Siergrassen en prairieplanten Keus genoeg bij Liannes Siergrassen in De Wilp Detailfoto van rode en witte zonnehoed tussen aren van Stipa gigantea (Foto’s: Liannes Siergrassen)
In De Wilp is het allemaal begonnen. Hier raakte Lianne Pot in 1994 aan het tuinieren en ontdekte de schoonheid van wuivende grassen. Siergrassen zijn mooi om hun vaak lange buigzame blad en subtiele bloeiwijze. Door de losse groei- en bloeiwijze zorgen siergrassen voor een natuurlijke uitstraling in de siertuin. Eigenlijk haalt u de natuur een beetje binnen in uw eigen tuin. DOOR: CECILE KUIPERS
S
iergrassen brengen licht, dynamiek en - wanneer ze herhaald worden ritme in de beplanting van een tuin. Er ontstaat daardoor samenhang in het geheel. Siergrassen zijn heel lang aanwezig in de tuin. Vanaf maart piekt het frisgroene blad naar boven om in voorjaar en zomer als mooie groene pollen aanwezig te zijn. Sommige grassen bloeien al in het voorjaar, vele heel subtiel in de zomer, maar het merendeel van de siergrassen komt tot bloei vanaf augustus, vaak met spectaculaire bloeiwijzen. Siergrassen kunnen gebruikt worden om zichtlijnen te accentueren of hoeken te markeren. Ook worden grassen meer en
12 De Tuinliefhebber
meer in groepen, als solitair of als (groenblijvende) bodembedekkers toegepast.
Voor elke plek in de tuin een siergras
Lianne Pot volgde een vakopleiding tot ontwerpster en droomde van een eigen kwekerij en tuinen ontwerpen. In het jaar 2000 was het zover: Lianne’s Siergrassen was een feit. Er ontstond een kijktuin met voorbeeldborders en door haar enorme verzameling aan siergrassen werd Lianne in 2005 benoemd door de Nederlandse Vereniging van Boskoopse Culturen tot collectiehoudster van Siergrassen in Nederland. De collectie van meer dan
350 soorten is overzichtelijk en per soort neergezet. Op deze manier kan iedereen zien hoe de grassen er in hun volwassen vorm uit komen te zien. Lianne: ‘Grassen zijn luchtig en losjes, ze bewegen bij ieder zuchtje wind en blijven lang aantrekkelijk’. Ze zijn bovendien aaibaar, onderhoudsvriendelijk en hebben een prachtig wintersilhouet. Je hebt ze in vele vormen en in groene, gele of bruine tinten. Ze zijn er in allerlei hoogtes, je hebt voor- en najaarsbloeiers, liefhebbers van vocht en droogte. Voor elk plekje in de (volks)tuin is er wel een geschikt siergras te vinden. Neem bijvoorbeeld de Europese Calamagrostis acutiflora ‘Karl Foerster’ (pluimstruisriet). De pol zorgt al vroeg in het voorjaar voor een groen element in de border en wordt 1.75 m. hoog. Deze plant past door zijn compacte vorm in grote en kleine tuinen. Maar wilt u lagere grassen voor uw tuin die ook schaduw kunnen verdragen, dan is het schijngras Carex humilis wellicht een mogelijkheid. Vele Panicum-soorten geven geweldige accenten in de herfst door hun prachtige herfstkleuren. Op de website van Lianne (www.siergras.nl) kunt u onder
Lianne Pot aan het werk op haar kwekerij.
De prairietuin in De Wilp: in beeld Liatris spicata en Echinacea purpurea met links de hogere Stipa gigantea, ervoor de lagere Stipa calamagrostis en achter als haag gebruikt de Calamagrostis acutiflora ‘Karl Foerster’
Siergrassoorten een selectie maken op kenmerken zoals bijvoorbeeld standplaats of hoogte. Op deze manier is het mogelijk voor uw situatie de juiste grassoort kiezen.
Van prairie naar prairietuin
Door een reis naar Amerika in 2008 ontstond een tweede passie van Lianne: prairietuinen. Niet alleen was ze getroffen door de schoonheid van de prairie en de schijnbare eenvoud ervan, maar ook door de gedachte erachter: duurzaamheid. Een sterke en kleurrijke plantengemeenschap die zich na verloop van tijd zelf in stand kan houden. De echte prairie staat bekend als de meest soortenrijkste plantengemeenschap ter wereld .Het begrip prairie is erg breed en kent kortgrasprairie, middelgrasprairie en hooggrasprairie. Welke soort prairie ontstaat is afhankelijk van de omstandigheden die verschillend kunnen zijn, denk aan weersomstandigheden, conditie van de grond, de grondsoort en de ligging. Op heuvels en warmere gebieden is bijvoorbeeld vooral kortgrasen middelgrasprairie te vinden (vaak droog). Maar ook in nattere gebieden zijn prairiegebieden. Hier komt bijvoorbeeld de Carex muskingumensis voor. Lianne was vooral geinteresseerd in díe gebieden waar de omstandigheden te vergelijken zijn met Nederland, o.a. op rijke grondsoort. Vooral in de ‘lowlands’ in de staat Kansas heeft ze voorbeelden gezien van de hooggrasprairie. Door de vruchtbare grond
Opvallende bloemaren van diamantgras (Calamagrostis brachytricha)
in deze prairie en de omstandigheden is deze soort prairie het beste te vertalen naar onze Europese tuinen. Planten en grassen hebben zich daar aangepast aan de redelijk strenge winters, warme zomers en sterke wind. Dit vooral door met hun wortels flink de diepte in te gaan om daardoor goed te kunnen overleven. Lianne zag hier oervormen van planten als Liatris, de zonnehoed (Echinacea), Silphium en Rudbeckia, maar het merendeel van de prairie bestaat uit grassen zoals de hoge ‘Big Bluestem’ (Andropogon gerardii) en lagere grassen zoals het muskietengras (Bouteloua gracilis) en de Sporobolus heterolepis.
Onderhoudsvriendelijk
De voordelen van de prairie wilde Lianne graag vertalen naar haar eigen tuin. In 2009 realiseerde Lianne samen met haar partner een 3500 m2 grote prairietuin in De Wilp. Hier zijn nu voorbeelden te zien van prairiebeplanting voor kleine tuinen, beplanting op kleur, een voorbeeld van de ‘echte’ prairie, van de middelgrasprairie en een vertaling van de hooggrasprairie. Het is geen poging om de prairie na te bootsen, maar wel worden de voordelen van deze planten gebruikt om een soortenrijke en na verloop van tijd stabiele beplanting te maken. Een tuin vol kleur en mooie vormen en met weinig onderhoud. in de herfst 2017
13
Tot ver in de herfst biedt de prairietuin een prachtige aanblik, met grassen als Panicum virgatum ‘Rehbraun’ en de rode Imperata cylindrica ‘Red Baron’.
in alle seizoenen mooi. Vogels profiteren van de zaden in de winter. Vlinders, bijen en andere insecten worden door de gevarieerde beplanting aangetrokken omdat het hen voedsel en/of een schuilplaats biedt. Volgens Lianne een grote belofte voor de toekomst! k
Lianne’s Siergrassen Onderhoudsvriendelijk omdat er niet gesproeid, amper gewied en niet bemest hoeft te worden. Pesticiden worden er niet gebruikt; de tuin wordt één keer per jaar volledig afgemaaid, waarbij het maaisel wordt afgevoerd. Lavakorrel (vanaf 3 mm tot 8 mm) kunnen gebruikt worden als een soort mulchlaag om uitdroging te voorkomen en uitzaai van ongewenste soorten tegen te gaan.
Een goed ontworpen prarietuin leg je in één keer aan en laat je verder met rust. Er zal een zekere dynamiek ontstaan, maar het is géén wildernis. Met de goede combinatie van grassen en vaste planten is het juist een uitgekiend systeem dat zich na verloop van tijd goed in stand kan houden zonder mest of watergift. Dit levert een duurzame tuin op die vele jaren meegaat. Door de enorme soortenrijkdom in een prairietuin blijft het
Jan Gosseswijk 31 9367TE De Wilp (Groningen) Verkoop en ontwerp Cursussen over siergrassen of de prairietuin Open dagen: 27 en 28 augustus: Prairiedagen 23 en 24 september: Siergrassendagen Websites: www.siergras.nl en www.prairietuin.nl Email: info@siergras.nl
De Bolderik
ij ker de e Kw Wil en d van enza em Blo
250 soorten wilde plantenzaden Ruim 25 wilde bloemenmengsels 0228-583465 www.debolderik.net
14 De Tuinliefhebber