Emerald Kalama Chemical Site Rotterdam
Arbo- en Milieujaarverslag 2013
“Altijd op zoek naar win-winsituaties” Op de eerste dag van zijn nieuwe functie als Site Director stond
De Site Director realiseert zich dat groei en duurzaamheid vaak
er voor Jan Eland meteen een bijzondere afspraak in zijn agenda.
op gespannen voet met elkaar staan. Meer productie kan immers
In aanwezigheid van een grote groep schoolkinderen tekende
meer emissies betekenen en meer afval. “Aan de andere kant
hij een intentieverklaring met de Klankbordgroep Rozenburg,
geeft groei ook de mogelijkheid om je processen slimmer in te
waarmee hij aangaf aandacht te hebben en houden voor veiligheid
richten. En dat is precies onze insteek. Wij zijn altijd op zoek
en duurzaamheid. “Met al die kinderen om je heen besef je eens
naar win-winsituaties. Minder uitstoot en afval is goed voor het
te meer dat wij als chemiebedrijf een grote verantwoordelijkheid
milieu, maar ook voor het bedrijf: aan uitstoot en afval verdien
hebben. Daar zijn we altijd heel zorgvuldig mee omgegaan en dat
je niets. Dus zetten wij in op gelijkblijvende of zelfs minder
zullen we blijven doen!”
emissie bij een stijgende productie. Emerald heeft hier zelfs een wisseltrofee voor ingezet; “The Toluene Molar Yield Trophy”. De
Jan Eland is sinds 1 juni 2014 de nieuwe Site Director van Emerald
trofee, waarvan de afbeelding op de voorpagina staat afgebeeld,
Kalama Chemical, dat onlangs door moederbedrijf Sun Capital
wordt jaarlijks toegekend aan een vestiging van Emerald die het
verkocht werd aan American Securities. Eland stapt in bij een
meest efficiënt heeft geproduceerd. Dus zoveel mogelijk product
bedrijf dat een stormachtige groei doormaakt. “We hebben
en zo weinig mogelijk grondstof- en energieverbruik en emissies.
concrete plannen om een nieuwe fabriek te bouwen en de
Emerald hecht veel waarde aan een duurzame bedrijfsvoering.”
productiecapaciteit in drie, vier jaar te verdubbelen. Zo kunnen we voldoen aan de enorm gegroeide vraag naar onze producten.
Eland werkt al 28 jaar in de chemie en weet maar al te goed dat
Maar die groei brengt natuurlijk allerlei vraagstukken met zich
deze sector bekend staat als een milieubelastende bedrijfstak.
mee: we moeten onze vergunning aanpassen en nieuwe mensen
“Anderzijds is het ook een sector waarin we juist grote stappen
aantrekken en opleiden, we hebben meer stoom nodig en we
kunnen maken. Met zoiets als het stoompijpproject kun je de
moeten de waterzuivering uitbreiden. Kortom, er ligt genoeg op
uitstoot van CO2 met duizenden tonnen terugdringen. Dat is wat
ons bordje.”
anders dan een spaarlamp indraaien! Het is enorm uitdagend om dit soort initiatieven op te pakken. De ‘quick wins’ zijn al bereikt, nu komt het aan op innovatie, lef en doorzettingsvermogen. Wij gaan ons bij Emerald daar de komende jaren met onverminderd enthousiasme voor inzetten!”
Processen en producten Emerald Kalama Chemical BV, onderdeel van Emerald
weekmakers die op ftaalzuur gebaseerd zijn. Deze op ftaalzuur
Performance Materials, is de grootste producent van benzoëzuur
gebaseerde weekmakers zijn mogelijk schadelijk voor de
ter wereld. Bijzonder is dat de kwaliteit daarvan dermate hoog is
gezondheid.
dat Emerald niet alleen de internationale farmaceutische industrie, maar ook de voedingsmiddelenindustrie tot haar klantenkring mag
De weekmakers uit de nieuwe productielijn worden in vloeibare vorm
rekenen. De productielocatie maakt een breed palet aan grond- en
verladen in tankauto’s en verkocht onder de handelsnaam K-Flex®.
hulpstoffen voor onder andere de voedings- en farmaceutischeindustrie, de frisdrankenindustrie en cosmetica-, harsen- en
Benzaldehyde:
lijmenproducenten. Emerald Kalama Chemical heeft circa 150
Benzaldehyde wordt onder meer gebruikt als geur- en smaakstof
vaste medewerkers in dienst (waarvan zo’n 20 in Geleen) en
in bitterkoekjes, pudding (amandelsmaak), frisdrank en diverse
ongeveer 40 vaste contractormedewerkers.
parfums (lelietjes-van-dalen, roos en jasmijn).Tevens wordt het gebruikt als grondstof in de bereiding van kleurstof voor
Productieproces
verpakkingsmaterialen (malachiet), hoestsiroop (efedrine) en in de
De basis van het productieproces is tolueenoxidatie,
productie van medicijnen. Emerald Kalama Chemical is de grootste
waarbij tolueen en gecomprimeerde buitenlucht met elkaar
producent van benzaldehyde ter wereld.
in contact worden gebracht. Uit deze reactie ontstaan de producten benzaldehyde, benzylalcohol en benzoëzuur. Deze
Benzoëzuur: Purox B®
producten worden vervolgens van elkaar gescheiden en via
Benzoëzuur wordt gebruikt als conserveringsmiddel in voedsel
diverse zuiveringstappen opgewaardeerd tot de gewenste
en cosmetica (E210) en als toevoeging aan alkydverven waardoor
eindspecificaties.
deze gemakkelijk smeerbaar, sterker en glanzender worden. Tevens
Benzaldehyde en benzylalcohol zijn vloeibare producten en worden
is het de grondstof voor de ‘plasticizers’ ofwel weekmakers.
verladen in tankauto’s. Benzoëzuur wordt verkocht als vloeibaar product of - na stolling - als benzoëzuurvlokken. Door benzoëzuur
Natriumbenzoaat: Purox S®
te laten reageren met natronloog ontstaat natriumbenzoaat. Al
Natriumbenzoaat wordt als conserveermiddel (E211) gebruikt in
deze producten vormen halffabricaten die toepassing vinden in een
‘light’-producten, zoals frisdranken en sauzen. Van nature komt het
groot scala aan producten voor de industrie en de consument.
voor in blauwe bessen.
Door toepassing van de nieuwste technologie leveren wij de
Benzylalcohol
hoogste kwaliteit benzoëzuur. Dit product wordt sindsdien verkocht
Deze stof wordt toegepast in de verfindustrie als oplosmiddel en
onder de merknaam Purox B . Natriumbenzoaat wordt verkocht
in de chemie als bouwsteen voor reuk- en smaakstoffen en voor
onder de merknaam Purox S®.
farma- en agrochemicaliën.
In 2012 is de nieuwe productunit Multi Purpose Plasticizer Plant
Weekmaker: K-Flex®
(MP3) opgestart. De nieuwe installatie produceert weekmakers
K-Flex® is een weekmaker, die ervoor zorgt dat producten (met
die ervoor zorgen dat producten (met name plastics zoals PVC)
name plastics zoals PVC) flexibel blijven.
®
zacht dan wel soepel blijven. In dit productieproces gebruiken we gezuiverde benzoëzuur als basisgrondstof. De op benzoëzuur gebaseerde weekmakers zijn ‘groen’ en een alternatief voor Emerald Kalama Chemical | Arbo- en Milieujaarverslag 2013 03
Milieuprojecten
Milieu- en arbozorgsysteem
In 2013 heeft Emerald Kalama Chemical diverse grote en minder
Emerald Kalama Chemical beschikt reeds vele jaren over een
grote projecten uitgevoerd die moeten leiden tot verbetering van de
geïntegreerd managementsysteem. Dit managementsysteem is
milieu- en veiligheidsprestaties. Dit waren in 2013 de belangrijkste
gecertificeerd conform de normen ISO 9001, ISO 14001 en sinds
projecten:
2013 tevens volgens OHSAS 18001, een norm voor arbeidsomstandigheden en veiligheid. Om aan al deze normen te blijven voldoen,
•
Stoomleiding aangelegd voor stoomimport van afvalverwerker.
voeren wij veel interne audits uit voor tussentijdse controle van de
•
Studie uitgevoerd naar het verder terugdringen van diffuse
werkprocessen. Hierbij wordt bepaald of de werkprocessen voldoen
benzeenemissie.
aan de hierboven beschreven normen en nemen we maatregelen
Bodemsanering in area 10A. Dit project zal nog enkele jaren
om continue verbetering van onze werkprocessen te bewerkstel-
duren.
ligen. In 2013 heeft een geaccrediteerd bureau een hercertificering
Diverse live-testen gedaan met betrekking tot de stationaire
van het milieumanagementsysteem uitgevoerd. Deze audit is positief
blusvoorzieningen.
verlopen, waardoor de geldigheid van het certificaat met drie jaar is
Vijfjaarlijkse rioolinspectie uitgevoerd om potentiële lekkages
verlengd.
• • •
op te sporen en te repareren (ter voorkoming van eventuele bodemverontreiniging). •
Asfalteringswerkzaamheden verricht op het terrein.
•
Portocabins geplaatst voor kantoorruimte verlaadpersoneel en sociale ruimte bij het Shaping-gebouw.
•
Lozingsvergunning geactualiseerd in verband met de vele uitgevoerde projecten van de afgelopen jaren.
•
Tweejaarlijkse veiligheidsdagen georganiseerd waarbij met alle medewerkers en vaste contractormedewerkers een dag over veiligheid is gediscussieerd.
•
Het huidige managementsysteem met het oog op arbeidsomstandigheden en (externe) veiligheid conform de norm OHSAS 18001 gecertificeerd. Dit is een internationaal erkende norm op het gebied van arbeidsomstandigheden en veiligheid.
Arbo- en milieuactieplan 2014 Emerald Kalama Chemical streeft er altijd naar de arbo- en milieu-
Voorbereiden veiligheidsdag 2015
prestaties verder te verbeteren. Hieronder vindt u een overzicht van
Voor alle medewerkers wordt in 2015 weer een veiligheidsdag
de belangrijkste projecten op het gebied van arbo en milieu:
georganiseerd, waarbij het onderwerp veiligheid op een interactieve manier aan bod komt.
RIO-project In 2013 zijn we gestart met de derde fase van het RIO-project. Dit
EPO-metingen
project betreft de realisatie van een koppeling met het gemeentelijk
Jaarlijks voeren we persoonsgebonden blootstellingsmetingen
persriool, waarbij we een mogelijkheid creëren om een deel van het
(EPO-metingen) uit, waarbij medewerkers een persoonsgebonden
afvalwater te lozen op het gemeentelijk riool en overbelasting van de
meting gedurende een werkdag moeten dragen. Zo monitoren we of
eigen waterzuivering te verminderen.
medewerkers niet aan een te hoge dosis gevaarlijke stoffen worden blootgesteld.
Performanceverbetering van de afvalwaterzuivering (ANZI / BAZI) In samenwerking met een extern bureau voeren we diverse deelpro-
Opstellen standaard V&G-plan
jecten uit voor verdere capaciteitsuitbreiding en verbetering van de
Gelet op het grote aantal projecten dat wordt uitgevoerd, stellen we
waterzuiveringsinstallatie.
een standaard V&G plan op, op basis waarvan de uitvoerende partij het V&G plan voor de uitvoeringsfase kan opstellen. Dit moet ertoe
Koelwater
leiden dat de uitvoerende partij beter op de hoogte is van de gelden-
In 2013 zijn we een onderzoek gestart naar optimalisatie van koelwa-
de regels binnen Emerald Kalama Chemical.
terconditionering. Wij gebruiken koelwater voor directe koeling van een aantal proceskoelers en we pompen dat water uit de Botlek met een
HSE Trainingen
‘once through’-systeem. Conditionering vindt plaats om aangroei van
Naast de vele standaard HSE-trainingen verzorgen wij jaarlijks ook
algen en mosselen in het koelwatersysteem te voorkomen.
extra themagerichte trainingen voor de medewerkers van de afdeling productie en de werkplaats en voor vaste contractors. Deze
PGS-29
trainingen gaan over werkvergunningen en bieden een verdieping van
Eind 2013 is een aantal extra voorschriften toegevoegd aan de mili-
een onderwerp waar men in het dagelijks werk mee te maken heeft.
euvergunning. Deze voorschriften zijn een gevolg van een landelijke
Voorbeelden van verdiepende trainingen zijn omgaan met gevaarlijke
inspectie op de navolging van regelgeving voor bovengrondse op-
stoffen en Taak Risico Analyse.
slagtanks (PGS 29) door het bevoegd gezag. Om te voldoen aan deze voorschriften moeten we in 2014 een aantal extra projecten uitvoeren.
Job Safety Analyse (JSA) Al een aantal jaren voeren wij Job Safety Analyses (JSA) uit. De JSA
NRB (Nederlandse Richtlijn Bodembescherming) actualiseren
is bedoeld om een uit te voeren taak te beoordelen op risico’s en
In de NRB staan richtlijnen beschreven om te bepalen of Emerald vol-
getroffen maatregelen. In een multidisciplinair team wordt beoor-
doende maatregelen heeft getroffen om eventuele bodembedreigende
deeld of de werkzaamheden op een verantwoorde manier kunnen
activiteiten tot een verwaarloosbaar bodemrisico te beperken. Eind
worden uitgevoerd en of aanvullende maatregelen nodig zijn. Indien
2010 zijn alle bodembedreigende activiteiten aan de hand van de NRB
een onacceptabel risico wordt geconstateerd, worden aanvullende
gecontroleerd en in 2014 wordt deze controle opnieuw uitgevoerd.
maatregelen getroffen.
Emerald Kalama Chemical | Arbo- en Milieujaarverslag 2013 05
“Twee stappen vooruit, één achteruit”
Lucht
‘Afval is de energie van de toekomst’, zo meldt de website van
De meeste emissies naar de atmosfeer zijn direct gerelateerd
AVR. Het bedrijf is Nederlands grootste verwerker van niet-
aan het productievolume. Echter, de emissies koolstofdioxide
herbruikbaar afval en tegelijkertijd een van de meest duurzame
en stikstofoxiden zijn fors teruggedrongen door het
energieproducenten. “Alles wat wij doen is erop gericht afval
stoomimportproject. In mei 2013 is één stoomketel uit bedrijf
om te zetten in zoveel mogelijk energie en grondstoffen”, licht
genomen, omdat AVR stoom is gaan leveren aan EKC via de
Michiel Timmerije, director Energy & Residues, toe. “Het
aangelegde stoompijp. De andere stoomketel is minder stoom
stoomnetwerk dat we samen met Emerald en Stedin hebben
gaan produceren. Hierdoor wordt minder fossiele brandstof
gerealiseerd is daarvan een heel mooi – en misschien wel het
verbruikt. Ook is de benzeen- en tolueenemissie verder
mooiste – voorbeeld.”
afgenomen. We blijven veel aandacht schenken aan deze milieugevaarlijke stoffen. In samenwerking met een extern bureau
Elektriciteit opwekken door afval te verbranden, is niks nieuws.
is een speciaal meet- en beheersprogramma ontwikkeld voor het
Het nadeel hiervan is echter dat voor het omzetten van stoom in
verder terugdringen van diffuse emissies. Helaas is de diffuse
elektrische energie veel koelwater nodig is. Timmerije: “Wanneer
emissie wat toegenomen, omdat eind 2012 een tweetal lekkages
je de stoom die bij de verbranding vrijkomt direct kunt toepassen
zijn ontdekt. Deze zijn in 2013 gerepareerd.
in een proces, betekent dat een forse verbetering van het rendement. En dat is precies wat we met het stoomleidingproject
Diffuse emissies (in ton/jaar)
doen. De stoom gaat via het netwerk naar Emerald, die het gebruikt voor zijn productieproces en daardoor zelf minder fossiele brandstoffen hoeft te gebruiken.” De director Energy & Residues vertelt dat de afval- en energiecentrale van AVR in Rozenburg in 2012 een rendement
25 20 15 10 5 0
van circa 30% behaalde bij het opwekken van energie uit afval.
2008
2009
2011
2010
2012
2013
“In 2015 moet dat in de buurt van de 60% komen. En ja, dat Koolstofdioxide (in ton/ton product per jaar)
is absoluut haalbaar.” Het stoomleidingnetwerk speelt een belangrijke rol bij het realiseren van deze ambitieuze doelstelling. Timmerije was daarom maar wat trots toen in 2013 het netwerk in gebruik werd genomen. Zeker ook omdat tijdens het project flink wat obstakels overwonnen moesten worden. “Het was vaak een kwestie van twee stappen vooruit en één achteruit. Dat het
1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2012
2013
toch gelukt is, komt doordat de drie partijen elkaar vertrouwden, door de transparante werkwijze en de absolute wil om het tot een succes te brengen. Het mooie van deze intensieve samenwerking is dat we nu ook andere synergievoordelen op het spoor komen. Zo onderzoeken wij momenteel of wij een reststroom uit het productieproces van Emerald weer kunnen gebruiken als brandstof voor onze installatie. Weer zo’n win-winsituatie!”
Stikstofoxiden (in kg/ton product per jaar) 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Benzeen (in gram/ton product per jaar) 30 25 20 15 10 5 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
“Hoeveelheid afval fors terugdringen”
Tolueen (in gram/ton product per jaar) 250 200 150 100 50 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Projectmanager en technoloog Hans Batenburg was in 2013 betrokken bij verschillende projecten die alles te maken hebben met duurzaamheid. Bij sommige daarvan sneed het mes aan twee kanten. “Door gebruik van nieuwe technieken zijn we niet alleen milieuvriendelijker gaan werken, maar besparen we ook nog eens
Water
op kosten. Het stoompijpproject is daarvan een goed voorbeeld, maar er speelt nog meer.”
In het afgelopen jaar zijn diverse acties uitgevoerd om de werking van de waterzuivering verder te optimaliseren en te ontlasten.
Hans Batenburg begon vier jaar geleden aan het stoompijppro-
De uitvoering van het eerder genoemde RIO-project is hier een
ject. Hij vertelt dat de uitdaging niet alleen lag in de technische
voorbeeld van. In 2014 staan ook nog andere verbeterprojecten
realisatie, maar vooral ook op het organisatorische vlak. “Er
gepland om de werking van de waterzuivering verder te
waren vier bedrijven bij het project betrokken en de pijp gaat bij
optimaliseren.
zeven bedrijven over het terrein. Dan zijn er heel wat gesprekken nodig voordat je aan de slag kunt!” Hij is blij dat het project –
De toename van het chemisch zuurstofverbruik en onopgeloste
waarvoor de eerste plannen uit 2001 stammen – nu gerealiseerd
bestanddelen is te verklaren door de hogere belasting op de
is. “Als je bedenkt dat het rendement bij de omzetting van stoom
waterzuivering. De reeds uitgevoerde projecten hebben ertoe
naar elektriciteit 30 tot 40% bedraagt en dat door direct gebruik
geleid dat meer afvalwater op de waterzuivering kan worden
het rendement nu op ongeveer 97% ligt, dan hoef ik niet uit te
behandeld, waardoor minder afvalwater extern hoeft te worden
leggen dat dit echt heel duurzaam is!”
verwerkt.
Een ander interessant project met een uiterst duurzaam tintje, is het Aqua Power Project. Batenburg legt uit: “Wij zijn van plan een nieuwe fabriek te bouwen waarmee we de hoeveelheid afval per ton fors kunnen terugdringen. We kunnen dan zo’n 70% uit CZV (in gram/ton product per jaar)
het oxidatieafval (teer) weer terugwinnen en als benzoëzuur en benzylalcohol verkopen. Dat betekent dat we veel minder afval hoeven te verbranden en dus veel minder CO2 produceren.” De nieuwe fabriek, voorzien van unieke technologie, wordt naar verwachting begin 2016 in gebruik genomen.
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Een ander mooi project dat Batenburg heeft geleid, is het MP3project, de nieuwe fabriek voor K-Flex®. “K-Flex® is een weekmaker die niet schadelijk is voor de gezondheid en beter voor het
Onopgeloste bestandsdelen (in gram/ton product per jaar)
milieu. Het is een alternatief voor weekmakers die op ftaalzuur
120
gebaseerd zijn. Sommige van die weekmakers worden ervan
100 80
verdacht toxisch te zijn. Door nu dit soort nieuwe grondstoffen te
60 40
produceren, kunnen wij bij Emerald bijdragen aan een duurzame
20 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
samenleving.”
Emerald Kalama Chemical | Arbo- en Milieujaarverslag 2013 07
“Nog altijd ruimte voor verbetering”
Bodem
“Het is een mooie uitdaging om steeds te blijven zoeken naar
Incidenten
manieren om zuiniger om te gaan met grondstoffen”, vindt
In het afgelopen jaar heeft één kleine benzoëzuurlekkage
technoloog Jason van Rossen. “Het boeiende bij een bedrijf als
plaatsgevonden, die heeft geleid tot een bodemverontreiniging.
Emerald is bovendien dat je met kleine aanpassingen soms grote
Deze lekkage is direct gestopt en de bodemverontreiniging is
verbeteringen kunt realiseren. We hebben in het verleden al heel
opgeruimd. De verontreiniging is conform de daarvoor geldende
veel stappen gezet op het vlak van duurzaamheid, maar klaar ben
procedure gemeld aan het bevoegd gezag.
je nooit. Het speelveld verandert, er komen nieuwe technieken: dat maakt dat er nog altijd ruimte is voor verbetering.”
Uitvoering sanering Area 10A De historische bodemverontreiniging met benzeen in area 10A
Uitbreiding van de benzoëzuur-capaciteit is een van
wordt conform het saneringsplan met behulp van de PuriSoil
de voorbeelden die Van Rossen noemt in het kader van
technologie in-situ gesaneerd. De sanering is eind 2011 gestart
verduurzaming. Duurzamer door groei? Dat lijkt een onlogische
en zal circa 5 jaar duren. Periodiek worden grondwatermonsters
gedachte, maar dat is het niet. “Door de capaciteit te vergroten,
genomen om de voortgang van de sanering te beoordelen. Uit de
kunnen we efficiënter werken. Om de productie bijvoorbeeld met
analyses blijkt dat er op 10 meter onder maaiveld een stabiele,
10% te verhogen, is slechts een ruime 4% meer energie nodig.”
gesaneerde situatie is. Het gehalte aan benzeen is (veel) lager
Die uitbreiding van de benzoëzuur-capaciteit is nodig om aan
dan de terugsaneerwaarde. In het ondiepe grondwater is er een
de groeiende vraag te kunnen voldoen. Zo is er bijvoorbeeld
afname van meer dan 70% van het benzeengehalte bereikt, maar
veel vraag naar de weekmaker K-Flex en het veevoeradditief
de concentratie benzeen is nog steeds te hoog. De resultaten
®
VevoVitall . Voor beide producten is benzoëzuur een belangrijke
wijzen erop dat de smeerzone nog steeds sterk vervuild is en
grondstof.
dat de verspreiding van de vervuiling naar de diepte conform
“Die uitbreiding van de capaciteit realiseren we enerzijds
doelstelling nagenoeg gestopt is. De sanering wordt voortgezet
door het productieproces te optimaliseren en de zwakste
conform het saneringsplan.
®
schakels te verbeteren. Daarnaast nemen we dit jaar een tweede oxidatiestraat in gebruik en kunnen zo meer benzoëzuur produceren. We kijken standaard naar mogelijkheden om het energieverbruik en de CO2-emissie terug te dringen. Zo hebben we het destillatieproces verbeterd, waardoor we minder energie verbruiken en ook minder afval produceren.” Van Rossen vertelt dat Emerald onderzoekt of op de site nog andere producten dan de huidige gemaakt kunnen worden. Ook dat kan immers de efficiency van het bedrijf verhogen. “En in het kader van het Meerjarenplan Energie Efficiency zijn er plannen om onze restwarmte te leveren aan anderen. Zo zouden we tweetot tienduizend huishoudens van stadswarmte kunnen voorzien. De plannen verkeren nog in een pril stadium, maar we zien daar zeker mogelijkheden in.”
Doelstellingen op duurzaamheid Duurzaamheid betekent bij Emerald Performance Materials het gelijktijdig nastreven van economische vooruitgang, milieukwaliteit en sociale verantwoordelijkheid. Emerald geeft prioriteit aan gezondheid, veiligheid, milieu en kwaliteit. Het verminderen van onze impact op het milieu zien wij, als onderdeel van de gemeenschap waarin we wonen, werken en leven, daarom als een belangrijke verantwoordelijkheid. Om hieraan een duurzame bijdrage te leveren, zijn in 2012 voor Emerald Kalama Chemical doestellingen op het gebied energie-efficiency en CO2-emissie gesteld. In 2020 moet het energieverbruik per
ton product met 10% zijn gedaald en de directe CO2-emissie per
“Slim ketenbeheer en duurzaamheid gaan hand in hand” “Optimalisatie van het logistieke proces en duurzaamheid gaan vaak hand in hand. Dat is mooi. Duurzaamheid mag best een
ton product met 30%. Deze reductiedoelen ten opzichte van het
prijskaartje hebben, maar wanneer duurzame oplossingen juist
basis jaar 2010 zijn gezamenlijke doelen voor de Rotterdamse
kosten besparen, is dat natuurlijk nog veel aantrekkelijker. En in
productielocatie en de productielocatie in Kalama (Washington,
de praktijk blijken die twee doelstellingen prima samen te gaan.”
VS).
Aan het woord is Roger Peerbooms, Supply Chain Manager. Hij vertelt welke stappen Emerald zet om het logistieke proces te
De reden van de aandacht voor energieverbruik en CO2-
optimaliseren.
hernieuwbare hulpbronnen en de reserves raken uitgeput. De
Die stappen naar slim en duurzaam ketenbeheer variëren van
verbranding van fossiele brandstoffen zorgt voor ongeveer 21
logische en voor de hand liggende maatregelen tot innovatieve en
miljard ton CO2 per jaar en er wordt geschat dat de natuur slechts
soms gecompliceerde oplossingen. Een mooi voorbeeld van een
emissie is het gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn niet-
de helft van deze hoeveelheid kan absorberen. De opwarming
voor de hand liggende stap is de keuze van Emerald om in zee te
van de aarde en de klimaatverandering zijn een belangrijk
gaan met logistiek dienstverleners in de directe omgeving. Peer-
argument voor duurzame ontwikkeling.
booms: “Wij werken bijvoorbeeld samen met een afvulbedrijf op nog geen kilometer afstand. Dat is goed voor het milieu, dus
Emerald Kalama Chemical is als deelnemer aan het convenant
duurzaam, én zo besparen we op transportkosten.” Het streven
Meerjarenafspraak Energie Efficiency (MEE) verplicht een bijdrage
naar volle vrachtwagens is ook zo’n ogenschijnlijk eenvoudige,
te leveren aan de nationale CO2-doelstellingen. In het Energie
maar absoluut effectieve maatregel. “Klanten bestellen soms
Efficiency Plan 2013-2016 zijn diverse initiatieven beschreven
standaard 20 ton van een product. Zo’n rond getal klinkt nu een-
op het gebied van energie-efficiency binnen het proces en in
maal lekker. Maar als het transport van 24 ton voor alle partijen
de keten. Uitvoering van projecten, zoals het optimaliseren van
goedkoper is, waarom zou je dat dan niet doen?”
een destillatiekolom en natuurlijk de stoomimport, hebben al
Andere oplossingen waren minder eenvoudig in te voeren. Dat
geleid tot een energie-efficiencyverbetering van 12% en een
geldt bijvoorbeeld voor de toepassing van intermodaal transport.
verminderde CO2-emissie van ruim 27% ten opzichte van 2010.
Het inzetten van verschillende vervoermiddelen, zoals vrachtwagen en trein, vraagt namelijk om een uitgekiende planning en
Energieverbruik per ton product 13,50 13,00 12,50 12,00 11,50 11,00 10,50 10,00 9,50 9,00
2010
2011
2012
2013
2020
CO2-emissie per ton product 0,80 0,75 0,70 0,65 0,60 0,55 0,50 0,45 0,40 0,35 0,30
goede onderlinge communicatie. “En soms maken innovatieve producten het verschil”, vertelt Peerbooms. “Zo maken wij sinds kort gebruik van zogenaamde flexibags. Dat zijn grote plastic zakken, die precies in een boxcontainer passen en waarin je vloeistoffen kunt vervoeren. Voorheen ging het overzeese transport van vloeistoffen via drums of tankcontainers en die gaan
2010
2011
2012
2013
2020
altijd weer leeg terug. Flexibags zijn daarom een duurzaam en financieel aantrekkelijk alternatief. Wij volgen dit soort ontwik-
■■■ Rotterdam
■■■ Kalama
■■■ Total EKC
■■■ Goal
kelingen nauwlettend en waar mogelijk maken we gebruik van de nieuwste producten en technieken.” Emerald Kalama Chemical | Arbo- en Milieujaarverslag 2013 09
“Stoom als alternatief voor schaliegas”
Afval
“Het ene bedrijf heeft stoom over, het andere heeft stoom nodig.
Op de locatie voeren we al gedurende een groot aantal
Wat is er dan logischer dan die partijen bij elkaar brengen? Maar
jaren een actief afvalstromenbeleid. Daarnaast is in 2011 het
tot op heden zei de aanbiedende partij ‘kom die stoom maar
ontwikkelde afvalpreventieplan, om de hoeveelheid afval die
halen’, terwijl de vragende partij vond dat de stoom gebracht
op de site vrijkomt nog verder terug te dringen, goedgekeurd
moest worden. Met Stedin zijn we in dat gat gesprongen en
door DCMR. Alle inspanningen hebben ertoe geleid, dat de
hebben we het voortouw genomen bij de ontwikkeling van een
hoeveelheid te storten en te verbranden materiaal standaard
stoomnetwerk”, vertelt Wim Roelofs, Manager New Business.
wordt geminimaliseerd. In 2013 is de hoeveelheid afval sterk verminderd ten opzichte van 2012. Dit wordt vooral veroorzaakt
Stedin is als netbeheerder verantwoordelijk voor het transport
door verbeterde prestaties van de afvalwaterzuivering, dat
van gas en elektriciteit naar bijna twee miljoen particuliere,
ervoor heeft gezorgd dat minder afvalwater extern moet
zakelijke en overheidsklanten in de Randstad en het Rotterdamse
worden verwerkt. Tevens is minder verontreinigde grond extern
havengebied. “Dat energielandschap maakt forse veranderingen
afgevoerd.
door”, constateert Roelofs. “Enerzijds wordt de samenleving steeds afhankelijker van energie en anderzijds worden fossiele brandstoffen schaarser. Dus moeten we op zoek naar andere, duurzame alternatieven. Het stoomnetwerk dat wij voor AVR
Ongevallen en incidenten
en Emerald gerealiseerd hebben, is zo’n alternatief. Een zeer interessant alternatief bovendien, want juist door dit soort
Ongevallen
initiatieven kunnen we concurreren met schaliegas.”
Een incident of een ongeval is een gebeurtenis waarvan we willen
Het stoomnetwerk dat Stedin in 2013 in gebruik heeft genomen,
dat die niet voorkomt. Gebeuren deze toch, dan willen wij graag dat
heeft een capaciteit van 200 ton stoom per uur. Emerald neemt
deze worden gemeld, want alleen van incidenten die gemeld worden
30 tot 40 ton stoom per uur af en dus is er sprake van een forse
kunnen we leren. Dit geldt ook voor de bijna-incidenten en –ongeval-
overcapaciteit. Een bewuste keuze, zo laat Roelofs weten. “Wij
len (near-misses).
geloven echt in dit project en willen op termijn meer bedrijven op het stoomnetwerk aansluiten. Uiteindelijk kunnen we dan
In 2013 heeft zich één ongeval (OSHA) voorgedaan met medische
zorgen voor een CO2-reductie van wel 400.000 ton per jaar. Het
behandeling: een val van een trap resulteerde in een enkelverstui-
stoomnetwerk levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de
king. Naar aanleiding van het incident zijn maatregelen getroffen.
Rotterdamse klimaatdoelstelling: vijftig procent CO2-reductie in
Het aantal EHBO-ongevallen is ten opzichte van 2012 gestegen.
het jaar 2025 ten opzichte van 1990.”
Een aantal keer hebben medewerkers zich gemeld met een kleine
Roelofs kijkt tevreden terug op de samenwerking met de
verbranding als gevolg van een kortstondig contact met een
verschillende partijen. Hij zag dat er stevig werd onderhandeld,
heet oppervlak of een hete vloeistof. Daarnaast hebben diverse
maar dat de betrokkenen er steeds wel samen uit wilden komen.
mensen zich gemeld met een vuiltje in het oog. In onderstaande
“We zagen allemaal hoe kansrijk dit project is en wilden ons
grafiek wordt de trend van ongevallen weergegeven.
graag inspannen om het ook daadwerkelijk te realiseren.”
EHBO- en OSHA-ongevallen
EHBO
OSHA
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Gezondheid In 2013 is het aantal near-misses in het incidentenregistratiesysteem
Ziekteverzuim
(Classbase) gestegen. Er zijn bijna 770 safety management audits
Met een gemiddeld ziekteverzuim van 2,3 % hebben wij
uitgevoerd.
het jaar 2013 keurig afgesloten. De bedrijfsarts was op afroep aanwezig in de dokterskamer en heeft een aantal medewerkers doorverwezen voor specialistische hulp.
Incidenten In 2013 moesten 3 incidenten aan het bevoegd gezag worden gemeld. Dit betekent een daling ten opzichte van voorgaand jaar. In onder-
PMO – Periodiek Medisch Onderzoek
staande grafiek wordt de trend van milieu-incidenten weergegeven.
In 2013 hebben onze operators deel kunnen nemen aan een Periodiek Medisch Onderzoek. 50 medewerkers vanuit Rotterdam en 15 vanuit Geleen hebben van deze mogelijk-
Meldingen aan bevoegd gezag
heid gebruikgemaakt.
12 10
Biomonitoring
8 6
Sinds 2006 doen wij onderzoek naar blootstelling aan
4
gevaarlijke stoffen en nemen alle noodzakelijke maatre-
2 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
gelen om dit te voorkomen. In 2013 zijn wij ook begonnen met biomonitoring (urineonderzoek). Door uitvoering van biomonitoring kunnen we beoordelen of de genomen
De oorzaak van bovenstaande ongevallen en incidenten worden bij
maatregelen met betrekking tot potentiële blootstelling het
EKC altijd grondig geanalyseerd. De belangrijkste leerpunten van de
gewenste effect hebben.
analyse van ongevallen en incidenten zijn: Gezondheidsbevordering Ongevallen:
• Donderdag is gezondheidsdag in onze bedrijfskantine.
1. Omgevingsfactoren
We verstrekken dan gratis fruit en er wordt niet gefri-
2. Communicatie
tuurd. • Medewerkers kunnen een financiële tegemoetkoming
Incidenten:
ontvangen van maximaal € 30,00 per maand voor
1. Ontwerp
fitness, zwemmen en hardlopen in groepsverband.
2. Materiaal en middelen
• Voor hulp bij het stoppen met roken kan de bedrijfsarts medicatie voorschrijven.
Aan de hand van de bevindingen stellen we een actieplan op, met als doel maatregelen te nemen om ongevallen en incidenten te voorkomen.
Emerald Kalama Chemical | Arbo- en Milieujaarverslag 2013 011
Emerald Kalama Chemical Montrealweg 15 Havennummer 4322 3197 KH Rotterdam-Botlek Postbus 1021 3180 AA Rozenburg Colofon Dit publieksverslag bevat een beknopte samenvatting van ons officiële milieujaarverslag. Uitgave Emerald Performance Materials Ontwerp en realisatie SD Communicatie, Rotterdam Fotografie Wim van der Spiegel Interviews Anita Schregardus Druk De Swart Copyright © 2014 Hieraan kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend. Geïnteresseerden kunnen het officiële verslag opvragen bij John Mol, zijn mailadres is john.mol@emeraldmaterials.com, telefoonnummer +31 (0)181 249 386.