Opzeggen kan alleen per 31 december. Er geldt een opzegtermijn van zes maanden. Zie voor verdere informatie de statuten, artikel 7, lid 4 en de VEMW-website: www. vemw.nl/OverVEMW/ Lidmaatschap
4
December 2014
VEMW is hét kenniscentrum en dé belangenbehartiger voor zakelijke energie- en watergebruikers.
VEMW Journaal
Carola Wijdoogen (NS): “Vanaf 2015 rijdt 50% van onze treinen op groene stroom.” pagina 6
Inspiratie voor duurzaam ondernemen
In dit nummer o.a. Betrouwbare en onafhankelijke prijsinformatie
Duurzaamheid leeft enorm onder de VEMW-leden. Sommigen geven al lang vóór de ondertekening van het SER Energieakkoord in 2013 invulling aan uitdagende doelstellingen. Binnen de eigen mogelijkheden zoekt men naar soms onconventionele en gedurfde oplossingen. Niet alleen om het eigen energie- en waterverbruik terug te dringen, maar ook om de CO2-uitstoot in de gehele supply-chain te reduceren. NS, Rabobank en Croda vertellen hun praktijkervaringen bij de implementatie van hun duurzaamheidsdoelstellingen. Drie cases, drie unieke insteken, één gemeenschappelijk doel: een duurzame toekomst om te ondernemen. Lees verder op pag 6
En verder in dit nummer
2 Heeft u een net of installatie? Nieuwe publicatieplicht 3 Opinie: STROOM
Het bakken van broden en gebak kost veel energie. Eric Kauffeld, Inkoper NPR bij Bakkersland, vertelt waarom hij ´De Stemming!´, het VEMWoverzicht van energieprijzen, gebruikt naast de prijsinformatie van andere aanbieders. Pag 10
”Kompas om op koers te blijven” Zo beschouwt William Wold van Friesland Campina de nieuwe ’VEMW Watervisie’ die eind 2014 verschijnt. Actuele issues, zoals door VEMW-leden aangedragen, zijn door de Beleidsgroep Water vertaald naar een concreet actieplan voor de komende jaren. Pag 4-5
4-5 Nieuwe VEMW-Watervisie
8-9 Deltaplan en de zakelijke watergebruiker
11 Nieuw VEMW-bestuurslid Column Spoor
6-7 Inspiratie voor duurzaam: NS, Rabobank, Croda
10 ‘Betrouwbaarheid VEMWinformatie belangrijk voor Bakkersland’
12 ‘VEMW-Sectorteam Ziekenhuizen waardevolle klankbordgroep’
Actualiteit
Nieuwe publicatieplicht voor producenten en grootverbruikers
Heeft u een net of installatie? Als u het antwoord op deze vraag niet weet raadt VEMW u aan hier snel duidelijkheid over te krijgen. Voor een net moet namelijk een netbeheerder worden aangewezen of een ontheffing worden aangevraagd. Verschillende recente incidenten onder VEMW-leden, waarbij de situatie onduidelijk was, tonen aan dat het van groot belang is dat partijen hun rechtspositie vastleggen, bijvoorbeeld door een ontheffing aan te vragen. Met een ontheffing wordt de rechtspositie van de neteigenaar én aangeslotenen veiliggesteld. Dit is van cruciaal belang bij bijvoorbeeld een faillissement van de neteigenaar. Een ontheffing schept duidelijkheid over eigendommen en welke partijen daar gebruik van kunnen maken. Een ontheffingsaanvraag schept ook fiscale en financiële helderheid. Zo is duidelijk wie belastingplichtig is en wie de energiebelastingstaffels ‘apart’ moet doorlopen. Een ontheffing creëert voor betrokkenen duidelijkheid over tarieven en voorwaarden.
Per 1 januari 2015 treden nieuwe Europese transparantieregels in werking. Netbeheerders, producenten en verbruikers krijgen meer rapportageverplichtingen. Landelijke netbeheerders moeten informatie publiceren over de voorspelde en daadwerkelijke productie en afname van elektriciteit. Netgebruikers zijn verplicht deze informatie door te geven aan de landelijk netbeheerder. De regels gelden voor partijen die zelf elektriciteit opwekken en een opgesteld productievermogen hebben van ≥ 1 MW. Zij moeten eenmalig rapporteren wat voor elektriciteitsopwekking zij hebben en wat het totaal aan opgesteld productievermogen is. Vervolgens publiceert TenneT voor deze partijen dagelijks een geaggregeerde productieprognose. Netgebruikers met meer dan 100 MW productievermogen moeten meer en vaker gedetailleerde informatie aanleveren aan TenneT. Partijen die veel elektriciteit gebruiken krijgen ook meldingsverplichtingen. Verbruikseenheden moeten een geplande uitval van 100 MW of meer doorgeven aan TenneT. Verbruikseenheden met een opgesteld vermogen van 100 MW of meer moeten daarnaast wijzigingen in de feitelijke beschikbaarheid (ongeplande uitval) doorgeven. Meer informatie vindt u op de website van VEMW: www.vemw.nl/nl/Elektriciteit/Elektriciteitsmarkt/ Transparantie
Bij een ontheffingsaanvraag wordt tevens getoetst of voldaan wordt aan veiligheidsvoorschriften. De aanvraag is daarmee een lakmoesproef of de neteigenaar voldoet aan de wet. VEMW begeleidt leden bij ontheffingsaanvragen. Meer informatie vindt u op de website van VEMW: www.vemw.nl/Elektriciteit/Netwerk en Transport/Gesloten distributiesysteem
2
VEMW Journaal | December 2014
Opinie
STROOM: STROp voor afnemers, Onduidelijk en Monopolistisch STROomlijnen, Optimaliseren en Moderniseren, kortweg STROOM. Zo heet de nieuwe Energiewet na integratie van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet. VEMW stelt vast dat van de oorspronkelijke uitgangspunten weinig is overgebleven. STROOM is een STROp voor afnemers, een verzameling Onduidelijke definities die de Monopolistische positie van de overheid verstevigt met nagenoeg onbegrensde bevoegdheden.
I
ntegratie van de twee wetten ten behoeve van harmonisatie is een goed voornemen. Als de minister meteen had doorgepakt had hij echter ook de Warmtewet meegenomen in STROOM om integratie van duurzame bijdragen aan de energievoorziening mogelijk te maken.
De nieuwe Energiewet, STROOM, kent de minister vrijwel onbegrensde bevoegdheden toe STROOM hanteert eigen definities van belangrijke administratieve, economische en technische begrippen, zoals ‘systeemgebruiker’, ‘aansluiting’ en ‘installatie’. Een andere, nationale, invulling van Europese begrippen is niet te handhaven. Het geconsulteerde Wetsvoorstel is een ‘Kaderwet’ wat nadere invulling door de minister zélf op detailniveau toestaat. Volgens VEMW is de wet daarmee in strijd met EU-regels. Een onafhankelijke toezichthouder is volgens die EU-regels belast met regule-
VEMW Journaal | December 2014
ringstaken en bepaalt de technische voorwaarden, efficiënte kosten en kostenallocatie voor het netbeheer. Dat beginsel is door Europa juist in het leven geroepen, omdat lidstaten – bijvoorbeeld als aandeelhouder van netwerkbedrijven – een specifiek belang hebben. Als STROOM de minister vrijwel onbegrensde regulerende bevoegdheden toekent bestaat er een risico dat toezichthouder ACM haar regulerende taken niet op autonome (lees: onafhankelijke) wijze kan invullen.
Zorgwekkend is de aantasting van de positie van de afnemer door het wegnemen van het recht op een aansluiting en transport en het recht op informatie over de doelmatige kosten van het gereguleerde netbeheer. VEMW voorziet een toename van het aantal juridische procedures als dit wetsvoorstel wordt aangenomen in 2015.
3
Strategie
“Mijn leidraad voor de
“Het belang van water voor de BV Nederland wordt nog steeds onderschat”, aldus William Wold, Manager Environment & Sustainability van FrieslandCampina. “Eén overall watervisie is dan een belangrijk kompas om op koers te blijven.” De nieuwe ‘VEMW-Watervisie’ verschijnt eind 2014. William Wold licht deze vanuit zijn perspectief toe. Nog steeds onwetendheid e ervaringen met de ‘Belasting op Leidingwater’ van dit jaar maken nog eens pijnlijk duidelijk dat wij als zakelijke watergebruikers absoluut niet op onze lauweren kunnen rusten. We moeten keer op keer onze boodschap uitdragen. En onze positie blijven bevechten. Er is bij beleidsmakers nog steeds veel onwetendheid over de gevolgen van hun handelen. Zij besef-
“D 4
fen nog steeds te weinig wat voor waardevols zij in handen hebben: water. Onze Nederlandse delta is écht een onderscheidende vestigingsfactor voor een internationaal bedrijf als FrieslandCampina. Ik denk dat deze ‘VEMW Watervisie’ een bijdrage levert aan het verhelderen waar het bedrijfsleven met betrekking tot het waterverbruik voor staat. We leggen niet alleen uit wát we willen, maar ook waarom we het willen.”
Thema’s op een rijtje “Het is goed om regelmatig je eigen activiteiten te evalueren en te kijken of deze nog aansluiten op de realiteit. Dat is wat wij in de VEMW Beleidsgroep Water hebben gedaan. Diverse zakelijke watergebruikers hebben issues waar zij tegenaan lopen aangedragen. Zo zijn er bedrijven die knelpunten ervaren bij grondwater. Denk aan de kwaliteitsrisico’s als gevolg van thermische bodemsystemen.
VEMW Journaal | December 2014
Strategie
toekomst”
VEMW Watervisies door de jaren heen Sinds 1996 publiceert VEMW op onregelmatige basis
van ons afvalwater. Schaalgrootte is dan belangrijk om te komen tot duurzame oplossingen die ook kosteneffectief zijn: zuiveren we het zelf of zoeken we naar samenwerking met andere partijen zoals waterschappen? In het laatste geval is van belang dat de afvalwaterzuivering door het waterschap op een bedrijfsmatige leest wordt geschoeid. De huidige wijze van heffen helpt niet om tot optimale oplossingen te komen. Defiscalisering zou kosteneffectieve en innovatieve oplossingen zoals het terugwinnen van grondstoffen uit afvalwater een stuk dichterbij brengen.”
“Ik heb de ‘VEMW Watervisie’ altijd bij me tijdens mijn gesprekken met waterschappen, gemeenten en provincies.”
Watervisies. De werkwijze is steeds dezelfde: in samenspraak met alle zakelijke watergebruikers die VEMW-lid zijn worden issues geïnventariseerd. Prioriteiten worden gesteld waaruit de Wateragenda voor de belangenbehartiging volgt. Eerder verschenen: 1996 – ‘Houden we het droog, of gaan we nat’ 1998 – ‘Water is markt’ 2007 – ‘Water om te ondernemen’ VEMW Watervisie 2014 - ‘Water om duurzaam te ondernemen’ Voor de komende jaren hebben de leden de prioriteiten vastgesteld. Deze hebben betrekking op beschikbaarheid, betaalbaarheid, kwaliteit en duurzaamheid: 1. Borgen beschikbaarheid van voldoende water VEMW wil dat economische aspecten (blijven) meewegen in toekomstige besluiten over de waterbeschikbaarheid. Dat betekent onder andere dat het nieuwe instrument ‘voorzieningenniveau’ (zie pagina 8, 9 in dit Journaal) zakelijke gebruikers inzicht moet verschaffen in het aanbod van zoetwater. 2. Scherpe beheersing van waterkosten VEMW wil kostprijsverhogende waterbelastingen die geen milieudoel dienen tegengaan. Daarnaast blijft VEMW inzetten op het verbeteren van de efficiëntie in de afvalwaterketen. Elke jaar wordt € 380 miljoen te veel betaald voor afvalwater. Ook wil VEMW versterking van het toezicht in de watersector. 3. Waterkwaliteits(doelen) afstemmen op eisen
Anderen ervaren knelpunten rondom de beschikbaarheid van koelwater als gevolg van verzilting. Wij als FrieslandCampina ervaren problemen bij ons afvalwater. Al deze verschillende issues van verschillende partijen zijn in de watervisie vertaald naar een prioriteitenlijst en actieplan.” Afvalwater bestaat niet “Neem nu afvalwater. In de voedingsmiddelenindustrie bestaat afvalwater eigenlijk niet. Het bevat namelijk waardevolle stoffen die als grondstof kunnen dienen. Wij streven altijd naar een doelmatige en duurzame behandeling
VEMW Journaal | December 2014
zakelijke gebruiker
Heel wat water door de Rijn “Er zijn bewegingen gaande, maar voordat we echte resultaten kunnen boeken stroomt er nog heel wat water door de Rijn. De ‘VEMW-Watervisie’ is voor mij belangrijk om de focus op de toekomst vast te houden. Het is met gezamenlijke inspanning van alle VEMW-waterleden opgesteld. Ik heb de ‘VEMW Watervisie’ altijd bij me tijdens mijn gesprekken met waterschappen, gemeenten en provincies. Alle VEMW-waterleden zouden dit eigenlijk moeten doen.”
VEMW wil dat overheden, nationaal en Europees, waterkwaliteitsmaatregelen afstemmen op de eisen van de zakelijke watergebruikers. Dat betekent een effectievere bestrijding van verzilting van oppervlaktewater en betere bescherming van industriële grondwaterwinningen voor menselijke consumptie. Met de vertaling van maatregelen uit Brussel moet een bijdrage worden geleverd aan een gelijk Europees speelveld. 4. Duurzaam ondernemen Als zakelijke watergebruikers kunnen beschikken over voldoende water van de juiste kwaliteit voor een redelijk prijs, zijn de randvoorwaarden gecreëerd waarbinnen zij optimaal en duurzaam met water kunnen ondernemen.
5
Maatschappij
Vervolg van pagina 1
Inspiratie voor duurzaam ondernemen Rabobank Iddo Versantvoort - Procurement Officer
NS Carola Wijdoogen - Directeur Duurzaam Ondernemen en MVO manager van het jaar 2014 Treinen op windenergie “NS is één van de grootste elektriciteitsverbruikers van Nederland. Treinen zijn al efficiënter dan auto’s, maar we willen nog schoner vervoer bieden door al onze treinen op groene stroom te laten rijden. Dat willen onze klanten ook. Met ons elektriciteitsverbruik zou NS echter al meteen een kwart van de bestaande markt van duurzame stroom afnemen. Dat willen we niet. We willen juist onze inkoopkracht gebruiken om iets toe te voegen aan het aanbod. De gezamenlijke spoorsector sloot daartoe afgelopen zomer een partnership met Eneco. Vanaf 2015 rijdt 50% van onze treinen op groene stroom uit nieuwe dus additionele windparken. Vanaf 2018 moet dat 100% zijn. De helft van het aanbod komt uit Nederland, de andere helft uit ons omringende landen.” Energiebesparing “Een ander NS-speerpunt is het reduceren van het energieverbruik. We zijn nu al 30% energie-
6
efficiënter. In 2020 moet dat 50% zijn (ten opzichte van 2005). Die energiebesparing bereiken we door energiezuiniger rijden: snel optrekken en vervolgens de trein zo lang mogelijk uitrollen. Ook als treinen stil staan kan er nog meer bespaard worden. Door bij ‘geparkeerde’ treinen deuren te sluiten en verlichting en verwarming uit te doen. Bij revisies en aanschaf van nieuwe treinen bereiken we 20-30% energiezuiniger treinen door verbeterde aerodynamica, energiezuinige airco’s en intelligente lichtsystemen.”
Trias Energetica leidend “Rabobank heeft ‘Duurzaam handelen’ als kernwaarde. Voor ons is de Trias Energetica hierbij leidend: beperk energievraag, gebruik duurzame energie en indien nodig, gebruik fossiele brandstoffen zo efficiënt en schoon mogelijk. Sinds 2008 hanteert Rabobank een Energieprogramma om het energieverbruik van haar eigen banklocaties, geldmachines en datacentra te reduceren. Denk hierbij aan energiezuiniger verlichting, het beter afstellen van installaties zoals WKO, maar ook het bewust omgaan met de tijdzones.” Efficiëntieslag binnen de energiesupplychain “Zo’n vijf jaar geleden hebben we een nieuw
Carola Wijdoogen werd onlangs verkozen tot MVO manager van het jaar 2014 vanwege haar inspanningen op het gebied van duurzaam ondernemen en als inspirator voor andere MVOmanagers.
TIP Gebruik het vakmanschap van je medewerkers! “Machinisten en monteurs hebben duurzaam werken eigenlijk al in hun genen. Er leven heel veel ideeën op de werkvloer. Gebruik deze kennis.”
VEMW Journaal | December 2014
Maatschappij
datacentrum gebouwd, één van de groenste in de wereld. Daarmee hebben we een enorme efficiëntieslag gemaakt in het verduurzamen van ons energieverbruik. De volgende stap wordt nu een uitdaging. In de periode 2009 – 2014 verminderde Rabobank haar footprint met 20%. We gaan de CO2- footprint nu verdelen over het aantal fte. We hebben de ambitie deze met 10% te verminderen (in 2020). Bij een dalend aantal fte, zoals bij de Rabobank, is de druk al hoog om deze verhouding per fte überhaupt gelijk te houden. Dat vraagt aanpassing van ons inkoopmodel. Door het meer volwassen worden van zowel de GVO-markt (Garantie van Oorsprong), de certificatenmarkt als de gasmarkt en geholpen door onze inkoopkracht draaien we steeds meer zelf aan de knoppen om onze duurzaamheidsdoelstellingen ook in onze keten te realiseren.”
TIP Gebruik de VEMW-expertise! “Wij gebruiken onder andere de expertise van VEMW om onze keten inzichtelijk te maken. VEMW koppelt ons met de juiste partijen. Veel organisaties zijn met dezelfde uitdagingen bezig. De praktische invulling zal verschillen, maar het proces verschilt niet zoveel. Gebruik de VEMW expertise!”
VEMW Journaal | December 2014
Croda levert duurzame chemische producten aan de automotive industrie. Deze zijn onder andere terug te vinden in lakken, smeermiddelen, banden en hydrauliek.
Croda Danny Zwakhals – Site Engineering Manager
gebruik van effluent in een productieproces gebeurt niet vaak: de afvalwaterzuivering moet perfect zijn. Totale besparing is ruwweg 1 miljoen ton water per jaar.”
Laaghangend fruit al geplukt “Croda heeft het laaghangend fruit voor wateren energiereductie al lang geplukt. Voor de ambitieuze doelstellingen van de vestiging in Gouda voor 40% waterreductie en 25% CO2reductie zijn meer rigoureuze stappen nodig. Wij zijn een wereldwijde leverancier van specialiteiten chemicaliën op basis van natuurlijke grondstoffen. Onze producten ondergaan soms wel 10 tot 12 productiestappen. Dat is energie-intensief. Croda staat momenteel op nummer 28 van de Global100 van Sustainable Companies, maar wij willen uiteraard altijd verbeteren.”
Anaërobe vergisting als processtap “Een ander uniek proces dat Croda momenteel uitvoert is anaërobe vergisting integreren als processtap. Wij vervangen hiermee een indampinstallatie. Veel vergistingsinstallaties zijn end-of-pipe-solutions om afvalstromen te vergroenen. Onze insteek komt nauwelijks voor en hebben wij volledig van de grond moeten opbouwen. Met deze vergisting reduceren wij onze CO2-uitstoot met 15%.”
Effluent in plaats van grondwater “Die 40% waterreductie bewerkstelligen we door geen grondwater meer in ons productieproces te gebruiken. Wij hergebruiken ons afvalwater (effluent) nu al als ketelvoedingwater en koelen straks niet langer met grondwater, maar met ons gesloten koelsysteem. Het
“Kijk welke installatie de grootste energieverbruiker is in je proces. Welke complete fabriek kan je er tussenuit halen en vervangen door iets dat fundamenteel energiezuiniger is. En dat is mogelijk maar je moet groot denken.”
TIP Denk groot!
7
Beleid
“Deltaplan vraagt ook inzet zakelijke watergebruiker” Op Prinsjesdag 2014 presenteerde het Kabinet Rutte het ‘Deltaprogramma 2015’. Hierin staan de plannen om de Nederlandse delta ook in 2050 veilig en aantrekkelijk te laten zijn om in te wonen, werken en leven. Bart Parmet, directeur van de staf van de deltacommissaris, geeft aan wat het plan behelst en hoe hij de rol van de zakelijke watergebruiker hierin ziet. Belang voor economie it plan is het ‘Deltaplan van de 21e eeuw’. Dat geeft het belang aan en geeft aan dat het een fors pakket is. In dit Deltaprogramma 2015 (DP2015) staan de kaders voor het werk voor de komende vijfendertig jaar voor onze delta. Overheden, kennisinstellingen, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties waaronder watergebruikers, vertegenwoordigd door onder andere VEMW, zijn betrokken geweest
“D
8
bij de totstandkoming van het DP2015 onder regie van de deltacommissaris. Met DP2015 staat het belang van zoetwater voor de economie stevig op de agenda. Dat levert veel op voor de zakelijke watergebruikers, maar dat vraagt ook inspanningen van hen.” Niet te veel, niet te weinig “Voor het verkrijgen van een duurzame en robuustere watervoorziening zijn concrete maatregelen gedefinieerd tot 2021 en zijn er
VEMW Journaal | December 2014
Beleid
Foto: Beeldbank ministerie van Infrastructuur en Milieu
voorlopige afspraken tot 2028. Nader onderzoek is onderdeel van de maatregelen. Een adaptieve aanpak staat centraal. We starten met maatregelen die absoluut noodzakelijk zijn. Vervolgens spelen we stapsgewijs in op de ontwikkelingen. Zo nemen we op tijd maatregelen zonder te veel of te weinig te doen. Het systeem wordt hiermee flexibeler en minder kwetsbaar voor extremen.” Investeringspakket “De investeringen die nu zijn voorgesteld in DP2015 zijn vooral gericht op de aanpak van huidige knelpunten in de zoetwatervoorziening. Tot 2021 gaat het om investeringen van in totaal € 450 miljoen. Hiervan komt € 150 miljoen uit het Deltafonds. Andere partijen, met name de regionale overheden, dragen € 300 miljoen bij. Zo’n investeringspakket is absoluut een verandering. Dat was er niet.”
baarheid van zoetwater op zijn locatie. Hij kan zijn bedrijfsvoorzieningen en investeringen hierop afstemmen.” Kennis en innovatie “Het verduurzamen van onze watervoorziening vraagt inspanningen van de watergebruiker voor efficiënt watergebruik. Dat vereist kennis en innovatie. Kennisvragen die voor de uitvoering van DP2015 nodig zijn, zijn opgenomen in de kennisagenda bij het DP2015 en worden gepro-
grammeerd in het nieuwe ‘Kennis- en Innovatieprogramma Water en Klimaat’. De uitvoering van zo’n programma is mede afhankelijk van het enthousiasme van partners om kennisen innovatievragen gezamenlijk op te pakken en de bereidheid tot co-financiering van bijvoorbeeld innovatieve pilots.” VEMW verwacht dat regio’s verder invulling gaan geven aan dit Deltaplan en de rol voor het bedrijfsleven geconcretiseerd wordt.
“Wees trots op concurrentievoordeel” Jan Appelman, Projectmanager Industrial Water Royal Haskoning, over het Deltaprogramma 2015. Wat vindt u van het plan? “Het is goed dat er wordt nagedacht over de zoetwatervoorziening. Het is echter nog wel wat vaag. De
“Om de zoetwaterbeschikbaarheid transparant in beeld te krijgen introduceren we het instrument ‘voorzieningenniveau’.
zakelijke gebruiker weet hiermee nog niet waar hij aan toe is.” Geen generieke maatregelen “In Nederland is meer dan genoeg water van goede kwaliteit beschikbaar tegen een redelijke prijs. Uitzonderingen bevestigen echter de regel. Daartegen moet je je wapenen. Ik denk dat het goed is dat het op korte termijn duidelijk wordt welke bedrijven in de gevarenzone zitten, voor zover ze dat niet zelf al weten. Ik hoop wel dat de overheid niet naar generieke maatregelen grijpt om efficiënt watergebruik af te dwingen. Toon eerst maar eens aan wat het probleem is. Voor generieke regelingen is het nu een stap te ver.” Zuid-Afrikaanse aanpak “In Zuid-Afrika is er regelmatig waterschaarste voor zowel industrie als huishoudens. Aan de hand van zogenoemde ‘Bulk Water Masterplannen’ verkrijgt de overheid hier inzicht in de variatie van wateraanbod en –behoefte. Verschillende scenario’s worden daar op los gelaten. Door de situatie inzichtelijk te maken kan je anticiperen. De ‘voorzieningenniveau’s’ die in
Wederkerigheid “Om de zoetwaterbeschikbaarheid transparant in beeld te krijgen introduceren we het instrument ‘voorzieningenniveau’s’. In 2021 moet duidelijk zijn wat de beschikbaarheid is van zoetwater in normale en droge situaties, voor het hoofdwatersysteem en voor de regionale systemen in heel Nederland. Dat betreft zowel oppervlakte- als grondwater en daar waar nodig de kwaliteit van het water. Het voorkomen van watertekorten is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid en gebruikers, dus ook de zakelijke watergebruikers. Alle partijen moeten zich inspannen om ervoor te zorgen dat we in onze delta op een kosteneffectieve manier over voldoende zoetwater blijven beschikken. Die wederkerigheid vind ik een belangrijke vernieuwing. Met de voorzieningenniveau’s krijgt de (zakelijke) watergebruiker duidelijkheid over de beschik-
VEMW Journaal | December 2014
het DP2015 staan, zijn denk ik vergelijkbaar met die ‘Bulk Water Masterplannen’.” Andere drijfveer in Qatar “In Qatar eiste de overheid in het Pearl-project van Shell een compleet gesloten waterkringloop in een nieuw te bouwen Gas to Liquid-plant. Dat is technisch geen probleem, maar vraagt natuurlijk forse investeringen. Waterschaarste is daar echter een zeer legitieme drijfveer om een gesloten waterkringloop te eisen.” Wees apetrots “Als er schaarste is, is het heel logisch dat bedrijven daarvoor extra verplichtingen krijgen. Ik denk echter dat de Nederlandse overheid zich heel bewust moet zijn van de goede Nederlandse positie ten aanzien van de beschikbaarheid van zoetwater én de kennis die we daar over hebben. Daar mogen we apetrots op zijn. Laten we dat concurrentievoordeel behouden.”
9
Praktijk
“Betrouwbaarheid VEMW-informatie belangrijk voor Bakkersland” Eric Kauffeld, Inkoper NPR van Bakkersland, maakt dankbaar gebruik van ‘De Stemming!’, hét complete overzicht van energieprijzen voor leden van VEMW. Kauffeld legt uit waarom ‘De Stemming!’ van VEMW zo’n waardevol instrument is voor zijn inkoopstrategie. Waarom gebruikt u ‘De Stemming!’?
“I
k gebruik ‘De Stemming!’ om op het juiste moment te ‘clicken’ (prijs fixeren) voor onze daadwerkelijk aankoop van gas en elektriciteit op de beurs. Wij willen op een zeker moment in het lopend kalenderjaar ons totaalvolume voor het daaropvolgende kalenderjaar hebben aangeschaft. Afhankelijk van de markt clicken wij uiterlijk vier tot zes keer totdat we 100% van onze behoefte hebben vastgelegd. Afhankelijk van de markt en nieuwsberichten in de media kijk ik soms wel wekelijks naar ‘De Stemming!’”
Waarom gebruikt u niet de informatie van leveranciers? “Daar kijk ik ook wel naar, maar ‘De Stemming!’ biedt gewoon veel meer voordelen. Zo is de tijdlijn veel langer. Ik kan bij VEMW minimaal twee tot drie jaar vooruit kijken. Andere aanbieders kijken niet verder dan één jaar. Maar VEMW biedt ook historische overzichten die ik niet bij andere aanbieders zie. Die historische overzichten zijn interessant,
omdat die helpen een patroon te herkennen. Een goed doordachte inkoopstrategie valt of staat met een ruime toekomstblik én goed overzicht van de historie. VEMW biedt beiden, tot in detail.”
24h/7 “Bakkersland heeft zestien bakkerijen en produceert praktisch 24h/7 een compleet en gevarieerd assortiment brood en gebak: vers, gekoeld, om thuis af te bakken en diepgevroren. Dan is het voor ons zeer interessant te weten wat de off-peakprijzen doen, zeg maar de daluurprijzen. Ook dat weegt mee in onze inkoopstrategie. VEMW biedt deze overzichten. Ook die zie ik niet bij andere aanbieders.”
Onafhankelijk Kauffeld vertrouwt de prijsoverzichten van VEMW: “VEMW is onafhankelijk en neutraal. Betrouwbaarheid is belangrijk voor Bakkersland. Dankzij ‘De Stemming!’ van VEMW kunnen we makkelijker de prijzen in de energiemarkt volgen!”
VEMW heeft een exclusieve overeenkomst met ICE Endex gesloten om de noteringen van elektriciteit en gas van diverse Futures (lange termijn producten) te mogen gebruiken, bewerken en aan haar leden beschikbaar te stellen. VEMW heeft hiermee de continuïteit van de dagelijkse publicatie van ‘De Stemming! veiliggesteld na de overname van Endex door The ICE op 1 maart 2013. VEMW publiceert ‘De Stemming!’ dagelijks op haar website www.vemw.nl met daarin: - noteringen Futures elektriciteit baseen peakload (jaar en kwartaal) mét offpeakprijzen - noteringen Future gas baseload (jaar en kwartaal) - noteringen stook- en gasolie (P en G (603)) - zeer gedetailleerde grafieken en historische overzichten van diverse futures Meer informatie? Neem contact op met uw adviseur, Eric Picard: ep@vemw.nl of 0348-484 351.
10
VEMW Journaal | December 2014
Vereniging
Nieuw VEMW bestuurslid – Tine van de Werken voornamelijk in het financiële vlak. Hoewel ik ook een
De VEMW-bestuursleden zijn:
platform voorzit dat over concernbrede energie-
ir. M.(Miklas) Dronkers
inkoop gaat, ben ik binnen het VEMW-bestuur waar-
Crown van Gelder, sinds 2013
schijnlijk diegene die relatief het minst op detailniveau
ir. W.J.H.M.B. (Wim) Hamers
in de kilowatts werkt.”
Tata Steel - namens VNMI sinds 2010 ir. J. (Jaap) Hoogcarspel
Voedingsmiddelenindustrie
Air Liquide Industrie BV sinds 2002
“Royal Cosun is een ‘agro-industriële coöperatie’ en
ir. J.A. (Hans) Kroes
vooral bekend van concernnamen als SuikerUnie en
Heineken Nederland Supply sinds 2010
Aviko. Bij onze, veelal campagne-achtige, voedings-
(penningmeester)
middelen zoals suiker (uit de suikerbietenoogst) en fri-
drs. C.A. (Cock) Pietersen
tes (uit de aardappeloogst) gebruiken wij veel water
Tata Steel, sinds 2012 (vice voorzitter)
en energie (voornamelijk gas). Ik ken de uitdagingen
drs. ir. T.(Tom) Schurmans
waar de voedingsmiddelenindustrie voor staat maar
Cargill, sinds 2010
al te goed, zoals reductie van het energieverbruik, het
dr. D.E. (Dick) Stobbe
verduurzamen van productieprocessen en het terug-
Dow Chemical, sinds 2009
dringen van CO2-uitstoot. Maar ook op watergebied
M. (Marcel) Galjee
zijn er uitdagingen, zoals de beschikbaarheid van vol-
Akzo Nobel Energy (wordt gekozen in de ALV
CFO Royal Cosun
doende zoet water van de juiste kwaliteit en optimali-
van 2015)
Tine van de Werken vervult sinds 1997 verschillende
satie van waterzuiveringsprocessen. Vanuit de voe-
J. (Jos) Visser
financiële functies bij voedingsmiddelenconcern
dingsmiddelenindustrie is het van belang deze onder-
USG/DSM/Sabic, sinds 2012, (secretaris)
Royal Cosun. In 2008 treedt zij toe tot de concerndi-
werpen gezamenlijk in te brengen bij beleidsmakers
Mw drs. T.A. (Tine) van de Werken
rectie als Financieel Directeur (CFO). “Ik heb een
en politiek. Ik vind het dan ook belangrijk dat de voe-
Royal Cosun, sinds 2014
bedrijfseconomische achtergrond en ben daarnaast
dingsmiddelenindustrie in het VEMW-bestuur met
Mw. C.C. (Carola) Wijdoogen MA
registeraccountant. Mijn primaire expertise ligt dus
mijn aantreden weer is vertegenwoordigd.”
NS Reizigers BV sinds 2006
Met Tine van de Werken heeft VEMW een financieel zwaargewicht binnen gehaald als Algemeen Bestuurslid. Een korte kennismaking.
Spoor Column
VEMW kennisnetwerk voor professionals
Ton Spoor, voorzitter VEMW
VEMW is een verzameling van zakelijke gebruikers wiens energie en waterbelangen wij behartigen. Wij zijn daarmee een belangrijke bron van kennis voor onze leden en onze stakeholders. Met deze kennis kunnen we het werk van onze leden ondersteunen, maar ook beleidsmakers helpen de wensen van de zakelijke energie- en watergebruiker beter te begrijpen.
VEMW is ook een verzameling professionals die energie inkopen en of verantwoordelijk zijn voor de energieen watervoorziening van hun bedrijf of instelling. Dit zijn allemaal mensen die enthousiast en trots zijn over hun werk en graag hun kennis willen verbeteren om zo tot betere prestaties te komen.
VEMW Journaal | December Augustus 2011 2014
VEMW probeert deze groepen met elkaar te verbinden door bijeenkomsten te organiseren waar ervaringen worden gedeeld, nieuwe ideeën worden ontwikkeld en kennis wordt overgedragen, zoals in de ‘VEMW Basiscursus Energie’. Veel leden weten de weg te vinden naar VEMW als zij tegen vragen op het gebied van energie of water aanlopen. Toch zijn er ook die VEMW niet direct op het netvlies hebben als kenniscentrum op het gebied van energie en water. En dat is jammer. Benut de kennis van VEMW! Als bureau proberen we zo breed mogelijk bekend te maken dat deze kennis bij ons is te halen. Een aantal medewerkers is actief op Twitter, de VEMW-website wordt verder uitgebouwd en VEMW heeft inmiddels een LinkedIn-groep. VEMW wordt hierdoor nog meer een netwerk van mensen die met enthousiasme werken aan een optimaal gebruik van energie en water.
11
Vereniging
“VEMW Sectorteam waardevolle klankbordgroep” Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk is in oppervlakte wellicht niet vergelijkbaar met Universitaire Ziekenhuizen. De vraagstukken op het gebied van elektriciteit en gas zijn echter dezelfde. In het ‘VEMW Sectorteam Ziekenhuizen’ delen ziekenhuizen hun kennis en ervaringen. Henri Grotens, Hoofd Technische Dienst, vertelt waarom hij hier aan deelneemt. Door het donker gaan “Zo noemen ziekenhuizen de situatie waarbij wordt overgeschakeld op noodstroom. Deze situatie wordt regelmatig getest. Wij zagen deze test als een technische aangelegenheid en wilden deze in de weekenden plannen. Het Universitair Medisch Centrum in Groningen (UMCG) doet deze test juist op doordeweekse dagen. Het medisch personeel kan juist dán inspelen op onverwachte situaties. Eventuele tekortkomingen aan apparatuur of organisatie tijdens normaal bedrijf, worden ook alleen dan zichtbaar. Deze benadering heeft ons wel aan het denken gezet. En zo zijn er meer gedeelde
vraagstukken op energiegebied waar alle ziekenhuizen mee te maken hebben. Deze delen we in het ‘VEMW Sectorteam Ziekenhuizen’.” Wiel niet opnieuw uitvinden “Het is logisch dat we onze ervaringen delen, maar je benadert uit jezelf niet zomaar een ander ziekenhuis. De rol van VEMW is hierin belangrijk. In het ‘VEMW Sectorteam Ziekenhuizen’ komen alledaagse vragen voorbij, zoals het omgaan met storingen als gevolg van LED-verlichting. Maar ook vragen met betrekking tot grote investeringen, zoals de aanschaf van een WKK-installatie. Wij staan
al VEMW wenst een haar leden gezond en 015 succesvol 2 toe!
VEMW
Colofon
VEMW kent sinds 2013 twee SectorTeams: het SectorTeam Ziekenhuizen en het SectorTeam A123 (bedrijven met aansluitingen conform Artikel 1 van de Elektriciteitswet). In deze SectorTeams worden sectorspecifieke energievraagstukken en oplossingsrichtingen besproken. VEMW-leden die tot één of beide sectoren behoren, zijn altijd welkom om zich aan te sluiten. Voor meer informatie neemt u contact op met uw VEMW adviseur, Eric Picard: ep@vemw.nl of 0348-484 351.
voor het eerst voor die beslissing. Wij wisten door een presentatie van het UMCG in het ‘VEMW Sectorteam Ziekenhuizen’ dat zij daar met energievraagstukken heel ver waren. Mensen van de Facilitaire Dienst van het UMCG kwamen bij ons kijken en presenteerden hun ervaringen met WKK zelfs in ons Managementteam. Dat helpt om een gedegen beslissing te nemen. We hoeven het wiel niet helemaal opnieuw uit te vinden.” Kostenreductie “Er valt zoveel meer te besparen op onderhoudskosten en zelfs nieuwbouwkosten. Als we onze ervaringen maar delen. Ziekenhuizen hebben nu eenmaal een unieke energiehuishouding. Gebruik de expertise van VEMW en leer van de ervaringen van andere ziekenhuizen.”
Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die onvolledig of onjuist is opgenomen, alsmede voor de gevolgen van activiteiten die ondernomen worden op basis van deze informatie aanvaarden wij geen aansprakelijkheid.
Hét kenniscentrum en dé belangenbehartiger voor zakelijke energie- en watergebruikers.
‘VEMW Journaal’ is een uitgave van de Verenig-
Reacties
VEMW:
Houttuinlaan 12
ing voor Energie, Milieu en Water (VEMW).
Als u wilt reageren op artikelen
3447 GM Woerden
‘VEMW Journaal’ wordt verspreid in een oplage
of zelf interessant nieuws te
Tel 0348 48 43 50
van ca. 2.000 exemplaren onder VEMW-leden en
melden heeft, kunt u zich wenden
desk@vemw.nl / www.vemw.nl
relaties en verschijnt ieder kwartaal.
tot VEMW, Thessa de Ridder,
Druk:
JP Offset
tel 0348 48 43 57.
Opmaak: SD Communicatie, Rotterdam
ISSN 1389-7691
Volg ons op
@vemwnieuws