Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүнс, Хөдөө Аж Ахуйн Байгууллага
ЗАЛУУ МАЛЧИН - ЭКО БИЗНЕС 2016 2016 он 11 сар
Уулзалт сургалтын хураангуй мэдээ
“Малчдаас Малчдад” Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүнс, Хөдөө Аж Ахуйн Байгууллага (НҮБ-ын ХХААБ), Монгол Улсад нэмүү өртгийн сүлжээгээр ажлын байр нэмэгдүүлэх төсөл болон Монголын Нүүдэлчин Иргэдийн Холбоо (МНИХ) хамтран Залуу Малчин – Эко Бизнес уулзалт сургалтыг 2016 оны 11-р сарын 7-9-ний өдрүүдэд Хустайн байгалийн цогцолборт газарт амжилттай зохион байгууллаа.
“Бизнесээ хөгжүүлэхийн зэрэгцээ байгаль орчны тогтвортой байдлыг хангах, ингэснээр
Уулзалт сургалтад нийт 13 аймгийн 30 гаруй залуу манлайлагч малчид уригдан оролцож туршлагаасаа хуваалцан, манлайлал, хоршоо, холбооны хамтын ажиллагааны давуу тал, эко бизнес, зах зээлийн оновчтой сэтгэлгээний талаар шинэлэг мэдээлэл солилцов.
бизнесийн үйл
Тухайлбал, Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Ногоон Алт хөтөлбөр, НҮБ-ын ХХААБ-ын Ойн төсөлд хамрагдаж буй малчдын төлөөлөл бэлчээр болон ой хамгааллын талаар, түүнчлэн МНИХ-ны гишүүн малчид Нутгийн иргэдэд түшиглэсэн аялал жуулчлал, орон нутагт байгаа малын түүхий эдэд нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх талаар туршлагаасаа хуваалцсан нь нийт оролцогчдын сонирхолыг татаж байлаа...(Үргэлжлэл бий)
болж ирлээ...”
ажиллагаа нь хөгжих
тухай ойлголт чухал
- Т. Эрдэнэчулуун ХААИС-ийн багш, доктор
Энэ Дугаарт
Залуу Малчин –Эко Бизнес 2016 уулзалт сургалтын хураангуй
Залуу малчдын багаар ажилласан тэмдэглэл
Фэйсбүүк хэрхэн ашиглах вэ?
Залуу Малчин - Эко Бизнес 2016 1
Тоо Баримт “Залуу Малчин - Эко Бизнес” уулзалтын төлөөлөгчдийн мэдээллийг тоо баримтаар үзүүлвэл:
= 16
= 14
Дундаж нас: 32.2 18 төлөөлөгч дан ганц МАА, эрхлэдэг Доод эгнээ: Зүүн гар талаас Г.Мөнхболор, Кевин Г, Иан Б, Т.Алтансүх нар ...
Үргэлжлэл ... Уулзалт сургалтын гол зорилгын дагуу залуу малчид нутаг орондоо санаачлан хэрэгжүүлж буй ажлуудаа танилцуулах, манлайлал, эко бизнес гэж юу болох, энэ сэдвээр шинэ санаа, санаачлага гаргах, хэрэгжүүлэх арга замууд, мэдээлэл харилцаа, хамтын ажиллагааны хэлбэрүүд, сургалт, сурталчилгааны хэрэгцээ боломжуудын талаар өөр хоорондоо хэлэлцэв. Залуу малчдаас гаргасан олон санаа, санаачлагаас заримыг нь онцлон дурьдвал:
Малчдын хотод зуслан байгуулж хот суурин газрын хүүхэд, залуучуудад нүүдлийн соёл, мал аж ахуйн онцлогийг таниулах
Уламжлалт аргаар айргийн хөхүүр хийх
Малын үүлдэр угсааг сайжруулах
Нутгийн иргэдийн түшиглэсэн аялал жуулчлал хөгжүүлэх
Сүү цагаан идээ боловсруулах /Бяслаг, ааруул, айраг, сүү/
Мах, махан бүтээгдэхүүн боловсруулж зах зээлд борлуулах
Орон нутгийн уламжлалт Талх үйлдвэрлэх /Сэлэнгэ, Буриад талх/
Арьс ширэн эдлэл хийх
Ноос, ноосон бүтээгдэхүүн боловсуулах, үндэсний үйлдвэрүүдтэй хамтран ажиллах г.м олон санаа гарлаа.
4 төлөөлөгч МАА, газар тариалан 1 төлөөлөгч МАА НИТАЖ, гар урлал 1 төлөөлөгч МАА, модон эдлэл үйлдвэрлэл 2 төлөөлөгч МАА, Ой хамгаалалт
XXAA-ZAINII-SURGALT.MN Хүнс, Хөдөө Аж Ахуйн Зайны Сургалтын Талбарт дээрх холбоосоор зочилно уу.
2
Хустайн байгалийн цогцолборт газар Хустайн байгалийн цогцолборт газар (ХБЦГ) нь Төв аймгийн Алтанбулаг, Аргалант, Баянхангай сумдын нутгийн заагт, Улаанбаатар хотоос баруун тийш 100 орчим км-т оршино. Цогцолборт газрын 50.6 мянган км нутагт 459 зүйл гуурст ургамал, 85 зүйл хаг, 90 зүйл хөвд, 33 зүйл мөөг ургадаг, халиун буга, цагаан зээр, бор гөрөөс, зэрлэг гахай, аргаль хонь, янгир ямаа, монгол тарвага, саарал чоно, шилүүс мий, мануул мий, шар үнэг, хярс үнэг, халздай дорго зэрэг 44 зүйл хөхтөн амьтад, нохой тас, цармын болон хээрийн бүргэд, ооч ёл, хонин тоодог, гангар хун, хар өрөвтас, дагуур ятуу, хотны бүгээхэй зэрэг 217 зүйл шувуу, 16 зүйл загас, 2 зүйл, хоёр нутагтан, 385 зүйл шавьж, түүний дотор 21зүйл шоргоолж, 55 зүйл булцуу сахалт эрхээхэй, 10 зүйл голио, 29 зүйл царцаа бүртгэгджээ.
Танилцах хөгжөөнт тоглоом: Багаараа хэрхэн тахь зурах вэ?
Үргэлжлэл ... НҮБ-ын ХХААБ-ын Суурин төлөөлөгч доктор Кевин Галлагхер уузалтын нээлт хийж “Энэхүү уулзалт сургалт нь “Малчдаас Малчдад” гэсэн уриатай бөгөөд энэ нь малчид та бүхний өөрсдийн ур чадвар, мэдлэгийг өөр хооронд нь таниулах, малчдын дуу хоолой, санал, санаачлагыг сонсож НҮБ-ын ХХААБ болон бусад байгууллагын зүгээс хэрхэн хамтран ажиллах чиглэлээ тодорхойлоход энэ уулзалт сургалтын ач холбогдол оршино. Та бүхний гаргасан санаа, санаачлагуудаас бид ирэх оны ажлын төлөвлөгөө, төсөвтөө тусгаж хамтран ажиллах болно” гэж онцлон
тэмдэглэлээ. Монголын нүүдэлчин иргэдийн холбооны тэргүүн Т.Алтансүх, гишүүн Б.Оюун-Эрдэнэ нар Малчдын холбоо, хоршоо, залуучуудын хамтын ажиллагаа, олон улсын туршлагаас хуваалцав. Т.Алтансүх нь Холбоо нь тэргүүний үүрэгт ажлыг хүлээхийн зэрэгцээ өөрөө Ховд аймгийн Мөст сумын Баянтөл малчдын хоршооны гүйцэтгэх захирал бөгөөд Монголын нүүдэлчин иргэдийн холбооны уриа болох Малчдаас малчдад буюу малчин хүнээр өөрсдөөр нь удирдуулсан үндэсний холбоог бэхжүүлэхэд малчид өөрсдөө манлайлан оролцохын ач холбогдол, түүнчлэн бүлэг, нөхөрлөл, хоршоо болж хамтран ажилласнаар бизнесээ хэрхэн хөгжүүлж амьжиргаагаа дээшлүүлэх боломжийн талаар танилцуулав.
3
Хэлэлцүүлэг Т.Эрдэнэчулуун багшийн илтгэлийн дараа залуучууд маань Эко Бизнес гэдгийг юу гэж ойлгож байгаа талаараа хэлэлцүүлэг өрнүүлж, 4 багт хуваагдан эко бизнесийн загварыг тодорхойлж, багаар ажилласан.
Эко Бизнесийн санаа гаргах багийн ажил, хэлэлцүүлгийн үеэр ...
Үргэлжлэл ... Мөн Б.Оюун-Эрдэнэ Итали улсын Турин хотноо зохион байгуулагдсан Terra Madre Salone del Gusto 2016 Дэлхийн хүнсний үзэсгэлэн яармагт оролцсон т уршлаг аасаа хуваалцаж дэлхийн залуучууд зах зээлтэй хэрхэн хөл нийлүүлэн алхаж буйг харууллаа. Монгол Улсын Хөдөө, Аж Ахуйн Их Сургуулийн Эдийн засаг, бизнесийн сургуулийн багш, Байгалийн нөөц, хөдөө аж ахуйн эдийн засгийн хүрээлэнгийн гүйцэтгэх захирал, доктор Т.Эрдэнэчулууныг
Багийн гишүүн бүр идэвхтэй оролцож, залуу малчид өөрсдийн санаагаа дэвшүүлж, харин баг эдгээр санааг эрэмбэлэн хэлэлцүүлгийн төгсгөл хэсэгт танилцуулсан юм. Багийн ажлын үр дүн болоод баг тус бүрийн гаргасан санааг энэхүү захидалтай хамт мөн хавсарган явууллаа.
урьж “Манлайлал ба Эко Бизнес” сэдвээр малчдын амьдралд ойр жишээ бүхий сонирхолтой илтгэл тавьсан нь оролцогчдын талархалыг хүлээв. Тэрээр Эко Бизнесийн шалгуур үзүүлэлтэд
Байгаль орчны тогтвортой байдлыг чухалчлах
Бизнесийн бүх үйл ажиллагаанд хаягдал гаргахгүй байх, эсвэл дахин боловсруулах нөхцөлийг бүрдүүлэх
Өгсөн авсандаа өлзийтэй бизнес буюу Байгаль орчин – Бизнесийн уялдаа холбоо гэсэн 3 ойлголтыг хамруулсан юм. Багууд үр дүнгээ танилцуулж буй нь
Австралийн сайн дурын ажилтан, Хөдөө аж ахуйн бизнесийн мэргэжилтэн Иан Брүүкс Австрали дахь эко -байгалийн аялал жуулчлалын талаар мэдээлэл, туршлагаасаа хуваалцсан нь нутгийн иргэдэд
түшиглэсэн аялал жуулчлал эрхэлж буй зарим малчдын сонирхолыг ихэд татав.
4
Бяслагны амталгаа Нутаг нутгийн идээний дээж болон Монголын бяслаг урлаачдын холбоо (MACU)-ны үйлдвэрлэж буй бяслагны амталгаа болсон. Энэ амталгаагаар:
Хонгор Тилзит
Хонгор Сарлаг, Як Грүеэ
Хустай Гоуда
Сарлаг,
Як
нэрийн бяслаг хамгийн амттай бяслагаар шалгарсан байна. Зүүн гар талаас, НҮБ-н ХХААБ-ын суурин төлөөлөгч Кевин Галлахер
Үргэлжлэл ... Малчин залуус – НҮБ-ын ХХААБ-ыг хооронд нь уулзуулахад ая
“...Та бүхний гаргасан санаа, санаачлагуудаас бид ирэх оны ажлын төлөвлөгөө, төсөвтөө тусгаж хамтран ажиллах болно .”
тухтай, таатай нөхцөлөөр хангасан Хустайн байгалийн цогцолборт газрын захирал Ц.Дашпүрэв Монгол оронд тахь адууг сэргээн нутагшуулж буй болон тус цогцолборт газрын орчны бүсэд малчидтай хэрхэн хамтран ажиллаж тогтвортой амьжиргааг хөгжүүлж буй талаар сонирхолтой мэдээлэл хийв. НҮБ-ын ХХААБ-ын “Монгол Улсад ажлын байр нэмэгдүүлэх нь: Хувийн хэвшлийн оролцоотойгоор мал аж ахуйн гаралтай
- Кевин Галлагхер
бүтээгдэхүүн болон хүнсний ногооны үйлдвэрлэлийн нэмүү өртгийн
НҮБ-ын ХХААБ-ын
сүлжээг хөгжүүлэх” төслийн Сургалт хариуцсан зохицуулагч
Суурин төлөөөлөгч
Т.Пүрэвжав Хүнс, хөдөө аж ахуйн зайны сургалтын хөтөлбөрийн танилцуулга хийв. Уулзалт-сургалтын төгсгөлд залуучууд маань цаашид өөр хоорондоо хэрхэн хамтран ажиллах, харилцаа холбоотой байх, НҮБ-ын ХХААБ, МНИХ болон ХААИС-тай хэрхэн хамтран ажиллах талаар хэлэлцсэн бөгөөд орчин үеийн техник технологи ашиглах, үндэсний хэмжээнд өөрсдийн дуу хоолойгоо шууд хүргэх Монголын Нүүдэлчин Иргэдийн
Холбоонд элсэх, нутагтаа эргэн очоод сонссон, сурсан зүйлсээ бусадтайгаа хуваалцахаар боллоо.
5
Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүнс, Хөдөө Аж Ахуйн Байгууллага
ЗАЛУУ МАЛЧИН - ЭКО БИЗНЕС 2016 Уулзалт сургалтын хураангуй мэдээ
2016 он 11 сар
Үргэлжлэл ... НҮБ-ын ХХААБ-ын зүгээс залуу малчдын гаргасан санал, санаачлагыг өөрийн ажлын төлөвлөгөөндөө тусган ажиллах, энэ төрлийн уулзалтыг дахин зохион байгуулахад дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Монголын Нүүдэлчин Иргэдийн Холбоо хуран цугларсан малчидтай тогтмол харилцаатай байж Малчдаас Малчдад уриагаа улам дэлгэрүүлэн хэрэгжүүлэхэд анхаарч ажиллахаа мэдэгдэв.
Бидэнтэй Холбогдох НҮБ-ын ХХААБ: Г.Мөнхболор (Мэдээлэл, хамтын ажиллагаа, munkhbolor.gungaa@fao.org) Т.Пүрэвжав (Сургалт, purevjav.tumendemberel@fao.org) Утас: 70150078
Ийнхүү Залуу Малчин – Эко Бизнес сэдэвт уулзалт сургалт залуу хүмүүсийн эрч хүч, урам зориг, гэгээлэг хүсэл мөрөөдөл, эерэг хандлага, итгэл дүүрэн инээмсэглэлээр өндөрлөж Монгол оронд тахь адууг сэргээн нутагшуулж буй буянтай сайхан үйл хэргийг хэрэгжүүлж байгаа Хустайн байгалийн цогцолборт газраас дуу хууртай, инээд баясалтайгаар нутгийн зүг хүлгийн жолоо татан эргэн уулзахын ерөөлийг тавин буцацгаалаа. Энэ дашрамд Залуу Малчин – Эко Бизнес уулзалт-сургалтыг
Монголын Нүүдэлчин Иргэдийн Холбоо Т.Алтансүх, Э.Мөнгөнцэцэг, Б.Оюун-Эрдэнэ Цахим шуудан: manipmongol@gmail.com Утас: 99770688, 99132124, 99130169
тусгайлан сурвалжилж нэвтрүүлэг болгон орон даяар толилуулсан Малчин Телевизийн хамт олонд талархал илэрхийлэе. Нэвтрүүлгийг goo.gl/w1zGjj холбоосоор үзнэ үү.
Бэлтгэсэн: НҮБ-ын ХХААБ, МНИХ, 2016 он
Монгол орны нүүдлийн соёл, өв уламжлалаа өнө мөнхөд хадгалан үлдээх энэ нутгийн газар шорооны эзэн болсон малчин залуустаа талархал илэрхийлж цаашдын аж амьдралд нь амжилт, гэр бүлд нь аз жаргал эрүүл энхийг хүсэн ерөөе!
6