11 minute read
VOORDELEN
VOEDINGSADVIES
Van 16 tot 22 maart 2020 loopt de Week van de Diëtist. Diëtisten zijn geen overbodige luxe: bijna 1 op de 2 Vlaamse volwassenen lijdt aan obesitas. Ook kinderen kampen steeds vaker met overgewicht.
Het helpt niet dat bijna 2 op de 3 Vlamingen te weinig bewegen. De meeste cliënten die een beroep doen op de diëtistes van Bond Moyson ondervinden klachten van overge wicht. Heel wat anderen lijden aan diabetes type 2 en sommigen willen gewoon gezon der leven.
Af en toe komt er iemand over de vloer met ondergewicht. En dan zijn er nog mensen met prikkelbare darmen. Zij worden vaak doorverwezen door hun huisarts.
GEZONDE VOEDING IS HET BEST VOLWAARDIG EN EVENWICHTIG, MAAR MOET VOORAL OOK LEKKER ZIJN Kim Buekenhout, diëtiste Bond Moyson
5TERUGBETAALD EURO tot 6 consultaties per jaar
TERUGBETALING DIEETADVIES Heb je een Body Mass Index (BMI) hoger dan 25 of lager dan 17,5? Of ga je om medische redenen naar een diëtist? Dan krijg je van Bond Moyson een terugbetaling. Je consulteert hiervoor een erkende diëtist.
40 VOOR HET 1STE CONSULT EURO 40 euro 1ste consult, 30 euro 2de consult, 20 euro opvolgsessie* of 35 euro 1ste consult, 25 euro 2de consult, 15 euro opvolgsessie**
DIEETADVIES BIJ BOND MOYSON Wist je dat je bij Bond Moyson op afspraak terechtkan voor onderbouwd voedingsadvies, voor elke leeftijd en in elke situatie? Onze erkende diëtisten geven een antwoord op al jouw voedingsvragen en houden daarbij rekening met je levensstijl. *exclusief voor leden **exclusief voor leden, inclusief terugbetaling
KOM GRATIS LANGS
Kom tijdens de Week van de Diëtist gratis langs bij een van onze diëtisten en ontdek wat hij of zij voor jou kan betekenen. Met 20 locaties in de provincie vind je zeker een diëtist in jouw buurt. Reserveer via www.bondmoyson.be/fit.
IN HET SPOOR VAN ...
SUPERHELD ILYAN
Mama Lesley en Ilyan doden de tijd tussen de onderzoeken met virtual reality.
10 jaar is hij, Ilyan. 1 dag per week is het kinderziekenhuis van UZ Leuven zijn vaste stek. En toch, als je hem ziet, merk je niet meteen dat de pientere knaap ziek is. Een blik op zijn wekelijkse woensdag.
10.30 uur Als je de kinderafdeling binnenkomt, kijkt Ilyan je aan met zijn guitige sproetengezicht vanop een grote foto. Mét een schild in de handen. En dat accessoire is niet toevallig ...
11 uur Mama Lesley en Ilyan wandelen binnen. Klaar voor een resem onderzoeken. “Ik heb de ziekte van Hirschsprung (zie kader). Darmproblemen dus. Ik heb de hele dag buik pijn. Eten lukt niet, enkel soms wat koekjes, chips en patatjes”, vertelt hij. Hij krijgt sonde- of baxtervoeding. “Maar ik word snel misselijk, ook na de sondevoeding. Lastig.”
11.30 uur Het 1ste onderzoek is een klassieker: bloed nemen. “Als dat niet ‘goed’ is, moet ik bepaalde stoffen bijkrijgen. IJzer, vitami nes, eiwitten …”, zegt Ilyan. Dat prikken is niet zijn favoriete moment. Net als het aanleggen van een infuus. “Ik word voor 1 dag dokter en dan vind ik een prik uit die net als een vingerprik bij na geen pijn doet. Het is nog niet voor meteen, ik moet er nog even over nadenken.”
Na de bloedafname is het wachten geblazen. “Je moet geduld hebben”, knikt mama Lesley. De ziekte van Hirschsprung is een aangeboren afwijking. In de darmen ontbreken bepaalde zenuwcellen, waardoor de stoelgang onvoldoende voortgeduwd wordt en zich opstapelt in de darmen. Het gevolg? Ernstige constipatie. De ziekte komt vaker voor bij jongens. Dokters verwijderen meestal het aangetaste stuk darm om de darmen weer goed te laten werken. WAT IS DE ZIEKTE VAN HIRSCHSPRUNG?
“Ze proberen de onderzoeken zoveel mogelijk op elkaar te laten aansluiten, maar dat is niet al tijd mogelijk. En als hij bloed moet bijkrijgen of een infuus, zit je weer 2 uur te wachten tot het doorgelopen is.” “Soms hoop ik dat ze iets verge ten, zodat ik sneller naar huis kan”, lacht Ilyan.
12.45 uur Ilyans vaste gastro-enteroloog heeft hem net gezien. “Hij luistert naar mijn buik en we bespreken de voorbije week. Daarna overlegt hij met de professor. En dan … onder handel ik.” Onderhandelen? “Over de verhoging van mijn sondevoeding. Als ze meer voeding ge ven, word ik misselijker en heb ik meer buikpijn”, legt hij uit. “Vorige keer stelde de dokter 600 ml voor. ‘505’, zei ik. We eindigden op 550. Zo zie ik onderhandelen niet hoor”, zucht Ilyan. Vandaag pakt hij het anders aan: hij neemt een assistent onder de arm om de onderhandelingen in goede banen te leiden. “25 ml extra is mijn maximum!”
14 uur Tussendoor komt de reumatoloog langs. Ilyan heeft erg gezwollen handen en de dokters kennen de oorzaak nog niet. De vol gende op het lijstje is de chirurg, want deze kranige kerel onderging recent een operatie. Weer wachten. Het moment om virtuele afleiding te zoeken. Ilyan mocht een tijdje geleden als 1ste de
Wonderwater-app testen. Die haalt zieke kinderen even weg uit de ziekenhuisrealiteit. Hij is nog altijd enthousiast als hij de VR (virtual reality)- bril opzet. “De kamer verandert in een andere wereld. Je moet belletjes zoeken, da’s fijn. En dan verken je de onderwaterwereld in een duikboot.”
Helpt dat? “Ja, je vergeet echt dat je in het zie kenhuis bent. Ik kreeg ook al een VR-bril op toen ze bloed namen of een katheter staken. Handig als iets pijn doet: ik voel het nog, alleen ben ik er niet meer zo mee bezig. Ik zit ergens anders. Ze mogen mij altijd bellen als er nieuwe apps getest moeten worden”, knikt hij.
15.30 uur Ilyan heeft al sinds hij baby is een stoma. “Zijn dikke darm werd weg genomen en hij heeft nog iets meer dan 2 meter dunne darm. Ter vergelijking: een gezond per soon heeft 5 meter. Zonder stoma lukt het niet. Vroeger had hij een voedingssonde langs zijn neus, nu zit ze rechtstreeks in zijn maag. Om zijn darmen de kans te geven om te beginnen werken. Voorlopig nemen zijn darmen nog niet genoeg
ALS JE BED EEN DUIKBOOT WORDT
Stel dat je ziekenhuiskamer een magische onderwaterwereld wordt. Dat je ontsnapt aan het ziekenhuis. Dat doet VR Wonderwater met virtual reality: kinderen even doen vergeten dat ze ziek zijn. JEF (Jeugdfilm), VRT Sandbox en 2 start-ups ontwikkelden de app. “Midden 2019 gaf JEF in het ziekenhuis een workshop, waarbij de kinderen ideetjes mochten tekenen voor onderwaterfiguren. Sommige daarvan zijn digitale werkelijkheid geworden in de app. Leuk toch?”, vertelt Sofie Salu, pedagogische medewerker en coördinator Fonds kunst voor het kinderziekenhuis UZ Leuven. Hoe ga je ermee aan de slag? Download de app op de gsm, stop hem in de VR-bril die JEF levert aan het ziekenhuis en hop, je bent vertrokken. op. Vandaar de katheter om via een baxter voe ding bij te geven. We willen graag volledig overschakelen op sondevoeding, want baxtervoeding is zwaar voor zijn lever. Op lange termijn hopen we dat hij gewoon kan eten”, vertelt Lesley.
Een kleine held is Ilyan. Zo blinkt hij ook in de hal. “Ik wilde op de foto als een held. Mét schild”, glundert hij. Want ... Ilyan is gek op superhel den. Spiderman op zijn T-shirt, een beeldje van Captain Marvel om zijn nek. “Ik ben fan van de Marvelhelden! Ik heb alle films. Captain America is mijn favoriet, de supersoldaat met een gewel dig schild.” Dat ik ‘Avengers: Endgame’ nog niet gezien heb, begrijpt hij niet. “Meen je dat?! Ik heb Captain America zelfs al ontmoet, wist je dat? Via Make a Wish. Onze ontmoetingsplaats was ge heim. En we hebben samen een boef gevangen.”
16 uur Het zit er bijna op. Nog even langs de apotheek voor baxtervoeding en dan start de terugreis – en file – naar Heist-op-denBerg. “Na zo’n dag is hij uitgeput. Dan ploft hij in de zetel”, verklaart Lesley. “Rond 20 uur geven we een sondevoeding en baxter en dan kruipt hij on der de dekens. Ilyan is snel moe. Intens ravotten zoals zijn leeftijdsgenootjes gaat ook niet. Neem bijvoorbeeld trampolinespringen: dan riskeert er wat darm naar buiten te komen via de stoma en dat is heel pijnlijk. Fietsen lukt sinds vorige zomer wel.” “We wonen in een doodlopende straat, ideaal! Ik kan er rustig fietsen of rijden met de gocart”, vult Ilyan aan.
“En binnenkort kan ik voor de 1ste keer op een trip. Een paar dagen naar Disneyland via een vzw die zieke kinderen op reis laat gaan. Dat is vakantie hé!”
VR WONDERWATER OOK OP JOUW SMARTPHONE?
Ontdek zelf de fijne onderwaterwereld van Wonderwater. Download de app gratis via de AppStore of Google Play.
BUITEN LEREN, BETER LEREN?
Kinderen brengen té veel tijd binnen door. En toch laten we ze uren per dag stilzitten in een klaslokaal. In Scandinavië leeft al langer het idee dat het anders kan, maar ook in Vlaanderen wint ‘buiten leren’ of ‘outdoor education’ aan populariteit. Een Deense onderzoeker geeft tekst en uitleg, en we gaan een kijkje nemen in een echte buitenschool in de Vlaamse Ardennen.
Is buiten leren echt gezonder voor kinderen? Lukt het wel om ‘serieuze’ leerstof aan te leren in een buitenklas? We gaan op zoek naar antwoorden in Denemarken en in eigen land. Waar komt het fenomeen buitenschool vandaan? “Buiten leren heeft in Scandinavië altijd bestaan”, zegt de Deense professor Peter Bentsen van de Universiteit van Kopenhagen. Hij bestudeert de invloed van ‘outdoor education’ op de gezondheid en prestaties van kinderen. “Onderwijs en natuur waren hier altijd met elkaar verbonden. Kinderen brengen veel tijd buiten door, maar dat nam de laatste decennia drastisch af. In 1952 begon een vrouw uit het stadje Holte de ‘wandering kinder garten’, een kleuterschool die elke dag het bos introk. Zij inspireerde velen om buiten les te geven, in de omgeving van de school.” I
Is het gezonder om buiten te leren? “We onderzochten de effecten van buiten leren 1 jaar lang in 20 scholen. De ene periode kregen kinderen regelmatig buiten les. De andere niet. De resultaten tonen duidelijk aan dat buiten le ren een positieve invloed heeft op lezen, motivatie, zelfbeeld, sociale relaties en fysieke activiteit van kinderen.”
Straf! Maar wat is volgens jou het opvallendste voordeel van buitenleren? “Het feit dat kinderen vaker lezen en zaken beter begrijpen, bezorgt hen een bredere algemene ken nis. Maar de grootste winnaar is de schoolmotivatie: in het klaslokaal zie je tijdens een schooldag de
IN HET KLASLOKAAL ZIE JE TIJDENS EEN SCHOOLDAG DE MOTIVATIE DALEN. IN BUITENKLASSEN IS DIE DALING ER NIET! Prof. Peter Bentsen motivatie altijd dalen. In buitenklassen is die daling er niet! Scholieren blijven in de buitenlucht – of het nu de natuur of de stad is – veel alerter.”
Halen kinderen in een buitenschool hogere punten? “Dat niet. Maar de studieresultaten dalen zeker ook niet. Wist je trouwens dat kinderen die regel matig buiten les krijgen veel beter slapen? Ze voelen zich fysiek, mentaal én sociaal fitter. Dat is een spectaculair resultaat voor een relatief eenvoudi ge en goedkope ingreep in ons onderwijssysteem. Zeker in tijden waarin mentale gezondheidspro blemen bij jongeren soms alarmerend hoog zijn.”
Zijn ‘schermpjes’ dan taboe bij het buiten leren? “Integendeel. Nieuwe technologie zorgt er net voor dat we boekenkennis mee naar buiten kun nen nemen. We zijn niet langer gekluisterd aan het schoolbord aan de klasmuur.”
©Raisa Vandamme
An Dubuquoy & Ella Martens, Schooldirecteur & juf
Zou een Vlaamse buitenschool deze Deense inzichten bevestigen? We trekken naar de groene speelplaats van buitenschool De Bergop in Tiegem. Op een groot grasveld, omzoomd met bomen en struiken, duikt het 2de leerjaar in een les meetkunde. Kinderen lijken te rennen en te spelen, maar in de realiteit werken ze druk samen om takjes en twijgen in geometrische vormen te leggen.
Juf Ella Martens: “We wisselen leertijd in ons klaslokaal af met buitenlessen. Als leerkracht bedenken we alternatieve werkvormen om de klas zoveel mogelijk mee naar buiten te nemen. Het is een totaal andere manier van werken: niet met ‘vingertje opsteken’ en het juiste antwoord geven. Bij buitenlessen is de hele klas actief betrokken: de kinderen moeten vaak rennen en goed samen werken om antwoorden te zoeken. Ik zie alleen maar positieve effecten, ook voor mezelf. De bui tenmomenten zorgen voor meer rust in de klas, en een frisser hoofd bij de kinderen én bij mij.”
Zijn kinderen niet héél erg afgeleid als ze buiten les krijgen? Juf Ella: “Integendeel. Kinderen die het binnen moeilijk hebben om stil te zitten, rennen met plezier de hele speelplaats over om een doel te bereiken. In een klaslokaal zou ik hen regelmatig moeten berispen om hun beweeglijkheid. Buiten beleven ze gewoon plezier aan leren. Mijn band met de klas is ook een stuk hechter.”
Hoe gingen jullie van een klassieke school naar een buitenschool? Schooldirecteur An Dubuquoy: “Toen studenten hier een eindwerk maakten over ‘outdoor educa tion’, waren we erg geïnspireerd. We beslisten om de technieken 1 schooljaar te testen. Met succes, want het jaar daarna werden we officieel een bui tenschool. Het hele team stond achter het idee en dat was een belangrijke voorwaarde om te slagen in ons opzet.”
Gaan je kinderen op openluchtklassen, sportof vakantiekamp of naar het speelplein? Voortaan krijg je van Bond Moyson in totaal tot wel 100 euro terugbetaald. Meer info op www.bondmoyson.be/ledenvoordelen. BUITEN LEREN, SPELEN OF SPORTEN?