និ�នបេ�ងៀនគំនិត
បកែ�បរួបរួមេរៀបេរៀងេ�យ ភិក� នូ ចំ�ន ២០១២
កថាមុ េរឿងនិទនគឺជ ាវិ ធីស�ស�៏ ដ ល �មួយក�ុងករ បណ� ុះចំេណះដឹងដល់អ�កអនេ
េធ�ឲ្យអ�កអនមានអរម�ណ៍ស� ុ ឬេ�ស�ស មិ នែតប៉ុេណា�ះេរឿងនិទនអចេធ�េយង មានភាពេភ�តភ�ន េ សប្បោយរ និ ងេធ�ឲ្យេកតចិន�នាករេទតមសច់េរឿង ក�ុងកំឡុងេពលែដលអ�កេរៀបេរៀងកំពុងសិក្សោេន ទី្រក�ងបាងកកតំ 2003 មក ក�ុងេពលទំេនរក៏បានអនេសៀវេភេផ តមចំណូលចិត ក�ុងេនាះក៏មានទំងេសៀ េរឿងនិទន្របាជា�ផង
េដយេឃញថាេរឿងនិទនទំងេនះមានសច់េរឿងគួរឲ
េភ�ន ្រពមទំងបង�ប់នូវេគាលគំនិតេផ ជាេ្រចនេនា អ�កេរៀបេរៀងេទបចប់េផ� ហត់បកែ្របេល ម�ងមួយេរឿងៗ េចញពីេសៀវេភនិទន្របាជា�ជាេ្ េដ បានេ្រជសេរសយកែតេរឿងណាែដ
លុះបកែ្របរួចេហយក៏បានដក់្របកសេ
ប�ុកេវ តេ្រផសឲ្យ្របិយមិត�អនកម
េដយេឃញថាេរឿងរ៉វែដលបានបកែ្រប
េ្រចនេឡង េ្រពះសន្សំេ្រចនឆា អ�កេរៀបេរៀងេទបគិតរួបរួមជាេសៀវេភទុក្រគ អនុ ស្សោវរី េប េទះណាពក្យេ ឃា�ល្ ្របេយ មិ នសូវពិ េរះេក្បោះក្បោយក� សង្ឃឹម េលកអ�កអនទំងឡាយជួយផ�ល់េយាបល់េដម្បីបានែកែ្របឲ្យេស រេឡង។ អ�កេរៀបេរៀងមានេសចក�ីសង្ឃឹមយា៉ងមុត េរឿងនិទនទងឡាយេក�ុងេសៀវ
េភេនះ នឹងបានជា្របេយាជន៍ដល់អ�កអនមិនេ្រច។ េប មានកំហុឆ�ងេម�ចក�ី អ�ក េរៀបេរៀងសូមទទួលយកករែណនាំេដយេស�ះអស់ពីច
ភិ កុ� នូ ចំណា ប��េសភេ
ទី្រក�ងបាង 05-11-2012
មាតិ 1-កណុ� រគិតប�ង�បឆ 2-កមក � រសំេព 3-កុល េសកេ 4-កូនសិស្សពីរនា 5-គន�ឹះអថ៌កំបាំងនាំឲ ្យក�យជ 6-គិតែបងែចកេទបែបកសមគ� 7-គួរយកត្រមាប់តម 8-្រគាប់ពូជមួយ្រ 9-ចង�លដុ ំដីក�យជា ុ 10-ចេម�យតបរបស់្រពះច័ន 11-េឆ�ង្រពះេត ស�ំ្រពះគ 12-េដមេឈ េហយនឹងពូេថ 13-េដះគំនួចជី វិ 14-េដះេលងសត�យកមុ 15-ថ�ីមាត់េចរលួច 16-ទល់្រចកទល់ 17-ទឹកឆា�យពន�ត់េភ�ងជិតមិនប 18-និទ កំេនតទេន�ខ្សោ 19-និទនកំេណតឆាៃ 20-ប�� ្របេសរជាង្រ 21-ប� � េហយនឹងឧបសគ� 22-បទនិពន�ែដល្របសូ្រតលំ 23-្របាក់មួយេរ 24-ផា�យយាមនង� 25-ែផ� ព័រ (Pear) មួយែផ� 26-ពន�ឺចេង��ងៃនេសចក�ីសង្ឃឹ 27-ពលទនហនរកងយេមទ័ពពិប
28-ពក្យេ្រប�ន្របេ 29-្រពះអទិត្យេរៀបអពហ៍ 30-មនុស្សខ�ក់ធា�ក់ពីេល 31-មនុស្សសុខចិត�ស�ប់េដ្ម បី្ សត�សុខចិត�ស�ប់េដម្បីអ 32-មិនែប�កេទែដលេគាបាត់េហយេទបមកេធ�េ្រក 33-េមេរៀនរបសម ់ នុស្សកម�ិ 34-វេយាេក�អ៊ុនរំលយទ ភាពទន់ភ�ន់រំលយភាពរឹងត 35-វីរបុរស្រត�វប ណា 36-សត�ែក�កផា�ស់កែន�ងរស់េ 37-សឹងេ� តអ 38-សួរេគ មិនសួរមនុស្ 39-េសចក�ីសុខែដលេកតពីករទ�ឹងរងច ន 40-េសះចម្បោំងអូសនង� 41-�សមិនេពញធុ 42-សំពត់កណា�ចខ�ប់ម 43-អថ៌កំា ប ំងេនក�ុងតួអក្សរនាំេទកន់ភ 44-អ�កឈ�ះ
45-អ�កែ�សនិងទន្ស
កណុ� រគិតប�ង�បឆ ៃថ�មួយបណ ា�កណ�ុរទំងឡាយបា នណាត់ ្រ េនេ្រកមផ�ះធំមួយខ�ងែដ ឆា �ទំេនងអ�ស័យេន ។ ពួកកណ�ុរទំងឡ ាយ្របឹក ្សោគា�រកវិធីចត់ករឆា�ទ ្របហរយកជីវិតរបស់ពួកវរល់ "ខ�ំដឹងេហ យថាពួកេយងគួរនឹងចត់ករឆា�េនាះដូ" ុ េ្រកកេឡងនិយា យយា៉ងក
កណុ� រកេមា�ះមួយក្
"ចុ ះេយងនឹងេធ�ដូចេម�ចេទ?" ្របធានទី្របជុំកណ�ុរសួរេឡ "ពួកេយងគួរយកកណឹង � េទចងភា�ប់នឹងករបស់ឆា�េនាះ េដម្បីឲ្យវមាន ឆា�េនាះេដរេទណា" កណុ� រកេមា�ះនិយា
បណ ា�កណ�ុរក�ុងទី្របជុំទំងមា�ក់ៗ មានករេេសរ ចំេពះគំនិតដ៏ឆា
វងៃវេនះខ�ំងណា "េបអ��ឹងនរណានឹងចូលេទចងកណ�ឹងភា �ប់នឹងកឆា�េ?" បាននិយាយេឡ
កណុ� រមួ យក្ប
កណុ� រទំងអស់ក�ុងទីេនាះមា �ក់ៗ ក៏ស�ត់មាត់្រជាបគា�នមួយណាហ េឡយរួមទំងកណ�ុរែដលជាអ�កេស�គំនិតេនះផងែដ គតិកងេរឿងេនះ ុ� អ�កគិតមានេ្រចន ែតអ�កេធ�វិញក្របាណាស់
កម�ករសំេព មានស�ស�ចរ្យ្របកបេដយ ចំេណះដឹង្រជាលេ្រជមា�ក់បានេធ េព ជាេរៀងរល់ៃថ�ែតងមានកម�ករសំ េពវ័យចំណាស់មកអង�ុយស�ប់េលក និយាយ
ៃថ�មួ យស�ស�ចរ្យសួរកម�ករសំេពចំណា ស់
“តឯងេដរសំេពេស�រម
ជីវ ិតេហយ េតតេចះអំពីសម ុ្រទស�ស � រ?”។ កម�ករសំេពតបថ“ខ�ំុមិនបានេរៀនអក្សរមិនដឹងអំពីសមុ្រទស�ស�អ�ី”។
េលកស�ស�ចរ្យ្រគវីក្បោលយឺតៗ និយាយថា តេដរសំេព មិនបានសិក្សោសមុ្រទស
� ស� គឺេ រឿងរ៉វស�ីអំពីមហសមុ្រទ ក៏ហក់ដូចបា
េទេហយ១/៣។ ែស�កេឡងេលកស�ស�ចរ្យសួរកម�ករសំេព
“អ�កឯងធា�ប់េរៀនេរឿ
ធរណីស�ស�រឺេ? កម�ករសំេពេធ�មុខស�ួត និយាយថា ខ�ុំមិនដឹងេទេលក េ្រពះខ ែដលបានេរៀនអក្ស អសូរ េអ�!
េលកស�ស�ចរ្យេមលមុខកម�ករសំេពេដយទឹក
មិនបានេរៀនេរឿងសមុ្រទស�ស� និង ធរណីវិទ្យោចបាត់បង់ជីវិតេ
េហយ ២/៣។ កម�ករសំេពមានទឹកមុខេ្រក�ម្រកំ គិតថា េលកស�ស�ចរ្យគឺជា េបគាត់មាន្របសសន៍ថាខ�ួនបានបាត់បង់ជីវិត
២/៣
ក៏្របែហលដូចគាត
ែមនេហយ។ លុះៃថ�ែស�កបនា�ប់មកេទៀត កម�ករសំេពមា�ក់េនាះហក់បានឳកសម�ង គ សួរេលកស�សរ្យថ
“េលកស�ស�ចរ្យ េតេលកេចះេរឿងែហលទ
រ ឺេទបា?”។ “ែហលទឹកស�ស! កម�ករសំេពតបថ
ខ�ំុជាស�ស�ចរ្យ េទដឹងេរឿងែហលទឹកស�ស�”។ “េបដូេច�ះខ�ុំសូមចូលរួមរំែលកទុក�ផង េ្រពះេលក្រ
្រត�វបាត់បង់អស់ទំងជីវិតេហ
េដយសរសំេពេយងកំពុងនឹងលិចចុះឥឡូវេន
េបេលកេចះែហលទឹកស�ស� េលកក៏នឹងអចែហលដល់្រចំងរួចជ”។ វមាន្របេយាជន៍អ�ី ែដលេយងមានចំេណះដឹងខងេ្រក្រគប់យា៉ង ក�ុងករ�សលញ់ ក�ុងកររស់េនជាម ួយមនុស្សែដលេយង�សលញ់ និងជា ្រត�វបានេគ�សលញ់ មិនដឹងវិធ លដល់សក�នុភាពខ�ស់បំផុតរបស់ជីវិតខ�ួនឯង គា�ន ភាពសេ�ង�ះខ�ួន ឯងឲ្យរួចផុតពីេសចក�ីទុក� មិនអចរស់េនយា៉ងមានេសចក េដយខ�ួនឯង េសចក�ី�សលញ់ ្រត�វករសមត�ភាពក�ុងករ�
ភាពេជាគជ័
្រត�វករសមត�ភាពក�ុងករចូលេទដល់សក�នុភាពខ�ស់បំ
ខ�ួនឯង។ េសចក�ីសុខៈ ្រត�វករសមត�ភាពក�ុងករជួយសេ�ង�ះខ�ួនឯងឲ្យរួចផុតពីក�ីទ េសចក�ីសុខេដយខ�ួនឯងបានេន្រគប់ស�ន
កុលប េសក មានេដមផា�កុលប និ ង ផា�រីកមិនរុះ េរយ
ដុះេនក�ុងសួនជាមួយគា� េព កលក៏េចញផា�រីកស�ុះស� យតំណ ាលគា�ជះក�ិន្រកអូបខ�រខ� យេទឆា�យ ែតផ ប៉ង្របាថា�របស់មនុស្សរល់គា�ែដលបានជ
ៃថ�មួយ ផា�រីកមិនរុះេរយ និយាយជាមួយផា�ក “កុ លប េអ! ផា�របស់ឯ ពិតជា្រកអូបឈ�ុយឈ�ប់េហយ�សស់េសភាខ�ំងណាស់ នរណាេឃញក៏េ ពញច ក�ិនេទៀតេសតផ្សព�ផ្សោយឈ� ុយឆា�យែថមេទៀត មិនថាេក�ងក�ងឫកេមា�ះ្រកមុ េ�សៀវេ�សបេបះេថបឯងមិនេលះៃថ�េឡយ ផា�កុលប បានស�ប់ដូេច�ះក៏តបេទ“ពិតែមនេហយ… ្រត�វរបសឯង ែតត ករពិតខ�ួនខ�ុំេនះទង�ឹះតនតឹងក�ុងចិត�ខ�ំង ខ�ំរី ុ កស�ុះស�យបាន្រតឹមែតៃថ�ប៉ុេណា� ក៏រុះេរយេហយេបមិនដូេច�ះក៏្រត�វមនុស្សមកេក�ចេបះ្របេឡះយកេទយា៉ងគា� េមត�។េគមិនគិតខ�ល់េទេទះេដមខ�ុំ្រត�វែបកេ្របះជាំ�សំប ៉ុណា�។ ភារបស់ខ�ំុ េនះឯងែដលជាេ្រគ�ងដក់ទរុណកម�ចិត� ខ�ុំឲ្យទូទុក�េ្រក�ម្រកំគា�នេលះៃ អន�រយេនជុំវិញខ�ួនែថមេទៀតចំែណកឯងវិញគង់ធនខ�ំងណាស់េ្រប�បដូច�សី្រក �សស់្របិ្របិយជានិច�ជាកលដូេ “ខ�ំមិនធ ា �ប់ែដលគិតេឡយថា របស់េសភាដូចឯងេនះេនមានេសចក�ីទ ុ ខ្សឹកខ្សួលអួលែណនទង�ឹះតនតឹងក�ុងចិត�េ” ផា�រីកមិនរុះេរយនឹកសង្ស “េនេពលខ�ះេនាះ េសចក�ីទុក�េ្រក�ម្រកំខ្សឹកខ្សួលអួលេក�អច្រ បំបាំងេនខងេ្រកយភាពេឆតឆាយ និង ភាព�សស់្របិម្របិយ េហយជួ កខ�ក់េស�គេ្រគាកេនខងសម
អចលក់កំបាំងភាពបវរ�សស់�សយ
្រតជាក់្រតជុំទុកេនខងក�ុងយា៉ងសុខដមរម” ក�ុងេរឿងជីវិត។
ផា�កុឡាប ែថ�ងយា៉ងយល់េ្
កូនសិស្សពីរនា កលកន�ងយូរមកេហយ
មស មា នវិ ចិ្រតករមា �ក់ជាមនុស្ាន េ ករ�ិ៍េឈ
ណាស់ េទ បមានសិស្សគណរប់មិនអស់។ ក� ុងចំេណាមសិស្សគណទំងេនាះ ែដលអចគូររូបបាន យា៉ងអច�រិ យៈថ�ីៃដរបស់ពួកេគទំងពីរនាក់មិនអន់ជាងគា�េឡ នរណាៗ ក ៏េហសិស្សទំងពីរនាក់ សិស្សច្បងធំេហយ នឹងសិស្សច្បងទីព ីរ ធម�ត សិស្សច្បងធំជាមនុស្សរហ័សរហួនឆា� តវងៃវ ចត់ទុកថាជាមនុស្សល�ិតល ពូែកសេង�ត។ ចំ ែណកសិស្សច្បងទីពីរវិញ ជាមនុស្សែដលមានចិត�គំនិតល�ឥតេខ ពូែកនិយាយ�ីប៉ុនា�នេ ស ឆា �ំេនះកូនសិស្សទំងអស់នឹងប��ប់ករសិកយ។ ៃថ�មួយ េលក្រគ�បាននិយាយជាមួយកូនសិស្ស្រ” ្របាំពីរៃថ�េទៀត សូមអ�កទំងអស់គា�នាំយករូបភាពមា�ក់មួយរូបមកឲ្យ រូបភាពេនះចត់ទុកថាជាវិ��សរ្របលងចុងេ្រកយបង�ស់េហយ ដូេច�ះេទបហ និង ហមជួយគា�េពលគូររូបឲ្យមា�ក់ៗ ចូរគូររូបេរ ៀងៗ ខ�ួក្រគ�នឹងចំេមេត នរណាគូររូបបានល� បំផុត។ ម្យោ៉ងេទៀតេពលនាំរូបភាពមកឲ្យ្រគ� សូមឲ្យ្ ណាត់េខ��ឃុំរូបភាពរបស់ខ�ួនទុក េហយនាំយកមកព្យួរទុកេន េលជ��ំង ដល់េ េយងនឹងបានជួយគា�កត់េសច”។
កូនសិស្សទំងឡាយបានស�ប់ដូេច�ះេហយ េទបនាំគា�្រតឡប់េទគខ�ួន យា៉ងយកចិត�ទុកដក់ផ�ិតផ�ង់បំផុត ែត្រគប់គា�ក៏ដឹងច្បោស់េ�សចេទ េហយថា នឹង្រត�វបានេទសិស្សសំណព�ទំងពីរនាក់េនាះយា៉ង ចំែណកសិស្សច្បងធំក៏្រត ិះរិ- ” តមធម�តថ�ីៃដរបស់េយងទំងពីរនាក់មិន ទបជាងគា�ប៉ុនា�នេឡយ ម�ងេនះអញ្រត�វែតអៃដឲ្យេលក្រគ�ទទួលស�ល់។ អញ្រ ជាសិស្សពូែកេលខមួយ ស�ៃដរបស់អញ្រត�វែតេលចេធា�ជាងសិស្សប�ូនទីពីរ អ ឈ�ះសិស្សប�ូនទីព ីរឲ្យ”។ និយាយពីសិស្សច្បងទីពីរវិញែបរជាេធ�ខ�ួនសប្បោយៗ
មិន្របញាប់្រប
េបមាននរណាសួរ “គូររប ូ ដល់ណាេហ?” េគក៏ញឹមៗ េឆ�យតប ថ “ជិ តរួចេហយ ជិត េ�សចបាច់េហ”។ សិស្សដៃទេទៀតេឃញដូេច�ះ ក ៏នាំគា�រិះគន់និនា�ក�ុងចិ- “គាត់េនះ្របែហល ថាតមធម�តេគក៏គូររូបបានល�ជាងេយង ដូេច�ះេហយបានជាេគេធ�ឫកសប េនះអ��ឹងល�េហយ! ចំេមលដល់ៃថ�កត់េសចក�ី េតថ�ីៃដេគវិេសសប៉ុណា?”។ សិស្សច្បងកលេបដឹងេរឿងរបស់សិស្សប�ូនទីពីរដូេច�ះេហយ ក៏គិតក�ុងចិត�“តមេមលអគាត់េនះ្របែហលជាឡប់សតិេហ យ អ��ឹងល�េហយ អញ្រត�វែតយ ឲ្យប…”
េគគិ តដូ េច�ះេហយក៏រឹតែតផ�ិតផង់គ � ូររបឲ្យល�េលសេដមែថមមួយក្រមឹត ូ េទៀត
េនក�ុងចិត�របស់េគេពរេពញេទេដយករ្របណាំង្របែជងឈ�ប្របឹងែ្របងេស� ែតមិនបានេដកមិនបានពួនេឡយ ។ េគអត់ងងុយជាេ្រចនៃថ�រហូតែភ�កទំងសងខ ្រកហម្រចល់េហយរង�កយក៏ស�ំងស�មេស�កស�ំងេមលែល មួយព្រពិចែភ�ក េពលេវល្របាំពីរៃថ�ក៏បានម កដល់ េលក្រគ�ប��ឲ្ អស់នាំយករូបភាពរបស់ខ�ួនមក្របគល់ឲ្យបា…។ សិស្ស្រគប់គា�បានយក្រកណាត់េខ�មកឃ�ុំរូបភាពរបស់ខ�ួន េហយនា
េនេលជ � ំង � �ុងប ក ន�ប់របស់េលក្រគ� េដម្បីរងចំស�ប់ករវិភាគវិចរណ៍កត់
េលក្រគ សិស្សច្បងធំេគបានលះបង់កមា�ំងកយចិត�គូររូបភាពេនះេពញមួយសបា េនះេគមានករេជឿជាក់យា៉ងេពញេ្របេច�ះេហយេទបេគនាំរូបភាពរបស់ខ�ួនេទព េន្រតង់កែន�ងែដលងយនឹងេមលេឃញបំផុត េដម្បីរងចំករេកតសរេសរអំពីេ ចំែណកសិស្ប�ូនទីពីរវ ិញ ក៏េនដូចេដម្រគប់្របករេគេធ�ខ�ួនធម�តដូចករ្របល ក�ុងកលកន�ងមក មិនមានករញាប់ញ័រសូម្បីែតបន�ិច។ េគនាំយករូបភាពនេទទុ
េនចុងបំផុតៃនបន�ប់ េលក្រគ�េដរត្រមង់េទរករូបភាពរបស់សិស្សច្បងធំមុន ែមន។ េលក្រគ�ទញ្រកណាត់េខ�េចញ្រគប់គា�េនក�ុងបន�ប់ែ�សកេឡងេដយ តមពិតសិស្សច្បងធំគូររូបភាពផា� អ័រ (ផា�េកស) ែដលកំពុងរីកសសស�យ ផា�ព �ុ ្រកហម�សស់្របដប់េដកពណ៌ៃបតងមរកត ពិ តជាស�តឥតេខ�ះអ�ីយា៉ងេនះ ្រ េមលរូបភាពេនះេហយក៏ហក់ដូចជាបានទទួលក�ិន្រកអយឈ�ប់ពីផា�េនក�ុងរូប សេម�ងហុឹងៗ របស់ឃ�ុំបានេហរតមបង�ួចមករកផា�អ័រគីេដរបស់សិស្សច្បងធ “អូហូ…សិស្សច្បងធំគូររូបផា� អ័រគីេដ បាន�សស់បំ្រពងេខ�ះហក់ដូចជ ពិត្របាកដអ��” “របស់ពិ តេនស៊ូជាមួយផា�ក�ុងរូបភាពេនះមិន” “រូបភាពេនះេធ�ឲ្យអ�កទស្សនា្រចបូក្រចបល់ថា ផា�ណាជារបស់ពិ ប៉ម” “…………………………………” ពពួកសិស្សោនុសិស្សនាំគា�សរេសរមិនដច់ពីមាត់ េហយនាំគា�េចម ធំេដម្បីសែម�ងេចក�ីេ្រតកអរ។ សិស្សច្បងទីពីរក៏មិនមានសែម�ងកិរិយាឥច�ឈ េឡយត្រមង់មកសែម�ងេសចក�ីេ្រតកអរជាមួយសិស្សច្បងធំដូចគា� ែតសិស្សច្ប េគចែបរមុខេទខងបង�ួចយា៉ងេឆ�ងៃឆ� មិនខ�ល់ជាមួយមនុស្សមា�ែដលចូលរួមសែ ក�ីេ្រតកអរេឡយ េលក្រគ�្រគាន់ែតតិចៗ េហយេដរេមលរូបភាពេផ្សងៗ តេទេទៀត។ េនះេលក្រគ�េដរមកឈប់ឈរេនមុខរូបភាពរបស់សិស្សច្បងទីពីរេហយ ្រគ ៃដេបក្រកណាត់ឃ�ុំពណ៌េខ�ប៉ុណ�ឹងឯង េលក្ រគ�ក៏ឧទនេឡងេដយភា�ក-
“អូហូ–!” ្រពមទំងងក់ថយេ្រកយពីរជំហន េពលេលក្រគ�តេហយ េទបសរេសរមិនដច់ពីមាត់- “គូ របានល�អស�រ្យណាស ់ គឺជាអច�រិយៈពិត្រ”។ បណ ា �សិស្សគណទំងអស់េនមិនទន់បានេឃញរូបភាពេនាះយា៉ង េឡយកលេបេឃញេលក្រគ�សែម�ងកិរិយាភា�ក់េផ�លដូេច�ះ ក៏នាំគា�រត់�ស៊ូចូល ណាត់េខ�េមលផងែដរ ែត្រគាន់ែតេបក្រកណាត់េខ�េចញប៉ុណ�ឹងឯង មា�ក់ៗ ក៏ ថា- “អូហូ–”។ សិស្សច្បងធំភា�ក់េ្រពត្របញាប់ឈនេជងចូលមកេមលែដរ គាត ចិត�ថា- “នរណា ក៏ ែ�សកេកកកកសរេសរថាេគគូរបានល�ខ�ំងណាស់ េគពិត ល�ជាងអញពិតែមន?” កលសិស្សច្បងេដរមកដល់មុខរូបភាព ក៏្របញាប់េបក្រកណាត់ឃ�ុំេចញ ្របាកដគឺក�ុងេនាះេនមានពណ៌េខ�មួយផា�ំងេទៀត សិស្សច្បងធំេមាេហរ មាត់េដរមកតវ៉ពក្យសម�ីជាមួយេល“េលក្រ! េល្រគគា�នភាពយុត�ិធម៌េឡ” “មិនយុត�ិធម៌យា៉ងណា េមលសកនិយាយមកេ” “តំងែតចប់េផ�ម្របកួត្របែជង សិស្សក៏្របឹងែ្របងគូររូបភាពទំងយ ប់ សិស្សប�ូនទីព ីរែបរជាេងយកេន�យ មិ នចប់អរម�ណ៍ករ្របលងេលកេនះសូម្បីបន�ិ ដល់េពល្របគល់រូបភាព េគក៏យក្រកណាត់ឃ�ុំរូបភាពពណ៌េខ�មក្របគល់ឲ្យែ េស�នឹងគា�នបានេធ�អ�ីេឡយ េ្រគេនសរេសរេគេទៀតេតេគសមគួរបានទទួលករ សរេសរពីេលក្រគ�េហ?”។ េលក្រគ�េសច ឃឹ ឃឹ និយា- “សិស្សប�ូនទីព ីររបស់ឯងគូររូបបានល�ឥតេខ� េ្រពះេគមានអថ៌កំបាំងមួយេនះឯង េគគូររូបភាពរួចេ�សចេទេហយ ែតនរណា េគមិនបានគូរអ�”។ សិស្សច្បងធំបានឮដូេច�ះ េទប្របញាប់េដរ្រតឡប់មកឯកែន�ងរូបភាព ប�ូនទីពីរម�ងេទៀត។ េគេបក្រកណាត់ឃ�ុំេចញ ្រគប់យា៉ងេទប្របេពះែខ្សែភ�ក ពិតសិស្សច្បងទីពីរគូររូប្រកណាត់េខ�មួយផា�ំងហ�ឹងឯង គូរបានដូច្រកណាត់ឃ ែមនែទនេដយគា�នអ�ីខុសឆ�ងសូម្បីែតបន�ិច េធ�ឲ្យទំងអស់គា�្រពមទទួលស�ល់ ្របឌិត េហយនឹងទិចនិចករគូររូបភាពរបស់េគយា៉ងមិនអចបដិេសដបាន។ សិស្សច្បងធំឯេណាញេគបានែតឈរភ�ឹកមួយ�សបក់េទ បេដរេចញមកេដយមិននិ ស�ីអ�ី។ េគឈរេនែក្ប េលក្រគ� ឳនមុខ្រកងុលេដយក�ីខ�ស េលក្រគ�េទបេ្រប�ន្របេដសិស្សោនុសិស្សេដយ
ក�ី�សឡាញ់និ
“សិស្សទំងឡាយេអយអ�កចូរចំគតិ្របាជា�របស់ពិភពេលកេយងទុកឲ្ ទឹកកក ែដលចប់ជាប់គា�ក្រ ៣ ែម្រត គឺមិនែមនេកតមកពីកររងរ្រតជាក់ក�ុងរយៈេពលម េនាះេទ
មួយសបា�ហ៍ក� ន ងេទេនះ អ�កបានលះបង់កមា�ំងកយចិត�គូររូបភាពយា៉ គូរទំងយប់ទំងៃថ� ចិត�គំនិតដូេច�ះគួរឲ្យេកតសរេសរណាស់្រគាន់ែតថាសិស្ របស់អ�កេនាះេគឧសហ៍ព្យោយាមគូររូបភាពរល់យប់ៃថ�តំងពីេពលែដល េជងចូលមកកន់សំណាក់េនះ។ េគមានមានៈ្របឹងែ្របងែបបេនះជារងរហូតមក ដូ ទទួលបាននូវភាពេជាគជ័យក�ុងៃថ�េនះ។ ករែដលអ�កទំងអស់គា�េឃញេគេធ យៗ
សប្
ក�ុងេពល្របលងេនាះក៏េ្រពះេគបានឆ�ងកត់ករហ�ឹកហត់ដ៏តឹងរឹងមកជា
យ។ េគលំបាកមកជាេ្រចនេហយេពលេនះេទបេគមានចំេណះដឹងនិងបទពិេសធ ែណន
ដូចទឹកកកែដលចប់ជាប់គា�ក្៣
ែម្រតេគរែមងមានអរម�ណ៍សប្ប
េលក្រគ�្រត�វករស”។ ករ្របលងេលកេនះ បានផ�ល់នូវគតបណ�ិ ិ សិស្សច្បងធំមិនតិចេទ តំងពី េនាះជាេដមម
ក េគក៏ដក់ខ�ួនហ�ឹកហត់គូររូបភាពយា៉ងយកចិត�ទុកដក់ ្រប្រ
មនុស្សេស�ះ្រតង់ពិត្របាកដ មិនយូរប៉ុនា�ន េគក៏ទទួលបាននូវភាពេជាគជ័ដ៏ល� គា�ែដរ
គន�ឹះអថ៌កំា ប ំន ង ាំឲ្យក�យជ េនរដ�ស៊ូ
មានេសដ�ីមា �ក់ែដលគាត់រីក ចំេរនលូតល ស់នងមានស� ិ ុកស�ម�
ភាព្រកី្រកេតកយាករបស់គាត់េនាះឯងេដយពិត ។ េរឿងរ៉វរបស់គាត់្រ េទនិយាយ គា�េហយល្បខី �រខ�យេទដល់រដ�េផ្សង
បុរស្រកី្រកេឈ�ះ េធ�ដំេណរ្រតចចរកត់�ស�កក ត់ៃ្រពមកពីរដ�យ៉ុង េឆា�ះរដ េហយសុំចូលជួ បេសដ�ីមា�ក់េន
េដម្បីសកសួរគន�ឹះអថ៌កំបាំងែដលនាំឲ្យមានស�
ចំែណកឯេលកេសដ�ីវិញក ៏មិនបាន កំណាញ់ចំេណះដឹងអ�ីេឡ “គន�ឹះឈនេទកន់ភាពស�ុកស�ម�េនាះ ខ�ុំរីករយនឹង្របាប់អ�ក របស់ខ�ុំេនះ
វគា�នអ�ីពិបាកេសះេឡ យ គឺខ�ុំមានអជីពលួចឆក់ ្រគាន់ែតឆា�ំដំបូងខ�ុំក៏ម ចុក ចូលឆា�ំទីពីរខ�ុំក៏ចប់េផ�មមាន្រទព្យសម្បតិ�េនសល់ពីករហូបចុក លុះដល់ ្រទព្យសម្បត�ិមាស្របាក់ែដលេនក�ុឃា�ំ-ពូនេ្រច នេឡងៗ �ះបាយរបស់ខ�ុំ ផ េហៀ ង
ហូរេពរេពញេទេដយធ��ហរ េដកជ្រង�កេទៀតេសតក៏ឧត�មសម្បូរេទេ បែន�បង�្រគប់ម” លូ មិនបានសកសួរអ�ីបែន�មេទៀតក៏ជំរបលេសដ�ី្រតឡប់េទ�ស�កវិញ។ ពីេពលេនាះមក លូ ដំេនរជ ីវិតែបបេដកេពលៃថ� េចញេធ�ករងរេពលយប់ េដយ ចូលផ�ះអ�កដៃទលួចឆក់្រទព្យសម្បរបស់មានតៃម�អ�ក�ស�កអ�កភូមិ មិនយូរប៉នា�ន លូ មានឋនៈ្របេសរេឡងជា
េគមានេសចក�ីរីករយនិងមានេមាទនភាពចំ
េជាគជ័យរបស់ខ�ួនៃ្រកែលង តំងចិត�ថា ពីរឆា�ំេទៀតេគនឹងមានស�ុកស�ម�េស�នឹងេ
រដ�ស៊ូ េហយេនេពលេនាះេគនឹង្រតឡប់េទែថ�ងអំណរគុណបរម្រគ�រប
ែតគេ្រង្រគប់យ ា៉ងមិនបានដំេនរេទដូចគាត់គិតេនាះេទ េ្រព យប់មួយ អជា�ធរមានសមត�កិច�ក៏្រក-គាត់បាន លូទំងឆ� ល់ ទំងភ័យតក់ស�ុតច ក�ុងចិត�.....”េបេលកចប់ខ�ុំ េលកក៏្រត�វចប់េសដ�ីេប៉ េន រដ�ស៊ូ ផងែដរេ្រព អជីពលួចឆក់ដូចជាខ�ុំេនះែ” អជ ធរមានសមត�កិច�្របាប់ថា ខ�ុំធា�ប់បានឮកិត�ិន េប៉ មកខ�ះែដរ ែតមិនធា�ប់ែដលឮថាគាត់ជាេចរេទ ែតលូ េនែតអះអ ទទួ លករែននាំពីេសដ�ីេប៉ថា េបចង់មានស�ុកស�ម�្រត�វេចះលួចឆក់។ េពលេរឿង មានភាពរីករលដលធំដុំេឡងនិង្រចបូក្រចបល់ផង មា�ស់រដ�យ៉ុងេ នសរេទក មា�ស់រដ�ស៊ូ ឲ្យប��ូនេសដ�ីេប៉ មកកន់សលកត់ក�ីរដ�យ៉ុង េដម្បីពិចរណ េពលបានជួបមុខេសដ�ីភា�ម លូក៏ត វ៉េដយេសចក�ីខឹងេ្ “េលកបេ្រង�ន លួចឆក់ ែតេលកមិនបេ្រង�នវីធីេគចេវៀសេចៀសវងពីអជា�ធរមានសមត�កិច�ដល េធ�ឲ្ ខ�ុំ្រត�វចប់ខ�ួន ចំែណកេលកវិញែបរជារួចខ�ួន្រ”។
“េមលេទេលកហក់ដូចជាយល់នឹងសម�ីរបស់ខ�ុំមិនតិចេទ! ពក្ លួចឆក់ របស់ខ�ុំេនាះ បានន័យថាខ�ុំលួចឆក់ពីធម�ជាតិេទេត ែផនដី ៃ្រព្រពឹក្សោ ទ អកស ពិរុណ េនាះអី ខ�ុំលួចឆក់យកពីរបស់ែដលពួកេគ ខ�ុំេ្របែផនដីេ្រពះ�ស�វ ដុះរុក�ជាតិ ខ�ុំចប់សត�ពីៃ្រព ចប់្រតី កំពិស បង�ង ខ្យង ក�ម ពីទេន�សមុ្រទ រប េនះមិនែមនជារបស់ខ�ុំែត្របករណាមួយេឡយ ែតខ�ុំក៏ឆក់យកពីរបស់ទំងអស់េនា ្រប្រពឹត�េធ�េដយេបកចំហជាសធារណមិនបានលក់លមរឺបិទបាំងនរ សម្បតិ�មាស្របាក់សំពត់អវេផ្សៗ ង ក៏សុទ�ែតបានមកពីករបេ��ញកមា�ំកង ែដលខ�ុំេនែតអះអងថា ខ�ួនខ�ុំេនះមានស�ុកស�ម�ពីករលួចឆក់យា៉ងព”។ និទនេរឿងេនះបេ្រង�នឲ្យដ ពក្យសម�ីវមានសរសំខន់ខ �ំងណាស់ ដល់ថា�ក់អចរំកិលភ ែតក បំែបកអត�ន័យពក្យសម�ីេនាះ វមានសរសំខន់ជាងហ�ឹងេទេទៀត េ្រព ន័យខុសេដយសតិប� �ដ៏តិចតួច េ្រច-ឲ្យេកត េ្រគាះអ្រកក់ និងេសចក� អន�រយតមមកបាន ដូេច�ះគួរេចះស�ប់ និងគិតតមឲ្យបានល�ិតល�ិន់ពិចរ ្រជ�ងេ្រជាយរួចេហយសិមេធ�ករសេ្ត�។
គិតែបងែចកេទបែបកសមគ� “េពលណាភាពសមគ�ីែ្របក�យេទជាភា ពែបកបាក់េនាះគឺជា រកេ្រជាះ មរណៈេហ” មានសត�លមួយ�ូងអ �ស័យេនជាមួយគា� ជាេរៀងរល់ៃថ�ពួកវែ ហ
េទរកសុីេស � តមមាត់ៃ្រពនិងត មវ លេស�យា៉ង ែតតមធម�ជាតិរបស់ព
សត�លេនាះែតងមាន ករប�ូរទីកែន�ងេទទីេផ្សងៗ ជានិច�េពលណាែដល េឃ ទីេនាះកំពុងនឹងអស់េទ តមកក�ុងឆា�ំមួយ ហ�ូងលបានពិភាក្សោយល់�សបគា�ថានឹងប�ូរកែន�ងថ�ី េទបនាំគា�េដរ េទកន់កែន�ងថ�ីមួយេទៀតែដលជាកែន�ងមានអកសធា ងខ�ំង ្រពមទំងមានេភ��ងរលឹម�សិចៗ មិនដច់ផង េដយសង្ឃឹមថាកែន�ងថ�ីេនះន ឹងម ឲ្យពួកខ�ួនបរិេភាគ្រគប់ ្រគាន់មិនបាច់មា កលេទបនាំគា�ប�ូរទីកែន�ងមកថ�ីៗ សត�លទំងអស់ក៏មានេសចក�ីសុខ្រគប កែន�ងថ�ីេនះ ឧត�មសម្បូរេទេដយេស�ជាេ្រចនន់ស្រមាប់សត�លទំងអស់។ សុីែឆ�តេហយក៏នាំ គា�េដកស្រមាកកយយា៉ងសប្បោយចិត� ខ�ះណាក៏បេនា� បរ ិេវណេនាះេដយមិនបាច់កង�ល់ថានឹងមានលមួយណាមកតិះេដ លុះេពលេវលកន�ងផុតេទបានមួយរយៈ ក៏មានលកេមា�ះមួយក្បោ គិតេឃញេផ្សងពីមិត�ភក�ិគឺវគិតថាទីកែន�ងែដលពួកវេនអ�ស័យេនះ គួរែតមា ែចក្រពំែដនស្រម ា ប់ រកសុីរបស់ល នីមួយៗ េទបវេហលទំងអស់មក្របជុំគា ទី កែន�ងរកសុីស្រមាប់លនីមួយៗ ឲ្យបានច្ប េពលបណ ា�ពួកលបានមកជុំគា� ្រពមទំងបានដឹងគំនិតរបស់លកេម េហយគំនិត របស់ពួកេគក៏ចប់េផ�មែបកែខ�កគា�ភា�ម។ លមួយពួកមិនយល់�សបចំ ករែបងែចកទីកែន�ងគា�រស់េនដូេច�ះ េទ េ្រពះពួកេគយល់េឃញថាេនាះគឺជាចំនុ មៃនអន�រយែដលនឹងេកត េឡងចំេពះពួកលនាអ ែតមួយពួ កេទៀតែបរជាយល់េឃញថាវជាេរឿងល� គា�នអ�ី្រត�វខូចខតែថមទ លនីមួយៗ មានកែន�ងរកសយា៉ងងយ�ស�ល េដយមិនបាច់កង�ល់ថានឹងមា ដេណ� មេស�ពីទីកែន�ងរបស់ខ�ួនេទៀតផង លពូកេនះេទបគាំ្រទឲ្យមានករែ កែន�ងរកសុីយា៉ងេពញ ទំហឹង េពលទី្របជុំ�សង់មតិក៏េឃញ កែន�ងរកសុី
លសេម�ងភាគេ្រចនយល់�សបឲ្យែបងែ
បណ ា�ពួកលែដលមិនយល់�សបេទបនាំគា�េគចេចញទី កែន�ងដៃទ
ែដលមិនបាច់ែបងែចកទីកែន�ងរកសុី េនសល់ែតពួកលែដលយល់េឃញថាករែ ទី កែន�ងជាេរឿងល�
បណ ា�ពួកលែដលយល់�សបតមគំនិតរបស់លកេមា�ះេនាះ បាននាំ ែដនេដយករបេនា�របង់លមក់របស់ខ�ួនេដម្បីបង�ញភា ពជាមា�ស់ និងមានក ហមមិនឲ្យមានករ េល�សចំដៃទ េប អ�កណាបំពនបានេឈ�ះថាេធ�ខុស េ្រកយពីបានែចក្រពំែដនគា�រួចេហយថ�ីៗ ពួកលទំងេនាះក៏មានអរម� អចមា ន ជីវិតេសរីភាពផា�ល់ខ�ួនក�ុងករសុី ករេដកនិងករបេនា�របង់ឧច� ចិត� េដយមិនចំបាច់ែ្រកងចិត�លដៃទ េហយេពលបេនា�របង់លមក់ងេនាះក េទបេនា�របង់តម្រពំែដនរបស់ខ�ួនេដម្បីឲ្យលដៃទដឹងថាេនះគឺជាែដនដី លុះេពលេវលកន�ងេទយូរបន�ិច លទំងអស់ែដលធា�ប់ែបរមុខមកជែជកគា េផ�ម្រពេងយ កេន�យដក់គា�ម�ងបន�ិចៗ។ លនីមួយៗ មិនចប់អរម�ណ៍ខ�ល់ខ� បារម�នឹងមិត�ភក�ិដូចពីេពលមុេទៀតេឡយពួកវមានអរម�ណ៍ដក់ជាប់នឹងទីកែន�ងមួ មិនគិតចង់ ប�ូរេទកែន�ងថ�ីេឡ េ្រពះពួកវគិតថាទីេនះជាកែន�ងផ�ល់េសរីភាពឲ ែតអ�ីៗ ្រគប់យា៉ងែតងមានករផា�ស់ប�ូរេទតម េពលេវល េពលរដូ មកដល់ េស� ែដលធា�ប់ែតមានពណ៌ៃបតង�សស់ ជាអហរដ៏មានឳជារសក៏ ចប់េផ�មេ្រក�មស�ិត េហយនឹងស�ប់អស់េទេនទីបំផុត។ ៃផ�ដីៃនវលេស�្រគ េដយអកស់ដ៏្រតជាក់េ�សប ្រពមទំងមានេភ��ងធា�ក់ស�ស ិចេរយរយច ជាេហតុេធ�ឲ្យអកស់ធាតុ ែដល្រតជាក់េ�សចេទេហយក៏កន់ែត្រតជាក់ខ ចំ ែណកពួកលែដលេពលេនះបានែបកែខ�កចិគំ និតនឹងគា�េទេហយេនាះ េទះ អរម�ណ៍ ថាចង់្របឹក្សោជាមួយមិត�ភក�ិែដលេនជិតៗ ខ�ួន ែតេពលេឃញលមក បេនា�របង់ទុក េដម្បីែចក្រពំែដនគា� ក៏គិតថានឹងបាក់មុខបាក់មាត់េបខ�ួន ជាមួយមិត�ភក�ិមុន េទបមិនហ៊នចូលេទ្របា�ស័យនិយាយស�ីេដម្បីរកវិធីេដង េរឿងេស�ែដលចប់េផ�ម អស់េទនិងអកស់ែដល្រតជាក់ដល់ឆ េនទីបំផុត លនីមួយៗ ក៏បាន ្រតឹមែតេដកេននឹងកែន�ងរបស់ខ�ួន ្រពមទ មុខជាមួយ នឹងអកស់ធាតុ្រតជាក់និងេសចក�ីេ�សកឃា�នែដលចូលមករុករ េហតុេធ�ឲ្យលទំងេនាះចប់េផ�មស�ប់ម�ងមួយក្បោពរងខ�ំងនិងេសចក េ�សកឃា�នវយ្រប គតិកងេរឿងេនះ �ុ “េសចក�ីសមគ�”
ចត់ទុកជាេបះដូងសំខន់ក�ុងកររស់េនជាមួយគា�េ
គន�ឹះនាំឲ្យេកតេសចក�ីសុខ េ្រពះេសចក�ីសមគ�ីជួយផ្សោភា� ប់េសចក�ី�ស េនរួចេហយឲ្យកន់ែតស�ិតរមួតេឡងែថមេទៀត េប សមាគមន៍ណាមានសមគ�ីធម តំង រឺជាទី្របយឹត្របេតងេដម្បីសងេរឿងល�ៗឲ្យ
េសចក�ីសុខដុមរម្យ
ទំងឡា យ រែមងរីក�ុះស�យ េហយគុណតៃម�ែដល ទំងពួងក៏នឹងជាប់តម ស និច�ផងែដរ។ ែតេពលណា សមគ�ីផា�ស់ប�ូ រក�យេទជាករែបកបាក់េនាះគឺ េទរកេ្រជាះមរណៈចក�ីសុខែដលធា�ប់មានក៏ចប់េផ�មសបរលប េហយេនទីប ក�យេទជា ភាពេ្រក�មស�ិត�សេពនគា�នចិត�េថ�ម េសចក�ី�សលញ់ែដលធា� េទជាអត�និយម េឃញែត្របេយាជន៍ផា�ល់ខ�ួន េធ�ឲ្យសមា គមន៍េនាះ ែដលបាក់ែបកមិនសម្បូរែបប ជាេហតុេធ�ឲ្យចុងប��ប់ជួបឯេកែដលលយឡំ េដយេសចក�ីទុ�េវទនាដ៏គួរ ឲ្យសេង ក
គួរយកត្រមាប់តម សុិយិងគុយ កូនសិស្សរបស់្រពឹទ�ចរ្ យអ៊ូយា៉ង ជាមនុសស្ ស�ប់េស��មមិ ស�ី េឈ�កមុខ្រ បឹងែ្របងហត់វិទ្យោយុទ� ព្យោយា មស រេសរអន ចំែណក សុី មា�ក់េទៀតេនាះពូែកចរច ែ តក៏ឧស្សោហ៍ព្យោយាមហ�ឹកយុទ�មិនច កេមា�ះទំងព នាក់ែដលមានបុគ�លិកេផ្សងពីគា� ែតក៏ជាសិស្សសំណព�របស់្រពឹទ�ចរ្យ អ៊ូ េ្រពះថ�ីៃដខ�ំងមិនខុសគា�េ ៃថ�មួ យមានេហតុឲ្យ្រពឹទ�ចរ្យ អ៊ូយា៉ង ្រត�វចូលេទជួយចរចជេមា�ះេន ្រពឹទ�ចរ្យមានធុរៈ េបប ទ ��ូនឲ្យ សុ ិយិងគុ យ េទជនួ សខ�ួន េរឿងេនះេធ�ឲ្យ សុ េហ�យ អន់ចិ ត�្រពមទំងឆ�ល់េលក្រគ�ថាេហតុអីបានមិនប��ូនអ�កែដលពូែកនិ េគេទ ក៏បានែតចេង��តចង�ល់ក�ុងចិត�មា�ក់ “អន�ិតេនាះ រឺ នឹងអចចរចេសចក�ី អ�ីឲ្យនរណាយល់បានេទ មួយៃថ�ៗ បាប៉ុនា�នមា៉ត់ផង នឹងដឹងវិធីចរចអ�ីប” ដូេច�ះេពលបានឳកស េ្រកយេពលែដលេលក្រពឹទ�ចរ្យរួចរល់ធុរៈេហ យ ក៏ចូលេទរក េលក្រពឹទ�ចរ្យញញឹមេដយគាត់ដឹងពីគំនិត“ឯងសង្ស័យែម េទថា េហតុអ�ីបានជាេយងប��ូនមនុស្សនិ យាយតិចដូចជា សុិយិងគុយ េម ទ
មនុស្សពូែកចរចដូចជាឯងេទដូ”។
“ពិតែមនេហយ េលក្រ េរឿងេនះវសមជាមួយនឹងខ�ុំេ្រចនជាង សុិយិងគុ េលក្រ..” ្រពឹទ�ចរ្យ អ៊ូយា៉ង “ឯងេឃញកែង�ប កូនក�ត់ តមបឹងអូរឺេទ សុីេហ� ពួកវចំេកងែ�សកេ្រច�ងរងំទំងយប់ទំងៃថ� ែតរកនរណាចប់អរម�ណ៍ខ�ល់ខ� ក៏គា�ន េផ្សងអំពីមាែដលវរងវ្រតឹមពីរបីដងប៉ុេណា�ះ មនុស្សមា�ក៏បានដឹងថា េពលេមឃជិតភ�ឺេហយ
ដល់េពលេ្រកកេហយករណីរបស់ឯងក៏ដូចគា�ែដរ េយងមិន
កំពុង្របាប់ថាករជាមនុស្សពូែកនិយាយមិនល�េនាះេទ ែតឯងជាមនុស្សព លេលង េលងេសចជាមួយអ�ក�ស�កអ�កភូមិ្រគប់គា�មា� ក់ៗ សុំនឹងភេលងេសចរបស់ ឯង អចជាេហតុេធ�ឲ្យអស់ភាពេជឿជាក់ េផ្សងពី សុិយិងគុយ ែដលយូរៗ និយ ចប់ចិត� គួរឲ្យេជឿជាក់របស់អ�កភូមិរល់េលករហ”។ គតិកងេរឿងេនះ ុ�
អ�ក្របាជ�គួរស�ប់ឲ្យបានេ្រចនជាងនិយាយ េហយគួរនិយាយក
េដ េ្រពះនិយាយកន់េ្រចនប៉ុណា� មនុស្សមា�បានតិចចុះប៉ុេណា�ះ ផ�ុយ វ ិញកន់ែតនិយាយតិចប៉ុណា� មនុស្សមា�ក៏រឹតែតចំបាន និងមាន្របេយាជន ប៉ុេណា�ះែដរ
្រគាប់ពូជមួយ្រ កលកន�ងមកយូរេហយ
មាន បុរសជរមា �ក់
ដូចគា �ថាខ�ួនឯងមានអយុប៉ុនា�នេ
ចស់ណាស់រហូតខ�ួនឯងក៏ច
ហយ។ ៃផ�មុខរបស់គាត់េពញល�ឆ� ុះពន�ឺ
រំសយពសេពញ ពុកមាត់ពណ៌្របាក់សស�តរបស់គាត់្រគបមកដល់េដម្រ របស់គាត់ រឹងមាំណា ែភ�ករបស់គាត់េនមិនទន់�សវំង ្រតេចៀកក៏មិនទន់ថ�ង
មានកូនេចជាេ្រចននាក់ ែតគាត់ក៏េនែតជាអ�កចត់ែចងកិច�ក រ្រគប់ែបបយ សរ។ ឆា�ំេនះគាត់សេ្រមចចិត�េ្រជសេរសនរណាមា�ក់ក�ងកូន្ ុ ១៥ នាក់របស់គា ឲ្យមកទទួលខុស្រត�វភារកិច�.. នឹងេរសនរណាលេទហ�៎!….។ ៃថ�េនះគាត់គិតរកវិធ ីែដលល�បំផុតបានេហយ េទបបង�ប់ឲ្យកូន្រប�១៥ នាក មកជួបេហយែចក្រគាប់ផា�ឲ្យកូនៗ មា�ក់មួយ ្រគាប់ េបនរណាអចបណ�ុះ្រគ េ លូតលស់រហូតេចញផា�រីកស�ុសស�យបាន អ�កេនាះនឹងបានជាអ�កបន�វនេករ�ិ៍
គាត់។ កូនៗបាន្រគាប់ពេហយ មា�ក់ៗនាំគា�យកេទដំនិងែថរក្សោយា៉ងយ ដក់ កូនេពរបស់បុរសជរមា�ក់េនះេឈ�ះ េសៀវេលៀងជឺ កលេបបាន្រគាប់ផ ក៏យកេទបណ�ុះក�ុងេផង េ�សចទឹកយកចិត�ទុកដក់យា៉ងល�រងរល់យ ប់ៃថ� ែត្ េនាះមិន្រពមេលចពន�កមកេស
េសៀវេលៀងជឺ មានអរម�ណ៍េសកេសខូចច
ស់។ េពលេវលបានកន�ងផុតេទយា៉ងឆាប់រហ័ស រដូវេក�ឈនេជងចូលមកេហ ជរកំណត់ថាៃថ�េនះជាៃថ�េ្រជសេរសេផងផា�របស់កូនៗ។ កូនរ ល់គា បីេផងែដល មានផា�រីកស�ុសស�យ�សស់បំ្រពងមកឲ្យអ�កជាឪពុកទស្សនា េដម្បីរងចំក បុរសជរេដ្រត�េមលផា�ែដលរីក�សស់បំ្រពងក�ុងៃដកូនៗ េដយទឹកមុខែដ គា�នស��ថាមានេសចក�ីេ្រតកអរសូម្បីែតបន�ិច។ គាត់េដរ្រត�តេមលតំងពីកូ រហូតមកដល់កូន្រប�សទី ១៤ េដយមិនបានឈប់េឡយ កលេដរមកដល់ េសៀវេលៀង កូនេព ែដលឈរកន់េផងទេទគា�នទំងេដមេឈនិងផា�េឈបុរសជរេទបឈប ្រតង់ហ�ឹង េសៀវេលៀងជឺ ទឹកែភ�កហូរេ្រចក េពលេទបិតេដយ្រពមទទ “េល ពុកបា! ខ�ុំមិនមានផា��សស់តេដម្បី្របគល់ឲ្យេលកព…”។
បុរសជរ្រតឡប់និយាយេដយរីករយ�សស់ “កូនេអយ! របស់ែដលអ�ក
្របគល់ឲ្យឪពុកេនះ មានតៃម�េ្រចនជាងផា��សស់សន�ឹកសន” ” ថាេម៉ចប? ” ” េសចក�ីេស�ះ្រតង់េនាះអី!…” េរឿងរ ៉វវ យា៉ងេម៉ចពិត្របពុក?
បុរសជរេទបបេង�បអថ៌កំបាំងចំេពះកូនៗ ថា តមពិត្រគាប់ពូជែដលខ ដល់កូនៗ
េនាះជា្រគាប់ពូជែដល្រត�វបានលីងឆ�ិនអស់េហយ ដូេច�ះវនឹងដុះជា
េចញផា��សស់បំ្រពងេម�ចនឹងបានេទ ពួកែដលកន់េផងមាស�ុសស�យេនា សុទ�ែតជា្រគាប់ពូជមកពីទីដៃទ មិនែមនជា្រគាប់ពូជែដលអ�កជាឪពុកបានែចកឲ ផា�េឈទំងេនាះជាសក�ី ភ ាពប��ក់ករមិនេស�ះ្រតង់រប ចុងេ្រកយ បុរសជរេទបេពលអប់រំកូនៗ េឡ ” សូមឲ្យកូនៗ ជាមនុស្សេ ្រតង់ចុ េ្រពះអីេសចក�ីេស�ះ្រតង់ជាសម្បតិ�កត់ៃថ�មិនបានរបស់ម”៕
ចង�លដុ ំដីក�យជា ុ មានបុរសទ ុគ៌តមា�ក់្រកី្រកខ�ំ ងណាស់ ែតេទះេគគា�ន្ របាក់ទិញធូ បេ ែតង្រកបសំពះអង�ក រស៊នឫបុគ �លវិេសស ែដលមាននាមថា លីជូ ជា្របចំរ អ�កមានឫទ�ិវិេសស លីជូ េឃញេសច�ីេស�ះ្រតង់និងសទ�ដ៏ម ក ុតមាំរបស់េគេហយ ចិត� េទបេ្របពពកជាពហនៈេហះចុះមកឯផ�ះរបស់េគ។ េពល លីជូ ្រកេលកេមល វិញផ�ះរបស់បុ រសេនាះ ក៏េឃញថាគា�ន្រទព្យសែដលមានតៃម�អ�ីេឡយ ក៏េកតអរម� អណិតអសូរេទបយក្រមាមៃដចង�ុលេទកន់ត្បោល់ែដលេនែក
្បរគល់េឈ
មានពន�ឺេ្រពង្រពតេឡង េហយត្បោល់ថ�េនាះក៏ក�យេទជាមាស។ អ�កមា ខងបុរសេនាះេហយសួរ“មាសេនះ្របគល់ឲ្យឯង យកឫមិ?” បុរសេនាះលុតជង�ង់្រកបចុះដល់ដី េហយថា“េទ មិន្រត�វករ!”។ អ�កមានឫទ�ិ លីជូ បានស�ប់េហយេពញចិត�ណ ាស់ េ “មនុ ស្សែដលមិ េល�ភក�ុង្រទព្យសម្បតិ�មាស្របាក់ដូចជាឯងេនះ េយងគួរែតបេ្រង�”។ “េទ សុំមិនទទួលេទ” បុរសមា�ក់េនាះេព លយា៉ងតតិបត “របស់ែដលខ�ំុចង់បា
ជាទីបំផុតេនាះ ្រមាមចង�ុលរបស់េ!”។ គំនិតទស្សនៈក�ុងេរឿងេន
កយវិករ ករសែម�ងេចញរបស់បុរសមា�ក់េនះ េធ�ឲ្យអ�កមានឬទ�ិយល់ចិ អសូរ ែតសភាពពិត្រតឡប់ជាមនុស្សែដលេល�ភេលភលន់យា៉ងខ�ំង។ មានេសចក�ីេល�ភយា៉ងគា�នទីបីផុតានហត�ច ប ង់បានព្យ ោមេនាះ ជួនកល ជាមនុស្សល� មិនេឃញេរឿងមានបាន េដម្បីបិទបាំងេសចក�ីេល�ភរបស់ខ�ួន។ យា៉ងក៏េដយ េសចក�ីេលភលន់ែដលមានេនក�ុងខន�សនា �នេនាះ វមិនអ េទ វនឹងបង�ញកន�ុយេចញមកេ្រកទល់ែតបា
ចេម�យតបរបស់្រពះច័ន
ពន�ឺ។
្រពះអទិគឺ ជាវត�ុឲ្យពន�ឺក�ុងេពលៃនាេពលរ្ រតី្រពះច័ន�មានតួនាទីជាអ “ល�ខ�ំងណាស ់ ែដលមានអ�កចំជួយផ�ល់ពន�ឺនាំផ�ូវក�ុងេពលយប់្រពលប់ អ
មានសនា�នចិត�ល�ខ�ំងណាស់ អ�កជួយែផនដីមិនឲ ្យងងឹ”
អ�កេធ�ដំ េណរនិយា
សរេសរ្រពះច ័� ន “ពុេទ�េអ! យប់េហយេនមិន្រពមងងឹតេទៀត ្រពះច័នបេ��ញពន�ឺេធ�សី នឹង � េធ� ដូចេម�ចហ�៎េដម្បីឲ្យឯងបាត់រលត់េទមិនបាច់េចញមកេទៀត ជះេចញឲ្!” សេម�ង របស់បងេចរែដលកំពុងពួនប៉ូលិស េពលរអ៊ូរទំតវ៉្រពះ “ខ�ុំក៏ដូចជា្រពះអទេនាះឯង មិនបា នវិេសសវិសលអ�ីេ្រចនេទ េហយខ�ុំក៏ម ឲ្យេទសបំផ�ិចបំផា�ញនរណា។ ខ�ុំអរគុណែដលឯងសរេសរខ�ុំ ចំែណកឯងែដលបេណញ�
េ្រពះខ�ុំទស់ផ�ូវរកសុីរបស់ឯងេនាះ ចូរឯងកុំសប់ខ�ុំអី េទះយា៉ងណាខ�ុំក៏េនែតប �
េនេពលរ្រតីដែដលហ�ឹង េ្រពះខ�ុំគឺ្រ” ្រពច័ន�និយាយ គតិក�ុងេរឿងេនះ
របស់ខះឲ្យគុណស្រមាប់ម � នុស្សមា�ក់ ែតឲ្យេទសស្រមាប់ មនុស្
េឆ�ង្រពះេតជ
ស �ំ្ រពះ
“គិ តរ ំពឹងដល់េរឿងេនះ ក៏ េទេធ�ខុសផា�តក�ុងេរឿងេនាះ
គឺជាេរឿងែដលម ិនគួរ
េឡយគួរគប្បដឹងឲ្យបានជាក់ច្ប ោស់នូវអត�ន័យវិធីស�ស�ករ្រប្រពឹ
ត�េទ
្រពះេតជ និង ្រពះគ” េស�ចថាំងៃថចុង នុវត�ន៍ វ ិធីស�ស�ព ីយ ា៉ង្រព មគក�ុងកំឡុងេពលែដលេស�ច ថាំងៃថចុងកំពុងេសយរជ្យេនាះ គឺជាយុគែដលង� ស មសក�ិភូមិរបស់្របេទសច រុងេរឿងដល់កំពូលែដលេរឿងេនះវមានសម�័ន�ភាពយា៉ងខ�ំងទក់ទងេទនឹង្ ្រគប់្រគង្របេទសជាតិយា៉ង្រតឹម្រត�វតមវិធីស�ស�របស់េស�ច វ ិធីស�ស�របស់្រទង់គា�នស�ុកស �ញេទ ្រគាន់ែត្រទង់ចត់ករ្ ្របកបេដយេមត�េហយនឹងេដយច្បោប់េទ្រពមៗ គា� េ្របទំង្រពះេ គុណ ឲ្យរង�ន់េដយមិនខ�ល់ថាបុគ�លេនាះជាគូរស្រត�វ ដក់េទសេដ បុគ�លេនាះជាញាតិវង្សោ េ្រពះេហតុេនះករ្រគប់្រគង្របេទសជាតិេ េដយរលូន មនុស្សមា�ស�័្រគស�នសមគ�ី ្របេទសជាតិក៏ស�ប់សន�ិភាព រស់េន្រតជាក់្រតជុំសុខដុមរម្យនា ក�ុង្របវត�ិស�ស�េហករ្រគប់្ ករ្រគប់្រគងែបបេជនគ កលេដមសម័យេជនគួន រជករចត់្របព័ន�ករ្រគប់្រគងេដយច្ ករដក់េទសយា៉ងតឹងរឹង ែដលវនផ�ល់ផលល�េហយែថមទំងជាឧបសគ�ក� ករេដះ�សយស�នករណ៍�ស�កេទស រួមទំងករស�េសដ�កិច�ជាតិ រ យា ផង។ ្របជារ�ស�្រត�វែរកពន់ភារៈកន់ែតេ្រច តមកខងេ្រកយ េស�ចថាំងៃថចុង ្រទង់មាន្រពះតំរិះយា៉ងមុ ្រគប់្រគងរ�ស�្របជាេដយគុណធម៌ត�ករុណា ្រទង់ធា�ប់្រ “ជីវ ិតមនុស្ ជារបស់មានតៃម�មិនអចកត់ៃថ�បាន អ�កែដលស�ប់េទេហយមិនអចវិ វ ិញបានេទៀត េ្រពះេហតុេនះករកត់ក�ីដក់េទស្របហរជីវិត្រត�វេធ� ្របែយងនិងល�ិតល�ន់បំផុ”។ េដយ្រពះគំនិតែបបេនះេស�ច ថាំងៃថចុង ្រទង់មាន្រ ព ះរជប��ថ កត់េទស្របហរជីវិតនរណាមា�ក់ ្រត�វឲ្យេសនាបតីជាអ�កពិចរណា អំពីកំហុសរបស់អ�កេទសជាមុនសិន តមកេទៀតឲ្យេធ�របាយករណ៍េដម្បី្រត� ពិចរណាដល់េ ៥ ដងេទបឲ្យចត់ដំេណរករបាន នឹងចត់ទុកមនុស្សដូចបែន ្រតីសច់មិនបានជាដច់ខត។ �សបគា�េនះែដរ្រពះអង�ក៏្រទង់េជឿជាក់ថ រូបមានមូលដ�នចិត�គំនិតស�តស មនុស្សអ្រកក់អចផា�ស់ប�ូរចិត�គំនិតជាម បាន
ក�ុងឆា�ំទី ៦ សម័យេជនគួន េស�ចថាំងៃថចុង្រទង់ពិចរណាក�ីអ�កេទ ្រត�វ្ររជីវ ិតេដយ្រពះអង�ឯង។ តមកំណត់្រតក�ុងប��ីរ្រពះអង�្រទ យា៉ងច្បោស់នូវេសចក�ីុក�្រព�យចិត�យា៉ងែស ទ េទប្រទង់មានប��ឲ្យេដ
របស់អ�កេទស្របហរជីវ
អ�កេទស្របហរទួរទំង្រ
អសន� ឲ្យពួកេគបាន្រតឡប់េទ�ស�កក
ជាករបេណ
េដម្បីបានដំដុះងវស្សោនរដូវគឺរដ
ស�ឹកេឈ លស់ ្រពមទំងកំណត់ណាត់ឲ្យ្រតឡប់មកគា�វិញេន្រក�ងឆ ន និទឃរដូវឆា�ំបនា� េពល្រគប់កំណត់ក�ុងឆា�ំតមក អ�កេទសទ ២៩០ នាក់ក៏្រតឡប់មកបង ខ�ួន្រគប់គា� េស�ចថាំងៃថចុង េទបមាន្រពះករុណាេ្របាស្របទនអភ័ េគទំងអស់គា េស�ចថាំៃថចុង ្រទង់ដំេណរករ្រគប់្រគងេដ យករុ��ធម៌ និងឲ្យរង បំណាច់េសចក�ីល� បតិបត�ិតមបទដ�នច្បោប់រដ�ធម�នុ��យា៉ងត េវយជិ ង េដមេឡយជាម�ន�ីរបស់អង�រជទយាទ េចៀនេឈន គាត់ធា ញុះញង់រជឳរសេចៀនេឈន ឲ្យេធ�គត់េស�ចថាំងៃថចុង េដម្បីដេណ�មសម្បតិ� ែតតមកេពលេ្រកយ េស�ចថាំងៃថចុង ្រទង់េមលេឃញសមត�ភាពរបស់ េវយជិ ្រទង់ឲ្យគាត់មកបេ្រមេនជិត តំងពីេនាះមក េវយជិង ្រតឡប់ក�យជា ែដលមានភក�ីភាពេស�ះ្រតង់ចំេពះេស�ចថាំងៃថចុង ជាទីបំផុត
្រព មទ
មា�ក់ែដលហ៊នសែម�ងមតិយា៉ង្រតង់េទ្រតង់មកចំភ័�ក�េទៀតផង។ ្រគាមួយេនាះ េស�ចថាំងៃថចុង មាន្រពះតំរិះផា�ស់ប�ូរច្បោប់ៃន េដយពីេដមឲ្យេកណ�មនុស្សជំទង់ ចប់ពី ២១ ឆា�ំេឡងេទ ែត្រតឡប់ឲ្យផា ្រតឹមអយ ១៨ ឆា�ំេឡងេទវិញ។ េវយជិង េឃញថាករេធ�ដូេច�ះវទស់នឹងរ េដម េទប្រកបទូលេស�ចថាំងៃថថា “្រពះករុណាជាអមា�ស់ជីវិតេលត្បូង្ េទបនឹងេឡង្រគងរជ្យមិនទន់បានយូរប៉ុនា�នផងក៏្រទង់េធ�ខុស្រពះបន�ូល រ�ស�េទេហយ កលេបដូេច�ះនឹងេពលបានដូចេម�ចេទថា ្រពះអង�្រគប ជាតិេដយសច�ៈ និង យុត�ិធ”េនាះ េស�ចថាំងៃថចុង ្រទេឃញថាសម�ីរបស់េវជិង មានេហតុផេទប្រពះរ ទនកមាសឲ្យជារង�ន់ េហយមាន្រពះបន�ូលឲ្យេកណ�ទហនតម ែដលធា�ប់េធ�ពីេដមមក េស�ចថាំងៃថចុង ្រទង់ជាែបបយា៉ងដ៏ល�ក�ុងករេគារពច្បោប់ ក� ១៧ ៃន សម័យេជនគួន ចវេចៀ ឳរសរបស់មា�ស់ក្ស្រតី ឆា ជា្រពះេជដ�ភគិនីរបស់េស ថាំងៃថចុងបានចូលរួមដក់ែផនករក្បត់ជាតិ។ យា៉ងសុឺេត ្រពះស�មីថ ក្ស្រតីគឺជាបុគ�លមា�ក់ក�ុងចំេណាមេសនាបតីៃនរជករសម័យេនាះ ប
សុំជំនួយឲ្ ចវេច េ្រកយេពលែដលេស ថាំងៃថចុង ្រទង់្រជាបេរឿងក៏ម ប�� ឲ្យ្របហរជី ចេចៀ ភា�មេហយទមា�ក់តំែណងយា៉ងសុឺេត រួចេហយេទ ទូលេរឿងឲ្យ្រពះ េជដ�ភគិនីបាន្រជាបជ
ាេ្រកយ ទេង
េធ�ឲ្យ្រទង់បានទទួលករេកតសរេសរយា៉ងទួល គតិកងេរឿងេនះ �ុ ករ្របតិបត� ិវិធីស�ស្រគប់្រគងពីរយា៉ង
ពិ ត្របាកដណាស់វរែមង
ករសមត�ភាពខួរក្បោលដ៏ៃវឆា�តមានករេជឿជាក់យា៉ងេពរេពញ ករេ្ ស�ស�េទៀតេសតរឹតែត្រតវល�ិតល�ន់ េដម � ្បីឲ្យបានទទួលផលហួសកររំពឹងទ គឺករេ្របវិធីស�ស�ផ�ុយគា�មកចត់ករដូចជា េសចក�ីល�ស�ងគុណគុំនុំព្យ េរឿងែដលេស�ចថាងៃថចុង បតិ បត�ិចំ េពះ េវយជិង គឺជាតួយា៉ងដ៏ល� េបន ដល់ករឲ្យរង�ន់ជំនួសករដក់េទស េរឿងែដលេស�ចថាំងៃថចុង បតិបត�ិច េទស្របហរជីវិត គឺតួយា៉ងដ៏វិេសសបំផុត េហយេរឿងខ�ះេទៀតក៏អចេ្របវិធីដ តប-តបានដូចជាបនា�មុតយកបនា�ជួស េ្របពិសប�ង�បពិស សរប ុ មក វ ិធីស�ស�មិនអចែបងែចកថាល�បំផុតរឺអ្រកក់បំផុតបានេទ ្រ ថាវជួយឲ្យបន�ុះដល់េគាលេដបានរឺក៏អត់ ឲ្យែតវអចបន�ុះេគាលេដ េនាះចត់ទុកថា្រតឹម្ េបេ្រប�បជាមួយនឹង ្រព�ញមួយេដមបាញ់បានសត�ពីរ ស�ស�ករេធ�ទំងពីរយា៉ង្រពមគា�េនះ្រត�វេ្របជាងឆា�យណាស់ េ្រព េនះេទប្រត�វពិចរណាយា៉ងល�ិតល អនុវត�ន៍ េដយ្របយ័ត�្របែយង កុំបេណា ចូលក�ុងករណីែដលថាគិតេរឿងេនះផា�តេរឿងេនាះឲ្ គឺសុំ្រតឹមករគិតរំពឹងន ដល់េគាលេដជាសំខន់មិនែមនេធ�តមចិត�ចង់េនាះេទ។ ករេ្របវិធីស ្រពមគា�ដូចបានេពលមកគល្បៈ រឺ វិធីស�ស�ដ៏ល�មួយរបស់ថា�ក់្រគប់
េដមេឈេហយនឹងពូេថ បុរសមា�ក ់្រត�វករដងពូេថថ�ីេដម្បីយកេទជំនួសដងែដលបានបា “សូមេមត�ផងចុះ
អនុេ្រគាះខ�ុំផង េដមេឈទំងឡាយេអយអនុ��តឲ្យខ�ុំ
របស់អ�កមកេធ�ដងពូ េថថ�ីរបស់ខ�ុំផងចុះ ណ ” បុ រសកប់េឈេពលអង�រក េដមេឈ ធំមានក�ីអណិតបុរសេនាះខ�ំង ្រពមលះបង់ជីវិតេដម្បីក�យជាដងពួេថបុរ
េទ ប្របាប់ឲ្យេដមេឈធម
បុ រសកប់េឈេ្រតកអរែដលបា
ពូេថថ�ី បនា�ប់ពីេនាះេគក៏ចូលៃ្រពេទកប់េឈ្រគប់្របេភទែដលេនក�ុងៃ្រព ខ�ល់ថាេគបានអង�រករសុំេដមេឈទំងេនាះសូម្បីបន�ិច “េយងមានករស�យេ្រកយខ ែដលអណិតអសូរចំេពះបុរសេនះ េហតុេធ�ឲ្យេយងបាត់បង់មិត�ភក�ិល�ៗ ្រពមទំងជីវិតរបស់េយងខ�ួនឯងែថម” េដ មេឈ ធំនិយាយទំងេសកសេ្ និទនេរឿងេនះបេ្រង�នឲ្យដ ករជួយសេ�ង�ះមនុស្សអ្រកក់ មិន្ មិ នបានទទ ួលករតបស�ងសងគុ ែថមទំងអចក�យជាទុក�ភ័យស្រមាប់ខ�ួនេ
េដះគំនួចជី វិ ក�ុងរ្រតីែដលមានអ័ព�ធា�ក់្ក រ ស ់ឃ �ឹក ៤ នាក់ជាមិតស� � ិទ�ស�លនឹងគា� គា�េចញេទសុីផឹក យា៉ងសប្បោយអស់ៃដ លុះអ្រធាតយប ៤ នាក់ក៏នាំគា�អ៊ុ� ្រតលប់េទផ�ះវិ ពួកេគ្របឹងអ៊ុ�អស់េពញមួយយប់េនឿយហត់រហូតលង់លក់េទេន ជិតភ�ឺ លុះភា�ក់េឡងេពល្រពឹក ទូករបស់អ�កទ៤ ក៏ស�ិតេននឹងកែន�ងេដមដែដល េតមានអ�ីេកតេឡ?
ពួកេគនាំគា�្របឹងអ៊ុ�េពញមួយយប់េហតុអ�ីទូកស�ិតេនក
េដមដូេច�ះ ភា�មេនាះែដរ បុរសមា�ក់ក៏្រកេឡកេទេឃញថា ពួកេគេភ�ច�សយ គួចចងទូកទុ កេនាះឯង ៃថ�េនះ មុ ននឹងបេ��ញកមា�ំងេពទំហឹងជាមួយនឹងេរឿងជ ី វិត គួរ្រត�តពិនិត្យឲ ល�ិតសិនថាេន មានគំនិតអ�ីែដលជាគំនួចគួចេយងទុក រងចំករេដះគំនួចេចញរ
េដះេលងសត�យកមុ េពលជិតដល់ចូលឆា�ំ�ី ថ ជារងរល់ ឆា�ំ ្របជាជនេ នតំប ន់ ហនតនែ ភ�ំជា្រក� េដម្បីចប់សត�លលកយកមកឲ្យម�ន�ីធំែសចវ។ ម�ន�ីមា�ក់េនះ សត�លលកេលតេទេល
េរ ប្រមាស់ចង់េចញពី្រទង ់ក៏េពញចិត�ខ�ំ
េព េហ
មនុស្សឲ្យយក្របាក់មកផ�ល់រង�ន់ដល់អ�កចប់លលកយកមកឲ្យខ�ួន្រ េភ��វមា�ក់ែដលមកសួរសុខទុក�ម�ន�ីែសចវ
េឃញេហតុដូេច�ះក៏មានអរម�ណ៍
ក�ុងចិត�ជាខ�ំង េទបសួរម�ន�ីធំេនាះថា យកសត�លលកទំងេនះេទេធ ម�ន�ីែសចវតបថ “េលកមិន្រជាបេទឫថា េទះវតតូ ចតច ែតវមាន តៃម�! ដូេច�ះេនៃថ�ចូលឆា�ំថ�ី ខ�ុំ្រត�វែតេដះែលងសត�មានជីវិតពួកេនះ េដម្បីសែម�ង �សឡាញ់និងេសចក�ីេមត�អណិតអសូរចំេពះសត�ទ អ�កជាេភ��វបានស�ប់ដូេច�ះ ក៏េសចចំអកេ “វ ិធី�សលញ់ េហយនឹងេមត សត�ែបបេនះរបស់េលក ្រតឡប់េធ�អ�ក�ស�កែដលដឹងថាេលកចូលចិត�េដះែលង យកបុណ្យេហយនឹងេបនរណាចប់សត�យកមកឲ្យេលកេដះែលង នឹងបានទទ េនាះ នឹងនាំគា�េទេដញចប់សត �លលក មានទំងេ្របអនា�ក់េ្របលប់ចប់ េ សត�ែដល្រត�វចប់បានមានចំនួនេ្រចន ែតែដលស�ប់េទក៏មិនតិចែដរ េបេល អណិតអរសត�មានជីវិតតូចតចទំងេនះពិត្របាកដែមនេហយេនាះ
គួរ្
្របាមមនុស្សកុំឲ្យចប់សត�លលក េទៀត េនាះវនឹងបានបុណ្យេ្រចនជាង ចប់មកេហយេលកេដះែលងដូេច�ះេនះ បាបែដលេលកេធ�រែមងេ្រចនជាង េលក្រត�វករមិនដឹងជាប៉ុនា�នដង”។ ម�ន�ីែសចវបានស�ប់េហយក៏ស�ឹកមុខ ទទួលស�ល់ថាជាក គតិក�ុងេរឿងេនះ ករទិញសត�មក្របែលងរបស់ម�ន�ីមា�ក់េនះ មិនែមនជាករអណិតេមត ជីវ ិតសត�យា៉ងពិត្របាកដេនាះេទ ្រគាន់ែតចង់បា ន ពក្យបេ��រេលកសេ មនុស្សេពញេទេដយេសចក�ីេមត�ករុណាចំេពះសត�ែតប៉ុេណា�ះេដយសម�ីមិ ប៉ុនា�នមាត់របស់េភ��វមា�ក់េនាះ េទបជាករេបកបង�ញឲ្យេឃញថា ក លលកករពិតក៏គឹករសមា�ប់សត�លលក។ ករេធ�ខ�ួនជាមនុស្សចិត�បុណ្យរបស់ម� េដយធាតុពិត គឺជាមនុស្សចិត
និទនេរឿងេនះគឺជាករប��ិតបេ���ងមនុស្សែដលគិតឫេធ�អ�ី េដយេគាលប ្របាថា�ែតកិត�យស េ ករិ៍�េឈ�ះ ពក្យបេ��រេលកេជង មិនគិតរំពឹងដល់លទ� ែដលនឹងេកតេឡងេសះេឡយ
ថ�ីមាត់េចរលួច បុរសែដលលួចេគាមា�ក់្រត�វេគចប់ខ�ួប ន េណ�រមកតម ថ�ល់ មនុស្សមា�ឈូឆចូ មុខក�ុងចំនួនេនះមានមនុស្សមា�ក់ស�ល់េច
រេនាះ
កលបានេឃញេ ហយគាត់ក
ចិត�សួរថា-
“ឯងេធ�ខុសអ�ីបានជា្រត�វេគ?”។ “ខ�ំុសំណាងអ្រ!” បុ រសលួចេគាតបេដយ ទឹកមុខេពញេទេដយក�ីកង “ៃថ�មុនខំុមកេ � ដរេលងតំបន់េនះ េឃញែខ្សចស់ៗ មួយែខ្សេនេលថ�ល់ ខ�ុំ
គា�ននរណា្រត�វករេទបេរ”។
“ស�ីេគេរសែខ្សប៉ុ�ឹងក៏មានកំហុសែដ?” ណ
បុ រសមា�ក់ន ិយាយេឡងេដយចែ
ក�ុងចិត�។ “ខ�ំុក៏និយាយមិន្រត�វដូច ” បុ រសែដលលួចេគាតប “េ្រពះខ�ុំក៏មិនដឹងែដរថា
ខងចុងែខ្សេនាះមានចងេគាមួយក”។ (កំណត់្រតក�ុ“េហ្យស៊ូកុងកួ”) គតិក�ងេរឿងេនះ ុ
ក�ុងេលកេនះែតងមានមនុស្ស្របេភទេធ�ខុសេហយមិន្រ ពមទទួលខុស ដូច លួចេគាេនក�ុងេរឿងេនះ មនុស្ស្របេភទេនះេបមិនមានផ�ូវេដម្បីបដិេសធករពិ េនាក៏ែតងនិយាយថាគា�នេចតនា ែដលជាវិធីេគចេវះកំហុសែដលខ�ួនបាន្រប្រ
ទល់្រចកទល់ ក�ុងៃ្រពែដលពសេពញេទេដ យេដ មេឈធំខ�ស់ដ ូចជា េដ មណានេដមជឺេ និងេដមចងជាេដ ម មានស�មួយក្បោលអ�ស័យេនក�ុង ៃ្រពេនាះ។ វេ ្របេតងេឡងចុះតមេដមេឈធំទំងអស់ េ នះ រឺអ�ស័យវល�ិ្របេតងេយាលខ�ួនព
េនះេទកន់េដមេឈមួយេទៀត វមានឥស្សរភាពេពញទ ី នឹងេទណា មកណី ចិត�្របាថា� ស �មួយេនះេទបគិតថា វគឺជាអ�កេលខមួយក�ុងៃ្រពេនះគា�ននរណ បានេឡយ វមានភាពរហ័សរហួនដល់ថាក � ់អ�ក្រតង់េកទណ�ដូចជាហូវយីនិ ងផុង បាញ់វមិន្រត�វែ ែតមានៃថ�មួយ ស�មួយក្បោលេនាះេកតភា�ត់េស��តធេទក�ុងស្រមាស់ប ែដលេនជុំវិញខ�ួនរបស់វេពរេពញេទេដយបនា�ែដលមានមុខ�ស�ចរេលម កេ្ េទខងណាក៏្រត�វបនា�ដ៏មុត�ស�ចចក់ខ�ួនរបស់វខងេនាះ វរឹតែតេរប្រមាស ខ�ួនប៉ុណា�ក៏រឹតែតឈឺចប់ប៉ុណ�ឹង។ ស�យមួយេនះមានអរម�ណ៍ភិតភ័យតក់ស�ុតយ ែលង ញ័រខ�ួនតតត់ េក �បខ�ួនេនេស��មមួយកែន�ងមិនហ៊នកេ្រមកេទណាេឡ មុខសម�ឹងរកេមលេទជុំវិញខ�ួន ចង់េឃញេដមេឈធំមួយេដម េដម្បីវអចេល ្របេតងេចញឲ្យផុតពីស្រមាស់បនា
ែតសម�ឹងយា៉ងេម៉ចក៏មិនេឃញេស។
វ
ែ�សកយំយា៉ងរសប់រសល់្រកវល់្រកវយក�ុងចិត�មិនដឹងថានឹងេធ�ចល� បានែតែ�ស េចៀកៗ េហយេសចក�ី្រពឺ្រព�ចភ័យខ�ចក៏េកតេឡ ងយា៉ងចប់ចិត�។ ភាព្រកអ របស់វែដលធា�ប់យល់េឃញថាខ�ួនជាអ�កេលខមួយេនក�ុងៃ្រពេនាះបានក អស់សង្ឃឹម។ េសចក�ីរហ័សរហួនរបស់វ្រត�វបានគ្រមាមកំែហងេដយបនា�ដ៏ រហូតមិនដឹងថានឹង្រត�វេដះខេចញេដយមេធ្យោប (កំណត់្រតក�ុ"លីសុឺឈុនឈិវ") គតិកងេរឿងេនះ ុ� ស�មួយក្បោលេនះ េពលធា�ក់ចុះេទក�ុងស្រមាស់បនា� ក៏ទល់្រចក ពិតស�ក៏រហ័សរហួន ែតក៏អ�ស័យេលលក�ខណ�ដ៏ជាក់លក់មួយប៉ុេណា�ះ គឺរត�វ ្ ក�ុងបរ ិដ�នែដលសក�ិសម �សបេទនឹងឧបនិស្របស់ស� ជាៃ្រពធំែដល្របា ទស់ែទងៃដេជងរបស់វ កល េបរូបែបបបរិដ�នមានករផា�ស់ប�ូរ េទធា�ក់េន បនា� ែតឧបនិស្ស័យរបស់ស�មិនបានផា�ស់ប�ូរ វមិនអចស្រមបស្រម� លខ�ួ
លូនដូចជាកណ�ុរ រឺ ពស់ ែដលអចលូនេទលូនមកតម្របេឡាះរបស់ស្រមា ដូេច�ះេទបវធា�ក់ខ�ួនេនក�ុងស�នភាពទល់្រចកអស់ផ�
រីឯចំេណះដឹងនិងសមត�ភា របស់មនុ ស្សេយងក៏ដូចគា� នឹងអចសែម�ងេចញ សមត�ភាពេនាះបានរឺមិនបាន វមានភាពទំនា លក�ខណ�េផ្សង
ជាមួយនឹងបរិដ�នេហយន
រប់មិនអស់។ អ�ករក�ជាតិវិទ្យោមា�ក់ ុ េបេគមិនេចញេទកន់្
មានរុក�ជាតិតូចធំ េគក៏ទល់ប��ក�ុងករេ្រប្របាស់ចំេណះដឹងនិងសមត�ភាព
េកតជា្របេយាជន៍បានយា៉ងេពញទ ដូេច�ះចំេណះដឹងនិ ងសមត�ភាពណាមួយ ន
េ្របឲ្យេកតជា្របេយាជន៍បាន ក៏្រត�វមានបរិដ�ននិងលក�ខណ�ែមូលដ�ន េបមិនដូេច�ះេទចំេណះដឹងនិងសមត�ភាពេនា ះក៏នឹង្របាសចក្រប េយាជន៍គា�នត នឹងបាតុភាពែដលេយងែតងបានជួប្របទះជានិច�ជាកល។ មនុស្សែដលេរៀន ែតែបរជា្រត�វេទេធ�ករងរមួយយា ែដលមិ ន្រត�វនឹងវិជ ែដលខ�ួនបានសិក្សោេ សូ្រតមករហូតេនផ�ុយគា�ែតម�ងន េ្រពះសភាពបរិដ�ននិងសភាពេ�សកឃា�នប ចំេណះដឹងនិងសមត�ភា ែដលមានេនែតមិនបានេ្រប្របាស់ក៏េស�នឹងសូន្យ ទុ កជាករខ�ះខ�យែដលគួរឲ្យស�យៃ្រកែលង សង�មែដលពិកលពិករមួយភាគធ មានបច�័យដូេច�ះឯង មនុស្សេយងជាសត�ជាន់ខ�ស់ មានេ្រប�បជាងសត�េផ្សងរួមេល ទំងពួង្រតង់ែដលថាអចស្រម
េទតមសភាពបរិដ�ន បានយា៉ងទន់េហ
មិ នបាន្រត�វសភាពបរិដ�នេកបសង�ត់រហូតែ�សកេចៀកៗ យា៉ ៀ ងអស់សង្ឃឹមដូចគា� ស�ខងេលែតែដលសំខន់បំផុត មនុស្សេយងេ្រកពីអចស
ចូលជាមួយនឹ
សភាពបរិដ�នបានេហយេនាះ ែថមទំងអចែកៃរ ិដ�នរឺសង�មែដលពិកលពិក ែដលមនុស្សេយងរស់េនឲ្យល�េឡង េហយសម�សបជាមួយនឹងត្រ
របស់មនុស្
េយងបានែថមេទៀតផង។ ចំនុចេនះឯងែដលជាភាពេផ្សងគា�យា៉
រវងមនុស
ជាមួយនឹងសត�។ ស �េគចេចញពីស្រមាស់មិនបាន ែតមនុស្សសុំ្រតឹមែតមិនអ ប៉ុ េណា�ះឯង ក៏អចេ្របសតិប��បេខ�ួនេចញពីស្រមាស់បនា�េនាះបាន មិនយូរ ជាក់ជាមិនខ
ទឹកឆា�យពន�ត់េ� ភ ងជិតមិនប អុីម៉ូវ ក្ស្រតរបស់្រក�ង េយ បានសេង�តេឃញ្ រក� ង លូ
ែដលេនជិត គា
កមា �ំងរឹងមាំេឡងជារងរល ់ៃថ� េ ទបខ�ចែ្រកង ថាៃថ�ណាមួយនឹង្រត� ្រព អង�មាន្រពះបំណងសុំករជួយសេ�ង�ះពី្ រក�ង ឈី និ ង ឈូ
ែដលេនឆា�យ េ
ទំងពីរជា្រក�ធំ មានកមា�ំងទ័ពរឹងមាំ េទបតំចិត�ប��ូ ង នអ�កជាមាេទបេ្រម ឈី ្រពមទំងប��ូនអ�កជាក�ួយេទបេ្រមរជករេនឯ េដយសរ្រពះអង�្
្រពះត្រមិះថា េប ្រក�ងឈី និង ឈូ មានេម្រតីភាពចំេពះ្រក�ង េយេពលមា េឡងក៏រែមងហុចៃដចូលមកជួយសេ�ង�យា៉ងពិត្របា ែត សុងអុី ែដលជាអម មា�ក់ មិនយល់�សបជាមួយនឹងែផនករណ៍មួយេនះ េគនិយ-"េបមានអគ�ីភ័យេក េឡងក�ុង្រក�ងេនះ េហយេ្របមនុស្សឲ្យេទនាំយកទឹកពីទេន�ែដលេនឆា�យរប់ ្រត េពលេគនាំយកទឹកមកដល់្របេទសជាតិក៏េឆះេខ�ចខ�ីអស់េទេហយ េ្រពះទ ឆា�យមនអចពន�ត់េភ�ងែដលេនជិតបានេទ ្រក�ងឈី និង ឈូេទះបីមានកមា�ំ ងេ េប្រក�ងលូ ែដលេនជិតជាប់េនះមកវយ្របហរ ្រក�ងឈី និងឈូ នឹងអចជួយ សូវេយងមកចងមិត�េម្រតីជាមួយនឹង្រក�ង លូ វិញមិន្របេស!"។ េពល្រទង់បានសណា�ប់ដូេច�ះេហយ េទប្រពះអង�េច ទ សម�័ន�េម ង យនឹ ង ្រក�ង លូែដលមាន្រពំែដនជាប ់គា� េដម្បីករពរអន�រយែដលនឹងេកតេឡង រងចំករជួយសេ�ង�ះពីអ�កដៃទែដលេនឆា�យេនាះេទៀ
គតិកងេរឿងេនះ ុ� អ�ក�ស�កភូ មិផងរបងជាមួយឫ្របេទសជិតខង េបអចរក្សោេម្រតីភាពចងម បានរែមងអចជួយសេ�ង�ះអនុេ្រគាះគញេទមកនេពល្រគាមានអសន�អនិង ្រគា្រត�វករជំ នួយ វ្របេសរជាងករសងស្រ�ស�កភូ មិ និង្របេទសជ ិតខ រួចេហយក៏្រតដប្រតដួសេទសុំជំនួយពីញាតិមិត�ែដលេនឆា�យែសនឆា�យ េ វអចមិនទន់ករណ៍ ចូលក�ុងលក�ណៈែ-"ទឹកែដលេនឆា�យមិនអចពន�ត់េភ ែដលេនជិតបានេឡ"។
និទន កំេនតទេន�ខ្ស ែផនដី ែដលេយងអ�ស័យេនេន ះ
ក លពីអតីត្រពេទពសងមកយ ា៉ង�ស
្រតកលគា�នទេន�ខ្សោច់ដ៏រំងស�ួតហួតែហងសូម្បីមួយកែន
“្រគប់េពលែដលមន ុស្សេធ�អ្រកក់ ដីខ្សោច់នឹងធា�ក់ចុះមកកន់ែផនដ” េនះ
គឺជាប ណ ា�សរែដល្រពះអទិេទពដក់ទុកឲ្យពួ មនុស្សទំងឡាយអត់្រទំអស់សំេណចមិនបានចំេពះពក្យបណា� េគគិតមិនេឃញថ ្រគាប់ខ្សោច់ទំងេនាះន ឹងេធ�ឲ ែដលេគអ�ស័យេនេកតេហ អ្រកក់អ�ីបានេឡ ឥឡូវេនះែផនដី ែដលមនុស្សអ�ស័យេន េ សភ័ណភាពែដលធា�ប់ងផា�ស ប�ូរក�យេទជារីងរំងេក�ស�ួតហួតែហងេដយសទេន�ខ្សោច់ េនះេ្រ
អំេព
អ្រកក់ និងភាពល�ង់េខ� ែដលមនុស្សសងេឡងមិនឈប់ឈរេនាះឯង េទបេធ�ឲ ែដលធា�ក់ចុះមកម�ងមួយ្រគាប់ៗ ព្រងីកខ�ួនយា៉ងធំមហសលក�យជាទេន�ខ្សោ ទីបំផុត។ គតិតកងេរឿងេនះ ុ� មនុស្សែតងគិតថា អំេពអ្រកក់បន�ិចបន �ួច នឹងមិនបង�ឲ្យេកតទុក�ភ័យអ�ីធំ េឡយ..។
និទនកំេណតឆាៃ សម័ យរជវង្សសុ ង ជនជាតិជិនែដលេនឯភាគខងេជងបាន រុករនច ត្បួងវ យរឹបអូសយកែផនដីរជវង្សសុងអស់ព ក់ មានេមទ័ពរជវង្សសុងមា�ក់េឈ�ះ ុ័កហ៊ ង ុយ បាននាំកងទ័ពេចញទប់ទ ជាតិជិនយ ា៉ងអស់ពីសមត�ភ
្រពមទំងអចវយទ័ពជនជាតិជិនឲ្យទទួលបរ
េហយម�ងេទៀត។ ទហនជិន្រគាន់ែតេឃញទង់្របចំកងទ័ពរបស់ ងុ័កហ៊ុយ ែដលមានត”ងុ័កហ៊ុយអ�កេស�ហជា” ប៉ុណ�ឹង ក៏ ភ័យខ�ចបាស់សក់នាំគា�រត់ខ�ត់ខ�យមិន ច្បោំងជាមួយេឡ ែតរជវង្សសុងមាន្រពះរជាេឆាតកប��មួ យអង�្រពះនាមថា ស សុងេកចុង្រពះអ្រថា�សុំ្រតឹមអច្រគងរជបល�័ង�រហូតេទប៉ុេណា�ះ េទះបី្រ ែផនដីេទម�ងបន�ិចៗ ជាេរឿយៗ ្រពះអង�ក៏មិនខ�ល់្រពះទ័យអ�ីេឡយ ្រពមទំង្រ ពក្យពិតទូលរបស់ឈិនហ៊ុ យ មនុស្សក្បត(លក់ជាត) ប�ូ� នផា�កប � �មេទេក េហ ងុ័កហ៊ុយ ពីជួរមុខដល់េទ ១២ ដង។ េហយេនទីបំផុត ងុ័កហ៊ុយ ក៏្រត�វ ឈិនហ៊ុ ក្បត់ជាតិ្របហរជីវិតេដយក“ែដលមិ នចំបាច់បន�ិចេ”។ េពល្របជាជនបាន្រជ�ត្រជាបពត៌មានេនះេដយក�ីេ្រកវេ្រកធនិងគំនុំគុំគ ែ�សក្រទេហ៊យំអេឡាះអល័យេដយេសចក�ី�សឡាញ់ចំេពះយ ្រទហឹងេអុងកង េហយេដម្បីសែម�ងេចញនូវកំហឹង ពួកេគក៏នាំយកេម្សៅអង�មកលុញេធ�ជារូប ឈិន និង ភរ ិយារួចភា�ប់គា�ជាគូ នាំយកេទេចៀនេនក�ុងខ�ះខ�ញ់េដម្បីសងសឹកជំនួស េហ “អុិវចហ៊ុ” ឫ “ឈិនហ៊ុយេចៀនខ�ញ” (េន�ស�កេយងេហថា ឆា)។ បច�ុប្បន�េនះ េនែក្បរស�ន សុីេលង មាត់ទេន�សប សុ ីហ៊ូ ក�ុង�ស�ក ហ័ងច មានរូបសំណាករបស់ ងុ័កហ៊ុយ
េហយអ�កែដលេទទស្សនាទេន�សប សុីហ៊ូ ែតង
សែម�ងេសចក�ីេគារពវីវជនេមទ័ព ងុ័កហ៊ុយ មា�ក់េនះ្រគប់ៗ ចំែណករូបសំណាកចក់ពុម�ពីែដករបស់ ឈិនហ៊ុយ និង ភរិយា ែដលលុតជង�ង មុខរេណ �សពរបស់េមទ័ព ងុ័កហ៊ុយ ្រតឡប់្រត�វបានទត់ធាក់េស�ះទឹកម សំណាក់មហជនែដលេទេលងេនទីេនាះមិនេលះៃថ� េទះបីរូបេនះ្រទ�ឌេ្ និងជួសជុលមកជាេ្រចនេលកេ្រចន្រគាេហយក៏េដយ ក៏េន្រត�វមនុស្ ស�ប់េខ�ម្រពឹត�ិកម�របស់ឈិនហ៊ុយ ទត់ធាក់ជាន់ឈ�ីេស�ត់ដក់មិនេលកែលងមួ ៃថ�េឡយ។ ឈិនហ៊ុយ មនុស្សកំសកខ�ចស�ប់ កលខ�ួនេនមានអំណាច បាន្រប្ េរឿងអ្រកក យា៉ង្រពេហនមិនខ�ចែ្រកងរែអងចិត�នរណា
ហ៊នរហូតដល់ល (ក្បត
ជាត)
រកសីលធម៌គុណធម៌អ�ីមិ នេឃញេឡយ េទបេគបានទទួលែតពក្យេជរ្របេ
សរ េក រ ិ៍�េឈ�ះយខ�រខ�យេពញ្របឹថពីរហូតដល់សព�ៃថ�េន ចំែណកេមទ័ ពងុ័កហ៊ុយ អ�កេស�ះ្រតង់េស�ហជាតិ េទះបីបានទទួលករេចត្រ នានាេហយ្រត�វ
បង់ជីវ ិតេនេ្រកមៃដរបស់មនុស្សអ្រកក់ជួរជាតិ ែតកិត�នាមដ៏ពិេររបស់េគ ្រតវបានចរឹកទុកេនក�ុងេបះដូង្របជាជនច ច�និ រន�៍ េហយខ�រខ�យពសេពញ្របឹថ ហូតេមឃដីរលយ
ប�� ្របេសរជាង្រ កលកន�ងយូរមកេហយ បុរសចស់្រកី្រកមា�ក ់បានជិះេសះេធ�ដំេណរេទ មួយ។ េនព ក់ ក ណា�លផ� ូវ គាត់បានចងេសះរបស់គាត់េននឹងេដមេឈមួយេដ
េទទទួលទនអហរែដលបានខ�ប់មក។ មួយសន�ុះបនា�ប់មកក៏មានេសដ�ីមា
េសះេន្រតង់ហ�ឹងែ េហយចងេសះរបស់គាត់េននឹងេដមេឈែដលបុរសចស់េន
ចង។ បុរសចស់េឃញដូេច�ះេទប្របាប់េសដ
“សូមកុំចងេសះរបស់េលកជិតេស
របស់ខ�ុំអីេសះរបស់ខ�ុំវកចខ�ំងណាស់ អច្រ បទូសរ៉យេសះរបស់េលកដល់ជ សូមេមត�យកេទចងេនកែន�ងេផ ្សងវិញេ “េយងចងេនឯណាក៏បាន េយងជាអ�កមានេធ�អីេយងបា”
េសដ�ីតប
យា៉ងគេ្រមាះគេ្រ បុរសចស់តបថ“ខ�ុំ្របាប់េលកេដយេសចក�ី្របាថា�ល�េទេត កលេបេ ក៏េ�សចែតចិត�េលកេទចុ ” បនា�ប់មកេសដ�ីក៏ចងេសះេននឹងេដមេឈែដលបុរសច បានចងេនាះេហយេដរេទទទួលទនអហរេ េ្រកយពីេនាះបន�ិច េសះក៏ប ានពុះ ក េ���លេហ៊កវដក់គា�យា៉ងខ�ំង។ ចស់េហយនឹងេសដ�ីក៏រត់ែចកេជងគា�េទចប់ទញេសះេរៀងៗ ខ�ួន ែតវបានយ េហយេ្រពះេសះរបស់េសដ�ី្រត�វេសះរបស់បុរសចស់ចត់ករក្សិណក្ស័យបា “ែន៎! អក��ស់ ឯងនឹងេធ�ដូចេម�ច េសះរបស់អញស�ប់េទេ” េសដ�ីគំហក េដយេសចក�ីេ្រក“ឯង្រត�វែសងៃថ�េសះឲ្យអញ យកមកឥឡូវេន! កុំេ្រតតេ្រ”។
“ខ�ុំបាន្របាប់េលកេហយ ែតេលកមិន្រពមេជឿខ�ុំេនះបាទ េលកនឹងមកប ក៏វមិន្រត” បុរសចស់និយាយយា៉ងមានេហត េសដ�ីតេម�ងសៃស-កេទៀតថា“ឯងកុំនិយាយេ្រចន យកមកឲ្យអញ”។ “ពុេទ! ខ�ុំជាមនុស្ស្ រកី្រក នឹងយក ្របមកឲ្យេលកបានេទ ខ�ុំមិនម ែមនបា”។ េសដ�ីេឃញថាេបតមាត-កគា�តេទេទៀតែ្រកងខូចេពលេវល េទ-កបុរស ចស់មា�ក់េនាះេទរកតុលករ។ លុះេទដល់េហយេសដ�ីក៏េព“បពិ្រតតុល អ�ក្រទ្រទង់ទុកេនភាពយុត�ិធម៌ សូមេមត�ជ្រមះក�ីឲ្យដល់ខ�ុំបាទផង គឺថាេស មា�ក់េនបាន្របទូសរ៉យេសះរបស់ខ�ុំដល់ស�ប់ សូមេមត�កត់ក�ីឲ្យតចស់ ៃថ�េសះដល់ខ�ុំផង ឫេបមិនដូេច�ះក៏ដក់គុកឲ្”។
តុលករបានស�ប់ដូេច�ះេទបែបរមុខេទរកបុរសច
“យា៉ងេម៉ចែដ
េដមចេម�យេតជាករពិតឫ ែដលេគេចទថាេសះរបស់តេទ្របទូសរ៉យេ ស�ប? ែតបុរសចស់េនេស��មមិន្រពមនិយាយអ�ីេចញមកសូម្បីម។ តុលេទបសួរេទៀត “តនិយាយបានឫអត់ហ?” បុរសចស់េនាះក៏េនេស��មេទៀ តុលករេទបសួរតេទេទៀ“តឯងគ?” បុរសចស់ក៏េនេស��មដូចេដ កលេបតុលករមិនអចទទួលបានចេម�យពីបុរសចស់េហយេនាះ េទ សួរេសដ�ីថ
“េអ!
េយងនឹងេធ�ដូចេម�ចល�ហ៎ៈ
េ្រពះេដមចេម�យមិន្រពមនិយាយ
បដិេសធឫសរភាពក៏មិន្រពមនិយាយអ�ីេចញមក េដមចេម�យជាមនុស្ស?” “អូហូ!
មិនអចេទរួចេទ េដមចេម�យអចនិយាយបានរហ័សរហួនដូចេយងេគ
អម្បោញ់មិញបាន្របែកកត-កជាមួយនឹងខ�ុំេកកៗ េនេឡ “េសដ�ីអះអងយា៉ងមុ មា៉ត។ “្របាកដណ?” តុលប��ក “ពិត្របាកដណ” “េហយចុះេដមចេម�យនិយាយយា៉ងដូចេម�ចខ? េសដ�ីេទបតបថា “េដមចេម�យនិយាយជាមួយរូបខ�ុំមួយសន�ុះមុនេនះថា កុំចង របស់ខ�ុំែក្បរេសះរបស់េគ េ្រពះេសះរបស់េគកចណាស់អចសមា�ប់េសះរបស់ខ�ុ បានសុំឲ្យខ�ុំេទចងេនឯេដមេឈងវិញេទ”។ “ល�េហយអ��ឹង!” តុលេពលេឡ “ក៏ចត់ទុកថាបានក រពិតេហយ កលេប ចេម�យបានដស់េតឿនេដមេចទឲ្យេទចងេសះទុកេនេដមេឈេផ្សងេហយដូេ កំហុសរបស់េដមេចទខ�ួនឯងែដលេនរឹងរូសេទចងេសះទុកជិតេសះរបស់េដមចេម� មិនបាច់សងៃថ�េសះអ�ីេនាះេទេ្រពះេគគា�នកំហ” តុលករេពលកត់ក�ីភា� រួចេហយតុលេទបែបរេទសួរបុរសចស“ែន៎! េហតុអីតឯងមិនេឆ�យតបនឹងសំនួររបស េយង?” “បពិ្រតតុលករអ�ក្រទ្រទង់ទុកេនភាពយុត�ិធម៌ ខ�ុំជាមនុស្សតូចទប ្រក និយាយេចញេទថា បានហម្របាមេគេហយ មា ននរណាេគនឹងេជឿេទថ ពិត ដូេច�ះេទបខ�ុំមិន្រពមនិយទុកឲ្ករពិតេចញមកខ�ួនវេទបនឹងមានទម�ន់ល”។
តុលករមានករេពញចិត�នឹងភាពវងៃវរបស់បុរសចស់មា�ក់េនះយា៉ង
បានបេណ�ញេសដ�ីេចញេទេដយមិនបានច យ្របាក់ពិន័យសូម្បីមួយកក់ មុខបាក់មាត់មនុស្សមា�ទូទំង�ស�កែថម
ប� � េហយនឹងឧបសគ� “ប� � េធ�ឲ្យបេង�នច ំេនះដឹ” ឫ “ចូ រ្រតឡប់ វិបត�ិឲ្យក�យជ” គឺជាសម�ីែដ េយងបានឭបានស�ប់មកជា្
របចំ ្រគាន់ែតថាេតេយងនឹងអចេធ�វប
ែដលឧបសគ�ចូលមកសួរសុខទុក�េយងពិតែមនេនាះ េយងទំងអស់គា�ដឹ
ថាហមអស់សង្ឃឹមហមរួញរេពលជួប្របទះនឹង
ដឹងថា្រគប់ប��ែតងមានមេធ្យោបាយេដះ�សយ ដឹងថាប��នឹងេធ�ឲ្យេយ េឡង........គឺ ដឹង្រគប ់យា៉ងែតលុះដល់បាន្របឈមមុខជាមួយប��ពិត្របាកដែម អចេធ�បាន្រតឹមរួញរអស់សង្ឃឹមហក់ដូចជានឹងដច់ខ្យល់ េហយវមែប�ក េទែដលេយងមានអរម�ណ៍េកតេឡងដូេច មុននឹ ងស៊ូសកល្បងស្រមាកបន�ិចសិន េធ�ចិត�ឲ្យស�ប់ គិតឲ្យបានល�ិតល សិមេ្រកកេឡងស៊ូក៏វេនមិនទន់យឹតេព ខ�ុំគិតថាប � �វមានពីយា៉ង គឺ ប��ែដលេយង្រគប់្រគងបានរឺេដ េហយនឹងប� � ែដលេយង្រគប់្រគងវមិនបាន ែថាប � �វមានមុខមាត់ដូចេម�ច ដឹងថាប � �ែដលចូលមកវស�ល់េយងបានល
វដឹងថានឹងវយ្របហរេយ
នុចណា ដូេច�ះ េបមិនចង់បរជ័យចូរេយងែស�ងយល់ឲ្យបា នជាក់ច្បោស់នូវប ដូចែដលវសុីជេ្រមមកេលេយង េ�សចេហយេយងនឹងបានេឃញថាករ្រតឡប់វ ក�យជាឪកសេនាះេតេគដូចេម�ច ដូ ចមាននិទនមួយែដលេគនិយាយតៗ គា�កល្រគាមួយយូរមកេហយ មានកសិករមា�ក់ចិ��ឹមសត�លែដលមានវ័យច ក្បោល ។ ៃថ�មួយកសិករនាំលចស់េនាះេចញេទខងេ្រក េដយភាពល� ពសវលរហូតធា�ក់េទក�ុងអណ�ូងមួយកែ
ន�ង វែ�សក្រទេហ៊យំអស់កលយូ
ចំែណកឯកសិករក៏្រតិះរិះរក វិធីជួយសត�លេនាះឲ្យេឡងមកខងេល េនទីបំផុតព គាត់គិតេឃញដូេច�ះថសត�លេនះវមានវ័យចំណាស់ខ�ំងណាស់េទេ ហយ ម្យោ៉ងអណ�ូងេនះ លប់ផងែដរ វមិនរួចៃថ�េទក�ុងករជួយលេនាះ គិតេហយគាត់ក៏េទសុំកមា�ំងអ� របងជាមួយឲ្យមកជួយលប់អណ�េនាះ។ អ�កភូមិនាំគា�យកែប៉លចូកដីបាចសចេ អណ�ូ ង ្រគាដំបូងេពលែដលដីធា�ក់េទ្រត�វខ�ង លភា�ក់េ្រពតភ័យេហយវ របស់ខួនភា�មផងែដរ េទបវែ�សក្រទេហ៊យំឲ្យេ � ែតមួ យសន�ុះេ្រកយមកទំងអស់គា�ក៏ចែម�កក�ុងចិត�ែដលសត�លេនាះឈប
េពលេគនាំគា�ចូកដីចេទក�ុងអណ�ូងពីបីែប៉លក៏ឪនេមលេទក�ុងអណ�ូង េទប្របទះ សភាពែដលគួរឲ្យែប�កគឺថា ្រគប់េពលែដលដីធា�ក់េទ្រត�វខ�ង លក៏រលស់ដ ខ�ងរួចេហយក៏ឈនេឡងេទជាន់េលដីេនាះ កលេបអ�ក�ស�កនាំគា�រវសៃ
បាចដីចុះេទេលឿនប៉ុណា� លក៏ឈនេឡងមកបានកន់ែតេលឿនេឡ ងប៉ុណ�ឹងផន យូរប៉ុនា�ន លក៏អចចកេចញពីអណ�ូងេន និទនេរឿងេនះផ�ល់ចំនុចែដលគួរឲ្យគិតបានល�ណាស់ គឺសត�លេនាះេចះ េ្រគាះឲ្ យក�យជាឪកសបាន េបសិនវចុះចញ់តំងពីដំបូង មិន្រពមេរប្ ជីវិតរបស់វ្របែហល្រត�វបានកត់ក�ីេដយអ�កដៃទ េហយខ�ួនវ្រត�វបានដីលបង បាតអណ�ូងេនាះេ�សចបាត់េទេហយ ដូចគា�េនះែដរ ឧបសគ�ែដលេជារជន់ច ្របដូចដីែដលបាចសចចូលមករកខ�ួនេយង កុំចុះចញ់ចូរែកៃខេដម្បីឲ្យេយ េជងជាន់ពីេលវេហយឈនេឡងឲ្យកន់ែតខ�ស់ែថម “មនុស្សេយងេកតមកដូចគា� ប��េហយនឹងឧសគ�ែតងមានជ្ា របចំ ជួបឧ ដំបូងអចមអរម�ណ៍រួញរអស់កមា�ំង ្រពមទំងេនឿយណាយ ែតេបបានត្រម រមិលេមលេហយរ ំៃព្រតិះរិះសុីជេ្រមឲ្យេឃញជាក់លក់ថាេតប��វេកតេចញ េនាះេយងក៏អចនឹងយកឈ�ះេហយឆ�ងកត់ប��ទំងពួង”
បទនិពន�ែដល្របសូ្រតលំ សុិវឆាយ
ជាបុរសមា�កស�័្រគ្របលង ់ ជាេ្រចនេលកេហយែត្របលងមិន
ភរ ិយារបស់េគក ៏ជា�ស�ី្របសូ្រតបុ្រតម�ងៗ លំបាកលំបិន យប់មួយ សុិវឆាយ យក្រកដសេហ យនឹងជក់េចញ មកអង�ុយេធ�មុខស�ុគ េពញទំហឹងេនមុខចេង��ងេគាម។ គាត់សរេសរបេណ� គិ តបេណរ � ្រជ�ញចេ��មេក េសៀតផា�ទំងសងខងសែម�ងអករៈលំបាកលំបិនពន ភរ ិយារបស់គា ត់កលេបេឃញអកៈដូេច�ះ ្រទំមិនបានេទបន-“ខ�ំុ
មានអរម�ណ៍ថា េពលឳវឯងចប់េផ�មសរេសរ
ម�ងៗ ហក់ដូចជាលំបាកល
ណាស់ ដូចេពលែដលខ�ុំ្របសូ្រតបុ្រតអ”។ សុិវឆា េធ�មុ ខហក់ដូចចង់យំនិយាយ “វដូចគា�្រតង់ណាេទ េពលែ ្របសូ្រតបុ្រតេនាះ ក�ុងេពះែម៉វឯងមានរបស់ែដលនឹង្របសូ្រតរួចេ�សចេទេហយ ក�ុងេពះគា�នអ�ីេសះេ!”។ (កំណត់្រតក�ុ”ក�ងថាន”) គតិក�ងេរឿងេនះ ុ សុិវឆាយមា�ក់េនះជាមនុស្សនិយាយករពិត គាត ល់ថា ក�ុងេពះរបស់គ គា�នអ�ីេសះេឡយ ។ ករែដលនឹងសរេសរអ�ីេចញមកេនាះ អ�កសរេសរ្រត�វមានចំ ពីក�ុងេសៀវេភេហយនឹងបទពិេសធន៍ជីវិតដ៏ជាក់លក់មួយក្រ អ�កខ�ះកលខ�ះចំេណះក ៏មិនេទែស�ងរកបំេពញបន�ម េដយករ្របតិបត ែ ព្យោយាមសន្សំចំេណះដឹងេហយនឹងបទពិេសធន៍គិតែតេសរេចញមកែតម្យោ៉ង េបក�ុងេពះគាចំេណះដឹងអ�ីេទបេរឿងរ៉វ្របសូ្រតេចញមកលំបាកជាងករ្របសូ េទេទៀត
្របាក់មួយេរ កលកន�ងយូរមកេហយមានបងប�ូនជីដូនមួយពីរនា ក់ បានេធ�ដំេណរេទ
�សីជាមួយគា ប�ូន្រប�សជាមនុស្សែល�ង េគេ្រតកអរណាស់ែដលបានជួបបង�សី
េទបេគអសេឡងភ�ំេទកប់ឧសមកឲ្យបង�សីេ្រប្ របាស់ មិនទន់អង�ុយ ស្រមាកផងេគក៏េដះអវកងទុកេនេលផ�ះរូចេហយក៏េដរេឡងេទេលភ ចំែណកបង្រប�សក៏មិនែមនជាមនុស្សខ�ិល្រចអូសែដរ
េគេឃញប�ូន្រប�ស
កងទុកេនេលផ�ះេទបគិតថាគួរយកអវរបស់ប�ូនេទេបាកឲ្យស�ត។ ខណៈេ េឃញ្របា ក់មួយេរៀលេនក�ុងេហេប៉អវ បង្រប�សេទបយក្របាក់មួយេរៀ េនេលែ្រគ េហយេពលែដលេគកំពុងេបាកអវមិនទន់រួចផងេនាះឯង ក�ួយ្រប�
របស់េគក៏្របវេឡងេទេលងេនេលែ្រគ កលេឃញ្របាក់មួយេរៀលេនាះក
ប�ូន្រប�ស្រតឡប់មកពីកប់ឧសេលភ�ំ េឃញបង្រប�សេបាកអវឲ្យក៏េ្រ ភា�មេនាះេគនឹកេឃញថាមាន្របាក់មួយេរៀលេនក�ុងេហេប៉អវ េទបសួររក បង្រប�ស្របាប់ថា ដក់េនេលែ្រគ ប�ូន្រប�សក៏្រតង់េទរក្របាក់មួយេរៀ ណាក៏មិនេឃញេសះ េទបេដរសួររកពីបង�សីេហយនឹងក�ួយ្រប�ស ្រគប់គា�មា�ក់ៗ មិនដឹងមិនេឃញ។ ចំែណកបង្រប�សក៏គិតក�ុងចិត�ថា យូរៗ មកេលងបង�សីម�ងក៏េកតេរឿងបាត់្ កស់ដូេច�ះជាេហតុករណ៍ក់ែមន ដូេច�ះេគក៏េខ�ះ្របា ក់មួយេរៀលពីក�ុងេហេប របស់ខ�ួន េហយនិយាយជាមួយប�ូន្រប� “ប�ូន្រប�ស ្របាក់មួយេរៀលេនាះបងទុកេន េហេប៉អវរបស់បងឯេណះេទ បងេភ�ចេទ ឲ្យបងសុំេទ …” េគនិយាយដូេច� េ្រពះែ្រកងថា េប្របាប់តមករពិត ប�ូន្រប�សអចមិនទទួលយក្របហ�ង ចិត�ជាមួយ្របាក់ែដលបានបាត់េទេនាះ េធ�ឲ្យអ�កដៃទបេណា�យអស់ ស ែដរ។ ែតប�ូន្រប�ស្រតឡប់មានអរម�ណ៍មិនេពញចិត�ជាខ�ំង េគគិតក�ុង“ហឹ…េនះេប អញមិនទរ បង្របែហល្របឡំយកដក់េហេប៉ខ�ួនឯង”។ តំងពីេពលេនាះមក ប�ូន្រប� សក៏ឈប់ស�ិទ�ស�លជាមួយបដូចពីមុនេទៀត។ េពលេវលកន�ងផុតេទជាេ្រចនឆា�ំ បងប�ូនពីរនាក់េនះក៏េនមិនទន់ជាគា�ដូ ដល់ៃថ�មួយ ប�ូន្រប�សមកេលងបង�សីម�ងេទៀត។ ក�ួយ្រប�សតូចែដលឥឡូវេនះធំេឡ េ្រចនេហយ េគសួររកអ៊�្រប�សេដយក�ីចែម�កចិត ុ “េហតុអីអ៊ុ�្រប�សធំមិនមកជា មួយអ�� បា..អ៊ុ�្រប�សធំមិបានមកទីេនះយូរណាស់េហយេនះ ”។ អ៊ុ�្រប�សតូចេឆ�យតបថ“េគគង់អមា៉ស់េនា!” ក�ួយ្រប�សឆ�ល់ណាស់ េទបសួរេដញេដលតេទេទ“អមា៉ស់េរឿងអ�ីេទ?”
“ក៏កលេណាះេគលួច្របាក់របស់អ៊ុ�េទេនាះអីក�ួយចំមិនបា?” ក�ួយ្រប�សបានស�ប់ដូេច�ះេហយ ក៏ដល់ថា�ក់ខ្សឹក េគមិនសប្បោយចិត�ជាខ ែដលខ�ួនឯងបានលួច្របាក់របស់អ៊ុ�្រប�សតូចែតមិន្រពមសរភាព េធ�ឲ្យអ៊ុ�្រ ខុសចំេពះអ៊ុ�្រប�សធំរហូតទំងពីរនាក់េមលមុខគា�ែលងចំ េពលេនះេគធំេឡងេ្រ េហយ ដឹងខុសដឹង្រត�វកន់ែតគិតរឹតែតខូចចិត� េទបែ�សកយំេចញមក រួចេហយរ៉យរ េរឿងរ៉វ្របអ៊ុ�្រប�សតូច្រគប់យា៉ង។ កលដឹងករពិតដូេច�ះ ប�ូន្រប�សក៏ខ�ស់រហូត ្រកហម េគមានអរម�ណ៍វិប្បដិសរីែដលខ�ួនគិតអកុសលជាមួយបង្រប�ស
េទប
ផ�ះបង្រប�សសុំខមាលេ ប�ូន្រប�សសួរបង្រប�ស“េហតុអីបងមិន្របា ប់ករពិតតំងពីេព?”។ ចំែណក បង្រប�សមិនជាប់ចិត� តចំេពះេរឿងែដលកន�ងេទេនាះសូម្បីែតបន�ិចេទ េទប ថា“េយងរត់េដរេរប្រមាស់រស់េនក�ុងសង�ម េរឿងខ�ះក៏គួរេយងដឹងទំេនៀម េកតជាម ្រត�វមានចិត�ឲ្យទូលយ ្រត�វេគយល់ខុសខ�ះ េដម្បីឲ្យ្រគប់គា�សប្បោយចិត�ក៏”
ផា�យយាមនង� ផា�យយាមនង�័លេលៃផ�េមឃាឆ�ុះរស�ី្រ ពកៗ
េលនភាល័យដ៏ែសនឆា�យដ
ែភ�ក្រគប់ទិវរ្រតី ផា�យយាមនង�័លេនះមា នេរឿ ងដំណាលកន�ងមកយូរយារណាស់េហយ មានេក�ង�សីម ា�ក់អ�ស័យេនជាមួយមា� បាក់ែបកមួយខ�ង។ ទំងពីរនាក់ែ ម៉កូនពឹងពក់ពំនាក់អ�ស័យ គា�េទវិញេទមក រស់រួចបានផុតពីមួយៃថ�មកមួយៃថ�ៗ តមកអ�កជាមា�យធា�ក់ខ�ួនឈឺ អករៈធ�ន់ធ�រខ�ំងេឡងរងរ ល់ៃថ�។ រ្ រសប់រសល់ខ�ល់ខ�យក�ុងចិត�ណាស់ ចង់ផឹកទឹក្រតជាក់ៗ េទប្របាប់ក“កូនែម៉! ែម៉ចង់ផឹកទឹក្រតជាក់ៗ មួយក�ឹក ទឹកែដល្រតជាក់បំផុត គួរឲ្យស ក�ុងភូមិរបស់េយងមិនមានទឹក្របេភទេ”។ កូន�សី្របញាប់និយាយអ- “ែម៉ច ! កូននឹងេទរកទឹក្រតជាក់ៗ មកឲ្ ពិស…”។ ែម៉េពលថ- “េមឃងងឹតេហយ រយៈផ�ូវក៏ឆា �យណាស់ ែ ម៉មិនចង់ឲ្យកូ េទ…”។ កូន�សីនិយាយថ- “ែម៉ទុកចិត�ចុះណា៎ កូននឹង្របញាប់េទ្របញាប់្រតឡ េទ…”។ េក�ង�សីនិយាយចប់ក៏ចប់ភាជនៈស្រមាប់ដងទឹកែដលេធ�ពីទង់ែដងក៏ជ ភាជនៈែតមួយគត់ែដលមានេនក�ុងផ�ះេនះ។ េក�ង�សីតូចរត់ផងេដរផងរហូតមកដល អូរមួយកែន�ង ដងទឹកេពញភាជនៈេហយក៏េដរ្រតឡប់េទផ�ះវ េមឃាងងឹតឈ�ប
តមដងផ�ូវទំងរអិលទំង្រចំងថា�ក់ ៃដទំងពីរបស់
្រតកងភាជដកទឹកយា៉ង្របយ័ត�្របែយងបំផ
េធ�ឲ្យករេធ�ដំេណររឹតែតលំបាក់ខ
េឡង។ នាងតូចេនឿយហត់េញសេជាកខ�ួន នាងឈនេជងេទមុខេដយមិនឈ េឡយ។ ខងមុខេនាះ មាន�ស�ីជរមា�ក់េដរត្រមង់មករកនាង �សយេឡងេដ សេម�ងខ្សោវៗ - “នាងតូច យាយេ�សកទឹកខ�ំងណាស់យាយសុំទឹកផឹកបន�ិ?” “េអុ….” នាងតូចរែរកចិត� ទឹកភាជនៈេនះ នាងតំងចិត�ដងេទឲ្យែម៉ែ េនឯផ�ះពិសរេហយវក៏មានមិនេ្រចនេទ ខណៈរែរកចិត�េនាះឯង នាងតូចក៏រល ពក្យេ្រប�ន្របេដែដលអ�កមា�យែតងែងថា េកតជាមនុស្ស្រត�វមានទឹកចិ ជួយសេ�ង�ះអ�កដៃទ ្រត�វបតិបត�ិចំេពះអ�កដៃទេដយេសចក�ីល� នាងតូចេទប យាយមា�ក់េនា- “េលកយាយពិសមួយក�ឹកពីរក៏ប ” �ស�ីជរមា�ក់េនាះមិនែ្រកងចិត�ដូចគា�
ទទួលភាជន ៈមកកន់េនៃដ រួចេ
ទឹកមួយក�ឹកធំែតែប�កណាស់ បន ប់ពី�ស�ីជរហុចភាជនៈឲ្យនាងតូច ភាជនៈទង់
ក �យជាភាជនៈ្របាក់ភា�មែក៏្របញាប់្របញាល់េដម្បីនាំទឹកេទឲ្យែម៉ មិនបានចប់អរម�ណ៍ជាមួយេរឿងែដលេកតេ នាងតូចេដរេទ េដរេទ នាងជួបបុរសជរមា�ក់េដកេនេ្រកមេដមេឈ កំពុងមិន�ស�លខ�ួនេហយែ�សកសុំទឹកពី នាង នាងតូច្របញាប់ហុចទឹកឲ្យបុរស ភា�ម ្រពមទំងនិយ-“សល់មិនេ្រចនេទ េលកអ ៊ុ�ពិសទំងអស់េទ នា ងខ�ុំន មកជាថ�ីេទៀ”។ បុរសជរេ្រកបែតបន�ិច េព-”ល�មេហយៗ អរគុណេ្រចនណា”។ ក បុរស ជរផឹកទឹករួចេហយ
ភាជនៈក៏ក�យជាមាសឯទឹកេនក�ុងភាជនៈក៏មិនបា
េឡយសូម្បីបន�ិច នាងតូចេឃញដូចេច�ះេទប្របញាប់េធ�ដំេណរេទេទៀត ចិត� នាងគ េនែតជាមួយអ�កមា�យែដលេដកចំទឹករបស់នាងេដយ្រកហល់្រកហយ នាង បានខ�ល់ខ�យជាមួយេរឿងរ៉វែដលេកតេ
នាងតូេធ�ដំេណរយា៉ង្របញាប់្រ
រហូតមានអរម�ូណ៍េនឿយហត់ និង េ�សកទឹកជ ាខ� នាងង់េលកភាជនៈេឡងត្រម បប៊ូមាត់ ផឹកទឹកេនាះបានពីរបីក�ឹក ែតក៏នឹកេឃញប ានថា ែម៉កំពុងឈឺនិង្រត�វក ្រតជាក់ៗ ក�ុងភាជនៈេនះេបនាទឹកេនះេទេហយ ែម៉ន ឹងគ ា�នទឹកពិសេទ ដូេច� េទបដកបប៊ូមាត់េចញពីភាជនៈ្រទំេ�សកទឹកេហយ្របញាប់េធ�ដំេណរ េពលមកដល់ផ�ះ នាងនាំទឹកែសល់េនក�ុងភាជនៈឲ្យែម៉ពិស ែម៉ពិ រីករយ្រតជាក់ចិត�េរគទំងពួងក៏បានជាសះេស្បយេទែដរ។ េ្រកយពីទ ភាជនៈៗ េនាះក៏បានក� យជាែរ៉មាស េហយេហះេចញពីៃដរបស់ែម៉អែណ នភាល័យ ក�យជាផា�យយាមនង�័ឆ�ុះរស�ីភ�ឹេផ�កេនេលៃផ�េមឃាជានិច�និរន�រ៍ េដ ឲ្មនុស្សេលកដឹងថា េនាះគឺជាសនា�នចិត�ដ៏មានរស�ីភ�ឺេផ�កដូចមាសរបស់ មានេសចក�ី�សឡាញ់ និង កត��ូចំេពះបុព�ក
ែផ� ព័រ (Pear) មួយែផ� កលកន�ងមកយូរេហយ
មាន្ រពឹទ�ចរ ្យម�ក ា ់្រក�ម្រគ�សររបស់
ជាងសមសិបនា ក់ រប់រយៈេវលបាន្របាំអយុមនុស្ស ទំងអស់គា�អ ដំបូលផ�ះែតមួយ។ ពួ កេគមានជីវិតរស់េនរួម គា �យា៉ងសន�ិ អ�ក�ស�កភូ មិនាំគ ា�ឧទ� នាម្រក�ម្រគ�សរេ- “្រក�ម្រគ�សរតួ”។ េនក�ុងភូមិេនះ
មានណ�ិតមា�ក ប ់
េគមានសមាជិកក�ុង្រគ�សរជាងៃម�នាក
ជាៃថ�ខួបកំេន៨០ ឆា�ំរបស់េលក្រពឹទ�“្រគ�សរតួយ” បណ�ិតមា�ក់េនះក៏មកចូលរួ ឲ្យពរៃថ�ខួបកំេនតែដរ
ភរ ិយរបស់េលកបណ�ិតសួរេលកេ្រកយេពល្រតឡប
បុណ្យខួបកំេនតវិញថ- “ៃថ�េនះបងេទចូលរួមឲ្យពរៃថ�ខួបកំេនតេលក្រពឹទ�ចរ្យ ថាបងមានករចបអ ់ រម�ណ៍ចំេពះ្រគ �សរតួយា៉ងេនះដ?”។ េលកបណ�ិតតបេដយមិនបាច់ៃ្រត្- ” ្រគ�សរេនះ�សឡាញ់សមគ �ីគា ណាស់សមេហយែលអ�ក�ស�កនាំគា�េលកតេម�ងថ- ”្រគ�សរតួយ”។ ភរ ិយាេទបនិយាយតេទេទៀ- “បង្របែហលមិន្រជាបេទថា ពួកេគេលង បន�ំែភ�កអ�ក�ស�ក ចំេពះមុខពួកេយងេគក ៏េធ�ជា�ស�ះ�ស�លសមគ�ីា�ល� ែតេ្រក គ
េឈ�ះទស់ែទងគា� រកេសចក�ីស�ប់សុខពុំបានេឡយ ទំងេនះេ្រពះពវកររក្សោេក េឈ�ះទុកគ្រមាមពួកេយងែតប៉ុេណា”។ េលកបណ�ិតមានអរម �ណ៍ភា�ក់េ្ រពត េ្រកយេពលពិចរ ណាសរេឡ ថាសម�ីរបស់ភរិយាមានេហតុផលគួរឲ្យេជឿ េមលែតេនក�ុង្រគ�សររបស់ខ�ួនឯ សមាជិក្រតឹមៃម�នាក់ជាងប៉ុេណា�ះេនមានេរឿងេឈ�ះទស់ែទងគា�គា�យ ្រពឹទ�ចរ្យេនាះមានសមាជិកដល់េទសមសិបន ាក់ជាង
េហតុអ�ីមិនមា
្រពឹទ�ចរ្យពិតជាកុហក់េបាក្របាស់ែមនេហយ ពួកេគសែម�ងេល�នបំភាន់ែភ�ក ឫេនះ។ ្រពលឹមេឡង េលកណ�ិតេទ ប ប��ូនចរជនឲ្យេទេសុបករណ៍ ប ព ី្រពឹទ
ជនមា�ក់េនះេធ�ជាែអបអបសួរ្រពឹទ�ច- “សមាជិកេលក្រពឹទ�ចរ្យ មាន សមសិបនាក់ជាង មិនែដលេឈ�ះទស់ែទងគា�េសះ មិនដឹងថាមានអថ៌ក បា?”។ “អ៎! េនះែន! ពិតជាមានេហ” បុរសជរេសចយា ៉ងរីករយ ្រពមទំងនិយាយតេ
ថា- “ករែដល្រគ�សររបស់េយងមគ�ីគា� ស បាន មានអថ៌កំបាំងែ តម្យោ៉ងក ្រគ�សរ្រត�វមិន្រតេចៀក�សលមិនេជឿពក្យញុះញង់ណាមួយរបស់អ�កដៃទ ស របស់ខ�ួនឯង”។
ចរជន្រតឡប់មករយក
រណ៍ េលកបណ�ិតៗ បានស�ប់សម�ីេនះេហ
េ្រពែតម�ង្រពមទំងសែម�ងកិរិយាេក�្រកហយនឹងភរិយារបស់ខ�ួនែដលឥច�ឫ សុខរបស់្រគ�សរអ�កដៃទ េទបសងពក្យបង�ច់បង�ូចេផ្សង ខណៈេនាះមាននាយពណិជ�លក់ែផ� (Pear) េដ រកត់មក េលកណ�ិតចង់ ប នា�នភរិយារបស់ខ�ួនេទបទិញែផ� ព័ (Pear) មួ យែផ�រចេ្របម ួ ន ុស្សយកេទ្របគល់ ្រគ�សររបស់្ រពឹទ�ចរ្យ តមកខ�ួនេហយនឹងភរិយាលួចចំេមលថាេលក្រពឹ ករដូចេម�ចជាមួយែផ� ព័(Pear) ្រតឹមមួយែផ�េនះ កល្រពឹទ�ចរ្យបានែផ (Pear) មកមួ យែផ� ក៏េហសមាជិកជាងសមសិ មកជុំនុំគា�េហយគាត់និយាយេឡ- “េរមមាន់មួយសៃ��ូនមកជាអំេណាយពីែ ឆា�យ េទះបីជាតៃម�ទប ែតេលសលប់េដយគុណតៃម� ែផ� (Pear) មួ យេនះក៏ដូចគា� េទះបីេគតំងចិត���ូនមកជា ប របស់អំេណាយជូនពរៃថ�ខួបកំេនតេយងជាពិេសស ែ ក៏គា�នសិទ�ិបរិេភាគវែតមា�ក់ឯងែដរ ្រក�ម្រគ�សរេយងរួមសុខរួមទុក�ជាមួ យ េយង្រគប់គា� មរ ិេភាគែផ� ព័រ (Pear) េនះជាមួយគា� ចត់ទុកថាជាេសចក�ីសុ របស់្រក�ម្រគ�សរេ..”។ “បា” បុរសពី រនាក់េដេទរក្រពឹទ�ចរ ្យៗ ប��ឲ្យពួកេគនាំយក(Pear) េនា សប់ជាចំណិតតូចធំ រួចេហយដក់េទក�ុងធុងទឹក បនា�ប់មកេ្របផ�ិលដងទឹកែផ(Pear) ែចកគា �បរិេភា បុរសជរនិយាយបែបរបបួលសមាជិក្រគប់- “មក៍ ទំងអស់គា�មក៍ភ�ក់រសជ ែផ� ព័រ (Pear) ជាមួយគា�..”។ េលកបណ�ិតលួចេមលដល់្រតង់េនះ ក៏មានអរម�ណ៍អមា៉ស់មុខយា៉ង ដេង�មធំមួយខ្សឺតេហយនិយាយេឡង-“េបេជឿពក្យនិយាយបង�ច់បង�ូចរែមងរកេស សុខមិនេឃញេទ ពក្យបង�ច់បង�ូច្រគាន់ែតជាសេម�ងែឆ្រព�ះស � � ”៕ ឹកេចកស�ួតែត
ពន�ឺចេង��ងៃនេសចក�ីសង្ឃឹ េនភ ូមិមួយនាភាគខងត្បូងរបស់្រក�ង ល ូ មានទំេនៀម ទមា�ប់មួយគឺ
េ
ចូលមកដល់�ស�ី្រកមុំទំងឡាយ្រត�វនាំយកេ្របងកតមករួមគា � េហយអុជច សំពត់របស់ខួនក � �ុងបន�ប់ដ៏ធំមួយែដលេនចំក ណា�លភូម
“អ�កទំងអស់គា�េមត�នាំយកេ្របងកតរបស់អ�កមករួមគា�ទុក”
េម្រក�
្របាប់ឲ្យ្រគប់គា�នាំយកេ្របងមកចក់រួមគា�េន េហតុករណ៍ទំនងេនះកន�ងផុ េទជាេ្រចនៃថ�េដយគ ា �នប��អ�ីេកតេ តមក មាន�ស�ី្រកមុំមា�ក់ ជាមនុស្ សទុគ៌តខ�ំងណាស់ មិនមាន្រងេទ ែត នាងក៏មករួមត្បោញសំពត់ជាមួយអ�កដៃទឯេទៀតរងរល់េពល។ �ស�ីមា�ក់េផ្សង នាំេរឿងេនះេទប�ឹងេម្រក� “យីេមយ មិនែដលនាំយកេ្របងមកសូម្បីម�ងេឡយ េធ�ដូេ វជាករយកេ្រប�បេគេពក”។ ចំ ែណក�ស�ីេផ្សងៗ េទៀតក៏និយាយគាំ្រទជាសេ មួយថា “ពិតែមនេហយ! ពិតែមនេហយ! េធ�ដូេច�ះវយកេ្រប�បេលេគ
េឃញែត្របេយ
ផា�ល់ខ�ួន អ�កដៃទេគនាំយកេ្របងមក ែតខ�ួនឯងែបរជាមិនយកមក េហយេន អង�ុយរួម្រក�មជាមួយអ�កដៃទែថមេទ”។ េម្រក�មេទបសួរថ“េបដូេច�ះេតពួកេយងគួរេធ�ដូចេម�ចចំេពះ យីេមយ េទបល?” “មិនបាច់ឲ្យនាងមករួមត្បោញសំពត់ជាមួយនឹងពួកេយងតេទ”
បណា
សមាជិកេឆ�យតប្រពមគ យីេមយ ក៏េ្រកកេឡងនិយាយេនកណា�លទី្រ “ខ�ួនខ�ុំជាមនុស្ស្រកី្រក ណាស់ គា�ន្របាក់ទិញេ្របងចេង��ងេទងហតុដូេច�ះេហយេទបខ�ុំមកដល់ទី េនះមុន
អ�កដៃទឯេទៀត េដម្បីសំអតទីកែន�ង ដុះជូត េបាស្រចស ចត់តុេកអី ផ�ល់ ក
�ស�លដល់អ�កទំងអស់គា�មិនគិតដល់ករេនឿយហត់ េដយ្រគាន់ែតសង្ឃឹមប ពន�ឺេភ�ងចេង��ងពីអ�កទំងអស់គ
េហតុអ�ី ក៏អ�កទំងអស់គា�េ្រកធខឹងនឹងខ�ុំខ�ំង? ពន�ឺ
ចេង��ងស្រមាប់អ�កទំងអស់គា�អចមិនសំខន់អ�ី ែតស្រមាប់ខ�ុំវសំខន់ខ អីក៏អ�កទំងអស់គ គិតបេណ�ញខ�ុំេចញេទវិ!”។ កលេបបានស�ប់ យីេមយ េពលដូេច�ះ មា�ក់ៗ ក៏មានអរម�ណ៍អណិ �សេណានិងមានក�ីរំជួលចិត�ជាខ�ំង ចំេពះេសចក�ីព្យោយាមដ៏មុះមុតរបស់នាង េ្រព�ងគា�អនុ��តឲ្យនាងចូលរួមត្បោញសំពត់ជា
គតិកងេរឿងេនះ �ុ ក�ុងសង�ម្រគប់សង�ម េប្រគប់គា�មា�ក់ៗ េចះពឹងពក់អ�ស័យគា�េទវិញ ែបងែចកជួយសេ�ង�ះគា�េទវិញេទមក អ�កមាន្រទព្យឲ្យ្រទព្យ អ�កមានកម អ�កមានគំនិតផ�ល់គំនិត
កលេបេធ�ដូេច�ះកររួមរស់េនជាមួយគា�រែមងេកតសន�ិសុខ
មា�ក់ៗ េឃញែត្របេយាជន ល់ខ�ួន នាំយកអរម�ណ៍ខ�ួនមកកត់ក�ីអ�កដៃទ កររ ជាមួយគា�រែមងមានែតេសចក�ីទុក�ខ�ល់ខ�យ ប��ក៏នឹងេកតមិនេចះចប់មិនេចះេហ េទ។
ពលទនហនរកងយេពពិបាករ ចង់រកពលទហនរប់ពន់រប់ហ�ឺនក៏មិនពិប
ាកអ�ី ែតេបចង់រកេមដឹកនា
ពួែកឈ�សៃវ ជំនាញករសឹកស�ង�មសូម្បីែតមា�ក់ក៏ពិបាករកណាស ហនសុិន ចូលចិត�អនត្រមាពិជ័យស�ង�មតំងពីេក�ង េធ�ឲ្យេគមាន ខងទហ នយា៉ងជាក់ ដំបូងេឡយ េគបានចូលរួមជាមួយទ័ពរបស់េសៀង ែតមិន បានទទួលនាទីសំខន់េទបេ្រកយមកបានរត់េគចមកេនជាមួ លិវបុ័ង វ ិញែត ក៏បានទទួលនាទី្មជាអ�កេមលែថឃា�ំងេស្ប�ងេធ�ឲ្
ហនសុិ
មានអរម�
ខកបំណងជាខ�ំង។ េ្រកយមកមាននាយទហនមួយចំនួនេឃញថាលិវបុ េទបនាំគា�ចទហន ែដលក�ុងេនាះក៏រួមទំងហនសុិនផងែដរ។ េពលេសៀវហ មនុស្សជិតស�ិទ�របស់លិវបុ័ងដឹង
ហនសុិ
្របញាប់េលតេឡងេលខ�ងេសះេដ
េគចេទដូេច�ះក៏តក់្រកហល់យា៉ងខ
ហនសុិនេទភា�ម េពលបានជួបេហ
និយាយចរចលួងេលមរ ហនសុិ ្រពម្រតឡប់មកវិញ កលលិវបុ័ងបាន្រជាបេរឿងរ៉វក៏ចែម�កក�ុងចិត�សួរេស ចំបាច់េទតមនាយទហ
េ្រពះេហតុអ�ីេទ
ែដលគា�នអ�ីគួរឲ្យចប់អរម�ណ៍មា�ក់េនាះមកវ
ស�ី។ េសៀវហឺ្របាប់លិវបុ័ងថា ហនសុិនគឺជាមនុស្សែដលមានភាពឈ�សៃវក� ស�ង�មខ�ំងណាស់ ពលទហនរត់េទអបា ែតេបហនសុិនេទេហយ ក៏ពិ នឹងរកេមទ័ពែដលមានភាពឈ�សៃវដូេច�ះបានេទៀត េបចង់ដេណ�មែផនដីជាមួយេស ក៏គួ រគប្បី្របគល់តំែណងសំខន់ឲ្ ហនសុិ េទបអចយកឈ�ះេសៀងវីបាន។ េន បំផុតលិវបុ័ងក៏ស�ប់បង�ប់េសៀវ ែតងតំងហនសុិនជាេមទ័ព តំងពីេពលេនាះ ហនសុិ បាននាំទ័យ្របហរេសៀងវីឲ្យបរជ័យជា េលកេ្រចន្រគា ទ័ព្រក�ងេវយ្រក�ងចវក៏្រត�វបានវយ្របហរឲ្យដកថយេទ ក៏្រពមចុះចញ់។ ហនសុិនបានសងវីរកម�ក�ុងករយកជ័យជំនះេលស្រត�វរហូត អចរួបរួមែផនដីបានស្រ
ន ក�ុង្របវត�ិស�ស�េនមានេមទ័ពែដលមាេក រ �ិ៍េឈ�ះេជាេ្រចនេទៀត ព
េគមានសក �នុភាពក�ុងករនាំទហនចូលច្បោំង និងមានជំនាញក�ុងេ ទប់ ទល់ករលុកលុយពីខងេ្រក្របេទស រក្សោ្របេទសជាតិមាតុភូមិ ស ពិេរះល្បីអស់កលជាយូរអែ ង�ង ដូចជាេមទ័ព លីកួង េនរជវង្សហន់ គួជ សម័យរជវង្សថាំង ង៉ក់ហ ក�ុងសម័យរជវង្សសុង ឈីជីកួង ក�ុងសម័យរជវង្ េជងេឈងកុង ក�ុងសម័យរជវង្សឈិ បច�ុប្បន�សុភាសិតមួយបទេនះ បានបំែប�ងអត�ន័យក�យេទជាដូេច�ះថា េន ករេសដ�កិច�ពណិជកម� ភា�ក់ងរធម�តៗ ទួរេទេនាះរកងយ ែតនឹងរកអ�ក្រ
ឆា�តវងៃវមា�ក់គឺជាេរបាកខ�ំងណាស់ លទ�ផលករងរែដលអ�ក្រគប់្រគ សងេឡង គឺជារបស់ែដលភា�ក់ងររប់ រយនាក់រួមគា�ក៏មិនអចេធ េមទ័ពែដលអសមត�ភាពនាំទហនេចញេទេធ�សឹក ក៏េស�នឹងករន ស�ប់ម�ងេ្រចនគា�េនាះ
ចំែណកេមទ័ពែដលខ�ំងពូែកអចនាំទហនេចញេធ
ស�ង មព្រងីកែដនដីដ៏ធំេធង ដូចមានពក្យេ “ទហនពូែក ក៏ពួែកបានែតមា�ក េមទ័ពពួែកគឺពូែកទំងកងទ័” ែដលករពិតគឺវ ដូេច�ះឯ
ពក្យេ្រប�ន្របេ មានេក�ងត ូចមា�ក់មានទឹ កមុខសែម�ងអរម�ណ៍មិនសូវល�ប៉ុ នា�ន ឪពុកេឃញដូេ ឲ្យែដកេគាល មួយថង់
េហយ្របា “ េពលណាែដលកូនឯងមានអរម�ណ៍េម ា
េ្រកធខឹងនរណាមា�ក់ ចូរ ឯងដំែដក ១ េដមភា�ប់េទនឹងរបងែដលេនខងេ្រ េនាះេ”។ ៃថ�ដំបូងបានកន�ងផុតេទ េក�ងតូចមា�ក់េនាះបានដំែដកេ ៣៧ េដមភា�ប់េ នឹងរបងខងេ្រកយផ�ះ េហយសន្សឹមៗ បន�យចំនួនចុះេរឿយៗ ក�ុងមួយៃថ�ៗ ក៏ថ េទៗ េ្រពះេគមានអរម�ណ៍ថា ករេចះ្រគប់្រគងអរម�ណ៍របស់ខ�ួនឲ្យស ដំែដកេគាលមា៉សន�ឹកឯេណាះ។ េ្រកយពីេគអច្រគប់្រគងអរម�ណ៍ខ�ួនបាង ចិត�្រតជាក់ជាងមុនេហយ េទបេគចូលេទជួបឪពុក្របាប់ថា េគអច្រគប់្រ េហយមិន្រតេគាះេបាះេបាកេមាេហងយដូចពីេពលមុនេទ ឪពុកញញឹមេហយ្របាប់េទកូន្រ ប�សវ “េបពិតដូេច�ះែមនឯង្រត�វពិេសធន ពុកេឃញេដយ្រគប់េពលែដលឯងអច្រគប់្រគងអរម�ណ៍េមាេហបាន ចូ ពីរបងេ្រយផ�ះ ១ េដមៗ ្រគប់េពលេ”។ មួយៃថ�េហយមួយៃថ�េទៀត េក�ងមា�ក់េនាះក ន្សឹមៗ ដកែដកេគាលម�ងមួយេដមៗ ព ១ េទជ ២.....ពី ២ េទជ ៣រហូតទីបំផុតែដក េគាលក៏្រត�វបានដកអស់ េក�ងេនាះសប ្បោយចិត�ណាស់ េគ្របញាប់រត់េទ“ខ�ុំ េធ�បានេហយ នូវទីបំផុតខ�ុំក៏អចេធ�បានស!!” ឪពុកមិនបាននិយាយអ�ី ែតគាត់ដឹ កូនរបស់គាត់េចញេទឯរបងេ្រកយផ�ះ េហយ្របាប់េ “េធ�បានល�ណាស់កូនពុ េហយកូនចូរេមល្រតឡប់េទឯរបងទំងេនាះកូនេឃញឫេទថារបងទំងេនាះវមិ េទៀតេឡយ មិនដូចកលែដលវមិនទន់បានដំែដកេគាលេ
កូន្រត�វចំទុក
េពលណាក៏េដយែដលកូនេធ�អ�ីេដយេអរម�ណ៍ របស់េនាះនឹងេកតជាស�កស ករយកកំបិតមុត�ស�ចេទចក់នរណាមា�ក់ដូេច�ះ េបទុកជាេ្រ ប “សុំេទ” ប៉ុនា�នដងក៏មិនអចលុបបំបាត់ករឈឺចប់មិនអចលុបស�កស�មែដលេកតេ អ�កេនាះបានយា៉ងណាមិញក៏មាន្របករដូ “ជាមួយមិត�សមា�” មិត�សមា�ញ់េ្របបាននឹងេ្រគ�ង្របដប់មានតៃម�ក្ ជាមនុស្សែដលអចេធ�ឲ្យេយងញញឹម ជាមនុស្សែដលចំផ�ល់កមា�ំងចិត�ឲ្ េ្រតកអរេពលែដលេយងបានទទួលេជាគជ័យ ជាមនុស្សែដលចំលួងេលម េសកេស រួមសុខរួមទុក�េស�ះ្រតង់ជាមួយេយ.ង ..ចូរសែម�ងឲ្យេគេឃញថាេយ យកចិត�ទុកដក់េគប៉ុណ េហយ្របយ័ត�េរឿងែដលេយងបានេធ�េទមិនថាពក្យសម�ីឫ កម�េឡយ ចំទុកជានិច� “ពក្យសុំេ” មិនថាេគឲ្យអភ័យេយងឫអត់ក៏េដយ ែតេ ែដលវេកតេឡងេហយគឺជាស�កស�មែដលេគមិនអចបំេ....េរៀងរហូតេទ
សង្ឃឹមថានិទនេរឿងេនះអចជួយឲ្យពួកេយងរស់េនជុំគា� េធ�ករជុំគគា ្របកបេដយអរម�ណ៍ល�ចំេពះគា�េទវិញេទមកកន់ែត្របេសរេឡងេរឿយៗ េទ....។
្រពះអទិត្យេរៀបអពហ៍ កល្រគ ាមួយយូរមកេហ
យ ម ានដំណឹងតៗ គា�មកចូល្រត េ ចៀក
ទំងឡាយថា ្រពះអទិត្យនឹងេរៀបអពហ
៍ពិពហ៍។ បណា�សត �
មានេសចក�ីេ្រតកអរ េហយចង់ចូលរួមក�ុងពិធីេរៀបមង�លករេ េចកែង�បកេមា�ះេទបេស�មតិេឡង
“ពួកេយងគួរែតចត ់ពីធ ីជប់េលៀងឆ�ងឲ
្រពះអទិត្យទំងអ ….”។ “ឯងគិតល�ិតលន់េហយរ � ឺ? េទ!
”គីង�ក់អវុេស និយាយេ..។
“ឯងសកគិតេមល៍ឲ្យភ�ឺែភ
្រតពំងទឹកែដលធា�ប់មានទឹកេពញេ្រព�ប ្រគាន់ែត្រពះអទិត្យមួយដួង
្រតពំងទឹករីងខះស�ួតហួតែហងបានេទេហយ ចុះេប្រត្យេរៀបករេហយមាន កូនេចរបស់្រពះអទិត្យេចញមក េតេយងនឹងរស់េនដូចេម�ចេកតេ..?”។ គតិក�ុងេរឿងេនះ កុំភា�ក់េផ�លជាមួយនឹងេរឿងល�ៗ របស់អ�កដៃទែដលអច ជាភ័យដល់ខ�ួន…។
មនុស្សខ�ក់ធា�ក់ពីេល ្រគា មួយមានមនុស្សខ�ក់មា �ក់េដរឆ�ង ស�នេឈ ែដលមានទឹកខងេ្រ អស់េទេហយែតមនុស្សខ�ក់មា�ក់េនាះមិ នដឹង េទបគាត់េដរឆ� ងស�នយា៉ង្រប បំផុត េ្រពះ ខ�ចធា�ក់េទក� ខណៈេពលែដលគាត់េដរេទដល់ពក ់ កណា�ល គាត់ក ៏ភា�ត់េជងធា�ក់ែតក ៃដ�សវចប់ស�ួរស�នបាន េហយក៏ប េនា�ងខ�ួនេយាលេយាគេតកេតកែ�សក ភា�ត់សែម�ងែតម�ង មនុស្សែដលេដរឆ�ងមកេទបែ�សក្របាប់គា- “មិនបាច់ខ�ចេទ ទឹកក�ុងអូបាន ស�ួតអស់េទេហយ ឯង្របញាប់ែលងៃដចុ” បុ រសខ�ក់ែភ�កស� ប់េហយក៏មិនេជឿ ែតបេនា�ងខ�ួនេតកេតកែ�សក្រទេហយំគេវទនា ែតេនទីបំផុតកលេបៃដរបស់ ចុក�សពន់ អស់កមា�ំងមិនអចេតងតេទេទៀតបាន គាត់ក៏ទមា�ក់ខ�ួនចុះេទក�ុងអូ ជាន់្រត�វដី បុរសខ�ក់េនាះក៏មានបីតិេ្រតកអរជាខ�ំងេហយនិ“ពុេទ�េអ! េបអញដឹងថាខងេ្រកមេនះជាដីតំងង េម�៉ះអញនឹងរវល់េត ឲ្យេនឿយេធ�ស�!”។ (កំណត់្រតក�ុ“អុិងេសៀលូ”) គតិក�ងេរឿងេនះ ុ ករែដលមនុស្សខ�ក់មិន្រពមែលងៃដក៏េ្រពះេសចក�ីភ័យខ�ចនិងមិន្រពម អ�កដៃទេទប្រត�វបេនា�ងខ�ួនរហូតមិនអចេតងតេទេទៀ
ែតេ្រពះេគជាមនុស្ស
េមលមិនេឃញអ�ីេទបជាេរឿងែដលល�មអចេយាគយល់ និ ទនេរឿងេនះជាករដស់េតឿនពួកេយងែដលមានែភ �កភ�ឺថា ្រត�វយកចិត នឹងស�នករណ៍ផា�ស់ប�ូរជាប់ជ
េដម្បីឲ្យករគិតនិងទេង�ររបស់េយងវមា
�សបេទតមស�នករណ៍ែដលបានផា�ស់ប� េបរវល់ែត្របកន់ខ�ប់នឹងែបចស ៗ មិន្រពមេមលករផា�ស់ប�ូរេទ ក៏នឹងនាំេសចក�ីលំបាកមកឲ្យដល់ខ�ួនឯ
មនុស្សសុខចិ� ត ស �ប់េដម្បី្របាក់ សត�សុខចិត�ស�ប់េដ ជាញឹកញយែដលសត�្រត�វស�ប់េ្រពះេចញេទរកអហរ េហយជ មនុស្សេយង្រត�វធា�ក់េនក�ុងសភាពែដលលំបាកេ្រពះែស�ងរ
ពក្យេដម្ប ក�ុងទីេនះសែម�ងេទដល់ វត�ុបំណងឫេចតនារម�ណ៍។ េទះបីមន េហយនឹងសត�មានលទ�ផលចុងេ្រកយដូចគា �គឺ ស�ប់ ែតសេហតុ្រតឡប់េផ្ ស ដច់�សឡះ។ ្របាក់ែដលជាសេហតុេធ�ឲ្យមនុស្ស្រត�វស�ប់េនាះ គឺមិនែ គប្បីមានបានមកពីករេធ�ករងរតម្រប្រកតីធធីែដល្រតឹម្រត�វេទតម ធម៌េនាះេទ ែតជា្របាក់ែដលបានមកេដយមិន្របកបេដយធម៌ឫមិន ក�ុងសម័យរជវង្សសុ ង វុំងហ៊� រួមជា ូ មួយ ៃឆជិង េលៀនសុឺេឈន លីេ អៀន ថុង នាំគា�្របចុប្របែច ង បេ��រេ ស�ច សុងហ៊ុយចុង ពួកេគេសពគ ប់គា�េកៀបសង�ត់្រប ទទួលសុីសំណូកសូកបា៉ន់េហនឹងពុករលួយចំេពះតូនាទីរបស់ខ�ួន។ កំឡុងេពលែដ វុំងហ៊� កំពុ ងេក�បក �ប់ អំណាចេនាះ េគេ្របជីវិតយា៉ងខ�ះខ�យរយបា៉យឥត ជាទីបំផុត។ េគេស��កពក់សេម��កបំពក់លយឆាយ បរិេភាគ អហរដ៏វិេ ប៉ុ ណឹងេនមិនល�មេគេ្រប្របាស់ែ្រគេដកែដលេធ�មកពីភ�ុកដំរីេហយ្រដេដ �
េព្រជនិលច ិនា�ដ៏មានតៃម�េលសល ប់ េពលរ្រតីែចងចំងរស�ីេ្រពង្រពតគួរ េមល ្រពមទំងចត់េរៀងែ្រគតូចៗ ែដលជារបស់អនុភរិយាជាងដប់នាក់រយទុក ្រគាន់គាត់េហេ្របយប់្ ្រគាេ្រកយមក ្រពះរជា្រទង់មិនេពញ្រពះទ័យចំេពះទេង�របស់ មាន្រពះរជ រឲ្យ្របហរជីវិត វុំងហ៊�ូ។ មុននឹងស�ប់ វុំងហ៊�ូ បានសុំឲ្យេ គជួ ឈូសែដលមាន្របេហងតូចៗ េនសងខង េដម្បីយកៃដគាត់ទំងពីរល តម្របេហងទំងពីរ េនាះ ជាករ្របាប់ឲ្យមនុស ្សមា�បានដឹងថា ្រ ហ�ឹង េពលេកតមកមិនបាននាំយកជាប់នឹងខ�ួនមក េពលស�ប់េទក៏នាំយកអ�ីជាប ខ�ួនេទមិនបានែដរ មាន្រទព្យសម្បត�ិមាស្របាក់ហូរេហៀរ្រតឡប់ក�យជា េទវិញ ចំែណកឯសត�វិញេចញែស�ងរកអហរេ ដម្បី្រទ្រទង់ជីវិតករ
រស់េន េទ
ជាប់ជង់ឫអនា�ក់ែដលនាយ្រពនបានដក់ ជាករែស�ងេរឿងដក់ខ�ួនេដយពិ ែស�ងរក្រទព្យសម្បត�ិនិងរបស់ែដលខ�ួន្របាថា�េដយមេធ្យោបាយែដល្រតឹម្ ភាព ្របសិនេ្របវិធីែដលខុសច្បោប់មក្រគប់្រគង្រទព្យសម្បត�ិែដលខ�ួនមិនគួរប គា�នឹងករបំពេភ�ងដុ តខ�ួនឯង មិនយូរមិនឆាប ក៏នឹង្រត�វទទួលនូវេ្រគាះកម�យា៉ ្រកដ។
ករែស�ងរក្រទសម្បត�ិគឺជាេសចក�ី្របាថា�ែផ�កមូលដ�នរបស់ មនុស្ស េរឿងគួរតិះេដៀលអ�ីេឡយ ែត្រត�វេ្របវិធីែដល្រតឹម្រ ត�វ មេធ្យោបាយែដលបាន តមា �ភាព េ បនរណាគិតចង់ែស�ងរកមាស្របាក់េដយផ�ូ វខុស មនុស្សែដលស� ប់េ ដម្បី្របាក់មកជាគតិដស់េតឿនចិត�មុននេធ�។
គួរនាំឧទ
មិនែប�កេទែដលេគាបាត់េហយេទបមកេធ�េ្រក ថីេ� ប ជមា�ស់រដ�ដ៏្របកប្រពមេដ យគុដឹកនាំ រដ�លូ ែដល�ិត ស េនេ្រក ្រគប់្រគងរបស់ខ�ួ ន ឲ្យរីកចេ្រមនលូតលស់និងរឹងមាំស�ុកស�ម� ្របជានុរ�ស�្រ ភប់្របសប់ែតេសចក�សុខកយសប្បោយចែត លូេម៏ង ែដលជាមា�ស់រដ�មា �ក់េនះ ក៏នូ ចំណុចេខ្សោយទក់ទិននឹងេរឿង�ស�ី�សស់ស�ត។ ក�ុងផ�ះរបស់េគេពរេពញេទេ �សស់ស�តច្រម� ះវ័យេ្រតចចរេទមក្រគប់េព រដ�េវយ ្របាថា�ចង់បាន រដ�លូ មកេនក�ុងអណានិគមរបស់ខ�ួនេទបប��ូ
យា ៉ន បុ្រតីមា�ស់ រដ�េវយ ចូល្លូ ក�ុងសភាពជាមនុស្សខ�ត់្រពត់ ្រត�វបា
និងវយវត់រហូតែបកសុះសច់ លូេម៏ង បានទទួលនាងឲ្យេនក�ុងផ�ះែត សុីលូ រដ�េវយ ដឹងយា ៉ងជាក់ច្បោស់េទបទូលហម ែតលូេម៏ង មិន្រព មស�ប់ មិន្រតឹមែ េពល លូេតយា ៉នជាសះេស្បយជា្រប្រកតីេហយ លូេម៏ង ក៏េលកនាងឲមា�ក់ក�ុ ចំេណាមភរិយាែដលេគឈ�ក់វេង�ង េហយនាងបានសែម�ងេសចក�ី�សឡាញ់នឹងភ ចំេពះ លូេម៏ង និងចំេពះរដ�លូ យា៉ងេស�ះស�័គពិត្របាកដេ ១០ ឆា�ំបានកន�ងផុតេទ លូេម៏ង ឈប់សង្ស័យចំ េពះ ស៊ូេតយា៉ន សូម្បីែត គា�ន េទះបីនាងសុំឲ្យទទួលេមទ័ពរបស់រដ�េវយ ឲ្ជាមួយក៏េដយ។ ចំែណក ស លូ ក៏េនែតជំទ េហយលូេម៏ង ក៏េនែតមិនស�ប់ដែដល។ សុីលូ េទបផា�ស់េទរស ្រក�ងចស់េដយេសចក�ីតូចចិ ្រគាន់ែតកន�ងេ ៦ ែខប៉ុេណា�ះ កងទ័ពរដ�េវយ ក៏វយលុកកំេទចរដ�លូ ខ�ត់ របទបគា�នសល់។ លូេម៏ង រត់រួចខ�ួនបាន េហយនឹកស�យេ្រកយែដន្រពមស� សមី រ� បស់ សុីលូ េទបេទេដរែស�ងរក។ េពលេទដល់្រក�ងចស់ ក៏្របទះនឹងអ�ក�ស ្រក�មកំពុងជួយគ ា�តមរកេគារបស់ សុីលូ លុះេទដល់ផ�ះ សុីលូ ក៏េឃញ សុីលូ កំព ជុលេ្រកលេគាជា “េគារបស់េលករត់េទបាត់េហយ េហតុអ�ីេលកេទបមកជ េ្រកលអ��?” លូេម៏ង ែ�សកសួររក់ក់ពីចមា�យេដយេសចក�ីចែម�កក�ុងចិត សុីលូ តបថា “មិ នែប�កអ�ី េឡយែដលេយង្រត�វស ងរឺជួសជុលេ្រកលេឡងវិញ េទះបីេគាខ�ះបានបាត់េទេហ”។ បានស�ប់សម�ីម�ន�ីចស់ លូេម៏ង ក៏្រជាបយ ច្បោស់ថា សុីលូ សំេដេទេលរឿងអ�ី។ តមក លូេម៏ង ក៏រួមដក់ េ ែ ផនករណ៍ជាម េហយរួបរួមកងកមា�ំងចូលវយដេណ�មយករដ�លូ ពីរដ� េវយមកវិញបានសេ្
គតិកុង � េរឿងេនះ បុគ�លដ៏អស�រ្យ មិនែមនជាមនុស្សែដលសម្បូរែបប្ រគប់យា៉ងេនាះេទ
ែដលអស�រ្យគឺបុគ�លែដលអចទទួលបាននូវករសិក្សោ ពីកំហុសឆ�ងរបស់ ខ�ួនឯងរឺ ដូចគា�នឹងករសិក្សោពីភាពេជាែដរ។
េមេរៀនរបស់មនុស្សកម�ិ កលកន�ងមកយូរេហយ
េពលយប់ម ួយែដលមាព្យុះ្រពិលធា �ក់យា៉ងខ�
កម�ិលែដលអ�ក�ស�កអ�កែ�សស�ល់ដឹង្រគប់គ
ា� បានេធ�ដំេណរេ ចញពីផ�ះេដម្បីេ
មុខរបរម្យោ៉ េគេដរមកមិនឆា�យប៉ុនា�នក៏អង�ុយឳបក្បោលជង�ង់េននឹងដី ែ�សកថ� េឡងថា ” អូយ…អញ…រង…ចង់…ស�ប…េទ…េហយ” ក�ុងេពលេនាះឯង េគក៏បាន �ង�ង់េសះ្រកិង្រកង់ៗ េល�យ ៗ មកពីចមា�យ។ មួយ�សបក់េ្រកយមករេទះេសះ េសះទឹមនឹងរេទះបីក្បោលក៏បរឆ�ងកត់មកតមផ�ូវែដលេគកំពុងអង�ុយឳបក្បោល បុរសកម�ិលមា�ក់េនាះក៏ែ�សកសុំករជួយសេ�ង�ះចំេពះមា�េសះយា ៉ងអស កមា�ំងល�ិតៃល�ថ” ជួយ-ផង-” ” ឈប់-” បុ រសែដលជាមា�ស់េសះទញបេង��រឲ្យេសះឈប់ រូចេហយក៏េដរច េមលបុរសកម�ិលមួយ�សបក់ េគមិន្រតឹមមិនជួយបុរសកម�ិលេនាះប៉ុេណា�ះ េទ េគែថម យកែខ្សតីក�ុងៃដវយបុរសកម�ិលេនាះ្រពមទំងែ�ស-
”
សុំឲ្យឯងចូរស�ប់េនក
សភាពដូេច�ះចុះ ្រតជាក់ស�ប់េនទីេនះក៏សមគួ” និយាយចប់ក៏បរេទះេសះេចញេ មិ នចប់អរម�ណ៍នឹងបុរសកម�ិលេនាះសូម្បីបន�ិចេសះ បុរសកម�ិលខឹងខ�ំងណាស់ គិតក�ុងចិត�- “ឯងមិ នឲ្យេយងជិះរេទះក៏បាន េហតុអ�ី្រត�វវយអញផង អញ្រត�វែតចងពរជាឲ្យដល់ទីបំផុ…”។
កលេបគិ
ដូេច�ះេហយ បុរសកម�ិលក៏្របញាប់េ្រកក េឡង េលតកេ��ងរត់តមរេទះេ ភា�ម
រេទះេសះរត់ េទខងមុខមួយ�សបក់ក៏បន�យេល្ប�នរង់ចំបុរសកម�ិលមា�ក
ហក់ដូចមិន្រត�វករបរឲ្យេលឿនេដយខ�ចែ្រកងបុរសកម�ិលេនាះរត់តមម បុរសកម�ិលេនាះរត់ចូលមជិត រេទះេសះក៏បរតេទមុខេទៀត រត់េដញតមមកដូេច�ះគ រយៈផ�ូវ្របម២គីឡូដី។ បុ រសកម�ិលមា�ក់េនាះ េញសេពញខ�ួន បានឮេថែកមា�ស ែ�សក្របាប់េសះ- “ឈប់ -” បនា�ប់មករេទះេសះក៏បានឈប់យា៉ងសន្ស េថែកែបរមុខមក្របាប់បុរសកម�ិ-
“េឡងរេទះមកចុះ…អម្បោញ់មិញេនះេ
េយងមិនេបាយឯពីរបីែខ្សេទ ឯងក៏គង់េ្រកកមិនរួច”។ បុរសកម�ិលេនាះេទបដឹងេចតនារបស់េថែកមា�ស់រេទះេសះ។ េគមានអរម ្រព�ចយា៉ងខ�ំងេសចក�ីអឃាតព្យោបាទក៏បានរលយ បាត់អស់េទ។ េគ រេទះេសះយា ៉ងដ ឹងគុណថ”
េលកអ៊… ុ ែខ្សតីរបស់េលកអ៊ុ�បេណ�ញេសចក�ីខ�ិល្រចអូសរបស់ខ�ុំេទអស់រលីងេ
អម្បោញ់មិញេនះ េលកអ៊ុ�មិន្រពមឲ្យខ�ុំេឡងរេទះេសះ ខ�ុំអឃាតព្យ ោបាទជាខ
ពិតជាល�ិត�ន់ែមន ល េធ�ឲ្យខ�ុំរត់តមទល់ែតេក�វូបវ៉បេពញខ�ួន េហយេទបឲ្យេ រេទះ…”។ “ល�េហយ…កលេបឯងយល់េហតុផលេផងៗ ល�េហយេនាះ ពីេពលេនះេទក៏ក ខ�ិល្រចអូលេទៀតអីណ ”។ តំងពីេពលេនាះជាេដមេរៀង លុះៃថ�អវសន…៕
មក មនុស្សទំងពីរនាក់េនះក៏ក�យជាមិត�ដ
វេយាេក�អ៊ ុនរំលយទឹកកក ភាទន់ភ�ន់រំ ព លយភាព េនសម័យរជវង្ សហ ៉ន់ មានបុរសមា�ក ់េឈ� ះ លីវគួន ម ានសនា�នចិត�ទន ទូលយមានចរិយាមារយាទសុភ
ាពរបស ករសែម�ងកិរិយាចំេ ពះអ�កបេ្រម
ឥតេខ�ះ មានៃថ�មួយេនាះ លីវគួ អេ��ញេភ��វមកជប់េលៀងអហរេនក�ុងផ�ះរបសខ� េពលទទួលទនអហរបានព ក់កណា�ល�សក៏អស់ លីវគួន េ ទបេ្រប អ�កបេ េទទិញ�ស ែតរងចំេហយរងចំេទៀតរហូតពួកេភ�� វទទួលទនអហរេ�សច បេ្រមមា�ក់េនាះេទបេដរតេ្រទតេ្រទត្រតឡប តមពិតេពលេគេទដល់េតៀម�ស�សង់ក�ិនដអូមឈ�ុយរបស់�សេនទីេ េហយ ក៏េភ�ចពក្យ ប��រេលកអស់រលីង ក៏ចូលេទអង�ុយផឹក�សេធ�្រពេង យមិន េរឿងអ�ីទំងអស់ េភ��វរបស់ លីវគួន ខឹងជាខ�ំង េជរផា�សខ�ុំបេ្រមមា�ក់េនាះគា�ន
ខ�សអ�ីេឡយ។ ខុ�ំបេ្រមែដលកំពុង�សវឹងេជាគក៏មួេម៉មិន្រពមស�ប់អ�ី រលស់គូ ្រតឡប់ចូលេទក�ុងបន�ប់របស់ខ�ួនបិទ ទ�ឮសូរប! រួចេហយក៏ផ�ួលខ�ួនេដកលក់េទ
មួយសន�ុះធំេពលេភ��វ្រតឡប់េទវិញអស់េហយ លីវគួន ក៏េ្របឲ្យេទតមខ�ុ មា�ក់េនាះមកេហយនិយាយជាមួយេគយា៉ងសុភា
“ឯងខឹងេហយេតែមនេទ?
េរឿងតូចតចប៉ុណ�ឹងម ិនចំបាច់យកទុកក�ុងចេធ�អីេឡយ � ”។ ខ�ុំបេ្រមែដលស �ង�សេហយេនាះ លុះបានស�ប់ដូេច�ះក៏មានអរ មុខជាខ� តំងពីេពលេនាះមកក៏លះបង់និស្ស័យចូលចិត និងេ្រគ�ង�សវឹងេផ្េទៀ តៗ ្រគប់យា៉ េនេពល្រពឹក្រពលឹមៃថ�មួយ លីវគួន េស��កពក់េខអវស�តប េ�សចេហយ េ្រត�មខ�ួនចកេចញអំពីផ�ះេទ ក៏មាន�ស�ីបេ្រមមា�ក់កន់សម�េក�ៗ មកពីច្រងនយា៉ង្របញាប់្របញាល់
េដយេធ�ស្របែហសមិនបាន្របយ័ត�
ជល់ លីវគួន ្រគ! សម�េក�ៗ ក៏កំពប់េ�សចសេម��កបំពក់្របឡាក់្របឡូសអស់ ល ភា�ក់ក�នា�ក់អស់្រពលឹង្រពលះ មិនរំពឹងពេស�កេ្រគាកេនេលខ�ួន្របាណ ្របញាប់្របញាល់សកសួរ�ស�ីបេ្រមថា ្រត�វសម�េក��សេទ?។ មនុស្សែដលមានសនា�នចិត�ទូលំទូលយមិន្របកន់េទសៃពតូចតច េ រល់កំហុសឆ�ងដូេច�ះ េទបម ិនែមនជាេរឿងែប�កអ�ីេឡយែដលេនក�ុងរង�ង់្រក�ម្រគ� េគ េពញេទេដយបរិសស�ប់សុខ និង សមគ�ីគា�យា៉ងស�ិតរមួតគា�នភាពរ និងគា�នេរឿអ�ីនាំឲ្យេសហ�ងចិត�េឡ
វ ីរបុរស្រត�វប ណ ា ចូវឈូ ជាបុរសកេមា�ះែដល�សលញ់ភាពយុត�ិធម៌ ែតនិស្ស័យេកងក េទបនាំគា�ស�ន់េ ស�ខ�ចែ ផ�ះរបស់េគ ែផ�កខងេ្រកយជាប់ភ�ំ ែផ�កខងមុខជាប់ទេន�។ េនេលភ� េនក�ុងទេន�មានពស់ធ ំ ទំងខ�ទំងពស់សុទ�ែតជាភ័យចំេពះអ�ក�ស�ក។ អ�ក ខ�ចខ�ំងណាស់េហខ� េហពស់េហយនឹងច“សត�សហវទំ”។ មនុស្សកេមា�ះ្រកមុំ េទះមានចំនុចខ�ះខតខុែតងែតមិនដឹងខ�ួន
ចូ វឈូក៏
ដូេច�ះែដរេក រ ិ៍�េឈ�ះស�ុយហុយ្រទេលមដល់ថា�ក់ហ�ឹងេហយ េគេនែតមិនដឹងខ�
ពស់េហយនឹងខ �ែតងែតេបៀតេបៀនអ�ក�ស�កជានិច�ជាកល។ អ�កក�ហន
្រទំេឃញសភាពដូេច�ះតេទេទៀតែលងបាន េទបេគតំងបណិធានថា្រត�វែតស សមា�ប់ពស់សហវ កំភ័យេចញពី ភូមិឲ្យទល់ែតប ខ�កចរស់េនក�ុងៃ្រពេ្រជ អ�កក�ហនចូវឈូ ស�យសមា�រៈ ៃដក េដរចូលេទក�ុងៃ្រ ករេធ�ដំេណរមានករលំបាកជាខ�ំង មានែតេ្រជាះ្រជង្រជលងេ្រជ ក៏េវៀចវង់ពត់ែពនបត់ែបន េហយនឹងតូចចេង��តែថមេទៀត េប េដរផា�តែតបន�ិចក៏នឹងធា�ចុះ េទកន់េ្រជាះេ្រជភា�ម ែតេសចក�ីលំបាកទំងេនះមិនបានសងភាពភ័យខ េឡយ។ េនទីបំផុត ចូវឈូ ក៏រកខ�កចេនាះជួបេហយក៏សមា�ប់ខ�េនាះក�ុងៃ្រព េទ ខ�កច្រត�វបានកំចត់េទេហយ អ�ក�ស�កសប្បោយចិត�ណាស់ ែតព ទន់កំចត់ចូវឈូ មិនេររង់យូរ្របញាតចុ ះេទក�ុងទេន� េដម្បីតស៊ូជាមួយពស់ ហវេនា អ�ក�ស�កនាំគា�ឈរេមលពសេពញ្រចំងទេន�ទំង សងខង។ កណា ែដលេបាកបាច យា៉ងកចសហវ អ�កក�ហនម-ក េនក ណ ា�លែខ្សទឹក ហូរខ�ួលខ�ញ់ៃដមា�ងកន់កំបិត ៃដមា�ងែហលទឹក េគកំពុងតស៊ូជាមួយសត�ចែម�កខ មាែដលអ�ស័យេនក�ុងទ អ�ក�ស�កេឃញ
ចូ វឈូ
សមា�ប់ខ�កចបានេហយ េហយេពលេនះក៏កំពុ
សមា�ប់ពស់យក្សមួយក្បោលេទៀត ក៏សប្បោយចិត�សប្បោយេថ�ម ែតលុះនឹកេឃ ែដល ចូវឈូសែម�ងភាពេកងកចៃ្រពៃផ្ស ចូលចិត�េ្របកមា�ំងគ្រមាមគំែហងអ� េគក៏ធា�ក-កឳនមុ ខចុះភា�ម
ពស់យក្សតស៊ូជាមួយ ចូវឈូ យា៉ងពុះក េ ���ល េហយ ចូវឈូ ្របយុទ�ជាម យក្សេព៣ៃថ� េនទីបំផុត ទំងពស់យក្សទំង ចូវឈលិចបាត់េទជាមួយនឹងែខ្ស អ�ក�ស�កមា�ក់ៗ គិតថា ចូវឈូ សមា�ប់ពស់យក្សបានេហយ ចំែណកខ�ួនឯង កមា�ំងលង់ទឹកស�ប ពួកេគេចទេឆ�យគា�េទដូេច�ះ េហយក៏នាំគា�ែ�សក ជ័យេយាេហ៊កេ��� “សត�សហវទំ” មួយៗ ក៏ស�ប់េទអស់េហ ែត ចូ វឈូ េនមិនទន់ស�ប់េនេឡយ េ្រកយេពលសមា�ប់ពស់យក្សរួចេ ្រត�វែខ្សទឹកបក់ផាត់េទកន់ែខ្សទឹកខ ៣ ៃថ�េ្រកយេទប្រតឡប់មកដល់ភូមិវិញ េគែបរជានឮអ�ក�ស�ក វ ិភាគវិចរណ៍េរឿងរបស់េគ“ចូ វឈូ ជាមួយពស់យក្សស�ប់ គូ តេទេនះពួកេយងគង់នឹងបានរស់េនយា៉ងស�ប”។ ចូវឈូ បានឮដូេច�ះក៏អន់ចិត�ខកបំណងជាខ�ំង។ េគគិតក�ុងចិត “េយងជួយអ�ក �ស�កសមា�ប់ខ�កច េហយនឹងពស់យក្ស ែតពួកេគែបរជាគា�នអរម�ណ៍អរគុណេយ ែតបន�ិច
មិនែតប៉ុេណា�ះេនចង់ឲ្យេយងស�ប់ឲ្យបាត់ៗ េទែថមេទៀត េនះ
្របែហលជាេយងអ្រកក់ខ�ំងណាស់េហយ េទបបានជាអ�ក�ស�កស�ប់េខ�មេយ េនះ”។ ចូវឈូ េទ បចូលេទរក្រពឹទ�ចរ្យជាេ្រ េដ ម្បីឲ្យពួកែគជួយចង�ុលបង� នុចខុសឆ�ងឲ្យខ�ួនបាន្រជាប។ កលេបបកំហុសរបស់ខ�នឯងេហយ េពលអរគុណ្រពឹទ�ចរ្យទំងអស
ចូ វឈូ
ក៏
“អរគុ ណពួកេលកខ�ំងណាស់ែដលក
្របាប់ឲ្យខ�ុំ្រជាបេនចំនុចខុសឆ�ងខ�ះខតែដលខ�ុំមិនែដលបាន្រជាបពីមុនមក ដឹងេហយថា ខ�ួនឯងមិនល�ដូចេម�ចខ�ះ រ៉បរងថាតេទេនះខ�ុំនឹងែកៃខផា�ស់ប�ូរខ�ួ នឹង េធ�ខួនជា្របជាជនដ៏ល�មា�ក់យ � ា៉ងពិ”។
្រពឹទ�ចរ្យទំងេនាះបានស�ប
និយាយដូេច�ះេហយក៏នាំគា�េសចក�កក�យសប្ តមក ចូ វឈូ ក៏ផា�ស់ប�ូរែកែ្របខ�ួនជាថ�ីរហូតគា �ន ចំនុចខុសឆ�ងេនសល់េទៀត ែថមទំងេធ�ករបេ្រមសង�ម ជួយសេ�ង�ះ្រេ្រចនយា៉ង េនទីបំផុត ចូវឈូ ក�យជាសំណព�ចិត�របស់អ�ក�ស�
ជាវីរបុរសែដលពួង្របជាេគារពរប់អនជ
មក។ គតិក�ងេរឿងេនះ ុ មនុសេយងេទះពូែកប៉ុណា � ឧត�ុង�ឧត�មខ�ង់ខ�ស់ប៉ុណា� ែតេបមិនចូលរកមហ មិនបន�ន់បនា�បខ�ួនេហយ ភាពពូែកភាពឧត�ុង�ឧត�មរបស់េគក៏នឹ យជាអវុធអ្ ែដលចំគ្រមាមកំែហង្រ ង។
ឲ្យកន់ែតស�ន់េ សចែ្រកងបុគ�លេនាះកន់ែតខេឡ
ករខុសបំណងខូចចិត�យា៉ងខ�ំង ែតងែតជាចំនុចេវៀចេវែដលអចេធ�ឲ្ េយងផា�ស់ពីមនុស្សមា�ក ់ក�យជាមនុស្សមា�ក
ជួ នកលក៏ផា�ស់ពីមនុស្សល�
មនុស្សអ្រកក់េហយជួនកលក៏ផា�ស់ពីមនុស្សអ្រកក់ក�យមកជាមនុស្សល េនះវអ�ស័យេលវិធីគិត េបេយងជាមនុស្សចិត�ទូលយ ្រពមែបរមកពិនិត្យ្រត�ត្ េពលេឃញចំនុចខុសឆ�ងេហយក៏យកចិត�ទុកដកែកែ្របជីវិតក៏រែមងល�្របេសរេឡ ផ�ុយពីមនុស្សែដលទន់េខ្សោយចិត�ចេង��ត មិន្រពមទទួលស�ល់ករពិត ជាមួយភាពខុសបំណង េគក៏េសកេសស�ត់ចិត�េ្រក�ម្រកំ មិនហ៊ន្របឈមម ពិតបេណា�យឲ្យចំនុចេខ្សោយកំហុសឆ�ងេនរុំៃរតេទេទៀត េនទីបំផុត ជីវិតក៏ េថាកគា�នអនា មនុស្សេយងសុទ�ែតធា�ប់មានកំហុសខុសឆ�ង្គា� មានែតមនុស្សែដលហ ែ្របកំហុសឆ�ងប៉ុេណ ា�ះេទបចត់ទុកថាជាមនុស្ស
សមគួ រដល់ករេគារពេល
តេម�ង។ េយងគួ រសិក្សោែបបយា៉ងពីមនុស្ស្របេភទេនះ សង�មេទបអភិវឌ្ឍឈ
សត�ែក�កផា�ស់កែ� ន ងរស់េ មានែក�កម ួយក្ប
ោល្របឹងេហះេហរពីទិសខងត្បូងេដម្បីេឆា�ះេទក
ភាគខងេជងេដយមិនឈប់ស្រមាកេដម្បីនឹងេទឲ្យផុតពីែដនដីកែន�ងរស់េប ន បានឆាប់រហ័សែតមានអរម�ណ៍ហត់េនឿយេទបបនា�បខ�ួនចុះឈប់ស្រមាកេន
មួយកែន�ង។ សត�សរិកមួយក្បោល ែដ លទុំេនេលេដមេឈេនាះមុន េឃញសត� ដេង�មយា ៉ងហត់េនឿយេទបសួរេទ“េមលេទឯងហក់ដូចជា្របញាប់្របញាល់ណាស់ េតឯង្របញាប់េធ� ណា?”។ “ខ�ុំនឹងផា�ស់ទីកែន�ងរស់េ” សត�ែក�កេឆ�យតប។ “េ្រពះមានេរឿងេហតុអ?” សត�សរិកសួរេទៀ សត�ែក�កេទបេឆ�យេដយេសច�ីតូចចិត�តូច ក េថ�មថ
“មនុស្សមា�ែដលេនខ
ភាគខងត្បូងមិនចូលចិត�សេម�ងែដលមិនពិេរះ េហយនឹងនិស្ស័យរបស់ខ�ុំៗ េទប ្រទំរស់េនទីេនាះតេទេទៀតបាន្រត�វែតផា�ស់កែន�ង”។ សត�សរិកេទបេព “េពលឯងផា�ស់រត ់េគចេហយ នឹងអចែក ប��ប ា! ខ�ុំ េឃញថាេទងនឹងផា�ស់េទទីណា ក៏គា�ន្របេយាជន៍ ម ិនអចជួយអ�ី”។ “េម៉ចបានជាឯងដ?” សត�សរិកេទប្របា
“វច្ប្រហមងំងដូច្រពះអទិត្យកណាអ��ឹង
ដរបណាឯងមិន្រពមផា�ស់សេម�ងែ�សក និងនិស្ស័យពូែកលួចឆក់ មនុស្សមា�ែ ភាគខងេជង ក៏នឹងស�ប់េខ�មឯ
ដូចជាមនុស្សមា�ែដលេនទិសភាគខងត្បូ
្របា”។ គតិក�ុងេរឿងេនះ មនុស្សេយងនឹងរស់េន�ស�កភូមិ្របេទសណា ្របសិនេបមិនេចះផា�ស់ប�ូរចិត ឲ្យចូលជាមួយសង�មរែមងរស់េក�ុងសង�មេនាះបានយា៉ង ន លំបាកលំបិ
សឹងេ� តអ សឹង�េតចស់មួយក្បោលធា�ក់ខ� ួនឈឺ
េទបបានែតេដកសម�ំេនក�ុងល ..។
េដយសរសឹង�េតចស់មួយេនះជាេស� ចៃ្រព េទបមានសត�េផ្សងៗ មកសកស មិ នដច់។ ប ណា�សត�ទំងឡាយែដលចូលលងសិង�េត �
េនះបានក�
អហររបស់េស�ចៃ្រពេនះទំង កលបានបរិេភាគអហរសឹង�េត ចស់ក៏ជាជម�ឺ ែតវ្រកលិច្រក ណាស់ េទបវេធ�ពុតជាឈឺេបាកឲ្យនុយមកជាប់អង�ប់េនក�ុ…។ “េលកសុខសប្បោយជាេទ ជាសះេស្បយេហយឫេនេល…?” ចចកៃ្រ មួយក្បោលែ�សកសួរេនឯងមាត់ “ឯងចូលមកជួយខ�ុំបន�ិចមក៍ ខុំឈឺ � សឹងស�ប់ឥឡវេហយ” សឹង�េតេធ�ពុតេប ្របាស់ែ�សកេហឲ្យចចកៃ្រពចូលេទក� ុងល�ង ែតចចកៃ្រពមិន្រពមចូលេ សេង�តេឃញដនេជងរបស់ប ណា�សត�េផ្សងៗ ែដលមានែតចូលែតគា�ននរណ វ ិញេឡយ។ គតិក�ុងេរឿងេនះ កុំទុកចិត�មនុស្សពល េទ ះបីក�ុងេពលែដលេគែក�ងេធ�ពុតជាអស ់្រកញាុំ្
ចង�ូម េហយក៏េដ….។
សួរេគា មិនសួរមនុស ករច ុះៃដេធ�� ី អ ៗ េដយខ�ួនឯង្រ គប់យា៉ង ស្រមាប់មនុស្សទួរ េទអ
េរឿងល�ម្យោ៉ងែតស្រមាបបុគ�លែ ់ ដលជាអ�ក្រគប់្រគងជា េមដឹកនាំវិញេនាះ េបចុះ ឯង្រគប់េរឿងរ៉វ្រតឡប់ក�យជាចំនុចអ្រកក់ែដ លអចនំភ ា ័យវិបត�ិធ�ន់ធ�មកដ ពិងជីអ�ក្របកន់ខ�ប់តួនាទីសំ...ៃថ�មួ យនាចុងរដូវស�ឹកេឈលស់ ពិងជី អ េសនាបតីៃនសម័យរជវង្សហន់ស
មានេហតុ្រត�វេចញេទេ្រក្រក�ងេដយ
្រពមទំងមានអ�កករពរតមេទមួយចំនួ ខណៈរេទះេសះបរមកដល់ឆាងអនក៏្របទះនឹងថ�ល់ែដល្រត�វេគបិទឲ្យរំងស ដំេណរតេទមុខម ិនបា
ន េ្រពះមុនេនះបន�ិចមានមនុស្សមួយ្រក�មវយតប់គា
េនះ េធ�ឲ្យមានមនុស្សរងរបួសនិង2-3 នាក់ដួលស�ប់ផា�ប់មុខេននឹ មនុស្សមា�កលេបេឃញេកតេរឿងរ៉វធ�ន់ធ�ដល់ថា�ក់មានអ�កស�ប់ក៏ភា�ក់េ ចប់្រក� មវិភាគវិចរណ៍សេម�ង្រទហ ុឹងអឺងកង
មិនដឹងថានឹងចត់ករេរឿងេន
រេបៀបណារហូតេឃញរេទះេសះរបស់អគ�េសនាបតីមកក៏មិន្រពមេ នាយសរថីឈប់រេទះេសះេដយសមា�ល់ថា េលកអគ�េស នាបតីនឹងេ្រប េទេសុបសួរដំេណរេដមទងេហយនឹងចត់ករេដះ� ស យប��េនះ ែតផ�ុយេទវិញ ្រតឡប់េធ�ហក់ដូចជាមិនេឃញថាេនេលថ�ល់េកតេរឿងក់ៃដឲ្យនាយសរថី ដំេណរតេទមុខេទៀត នាយសរថីេទបរលស់ែខ្សតីឲ្យេសះេបាលេទមុខេទៀត។ ្រគាន់ែតេចញ ពិងជី ក៏្របទះេឃញអ�កែ�សមា�ក់កំពុងេកៀងេគាមួយក្បោលឲ្យេដរេទ េគាេន េដរេទ្រតហបេទែថមទំងលនអណា�តេចញមកញយៗ ពិងជី ប�� ឲ្យសរថ េសះភា�មេហយនិយាយេទកន់អដំេណរែដលជិះេសះតមេនខងេ្រ“ឯងេទសួរអ�កែ�សមា�ក់េនាះបន�ិចេមលថាេតគាត់េកៀងេគាេដរមកអស់រ ឆា�យប៉ុនា�នគីឡូែម្រតេហយ េ្រពះេហតុអ�ីេគាេនាះវ្រតហបដ”។ ម�ន�ីេ្រកមបង�ប ់ ប��ែដលអង�ុយេនែក្បរ ពិងជី មិនយល់េហយសង្ស័យនូវ របស់េលកអគ�េសនាបតីយា៉ងង ្រទំមិនបានេទបសួ“េលកមា�! អម្បោញ់មិញេកតេរឿងរ៉វធ�ន់ធ�ដល់ជីវិតេលក្រតឡប់េធ�ហក់ េកតេរឿងអ�ីែតេពលេនះ្រគាន់ែតេឃញេគាមួយក្បោលដកដេង�ម្រតេហប្រតហប ដល់ថា�ក់ឲ្យឈប់រេទះេទសកសួរេហតុករណ៍ រឺេលកមា�ស់េឃញសត� មនុស្ស ខ�ុំហមន�ិលសង្សយក�ុងេរឿងេនះណាស”។ ពិងជី បានស�ប់េហយក៏តប “េលកឯងខុសេហយ
មន ុស្សក�ុង្រក�ងេឈ�ះ
ទស់ែទងគា�រហូតដល់ដល់មានរបួសស�ម េនាះជាេរឿងែដលអជា�ធរ្រគប់
អន ដូចជាេលកចវជិន ជាេដម្រត�វេទចត់ករ តួនាទីករទទួលខុស្រត បតីគឺ ្រត�ត្រតលទ�ផលករងម�ន�ីរជករទំងអស់េនាះរួចេហយ្រកបទួល ករណ ុ ាជាមា�ស់ជីវិតតំកល់េលត្ (្រពះរ) ឲ្យ្រទង់្របទនរ រ ឺដក់េទសយា េនាះេ�សចែត្រទង់។ តួនាទីរបស់អគ�េសនាបតីមិនចំបាច់េទេ្រជ�តែ្រជក្រគប គួរយកចិត�ទុកដក់ជាមួយនឹងេរឿងរ៉វែដលសំខន់ចំេពះ្របេ េ្រពះេហតុេនះេទ េយងមិនឈប់រេទះេទរវល់ជាមួយនឹងេរឿងករវិវទទស់ែទងគា�”។ “េបអ��ឹងេតអ�ីេទែដលែដលេធ�ឲ្យេលកមា�ស់យកចិត�ទុកដក់នឹងេគា េនះខ�ំងេម�៉?” ម�ន�ីមា�ក់េនាះេនមិនទន់អស់ច ពិងជី តបថា “ស្រមាប់េគាមួយេនះវមិនដូចគា�េទ េពលេនះនូវក�ុងរដកេឈ
លស់េនេឡយ េបតមេហតុផលេហយេនាះអកសធាតុេនមិ នទន់ជាេក�ខ ែតេគាេនះ្រតឡប់ជាេក�ហបហត់ធា�ក់អណា�ត េបេ្រពះេដរផ�ូវឆា�យេនាះក៏មិន េបេ្រពះអកសេក�ហួសេហតុរហូតេធ�ឲ្យេគាហប េនាះក៏បានន័យថា ឆា ែ្រប្រប�លរែមងមានផលប៉ះដល់កសិករ ែដលព័ន�ដល់េរឿងសំខន់ទក់ទងនឹងេសដ�កិ របស់្របេទសជាត ិនិងជីវិតកររស់េន្របជាជន គឺជាេរឿងែដលអគ�េសនាបតីគ ទុកដក់េ្រពះេហតុេនះេទបេយងឈប់រេទះចុះសកសួរឲ្យបានច”។ ម�ន�ីមា�ក់េនាះបានស�ប់េហយេទបបានយល់យា៉ងជាក់ច្បោស់នូវេរឿង េនះ។ គតិក�ុងេរឿងេនះ ករ្របកន់ខ�ប់នូវតួនាទីសំខន់ និងករេធ�អ�ី្រគប់យា៉ងេដយខ�ួន ស�ិតេនក�ុងទិសេដផ�ុយពីគា
�។ េរឿងេនះចត់ទុកជាកលយុទ�ក�ុងករ្រគប់្
សិល្បៈរបស់អ�កដឹកនាំ។ ក�ុងគម�ីរ លីសុឺឈុនឈិវ បានលម�ិតេរឿងេនះេ្រចនល�មស ដូចមានេសចក� ីមួ កែន�ងេពលទុកថ“ក�ុងសម័យបូរណ អ�កែដលដឹងេគាលករណ៍ភាពជាក្ស្រតេនាះ ែតង្របម ប��េ្រជសេរសអ�កែដលមានចំេនះដឹងមានសមត�ភាពែតងតំងឲ្យទទួលតំែណង មិនេទេធ�េរឿងែដលគួរឲ្យម�ន�ីេធ� េនះគឺជាករេក�បក�ប់ទីតំងែដលសំខន់ទុ អ�កែដលមិនដឹងេគាលករណ៍របស់ក្ស្រតែតងខ យសតិប�� ទុក�្រព�យេនឿយហត់ទ កយចិត�េធ�្រគប់យា៉ងេដយខ�ួនឯង លទ�ផលែដលបាន្រតឡប់្រគប់្រគង្រ ល�េនះេ្រពះមិនបានេក�បក�ប់ទីតំងែដលសំ”។
េក�បក�ប់ទីតំងក�ុងទីេនះគឺ េក�បក�ប់តួនាទីែដលសំខន់ៗជាក្ស្រតក៏េ ជាម�ន�ីរជករក៏េធ�ដូ េនះែដរ។ ស្រមាប់មនុស្សទួរេទ ករចុះៃដេធ�អ�ីៗ ្រគប់យា៉ងេដយខ�ួនឯងអចជ ស្រមាប់ម�ន�ីរជករវិញ េនាះ េបចុះៃដេធ�្រគប់យា៉ងេដយខ�ួនឯងអចក�យជ ែដលនាំភ័យវិបត�ិមកដល់ខ�ួនបា េហតុផលងយេទ េបអ�ីៗ ក៏េយងចូលេទេ្រជ�តែ្រជក ្រត�វឮ្រគប់េរឿងរ េដយភាពពិតគឺេធ�ហួសអំនាចតួនាទីរបស់ខ�ួនេទេ្រជ�តែ្រជកតួនាទីរបស់អ េបដូេច�ះនឹងឲ្យបុគ�លែដលេនេ្រកមបង�ប់ប� �េធ�អ�ីេទ ភ័យវិបត�ិែដលធ�ន់ធ�ជ អ�កេនេ្រកមករបង�ប់ប��មាន អរម�ណ៍ថាមិនបានទទួលទំនុកចិត� និ េហយែថមទំងេធ�ឲ្យកូនេចរបស់ែដលេនេ្រកមបង� ប
មិនស�ប់សម� ីរបស់េ
ែតមកស�ប់ប��របស់េយងេដយ្រតង់េទ កលេបដ ូេច�ះវេធ�ឲ្យសភាព
តួ
នាទី ករទទួលខុស្រត�វមិនច្បោស់លស់ ពក្យប��មិនសក�ិសិទ�ិ េធ�ឲ្យករទ ករ្រចបូក្រចបល់រេញ៉រៃញ-ឲ្យេកតទំនាស់និងករេចទ្របក ងធ�ន់ធ�រ
កខូ
ខតែដលេកតេឡងម ិនអចបា៉ន់្របមាណបា េ្រពះេហតុេនះករចុះៃដេធ�្រគប់ែបបយា៉ងេដយខ�ួនឯង េដយសភា េនាះគឺករសែម�ងឲ្យេឃញនូវអសមត�ភាពរបស់េមដឹកនាំេនាះឯង។ េដយយល់ េហតុផលទំងអស់េនះ ពិងជី អគ�េសនាបតីេទបសួរេគាែតមិនសួរមនុ
េសចក�ីសខ ុ ែដលេកតពីករទន�ឹងរងច មានបុរសមា�ក់ជាមនុស្ស មានចិត
�េក�
ៃថ�មួយេគប ានណាត់គូេស�ហ៍ជួ
្រតង់ ែតេដយចិត�េ ក�អន�ះសេទបេទរងចំគូេស�ហ៍មុនេពលណាត់។ កំឡុងេ ចំគូេស�ហ៍េនះ េគមានអរម�ណ៍ថាវអន�ះអែន�ងេរលរលខ េពលេនះក�ុងចិត� របស់េគេពញេទេដយភាពមួេមេក�្រកហយេ្រពះចំយូរ។ លុះៃថ�្រតង់ន
មកដល់ អ�កកេមា�ះេនាះក៏េដរត្រមង់េទរកេហយស�ី ថាតវ៉េផ្សងៗ ា ន ន ាែដលេធ� មករងចំអស់េពលជាយូរ េដយសរមួេមេគក៏ប�្ឈប់ករណាត់ក�ុងៃថ�េន ជួបគា�េនៃថ�េ្រកយជំនួស ៃថ�ែស�កេឡងអ�កកេមា�ះេនាះក៏េទកន់ខ�មអ�កតេហយបន់�សន់វត�ុសកិសិទ�ិ �
ដូ ចេម�ចេទប មិនបាច់រងចំអ�កដៃទតេទេទៀត។ អ�កតបានបង�ញខ�ួនេចញ ្របគល់នាឡិកចស់បុរណមួយេ្រគ�ងដល់េគេហ “េពលេចឯងបង�ិល្រទន នាឡិក េពលេវលក៏នឹងរំកិលេទមុខកន់ែតេលឿ”។ អ�កកេមា�េដ រេទកន់កែន�ងណាត់គូេស�ហ៍េហយក៏បង�ិល្រទនិចនាឡិកភា� េនាះឯងគូេស�ហ៍របស់េ ក៏មក្របាកដខ�ួនេនចំេពះម បានេលឿនដូចចិត�គិត អ�ក េមា� េ្រតកអរណាស់ែដលេពលេ េគមិនបាច់រង់ចំគូេស�ហ៍េទៀត េហយេពលេនះេគគ ថាេបបានេរៀបករ ជាមួយគូេស�ហ៍ែតម�ង្របែហលជ នាឡិកេទមុខេទៀត
េទ បេគបង�ិល្រទនិ
មួយសន�ុះេគក៏បានេឃញថាខ�ួនឯងកំពុងេនក�ុងពិធីេរៀ
មានគូេស�ហ៍ឈេនែក្បរខ�ួនេគ ែតេគក៏មិនល�មចិ ត�្រតឹមប៉ុេណា�ះ េគចង់េឃញកូនេ ច ចង់េឃញផលិតផល េពញចមា� េទបេគបង�ិល្រទនិចនាឡិកជាេរឿយៗ េដម្បីេមលេហតុករណ៍េផ្ មានអរម� ថា ៃដរបស់ខ�ួនគា�នកមា�ំងកំែហងនឹងបង�ិល្រទនិចនាឡិកតេទ េ្រពះេពលេនះេគបានក�យេទជាត ែដលេដកេនេលែ្រគេនសល់ែតដេង ច្រងិតេទេហ េពលេមលេទ េទះបីជាេគមានអ�ីៗ េ្រចនរប់មិនអស់ ែតអ�កកេមា�ះេនា អរម�ណ៍ ្រពេងយកេន�យនឹងរបស់ទំងេ េហយនឹងគា�នេមាទនភាពជាមួយនឹង ែដលបានមកេនាះសូម្បីែតបន�ិច េ្រពះេគមិនបានរស់េនរួមសុខរួមទុក�ជាមួយ េពលែដលរបស់ទំងេនាះបានមក មិនដឹងថារបស់មួយមុខៗ េតេគបានមកេដ ណា។ េគគា�នអនុស្សោវរីយ៍ក�ុងកំឡុងេពលែ
មានេសចក�ីសុខជាមួយនឹងគូេស�ហ
គា�នអនុស្សោវរីយ៍ជាមងកូនៗ េពលេនះអ�កកេមា�ះេនាះចង់បានេពលេវលទំង ឡប់មកវិញខ�ំងណាស់ែតក៏ដច់ខ្យល់ជ
អ�កកេមា�ះេបកែភ�កេឡងម�ងេទៀតេហយេឃញថាអ�ីៗ ែដលេនជុំវិញខ�ួនរបស គា�នផា�ស់ប�ូរ េគកំពុងេនកេមា�ះេនរឹងមាំេនេឡយ ែតេគេនមិន្របាកដក�ុងច ខ�ួនបានេឃញេនាះ ្រគាន់ែតសុបិនប៉ុេណា�ះ េទប្របញាប់េទកន់កែន�ងណ ែដលមិនទន់ដល់េពលេវល។ េគរងចំេដយចិត�អន�ះស ែតេពលែដលេគបានជួ េស�ហ៍េគមានេសចក�ី្រតកអរជាខ�ំងេបេទះបីជា្រត�វ្រទំរងចំអស់េពលជា េពលេនះេគដឹងេហយថាកំឡុង េពលែដលរងចំក៏អចសងេសចក�ីសុខបានដ គតិកងេរឿងេនះ ុ� មនុស្សេយងែតងគិតពីេគាលេដ េ្រចនជាងគិតដល់កំឡុងេពលែដលគំពុងេ ផ�ូវេទកន់េគាល េដ េទបេធ�ឲ្យមានអរម�ណ៍មិនសប្បោយចិត�ជាមួយន មិនទន់មកដល់។ និយាយឲ្យងយស�ប់ក៏គឺ ែតពីេគាលេដ
េបេយងេដរេទតមថ�ល់មួយេដយ
េយងក៏នឹងមានអរម�ណ៍ថាផ�ូវេនាះវឆា�យខ�ំងណាស់ ផ�ុ
វិញេបេយងគិតដល់េគាលេដឲ្យតិចចុះមក េយងក៏នឹងមានេពល្រត� តពិនិត្យេម ែដលេនជុំវិញខ�ួន េហយេយងអចនឹងេឃញប េនសងខងផ�ូវេពញេទេដ �សស់ស�ត។ សន្សំអនុស្សោវរីយ៍ល�ៗ ទុកម�ងមួយេរឿងៗ េយងក៏នឹងេទដល់ េដយមិនដឹងខ�ួន េបេយងគិ តដូេច�ះបាន ផ ស់ប�ូរវិធីគិ តែតបន�ិច ករទន�ឹងរងចំអចមិេធ�ឲ ន អរម�ណ៍របស់េយងវគួរឲ្យធុញថប់េទៀតេឡយ េហយមិនចំេពះែតកររងចំប៉ុេ មិនថាេរឿងអ�ីក៏េដយ
េយងក៏អចរកេសចក�ីសុខបានមិនពិបាកេឡយ េហយទេង�េន
េធ� ឲ្យចិត�របស់េយងបានស�ប់ ម�ងបន�ិច “ចូរេដរេទតមដំេណកុំរវល់ែតេទបង�ំេពលេវលែដលមិនទន់មក”
េសះចម្បោំងអូសនង� ្រគា មួយយូរមកេហ យ មានមហក្ស្រតមួយ្រ ពះអង�ចិ��ឹមេសះចម្បោំង េ្រចន។ េសះមួយ ធំធាត់រឹងមាំេហយ្រត�វបានបង� ឹកយា៉ងល�។ ្រ បេទសជិតខ ទ័ពមករុករនេ្រចនេលកេ្រចនសរក៏សុទ�ែត្រត�វបានេសះជំនាញករសឹកស� ឲ្យបរជ័យភិតភ័យខ�បខ ្របេទសជិតខងទំងេនាះក៏សុំចចរចុ េពលេភ�ងស�ង�មស�ប់ស�ត់េហ យ ្រពះមហក្ស្រត ក៏្រទង់្រព "េពលេនះ �ស�កេទសក៏មានែតសន�ិសុខេហយ េយងនឹងចិ��ឹមេសះចម្បោំងទំងេនះទុកេធ�អ�ីេ បង�ិនទំងលុយកក់ខតទំងកមា�ំង"។ មហ្រក្រតអង�េនះេដរគិតេដកគិតមួយ ក៏នឹកេឃញថា
"គួរែតប�ូន � េសះចម្បោំងចុះេទជួយ្របជារ�ស� ជួយពួកេគអូ ស នង�័លភ�ួែ�ស ជាករសំៃចថវិកររដ�ែថមទំងជាករអចជួយ្របជារ�ស�បានម េពលមានភាពចំបាច់ក៏អចេហ្របមូលចូល្របចំកងទ័ពបាន"។ េពល្រពះមហក្ស្រតបាន្របកសេច
របស់្រពះង�េទកន់្របជា
េហយ អ�កនគរក៏នាំគា�មកដឹកេសះេចញពីវំងយកេទេ្របករអស់ កំឡុងេពល ចម្បោំងទំងេនាះក៏េនឿ ឈប់ស្រមាកេឡ
ក�ុងករអូសរេទះអូសនង�័លយា៉ងសក់ស�សំមិនប
ជាេ្រចនឆា�ំកន�ងផុតេទ ្របេទសជិតខងសន្សំកមា�ំងបានរឹងមាំខ�ំង េទប្របមូលទពចូលមកវយយកនគរេនះដូចកលពីប៉ុនា�នឆា�ំមុន។ ្រពះម ្របញាប់េហឲ្យ្របមូលេសះចម្បោំងពី្របជារ�ស�មកេរៀបចំទ័ពេដម្បីចូលច្ ជាស��ចម្បោំងលន់ឮេឡងេសះចម្បោំងទំងអស់េនាះ មិនបានស�ុះចូលកំេទ
ដូចពីេពលមុនេឡយ ្រតឡប់េឈ�កមុខេដ រវិលវង់េទមកេននឹងងម�ងេហយម�ងេទៀត គា�នមួយណាសែម�ងភាពហវហនដូចកលពីអតីតេសះេឡយ េ្រពះពួក អូសនង�័លរហូតេភ�ចវិធីចម្បោំងអស់េទេហ (កំណត់្រតក�ុ"តជួងេអៀនលុនជិ") គតិក�ុងេរឿងេនះ លទ�ផលក�ុងស�ង�ម្រគាេនះេចញមកដូចេម�ច ្របែហលជាេយងអចដឹ េហយ។ ក្ស្រតល�ង់អង�េនះបានបំផា�ញេសះច ដ៏ជំនាញករសឹករបស់ខ�ួនេដ របស់ខ�ួនឯងរហូតរកចំែណកល�គា�ន។ េសះចម្បោំងេ្របស្រមាប់េធ�ចម្បោំង េទេ រេទះអូសនង�័លអស់កលជាយូរ េម៉ចនឹង្រត�វ
ទំនងដូចគា�េនះែដរ េពលេយងពិចរណាក�ុងមុំមួយេផ្សងេទៀត ករ ែដលមិន មនុស្សែដលមានជំនាញករក�ុងឯកេទសបេច�
េទព្រងីកកិច�ករតមជំនា
ខ�ួន ែត្រតឡប់ឲ្យេទេធក�ុងករងរែដ � មិនបានេរៀនមកែដលខ�ួនមិនជំនាញ ច ទុកជាទេង�ដ៏េឆាតេខ�មួយែដលបំផា�ញធនធានមនុស្សយា៉ងគួ
ករែដ (បុគ�ល,អង�ក) នឹងហ�ឹកហត ់អប់រំ្រពមទំងេ្របាស់ធន (បុគ�ល ,មនុស្) ដូចេម�ចេទបសមគួរេនាះេរឿងែដលបានេពលមកខងេលេនះបានេស�ប គួរឲ្យគិត រិះេរៃ្រកែល
�សមិនេពញធុ កលកន�ងមកេហយ
មានណ ប �ិតបីន ាក់បងប�ូន ពួកេគតំងចិត�េទ្របឡង
ដូេច�ះេហយេទបមានមានៈមុះមុតសិក្សោេរៀនសូ្រតេដយសង្ឃឹមថា្រត�វែត ្រ ឆា�ំេនះ្រត�វនឹងឆា�ំមៈេរង េនទី្រក�ងេបទទក ួលស�័្រគេឈ�ះ្របឡងច បងប�ូន ទំងបីនាក់េទបជំរបលឪពុកមា�យ ្របញាប់េធ�ដំេណរចូលទី្រក�ងេដម្បី្របឡ ្របណាំង្របែជងជាមួយបណ�ិតេ េទៀតទូរទំង្របេទ េដយសរពួកេគ្រប េធ�ដំេណរ ែ្រកងេទមិនទន់កំណត់េពលេវល េទបេធ�ដំេណររហូតយប់្រពលប់ េ បានគិតដល់ផ�ះសំណាក់ែដលរត ្ � វស�ក់េព
កលេបេឃញសុរិយាជិតអស�ង�
េជងេមឃេហយ ភូមិ�ស�កម�ុំេនះក៏ គា�នផ�ះសំណាក់េឡយ េទបនាំគា�េទសុំស�ក េនេរងច្រមាមួយកែន�ង។ េថែកមា�ស់េរងច្រមាញ់�សជាបុរសជរសក់ស�ូវអស់េហយ លុះបុរ
េឃញេថែកជាមា�ស់ហង ក៏្របញាប់ឳនគ ំនាប់យា៉ងទន់ភ�ន់ បុរន់ែតឳនល�ម សមគួរតមមារយាទទួរេទ ចំែណកបុរសកូនេព
ែបរជាឈររឹងឆ�ឺតដូចគល់
រក់ទក់សូម្បីមួយមា៉ត់។ បុរសជរជាមា�ស់ហងេ្រតកអរណាស់្របញាប ថា-
”េលកបណ�ិតឧស្សោហ៍្រតដប្រតដួសេធ�ដំេណរមកដល់
ទីេនះ ច
កិត�ិយសរបស់ខ�ុំពិតែមន សូមអេ��ញចូលមកស្រមាកកងផ�ះចុះណា ”។ េពលយប់េ្រជ បុរសជរនាំយក�សមកទទួលបីនាក់បងប�ូន េ្រកយេ អហរនិងផឹក�សែឆ�តស�ប់ស�ល់េហយ បុរសកូនេពអត់្រទំមិនបាន េទបន ថា“េលកអ៊ុ!
ពួកេយងបីនាក់បងប�ូនកំពុងេធ�ដំេណរេទ្របលងចមងួនេនទី្ េលកអ៊ុ�គិតថានរណាអចនឹង្រប?”។ បុរសជរយកៃដច្បូតពុកមាត់សដូច្របាក់របស់គាត់បេណ�រេសចហឹៗ“កលេបេលកេចសកសួរករយល់េ ឃញអំពីខ�ុំៗ សូមនិយាយតម្រត …ឆា� េនះអ�ក្រប�សច្បង្របឡងជាប់ ឆា�ំមុខអ�ក្រប�សទីពីរនឹង្របឡងជាប់ ចំែណកអ”។ “ខ�ុំ ? យា៉ងេម៉ច?” “្របែហលជាគា�នឳកស្របឡង” បុរសកូនេពបានឮដូេច�ះ
ក៏មានអរម �ណ៍មិនសប្បោយចិត�ជាខ�ំង យប
មិនលក់េពញមួយយប់។ ្រពលឹម�សង ពួកេគក៏ជំរបលេថែកមា�ស់ហង រួចេ ដំេណរតេទេទៀត តមផ�ូវបុរសទីពីរនិយាយេឡេលកអ៊ុ�មា�ក់េនាះឆា�ំេនះបង្របែហលបានជាអ�”។
“បងធំ តមពក្យទំនាយ
កូនេពនឮដូេច�ះក៏មិនសូវសប់អរម�ណ៍ប៉ុនា�ន និយាយេឡ- “វ្រគាន់ ករយល់េឃញរបស់អ�កសែ្រមមា�ក់ប៉េណា�ះេជកដូចេម�ចនឹងបានេ”។ ទំងបីអ�កបែន�មេល្ប�នេធ�ដំេណរយា៉ង្របញាប់្របញាល់ មិនយូរប៉ុនា�នក ្រក�ងេហយចូល្របឡងេ្រជសេរសលទ�ផលគឺបុរសច្បង្របលងជ១ បាក�យ ចមងួនពិតែមន។ ឆា�ំបនា�ប់ បុរសទីពីរ្របលងជាប់ចមងួនតមពក្យទំនាយរបស់បុរស ច្រមាញ់សុរពិតែ េនសល់ែតកូនេពមា�ក់ប៉ុេណា�ះ ្របលងប៉ុនា�នដងប៉ុនា�ន ្រពមជាប់េសះ។ ្រប�សតូចមានអរម�ណ៍ស�ុគស�ញ្រព�យបារម� និងសង្ស័ មួយបុរសជរម ក់េនាះជាេទវត កលេបគិតដូេច�ះេហយ្រប�សតូចេទបគិតថាគ ្របឹក្សោជាមួយ្រពឹទ�ចរ្យ ៃថ�េនាះេគ្របញាប់េធ�ដំេណរេទកន់េរងច្រមាញ់សុររបស់បុរសជ េហយេគអរម�ណ៍ែប�កក�ុងចិត�ជាខ�ំងែដលបុរសជរេនាះេនដូចេដម្រគប់យា៉ង មាត់កិរិយាអករៈរបស់គ�សស់ព្រពយមិនមានចស់្រទ�ឌេ្រទមចុះេឡយ េពរេពញេដយរស�ីឈម្រកហម កិរិយាស�ុះស�រ ចូលចិត�ទទួលេភ��វដូចកលពីប៉ មុនអ��ឹង។
េធ�ឲ្យ្រប�ស តូចកន់ែតេជឿជាក់ក�ុងចិត�ថា្រពឹទ�ចរ្យមា�ក់េនះព
េហយ។ េគ្របាប់េចតនាៃនករមកជំរបសួរគំនាប់្ ងច្បោស់លស់។ បុរ បានស�ប់ដូេច�ះេហយ ក៏េសចឃឹកៗ េហយេព- “េចត ខ�ុំមិនែមនេទវតមក េទ េចសកគិតេមល េបតជាេទវតពិតែមន េហតុអ�ីត្រត�វចុះៃដច្រមាញ់ ឯងឲ្យេនឿយហត់យា៉ងេនះេធ�អី”។ “េបដូេច�ះ េហតុអ�ីពក្យទំនាយរបស់េលកត្រតង់អ�ី!” “អ៎!
ត្រគាន់ែតទយឲ្យពួកេចេដយអ�ស័យបទពិេសធន៍ជជួយ
ប៉ុេណា�ះឯង បណ�ិតែដលនឹងេទ្របលងចមងួនណឹះ្រត�វជាអ�កែដលមានចំេណះដឹ មានចំេណះដឹង្រត�វជាអ�កមានមារយាទ ម្យោ៉ងេទៀតត្រត�វ្រត�តេមលធុង� ៃថ�។ ធុងមួយណាែដលដក់�សេពញេហយ ធុងេនាះនឹងគា�នសេម�ងងណាដក់ ជិតេពញធុងេនាះនឹងមានសេម�ង ែតមិនខ�ំងេពកេទ ផ�ុយេទវិញេបធុងណាដក ដល់ពក់កណា វែតងែតមានសេម�ងខ�ំងហក់ដូចជាខ�ចអ�កដៃទមិន ឹ ដ ឯង”។ ្រប�សតូចបានស�ប់ដូេច�ះេហយ
េគមានអរម�ណ៍ខ�សេអៀនជាខ�ំង ្
លបុរសជរ្រតឡប់េទផ�ះវិញ ត េពលេនាះមកេគមានៈព្យោយាមសិក្សោេ យា៉ងយកចិត�ទុកដក់ េគព្យោយាម “�សម ិនេពញធុង ចូលចិត�អួតអ�កដៃ” របស់ េគយា៉ងពិត្របាកដេ្រកយមកមិនយូរប៉ុនា�ន េគក៏្របលងចមងួនប
សំពត់កណ ា �ចខ�ប់ម កលកន�ងយូរមកេហយ មានេតៀមលក់�សមួយកែន�ងស�ិតេនែក្បរេជងភ�ំ។ េតៀមនាម្រតកូលអ៊ូជា មនុស្សេស�ះ្រតង់ និង មា នគុណធម៌ល�មសមគួរ។ ្រពឹទ�ច ភរិយាេបកេតៀមកែន�ងេនះជាយូរយារណាស់មកេហយ។ ចំណូលក៏ល�មបេណា� មួយៃថ�េទមយៃថ�ៗ។ តមកក�ួយ្រប�សស ច់ឆា�យរបស់្រពឹទ�ចរ្យ អ៊ូ បានមកស ជាមួយនឹងគាត់ែដ
្រពឹទ�ចរ្យមិនអច្របែកកបានេទបទទួលក�ួយ្រប�សមា�
អ�ករត់េដរបេ្រមេភ��វ្របចំេតៀមេនះ ក�ួយ្របសរបស់្រពឹទ�ចរ្យជាមនុស្សខ�ះសនា�នចិត� គា�នមារយាទ ្រគាតមគួរឲ្យស�ប់។ ្រពឹទ�ចរ្យនិយាយស�ីក�ួយមា�ក់េនះេស�រសឹកបប៊ូមាត់អ េហយ ែតេគក៏េនដូចេដម មិនមានករផា�ស់ប�ូរន�ិចេឡយ។ ៃថ�េនះេទបនឹងេប កេតៀមប៉ុេណា�ះ ក៏មានបុរសចស់មា�ក់េដរមកពីទិសខ ត្រមង់មកកន់េតៀមេនះ។ បុរសចស់េរសកែន�ងអង�ុយេនតុែក្បរមាច។ មុខមាត របស់គាត់្របឡាក់្របឡូសេទេដយល�ងធ សក់ បាស់្រកេញងហក់ដូចមិនបា មករប់ឆា�ំ។ េខអវែដលគាត់េស��កពក់ដច់ដចររយារៃយ៉ ្រពមទំងធុំក�ិ ជាពិេសសជាលតូចែដលគាត់ស�យេនខងេ្រកយមួយេនាះមានមាត់ លួសរយីករយាក អ្រកក់េមលែមនែទន សភាពរបស់ចស់មា�ក់េនះពិបាកេមល អ�កសុំទនេទេទៀ តមពិតេទ េបអ�កមានទស្សនៈល�បន�ិចអចស �នបានថា បុរសជរម ែមនជាមនុស្សធម�តស ម��េឡយ។ េមលតមរដូវកល េវលេនះជាកំឡ អ�កផ្សងេ្រពងែសរកលភនាំគា�្រតឡប់មកផ�ះវិញ ជាពិេសសអ�កែដលែតងខ�ួនដ ដូេច�ះកន់ែសែម�ងឲ្យេឃញថាជាមនុស្សស�ុកស�ម�
និយាយបានថាជាស
កណ ា �ចខ�ប់មាសយា៉ងពិត្រ ក�ួយ្រប�សរបស់្រពឹទ�ចរ្យ ជា្របេភទមនុស្សែដលមានែភ�កែតឥត្រប� បុរសជរដក់គូអង�ុយចុះេនឯតុ ក៏គិតេមលងយេមលេថាកមិន្រពមចក់ទឹកែត ដូចែដល្របណិបត�ិចំេពះេភ��វដេទៀតេឡយ។
បុរសជរចំេហយចំេទៀត ដល់ថ
ែ�សកេហអ�កបេ្រ!ៗ ពីរបីដងេគក៏មិនចប់អរម�េឡយ។ “ ក�ួយ្រប�ស យកសច់ែក�មនិង�សមកឲ្អ៊ យ ”។ បុរសជរែ�សកេហជាេលកទីបួន គាត់្រទំែលងបាន េទបេ្រកកេឡ ថា- ” ែន! ឯងនឹងលក់ដូរឫក៏អត់ ហ�ឹង?” ក�ួយ្រប�សមា�ស់េតៀមេទបដក់ករងរពីៃដរបស់ខ�ួន េឆ�យតបយា៉ងេម“ពិតជាលក! ែតតឯងមានលុយច? មនុស្សដូចតឯង េនឲ្យេស��ម វ…”។
បុរសជរពុះកេ� � �លជាខ�ំង សួ- “េតៀមរបស់ឯងមានអ�ីលក់ខ�?” ក�ួយ្រប� មា�ស់េតៀមេឆ�យតបយា៉ងគា�នែ្រកងចិត�ែ្រកងេថ- “តឯងសួរេធ�អី មាអ�ីលក់ខ�ះ ហុឹ ន មនុស្សដូចតឯងមាន្របាក់ទិញរបស់ក�ុងេតៀម?” បុរសជរខឹងញ័រមា គាតតបថា-
“េបេយងគា�នប��ទិញ េតេយងចូលមកក�ុ
េតៀមឯងេធ�អី?” ក�ួយមា�ស់េតៀម តបយា៉ង្រពេហ- “បា! តឯងចង់បានអ�ី េតៀមរបស់ខ�ុំ ្រគប់យា៉ង យកខួរក្បោលមនុសនេទ?” បុរសជរេសចយា៉ងចិត�្រតជា- “ឯងនិយាយេហយ្រត�វែតរក្សោសម�ី” “េអ! ្របាកដេហ” “ឯង្របយ័ត�ស�យេ្រកយ” “មិនស�យេ្រកយយា៉ងពិត” “ក�ុងេលកេនះគា�នថា�ំែកេរគស�យេ្រកយេទេវយ អ” “ឈប់្រព�ះេទៀតេទ ទិញឫអត់ ខួរក្បោលមនុស្សេច” “េអ! ្របាកដជាទិញេហយ អហរេផ្សងេទៀតអញមិន្រត�វករេទ អ មនុស្សេចៀនពីរចន េហយនឹង�សស មួយបា៉ន់ប៉ុ” “តឯ!…….តឯងនិយាយថាេ?” ក�ួយមា�ស់េតៀមមានអរម�ណ៍តក់ស�ត់បន�ិច េគស�មិនដល់ថាបុរសជរមា េនះនឹងហ៊នល្បងជាមួេហយកុម�ង់ អហរែដលេគបាននិយាយេផ�េទេនា បុរសជរមិនបន�ូរបន�យ
សួរតេទេទៀត- “ខួរក្បោលមនុស្សមួយចនតៃម�ប៉ុ
និយាយមកចុ?” ក�ួយ្រប�សមា�ស់េតៀមគិតក�ុង ចិត…េយងមិនគួរភា�ក់េផ�លអ�ីេឡយ េមលរងរប គាត់េនះមិនែមនជាមនុស្សមាន្របាក់េនាះេទ េបេយង្របាប់តៃម�ៃថ�ៗ គាត់ន ណាមកទិ…គិតដូេច�ះេហយកេមា�ះមាត់ផុយេទបផា�ស់ឥរិយាបទពីភ័យតក់ស�ុត ែ្ មុខជាេឆ�ងកេ�ន�ងេសចយា៉ង្រពេហ“ខួរក្បោលមួយចនតៃម�មួយរយតម”
េគគិតថារងយា៉ងតចស់េនះនឹងរ
មួយរយតម�ឹងមកពីណា្របាប់តៃម�េ�សចេហយេគក៏ចំហមាត់ចំេសចចំអកឲ្យ ែត្រ ជរនិយាយកត់ចង�ក់េឡ“ឯង្របាប់តៃម�េហយ អញក៏នឹងចយ្របាក់ឥឡ” និយាយចប់ បុរសជរក៏ ចុះចប់យកជាលតូចរបស់គាត់មកដក់េលតុ គាត់េបកគ្រមបជាលេចញ ខ ករុងក��ស់ដច់ពុកផុយមួ
េពលេនះ
ពួកេភ��វទង្រប�ស�សីក�ុងេតៀមនាំគា�ភា�ក់េផ�លចូលមកេចមេរ
េហតុករណ៍ែដលកំពុងែតជក់ចិត�ដល់កំពូលេនះ។ មា�ក់ៗ សម�ឹងេមលេទក�ុងេស្ប េនាះ េហយឧទនេឡង្រពមគ“ស �ប់េហ!…ស �ប់េហ! េនាះគឺជាេមមថា�ំ (Ginseng) ពន់ឆាេទេត” “អូហូ!….មានរហូតដល់ដប់េមមឯេណ” “េនះគឺជរបស់មានតៃម�ែដលមិនអចកត់ៃថ�បាន” ក�ួយ្រប�សមា�ស់េតៀមបានឮពក្យវិភាគវិចរណ៍ទំងេនះេហយ ក៏មាន ជង�ង់ភា�ម េគឈរស�ឺេន្រតង់េនា កុំថាែតកេមា�ះេ្រគាត្រគាតខ�ះករសិក្សោមា�ក់េនះេឡយ សូម្បី្រ អយុ ៦០ ជាងស �ល់ៃ្រពភ�ំយា៉ងច្បោស់លស់ទំងឡាយ ក៏មិនែដលេឃ បូរណែដលមានទំហំធំដូច�ះពីមុនមកេឡ េ យ ។ មួយព្រពិចែភ�កេនាះឯង េតៀម�ស មួយេនះក៏កកកុញេឆ�ឆា�ហក់ដូចទឹកេក�ែដលកំពុងពុះកេ�� សេម�ងេចៀវចវេនមុខេតៀម េធ�ឲ្យេថែកភា�ក់េផ�លរត់េចញមកេមល។ លុ ក�ួយ្រប�សបស់គាត់កេរឿងធំេហយ
េទប្របញាប់ រត់មកលុតជង�ង់សុំខមាចំេពះប
អង�រករបេណ�រផងថា- “េលក្រពឹទ�ចរ្យេមត�កុំខ េ្រពះេគេនេក�ងណាស់មិ ខុស្រត�វអ�ីេទ ខ�ុំសូមគារវៈេលកជំនួសវផងេ..”។ បុរសជរេឃញេថែកមា�ស់េតៀមសក់ស�ូវសេ្រពង និងជាមនុស្សចស់ទុ សមគួរ្រកបគាត់ែបបេនះេឡយេទប្របញាប់ឳនចុះ្រពយុងឲ្យេថែកេ្រកកេ មិន្រពមដច់អហង� េហយនិយាយអង�រករេទ“េបេលក្រពឹទ�ចរ្យមិនបាត់ខឹងេទ ខ�ុំក៏មិនអចេ្រកក”។ បុរសជរដកដេង�មធំមួយខ្សឺតរួចេហយនិយា-
“េណ�យចុះ….េណ�យចុះ….
េយងឈប់ខឹងេហយ….”។ េថែកេទប្រេ្រកកឈរេឡង។ បុរសជរសួរេថ“អ�កកេមា�ះមា�ក់េនះ្រត�វជាអ�ីនឹ?” “ជាក�ួយ្រប�សរបស់ខ�ុំេនះ” “តេទេនះេលក្រត�វ្របែដរ្របេដអ�កកេមា�ះេនះឲ្យ
បានល�ផង។ មនុស
មកមួយជាត ជីវិតែតងមានេឡងមានចុះ ជួនកលដួងេឡង ជួនដួងធា�ក់ អ�កខ�ះជា ស�ុកស�ម�បីដង ្រកបី្រគាទ្រមាំចស់ជរលចកេលកេនះេទ េតមានអ�ីខ េនាះ។ មនុស្សែដលចូលចិត�េមលងយេមលេថាកអ�កដៃទ ចូលចិត�ែបងែចកវណ�ៈ ទបមាន្រក ជាមនុស្សចិត�េខ� េឃារេឃ េសពគប”។ េថែក្របញាប់េឆ�យទទួ-”្រតឹម្រត�វណាស់បាទ េលកមាន្របសសន៍្រ េខ�”
“យា៉ងខ�ុំេនះ ទ្រមាំមានៃថ�េនះ ខ�ុំ្រត�វលះបង់េពលេវលទំងជីវិត រុករនរ ៃ្រពភ�ំេ្រជាះេ្រជដល់េទហស….”។ បុរសជរនិយាយបេណ�របិទគ្រមប េណ�ររួចេហយស�យដក់េលខ�ង សន្សឹមៗ េដរេចញពីេតៀម�សេន េរឿងេនះក�យជាពត៌មាន្រជ�លេ្រជមេនក�ុងភូមិមមួយរយៈធំ ។ េថែកមា� េតៀមេមាេហយា៉ងខ �ំង ចង់បេណ�ញក�ួយ្រប�សមាត់ផុយមា�ក់េនះេចញពីេតៀមេទ ្រប�សមា�ក់េនះបានទទួលេមេរៀនពីេហតុករណ៍្រគាេនះរួចេហយ ចិត�គំនិតរបស់ ្រត�វបានដុសលងឲ្យស�តស�ំេ្រចនជាងពីមុន េគនិយាយស្បថជា តេទេន នឹងឈប់េមលងយអ�កដៃេទៀតេហយ។ តំងពីេពលេនាះមក បរិយាកសក�ុងេតៀម�សមួយេនះក៏្រត�វបានផា�ស់ បទជាថ�ី។ភា�ក់ទទួលស�គមន៍ ឈប់ែបងេ្រកដែបងវណ�ៈេភ��វ េដយសេម��កបំពក េ្រគ�ង្របដប់ែដលេភ��វេស��កពក់េទៀត។ េតៀម�សែលងមានបរិយាកស់ៃ ែបងែចកវណ�ៈេភ��វែដលមកគាំ្រេទេទៀតេឡយ៕
អថ៌កំា ប ំងេនក�ុងតួអក្សរនាំេទកន់ភ អប់្របាហ ័ម លិនខល (Abraham Lincoln) គាត់េរៀនេនក�ុង្របព័ន�ករសិក ទំងដល់មួយឆា�ំ…។ គាត់េដ រ�ីេស ខ ៀវេភអ�កេនះម�ងអ�កេនាះម�ង
េ្រពះឋនៈ្រ
សមត�ភាពទិញេសៀវេភអ…។ ចមា�យផ�ូវែដលគាត់េដរេទេរៀនឆា�យដល 50
ៃមល៍..(1ៃមល៍=1.609 គីឡូែម្រ)។ គាត់អនេសៀវេភេដយ ពន�ឺេភ�ងែដលជះេចញព អ�កដៃទ…។ ែតទីបំផុតគាត់មានទំងអំណាចទំងម…។ គាត់បានក ្របធានាធិបតីៃនសហរដ�អ េ…។ មុសសូលិនី (Benito Amilcare Andrea Mussolini) គាតជាអ�ក្…្រកៃ្រកែលង ្រកេទេទ…។ បរិេភាគម ិនែដលែឆ�តេពះ េដកមិនែដលបានលង់លក់ស �ប់ស…។ េដក តមទីសធា…េ្រកមស�ន…។ែតជីវិតរបស់គាត…េនាះចូលចិត�អនេសៀវ យា ៉ងខ�…។ សូម្បីខណៈែដល្រត�វេគចប់ គាត់នូវ្របាប់ប…“េមត�រងច…ឲ្យខ�ុ អនអត�បទមួយេនះចប់សិនរចេហយខ�ុំនឹ ងេទជាមួយេ…”។ អនេសៀវេភក�ុងេ្ េគាក៏គាត់ធា�បេធ� ់ េ្រពះគាត់មិនខ�ល់មិនចប់អរម�ណ៍នឹងក�ិនឆា�បេ….។ តមក គាត់ក�យជាេមដឹកនាំរបស់អុ…។ គាត់េធ�ក5 េមា ៉ងេដយមិនឈប់ស្…េហយ អនេសៀវេភ្រគប់េពល…មានេសៀវេភកត់្រតជាប់…។ ពក្យសម�ីដ៏មានអំណាចរបស់េមដឹកនាំមា�ក់េនះ គឺគាត់បាននិយាយេ សុិសម៍(Facism)ថ…“េបខ�ុំឈនេទមុខ ចូរេដរេទតម…។ េបខ�ុំេដរថយេ្រកយ ច សមា�ប់ខ�ុំេចល…”។ គាត់ជាេមដឹកនាំែដលមុះ…ករអនេសៀវ…េធ�ឲ្យគាត់ េទកន់ភាពជាេមដឹកនាំរបស់្របេទសអុ…។ អដល៍ហ� ហុីែត�រ៍ (Adolf Hitler)បុគ�លមា�ក់េនះជាេមដឹកនាំដ៏ អស�រ្យរបស់ អល�ឺម៉ង…េហយល្យីល្បោញបំផុតក៏…ជាបុរសរូបរង�ធាត់បន េហយមានពុកមា មួយក��ុប…េនេលបប៊ូមា…គាត់ចូលចិត�អនេសៀវេភជា…ជាពិេសសេសៀវេ… ទស្សនវិជា�និង្របវត�ិស េ្រពរអនេទបេធ�ឲ្យជីវិតរបស់គាត់ផា�ស់…។ ធីអូដរ៍ រូសេវលត៍ (Theodore Roosevelt) គឺជា្របធានាធិបតីៃនសហរដ�អ…។ បុគ�លមា�ក់េនះេទណាមកណីែតងមានេសៀវេភជាប់នឹងខ�ួន
គាត់ែតងឲ្យមនុ
បណា�ក់គា�ចូលជួប្រគាន់ែតរយៈេវលឃ5 នាទី គា…ក៏មានេពលអនេសៀវេភ ែដរ…។ ឧទហរណ៍មកប៉ុេណ �ះ ្របែហលជាអចេធ�ឲ្យនរណាមា�ក់ចង់អន ខ�ះេហយ…។ ែតស្រមាប់មនុស្សកម�ិលេផះេឆ�ះគ្រគក់គិតចំែតេដរតមេគេនាះ ព� ក៏មិនរលឹក…េហយែដលសំខន់េនាះគា�នេមដឹកនាំណ…ស�ប់េសៀវេភេ…។
�សលញ់េសៀវេភជាស��ៃនអ�កេចនចំេនះជាស��ម ិន្រកខ្សត់។ គា�នេ ណាមា�ក់មិនមានទូេសៀវេភ ពួកេគសុទ�ែតមានទួេ..។ ករអនេធ�ឲ្យមនុស្ស ចិន�នាក….េឆា�ះេទរកសភាព…េ្រចនជាងករេ(Surfing) អុិនថឹ េនតេទេទៀ…។ េបចង់ក�យជាអ�ក…ជាមនុស្សពួ…្រត�វឧស្សោហ៍អនេសៀវេភឲ្យប…។
អ�កឈ�ះ រដ�ឈី េ្រកមករដឹកនាំរបស់ េមទ័ហ៊�ូ ព ា ប នច្បោំងជាម ួយ រដ�ជិន ែដល េមទ័ព េទៀវេលៀង េហយមា�ក់ៗ ក៏�ូប រគា�ឈ�ះចញ់េទវិញេទមកអស់រយៈេពលជាេ្ មកេហយ
គា�ននរណា្រពមចុះចញ់េឡយ ចម្បោំងគា�ននិនា�កថា
េសះ េមទ័ព ហ៊�ូ គាត់ធុញ្រទន់នឹងស�នករណ៍ែបបេនះេពញធន់ េបប ទ ��ូន
្រកបទូលេស�ច្រក�ងឈី សុំកមា�ំងទហនបែន�មេដម្បីវយ្របហ រ រដ�ជិន ទល់ែតបាន។ េស�ចឈី មិនបង�ង់យូរ្រ ប� �ឲ្យរួបរួមកមា�ំងពលភា�មេឡឈិន មហ អមាត្យទូលជំទស់ េដយែ្រកងថាទេង�ដូេច យជាផលអ្រកក់ស្រមាប់ េ្រពះវហក់ដូចជាករេបកឳកសឲ្យ រដ�ចូវ ចូលមកវយលុកយកទី្រក� េហតុទហនក�ហនរបស់ រដ�ឈី ទំងអស់្រត�វបាន្របមូលេទវយ រដ�ជ តូចតចមួយប៉ុេណា� េស�ចឈី មិនស�ប់មតិជំទស់េនាះេឡយ េដយយល់េឃញថារដ�ចូវ ក៏ជា តចដូចគា� ្របែហលជាគា�នភាពអ�ីមកវយលុក រដ�ឈី បានេនបូកជាមួយេស ក�ីេល�ភែដល្រទង់ចង់បាន រដ�ជិន េ្រពះរដ�េនះមានគុជស�តេលសេគផង េទ ទហនចត់តំងកងទ័ពវយកំេទចរដ�ឈ ែផ�កខង រដ�ចូវ េឃញបានឳកសល� េទប្របមូលទ័ពស្រម�កចូលវយលុក ែដលេទះមានអមាត្យ េឡឈិនដ៏ឈ�សៃវេនទី េនាះក�ីក៏មិនអចទប់ទល េ្រពះកមា�ំងតិចជាង មិន្រតឹមែតប៉ុណ�ឹងរដ�ចូវបានទំងប��ូនកងកមា�ំងមួ េលមព័ទ�វយលុក រដ�ជិន ែដលកំពុងទន់េខ្សោយអស់កមា�ំង េ្រកយពីចម្បោំង របស់រដ�ឈីរហូតបានសេ្រមចែថមេទៀ គតិក�ុងេរឿងេនះ ករសេ្រមចចិត�និងករចុះៃដេធ�អ�ីែដល្របាសចកករ្រតិះរិះពិចរ ល�ន់ ែតងនាំឲ្យេកតេសចក�ីវិនាសអន�រយជានិច�។ ករសេ្រមចចិត�របស់េស�ចឈី អីនឹងករជិះដំរីចប់កណ�ូបេនាះេទ មិន្រតឹមែតមិនាប នកណ�ូបប៉ុេណា�ះ ែថមទំ
្រពនែដលលក់ខ�ួនេនទីេនយ្របហរែថមេទៀ
អ�កែ�សនិងទន្ស មនុស្សែដល រំពឹងែតអនាគ
ត ចំែណកេពលេវលបច�ុប្បន�ក ៏ បេណា�យឲ្ ទេទ ចុងេ្រកយ េគនឹងក�យជាមនុស្សអស់សង ្ឃឹ មមួយ អ�កែ�សមា�ក់កំពុងេធ�ែ�ស េឃញទន្សោយរត់េទជល់េដ មេឈស�ប់េននឹ ចំេពះមុខ េគ្របញាប់ឈប់ស្រមាកេធ�ែ� រួចេហយនាំយកទន្សោយេទេធ�អ េនផ�របស់េគៃថ�េនាះបានេធ�ម�ូបសច់ទន្សោយបរិ េភាគយា៉ងឆា�
ក�ុងៃថ�ែស�កេឡង េគបានឈប់េធ�ែ�ស ១ ៃថ� េដ ម្បីេទរងចំទន្សោយដៃទែ រត់មកជល់េដមេឈស�ប់េទៀត ែតក៏គា�នទន្សោយ ណារត់មកមួយក្បោលេឡយ។ ៃ េទៀតេគក៏បានឈប់េធ�ែ�សេទៀេដម្បីចំេមលទន្សោយរត់មកជល់េដមេឈស�ប់ ែត េឃញមានទន្សោយ រត់មកឲ្យេឃញមួយក្បោលេ
ែតែដល្របាកដឲ្យេឃញ
ច្បោស់េនា ះគឺ មានេដមេស�ដុះេឡងពសេពញែ�សេ គតិកងេរឿងេនះ ុ� “ចូរេធ�បច�ុប្បន�ឲ្យល�បំផុត កុំរវល់អង�ុយរំពឹងដល់អនាគត” ពុទភាសិតបេ្ � រង� នប�ដិកេងȧ អ�គតំ កុំរវល់សង្ឃឹមអនា អេជ�វ កិច� � តប�ំ ្របញាប់បំេពញេសចក
ព្យោយាមតំងពីៃថ�ខេ� េ� � ឧបច�ȴ កុំបេណា�យឲ្យឳកសកន�ងហួ។