CERKIEW PRAWOSŁAWNA PW. OPIEKI MATKI BOŻEJ W KOBYLANACH THE ORTHODOX CHURCH OF THE PROTECTION OF THE HOLY VIRGIN IN KOBYLANY
CERKIEW PRAWOSŁAWNA PW. OPIEKI MATKI BOŻEJ
THE ORTHODOX CHURCH OF THE PROTECTION OF THE HOLY VIRGIN
ierwsza tutejsza cerkiew prawosławna powstała przed 1519 r., a najpóźniej w 1539 r. stała się siedzibą parafii wchodzącej w skład diecezji chełmskiej. Choć sąsiednie parafie prawosławne przyjęły unię, podpisaną w 1596 r., to parafii kobylańskiej udało się bronić przed tym procesem jeszcze przez 24 lata. Kobylańska cerkiew wróciła na łono prawosławia w 1875 r., na skutek powrotu unitów do Prawosławia. W tym roku powstał także, sąsiadujący ze świątynią, cmentarz. 1890 r. na potrzeby kobylańskiej parafii wzniesiono nową cerkiew. Na miejscu starej drewnianej świątyni powstała obecna murowana. Autorem projektu był Wiktor Syczugow, członek Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wyświęcenia nowej świątyni dokonał 25 IX 1890 r. biskup lubelski Flawian. W 1917 r. cerkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach przechodzi jeden z najtrudniejszych okresów – zostaje opuszczona, zaś w czasie wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-1920 wojsko radzieckie urządza w niej stajnię. Mimo to w 1919 r. cerkiew została przez ówczesne władze niepodległego Państwa Polskiego zarekomendowana jako siedziba funkcjonującej parafii w powiecie bialskim. Regularne nabożeństwa w świątyni odbywają się od 1924 r. Cerkiew w Kobylanach jest wówczas jedną z czterech czynnych świątyń w powiecie bialskim i zarazem jedną z ośmiu w dekanacie bialskim diecezji warszawsko-chełmskiej. okresie międzywojennym cerkiew w Kobylanach staje się przedmiotem sporu między wyznawcami prawosławia i szalejącą na Podlasiu akcją neounii. Kobylańska cerkiew Opieki Matki Bożej, mimo wszystko pozostaje wierna prawosławiu.
he first Orthodox church were built here before 1519 till 1539 which became the seat of a parish of Chelm Diocese. Although neighboring Orthodox parishes adopted the Union signed in 1596, the parish in Kobylany managed to guard itself against this process for 24 years. The church in Kobylany returned to Orthodoxy in 1875 as a result of return the Uniates to Orthodoxy. In this year, a cemetery next to the church was built. n 1890 a new church was erected to meet the needs of the parish in Kobylany. A new, brick church replaced the old wooden one and lasts in its shape till today. Wiktor Syczugow, the member of the Imperial Academy of Fine Arts, was the author of the project. The new church was consecrated by Bishop of Lublin Flawian on 25th IX 1890. In 1917 the church of Protection of The Holy Virgin in Kobylany is going through one of the most difficult periods – it is abandoned and during the Polish-Soviet War in the years 19191920 the Soviet Army convert it into a stable. In spite of that, in 1919 the church was recommended as the seat of a parish in the Bialski District by the authorities of the independent Polish State. Regular services are held here from 1924. The church in Kobylany is then one of four active churches in the Bialski District and one of eight in all Warsaw-Chelm Diocese. n the interwar period the church in Kobylany was the subject of disagreement between Orthodox Christians and the Neo-Uniat ideology which raging Podlasie at that time. The church of the Protection of the Holy Virgin in Kobylany, after all, remains faithful to Orthodoxy.
P W
W
T I
I
K
T
W
A
olejne lata dla cerkwi Opieki Matki Bożej w Kobylanach, jako jednej z nielicznych na Południowym Podlasiu, przynoszą pozytywne doświadczenia: w czasie akcji rewindykacji cerkwi prawosławnych w Polsce w latach 1919-1938 świątynia nie jest zagrożona zniszczeniem (a zburzono wówczas ponad 120 cerkwi prawosławnych). dzisiejszej świątyni w Kobylanach są zdeponowane zabytki natury ruchomej, ikony i części ikonostasów ze zburzonych w 1938 r. w czasie akcji burzenia świątyń prawosławnych, sąsiadujących prawosławnych cerkwi w Kostomłotach i Kijowcu. Kobylańska cerkiew pozostaje nieprzerwanie czynna także w czasie II wojny światowej oraz w latach powojennych. We wnętrzu świątyni znajduje się zabytkowe XIX-wieczne wyposażenie, w tym dwurzędowy ikonostas. biekt był remontowany w latach 80. XX w. (wtedy dokonano także konserwacji ikonostasu), a następnie na początku XXI w. — w 2014 r. diecezja lubelsko-chełmska uzyskała dotację na kolejny remont, który zakończył się w roku 2016. erkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach reprezentuje styl neoruski z trójdzielną bryłą, nawą główną wzniesioną na planie kwadratu, nakrytą czteropołaciowym dachem, zwieńczonym pojedynczą cebulastą kopułą. Przedsionek, zbudowany na planie prostokąta, wieńczy dzwonnica z hełmem w formie namiotowego dachu, wykończonego kopułką o tym samym kształcie. Przestrzeń ołtarza jest zamknięta poligonalnie. Kobylańska cerkiew należy do grupy 11 świątyń, które w latach 80. i 90. XIX w. dla parafii Diecezji Chełmskiej zaprojektował Wiktor Syczugow. Najbliższa, pod względem formy, cerkwi w Kobylanach była świątynia w Tarnawce (obecnie kościół katolicki). Oba obiekty, na tle pozostałych projektów rosyjskiego architekta, wyróżnia wyraźnie zarysowany monumentalizm: większe rozmiary dzwonnicy, przedsionka oraz niemal kwadratowa nawa, a także plastyczne boniowanie pola cokołu i ozdobne gzymsy.
O C
he following years bring positive experiences to the church of The Protection of The Holy Virgin in Kobylany: as one of few in the Southern Podlasie the church is endangered of destruction during the action of repossession of Orthodox churches in Poland in 1919-1939 (when over 120 Orthodox churches were demolished). t present, in the church in Kobylany are deposited some movable properties: icons and parts of iconostases removed from the neighboring churches in Kostomloty and Kijowiec that were demolished in 1938 during the action of destruction of Orthodox churches. The church in Kobylany remains continuously open even during World War II as well as in the postwar years. The temple has a antique nineteenth-century furnishings, including a two-row iconostasis. he church was renovated in the 80s of the XX century (when the restoration of the iconostasis was made too), and later in the beginning of the XXI century, in 2014, when Lublin-Chelm Diocese received a grant for another renovation, accomplished in 2016. he church of Protection of The Holy Virgin in Kobylany represents neo-Russian style with a three section structure and the nave constructed on a square plan, covered with a hip roof finished with one single onion shaped dome. The vestibule, constructed on a rectangular plan, is crowned with a bell tower with a helmet in the form of a tent roof which is finished with a dome in the same shape. The altar space is closed polygonally. The church in Kobylany belongs to the group of 11 churches, which were designed for the Chelm Diocese in the 80s and 90s of the XIX century by Wiktor Syczugow. The most similar, in terms of form, to the church in Kobylany was a temple in Tarnawka (now the Catholic Church).Both churches stand out from the rest of the projects of the Russian architect due to a distinct monumentality: the greater size of the bell tower, the atrium and the almost square nave, as well as artistic rusticated plinth field and cornices.
T T
PROJEKT „WSCHODNIOSŁOWIAŃSKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE — KONSERWACJA, RENOWACJA, DIGITALIZACJA ZABYTKOWYCH CERKWI”, REALIZOWANY DZIĘKI ŚRODKOM MF EOG 2009-2014 ORAZ ŚRODKOM KRAJOWYM W RAMACH PROGRAMU „KONSERWACJA I REWITALIZACJA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO” Dzięki projektowi w cerkwi pw. Opieki Matki Bożej w Kobylanach wykonano następujące prace: remont dachu remont elewacji remont ścian wewnętrznych i posadzek remont stolarki izolację ścian fundamentowych
Kobylany
Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Kobylanach należy do dekanatu terespolskiego Diecezji Lubelsko-Chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Świątynia mieści się przy ul. Słonecznej 65 Cerkiew wpisano do rejestru zabytków ŚWIĘTO PARAFIALNE (kalendarz juliański/kalendarz gregoriański) Opieki Matki Bożej — 1/14X
PROJECT „EASTSLAVONIC CULTURAL HERITAGE — PRESERVATION, RESTORATION, DIGITALIZATION OF HISTORIC ORTHODOX CHURCHES” ACCOMPLISHED OWING TO EEA GRANTS 2009-2014 AND POLISH FUNDS WITHIN THE PROGRAMME „PRESERVATION AND REVITALIZATION OF THE CULTURAL HERITAGE” Owing to the project, the following works were done in the church of The Protection of The Holy Virgin in Kobylany: renovation of the roof renovation of the elevation renovation of the interior walls and the floor renovation of the woodwork insulation of the foundation walls
The church of The Protection of The Holy Virgin in Kobylany belongs to Terespol Decanate of the Orthodox Lublin-Chelm Diocese of the Polish Autocephalous Orthodox Church The church is located at 65 Sloneczna Street The church is included into the registry of monuments PARISH FEAST ( Julian/Gregorian calendar) The Protection of The Holy Virgin — 1/14 X
Kobylany – niewielka wieś nadbużańska na terenie Południowego Podlasia, od wieków zamieszkiwana jest przez ludność prawosławną. Pierwsza, drewniana cerkiew, została wybudowana tam na początku XVI wieku, a w 1890 roku została wzniesiona murowana świątynia pw. Opieki Matki Bożej. Analizując dzieje kobylańskiej cerkwi można wskazać na kilka istotnych faktów, a mianowicie: ofiarność wiernych, dramat zbezczeszczenia świątyni oraz zachowanie jej w czasie akcji burzenia cerkwi prawosławnych w Polsce, w latach 1919-1939. Kobylańska cerkiew została, co jest potwierdzone przez źródła historyczne, wzniesiona dzięki wielkiej ofiarności miejscowych parafian, prawosławnych mieszkańców Ziemi Podlaskiej. Ta piękna świątynia, wyróżniająca się kształtem bryły architektonicznej, sto lat temu, w wyniku działań wojennych została pozbawiona kopuł cerkiewnych. W drugiej dekadzie XX wieku miejscowi parafianie, po powrocie z bieżeństwa, na miarę swoich możliwości zabezpieczyli ten obiekt sakralny przed dalszym niszczeniem. Okres międzywojenny ubiegłego stulecia był czasem szczególnie dramatycznym dla obecności prawosławia na terenie Południowego Podlasia. Wtedy to właśnie trwała akcja wprowadzenia tzw. neounii, przy równoczesnym burzeniu cerkwi prawosławnych, akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej i akcji wysiedleńczej społeczności prawosławnej. Jako jedyna przetrwała, będąc świadkiem tragicznych losów prawosławia na terenie województwa lubelskiego. W tych trudnych latach swojej historii cerkiew w Kobylanach stała się miejscem zdeponowania wielu zabytków ruchomych ze zburzonych świątyń prawosławnych sąsiednich miejscowościach. Dzięki zachowanym, w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, planom budowy cerkwi w Kobylanach udało się odtworzyć pierwotną formę architektoniczną tego zabytkowego obiektu. W ramach projektu „Wschodniosłowiańskie dziedzictwo kulturowe – konserwacja, renowacja, digitalizacja zabytkowych cerkwi” udało się przywrócić pierwotny wygląd tego obiektu sakralnego, który tak, jak niegdyś, zachwyca swą architekturą i wystrojem wnętrza. Pragnę serdecznie wyrazić wdzięczność naszej diecezjalnej Fundacji Dialog Narodów za przywrócenie do świetności cerkwi pw. Opieki Matki Bożej w Kobylanach. Ufam, że odnowiona prawosławna świątynia w Kobylanach będzie przedmiotem dumy parafian kobylańskich oraz całej społeczności nadbużańskiego Podlasia. ABEL — PRAWOSŁAWNY ARCYBISKUP LUBELSKI I CHEŁMSKI
Kobylany – a small village by the river Bug on the area of Southern Podlasie has been inhabited by the Orthodox people for ages. The first wooden Orthodox church was built there at the beginning of the XVI century, and in 1890 a brick church of The Protection of The Holy Virgin was erected. While analysing the history of the church from Kobylany one can indicate a few significant facts such as: the generosity of the faithful, the drama of the desecration of the church as well as its preservation during the action of destroying Orthodox churches in Poland in the years 1919-1939. It has been confirmed by historic sources that the church in Kobylany was built owing to great generosity of the local parishioners, the Orthodox inhabitants of Podlasie. This beautiful church, distinguishing itself with the shape of its architectural block, was deprived of its domes as a result of wars one hundred years ago. In the second decade of the XX century, having returned from biezenstwo, i.e. deportation, the local parishioners secured this sacral building from further devastation as much as they could. The interwar period of the last century was a particularly difficult time for the presence of the Orthodoxy on the area of Southern Podlasie. It was when the action of introducing so called Neo-Union took place, as well as destroying Orthodox churches, the process of repossession and Polonization and resettlement of the Orthodox community. The temple survived as the only one bearing witness to the tragic fate of the Orthodoxy on the area of Lublin Voivodeship. During these difficult times of its history, the church in Kobylany became the place of storing many historic accessories from the destroyed Orthodox churches of the neighbouring villages and towns. It was possible to restore the original architectural form of this historic church in Kobylany owing to the plans preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw. Within the project of “Eastslavonic cultural heritage – conservation, restoration, digitalisation of historic Orthodox churches” it was possible to restore the original look of this sacral building. I would like to express my thankfulness to the Foundation of our Diocese The Dialogue of the Nations for restoring the glory of the church of the Protection of the Holy Virgin in Kobylany. I believe that the restored Orthodox church in Kobylany will be the object of pride for the parishioners from Kobylany as well as for the whole community of Podlasie by the river Bug. ABEL — ARCHBISHOP OF THE ORTHODOX LUBLIN-CHEŁM DIOCESE
Wsparcie udzielone z funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway through the EEA Grants and co-financed by the Polish funds