Jaarverslag 2015 by Slot Zuylen

Jaarverslag Slot Zuylen 2015

STICHTING SLOT ZUYLEN

JAARVERSLAG 2013

Vastgesteld door het Bestuur op 25 april 2014

Inhoudsopgave

Jaarverslag 2015

Voorwoord

Bezoekers 2.1. presentatie 2.2. kinderen 2.3 evenementen 2.4. verhuur 2.5. museumcafĂŠ 2.6 museumwinkel 2.7. pr en communicatie

5 7 8 11 11 11 12

Behoud en beheer 3.1. gebouwen 3.2. collectie 3.3. tuin

16 16 18

Organisatie van Slot Zuylen 4.1. college van regenten en bestuur 4.2. personeel 4.3. samenwerking met andere organisaties

19 19 21

FinanciĂŤn

Juni 2015

Met het laatste bereikten wij de voltooiing van de inrichting van het Koetshuis en konden alle ruimtes van het Koetshuis in gebruik genomen worden. De problemen met de akoestiek in het Koetshuis konden uiteindelijk door een financiĂŤle bijdrage van de vereniging Vrienden van Slot Zuylen worden opgelost door het aanbrengen van gordijnen voor de grote taatsdeuren. Hierdoor werden de mogelijkheden voor het museumcafĂŠ en de gehele exploitatie van het Koetshuis aanzienlijk verbeterd. Inmiddels hebben veel groepen de weg naar de stamtafel gevonden. Per 1 augustus 2015 vertrok de directeur Marian van Dijk, die directeur werd van Museum Speelklok in Utrecht. Het bestuur heeft besloten de directievoering op zich te nemen om zo een exact beeld te krijgen van de bedrijfsvoering van Slot Zuylen en zicht te krijgen op een gezonde toekomst voor Slot Zuylen. Samen met het Kernteam en alle andere medewerkers, betaald en onbetaald, was het mogelijk op die wijze alle activiteiten voort te zetten. Het ziet er duidelijk naar uit dat de toename van het aantal bezoekers voor museum, tuin en koetshuis zich verder zal ontwikkelen.

Lucile van Tuyll van Serooskerken, voorzitter

1. Voorwoord

Het eerste deel van het jaar 2015 stond in het teken van afronding van diverse restauratie projecten, de opening van de culturele TOP (Toeristische Overstap Plaats) en het Informatiecentrum Land van Zuylen in het Koetshuis.

Doelstelling, missie en visie

Doel van de stichting (gewijzigde statuten 2012) Het doel van de Stichting is het tot in lengte van dagen ter plaatse en ongeschonden voor Nederland bewaren van het “Slot Zuylen” als historisch monument en natuurreservaat en van datgene, hetwelk uit het oogpunt van geschiedenis daaronder begrepen de familiegeschiedenis der opvolgende geslachten, die het Slot bewoond hebben, van kunst, natuurschoon of landschappen daarbij behoort of later daaraan wordt toegevoegd. De inrichting van het Hoofdgebouw is geschied door opeenvolgende geslachten en generaties. Dat karakter moet zoveel mogelijk gehandhaafd blijven. De stichting zal haar doel bereiken door “Slot Zuylen” een maatschappelijke functie te geven door onder andere het openstellen voor het publiek, zodat een ieder die daar belangstelling voor heeft “Slot Zuylen” kan bezoeken en kennis kan nemen van haar geschiedenis. Missie Slot Zuylen bewaart, bewaakt en onderzoekt het aanwezige ensemble, brengt het ensemble en haar directe omgeving, alsmede de resultaten van onderzoek naar buiten en draagt het ensemble in goede staat over aan toekomstige generaties, om andere mensen te laten kennisnemen van de bijzondere cultuurhistorische waarde van dit ensemble en de directe omgeving. Visie • Slot Zuylen verbindt erfgoed en landschap. • Slot Zuylen staat middenin de maatschappij. • Slot Zuylen is authentiek. • Slot Zuylen is actueel. • Slot Zuylen is er voor iedereen. Slot Zuylen ziet het ensemble als vaste kernwaarde in het centrum van nieuwe ontwikkelingen en beschouwt permanente ontwikkeling vanuit het ensemble als een noodzakelijke en een uitdagende opdracht. Met behulp van het ensemble, de collectie en de beroemdste bewoonster Belle van Zuylen wil Slot Zuylen actuele maatschappelijke thema’s aan de orde stellen en het publiek uitnodigen tot reflectie. Slot Zuylen wil een aanbod formuleren dat openstaat voor iedereen, aantrekkelijk is voor velen en dat uitnodigend is voor herhaalde bezoeken. Slot Zuylen wil voor bezoekers, samenwerkingspartners, klanten en sponsoren een gevoel en een realiteit van gastvrijheid, meerwaarde en verbinding creëren. Bestuur • Drs. L.A.C. barones van Tuyll van Serooskerken, voorzitter • Mr H. H. Schotanus à Steringa Idzerda, penningmeester • Dhr. J. A. van den Broek, secretaris

2014

2013

Bezoekers museum volwassenen en kinderen Bezoekers Museumkaart

3635 4501

3714 4103

4050

3512

Bezoekers tuindagen en herfstdag

2493

2878

3041

Bezoekers eigen cultureel programma

1753

540

530

Bezoekers zakelijke bijeenkomsten

2092

1600

1240

Bezoekers huwelijken

1800

2200

1900

Bezoekers tuin

2498

2734

2952

18.772

17.769

17.705

Totaal

Bovenstaand overzicht laat zien dat het aantal bezoekers met een Museumkaart weer is gegroeid ten opzichte van voorgaande jaren. Ook het totaal aantal bezoekers is licht gestegen. Het aantal zakelijke verhuren zit flink in de lift ten opzichte van vorig jaar, terwijl het aantal huwelijken – en dus ook het aantal bezoekers daarbij – helaas daalde in 2015. 2.1 Presentatie Rondleidingen Slot Zuylen kan alleen met een rondleiding worden bezocht. Op zondagmorgen is er een speciale gezinsrondleiding, afgestemd op kinderen van 6 tot 10 jaar. Het heeft even tijd nodig gehad om bij het publiek bekend te worden, maar inmiddels worden de gezinsrondleidingen goed bezocht. Tijdens de ‘lichtjesavond’ in september is het Slot vrij toegankelijk; in iedere ruimte staat dan een gids die informatie kan geven en tevens de rol van suppoost vervult. De lichtjesavond heeft opnieuw veel publiek getrokken (498 bezoekers). Voor scholen zijn er aparte arrangementen. In 2015 hebben veel schoolkinderen kunnen genieten van de nieuwe meer interactieve vorm van “Schrijven met Belle’; in 2015 ontving Slot Zuylen 951 scholieren uit het basisonderwijs in de regio. Op aanvraag kunnen bezoekers een rondleiding in de tuin reserveren. In totaal werden 10 rondleidingen door de tuin verzorgd. Traditiegetrouw vonden in december de speciale eindejaarsrondleidingen plaats. De combinatie van de mooie verlichting, de kerstversiering in het Slot, het kerstverhaal dat aan het eind van de rondleiding wordt verteld en de glühwein of warme chocolademelk ter afsluiting blijkt ieder jaar weer een succesformule te zijn. De rondleidingen waren snel volgeboekt.

2. Bezoekers

2015

Koetshuis In het Koetshuis zijn het MuseumcafĂŠ, de Bovenzaal, het Kantoor en vanaf 2015 het Land van Zuylen gevestigd. In het in 2014 in gebruik genomen Koetshuis konden door alle verbeteringen in 2015 de activiteiten verder worden uitgebreid. Veel aandacht is besteed aan de verbetering van de akoestiek. De vereniging vrienden van slot Zuylen maakte het door een extra gift mogelijk gordijnen voor het koetshuis aan te schaffen, waardoor de problemen daadwerkelijk zijn opgelost. Door het aangepaste beheer van de moestuin kon het museumcafĂŠ nog meer en gedurende langere tijd gebruik maken van de producten uit de moestuin en zodoende biologische gerechten vers uit eigen moestuin serveren. Van het gevarieerde aanbod van arrangementen, altijd in combinatie met rondleiding door museum of tuin, werd steeds meer gebruik gemaakt. Vooral het feit dat zoveel mogelijk de ontvangsten in eigen beheer werden verzorgd, werd door de gasten positief gewaardeerd. Op 23 april 2015 is het Informatiecentrum Land van Zuylen officieel feestelijk geopend door de heer W.I.I. Van Beek, commissaris van de koning. In samenhang met het verhaal dat rond de familie van Tuyll van Serooskerken en Belle van Zuylen in het Museum wordt verteld, kunnen in het Land van Zuylen de bezoekers informatie krijgen over de omgeving en de rol van de bewoners van Slot Zuylen. Bezoekers kunnen daarnaast door een animatie een prachtig beeld krijgen van de ontstaansgeschiedenis van Slot Zuylen. In 10 minuten ervaart de bezoeker hoe Slot Zuylen wordt ingesloten door de bebouwing, de autowegen, de spoorlijn en het kanaal: van middenin het land naar middenin de stad. Ook wordt de verbouwing van het Slot in de 18de eeuw virtueel zichtbaar gemaakt. Deze animatie blijkt inmiddels een prima introductie te vormen voor de rondleiding door het museum.

Verhalentafel Centraal in de ruimte staat een Verhalentafel met vier touchscreens die toegang geven tot drie informatiebronnen: de ‘groeikaart’ van Maps and Motion, die de geschiedenis van de omgeving vertelt vanaf de Middeleeuwen tot nu, de toeristische informatie en de erfgoed game ‘Het mandje van de barones’. Sprekend portret Geïnspireerd door het portret dat Hendrick Bloemaert in 1670 schilderde van Hendrik Jacob baron van Tuyll van Serooskerken die in 1665 Slot Zuylen in bezit kreeg, is er een sprekend portret waar een acteur de bezoeker vertelt over zijn landgoed. Game ‘Het mandje van de barones’. Kinderen van 6 tot 12 kunnen deze game als papieren speurtocht of als digitale game spelen. Zij moeten in de directe omgeving van het Koetshuis naar gezonde producten zoeken en zo het mandje vullen voor de zieke knecht. Het spel refereert aan een oud gebruik – de barones bracht persoonlijk voedsel naar zieke bedienden - en leert de kinderen hoe het Slot en de omgeving van elkaar afhankelijk waren en hoe zelfvoorzienend een buitenplaats was. 2.2 Kinderen Slot Zuylen vindt het belangrijk dat kinderen al op jonge leeftijd in aanraking worden gebracht met erfgoed en natuur. Daarom organiseert Slot Zuylen bij grote evenementen, zoals de Tuindagen en Herfstdag, altijd ook een activiteit voor kinderen. Daarnaast werden in 2015 opnieuw gezinsrondleidingen verzorgd en werden speciale kinderactiviteiten aangeboden. Kinderconcert Traditioneel was er eind november weer een speciaal kinderconcert. Zo’n 70 (groot)ouders en hun (klein)kinderen konden die dag genieten van de voorstelling van Samba Salad.

Kinderfeestjes In samenwerking met Slot Zuylen organiseerde een zeer enthousiaste Rita Dekker weer een aantal leuke verjaardagsfeestjes. De jarige wordt door haar altijd extra in het zonnetje gezet en zij heeft daarbij oog voor specifieke en persoonlijke wensen. Bij het versieren van cup cakes weet zij de kinderen altijd goed te enthousiasmeren. Daarnaast zijn er mogelijkheden om speciale workshops te volgen. Totaal werden er dit jaar 16 verjaardagen gevierd. 2.3 Evenementen in en rond Slot Zuylen • Op donderdag 5 maart werd Slot Zuylen een Toeristisch Overstap Punt (TOP). Wethouder Pieter Groen (gemeente Stichtse Vecht) verrichtte samen met Lucile van Tuyll (voorzitter bestuur Stichting Slot Zuylen) en Ruurd Jonge Poerink (Provincie Utrecht) de opening door het informatiebord te onthullen. Slot Zuylen is de eerste Erfgoed TOP in de provincie Utrecht. Met de realisatie van TOP Slot Zuylen wordt uitvoering gegeven aan het toeristisch beleid van de gemeente Stichtse Vecht en het Gebiedsprogramma Utrecht-West 2012-2015. • Donderdag 23 april werd het informatiecentrum Land van Zuylen geopend. Het Land an Zuylen is gevestigd in het Koetshuis waar ook het museumcafé is gehuisvest. Middenin de ruimte staat de Verhalentafel met vier touch screens. Hier wordt verteld hoe Slot Zuylen aan de Vecht eeuwenlang een centrale plaats heeft ingenomen in het beheer van het omringende land en hoe het landschap in de provincie Utrecht is veranderd, van een leeg land in de 17de eeuw tot een landschap waarin bewoning en verkeer de toon zetten. Kinderen kunnen op deze verhalentafel ook een game spelen met de titel ‘het mandje van de barones’. Het sprekend portret van Hendrik Jacob, baron van Tuyll van Serooskerken, die Slot Zuylen in 1665 in bezit kreeg, neemt de bezoekers mee op een virtuele tour door de omgeving. De digitale historische kaart vormt de basis voor een animatiefilm van ca. 7 minuten die op de wand wordt geprojecteerd en die de groei van de bebouwde omgeving van het Slot zichtbaar maakt. • Maandag 25 mei, Tweede pinksterdag, was er de jaarlijkse “Dag van het kasteel”, met een kijkje in de kasten die anders gesloten zijn. Evenals voorgaande jaren trok deze dag weer veel bezoekers, die geïnteresseerd naar de inhoud van de kasten en bijbehorende verhalen keken en luisterden. • In het weekend van 30 en 31 mei waren de traditionele Tuindagen. Veel bezoekers konden bij de vele kraampjes weer volop genieten en informatie krijgen van een grote diversiteit aan waren. • De Open Monumentendag op zaterdag 12 september werd ook in 2015 weer zeer goed bezocht. Het thema “Kunst en Ambacht” mocht zich verheugen in een behoorlijke belangstelling van geïnteresseerde bezoekers. • Tijdens de Lichtjesavond op zaterdag 19 september waren tuin en park weer sprookjesachtig verlicht. Ook dit jaar kwamen hier weer veel bezoekers op af, die genoten van het feeërieke schouwspel. • Op de Herfstdag op 4 oktober kwamen ook dit jaar weer veel bezoekers af. Fruit, fruitbomen en – struiken, planten en andere tuinzaken verwisselden op deze dag weer van eigenaar. • Ter afsluiting van het seizoen vond op zondag 15 november 2015 de Belle-dag plaats, met speciale Belle-rondleidingen door het kasteel, twee toneelstukken van Belle van Zuylen en een workshop voor kinderen in het Koetshuis. “Op bezoek bij Belle, een toneel impromptu” is een bewerking van twee toneelstukken van Belle van Zuylen: De Vluchteling (L’Emigré) uit 1793 en de Ontroostbare (L’Inconsolable) uit 1794. Het betrof een bijzondere uitvoering met drie lezende en drie bewegende spelers, een zogenaamd ‘spectacle-lecture’, waarbij de bewegende spelers de uitgesproken tekst volgen. De toneelstukken werden opgevoerd in de bovenzaal van het Koetshuis.

• Voor de derde keer werd in 2015 weer een goed bezochte bridgedrive georganiseerd. De vele enthousiaste bridgeparen speelden in onze gezellige ambiance om mooie prijzen. Arjan den Boer, gids bij Slot Zuylen, schetste – ondersteund door een mooie presentatie – tussen de speelrondes door een interessant beeld van de jaarlijkse tocht van de bewoners van Slot Zuylen naar hun winterverblijf aan de Kromme Nieuwegracht in Utrecht. Ook konden de deelnemers genieten van een miniconcert, verzorgd door het duo SaxYOn, Ellen Zijm (accordeon) en Marijke Schröder (saxofoon). • De eindejaarsrondleidingen op 28, 29 en 30 december werden – zoals gebruikelijk – goed bezocht. Bezoekers konden weer genieten van de rondleidingen door het Slot in Kerstsfeer, afgesloten met een passend verhaal onder de kerstboom in de Gobelinzaal. In het Museumcafé kon men na afloop nog genieten van een beker Glühwein of warme chocolademelk. Concerten 2015 mogelijk gemaakt door de Vereniging Vrienden van Slot Zuylen Op 4 januari werd gestart met een nieuwjaarsconcert dat voorafgaand aan de nieuwjaarsbijeenkomst aan vrienden en relaties van Slot Zuylen werd aangeboden. Sopraan Klaartje van Veldhoven leverde samen met toetsenist Bert van de Brink een prachtig programma met barok- muziek en Europese volksliederen. Zondag 25 januari werd weer het inmiddels tot traditie geworden “snertconcert” georganiseerd. Voorafgaand aan de “snert volgens huisrecept” werd opgetreden door het duo “Accordéon Mélancolique”. Cherie de Boer en Jean-Pierre Guiran brachten wervelende wereldmuziek ten gehore. Op 22 februari was er een High Tea in combinatie met een concert van het “Sequenza String Trio”. Zij gaven een prachtige vertolking van de Goldbergvariaties van Bach. Het trio wordt gevormd door Cécile Gouder de Beauregard (viool), Judith Wijzenbeek (altviool) en Noëlle Weidmann (cello). Op zondagochtend 19 april werd een “Verdureconcert” georganiseerd in de Gobelinzaal met medewerking van het kamermuziekensemble “Trio Profundo”. De combinatie 9

contrabas, cello en piano bracht diepe, warme muziek die prachtig kleurde bij de wandtapijten. Franse chansons, vertolkt door de zanger Edouard, gaven muzikale omlijsting aan het midzomerdiner op 23 augustus. Singer – songwriter Edouard wordt geïnspireerd door zangers als Jacques Brel en Leonard Cohen. Het Herfstconcert werd op 25 oktober verzorgd door het “Rembrandt Frerichs Trio”. Dit optreden was onderdeel van een speciaal “museumprogramma”, waarbij de musici zich o.a. lieten inspireren door het museum waarin ze optraden, in dit geval door (het tafereel op) de wandtapijten van Slot Zuylen. Het trio speelde in zijn Contemporary Fortepiano bezetting die uit grotendeels (nagemaakte) historische instrumenten bestond. Tot slot werd op 22 november weer een muzikale kindervoorstelling georganiseerd voor peuters en kleuters vanaf twee jaar. Theatergroep “Samba Salad” bracht met “in het wild” een vrolijke interactieve, muzikale safari dwars door de rimboe en over de savanne waar dieren de baas zijn.

2.4 Verhuur Huwelijken Slot Zuylen heeft sinds 1987 de status van “Huis der Gemeente” van de gemeente Stichtse Vecht, waardoor er huwelijken kunnen worden voltrokken. Hoewel de concurrentie groot is, nu veel locaties in de directe omgeving tot trouwlocaties zijn benoemd, steeg het aantal huwelijken van 38 in 2013 naar 44 dit jaar. De beslissing om de mogelijkheden van het voltrekken van een huwelijk in Slot Zuylen uit te breiden naar de overige dagen van de week, met uitzondering van de zondag, lijkt zijn vruchten af te werpen. Zakelijke en particuliere verhuur De opening van het Koetshuis in juli 2014 vergrootte de mogelijkheden voor zaalverhuur. Na anderhalf jaar is gebleken dat er veel belangstelling is voor de ruimte van het museumcafé. De bovenzaal werd vooral voor vergaderingen gebruikt. Er was veel lof voor de eigen catering van Slot Zuylen. Samen met een aantal vrijwilligers ontwikkelde de bedrijfsleider horeca een speciaal aanbod van lunchgerechten en gebak dat gretig aftrek vond. Onder leiding van Marleen Nieuwenhuijse werd de digitale agenda ingevoerd om de communicatie tussen de beide locaties – het Slot en het Koetshuis – zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. In deze agenda worden de verhuren, huwelijken, rondleidingen en evenementen vastgelegd. Ook werd een aantrekkelijke verhuurbrochure gerealiseerd die bovendien als bladerboek op de site werd geplaatst. Arrangementen Er werden speciale arrangementen ontwikkeld voor de particuliere verhuur. Daarbij werd een koffietafel, lunch of high tea gecombineerd met een rondleiding in het Slot of in de tuin. Ook kon een vaartocht worden toegevoegd in samenspraak met Rederij Schuttevaer. Met name de lunch-arrangementen voor groepen van ca. 30 personen waren in trek. In 2015 werd een huwelijksreceptie toegevoegd aan de arrangementen. 2.5 Museumcafé Met het Museumcafé werd niet alleen meer ruimte gecreëerd dan in de oude theeschenkerij, ook de kwaliteit van het aanbod werd aanzienlijk verhoogd. Met de firma Peeze werd een contract gesloten voor de levering van fairtrade thee en koffie. Er werd zoveel mogelijk groente en fruit uit de tuin van het kasteel gebruikt en er werd ingekocht bij leveranciers van streekproducten. Helaas heeft Slot Zuylen geen vergunning voor een terras bij het Koetshuis; bezoekers konden wel op het terras bij het Slot terecht om van de in het Koetshuis verkregen producten te genieten. 2.6 Museumwinkel en ticketoffice Het hernieuwde Tweede Poortgebouw, met de opvallende rood-wit-gestreepte luiken, heeft de zichtbaarheid van Slot Zuylen vergroot. De ligging hiervan is strategisch ideaal te noemen: niemand kan ongezien de tuin of het Slot benaderen. In de winkel worden niet alleen ansichtkaarten, kinderspeelgoed en boeken over de omgeving en de geschiedenis van het Slot verkocht, maar ook groente en fruit uit de moestuin van Slot Zuylen.

2.7 PR en communicatie Adverteren In 2015 is er in Slot Zuylen geen themarondleiding gepresenteerd. Betaalde advertenties in dat jaar zijn daarom gericht op de opening van de TOP en het Land van Zuylen en op reguliere evenementen zoals bijvoorbeeld de concerten. Er zijn advertenties geplaatst in de VARA gids, Recreatiekrant Regio Utrecht en de Oud Utrechter. In het Lifestylemagazine voor Utrecht ‘Genieten!’ verscheen een betaalde advertorial over de Belle-dag op 15 november, met mooie foto’s en achtergrondinformatie over Belle van Zuylen. Partnerplan Sinds 2014 is Slot Zuylen betalend partner geworden van Bureau Toerisme Utrecht, dit partnerschap is in 2015 voortgezet. Voor een vast bedrag per jaar maakt Slot Zuylen gebruik van de mediakanalen van Toerisme Utrecht, waaronder de website www.bezoekutrecht.nl, Facebook, Twitter en een mobiele app met toeristische informatie. Eenzelfde partnerplan is Slot Zuylen aangegaan met RBT Gooi & Vecht, deze is ook in 2015 voortgezet. Free publicity Gratis publiciteit kreeg het Slot onder andere in het woonmagazine ‘Residence’ in een artikel over ‘de magie van de Vechtstreek’, met op één hele fotopagina opnieuw aandacht voor Belle van Zuylen en de Belle-dag. Ook in het christelijk vrouwenmagazine ‘Passage’ verscheen een paginagroot artikel waarin Slot Zuylen wordt aangeprezen als een dagje uit. Flip van Doorn van dagblad Trouw wist ons ook dit jaar weer te vinden en schreef een artikel ‘Het mooiste Nederland’ naar aanleiding van de opening van het Land van Zuylen. Slot Zuylen verstuurt voor elk evenement en alle activiteiten persberichten naar landelijke en lokale media. In de lokale uitgaven zoals AD Utrecht, Telegraaf editie Utrecht, Utrecht Dichtbij, de VAR en de Vechtstroom worden deze met regelmaat geplaatst. Vooral de

Lichtjesavond van 2015 kon rekenen op veel aandacht in de lokale media. Ook staat Slot Zuylen voor de derde keer in De Nederlandse Museum Agenda. Kortingsacties In 2015 deed Slot Zuylen mee aan een aantal kortingsacties. Bijvoorbeeld de actie van tijdschrift Margriet in hun speciale uitgave ‘Lekker Hollands’. Voor het meedoen werd geen advertentiegeld gevraagd, maar als tegenprestatie werd lezers die een bezoek brachten aan het kasteel een gratis kopje koffie of thee aangeboden. Er waren soortgelijke acties in het ASCI FreeLife kampeermagazine en Plus Magazine. Er waren ook twee acties gericht op korting op de entreeprijs. Dit waren de Bankgiro Loterij cadeaubon ‘Topkasteel naar keuze’, en de Kastelen Zomertour kortingsactie van www.topkastelen.com. Websites Op het internet bestaan nog andere mogelijkheden op het gebied van free publicity. Op circa 30 verschillende websites is het mogelijk om zelf persberichten of informatie toe te voegen. Voorbeelden hiervan zijn www.uitvandaag.nl, www.cultuurutrecht.nl, en www. zoiszuilen.nl. Social media Voor PR-doeleinden maakt Slot Zuylen ook gebruik van Social Media, zoals een Twitteraccount en een Facebook-pagina. Hierop worden alle evenementen, activiteiten en nieuws van Slot Zuylen gedeeld met volgers. Met name de Facebook-pagina kent opnieuw een flinke groei in het aantal volgers: van 650 volgers begin 2014 naar bijna 1000 volgers eind 2015. De volgers zijn ook actief en betrokken, ze sturen bijvoorbeeld berichten door naar hun vrienden. Op Twitter heeft Slot Zuylen circa 725 volgers. Radio en TV RTV Utrecht en U in de Wijk Zuilen besteedden aandacht aan de opening van de TOP en het Land van Zuylen. Drukwerk Flyers en posters werden voornamelijk verspreid in de regio, bij VVV’s, collega musea, bibliotheken, gemeentelijke instanties en culturele instellingen.

3. Behoud en beheer

3.1 Gebouwen Hoofdgebouw De firma Van Vredendaal verrichtte enkele reparatiewerkzaamheden aan de hemelwaterafvoer. Dankzij een bijdrage van de Stichting Restauratie en onderhoud kon de vloer in het Boudoir door een parketvloer worden vervangen. Veiligheid Alle medewerkers die binnen de muren van het Slot werken, namen in maart deel aan de jaarlijkse instructie over de procedures bij calamiteiten. Bovendien kreeg een aantal nieuwe medewerkers een BHV-opleiding en volgden bestaande BHV-ers een herhalingscursus. De brandmeldinstallatie wordt iedere maand getest door de beheerder en assistent die een speciale cursus voor de bediening volgden. 3.2 Collectie Verwervingen Het beleid van Slot Zuylen ten aanzien van de aankoop van collectie is er in de eerste plaats op gericht om objecten te verwerven die in het Slot thuishoren omdat zij ooit deel uitmaakten van de inboedel. In 2015 werden enkele nieuwe objecten verworven. Restauraties en onderhoud Met dank aan een bijdrage van Stichting Restauratie en Onderhoud heeft Slot Zuylen in 2015 een aantal projecten op het gebied van restauratie en onderhoud kunnen realiseren. Pauline Marchand Schilderijenrestaurator Pauline Marchand heeft haar werkzaamheden op het gebied van preventieve conservering van de collectie schilderijen voortgezet. Ze heeft in 2015 in totaal 59 schilderijen onderzocht, conditierapporten opgesteld en waar nodig acute maatregelen genomen. In de conditierapporten staan gegevens over de huidige staat, is de urgente van bepaalde (preventieve) ingrepen vastgesteld, en aangegeven wat mogelijke vervolgstappen kunnen zijn. Er zijn fotoâ&#x20AC;&#x2122;s genomen, de schilderijen zijn opnieuw ingelijst, voorzien van achterkant bescherming en een nieuwe ophanging. LED-verlichting Gobelinzaal Voor de kaarslichten in de staande armaturen, de wandarmaturen en de kroonluchters in de Gobelinzaal werden ouderwetse gloeilampen gebruikt. Slot Zuylen stapt geleidelijk over op de introductie van LED verlichting, wat veel goedkoper is in verbruik is, brandveiliger en minder belastend voor de collectie. In de Gobelinzaal en in de hal op de eerste verdieping zijn in 2015 alle oude lampen vervangen. Vervanging vloer Boudoir De grenen vloer in het Boudoir, die niet oorspronkelijk was, had veel te lijden gehad onder het horeca gebruik tijdens huwelijken en moest daarom worden vervangen. Dit jaar is er door het Maarssens vloerenhuis een eiken visgraat vloer gelegd waardoor de ruimte visueel aansluit bij de blauwe kamer en de Gobelinzaal. Vooronderzoek Knikpoppen Al lang was het een wens om twee Chinese knikpoppen uit de late achttiende eeuw weer tentoon te stellen in het huis. Deze bijzondere objecten waren erg kwetsbaar en in niet al te beste staat door weinig optimale bewaarcondities in het verleden. Met dank aan een bijdrage van Stichting R&O is er door restaurator Maud Schermer een vooronderzoek verricht naar de haalbaarheid van een restauratie. Ze heeft de beste behandelmethoden 16

aan de hand van fysieke testen bepaald, en een plan van aanpak opgesteld voor een eventuele restauratie. Bruiklenen Een kinderportret (inv. nr. 15730) van Reinout Gerard van Tuyll van Serooskerken van de hand van Gerard Hoet (1677-1729) was van 11 juli t/m 29 november te zien op de tentoonstelling Kruisvaarders en Weldoeners in het Centraal Museum in Utrecht. De expositie ging over een in Utrecht gevestigde adelsinstelling, De Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht, die rechtstreeks teruggaat naar de kruistochten. Collectieregistratie In 2015 is Slot Zuylen aan de slag gegaan met de verbetering en verdieping van de bestaande collectieregistratie. De werkzaamheden bestaan uit het controleren van de standplaatsregistratie en aanvullen van fysieke beschrijving van de objecten. Ook wordt van elk object de conditie vastgelegd en een foto gemaakt. Vrijwillige medewerkers houden zich, onder begeleiding van de collectiemedewerker, elke maandag bezig met deze werkzaamheden. In 2016 hopen wij een groot deel van de objecten in de vaste presentatie te verwerken. Crowdfunding Knikpoppen Op basis van positieve bevindingen in een vooronderzoek door restaurator Maud Schermer naar de haalbaarheid van de restauratie van twee Chinese knikpoppen uit de late achttiende eeuw, heeft Slot Zuylen in 2015 besloten een crowdfunding campagne via Voor de kunst op te starten. Gewapend met een campagne filmpje, een aantrekkelijke pagina op de website van Voor de kunst (www.voordekunst.nl/projecten/3887-ja-knikkers-in-slot-zuylen-1) heeft Slot Zuylen zeer actief haar eigen netwerk benaderd, en bovendien geïnteresseerden in Aziatische kunst en cultuur van de actie op de hoogte gebracht. Met succes. Dankzij een bijdrage van 90 donateurs was het streefbedrag een aantal dagen voor de deadline gehaald. Gekoppeld aan de crowdfunding heeft Slot Zuylen met succes een fondsenwerving traject gerealiseerd. Het K.F. Hein Fonds, het dr. Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds, het Jongsma Restauratie Fonds en het Keg-Thate Fonds hebben het mogelijk gemaakt dat de restauratie ook echt zal plaatsvinden in 2016.

3.3. Tuin Opnieuw konden de oranjerieplanten overwinteren in de verwarmde historische kas van Slot Zuylen. Alle planten hebben hierdoor de winter goed doorstaan. De kas is in 2015 ook gebruikt om groenten in te telen en planten te stekken, zoals bijvoorbeeld tomaten, laurier, lavendel en diverse bessensoorten. Het leifruit aan de slangenmuur is opnieuw gesnoeid en ook zijn vrijwel alle lege plekken weer opgevuld. De boomgaarden hebben een verdere aanvulling gekregen met historische soorten en de oude stobben zijn gerooid. De enorme composthoop werd afgegraven en verwerkt in de platte bandes. Ook zijn de vakken bij de slangenmuur bijgehouden. In de moestuin werd een kast geplaatst waarin de borstbeelden in de winter een goed onderkomen vinden, verder zijn er ijzeren hekken geschilderd, en zijn de borders bij de Tuinhut en in de museumtuin onderhouden. Ook was er aandacht voor het tuingedeelte rond het Koetshuis. Buxusziekte In de tuin van Slot Zuylen heeft de ziekte in de jongere Buxus toegeslagen. In een jaar tijd is alles bruin geworden, maar de plant is nog niet helemaal dood. In het najaar van 2015 zou besloten worden over vervanging van de buxus. Helaas zijn de ervaringen met de Ilex Crenata minder positief dan verwacht, waardoor het besluit moest worden uitgesteld. Moestuin De moestuin bracht in 2015 weer een flinke hoeveelheid aan groente en fruit op. Met de tuindagen waren de rabarber en sint Jan uien een groot succes. Vooral de roodsteelrabarber was erg populair vanwege zijn zachte smaak. De sint Jan uien gedijen goed op de kleigrond van Slot Zuylen. Ze worden in augustus gepoot en met Sint Jan op 24 juni geoogst.Voor het seizoen 2016 is er meer diversiteit aan kruiden en sla soorten in verband met het Azië thema. Tevens zullen in de kas 2 soorten tomaten worden gekweekt met wellicht net zo`n mooie opbrengst als in 2015. Met de oogsten van het fruit (rode bes, kruisbes en pruimen) kunnen er weer heerlijke taarten worden gemaakt. Ook was er weer een grote hoeveelheid aan courgettes en pompoenen, respectievelijk Black beauty en Hokkaido, waar de kok van het museumcafé heerlijke soep van maakte. De reuze exemplaren werden uitgestald bij de ingang van het Koetshuis. Daarnaast werden prachtige prei, bietjes, snijbiet en een overvloed aan Oost-Indische kers geoogst. De aardappels hadden last van de ziekte phytophtora, dus die konden in 2015 helaas niet worden geoogst. In de zomer waren er veel kruiden, zoals munt, blad- en krulpeterselie, basilicum en oregano. Als experiment werden ook drie bedden asperges gepoot. Daarvan kon in 2015 helaas nog niet worden geoogst. In samenwerking met Riderhofstad Gunterstein zijn de appels en peren uit de tuin geperst bij de firma Schulp uit Breukelen; het sap is onverminderd populair in het museumcafé en wordt ook in de winkel goed verkocht.

Bestuur in 2015 • Drs. L.A.C. barones van Tuyll van Serooskerken, voorzitter • Mr H. H. Schotanus à Steringa Idzerda, penningmeester • Dhr. J. A. van den Broek, secretaris Het bestuur vergaderde iedere maand over het dagelijks beleid en vanaf eind juli wekelijks met het Kernteam over de dagelijkse gang van zaken. Raad van Advies in 2015 • Drs. W.I.I. van Beek • Mr. J.H.C. Van Zanen • Dhr. E.W. Veen • Drs. M. Van ’t Veld De Raad van Advies kwam op 16 maart bijeen om van gedachten te wisselen over de beleidslijnen voor de nieuwe beleidsperiode 2015-2019 en over de mogelijkheden om meer bezoekers te genereren en de naamsbekendheid van Slot Zuylen te vergroten. Ook werd aandacht besteed aan het nieuwe Marketing project dat op initiatief van de provincie in samenwerking met 5 kasteelmusea van start is gegaan. Individueel vond met enkele leden van de Raad van Advies overleg plaats over de vacature, die ontstaan was door het vertrek van de directeur. 4.2. Personeel Team in 2015 • Marian van Dijk, directeur (tot 1 augustus) • Madelon Engelen, assistent horeca • Gerbrand Korevaar, conservator • Maaike Kraaijenbrink, medewerker collectiebeheer • Anneke Siks, beheerder • Martin van Stralen, bedrijfsleider horeca • Henny van der Wilt, hovenier moestuin (vanaf 1 maart) • Arnold Achterkamp, assistent hovenier (zzp-er) Ter ondersteuning van beheer en horeca hadden Sylvia Vermaas, Judy Poels en Else van der Waal een 0-uren contract. Vrijwilligers In 2015 verrichtten bijna 100 vrijwilligers taken als gids, medewerker horeca, gastvrouw/ heer, medewerker tuin, medewerker museumwinkel, schoonmaker, medewerker archief en medewerker administratie. Ook werd met enkele vrijwilligers gestart met het samenstellen van een taakgroep marketing. Bovendien namen vrijwilligers deel aan werkgroepen en voerden zij specifieke taken uit voor bijvoorbeeld het bezoekersonderzoek, het organiseren

4. Organisatie

4.1 Bestuur en Raad van Advies

van de Tuindagen en de herfstdag. Een aantal vrijwilligers nam afscheid, maar er kwamen ook nieuwe vrijwilligers bij waardoor per saldo het totaal aantal licht groeide ten opzichte van vorig jaar. Op 19 oktober namen zij deel aan een vrijwilligersuitje naar kasteel Keukenhof en de Linnaeushof. De jaarlijkse barbecue, aangeboden door de Vereniging Vrienden van Slot Zuylen, vond plaats als afsluiting van de Open Monumentendag in september plaats. De vrijwilligers en medewerkers rondden het museumjaar op 19 november af met een gezamenlijk diner in de Gobelinzaal, Boudoir en Blauwe Kamer. Het in 2013 vastgestelde vrijwilligersbeleid kreeg verder gestalte door het instellen van de Vrijwilligersraad, die in september voor het eerst bijeenkwam. De tekst van dit beleid is opgenomen in de vrijwilligersmap die aan elke vrijwilliger in bruikleen wordt gegeven. Uit de map, die algemene informatie over de geschiedenis van Slot Zuylen, interviews met vrijwilligers, plattegronden van het Slot en een samenvatting van het calamiteitenplan bevat, zijn de adresgegevens van alle medewerkers en vrijwilligers verwijderd. Elke vrijwilliger krijgt in de toekomst alleen de noodzakelijke adressen. We blijven gebruikmaken van een losbladig systeem zodat er gemakkelijk updates of nieuwe informatie kunnen worden toegevoegd. Er werden opnieuw twee informatieavonden georganiseerd voor alle betaalde en vrijwillige medewerkers. De vrijwilligers ontvangen geen financiële vergoeding, met uitzondering van de schoonmakers, maar op verzoek kunnen wel reiskosten vanaf 10 kilometer worden vergoed; daarvan hebben ca. 10 vrijwilligers gebruik gemaakt. Het in maart 2014 gestarte spaarsysteem ‘Zuyltjes’ waarbij vrijwilligers voor gewerkte uren punten kunnen sparen is in 2015 voortgezet. Vooralsnog kunnen de ‘Zuyltjes’ worden verzilverd voor gebruik van een zaal, een rondleiding of producten uit de tuin of producten bij banketbakkerij Steentjes. Er zal verder naar andere sponsoren worden gezocht; ook wordt in 2016 het spaarsysteem geëvalueerd.

Werkgroepen Marketingcommunicatie en PR In augustus 2015 is de Stichting Samenwerkende Kasteelmusea van start gegaan: een samenwerkingsverband tussen Huis Doorn, Kasteel Amerongen, kasteel de Haar, MOA (Museum Oud Amelisweerd) en Slot Zuylen. Brechje Manschot, deels werkzaam bij kasteel de Haar, is voor 2 jaar aangesteld als gezamenlijk marketeer. De kosten worden gedragen door de Provincie Utrecht. Het werkplan marketing kent een drietal fasen waarvan de eerste fase loopt van augustus 2015 tot het voorjaar van 2016. In deze fase gaat het om het implementeren van actiepunten die voortkomen uit herpositionering per kasteel en individuele ondersteuning en advies. Slot Zuylen is gestart met het opzetten van een taakgroep vrijwilligers die extra werkzaamheden op het terrein van marketing/communicatie verrichten als ondersteuning van de professionals. Het bestuur is van mening dat het marketingtraject zeker effect zal hebben op de groei van bezoekersaantallen en versterking van de naamsbekendheid. Werkgroep tuinactiviteiten De projectgroep Tuinactiviteiten zorgde voor de organisatie en een goed verloop van de Tuindagen in mei en de Herfstdag in oktober. Muziekwerkgroep De Muziekwerkgroep van de Vereniging Vrienden van Museum Slot Zuylen organiseerde totaal zeven zeer diverse concerten. Van klassieke muziek tot Zuid-Amerikaanse klanken, al dan niet gecombineerd met een maaltijd. Omdat alle concerten inmiddels vaste ijkpunten in het jaar zijn geworden, heeft Slot Zuylen een vast publiek opgebouwd dat ieder jaar groeit. De concerten zijn in 2015 goed bezocht. Werkgroep Kinderactiviteiten In 2015 werd de energie vooral gericht op de afwikkeling van de erfgoed game; het Mandje van de Barones (zie onder Koetshuis). Werkgroep Evenementen In de evenementengroep konden opnieuw de activiteiten van de verschillende werkgroepen op elkaar worden afgestemd. Omdat alle nieuwe ontwikkelingen een grote druk legden op het team en de vrijwilligers was besloten in 2015 geen themarondleiding te organiseren. Wel is in 2015 het thema voor 2016 – Azië in Slot Zuylen – vastgesteld. 4.3. Samenwerking met andere organisaties Utrechtse Kasteelmusea/Stichting Samenwerkende kastelen De groep van de Utrechtse kasteelmusea bestaat uit Kasteel de Haar, Slot Zuylen, Kasteel Amerongen, Huis Doorn en Museum Oud Amelisweerd. In overleg met de Provincie Utrecht werd aan Hendrik Beerda de opdracht gegeven om een marketingplan op te stellen voor de gezamenlijke marketing, met twee belangrijke peilers: het vergroten van naamsbekendheid en het vergroten van het aantal bezoekers. Het plan voorziet in een aantal gezamenlijke activiteiten en een parttime marketeer voor de periode van 2 jaar. Begin 2015 is de Stichting Samenwerkende Kastelen opgericht en kon het project verder worden uitgevoerd. In Augustus is Brechje Manschot voor 3 dagen per week bij deze stichting in dienst gekomen (in december is haar dienstverband teruggebracht tot 2 dagen per week). Vereniging Vrienden van Museum Slot Zuylen De Vrienden ondersteunen de activiteiten van Slot Zuylen door inzet in menskracht en door het toekennen van projectsubsidies. De jaarlijkse nieuwjaarsbijeenkomst wordt

georganiseerd samen met de Stichting Slot Zuylen en is bestemd voor leden, medewerkers en vrijwilligers van Slot Zuylen en collega’s uit de regio. Als blijk van waardering is in september traditioneel een barbecue aangeboden aan de vrijwilligers, waarbij ook de medewerkers van Slot Zuylen worden uitgenodigd. Voor de derde maal is door de Vrienden in november de Slot Zuylen Bridgedrive georganiseerd, waarin het bridgespel werd afgewisseld met korte rondleidingen, een lezing, een klassiek concert en een uitgebreide lunch. Het is opnieuw een groot succes gebleken. Zonder de bijdrage en inzet van de Vrienden zou het niet mogelijk zijn het jaarlijkse programma uit te voeren. Bovendien spelen de Vrienden een belangrijke rol bij de werving van vrijwilligers. De Vrienden informeren hun leden door middel van een Nieuwsbrief, die tweemaal per jaar wordt uitgebracht en via e-mailberichten over actuele zaken en activiteiten van Slot Zuylen. In 2015 telde de Vereniging 450 leden. Vechtsnoer Het Vechtsnoer is een samenwerkingsverband van culturele organisaties in de Vechtstreek die zich bezighouden met behoud, beheer en ontsluiting van cultureel erfgoed. Het Vechtsnoer beschouwt het landschap met daarin de monumenten en objecten als een ‘museum zonder muren’ en wil graag het publiek stimuleren om zelf dit museum te bezoeken door een gezamenlijk samenhangend verhaal te vertellen. In 2014 werden een gezamenlijk digitaliseringsproject en een oral history project afgerond. In 2015 is Slot Zuylen gestart de interviews uit dit laatste project te verwerken in de Verhalentafel in het Land van Zuylen. Bovendien werd besloten om een jaarthema te kiezen voor (extra) activiteiten van de aangesloten organisaties; in 2015 was dit het thema ‘water’. Topkastelen In 2015 heeft Slot Zuylen ook de bijeenkomsten bijgewoond van de Topkastelen met de gezamenlijke acties: zomertoer, vouchers van Bank Giro Loterij, Postcodeloterij. Ook werden de twee bijeenkomsten van vertegenwoordigers bijgewoond. Het is de bedoeling deze samenwerking ook in 2016 voort te zetten.

De projecten en activiteiten werden mogelijk gemaakt door de volgende fondsen en instanties: • Provincie Utrecht • Gemeente Stichtse Vecht • VSB-fonds • Rijksdienst Cultureel Erfgoed • Stichting Dioraphte • kfHeinfonds • Vereniging Vrienden van Slot Zuylen • Prins Bernhard Cultuurfonds/Stichtse Vecht • Prins Bernhard Cultuurfonds • Stichting Restauratie en Onderhoud

5. Financiën

De door het Bestuur vastgestelde jaarrekening 2015 is door het accountantsbureau Auren (Amersfoort) gecontroleerd en voorzien van een accountantsverklaring. Op aanvraag is de jaarrekening verkrijgbaar.