PRAIRIEPLANTen
Natuur in je achtertuin
Deze serie ontstond in samenwerking met Lianne Pot, specialiste in siergrassen en prairietuinen. Lianne’s Siergrassen met kijktuin, prairietuin en verkoop van siergrassen en prairieplanten is geopend tot 1 november op donderdag, vrijdag en zaterdag van 9-17 uur. Op 24 en 25 september: Siergrassenweekend met vanaf 10.00 uur om het uur rondleidingen. Kijk voor meer informatie op www.siergras.nl en www.prairietuin.nl
Jan Spruyt: ,,Ik houd van een natuurlijk ogende prairietuin, als een stukje natuur in je achtertuin. Om dat te bereiken gebruik ik veel verschillende soorten vaste planten, die ik flink meng. Daarbij let ik goed op de afwisseling van de bloeitijd - er moet vanaf het voorjaar tot diep in de herfst kleur zijn. Als je slechts enkele zomerbloeiers kiest dan is naar mijn smaak de bloeiperiode te kort. Voor kleur in het voorjaar gebruik ik graag bloembollen, zoals Allium.’’ Is een prairiebeplanting wel geschikt voor kleine tuinen? Jan Spruyt: ,,Bij een prairietuin denk je in eerste instantie aan een groot oppervlak. Maar in een kleine tuin kun je ook een geslaagde prairiebeplanting aanleggen. Vijf vierkante meter is al haalbaar. Werk dan vooral met blikvangers: veel karakteristieke planten maken de beplanting boeiend. Eryngium yuccifolium is bijvoorbeeld geschikt, en ook Rudbeckia maxima.” Informatie over de prairietuinen van Jan Spruyt vindt u op de website www.vasteplant.be
De prairie in de zomer
Van juli tot en met september is er volop kleur in de prairietuin. In deze aflevering kijken we naar vlammende bloemkleuren en de indrukwekkende kruisdistel. Met als extra: tips voor de aanleg van een prairietuin van kweker en ontwerper van prairiebeplantingen Jan Spruyt. Tekst en foto’s: Modeste Herwig
Indrukwekkende blikvanger. De glanzende, zwaardvormige bladeren zijn gestekeld en staan in een rozet. De bloemen zijn groenwit. Voor goed gedraineerde, kalkrijke grond. Volle zon, hoogte 100-130 cm, bloei 6-8 ■ E. bourgatii Lage soort met prachtig gemarmerd blad en ronde, violetblauw met groene bloemen. ’Picos Blue’ is extra mooi blauw. Voor droge, kalkrijke grond. Volle zon, hoogte 25-50 cm, bloei 7-9 ■ E. planum Sterke kruisdistel met veel ronde bloemen
De bloemen van Eryngium agavifolium.
70 Bloemen & Planten
Eryngium bourgatii ’Picos Blue’
beten. Vandaar de Engelse naam: rattlesnake master.” De kruisdistel is prima toe te passen in de prairietuin. Vooral E. yuccifolium en E. planum worden graag gebruikt. De eerste soort vanwege de opvallende groeiwijze vooral als structuurplant. De tweede soort is beter geschikt als vulplant, om de ‘gaten’ tussen karakteristieke soorten op te vullen.
Eryngium - soorten en cultivars ■ E. agavifolium
Jan Spruyt begon als een van de eerste vasteplantenkwekers met de aanleg van prairietuinen. Bij Lianne’s Siergrassen ontwierp hij een groot deel van de nieuwe prairietuin, waarbij ‘kleur door de seizoenen’ het thema was. Ook op zijn kwekerij en in zijn privétuin zijn bijzondere prairiebeplantingen te bewonderen. ,,De prairietuinen op onze kwekerij zijn nu vijf jaar oud. We hebben diverse proeftuinen gemaakt rondom grote silo’s, vooral om ervaring op te kunnen doen met deze nieuwe vorm van beplanting. Eigenlijk worden onze prairietuinen door de tijd heen alleen maar mooier”, vertelt Jan Spruyt enthousiast. ,,Nu de planten volwassen zijn, is er geen ruimte meer voor onkruid. We geven nooit mest of water, en gebruiken ook geen onkruidverdelger. Zo’n rijk bloeiende prairietuin is werkelijk onderhoudsvriendelijk. Het onderhoud beslaat ongeveer een derde van de tijd die we aan een klassieke border kwijt zijn.”
Kruisdistels zijn karakteristieke planten met decoratief blad en een krans van puntige schutbladen rond de bloemhoofdjes. Lianne: ,,Eryngium vindt zijn oorsprong in de staat Arkansas en Oklahoma in vochtige én droge prairie. Eryngium-wortels werden door de indianen en de pioniers gebruikt, onder andere bij leverproblemen en slangen-
met korte, smalle schutbladen. Violetblauwe schutbladen en stengels. Zanderige, droge grond. Volle zon, hoogte 75-100 cm, bloei 7-8 ■ E. x tripartitum Het donkergroene, getande blad blijft laag; de sterk vertakte bloemstengels dragen violetblauwe bloemhoofdjes. Volle zon, hoogte 50-75 cm, bloei 7-8 ■ E. yuccifolium Stijf rechtop groeiende kruisdistel met groen witte bloeiwijzen. Het blad doet aan yucca denken. Structuurplant die ook in winter mooi is. Liefst iets rijkere grond, niet te droog. Volle zon, hoogte 120-140 cm, bloei 7-8
Veel prairieplanten bloeien volop in de warme maanden juli tot en met september. Tussen de siergrassen en meer bescheiden bloeiers als kruisdistels zorgen ze voor vuurwerk in de tuin. De oranje Asclepias tuberosa is een van de opvallendste zomerbloeiers. Gaillardiahybriden zijn er in gele, oranje en rode vormen. Helenium bloeit vanaf juli in geel, oranje en rood. De nieuwe Echinacea ’Hot Vlammende kleuren in de prairietuin met Achillea, Gaillardia en het rode siergras Imperata cylindrica ’Red Baron’. Summer’ is opvallend oranjerood, en verkleurt later meer naar rood. Rood blad is er van Penstemon digitalis ’Husker Red’. ,,Rudbeckia hirta bloeit lang en rijk met grote gele bloemen. Met deze soort krijgt een startende prairietuin in de beginfase meteen veel kleur”, vertelt Lianne.
Eryngium yuccifolium is ook in de herfst nog fraai.
september 2011
Eryngium combineren
Vlammende bloemkleuren
september 2011
De verschillende soorten kruisdistel zijn prima te combineren met andere prairieplanten. Eryngium planum gaat heel goed samen met Echinacea purpurea en met de opvallende zijdeplant, Asclepias tuberosa. Het siergras Calamagrostis x acutiflora is ook een goede keuze.
Ontwerp: Patricia Stols
Jan Spruyt
Kruisdistels voor de prairietuin
Jan Spruyt houdt van natuurlijk ogende prairietuinen, liefst als een stukje natuur in de achtertuin.
Lianne: ,,In de echte prairie is de kruisdistel vaak te zien tussen grassen. Een prachtig contrast door het verschil in vorm en structuur. In de prairietuin zou ik Eryngium dan ook combineren met lagere grassen als Bouteloua gracilis of de minder bekende, hogere Bouteloua curtipendula. Een iets hogere grassoort met erg fijn blad als Stipa calamagrostis is ook erg geschikt.” Jan Spruyt: ,,Ik combineer Eryngium yuccifolium bij voorkeur met soorten die het blad laag houden. Deze kruisdistel houdt er namelijk niet van om ingegroeid te staan. Bovendien is het jammer als het fraaie blad niet meer te zien is door hoge buurplanten. Lage asters zijn geschikt, ook flox is heel fraai.”
Bloemen & Planten
71