dokumentation
20 11
www.fokusfestival.eu
1
Dokumentacja
Inhalt/Treść Seite/Strona
5
Marcus Rüssel Ein Jahresrückblick Przegląd roku
7
Michael Lippold fokus 2011 – kommunizieren, wo eigentlich NIX LOS ist … fokus 2011 – czyli jak zrobić dobrą akcję w miejscu, gdzie właściwie NIC SIĘ NIE DZIEJE …
10
Elisa Hempel „Also ich, ich bin die Neue!“ – in neuen Strukturen Level 3 „To ja jestem ta nowa!“ – w nowych strukturach Level 3
14
Christoph Schulz fokus 2011 – das Festival so wie noch nie … fokus 2011 – festival jak nigdy dotąd …
18
Marcus Rüssel Die Vision – über Netzwerke und dezentrales Arbeiten Wizja – o sieciach partnerskich i współpracy decentralnej
22
Elisa Hempel Jugendkulturen: fokus das ganze Jahr. Unser Projekt in Zusammenarbeit mit dem Steinhaus Bautzen e.V. Kultury młodzieżowe: fokus przez cały rok. Nasz projekt przy współpracy ze stowarzyszeniem Steinhaus Bautzen e.V.
26
André Neumann How to: Making Of einer Dokumentation How to: Making Of documentation
29
Wer ist dabei? – Auszüge aus dem Netzwerkkatalog Kto się zaangażował? – Fragmenty katalogu sieci partnerskiej
Seite/Strona: 4; 12; 19; 20; 28; 31; 32; 34; 35 Bilder von David Schmolke/Autor zdjęć David Schmolke urban art auf dem Alten Schlachthof Görlitz - ein Auszug von 2011 sztuka miejska w starej rzeźni w Görlitz – fragment z 2011 roku
3
Benuz (Mexico) & Sokar Uno (Dresden) 4
Ein Jahresrückblick
Przegląd roku
Seit 2005 plant der Second Attempt e.V. an der Idee „Fokus“. In erster Linie ein Festival, bei dem sehr sehr viele aktive Menschen zusammen kommen und sich besser kennenlernen. In zweiter Linie ein Festival als Präsentationsplattform für die nicht so aktiven jungen Menschen. Und seit einigen Jahren: Ein Ganzjahresprojekt mit einem Festival, dem Schulprojekttage und Workshops vorausgehen und dem sich Ausstellungen und Netzwerktreffen anschließen. Jahr für Jahr kämpft der Verein nun um den Erhalt und Ausbau all dieser Ideen. Dafür fehlt Finanzierung und mal wird ein Teil stärker, mal gar nicht berücksichtigt.
Stowarzyszenie Second Attempt e.V. pracuje nad ideą “fokusa” już od 2005 roku. Przede wszystkim jest to festiwal, podczas którego spotyka się wielu aktywnie działających ludzi, którzy chcą się lepiej poznać. Festiwal pełni także rolę platformy prezentacyjnej, stworzonej dla młodych ludzi potrzebujących do działania inspiracji i motywacji. Od kilku lat fokus to także projekt całoroczny, obejmujący nie tylko festiwal, który poprzedzają szkolne dni projektowe i warsztaty, ale również wystawy i spotkania sieci współpracowników. Stowarzyszenie walczy każdego roku o utrzymanie i rozwój tych idei. Do tego celu brakuje jednak środków finansowych i czasem jedna część jest bardziej uwidoczniona, a czasem w ogóle nie zostaje uwzględniona.
Doch was bleibt? Es bleibt ein Festival, das manche Jugendliche mittlerweile mit der „kleinen Fusion“ vergleichen. Ein Festival für das sich junge Menschen aufopfern. Junge Menschen aus der Region Görlitz-Zgorzelec geben einfach alles, um diese Idee „Fokus“ lebendig zu machen. Und das sehr stetig und es werden jedes Jahr mehr junge Menschen!
Co jednak pozostaje? Pozostaje festiwal, który niektórzy młodzi ludzie zaczęli już porównywać z „małą fuzją“. Festiwal, dla którego poświęca się młodzież. Młodzi ludzi pochodzący z regionu Görlitz i Zgorzelca czynią po prostu wszystko, aby zachować przy życiu ideę „fokusa“. I to nieprzerwanie. I każdego roku jest ich coraz więcej!
Diese Energie und diese besonderen Blickwinkel, die dazu entstehen, gepaart mit nützlichen Informationen liefert die folgende Collage. „How to make a Festival“ könnte man das nennen oder das war 2011 aus unserer Sicht.
Poniższy kolaż pokazuje tę energię i te wyjątkowe sposoby postrzegania, razem z kilkoma przydatnymi informacjami. Można by to nazwać „How to make a Festival, albojak wyglądał rok 2011 z naszej perspektywy.
5
6
fokus 2011
fokus 2011
– kommunizieren, wo eigentlich NIX LOS ist …
– czyli jak zrobić dobrą akcję w miejscu, gdzie właściwie NIC SIĘ NIE DZIEJE …
Wie kommuniziert man ein Festival, das 43 Akteure mit ihren Initiativen und Aktionen, über 200 Künstler in fünf verschiedenen Sparten – von Streetart und Graffiti über Multimedia und Film bis hin zu Breakdance und Musik – und elf thematische Areale auf einem Festivalgelände vereint? Und das quasi ohne ein Budget und in einer Stadt, in der die Jugend in der Öffentlichkeit scheinbar nur die zweite Geige spielt und in der man für eine coole Werbeaktion mit Sprühkreide gleich Post vom Ordnungsamt bekommt. Wir haben es in diesem Jahr mit einer ungewöhnlichen Kampagne, einer Promotion-Tour in der Region, den richtigen Partnern und jeder Menge Blogposts, Statusmeldungen und Tweets im World Wide Web versucht. Und das eigentlich ganz erfolgreich.
Jak nagłośnić wiadomość o festiwalu, który łączy 43 działaczy, przygotowujących inicjatywy i akcje, ponad 200 artystów w pięciu różnorodnych zakresach sztuki – od sztuki ulicznej i graffiti przez sztukę multimedialną i film po taniec breakdance i muzykę – w jedenastu tematycznych strefach na placu festiwalowym? I to praktycznie bez budżetu i do tego w mieście, w którym sprawy młodzieży najwyraźniej odgrywają tylko rolę drugoplanową, i w którym za fajną akcję reklamową wykonaną sprayem można dostać co najwyżej pismo z urzędu porządkowego. W tym roku wystartowaliśmy wyjątkową kampanię i trasę promocyjną w regionie przy w współpracy z odpowiednimi partnerami i opublikowaliśmy w sieci mnóstwo blogspotów, statusów i wiadomości na tweeterze. I to z powodzeniem.
Aber der Reihe nach …
ale po kolei …
Am Anfang stand die Frage: Wie erreichen wir für das Festival die maximale Aufmerksamkeit mit einem minimalen Budget? Die Antwort lautete „NIX LOS“! Denn nach zahlreichen Diskussionen, rauchenden Köpfen, verschiedenen Skizzen und Entwürfen präsentierten unsere Grafiker vom Super e.V. und dem Kollektiv Formzoo aus Berlin die Idee für eine Kampagne, die im Guerillastil starten sollte. Mit einem schlichten Motiv und einem provokanten Slogan wollten wir die Görlitzer neugierig machen und für Diskussionen sorgen. Und das hat funktioniert. Fragt mal das Team im Büro, wie viele Anfragen nach den Postern und Stickern kamen. Nicht nur deshalb haben wir unser „NIX LOS“ Motiv später auch in zwei wirklich coolen Videotrailern umgesetzt und bei Promotion-Aktionen in Görlitz, Bautzen und Zittau auf einen riesigen Würfel gepinselt.
Na początku pojawiło się pytanie: w jaki sposób zdobędziemy maksymalną uwagę przy tak skromnym budżecie? Odpowiedź brzmiała „NIC SIĘ NIE DZIEJE ”! Bo po wielu dyskusjach, przygotowaniu rozmaitych szkiców i projektów nasi graficy ze stowarzyszenia Super e.V. i kolektywu Formzoo z Berlina zaprezentowali nam kampanię, która miała wystartować w stylu guerilla. Zainteresowanie mieszkańców Görlitz miał wzbudzić prosty motyw i prowokacyjny slogan, które jednocześnie miały stanowić wstęp do dyskusji. I poskutkowało. Wystarczy zapytać w biurze zespołu, ile przyszło zapytań o plakaty i naklejki. Między innymi dlatego pokazaliśmy nasz motyw „NIC SIĘ NIE DZIEJE” w dwóch fajnych trailerach i namalowaliśmy go na wielkiej kostce podczas akcji promocyjnej w Görlitz, Bautzen i Zittau.
Dass in Görlitz dann zumindest an einem Wochenende doch was los ist, wollten wir mit dem zweiten Teil unserer Kampagne klar machen. Das Motiv für das Festival selbst – eine abstrakte Struktur aus bunten und ineinander verschachtelten Linien, die als Sticker, Plakat und auf der Rückseite unseres Programmflyers zu sehen war – stellte dabei heraus, dass bei uns die
To, że w Görlitz w przynajmniej jeden weekend faktycznie jednak coś się dzieje, chcieliśmy wyjaśnić dopiero w drugiej części kampanii. Motyw ogólny dla samego festiwalu – abstrakcyjna struktura zbudowana z kolorowych, uporządkowanych szkatułkowo linii, która znalazła się na naklejkach, plakatach i tylnej stronie naszej ulotki z programem – symbolizował przy tym 7
Vielfalt im Fokus steht. Das bestätigten dann auch die Überschriften in verschiedenen Medien: „Kulturelle Vielfalt in Görlitz“ (Intro.de), „Neue Impulse aus alter Fabrik“ (Dresdner Kulturmagazin), „Ein Festival – so bunt wie die Jugendszene“ (Lausitzer Rundschau) oder „Das östlichste Festival der Republik präsentiert in Görlitz Jugendkultur ohne Grenzen“ (Dein Freund Paul – Der Freizeitplaner).
różnorodny charakter Fokusa. Potwierdziły to także tytuły w różnych mediach: „Kulturalna różnorodność w Görlitz” (Intro.de), „Nowe impulsy ze starej fabryki” (Dresdner Kulturmagazin), „Festiwal – kolorowy jak środowisko młodzieżowe” (Lausitzer Rundschau) lub „Najbardziej wysunięty na wschód Niemiec festiwal prezentuje w Görlitz kulturę młodzieżową bez granic” (Dein Freund Paul – Der Freizeitplaner).
Wo wir schon bei den Medien sind: Insgesamt haben wir mehr als 120 große und kleine Beiträge und Artikel zum Festival in Zeitungen, Magazinen oder Blogs gezählt. Ganz beachtlich, oder? Ohne unsere Partner – das P+ Magazin, das Dresdner Kulturmagazin, das Skunk Jugendmagazin, Dein Freund Paul – Der Freizeitplaner, banq.de, festivalhopper.de, uwolnijmuzyke.pl und independent.pl – wäre das aber sicher nicht so gewesen. Also vielen Dank noch mal!
W jakich mediach pojawiliśmy się: udało nam się naliczyć łącznie 120 dużych i małych artykułów na temat festiwalu, które pojawiły się w gazetach, magazynach lub blogach. Nieźle, prawda? Jednak bez naszych partnerów P+ Magazin, Dresdner Kulturmagazin, Skunk Jugendmagazin, Dein Freund Paul – Der Freizeitplaner, banq.de, festivalhopper.de, uwolnijmuzyke.pl i independent.pl – z pewnością nie byłoby to takie proste. Jeszcze raz wielkie podziękowania!
Zugegeben, unsere Kampagne hat nicht ganz so funktioniert, wie wir es ursprünglich geplant hatten. Da gab es immer wieder kleine Verzögerungen, zu spät gelieferte Sticker oder noch nicht verfügbare Plakatflächen. Dass unser Plan insgesamt trotzdem aufging, beweist aber die rekordverdächtige Zuschauerresonanz. Zum Festival kamen am Samstag mehr als 2.000 Besucher auf den Alten Schlachthof und in den Club Nostromo. Außerdem konnten wir die Zahl unserer Fans und Follower im letzten Jahr verdoppeln. Unsere Beiträge bei Facebook wurden 250.000 Mal aufgerufen und erhielten 200 % mehr Feedback als 2010. Dass die lokale Tageszeitung dem Festival im Rückblick nicht mehr Beachtung schenkte als dem alljährlichen Tag des offenen Denkmals, Flugtagen oder einem Pilgerzug, fiel dadurch am Ende nicht mehr ins Gewicht. Irgendetwas müssen wir also richtig gemacht haben …
Przyznać trzeba jednak, że nasza kampania nie zadziałała tak, jak początkowo planowaliśmy. Wciąż pojawiały się drobne spóźnienia, zbyt późno dostarczone naklejki albo brakujące powierzchnie plakatowe. Jednak o tym, że nasz plan się powiódł, świadczy rekordowa liczba publiczności. Na festiwal w starej rzeźni i koncerty w klubie Nostromo wybrało się w sobotę ponad 2.000 osób. Ponadto podwoiła się też liczba naszych fanów i osób zainteresowanych naszą działalnością. Nasze wpisy na facebooku zostały przeczytane 250.000 razy i otrzymały 200% więcej komentarzy niż w 2010 roku. To, że lokalna gazeta codzienna poświęciła relacji z festiwalu nie więcej uwagi niż corocznemu dniowi otwartego zabytku lub innym wydarzeniom, nie było na końcu już tak ważne. Coś jednak musieliśmy dobrze zrobić …
8
9
„Also ich, ich bin die Neue!“
„To ja jestem ta nowa!“
– in neuen Strukturen Level 3
– w nowych strukturach Level 3
Sich nach einem Umzug in eine neue Stadt einleben, eine neue Arbeit beginnen und in ein bereits bestehendes Team kommen – schön, wenn man all diese Herausforderungen gleich auf einmal hat. Das volle Paket sozusagen.
Zaaklimatyzować się po przeprowadzce do nowego miasta, zacząć nową pracę i wejść do istniejącego już teamu – fajnie, gdy wszystkie te wyzwania pojawiają się na raz. Taki jakby pełny pakiet.
Erster Tag als Projektassi:
Pierwszy dzień na marginesie projektu:
„Ja, vertreib Dir erstmal die Zeit, der Projektleiter hängt wider Erwarten beim Zahnarzt in Berlin fest.“ (Sind die in der Oberlausitz nicht so gut? Nein, das war natürlich nicht der Grund, sondern das Team wohnt in verschiedenen Städten und arbeitet einen Großteil des Jahres dezentral.) Eine zukünftige Kollegin übergibt mir meinen Büroschlüssel für die nächsten Wochen und Monate … und geht auch gleich wieder. Ich bin allein im Büro. „Äh … meinen ersten Tag hatte ich mir ... irgendwie anders vorgestellt.“ Aber gut. Rauf auf‘s Sofa, auf dem normalerweise also Besprechungen stattfinden sollen, Cola aufgemacht und warten. Und da das in der Oberlausitz mit dem Internet ja nicht „soooo gut läuft“ – um es mal vorsichtig zu formulieren –, nutze ich das W-Lan im Büro. Ah, schön! Fast so wie früher – in Berlin. In der Rückschau waren das unfassbar entspannte Stunden.
„No, zajmij się czymś jeszcze, szef projektu siedzi u dentysty w Berlinie.” (Czy ci z Górnych Łużyc nie są tacy dobrzy? Nie, nie o to chodzi, ale team mieszka w różnych miastach i przez większość roku pracuje w rozproszeniu). Nowa koleżanka z pracy przekazuje mi klucz do biura na następne tygodnie i miesiące … i od razu wychodzi. Jestem sama w biurze. „Eh … inaczej sobie wyobrażałam mój pierwszy dzień.“ Ale dobra. Usiadłam na kanapie, na której normalnie odbywają się dyskusje, otworzyłam colę i czekam. A że na Łużycach z internetem – mówiąc ostrożnie –„nie jest tak super”, korzystam w biurze z internetu bezprzewodowego. Fajnie! Prawie jak wcześniej–w Berlinie. Z perspektywy wspominam ten czas jako bardzo luźny.
Około 8 tygodni później: Sześć osób śmiga tam i z powrotem między stołami z włączonymi monitorami, kawą w kuchni i dwiema drukarkami. „Kto ma telefon?” (stacjonarny), rozmowy są jednocześnie prowadzone przez komórkę. „Śniadanie!” – najwyraźniej ktoś był obok w piekarni. Co najmniej dwie osoby na sześć nie mają na to czasu, wiszą na telefonie. I wtedy wchodzi jeszcze ważny przedstawiciel sponsora. Na zewnątrz: słońce praży asfalt w Görlitz – a my, my siedzimy w środku, bo tak lubimy. Praca na wysokich obrotach na krótko przed rozpoczęciem festiwalu. Utarło się powiedzenie „Wszystko dla fokusa”. Tak! Wszyscy przychodzą najpóźniej o 8:00 rano i wychodzą najwcześniej o 1:00 w nocy … albo śpią od razu w biurze. Raz też tak zrobiłam i zauważyłam, że nie powinno się spać obok ulotek. Wielu. Dzień wcześniej prosto z drukarni przyjechało tychże 3000 sztuk. Na drugi dzień: ból głowy, nudności–zatrucie rozpuszczalnikiem.
Ungefähr 8 Wochen später: Sechs Menschen flitzen zwischen den Tischen, auf denen Bildschirme leuchten, dem Kaffee in der Küche und den zwei Kopier- und Druckergeräten hin und her. „Wer hat das Telefon?“ (Festnetz), Gespräche werden am Handy parallel geführt. „Frühstück!“ – offenbar war jemand beim Bäcker nebenan. Mindestens zwei von sechs haben dafür keine Zeit, hängen am Telefon. Und da kommt auch noch ein wichtiger Vertreter eines Sponsoren durch die Bürotür. Draußen: Die Sonne knallt auf den Görlitzer Asphalt – und wir, wir sitzen drin, denn wir mögen das so. Hochbetrieb kurz vor dem Festival. „Alles für‘s Fokus“ hat sich als Spruch eingebürgert. Yepp! Alle kommen spätestens um 8 Uhr und gehen frühstens um 1 Uhr nachts … oder schlafen gleich im Büro. Einmal hatte ich das auch gemacht und mir gemerkt, 10
11
John Reaktor und Hope (Sam Crew - Berlin) 12
dass man nicht neben Flyern schlafen sollte. Am Tag zuvor waren 3000 Stück derselben frisch aus der Druckerei eingetroffen. Am nächsten Tag: Kopfschmerzen, Übelkeit – Lösungsmittelvergiftung.
Zdrowie to dobre hasło. Prawdopodobnie w czasie przygotowań łatwo nas było rozpoznać na ulicy. „Tak, ci bladzi z podpuchniętymi oczami – second attempt e.V. – no jasne!” Tak, ja też tam należę. Przecież widać!
Gesundheit ist ein gutes Stichwort. Wahrscheinlich waren wir während der Vorbereitungswochen auf den Straßen gut zu identifizieren. „Ja, die Blassen mit den verquollenen Augen – second attempt e.V. – alles klar!“ Ja, auch ich gehöre dazu. Sieht man doch!
Tymczasem – jako nowa miałam w każdej dziedzinie dużo pytań. Jak na przykład „Jeszcze raz, gdzie jest ulica Brüderstraße?” (tak, w Görlitz też się można zgubić – trudno w to uwierzyć), „Pani Müller z Gema, ach nie, z urzędu ds. porządkowych i bezpieczeństwa?”, i raczej cicho do sąsiada „ … jak on się nazywał?”, albo „Gdzie jest wniosek o ubezpieczenie sprzętu?” Oprócz tego, że byłam niedoinformowana w kwestii ulic, dróg, nazwisk i procesów, byłam nowa także w górnołużyckiej kulturze młodzieżowej ogólnie, a w Görlitz w szczególności. Zupełnie nowa. „Kawiarenka Camillo też bierze w tym roku udział?” (dla wszystkich, którzy nie mieszkają w Görlitz: Camillo to kino). albo: „Tak, zgadza się, poprzedzający festiwal filmowy odbędzie się w kinie Basta.“ lub tym podobne (dla tych co nie wiedzą: „Basta“ to dom kultury młodzieżowej).
Dazwischen – hatte ich als Neuling auf allen Ebenen viel zu fragen. Sehr häufig etwa: „Wo war nochmal die Brüderstraße?“ (Ja, man kann sich auch in Görlitz verlaufen – kaum zu glauben.), „Frau Müller von der Gema, ach nee vom Ordnungsamt?“, und eher leise zum Nachbarn „Äh… wie heißt er nochmal?“, oder: „Wo finde ich den Antrag für die Technikversicherung?“ Neben meiner Unkenntnis in puncto Straßen, Wege, Namen, Abläufe war ich neu in der Oberlausitzer Jugendkultur im Allgmeinen und der Jugendkultur von Görlitz im Besonderen. Völlig neu. „Ist das Camillo Café in diesem Jahr auch dabei?“ (Für alle Nicht-Görlitzer: Das Camillo ist ein Kino.) oder auch: „Ja genau, und das dem vorgelagerte Filmfestival ist dann im Basta-Kino.“ Oder so ähnlich (Und wieder für alle Nicht-Görlitzer: Das „Basta“ ist ein jugendkultureller Veranstaltungsort).
Jednak co z tego wynikło – a mianowicie festiwal fokus 2011 – okazało się wspaniałe. Satysfakcjonujące. Dla mnie być może nawet podwójnie. Moim własnym, osobistym festiwalem był moment, kiedy zauważyłam, jak z początkowej niepewności budzi się coraz większa pewność.
Doch was dabei herauskam – das fokus Festival 2011 –, für das sich alle tatsächlich fast ein Bein (eines?) ausgerissen haben – war großartig. Befriedigend. Vielleicht für mich doppelt. Und so hatte ich mein eigenes, persönliches Festival als ich bemerkte, dass aus der anfänglichen Unsicherheit mehr und mehr Sicherheit geworden war.
To ja byłam tą nową i kiedy obok mnie zatrzymuje się teraz samochód „gdzie jest ulica Nikolaigraben?” spoglądam tak, jakbym mieszkała w Görlitz od 30 lat i odpowiadam „Proszę jechać główną do ronda i zjechać na prawo, a potem ... ”
Also ich, ich war die Neue und wenn ein Auto neben mir hält „Wo ist denn der Nikolaigraben?“, kann ich so schauen als lebte ich schon seit 30 Jahren in Görlitz und antworten: „Also sie folgen der Hauptstraße bis zum Kreisverkehr, verlassen diesen dann rechts, folgen dann…“
13
fokus 2011
fokus 2011
– das Festival so wie noch nie …
– festival jak nigdy dotąd …
Als bescheidene Menschen meiden wir den Superlativ. In so vielen Festivalberichten wird wild, wilder, am wildesten mit Zahlen und Wertungen um sich geworfen – kilometerweise Kabel wurden verlegt, LKW-Ladungen an Bier ausgetrunken… Skalen müssen gesprengt werden, damit das Festival eine Daseinsberechtigung hat, seine Strahlkraft nicht verliert, die natürlich nicht nur Ländergrenzen überschreitet, sondern bis zum Mond, nein bis zur Sonne…
Jako osoby skromne unikamy używania stopnia najwyższego w swoich wypowiedziach. W tak wielu relacjach z festiwalu szafuje się wielkimi, większymi i największymi liczbami i ocenami – kilometry położonych kabli, hektolitry wypitego piwa ... wyszystko musi wykraczać poza skalę, aby festiwal miał rację bytu, aby nie utracił swojego blasku, który dociera oczywiście nie tylko poza granice kraju, ale i do księżyca, albo nawet do słońca ...
A propos Sonne: fokus 2011 war das sonnigste fokus Festival, das wir jemals erlebt haben. Und nicht nur das: mehr beteiligte Akteure als jemals zuvor, die mit ihren Initiativen und Aktionen vor Ort das Festival mitgestaltet haben, mehr Künstler und Musiker, die das Schlachthofgelände bemalt, illuminiert und beschallt haben und mehr helfende Hände, die alles überhaupt erst möglich machten. Wir haben die Ausstellungsfläche fast verdoppelt und genauso die Zuschauerzahlen, die die vom vorigen Jahr um ein weites überstiegen. So wie noch nie!
A propos Słońca: festiwal fokus 2011 okazał się najbardziej słonecznym festiwalem, który do tej pory się odbył. I nie tylko to: nigdy dotychczas nie zangażowało się tak dużo instytucji, które poprzez swoje inicjatywy i akcje współtworzyły festiwal, tak wielu artystów i muzyków, którzy pomalowali, oświetlili i nagłośnili plac rzeźni, oraz tak wiele pomocnych rąk, które sprawiły, że to w szystko w ogóle mogło się wydarzyć. Udało nam się prawie dwukrotnie powiększyć powierzchnię dla wystaw, a także liczbę publiczności, która znacznie przekraczała tę z poprzedniego roku. Jak nigdy dotąd!
Wir können es doch nicht sein lassen mit den Rekorden und Superlativen, den XXL-Slogans und dem Geil-istGeil-Gerede. Aber mit dem Mittelmaß haben wir uns noch nie zufrieden gegeben.
Nie możemy przecież pominąć rekordów i superlatyw, wielkich sloganów i pełnych ekscytacji komentarzy. Przeciętność nigdy nas nie zadowalała.
Das Festival startete mit einer Premiere: Das fokus Film Fest im Camillo Kino zeigte in der Woche vor dem Festivalwochenende erlesene Filme der Jugendkultur, umrahmt von kurzen Vorfilmen. Einer davon war „Exit through the gift shop“ von und mit dem Street-Art-Phänomen Banksy. Der Startschuss ins Wochenende wurde wieder im Jugendkulturzentrum Basta! mit heißen Funkrhythmen abgefeuert.
Fokus rozpoczął się premierą: podczas festiwalu filmowego fokus Film Fest w kinie Camillo na tydzień przed głównym weekendem zaprezentowano znakomite filmy kultury młodzieżowej, oprawione filmami krótkometrażowymi. Jednym z nich był Exit through the gift shop, który zrealizował i w którym zagrał fenomen świata sztuki ulicznej Banksy. Festiwalowy weekend ponownie zainicjowały gorące rytmy muzyki funky w centrum kultury młodzieżowej Basta!
Doch das alles war nur die Vorhut von dem, was noch kommen sollte: Mit der Öffnung des Festivalgeländes auf dem Alten Schlachthof begann mittags der eigentliche Festivaltag in den elf verschiedenen Arealen gleichzeitig. Egal ob man sich beim Graffitisprayen, Skateboarden, Jonglieren, Breakdancen oder BMX ausprobieren wollte, Mixed-Media-Installationen bewundern, Kicker oder Human Table Soccer spielen wollte, auf dem Campus einem Vortrag lauschte oder sich auf dem weitläufigen Marktgelände über die neusten Projekte informierte:
Jednak to wszystko było tylko preludium do tego, co miało jeszcze nadejść: wraz z otwarciem placu starej rzeźni w południe rozpoczął się właściwy dzień festiwalowy, podczas którego w jedenastu miejscach odbywały się rozmaite wydarzenia. W zależności od zainteresowań można było spróbować swoich sił w sztuce graffiti, jeździe na desce, żonglerce, tańcu beeakdance lub jeździe na BMX, a także podziwiać instalacje medialne, zagrać w piłkarzyki lub human table soccer, posłuchać wykładu w kampusie albo poszukać cie14
15
16
Hier wart ihr am richtigen Platz! Highlights waren wie jedes Jahr das Vita Cola Breakdance Battle und das riesige BMX-Areal vom Adrenalin e.V.. Aber habt ihr gesehen, was auf dem ganzen Gelände passiert ist? So bunt wie dieses Jahr war es noch nie. Und wenn man genug von allem hatte, konnte man es sich mit einem kühlen Getränk im Quiet Floor bequem machen.
kawych inspiracji na kiermaszu pomysłów. Jedną z największych atrakcji był jak co roku konkurs Vita Cola Breakdance Battle oraz ogromy plac do jazdy na BMX, przygotowany przez stowarzyszenie Adrenalin e.V. Ale czy widzieliście, co działo się na całym terenie? Tak kolorowo jak w tym roku nie było jeszcze nigdy. Nadmiar emocji można było zredukować w strefie ciszy, popijając przy tym schłodzony napój.
Doch was wäre das fokus ohne die vielen Bands und DJs? Sobald es draußen dunkel wurde, öffnete der Nostromo Club seine Pforten. Der Beat-Bandcontest, diverse DJ- und Live-Acts wie MBeck und Magnum 38 sowie schließlich Deutschlands jüngsten Indie-Helden 1000 Robota sorgten für schweißtreibende Temperaturen. Die Nacht konnte kommen …
Jednak czym byłby fokus bez tych wszystkich zespołów i DJ-ów? Zaraz po zmroku swoje podwoje otworzył klub Nostromo. Konkurs Beat-Bandcontest, różnorodni DJ-e i występy na żywo takich wykonawców jak MBeck i Magnum 38 albo najmłodszej w Niemczech grupy muzyki indie 1000 Robota sprawiły, że atmosfera wrzała. Noc mogła nadejść ...
Mehr oder weniger ausgeschlafen konnten alle beteiligten Akteure, Künstler_innen und Mitmacher_innen traditionell am Sonntag bei einem ausgiebigen Brunch die rekordverdächtigen Erlebnisse Revue passieren lassen. Was geblieben ist? Vor allem Eindrücke, Ideen, Anregungen, aber auch Freundschaften, Partnerschaften, Netzwerke, die im Entstehen begriffen sind. Deshalb gehen die Aktivitäten von fokus weit über das eine Wochenende im Jahr hinaus, in den Alltag hinein, jede Woche, jeden Tag, immerzu und überall…
Mniej lub bardziej wyspani uczestnicy i artyści mogli na drugi dzień w niedzielę tradycyjnie przy obfintym brunchu powspominać niesamowite wrażenia z ubiegłego dnia. Co pozostało? Przede wszystkim wrażenia, pomysły, inspiracje, ale także przyjaźnie, relacje partnerskie i sieci kontaktów. Dlatego wydarzenia odbywające się w ramach festiwalu fokus wykraczają daleko poza ten jeden weekend w roku, są w nas każdego dnia zawsze i wszędzie ...
17
Die Vision
Wizja
– Über Netzwerke und dezentrales Arbeiten
– O sieciach partnerskich i współpracy decentralnej
Wie wäre es, wenn alle aktiven Menschen an der besseren Welt zusammenarbeiten? Und alle aus Bock an der Sache und eigenem Antrieb tagtäglich daran arbeiten? Und selbst wenn sie wegziehen, dann bleiben sie an der Sache dran. Und machen weiter mit, weil all das zusammen so cool ist. Das wär‘s! Und wir von „Second Attempt“ machen das schon. Wir sind die ersten. Und jetzt endlich wird alles besser!
Co by było, gdyby wszyscy aktywni ludzie wspólnie pracowali nad ulepszeniem świata? I wszyscy robili to z chęcią i z własnej inicjatywy? I nawet gdyby wyjeżdżali, wciąż byliby zaangażowani w sprawę. I wciąż chcieliby brać w niej udział, bo wspólne działanie jest takie fajne. To wszystko! My z „Second Attempt“ już tak robimy. Jesteśmy pierwsi. I teraz w końcu wszystko będzie lepsze!
Das war die Meta-Ebene, die hinter dem „fokus Festival“ stand. Görlitz geht es schlecht. Die Menschen hier blicken nach unten und haben hängende Mundwinkel. Jetzt machen wir was und sie werden strahlen, sie werden Polen entdecken und die Welt wird ein Stück besser! Kein Geld in der Region? Na dann müssen wir zusammen ran, zusammen „netzwerken“. Soweit klar. Nur musste ich bereits vor dem ersten Festival wegen eines kurzfristigen Wahl-Job-Angebots meinen Wohnsitz in das 350 km entfernte Erfurt verlagern. Unser polnischer Partner befand sich in Stettin, der Rest zwischen Kirschau bei Zwickau, Dresden, Berlin und Görlitz. Eine gefühlte Weltreise zu jedem seltenen Treffen brachte uns nicht unbedingt näher zusammen. Und in der Region gab es niemanden so richtig, der wirklich an diese Vision glaubte? „Wir sollen etwas für euch machen? Keine Zeit. Ach ein Netzwerk? Also zusammen? Na, da habe ich jetzt keine Idee davon.“ Oder: „Ach wir sollen zusammen arbeiten? Programm zusammen gestalten? Na, wir können einen Stand mit Flyern drauf machen. Habt ihr einen Tisch dafür?“
To była metapłaszczyzna stanowiąca tło „festiwalu fokus“. W Görlitz dzieje się źle. Ludzie spoglądają tu w dół, a na ich twarzach brak uśmiechu. Zróbmy więc coś, a zaczną promienieć, odkrywać Polskę i świat stanie się trochę lepszy! Brak pieniędzy w regionie? Trzeba więc działać wspólnie, razem stworzyć sieć. Póki co wszystko jasne. Z powodu niespodziewanej oferty pracy tuż przed pierwszym festiwalem musiałem przeprowadzić się do odległego o 350 km Erfurtu. Nasz partner z Polski znajdował się w Szczecinie, pozostali między Kirschau koło Zwickau, Dreznem, Berlinem i Görlitz. Podróże na każde rzadko odbywające się spotkanie nie koniecznie nas do siebie zbliżały. A w regionie nie było za bardzo nikogo, kto na prawdę wierzyłby w tę wizję „Mieliśmy coś dla was zrobić? Nie mamy czasu. Aha, sieć współpracy? Czyli razem? Nie wiem na czym to polega“, albo „A to mamy razem współpracować? Razem opracowywać program? No, możemy zrobić stoisko z ulotkami. Macie do tego stół?”
Da wir aufgrund gesunder Naivität nicht so gerne aufgeben, motivierten uns die wenigen Zusagen und beflügelten uns zu E-Mails, E-Mails, E-Mails, kurz skypen, ähh lange skypen, dann wieder E-Mails und noch ein Telefonat hinten dran. Unser virtuelles Büro war vor sechs Jahren noch nicht so ausgereift. Doch hatten wir Spaß und Gestaltungswillen. Großen Gestaltungswillen. Wir waren die ersten Monate zu dritt. Nach kuzer Zeit wuchs unser Team um 4 weitere Mitglieder. Alle zusammen verbrachten wir wunderschöne Wochen ganz nah beieinander. Die Weggezogenen unter uns sind zurückgekehrt nach Görlitz. Dann waren wir plötzlich sechzig – ein ganzes Wochenende lang! Ein tolles Gefühl, dass so viele Menschen zu einem gemeinsamen „ich“ werden – wenn auch nur für kurze Zeit.
Ponieważ z samej naiwności nie rezygnujemy zbyt szybko, zmotywowało nas kilka pozytywnych odpowiedzi i dodało nam skrzydeł do dalszego wysyłania e-maili, prowadzenia rozmów na skypie i na koniec do rozmowy telefonicznej. Nasze wirtualne biuro sześć lat temu nie było jeszcze tak rozbudowane. Jednak sprawiało nam to dużo frajdy i powodowało chęć tworzenia. Wielką chęć tworzenia. Przez pierwsze miesiące byliśmy we trójkę. Po krótkim czasie nasza drużyna urosła o 4 kolejnych członków. Wszyscy razem spędziliśmy wspaniałe tygodnie bardzo blisko siebie. Ci z nas, którzy wyjechali, wrócili do Görlitz. Potem nasza liczba wzrosła nagle do sześćdziesięciu – przez cały weekend! Wspaniałe uczucie, że tak wielu ludzi staje się wspólnie jednym „ja” – nawet jeśli tylko na krótko. 18
Johannes Mundinger - xxcrew (M端nster/Berlin), Duncan Passmore (GB) 19
Imze, Skont, Mizury, Wrona (Wroclaw) 20
Und irgendwie brauchte es viele Jahre Zeit, immer wieder neuen Wind, frische Energie, die Verbesserung der Skype-Funktionen, neue Online-Tools und sicher auch ein wenig Glück, um dann zu erkennen: Nicht alle wollen zusammen arbeiten. Nicht viele erkennen, was ein Netzwerk ist, aber etwa glorreiche 50 haben verstanden welche Vorteile es bringt, zusammen an etwas zu schrauben – welche Macht das hat! Und davon haben sich 43 zuletzt auf das „fokus Festival“ verirrt. Und nun sind sie Teil von etwas Großem. Es geht um eine Bewegung, die losgetreten ist und uns erkennen lässt wie schön das ist. Schön, etwas zu verändern. Schön, etwas zu gestalten und schön, Teil von etwas zu sein.
I potrzeba było wielu lat, wciąż nowego wiatru, świeżej energii, ulepszeń funkcji skypa, nowych narzędzi internetowych i z pewnością też nieco szczęścia, aby potem zauważyć, że nie wszyscy chcieli współpracować. Nie wszyscy rozumieli, czym jest sieć, ale około 50 chwalebnych zrozumiało, jakie korzyści przynosi wspólne działanie na określony cel – jaką moc to ze sobą niesie! I z tego około 43 pozostało przy „festiwalu fokus”. A teraz są oni częścią czegoś wielkiego. Chodzi o poruszenie, które zostało wywołane i które pozwala nam dostrzec, jakie jest to wspaniałe. Jak wspaniała jest możliwość zmieniania czegoś. Jak wspaniała jest możliwość tworzenia czegoś, i jak wspaniałe jest bycie częścią czegoś.
Und danach? Kam das Feedback-Treffen in Berlin, bei dem Uli aus Wiesbaden der Runde mitteilte, dass sie gern wieder dabei wäre. Und dass sie gern die Menschen vor Ort weiter zusammen bringen möchte. Wie toll, dass neben Micha aus Bautzen, unseren Görlitzern und Berlinern zu sehen. Und Adde aus Erfurt wird sicher wieder ein so wundervolles Video drehen und schneiden. In unserem neuen virtuellen Büro drücken wir dann „gefällt mir“ (Nicht was jetzt alle denken: PODIO heißt das Büro!) und tauschen das mit unseren Partnern. Die nächste gemeinsame Grillparty steht schon im titanpad. „Wollen wir noch einmal dazu skypen? Aber wirklich nur kurz, ich muss noch E-Mails an unsere Unterstützer schreiben.“
A potem? Odbyło się spotkanie w Berlinie, w czasie którego Uli z Wiesbaden oznajmiła grupie, że chętnie weźmie udział jeszcze raz. I że chciałaby zająć się łączeniem ludzi na miejscu. Kolejne wsparcie dla Mischy z Bautzen, ludzi z Görlitz i Berlina. A Adde z Erfurtu z pewnością zajmie się nagraniem i montażem znakomitego filmu. W naszym wirtualnym biurze klikamy potem na „lubię to” (nie to co teraz wszyscy myślą: PODIO znaczy biuro!) i dzielimy się z naszymi partnerami. Następna wspólna impreza z grillem jest już w Titanpadzie. „Pogadamy jeszcze na skypie? Ale naprawdę krótko, muszę jeszcze wysłać e-maile do naszych sponsorów.“ Kiedy spoglądam wstecz, doznaję przyjemnego uczucia. Nawet jeśli człowiek ze 100 razy czuł się zupełnie osamotniony w domu czy w biurze i zastanawiał się, po co ten cały stres? Ale obserwowanie całej sieci, tego jak się porusza, jak rośnie i jak wspólnie działa dla jednego celu, jest czymś wyjątkowym. Bo w ten sposób świat stanie się trochę lepszy.
Wenn ich zurückblicke, habe ich ein gutes Gefühl. Auch, wenn man sich mindestens 100 mal zu Hause bzw. im Büro ganz allein gefühlt hat und auch wenn man sich gefragt hat, warum dieser Stress? Aber das Netzwerk zu sehen, zu sehen wie es sich bewegt, wie es wächst und wie dann eben doch gemeinsam an einer Sache geschraubt wird, ist etwas ganz Besonderes. Denn da wird die Welt ein Stück besser gemacht und das zur gemeinsamen Sache!
Dzięki!
Danke!
21
Jugendkulturen: Fokus das ganze Jahr.
Kultury młodzieżowe: Fokus przez cały rok.
Unser Projekt in Zusammenarbeit mit dem Steinhaus Bautzen e.V.
Nasz projekt przy współpracy ze stowarzyszeniem Steinhaus Bautzen e.V.
Projekttage in Schulen hören sich meist so an:
Dni projektowe w szkołach są oznajmiane najczęściej w następujący sposób: „W dniach od 23.05. do 27.05. w naszej szkole odbędą się dni projektowe. Planowane są następujące projekty do wyboru: malowanie i rysunek, chór, zajęcia sportowe, eksperymenty przyrodnicze i warsztaty teatralne.” Jest to zasadniczo poprawna forma, ale czy rzeczywiście tak bliska światu uczniów? I jaką wartość mają takie dni, które jedynie na krótko przerywają szkolną codzienność.
„Vom 23.05. bis zum 27.05. finden an unserer Schule Projekttage statt. Es wird folgende Projekte geben, aus denen die Schüler zu wählen haben: Malen und Zeichnen, Chor, Sport AG, naturwissenschaftliches Entdecken und Theaterwerkstatt.“ Dagegen ist grundsätzlich nichts einzuwenden, aber ist das tatsächlich nah an der Lebenswelt der Schüler_innen? Und welchen Mehrwert haben solche Tage, die lediglich den Schulalltag kurzzeitig unterbrechen? Wie wäre es stattdessen mit: „Ihr könnt an den drei Tagen wählen zwischen Visual Art, Breakdance, Rap, Percussion, Streetart und Graffiti! Learning by doing!“ Haben wir uns gedacht…
A gdyby tak na przykład zaproponować: „W ciągu trzech dni możecie wybierać między sztuką visual art, tańcem breakdance, rapem, grze na perkusji oraz streetart i graffiti! Learning by doing!“ Tak sobie pomyśleliśmy…
Aus dieser großen Angebotspalette konnten die Schüler_innen der Melanchthonschule Görlitz im Rahmen unseres Projektes „Jugendkulturen“ wählen. Die Projekttage im Sommer 2011 waren anders. Selbstständigkeit, Teamgeist, Inspiration, freudvolles Lernen und Zielorientierung auf die große Abschlusspräsentation standen im Vordergrund. Ein „kreativer Flow“ wehte durch das Schulhaus.
Z tej obszernej palety oferty skorzystać mogli uczniowie szkoły imienia Melanchthona w Görlitz w ramach naszego dnia projektowego „Kultury młodzieżowe”. Dni projektowe w lecie 2011 wyglądały inaczej. Na pierwszym planie stały samodzielność, praca zespołowa, inspiracja, zapał do nauki i dążenie do celu w postaci dużej prezentacji na zakończenie.
Für die Durchführung der Workshops standen erfahrene und geschulte Teamleiter aus der Region zur Verfügung, die die Workshops als Aktion zwischen Teilnehmenden und Leitenden gestalteten und die Jugendlichen in ihrer Arbeit sehr ernst nahmen. In klassenübergreifenden Gruppen konnten die Mädchen und Jungen selbstständig und kreativ zusammenarbeiten. Besonders erfreulich und erstaunlich war, dass Haupt- und Realschüler_innen, Migranten und Integrationsschüler_innen gemeinsam tanzten, musizierten und sich kreativ betätigten, ohne dass einem Außenstehenden und ihnen selbst Unterschiede aufgefallen wären.
Za realizację warsztatów odpowiedzialni byli wyszkoleni trenerzy z regionu, którzy przygotowali warsztaty w formie akcji pomiędzy uczestnikami a trenerami i bardzo poważnie podchodzili do młodych ludzi pod względem ich pracy. Uczniowie mogli ze sobą samodzielnie i kreatywnie współpracować w mieszanych grupach. Zadziwiające ale i pozytywne było to, że uczniowie różnych szkół, migranci i uczniowie zintegrowani wspólnie tańczyli, grali i kreatywnie działali, dzięki czemu nie zauważali między sobą żadnych różnic.
In den drei Projekttagen ist jeder Teilnehmende im Team und auch für sich selbst zu einem greifbaren Ergebnis gekommen – ein Teil einer gesprayten Graffitiwand im Wohngebiet, ein selbst gedrehter Videoclip, ein Rap, ein zündendes Percussion-Solo, eine Djing-Performance etc.
W ciągu trzech dni projektowych każdy uczestnik zespołu dążył do uzyskania konkretnego efektu swojej pracy – pomalowanego fragmentu ściany graffiti na obszarze mieszkalnym, samodzielnie nakręconego filmu, solówki na perkusji, występu jako dj i innych. 22
23
24
Die Schüler konnten für sich herausfinden, was ihnen Spaß macht, welche Talente in ihnen schlummern und wo sie für ihre weitere Freizeitgestaltung anknüpfen können z.B. auf dem fokus Festival. Dabei hat die Melanchton-Mittelschule Görlitz Mut für eine neue Form von Inhalten im Schulkontext bewiesen.
Uczniowie sami mogli się przekonać, co sprawia im przyjemność, jakie talenty w nich drzemią i jak mogą te zajęcia powiązać ze swoim wolnym czasem, na przykład na festiwalu fokus. Szkoła im. Melanchthona w Görlitz wykazała się odwagą pod względem wypróbowywania nowych form dla treści w kontekście szkolnym.
„Wir bieten unseren Schülern oft die Möglichkeit außerhalb des Klassenzimmers miteinander zu lernen. Dabei haben wir beobachtet, dass sich das Schulklima aufgrund der Öffnung des Lernortes Schule verändert hat. Die Mädchen und Jungen pflegen einen achtsameren Umgang miteinander, wenn es um die Arbeit an gemeinsamen Zielstellungen geht. Dazu gehörten Mut, Respekt und Akzeptanz. Wir sind stolz zu sehen, dass sich das bei unseren Jugendlichen entwickelt.“
„Często stwarzamy naszym uczniom możliwość nauki poza klasą. Zauważyliśmy przy tym, że zmieniła się atmosfera w szkole ze względu na otwarcie szkoły jako miejsca nauki. Dziewczynki i chłopcy są bardziej uważni we wzajemnych kontaktach gdy chodzi o pracę nad wspólnym celem. Łączą się z tym odwaga, szacunek i akceptacja. Jesteśmy dumni mogąc zobaczyć, że te cechy rozwijają się u naszej młodzieży.” Heike Frank, nauczycielka
Heike Frank, Lehrerin
Uczniowie nie tylko czerpali z tego przyjemność, lecz także nabyli ważnych kompetencji społecznych, które będą niewyobrażalnie ważne w dalszym procesie ich kształcenia i dla przyszłego rozwoju zawodowego.
Den Schülern_innen hat das nicht nur Spaß gemacht, vielmehr haben sie wichtige Softskills erfahren, die für ihren weiteren Bildungs- und Berufsweg unglaublich wichtig sein werden.
25
How to: Making Of einer Dokumentation
How to: Making Of documentation
Die Dokumentation eurer Projekte ist heute ziemlich wichtig. Durch Fotos, Videos, Radiobeiträge, Texte usw. könnt ihr neben euren Besuchern_innen noch mal richtig viele Leute mit eurem Event oder eurer Idee erreichen und auch Lust auf weitere Aktionen von euch machen. Das ist zwar anstrengend, aber auch richtig schön. Und potentielle Förderer finden es übrigens auch ganz nett!
Dokumentacja waszych projektów należy do spraw dosyć ważnych. Poprzez zdjęcia, filmy, nagrania radiowe, teksty itd. możecie dotrzeć ze swoim pomysłem czy wydarzeniem nie tylko do swojej publiczności, ale też do naprawdę wielu innych ludzi i zainteresować ich swoją działalnością. Jest to co prawda pracochłonne, ale też całkiem przyjemne. Także potencjalni sponsorzy postrzegają to pozytywnie!
Wie das funktioniert, zeigen wir euch hier am Beispiel des fokus Festivals in Görlitz, wo n13-Media zum bereits dritten Mal eine Dokumentation gemacht hat. Ganz kleines Team, ganz viele tolle Menschen und Bilder.
Jak to funkcjonuje, pokażemy wam na przykładzie festiwalu fokus odbywającego się w Görlitz, z którego dokumentację już po raz trzeci przygotowała agencja n13-Media. Mały zespół, dużo fajnych ludzi i zdjęć.
Mittlerweile kommt für die Doku zum fokus eine Canon Spiegelreflexkamera (z.B. Canon 5d, 7d oder 550d) mit Videofunktion zum Einsatz. Dadurch bekommen die Filme eine schöne Ästhetik und auch bei wenig Licht gibt es noch etwas zu sehen. Mit eurem Handy oder Fotoapparat könnt ihr aber auch schon einiges cooles Aufnehmen! Ein Stativ oder Monopod (Einbeinstativ) kommt hier und da auch ganz gut. Dazu braucht ihr noch ein Tonaufnahmegerät (z.B Zoom H2) mit Mikrofon, wenn ihr Interviews aufnehmen wollt und los kanns gehen. Falls euch davon etwas fehlt, könnt ihr euch sicher auch was leihen. Zum Beispiel bei Freien Radios, Unis, Schulen, Vereinen, Jugenclubs usw.
Przy tworzeniu dokumentacji fokusa wykorzystywana była lustrzanka Canon (np. Canon 5d, 7d lub 550d) z funkcją nagrywania filmów. W ten sposób filmy są dobrze zrobione i nawet przy małej ilości światła można na nich coś zobaczyć. Nie oznacza to jednak, że nie możecie nagrywać filmów waszymi aparatami albo komórkami! Statyw albo monopod też mogą się tu przydać. Do tego potrzebny jest jeszcze sprzęt do nagrywania dźwięków (np. Zoom H2) z mikrofonem, jeśli chcecie nagrywać wywiady. Jeśli nie dysponujecie potrzebnym sprzętem, na pewno uda się coś wypożyczyć. Na przykład w wolnych rozgłośniach radiowych, na uniwerkach, w szkołach, stowarzyszeniach klubach młodzieżowych itd.
Das Team von n13-Media ist so ausgestattet zu zweit über das Festivalgelände in Görlitz gezogen und hat immer wieder die Menschen an, zwischen und hinter den Ständen nach der Stimmung und ihrem Projekt gefragt und zwischendurch immer wieder sogenannte Schnittbilder eingesammelt um das gesprochene Wort im Schnitt später zu ‘unterfüttern’.
Z takim wyposażeniem dwuosobowy team n13-Media udał się na festiwal do Görlitz, gdzie przy każdej okazji wypytywał ludzi o atmosferę i ich projekt, nagrywając przy tym co jakiś czas zdjęcia do montażu, które mogłyby później stanowić tło do wypowiedzi.
Dabei kam schon mal eine Menge an Daten zusammen kommen, das im Schnitt dann auf einen kurzen Clip von ca. 5 Minuten zusammen schrumpfen muss. Das kann schon mal die eine oder andere Nacht dauern. Zum schneiden braucht ihr nichts Besonderes. Nur einen Computer/Laptop mit Schnittprogramm (z.B. iMovie, Movie Maker, Finalcut Pro X, Avid oder Adobe Premiere) und viele Stunden später habt ihr ein fertiges Video.
Może się przy tym uzbierać sporo materiału, który potem podczas montażu musi skurczyć się do krótkiego clipu o długości 5 minut. Może to potrwać sporo czasu. Do montażu nie potrzebujecie niczego szczególnego. Tylko komputer/laptop z programem do obróbki filmów (np. iMovie, Movie Maker, Finalcut Pro X, Avid lub Adobe Premiere). Film będzie gotowy po kilku lub kilkunastu godzinach.
Das könnt ihr dann natürlich im Netz (www.vimeo.com, www.youtube.com etc.) verbreiten oder auch zur Premiere in eure Location oder ein Kino im Ort einladen. Passt dabei auf, das ihr keine Urheber- oder Persönlich-
Przygotowany clip możecie później oczywiście opublikować w sieci (www.vimeo.com, www.youtube.com etc.) i na przykład zorganizować pokaz premierowy. Ważne jest przy tym przestrzeganie praw autorskich i osobistych. 26
watch the doku on vimeo:
keitsrechte verletzt. Benutzt also z.B nur eigene oder von Freunden komponierte Musik und fragt die Leute, ob ihr sie filmen dürft. Tut gutes und redet, äähhm filmt darüber. Was anderes machen wir auch nicht.
Korzystajcie więc najlepiej tylko z własnej muzyki lub skomponowanej przez waszych znajomych i pytajcie ludzi, czy możecie ich filmować. Zróbcie coś dobrego i nakręćcie o tym film. My nie robimy niczego innego.
dieser Beitrag ist im Rahmen vom Vereinsprojekt „PHASE 0 - How to make some action“ entstanden: www.phase0.org. ten artykuł powstał w ramach projektu stowarzyszenia „PHASE 0 - How to make some action“: www.phase0.org.
27
Wilhelm Frederking (Halle) 28
Wer ist dabei?
Kto się zaangażował?
– Auszüge aus dem Netzwerkkatalog
– Fragmenty katalogu sieci partnerskiej
IBUg – Festival für Urbane Kunst und Kultur www.ibug-art.de
IBUg festiwal sztuki i kultury miejskiej www.ibug-art.de
Die Industriebrachenumgestaltung (kurz IBUg) ist ein urbanes Kunst- und Kulturprojekt im ländlichen Raum. Seit 2006 beleben die Macher, eine Initiative um den Meeraner Künstler Ta55o, in Kooperation mit der Stadt Meerane einmal im Jahr einen brachliegenden Industriekomplex in der westsächsischen Kommune. Damit wird Künstlern aus aller Welt ein einzigartiges Forum für die künstlerische Arbeit und die Präsentation ihres Schaffens geboten. Die Förderung von Kunst und Kultur – insbesondere der Urban Art zwischen Graffiti und Streetart – ist eines der wichtigsten Ziele der IBUg. Neue Stile sollen in der freien künstlerischen Arbeit entwickelt und im Rahmen eines Festivals für Urbane Kultur einem breiten Publikum zugänglich gemacht werden. Zudem soll dem Verfall preisgegebenen industriellen Anlagen neues Leben eingehaucht und so das Bewusstsein der Bevölkerung für Kunst, Kultur und Architektur geschärft werden. Die IBUg setzt damit in einer Region, die durch Arbeitslosigkeit, Überalterung und ein geringes kulturelles Angebot geprägt ist, beispielhafte Impulse.
Przekształcanie terenów postindustrialnych (skrót z j. niemieckiego IBUg) to projekt sztuki i kultury miejskiej na obszarach wiejskich. Od 2006 roku działacze inicjatywy skupionej wokół artystów Ta55o z miasta Meerane przy współpracy z miastem Meerane raz w roku ożywiają jakiś stary kompleks przemysłowy w zachodniosaksońskiej gminie. Dla artystów z całego świata jest to wyjątkowe forum pracy artystycznej i prezentacji własnej twórczości. Wspieranie sztuki i kultury – w szczególności sztuki miejskiej pomiędzy graffiti i sztuką uliczną – jest jednym z najważniejszych celów inicjatywy IBUg. Jej zadaniem jest rozwijanie nowych stylów w zakresie wolnej pracy artystycznej i prezentowanie ich szerokiej publiczności w ramach festiwalu sztuki miejskiej. Jednocześnie chodzi o to, aby tchnąć nowe życie w niszczejące kompleksy przemysłowe i także uwrażliwić ludzi na sztukę, kulturę i architekturę. IBUg nadaje nowe impulsy w regionie charakteryzującym się wysokim poziomem bezrobocia, starzejącym się społeczeństwem i okrojoną ofertą aktywności kulturalnych.
Ziel3-Projekt der Sächsischen Bildungsagentur Inter–Kultur–Management Kulturmanagement in sächsischen und niederschlesischen Schulen ziel3@schulen.sachsen.de
Projekt Cel3 Saksońskiej Agencji Edukacji Inter–Kultur–Management. Zarządzanie kulturą w saksońskich i dolnośląskich szkołach ziel3@schulen.sachsen.de
Im Projekt „InterKulturManagement“ sind sechs Schülerfirmen aus der sächsisch-nieder-schlesischen Grenzregion zu einem Netzwerk zusammengeschlossen. Die Schüler werden auf gemeinsamen deutsch-polnischen Workshops von professionellen Trainern zu jungen Kulturmanagern ausgebildet. Während der gesamten Projektlaufzeit stellen die Schüler ihre Fähigkeiten bei der Organisation einer über mehrere Veranstaltungen verteilten deutsch-polnischen Talentbühne unter Beweis. Den Höhepunkt des Projekts bildet das von den deutschen und polnischen Schülerfirmen gemeinsam und selbständig organisierte Jugendkulturfestival „BOOMFest“ im Mai 2012, auf dem u.a. die Sieger der lokalen Talentwettbewerbe auftreten werden. Das Projekt fördert
W ramach projektu „InterKulturManagement” powstała sieć współpracy sześciu firm uczniowskich z przygranicznego regionu Saksonii i Dolnego Śląska. Podczas dwujęzycznych warsztatów uczniowie zdobywają wiedzę w zakresie zarządzania kulturą. W czasie trwania całego projektu mają oni okazję sprawdzić swoje umiejętności przy organizacji polskoniemieckiej sceny talentów, na którą składają się liczne wydarzenia. Główny punkt projektu stanowi festiwal kultury młodzieżowej „BOOMFest” w maju 2012, organizowany wspólnie i samodzielnie przez niemieckie i polskie firmy uczniowskie, podczas którego występować będą m.in. zwycięzcy lokalnych konkursów talentów. Projekt wspiera kompetencje językowe i międzykulturowe 29
die sprachlichen und interkulturellen Kompetenzen der Schüler_innen, ihr Interesse am Nachbarland sowie ihre kreativen und unternehmerischen Fähigkeiten, damit sie die Entwicklung ihrer Heimatregion aktiv und kritisch mitgestalten können. Die teilnehmenden Schülerfirmen stammen aus Görlitz, Zgorzelec, Hoyerswerda, Niesky, Luban und Bolesławiec.
uczniów, ich zainteresowanie sąsiadującym krajem oraz ich kreatywne i przedsiębiorcze zdolności. Ma to na celu umożliwienie młodym ludziom aktywnego i krytycznego współuczestniczenia w rozwoju rodzinnego regionu. Firmy uczniowskie biorące udział w projekcie pochodzą z Görlitz, Zgorzelca, Hoyerswerdy, Niesky, Lubania i Bolesławca.
Steinhaus Bautzen www.steinhaus-bautzen.de
Steinhaus Bautzen www.steinhaus-bautzen.de
Das Steinhaus ist ein soziokulturelles Zentrum, das Kindern, Jugendlichen und Erwachsenen den nötigen Raum für die Umsetzung ihrer eigenen Projekte und Ideen bietet sowie bürgerliches Engagement ermöglicht. Das Haus ist in drei Geschäftsfeldern tätig: in der Jugend- und Sozialarbeit, in kulturellen Zweckbetrieben (Theater, Kino, Atelier, Puppentheater, Veranstaltungen und Musikwerkstatt) und in einem wirtschaftlichen Geschäftsbetrieb. Außerdem beherbergt die Einrichtung eine Tanzschule und die Kinder- und Jugendbibliothek der Stadt Bautzen. In verschiedenen Workshopangeboten, dem Steinhaustheater, einem Atelier und einer Galerie sowie einem Programmkino und Live-Konzerten können Besucher_innen selbst aktiv werden oder Kultur unterschiedlicher Genres genießen. Anliegen des Steinhaus e.V. ist dabei die Förderung der Kinder- und Jugendarbeit sowie der generationsübergreifenden Kulturarbeit. Unter dem Motto „Von Fundamenten zu Gipfeln“ arbeitet der Steinhaus e.V. seit 2009 eng mit dem Kulturzentrum in Jelenia Góra zusammen. Jährliche Highlights sind der regionale Bandwettbewerb BEAT, die internationale Musikakademie MUSIC IS OUR LANGUAGE, die Jugenderlebnistage STREETCOLOURZ, das Tanztheater aufTAKT, sowie der Vorentscheid zur nationalen Breakdance-Meisterschaft, dem BATTLE OF THE YEAR.
Steinhaus to centrum socjokulturalne, zapewniające dzieciom i młodzieży niezbędną przestrzeń do realizacji ich własnych projektów i pomysłów, a także umożliwiające rozmaite formy angażowania się dla mieszkańców. Placówka działa w trzech dziedzinach: w zakresie pracy społecznej i pracy z młodzieżą, w zakresie przedsięwzięć kulturalnych (teatr, kino, atelier, teatr lalek, imprezy i warsztaty muzyczne) oraz w formie działalności gospodarczej. Ponadto w centrum mieści się szkoła tańca i biblioteka miejska dla dzieci i młodzieży. Oferowane przez Steinhaus warsztaty, teatr, atelier i galeria oraz kino i koncerty na żywo umożliwiają młodzieży samodzielne angażowanie się w rozmaite przedsięwzięcia kulturalne. Celem stowarzyszenia Steinhaus e.V. jest przy tym wspieranie pracy z dziećmi i młodzieżą oraz praca kulturalna obejmująca różne pokolenia. Od 2009 pod hasłem „Od fundamentów po szczyty” stowarzyszenie współpracuje z jeleniogórskim Centrum Kultury . Do największych wydarzeń w ciągu roku zaliczają się: BEAT- regionalny konkurs dla zespołów, międzynarodowa akademia muzyczna MUSIC IS OUR LANGUAGE, dni rozrywki młodzieżowej STREETCOLOURZ, teatr taneczny aufTAKT oraz eliminacje do mistrzostw tańca breakdance, BATTLE OF THE YEAR. Skateistan PL www.skateistan.pl
Skateistan PL www.skateistan.pl
to polska wersja Skateistanu – pierwszej szkoły nauki jazdy na deskorolce w Afganistanie i na świecie, w której wspólnie uczą się chłopcy i dziewczynki. Jako niezależna, neutralna afgańska organizacja pozarządowa szkoła przybliża coraz większej liczbie młodzieży miejskiej oraz ofiarom wypędzeń sztukę
ist der polnische Ableger von Skateistan – der ersten Skateboard Schule Afghanistans – und der Welt – in der Jungen und Mädchen gemeinsam lernen. Als unabhängige, neutrale, afghanische Nichtregierungsorganisation bringt die Schule eine wachsende Zahl urba-
30
„Küsst euch mal“ & Urkel (Berlin) 31
Jens Besser (Dresden) & Stefan Schwarzer (Halleipzig) 32
ner Jugendlicher und Opfer interner Vertreibung das Skateboarden nahe. Darüber hinaus bietet sie neue Möglichkeiten interkultureller Interaktion, Bildung und Selbstbestimmung. Skateistans Schüler lernen nicht nur Skaten und wie man es anderen beibringt, sie entwickeln auch politisches Verantwortungsgefühl und erwerben Fähigkeiten im Bereich der Informationstechnologie, Kunst und Sprache. Skateistan bringt Afghanische Jugendliche – unabhängig von ethnischer Zugehörigkeit, Geschlecht oder sozioökonomischem Hintergrund – zusammen und befähigt diese jungen Frauen und Männer ihre Gemeinschaften in Richtung soziale Veränderung und Entwicklung zu führen. Skateistan PL unterstützt darüber hinaus sozial benachteiligte Kinder und Jugendliche in Polen.
jazdy na deskorolce. Ponadto oferuje ona nowe możliwości międzykulturowej interakcji, kształcenia i samostanowienia. Uczniowie Skateistanu uczą się nie tylko jazdy na desce i tego, jak przekazywać tę umiejętność innym. Rozwijają oni także polityczne poczucie odpowiedzialności i zdobywają umiejętności w zakresie technologii informacyjnej, sztuki i języka. Skateistan zbliża do siebie afgańską młodzież – bez znaczenia na przynależność etniczną, płeć czy warunki społeczno-ekonomiczne – i umożliwia tym młodym mężczyznom i kobietom prowadzenie ich społeczeństw w kierunku zmian społecznych i ku rozwojowi. Skateistan PL wspiera ponadto polskie dzieci i młodzież z rodzin o niskim statusie społecznym. Centrum kultury młodzieżowej BASTA! www.basta-club.net
Jugendkulturzentrum BASTA! www.basta-club.net
BASTA! to położone najdalej na wschód Niemiec centrum kultury młodzieżowej. Bezpośrednio przy granicy z Polską – pośrodku starówki w Görlitz – już od 17 lat pielęgnowana jest kultura młodzieżowa. To, co w 1994 roku zaczęło się zamieszkaniem na dziko i ponad 8.000 godzin pracy jest dziś kontynuowane przez nową, dużą wspólnotę skupioną wokół stowarzyszenia Holzwurm e.V. Młodzi wolontariusze planują i realizują tutaj koncerty i występy DJ-ów, wykłady, odczyty, wieczory czytelnicze, projekcje filmowe, wieczory gier, teatralne, warsztaty i wiele więcej. „Bunt to przywilej młodości” – hasło, które z pewnością pasowało do BASTY! i prawdopodobnie wciąż pasuje. Jednak zamiast uzależniać się od partii i politycznych ugrupowań chcemy być miejscem tolerancji, które oferuje kulturalną różnorodność z dala od mainstreamu.
Das BASTA! ist das östlichste Jugendkulturzentrum Deutschlands. Direkt an der Grenze zu Polen – inmitten der Görlitzer Altstadt – wird mittlerweile schon seit 17 Jahren Jugendkultur gelebt. Was im Jahre 1994 durch eine Hausbesetzung und über 8.000 anschließenden Arbeitsstunden anfing, wird heute durch eine neue, große Gemeinschaft rund um den Holzwurm e.V. fortgeführt. Konzerte und DJ-Veranstaltungen, Vorträge, Diashows, Lesungen, Leseabende, Filmvorführungen, Spieleabende, Themenabende, Workshops und vieles mehr werden hier von ehrenamtlich arbeitenden Jugendlichen geplant und veranstaltet. „Rebellion ist das Vorrecht der Jugend“ – ein Spruch, welcher sicherlich auch für das BASTA! treffend war und möglicherweise noch ist. Doch anstatt uns von Parteien und politischen Gruppierungen abhängig zu machen, möchten wir ein Ort der Toleranz sein, der kulturelle Vielfalt abseits des Mainstreams bietet.
33
Space Pirates ( Hamburg/Rostock) & Robert Zirk (Berlin)
fokus 2011 ist ein Projekt des fokus 2011 jest projektem stowarzyszenia
Second Attempt e.V.: Nikolaigraben 4 · 02826 Görlitz www.second-attempt.de
in Kooperation mit JCK - Kulturzentrum Jelenia Gora we współpracy z JCK - Jeleniogórskim Centrum Kultury
Wir danken unseren Unterstützern/Dziękujemy naszym sponsorom:
Steinhaus Bautzen
Enrico Merker; Michael Lippold; Hanna-Luise Lippold; Karla Holunder; Rene Wendler; Analogsoul Leipzig; Melanie Rohn; Alexander Rüssel; Markus Lippold; Cinzia Pagano; Marcus Rüssel; Daniel Bender; Thomas Dumke; Stefanie Simon; Susanne Janetzki; Gregor Wedlich; Jasmin Schön; Jonathan Skorupa; Kristin Irmisch; Katharina Rimpler; Lars Kosubek; Martin Pelzl; Karsten Wenzlaff; Anja Wagner; Dennis Schmidt; André Ullert; Agnes Krummrich; Julia Palisch; Felix Rodig; Franziska Lange; Andreas Bischof; Claritta Kratochwil; Florian Wehking; Mario Klemm; Juliana Gansera; Andreas Schanzenbach; Norman Beberhold; Jana Zadow; Stephan Friedrich; Matthias Köpke; Thomas Pilz; Timm Burkhardt; Olaf Pohl; Lothar Bienst; Rosemarie Tyllack; Lars Dittert; Rainer Rüssel; Sven Neumann; Tradewind Pictures GmbH; Philipp Bormann; Familie Bernhardt; Kai Deckert; Philipp Heinz; Sebastian Hoebler; Bruno Kabus; Michael Wedlich; Robert Winkler; Thomas Wünsche
Impressum download Dokumentation/Dokumentacja fokus 2011 ist ein Projekt des: fokus 2011 jest projektem stowarzyszenia: Second Attempt e.V. Nikolaigraben 4 · 02826 Görlitz www.second-attempt.de info@second-attempt.de fokusfestival.eu facebook.com/fokusFestival in Kooperation mit JCK - Kulturzentrum Jelenia Gora we współpracy z JCK - Jeleniogórskim Centrum Kultury Projektleitung/Menedżer projektu Marcus Rüssel Lektorat/redakcja Elisa Hempel Bilder/ Autor zdjęć David Schmolke, Markus Lippold, Christoph Ernst, Michael Lippold Satz/skład Sven Neumann Grafik/Grafika Super e.V. & formzoo.com Übersetzung/Tłumaczenie Agnieszka Gorna, Deutsch–Polnisches Büro Pressekontakt/Kontakt prasowy Michael Lippold, STYLEJUNKIES.de Druck/druk Graphische Werkstätten Zittau GmbH