PIGUŁA AT CZ.15 – Analiza wolumenu i LOP Zespół projektu ATrakcyjne Spółki
Wolumen i LOP – wskaźniki potwierdzające • Wolumen (ważniejszy) oraz liczba otwartych pozycji są wskaźnikami wtórnymi, które potwierdzają znaczenie ceny – są istotne przy analizowaniu wykresów i prognozowaniu przyszłych zachowań rynku, gdyż na ich podstawie można odczytać siłę rynku, tendencje oraz możliwe odwrócenie trendu
• Wolumen stosuje się na wszystkich rynkach i walorach, natomiast LOP jest najbardziej użyteczna na rynkach terminowych – graficznie prezentowane są pod wykresem ceny – wolumen – słupki, LOP – linia ciągła 2
Wolumen • Wolumen jest to liczba walorów, które w danym okresie były w obrocie, tzn. zmieniły właściciela – występuje we wszystkich skalach czasowych, jednak najistotniejsze są wolumeny dzienne oraz tygodniowe, pozostałe często są pomijane
• Jest to miara intensywności i tempa ruchu cen, aktywności inwestorów na danym walorze (płynności waloru) • Jest pomocny przy określaniu siły rynku oraz przewagi popytu lub podaży – jeśli wzrostom towarzyszy rosnący wolumen, a spadkom malejący – to mamy potwierdzenie hossy
3
Wolumen – zastosowanie do interpretacji rynku OBV – kulminacja wolumenu w zależności od zmiany kursu • Wolumen powinien wzrastać zgodnie z kierunkiem aktualnego trendu cenowego (potwierdzenie trendu) – pomocna w tym wypadku jest linia OBV – w trendzie zwyżkującym wolumen powinien wzrastać wraz z ceną potwierdzając trend i maleć w trakcie korekty. Natomiast na rynku niedźwiedzia wolumen powinien być wyższy przy spadkach i niższy podczas wzrostów – dywergencje (rozbieżności) wolumenu i ceny mogą świadczyć o zmianie trendu
• Wytyczanie nowych maksimów przy malejącym wolumenie jest zapowiedzią trendu spadkowego (wolumen wyprzedza cenę), podobnie jak wzrost aktywności inwestorów towarzyszący spadkom (odwrócenia trendu) • Ekstremalnie duży wolumen może świadczyć o (ważne poziomy cen przy których wystąpi ten wolumen!): – pozbywaniu się akcji przez dużych inwestorów (fundusze, banki inwestycyjne) lub insiderów, co bardzo często wróży dużą przecenę – nabywaniu akcji przez dużych inwestorów lub insiderów, którzy mogą wiedzieć więcej
• Wolumen jest kluczowy w analizie formacji – jako potwierdzenie. Ponadto kształtowanie się wolumenu jest specyficzne dla danych formacji 4
Wolumen w praktyce • W trendzie wzrostowym wolumen wzrasta wraz z ceną i maleje z korektą (czerwone pole) • Następnie wyznacza nowy szczyt (żółte pole) z dużym impetem. • Silna korekta nie jest potwierdzona wolumenem więc rynek dalej rośnie • Ostatnią fazą jest kulminacja kupna (pomarańczowe pole). Po dynamicznym wzroście, rynek spada przy sporym wolumenie co wróży odwrócenie trendu 5
Wolumen jako wskaźnik wyprzedzający
6
Wolumen jako wskaźnik wyprzedzający
7
Kulminacja kupna i sprzedaży • Kulminacja kupna i sprzedaży to sytuacja, w której ceny po długotrwałym trendzie, gwałtownie rosną lub spadają oraz tworzą nowy szczyt lub dno (pionowy ruch) przy zwiększonym wolumenie • Po ustanowieniu nowych maksimów/minimów wolumen maleje wraz ze zmianą trendu
8
Kulminacja kupna
9
Kulminacja sprzedaĹźy
10
Kulminacja sprzedaĹźy
11
Liczba otwartych pozycji (LOP) • LOP to liczba kontraktów nie upłynnionych do końca dnia, czyli łączną liczba pozostających na rynku pozycji krótkich lub długich, a nie sumy obu! – aby otworzyć kontrakt potrzebny jest sprzedający oraz kupujący, którzy tworzą tylko 1 kontrakt – powstanie nowego kontraktu zwiększa LOP, a likwidacja starej pozycji zmniejsza LOP
• Wskaźnik ten stosuje się na rynkach instrumentów pochodnych, gdzie zmiana ilości otwieranych i zamykanych kontraktów pozwala określić nastawienie uczestników do rynku i przewidywać kierunek zmian
12
Wpływ obrotu na zmianę LOP • LOP może: wzrastać, maleć lub pozostawać niezmieniona Kupujący 1. 2. 3. 4.
• • •
Kupuje nową długą Kupuje nową długą Kupuje starą krótką Kupuje starą krótką
Sprzedający Sprzedaje nową krótką Sprzedaje starą krótką Sprzedaje nową krótką Sprzedaje starą długą
Zmiana LOP Wzrost Bez zmian Bez zmian Spadek
jeżeli kupujący i sprzedający otwierają pozycję → LOP rośnie jeżeli kupujący i sprzedający zamykają pozycję → LOP maleje jeżeli jeden zamyka starą, a drugi otwiera nową → LOP bez zmian 13
LOP – zastosowanie do interpretacji rynku • Podstawowa interpretacja LOP: – rosnąca LOP w trendzie wzrostowym zapowiada hossę (intensywne zakupy nowe pieniądze napływają na rynek), a jeśli LOP spada w trendzie wzrostowym zapowiada bessę (wzrosty wynikają głównie z zamykania krótkich pozycji) – Podobna sytuacja ma miejsce w trendzie spadkowym – wzrost LOP zapowiada bessę (agresywna krótka sprzedaż), a spadek – hossę
• Inne sygnały, kiedy pomocna jest LOP: – możliwe odwrócenie trendu, gdy wcześniej rosnąca LOP stabilizuje się lub zaczyna maleć bądź na szczytach lub dołkach zawierana jest bardzo duża liczba kontraktów – wzrastająca liczba kontraktów w czasie konsolidacji jest zapowiedzią wybicia i silnego ruchu – im większy wzrost LOP tym większy wynikający z niego ruch cen (po wybiciu wielu graczy znajdzie się po złej stronie rynku i będzie zamykać pozycje) – rosnąca LOP w pobliżu zakończenia formacji cenowej jest sygnałem potwierdzającym wybicie z trendu 14
Wolumen i LOP a siła trendu – zasady interpretacji zmian • Analiza wolumenu oraz LOP pozwala na określenie siły lub słabości trwającego trendu – ogólna zasada interpretacji zmian: Cena
Wolumen
LOP
Rynek
rośnie rośnie spada spada
wzrasta maleje wzrasta wzrasta
wzrasta maleje wzrasta maleje
silny słaby słaby silny
• Jeżeli wolumen i liczba otwartych kontraktów wzrastają, możemy spodziewać się kontynuacji trendu, a jeżeli spadają, aktualny trend cenowy jest słaby i można spodziewać się jego zmiany
15
Technika zawierania transakcji Inwestor posiadający akcje •
Jeżeli wolumen rośnie wraz ze wzrostem ceny i maleje podczas korekty należy trzymać się trendu – –
•
•
czasami można zaczekać na ruch powrotny, aby zminimalizować straty (nie zawsze występuje!)
Kupno wybicia z formacji po przebiciu górnej krawędzi formacji potwierdzone dużym wolumenem (ryzykowne podejście) – –
•
zacieśnienie stop lossa lub sprzedaż
Jeśli nastąpi wybicie w dół z formacji przy zwiększonej aktywności inwestorów natychmiast zamknąć pozycję –
•
oczywiście należy przesuwać zlecenie stop, aby zabezpieczyć zgromadzone zyski zaleca się zwiększenie pozycji podczas korekty
Jeżeli wolumen osiąga rzadko spotykane rozmiary może to być ostrzeżenie przed zmianą trendu –
Inwestor nie posiadający akcji
•
odradza się kupno po dużym wzroście! zlecenie stop loss na dnie świecy wybijającej
Kupno dopiero po wystąpieniu ruchu powrotnego (korekty po wybiciu) przy niewielkim wolumenie – jest to najlepszy moment do otwarcia pozycji Po wystąpieniu kulminacji kupna lub sprzedaży (po wystąpieniu ekstremum) otworzyć pozycję przeciwną do poprzedniego trendu (bardzo ryzykowne zagranie) 16
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!
Źródło: J.J. Murphy „Analiza techniczna rynków finansowych” www.bossa.pl