Halkın sesi 185

21 Haziran 2013• 1,25 TL

Y›l 8 • Say› 185

İsyan durmayacak

Hükümet istifa! Halk›n, ya¤mac› faflist AKP iktidar›na karfl› hak, özgürlük ve onur isyan› sürüyor. Direnifl AKP’yi sars›yor

Özgürlü¤ümüze dokunmayacak, bize sayg› duyacaks›n S. 3

Gezi Komünü Gezi Park›’nda kurulan komün, direnifle dayan›flman›n, ortaklafla bir hayat›n rengini verdi. Direnifle geçen tüm illerde Gezi Park›’ndan ilham alan komünler yayg›nlaflt›. S. 2

Aya¤a kalk›p gücünü gösteren halk, kent kent, mahalle mahalle örgütleniyor. Güzel günlere yürüyor

Direniş, parklarda ve meydanlarda toplanan forumlarla yaygınlaşıyor

Haziran ‹syan› 31 May›s’ta Gezi

Nöbeti’ne yönelik polis fliddetine karfl› direnifl Türkiye halklar›n›n AKP’ye karfl› y›llard›r biriktirdi¤i öfkeyi isyana dönüfltüren ilk k›v›lc›m› çakt›. S.4-5

Kontrol çapulcuda

Polis sald›r›lar›nda Ethem Sar›sülük, Abdullah Cömert ve Mehmet Ayval›tafl yaflam›n› yitirdi. 11 direniflçi gözünü kaybetti. 8 bin direniflçi yaraland›. Çok say›da direniflçi gözalt›na al›nd›, tutukland›. Halk, AKP’den hesap soruyor.

Halk isyan›n›n simgesel merkezi Gezi Park›’n›n 15 Haziran günü vahflice sald›ran polis taraf›ndan iflgal edilmesinin ard›ndan direnifl durmad›. ‹syan›n yerel merkezleri olan semt ve mahallelerde akflam forumlar› düzenlenmeye bafllad›. Halk bu forumlarda direniflin nas›l

ilerleyece¤ini ve nas›l örgütleneceklerini tart›fl›yor. Önemli bir do¤rudan demokrasi deneyimi olarak kayda geçen forumlar, di¤er illere de yay›l›yor. Forumlardaki temel gündemi ise halk›n AKP iktidar›n› nas›l alt edip, taleplerini nas›l yaflama geçirece¤i oluflturuyor.

Kitlelerin yarat›c› gücü ifl bafl›ndayd›. Farkl› kesimlerden direniflçiler özgün yeteneklerini barikalara ve eylemlere yans›tt›. “Hükümet istifa” talebi, yüzlerce eylem biçimiyle dile getirildi. S. 6

2

GEZİ KOMÜNÜ 21 Haziran 2013

Halk›n Sesi

Gezi Parkı Komünü: Polis, şiddet, sermaye yok, kardeşliğin ülkesi var Bireysel olarak eylemlere katılmakla övünenler örgütlü olarak hareket edenlerle komün hayatı konusunda birleşti. Gezi Komünü yalnızca iki hafta sürdü ama başka bir hayatın mümkün olduğunu belleklere kazıdı

G

ezi Parkı'ndan 1 Haziran15 Haziran arasında dünyaya gönderilen mesaj çok netti: Başka bir dünya mümkün! Yeni bir hayatın filizlerinin dikildiği 15 günde Gezi Parkı, yaşam tarzlarına müdahale edildiği için içini dolduran çapulculara, savundukları yaşam biçiminden de fazlasını sundu. Bu yüzdendir ki orada yaratılan hayat, artık diğer parklarda, diğer alanlarda, herhangi iki insanın arasındaki diyalogda, evlerde, örgütlerde, ailelerde sürdürülüyor. Polisin, şiddetin ve sermayenin olmadığı mini kardeşlik ülkesinin benzerleri, yalnızca Gezi'de değil, Antalya'dan Samsun'a, Antakya'dan Eskişehir'e, Türkiye'nin pek çok yerinde kuruldu. Kurulması için herkes direndi, önce savaşını verdi. Çapulkentlerin etrafındaki barikatlar o savaşın izleri idi. İstanbul'da bir barikata Abdullah Cömert ismi verilirken, Eskişehir'de kurulan barikatlar yön tayini için kullanıldı: "Ön barikat-arka barikat". Barikatlar, çapulcuların hayallerindeki ülkeyi koruyan siperler oldu. Barikatların ardında kurulan hayat, hayatı boyunca bunun mümkün olmadığına inanmış, genç-yaşlı binlerce kişinin dilinde "komün yaşam" olarak tarif edilir oldu, üstelik direnişteki herkes bunu savunur hale geldi. Peki neydi yüzbinlerce insana komün yaşamı bu kadar benimseten? Şuydu: Yüzlerce çadırda uyuyan binlerce insan, gözlerini, çapuldan kente açtı. Resim yapanları izledi. Çapulcu kırmızılı kadının resmini takip ederek arkadaşının çadırını buldu. Birinin çadırından çayını aldı, arkadaşı ona ev böreği getirdi. Bir yanda belgeseller izlenirken, bir yanda heykelciler buluştu. Gönüllü çöp toplama komitesine katıldı. Gelen dayanışma kolilerini taşıdı. Akşama doğru hiç tanımadığı arkadaşlarına bu kez o çorba götürdü. Forumlarda tartıştı. Sürekli olarak birileri gelip sağlık durumunu sordu. Birileri gazete çıkardı, onu okudu. İlk defa gördüğü insanlarla tuvalet sırası beklerken barikatlar hakkında konuştu. "Neeee! Her şey mi bedava?" diye soran çocukla, kendi kurdukları kütüphanede kitap okudu. Sonra oyun parkındaki çocukların seslerini duydu. Bir kadına emzirme çadırının yerini tarif etti. Televizyon odasında Kızılay sokaklarından haber aldı. Ağaçlara paçavra geren çapulcuya yardım etti. Parkın ortasından canlı yayın yapan Çapul TV'ye geldi. Tüm bu yaptıklarını anlattı. Kameraya döndü: "Ne olur gelin burayı yaşayın, görün" dedi. Yaptığı çapuldan bebeği hediye etti. "Hiçbir ölçüsü yok bu bebeğin. Sadece çapuldan. Adı da Çapulcan" dedi. Yani bu hayatta, iş makinesi yoktu, para yoktu, sermaye yoktu.

Cop yoktu, şiddet yoktu, polis yoktu, devlet yoktu. Yalnızca ağaçlar ve çapullar vardı. KOMÜN ÇATIfiA ÇATIfiA KURULDU Elbette ki hiçbiri aniden sihirli bir değneğin değmesi ile olmadı. O parklara "yerleşene" kadar yüzbinlerce kişi, çatışmalarda yaralanınca kendisini taşıyan biri olduğunu gördü, taşıyanın teslim ettiği sağlık çalışanlarının kendisi için didinmesine tanık oldu, gözaltına alınanlar, gönüllü avukatlara güvendi, yanındakinin ulusal, dini, cinsel hiçbir kimliğini önemsemeden onun elini tutabileceğine inandı. Ve parka girdiklerinde, direne direne ve hep beraber kazandıkları yoldaşları için yapabilecek çok şeyi olduğunu gördü. TEM‹ZL‹K, GÜVENL‹K, EYLEM KOM‹TELER‹ Park kazanıldıktan sonra ilk gönüllüler komitesi ihtiyaçla ortaya çıktı. Her yer yakılıp yıkılmıştı ve Taksim'in etrafını temizleme zamanıydı. O gün işe başlayan "temizlik gönüllüleri" yanlarına yüzlercesini de katarak, nöbet değiştirerek 15 gün boyunca çalıştı. Yere izmarit dahi atılmamaya başlandı. Bu komiteyi, güvenlik, eylem, yemek komitelerinin kurulması takip etti. Çadırlar, yiyecek-içecek, gaz maskesi, talcid, hijyenik ped ve yaşamı devam ettirebilmek için ne gerekiyorsa tüm ihtiyaçlarla doldu. Kullanıldıkça yenisi geldi. Esnaf el attı, evlerinden gelenler börekler, kazan kazan yemeklerini getirdi, gönüllülerin çabalarıyla elektrik konusu halledildi. Parasız beslenme ve parasız enerji hakkının sahipleri, halk, hakkını komiteleri ile, dayanışma sayesinde ve el yordamı ile sağladı. Eskişehir'de yaşlı ve yoksul bir kadın 1 tane ekmek getirdi çapulkente. Antakya'da eylemlere önceleri Sünniler destek vermezken, zamanla 80'lerindeki Sünni kadın yemek getirir oldu. ÜRET‹MDEN H‹ZMETLERE, HER fiEY KOLEKT‹F Yemekler yine gönüllüler tarafından dağıtıldı. Kimi illerde bu iş yalnızca işin sorumlusuna bırakılsa da gün geçtikçe komün yaşama ayak uyduruldu. Herkes ihtiyacı kadar olanı aldı, kalanını paylaştı. Konuştuğumuz çapulcuların neredeyse tamamı "Hiç tanımadığım bir insan bana yemeğinin yarısını vermeyi teklif etti" diye anlattı, "Bu insanlara nasıl güvenmeyeyim?" REV‹RLER: PARASIZ SA⁄LIK MÜMKÜN Parasız sağlık hizmeti, gönüllü sağlık çalışanları tarafından hem direnişçiler için hem de polis saldırısından en az onlar kadar zarar gören sokak hayvanları için karşı-

landı. Parasız olarak elde edilen ilaçlar, parasız olarak dağıtıldı. Sağlık çalışanları, gaz bombalarıyla saldırı olduğu anda bile sürekli olarak alanı dolaşarak yardıma ihtiyacı olanları aradı. Revirlerde yok yoktu. İhtiyaç oldukça duyuruldu, ihtiyaçlar yine gönüllüllerce karşılandı. Üstelik zaman zaman bir acil servisten daha fazla panik ortamının hakim olduğu Gezi Parkı'nda hiç kimse sağlık çalışanlarına "önce kendisini tedavi etmesi için" ya da başka bir sebeple şiddet uygulamadı. KADINLAR, Eﬁ‹TL‹⁄‹ KOMÜN HAYATTA BULDU Hiçbir erkek de kadına yönelik şiddet uygulamadı. Komün hayatın kurulmasında ilk aşamada en çok zorluk yaşanan yerlerden biri Antakya'ydı. Direnişin en başında, kadınlar ve erkeklerin aynı çadırlarda kalmasını yadırgayanlar, daha sonra kendileri de kalmaya başladılar. Kadınlardan hizmet bekleyen genç direnişçiler, daha sonra kendilerini yemek koyarken, temizlik yaparken buldular. Parklar elbette toplumsal cinsiyet rollerinin tümüyle reddedildiği bir sürece kadar ulaşmadı, şüphesiz bir kadın devrimi için çok erkendi ama parkta, meydanlarda, sokaklarda kadınlar daha rahatlıkla gezebilmeye başladı bile. P‹YANODAN PERKÜSYONA, HEYKELDEN RES‹ME Çapulcular parasız kültür-sanatla da tanışma imkanı buldu. Taksim Meydanı'na gelenler piyano resitali ile karşılaştı. Bir bölümde sanatçılar çocuklarla resim çizdi. Bir bölümde perküsyon grubu yer aldı. Gezi Parkı için yapılan ve parasız olarak internet ortamına verilen şarkıları saymıyoruz bile. Akademisyenlerin sokak üniversitesini kurduğu Eskişehir direnişi de parasız eğitim hakkı için önemli adımlardan biri oldu. Öte yandan çocuklar için yapılan pek çok atölyede parasız eğitimin tohumları atıldı. Başbakanın Kazlıçeşme mitingine belediye otobüslerini tahsis etmesinin ardından, pek çok kişi belediye otobüslerine binerken akbil basmadı ve "benim de parasız ulaşım hakkım var" dedi. Özellikle AKM'nin "paçavralardan" temizlenmesinin ardından AKP'nin taktiğinin böl-parçalayönet olduğunu herkesin görmesiyle bir uyanış daha gerçekleşti. Hatta büyük bir parti, halk meclisleri, örgütlü platformlar kurma önerileri konuşulur oldu. Komün hayatın öncelikle "kendini ifade etme" imkanı olduğu tespit edildi. KOMÜN ÖRGÜTLÜ HAYATIN REFLEKSLER‹ ‹LE KURULDU Elbette örgütlü grupların refleksleri, komün hayatın kurul-

ması için elzem işlerin bir an önce kurulmasında ön ayak oldu. İki haftada her şey deneyerek bulunmadı. Halkevleri'nin ilk işinin parasız market kurmak olması, parasız beslenme hakkı için ve halkın hakları için mücadele veren örgütlü yapının yol göstericiliği olarak okunabilir. Ya da pek çok örgütün yayın çalışmaları, yeni yeni pek çok bültenin de çıkması için fikir verdi. Tek örgütlülük yöntemi siyasi gruplara üye olmak değildi. Direnişin simgelerinden Çarşı grubunun örgütlülük ve birlikte hareket etme anlamında komün hayatın kurulmasında katkısı önemli. Çarşı grubu, alana başka bir ruh katan diğer taraftar grupları ile birlikte, deplasman otobüslerinden, tribün kültüründen getirdikleri deneyimlerini parkla paylaştı. ÇARﬁI'DAK‹ HESAP KOMÜNE UYDU Parkın söylemi de tribünlerde üretilen "sık bakalım" tezahüratıyla başlayan ve tribün dilinden beslenen bir yapı ile kuruldu. Dilde, internet üzerinden örgütlenmesi, katılanların büyük bir çoğunluğunun internet çağı nesli olmasından sebep, kolektif olarak üretilen sözlük jargonları, forum siteleri ağzı da belirleyici oldu. Bu iki etken nedeniyle söylem mizaha olduğu kadar cinsiyetçiliğe de yatkındı. Kadınların sürekli ikazları cinsiyetçi söylemi epeyce azalttı. Öte yandan, LGBT bireylerin alanın her yerinden görülen gökkuşağı renklerindeki bayrakları, onlarla omuz omuza çatışanların ağzındaki heteroseksist söylemi de çok aza indirdi. -O YOL GÜVENL‹ M‹? -HAYIR POL‹S VAR Ve polis... Gezi Parkı’nda ve diğer çapulkentlerde, güvenliği sağlayan komiteler, halkı polisten korudu. Sorduğumuz tüm "Nasıl oldu da böyle bir hayat kurulabildi?" minvalindeki sorulara yine ortak yanıt verildi: "Çünkü polis yoktu". Halkın mühendislerinin, halkın avukatlarının, halkın hekimlerinin, liselilerin, üniversitelilerin, mahallelilerin, 19.00'dan itibaren parkı daha da yaşanılır hale getiren işçilerin, kamu emekçilerinin elbirliği ile oluşturduğu komün hayata dair gördüğümüz, dinlediğimiz her şeyi anlatma fırsatımız yok. Ama konuştuğumuz herkesin fikir birliğine vardığı "Buraya gelmeden burayı hissedemezsiniz" ifadesini son bir not olarak düşelim. Çapul TV'ye konuk olan PEN'den şair, edebiyatçı Tarık Günersel'in bile "Burayı tarif etmek için benim kelime bilgim zayıf, edebiyatım yetersiz" dediğini hatırlatırsak, pek çok anı ve gözlemin içimizde kaldığını da belirtmiş oluruz. İçimizde kalanları da yaratacağımız yeni ve daha büyük çapulkentlerde paylaşmak üzere...

3

GÜNDEM 21 Haziran 2013

Halk›n Sesi

‘Mağdur’lar direnişçi oldu! AKP için artık çok geç! AKP'nin 11 yıldır uyguladığı neoliberal-İslamcı politikaların ‘mağdur’ları ve tüm ezilenler ayağa kalkarak “Hükümet istifa” sloganında birleşti. AKP'nin kara propagandası halkın isyanını bölemedi

2

7 Mayıs'ta Taksim Gezi Parkı'nda başlayan, ardından İstanbul'un diğer ilçelerine ve ülkenin dört bir yanına yayılan sokak isyanlarının motor gücünü AKP iktidarının 11 yıldır yürüttüğü talan politikalarının yanı sıra Tayyip Erdoğan’ın aymazlığı ve hoyratlığına karşı birikmiş öfke oluşturuyor. “Üç-beş ağaç” meselesi gibi başlayan bu direnişte, kamusal varlıkların AKP eliyle talanı, kentsel yağma politikaları, kadın düşmanlığı, homofobi ve yaşam tarzına müdahale milyonları sokağa çıkardı. Gezi Parkı'ndaki ağaçların kesilmesine karşı başlayan “çevreci” mücadelenin kısa zamanda büyük bir halk direnişine evrilmesinde toplumsal muhalefetin yıllardır inatla sürdürdüğü direniş kültürünün de kuşkusuz önemli bir etkisi var. Erdoğan'ın “Kadın-erkek eşit değildir” , “Kürtaj cinayettir” , “Kız mıdır kadın mıdır bilmem” söylemleri ile her gün 5 kadının öldürüldüğü ülkede, AKP'nin kadın düşmanı politikaları artık iflas etti. Kadınlar kendilerine dayatılan “mağdur” rolünden sıyrıldı, direnişçi oldu. Sivas davasını zaman aşımına uğratan, 3. köprüye 40 bin Alevi'yi katleden Yavuz Sultan Selim'in ismini koyan AKP'ye yanıtı, Alevi mahalleleri kesintisiz günlerce çatışarak verdi. Güvencesiz ve taşeron çalıştırmanın yaygınlığı ile her ay onlarca işçinin iş cinayetlerinde öldüğü, taşeron işçilerin sendikal haklarının gasp edildiği ortamda AKP'nin emek ve emekçi düşmanı politikaları sürdürülemez hale geldi. Köprüye verilen Yavuz Sultan Selim ismine karşı çıkan Aleviler, güvencesiz ve taşeron çalıştırılan emekçiler, atanamayan öğretmenler, eğitimin paralılaştırılmasına karşı çıkan üniversiteliler, gerici iktidarın ağzını her açtığında sal-

dırdığı kadınlar, kimliklerine ve yaşam haklarına saldırılan LGBT bireyler, futbol kulübü taraftarları gerici dayatmalardan rahatsız ve yaşam tarzı kaygısı yaşayan kent halkı, barınma hakkı mücadelesi verenler, eskinin seçkin meslek grupları, rant ve yağmaya dayalı çevre politikalarına direnen çevreciler, ülkede yıllardır süren kirli savaşın muhatabı olan Kürtler, kısacası toplumun tüm kesimleri direniş sürecinde AKP faşizmine karşı tek vücut oldu. Erdoğan ve diğer AKP'lileri en çok korkutan hatta toplumun “kalan yüzde ellisini” sokağa dökme tehdidine yönelten hiç tereddütsüz bu birlik haliydi. BÖLME TAKTIKLERI IﬁE YARAMADI AKP'nin direniş boyunca en temel yanılgısı haftalardır süren direnişi Türkiye’deki geleneksel siyasi saflaşmaların bir uzantısı olarak görmesiydi. AKP iktidarına karşı ortak bir mücadele hedefi doğrultusunda birlikte eylemliliği ve kavgayı ilmek ilmek örenleri “cumhuriyetçi-Osmanlıcı” , “devletçi-liberal” , “şeriatçı-laik” gibi kısır tartışmalara çekebileceğini zanneden Tayyip Erdoğan, direnişçiler için “çapulcu” , “marjinal” , “vandal” vs. demekten çekinmedi. AKP'liler tarafından sürekli olarak dillendirilen “marjinal-illegal örgütler” ve “iyi niyetli çevreciler” tasnifi isyanı bölme çabasında yetersiz kaldı. Günlerce omuz omuza barikatın arkasında çatışan yüz binlerce insanın “Hükümet istifa” sloganında birleştiği düşünüldüğünde, AKP'nin itibarsızlaştırma çabasının amacına ulaşamayacağı ortada. Ulusalcı-Kemalist kesimi “Apocularla yan yanasınız” diye kışkırtmaya çalışan; “Aşırı uçlardan kendinizi ayırın” diyerek örgütlü-örgütsüz ayrımını körükle-

yen AKP'ye en güzel yanıtı halk lafa değil, kavgaya bakarak verdi: “Bu daha başlangıç mücadeleye devam.” HALKIN DIRENIﬁI, IKTIDAR BLOKUNU SARSIYOR Halkın bir araya gelip kendi gücünü gördüğü sokak isyanlarında, iktidar bloku içindeki güçler dengesi de değişiyor. Sadece içte değil dışta da hayli zor durumda olan AKP'nin “demokrat” imajı zedelendi, AB ile ilişkiler kopma noktasına geldi. Birleşmiş Milletler “Güvenlik güçlerinin insan haklarına uymasının sorumluluğunun hükümette olduğunu ve orantısız şiddet uygulayanların cezalandırılması gerektiğini” söyleyerek AKP'yi biraz daha köşesine sıkıştırdı. Pek çok sermaye temsilcisi halkın gücünü iktidar mücadelesinin bir aracı haline getirmek için “Biz de çapulcuyuz” dövizi taşıdı, tek tek AKP'yi uyaran metinler yayımladı, yapılması planlanan AVM içindeki dükkanlardan vazgeçti. Tayyip Erdoğan ve ahalisi ülke içinde yekpare olmayan iktidar blokunun sarsılmasından duyduğu endişe ile “faiz lobisi” ve “dış güçler” söylemine sarıldı. Halk hareketinin sahiciliğini ortadan kaldırmak için arkasında başka “büyük” bir güç olduğu komplosunu dillendiren AKP, bu yolla kendi İslamcı-sağ tabanını saflaştırma çabasına girdi. Medyada ise manipülasyona, yalana ve sansüre başvurdu. AKP eline aldığı tüm devlet aygıtlarıyla kirli propagandasını sürdürürken, karşısında bir araya gelmeyi başarmış, eskisi gibi yönetilmemeye kararlı olan halk var. 11 yıldır hükümetin yürüttüğü ayrımcı sınıfsal, etnik, mezhepsel ve cinsel politikaların “mağdur”ları direnişte özneleşti. AKP için artık çok geç!

Foto¤raf, 1 Haziran 2013 tarihinde Eskiﬂehir’den. On binler polis barikat›n›n üzerine yürüyor.

Özgürlü¤ümüze dokunmayacak, bize sayg› duyacaks›n! ayyip Erdoğan istediği kadar kuyruğu dik tutmaya çalışsın, son yirmi günde yaşananlar 11 yıllık AKP iktidarına çok büyük bir tokat attığı gibi, Türkiye tarihinin en büyük halk ayaklanmasıdır (Kürt halk hareketi ulusal içeriği nedeniyle ayrı bir kategori oluşturmaktadır). Çok önemli bir tarihsel kesitten geçtik ve hala içindeyiz. Bu yaşananlar hakkında daha uzunca bir dönem hatta yıllar boyu bir dizi şey yazılacak, analizler yapılacaktır. Ancak şu an için önemli olan öncelikli hareket noktalarını belirlemek olmalıdır. İlk olarak; Erdoğan ile simgeleşen AKP iktidarı artık toplumun “yarısından fazlası” için meşruluğunu tamamen yitirmiştir. 11 yıl boyunca iktidar olmasını sağlayan en önemli etken, kendi cephesini ortak bir ideoloji (sağ, muhafazakar, popülist, takiyeci) etrafında çıkar birlikleri oluşturarak sağlamakken kendisine karşı gelişen tepkileri de bölmesi, parçalayarak silikleştirmesi idi. Ancak son yaşananlar, ayrıştırılmış tepkilerin neredeyse tamamını tek bir hedefte, Erdoğan ile simgeleşen AKP iktidarına karşı birleştirdi. (Sorun Gezi Parkı değil, hala anlamadın mı?). Bununla yetinmedi AKP bloğunu zorlamaya, ayrıştırmaya başladı. Erdoğan da bunu gördüğü için ilk iş olarak çatlakların oluşmaya başladığı kendi bloğunu, her ne pahasına olursa olsun (yurtdışı tepkilerine posta koyarak, patronları tehdit ederek, ekonomik zararı göze alarak), bir arada tutmaya çalışmakta. Yerel seçim çalışmalarını erkene almak, bindirilmiş kıtalarla “yığınlar hala arkamda” görüntüsü yaratmak, polisleri korumaya özel önem vermek, jandarmanın devreye sokulması (bu zaaf gibi görünse de asıl olarak suç ortaklığını genişletiyor), CHP karşıtı saflaşmayı diri tutmaya çalışmak vs. bu taktiğin örnekleridir. Erdoğan’ın bu taktiği boşa çıkarılmalıdır. Yani çatlamaya

T

başlamış, meşruluğuna kendi içinde bile inancını yitirmiş AKP bloğu artık somut bir hedeftir. Bu bloğun en güçlü göründüğü yer aslında en zayıf noktasıdır; Recop Tazyik Gazboğan. Halk hareketi özel olarak bu şahsiyeti hedef alan bir propaganda etrafında birleşmiş ve yükselmiştir. Bundan sonra da bu propagandanın geliştirilmesi ile ilerleyecektir. Çünkü artık iyice anlaşılmıştır ki gerçekten psikolojik sorunları olan, diktatör olma heveslisi bir şahsiyetle tüm Türkiye, hatta tüm dünya karşı karşıya. Bununla birlikte Erdoğan ağzıyla ortaya yayılan ve asıl amacı AKP topluluğu içinde ortak bir dil (propaganda malzemesi) yaratmayı amaçlayan yalanlar tek tek açığa çıkarılmalı, afişe edilmelidir. AKP’nin sokaktaki propagandistleri söylemlerinin meşruluğunu tamamen yitirmiş durumdalar. Bu süreçte 4 kişi öldürülmüş (şimdilik, resmi açıklama), 20’ye yakın insanın gözü kör edilmiş, 10 bine yakın insan darp edilmiştir. Niye? Nasıl yaşayacaklarına başkasının karar vermesine karşı çıktıkları ve aşağılanmayı kabul etmedikleri için! Vicdanı, onuru, insan sevgisi olan AKP’liler kaderlerini Erdoğan’dan ayrıştırmalıdır. Emek ve meslek örgütlerine bu konuda kuşkusuz ayrı bir işlev düşmektedir. Çünkü soldan doğru AKP kitlesi ile geçişkenliği olan en etkili yapılar sendikalar ve meslek odalarıdır. Bu örgütlerin yönetimleri, sadece üyeleri içindeki demokratları, sosyalistleri etkileyen propaganda faaliyetinin yanında üyelerinin tamamını AKP karşıtı bir eksende birleştirmenin programını hayata geçirmelidir. Şimdiye kadar ayrıştırılmış talepler, zaten politik hedefin netleştiği bu dönemde hızla birleşebilir ve asıl hedefe (siyasal iktidara) karşı yöneltilebilir. Emek ve meslek örgütlerinin ve hatta tüm sol güçlerin bu süreci kavramada, süreç içinde etkin konumlanmada çok büyük zaafları olmasına rağmen hala önlerinde büyük olanaklar mevcut.

Sosyalistler, ilericiler tüm bu süreç İşleyişini, hazırlığını buna göre kurboyunca yıllar içinde oluşturdukları gulamamış yapılar ve insanlar, bu ezberleriyle davranmaya çalıştılar sürecin gereklerini yerine getirmek ve bu ezber bu hareketi kavrabir yana köstekçisi olmaktalar. maya, onu yönetmeye yetmedi. Sözde bir solcunun “hayatımızı Kimileri hareketin büyüklüğünü buna göre mi kuracağız, yeter arkavrayamadan küçük grup reflektık” söylemi istisna değildir. Eski siyle davranmaya devam etti, kimi- biçimde “solculuk” yapmaya dönleri hareketin büyüklüğü karşısında me özlemidir bu. Diğer yandan, ezildi. (Hatta bütün ideolojisini ve söz konusu olan devrimciler bile normal zamandaki atıllığını halk olsa, oluşturulmuş işleyiş düzenini ayaklanmasına hazırlanmak bozan her gelişme “tehdit” olarak gerekçesiyle formüle etmiş değerlendirilmekte ve ister açıkça bazıları, gerçek anlamda sınıfta isterse çeşitli kılıflar altında engelkaldı). Onu kontrol edemeyeceğini lenmeye çalışılmaktadır. Oysa bir anladığında geri çekilme, durdurdevrimci, gerçek anlamda bu döma hamleleri yaptı. Oysa, soldan nemler için vardır ve böylesi döhiçbir yapı (gerek zihniyeti gerekse nemleri yaratmak için faaliyet gösde örgütsel gücü nedeniyle) her terir, değil mi? Bu dönemler aynı türlü bir araya gelişe rağmen, bu zamanda kişisel zaafların, korkulahalk hareketinin rın, çarpıklıkların karar mercii olada en net görüldüÖzgürlüğümüze maz ya da süreci ğü, ama diğer kendi öznel kararyandan da giderildokunmayacak, larıyla yönetemez. mesi için gerçek bize saygı duya- çözümler sunduğu Çünkü bu sürecin “iki karar vereni” dönemlerdir! caksın! var: Biri Erdoğan, Üç haftayı aşkın diğeri sokakları, süredir kesintisiz Haklarımız için meydanları doldudevam eden halk mücadele ran örgütsüz ama hareketi, AKP iktitepkisi büyük yığın- edeceğiz, adaleti darını sarsmıştır. lar. Yapılması gereYönetenler aynı bisağlatacağız! ken ise Tayyip’in çimde yönetemekararlarına karşı yecek, yönetilenler atak geliştirmek, yıde aynı biçimde ğınların harekete geçen öfkesinin yönetilmeyi artık kabul etmeyecekiçinde yönlendirici olmak. tir. AKP iktidarı bundan sonra ataKürt hareketi ise bu süreci ken- cağı her adımda çok daha tedirgin di mücadelesi için bir “tehlike” ve kısıtlanmış olacaktır. Bu durum olarak algıladı. Gündem değişikliSuriye konusundan, kentsel dönüğine neden olacak, çözüm sürecişüme kadar her adım için geçerlini saptıracak, müzakereyi sürdüdir. Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı, ren aktörü (Erdoğan’ı) zayıflatabaşkan sistemi gibi hayalleri çok cak/vazgeçirecek, ulusalcı eğilimbüyük darbe almıştır. AKP koalisleri güçlendirecek bir durum vs. yonu içinde, güçleri bir arada tutolarak değerlendirdi. Oysa bu sümak için çok daha tavizkar olmak reç AKP karşısında Kürt ve Türk zorundadır. Benzer bir durum halklarının sokakta sağlayacağı yurtdışı ilişkilerinde de yaşanacakdayanışma sayesinde kardeşleşme tır. Abdullah Gül’ün kastettiği gibi için çok önemli bir fırsattı ve hala 10 yıllık karizma 10 günde yerle çok önemli bir “fırsat.” bir olmuş durumdadır. Şimdilik Altını bir kez daha önemle çizsonraya bırakılmış gibi gözükse de mek gerekir ki durağan dönemleAKP önemli tavizler, ayrıcalıklar rin insanları, yapıları, zihniyetleri ile vermek zorunda kalacaktır. olağanüstü dönemleri yönetmek, ABD’nin başından itibaren AKP’ye yönlendirmek tamamen imkansız. “eleştirel” tutum takınmasının tek

nedeni halk tepkisinin kendisine yönelmesinden duyduğu korkudur, bu tutum diğer yandan desteğine ihtiyaç duyan AKP’nin de ABD’ye karşı daha tavizkar olmasını sağlayacak, hiç kuşkusuz. Aynı zamanda bu “ayaklanmalar”, yerel seçimlerde iki büyük ilden (İstanbul, Ankara) en az birini kaybetme riskini güçlendirmiştir. Böylesi bir sonuç AKP’nin parçalanmasını hızlandıracaktır. Artık kendisini savunabilecek liberal kırıntısı bile bulamayacaktır. Entelijansiyası olmayan AKP sadece kaba ideolojik şablonları yaymakla sınırlı sözde aydınlarına daralacaktır. “Husumet, nefret ve şiddetle” özdeşleşmiş bir yönetim anlayışı kendi içinde de savunulamaz olmaya, meşruluğunu kaybetmeye başlamıştır. Halk hareketi için çok kritik eşiklerin yaşandığına ve bunların ilerletileceğine ise kuşku yok. Bireysel tepkilerin ortak bir davranışa dönüşebildiği, ortak hareketin neredeyse kendiliğinden tek bir hedefe yöneltilebildiği görülmüştür. Özgüveni mutlaklaşmış, otokontrollü bir yıkıcılıkla varmak istediği hedefe ulaşabileceğini kanıtlamıştır (devlet malı daha doğrusu AKP malı olarak gördükleri ve AKP’den beslenen özel sektör dışındaki hiçbir şeye zarar verilmemiş, yağma olayları hiçbir şekilde yaşanmamıştır). Her türlü provokatif girişime karşın hareket bölünmemiş, parçalanmamış, kutuplaşarak ayrışmış davranış biçimleri gelişmemiştir. 1 Haziran’dan başlayan yaklaşık bir hafta boyunca devlet otoritesinin hiçbir biçimde olmadığı bir alanda yaşam, yeniden ve yeniden örgütlenmiş, devlet otoritesine ihtiyaç duyulmadan hayatın kurulabileceği kanıtlanmıştır. Bu hareket dışa vurumu itibariyle bir özgürlük isteği ve saygı görme talebidir. AKP’nin; bireyle devlet arasındaki ilişkiye, bireylerin birbiriyle girdikleri ilişkilere ve hatta bireylerin doğrudan kendi yaşamlarını nasıl kuracaklarına ilişkin müdahaleleri patlama noktasını yaratmıştır. Özgürlük isteği, soyutluktan çıkmış somut, gerçek

bir istek olmuştur. Eylemlerde kadınların ve gençlerin çoğunlukta oluşu, en çok bu kesimlerin özgürlüklerinin tehdit altında olmasındandır. Erdoğan’ın ağzından dökülen AKP jargonu ise aşağılayıcı ve dışlayıcıdır. Bu ülkenin gücünü, ilerleyişini ve temsiliyetini kendisinin sırtladığını düşünen kesimler bu aşağılayıcı, değersizleştiren dil karşısında saygı talep etmekteler. Ancak bu saygı talebi, artık kullanılan dilin değişmesiyle sağlanamaz, bu dili kullananların yani başta Erdoğan olmak üzere AKP kadrolarının gönderilmesiyle mümkündür. O yüzden, AKP iktidarı bireysel özgürlüklere artık karışmayacağını yemin billah açıklasa bile (zaten olmaz ya), bu harekete katılanlar için Erdoğan ve şürekası gitmedikçe bu tepki ortadan kalkmaz: Duran adam olur, duran kadın olur, tek ayak üstünde durur, bağdaş kurup oturur, hatta amuda kalkar, ayaklar baş olur. Dışa vurumu itibariyle bir özgürlük isteği ve saygı görme talebi olan bu hareket, asıl olarak bir “hak ve adalet mücadelesi” olarak değerlendirilmeli ve ilerletilmelidir. 11 yıllık AKP iktidarı, bu dönem boyunca sadece bireysel ve kamusal hakların gasp edilmesini hızlandırmakla kalmamış, aynı zamanda gerici, piyasacı anlayışına uygun olarak bireysel ve toplumsal normlar dayatmaya başlamıştır. Bu durum ancak hak mücadelesinin özsavunma çizgisinden başlamak üzere güçlü barikatlar oluşturarak ilerletilebilir. Unutulmamalıdır ki hak mücadeleleri aynı zamanda AKP’ye oy verenler için de dönüştürücü bir niteliğe sahiptir. Erdoğan’ın, AKP’nin husumeti ve şiddeti ise hiçbir zaman bitmeyeceğine göre adaleti sağlamak halkın kendi mücadelesinin ayrılmaz bir parçası olacaktır. Özgürlüğümüze dokunmayacak, bize saygı duyacaksın. Haklarımız için mücadele edeceğiz, adaleti sağlatacağız.

4

İSY 21 Haziran 2013

Halk›n Sesi

HER YER TAKS‹M HER YER D‹REN‹ﬁ

Haziran isyanı: Aya T

ayyip Erdoğan, halkın tüm itirazlarına ve yasal engellere rağmen “ben öyle diyorum öyle olacak” demişti. Gezi Parkı’na Topçu Kışlası inşa edip içine de alışveriş merkezi yapacaktı. “Üç beş ağaç”tan iktidarını sarsacak bir halk isyanının çıkmasını ise beklemiyordu.

ANTAKYA Antakya, Gezi Direnişi’ne en hızlı katılan, en kitlesel ve militan direnişi sergileyen illerden oldu. 31 Mayıs’tan 16 Haziran’a kadar on binler sürekli sokaktaydı. Yollar kesildi, kepenkler kapandı, yasaklı alanlara girildi, barikat çatışmaları yaşandı. Antakya bu çatışmalarda bir evladını, Abdullah Cömert’i yitirdi. Direnişin kalelerinden Armutlu’da muhtarlar, esnaf, demokratik kitle örgütleri ve siyasi parti temsilcilerinden oluşan “Antakya Dayanışma” adında bir halk komitesi deneyimi yaşandı. Antakya kendi “Gezi”sini yarattı, Sevgi Parkı “Direniş Parkı’na” dönüştürüldü.

ESK‹ﬁEH‹R Eskişehir’de de 31 Mayıs’tan itibaren on binlerin sokağa döküldüğü kesintisiz bir direniş sergilendi. Hedef AKP il binası, direnişin merkezi ise Espark önüydü. Eskişehir işkenceye varan polis saldırılarına göğüs gerdi. Halk kürsüleri, çadırlarla Gezi komününün bir benzeri, Eskişehir’de Espark önünde kuruldu. Kısa sürede direnişin komiteleri oluşturularak meydandaki hayat bu komitelerce yönetildi. KOCAEL‹ 31 Mayıs’ta başlayan direnişlerle eylemlere yasaklı alan olan Cumhuriyet Parkı binlerce insanla kazanıldı. Parkta nöbet ve çadır eylemleri kısa sürede örgütlenirken, kent merkezinin yanı sıra mahalle eylemleri ve yol kesme eylemleri de örgütlendi. SAMSUN 31 Mayıs’ta örgütlü muhalefet güçlerinin protestoları ile başlayan eylemlere 1 Haziran’da 20 bin kişi katıldı. Hedef AKP binasıydı. Samsun-Sinop Karayolu’nu trafiğe kapatan binlerce kişi AKP önünde polisin sert saldırısına karşı koydu. Çadır, tencere tava ve kürsü eylemlerinin örgütlendiği kentte direniş güçleri Taksim-Samsun Dayanışma İnsiyatifi’ni kurdu. BURSA Üniversite öğrencilerinin yoğun katılım gösterdiği Bursa eylemlerinde direnişin merkezi Heykel ve Üç Fidan Anıtı’ydı. 1 Haziran’da 50 bin kişinin katıldığı büyük bir yürüyüş düzenlenirken kent merkezindeki çadırlı direniş dışında mahallerde tencere tava eylemleri ve forumlar örgütlendi.

HOPA, BORÇKA, FINDIKLI 31 Mayıs’taki Metin Lokumcu anmasının ardından Hopalılar direnişin ilk akşamı AKP ilçe binasına yürüdü. Rize’deki gerici saldırının ardından Hopa halkı sokağa döküldü, Kemalpaşa’da ise uluslararası karayolu trafiğe kapatıldı. Binlerce Hopalının katıldığı 6 Haziran’daki yürüyüşte çevik kuvvet otobüsleri tahrip edildi. Artvin Borçka’da Çarşı Meydanı’nda eylemler yapıldı. Rize’nin Fındıklı ilçesinde 1 Haziran’da binbeşyüz insan meşaleli yürüyüşte buluşurken, 15-16 Haziran saldırıları üzerine Fındıklılı olan İstanbul Valisi kendi memleketinde protesto edildi. TARSUS 2 Haziran’da sosyalistlerin çağrısı ile toplanan 5 bin kişi ile başlayan direniş boyunca 10 bini aşkın kişi eylemlere katıldı. 5 Haziran’da AKP ilçe binasına doğru yürüyüşe geçen kitle polis saldırısı karşısında barikatlar kurdu. Tarsus’ta alanda Devrim Market kurulurken halk evlerinden yiyecek getirdi.

Direnişin talepleri

‹SYANI ATEﬁLEYEN ‹LK KIVILCIM: DOZERLER GEZ‹ PARKI’NDA 27 Mayıs gecesi Taksim Yayalaştırma Projesi bahane edilerek Gezi Parkı’na dozerler girdi ve ağaç yıkımı başladı. İşte o an dozerlerin karşısına Gezi Parkı’nı, yani AKP’nin karşısına doğayı, yaşamı, haklarını savunmak için dikilenler, Türkiye halklarının AKP iktidarına karşı yıllardır biriken öfkesinin isyana dönüştüğü büyük Haziran direnişinin ilk kıvılcımını çaktı. Gezi Nöbeti, Park’ı korumak için Taksim Dayanışması tarafından 27 Mayıs’ta başlatıldı. Her saldırı, direnişi büyüttü. Direniş özgürlük, demokrasi, adalet ve onur için başkaldırıya dönüştü. D‹REN‹ﬁ‹N SIÇRAMA TAHTASI 31 MAYIS-1 HAZ‹RAN 29 Mayıs’ta Erdoğan, 3. Köprü’nün temel atma töreninde Gezi Parkı için “Ne yaparsınız yapın. Biz kararı verdik” derken, direnişçiler ise “biz de kararlıyız, terk etmeyeceğiz” cevabını veriyordu. Gezi Parkı direnişinin ülke çapında halk isyanına dönüşmesinde sıçrama tahtası 31 Mayıs’ta sabaha karşı nöbete yapılan saldırı ve buna karşı yaklaşık 2 gün süren kesintisiz direniş oldu. Sabaha karşı gaz bombaları ile parka giren polis, direnişçileri park dışına sürerken, nöbet çadırlarını yaktı. Saldırı tüm şiddeti ile sürerken direnişciler TOMA’ların önüne oturuyor, polis barikatlarını yıkıp Gezi Parkı’na girmeye çalışıyor, Taksim Meydanı ve Gezi Parkı etrafındaki yolları kesiyordu. Türkiye’de gözler Taksim’e çevrilmişti. Aynı gün içinde destek eylemleri için ülkenin diğer illerinde halk sokağa çıkmaya başladı. Ankara’da Halkevleri’nin başlattığı eylem emek örgütleri ile buluşuyor, Kuğulu’da binler toplanıyor, ABD Büyükelçiliği’ne yönelenlere dönük saldırı ile çatışmalar Kızılay’a yayılıyordu. Gece Dikmen ve ODTÜ’den yürüyüşe geçenlerin hedefi Meclis’ti. Sonraki günlerde BaşbakanlıkTBMM-Genelkurmay-ABD Büyükelçiliği hattında süren ve Kızılay’da simgeleşen Ankara direnişinin ilki yaşanıyordu. O günden sonra Ankara eylemsiz ve çatışmasız tek bir gün geçirmedi. İstanbul’da direniş yayılırken direnişin büyüklüğünü gören egemenler ilk hamleyi yaptı. İstanbul 6. İdare Mahkemesi direniş sürerken Topçu Kışlası’na yürütmeyi durdurma kararı verdi. Ancak AKP’nin hukukuna artık kimse güvenmiyordu. Saatler 19.00’ı gösterdiğinde on binler Taksim’e akıyordu. Genci yaşlısı ile işten çıkan çatışmaya katılıyor, kadınlar en ön saflarda yer alıyor, Haziran İsyanı’na damgasını vuran barikatlar ilk kez o gece Taksim çevresine kuruluyordu.

YOKSUL MAHALLELER, ANADOLU KENTLER‹ ‹SYANA KATILIYOR Halk, Erdoğan’ın direnişçileri “üç beş çapulcu” diyerek aşağılamasında, söz ve karar hakkını yok saymasında, eylemlerini şiddetle bastırmaya çalışmasında 11 yıllık baskıyı, aşağılanmayı, ayrımcılığı, hak gasplarını, şiddeti gördü. Ve ayağa kalktı. Çapulcular artık direnişin simgesi idi. 31 Mayıs gecesi İstanbul’un dört bir yanında yoksul mahallelerden kent merkezlerine önce polis terörüne karşı Başbakan’ın “tencere, tava hepsi hava” dediği gürültü eylemleri ile pencerelere çıkanlar ardından sokağa indi. Kadıköy’de toplanan binlerce insan Taksim’e ulaşmak için çıktıkları yolda sabah 5.00’da Boğaziçi Köprüsü’nden yürüyerek geçiyor, saatler süren yürüyüşten sonra Beşiktaş’ta polisle çatışıyordu. İsyan boyunca Boğaziçi Köprüsü bir diğer simgeye dönüştü. Gezi Parkı’na yapılan her saldırıda Sarıgazi’den, Çekmeköy’den Kartal’dan, Kadıköy’den binlerce insan köprüyü kesmek için yollara düştü. 31 Mayıs-1 Haziran’da ülkenin tüm sokaklarında artık “hükümet istifa” slo-

‹syan kendi sesini yarat›yor Direnifl ve polis sald›r›lar› karfl›s›nda medya halk›n öfkesini üzerine çekti. 1 Haziran’da Taksim’e akan yüz binler canl› yay›n araçlar›na el koyuyor, direnifl boyunca NTV, Habertürk, CNNTürk, ATV binalar› önünde eylemler yap›l›yordu. Direnifl kendi medyas›n› yaratt›. Her eylem direniflçiler taraf›ndan kaydediliyor, polis fliddeti belgeleniyor sosyal medyadan paylafl›l›yordu. Sosyal medyadaki haberleflmeyle sansür k›r›l›yor, ‹zmir’de bafllayan sosyal medya operasyonlar›na ra¤men milyonlarca insan dakika dakika geliflmeleri paylafl›yor, direnifli dünyaya duyuruyordu.

‘Gündüz iflte, gece direniflteyiz!’ Gezi direnifli ile birlikte gündelik hayat bir eylem biçimine dönüfltü. Eylemler s›ras›nda direniflçilere kap›s›n› açmayan, polise destek olan markalar, dükkanlar boykot ediliyor, önlerinde eylem yap›l›yordu. Plaza çal›flanlar› ö¤le tatilinde eylem yap›yor, ifl ç›k›fllar›nda eylem alanlar›na yürüyordu. ‹stanbul’un dört bir yan›nda Taksim’e ya da Befliktafl’a direnifle gelenler nöbet de¤ifltirenlerle birbirlerini yollarda, toplu ulafl›m araçlar›nda “Her yer Taksim her yer direnifl” sloganlar›yla karfl›l›yor, alk›fl tutuyorlard›. Liseliler kendi aralar›nda örgütlenerek siyah tiflörtleri ile okula gidiyor ve kent meydanlar›nda çat›flmalara kat›l›yordu.

1) Gezi Park›, Park olarak kalacakt›r. Ne Taksim’de Topçu K›fllas›’na ne de tüm do¤a ve yaflam alanlar›m›z›n talan›na izin vermeyece¤iz. 2) Gezi Park›’ndaki direniflten bafllayarak halk›n demokratik

ganı yankılanıyordu. İsyan başladıktan sonra tam 77 ilde direnişler başladı. Özellikle Kayseri, Sivas, Elazığ, Kütahya, Kayseri gibi sağın baskın olduğu ve muhalefetin hareket edemediği illerde de sokaklara çıkıldı. Adana polis saldırılarının ve halk direnişinin en yoğun yaşandığı illerden biri haline gelirken, İzmir’de AKP ilçe binaları yakılıyordu.

HALK TAKS‹M MEYDANI’NI ELE GEÇ‹R‹YOR 1 Haziran’da isyanın büyüklüğünü gören Bülent Arınç “Burada AVM istemiyoruz diyenlere biber gazı sıkmak yerine ikna edici çalışmalar yapılmasını faydalı görüyorum” açıklaması yapıyor, Başbakan ise “Biber gazının kullanımında aşırılık var eyvallah, AVM de olmayacak” deyip geri adım atıyordu. Bu açıklamadan saatler sonra Taksim Meydanı halk tarafından zapt edildi. Bu Haziran İsyanı’nın dönüm noktasıydı. Aynı gün Ethem Sarısülük Güven Park’ta başından vuruluyor, Ankara halkı da saatler süren çatışmaların ardından polis barikatlarını yıkıyor ve 7 yıl sonra girdiği Kızılay Meydanı’nda ateşler yakıyordu. Saldırı ne kadar şiddetlenirse

hak kullan›m›n› engelleyen, fliddetle bast›rma emrini veren, bu emri uygulatan, yüzlerce insan›n yaralanmas›na neden olan sorumlular, baflta ‹çiflleri Bakan›, ‹stanbul Valisi, Emniyet Genel Müdürü olmak üzere

derhal is bombas mal›d›r. 3) Ülken direniﬂe al›nan a serbest

şiddetlensin direniş boyunca halk Kızılay’dan vazgeçmedi. Kennedy Caddesi ise geceler boyunca süren çatışmaların adresi oldu. 31 Mayıs’tan başlayarak ülkeye yayılan direnişte halk yürüyüşlerinin en önemli hedefleri kentlerin meydanlarıydı. Tıpkı Taksim yasağı gibi Ankara’da, Çanakkale’de Kocaeli’nde, Adana’da, Antakya’da, Artvin’de, Bursa’da meydan ve yürüyüş yolu yasakları halk direnişi ile kırıldı.

TALEPLERIMIZ GERÇEKLEﬁENE KADAR DIRENIﬁE DEVAM 2 Haziran’da yüzbinlerce insan emek meslek örgütlerinin, demokratik kitle örgütlerinin, sosyalistlerin de dahil olduğu en geniş bileşeni ile Taksim Dayanışması’nın çağrısı üzerine Taksim Meydanı’nı doldurdu. Direnişin 4 acil talebi ülkeye ve dünyaya duyuruldu. Meydanlardan yükselen asıl mesajın “hükümet istifa” olduğu ilan edildi. 4-5 HAZIRAN EMEK SAHNEDE 3 Haziran’da direnişin geldiği nokta Erdoğan’ın danışması Yalçın Akdoğan’a

Mahallelerden üniversiteye direni Haziran direnişi İstanbul ve Ankara mahallelerinde Halkevleri’nin de aktif olarak örgütlediği on binlerce kişilik eylemlerle yayıldı. Direnişin kentlerin can damarlarına her an yönelecek biçimde yerelleşiyordu. İstanbul’da Eyüp, İkitelli, Kadıköy, Kartal, Maltepe, Okmeydanı, Sarıgazi, Beylikdüzü, Sarıgazi, Ümraniye, Bahçelievler, Avcılar, Gültepe, Nurtepe, Üsküdar, Esenyurt’ta kitlesel eylemler yapılıyor, ana yollar kesiliyordu. Beylikdüzü’nde, Gazi ve Sarıgazi’de yürüyüşe geçen halka polis saldırıyor, barikatlar bu defa mahallelerde kuruluyordu. Gazi mahallesi her akşam 21.00’da başlayan ve günlerce kesintisiz süren on binlerin katıldığı

çatışmalarla halk direnişinin ana merkezlerinden birisi oldu. Ülke çapında direniş mahallelere yayılıyordu. Ankara direnişi Tuzluçayır, Saimekadın, Mutlu, Batıkent, Etimesgut, Eryaman, Dikmen, İlker, Ayrancı, Seyranbağları, Libya Caddesi, Küçükesat, Kuğulupark, Gaziosmanpaşa, Cebeci, Çayyolu, TOKİ Turkuvaz Evleri, 100.Yıl, Çukurambar’da büyüyor, Turan Güneş Kennedy ve Atatürk Bulvarı’nda yollar kesiliyor, çatışmalar saatlerce sürüyordu. Mahalle eylemleri tüm illere yayıldı. Üniversiteliler okul boykotları ile direniş ateşini harlıyor, yapılan eylemlerle direnişçi üniversiteliler için ek sınav hakkı kazanımları elde ediliyordu. Liseliler de direnişin en önündeydi.

Haziran’da düşenler, h Ethem Sar›sülük

Abdullah Cömert

Mehmet Ayval›taﬂ

1 Haziran’d dan zapt edild meydan K›z›la sürüyordu. Tak Ankara’da Eth ﬂunu ile baﬂ›n memek için gü hem’in kesin ö ran’da duyuru hem’in cenaze ledi, Bat›kent't yola ç›kan cen izin vermedi. J

5

YAN 21 Haziran 2013

Halk›n Sesi

ağa kalktık bir kere

stifa etmelidir. Gaz › kullan›lmas› yasaklan-

nin dört bir yan›nda kat›ld›¤› için gözalt›na rkadaﬂlar›m›z derhal b›rak›lmal›, haklar›nda

hiçbir soruﬂturma aç›lmamal›d›r. 4) Taksim baﬂta olmak üzere Türkiye’deki tüm meydanlarda, kamusal alanlarda toplant› ve eylem yasaklar›na son verilmelidir.

Barikatlar kuruluyor, Gezi Komünü oluﬂuyor Taksim Meydanı 11 Haziran’daki polis saldırısına kadar halkın kontrolüne geçti. Meydan Gümüşsuyu, Harbiye, Tarlabaşı, Sıraselviler yönünde el birliği ile yapılan dev barikatlarla korunuyor, tüm Taksim’de duvarlar isyanın yazılamalarıyla süsleniyor, ele geçirilen iş makinaları otobüsler, polis araçları barikatları güçlendiriyordu. Gezi direnişine halk desteği akıyordu. Gezi’de solun tüm renkleri, taraftar grupları, feministler, LGBT’ler ve her yaştan direnişçi elbirliği ile bir yaşam örgütlüyor, komünü oluşturuyordu. Gezi’de kurulan çadırlar ve ortak

ele malzeme taşıyıp güçlendirdiği barikatlar ve Çarşı’nın ele geçirdiği dozer ile TOMA’ların üzerine yürümesi tarihe kaydoluyordu.

yaşam diğer illere de sıçrıyor, Eskişehir, Antakya, Antalya, Bursa, İzmir’de çadır alanları, direniş meydanları, direniş parkları kuruluyor, halk kürsüleri, komiteler, atölye çalışmaları oluşturuluyordu.

Taksim’in ele geçirilişinin ardından yaklaşık 8 gün boyunca Beşiktaş’ta Başbakanlığı hedef alan çatışmalar sürdü. Direniş Erdoğan’ı hedef alıyordu. Beşiktaş’ta binlerce insanın zincir kurarak elden

D‹REN‹ﬁ ADINA EL KOYUYORUZ! İsyan Taksim bölgesinin tamamen halkın denetiminde olduğu ve polisin geri çekildiği günlerde hiçbir yağma hareketine sahne olmazken, direnişin ilk anından itibaren Taksim Yayalaştırma Projesi, İnönü Stadı inşaatı iş makinalarına direniş tarafından el konuldu. Barikatlar “kentsel yıkımın simgesi” iş araçları ile güçlendirildi.

Destekten direniﬂe, parola: Dayan›ﬂma Direnişin özünü oluşturan dayanışma İstanbul’dan başlayarak tüm illerde mayalandı. Polis saldırısına uğrayan direnişçilere kapısını açanlar, limon ve süt dağıtanlar, kafesini, işyerini, internetini telefonunu kullandıranlar bir adım sonra artık direnişçiydi. Sokak çatışmalarında beyaz önlükleri ile

“Başbakan’ı yedirtmeyiz” açıklaması yaptırdı. Erdoğan apar topar yurtdışı gezisine çıkarıldı. 11 yıllık iktidarında AKP ilk kez halk tarafından bu derece sarsılmıştı. Erdoğan giderken “evlerinde bizim zorla tuttuğumuz bu ülkenin en az yüzde 50'si var” söylemi ile AKP’li tabanın da sokağa çıkabileceği tehdidini savuruyordu. Direniş boyunca ülkenin pek çok farklı noktasında eli sopalı, satırlı ‘sivil’ler direnişçilere saldırdı. Direniş tüm ülkeye yayılırken emek örgütleri de harekete geçti. KESK halihazırda ilan etmiş olduğu grevi 4-5 Haziran’a kaydırdı. DİSK, AKP faşizmine karşı ihtar eylemleri yapacağını duyurdu. 4-5 Haziran’da emekçiler iş bıraktı. Ülke çapında milyonlarca insan sokaklardaydı. 5 Haziran’da bu kez Başbakan Vekili sıfatı ile Arınç Taksim Dayanışması heyetiyle görüşmek zorunda kalıyordu.

ERDO⁄AN DÖNDÜ, HALK SOKA⁄A DÖKÜLDÜ Erdoğan 6 Haziran’ı 7 Haziran’a bağlayan gece Türkiye’ye döndü. Halk direnişi AKP kurmaylarını harekete geçirmişti. Erdoğan’ın arkasında “milli irade”nin olduğunu göstermek için

iﬂ yay›l›yor

havaalanında taşıma kitlelerle karşılama töreni yapıldı. Erdoğan o geceden başlayarak direnişi karalama kampanyasını bizzat yönetti. Direnişin arkasında dış güçlerin olduğunu iddia ediyor, faiz lobisini suçlayarak sermaye gruplarını tehdit ediyordu. Camilerde içki içildiğini, bayrak yakıldığını, dükkanların yağmalandığını, Adana’da düşerek ölen polis Mustafa Sarı’nın öldürüldüğünü, başörtülü kadınların taciz edildiğini söylüyordu. Halk direnişi karşısında kendi tabanını saflaştırmaya çalışıyordu. Ancak kara propaganda çalışması sökmedi. Yalanları bir bir açığa çıktı. Erdoğan konuştukça halk direnişi büyütüyor, borsa düşüyor, iktidarın tedirginliği artıyordu.

AKP’NIN TAKTI⁄I: DIREN‹fi ‹N‹S‹YAT‹F‹N‹ BULANIKLAfiTIRMA 8 Haziran’da AKP acil olarak MKYK’yı İstanbul’da topluyor, 9 Haziran’da ise Taksim Meydanı yeniden “Tayyip İstifa” diyen yüzbinlere kucak açıyordu. Mesaj netti: Taleplerimizin arkasındayız. Hesap verecekler. 10 Haziran’da toplanan Bakanlar Kurulu sonrası AKP’nin yeni taktiği belli oldu. Bülent Arınç, yaptığı konuşmada Taksim Dayanışması’nın taleplerini reddederken Başbakan Erdoğan'ın Gezi Parkı'na ilişkin taleplerde bulunan bir heyete randevu verdiğini söyledi. Oysa Taksim Dayanışması’nın bundan haberi yoktu. DÖNÜM NOKTASI: 11-12 HAZ‹RAN DIREN‹fi‹ 11 Haziran’da sabahı erken saatlerde “Gezi Parkı’na değil Anıt’a ve AKM’ye asılan pankart ve flamalara müdahale ediyoruz” söylemi ile polis direnişe yönelik ikinci büyük saldırıyı başlattı. Ve yeniden iki gün kesintisiz sürecek bir direniş başladı. Halk TOMA’ların önüne insan zinciri oluşturuyor, Gezi Parkı terk edilmiyor ve çatışmalar yeniden Taksim çevresine yaygınlaşıyordu. Polis, Taksim etrafında direnişçiler tarafından oluşturulan barikatları kaldırdı. Tam 13 saat süren mücadeleden sonra 20.15 civarında Taksim Meydanı’nda toplanan yaşlı, genç, engelli yakla-

direnişçilerin yardımına koşan hekimler ve tıp öğrencileri, direnişin içinde revirlerini kuruyor, çatışmanın içine giriyor, camileri, otelleri acil yardım merkezlerine çeviriyordu. İlk gün gönüllü avukatlık yapanlar, 11 Haziran’da direnişe yönelik ikinci büyük polis saldırısında

şık 50 bin insana polis yeniden gaz bombaları ve tazyikli su ile saldırdı. Taksim çevresinde direniş sürerken Okmeydanı halkına polis saldırıyor, halk Gazi’de TEM’i, Kartal ve Beylikdüzü’nde E-5’i kesiyordu. Saldırı ile birlikte ülkenin dört bir yanında yüz binlerce insan sokağa döküldü. Direnişin sürdüğü akşam saatlerinde Başbakan’ın atadığı “görüşmeciler” arasında adı geçenlerden görüşmeye katılmayacaklarını açıklayanlar oldu.

KANIMIZLA OYLADIK B‹LE AKP’nin seçtiği görüşmecilerle toplantı bittiğinde ise Hüseyin Çelik, Gezi Parkı’nda Topçu Kışlası’nın yapılmasına ilişkin referandumun bir seçenek olabileceğini açıklıyordu. Önerilen ‘kamuoyu yoklaması’ idi. Ancak artık ne o görüşmenin ne de önerinin hükmü kalmamıştı. Halk 11-12 Haziran direnişi ile oyunu bozmuş Erdoğan’a “Muhatap benim, ölülerimizin hesabını vereceksin” demişti. Sabah 6 sıralarında Gezi Parkı, direnişçiler tarafından yeniden düzenlendi. Polis meydana yerleşti ancak direnişi bitiremedi. ‹SYANI BÖLME G‹R‹ﬁ‹M‹: ÇEVREC‹ GENÇLERLE, MARJ‹NAL KÖTÜLER AKP’nin ikinci taktiği sosyalistleri hedef alan “marjinaller” propagandasını körüklemekti. Başta Vali Mutlu olmak üzere AKP sözcüleri ailelere çağrı yapmaya, “çevreci çocuklarını” marjinallerden ayırmalarını istemeye başladı. Vali Mutlu direnişçilere Gezi Parkı’nı boşaltın “emniyet güçlerini marjinallerle baş başa bırakın, temizleyelim” diyordu. Vali’ye en iyi cevabı kadınlar verdi. Anneler Gezi Parkı’na çocuklarını korumak ve onlarla birlikte direnmek için gittiler. “Abdullah Cömert çocuğumuzdur” diyerek el ele TOMA’ların önünde zincir oluşturdular. ERDO⁄AN MASAYA OTURUYOR Haziran direnişi Erdoğan’a geri adım attırdı. 13 Haziran gecesi Taksim Dayanışması bir sanatçı heyeti ile birlikte Başbakanlığa çağrıldı. Başbakan direnişle masa-

halkın direnişinde yaşıyor

da Taksim Meydan›’n›n halk taraf›ndi¤i saatlerde Ankara halk› da yasakl› y’› özgürlefltiriyor, direnifl saatlerdir ksim Meydan›’na yüzbinler akarken, em Sar›sülük Güvenpark’ta polis kurdan vuruldu. Halk›n öfkesini büyütünlerce ailesine bilgi verilmedi. Etölümü tam 13 gün sonra, 14 Hazildu. AKP faflizmi 16 Haziran’da Etesinin K›z›lay’a götürülmesini engelteki Pir Sultan Abdal Cemevi'nden naze konvoyunun ilerlemesine polis Jandarma da bölgeye araçla girifli

HER YER TAKS‹M HER YER D‹REN‹ﬁ

durdurdu. K›z›lay’da ise Ethem’i bekleyen binlerce insana polis sald›rd›. Her fleye ra¤men Bat›kent’te yaklafl›k 30 bin insan Ethem’i u¤urlad›. Ethem’in vurulmas›ndan bir gün sonra 2 Haziran’da ‹stanbul’da 1 May›s Mahallesi'nden yürüyüfle geçen 10 bin kifli yolu keserken toplulu¤un içine giren bir araç SODAP üyesi genç iflçi Mehmet Ayval›tafl'a çarpt›, Ayval›tafl hayat›n› kaybetti. Ayval›tafl 3 Haziran’da direniflçiler taraf›ndan topra¤a verildi. 3 Haziran’da ise Gezi direnifline Reyhanl› katliam›na, AKP’nin savafl politikalar›na karfl› öfkeyi katarak aya¤a kalkan Antakya’dan bir ölüm haberi geldi. Günlerdir çat›flmalar›n yafland›¤› Antakya’da

direniflin ön saflar›nda yer alm›fl olan Abdullah Cömert polisin plastik mermi ve gaz bombal› sald›r›s› sonucu yaflam›n› yitirdi. 4 Haziran’da Antakya’da on binlerce insan “Abdullah Yoldafl ölümsüzdür” pankart›n›n ard›ndan, hükümet istifa sloganlar›yla yürüdü. Abdullah’›n tabutu yollar cenaze arabas› geçemeyecek kadar dolu oldu¤u için omuzdan omuza tafl›nd›. Ethem Sar›sülük, Mehmet Ayval›tafl, Abdullah Cömert Haziran ‹syan›’n›n her an›nda, her barikatta, her sokakta, duvarlarda, kent meydanlar›nda en çok da direniflçilerin zafere inanc›nda yaflamaya devam ediyor.

Çağlayan Adliyesi içinde eylem yapıyor, onlarca avukat yaka paça gözaltına alınıyordu. 12 Haziran’da ise yaklaşık 6 bin avukat Çağlayan Adliyesi’nde eyleme geçiyor, Ankara Adliyesi’nden çıkan yaklaşık 5 bin avukat da Atatürk Bulvarı’nı kapatarak yasaklı Kızılay Meydanı’na yürüyordu.

ya oturmak zorunda kalmıştı. 13 Haziran’ı 14 Haziran’a bağlayan gece yarısı başlayan ve sabah 3’de biten görüşmeden çıkan Taksim Dayanışması temsilcileri kararı meydanların, direnen halkın vereceğini açıkladı. Hükümet ise son durumu şöyle açıklıyordu. Topçu Kışlası’nda ‘yargı kararına uyacağız, olumlu bir karar çıkarsa da halk oylaması yapacağız’. AKP, halkın bedel ödemeyi göze alarak sürdürdüğü, 3 direnişçinin yaşamını yitirdiği 59’u ağır 7822 kişinin polis saldırılarında yaralandığı, 11 kişinin hedef alınarak ateşlenen gaz fişekleri ile gözünü kaybettiği, 100 kişi kafa travmasına uğradığı milyonların yaşamını değiştiren bu onur ve özgürlük direnişini “hukuka uyacağız” söylemi ile bitirebileceğini düşündü. Yine yanıldı. Taksim Dayanışması çağrısı ile direnişçiler 14 Haziran’da Gezi Parkı’nda 7 ayrı noktada yapılan forumlarla gün boyu direnişi tartıştı. Direniş, yolunu nasıl çizeceğini ortaklaşa kararlaştırmaya, Erdoğan ise Ankara’da yapacağı “milli iradeye saygı” mitingine hazırlanıyordu. Erdoğan 15 Haziran’daki mitingde mesajı yolladı ‘boşalttınız boşalttınız, yoksa emniyet güçleri devreye girer’ Erdoğan saldırı tehdidini savurduktan sonra Taksim Dayanışması forumlarda alınan kararı açıkladı: “Direnişe devam” . Ve 20.55’te polis üçüncü büyük saldırıyı başlattı.

43 YIL SONRA YEN‹DEN 15-16 HAZ‹RAN D‹REN‹ﬁ‹ 15-16 Haziran işçi direnişinin 43. yılında yeni bir tarih yazıldı. Gezi Parkı’na gaz bombaları plastik mermilerle giren polis çadırları yıktı. Revirlere girdi. Sığındıkları yerlerde insanlar gaz bombaları ile nefessiz bırakıldı. Doktorlar gözaltına alındı. Ancak çatışmalar kesintisiz 30 saat sürdü. Mahallelerden yürüyüşe geçen halk İstanbul’n ana arterlerini kesiyordu. Ülke ayağa kalktı. Erdoğan İstanbul mitingine muzaffer komutan olarak değil ülkenin her noktasında “istifa” çağrıları yapılan bir Başbakan olarak katıldı. ‹SYANIN MERKEZ‹ ‹NSAN, HER YER D‹REN‹ﬁ! Polis terörü ile Gezi Parkı ele geçirildi. Ancak AKP direnişi yine bitiremedi. 17 Haziran’da emek ve meslek örgütleri iş bırakma eylemleri yaptı, o gece Türkiye yeni bir eylemle tanıştı: ‘durmak.’ Binlerce “duran insan” polis tarafından ele geçirilen Taksim Meydanı’nda boy gösteriyordu. Eylem hızla yayıldı. Direniş İstanbul’da duran insanlarla Anadolu’nun birçok noktasında çadır eylemleri ve yürüyüşlerle devam etti. İstanbul ve Ankara’da, Kocaeli, Adana ve İzmir’de sosyalistlere yönelik operasyonlar başladı. Çadır alanları saldırıya uğradı. Ancak bir kere ayağa kalkmıştı halk, baskıyla durulmadı. Aynı dönemde halk kentlerin dört bir yanındaki parklara yayılarak yapılan forumlarla direnişi nasıl sürdüreceğini tartışmaya başladı. “Üç beş ağaçtan” çıkan halk isyanı “üç beş” parkta doğrudan demokrasi deneyimine dönüşüyordu.

‹ZM‹R Direnişin ilk gününden beri ayağa kalkan İzmir’de sosyal medya operasyonuna, çivili sopalı saldırılara, polislerin tüm halkı hedef alan barbarlığına rağmen halk Gündoğdu Meydanı’nı direniş meydanına çevirdi. Meydanda Çapulcu Çadır Kampı kuruldu. Eylemler tüm ilçelerde yaygınlaştı. ÇANAKKALE Çanakkale’de de 31 Mayıs’ta binlerin katılımıyla başlayan eylemlerde AKP hedef alındı, eylemlere kapalı olan Kordon boyu özgürleştirildi. İskele meydanı eylemlerin merkezi haline geldi ortak sofralar kuruldu. Kordon’da oturma eylemi düzenleyen Çanakkaleliler polisin saldırı girişimlerini püskürttü, 15 Haziran saldırılarına karşı feribot seferlerini engelledi. MERS‹N 31 Mayıs’ta 2 bin kişinin yürüdüğü Mersin’de 1 Haziran’da Özgür Çocuk Parkı işgal edildi. Aynı gün Türkçe Olimpiyatları otobüsü yumurtalandı ve 5 bin kişilik bir yürüyüşle yasaklı sokaklar özgürleştirildi. Gece ise çevre yolunu trafiğe kapatan halka polis saldırdı. 2 Haziran’da AKP’yi işgal girişimi üzerine çıkan çatışmada GMK Bulvarı ve sahil yolu trafiğe kapatıldı. 9 Haziran’da Erdoğan Mersin ziyaretini binlerin toplandığı kent merkezine uğramadan bitirmek zorunda kaldı. 10 Haziran’da çadırların kurulduğu Barış Meydanı’na 20 Haziran’da polis saldırısı oldu.

ADANA 31 Mayıs’ta Adana’da AKP İl binasına yürüyenlere yönelik saldırı ile başlayan çatışmalar direniş boyunca devam etti, kentin dört bir yanına sıçradı. Adana polis şiddetinin yoğunlaştığı en fazla sayıda gözaltının yapıldığı illerden biri oldu. Polis zaman zaman hareket edemez hale getirildi. Öğrenci Kolektifleri’nin kurduğu revir özel harekata bağlı polislerin hedefi oldu. Polisin saldırıları halkı durduramayınca 8 ve 9 Haziran’da “AKP’nin askerleriyiz” sloganlarıyla molotof kokteylleri atan bir güruh devreye girdi. Kentte Atatürk Parkı direnişin merkezi olurken, 15-16 Haziran çatışmaları sabahlara kadar sürdü. N‹⁄DE-ISPARTA-KONYA Niğde’de kentin en işlek caddesinde 2 Haziran’da başlayan oturma eylemi yüzlerce kişinin katılımı ile 15 Haziran’a dek sürdürdü. Isparta’da üniversitelilerin yoğun biçimde örgütlediği eylemler polisin tüm baskısına rağmen ısrarla sürdürüldü. Konya’da direnişi sürdürenler AKP’lilerin saldırısına uğradı. TRABZON-G‹RESUN Yaklaşık 15 bin Trabzonlunun katıldığı eylemlerin örgütlendiği kentte üniversiteliler oturdukları mahallelerden kampuslara direnişi büyüttü. Taksim ile dayanışma platformu kuruldu, çimento fabrikasına, HES’lere karşı direnen Trabzonlular eylemlere kendi taleplerini de taşıdı. Giresun’da Gezi direnişi ile sokaklar hareketlenirken liseliler eylemlere yoğun biçimde katıldı.

ANTALYA 31 Mayıs’ı 1 Haziran’a bağlayan gece Çallı’daki AKP İl binasına yapılan yürüyüşle burada üç gün süren çatışmalar yaşandı. Her ne kadar kitlesel etkinliklerin merkezi Cumhuriyet Meydanı olsa da Çallı direnişçileri Antalya’nın moral kaynağı oldu. 5 Haziran’da Cumhuriyet Meydanı’na çadır kuruldu ve hergün on binlerle doldu taştı. Halkevleri bu alanda birçok etkinlik gerçekleştirdi.