ДИРЕКЦИЈА ЗА КУЛТУРА И УМЕТНОСТ-СКОПЈЕ
ESENSKI MUZI^KI SVE^ENOSTI Кон изминатите 10 години
M
uzikata kako univerzalen jazik so neog ran i~eni mo`nosti za izrazuvawe, ne poznava granici, vreme i prostor pri prenesuvawe na vozvi{enite celi i vospostavuvawe na kontakt me|u lu|eto, na znaeweto i kreat ivnosta na tvorcite i reproduktivnite umetnici. Stavaj}i se vo pozicija na istra`uva~ na novi i sve`i idei, a so cel da se pridonese vo pottiknuvaweto, unapreduvaweto i raz vojot na kulturata preku razni formi na izrazuvawe, Direkcijata za kultura i ume tnost, pokraj ve}e tradicionalnite akti vnosti i manifestacii vo 2000 godina ja inicira{e novata muzi~ka manifestacija “Esenski muzi~ki sve~enosti”. Imaj}i ja vo vid opredelbata na Mi nist erstvoto za kultura na Republika Maked onija da sozdava povolni uslovi za pottiknuvawe i pomagawe na rabotata na nevladinite zdru`enija vo oblasta na kulturata, u{te od prvata god ina na manifestacijata, Ministerstvoto za kult ura na Republika Makedonija, da de celosna, kom pletna poddr{ka na Di rekcijata za kultura i umetnost na Skopje i “Esenskite muzi~ki sve~enosti” pro glasuvaj}i go noemvri za “Mesec na mu zikata”.O`ivotvoruvaj}i gi teoretskite postulati vo prakti~no dejs tvuvawe, Ministerstvoto obezbeduva{e finansi ska konstrukcija za “Esenskite muzi~ki sve~enosti”, za specijalnite proekti od poseben i me|unaroden interes (Roterdam dens baletot, Balkanskata filharmoni ja,) kako i so poddr{ka na nacionalnite institucii za premierno ili namensko u~es tvo vo manifestacijata (Operata-“Poseta na starata dama”, Baletot-“Ana Karewina”, Makedonskata filharmonija so brojni gosti i programi itn.)
2
Koncepciski manifestacijata `anrov ski i tem atski e otvorena so cel da se zbogati muzi~koto `iveewe i da otvori u{te eden nov prostor za deluvawe na doma{nite i stranskite umetnici. Vklu~enosta na site institucii i vnesu vaweto na drugi raznoobrazni reproduktivni tela be{e edna od najvitalnite opredelbi na “Esenskite muzi~ki sve~enosti”. Na cionalnite institucii (Makedonskata Opera i Balet, Makedonskata filharmonijata, Fa kultetot za muzi~ka umetnost), bea temel na koj sinhrono i koordinirano se nadgraduvaa i gradskite institucii (Kulturno info rmativen centar, Mladinski kulturen centar, Muzi~ka mladina na Skopje itn.) zae d no so nevladiniot sektor (Sojuz na muzi~kite umetnici na Makedonija, Sojuz na kompozitorite na Makedonija, Muzi~ka mladina na Makedonija) ja gradea i voo bli~uvaa programata na “Esenskite muzi ~ki sve~enosti”, so svojata redovna, no sepak namenska i specifi~na programska dejnost. “Esenskite muzi~ki sve~enosti” bea naj{iroko otvoreni za seriozno reprodu cirawe i opstojuvawe na pogolemite sostavi kako brojni dua i tria, kvarteti (Guda~ki kvartet, Kvartet tromboni) kvinteti (Duva ~ki kvintet “Art”), kako i pogolemi sostavi (Alea, @lust, Bahus, Arko, Skopski solisti itn.) horovi (@enskiot mladinski hor, Fa kultetot za muzi~ka umetnost, Sveta Zlata Meglenska, GMH “Vardar”, @MH “Menada” itn.), orkestri (KO na Muzi~ka mladina na Makedonija, Mandolinskiot orkestar na MKC, Mandolinskiot orkestar Skopje, itn.) Zaedno so plejadata izvonredni solisti (Simon Trp~evski, Mihailo Kufojanakis, Vasil Atanasov, Qubi{a Kirovski, Leonid Pejsahov, Darko Kostovski , [keqzen Baf tijari, Stojan Dimov, Ana Gaceva, Gordana
Josifova Nedelkovska, Ana Kontradenko, Bo`idar Peji}, Nadica Risti}, Ninoslav Dimov, Elena Kostovska, Jeta Starova, Ermal Mehmeti, Asparuh ]orto{ev, Darko Bageski, Jane Penov) mnogu operski solisti (Slavica Petrovska Gali}, Vesna \inovska, Ana i Igor Durlovska, Marijan Nikolovski, Goran Na~evska itn.) nastapija i brojni ma kedonski dirigenti (Sa{o Nikolovski \ umar, Borjan Canev,Tomislav [opov, Sa{o Tatar~evski, Letka Dimovska, Ivica Zori}, Erhan i Ramadan [ukri, Ilija Atanasov, Kire Kostov itn.) koi zaedno pridonesuvaa za celosna, visoko kvalitetna i raznovidna slika, kako i prakti~na poddr{ka na make donskiot muzi~ki `ivot. Ova osobeno se odnesuva za makedonski te kompozitori: V. Nikolovski, T. Pro{ev, G. Smokvarski, D [uplevski, R.Avramov ski, D. Ortakov, S. Stojkov, Q. Bran|olica, D.Bu`arovski, I. Pejovski, kako i drugite sovremenici od pomladata generacija, koi bea mnogu ~esto sostaven del i inkorpo rirani vo programite na umetnicite. Edna od specifikite na “Esenskite muzi~ki sve~enosti” e i vnimatelno posvetuvawe na svetskoto tvore{tvo i kompletna ve~er posvetena na velikanite na svetskoto mu zi~ko tvore{tvo - Maler, Betoven, Karl Orf, Zelenka, Bah, [ostakovi~, sovreme nite ruski kompozitori itn. Programskata raznoobraznost e pri dones pove}e kon postrogo koncepirana programa na “Esenskite muzi~ki sve~enosti”, kon tn.seriozna muzika - klasika i pogo lem i izved uva~ki ansambli. So cel da se osve`i, istra`uva, prezentira i osvoi nov publikum, “Esens kite muzi~ki sve ~enosti” vklu~uvaat i programi koi ne se standardizirani vo repertoarot na make donskite umetnici: xez, akustika, {ansona, moderen tanc (Suzan Vajnart bend, Xez pistols, [ibli bend, @ilber Lafaj, Mi{el Bernar, [tefan Grase, Edin Karamazov, Vlatko Stefanovski,Teodosij Spasov itn),sekako, na zadovolstvo na umetnicite, kompoz itorite, pedagozite, stru~nata
javnost - esnafot, publikata sredstvata za javno informirawe itn. “Esenskite muzi~ki sve~enosti” zbo gateni se i so brojni me|unarodni gostuvawa. Silen impakt e gri`ata za ramnomernata prisutnost za aktuelniot muzi~ki moment vo sosedstvoto i regionot preku razno vidni programi, sostavi i li~nosti.Taka na primer od Srbija gostuvaa “Kralskite guda~i na Sv. \or|e”, Stefan Milenkovi} od Belgrad, horot “Ko~a Kolarov” od Zre wanin, “Akademskiot hor” i “Trio” od Ni{, od Bugarija “Akademskiot duva~ki kvintet” i Guda~kiot kvartet “Ars muzika”, Milen Na~ev, Stefka Mineva, Marija Bel~eva, kako i horot ”Dunavski zvuci” od Ruse i Irini Nikola od Tirana, Albanija. Od regionot, isto taka, gostuvaa brojni gosti, me|u koi “Teatar komedija” od Zagreb so mjuziklot “Pjaf”,Trioto Mitev, Jo`e Kotar, Hinko Has od Slovenija, Suela Mulaj od Italija itn. Od evropskite i po{irokite prostori, “Esenskite muzi~ki sve~enosti” bea doma}ini na umetnici od Rusija, SAD, Polska, Germanija, Francija, Holandija, Avstrija itn. Bez `elba i pretenzii da gi nabrojuvame site ili pogolemiot del od u~esnicite na “Esenskite muzi~ki sve~enosti” so {to bi se poentirala va`nosta na manifestacijata, sakame da uka`eme deka nema dilemi i deka interes na site e vrednostite postignati so Sve~enostite, vtkae ni vo kulturnite postigawa i sloevi na makedonskata kultura da se odr`uvaat, neguvaat i razvivaat so pointezivno i pokvalitetno nivo. Mesecot noemvri, mesec vo koj se odr`u vaat “Esenskite muzi~ki sve~enosti” donese silen impuls vo zbogatuvaweto na muzi~kiot, koncertniot `ivot obezbeduvaj} i im na gra|anite na Skopje i Makedonija, vo izminatite i narednite godini-inteziven i pokvaliteten kulturen `ivot. Mirko Stefanoski
3
05 noemvri (petok) Dom na ARM 20,00 ~asot
Koncert na Kamereniot orkestar
pri Univerzitetot vo Segedin, dirigent: Peter [omorjai –Ungarija
Петер Шоморјаи е роден 1974 година во Кишварда. Своето музичко обра зование го започнал со пијано, а потоа учи и перкусии. Дипломира во 1997 на отсекот за перкусии, а потоа продолжува да учи за диригент на Музичката академија „Франц Лист“ во Будимпешта, под туторство на Ервин Лукач и Тамаш Гал. Во 2001 година добива стипендија за уметност од градот Сегед, и во 2005 дипломира како диригент. Уште од 2000 година е прв диригент на Симфонискиот оркестар на Катедрата за музика на Универзитетот во Сегед и предава перкусии и камерна музика во Средното музичко училиште „Иштван Вантуш“. Има освоено многу награди на натпревари за перкусии и камерна музика и учествувал на курсеви за диригентство од Леополд Хагер и Ервин Ацел на Музичката Академија во Виена. Во 2005, како најдобар студент по диригентство на Академијата „Франц Лист“ му е доделена стипендијата „Еде Донат“. Оркестарската музика е составен дел од обу ката на Катедрата за музика на Универзитетот во Сегед. На почетокот, имаше камерен оркестар, а потоа како што се зголемуваше бројот на студентите, оркестарот порасна и во симфониски ансамбл. Оркестарот е диригиран од исклучителни унгарски диригенти, вклучувајќи го Виктор Васи, кој ја доведе операта во градот Сегед, а потоа и Антал Јанчович, Ласло Молнар и Ервин Ацел. Во 2000, д-р Ференц Керек, декан на Катедрата за музика, одлучи да создаде постојан оркестар под рако водство на Петер Шоморјаи. Основната цел на оркестарот е да им создаде на студентите можност да научат и да ги развијат своите оркестарски способности и репертоар. Оркестарот има тесна соработка со градскиот професио нален оркестар, Симфонискиот оркестар на Сегед, и со раководителот, Шандор Ѓуди. Како таков, оркестарот игра значајна улога во обуката и распоредувањето на идните оркестарски музичари. Покрај образовните одговорности, оркестарот е и активен член на културниот живот во Сегед. Оркестарот настапува 6 до 8 пати во годината, и редовно учествува на есенските и пролетните фестивали на Универзитетот во Сегед . Оркестарот исто така учествува и на годишната Недела на модерна музика, именувана според локалниот композитор, Иштван Вантуш, Денови на модерната музика- Иштван Вантуш. Во 2003, оркестарот го изведе делото на Золтан Кодај, „Psalmus Hungaricus“, за 80 годишнината од неговото компонирање. Солото за тенор го испеа Андраш Молнар од Државната опера на Унгарија. Во 2004, оркестарот ја изведе IX симфонија на Бетовен на градската прослава по повод влегувањето на Унгарија во Европската Унија. Во 2006, на 40 годишнината од Унгарската револуција во 1956, оркестарот настапуваше во Националниот театар на Сегед, како и на гала изведбата во холот на Универзитетот за информатика. Во 2007, градот Сегед издаде книга и ЦД на Золтан Кодај, за кои оркестарот ја изведе „Танците на Галанта“. активноста на оркестарот не е ограничена само во границите на Сегед. Ансамблот дава концерти и во други градови во Унгарија, како и учествувал на младински фестивали во Германија и Австрија. PROGRAMA: Goce Kolarovski: Raspevi István Vántus: Elnémulások Leo Weiner: Diverimento Josef Haydn:e-moll symphony, Nr.44
4
MAGYAR KÖZTÁRSASÁG NAGYKÖVETSÉGE SZKOPJE EMBASSY OF THE REPUBLIC OF HUNGARY - SKOPJE
08
noemvri (ponedelnik) Koncertna sala na Fakultetot za muzi~ka umetnost 20,00 ~asot
Koncert na Finalisti na konkursot
“Zografski”
vo sorabotka so Fakultetot za muzi~ka umetnost vo Skopje i fondacijata “Zografski” Fondacijata “Tomislav Zografski” formirana e vo Skopje vo 2006 godina od najtesnoto semejstvo, soprugata arh. Panda Zografska Beli~anec i }erkite Nata{a ^okrevska Zografska i Elena Zografska Hauthauzen, so osnovna cel, afirmacija i za~uvuvawe na tvore{tvoto na kompozitorot Tomislav Zografski kako del od kulturnoto nasledstvo na Makedonija. Fondacijata ima postojan fond Nagrada “Tomislav Zografski” koja se dodeluva sekoja godina na najdobriot student na Fakultetot za muzi~ka umetnost vo Skopje, a nejzinite redovni aktivnosti se odvivaat spored programa. Vo tek e Programata “Godina na Zografski” za odbele`uvawe na 75-ta godi{nina od ra|aweto i 60 godini tvore~ka dejnost na Zografski, koja }e zavr{i vo dekemvri 2010 godina so dodeluvawe na jubilejnata 5-ta Nagrada “Tomislav Zografski” na sve~eniot koncert na FMU koj tradicionalno se odr`uva na 6. dekemvri. Koncertot so u~esnici-finalisti od Konkursot “Zografski” koj e organiziran vo sorabotka so Fakultetot za muzi~ka umetnost vo Skopje e vo ramki na istata Programa. Slednata Programa na Fondacijata nosi naslov “Da muzicirame so Zografski”, }e trae ~etiri godini i }e sodr`i pove}e proekti: izvedba i snimawe na neizvedeni dela na Zografski, proektite “Da gi zapoznaeme mladite so muzikata na Zografski” i “Da se potsetime na filmskata muzika na Zografski”. Vo ovoj period planirano e izdavawe na kompozicii na kompakt disk i pe~atewe na monografija za negoviot `ivot i tvore{tvo.Zna~aen proekt koj prodol`uva od prvata vo novata Programa e digitalizacija na partituri i audio snimki od tvore{tvoto na kompozitorot Tomislav Zografski so {to se ovozmo`uva istite da bidat dostapni na po~ituva~ite na negovata muzika, studentite i u~enicite po muzika (Internet stranica www.zografski.com). Композиторот Томислав Зографски (1934 - 2000) спаѓа меѓу осно воположниците на македонската композиторска школа и особено е заслужен за нејзината поширока афирмација. Како еден од првите кои во македонската музика ги внесуваат карактеристиките својствени на неокласицизмот, тој со своето творештво македонските музички вредности ги доближи до светските современи трендови од тоа време. Покрај своето творештво, тој зад себе остави и длабоки траги како педагог на Факултетот за музичка уметност во Скопје, образувајќи една цела класа помлади, а денес веќе меѓународно афирмирани композитори, како Живојин Глишиќ, Димитрије Бужаровски, Јана Андреевска, Никола Коџабашија, Мирослав Спасов, Панде Шахов, Евдокија Данајловска и др. Добитник е на голем број значајни награди и приз нанија: наградата „11 Октомври“ за животно дело во 1994, наградите Панче Пешев (1991) и Трајко Прокопиев (1998) од Сојузот на комп озиторите на Македонија, „13 Ноември“ (1981), „Златна арена“ за филмска музика на Пулскиот филмски фестивал (1973), награда „11 Октомври“ (1969), прва награда на конкурс на Универзитетот Св. Кирил и Методиј (1969).
5
10 noemvri (sreda) Koncertna sala na Muzej na grad Skopje 20,00 ~asot
Koncert na Petar Kolevski - klarinet Biljana Petrovska - pijano
Petar kolevski e roden vo Skopje1973 godina. Osnovno i sredno muzi~ko obrazovanie zavr{il vo MBUC “Ilija Nikolovski – Luj” vo Skopje kaj profesorot Manol Janev. Diplomira klarinet na Fakultetot za muzi~ka umetnost pri Univerzitetot “Sv. Kiril i Metodij” vo Skopje kaj profesorot Ivan Ko~arov vo 1996 godina, a magisterskite studii gi zavr{uva 2009 god kaj istiot profesor. Svoeto obrazovanie postojano go nadgraduva zemaj}i u~estvo na seminari vo zemjava i stranstvo. Neposredno pred diplomiraweto honorarno po~nuva da raboti vo Reviskiot orkestar na Makedonskata radio televizija kade sviri klarinet i alt, bariton i tenor saksofon. Od 1999 godina e redovno vraboten kako nastavnik po klarinet vo MBUC “Ilija Nikolovski – Luj” vo Skopje kade odr`uva nastava na u~enici od osnovno i sredno obrazovanie. Negovite u~enici bele`at zavidni uspesi vo zemjava i stranstvo. Dobitnik e na pove}e nagradi i priznanija Samiot Kolevski pak, u~estvuval na brojni reviski i natprevaruva~ki festivali vo stranstvo od kade se vra}a so osvoeni nagradi i priznanija. Zad sebe ima i solisti~ki nastap so Makedonskata filharmonija kako i nastap so internacionalniot orkestar sosteven po povod odbele`uvaweto na pedeset godi{ninata na Fakultetot za muzi~ka umetnost. Biljana petrovska rodena vo Skopje, R. Makedonija.Sredno muzi ~ko obrazovanie zavr{uva vo DMBUC ”Ilija Nikolovski-Luj” otsek pijano vo klasata na prof. Rita Trp~eva-Popovi}. Diplomira i magistrira na otsek pijano na FMU vo Skopje vo klasata na profesor Evu{ka Elezovi}. Vo tekot na svoeto obrazovanie nastapuva na pove}e koncertni sceni vo Makedonija kako solist, no i vo kamerni sostavi. U~esnik e na seminari me|u koi Prviot internacionalen seminar i festival vo ~est na Vladimir Horovic vo Portugalija, kade raboti so eminentni profesori kako Nina Kazimirova, Dejvid Duval, Nensi Harper, Jozef Banovec i dr. Raboti kako redoven profesor (pijano sorabotnik) vo DMBUC “Ilija Nikolovski Luj”. Duo Pan e formirano vo 2005. Dosega duoto ima odr`ano koncerti vo Veles, Strumica, Kumanovo, Skopje, Dra~ i Skadar(Albanija). Duoto osven klasi~ni kompozicii izveduva mnogu drugi stilovi i `anrovi na muzika (jazz, pop, bossa nova standardi). Програма G. Meister - Fantasia for clarinet - Erwinn G.Verdi - Fantasia di Concerto su motive de “Rigoletto” transkripcija za klarinet i pijano od Bassi-Giampieri G.Verdi - Fantasia di Concerto su motive de “La Traviata” transkripcija za klarinet i pijano od Alamirro Giampieri (premierna izvedba vo R.Makedonija) A.Giampieri - Fantasia Le Carneval de Venise G. Gershvin - Rhapsodie in blue transkripcija za klarinet i pijano od Т. Dokshitser
6
15 noemvri (ponedelnik) Mala scena na Makedonska Opera i Balet 19,30 ~asot
Современ танц 12 лесни валцери 12 Easy Waltzes Белгија
Мишел Ен де Меј и Грегори Гросжан / Michèle Anne De Mey & Gregory Grosjean Charleroi/Danses-Centre chorégraphique de la Communauté française Концепција: Michèle Anne De Mey, Gregory Grosjean, Agnès Quackels, Stéphane Olivier, Eric Faes Креација: Cie MADM/Astragale asbl 12 минимални валцери, тела што се вртат извиени, глави поматени од вртење, чисто задоволство на танцот Од Вил Тура до Кристоф преку Сајмон и Гарфанкел и Велвет андерграунд до едно супериорно „Останувам со тебе“ во кое нивните две тела буквално се придржуваат едно со друго, дуото ги истражува сите страни на овој танц за двајца, ова „старовремско задоволство“, а притоа наоѓа нова младешка енергија. Изведбата содржи леснотија и хумор коишто воопшто не противречат на овој вистински физички потфат. Потврдниот минимализам, краткотрајноста и редоследот од фигури како и бројот на вињети на „12 лесни валцери“ му даваат свежина што не го брише веселото чувство на вртлог. Музика: Bonnie Tyler, Total Eclipse of the Heart, Bourvil, Ballade Irlandaise, King’s Singers, La Valse à Mille Temps, The Who, Please, Please, Please, Noriko Tujiko, Marble Waltz, Julio Jaramillo, Cicatrices, Will Tura, Eenzaam Zonder Jou, Hungry Ghosts, Waltz, Simon & Garfunkel, Scarborough Fair, Christophe, Aline, Johan Dalgas Frisch, Viennese Suite N°2, Velvet Underground, I’m Sticking with You, Charles Verstraete, La Valse des Canaris. Поддржано од: Ambassade de Belgique et. Ministère de la Communauté française Wallonie-Bruxelles – Service de la Danse, du CGRI et de Wallonie Bruxelles Théâtre
7
17
Koncert na
noemvri (sreda) Koncertna sala na Muzej na grad Skopje 20,00 ~asot
Silva Skenderi - pijano Albanija
Откако ги заврши студиите по пијано со највисоки резултати во уметничкиот лицеј „Јордан Мисја“, Силва Скендери продолжи со студиите на Академијата за уметност во Тирана постигнувајќи исто врвни резултати. По завршувањето на универзитетот, таа работеше неколку години во Националниот театар за опера и балет. Таа веќе неколку години е пијанист на женскиот хор на Академијата за Уметност под водство на познатиот диригент Професор Милто Вако кој е добитник на неколку меѓународни награди и кој неодамна издаде ЦД. Неколку години таа е и пијанист на Оркестарот „Мајка Тереза“, на годишниот концерт „3 Тенори“, на оперскиот фестивал „Јоргија Труја“ и на Меѓународниот оперски фестивал „Мари Краја“. Силва беше и официјален пијанист на „Меѓународниот натпревар на Косово“ (2005г./2006г./2007г.), на Меѓународниот натпреавар по виолина „Ислам Петрела“ (2005/06 г.) официјален пијанист на Тирана музичкиот фестивал (2006/07г.) и на фестивалот „Мозаик 2008“ во класата на Професор Винесе Ковачиќ. Од пред три години Силва соработува со Симфонискиот оркестар на Албанската радио и телевизија како пијанист. Од 2003 е професор на Академијата за уметност на отсекот Интерпретација. Нејзините изведби во странство се збогатени во послендниве години со серија на музички настапи претежно со концерти со четирирачно пијано и виолина во соработка со различни албански и странски уметници од Франција, Романија, Албанија, Италија и Шпанија. За прв пат таа изведе добротворен концерт во Загреб (Хрватска 2007 за поддршка на болните од рак). Оваа активност беше целосно поддржана и поздравена пред сé од новинарите и од хрватската критика. За учебната 2007/08 година таа доби школарина за специајлизација од Италјанската институција за култура на Конзерваториумот „Г. Росини“. Специјализацијата беше завршена со концерти и максимална оцена од одборот на професори на конзерваториумот. PROGRAMA: Tonin HARAPI Romanca, ( Albanian Composer ) J.HAYDN Grand Sonata - Allegro - Adagio - Allegro Molto FR.CHOPIN
8
Sonata Nr. 2, Op.35 - Grave-Doppio Movimento - Scherzo - Marche Funebre - Finale-Presto
20 noemvri (sabota) Mladinski kulturen centar Kino ”Frosina” 20,00 ~asot
Koncert na klasata po narodni instrumenti pri FMU - Skopje ”Doma - na sedenka kaj u~itelot”
”Doma - na sedenka kaj u~itelot” – Koncert na klasata po narodni instrumenti pri Fakultetot za muzi~ka umetnost - Skopje, von. prof. m-r Dragan Dautovski, Gosti: Vidanka Georgievska i u~enicite vo klasata na prof. Bajsa Arifovska. Prof. m-r Dragan Dautovski e vonreden profesor na Fakultetot za muzi~ka umetnost vo Skopje, kade {to predava etnoorganologija i izveduva~ka tehnika na orofov i naroden ins trumentarium. Inicijator za otvorawe na otsek za narodni instrumenti pri FMU vo 1993 i vo srednite muzi~ki u~ili{ta vo Skopje i [tip, kako i vo ni`ite muzi~ki u~ili{ta vo Strumica, Kavadarci, Prilep, [tip. Izvonredno bogatata umetni~ka aktivnost, od participiraweto vo muzikata za filmot “Pred do`dot”, osnovaweto na “DD Sintezis” vo 1996 god., preku negovata muzika za golem broj teatarski prtstavi, odnosno so negoviot celokupen muzi~k opus koj denes broi pove}e od 700 kompozicii, samo po sebe predizvikuva golemo vnimanie kaj doma{nata i svetskata javnost. Poslednite godini so negoviot “Dragan Dautovski kvartet” e neumoren prezenter na makedonskata muzi~ka kultura na brojnite fes tivalski sceni nasekade niz svetot: Holandija, Rusija, Italija, Francija, Japonija, Portugalija, Germanija, Belgija, Grcija, Bugarija, [panija, Srbija, Slovenija, Crna Gora, Hrvatska, Avstralija, Afrika, Kuba, SAD i dr. Od 2005 god., kako artist na UNESCO ima svoi nastapi vo Va{ington,^ikago, Pariz, Moskva, Havana i dr. Pozna~ajni multimedijalni proekti i studiski albumi zad koi stoi imeto na prof. Dautovski se “Roots and blossoms” (Univerzalna sala Skopje, 2000), “Tobacco Album” (April 2001), baletot “Lady Magbеt” (~ija{to premiera be{e izvedena na Ohridsko leto 2001), “Patot na Sonceto“ (Univerzalna sala 2002), “Sonot na Marija“ (Univerzalna sala 2003), “Macedonia the land of..”, ”Klu~” (Ohridsko leto 2009), ”Skri{no mesto” (Markov Manastir - Skopsko leto 2009) i dr. Nau~ni trudovi i istra`uvawa; ”Formalno-ritmi~kite karakteristiki na tradicionalnata narodna pesna Mace Mari~e”, ”Ornamentite na tradicionalna muzika vo RM”, ”Tamburata vo R. Makedonija” (Magisterski trud 1 del), ”Kavalot vo R.Makedonija” (Magisterski trud 2 del), Doktorska teza na tema ”Top~estata glinena flejta od Makedonija - praistoriski muzi~ki instrument”. Programa : Tradicionalni napevi od bogatata riznica na Makedonskiot muzi~ki folklor!
9
23 noemvri (vtornik)
Koncert na
Koncertna sala na Muzej na grad Skopje 20,00 ~asot
pijano
Ognenka Gerasimovska
Ognenka Gerasimovska rodena e vo Skopje-1984 god. Muzi~koto obrazovanie go zapo~ nuva na {estgodi{na vozrast vo DMBUC “Ilija Nikolovski-Luj“ vo klasata na prof. Danica [uplevska Kosti}. Osn ovno i sredno muzi~ko u~ili{te zavr{uva vo klasata na prof. Rita Trp~eva Popovi}. Дiplomira i magistrira na Fakultetot za muzi~ka umetnost vo Skopje vo klasata na prof. Boris Romanov so ocenka cum laude i prosek 10,00. Ovoj uspeh i gi donese nagradata ″26 juli - Frank Maning″ za 2007 god i nagradata za najdobro diplomiran student vo u~ebnata 2006/2007 god na Univerzitetot „Sv.Kiril i Metodij” - Skopje. Koncertirala vo Makedonija i nadvor od nea, vo Srbija, Hrvatska, Rusija, Francija, Ukraina, Romanija, ^e{ka, Kosovo i dr. Dobitnik e na golem broj priznanija i prvi nagradi na dr`avnite natprevari, me|u koi se izdvojuva nagradata Klimentina Rafajlovska za najdobar maturant. a od me|unarodnite se izdvojuvaat I nagrada na me|unarodniot pijano natprevar “Nikolaj Rubin{tajn” vo Pariz, Francija, II nagrada na me|unarodniot natprevar ″Virtuozi za muzika na pijano″ vo Usti nad Labem, ^e{ka; Laureat na EPTA - me|unaroden natprevar za mladi pijanisti vo Osijek, Hrvatska, I nagrada na ″Interfest Bitola″, internacionalen natprevar za mladi pijanisti; specijalna nagrada za najperspektiven mlad pijanist dodelena od SMUM, III nagrada na pijano natprevarot “Karl Drechel” Nirnberg, Germanija.Vo 2008 g. go izdade svoeto prvo CD so sonati od Betoven, [uman i Prokofjev. Raboti kako profesor po pijano vo DMBUC “Ilija Nikolovski -Luj”, asistent po pijano na Dr`avniot univerzitet vo Tetovo i muzi~ki sorabotnik na FMU vo Skopje. Програма: Р. Шуман - Карневал оп. 9
П. И. Чајковски / М. Плетњов - Концертна суита од балетот “Оревокршачка” - Preambule, Quasi maestoso - Pierrot, Moderato - Марш, Tempo di Marcia viva - Arlequin, Vivo - Танцот на вилата на бонбоните, - Valse noble, Un pocp maestoso Andante ma non troppo - Eusebius, Adagio - Тарантела, Tempo di Tarantella - Florestan, Passionato - Интермецо, Andante - Coquette, Vivo -Трепак, Molto vivace - Replique, L’istesso tempo -Кинески танец, Allegro moderato - Papillons, Prestissimo -Andante maestoso - A.S.C.H. - S.C.H.A. Lettres Dansantes, Presto С. Прокофјев - Три танци од балетот - Chiarina, Passionato “Пепелашка” - Chopin, Agitato -Pavane, Andante grazioso - Estrella, Con affetto -Gavotte, Allegretto - Reconnaissance, Animato Langsamer Walzer, Adagio - Pantalon et Colombine, Presto - Valse allemande - Paganini, Molto vivace - Presto - Aveu, Passionato - Promenade, Comodo - Pause, Vivo - Marche des Davidsbundler contre les Philistins, Non Allegro
10
25
noemvri (~etvrtok) Dom na ARM 20,00 ~asot
Simfoniski koncert 66 godini Makedonska filharmonija dirigent: Borjan Canev
Македонската филхармонија e formirana na 24. 11. 1944 godina neposredno po osloboduvaweto na Skopje. Prvi dirigenti na orkestarot se Todor Skalovski i Trajko Prokopiev, a za vreme od osnovaweto na ansamblot pa do denes na dirigentskiot pult na edinstveniot simfoniski orkestar vo Makedonija se izmenuvaat pove}e doajeni na makedonskata muzika, no i istaknati dirigenti i umetnici od stranstvo. Za vreme na svoite 65 godini postoewe, Makedonskata filharmonija e eden od glavnite nositeli na muzi~kiot `ivot vo zemjata, ambasador na makedonskata reproduktivna i avtorska muzika vo svetot, i go nosi primatot vo interpretacijata na simfoniskata i koncertna literatura vo zemjata. Kontinuiraniot raste` na orkestarot e vidliv niz zbogatuvaweto na orkestarskiot repertoar, inovativniot programski pristap i sledeweto na svetskite muzi~ki trendovi.Makedonskata filharmonija ima ogromna uloga vo afirmiraweto na makedonskite reproduktivni umetnici i dirigenti, kako i vo promoviraweto na makedonskoto sovremeno muzi~ko tvore{tvo.Pokraj redovnite nastapi vo zemjata, Makedonskata filharmonija ostvaruva pove}e turnei vo Evropa, zemjite od sredna i ju`na Amerika, zemjite na porane{niot SSSR i porane{na Jugoslavija. Борјан Цанев дипломира на Факултетот за музичка уметност во Скопје, а магистрира на Државната музичка академија во Софија, Р.Бугарија. Од 1999 година е редовен диригент на Македонската филхармонија, а во 2001 година специјализира на Кралскиот музички колеџ во Лондон, В.Британија. Посетува мајсторски курсeви и пракса кај диригентите Сер Сајмон Ратл, Даниеле Гати и Јанош Фурст, а подоцна му асистира на Сер Колин Дејвис во Моцартовата опера “Дон Џовани” во продукција на Кралската оперска школа. Добитник е на наградата “Аугуст Ман” за најдобар диригент на Кралскиот музички колеџ, а настапува и со Лондонскиот симфониски оркестар во рамките на мајсторскиот курс на Сер Колин Дејвис. Од 1999 година до денес, Цанев остварува бројни концерти со камерниот оркестар на Македонската филхармонија во Македонија и странство (Рим, Париз, Истанбул, Прага, турнеја во Полска и др.). Во меѓувреме делува и како главен диригент на камерниот оркестар “Скопски солисти”. Неговото успешно деби со Софиската филхармонија во 2004 година му носи низа концерти со најреномираниот бугарски симфониски оркестар, а од 2006 година е назначен за редовен гостин–диригент на овој оркестар. Диригира и со ансамблот на Македонската опера и балет каде ја поставува премиерата на Моцартовата опера “Волшебната флејта”. Покрај овие ансамбли, Цанев настапува и со други симфониски и камерни оркестри од: Белград, Софија, Лондон, Задар, Скопје и т.н. Борјан Цанев има остварено гостувања во Англија, Италија, Франција, Хрватска, Србија, Бугарија, Турција, Чешка, Полска, а воедно има направено и трајни снимки за Македонската радио телевизија, Бугарското национално радио и “F.A.M.E’S - Macedonia”. Борјан Цанев е вонреден професор на Факултетот за музичка уметност во Скопје. Programa: T.Zografski – „Marika moma ubava” G.Sviridov – „Viulica” B.Bartok – Koncert za orkestar SZ 116
11
27
noemvri (sabota) Salon na Makedonskata Opera i Balet 20,00 ~asot
Opera ”Mo}ta na sudbinata” Makedonska Opera i Balet
X.Verdi - „Mo]ta na sudbinata” (Obnova) Dirigent: Xuzepe Marota (Italija) Re`iser: Rumen Nejkov Obnovil: Trajko Jordanovski Scenograf: @ivojin Trajanovi} Kostimograf: Tatjna Medarova - Stojanoska Koreograf: Du{ka Gradi{ki Koncert-majstor: Kliment Todoroski Ass.Hor majstor: \urgica Da{i}, Jasmina \or|eska Korepetitori: Elena Siqanoska, Janinka Nev~eva, Andreja Naunov Leonora di Vargas: Vesna \inovska-Ilkova Don Karlo di Vargas: Niko Isakov (Bugarija) Don Alvaro: Cvetan Stojanovski Padre Guardiano: Igor Durlovski Preciozila: Irena Kavkalevska Севилја, шпанскиот манастир на фрањевците, Италија. Средината на XVIII век Прв чин Леонора, ќерката на благородникот ди Калатрава, го засакала перуанскиот мелез Алваро – потомок на старата кралска лоза на Инките. Нејзиниот татко остро се спротиставува на ова чувство. Леонора му ветила на Дон Алваро дека ќе избега со него во Америка, но не може да се реши на овој чекор поради татко и... Ди Калатрава го затекнува Дон Алваро во собата на Леонора. Разбеснет, тој го навредува и им наредува на слугите да го задржат. Но Алваро вади пиштол, и сите отстапуваат. Алваро не сака да пука, тој го фрла пиштолот. Од ударот пиштолот неочекувано пука и го погодува стариот благородник. Умирајќи, тој ја проколнува ќерка си. Втор чин Селската меана е полна со посетители: селани, цигани... Тука е и Дон Карло – синот на убиениот ди Калтрава. Тој се заколнал да го одмазди својот татко и претставувајќи се како студент, патува со надеж да ги најде Леонора и Дон Алваро. Дон Карлос се обидува да поразговара со еден селанец , незнаејќи дека неговиот млад сопатник е Леонора преоблечена во машко. Тогаш таа и Дон Алваро избегале, но се загубиле еден со друг. Леонора веќе не се надева да го сретне саканиот и се обидува да стигне до манастирот каде би останала до крајот на својот живот. Од раскажувањата на Дон Карло, Леонора сфатила дека Дон Алваро е жив и, најверојатно, заминал. Уморена и разочарана од се , таа го моли настојникот на манастирот да ја скрие и да ја чува нејзината тајна. Трет чин Дон Алваро долго ја барал Леонора и сфатил дека таа загинала. Барајќи смрт, тој доброволно се пријавува во италијанската армија и се покажува како еден од најхрабрите и најдобрите офицери. Во еден случај тој го спасува Дон Карло. Без да се препознаат , тие се заколнуваат на вечно пријателство. Во еден од судирите Дон Алваро е тешко ранет. Тој го моли Дон Карло да го чува неговиот куфер. Препознавајќи портрет на Леонора, Дон Карло ја сфаќа вистината. Дознавајќи дека Дон Алваро преживеал, Дон Карло е подготвен за одмазда. Тој го предизвикува Дон Алваро, но војниците го апсат за напад на офицер. Потресениот Дон Алваро решава да замине во манастир. Четврти чин Дон Алваро се крие во истиот манастир. Но Карлос прогонуван од жедта за одмазада, го пронаоѓа и го навредува: „обоен“... Двобојот се одвива до скривалиштето на Леонора. Дон Алваро победува, на неговиот повик се појавува... Леонора. Двајцата се изненадени, но Леонора брза кај братот. Тој разгневен ја прободува. Леонора умира на рацете на настојникот. Дон Алваро е очаен.
12
30
noemvri (vtornik) Koncertna sala na Muzej na grad Skopje 20,00 ~asot
Koncert 25 godini umetni~ka dejnost na Stra{o Temkov Stra{o Temkov – flejta Marija Vr{kova – pijano
M-r Stra{o Temkov – e prv flejtist-solist na Makedonskata filharmonija,~len e na ,,Makedonskiot duva~ki-kvintet” i na ansamblot za sovremena muzika ,,Sv.Sofija”. Kako solist ima realizirano pove}e recitalni programi i solisti~ki nastapi so: Makedonskata filharmonija, kamerniot orkestar na Makedonskata filharmonija, Makedonskiot kameren orkestar, Kamerniot orkestar na francusko – amerikanskiot muzi~ki kolex. Ima nastapuvano na pove}e muzi~ki festivali: Ohridsko leto, Skopsko leto, Heraklejski ve~eri, Nimus (Ni{), Esenski muzi~ki sve~enosti, Denovi na Makedonska muzika i dr. Pokraj solisti~kite nastapi vo Makedonija svojata umetni~ka dejnost ja pro{iruva i so gostuvawa vo: Francija, Bugarija, Srbija, Hrvatska i Soedinetite amerikanski dr`avi vo presti`nata sala ,,Karnexi hol”(Wujork).Члenuva vo `iri komisii na me|unarodni natprevari: Petar Kowovi} – Belgrad, Davorin Jenko - Belgrad, festivalot na flejtata - ,,Tahir Kulenovi}”- Vaqevo i ,,Ohridski biseri”. Stra{o Temkov e von. prof. po flejta na FMU vo Skopje, a vo 2002g. go snimi svoeto prvo CD.
Marija Vr{kova e rodena vo Bitola kade go zavr{uva osnov noto i srednoto muzi~ko obrazovanie. Diplomirala so najvisoka ocena -”CUM LAUDA” na Fmu Skopje vo 1997 vo klasata na prof.T.Svetiev. 2001 god. gi zavr{uva magisterskite studii povtorna vo klasata na prof. T.Svetiev. Vo tekot na {koluvaweto dobitnik e na pove}e nagradi, kako na dr`avno taka и na internacionalno nivo. Najva`nite sekako se III- ta nagrada na internacionalniot konkurs za mladi pijanisti Rim - Italija, kako i nekolku prvi republi~ki i 2 treti sojuzni nagradi, vo ramki na porane{na Jugoslavija. Posebno se istaknuva nejzinata dejnost na poleto na „novata muzika” kade zaedno so ansamblot „ALEA” ima ostvareno pove}e od 20 svetski praizvedbi na dela za pijano i kamerni dela. Kako solist i kako kameren muzi~ar ima nastapuvano vo poveke zemji: Turcija, Hrvatska, Holandija, Germanija, Polska, Velika Britanija, Ukraina, Italija, Rusija, Albanija, Bugarija.... Kako kameren muzi~ar ima sorabotuvano so mnogu umetnici od koi posebno se istaknuvaat: Stefan Milenkovi}, Monika Leskovar, Ino Mirkovi}...Kako kruna na dolgogodi{noto kamerno muzicirawe ovaa godina doa|a specijalnata nagrada za najdobar muzi~ki sorabotnik od strana na internacionalnoto `iri vo ramkite na natprevarot „Ohridski biser”. Programa: Francis Poulenc - Соната за флејта и пијано - Allegro malinconico - Cantilena - Presto giocoso Квартет флејти ”Aulos” Eugene Bozza - летен ден во планина (”jour d”ete a la montagne” ) - Пасторала (Pastorale) - На поточните брегови (Aux bords dutorrent) - Звукот на шумите (Le chant des forets) - Rondo Paul Hindemmit - Соната за флејта и пијано - Heiter bewegt - Sehr langsam - Sehr lebhaft
13
DIRECTORATE OF CULTURE AND ARTS
M
usic, as universal language with unlimited possibilities for expression, does not recognize any boundaries, time and space, when conveying sublime goals and making contact between people, of the knowledge and creativity of the creators and the reproductive artists. The Directorate of Culture and Arts, placing itself in a position of an explorer of new and fresh ideas, and with the purpose to contribute towards encouraging, promoting and developing the culture through various forms of expression , despite organizing the traditional activities and manifestations, in the year 2000 initiated the new musical manifestation “Autumnal Musical Festivities”. Taking into consideration the determination to create favorable conditions for stimulating and helping the activities of the non-governmental associations in the areas of culture, the Ministry of Culture of the Republic of Macedonia and the City of Skopje, have given full support to the Directorate of Culture and Arts Skopje and the “Autumnal Musical Festivities”, since the first manifestation was organized, by proclaiming November as “Month of the Music”. By reviving the theoretic postulates into practical actions, the Ministry of Culture has provided financial support for the “Autumnal Musical Festivities”, for the projects that are of special and international interest (the Rotterdam Dance Ballet, The Balkan Philharmonic Orchestra), as well for the national institutions for first-night openings and for intentional participation in the manifestation (Opera - “The visit from the old lady”, Ballet - “Ana Karenina”, the Macedonian Philharmonic Orchestra with numerous guests and programs etc). The manifestation has open genre and theme concept, with the purpose to enrich the musical life and to open a new space for the domestic and foreign artist to act. One of the most vital determinations of the “Autumnal Musical Festivities” was to include all the institutions and to introduce other various re-
14
Look towards the last 10 years of the automnal musical festivities
productive bodies. The national institutions (The Macedonian Opera and Ballet, The Macedonian Philharmonic Orchestra, The Faculty of Music Arts, The Music Youth of Macedonia) were the foundation which synchronously and coordinately was upgraded by the city institutions (The Culture Information Centre, The Youth Cultural Center, The Music Youth of Skopje etc) together with the non-governmental sector (The Union of the Musical Artists of Macedonia, The Union of the Composers of Macedonia) built and shaped the program of the “Autumnal Musical Festivities”, with its regular but yet unintentional and specific program activities. The “Autumnal Musical Festivities” were wide open for serious reproducing and existing of larger assemblies, as well as numerous duos, trios and quartets (string quartets, quartet of trombones), quintets (brass quintets “Art”), as well as larger assemblies (Alea, Zlust, Bahus, Arko, Skopje soloists etc) choruses (the Female youth chorus, the Faculty of music art, St. Zlata Meglenska, GMH “Vardar”, ZMH “Menada” etc.), orchestras (KO of the Music Youth of Macedonia, the Mandoline Orchestra of the Macedonian Cultural Centre, the Mandoline Orchestra Skopje, etc). Together with exquisite soloists (Simon Trpcevski, Mihailo Kufojanakis, Vasil Atanasov, Ljubica Kirovski, Leonid Pejsahov, Darko Kostovski, Skeljzen Baftijari, Stojan Dimov, Ana Gaceva, Gordana Josifova Nedelkovska, Ana Kontradenko, Bozidar Pejik, Nadica Ristik, Ninoslav Dimov, Elena Kostovska, Jeta Starova, Ermal Mehmeti, Asparuh Kortosev Darko Bageski, Jane Penov etc., many opera singers as Slavica Petrovska Galik, Vesna Gjinovska, Ana and Igor Durlovski, Marjan Nikolovsksi, Goran Nacev etc. ) performed and numerous Macedonian conductors (Sasho Nikolovski Gjumar, Borjan Canev, Tomislav Shopov, Sasho Tatarcevski, Letka Dimovska, Ivica Zorik, Ramadan and Erhan Shukri, Ilija Atanasov, Kire Kostov itn.) who together contributed towards full and high
quality picture, as well as practical support to the Macedonian musical life. This especially refers to the Macedonian composers: V. Nikolovski, T. Proshev, G. Smokvarski, D. Shuplevski, R.Avramoski, D. Ortakov, S. Stojkov, Lj. Brangolica, G. Kolarovski, D. Buzarovski, I. Pejovski, as well as other contemporary artist from the younger generation. One of the specialties of the “Autumnal Musical Festivities”, is the thoughtful reminding of the world’s heritage through organizing evenings completely dedicated to the masters of music - Mahler, Beethoven, Karl Orf, Zelenka, Bah, Shostakovic, the contemporary Russian composers etc. The program diversity is an additional contribution towards strictly contemplated program of the “Autumnal Musical Festivities” for so-called serious music - classic and large performing ensembles. In order to refresh, explore, present and conquer new audiences “Autumnal Musical Festivities” include non-standardized programs in the repertoire of the Macedonian artists: jazz, acoustics, chanson, modern dance (Suzan Vajnart Bend, Jazz pistols, Shibli bend, Zilber Lafaj, Michel Bernar, Stefan Grase, Edin Karamazov, Vlatko Stefanovski, Teodosij Spasov etc) to the satisfaction of the artist, composers, pedagogy, the experts, the audiences, the media etc. The “Autumnal Musical Festivities” are enriched with number of international guests. The equal presence of the current musical trends in the neighboring countries and the region through various programs, assemblies and guests also rep-
resent a strong impact. For example, the guests from Serbia included: “The Royal string quartet of St. George”, Stefan Milenkovic from Belgrade, the chorus “ Kocha Kolarov” from Zrenjanin, “The Academic Chorus” and “Trio” from Nish, from Bulgaria: “The Academic brass quintet”, the String Quartet “Ars muzika”, Milen Nachev, Stefka Mineva, Marija Belcheva, as well as the chorus “Danube sounds” from Ruse and Irini Nikola from Albania. There have been number of guests from the region including “Teatar komedija” from Zagreb with the musical “Pjaf”, the Trio Mitev, Joze Kotar, Hinko Has from Slovenia, Suela Mulaj from Italy etc. The “Autumnal Musical Festivities” have also been hosts to guests from Russia, USA, Poland, Germany, France, the Netherlands, Austria etc. Without any desire or intent to number all or most of the participants in the “Autumnal Musical Festivities” which would emphasize the importance of the manifestation, we would like to point out that there is no doubt and that it is of general interest for all to support, cherish and develop to a more intense and higher level the values established by the Festivities which are embedded in the cultural achievements and layers of the Macedonian culture. The month November, the month in which the “Autumnal Musical Festivities” take place, has brought strong impulse to the enrichment of the musical, concert life, providing to the citizens of Skopje and Macedonia, in the past and in the years to come, more intense and quality cultural life. Mirko Stefanoski
Grad Skopje
15