11/7/2013
Амьд малын арилжааны аргачлал 2013
Мал, махны нийлүүлэлтийн схем /одоогийн/
Малчид
Ченж /Орон нутгийн-бөөний-захуудын/
Бэлчээр
Нядалгааны цэг
Хэрэглэгч Лангуу
1
11/7/2013
Мал, махны нийлүүлэлтийн схем /одоогийн/
Малчид
Ченж /Орон нутгийн-бөөний-захуудын/
Бэлчээр
Нядалгааны цэг
Хэрэглэгч Лангуу
Махны суурь үнэ хаалттай тогтдог. Зохицуулалтгүй, тогтворгүй нийлүүлэлт хийгддэг.
Амьд мал арилжих үндэслэл
Нээлттэй Үнэ t0
+ үйлдвэрлэл, үйлчилгээний нэмүү өртөг Үнэ
2
11/7/2013
АМЬД МАЛЫН СПОТ АРИЛЖАА
Н
Х
ЭМЭЭЛТ
И Й
Брокерууд
Э Р
мал
Л
Э
Ү НАЛАЙХ
Ү
БИРЖ
Үйлдвэрүүд, ААН
Г Л
Л
Э
Э Л Т
Г
Махны Худалдаа эрхлэгчид
АЙМАГ, СУМ
Ч
амьд мал БИРЖ ОРОЛЦОЖ ЗАХ ЗЭЭЛИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ БОЛОМЖТОЙ
Фьючерсийн арилжаа
(төлөвлөснөөр, эрсдлийн удирдлага)
Хурдны мэдээлэл (хугацааны эцэст)
t
Үнийн мэдээлэл (хугацааны эцэст)
P4
P2
t P1
(хугацаа)
(хугацаа)
P3
3
11/7/2013
Амьд малын арилжаа
Зарах тал
Захиалга
Брокер
Бирж
Брокер
Захиалга
Авах тал
Брокер
Захиалга
Авах тал
Амьд малын худалдан авалт
Зарах тал
Захиалга
Брокер
Бирж
Брокер
Үйлдвэр Мах бэлтгэн нийлүүлэгчид
• Фьючерсийн арилжаанд зах зээл үүсгэж ашиг олох боломжтой
• Амьд малын худалдан авалтыг хугацааны өмнө төлөвлөж, үнийн эрсдлийг удирдах зорилгоор оролцох
• Мах бэлтгэн нийлүүлэх зорилгоор оролцох
4
11/7/2013
Амьд малын нийлүүлэлт
Зарах тал
Захиалга
Бирж
Брокер
Брокер
Брокер
Захиалга
Авах тал
• Тухайн орон нутгийн захиалгуудыг биржийн арилжаанд цахим хэлбэрээр оруулах
Хоршоо
• Хоршооны гишүүдийн захиалгыг нэгтгэх, биржийн арилжаанд бэлтгэх • Брокерт захиалга өгөх
Малчид
• Нийлүүлэх малын хэмжээ, үнэ, хугацааг тодорхойлох
Амьд мал арилжих гэрээний тодорхойлолт Гэрээний нөхцөл Богцын хэмжээ /амьдын жин.кг/
Адуу
Үхэр
Хонь
Ямаа
550 /3 адуу/
550 /2 үхэр/
550 /14 хонь/
550 /18 ямаа/
10 000 ₮ /1кг-20₮/
Үнийн хэлбэлзэл /хамгийн бага/ Гэрээний хугацаа
1, 2, 4 долоо хоног
Хүргэлт хийх хугацаа /гэрээ дууссанаас хойш/
Биржийн арилжаанд орох мал энэ тодорхойлолтын үзүүлэлт шаардлагыг бүрэн хангасан, элдэв өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх мал эмнэлгийн үзлэг шинжилгээ хийгдсэн эрүүл байх ёстой.
2, 7, 14, 28 хоног
• • • • •
Эрүүл мэндийн гэрчилгээгүй, Өвчний шинж тэмдэгтэй эсвэл сэжигтэй, Тууврын зам, тээвэрлэлт даахааргүй сульдаж доройтсон, хэт хөгширсөн, Лабораторийн шинжилгээгээр эерэг урвал үзүүлсэн, Эцэг буюу хээлтэй малыг арилжаанд оруулахыг хориглоно.
5
11/7/2013
Амьд мал арилжих гэрээний загвар/жишээ Богцын хэмжээ /амьдын жин/
550 кг (14-15 хонь)
Богцын бүтэц
50% нь нас бие гүйцсэн, ...
Гэрээний хугацаа
4 долоо хоног
Үнийн хэлбэлзэл /хамгийн бага/
1 богц=10,000₮ (1 кг=20₮)
Өдрийн үнийн өөрчлөлт
“Х” хувь /өмнөх өдрийн хэлцэл хийгдсэн үнэ/
Арилжааны цаг (Улаанбаатарын цагаар)
фьючерс арилжаа
10:00-12:00, 14:00-16:00
Спот арилжаа
11:00-12:00
Гэрээний сүүлийн өдөр
Тухайн сар, долоо хоногийн сүүлийн ажлын өдөр
Гэрээний сар
Бүх сар
Төлбөр тооцооны хэлбэр
Спот /Т+2/, фьючерс /Т+(2-14)/
Захиалгын хязгаар
фьючерс: 1000 гэрээ Спот: 100 гэрээ
Бүтээгдэхүүний тэмдэглэгээ
фьючерс
ХФ550
Спот
ХС550
Хүргэлтийн цэг
Аймгийн төвүүд, Налайх, Эмээлт
Арилжааны журмын бүлэг
25
Биржийн ерөнхий журмын бүлэг
11
Спот арилжаа / фьючерс арилжаа Өнөөдөр Спот үнэ
Фьючерсийн үнэ
Зарах
Үнэ
Авах
Зарах
Үнэ
Авах
210 263 318 373 428 483 538
1,770,000 1,780,000 1,790,000 1,800,000 1,810,000 1,820,000 1,830,000
449 413 376 340 303 267 230
210 263 318 373 428 483 538
1,670,000 1,680,000 1,690,000 1,700,000 1,710,000 1,720,000 1,730,000
449 413 376 340 303 267 230
1,800,000 ₮-өөр зараад Сарын 1,0 хувийн хүүтэй хадгалахад 18,000 ₮ хожно.
170,000 ₮ дэнчин тавиад фьючерсийн арилжаанд авах захиалга өгч болно. /ханш өсөх/
6
11/7/2013
Спот арилжаа / фьючерс арилжаа Нэг сарын дараа Спот үнэ
Фьючерсийн үнэ
Зарах
Үнэ
Авах
Зарах
Үнэ
Авах
210 263 318 373 428 483 538
1,870,000 1,880,000 1,890,000 1,900,000 1,910,000 1,920,000 1,930,000
449 413 376 340 303 267 230
210 263 318 373 428 483 538
1,770,000 1,780,000 1,790,000 1,800,000 1,810,000 1,820,000 1,830,000
449 413 376 340 303 267 230
Сар хүлээгээд 1,900,000 ₮-өөр зарж 50,000 ₮ зардал гаргаад 50,000 ₮ олж болно.
170,000 ₮ дэнчин тавиад /өссөн/ 100,000 ₮-ийн ашиг олж болно.
Спот арилжаа / фьючерс арилжаа Үнэ тогтворжуулах Фьючерсийн үнэ
Фьючерсийн үнэ
Зарах
Үнэ
Авах
Зарах
Үнэ
Авах
210 263 318+40 373 428 483 538
1,770,000 1,780,000 1,790,000 1,800,000 1,810,000 1,820,000 1,830,000
449 413 376 340 303 267 230
210 263 358
1,770,000 1,780,000 1,790,000
449 413 376
373
1,800,000
340
428 483 538
1,810,000 1,820,000 1,830,000
303 267 230
40 х 1,790,000 / 10 = 7,160,000 ₮ дэнчингээр үнийг буулгах боломжтой.
1 кг хонины махны үнэ ойролцоогоор 20 төгрөгөөр бууна.
7
11/7/2013
Үнэ тогтворжуулах Үнэ /мян.төг/ Нийлүүлэлт нэмэх 1800.0
Зах зээлийн үнэ
1700.0 Эрэлт нэмэх
t /өдрөөр/
www.mce.mn
8