Ankara Savaşı Öncesi Timur ve Yıldırım Bayezid’in Mektuplaşmaları Dönemin Genel Durumu Ankara Savaşı, Timur’la Yıldırım Bayezid arasında 1402’de Ankara’ya 20 km. yakınlıktaki Çubuk Ovasında olmuştur. Savaş olmadan önce Timur, Yıldırım Bayezid’e dört mektup göndermiş, Yıldırım Bayezid dört mektupla ona cevap vermiştir. Ancak bu yazışmalar savaşı önleyememiştir. Savaşın galibi Timur olmuş, Yıldırım Bayezid esir düşmüştür. Bu dört mektup ve cevaplarının Türkçe suretleri, Konya Belediyesi Koyunoğlu Kütüphanesi nr. 13435’de kayıtlı olan el yazması Münşeât ve Mükâtabât-ı Sultâniye mecmuasında bulunmaktadır. Bazı Osmanlı tarihî kaynaklarında, Timur ile Yıldırım Bayezid arasında karşılıklı yazıldığı kaydedilen mektuplardan Türkçeye tercüme edilmiş yalnız bir mektubun metni bulunurken 1 bir kısmında ise üç mektubun Türkçesi bulunmaktadır. 2 Ancak yapılan araştırmalarda Timur ile Yıldırım Bayezid arasındaki yazışmalara ait dört mektup bulunmuştur. Ankara savaşından önce; kuzeyde Altınorda, güneyde Mısır Memlûkluları Timur’a mağlup olmuş, Osmanlı devleti tek başına kalacak duruma düşürülmüştür. Timur, Osmanlı iktidarını içeriden zayıflatarak, isyan etmeleri için Akkoyunlu hakimi Karayölük Osman Bey ile Erzincan Emiri olan Mutahharten’i kendi tarafına almış, onlara bazı siyasî vaatlerde Şekil 1: Ankara Savaşından Önce Genel Durum bulunmuştur.3 Timur Temmuz 1400’de Anadolu’nun doğu illeri Erzurum ve Erzincanı geçerek Sivas’a kadar geldi. Buradan güneye yönelerek Antep ve Halep’i aldı, hemen sonrasında Memlûk ordusunu yenerek Şam’ı ele geçirdi.4 Daha sonra oradan Bağdat’a geri döndü. Timur’un bu askerî faaliyetleri, olası yeni bir Osmanlı-Memlûk işbirliğini önlemiştir. Emir Timur’a sağlanan işbirliği sonrasında Osmanlı sultanına karşı Ankara Savaşını kazanması, İstanbul’un fethini elli yıl geciktirdiği düşünülmektedir.5 Bazı kaynaklarda Karaman beyine bağlı bazı kimselerin, Osmanlı elçilerinin Timur’a götürdükleri sulh yapmayı bildiren mektubu 1
Gelibolulu Mustafa Âli, Künhü’l-Ahbâr, C. IV. s. 82, 95, 101. Hoca Sadeddin Efendi, Mekâtib-i Selâtîn, Nuruosmaniye nr. 4292. 3 İ. Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C. I, Ankara, 1972, s. 307 4 Mustafa Kafalı, “Timur”, İslâm Ansiklopedisi, C. 12/1, Eskişehir, 1997, s. 344 5 İsmail Hami Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C. I, İstanbul, 1971, s. 132 ; Osman Turan, , İstanbul, 1993, s. 45 ; Nuri Yazıcı, Tarihte Türkler ve Türk Devletleri, 1997 Konya, s. 245 2