.” Goed is niet goed genoeg; we maken projecten waar mensen wat aan hébben, waar we allemaal van groeien en die de kwaliteit van leven verbetert. We leggen dwarsverbanden met andere organisaties en mensen in de stad. We nodigen hen uit om mee te denken en te doen. We werken niet vóór mensen, maar mét mensen uit de stad.

Pit Cultuurwijzer Wij zijn penvoerder van Pit Cultuurwijzer.

Pit Cultuurwijzer geeft in de hele regio Parkstad invulling aan de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit. Het doel is om kinderen te laten profiteren van goed cultuuronderwijs door scholen uit te dagen, zodat ze met hun leerlingen reflecteren, onderzoeken en creëren. In gesprek met de scholen denken we samen na over wat scholen de kinderen mee willen geven in de tijd dat ze op school zitten en maken dat concreet in een doorgaande leerlijn en

58 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

* Cultuureducatie = cultuuronderwijs onder schooltijd. ** Cultuurparticipatie = een overkoepelende term voor alle vormen van deelname van mensen aan kunst, cultureel erfgoed en media in de vrije tijd, buiten school en werk.

Met dank aan corona Door de corona-pandemie zijn er verschillinde activiteiten gerealiseerd, waaronder de online rondleiding “Aad online” voor het onderwijs, Thuis Cultuurwijzer, de jojowandelingen door de stad en diverse workshops voor thuis.

We maken verhalen toegankelijk en op maat, met en voor specifieke doelgroepen

Jan Rothuizen, “Jojo stad” Heerlen, zeefdruk 50 x 35 cm (juni 2020)

schunck / 59

Ambities Hoe wij bijdragen aan het verleggen van grenzen verschilt per discipline. Onze activiteiten zijn telkens weergegeven in de specifieke hoofdstukken 3 (Bibliotheek), 4 (Muziek & Dans) en 5 (Museum). Hier bespreken we onze vier algemene focuslijnen.

• We geven 20% meer gebouwrondleidingen t.o.v. beleidsperiode 2016-2020; deze dragen bij aan de inkomsten van SCHUNCK. • We geven 20% meer tentoonstellingsrondleidingen t.o.v. beleidsperiode 2016-2020; deze dragen bij aan de inkomsten van SCHUNCK.

1.

Ontwikkelen en vernieuwen • We ontwikkelen een divers kwalitatief programma voor onze doelgroepen.

• We realiseren in het Glaspaleis een multifunctionele ruimte vanaf 2022.

• We anticiperen op nieuwe ontwikkelingen met een jaarlijks resultaat van minimaal twee nieuwe producten.

3. Onderwijs • We intensiveren onze samenwerking met het onderwijs door een dialooggerichte aanpak.

• We werken in 2024 samen met 80% van de scholen in het primair onderwijs in Heerlen op het gebied van cultuureducatie (2020 50%).

2. Meedoen en ontmoeten • We bouwen het programma voor volwassenen uit, in diverse arrangementen. Drie arrangementen vanaf najaar 2021.

• We bundelen het gezins- en familieprogramma met een herkenbaar beeld voor alle vestigingen vanaf 2022.

• We geven op jaarbasis vijf structurele cursussen.

• We realiseren vier informatieve arrangementen voor de vrijetijdsmarkt.

• We begeleiden en coachen jongeren van Driver’s Seat, waaraan ieder schooljaar twaalf jongeren deelnemen.

• We organiseren iedere maand een hoogwaardige, populaire familie- en gezinsactiviteit vanaf 2022.

4. Sociaal domein • We intensiveren onze samenwerking met zorg- en welzijnsinstellingen.

• We werken structureel samen met Sevagram en Parc Imstenrade met jaarlijks drie activiteiten vanaf 2022.

• We realiseren een klankbordgroep van ouderen vanaf 2023.

60 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Samenwerking • Sociaal-maatschappelijke organisaties • Peuter- en kinderopvang • Primair onderwijs • Voortgezet onderwijs • Mbo, hbo en universiteit • Cultuureducatieve partners binnen en buiten Heerlen

We ontwikkelen een divers, kwalitatief programma voor onze doelgroepen

Team Educatie aan het werk tijdens Onvergetelijke rondleiding. In samenwerking met Sevagram werden speciaal voor mensen met dementie, en hun dierbaren, rondleidingen in het SCHUNCK museum verzorgd (maart 2020).

Fotografie: Dani Silvia schunck / 61

07.Onde schap: h verzilver 62 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

ernemer het merk ren schunck / 63

Ook op zakelijk vlak gaat SCHUNCK de uitdaging aan om grenzen te verleggen.

Dit gebeurt door de komende jaren nog meer eigen inkomsten te genereren.

Ondernemerschap is een structureel fundament van onze organisatie. Het onderscheidende culturele programma in combinatie met de esthetiek, gastvrijheid en energie van het Glaspaleis, gelegen in het hart van Parkstad biedt tal van kansen.

Het combineren van het culturele programma met zakelijke arrangementen is interessant voor het regionale bedrijfsleven en biedt mogelijkheden om meer eigen inkomsten te realiseren.

In 2021 gaan we dit verder concreet maken waarbij we werken aan onder meer de volgende concepten:

• Donateurs – SCHUNCK heeft bij veel Heerlenaren de gunfactor. Dit willen we omzetten in donateurschap voor particulieren die met een kleine bijdrage per jaar een speciale band met ons opbouwen en indirect ambassadeur van de organisatie worden.

• Vrienden van SCHUNCK – De opzet van Vrienden van SCHUNCK wordt de komende periode herzien, zodat deze waardevolle groep een actieve partner is van SCHUNCK. • Businessclub – We betrekken het bedrijfsleven bij onze activiteiten met het oog op extra inkomsten. Leden leren de inhoud van SCHUNCK kennen via speciaal ontwikkelde (modulair af te nemen) pakketten.

• Sponsoring – We benaderen sponsors projectmatig onder de leden van de businessclub en klanten/prospects van commerciële verhuur.

• Samenwerkingsallianties – Bouwen aan nieuwe samenwerkingsallianties samen met horecapartners Brasserie Mijn Streek en Bagels & Beans.

• Commerciële verhuur – De verhuur van onze ruimtes en faciliteiten breiden we uit.

64 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

David Bade aan het werk in zijn open atelier in de hal van SCHUNCK Glaspaleis tijdens David Bade meets Pink Perill Roller Derby (december 2020). Fotografie: Dani Silvia

schunck / 65

Hoe maken we dit mogelijk?

08.

Werk van kunstenaars Giuseppe Licari en Geert Mul uit de expositie Landscape Works, In Search of Sharawadgi with Piet Oudolf & LOLA (mei 2021) schunck / 67

A. Marketing en Communicatie Datagedreven marketing We verzamelen in onze afdelingen Bibliotheek, Muziek & Dans en Museum veel informatie over ons publiek. De komende jaren wordt alle informatie uit de afzonderlijke systemen gecombineerd en geanalyseerd zodat we een scherper beeld krijgen wie ons publiek is. Dat inzicht vormt het fundament van een samenhangende strategie voor onze marketing, communicatie, programmering en productontwikkeling.

Onderdeel van deze aanpak is het actief ophalen van feedback bij onze bezoekers, leerlingen en leden om de klanttevredenheid en klantloyaliteit te meten. Feedbacktools voeden ons met de ervaringen van het publiek om daarmee onze producten en diensten te verbeteren.

Digitale marketing Digitalisering is de rode draad die plannen en activiteiten van de afdeling Marketing en Communicatie met elkaar verbindt. In 2021 wordt gestart met de vernieuwing van de website www.schunck.nl. Deze biedt evenveel beleving, inspiratie en interactie als onze live vestigingen. Via dit platform communiceren we op een persoonlijke en relevante manier met ons publiek. Voor de periode 2021 – 2024 komt er een roadmap voor de website. Op de korte tot middellange termijn wordt de nieuwe website gekoppeld aan ticketing, marketing automation en CRM. Zo kunnen we event triggered campagnes inzetten voor werving en onderhoud. De versteviging van de relatie met ons publiek krijgt een groter aandeel. Naast werving zetten we dan ook welkomstcampagnes in, laten we leden op basis van hun profiel kennismaken met andere pijlers en bieden we hen exclusieve content aan, waar nodig ondersteund met een kennismakingskorting.

Communicatiemiddelen Met een maximale synergie tussen offline en online uitingen realiseren we een hoger aantal (terugkerende) bezoekers en verbreding van doelgroepen uit Heerlen, Parkstad, Euregio, Nederland en het buitenland. Drukwerk beperken we tot het tweejaarlijkse SCHUNCKmagazine, brochures van de pijlers en programma gerelateerde materialen.

68 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Daarnaast verzenden we nieuwsbrieven waarvan de content is afgestemd op interesseprofielen: bibliotheek, beeldende kunst, architectuur, muziek, dans en alle genres bij elkaar. Sociale media zetten we in voor de dialoog met ons publiek. We zijn dagelijks actief op Facebook (ruim 8.000 volgers), Instagram (ruim 2.500), Twitter (ruim 2.000) en LinkedIn (ruim 1.500).

Corporate communicatie SCHUNCK is toegankelijk en kent geen drempels. Marketing en communicatie zijn dan ook niet ‘van de afdeling Marketing en Communicatie’ maar van heel SCHUNCK. Onze visie, missie en belofte zijn helder en eenduidig. Dit vertaalt zich in een duidelijke positionering en pay-off.

SCHUNCK staat centraal als merk, dit overstijgt de afdelingen. Binnen die positionering is er ruimte voor ‘eenheid in verscheidenheid’. Dit biedt de afdelingen Bibliotheek, Muziek & Dans en Museum de ruimte om zich in de eigen markt te profileren en doelgroepen te bereiken.

Verschillende doelgroepen vragen verschillende accenten: om jongeren te werven voor Muziek & Dans moet de communicatie anders zijn dan voor een gesprek met Adriaan van Dis (schrijver).

Kunstmedia bedien je in hun eigen idioom met de thema’s die zij actueel achten, regionaal sluit je voor hetzelfde museumproject aan op de unieke identiteit en bevolkingssamenstelling van Parkstad.

De optelsom van dit alles is dat het publiek ons in 2024 ziet als plek waar je kunt groeien. Nieuwe dingen leert. Zelfbewuster wordt. Onverwachte werelden ontdekt. Je grenzen verlegt. In jouw tempo. Op jouw onderwerp. Maar ook op een plek waar je mag zijn, ontspannen, een krant komt lezen of een kop koffie komt drinken.

Ons publiek voor de bibliotheek en het muziek- en dansonderwijs komt vooral uit Heerlen.

Het museum trekt bezoekers uit heel Nederland en de Euregio. We willen de stijging in bezoekersaantallen sinds 2017 doorzetten.

Ontwikkeling publieksbereik

2020

2021

2022

2023

2024

Bezoekers SCHUNCK totaal

167.000

245.000

245.000

240.000

260.000

746

770

800

825

850

Bibliotheek totaal aantal bezoekers

144.777

150.000

155.000

160.000

165.000

Museum totaal aantal bezoekers

20.000

30.000

55.000

48.000

60.000

Muziek en dans totaal aantal inschrijvingen

schunck / 69

B. Competentiegericht personeelsbeleid SCHUNCK voert een modern en professioneel personeelsbeleid. Samen met de ondernemingsraad is een gesprekscyclus ontwikkeld en ingevoerd. Hierin staan de volgende kerncompetenties centraal in de beoordeling en ontwikkeling van medewerkers: samenwerken, (cultureel) ondernemerschap, klantgerichtheid, resultaatgerichtheid, flexibiliteit en betrokkenheid. In deze gesprekken wordt ook de output van medewerkers gemonitord en beoordeeld.

De gesprekscyclus en uiteindelijke beoordeling bepalen de richting in het individuele personeelsbeleid. Zo wordt een medewerker met een excellente beoordeling extra beloond, maar zijn er ook consequenties voor medewerkers die onverhoopt minder uit de verf komen.

70 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

SCHUNCK heeft in 2019 het Activiteitgericht Werken ingevoerd, waardoor cross-functioneel werken en innovatie worden ondersteund en bevorderd. Uitgangspunt is dat de werkplek de werksoort ondersteunt die iemand op dat moment uitvoert. Om dit te realiseren, is er naast IT-apparatuur ook een adequate kantooromgeving nodig. Vaste werkplekken zijn verdwenen ten voordele van werkplekken die de actuele taak ondersteunen (o.a. concentratie- en communicatiewerkplekken).

Door dit personeelsbeleid (dat wordt ondersteund door een ruim opleidingsbudget) werken bij SCHUNCK creatieve, ondernemende, goed toegeruste en zelfverzekerde professionals. Inclusie is een uitgangspunt, zodat ons personeel zo veel mogelijk een afspiegeling is van de maatschappij.

In 2020 is een medewerkers­tevredenheids­ onderzoek uitgevoerd. Daarbij was de gemiddelde score 8,1 (versus 7,7 in 2019).

In de periode 2021-2024 trachten we dit hoge niveau te handhaven.

C. Bedrijfsvoering Wij hebben onze bedrijfsvoering in de afgelopen vijf jaar verder geprofessionaliseerd. Zo zijn onze administratieve processen in control en worden nog steeds efficiënter. Dit wordt door onze externe accountant bevestigd: de managementletter van 2020 bevatte geen aandachtspunten.

Vanaf het eerste jaar van verzelfstandiging geeft de accountant een positieve controleverklaring af. Dat is belangrijk voor het verwerven van subsidies. Dit niveau willen we vasthouden en waar mogelijk verbeteren.

Veel van onze activiteiten vinden plaats in de vorm van projecten. Het projectmatig werken wordt de komende jaren verder verbeterd. Medewerkers zullen worden getraind en gecoacht op het gebied van projectmanagement en project control. De reeds ingerichte P&C-cyclus, administratieve organisatie & interne beheersmaatregelen (AO/IB) en risicomanagement dragen hiertoe bij: de projecten zijn in control. Hierdoor weten subsidiegevers dat hun geld bij SCHUNCK verantwoord wordt ingezet en bewaakt.

SCHUNCK heeft zich bewezen in het uitvoeren van grote projecten, als penvoerder en als samenwerkingspartner. Ook dit wordt voortgezet. Zo organiseren we in 2021 en 2023 twee blockbusters en zetten we onze rol als penvoerder van Cultuureducatie met Kwaliteit voort.

In de afgelopen jaren is aandacht besteed aan het effectief en efficiënt inrichten van processen met betrekking tot inkoop, verkoop en personeel (b.v. declaraties). Daarnaast zijn projecten als Cashless en E-ticketing succesvol afgerond. Beide projecten hebben geleid tot een betere efficiency en snellere bediening van de klant. Deze trend wordt voortgezet. Verder is de gemeente Heerlen geen assurantietussenpersoon meer. Wij hebben momenteel rechtstreeks contact met de verzekeraar c.q. verzekeringsmakelaar.

Een ander doel blijft een goed inzicht in de kosten van onze producten en diensten, zodat we passende externe tarieven kunnen bepalen. In de afgelopen jaren zijn de tarieven en het verdienmodel van bijvoorbeeld de afdeling Muziek & Dans in detail geanalyseerd en aan de markt aangepast. Het beleid is gericht op zoveel mogelijk kostendekkende tarieven.

De komende jaren ligt de focus op business control en met name het per afdeling vertalen van strategische doelen (ambities) in kritieke succesfactoren en duidelijke prestatie-indicatoren. In 2023 doorlopen de afdelingen Muziek & Dans en Bibliotheek een gezamenlijk certificeringstraject.

Daarnaast heeft operationeel risicobeheer continu aandacht.

schunck / 71

Huisvesting

Facilitair

Glaspaleis (Heerlen Centrum)

Team Facilities heeft vier belangrijke aandachtspunten voor 2021-2024.

Een aantal belangrijke speerpunten zijn hier het realiseren van het Kijkdepot en de Wintertuin, de klimatologische verbeteringen in het Glaspaleis en het verduurzamen van bouwtechnische installaties.

Boek1Boek (De bibliotheek op school) De collectie die wij leveren aan de peuterspeelzalen, kinderopvang en scholen in Heerlen verhuizen we naar een nieuwe locatie, centraal in Heerlen.

1. Stakeholdermanagement Het inspringen op veranderingen in de maatschappij is een belangrijk fundament voor een goede verstandhouding en afspraken met onze belangrijkste stakeholders: gemeente Heerlen (Vastgoed), de architecten van het Glaspaleis, huurders (Bagels & Beans en Brasserie Mijn Streek) en leveranciers.

2. Team Facilities Heerlerbaan Gemeente Heerlen bouwt een nieuwe Brede Maatschappelijke Voorziening in Heerlerbaan.

In de zomer van 2023 verhuist de huidige wijkvestiging van SCHUNCK Bibliotheek naar de nieuwe locatie. Dit biedt een mooie kans om de samenwerking met andere partners te intensiveren.

Bibliotheek en Muziek & Dans Hoensbroek

We ontwikkelen dit team met kennis over wet- en regelgeving en verbetering van competenties op het gebied van techniek, gastvrijheid en commerciële vaardigheden.

In dit zelfsturende team vervult elk lid zijn eigen rol in de ondersteuning aan de organisatie.

3. Contracten, inkoop en leveranciersmanagement

De locatie is in 2019 gerenoveerd waarbij de afdelingen Bibliotheek en Muziek & Dans zijn samengevoegd. In de periode 2021-2024 vindt hier voornamelijk klein onderhoud plaats.

We maken beleid voor het managen van contracten, inkoop en leveranciers (met zo veel mogelijk lokale ondernemers). Processen zijn uniform en gericht op duidelijke prijskwaliteit afspraken.

Bibliotheek Heerlerheide

4. Klant SCHUNCK

De locatie is in 2018 gerenoveerd en verplaatst naar de eerste en tweede verdieping. In de periode 2021-2024 vindt hier voornamelijk klein onderhoud plaats.

We zoeken de dialoog met andere afdelingen om de gehele organisatie op facilitair gebied nog beter te ondersteunen. Daarin heeft het team Facilities een centrale en adviserende rol.

72 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Balie Glaspaleis: gastvrij ontvangst van bezoekers De medewerkers van de centrale balie in het Glaspaleis heten alle bezoekers welkom. Zij zijn het eerste aanspreekpunt voor vragen van bezoekers, de verkoop van tickets, het afsluiten van een bibliotheekabonnement of de verkoop van artikelen uit de museumshop. Gastvrijheid staat voorop zodat iedereen zich welkom voelt bij SCHUNCK. De balie vervult zo een belangrijke rol voor de hele SCHUNCK organisatie.

Gastvrijheid staat voorop zodat iedereen zich welkom voelt bij SCHUNCK schunck / 73

D. Informatie­­­­­technologie (IT) In de afgelopen beleidsperiode lag de focus op de ontvlechting van de IT van de gemeente Heerlen en het neerzetten van de IT-organisatie. Dit is succesvol afgerond.

De afgelopen jaren is de efficiency van de IT sterk verbeterd, zowel qua organisatie als qua soft- en hardware, waardoor een kostenbesparing kon worden gerealiseerd. Het jaar 2020 was het eerste jaar van een driejarig (IT strategisch) plan om de geautomatiseerde informatievoorziening op het gewenste peil te krijgen, met als strategisch doel: IT als enabler voor de organisatie.

De belangrijkste aandachtspunten in de komende jaren zijn het professionaliseren van de IT-dienstverlening, insourcing van het beheer van de kantoorautomatisering, het verbeteren van de dienstverlening van derde partijen aan SCHUNCK en het verhogen van de efficiency van het huidige applicatielandschap. Deze aandachtspunten worden gerealiseerd in een aantal technische en verandertrajecten, zoals het adopteren en invoeren van (onderdelen van) de ITIL en ITSM-methodieken, het formaliseren van het IT-beleid en het opstellen, invoeren en naleven van een organisatorische service level agreement (SLA). Informatiebeveiliging en AVG-bewustzijn hebben hierbij ook continu de aandacht.

74 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Als voorbereiding op het voortzetten van het strategisch plan in 2021, wordt een aantal onderzoeksprojecten geïnitieerd om de functie- en informatieoverlap van alle bedrijfskritieke applicaties in kaart te brengen. De informatie die uit deze projecten voortvloeit, vormt de basis van een scopebepaling van mogelijke applicatieconsolidaties. Daarnaast wordt een aantal projecten uitgevoerd c.q. begeleid, zoals het centraliseren van de cursusadministratie, de nieuwe website en applicatie voor cultuureducatie en bibliotheek.

Deze bovengenoemde activiteiten hebben als resultaat een solide en betrouwbare IT-organisatie, een verhoogde effectiviteit en efficiëntie van het gebruik van de informatievoorziening en een verlaagde TCO (Total Cost of Ownership). Hierdoor kan beter worden voldaan aan de (nieuwe) vragen vanuit de organisatie. Kostenbesparing is hier slechts beperkt mogelijk. Er zijn immers in de afgelopen jaren al grote efficiencyslagen gemaakt. Wel wordt gewerkt aan een nog betere kwaliteit.

AVG-beleid De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) in vanaf eind mei 2018 van toepassing. Het AVG-beleid heeft betrekking op het verwerken van persoonsgegevens van alle betrokkenen binnen SCHUNCK, waaronder in ieder geval alle medewerkers, stagiairs, leden, gasten, bezoekers en externe relaties

(inhuur/outsourcing), alsmede op andere betrokkenen waarvan SCHUNCK persoonsgegevens verwerkt.

SCHUNCK is sinds eind mei 2018 compliant voor de AVG. Het beleid bij SCHUNCK heeft als doel om de kwaliteit van de verwerking en de beveiliging van persoonsgegevens te optimaliseren, waarbij een goede balans moet worden gevonden tussen privacy, functionaliteit en veiligheid.

Verduurzamen gebouwen SCHUNCK heeft vijf gebouwen in portefeuille.

Al deze gebouwen worden gehuurd, voornamelijk van de gemeente Heerlen. In 2021-2024 wordt met de verhuurder(s) per locatie een verduurzamingsplan opgesteld op gebieden zoals zijn energiebeheer, waterverbruik en afvalverwerking.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)

Naast bovenstaande concrete doelstellingen is een meer algemeen doel het creëren van bewustwording bij de medewerkers van het belang en de noodzaak van het beschermen van persoonsgegevens, mede ter vermijding van risico’s als gevolg van het niet compliant zijn met de relevante wet- en regelgeving.

Onze medewerkers moeten bekend zijn met onze strategie omtrent duurzaamheid.

Communiceren over de werkwijze, afspraken en inkoop zorgen voor draagvlak in de organisatie. De manier waarop in SCHUNCK wordt gewerkt, stimuleert de medewerkers om de juiste keuzes te maken. Het beleid versterkt waar mogelijk de binding met regionale bedrijven en leveranciers.

E. Duurzaamheid

Inkoopstrategie

Duurzaamheid wordt een belangrijk thema in de periode 2021-2024. We zetten stappen in de verduurzaming van gebouwen, personeel, inkoop en processen.

Strategische verkenning Samen met stakeholders verkennen we welke doelen we willen en kunnen realiseren op dit gebied. Het beleid, het draagvlak en het behalen van doelen moeten ervoor zorgen dat het thema verankert in onze organisatie.

Samenwerking met partners (bijvoorbeeld Green Key) kan succes bevorderen.

Het opstellen van een gerichte inkoopstrategie borgt het thema duurzaamheid. Door vooraf helder te hebben met welke producten en diensten er wordt gewerkt en welke eisen hieraan gesteld worden, kan er een uniform beleid gevoerd worden.

schunck / 75

09.

e i r d e D s e cod

Als regionale voortrekker neemt SCHUNCK zijn maatschappelijke rol serieus. Goed bestuur is daarom een belangrijk aandachtspunt. Daarom wordt er actief gewerkt met drie toonaangevende codes voor maatschappelijk ondernemerschap:

• Governance Code Cultuur (voor zorgvuldig bestuur van culturele organisaties) • Fair Practice Code (voor eerlijke en veilige omgang met personeel en leveranciers) • Code Diversiteit en Inclusie In de bijlage beschrijven we de concrete uitwerking van deze codes.

Details van Gijs Frieling, Theofanie - Up and Out (2020), fotografie: Gert Jan van Rooij schunck / 77

Financiën

10.

Financiën

De financiële positie van de stichting is gezond en het is belangrijk dat dat zo blijft. Dit is namelijk een voorwaarde voor subsidiënten om subsidie te geven. En zonder subsidie geen inhoud. Kredietbeoordelaars geven een goede betalingswaardering af voor SCHUNCK. De grootste subsidiënt van SCHUNCK is de gemeente Heerlen met een zogenaamde budgetsubsidie. Deze wordt jaarlijks aangevraagd. Dit blijft de komende jaren zo.

SCHUNCK verwerft naast deze en andere subsidies ook eigen middelen: de baten voor bibliotheek, Muziek & Dans, evenementen, collectiebeheer en verhuur van ruimten. Deze baten bedragen op dit moment 21% van de totale baten. De doelstelling voor 2024 is minimaal 30% eigen middelen te genereren. Daarom zetten we een business club op, wat moet leiden tot een jaarlijkse verhoging van sponsorbijdragen van jaarlijks € 25.000,- netto vanaf 2021, zodat vanaf 2024 jaarlijks € 100.000,- netto overblijft. Deze bedragen worden ingezet voor inhoudelijke activiteiten. De status van Cultuurplaninstelling helpt hier uiteraard bij. Het doel is dan ook om de zichtbaarheid in Parkstad te vergroten en om in en voor de provincie Limburg één van de culturele landmarks te worden.

SCHUNCK en schrit_tmacher dansfestival presenteerden de installatie Future Self in het SCHUNCK Glaspaleis. Op 9 maart 2020 gaven dansers van Wayne McGregor Company vier korte uitvoeringen. Fotografie: Petra Teeuwsen schunck / 79

De afgelopen jaren heeft de gemeente Heerlen de budgetsubsidie niet geïndexeerd.

SCHUNCK heeft hierop geanticipeerd door de organisatie efficiënter in te richten en zelf additionele middelen te genereren.

Omdat in de afgelopen jaren de grootste efficiencyslagen al zijn gemaakt, is indexering absoluut noodzakelijk. Daarnaast ontwikkelt SCHUNCK nieuwe producten passend bij nieuw beleid van de gemeente. Als de indexering niet plaatsvindt of als de middelen voor nieuw beleid te beperkt worden toegekend, moet er drastisch in de dienstverlening worden ingegrepen. Een optie is dan het sluiten van één of meerdere vestigingen.

SCHUNCK wordt op dit moment gefinancierd met eigen vermogen en het is de bedoeling dat dat zo blijft. De rentelasten zijn hierdoor nihil. Een aandachtspunt is de verhouding tussen vaste en vlottende activa. De afgelopen jaren moest de organisatie nog helemaal worden opgebouwd en waren extra investeringen noodzakelijk. Dit heeft zijn invloed gehad op de liquiditeitsratio’s. De vaste activa zijn momenteel groter dan de vlottende activa. De grootste investeringen zijn ultimo 2021 gerealiseerd, zodat de verhouding tussen vaste en vlottende activa daarna beter wordt en dat leidt tot een betere liquiditeitspositie.

Fiscaal is de organisatie in control en optimaal ingericht. Dit geldt zowel voor de Btw (omzetbelasting) als Vpb (winst c.q. overschotbelasting). Fiscale onderwerpen vergen continu aandacht bij de projecten.

Belangrijk hierbij is dat iedere activiteit Btw belaste prestatie uitvoert en dat de afnemer hiervoor betaalt.

Afgeleid van de statuten zijn er reglementen opgesteld voor de Raad van Toezicht en de directie. Ook zijn control-richtlijnen opgesteld voor de beheersing van de interne organisatie en financiële processen. Zo zijn de managers van de afdelingen en de projecten integraal verantwoordelijk. Dit betekent, zowel verantwoordelijk voor de inhoud als de financiën, waarbij risico’s continu worden geanalyseerd. Verder geldt de richtlijn: eerst budget, dan pas geld uitgeven en periodiek verantwoording afleggen over het verkregen budget. Per kwartaal leggen de managers integraal verantwoording af aan de directeur en per kwartaal wordt gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. De Planning & Control cyclus werkt goed en op basis van de managementinformatie geven de managers periodiek prognoses. Als uit de prognose blijkt dat het budget mogelijk wordt overschreden worden onmiddellijk corrigerende maatregelen ingezet.

De afgelopen jaren heeft SCHUNCK steeds een sluitende begroting gehad. Het streven is om jaarlijks een klein overschot te realiseren om zo het vermogen iets op te bouwen.

80 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Jan Rothuizen, “Jojo stad” Heerlen, zeefdruk 50 x 35 cm (juni 2020)

Onze meerjarenbegroting is als volgt: 2021

2022

7.063.633

€ 7.235.404

€

7.411.372

€

7.591.642

€ 1.889.824

€

2.338.616

€

2.047.384

€

2.498.876

€

€ 9.574.020

€

9.458.756

€

10.090.519

€ 5.456.409

€

5.592.819

€

5.732.639

€

5.875.955

Huisvestingskosten

€

904.732

€

922.826

€

941.283

€

960.108

Overige materiele kosten

€

2.592.317

€

3.058.375

€ 2.784.834

€

3.254.455

Totale kosten

€

8.953.457

€ 9.574.020

€

9.458.757

€ 10.090.519

Saldo

€

0

€

€

0

Gemeentelijke subsidie Overige baten incl. collectiebeheer Totale opbrengsten

Personeelskosten

€

8.953.457

0

2023

2024

€

0

Tabel: meerjaren begroting 2021 – 2024

schunck / 81

n e g a l bij anogram g r n O e • p e o r g l e o D n

e • l l a t e g n s e e K

d • o c e i r d e • D 82 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

s

Highlights • Parels – Parc Imstenrade • Basquiat: : The artist and his New York Scene • Grijs & Eigenwijs • Jojowandelingen • Kinderboekenweek • Pit Cultuurwijzer • Wonderful Town • Musical Unlimited • Rooftop • Gezamenlijke vestiging SCHUNCK Bibliotheek en Muziek & Dans Hoensbroek • Kijkdepot en Wintertuin • Stadsdictee • Uur van de Buurt

11. schunck / 83

Directie

Educatie Cultuureducatie, Zorg & Welzijn, Vrijetijdsmarkt en Zakelijke Arrangementen

Directie Ondersteuning

Finance, Control & IT

Muziek & Dans Muziek- & Dansschool M&D- evenementen M&D- Talentontwikkeling

Marketing en Communicatie

Bibliotheek

Museum

Collectie Taal- en leesbevordering Basisvaardigheden Wijkprogrammering en ontmoeting

Beeldende Kunst Architectuur Collectie

Balie Glaspaleis

Suppoosten

HR

Facility, Gebouwenbeheer & commerciële verhuur

84 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

m a r g o an

g r • O

schunck / 85

Doelgroepen

Specificatie doelgroep

PUBLIEK 1. JEUGD EN JONGEREN A. Kwetsbare jeugd en jongeren, inclusief ouders, opvoedingsondersteuners en onderwijs.

B. Zelfredzame jeugd en jongeren, inclusief ouders, opvoedingsondersteuners en onderwijs.

A. Kinderen 0-4 jaar B. Kinderen in de onderbouw van het primair onderwijs 4 - 9 jaar C. Kinderen in de bovenbouw van het primair onderwijs 9 - 12 jaar D. Jongeren in het voortgezet onderwijs 12 - 18 jaar

2. VOLWASSENEN

A. ONVOLDOENDE ZELFREDZAME VOLWASSENEN

A. B. C. D. E. F.

Op het gebied van lezen, schrijven en rekenen Op het gebeid van sociale en juridische vaardigheden Op het gebied van digitale vaardigheden Op het gebied van financiële vaardigheden Op het gebied van gezondheidsvaardigheden Mensen met een migratieachtergrond

B. Z ELFREDZAME VOLWASSENEN die initieel onderwijs hebben genoten en zich op persoonlijk vlak willen blijven ontwikkelen (door het opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden)

A. Ouders van jonge kinderen (0-12 jaar) B. Ouders van scholieren uit het voortgezet onderwijs (12 - 18 jaar) C. Studenten (Heerlen, Parkstad, Provinciaal); Logopedie Beeldende Kunst Architectuur Pedagogiek / Onderwijskunde D. Volwassenen zonder kinderen / uitwonende kinderen / volwassen kinderen E. Senioren (67+) F. Toeristen & dagjesmensen

3. SPECIFIEKE DOELGROEPEN A. J ONGE MAKERS (Heerlen, Parkstad, Provinciaal, Regionaal, Landelijk, Euregionaal, Internationaal) B. KUNSTPROFESSIONALS (Heerlen, Parkstad, Provinciaal, Regionaal, Landelijk, Euregionaal, Internationaal) C. ARCHITECTUURPROFESSIONALS (Heerlen, Parkstad, Provinciaal, Regionaal, Landelijk, Euregionaal, Internationaal)

86 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Hedendaagse beeldende kunst Architectuur Makers cross over / diverse disciplines

Doelgroepen

Specificatie doelgroep

ORGANISATIES 4. ONDERWIJS Peuteropvang Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Hoger beroepsonderwijs Universiteit (Euregionaal, Internationaal) 5. ZORG EN WELZIJNS INSTELLINGEN HEERLEN / PARKSTAD 6. SOCIAAL MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES HEERLEN 7. CULTURELE ORGANISATIES

n e p e o lgr

e o d •

schunck / 87

Governance Code Cultuur (GCC) Waarde scheppen voor & in de samenleving SCHUNCK realiseert haar maatschappelijke doelstelling door culturele waarde te creëren, over te dragen en/of te bewaren. Directie en bestuur en de Raad van Toezicht passen de principes van GCC toe en lichten in jaarverslagen toe hoe zij dit hebben gedaan.

Integer & rolbewust handelen Bestuurder en toezichthouders zijn zich bewust van hun eigen rol en de onderlinge verdeling van de taken. Deze zijn vastgelegd in de statuten, directiereglement en administratieve organisatie. Integriteit en mogelijke belangenverstrengeling zijn met regelmaat onderwerp op de agenda.

Zorgvuldig besturen De bestuurder is eindverantwoordelijk voor de algemene en dagelijkse leiding, het functioneren en de resultaten van de organisatie. Het bestuur gaat zorgvuldig en verantwoord om met de mensen en de middelen van de organisatie.

Goed toezicht uitoefenen De Raad van Toezicht voert zijn toezichthoudende, adviserende en werkgeversrol op een professionele en onafhankelijke wijze uit. Jaarlijks worden minimaal vier raadsvergaderingen gepland met agenda en verslaglegging volgens de Governance Code Cultuur, waaronder vier kwartaalrapportages waarin de bestuurder verantwoording aflegt over de prestaties en inzet van middelen. Eenmaal in de twee jaar evalueert de Raad van Toezicht zichzelf onder begeleiding van een externe deskundige. De jaarlijkse accountantsrapportage wordt in aanwezigheid van de accountant tijdens de raadsvergadering besproken.

88 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

Fair Practice Code Solidariteit SCHUNCK draagt zorg voor een marktconforme vergoeding voor medewerkers (CAO), tijdelijke medewerkers (richtlijnen CAO) en makers (redelijk en fair). Auteursrechten worden vergoed volgens de Auteurswet. Bij pitches en prijsvragen worden de voorbereidingskosten vergoed.

Transparantie Bedrijfsvoering is transparant en inzichtelijk voor eenieder. De code wordt toegepast middels pas toe of leg uit principe.

Duurzaamheid Medewerkers doen hun werk in een duurzame omgeving. Er is professioneel HR-beleid met jaarlijkse plannings-, voortgangs- en beoordelingsgesprekken en ruim aandacht voor loopbaanontwikkeling. Er is voldoende budget voor opleiding en vorming. Middels een periodiek medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) wordt aandacht besteed aan en inzicht verkregen in de werkomstandigheden van de medewerkers.

Diversiteit SCHUNCK heeft het beleid te streven naar meer inclusiviteit. Dit geldt voor haar aannamebeleid als ook voor de samenwerking met culturele partners, schrijvers, kunstenaars, architecten, muzikanten, zangers en dansers. Hiervoor verwijzen we naar de Code Diversiteit en Inclusie op pagina 90.

s e d o c rie

Vertrouwen

Vertrouwen is een van de basiswaarden van SCHUNCK naast uiteraard een professioneel zakelijke benadering met betrekking tot het leveren van producten en diensten. Vertrouwen is de onderlegger op basis waarvan wordt gewerkt.

d e • d

schunck / 89

Code Diversiteit en Inclusie SCHUNCK handelt volgens de Code Diversiteit en Inclusie en gebruikt in dit kader de vier P’s -Programma, Publiek, Personeel en Partners- als leidraad.

Programma We streven naar een zo divers mogelijk en (in dit kader ook letterlijk) grensverleggend programma dat toegankelijke met diepgaandere materie afwisselt en het liefst zelfs combineert door meerdere educatieve lagen aan te brengen. In het programma en de collectie is diversiteit een van de uitgangspunten, waarin het doel is om kunstenaars, architecten, schrijvers en musici vanuit verschillende achtergronden en culturen in de aandacht te plaatsen.

Publiek SCHUNCK is er voor iedereen. Door het grensverleggende programma vol diversiteit bereiken we steeds nieuwe doelgroepen. Parkstad is een regio gevuld met (soms onontdekt) talent, kansen en uitdagingen die aandacht en energie verdienen. Een regio die het verdient om geïnspireerd te worden met nieuwe perspectieven en die meer dan genoeg in huis heeft om Limburg, Nederland en daarbuiten te raken. SCHUNCK staat ervoor om dit realiseren. Door aandacht voor cross-overs bereiken we tevens groepen die zich daardoor meer aangesproken voelen dan bij een mainstream aanbod.

Personeel Ons personeel is zo veel mogelijk een afspiegeling van de maatschappij. We werken samen met partners zoals WSP (regionaal expertisecentrum voor inclusieve arbeid) die arbeidskrachten bij SCHUNCK plaatst. Tevens biedt SCHUNCK bijvoorbeeld dagbesteding voor mensen die geen betaalde arbeid kunnen verrichten. Verder begeleiden we regelmatig stagiaires van het voortgezet onderwijs en studenten van mbo, hbo en universiteit.

s e d o c ie

Partners

Wij werken uitsluitend met externe partijen die achter onze opvattingen over diversiteit en inclusie staan en deze liefst zelf ook zichtbaar uitdragen.

r d e d

•

90 / schunck / Meerjarenbeleidsplan / 2021 - 2024

colofon SCHUNCK Management team: Algemeen directeur: Kor Bonnema Bibliotheek: Sandra Uijlenbroek Muziek & Dans: Gwen van Genderen Museum: Fabian de Kloe Educatie: Susanne Brekelmans Marketing en Communicatie: Dana Nieuwenboom Financiën: Guido Frohlichs HR: Ralph Partouns Vormgeving: Ilse Houben, Bold Communicatie

Voor meer informatie/ schunck.nl

Fotografie: Anne Jannes Photography, Harry Heuts, Johan Horst, Gert Jan van Rooij, Dani Silvia, Petra Teeuwsen.

Met dank aan: alle medewerkers van SCHUNCK, onze partners en Martijn Kagenaar.