Visie magazine 2018

een commerciële uitgave van multiplus i.o.v. nDc meDiagroep

JANUARI 2018

Visie* magazine 2018 *) Powered by TRYATER

KOOPMANS

NEF

Luister! Zonder jou kunnen we niet beginnen

Koopmans: Meerwaarde van de graankorrel

Werken m en ontwikkelen in het belang van ons allemaal!

Pagina 3

Pagina 5

Pagina 11

”Culturele Hoofdstad H als inspirator voor d onze toekomst” Bert Looper Tresoar Pagina 6

VISIE MAGAZINE powered by noordz

2

Breed perspectief 2018 is van start gegaan, een opbloeiende economie.

Dat biedt breed perspectief en geeft ook zorgen, we

INHOUD

zijn ook kwetsbaar. We slagen er in te voldoen aan de vele vragen in de stijgende arbeidsmarkt in deze tijd van technologisch steeds snellere veranderingen.

TRYATER

3

SNLT

4

KOOPMANS KONINKLIJKE MEELFABRIEKEN

5

TRESOAR

6

DNV GL

7

woorden voor we weer samen naar een stip op de

HOF EN HIEM

8

horizon kunnen toewerken.

WATER ALLIANCE

9

Energie wordt steeds omvattender. Waar zetten we op in, wordt het waterstof, elektra, een combinatie?

Met de laatste zware aardbeving deze week, blijkt hoe kwetsbaar we zijn, emoties komen tot uitbarsting. Er is duidelijk meer nodig dan sussende

Visiemagazine bevat weer mooie beschouwingen en VERWATER INDUSTRIAL SERVICES

10

vooruitzichten op meer fundament in onze

NEF

11

toekomst. Prachtige, gave en verrassende bedrijven

UNIGARANT

12

EGGBRANE

13

DOKKUMER VLAGGEN CENTRALE

14

STORK

15

SUEZ RECYCLING & RECOVERY

16

en organisaties delen met u hun gedachten op deze pagina’s, waarvoor wij ze hartelijk danken.

Tot slot, willen ook wij u graag attenderen op Leeuwarden-Friesland Culturele Hoofdstad 2018.

Geniet er van!

Veel leesplezier.

COLOFON Redactie: Niek Donker, Martin Bouwman Fotografie: Niek Donker, Martin Bouwman Bladmanagement: Siebrand Osinga, Multiplus BV i.o.v. NDC mediagroep Vormgeving: Maurice de Jong, Multiplus BV Uitgave: Multiplus BV i.o.v. NDC mediagroep

Visie* magazine 2018 *) Powered by

VISIE MAGAZINE powered by noordz

3

“Zonder jou kunnen we niet beginnen” “Met Tryater willen we de grote levensvragen beetpakken en inzoomen op de grenzen van het bestaan en de leefomgeving om daarna weer uit te zoomen. We proberen de beschaving te begrijpen.” Ira Judkovskaja, artistiek directeur van Tryater in Leeuwarden over kunst en cultuur. Met de opening van het Culturele Hoofdstadjaar door Tryater en vele vrijwilligers eind januari tijd voor een beschouwende visie. “Wanneer is die iepen mienskip eindelijk gelukt?”

“H

gaat ook over verandering, over de angst Wat is 2018? “Het is het verhaal van de et mooiste en leukste van wat dat is en met je doet. Is het eng en open samenleving, de iepen mienskip. Ik aan theater maken, is waarom dan, wat verandert er, is de hecht juist aan het ‘iepen’ omdat het het stellen van de verandering slecht of brengt ze nieuwe, symbool staat voor de kijk op de wereld. vragen. Mensen uitnodigen te luisteren, mooie dingen? Daarom hebben we met Open staan voor elkaar, luisteren, vragen vragen te stellen, verbeelding te creëren, Tryater ook ons project Wereldburgers van stellen; niet reageren uit aanname of fantasie op te roepen en verandering en de Voorstreek, over het nieuwe, nieuwe denkbeelden bespreekbaar te onbekende, mooie, spannende dat al maken. Dat is het uitgangspunt van de die andere hard werkende mensen in opening van Culturele Hoofdstad: luisteren en verhalen vertellen.” Vol “Wat is 2018? “Het is het verhaal van hun eigen kleine omgeving, mensen die je niet kent, met zich meebrengen. enthousiasme loopt ze door het de open samenleving, de iepen Ontdek het, ga kijken, proef, maak programma van vrijdag 26 en zaterdag mienskip. Ik hecht juist aan het kennis met wereldburgers!”

27 januari, het weekend dat het ‘iepen’ omdat het symbool staat voor “2018 gaat voor ons ook over culturele jaar 2018 officieel begint met globalisering en het feit dat vijftig de aftrap in Leeuwarden. Vrijdag de kijk op de wereld“ procent van de mensen in Europa in vanaf 12.00 uur gaan de kinderen van de steden woont. Maar die andere start die op alle basisscholen samen vijftig procent, zijn die geen zingen en daarna worden in meer dan Europeaan, wie zijn zij? In ons project Dorp vooronderstelling, niet mensen in een tachtig musea mooie verhalen verteld, net Europa nemen we je mee naar het dorp en hokje stoppen om wie ze zijn of waar ze als op allerlei podia en onverwachte de dorpelingen, over wie we vaak heel vandaan komen. Ga altijd het gesprek aan plekken, van woonhuizen tot cafés en de clichématig denken. Wat zijn hun ankers en ontdekt de ander!” treinen van Arriva, in het stadhuis van en willen we ons daar nog in herkennen?

Leeuwarden en het Provinciehuis. “Al die De dorpen noemen wij vaak typisch Fries, Ontdekken van identiteit en grenzen mensen vertellen hun verhaal, bedoeld om maar hoe is het in dorpen die ik ken uit “2018 gaat over het lokale, over onze naar te luisteren en de beleving te delen Rusland, hoe is het in Frankrijk? Het is de leefomgeving en over wat en waar de met het verhaal dat zij mee willen nemen herkenning van de kleine grenzen zijn, over de behoefte aan naar de toekomst.” gemeenschappen, die in hun structuren en identiteit zonder jezelf te verliezen. Soms is uitingen grote overeenkomsten hebben.” het vechten voor je identiteit, maar Meertaligheid & muziek luisteren vanuit openheid verbindt. Het “Op de zaterdag is het een feest van muziek, van luisteren naar klanken en woorden, naar een muzikale lijn die bij de Oldehove begint en door de hele stad galmt en opgepikt wordt door kinderen die ons meenemen in hun fantasiereis over de wereld…het is een muzikale belevenis als een groot orkest dat deels samen speelt en soms in solo verder gaat, verdeeld over de drie pleinen Oldehoofsterkerkhof, Wilhelminaplein en Gouveneursplein.

Muziek, meertalig, omdat Friesland veeltalig is en taal de uitnodiging te luisteren. Muziek in het Fries met Nynke Laverman en Piter Wilkens, in het Nederland met rapper Kuo, met solisten in het Jiddisch, de inmiddels verdwenen taal in tal van oude binnensteden, zoals in Leeuwarden. En in het Arabisch, omdat dat de taal is van de nieuwkomers; dat alles brengen we bij elkaar en daarna luiden we in heel Fryslân alle klokken gedurende twee minuten en achttien seconden. ’s Avonds is dan de officiële opening in De Harmonie en op zondag gaan allerlei projecten van start en producties in première, zoals van onder andere Marijke Muoi.”

Ira Judkovskaja | Tryater

Luister naar elkaar “Voor de verkiezingen stelden we veel mensen de vraag: wanneer is die open samenleving, de iepen mienskip voor jou geslaagd? Vragen stel je om iets nieuws te ontdekken, niet om vaste antwoorden te krijgen, dat is juist het leuke. Het meemaken van iets bijzonders, van iets anders. Dat is wat cultuur betekent. Met al het goede en georganiseerde dat we in Nederland hebben, zou je soms willen dat de cultuur iets meer inspiratie, iets meer chaos te weeg zou brengen. Cultuur is wie we zijn, dat moeten we niet in een apart hokje stoppen. Kunst en cultuur verwonderen, laten een ander geluid horen, het betekent luisteren naar iets anders, een andere wereld. Die verbeelding van het leren snappen van onze leefomgeving, van wie we zijn en waarom we de dingen doen zoals we ze doen, al het dagelijkse. Het is aan ons allen wat 2018 ons brengt. Het antwoord dat we vooral kregen op onze vraag over de geslaagde iepen mienskip, was: ‘als we er in slagen echt naar elkaar te luisteren’. En daarom zeggen we ook aan de vooravond van dit jaar tegen iedereen ‘Zonder jou kunnen we niet beginnen’. Doe mee, luister, vertel je verhaal, ontdek, verwonder je en beleef.”

Foto: Ruben van Vliet

VISIE MAGAZINE powered by noordz

4

Passie voor technologie en toekomst op een fundament van vertrouwen SLTN is één van de grootste niet-beursgenoteerde ICT- bedrijven van Nederland. Oprichter en CEO Eugene Tuijnman zit door z’n kennis en netwerk ook als adviseur aan tafel bij een aantal van de grote Amerikaanse techbedrijven. Hoe ziet hij vanuit z’n kantoor in Leeuwarden na jaren van z’n uit de hand gelopen hobby, onze technologische toekomst?

I

n 1997 begon de in Friesland opgegroeide Tuijnman z’n bedrijf SLTN. Stormachtige groei en een stevig klantenbestand kenmerken het bedrijf, dat groot is in producten, dienstverlening en detacheren van ictpersoneel. “Specialisme loont, je moet flexibel zijn in zakendoen en denken vanuit langjarige samenwerkingen. De trustrelatie is het wezen van zakendoen.”

Overheden, ministeries, gemeenten, grote Nederlandse multinationals, technologiebedrijven, banken en inmiddels ook de Belastingdienst zijn klant van SLTN: “Volgens planning loopt het zelden, je leert je aanpassen aan klanten, tijd en trends. Het is voortdurend surfen op het ideale topje van de golf wil je succesvol blijven. Wij passen onze business steeds aan de nieuwste trends en directions aan en kiezen voor klanten proven technology, want wat we doen bij klanten zijn bijna altijd critical business processen.”

snelheid en beperkingen vanuit kennis, jurisprudentie, bureaucratie en kosten, nauwelijks tegen is opgewassen.”

Artificial intelligence gaat hard ”In Abu Dhabi hebben we sinds 2010 zelfrijdende auto’s rijden waarmee al 2 miljoen passagiers zijn vervoerd. In Zweden rijden 90 Volvo’s zelfrijdend mee in het verkeer die 1,4 miljoen metingen per seconde doen: denk jij dat wij als bestuurder beter of veiliger zijn? De eerste glazen met ingebouwde chips zijn er die meten hoe vol je glas is en horecapersoneel een seintje geven bij een bepaald niveau in het glas. Het is aan jou, de techniek is betaalbaar en beschikbaar. Dankzij wifi en een standaard smartphone kun je als consument ongemerkt maar voortdurend gevolgd worden, bij binnenkomst persoonlijk begroet omdat het systeem het personeel een seintje geeft dat jij binnenstapt. De ontwikkeling van Artificial intelligence gaat ook hard; er is berekend dat we in 2020 in veertig procent van onze tijd daarmee te maken hebben.

Kijk naar alle digitale klantcontact; online support is in sterk toenemende mate een kwestie van computers die voortdurend vragen herkennen en analyseren, de antwoorden aanpassen en jou kunnen helpen. Het gaat steeds sneller en wordt steeds meer geïmplementeerd sinds de Nederlandse taal is opgenomen, zowel de woorden als de grammatica. Artificial Intelligence kent tegenwoordig het verschil tussen bijvoorbeeld lijden en leiden, drie jaar geleden nog ondenkbaar. De ontwikkeling van spraak door computers is veel volwassener geworden en perfectioneert de komende jaren alleen maar.”

Trends en directions om van te leren “In Nederland zitten we economisch in een mooie flow, we zijn internationaal, maar er staat veel druk op kennis en prestatie zeker met de toenemende technologie. Gelukkig adopteren jongeren technologie en apparaten. Personeel blijft een probleem, naast 200 vacatures die we bij SLTN nauwelijks vervuld krijgen, is het een Eugene Tuijnman | SLTN algemeen probleem dat we niet binnen de landsgrenzen oplossen. Werk verschuift, Cybercrime, nietsontziend wereldwijd technologie biedt nieuwe kansen, maar “Daarnaast hebben we ook zorgen. Kunnen houdt geen tred met de aanwas van we genoeg goede mensen krijgen om onze mensen met de gevraagde competenties.” concurrentie positie vast te houden. Wij Tuijnman zit naast z’n werk voor SLTN in kijken nu hoe we mensen met kennis en diverse advisery councils van grote, vooral ervaring op techgebied uit het buitenland Amerikaanse techbedrijven, een kunnen halen; ze moeten contractueel vertrouwensrelatie, want “Het gaat om wat voor veel van onze klanten aantoonbaar je persoonlijk inbrengt met kennis en visie, Nederlands kunnen spreken, maar dat kun “In de gezondheidszorg zie je prachtige niet om je bedrijf.” Het brengt hem in de je ze vaak sneller leren dan dat je ontwikkelingen; computers zijn al in staat frontlinie van trends en directions. “De Nederlanders opleidt in een compleet artsen bij te staan met het scannen en komende paar jaar gaat het technologisch nieuw vak.” hard en dat komt vooral omdat de prijs van analyseren van duizenden röntgenbeelden chips voortdurend zakt terwijl de kracht en en vele malen eerder dan de mens “Cybercrime is onze grootste zorg. snelheid enorm toenemen. Voeg daar Bedrijven vragen me vaak, waarom zij verdere standaardisatie van uitgekozen zijn voor een aanval. Dat datacommunicatie zoals als WiFi, 4G “In Abu Dhabi hebben we sinds 2010 zijn ze niet, het zijn kwaadaardige en vanaf 2019 5G aan toe en digitale transformatie gaat steeds sneller. 5G is zelfrijdende auto’s rijden waarmee al computerprogramma’s die pijlsnel scannen of ergens een ‘raam’ open meer dan 10 keer zo snel als 4G en 2 miljoen passagiers zijn vervoerd” staat, en als dat bij jouw bedrijf zo is, veroorzaakt meer en nog snellere dan wordt pas geanalyseerd of het veranderingen. Techniek gaat sneller interessant is verder te gaan. Het is dan mensen kunnen bijhouden, mede wereldwijd, niets ontziend en er valt door beperkingen in onze processen en op die manier veel te halen; onze wet- en regelgeving. De grootste bedreiging schadelijke afwijkingen kunnen rechtssystemen zijn er niet op ingericht, constateren. Medicijnen kunnen inmiddels vormt cybercrime, dat z’n gang gaat ook al doet de high tech cybercrime-unit op maat geproduceerd door gebruik van doordat het vanuit de hele wereld van de politie z’n stinkende best. Het is dna-analyse; de ontwikkelingen gaan plaatsvindt en mede daardoor nauwelijks naast de toenemende complexiteit van aan te pakken is en ons rechtssysteem er in hard.”

technologie de reden dat er een sterke trend is ontstaan van verschuiving van gebruik naar bezit van ICT en steeds meer bedrijven hun technische automatisering uitbesteden. Men kiest de benodigde functionaliteit bij de behoefte van je bedrijf, de techniek moet het “gewoon” doen tegen afgesproken tarieven en prestaties.”

Hoe zie jij energie in de nabije toekomst?

“Ik geloof dat de combinatie van waterstof en elektriciteit de beste is, het biedt de meeste kans wat betreft emissie, techniek en beschikbaarheid op korte termijn. De werkbare techniek is er al; het komt heel snel beschikbaar als je zorgt voor de infrastructuur zoals tankstations. Dat vinden de oliemaatschappijen niet leuk voor hun verdienste en de minister van financiën ook niet, maar de ontwikkelingen zijn niet tegen te houden, vertragen kan helaas wel. Ik zie er naar uit, want het biedt net als mooie innovaties in de gezondheidzorg, veel kansen in hele mooie tijden.”

VISIE MAGAZINE powered by noordz

5

Dirk Lodewijk | Koopmans Koninklijke Meelfabrieken

Uniek familiebedrijf Koopmans: duurzaam waarde creëren uit graan

Het verhaal van zelfstandig familiebedrijf Koopmans Koninklijke Meelfabrieken in Leeuwarden, biedt een boeiende blik op de transformatie van lokale molen en meelfabriek uit 1846 naar Europees bedrijf van duurzame ingrediënten voor levensmiddelen.

Kennis, vakmanschap en innovatie in de Friese hoofdstad. Dirk Lodewijk en Evelyn Bot over meerwaarde van de graankorrel.

“K

oopmans symboliseert de transformatie van de agrarische provincie Friesland; wie zijn we, waar komen we vandaan en hoe zorgen we dat we over honderd jaar nog bestaan? Zes jaar geleden waren we te klein, versnipperd en kwetsbaar om te overleven. We hebben een groeistrategie ingezet van goede, kleine Nederlandse leverancier van meel en bloem aan bakkers en de bakkersketen naar Europese leverancier van duurzame ingrediënten. Gezonde producten met zo weinig mogelijk toevoegingen, geproduceerd in een duurzame, transparante graanketen met de graankorrel als uitgangspunt. Door de keuze voor kwaliteit en innovatie, slagen we er steeds beter in om meer waarde uit een korrel te halen.”

Molenaarschap, proeftuin voor technologie en ontwikkeling. Met klanten en professionals uit de keten ontwikkelen we hier producten en oplossingen door workshops, testen en opleiding. Naast ambachtelijke bakkersproducten zijn dat nieuwe concepten voor onze klanten uit de voedingsmiddelenindustrie op het gebied van biologisch, clean label, vezelverrijking, ovenbereiding en meer. Dit stelt hen in staat bestaande recepturen om te zetten naar gezondere, duurzame alternatieven en zo betere consumentenproducten te maken.”

Je ervaart, ziet en proeft het “Met de businessunit Meel voegen we naast het produceren en leveren van kwaliteitsbloem en meel, steeds meer specifieke kennis voor duurzame

Innovaties in de proeftuin “Meel is niet meer het enige “Het feit dat we relatief klein zijn belangrijke product. Net als in andere met zo’n 120 mensen, betekent dat agrarische ketens heeft omdenken we goed kunnen meebewegen met ons geleerd hoe we in plaats van onze klanten, duurzame producten basisproducten, ingrediënten uit graan kunnen winnen zoals kunnen ontwikkelen, trends natuurlijke vezels, plantaardig eiwit herkennen en daarop inspelen” en andere tarwe-rassen. Gebruik maken van de natuurlijke kracht om onze klanten in staat te stellen producten toe, zoals het assortiment kwaliteitsproducten te maken met zo “Natuurkracht”. Waarbij we producten weinig mogelijk e-nummers en aanbieden die Non-GMO, E-nummervrij, toevoegingen. Dat vergt bezieling, vakmanschap en toepassingskennis die we biologisch, met transparante herkomst en lokaal zijn. Met leveranciers zoeken we delen met klanten; onze leveranciers continu naar de beste, meest duurzame hebben we daarbij hard nodig om de juiste grondstoffen om tegemoet te komen aan grondstoffen te leveren: wij zijn de brug wensen en eisen van consument en tussen agro en food”, vertelt algemeen afnemers. We zijn geen consumentendirecteur Dirk Lodewijk. bedrijf meer, maar kijken wel sterk naar De traditionele meelfabriek is veranderd in consumententrends en de drie sterke businessunits Meel, marktontwikkelingen.”

Foodcoatings en Ingrediënts onder herkenbaar Koopmans-label: vertrouwd “Met Foodcoatings voegen we een laagje vakmanschap, een professioneel bedrijf toe aan een breed productscala van onze met goede service en rijke kennis van klanten, aan vleesproducten, snacks, product, proces en verbetering. vleesvervangers, visproducten en Brandmanager Evelyn Bot: “Het hart is groenteproducten. Dat gaat van een KIEM, Koopmans Innovatie Expertise

krokante korst om bitterballen, de ontwikkeling van krokante snacks uit de oven en vleesvervangers tot groente- en aardappelproducten. Het product aan de binnenkant is van onze klanten, wij voegen er een zo duurzaam, mooi, smakelijk en krokant mogelijk jasje aan toe, want is het eerste wat de consument ervaart, ziet en proeft. Dat doen we met de grondstof graan en moderne bloemtechnologie met zo min mogelijk toevoeging: de consument wil herkenbare en duurzame producten zonder modificaties.”

“Dat geldt ook voor onze derde nieuwe businessunit Ingrediënts die producten gaat verkopen voor onder meer natuurlijke binding in soepen, sauzen en vleesvervangers, met gebruikmaking van bestaande en nieuwe technologie. We kijken anders naar verwaarding van onze grondstoffen en reststromen met vezels en plantaardige eiwitten, die feitelijk hoogwaardige producten zijn.

Vezels gingen naar de diervoedingsindustrie. Nu verrijken onze klanten er consumentenproducten mee, omdat het belang van natuurlijke plantaardige vezels met hoge voedingswaarde sterk toeneemt.

Dat geldt ook voor plantaardige eiwitten, die meer waarde krijgen omdat de perceptie over dierlijke eiwitten is veranderd.”

Trots op uitwerking strategie De koers van het familiebedrijf wordt gesteund door de aandeelhouders van Koopmans Koninklijke Meelfabrieken.

“Onze aandeelhouders zijn 160 over de wereld verspreide familieleden, die een sterke band hebben met het bedrijf en de ingeslagen weg onderschrijven. We investeren sterk in de relatie, we delen kennis en laten zien dat we een aansprekend bedrijf zijn met een goed toekomstperspectief. Niet voor niets houden we de aandeelhoudersvergaderingen in Leeuwarden, de plek waar we zitten en blijven. Zij steunen ons in de

keuze niet langer op prijs te concurreren in een verdringende markt met grote spelers, maar om uit te gaan van eigen kracht, oude waarden en grondige kennis van grondstoffen die we steeds meer betrekken van Nederlandse leveranciers en de regio, ons vakmanschap en innovatieve kracht.

We hebben zware investeringen gedaan in het innovatiecentrum, nieuwe productielijn en een nieuwe business unit.

Vertrouwen van onze stakeholders en dat waarmaken is cruciaal.”

Dirk Lodewijk: “We zijn super trots dat onze strategie werkt. Het is meer dan een strategie bedenken en deze elke dag heel goed met z’n allen uitvoeren. Het feit dat we relatief klein zijn met zo’n 120 mensen, betekent dat we goed kunnen meebewegen met onze klanten, duurzame producten kunnen ontwikkelen, trends herkennen en daarop inspelen. Wat goed was hebben we intact gelaten, zoals een deel van de oude bijzondere machines; daarnaast hebben we voor Foodcoatings een compleet nieuwe productielijn gebouwd en in alle lagen van het bedrijf de nieuwe koers doorgevoerd.

Een complex en mooi proces waarin de bezieling van het vertrouwde bedrijf en de waarde van onze mensen, kwaliteit en receptuur blijft.”

World of Taste “Juist in dit Culturele Hoofdstadjaar”, voegt Evelyn Bot toe, “dragen we onze nalatenschap verder uit door onze internationale klanten en leveranciers uit te nodigen en te laten kennismaken met wat we doen. In KIEM laten we onder de naam World of Taste vakmensen internationale kennis en recepturen uitwisselen om zo te leren van elkaars broodcultuur en de kennis en liefde daarvoor te delen. We vinden elkaar in de herkenning van een wederzijdse cultuur van inspiratie en vakmanschap. Ook dat is Koopmans, persoonlijk, dichtbij en heel internationaal.”

VISIE MAGAZINE powered by noordz

6

”Culturele Hoofdstad als inspirator voor onze toekomst” Leeuwarden en Friesland verheugen zich in een bijzonder jaar: Culturele Hoofdstad van Europa. Wat betekent dat voor de actualiteit van ons erfgoed, wat doen we om verder te komen?

Tresoar-directeur Bert Looper over de waarde van tijd en bezinning om te bepalen waar we naar toe willen. Het is tijd voor debat.

B

ontstaat aan verdieping, aan nadenken uiten kijkt Bert Looper tevreden over waar we naar toe willen, hoe we ons naar het nieuwe Lân fan Taal op verleden betekenis kunnen geven naar het Oldehoofsterkerkhof, bijna onze toekomst.” gereed om heel veel taligen en andere nieuwsgierigen te ontvangen. “We zijn blij met die nieuwe publieke ruimte, zo dichtbij Gesprek en debat verbreden “De digitale familie-reisgids die we onze archieven en leeszalen die dienen als ontwikkeld hebben is een mooi voorbeeld. bron van onderzoek en het genereren en analyseren van data uit het rijke verleden. Lân fan Taal wordt het ontmoetingscentrum van mensen en “De toekomst zit in samenwerking hun talen, een professioneel podium voor taal en cultuur.” in de keten en de volgende stap

wordt gekenmerkt door

Binnen neemt Looper de tijd het digitalisering van alle processen” wezen van identiteit onder de loep te nemen. “Ik vind de discussie over onze taal een hele waardevolle, omdat ze ons meeneemt in een zoektocht naar Steeds meer mensen willen weten waar ze wie we zijn en wat we willen. Ik geloof dat vandaan komen en wij spelen daar op in het goed is de tijd te nemen te zoeken naar door een reisgids te bieden, die mensen de betekenis van onze culturele waarden ergens brengt aan de hand van de data die voor onze toekomst. De neiging bestaat het in onze archieven te vinden zijn, we voeden te zeer bij de discussie over de dynamiek nieuwsgierigheid en brengen ze in contact van de taal te houden, terwijl ik denk dat met mensen, naar dorpen en langs plekken juist bewustwording kracht kan geven die betekenis en waarde hebben. Wij verder te komen.” helpen ze op weg, met toeristische Hernieuwde behoefte aan vrijheid “De reflectie is hier sterker dan elders, vanuit die oude behoefte aan vrijheid. Kijk naar de opkomst van de Universiteit van Franeker, de rol van Friesland in de handel, de contouren van onze regio aan de Noordzee. Er is hernieuwde behoefte aan vrijheid, waarbij de vraag opdringt wat we dan met die vrijheid doen? De tijd van reflectie en het zoeken naar die antwoorden, het stappen zetten van een stap voorwaarts is weer heel relevant en Culturele Hoofdstad kan daar een goede rol in vervullen. Niet alleen voor onszelf, maar ook om het te delen met anderen die elders in Europa vergelijkbare waarden hebben.”

“Het is aan ons als erfgoedsector om antwoorden te vinden samen met bedrijfsleven en overheden. Verbinding is niet voor niets de allesomvattende en bepalende factor. Kijk naar een project als Holwerd aan Zee. In de totstandkoming leggen wij door de jaren heen vast hoe kinderen in vijfde klassen basisschool daar mee bezig zijn, welke rol het project speelt in hun leven en gesprekken, welke rol zij voelen naar hun toekomst op die plek; het biedt bronnen van reflectie. Ik vind het hoopvol om te zien dat daar en op veel andere plekken steeds meer behoefte

Bert Looper | Tresoar

bedrijven kun je daar op inspelen. De cultuurhonger is er, het is aan ons en anderen daar producten voor te ontwikkelen.”

In je nieuwste boek ‘Hier ligt de Zee’ ga je in op taal, kunst, landschap en identiteit. Is de keuze voor het Nederlands een bewuste?

“We moeten er voor waken dat het geen exclusief verhaal wordt dat alleen in Friesland wordt gevoerd. Juist met het oog op dit Culturele Hoofdstadjaar wil ik graag het gesprek en het debat verbreden, we maken met onze identiteit en cultuur deel uit van een veel bredere Noord-Europese identiteit, die geworteld is aan de Noordzee. Deze tijd vraagt om een set nieuwe waarden waarmee we vooruit kunnen; de taal mag geen doel op zich worden, want dan zouden we onszelf en de generaties na ons veel te kort doen.”

LF2018 als inspirator toekomst “Ik vind dat er weer meer ruimte moeten komen voor debat, naast het begrijpelijke evenementionele karakter van Culturele Hoofdstad. Laten we niet vergeten waar het

vandaan komt dat we nu Culturele Hoofdstad zijn, hoe zeer we ons best hebben gedaan juist met die inhoudelijke kant het verschil te maken. Het debat over waarden en betekenis van wat er is en ons vormt, de iepen mienskip, de Europese identiteit mogen we niet vergeten: Leeuwarden-Fryslân 2018 als inspirator van onze toekomst. Kijk naar de betekenis van programma’s als Kening fan de Greiden: waarom doen we wat we doen en waar willen we naar toe? De betekenis en de waarde van onze bodem en van het leven, de kansen voor ons en onze maatschappij van het duurzame en circulaire denken, is dat niet juist wat hier past? Lees maar wat Obe Postma in z’n gedichten heeft geschreven over de verbeelding van het landschap, over ecologisch evenwicht en het verenigen van belangen.”

“Laten we tijd nemen, tijd om stil te staan bij de betekenis van de tijd, tijd te nemen voor bezinning. Ons motto voor dit jaar is SSSSSSTTT, hier fluistert de tijd. Wees stil en luister.”

VISIE MAGAZINE powered by noordz

7

Energietransitie vergt co-creatie, maatwerk en vakmanschap De naam DNV GL is nog niet bij iedereen geland. De samenvoeging van de twee vrijwel gelijke organisaties draagt echter in hoge mate wereldwijd praktisch bij met oplossingen voor grote vraagstukken. Det Norske Veritas & Germanischer Lloyd: safer, smarter en greener. Johan Holstein en Johan Knijp over zekerheden en de ontwikkelkansen voor het noorden.

A

an de Groningse Energieweg ligt de samenvatting op tafel van DNV GL’s-rapport over de wereldwijde en regionale vooruitblik op de energietransitie naar 2050. Het rapport toont de kennis en kunde van de wereldwijde organisatie op het brede complexe terrein van energievoorziening: Hoe is onze wereldwijde energievoorziening ingericht, welke rol speelt energie waar en hoe, waar willen en vooral kunnen we naar toe, welke impact heeft dat en welke risico’s vinden we op ons pad. En wat kan het concreet betekenen voor de 10 regio’s die DNV GL wereldwijd onderscheid?

kijkt DNV GL met haar expertise naar energietransitie?

Regio kan leidend zijn “Een duurzame energievoorziening is de stip op de horizon, wij willen als DNV GL helpen technologie en infrastructurele innovaties concreet te maken en betaalbaarheid is daarbij van het grootste belang. We hebben de kennis, kunde en testfaciliteiten om de complexiteit van energietransitie handen en voeten te geven en bedrijven, organisaties en overheden te helpen daadwerkelijk stappen te zetten.

Energietransitie vraagt om maatwerk en een brede blik, het draait naast dialoog om co-creatie, die naar ons idee in de sector nog onvoldoende wordt benut.”

Energietransitie concreet maken De Energy Transition Outlook 2017 van DNV GL is een voor iedereen beschikbaar “Het noordelijke ecosysteem is sterk rapport, waar alle kantoren aan hebben ontwikkeld en alle voorwaarden zijn meegewerkt, dus ook de Groningse vestiging met zo’n 100 energie-experts. “We aanwezig om de transitie maximaal kans te geven te slagen: een mooie mix van hebben hier van oudsher veel kennis op het bedrijven, industrie, onderwijsinstituten, gebied van olie en vooral gas”, benadrukt vakmanschap en kennis. Ook vanuit Johan Holstein, in Groningen verantwoordelijk voor testen van duurzame bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Australië en Noorwegen kijken ze naar wat technologieën en het gasanalyse hier gebeurt, Noord- Nederland is (nog) laboratorium. “DNV GL heeft expertise op voorloper. Entrance, Rijksuniversiteit, maritiem, olie & gas, energie, certificering en softwaregebied. Onze drijfveer is al sinds Hanzehogeschool, Gasunie, Chemport, Energy Valley en MKB we hebben het en er 1864 het waarborgen van leven, wordt aan veel initiatieven gewerkt. Onze eigendommen en het milieu. We zijn ’s regio kan leidend zijn in het vormgeven werelds grootste classificatiemaatschappij van de energietransitie.” voor schepen en offshore-installaties, toonaangevend adviseur in de olie-en “DNV GL heeft het managen van risico’s in gassector en inhoudelijk expert voor haar DNA, we danken er ons bestaan aan. bedrijven in de energiewaardeketen. We Of het gaat om veiligheid in de maritieme zetten onze kennis in via onder meer onze sector of de voedingsindustrie, in zeer geoutilleerde laboratorium en waterstoftransport of de ondergrondse testomgevingen – ook hier in Groningen opslag van CO2, we denken vanuit het om energietransitie regionaal inhoud en inschatten van risico’s. Die CO2-opslag kan vorm te geven. Kennis en vakmanschap zijn voorwaarden om keuzes op te baseren, wij zijn er van overtuigd dat juist de noordelijke regio een grote rol “Biogas, waterstof en LNG zullen in kan spelen in transitie, omdat hier ons land een grote rol spelen in de heel veel kennis is van energie, olie- en gas en omdat de druk om te transitie naar een duurzame veranderen hier letterlijk gevoeld energievoorziening” wordt.”

Safer, smarter, greener is de slogan van Det Norske Veritas en ons goed van pas komen in de Germanischer Lloyd. Twee Noordenergietransitie om alsnog zo dicht Europese organisaties met gelijke cultuur mogelijk bij die maximale 1,5 graad en achtergrond die in 2013 samen gingen; opwarming van de aarde te blijven; ook dat in Nederland ging DNV een jaar daarvoor hebben we beschreven in onze forecast samen met test- en keuringsinstituut 2050. "Willen we de opwarming beperkt KEMA. Veritas, zekerheid, is het aloude houden tot die grens, dan is DNV GL van uitgangspunt. “Ons realisme en mening dat we bereid moeten zijn een praktijkgerichtheid is leidend bij alles dat duurzamer energiesysteem te realiseren, we doen”’ voegt Johan Knijp toe als ook al weten we dat er nu betaalbaardere verantwoordelijke voor de Nederlandse methoden zijn,” aldus Johan Knijp.

Olie en Gas activiteiten van DNV GL. Hoe

Johan Holstein - Johan Knijp | DNV GL Is van het gas af wel zo slim?

“Als we stappen willen zetten in de komende vijf jaar heb je andere tools nodig dan nu het geval is, en we zullen moeten erkennen dat we voor ons welzijn en comfort de zekerheden van de fossiele industrie eveneens nog nodig hebben.

Biogas, waterstof en LNG zullen in ons land een grote rol spelen in de transitie naar een duurzame energievoorziening. Gas zorgt namelijk voor de flexibiliteit in ons energiesysteem. Het zit tevens in ons gebruiksprofiel omdat we een rijke historie en dito kennis hebben in het exploiteren van aardgas. De discussie “van het gas af” die nu wordt gevoerd, zou wel eens voorbarig kunnen blijken, uitgaande van de belasting van het elektrische systeem. Het impliceert dat in woningen alleen al de elektrische aansluiting zwaarder moet worden met alle financiële implicaties van dien; en dat terwijl we overal gasleidingen hebben die geschikt zijn om gas te transporteren. Maak vanuit

kennis de juiste keuze vanuit het gehele systeemgedachte: eerst denken, dan doen.”

“Er zijn veel visies. Wij zeggen, breng ze vooral in de praktijk. Kijk naar Duitsland dat grote stappen zet en in leert door te doen, ook hoe het niet moet. Technologieinnovatie gaat hand-in-hand met ontwikkelingen van normstelling en regelgeving. De regisseursrol van de overheid is belangrijk om de wens om nieuwe technologie in te passen, te faciliteren. En meer pionieren met nieuwe technologie zorgt dat we onze unieke positie in op het gebied van energietransitie en technologieontwikkeling in Noord-Nederland behouden. Wij willen er als DNV GL toe doen en de wereld safer, smarter en greener maken. DNV GL is niet voor niets een stichting; wat we doen, stelt ons in staat om iedere dag met anderen bij te kunnen dragen aan het beter en duurzamer maken van onze wereld.”

VISIE MAGAZINE powered by noordz

8

’n Kaartje kunnen blijven leggen en de specialist om de hoek John van Arnhem | Hof en Hiem

Zorgen voor zorg bij mensen in de buurt, dat is Hof en Hiem ten voeten uit. De zorggroep in De Fryske Marren draagt haar naam met gepaste trots en draagt vanuit haar visie op verandering bij aan ontwikkeling naar de zorg van overmorgen. John van Arnhem over ’n kaartje leggen om de hoek en het resultaat van samenwerking.

D

e scoop van Hof en Hiembestuurder John van Arnhem beweegt zich tussen de nieuwbouwtrots De Werf in Joure en vertrouwde ijkpunten in sociale cohesie als de woonzorgcentra Vegelin State in Joure, Suderigge in Lemmer, Doniahiem in Sint Nicolaasga en Talma Hiem in Balk. Zorg vraagt altijd om aanpassingen aan de tijd waarin we leven en het vinden van de balans tussen het vertrouwde en de uitdagingen van het nieuwe. Dat nieuwe wordt bij Hof en Hiem op dit moment onder meer belichaamt door ontwikkeling van nieuwe kleinschalige woonconcepten en bijzondere nieuwbouwlocaties zoals De Werf in Joure.

De Werf, resultaat van samenwerking “De sociale cohesie in steden is een hele andere dan die in de kernen van bijvoorbeeld De Fryske Marren. Wij focussen vooral op de kernen, omdat we daar nu eenmaal geworteld zijn. Die cohesie geeft ons een prettige schaalgrootte; je kent elkaar en de lijnen zijn kort. Het biedt ook ruimte aan slagvaardigheid en daarin gedij ik het beste.” Zegt de man met een gevarieerd leven in de zorg en een rijke persoonlijke beroepsontwikkeling; twee hboopleidingen en twee universitaire opleidingen, waarvan de laatste drie in de avonduren, naast een fulltime baan en in combinatie met een gezin met vier kinderen. Z’n laatste, de MBA-opleiding volgde hij op Nyenrode.. “Wil je goed worden in je werk dan moet je investeren in jezelf en hard werken. Met alleen ambities kom je er niet. Zo kijk ik ook aan tegen de toekomstige veranderingen in de zorg. Wil je daarop als zorgorganisatie inspelen dan

moet je de bereidheid hebben om te willen investeren en enorm hard te werken en samen te werken om je dromen te realiseren.”

de toekomst en dat heeft er toe geleid dat we die samenwerking in Joure hebben kunnen realiseren. Natuurlijk zijn er in het begin aarzelingen, maar de discussie hoe je het samen organiseert moet gevoerd en heeft onder meer geleid tot een convenant tussen Tjongerschans en partijen in de eerstelijn, zoals de huisartsen. En daarom komen er in De Werf vier klinische ruimten om bijvoorbeeld behandelingen te kunnen

Doniahiem, Vegelin State of Talma Hiem al jaren zijn.”

Het verschil blijven maken “ Er is de komende jaren een toenemende behoefte aan meer kleinere en beschutte “De Werf in Joure is een mooi voorbeeld woonlocaties, bijvoorbeeld voor mensen van onze veranderende rol en het zoeken met dementie. Tegelijk willen we in deze van antwoorden op hoe je de zorg het beste tijd dat mensen langer de mogelijkheid kunt organiseren. We zijn heel trots op de hebben om thuis te blijven wonen, waar de totstandkoming van De Werf op die relatie met de thuiszorg een hele bijzondere plek in het hart van Joure: sterke is. In die toenemende diversiteit een symbool van samenwerking, met van aanbod en het op peil houden van ziekenhuis Tjongerschans, met alle de kwaliteit en betaalbaarheid draait huisartsen in Joure en diverse andere “De Werf in Joure is een mooi het vooral om samenwerking met al beroepsgroepen zoals de apotheek, voorbeeld van onze veranderende rol die partijen in de hele keten van de fysiotherapeuten, cesartherapeuten, diëtisten en de thuiszorgorganisatie en het zoeken van antwoorden op hoe zorg. Er komen meer kwetsbare van Hof en Hiem. De betekenis van De je de zorg het beste kunt organiseren” mensen, er is een toenemende zorgbehoefte en daarbinnen willen wij Werf is naast een wooncomplex met 17 proberen het verschil te blijven maken. appartementen voor ouderen, ook een Zo biedt Hof en Hiem nu al vertrouwde plek om samen te komen kleinschalige woonvormen aan voor in het wijkcentrum, een locatie voor 16 mensen met geheugenproblemen in de verrichten waarvoor patiënten een nachtje mensen met geheugenproblemen om Cornelia Hoeve in Eesterga, in Doniahiem opgenomen moeten worden. In de vraag beschut te kunnen wonen en een plek in in Sint Nicolaasga, in Vegelin State in Joure hoe je zorg kwalitatief kunt organiseren, Joure waar we zorg kunnen bieden dichtbij en vanaf februari 2018 dus ook in De Werf zijn de huisartsen een schakelpunt, zij de mensen.” in Joure waar we voor 16 bewoners een hebben een regierol, een coördinerende prachtig woonconcept hebben gecreëerd.” functie naast al hun drukke dagelijkse Stappen zetten werkzaamheden. Ik ben heel blij dat we “Ziekenhuizen blijven zonder twijfel “Bijdragen aan die zorg vind ik geweldig, ik met de huisartsen in Joure deze stap bestaan, maar zullen veel van hun taken werk met heel veel plezier en bewondering kunnen zetten.” elders gaan uitvoeren. De kern ligt in de in de zorg. Het is de belangstelling voor de vraag waar je de zorg het beste kunt “Het mooie aan De Werf vind ik dat het een ander die me drijft en ik geniet er van te bieden? Moet iedereen voor een bepaalde zien hoe al die mensen met elkaar omgaan gebouw is dat volledig is bedacht en zorgvraag naar het verder weg gelegen en veel voor elkaar over hebben en ingericht op al die diverse zorgtaken, van ziekenhuis of kan het dichterbij? In betekenen. De sociale component in onze specialistisch tot heel gewoon en dagelijks, Friesland hebben we het geluk dat we vier samenleving is wezenlijk en wordt weer namelijk een wijkcentrumfunctie waar je ziekenhuizen in de regio hebben, die steeds belangrijker. Het gaat altijd om samen kunt komen om een kaartje te onderling kunnen afstemmen wie wat mensen, dat is het mooie.” leggen. Dat laatste moet groeien en ik hoop waar biedt, want het is niet verantwoord dat we op een goed moment zover zijn dat alle ziekenhuiszorg in ieder ziekenhuis te De Werf voor allerlei mensen net zo’n blijven aanbieden. Tjongerschans is al lang vertrouwde plek is als Suderigge, bezig met haar visie van ziekenhuiszorg in

VISIE MAGAZINE powered by noordz

9

Impact van water: historische cultuur als basis van internationale business

Hein Molenkamp | Water Alliance

Het Friese knooppunt voor de Nederlandse watertechnologie maakt wereldwijd indruk. Water Alliance directeur Hein Molenkamp over de impact die WaterCampus Leeuwarden, het unieke innovatie ecosysteem, heeft in het genereren van business en de betekenis van onze cultuur om onder zeeniveau te kunnen leven.

“D

e impact hoe men in Nederland en in het buitenland aankijkt tegen de ontwikkelingen rond het geheel van dit ecosysteem, onze WaterCampus, is bijzonder. In Nederland wordt in brede kring erkend dat we in Leeuwarden met o.a. organisaties als Water Alliance, Wetsus, CEW en CiV-Water over veel specifieke kennis, kunde, faciliteiten en een steeds verder uitbreidend netwerk beschikken. In het buitenland staan ze daarnaast versteld van de manier waarop wij dat hebben georganiseerd tussen overheden, kennisinstellingen en ondernemers. Het is de kracht van verbinding van clusterorganisaties en research naar business. Daar zijn ze in veel landen jaloers op, het is een uniek ecosysteem waar we trots op mogen zijn.

Het is het resultaat van jaren werk, van hard werken, investeren, niet loslaten, enthousiasme, focus en voortdurend blijven uitleggen wat we doen.”

Toegevoegde waarde regio “Ik durf te zeggen dat we beet hebben, het maakt indruk”, zegt Hein Molenkamp die inmiddels zeven jaar de Water Alliance aanvoert, de katalysator op de WaterCampus als het gaat om het omzetten van kennis en kunde naar concrete business, in het bij elkaar brengen van mensen. “Het gaat ergens over, het vliegwiel is in beweging en nu is het zaak de hieruit voortkomende kennis en bedrijvigheid verder te ontwikkelen. Dit telt voor de regio, omdat het bedrijven en mensen naar Friesland brengt, omdat het stapje voor stapje bijdraagt en de regio op

de wereldkaart zet. Juist de koppeling van hoogwaardige kennis met het vakmanschap van de maakindustrie en de ondernemerszin van noordelijke bedrijven, levert toegevoegde waarde voor de regio, dat drijft mij.”

“We worden in toenemende mate een aantrekkelijke regio voor talent in brede, technische zin en met een hoog kennisniveau dat we verder kunnen ontwikkelen. Daarom is het belangrijk de regio flink te blijven promoten. In de Noord-Nederlandse regio hebben we sterke sectoren die elkaar nodig hebben om te groeien. Ik denk dat het goed is te blijven zoeken naar dat waar je samen happy van wordt; wij zijn een Europese watertechnologie hub maar vooral een onderdeel van een breder doel van wat we samen willen bereiken, namelijk een toekomstbestendige regio.”

beland. Nu is het getest en inzetbaar, we weten dat het kan. Je ziet heel vaak dat wat voor ons misschien niet meteen noodzaak is, elders wel betekenis heeft. Mondiaal zijn er grote wateruitdagingen. Zo is waterschaarste zeker niet alleen een probleem van arme landen, kijk naar Californië; een economische topregio in de VS, maar met een groeiend tekort aan

Nederland. Het zit bovendien in de genen van de regio dat mensen en bedrijven elkaar makkelijk opzoeken in het vinden van nieuwe oplossingen. Ook het arbeidsethos in onze regio is een belangrijke factor die regelmatig geroemd wordt.”

Prachtige culturele triggers “De focus ligt bij ons altijd op watertechnologie en het versterken van bedrijvigheid. In dit Culturele Hoofdstad 2018-jaar maken we daarin “Het is de kracht van verbinding van nadrukkelijker de verbinding binnen clusterorganisaties en research naar de WaterCampus door eind september business. Het is een uniek ecosysteem met Water Alliance, Wetsus en waar we trots op mogen zijn” anderen de Europese Watertechnologie Week te organiseren, wat uit de hele wereld bezoekers zal trekken. Een mooi moment om vanuit onze culturele schoon water en daarom ook voor achtergrond onze waarde voor de wereld te bedrijven en onderzoekers van hier een benadrukken, want ik geloof dat cultuur interessante markt.” een belangrijke verbinder is waarom je met Betekenis en besef van water elkaar internationaal tot zaken komt. Onze “De vanzelfsprekendheid van water heeft “Het lijkt misschien niet altijd groots en Nederlandse geschiedenis van leven in een ertoe geleid dat wij met onze gestegen meeslepend, omdat het niet altijd even land onder zeeniveau is voor heel veel welvaart van alles hebben zichtbaar is wat bedrijven die lid zijn van mensen van elders verbazingwekkend en ‘weggeorganiseerd’. Vroeger was het besef de Water Alliance doen in de wereld. En een uitstekende aanleiding om onze kennis nee, niet ieder idee dat wordt ontwikkeld, is van kostbaar water hier ook een item, in de en kunde zichtbaar te maken, ook al loop der tijden hebben we in onze hier als eerste economisch toepasbaar, vinden wij het heel vanzelfsprekend om welvaartsdrang bedacht dat we makkelijk maar vaak elders wel. Kijk naar het hier te kunnen leven. Het Woudagemaal en ons leidingwater kunnen gebruiken voor Wafilin-idee van het onttrekken van water de Afsluitdijk zijn prachtige triggers om het doorspoelen van toiletten in plaats van uit melk op de boerderij: dat idee is hier ons verhaal te vertellen, er trots op te zijn uitvoerig in de praktijk getest. Nu blijkt dat regenwater. Het is mooi om te zien dat en over te brengen op mensen uit andere vanuit een groeiend besef, kennis, kunde het wel degelijk functioneel is, kun je er landen en culturen. Het culturele belang en onderzoeksfaciliteiten ondernemende mee de wereld in, want het is vooral en de interesse in elkaars culturele mensen hier op zoek gaan naar nieuwe interessant voor gebieden waar melk een verschillen en achtergronden moeten we oplossingen. Die kunnen wereldwijd lange weg heeft af te leggen naar de niet onderschatten; dat is wat mensen impact hebben en die impact en aandacht fabriek. Zonder de kennis en kunde hier draagt in de breedte bij aan de regio Noord- bindt en beweegt.” om de hoek, was het idee al lang in de la

VISIE MAGAZINE powered by noordz

10

”Technische dienstverlening belangrijk voor transitie” De kwaliteit in de markt van technische dienstverlening is sterk toegenomen. Noodzakelijk want het komende decennium zal veel verouderde industriële infrastructuur aan vervanging toe zijn. De vraag is of het Noorden eigen alternatieven voor de gasbel kan ontwikkelen, zegt commercieel directeur Jan Grit van Verwater Industrial Services. Kennis, kunde en de juiste mensen, dat is waar het om draait in tijden van deze transitie.

H

toe, waarom zetten we in op ontwikkeling en wind steeds groter wordt. Het belang van z’n product. Van het proces heeft hij et onderdeel Industrial van bepaalde sectoren? Kijkend naar de van in eigen huis begeleiden en opleiden verstand, maar welke installatie daar Services waar Jan Grit voor regio, denk ik dat het goed is als we onze van mensen neemt toe en dat begint met precies bij past, hoe je die moet aansturen werkt, maakt deel uit van de eigen ‘gasbel’ ontwikkelen, een hernieuwd het koppelen van een paar jongeren aan en daarna onderhouden, is een ander vak, Verwater Group uit Hoogvliet bij laat staan wat er nodig is als die vernieuwd een ervaren man in het veld. Want hoe zeer fundament voor onze toekomst in het Rotterdam, dat groot werd in tankbouw en noorden. Zetten we zoals enkele decennia er gesproken wordt over industrie 4.0 onderhoud en met die kennis en Internet of Things, de realiteit is dat geleden, alleen in op gas als primaire bron, uitgroeide naar een dienstverlener met er nog veel installaties zijn uit de jaren of zijn we voorzichtiger en gaan we vanuit een breed scala van diensten in “Voorheen deden we wat de klant kennis en met gezond verstand kijken zeventig, waarvan het de vraag is hoe chemie, olie & gas, food & feed, welke opties er zijn in energietransitie? En lang je daar nog onderhoud aan kunt energie, water, pharma en vroeg, nu vragen we wat de klant wil wat betekent de transitie en de keuzes die blijven doen.

ICT in de eigen machinebouw. Verwater Industrial bereiken. Samen kijken we naar wat we maken voor de industrie? Ik denk dat kantooromgevingen is vaak state-ofServices Noord Oost, technisch op projectniveau nodig is vanuit het het van het grootste belang is dat we ons art, maar de procesinstallatie en dienstverlener met een eigen brede klantperspectief“ bewust zijn van een toekomstbestendige installatie-aansturing waar het engineering en projecten afdeling, omgeving, waar we niet alleen met plezier werkelijke geld mee wordt verdiend, heeft locaties in Emmen, Delfzijl, kunnen wonen en leven, maar waarin ook blijken vaak het kind van de Hengelo en Groningen. plaats is voor een goede industrie, ook op rekening.” moet worden. Het is voor ons zaak onze energiegebied.” klanten te ontzorgen, steeds vaker stellen “Meer investeren in intelligente en Toekomstbestendige omgeving, ook we de ‘waarom’ vraag. Voorheen deden we levensbestendiger installaties.” Zo luidt voor de industrie wat de klant vroeg, nu vragen we wat de kortgezegd de wens van commercieel “Bewustwording is een groot goed. Waar klant wil bereiken. Samen kijken we naar directeur Jan Grit en salesmanager Ralph komen we vandaan, waar willen we naar wat op projectniveau nodig is vanuit het Nienhuis aan het begin van dit jaar. brede klantperspectief van Verwater Industrial Services Noord Oost bedrijfsinvestering, onderhoud, kijkt met steun van stabiele investeerders digitalisering, veiligheid en achter de Verwater Group met vertrouwen risicobeheersing. Van het uitvoeren van naar de komende jaren. Verwater onderhoud naar het voorkomen van Industrial Services Noord Oost denkt mee onderhoud. Hard nodig omdat hiervoor in alle fasen van de levenscyclus van industriële installaties. Van engineering tot steeds minder technisch personeel beschikbaar komt. Meedenken vanuit de fabriceren, van het laten functioneren tot levenscyclus van de installatie en het en met het deskundig onderhouden; borgen van processen met behulp van procesbegeleiding in de opkomende automatiseering.” markten als de circulaire (recycling)industrie en energie-monitoring Omgeving en industrie gebaat bij in fabrieken zijn voor Verwater een goede mensen logische aanvulling. “We zien bovendien “Als het niet veilig kan, dan doen we het met plezier allerlei nieuwe, innovatieve en niet. Dat motto bepaalt onze houding naar sterk technologisch gerichte bedrijven in elkaar en onze klanten. Het betekent dat je jonge markten ontstaan, waar de kwaliteit moet blijven investeren in kennis en risicovan het product een voorname rol speelt, inschatting. Investeren in technische zoals bijvoorbeeld in het hergebruik van mensen is meer dan ooit nodig en ook dat kunststoffen. Dat vormt een mooie mix moeten we samen doen, iedereen heeft met andere klanten zoals Gasunie en grote baat bij een omgeving met goed geschoolde multinationale bedrijven in de industrie.” mensen. Voor Verwater betekent dat het bieden van kennis en comfort, want Meedenken vanuit levenscyclus “Met een landelijke dekking als geheel is er mensen moeten vanuit adequate kennis, de juiste tools en dito gevoel, goed en vanuit deze vestiging in Groningen vooral goedgezind hun werk kunnen doen; het zit een sterke focus op onze noordelijke regio in ons dna dat het goed en veilig moet en en zetten we in op groei. Hiervoor zijn we daar heb je rust en focus voor nodig. In personeel nodig die flexibel ingezet kan brede zin is de industrie gebaat bij goede worden. We richten ons daarom heel sterk op het vastleggen van kennis op project- en faciliteiten, goede kennis en dus ook goede scholing; dat wordt natuurlijk steeds klantniveau naar het gehele bedrijf. De moeilijker in een tijd waarin steeds meer klant wil met een gerust hart zaken technologie z’n intrede doet en de afstand kunnen doen met Verwater en zich liefst Ralph Nienhuis - Jan Grit - Edward Smit | Verwater Industrial Services van schoolbank tot het open veld in weer concentreren op het maken en verkopen

VISIE MAGAZINE powered by noordz

11

v.l.n.r.: Sjoukje de Jong, Lammert Veldema en Eilish Hoek

Werken en ontwikkelen in het belang van ons allemaal!

Tjitte de Vries | NEF

NEF is het werk-/leerbedrijf voor Noordoost Friesland dat zich inzet voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Per jaar komen zo’n vierhonderd mensen, vanuit de Participatiewet onder de hoede van NEF.

D

eze werkzoekenden gaan voor maximaal één jaar een test- en ontwikkeltraject in. Op basis van een ontwikkelplan worden intern of extern ‘stageplaatsen’ gezocht en uiteindelijk wordt jaarlijks 50% aan een betaalde baan geholpen. NEF biedt daarnaast structureel aan ongeveer 700 werknemers met een arbeidsbeperking extern en intern een betaalde baan.

Tjitte de Vries, tot april aanstaande nog directeur van NEF, legt uit op welke wijze deze mensen in Noordoost Friesland worden geholpen en wat het belang daarvan is voor mens en maatschappij.

zijn dat je onverschillig wordt en je je tegen je omgeving keert’. ‘Op een recente bijeenkomst over verward gedrag bij ROC Friese Poort, waar onder andere huisartsen, woningbouwverenigingen, politie en maatschappelijk werk instellingen aanwezig waren, bleek nog weer eens dat werkloosheid, geen structuur, financiële problemen en dergelijke één van de grotere oorzaken zijn van persoonlijk en maatschappelijk leed’.

Zorgen dat ieder mens (parttime) aan Lammert van der Ploeg het werk kan /participeert, is dus op meerdere fronten zinvol. Preventie is vele malen beter en goedkoper dan achteraf helpen. De nog niet geplaatste werkzoekende blijft in de matchpool zitten proberen te herstellen. ‘Wij hebben de totdat er een plaatsingsmogelijkheid is. neiging de rekening achteraf te betalen’, Soms zijn de omstandigheden ook zodanig zegt De Vries. dat een plaatsing, ondanks alle inzet, helaas niet lukt. Opties zoals Matching vrijwilligerswerk of werken in een ‘Momenteel staan de kranten vol met kringloopwinkel vormen dan het vacatures en dat is positief’, zegt De Vries, alternatief. ‘maar laat het helder zijn dat het, NEF kan sinds kort mensen vanuit de Participatiewet met een verminderde loonwaarde ‘verlonen’ . Werkgevers worden hierbij optimaal ontzorgt.

Werk(t) voor de mens Er zijn werkzoekenden die moeite hebben om zondermeer te voldoen aan de eisen die de arbeidsmarkt aan hen stelt. Mensen zonder voldoende werkervaring, een lager opleidingsniveau of mensen met een arbeidsbeperking lopen risico’s. Geen werk zorgt vaak voor extra (financiële) risico’s en spanningen. Onderzoeken bevestigen dat mensen in een uitkering ten opzichte van werkenden meer dan drie keer zo vaak gebruik “NEF slaagt er al een paar jaar in maken van de geestelijke om 50% van de doelgroep aan gezondheidszorg. betaald werk te helpen” Werk geeft ritme, structuur en contact, maar werk geeft vooral (vaak) een zinvolle(re) invulling aan het leven en niet te vergeten een inkomen. Volgens De Vries is één conclusie regelmatig geen vacatures zijn voor mensen met een (grotere) afstand tot de wel te trekken: ‘het is goed om te participeren / mee te kunnen doen en werk arbeidsmarkt. Het is van belang om de match tussen openstaande arbeid en is één van de belangrijkste manieren om werkzoekenden te vinden. ’ NEF werkt met dat te doen.’

Focusberoepen. Dat zijn beroepen die in de regio relatief vaak worden aangeboden.

Werk(t) voor de samenleving Het uitgangspunt in het plaatsingstraject is ‘In een samenleving hebben we elkaar in het talent van de werkzoekende, maar wel meerder opzicht nodig’, zegt Tjitte de in relatie met het werk dat er te vinden is.

Vries. ‘Als je iets kunt betekenen voor een Iemand opleiden tot iets waar geen vraag ander voel je je betrokken bij de ander. naar is, leidt alleen maar tot demotivatie.

Zonder werk kun je dat gevoel van NEF slaagt er al een paar jaar in om 50% betrokkenheid kwijtraken en je van de doelgroep aan betaald werk te buitengesloten voelen. Het gevolg kan zelfs

Stages en ontwikkelmogelijkheden Om de overgang van geen werk naar werk soepel te laten verlopen, wordt er aandacht besteed aan het leren werken.

Daarvoor is een stageplek met uitzicht op werk, maar ook het optimaal samenwerken met opleidingsinstellingen, van groot belang. Tijdens de interne en externe stages kan men werken aan de algemene- en vakvaardigheden. Bij NEF intern gaat het vooral om verpakken, assembleren, logistiek-/administratief werk, drukwerk enzovoort. Bovendien zijn inpandig een metaalbewerkingsbedrijf en een cateringbedrijf gevestigd en wordt er met diverse partners (waaronder schoonmaak-, bouw- en productiebedrijven, gemeenten) samengewerkt.

Subsidie, begeleiding Mensen met een beperking zijn niet altijd in staat om hetzelfde rendement te leveren als hun collega’s. NEF kan met inzet van een gevalideerde methodiek de loonwaarde en de hoogte van de loonkostensubsidie bepalen. Naast de subsidiemogelijkheden zijn er mogelijkheden voor begeleiding, norisk polis bij ziekte enzovoort.

De Vries verwacht dat de nieuwe regering deze subsidiemethodiek blijft hanteren. Werken moet immers lonen en niemand zit te wachten op een groeiende tweedeling in de maatschappij.

Verleden, heden en toekomst Zolang de mens samenleeft, zijn er ook mensen die ‘buiten de boot’ vallen. In het verre verleden werd er nauwelijks om het persoonlijk welzijn gedacht; men moest zich vooral nuttig maken voor de maatschappij. Daar zijn we inmiddels wel anders over gaan denken. Er is nu meer oog voor het individu en we spreken over een inclusieve arbeidsmarkt waarop in beginsel iedereen een plek zou moeten hebben. Door de eeuwen heen hebben we meer inzicht gekregen in de aard van de beperkingen, de mogelijkheden en wat dat voor ons betekent. Daardoor zijn we steeds beter in staat om passende hulp te bieden, al is de praktijk soms halsstarriger dan de theorie. NEF haalt echter haar taakstellingen. Ondernemers, gemeenten en opleidingsinstellingen leveren hierin ook hun bijdrage. Ook in de toekomst zullen er mensen zijn met een afstand tot de arbeidsmarkt, ongeacht de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.

Daarom moeten we blijven ontwikkelen, zodat we als samenleving sterker komen te staan in het zorgdragen voor elkaars welzijn. Daar worden we allemaal beter van.’

VISIE MAGAZINE powered by noordz

12

Peter Siewers | Unigarant

De vertrouwde verzekeraar in Hoogeveen: wij innoveren sneller en beter

Het bekende kantoor van Unigarant en ANWB Verzekeren in Hoogeveen wordt volledig verbouwd tot een duurzame en inspirerende werkplek voor het hele bedrijf. Hoe kijkt algemeen directeur Peter Siewers aan tegen de toekomst van Unigarant en de regio? Over de waarde voor elkaar: “Het past ons hier als een goede jas.”

M

edio maart zal de uitbreiding en vernieuwing van het kantoor aan de Hoogeveense Schutstraat gereed zijn. Het gebouw van de verzekeraar zal dan aan alle circa 450 mensen van Unigarant en ANWB Verzekeren duurzaam plaats bieden. “Er waren voldoende redenen om het gebouw grondig aan te pakken. Het moest in veel opzichten gemoderniseerd, we wilden door uitbreiding van het bestaande pand graag al onze mensen op dezelfde locatie kunnen huisvesten. Tegelijk bood het de kans er een functioneler, veiliger en energiezuiniger kantoor van te maken. Met als resultaat een gebouw dat inspiratie geeft en daarmee de metafoor is van wie en wat we zijn; het behoud van de goede historie en unieke aanblik combineren met het beste van nu en straks. Innoveren door dicht bij jezelf blijven.”

Toekomst in Hoogeveen Na elf maanden als directeur van Unigarant en ANWB Verzekeren ziet Peter Siewers duidelijk de toegevoegde waarde van de omgeving voor het verzekeringsbedrijf en omgekeerd. “Het past ons als een jas. Wij zijn goed voor de regio en de regio is goed voor ons. Dat geldt voor de manier waarop en met wie we het hoofdkantoor verbouwen, het geldt voor de afspraken die we maken met het onderwijs in de regio om te kijken welke leer- en stageplekken je kunt bieden, hoe je

mensen om onze eigen cultuur te hebben, ervan binnen een half jaar ingevoerd en na arbeidsmarkt en onderwijs kunt waarin mensen zichzelf kunnen zijn en ruim een jaar blijkt het goed te werken. De afstemmen, het geldt voor HBO- studenten blijven. Een bedrijf waar je werkt in een mensen die er gebruik van maken gaan uit een bredere regio die kijken waar de betrokken team. Waar je tussen past als je beter en veiliger rijden, ze hebben minder innovatieve en ondernemende bedrijven in houdt van verantwoordelijkheid, hard schade en daardoor kan de premie omlaag. bepaalde sectoren zitten, voor parttimers En we dragen bij aan een veiliger verkeer in werken en zeker ook plezier maken. Dat is van alle leeftijden die een goede baan natuurlijk ook heel belangrijk voor zoeken, voor jongeren die kijken of er mensen die kijken naar Unigarant en toekomst of carrièremogelijkheden ANWB Verzekeren als werkgever.” zijn bij een verzekeraar. We zien met “Dat regionale en sterk inhoudelijke regelmaat mensen die hier parttime zijn begonnen tijdens hun studie stap karakter van deze omgeving past ons, Waarmaken wat we beloven “Het behoud van die eigenwaarde is voor stap in huis carrière maken. Het als relatief kleine maar essentieel voor ons functioneren, met feit dat we zo duidelijk investeren in de specialistische en wendbare speler enerzijds de bescheidenheid en uitbreiding en verduurzaming van ons tussen grote marktpartijen” nuchterheid en anderzijds de trots op pand aan de Schutstraat, is weer een wat we doen met die twee unieke bevestiging van onze binding met het merken. Het merk Unigarant dat Noorden. “ Nederland. In een tijd van digitalisering en vooral via tussenpersonen goede “Het feit dat we al zoveel jaren achtereen schadeverzekeringsproducten biedt en met vele technologische mogelijkheden goede cijfers schrijven met hoge het merk ANWB Verzekeren innovatieve innoveren en verbeteren wij onze klantwaarderingen, is voor mij het bewijs verzekeringsproducten levert met de focus producten, maar wel zo dat het past binnen dat we in Hoogeveen op onze plek zijn. Je op mobiliteit, vrije tijd en recreatie. Dat dat onze bestaande cultuur. We hebben als moet in dit werk consistent zijn, want verzekeraar echt iets te bieden in de top van vanaf maart op één plek kan, verheugt me verzekeren is een uitgestelde belofte. nu al; met z’n allen blijven waarmaken wat de markt met goede producten voor een Waarmaken als het er toe doet, ook als het we beloven!” betaalbare prijs.” niet leuk is. Onze nieuwe producten “Dat regionale en sterk inhoudelijke bedenken we met collega’s in Hoogeveen karakter van deze omgeving past ons, als en niet elders in een ivoren toren. Dat voel relatief kleine maar specialistische en en merk je als klant.” wendbare speler tussen grote marktpartijen. We vinden het belangrijk Klein en wendbaar dat we in Hoogeveen sneller en beter “Onze ANWB Veilig Rijden innoveren dan de grote marktpartijen Autoverzekering staat model voor het elders. We zijn groot genoeg om een stevige bedrijf dat we willen zijn: de hele en herkenbare positie te hebben. En we zijn verzekeringswereld praatte er over. Wij klein, maar volwassen genoeg met die 450 hebben het gedaan! Het is na het bedenken

VISIE MAGAZINE powered by noordz

13

EGGBRANE, MEDISAN EN QUOTIZ MAKEN VAN EIVLIES EEN PRODUCT VOOR SUPERGEZOND KRAAKBEEN

Drie Friese bedrijven werken samen tegen gewrichtsklachten Kent u de slogan nog: een ei hoort erbij? Daar geven we gehoor aan in Nederland. We eten in Nederland gemiddeld 195 eieren per persoon per jaar. Met de eierconsumptie zit het dus wel goed, maar wist u dat we het meest gezonde deel van het ei meestal weggooien?

W

ist u dat dat deel juist helend kan zijn voor mensen met gewrichtsklachten? Wat is dan dat belangrijke onderdeel van het ei dat we links laten liggen en waarom gebruiken we dat kostbare goed dan niet?

Eivlies membraan Dat hoogwaardige stukje voeding is het eivlies membraan. Dat is dat flinterdunne vliesje dat tussen de eierschaal en het eiwit zit. Soms zit het op het gekookte ei geplakt, maar vaker nog blijft het in de eierschaal achter. Dit vliesje blijkt hoogwaardige voedingsstoffen te bezitten. Vooral mensen met gewrichtsklachten kunnen veel baat hebben bij dit voedingsproduct.

De stoffen die het eivlies membraan herbergt zijn glucosamine, chondroitine, sulfaat, collageen, glycosamininoglycanen en hyaluronzuur. Deze stoffen zorgen voor gezond kraakbeen in botten en gewrichten en werken goed tegen artrose en houden ook het weefsel in goede conditie.

Johan Stuiver kwam hier achter toen hij berichten las over verschillende klinische onderzoeken in Amerika en Spanje naar de werking van eivlies membraan. Uit die

wetenschappelijk aangetoonde, onderzoeken bleek dat bij de testpersonen gezondheidsproducten. De belangrijke de pijn al snel met 49% afnam, de stijfheid vraag die gesteld werd is: kunnen we van gewrichten met 58% afnam en dat de eivlies membraan verwerken tot een goed functie van gewrichten met 39% toenam. product en is er een combinatie mogelijk Bij een gevalideerd onderzoek onder hardlopers bleek de conditie van de gewrichten zelfs met 68% toe te nemen. De algemene conclusie die de “De belangrijke vraag die gesteld wetenschappers trokken was dat het eivlies membraan werd is: kunnen we ontstekingsremmend en eivliesmembraan verwerken tot een pijnverzachtend is. Verder voorkomt goed product en is er een combinatie het beschadiging van lichaamsweefsel mogelijk met andere producten om en het verbetert de conditie van gewrichten. het positieve effect voor gewrichten

nog verder te verhogen?”

Samenwerking Dat een eivlies membraan een helende werking heeft bij gewrichtsproblemen is goed nieuws, maar hoe maak je het beschikbaar voor de mensen die het nodig hebben? Met de kennis van het produceren van eiproducten weet Johan hoe hij het vlies op een honderd procent zuivere wijze moet scheiden van de rest van het ei, maar eivlies kun je niet zomaar in een potje doen en verkopen. De volgende stap was contact opnemen met Anke-Mare Haanstra, algemeen directeur van laboratorium Medisan te Heerenveen. Dit laboratorium is gespecialiseerd in het vervaardigen van,

Johan Stuiver - Anke-Mare Haanstra - Harry Assen | Eggbrane

met andere producten om het positieve effect voor gewrichten nog verder te verhogen?

Effect versterken met vitamines en mineralen Voor deze uitdaging werd opnieuw de wetenschappelijke literatuur geraadpleegd.

Op basis daarvan werd gezocht, in het laboratorium van Medisan, naar manieren om deze stoffen bij elkaar te brengen zonder toevoeging van schadelijke en ongezonde stoffen. Een andere uitdaging was het middel dusdanig te prepareren dat er een hoge opname, van de werkzame stoffen, in het lichaam gegarandeerd is. Zo is van vitamine C bekend dat het voor binding van callogeen in het kraakbeen zorgt en het lichaam beschermt tegen schadelijke stoffen. Vitamine C heb je in verschillende variaties en als toevoeging wil je de beste soort. Dat is de soort die het snelst wordt opgenomen en het langst aanwezig blijft in het lichaam. Zo zocht men naar hoogwaardige en versterkende samenstelling van werkzame stoffen om gewrichtsklachten aantoonbaar te verminderen. Een combinatie samengesteld van vitaminen, mineralen en rozenbottel extract, ter ondersteuning van het eivlies membraan, die helpen de gewrichten soepel te houden en weefsel en bot te versterken, is het resultaat.

Hoe bereiken we de consument Met een product ontwikkelen ben je er nog niet. Om al dit moois beschikbaar te maken voor de consument werd nog een derde partij gezocht. Een partij die verstand heeft van gezondheidsproducten, maar ook een partij die kan helpen om het product

bij de consument te krijgen. Hiervoor werd een ontwikkelaar en leverancier van gezondheidsproducten benaderd.

Harry Assen, directeur van Quotiz, leverancier van hoogwaardige voedingssupplementen te Leeuwarden, was direct enthousiast en wilde graag de vertaling van laboratoriumontwerp naar klantvriendelijk product op zich nemen. Harry Assen heef vanuit zijn expertise kritisch naar het product gekeken en de nodige input geleverd ter verbetering. Inmiddels is het uitgebalanceerde product te koop voor de consument onder de naam it’s Pure, Membra Formula.

Harry Assen staat achter dit product en geeft u daarom ook de gelegenheid om het product te testen. Mocht het product uw verwachtingen niet volledig waarmaken, dan kunt u uw geld terugkrijgen. ‘Ik kan me ook voorstellen dat iemand meer wil weten over dit product voordat ze het aanschaffen’, zegt Harry, ‘laat diegene dan vooral contact met mij opnemen. Dat kan, bijvoorbeeld, via info@quotiz.nl.’

Membra Formula Zo werken drie partijen uit Friesland samen om mensen met gewrichtsklachten te helpen. ‘Als je leest dat men in Amerika heeft ontdekt hoe werkzaam eivlies membraan is, dan weet je dat de mensen met artrose hier daarmee niet geholpen zijn. Je moet zoiets beschikbaar maken voor Europa. Alleen was dat me niet gelukt,’ zegt Johan Stuiver ‘ik vind het mooi dat we dit in samenwerking met drie noordelijke bedrijven bij de mensen kunnen krijgen.’

VISIE MAGAZINE powered by noordz

14

Vlaggen en doeken uit Friesland verfraaien de wereld Laat u niet misleiden door de naam van Dokkumer Vlaggen Centrale.

DVC doet meer dan alleen vlaggen maken. Hier maakt men aandachttrekkers op doek. Dat kunnen vlaggen zijn, maar ook: banners, etalagemateriaal, filmaffiches, kwaliteitsproducten voor beurzen en evenementen, reclametenten, billboards en noem maar op.

I

‘Om aan alle eisen te voldoen, moeten we s het van doek en verkondigt het een boodschap, dan wordt het gemaakt bij blijven innoveren. Om de prijs te verbeteren hebben we, bijvoorbeeld, het DVC. Bovendien zijn de doeken van productieproces nog meer geautomatiDVC niet alleen rondom Dokkum, maar in alle uithoeken van de wereld te vinden. ‘We zijn één van de drie grootste producenten van vlaggen en “Een klant kan nu zijn eigen doeken van de wereld,’ zegt Robert-Jan samenstelling op internet Hageman, directeur van DVC. Dat is aangegeven, logo’s uploaden en de een enorm succes voor DVC en dat veronderstelt een doordachte aanpak volgende dag het product thuis van marketing en productie. Dat lukt verwachten” niet zonder een duidelijke visie.

Kwaliteit ‘Wij doen geen concessie aan kwaliteit’, zegt Robert-Jan. Hij ziet dat de wereld de laatste jaren snel is veranderd. De eisen zijn hoog als het gaat om snelheid van leveren, om duurzaamheid van het product en kleurvastheid. De eisen zijn ook hoog als het gaat om de prijs. ‘Voor ons betekent dat continu innoveren en verbeteren. Dat betekent niet dat we de kwaliteit van ons product verminderen. We staan garant voor kwaliteit met de beste grondstoffen en productiemethoden.’

seerd. Een klant kan nu zijn eigen samenstelling op internet aangegeven, logo’s uploaden en de volgende dag het product thuis verwachten. Het proces verloopt deels geautomatiseerd en dat scheelt in prijs, niet in kwaliteit.’

Omdat DVC ook met grote orders werkt voor de A-merken van de wereld, kan het bedrijf ook duurdere productiemethodes hanteren. ‘Belangrijk bij doek is dat beide kanten hetzelfde moeten zijn. Om dat voor honderd procent voor elkaar te krijgen is zeefdruk de beste methode. Dat is

arbeidsintensief voordat het eerste exemplaar van de pers rolt. Bij grote aantallen is dat in de stuksprijs niet merkbaar.’ Ook hierin blijkt DVC een unieke positie te hebben. Zij zijn de enige in Nederland die grote doeken kunnen zeefdrukken.

Veelzijdig doek Het is al genoemd, DVC drukt niet alleen vlaggen. Wie een bezoekje brengt aan DVC in Dokkum wordt getrakteerd op een grote variëteit aan producten. Zo heeft DVC alle uitingen op doek van de film Michiel de Ruyter gemaakt. Ook de VOC-vlaggen, te zien in de film, hebben ze bij DVC vervaardigd. ‘De vlaggen moesten historisch juist zijn, ze moesten oud zijn. De vlaggen hebben niet alleen een net iets andere kleur dan de Nederlandse vlag, maar zijn destijds ook anders gedrukt. Uiteindelijk hebben we de vlaggen in laagjes bedrukt waarbij de ene laag iets transparant over de andere laag heen is gedrukt. Van dichtbij lijkt de vlag niet scherp, maar vanuit de verte krijg je een prachtige dynamiek’, vertelt RobertJan met enige trots.

Betrokken personeel Als wereldspeler vraag je het beste van je mensen. Een doek maken van hoge kwaliteit betreft uiteraard de stof, de verf en de houdbaarheid van het product, maar ook moet het doek communiceren wat de klant wil. ‘De boodschap op het doek moet verkondigd worden op een aanspreekbare wijze. Dat vereist vakmanschap. Iedereen wordt in dit proces aangesproken op zijn expertise en vaardigheden. Dat betekent ook dat het personeel zich blijft ontwikkelen. Zo hebben we mensen van de productie die in de verkoop zijn gaan werken. Hun kennis vanuit productie helpt hen weer om de klant goed te adviseren.

Door ons flexibele personeelsbeleid zijn we enige jaren geleden Friese Onderneming van het jaar geworden’, zegt Robert-Jan.

Robert-Jan Hageman | Dokkumer Vlaggen Centrale

De wereld doorgeven Duurzaam produceren is allang geen overweging meer. Duurzaam produceren moet als je de wereld wilt behouden voor je nageslacht. Voor DVC betekent dat zo schoon mogelijk en energiearm

produceren. Dat begon met kleine stappen, verf op waterbasis, maar heeft een steeds grotere plek gekregen in het denken van DVC. Bij DVC staan oplaadpunten voor elektrische auto’s en ga je naar een ecologisch toilet, maar bij DVC koop je ook gerecyclede doeken. De nieuwste ontwikkeling hierin is het doek gemaakt van petflessen. De verzamelde petflessen worden versmolten en tot draad gemaakt.

Van het draad worden de doeken geweven.

‘De eerste vlag van petflessendraad hebben we in samenwerking met Semaphore ontwikkeld. Semaphore is een organisatie die zich bezighoudt met duurzaamheid van stranden en havens. Schone watergebieden in de wereld krijgen van hen de Blue Flag.

Samen met hen hebben we een manier ontwikkeld om de Blue Flag duurzaam te maken. Deze techniek zetten we nu in voor veel van onze nieuwe producten. Veel bedrijven die, net als ons, ook voor duurzaamheid gaan, laten hun doeken nu ook vervaardigen van gerecyclede petflessen.’

De wereld wordt mooier DVC, een bedrijf uit Dokkum, is het gelukt om wereldspeler geworden. Zij hebben dit bewerkstelligd door vast te houden aan een aantal principes. Kwaliteit staat voorop.

DVC maakt gebruik van goede grondstoffen en uitstekende productieprocessen. ‘Aan kwaliteit doen we geen concessies’, zegt Robert-Jan. De tweede voorwaarde is dat je als bedrijf niet stil blijft staan. DVC volgt de nieuwste ontwikkelingen, volgt de markt en zoekt nieuwe grondstoffen en productiemethoden. Innovatie op het gebied van grondstoffen voor doek brengt de derde pijler in zicht: heb oog voor de natuur. Draag zorg voor de wereld en de mensen. Maatschappelijk en duurzaam ondernemen is een must.

Last but not least, benadrukt Robert-Jan, is dat je het samen doet. ‘Gedreven en betrokken personeel is een voorwaarde om iets te bereiken.’

VISIE MAGAZINE powered by noordz

15

De toekomst is aan de techniek, leve de industriële referentie Stork is met vier vestigingen in het noorden een vertrouwde speler in onder meer de gas- en oliesector. Stork is de referentie voor de industrie, de dagelijkse standaard. Om dat te zijn moet je lokaal zijn georganiseerd en om het te blijven moet ontwikkelen ook in je genen zitten. Johan Goudberg en Rene Hartman over het belang van tongval, renewables en de passie voor techniek.

H

et 190 jaar oude Stork werkt wereldwijd met 19.000 mensen verspreid over 100 landen die voor zo’n 4.000 klanten iedere dag het aanspreekpunt en de vertrouwde standaard vormen. Degelijkheid zit in de genen, kwaliteit, kennis en kunde om klanten in de industrie te ontzorgen. Stork heeft in het noorden vestigingen in Emmen, Delfzijl, Groningen en Leeuwarden. “Lokaal dichtbij, dat is ons kenmerk en dat blijft ook zo. Daarnaast hebben we een aantal locaties bij klanten op het terrein. Het is van het grootste belang om dichtbij de klant te zitten, te weten wat er in een regio gebeurt, om de tongval en de netwerken te kennen, om bovenop het werk te zitten”, vertelt Johan Goudberg als Unitmanager van de vestiging op de Hemrik in Leeuwarden, die met 17 man vooral werkt in de elektrotechniek, instrumentatie en automatisering van onder meer bruggen en sluizen, de olie- en gasindustrie en in toenemende mate ook in de voedingsmiddelenindustrie.

“We zitten in het noorden veelal in een al Rene Hartman - Johan Goudberg | Stork lang vertrouwde gasomgeving, waar we onder meer voor Gasunie en NAM veel en kunde om je keuzes te maken en tegelijk eminent belang is om de schakel te vormen werk doen aan het gasleidingnetwerk; juist naar realisatie. Het gaat om de stappen in dicht bij je dna te blijven. Groei is omdat we vertrouwd zijn met de het proces te bedenken en te ontwikkelen, essentieel, dus ligt er een sterke focus op standaarden van kwaliteit en veiligheid is wij hebben de disciplines in huis om onder andere de food- & feedmarkt en het voor ons heel logisch om ook in andere installaties te bedenken, te bouwen en te ontwikkelingen in de renewables en industriële omgevingen waar dat vereist is, onderhouden.” energietransitie”, vult Rene Hartman aan, ons werk te doen. In Friesland zijn de die als Director Sales & Business voedingsmiddelenindustrie, natte infra en “Stork heeft niets voor niets een sterke Development innovaties denkt, leest en renewable energy belangrijke sectoren, historie en traditie in het gasnetwerk. Een ademt. waar onze standaarden goed bij complexe technische omgeving waarin aansluiten. Daarnaast hebben we ons het draait om langjarige processen en aangesloten bij de Water Alliance in relaties. Processen die altijd te maken Leeuwarden, omdat we in een eerder “Complexiteit in een technische hebben met hoge druk en hoge stadium van een nieuwe temperatuur; die kennis en kunde in ontwikkeling willen aansluiten en omgeving waarbij veiligheid voorop ook op al die andere, nieuwe terreinen meedenken. Aansluiting bij staat is ons ding, daar ligt ons hart inzetbaar, of het nu gaat om innovatieve ontwikkelingen zoals en daar moet je moet je van houden vergistingsinstallaties of de bijvoorbeeld inspecties met behulp om hier te werken” ontwikkelingen op het gebied van van drones, trainingen met behulp waterstof. Friesland heeft sterk ingezet van Virtual Reality en uitvoering op zon en wind en ontwikkelt nu ook van werk met behulp van apps. Het samen met ons kennis op waterstofgebied, Investeerders ontzorgen bieden van een aantrekkelijke zowel voor mobiliteit met bijvoorbeeld “Het draait om de vraag waar we waarde werkomgeving is net zo belangrijk als waterstoftreinen tussen Groningen en kunnen toevoegen in plaats van slechts te bijblijven in bekende werkomgevingen.”

Leeuwarden, maar ook met studies naar de verbruiken, en dus spelen we in op mogelijkheden van groene waterstof voor ontwikkelingen in de biomassa en bio “Mede omdat we onderdeel zijn van het industriële toepassing. Het inspirerende vergisting, geothermie, bio-LNG, wind en Amerikaanse FLUOR, met wereldwijd zo’n aan al die technische ontwikkelingen is dat waterstof. Het zijn allemaal terreinen waar 60.000 mensen en 20 miljard dollar ze heel dicht zitten bij de historie en het de businesscases voorhanden zijn, de omzet, is het inzetten op vernieuwing dna van Stork.” afnemers zijn er en het is Stork op het lijf steeds belangrijker geworden, omdat je geschreven daar tussen te zitten. Wij minder kwetsbaar wilt zijn. De kracht van De toekomst is aan de techniek kunnen ontzorgen waar de investeerder een wereldwijde groep betekent ook dat je Johan Goudberg: “Stork is bij uitstek al heel minder kennis heeft, maar die van gebruik kunt maken van heel veel kennis

lang techniek en voortdurende ontwikkeling. Niet voor niets zijn we nog steeds betrokken bij het Woudagemaal in Lemmer, een geweldige inspirerende omgeving voor technische mensen. Die beproefde stoomtechniek van weleer om water te kunnen wegpompen, die we nog steeds laten werken in combinatie met de modernste installatietechniek en het onderhoud dat we daar doen. Het is net als het meehelpen bouwen aan complexe technische installaties als de sluizen in Harlingen; complexiteit in een technische omgeving waarbij veiligheid voorop staat is ons ding, daar ligt ons hart en daar moet je van houden om hier te werken.”

“Iedere dag is weer anders, er is geen dag gelijk, geen project gelijk aan het vorige, ieder moment bezig zijn met het vinden van oplossingen”, zegt Rene Hartman over de passie voor die technische complexiteit.

“Als je daar niet van houdt, heb je hier een probleem. Wij willen de twinkeling in je ogen zien bij de mensen die hier komen werken. Onze toekomst is omvangrijk, maar als je een installatiekastje ophangt moet het natuurlijk wel kaarsrecht.

Techniek verbindt en daarom heeft het toekomst. Stork is niet voor niets de technische industriële referentie, iedere dag en op iedere plek.”

VISIE MAGAZINE powered by noordz

16

Wieger Droogh - Dennis van Klinken | SUEZ Recycling & Recovery

Bedrijf met hart voor behoud

SUEZ is een specialist in afval- en grondstoffenmanagement die in zeventig landen, op vijf continenten, vestigingen heeft met in totaal meer dan 90.000 werknemers. In Nederland heeft het bedrijf ruim veertig vestigingen. Een grote kans dat u uw afval brengt naar een verzamelpunt van SUEZ.

S

UEZ is daarmee een groot mondiaal bedrijf met ook regionaal een grote slagkracht.

Bovendien is het een bedrijf met een positieve missie. SUEZ wil een oplossing bieden voor het steeds schaarser worden van natuurlijke grondstoffen. Dennis van Klinken, manager van Noord Nederland en Wieger Droogh, Algemeen Directeur van SUEZ Nederland, leggen uit op welke wijze SUEZ deze missie concreet vorm krijgt.

Samen werken we aan concrete oplossingen ‘We geven werknemers mogelijkheden om te groeien binnen het bedrijf en we streven naar een langdurige samenwerking.

Daarnaast omringen we ons met mensen, experts en bedrijven van buitenaf. Zij brengen kennis mee en nieuwe inzichten.

We creëren zo een sterke basis van betrokkenheid en expertise’, zegt Wieger.

Dennis vult aan: ‘bij SUEZ werken we vanuit een ideaal. We willen naar een duurzame samenleving waarin grondstoffen telkens opnieuw in productieen consumptieketens worden teruggebracht. SUEZ zoekt ook toenadering tot lokale initiatieven welke worden gesterkt vanuit internationale innovaties.

Toen we werden gevraagd om een dagje mee te helpen met het verzamelen van zwerfplastic in het waddengebied, hoefden we daar dus niet lang over na te denken.

Het mooie is dat je niet alleen helpt het waddengebied schoner te maken, maar ook dat je spreekt met allerlei mensen met

Het is natuurlijk Het concept dat SUEZ hanteert, doet denken aan het ecosysteem. In de natuur wordt alles in een continu proces hergebruikt en verliezen de afzonderlijke moleculen hun waarde niet. Elk organisme bestaat uit hergebruikte onderdelen.

Wij zijn geen logistiek bedrijf In het ecosysteem is geen ‘Kijk’, ‘zegt Wieger, ‘toen ik negen jaar kieskeurigheid in de zin dat moleculen geleden bij dit bedrijf kwam werken, “We zijn een leverancier van uit een traject in datzelfde traject waren we een logistiek bedrijf. We moeten blijven. Oftewel, een molecuul haalden afval op en brachten dat naar grondstoffen geworden. Het doel is een verwerkingsbedrijf. Nu zijn we om elk stukje afval eindeloos terug te van een slablaadje, kan best een onderdeel van een konijnenoog geen logistiek bedrijf meer. We zijn brengen in de productieketen” worden. Alle mogelijke variaties en een leverancier van grondstoffen toepassingen zijn mogelijk. Op geworden. Het doel is om elk stukje technische schaal is dat ook de afval eindeloos terug te brengen in de werkwijze van SUEZ. Dit bedrijf wil niet Ook wij worden gezocht door anderen om productieketen.’ samen tot oplossingen te komen. Dit proces alles in eigen beheer houden, maar in cocreatie met andere bedrijven een circulair is nog lang niet afgerond. We kunnen en Als voorbeeld noemt hij plastic. SUEZ systeem opzetten. Binnen dat systeem zet moeten elkaar blijven zoeken en vinden.’ sorteert het kunststof en maakt in haar SUEZ in op haar eigen kracht en het eigen fabriek, QCP, van plastic afval weer systeem in totaliteit zorgt ervoor dat het Top down, bottom up hoogwaardige plastickorrels die worden circulaire model steeds verder uitgebreid Duidelijk is dat duurzaamheid niet enkel hergebruikt. ‘Een shampoofles wordt weer en ontwikkeld kan worden. Daarmee wordt kan afhangen van innovatieve bedrijven. shampoofles door onze innovatie; hoe gaaf het een krachtig systeem voor de toekomst Dennis benadrukt dat het systeem is dat?’ zegt Wieger enthousiast. dat de aarde niet uitput. gedragen moet worden door alle lagen van de bevolking. ‘Het begint bij de politiek die Openheid, transparantie en Ook bij productie van energie zou recycling met wetgeving in de gewenste richting kan betrouwbaarheid wel eens een rol kunnen gaan spelen. Al duwen, maar ook zelf duurzaam kan Co-creatie blijkt de belangrijkste pijler te sinds een jaar of vijf is het mogelijk om uit inkopen. Hierop kan het bedrijfsleven zijn voor het succes van SUEZ. ‘Als we uitstoot, Co2, opnieuw brandstof te anticiperen waardoor een beweging wordt duurzaamheid tot een succes willen genereren. Wellicht recyclen we over een gestart. Daarnaast zie je in de samenleving maken, dan moeten we niet, als aantal jaren wel met gerecyclede brandstof. allerlei positieve initiatieven op grotere en maatschappij, in onze eigen cirkel blijven kleinere schaal. Ook op individueel niveau ronddraaien want dat leidt tot kun je je steentje bijdragen. Je afval versnippering. Samen hebben we meer scheiden, bijvoorbeeld, is al zó belangrijk kennis, meer mankracht, meer capaciteit. en dat kan iedereen doen. Ook hierbij is coCo-creatie betekent het bundelen van creatie van belang.’ krachten en verschillende taken delen op goede ideeën. SUEZ wil het niet bij ideeën laten, maar deze omzetten naar concreet handelen. We creëren zo nieuwe en tastbare manieren om duurzaamheid te bevorderen.’

basis van expertise. Voorwaarde voor een dergelijk oprecht partnerschap is openheid, transparantie en betrouwbaarheid.

Inmiddels blijkt deze manier van denken vruchten af te werpen. We kunnen en moeten elkaar blijven zoeken en vinden.’