weekly iusse

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

1

2

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

NEW! ITALIAN BEDROOM SET Your dream furniture now available in walnut and white finish

DESIGN & PRINT / 845.782.3382

MADE IN ITALY

SHOWROOM: 63 Route 59, Monsey, NY 10952 (Pathmark Shopping Center)

GET

845-371-9700 Fax: 845-371-9649

THE

BEST Q

UALITY AT MANUFACTURER

S PR

I

CES

• F u r n i t u r e • J e w e l e r y • L i n e n • H o u s e w a r e • S i l v e r w a r e • ‫• תשמישי קדושה‬ www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

3

4

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

5

6

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

7

8

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

9

10

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

A COMPLETE TRIP

Airline

Hotels Car Rental

Tours

Reserve your complete with us call now

845.425.3355

12 Phyllis Ter. Monsey NY 10952

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

11

12

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

13

14

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

15

16

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

17

18

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

The Tefilla Emuna Cycle

By Rabbi Pinchos Jung

How are we to understand the following enigma: people can be meticulous to extremes in the performance of certain mitzvos and yet so lax in tefilla that they have no qualms about socializing during davening? Haven’t you met the medakdek who, with every sincerity, spends hours on end selecting his arba minim - examining one lulav and esrog after another - wandering from one store to the next until he is finally satisfied with his choice. But his Mincha interlude amidst that frantic search paints a totally different picture. You could be led to believe that Mincha was a mere triviality….

The mystery has been discussed before, but a new explanation may be timely. It is noteworthy that in these turbulent times, it is not necessarily our practical, external expression of Yiddishkeit that is being put to the test, but rather our deeper inner commitment.

The essential but invisible foundations of our spiritual core have to be solid and sound to withstand the trials of this current era. emuna and bitachon are surely the two most crucial pillars that ensure the survival of each individual’s spiritual self.

It is reported that during World www.ShoppersCart.info

War I, the Chofetz Chaim ‫ זצ»ל‬once commented that another war would follow that may make child’s play of the first. A third conflict would occur later that would make World War II seem minor in comparison. The Ponovezher Mashgiach, Rabbi Chatzkel Levenstein ‫ זצ»ל‬once repeated this statement, adding, “It is not the kind of war you are imagining that we are talking about here. It is an attack on our emuna. It is a spiritual battle. It is the subtle struggle between correct and incorrect attitudes and values that we are dealing with.

This insight reveals to us that the ultimate campaign is internal and unearthly as opposed to the conventional type of war. It is as current as the present moment and as real as the crises the world is grappling with at this time. The battle can be fought and victory can be gained anywhere on earth, at home or in the office, in shul or in school. In order to succeed we are advised, with a measure of urgency, to review and evaluate the frequently neglected areas of emuna and bitachon - neglected because we take their existence for granted.

It is this negligence that gives rise to the enigma mentioned earlier on. The meticulous observance of action mitzvos

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

19

20

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

does not require the same degree of emuna for its preservation as quality tefilla does. The first victim of impoverished emuna will surely be davening. As part of the daily routine, it will continue to occupy its place but it will lose its luster.

The Gemora (Makkos 24a) relates that 613 mitzvos were given to Moshe Rabbeinu at Sinai. The most outstanding luminaries of the early generations, David Hamelech, Yeshaya Hanavi etc. in order that we appreciate the main points of Torah at a quick glance, reduced the fundamentals to just a few principles.

Then came the prophet Chabakuk who declared that there is but one theme around which all else revolves- ``The tzaddik will live by his emunah`` (Chabakuk 2,4). This is the hidden foundation, well concealed below ground level, upon which the entire edifice rests.

With it we have spiritual stability and anchorage; without it, we have weak and wavering souls.

The quality of our emuna will determine the degree to which we really believe that our tefillos are effective and have the power to influence the course of events. A healthy emuna will have us recognizing as absolute reality, the fact that the Shechina resides in our Beis Haknesses. A fragile emuna will only permit us to pay lip service to such truths. www.ShoppersCart.info

And that is far too feeble to influence our conduct…

Similarly, in order to be motivated to invest a substantial amount of time and energy into anything on our overcrowded agendas, we must be convinced it is deserving of that level of attention. Here again, emuna is indispensable. Failing that, tefilla will remain, as lamentably it so often appears to be, a tedious chore, a monotonous ritual, which we simply have to get over and done with.

In the light of these comments it is significant to note the order of Ani Maamin, the 13 Principles of Faith of the Rambam. Having dealt with the first four, all referring to the existence and unity of the Creator, we then proceed to the fifth, stating that, ``to Him alone it is proper to pray.`` The order is surely deliberate in teaching that prayer only enters the stage after emuna has been firmly established.

Assuming we now agree that sound emuna is a prerequisite for meaningful tefilla, we must then proceed to address the next question: how do we plan to expand this crucial ingredient?

The answer this writer wishes to suggest may surprise the reader: however, the suggestion is based on a quote from Avos (3:17) describing the relationship and interaction between different virtues.

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

21

22

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

If there is no chachma, there can be no yira, but then without yira, we cannot have chachma either. (The explanation of this particular connection is not relevant to us at this point and is dealt with in the classic commentaries.) Similarly, it could be argued that without emuna, there cannot be tefilla of substance, but without tefilla, emuna cannot endure either.

Although tefilla is so frequently and popularly seen as presenting our requests before our Maker, a quick review of the Siddur will convince us that most of the material said is actually praise, thanksgiving or statement of His majesty and omnipotence. We are saying this as part of our davening, however, the accent here is rather on ourselves, that we need to say it and internalize it. The daily repetition is designed to have these messages penetrate our inner selves deeper and deeper. It is our way of allowing the oft-repeated sentiments to slip from the conscious mind into the subconscious.

Eventually these ideas will be absorbed and embodied into or personalities.

Needless to say, we will have to daven intelligently in order to accomplish this.

But this is not an academic exercise; it is very much an emotional one, similar in concept to Rabbi Yisroel Salanter`s ‫ זצ»ל‬recommendation for the study of mussar. Reb Yisroel advised the student www.ShoppersCart.info

to carefully select brief but potent quotes from Chazal or works of mussar and insisted that one repeat those lines until the ideas penetrate his very being.

Take a simple example from tefilla which would suit Reb Yisroel`s program too: ‫רבות מחשבות בלב איש ועצת ה› היא‬ ‫`` תקום‬Many plans are in a man`s heart but the plan of Hashem will prevail`` (Proverbs 21 ,19). Verbalizing this truth on a daily basis will certainly amplify our emuna. That in turn will emphasize to us the need to daven more conscientiously.

So it is a cycle. Just as serious learning breeds even more learning, focused davening will breed even better davening - with emuna as the catalyst. Our strategy now clearly defined and easily accessible, we can begin without further delay.

Rabbi Pinchos Jung is a world renowned lecturer and chinuch expert with decades of experience in a wide range of mosdos.

Rabbi Jung feels that our top priority should be to boost emunah among our own youth in the frum community. He has conducted many successful sessions for the Ani Maamin Foundation, training teachers, guiding parents, and holding Q&A sessions for teenagers in schools, camps and at Shabbatonim. These sessions sometimes continue for hours, and have proven to really enrich the lives of the participants.

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

23

24

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

25

26

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

27

28

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

29

30

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

#

6

America recovered from the Great War relatively fast.

After only a small yet deep recession the country entered what was known as the Roaring Twenties.

The Jewish population entered a new phase as Americans, due to the fact that many were educated and well paid therefore they slowly moved out of the crowded cities and into cleaner and safer suburban towns.

Not only the Jews were benefitting from the new prosperous nation.

In 1928, Herbert Hoover›s presidential campaign used slogans such as «A chicken in every pot and a car in every garage». New luxury items was the norm in average households. People everywhere were living beyond their means and therefore one year later the New York Stock Exchange crashed.

The entire civilized world fell into an economic crisis. American Jews felt it just as much as the next person.

They lost their jobs, and had to stand on long lines to receive food for sustenance.

However, there were many wealthier Jews who were not affected by the depression as the middle class always gets hit the strongest. The Jews in America www.ShoppersCart.info

at that time did end up faring better than the average gentile, for they pooled their money and a lot of charity was given.

Young Jews stayed in their parents homes to save money and every adult in each household went out looking for work.

Although the Jews were doing a bit better financially, socially they got the brunt of the depression›s aftereffects. When people are poor and feeling low they look for someone to blame and so hatred for the Jews began brewing in America and all over the world. German antisemitism and Hitlers rise to power was also based on Germany›s financial crisis. The Jews in America were not subjected to the same level of anti semitism but they were not exempt either. Rich business owners were not allowed into elite country clubs, and restaurants would carry signs reading «No Jews or colored allowed».

Prestigious colleges put a quota as to how many staffers and students were allowed to be Jewish, and one professor from Harvard was shamefully fired and then reinstated after the war.

One famous American anti semite was Henry Ford, owner of Ford

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

31

32

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

#

6

cars. He published weekly columns filled with hatred towards the Jews while blaming them for the Great War, the Great Depression and other major catastrophes. He was a Nazi sympathizer and his book and articles were published in America and Germany.

(One famous Nazi who was responsible for the deportation of 65,000 Jews , Baldur Von Shirach, testified at the Nuremberg trials that he and his friends read Henry Fords book, The International Jew, and then joined the Nazi party. ) The saddest part of the Depression in America and its aftereffects of antisemitism, was that because hatred

www.ShoppersCart.info

was rampant in America, very many Jews chose to hide the fact that they were Jewish. Many who had held on until now to their religious roots were letting go. They dressed and acted more like their neighbors so not to stand out, and famous people of that generation anglicized their Jewish sounding names. Leaders of communities tried desperately to keep the holy traditions and religion alive but many let go and some went so far as to deliberately intermarry. Religious freedom was one of the founding principles of America and yet Judaism was still not thriving in the United States, 200 years after the first Jews stepped onto its shores.

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

33

34

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

35

36

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

37

38

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

39

40

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

41

42

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

43

44

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

45

46

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

47

48

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

49

50

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

51

52

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

53

54

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

55

56

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

57

‫דער הייליגער יום טוב שבועות איז שוין פון הינטער‬ ‫אונז‪ ,‬אבער מיר נעמען פון איר מיט הויפענעס כוחות‪,‬‬ ‫מדרגות און השפעות פאר›ן גאנץ ‪ -‬קיילכיגן יאר‪ .‬אין‬ ‫יעדן מצב וועט אונז באגלייטן די הייסע טרערלעך‬ ‫פון אהבה רבה און די מחשבות און קבלת טובות‬ ‫וואס מיר האבן געהאט במשך די הייליגע שעות‬ ‫פונעם זמן מתן תורתינו‪ .‬מיר וועלן דארפן כסדר‬ ‫געדענקען דעם ‹›יום אשר עמדת לפני השם אלקיך‬ ‫בחורב››‪ ,‬אפילו אין די זומער וואכן ווען נאטורליך‬ ‫שפירט מען א שטיקל פרייהייט און מען איז מער‬ ‫אפן צו פארברענגען דארף מען געדענקען אז מיר‬ ‫בלייבן עבדים למקום‪.‬‬ ‫אן אלט אידיש שפריכווארט‪ ,‬וועלכע סובסקרייבט‬ ‫די זומער וואכן אין עטליכע ווערטער‪ ,‬לויטעט‪,‬‬ ‫‹›זיבן וואכן ציילט מען‪ ,‬דריי וואכן קלאגט מען און‬ ‫פיר וואכן בלאזט מען››‪ ,‬דאס ווערטעל איז געצילט‬ ‫אנצואווייזן ווי שנעל די צייט לויפט‪ ,‬מען גיבט זיך‬ ‫קוים איין דריי און אט שטייען מיר שוין פאר די‬ ‫הייליגע טעג מיט פחד געמישט מיט האפענונג פאר‬ ‫א נייעם יאר‪.‬‬ ‫פאר טייל ליינער וועט מעגליך פארדרוסן פארוואס‬ ‫מיר דערמאנען יעצט די פארכטיגע טעג; הערשט‬ ‫קומט צו גיין דער זומער‪ ,‬דער מנהג המקום איז‬ ‫אז מען פארט ארויס אין די קאנטריס און קור‬ ‫ערטער‪ .‬אין קלונגענדיגגע ווערטער פארט מען זיך‬ ‫אויסצורוען‪ ,‬און אין אביסל פראסטערע ווערטער זיך‬ ‫‹ענזשויען›‪ .‬עס קומט צומאל אויס אז אין די וואכן‬ ‫לאזט מען נאך פון חומרות וואס אין אנדערע צייטן‬ ‫וואלט מען זיך דאס נישט ערלויבט‪ ,‬צי אין כשרות‪,‬‬ ‫צניעות‪ ,‬קביעות עתים לתורה‪ ,‬שמירת עינים און‬ ‫שמירת הדיבור‪.‬‬ ‫אבער טאקע דערפאר איז דוקא יא אצינד דער צייט‬ ‫זיך צו דערמאנען אז גלייך ווען מען קומט צוריק פון‬ ‫די קאנטריס שטעלט מען אונז צום משפט‪ ,‬און מען‬ ‫זאל האלטן פאר די אויגן אז פון דערהיים גייט מען‬ ‫אוועק אבער פונעם אויבערשטען קען מען נישט‬

‫‪845.262.1771‬‬

‫אנטלויפן‪ .‬די זעלבע תורה וואס עס איז גילטיג‬ ‫אין די ווינטער איז אונז פונקט אזוי מחייב זומער‪,‬‬ ‫און דער זעלבער באשעפער וואס געפונט זיך אין‬ ‫שטאט זעט אויך צווישן די פארשטעקטע בערג און‬ ‫גראזיגע פאנאראמעס‪.‬‬ ‫צו פארשטיין די לעכערליכקייט פון אט דער טענה‬ ‫אז מ›כלומר›שט זומער איז אנדערש‪ ,‬איז פאסיג צו‬ ‫ברענגען דעם פאלגענדען עפיזאד וועלכע ברענגט‬ ‫ארויס די איראניע פון דער געדאנקענגאנג‪.‬‬ ‫***‬ ‫ר משה איז געווען א גרויסער וויין סוחר מיט‬ ‫פארצווייגטע געשעפטן איבער›ן גאנצן לאנד‪ .‬די‬ ‫בעסטע וויינען‪ ,‬האבן אלע געוואוסט‪ ,‬איז דא צו‬ ‫באקומען ביי ר› משה›ן‪ .‬איבער›ן יאר פלעגט ער‬ ‫רייזן צו ווייטע מדינות איבער בערג און ימ›ען זיך‬ ‫איינצוהאנדלען פון די בעסטע וויינען פון אומעטום‪,‬‬ ‫און ווען עס איז געקומען דער גרויסער יריד‪-‬טאג‬ ‫איין מאל אין יאר אינעם לאקאלן מארק האט ער‬ ‫ארויסגעשטעלט זיינע געקליבענע סחורה פאר‬ ‫הויכע פרייזן‪ ,‬וואס פון דעם האט ער געהאט א‬ ‫ברייטן לעבן אויפ›ן גאנצן יאר‪.‬‬ ‫געווען איז דאס א טאג אין תשרי‪ ,‬ר› משה האט‬ ‫געהאט באשטעלט אן ארדער פון א ווייטן שטאט‬ ‫פון א ריזיגן קוואנטום טייערע וויינען‪ .‬די געלט האט‬ ‫ער שוין געהאט אראפגעלייגט‪ ,‬עס האט זיך בלויז‬ ‫אויסגעפעלט אראפצופארן צו דעם שטאט און‬ ‫ארויפלאדענען אויפ›ן וואגן די פעסער וויין און זיי‬ ‫ברענגען צו אים אין שטאט אז עס זאל זיין גרייט‬ ‫צום יריד וועלכע וועט פארקומען סוף טבת‪ ,‬חנוכה‬ ‫צייט‪.‬‬ ‫ר› משה האט געלאזט רופן איינע פון די בעלי עגלה‬ ‫פון שטאט און אים פארגעשלאגן א געשעפט ‪ -‬דו‬ ‫וועסט אראפ‪-‬פארן דעם לאנגן וועג ביזן ארט פון‬ ‫די וויינגערטנער‪ ,‬איך גיב דיר מיט דעם שטר אז‬ ‫איך האב אפגעקויפט די וויין‪ ,‬דו וועסט נעמען אלע‬ ‫פעסער און זיי ברענגען אין שטאט‪ ,‬פארשטייט זיך‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪5/25/13‬‬

‫‪58‬‬

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

59

‫אז איך וועל דיר שיין באצאלן‪.‬‬ ‫דער בעל עגלה איז געווען גרייט‪ ,‬אבער ר› משה האט‬ ‫געהאט אן אומבאדינגליכן תנאי דערצו – הער מיר‬ ‫אויס‪ :‬עס איז אצינד סוף תשרי‪ ,‬דער מארק דארף‬ ‫פארקומען סוף טבת‪ ,‬איך נעם זיך קלאר אויס אז די‬ ‫סחורה מוזן דא זיין שוין אנפאנג חודש טבת‪ ,‬אויב‬ ‫זאלסטו אנקומען איין טאג שפעטער פונעם מארק‪-‬‬ ‫טאג איז מיר די אלע סחורה גארנישט ווערד‪ ,‬אלזא‪,‬‬ ‫אויב קומסטו נישט אן אין צייט וועל איך דיר נישט‬ ‫באצאלן קיין רויטן גרייצער‪.‬‬ ‫דער בעל עגלה האט אנגענומען זיינע ווערטער מיטן‬ ‫פולסטן צושטומונג און אים הייס פארשפראכן‪ - :‬דו‬ ‫דארפסט זיך גארנישט זארגן‪ ,‬מיינע געזונטע פערד‬ ‫שטייען שוין גרייט איינגעשפאנט צום גרויסן וואגן‪,‬‬ ‫זיי זענען גוט אנגעפאשעט‪ ,‬איך לאז מיר שוין ארויס‬ ‫אויפן לאנגען וועג און איך וועל נאך דא זיין אסאך‬ ‫פריער ווי דו ערווארטסט‪.‬‬ ‫מיט א רואיגקייט האט דער סוחר איבערגעגעבן‬ ‫דעם שטר פאר›ן בעל עגלה וועלכער האט זיך טאקע‬ ‫גלייך ארויסגעלאזט אויפ›ן וועג‪.‬‬ ‫דער בעל עגלה האט מיט אימפעט זיך געיאגט‪,‬‬ ‫דורכפארנדיג שטעט און לענדער‪ ,‬ביז צוויי וואכן איז‬ ‫ער שוין געווען ביים באשטימטן דעסטענאציע‪ .‬די‬ ‫פארהאנדלונגען מיט די וויין‪-‬גערטענער אייגנטימער‬ ‫איז שנעל דורכגעגאנגען און אויפ›ן קומענדיגן טאג‬ ‫האט ער שוין פארלאזט דעם שטאט אויפן וועג‬ ‫אהיים‪.‬‬ ‫ער שמייסט די פערד‪ ,‬די געשמיסענע לויפן מיט זייער‬ ‫שטערקסטן כח‪ ,‬אבער דא האט ער זיך אנגעשטויסן‬ ‫אין א שטרויכלונג; איינע פון די רערן פונעם וואגן‬ ‫האט זיך איבערגעבראכן פון דעם שווערן לאסט און‬ ‫עס האט זיך אויסגעפעלט אריינצושלעפן דעם וואגן‬ ‫צום נענטסטן דארף צו פאררעכטן דעם ראד‪.‬‬ ‫נו‪ ,‬נישט געפערליך‪ ,‬עס איז נאך דא אסאך צייט צו‬ ‫גיין‪ .‬דער בעל עגלה האט איבערגענעכטיגט אין‬ ‫דארף‪ ,‬די פערד האבן אריינגעכאפט זיך אויסצורוען‪,‬‬ ‫און נאך צוויי טעג האט מען זיך ווידער ארויסגעלאזט‬ ‫מיטן שנעלסטן טעמפא אויף די פארצויגענע וועגן‪.‬‬ ‫אזוי ווי ער פארלאזט דעם שטאט האט זיך פלוצלונג‬ ‫אונטערגעריקט א פרישער שטער וואס דאס האט‬ ‫שוין אוועקגענומען די ביז יעצטיגע רואיגקייט פון‬ ‫אונזער בעל עגלה; עס האט גענומען גיין א געדעכטן‬

‫‪845.262.1771‬‬

‫שניי וועלכע איז וואס אמאל געווארן שווערער‬ ‫און געדעכטער‪ ,‬די אפגעמיטשעטע פערד האבן‬ ‫זיך קוים געשלעפט ווען די שניי גרייכן ביז צו די‬ ‫קניען‪ .‬נאך א טאג גיין אין די שניי האט איין פערד‬ ‫אונטערגעבראכן און אראפגעפאלן א פגר‪.‬‬ ‫קוים מיט צרות דערשלעפט ער זיך צום נענטסטן‬ ‫שטאט‪ .‬די גאסן זענען ליידיג‪ ,‬דער שטורעם‬ ‫בוזשעוועט ווארפענדיג ביימער און דעכער‪ .‬די‬ ‫איינוואוינער זענען פארשטעקט אין די הייזער‪ .‬צום‬ ‫מזל האט איינער באוויליגט אים אריינצונעמען‬ ‫אויף ביז דער שטורעם גייט פאריבער‪.‬‬ ‫נאך עטליכע טעג ווען דער מצב האט זיך‬ ‫פארבעסערט האט ער זיך הערשט ארויסגעלאזט‬ ‫איבער›ן שטאט צו זוכן א נייעם פערד וואס זאל‬ ‫זיין געאייניגט אים צו פירן די וועג וואס עס איז‬ ‫פארבליבן צו זיין היימשטאט‪.‬‬ ‫דאס שפיל האט אים געקאסט א גוטע וואך‪,‬‬ ‫ענדליך דערזעהט ער זיך שוין צוריק אויף די וועגן‬ ‫ווען ער באמערקט ערשט יעצט וואספארא חורבן‬ ‫דער שטורעם האט אנגעמאכט אויף די זאמדיגע‬ ‫שטעגן‪.‬‬ ‫די וועגן זענען געווען מאראסטיג‪ ,‬מיט טיפע‬ ‫זומפן אויף די זייטן‪ .‬אין געווענליכע אומשטענדען‬ ‫וואלט ער זיך נישט געוואגט צו פארן אויף אזאלכע‬ ‫געפארפולע וועגן‪ .‬די פערד שלעפן זיך אויף די‬ ‫בלאטיגע געדרייטע וועגן און סאפען ערשעפט‬ ‫ווען יעדע קורצע וויילע דערזען זיי זיך אין א טיפן‬ ‫זומפ‪.‬‬ ‫פון די זומפן איז נישט געווען אזוי גרינג‬ ‫ארויסצוקריכן‪ .‬דער בעל עגלה האט אריינגעשמיסן‬ ‫מכות אכזריות אין די אומבאהאלפענע פערד‬ ‫אבער עס האט נישט צופיל געהאלפן‪ ,‬זיי האבן ווי‬ ‫עס זעהט אויס באשלאסן אז ‹יהרג ועל יעבור‪›...‬‬ ‫זיי וועלן ליבערשט שטארבן פון די שלעק אבער‬ ‫נישט זיך רירן‪.‬‬ ‫וואכן לאנג האט געדויערט די רייזע‪ ,‬עווענטועל‬ ‫איז דער בעל עגלה געווען דער געווינער איבער די‬ ‫פערד‪ ..‬און ער איז אנגעקומען אין שטאט‪ .‬אבער‪...‬‬ ‫מיט אביסל צו שפעט‪ ,‬די לוח האט שוין געוויזן‬ ‫אנהייב חודש שבט‪.‬‬ ‫גלייך איז ער צוגעפארן צום שטוב פון ר› משה‪,‬‬ ‫דער וויין סוחר‪ .‬ר› משה האט נישט באהאלטן‬ ‫זיין אויפברויז און באוואשן דעם בעל עגלה מיט‬ ‫א טוץ געשרייען – דו האסט מיר חרוב געמאכט‬ ‫מיין גאנצע געשעפט! דער יריד איז שוין דורך און‬ ‫מיין סחורה האב איך נישט געהאט‪ ,‬יעצט קען איך‬ ‫גארנישט טון דערמיט‪ ,‬ניטאמאל קיין איבריגע‬ ‫פלאץ האב איך פאר דעם! קיין אפגעריבענעם‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪5/25/13‬‬

‫‪60‬‬

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

61

‫גרייצער וועסטו נישט באקומען פון מיר‪.‬‬ ‫דער בעל עגלה האט נישט ארויסגעוויזן קיין‬ ‫באגייסטערונג פון זיינע ארגומענטן און האט‬ ‫גע›טענה›ט אז עס קומט אים געהעריג באצאלט –‬ ‫איך האב געטאן דאס בעסטע וואס עס איז געווען אין‬ ‫מיינע הענט‪ ,‬איך בין ארויסגעפארן פון דא צייטליך‪,‬‬ ‫געטון וואס איך האב געהאט צו טון‪ ,‬זיך נישט‬ ‫פארזוימט‪ ,‬וואס בין איך שולדיג אז די גאנצע טבע‬ ‫האט זיך ארויסגעשטעלט קעגן מיר‪ ,‬אפצוהאלטן‬ ‫מיין וועג? עס איז נישט מיין שולד און דו ביזט מיר‬ ‫מחיוב צו באצאלן‪.‬‬ ‫פארשטייט זיך אז דער סוחר האט נישט נאכגעגעבן‬ ‫און געזאגט – איר זאלט מיר זייער אנטשולדיגן אבער‬ ‫מיר האבן זיך קלאר אויסגענומען אז טאמער דו‬ ‫קומסט אן שפעטער ווי דער צייט וועסטו קיין געלט‬ ‫פון מיר נישט באקומען‪ .‬זיי צופרידן אז איך בעט‬ ‫נישט אז דו זאלסט מיר באצאלן די שאדנס וואס דו‬ ‫האסט מיר אנגעמאכט‪.‬‬ ‫דער בעל עגלה איז נאך אלץ נישט באאיינדרוקט‬ ‫געווארן און געמאלדן דעם סוחר אז ער רופט אים צו‬ ‫דין תורה ביים שטאט›ס רב‪.‬‬ ‫צום באשטימטן צייט האבן ביידע בעלי דינים‬ ‫ערשיינט ביים רב אין שטוב צו דין תורה‪ .‬דער בעל‬ ‫עגלה האט גע›טענה›ט אז ער איז נישט שולדיג‬ ‫אויף די פארשפעטונג און עס קומט אים באצאלט‬ ‫פאר זיין שווערע ארבעט‪ ,‬ווידער דער סוחר האט‬ ‫קלארגעשטעלט אז די פון‪-‬פריער‪-‬באשטומטער‬ ‫תנאי איז קלאר געווען אז טאמער ער קומט אן‬ ‫אפילו איין טאג שפעטער באקומט ער גארנישט‬ ‫פאר זיין ארבעט‪.‬‬ ‫דער פסק איז ארויסגעקומען קלאר‪ :‬דער סוחר איז‬ ‫נישט מחיוב צו באצאלן פאר›ן בעל עגלה‪ ,‬היות דאס‬ ‫איז געווען קלאר אויסגענומען פון פאראויס‪.‬‬ ‫עס האט נישט אויסגעקוקט ווי דער בעל עגלה‬ ‫האלט ביים אויפגעבן‪ ,‬און מיט א כיטערן שמייכל‬ ‫האט ער זיך געוואנדן צום רב‪ - :‬פון וואנעט נעמט‬ ‫דער רב די הלכה?‬ ‫פון שולחן ערוך – ערקלערט דער רב‪ .‬און פון וואו‬ ‫נעמט דאס די שולחן ערוך? – לאזט ער נישט נאך‪.‬‬ ‫די שולחן ערוך נעמט די הלכה פונעם רמב››ם –‬ ‫ענטפערט דער רב מיט א רואיגקייט‪ .‬און פון וואו‬

‫‪845.262.1771‬‬

‫האט דאס דער רמב››ם גענומען? – דער רמב››ם‬ ‫האט ארויסגענומען די הלכה פון די סוגיות הגמרא‬ ‫וועלכע רעדן פון די ביישפילן‪.‬‬ ‫און די גמרא פון וואו נעמט די הלכה? – פרעגט דער‬ ‫בעל עגלה ווען א באהאלטענעם שמייכל זעהט זיך‬ ‫ארויס פון צווישן זיינע וואנצן‪ .‬די גמרא זאגט די‬ ‫הלכה לויט ווי עס איז מקובל אין תורה שבעל פה‬ ‫וואס מען לערנט ארויס פון די פסוקים פון די תורה‬ ‫שבכתב – ערקלערט דער רב‪.‬‬ ‫אהא! ‪ -‬פירט אויס דער בעל עגלה מיט א זיגרייכן‬ ‫שמייכל‪ - ,‬יעצט פארשטיי איך שוין אלעס‪ .‬די תורה‬ ‫זאגט טאקע אז אויב מען האט זיך אויסגענומען‬ ‫דארף ער מיר נישט באצאלן‪ ,‬אבער ווען איז‬ ‫געגעבן געווארן די תורה?! אין חודש סיון! ווען‬ ‫עס איז נישט דא קיין שנייען און קיין בלאטעס‪,‬‬ ‫דעמאלטס איז טאקע די הלכה אזוי‪ ,‬אבער אין‬ ‫מיטן ווינטער ווען עס איז אזוי שווער די וועגן איז‬ ‫די הלכה אנדערש און ער דארף מיר יא באצאלן!‪...‬‬ ‫עס איז איבריג צו זאגן אז די הלכה האט זיך נישט‬ ‫געטוישט טראץ די וואונדערליכע פשעטיל פון‬ ‫דער בעל עגלה‪ .‬עס איז נאר איבערגעבליבן צו‬ ‫לאכן פון די נארישע טענה אז וויבאלד די תורה‬ ‫איז געגעבן געווארן אום זומער זאל ווינטער זיין‬ ‫אנדערש די הלכה‪.‬‬ ‫די תורה הקדושה איז קאי וקיימא אין יעדן מצב‬ ‫און אין יעדע צייט‪ .‬די הלכה טוישט זיך נישט לויטן‬ ‫וועטער‪ ,‬נישט לויט אומשטענדן און אודאי נישט‬ ‫לויט די ‹מוד›‪ ,‬אלס איז פאראן איין תורה וואס מיר‬ ‫אלע זענען מחיוב צו מקיים זיין‪.‬‬ ‫דאס דארפן מיר געדענעקען אין אט די וואכן‪:‬‬ ‫אפילו עס איז זומער‪ ,‬די גשם פון דער היינטיגער‬ ‫וועלט שרייט מיט די העכסטע טענער און די‬ ‫פארביגע קאלירן צורייצט דעם גוף‪ ,‬די תורה‬ ‫בלייבט אבער שטיין אויף איר פלאץ און דאס קען‬ ‫מען נישט רירן‪›‹ ,‬זאת התורה לא תהא מוחלפת››‪.‬‬ ‫די אלע תירוצים ‹›היינט איז אן אנדערע וועלט››‪,‬‬ ‫‹›שוואכע מוחות››‪›‹ ,‬אמעריקאנער גאס››‪,‬‬ ‫דאס אלעס איז זינלאזע טענות ווי פון דעם בעל‬ ‫עגלה‪ .‬ווען דער רבוש››ע האט געגעבן די תורה‬ ‫פאר כלל ישראל איז זי נישט געקומען מיט קיין‬ ‫עקספייערעישן דעיט‪ .‬די איינציגסטע חילוק וואס‬ ‫עס קען זיין נוגע צוליב די היינטיגע שווערע וועלט‬ ‫און ביטערע נסיונות איז‪ :‬דער שכר איז אסאך‬ ‫אסאך גרעסער! ווען מען איז זיך מתגבר טאקע‬ ‫אין די אמעריקאנער גאסן אין יארע ‪ ›13‬איז דער‬ ‫באצאלונג אומגעהויער גרויס ווייל לפום צערא‬ ‫אגרא‪.‬‬ ‫וויצן אין א זייט‪...‬‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪5/25/13‬‬

‫‪62‬‬

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

63

64

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

65

66

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

‫א מעכטיגער טארנעידאו האט מאנטאג נאכמיטאג אדורכגעריסן דעם שטילן געגנט פון מאאר‬ ‫אקלעהאומא אנזייענדיג פארניכטונג און כאאס‪ ,‬צענדליגער הייזער און געביידעס זענען אין‬ ‫געציילטע מינוטן רעדוצירט געווארן צו שטויב און ברוכווארג‪ .‬די מעעדיקעל עקזעמינער האט‬ ‫באריכטעט פיר אונצוואנציג טויטע‪ ,‬צווישן די אומגעקומענע זענען פאראן זיבן קינדער פון א‬ ‫שולע וואס איז דאס מערסטע באטראפן געווארן‪.‬‬ ‫די נאציאנאלע וועטער סערוויס שאצט אז די ווינטן פונעם טארנעידאו האבן דערגרייכט צו‬ ‫צוויי הונדערט און צען מייל פער שטונדע‪ ,‬די טארנעידא איז געווען ‪ 1.3‬מייל ברייט און האט‬ ‫אראפשפאצירט א וועג פון זיבעצן מייל וואס האט גענומען פערציג מינוט און האט ארויסגעגעבן‬ ‫ענערגיע אזויפיל וואו זעקס הונדערט מאל וואו די אטאם באמבע וואס אמעריקע האט געווארפן‬ ‫אויף היראשימא‪.‬‬ ‫א מענעדזשער פון א פארברענגן פארק אין שיקאגא איז אריין אינעם גינעס בוך פון וועלט‬ ‫רעקארדס פארן ברעכן די רעקארד פון ארומפארן אויף א ‹פעריס וויל›‪...‬‬ ‫ער איז ארומגעפארן אויפן ‹פעריס וויל› דריי הונדערט פיהר אונאכציג מאל‪ ,‬עס האט אים‬ ‫גענומען אכט אונפערציג שטונדן‪ ,‬אכט מינוט און פינעף סעקונדן ברעכנדיג די פריערדיגע‬ ‫רעקארד פון דרייסיג שטונדן און פינעף אונדרייסיג סעקונדן‪ .‬די באאמטע פונעם גינעס בוק אוו‬ ‫ווארלד רעקארדס האבן איס ערלויבט צו נעמן א פינעף מינוט אפרו איעדע שטונדע‪.‬‬ ‫צוויי קאנדידאטן וועלכע זענען געלאפן פאר מעיאר אין די פיליפינער אינזלען האבן באקומען די‬ ‫זעלבע צאל שטימען‪ .‬נאך א באראטונג האט די וואל קאמיסיע פארגעשלאגן א מטבע גורל אין‬ ‫וועלכע ביידע האבן געוואונען אין די ערשטע רונדע צווינגענדיג א צווייטע רונדע אין וועלכע‬ ‫איינער פון די צוויי האבן געוואונען‪.‬‬ ‫עס איז אנדעקט געווארן די וואך אין די מידיא אז דער מוסלעמענער טעראריסט נאדאל כאסאן‬ ‫וואס האט געעפענט פייער אין ‪ 2009‬אין די פארט הוד מיליטערישע באזע אומברענגענדיג‬ ‫דרייצן און פארוואונדענדיג צוויי אונדרייסיג באקומט נאכאלץ באצאלט זיין געהאלט פון די‬ ‫רעגירונג וואס איז איבער ניינציג טויזענט דאללאר א יאר‪ ,‬די מיליטער האט באשטעטיגט די‬ ‫באריכט זאגנדיג אז די לעגאלע פארשריפטן פון די רעגירונג ערלויבן נישט צו אויפהערן צאלן‬ ‫ווילאנג עס קומט נישט ארויס א אורטייל‪.‬‬

‫עטליכע רעגנס‬

‫‪76° - 62°‬‬ ‫דאנערשטאג‬

‫‪67‬‬

‫טיילווייז‬ ‫פארוואלקנט‬

‫‪66° - 50°‬‬ ‫פרייטאג‬

‫פרשת בהעלתך‬

‫טיילווייז‬ ‫פארוואלקנט‬

‫‪66° - 48°‬‬ ‫שבת‬

‫טיילווייז‬ ‫פארוואלקנט‬

‫‪68° - 46°‬‬ ‫זונטאג‬

‫טיילווייז‬ ‫פארוואלקנט‬

‫‪70° - 50°‬‬ ‫מאנטאג‬ ‫‪64°‬‬ ‫‪- 46°‬‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫עטליכע רעגנס‬

‫פארוואלקנט‬

‫‪73° - 55°‬‬ ‫דינסטאג‬

‫‪76° - 61°‬‬ ‫מיטוואך‬

‫‪www.ShoppersCart.info‬‬

68

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

69

‫‪ (1‬א שפין קריכט אויף א הויכן וואנט וואס איז‬ ‫הונדערט פוס הויעך‪ .‬יעדן טאג קריכט זי ארויף‬ ‫דריי פוס‪ ,‬און ביינאכט ווען זי שלאפט פאלט זי‬ ‫אראפ צוויי פוס‪ .‬וויפיל טעג וועט דויערן ווילאנג‬ ‫זי קומט אן אויבן?‬ ‫‪ (2‬דער דאקטער האט פארארדענט פאר א‬ ‫פאציענט איינצונעמן דריי טאבלעטן‪ ,‬יעדעס זאל‬ ‫זיין אפגעריקט פונעם צווייטן מיט א האלבע‬ ‫שעה‪ .‬ווילאנג דארף נעמען ביז דער פאציענט‬ ‫וועט האבן גענומען די דריי טאבלעטן?‬ ‫‪ (3‬עס שטייט פאר דיר א קראן פון וואו עס גיסט‬ ‫וואסער‪ .‬דו דארפסט האבן פונקטליך ‪ 6‬גאלאנען‬ ‫וואסער‪ .‬אבער דו האסט נאר צוויי גריגלעך איינס‬ ‫פון ‪ 5‬גאלאן און איינס פון ‪ 7‬גאלאן‪ ,‬וויאזוי‬ ‫קענסטו באקומען די פונקטליכע זעקס גאלאן?‬

‫ענטפערס אויף די חידות פון פארגאנגענע וואך‬ ‫‪(1‬אין דער זאצ איז דא ףיר טעוסים‬ ‫איז דער זאץ אמת אדער נישט?‬ ‫אט דאס ווערט גערופן א פאראדאקס‪ .‬דאס טייטש‪ ,‬עס‬ ‫איז נישט מעגליך צו ענטפערן א קלארן תירוץ‪ .‬לאמיר‬ ‫דאס ערקלערן‪ :‬אין פאקט‪ ,‬ליינגנדיג דעם זאץ איז נאר‬ ‫פאראן דריי גרייזן‪ ,‬אבער אויב אזוי איז דער עצם‬ ‫מעסעדזש פונעם זאץ אויך א טעות האבן מיר שוין יא‬ ‫פיר טעותים‪ .‬יעצט אז מיר האבן שוין פיר טעותים קומט‬ ‫דאך אויס אז דער מעסעדזש פונעם זאץ איז נישט קיין‬ ‫טעות און עס איז נאר פאראן דריי טעותים איז דער זאץ‬ ‫נישט אמת‪ ,‬וחוזר וחלילה‪.‬‬ ‫‪ (2‬צען‬ ‫‪ (3‬ווען מען רעדט פון צייט‪ .‬ווען מען לייגט צו צו צען‬ ‫אזייגער נאך צען מינוט און דערנאך פופציג מינוט קומט‬ ‫אויס עלעף אזייגער‪.‬‬

‫אכמעד פעסטראמי‪ ,‬באקומט א טעלעפאון‬ ‫רוף פון אן אנאנימער רופער‪ ,‬וועלכער גיט זיך‬ ‫אן אלס דער קינדעפער פון זיין פארלוירן‬ ‫קינד‪.‬‬

‫"יא"‬ ‫"אויב אזוי‪ ,‬אפשר נעמסטו אויך זיין‬ ‫ברודער?‪"...‬‬

‫''הער אויס‪ ,‬איך האב פארכאפט דיין קינד‪,‬‬ ‫אויב ווילסטו אים נאך צוריק זעהן דארפסטו‬ ‫מיר אראפלייגן צען טויזענט דאלער!!"‬

‫פאציענט‪ :‬מר‪ .‬דאקטער איך ליידט שטארק‬ ‫אויף מיין זכרון‪ ,‬יעדע זאך פארגעס איך‪.‬‬

‫"דו גיבסט דאס קינד צו עסן?" פרעגט ער‬ ‫דארשראקן‪'' .‬יא זארג דיך נישט ווילאנג ער‬ ‫איז ביי מיר באקומט ער צו עסן"‪'' .‬ער האט צו‬ ‫טרינקען?"‬ ‫''יא‪ ,‬דאס אויך"‬ ‫"ער האט א ווארימע דאכענע ביינאכט?"‬

‫‪845.262.1771‬‬

‫דאקטער‪ :‬ווילאנג ליידסטו שוין דערויף?‬ ‫פאציענט‪ :‬פון וואס?‪...‬‬ ‫אין א פרייע שולע האט דער פרינציפעל‬ ‫פארהערט די תלמידות‪.‬‬ ‫פרינציפעל‪ :‬גילי‪ ,‬וואו איז געשטארבן משה‬ ‫רבינו?‬ ‫גילי‪ :‬זייט ‪...49‬‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪5/25/13‬‬

‫‪70‬‬

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

71

‫די געהיימניספולע‬ ‫דאקומענטן‪.‬‬ ‫סעם גאלדבערג איז געזיצן איינגעזונקן‬ ‫אינעם באקוועמן לעדערנעם בענקל אין זיין‬ ‫פריוואטן עלעגאנטן אפיס וואס האט זיך‬ ‫געפונען אויפן דריי אונפערציגסטן שטאק‬ ‫אין איינע פון די הויכע וואלקנקראצער‬ ‫אין מאנהעטן‪ ,‬ער האט נערוועזערהייט‬ ‫געקלאפט מיט זיינע פינגערס אויפן טיש‪ ,‬ער‬ ‫האט געבליקט אויפן וואנט זייגער און אויפן‬ ‫שווארצן טאשקע מיט געהיימניסן וואס איז‬ ‫געזיצן שטיל ביים עק פונעם טיש‪.‬‬ ‫איך גיי איצט אריינטרעטן אין גאר שעדליכע‬ ‫טעריטאריע‪ ,‬אויפן אנדערע זייט פונעם‬ ‫שאך ברעטל געפינען זיך די געפארפולסטע‬ ‫פארשוינען וואס די וועלט פארמאגט – האט‬ ‫ער געטראכט צו זיך ווען א קאלטער שוידער‬ ‫לויפט אדורך זיין קערפער‪.‬‬ ‫קיין גרויסע אויסוואלן האב איך נישט‪ ,‬איך‬ ‫בין זיך אליין שולדיג – האט ער געקרעכצט‪,‬‬ ‫ די גליסטונג צו געלט און צו עהרע האבן‬‫פארבלענדעט מיינע אויגן און מיך אהער‬ ‫געברענגט‪.‬‬ ‫ער האט זיך אויפגעהויבן פון זיין בענקל‬ ‫און צוגעגאנגן צום פענסטער‪ ,‬ער האט‬ ‫לייכט אונטערגעהויבן דעם פירהאנג און‬ ‫ארויסגעבליקט איבערן הערליכן האריזאנט‪.‬‬ ‫ער האט געקענט זעהן דעם האדסאן ריווער‬ ‫מיט די קליינע אנגעלייגטע בריקן וועלכע‬ ‫ציען זיך אריבער פון מאנהעטען קיין קווינס‪,‬‬ ‫ארום זיין אפיס בילדונג האבן זיך געפונען‬ ‫צענדליגער הויכע וואלקנקראצער וועלכע‬ ‫האבן אפגעשפיגלט א רויטליכן שיין פונעם‬ ‫זון וואס האט געהאלטן ביים אונטערגיין‪.‬‬ ‫ער האט אראפגעקוקט אקעגן איבער און‬

‫‪845.262.1771‬‬

‫געזען וואו א פארשוין וואס קוקט אויס פונעם‬ ‫מיטל מזרח אפשטאם דרייט זיך אהין און צוריק‬ ‫זייער אומגעדולדיג‪ .‬ער איז נאך מער אנגעצויגן‬ ‫וואו מיר‪ ,‬האט סעם געטראכט צו זיך מיט א‬ ‫האלבן שמייכל‪ ,‬סעם האט געוואנדן זיינע בליקן‬ ‫אינעם ריכטונג פונעם אריינגאנג צום פארקינג‬ ‫לאט און ער האט געזען צוויי שווארצע קארן‬ ‫מיט טונקעלע פענסטער פארקירט‪ ,‬אלעס‬ ‫האט געשטימט פונקטליך אזוי ווי מ›האט אים‬ ‫אנגעזאגט צוויי טאג פריער אינעם סי‪ .‬איי‪ .‬עי‬ ‫הויפטקוואטיר אין לאנגלי ווירזשיניע‪.‬‬ ‫סעם גאלדסטין איז געווען דער איינציגסטער‬ ‫קינד צו זיינע עלטערן‪ ,‬זיינע עלטערן האבן‬ ‫געשטאמט פון רוסישע אידן וועלכע זענען‬ ‫אנטלאפן פון רוסלאנד קיין אמעריקע אין די‬ ‫פריע ‪ 1900‬יארן פון די בלוטיגע פאגראמען‬ ‫וואס די רוסן האבן אדורכגעפירט אקעגן די‬ ‫אידן‪ .‬זיינע עלטערן האבן געפירט א שטוב‬ ‫וואס האט געהאט גאר ווייניג פארבינדונג מיט‬ ‫אידישקייט‪ ,‬זיינע עלטערן האבן אים אלעמאל‬ ‫אריינגעפרעדיגט אז ער געהערט נישט צו‬ ‫קיין שום רעליגיע‪« ,‬ביסט אן אמעריקאנער‬ ‫בירגער און גארנישט מער» האבן זיי אים‬ ‫אריינגעהאמערט אין קאפ‪.‬‬ ‫זיין מאמעס טאטע לוי סילווער איז אויך נישט‬ ‫געווען קיין פרומער איד‪ ,‬ער האט נישט צופיל‬ ‫געהיט אבער ער האט געשפירט א פארבינדונג‬ ‫צום אידישן פאלק‪ ,‬ער האט זייער שטארק‬ ‫געבעטן זיין טאכטער אז מ›זאל גיבן עפעס א‬ ‫אידישן ערציאונג פארן קינד‪ ,‬אבער אן ערפאלג‪,‬‬ ‫אבער עטליכע מאל א יאר האבן זיינע עלטערן‬ ‫ערלויבט פארןזיידן מיטצונעמען סעם צו א‬ ‫מאדערנער שוהל וואו ער האט געהערט שופר‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪5/25/13‬‬

‫‪72‬‬

‫בלאזן און כל נדרי‪.‬‬ ‫עטליכע וואכן בעפאר סעם איז געווארן‬ ‫דרייצן יאר האט אים זיין זיידע געברענגט‬ ‫א גרויסע סידור וועלכער איז געווען‬ ‫איבערגעזעצט מיט ענגלישע בוכשטאבן‬ ‫און אים געהייסן אז ער זאל זיך איינלערנען‬ ‫וויאזוי צו זאגן שמע ישראל און ברכו‪ ,‬זיין‬ ‫זיידע האט אים ערקלערט אז ווען ער וועט‬ ‫ווערן דרייצן וועט ער אים נעמען צום שול‬ ‫וואו ער וועט עס דארפן זאגן הויך פאר אלע‬ ‫פארזאמעלטע‪.‬‬ ‫סעם האט זיך געוואונדערט און געפרעגט‬ ‫פונעם זיידן‪ :‬פארוואס פונקט ביי די דרייצן‬ ‫יאר און וואס מיינען די ווערטער וואס איך‬ ‫דארף זאגן?‬ ‫זיין זיידע האט אים גארנישט געענטפערט‪,‬‬ ‫ער האט אים בלויז געגעבן א קוש אין‬ ‫שטערן און געזאגט‪ :‬״מיין טייערע שמואלי‪,‬‬ ‫זאלסט אייביג זיין שטאלץ צו זיין איד״‪ ,‬ווען‬ ‫צוויי ריטשקעלעך טרערן גליטשן זיך אראפ‬ ‫פון זיינע באקן‪ ,‬סעם האט צום ערשטן מאל‬ ‫אין זיין לעבן געהערט אז ער האט א אידישן‬ ‫נאמען‪.‬‬ ‫עטליכע שטונדן דערויף האט דער טעלעפאן‬ ‫געקלונגען ביי די גאלדסטין רעזידענץ‪ ,‬א‬ ‫פאליציי אפיציר אויף די אנדערע זייט האט‬ ‫איבערגעגעבן גאר שוידערליכע נייעס‪,‬‬ ‫מיסטער סילווער איז געווען פארמישט אין‬ ‫א טראגישער עקסידענט וואו דריי מענטשן‬ ‫זענען אומגעקומען – האט דער פאליציאנט‬ ‫געזאגט מיט א אויטאריזירטער שטימע אן‬ ‫די מינדעסטע מיטגעפיל ‪ -‬מיסטער סילווער‬ ‫איז געווען איינע פון די פאטאליטעטן‪.‬‬ ‫א וואלקן פון טרויער האט זיך אראפגעלאזט‬ ‫איבערן הויז‪ ,‬סעם איז געווען שרעקליך‬ ‫צובראכן און צוטומלט‪ ,‬זיין איינציגסטער‬ ‫פאמיליע מיטגליד און בעסטער פריינד איז‬ ‫אוועקגעריסן געווארן פון אים אזוי פלוצים‪,‬‬ ‫ער האט זיך נישט געוואוסט וואו אהינצוטון‪,‬‬ ‫זיין זיידנס לעצטע ווערטער האבן אים‬ ‫געקלונגען אין די אויערן מיט הילכיגע‬

‫‪73‬‬

‫פרשת בהעלתך‬

‫ווידערקלאנגן‪ ,‬ער האט אבער נישט געוואוסט‬ ‫וויאזוי עס אויסצופירן‪ ,‬פאר די קומענדיגע ריי‬ ‫וואכן האט ער איעדן טאג אפיר גענומען דעם‬ ‫סידור און זיך אויסגעלערנט דאס וואס זיין‬ ‫זיידע האט אים געהייסן‪.‬‬ ‫עטליכע וואכן זענען פארביי און סעם איז‬ ‫געווארן דרייצן יאר‪ ,‬ווען ער האט געפרעגט זיין‬ ‫טאטן ווען מ׳גייט צום שול האט אים זיין טאטע‬ ‫געענטפערט מיט אן אנטשלאסנעם שטרענגן‬ ‫שטימע‪ ,‬״נישטא קיין שול מער״‪.‬‬ ‫סעם האט געוואוסט אז ס׳איז נישטא וואס צו‬ ‫טאן‪ ,‬מיט זיין טאטן קען מען זיך נישט טענה׳ען‪.‬‬ ‫ער איז אריין אין זיין צימער פארמאכט די‬ ‫טיר און געוויינט פאר א לאנגע צייט‪ ,‬ער‬ ‫האט געוויינט נאך זיין זיידן‪ ,‬ער האט געוויינט‬ ‫פארוואס זיין טאטע לאזט אים נישט האבן קיין‬ ‫שום פארבינדונג מיט אידישקייט‪ ,‬ער האט זיך‬ ‫זייער שטארק געבענקט צו די צייטן וואס זיין‬ ‫זיידע האט אים גענומען צום שול‪ ,‬ער האט‬ ‫אפירגענומען דעם גרויסן סידור און מיט גרויס‬ ‫אנשטרענגונג געזאגט שמע ישראל און ברכו‪,‬‬ ‫ער האט געשפירט א פארלייכטערונגס‪ ,‬זיידי‬ ‫וואלט זיכער הנאה געהאט‪ ,‬האט ער געטראכט‬ ‫צו זיך‪.‬‬ ‫יארן זענען פארלאפן און סעם האט כמעט‬ ‫פארגעסן פון זיין זיידן‪ ,‬פון צייט צו צייט פלעגט‬ ‫ער נאך אפירנעמן דעם סידור און זאגן שמע‬ ‫ישראל אבער מער פון דעם האט ער נישט‬ ‫געוואוסט‪ ,‬סעם האט פארמאגט א אייזערנעם‬ ‫מח און איז געווען א אויפגייענדער שטערן אין‬ ‫זיין שולע‪ ,‬זיינע צייכענונגן זענען געווען פון די‬ ‫בעסטע אין זיין שולע און נאכן גראדואירן איז‬ ‫ער געווארן אנגענומען אין איינע פון די גאר‬ ‫פרעסטיזשפולע קאלעדזשעס אין אמעריקע‬ ‫וואו ער האט אנגעהויבן שטודירן דאקטעריי ער‬ ‫האט פארמאגט איין ציל פאר זיינע אויגן‪ ,‬ער‬ ‫מוז אויפקומען מיט א היילונג צו די ביטערע‬ ‫מחלה‪.‬‬ ‫(פארזעצונג קומט אי»ה)‬

‫‪THE SHOPPERS CART‬‬

‫‪www.ShoppersCart.info‬‬

74

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

75

76

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

77

78

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

79

80

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

81

82

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

83

84

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

85

86

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771

www.ShoppersCart.info

THE SHOPPERS CART

‫פרשת בהעלתך‬

87

88

5/25/13

THE SHOPPERS CART

845.262.1771