İşçinin sesi 8

iflflççinin sesi

TÜRK TELEKOM’DA GREV VAR

SAYI

8

KASIM 2007 F‹YATI 1 YTL

www.iscininsesi.com

fi Ç ‹ 2 5 . 6 8 0 ‹ fiÇ GREVDE

ÖZELLEfiT‹RMEYE TAfiERONLAfiTIRMAYA fiT TIRMAYA S E N D ‹ K A S I Z L A fi fiÜ ÜK ÜCRETE D Ü fi

HAYIR!

KASIM 2007

iflflççinin sesi

2

‹fiÇ‹LER OLMASA NE OLURDU? EREN OSMANA⁄AO⁄LU

Y›lmaz: Bu çocuk beni öldürür Cemil’im, vallaha bak!

Cemil: Ne oldu iki gözüm, ne bu telafl?

Y›lmaz: Ya bir ayakkab› istiyor...

Yok adam olmaz bu.

Cemil: Çocuk iflte idare et. Bak duydun mu, Telekomcular greve ç›km›fl. Gazetede yaz›yor. ‹flçiler sonunda ses ç›kartmaya bafllad›.

Y›lmaz: Aman ç›ksa ne olur? Telefon mu kullan›yoz sanki? Hep cep flimdi, aha bizim velette bile cep var.

Cemil: Telekom demek sadece ev telefonu demek de¤ildir Y›lmaz’›m, internet demek uluslararas› iletiflim demek. Daha grev yeni bafllad›, bak hemen ar›zalar ortaya ç›kt›.

Y›lmaz: ‹yi mi etiler yani bak grev yüzünden hatlar kesiliyor. ‹fller aks›yor.

Cemil: O aksamalar grev yüzünden olmuyor Y›lmaz›m. O aksamalar, iflçiler olmasa, emek vermeseler bu ifllere olacak fley iflte.

Y›lmaz: Ya sana ne, internetin mi var sanki? Ne adams›n ya! Of bak bak as›l habere bak, Befliktafl Livurpul’u ezdi.

Cemil: Befliktafl’›z o¤lum, tabi yenecez de… pek ezdik say›lmaz, ayn› maçsa e¤er izledi¤imiz.

Cemil: Musti iki çay getir be gözüm.

Y›lmaz: Lan Musti zam yapcan m› çaya? Suya zam geldi, elektri¤e geldi, flekere zaten hep geliyor.

M u s t a f a : Yok be, ne zamm› yapacam, 35 kurufl diye kafam›n etini yiyosunuz.

Y›lmaz: Lan ne paragöz adams›n, yap çay› 2 liradan sat bari.

Musti hiç insaf ne biliyon mu?

Mustafa: Y›lmaz bir gözün tam geçmeden ötekini ben morartcam!

Cemil: Tamam kesin be... Belediye de çakt›rmadan Akbile zamm› yapt› yüzde 50.

Y›lmaz: Ya ne etcez? Dondaki delik giderek büyüyor da elimizdeki yama yetmez oldu bu deli¤e.

Cemil: Dolar ald›n m›yd› flu 30 lirana? Hay›r düfltü ya dolar, ba-

Y›lmaz: Bu ne ki o¤lum? ya zarar etmiflsindir.

Y›lmaz: Aman be a¤abeycim, Cemil: ‹laç. Devlet bunlar› ödeneydim ki. Süper Loto oynad›m, miyormufl, Fatma ana alamaköfleyim o¤lum bu sefer. On ko- m›fl, Rüstem alm›fl sa¤olsun. Selon oynad›m, haftaya diyecem nin ev yak›n, veriver kad›na sana Cemil, al nüfus ka¤›d›n› ge- bafllas›n ilaçlar›na. tir o¤lum, ev alacaz sana. Uta- Y›lmaz: Hemen götürürüm merak etme. Yaz›k, kad›n›n hali han›rs›n o zaman.

Cemil: Aman haftaya benden rap. harçl›k isteme de, ben kirac›l›k- Cemil: Selam söyle Fatma anaya, yar›n gelecem yan›na, bi istan çok flikayetçi olmam.

Y›lmaz: fiimdi bunda daha çok te¤i varsa aras›n.

Y›lmaz: Arayamaz! para birikiyor Y›lmaz›m!

Cemil: Aman tamam, ne bili- Cemil: Neden? yorsan öyle yap. Giderken de Y›lmaz: Grevi destekliyo o da Fatma anaya u¤ra flu paketi senin gibi -heh heh he- telekomveriver. cu, telekomcu.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

GÜNDEM

3

‹flçi s›n›f› içinde direnifl e¤ilimi güçleniyor

TELEKOM ‹fiÇ‹LER‹N‹ SELAMLIYORUZ TürkTelekom iflçileri iflverenin hiçbir flekilde anlaflmaya yanaflmamas› üzerine, kurumun 169 y›ll›k tarihinde ilk kez greve ç›kt›. Geçen y›l Lübnanl› Oger’e sat›ld›ktan sonra, farkl› ücret uygulamalar›, sendikas›zlaflt›rma, uzun süreli ve a¤›r koflullara zorlanan iflçiler “yeter” dedi ve ülke genelinde 25 bin 680 iflçi greve bafllad›.

Ç ›kar›lan ifl yasalar›, yarat›lan

iflsiz ordusu, sendikas›zlaflt›rma operasyonlar›, özellefltirmeler, esnek çal›fl(t›r)ma anlay›fl›yla nefes alamayacak hale getirilen iflçi s›n›f›m›z, son aylarda bütün bask›lara ra¤men yeniden sahneye ç›kmaya bafllad›.

Bu koflullarda son aylarda önce THY iflçileri, sonra tekstil iflçileri hak aray›fl›na girdi. Bu sektörlerde T‹S sürecindeki anlaflmazl›k sonucunda iflçiler greve ç›kma karar› ald›. Ancak grevler uygulamaya geçirilmeden k›sa süreler öncesinde T‹S imzaland›. ‹flçiler nisbeten iyi koflullarda sözleflme imzalad›.

Türk Telekom iflçileri ise, iflverenin hiçbir flekilde anlaflmaya yanaflmamas› üzerine, kurumun 169 y›ll›k tarihinde ilk kez olarak greve ç›kt›. Geçen y›l Lübnanl› Oger’e sat›ld›ktan sonra, farkl› ücret uygulamalar›, sendikas›zlaflt›rma, uzun süreli ve a¤›r koflullarda çal›flmaya zorlanan iflçiler “yeter” dedi ve ülke genelinde 25 bin 680 iflçi greve bafllad›. Bu geliflmeler uzun y›llar boyunca haklar› k›s›tlanan, gerçek ücretleri düflen, ifl güvenceleri ellerinden al›nan iflçilerin art›k haklar›n› daha güçlü biçimde, eylemli olarak arayacaklar›n› gösteriyor.

AKP hükümetinin Maliye Bakan› Unak›tan kamu emekçilerinin 2008 y›l› içinde alacaklar› zam

AKP hükümetinin Maliye Bakan› Unak›tan kamu emekçilerinin 2008 y›l› içinde alacaklar› zam oranlar›n› aç›klad›: yüzde 2+2. Ayn› hükümetin ‹stanbul Büyükflehir Belediye Baflkan› Kadir Topbafl ise ayn› günlerde su zamm›n› aç›klad›: yüzde 134. AKP yönetiminin emekçi halk› ne kadar düflündü¤ü, ne kadar temsil etti¤i ortada. oranlar›n› aç›klad›: yüzde 2 +2.

Hem de kamu emekçileriyle dalga geçer gibi gülümseyerek yapt› aç›klamas›n›. Ayn› hükümetin ‹stanbul Büyükflehir Belediye Baflkan› Kadir Topbafl ise ayn› günlerde su zamm›n› aç›klad›: yüzde 134. Ama yoksullar› korudu¤unu söyledi. 10 metreküpe kadar yüzde 17; 20 metreküpe kadar yüzde 75; 30 metreküpe kadar yüzde 134 zam. AKP yö-

netiminin emekçi halk› ne kadar düflündü¤ü, ne kadar temsil etti¤i ortada.

Yap›lan araflt›rmalar, 6 kiflilik bir ailenin ayda en az 27 ton su kullanmas› gerekti¤ini söylüyor.

Topbafl ise yüzde 134 zamdan kurtulmak için su kullanmay›n diyor. Oysa yeterli su kullan›lmad›¤› zaman her türden bulafl›c› hastal›k hortlayaca¤›, insanlar›n hastalan›p ölece¤i ya

da suya vereceklerinden çok daha fazlas›n› sa¤l›k giderlerine harcayaca¤› biliniyor. Topbafl, kendi beceriksizli¤i yüzünden zaman›nda yapmad›¤› yat›r›mlar›n faturas›n› ‹stanbullu emekçilere kesiyor.

Gazetemiz yay›na haz›rlan›rken Meclis’ten Kuzey Irak’a müdahaleye izin veren bir tezkere ç›kt›.

Ard›ndan Hakkari’de 12 askerin öldü¤ü, 8’inin esir al›nd›¤› bask›n geldi. Son aylarda artan asker ve sivil kay›plar›na bu olay eklenince ülkede a¤›r bir milliyetçilik dalgas› yay›ld›. Bir iç savafl ortam› bilinçli olarak, iktidar sahipleri ve medya taraf›ndan körükleniyor.

Ancak biz iflçiler biliyoruz ki, savafllar, askeri operasyonlar daima bizim aleyhimizedir. Oralara harcanan milyarlarca lira bize iflsizlik, sefalet ve ölüm olarak dönüyor. Çat›flmalarda ölen askerlerin yaflam öykülerini okuduk. Ço¤unlu¤u yoksul aile çocu¤u ve iflçi. T›pk› da¤larda ölenler gibi.

Savafllar›n millet ad›na yap›ld›¤› söylenir…

Ama ölenler, bedel ödeyenler hep iflçiler, köylüler, yoksullard›r.

Bu nedenle biz iflçiler savafllara, askeri çözümlere inanm›yoruz, karfl› ç›k›yoruz. Kürt meselesinin çözümü, demokratik ve bar›flç›l yöntemlerle, her milliyetten iflçilerin birli¤i, halklar›n eflitlik ve kardeflli¤i ile gelebilir ancak.

iflflççinin sesi

KASIM 2007

4

Patronlar›n kâr h›rs› iflleri öldürüyor, sakat b›rak›yor

‹fiYERLER‹ SAVAfi MEYDANI G‹B‹ Resmi kay›tlara göre Türkiye’de her 7 dakikada bir iflçi ifl kazas›na u¤ruyor. Her 10 saatte bir 1 iflçi hayat›n› kaybediyor ve her 5 saatte bir de 1 iflçi sakat kal›yor. Yani her gün sabah ifle gitmek üzere evden ç›kan 2 iflçi evine dönemiyor, 5 iflçi sakat dönüyor. 2005 y›l›nda 73 bin 923 ifl kazas› meydan geldi ve 1070 iflçi hayat›n› kaybetti, 1374 kifli sakat kald›. 1994- 2005 y›llar› aras›nda meydana gelen toplam 984 bin 78 ifl kazas›nda 11 bin 927 iflçi hayat›n› kaybetti. Görüldü¤ü gibi say›lar, savafl bilançosundan farks›z. Ülkemizde y›llard›r iflyerlerinde binlerce insan›n ölümüne ve yaralanmas›na yol açan bir savafl sürüyor ESER SANDIKÇI

ifl kazas›n›n olmaÜ lkemizde d›¤› gün geçmiyor. Kimi zaman madenlerden, yerin binlerce metre derinli¤inden; kimi zaman tersanelerden, denizin dibinden, kimi zaman tarlalara giderken yollardan, kimi zaman inflaatlardan, kimi zaman fabrikalardan geliyor ac› haberler iflçi ailelerinin evlerine. Ölenlerin arkas›ndan dökülen gözyafllar› ve feryatlar›n ard›ndan; “bundan sonra hayat›m›z› nas›l sürdürürüz” kayg›s› düflüyor yoksul evlerine. Çünkü bu iflçilerin birço¤u sigortas›z ve kay›t d›fl› çal›flmakta. Sigortal› olanlar›n da, patronlar›n bin bir hilesi ile üç kurufl tazmi-

natla kapat›l›veriyor ölümlerinin üstü. Arkada kalanlar ac›lar› kayg›lar›na kar›flm›fl, öfkeleri ve çaresizlikleriyle soruyorlar kendilerine “neden?” diye. Kaybolmuyor zihinlerinden “Neden babam, annem, abim, ablam ifl kazas›nda öldü?” sorusu.

Say›lar korkunç Resmi kay›tlara göre Türkiye’de her 7 dakikada 1 iflçi ifl kazas›na u¤ruyor. Her 10 saatte 1 iflçi hayat›n› kaybediyor ve her 5 saatte 1 iflçi sakat kal›yor.

Yani her gün sabah ifle gitmek üzere evden ç›kan 2 iflçi evine dönemiyor, 5 iflçi sakat dönü-

yor. 2005 y›l›nda 73 bin 923 ifl kazas› meydan geldi ve 1070 iflçi hayat›n› kaybetti, 1374 kifli sakat kald›. 1994-2005 y›llar› aras›nda meydana gelen toplam 984 bin 78 ifl kazas›nda 11 bin 927 iflçi hayat›n› kaybetti. Görüldü¤ü gibi say›lar, savafl bilançosundan farks›z. Ülkemizde y›llard›r iflyerlerinde binlerce insan›n ölümüne ve yaralanmas›na yol açan bir savafl sürüyor.

Dünyada ifl kazalar› di¤er ülkelerde de yaflansa da; Türkiye bu konuda listenin üst s›ralar›ndaki yerini b›rakm›yor. ‹fl kazas› oran› ile Avrupa da birinci, dünyada üçüncü durumda. ‹fl kazas›n›n en çok meydana geldi¤i sektörlerin bafl›nda yer alan maden, metal ve inflaat sektörlerindeki ifl kazas› ve ölüm oranlar› yine dünya ortalamalar›n›n çok üstünde.

‹fl kazalar› neden kaynaklan›yor?

Kazalar›n ço¤u, koruyucu giysilerin temin edilmesi, iflyeri güvenli¤inin sa¤lanmas› gibi çok basit tedbirlerin al›nmamas›ndan kaynaklan›yor. Peki bu ted-

birler neden al›nm›yor? Çünkü patronlar›n kâr h›rs›, iflçilerin can›ndan daha a¤›r bas›yor; patronlar kârlar›n›n bir k›sm›n› iflçinin güvenli¤i için ay›rmay› çok görüyor. Patronlar için bir maldan öte de¤eri yok iflçilerin. Hem de bedeli son derece ucuz bir mal. ‹flçilere bir fley olsa ne olur?

Ne de olsa kap›da bekleyen binlercesi var! Yine patronlar›n kâr h›rslar›ndan dolay› iflçileri uzun süre çal›flt›rmalar›ndan kaynakl›, uykusuzluk, yorgunluk, dalg›nl›k ifl kazalar›na yol açan nedenlerden. ‹flçilerin de insan olduklar›n›, uyumaya, dinlenmeye ihtiyac› oldu¤unu unutan patronlar günlerce iflçileri izinleri kulland›rmadan, uzun çal›flma sürelerinde çal›flt›rarak ölümlerini haz›rl›yorlar.

S›ra kimde dememek için? ‹flçileri yeni ifl kazalar› ve ölümler bekliyor. Kaderimize boyun e¤ip ölüm s›ram›z› beklemek yerine bu ifl kazalar› katliam›na “dur” demeliyiz. ‹flyerinde ifl güvenli¤imizi sa¤layacak tedbirleri ald›rmak ve güvenli çal›flma hakk›m›z› elde etmek için gerekli mücadeleyi vermeliyiz.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

CHP rapor haz›rlad›

TERSANE ÖLÜMLER‹ MERCEK ALTINDA T uzla tersanelerinde 13 günde 5 iflçinin ifl

kazas›nda hayat›n› kaybetmesi üzerine CHP’nin oluflturdu¤u heyet; tersanelerdeki yapt›¤› incelemeleri raporlaflt›rd›. Rapora göre; ucuz maliyet ve iflçili¤e dayal› tafleron sistemi ifl güvenli¤ini yok ediyor, iflçi sa¤l›¤› umursanm›yor, patronlar taraf›ndan temin edilmesi gereken kask, kemer, tulum, gözlük gibi ifl giysileri iflçilere ald›r›l›yor, sigorta primleri eksik yat›r›l›yor, tafleronluk sendikalaflmay› engelliyor, hukuksuzluk karfl›s›nda muhatap bulunam›yor.

Raporun öneri k›sm›nda ise; iflçi sa¤l›¤›na iliflkin önlemlerin al›nmas›, iflyerindeki sorunlardan ana iflverenin sorumlu olmas›, sendika-

HABER

5

meclisi takipteyiz

s›z ve sigortas›z iflçi çal›flt›r›lmamas›, tafleron ve tersane (ana firma) iflçileri aras›nda ücret eflitli¤i sa¤lanmas›, SSK primlerinin ana firma taraf›ndan ödenmesi, çal›flma koflullar›n›n iyilefltirilmesi vurguland›.

Bölgede örgütlü olan Limter-‹fl ise tersane iflçilerinin sorunlar›n› ele alan genifl ve ayr›nt›l› bir rapor haz›rl›¤› içinde. Tersane iflçilerinin hayat koflullar›n› etkileyen tafleronlaflma ve güvencesiz çal›flmay› gündeme tafl›yacak rapor önümüzdeki günlerde aç›klanacak. ‹flçinin Sesi olarak, Meclis’te ikinci büyük parti olan CHP’nin bu önerileri hayata geçirme konusunda neler yap›p yapmad›¤›n›n takipçisi olaca¤›z.

Haberler... Haberler... Haberler... Haberler... nin flimdiki durumuyla ilgili k›sa bir konuflman›n ard›ndan Tez-Koop ‹fl sendikas› E¤itim Dan›flman› Volkan Yarafl›r panel-seminer çal›flmas›n› sundu.

Yarafl›r, iflçilerin pek ço¤unun iflçili¤inin bilincinde olmad›¤›n›, iflçi çal›flmas›nda yap›lmas› gerekenin önce iflçi kimli¤inin benimsetilmesi, ard›ndan bilincin ve örgütlü yaflam›n kavrat›lmas› oldu¤unu ifade etti.

Yarafl›r, devrimci kabar›fl›n ancak iflçi s›n›f› Adana’da iflçi paneli içerisinde yap›lacak örgütlenme, e¤itim, mevDayan›flma Sendikas› Adana flubesi taraf›n- zilenme ve mücadeleyle mümkün oldu¤unu dan “S›n›f Mücadelesinde Kimlik ve Bilinç” belirtti. Panele iflçi, iflsiz, kamu çal›flan› yaklakonulu bir panel düzenlendi. Panel-seminer fl›k 70 kifli kat›ld›. fleklinde yap›lan etkinlik E¤itim-Sen Adana (Adana) fiubesi toplant› salonunda yap›ld›.

Etkinlik iflçi s›n›f› mücadelesinde yitirilenle- Tafleronlaflt›rma ‹flçileri Öldürüyor rin an›s›na bir dakikal›k sayg› durufluyla baflBelediyelerin kamu hizmetlerini tafleron flirlad›. Panelin konusu ve iflçi s›n›f› mücadelesi- ketlere devretmesi ifl güvenli¤ini yok ediyor.

Bir haftada Adana'da üç, ‹stanbul'da bir emekçi öldü. Adana Büyükflehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon ‹daresi (ASK‹) At›ksu Ar›tma Tesisi’nde çal›flan befl iflçi temizlemek için girdikleri çamur istasyonunda zehirlendi. ‹flçilerden Faruk Yeflil (31), Selahattin Gö¤ebakan (35) ve Tamer Toygun (27) öldü. Çevre Mühendisleri Odas› (ÇMO), 2 Ekim'de gerçekleflen olay›n, tesisin iflçi sa¤l›¤› ve ifl gü-

KASIM 2007 venli¤iyle ilgili hiçbir önlem al›nmadan iflletilmesinden kaynakland›¤›n› aç›klad›. Örgüt, 28 Eylül'de de ‹stanbul Su ve Kanalizasyon ‹daresi (‹SK‹) flantiyesinde harita mühendisi Gülseren Yurttafl'›n da hayat›n› kaybetti¤ini hat›rlat›p kamu hizmetlerinin özellefltirilmesinin bu sonucu do¤urdu¤unu belirtti.

(05 Ekim)

Ege Üniversitesi Hastanesi'nde tafleron iflçi tepkisi !

Ege Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesi’nde çal›flan Öz Örnek fiirketi iflçileri 18 Ekim günü ödenmeyen ücretleri ve sosyal haklar› için eylem yapt›. Hastane bahçesinde toplanan iflçiler alk›fllarla flirket yönetimini protesto etti. ‹flçilere seslenen SES ‹zmir fiube Baflkan› Fahri Demirci, bu durumun sorumlusunun

iflflççinin sesi bugünkü ve bundan önceki iktidarlar oldu¤unu belirtti. Tafleron flirket yetkililerinin iflçileri tehdit etti¤ini ifade eden Demirci, “Bir iflçinin burnu kanarsa sorumlusu taflerondur” dedi. Aç›klaman›n ard›ndan Fahri Demirci ve iflçilerin temsilcileri dekanla görüfltü. Görüflme hakk›nda bilgi veren Demirci, dekan›n alacaklar›n ödenmesi için her türlü giriflimde bulunaca¤›n› ifade etti¤ini bildirdi. Hastanenin yemekhane bölümünde çal›flan ve halen ücretleri ödenmeyen Öz Erbil iflçileri de bayramdan önce alacaklar› için eylem yapm›flt›.

(18 Ekim)

Süper Kargo’da direnifl kazand›!

Süper Kargo patronu taraf›ndan ‹stanbul Kartal ve Bursa’da iflten at›lan Türk-‹fl’e ba¤l› Türkiye Motorlu Tafl›t ‹flçileri Sendikas› (TÜMT‹S) üyesi kargo iflçileri kararl› direniflleri sonucu ifle dönme mücadelelerinde baflar› kazand›lar. Sendika üyesi iflçilerden Kartal’dan 5 kifli, Bursa’dan ise 9 kifli iflten at›lm›flt›. ‹flçiler 48 gün boyunca sürdürdükleri direnifllerinin ard›ndan iflverenle yap›lan pazarl›klar sonucunda ifllerine geri döndüler. Sendikal› olarak 15 Ekim 2007 tarihinde ifle bafllayan iflçilerin ücret ve çal›flma koflullar› önümüzdeki günlerde bafllayacak olan T‹S görüflmelerinde belirlenecek.

TÜMT‹S Merkez Yönetim Kurulu, “‹flten ç›kar›lan Süper Kargo iflçileri kazand›lar!

Sendikal› olarak tekrar ifle bafllad›lar!”

HABER

6

bafll›¤›yla yaz›l› bir aç›klama yapt›. Örgütlenme çal›flmas› çerçevesinde Kartal’daki iflyerinde Çal›flma Bakanl›¤› taraf›ndan ço¤unluk tespitinin yap›ld›¤›, Bursa’da ise yetki sa¤land›¤› bilgisi verildi.

Aç›klama flu ifadelerle son buldu, “Üyelerimiz; d›flar›dan getirilen silahl› adamlar›n tehditlerine ve güvenlik güçlerinin defalarca kez gözalt›na almas›na karfl›n anayasal haklar›n› savunarak direndiler. Sendikam›z›n önderli¤inde ifle geri dönme mücadelesinde baflar›ya ulaflt›lar. Sendikam›z yöneticileri, her iki ilde de, gözalt›lara ve tehditlere karfl›n ifle geri dönme mücadelesi veren üyelerimizin yan›ndan hiç ayr›lmad›lar. Ambarlardaki üyelerimizin ve kardefl sendikalar›n ziyaretleri ve maddi destekleri de baflar›ya ulaflmam›zda önemli bir etken oldu.” Aç›klamada Süper Kargo iflçilerinin kazan›m›n›n iflçi s›n›f›n›n baflar›s› oldu¤u söylendi.

(15 Ekim)

BAYRAM GELM‹fi NEY‹ME Bayram›n ikinci günü çok izlenen, ulusal televizyon kanallar› Hülya Avflar-Sadettin Saran iliflkisinin ard›ndan bir haber veriyor: “‹stanbul’da sa¤anak ya¤›fl su bask›nlar›na neden oldu.

Esenler Turgutreis Mahallesi Cengiz Topel Caddesi 463. sokaktaki tekstil atölyesini su bast›. 3 kifli çevredeki insanlar taraf›ndan kurtar›l›rken Azerbaycan uyruk-

lu 19 yafl›ndaki Ayd›n ‹smailov bo¤ularak öldü.”

Bayramda akflam›n yedisinde iflçiler niye çal›fl›yorlar? Bu su bask›nlar› niye sadece emekçi semtlerinde oluyor? Emekçi semtizengin semti ayr›m›n› bulutlar m› yap›yor?

Biz iflçiler de televizyonda normal bir haberi izler gibi 19 yafl›ndaki bir kardeflimizin bayramda çal›fl›rken ölmesini izlersek

patronlar ve onlar›n sömürü düzeni daha çok iflçi öldürür. Tersanelerde, maden ocaklar›nda görüyoruz bu düzen bizim kan›m›zla besleniyor.

Memleketinden binlerce kilometre ötede ölen Ayd›nlar bu rezil düzenin çirkinli¤ini bütün ç›plakl›¤›yla yüzümüze vuruyor. Biz bu patronlar› bafl›m›zdan defetmedikçe bizim sokaklar›m›za bayram›n gelece¤i yok.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

HABER

7

Dünyadan... Dünyadan... Dünyadan... iflletilen bir ayakkab› fabrikas›nda 21 Ekim çal›flm›flt›. Söz konusu dönemde, üç hafta sügecesi meydana geldi. ren grevler ve sokak gösterileri, ülkede yafla(22 Ekim) m› felce u¤ratm›fl, dönemin baflbakan› Alain Juppe geri ad›m atmak zorunda kalm›flt›.

Fransa'da Ulafl›m (18 Ekim)

Çal›flanlar› Grev Yapt›

Emeklilikle ilgili kazan›lm›fl haklar›n›n sosyal güvenlik reformuyla kald›r›lmaya çal›flmas›na 1.6 milyon ulafl›m emekçisi grevle karfl›‹talya'da havayolu grevi l›k verdi. Fransa'da ulafl›m emekçilerinin bir ‹talya'da 22 Ekim de havayolu çal›flanlar›, günlük grevi nedeniyle 18 Ekim sabah› Franuçufl ve kule personelinin gitti¤i grev, havayo- sa’n›n hemen hemen hiçbir yerinde toplu tafl›lu tafl›mac›l›¤›n› durdurdu. Milano Malpen- ma seferleri yap›lmad›.

Devlet demiryollar› kurumu SNCF, 700 sa'da 185, Linate'deyse 54 uçufl iptal edildi. h›zl› TGV tren seferinden sadece 46's›n›n Göstericiler her iki havaliman›na giden yolyap›laca¤›n› aç›klad›. 1.6 milyon ulafl›m lar› da bloke ederek uzun araç kuyruklar›n›n emekçisi, Cumhurbaflkan› Nicholas Saroluflmas›na neden oldu. Kötü hava koflullar›kozy'nin kamu çal›flanlar›n›n emeklilik hakn›n etkili oldu¤u Sicilya Adas›’n›n da Çizlar›n› daraltan reform plan›n› protesto edime'yle ba¤lant›s› uçufllar›n iptal edilmesi neyor. Sendikalar gün boyunca 60 flehirde deniyle kesildi. gösteriler düzenledi. ‹flçilerden kadrosuz çal›flt›r›lmaya tepki... ‹talya'da 22 Ekim günü havayollar›nda bafllayan grev, ekim ve kas›m boyunca baflka ifl kollar›nda 6 milyon çal›flan›n kat›l›m›yla sürecek. ‹talya’da 25 Ekim’de eczaneler ve itfaiye personeli, 26 Ekim’de tüm kamu çal›flanlar›, 27 Ekim’de okullarda görevli personel ve ö¤renciler, 29-30 Ekim’de maden iflçileri, 6 Kas›m’da yeniden havaliman› personeli, 9 Kas›m’da ulafl›m sektörü çal›flanlar› ve 16 Kas›m’da ma¤azalar ve süpermarketlerde görevli personel greve gidecek.

Farkl› ifl kollar›ndaki çal›flanlar Prodi hükümetinin ekonomik uygulamalar›na, düflük ücretlere, yenilenmeyen ifl sözleflmelerine ve kadrosuz çal›flt›r›lmaya karfl› tepkilerini göstermek için greve gidiyorlar.

(22Ekim)

Çin: Ayakkab› fabrikas›ndaki yang›nda 34 iflçi öldü Çin'de bir ayakkab› fabrikas›nda ç›kan yang›nda 34 kifli öldü, 21 kifli ise yaraland›.

Resmi Xinhua Haber Ajans›'n›n haberine göre, yang›n ülkenin güneydo¤usundaki Fujian eyaletinin Putian bölgesindeki lisanss›z

Grev sekiz konfederasyondan üçü taraf›ndan -‹flçi Gücü (FO), SUD-Rail ve Ba¤›ms›z Kondüktörler Federasyonu (FGAAC)- organize edildi. Di¤er konfederasyonlar da greve destek veriyor. FO'dan Eric Falempin "Tüm konfederasyonlar›n talebi ayn› ama bu amaca ulaflmak için farkl› yöntemler öngörüyorlar" dedi.

Baflkent Paris'te metro neredeyse dururken sadece birkaç hat iflledi. Lyon'da metro ve tramvay çal›fl›rken otobüsler çal›flmad›. Ö¤retmenler ve kamu emekçileri de ulaflt›rma sektöründe çal›flanlar›n grevine destek verdiler. Fransa'da hükümet, son olarak 1995 y›l›nda, ulaflt›rma sektöründe baz› çal›flanlara yönelik ayr›cal›klara son vermeye

Bulgar ö¤retmenler yüzde 100 zam için grevde Bulgaristan'da ana okulu, ilkö¤retim ve lise ö¤retmenleri maafllar›na zam yap›lmas› talebiyle 15 Eylül günü greve bafllad›. Ortalama 150 euro maafl alan ö¤retmenler maafllar›na yüzde 100 zam yap›lmas›n› istiyor. Ö¤retmenler Sendikas› Baflkan› Yanka Takeva, Reuters haber ajans›na yapt›¤› aç›klamada grevin, haklar›n› elde edene kadar devam edece¤ini belirterek, maafl zamm› konusunda bugüne kadar yapt›klar› tüm giriflimlerden olumlu sonuç elde edemedikleri için greve gitmek zorunda kald›klar›n› söyledi.

Tüm ö¤retmenleri greve kat›lmaya ça¤›ran Takeva, "E¤er birlikte hareket etmezsek açl›¤a mahkum kal›r›z" dedi.

Bulgaristan’da birçok meslek grubu ö¤retmenlerin bu hakl› taleplerini destekliyorlar.

11 Ekim’de 30 bin kiflinin kat›ld›¤› yürüyüfle toplumun her kesiminden emekçiler destek vermiflti. Ayn› gün Sofya Üniversitesi’nde üniversite bütçesinin art›r›lmas› için de protesto gösterileri yap›lm›flt›. Bulgaristan’da ayr›ca 4 Ekim’den bu yana orman iflçileri de yüzde 30 ücret art›fl› talebiyle grevdeler.

Sa¤l›¤a ayr›lan bütçenin k›s›tlanmas›na karfl› da huzursuzluk büyüyor.

Gazetemiz haz›rlan›rken grev devam ediyordu.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

8

25 bin 680 Türk Telekom iflçisi greve ç›kt›

BU ‹fiYER‹NDE GREV VAR Bir süredir grevin unutuldu¤u, unutturulmaya çal›fl›ld›¤› Türkiye’de, Türk Telekom iflçilerinin grevi flçi s›n›f›n›n bütününe moral oldu. En baflta grevin ertelenmesini engellemek ve grevin zaferle sonuçlanabilmesi için flimdi s›n›f dayan›flmas›n› büyütmenin zaman›d›r. ba¤l› Haber-‹fl SenT ürk-‹fl'e dikas› ile geçen y›l özelefltirilen Türk Telekom aras›nda süren toplu görüflmelerde anlaflma sa¤lanamamas› üzerine 16 Ekim günü, Türkiye genelinde, 25 bin 680 Türk Telekom iflçisi greve gitti. ‹stanbul Gaziosmanpafla Telekom Müdürlü¤ü ‹flyeri Bafl Temsilcisi Ahmet Karatay, grevin 8. gününde, niçin grevi ç›kt›klar›n› flöyle aç›kl›yor. "‹stedi¤imiz maafllarda büyük bir s›çrama de¤il.

Telekom'un y›ll›k gelirinin yüzde alt›s›n› istiyoruz. Ayr›ca 'esnek çal›flma'ya karfl›y›z. ‹flyeri bunu dayat›yor. Esnek çal›flma demek tatil gününün belli olmamas›, rastgele bir çal›flma program› demek." ‹flverenin mevcut sendika üye-

Bafl Temsilci Ahmet Karatay, niçin grevi ç›kt›klar›n› flöyle aç›kl›yor. "‹stedi¤imiz maafllarda büyük bir s›çrama de¤il. Telekom'un y›ll›k gelirinin yüzde alt›s›n› istiyoruz. Ayr›ca 'esnek çal›flma'ya karfl›y›z.

lerinin yar›dan fazlas›n› "kapsam d›fl›"na geçirip sendikas›zlaflt›rmaya çal›flt›¤›n› ifade eden Karatay, grevin temel amaçlar›ndan birinin "kapsam d›fl›"yla mücadele oldu¤unu belirtti. "Ücret konusu bu ikisi kadar can al›c› de¤il ama elbette önemli. Telekom'da 700 YTL alan da var 85 bin YTL alan da. Ama Telekom'u Telekom yapan 700 YTL alanlar. ‹flveren iki bin 600 YTL ald›¤›m›z› söylüyor. Kimler al›yor aç›klas›n. Öyle bir fleyin olmad›¤›n› iddia ediyoruz" diyor.

Görüfltü¤ümüz Telekom iflçileri “grevimiz ilk günkü gibi kararl› bir flekilde sürüyor. Arkadafllar›m›z her gün ifl yerine gidip, toplu flekilde grev gözcülü¤ü yap›yorlar.

Sendikam›z›n verdi¤i mücadeleyi destekliyoruz" dediler.

SINIF DAYANIfiMASINI BÜYÜTEL‹M Grevin bafllamas›yla birlikte, grevi durdurtmaya yönelik oyunlar da hemen devreye girdi. Gazetelerin iddialar›na göre grev bafllamadan 4 saat önce Edirne, Bursa, ‹stanbul, ‹zmir ve Ankara’da internet ba¤lant›s›n› sa¤layan fiber optik kablolar kesildi. Böylece emniyet müdürlü¤ü ve gümrük kap›lar›n›n

haberleflme ifllemleri aksad›.

Sermaye bas›n›, grevin telefon hatlar›n›n tamam›n›n bozulmas›, internet erifliminin felç olmas›, medya ve bankac›l›k ifllemlerinin durmas›, ATM’lerin çal›flmaz hale gelmesi gibi “büyük tehlikelerle karfl› karfl›ya oldu¤umuz” korkusunu yüksek sesle yaymaya giriflti.

Telekom yönetimi sabotajlar› gerekçe gösterip Bakanlar Kurulu karar›yla grevi erteleme karar› ç›karmak için elinden geleni grevin ilk gününden beri yap›yor. fiiflecam'da, Pirelli'de yaflanana benzer bir senaryonun Telekom'da da yaflanmamas› yani grevin ertelenmemesi için tüm iflçilere gö-

rev düflüyor.

Bir süredir grevin unutuldu¤u, unutturulmaya çal›fl›ld›¤› Türkiye’de, Türk Telekom iflçilerinin grevi iflçi s›n›f›n›n bütününe moral oldu. En baflta grevin ertelenmesini engellemek ve grevin zaferle sonuçlanabilmesi için flimdi s›n›f dayan›flmas›n› büyütmenin zaman›d›r.

iflflççinin sesi

KASIM 2007

KADIN

9

Kad›n iflçiler kararl›

NOVAMED’DE GREV SÜRÜYOR Fabrikada ço¤unlu¤u oluflturan kad›n iflçilerin anlat›mlar›na göre kad›na yönelik bask›larsa daha da zorluydu. Kad›n iflçilerin evlenmek için fabrika yönetiminden izin almalar› gerekiyor, kad›n iflçiler asla insan yerine konulmuyorlard›.

D iyaliz seti üreten ve Antalya

Serbest Bölgesi'nde faaliyet gösteren Alman kimya devi Freseniuis Medical Care'e ba¤l› Novamed'de, 26 Eylül 2006'da bafllayan grev birinci y›l›n› doldurdu.

Fabrikada üretim sürüyor ve bu süre içinde grev gerekçeleri de birer ikifler uygulamadan kald›r›ld›. Fabrika yöneticileri, yetkili olmad›¤› gerekçesiyle konuflmak istemezken, kad›nlara ulusal ve uluslararas› kad›n kurulufllar› destek vermeye bafllad›.

Neden Greve Gidildi?

Günlük çal›flma s›ras›nda iflçilere 15 dakikal›k tek bir mola ve 25 dakikal›k yemek aras› veriliyordu. ‹flyerinde yemek servisi yok, çal›flma saatlerinde ve servis arac›nda dahi iflçilerin birbiriyle konuflmas› yasakt›. Fabrikada ço¤unlu¤u oluflturan kad›n iflçilerin anlat›mlar›na göre kad›na yönelik bask›larsa daha da zorluydu. Kad›n iflçilerin evlenmek için fabrika yönetiminden izin almalar› gerekiyor, kad›n iflçiler asla insan yerine konulmuyorlard›. Evli kad›nlar›n hamile kalmas› için yönetimin belirledi¤i zamanlar geçerliydi, hamile kal›p çocuk do¤urmak için s›raya girmeye zorlan›yorlard›. Nova-

med’in kad›n iflçileri bu çal›flma koflullar›na isyan ederek Petrol‹fl sendikas›nda iki y›ll›k bir örgütlenme mücadelesine girifltiler. Sendika çeflitli zorluklar› aflarak 19 Nisan 2006 tarihinde toplu sözleflme yapma yetkisini ald›. Fakat flirket yönetiminin

bask›c› tutumundan dolay›, bir anlaflmaya var›lamad›. fiirket yöneticilerinin kat› tutumu nedeniyle T‹S görüflmelerinde uzlaflma sa¤lanamay›nca iflçiler, insana yak›fl›r çal›flma ve yaflam koflullar› için 26 Eylül 2006 günü greve ç›kt›lar.

Novamed’in kad›n iflçileri bu çal›flma koflullar›na isyan ederek Petrol-‹fl sendikas›nda iki y›ll›k bir örgütlenme mücadelesine girifltiler.

Sendika çeflitli zorluklar› aflarak 19 Nisan 2006 tarihinde toplu sözleflme yapma yetkisini ald›.

Fakat flirket yönetiminin bask›c› tutumundan dolay›, bir anlaflmaya var›lamad›.

Grev birinci y›l›na eylemle girdi!

26 Eylül'de 1. y›l›n› dolduran Novamed grevindeki 81 kad›nla dayan›flma için çeflitli illerden Antalya'ya giden 300 kad›n ve ayn› iflkolundaki yabanc› sendika temsilcileri, Novamed iflçileriyle bulufltu. Toplulu¤a, ‹stanbul, ‹zmir, Ankara, Eskiflehir, Kayseri ve Adana'dan gelen kad›nlara Rusya, Romanya ve Belçikal› kad›n sendikac›lar da efllik etti.

26 Eylül sabah› çeflitli illerden gelen kad›nlar ve Novamed iflçileri sabah saat 10.30'da Petrol-‹fl Antalya flubesi önünde kitlesel bir buluflma düzenlediler. Topluluk kentin yar›m saat kadar uza¤›nda bulunan Antalya Serbest Bölgesi girifline kadar birlikte geldikten sonra, yap›lan konuflmalar›n ard›ndan serbest bölgeye girifl yasa¤› nedeniyle 15 kiflilik bir heyeti Novamed iflvereniyle görüflmek üzere içeriye gönderdi.

Serbest bölge giriflinde yap›lan konuflmalarda Petrol-‹fl Genel Baflkan› Mustafa Öztaflk›n Novamed örgütlenmesi ve grevinin öyküsünü anlat›rken, Novamed iflyeri bafltemsilcisi Fatma Özüm kad›n iflçilerin greve neden ve nas›l bafllad›¤›n› anlatt›.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

10

Sendikal haklar yeni anayasa tasla¤›nda yine k›s›tl›

‹fiÇ‹ HAKLARINA Y‹NE YER YOK Yeni anayasa önerisi ile ”suç ifllenmesini önlemek” amac›yla memurlar baflka illere gönderilebilecek.

Böylece, oldukça mu¤lâk bir madde ile memurlar keyfi olarak sürgün edilebilecek. 1982 Anayasas›'n›n 68. maddesinde memurlar›n siyasi partilere üye olmas› yasaklan›yor. Yeni taslakta ise memurlar›n yan› s›ra sözleflmeli personelin de partilere üye olmas› yasak. Yeni anayasa önerisi, örgütlenme hakk›n› 82 Anayasas›'ndan daha da geri götürmektedir. ‹RFAN KAYGISIZ

“S ivil”, “demokratik” oldu¤u id-

dia edilen yeni anayasa önerisi, örgütlenme özgürlü¤ünü s›n›rlamaktad›r. Sendika hakk›n›n “milli güvenlik ve kamu düzeni” gerekçesiyle s›n›rland›r›lmas› tehdidi devam etmektedir.

Mevcut anayasada yer alan siyasi amaçl› grev, dayan›flma grevi, genel grev, iflyeri iflgali, ifli yavafllatma, verimi düflürme gibi grev yasaklar› anayasadan ç›kar›lmaktad›r.

Bunun yan›nda, mevcut anayasada yer almayan yeni bir yasak getiriliyor. Toplu ifl sözleflmesinin ve grev hakk›n›n “suç ifllenmesinin önlenmesi” amac›yla da s›n›rlanabilece¤i belirtiliyor. Bu düzenleme hem toplu ifl sözleflmesi hakk› hem de grev hakk›n› keyfi olarak kullan›lmaz hale getirilebilecek.

Di¤er yandan, grev hakk›n›n y›llard›r “milli güvenlik” gerekçesiyle s›k s›k ertelendi¤ini unutmamal›y›z. Grev hakk› böylece kullan›lmaz hale getiriliyor.

Kamu çal›flanlar›n›n toplu sözleflme ve grev hakk› tan›nm›yor.

Mevcut anayasaya göre bir yasa ile insan haklar› ile ilgili bir

uluslararas› anlaflma çeliflirse, anlaflma esas al›nacak. Öncelikle yasa de¤il, o uluslararas› anlaflma uygulanacak.

Yeni de¤ifliklikle uluslararas› sözleflmelerin sadece kanunlara ayk›r› olamayaca¤› belirtiliyor.

Böylece, yasada bir de¤ifliklik yap›lmadan uluslararas› sözleflmenin uygulanmas› ortadan kald›r›l›yor.

Mevcut anayasaya göre kamu hizmetleri “memurlar ve di¤er kamu görevlileri” taraf›ndan yap›lacakt›r. Oysa yeni anayasa önerisinde, kamu hizmetlerinin sözleflmeli personel ve iflçiler eliyle de yürütülebilece¤i yer almakt›r. Bu maddenin önemi fluradad›r. Bu madde gere¤i baz› kamu hizmetlerinin özellefltirilmesi engelleniyordu. Örne¤in, sa¤l›k hizmetlerinin kamu hizmeti oldu¤u ve yaln›zca kamuda çal›flan memurlar taraf›ndan verilece¤i söyleniyordu. Böylece özel sektöre geçmesi baz› mahkeme kararlar› ile engelleniyordu. fiimdi bu engel ortadan kald›r›l›yor. Bu madde memurlar için de önemli. Memurlar›n ifl güvenlerini ortadan kald›ran Kamu

Personel Rejimi Yasas›’n›n önündeki anayasal engel ortadan kald›r›l›yor.

Yeni anayasa önerisi ile ”suç ifllenmesini önlemek” amac›yla memurlar baflka illere gönderilebilecek. Böylece, oldukça mu¤lâk bir madde ile memurlar keyfi olarak sürgün edilebilecek.

1982 Anayasas›'n›n 68. maddesinde memurlar›n siyasi partilere üye olmas› yasaklan›yor.

Yeni taslakta ise memurlar›n yan› s›ra sözleflmeli personelin de

partilere üye olmas› yasak.

Yeni anayasa önerisi, örgütlenme hakk›n› 82 Anayasas›'ndan daha da geri götürmektedir. Örne¤in, 82 Anayasas› yarg›ç ve savc›lar›n dernek kurma hakk›na yasak getirmez iken, yeni anayasa ile yarg›ç ve savc›lar›n dernek kurmas› yasaklan›yor.

Yeni anayasa, yine sermeye cephesinin ihtiyaç ve ç›karlar› için haz›rlan›yor. Yine, iflçilerin ve emekçilerin ekonomik, demokratik haklar›na yer yok.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

11

Delik büyük yama küçük

MAAfiA DE⁄‹L SUYA ELEKTR‹⁄E ZAM Memura yüzde 2-4 zamm› yapmaktan utanmayanlar, iflçiye s›f›r zam önermekten s›k›lmayanlar ‹stanbul’da suya yüzde 17’den bafllay›p yüzde134’ü bulan zam yapmaktan da utanmad›lar. Bir tarafta “enflasyonu tek haneli rakamlara indirdik” palavralar›, di¤er tarafta ortalamas› yüzde 75’e denk gelen su zamm›. Halk›n en temel tüketim maddelerine zam söz konusu olunca birden bire haf›zalar›n› yitiriyorlar galiba.

TUNCAY YILMAZ

buyurdu! Tez H aflmetmeaplar› elektri¤e, suya zam yap›la!

AKP hükümetinin uygulamalar› gittikçe Osmanl› padiflahlar›n›n hükümdarl›¤›na dönüyor. Ferman ç›kart›yorlar, emekçilerin al›nterinden artt›r›larak kurulmufl iflletmeler özellefltiriliyor.

Ulak dolaflt›r›yorlar, grevler erteleniyor. Salma sal›yorlar yoksulun s›rt›ndaki vergi yükü artt›r›l›yor!

Memura yüzde 2-4 zamm› yapmaktan utanmayanlar, iflçiye s›f›r zam önermekten s›k›lmayanlar ‹stanbul’da suya yüzde 17’den bafllay›p yüzde134’ü bulan zam yapmaktan da utanmad›lar. Bir tarafta “enflasyonu tek haneli rakamlara indirdik” palavralar›, di¤er tarafta ortalamas› yüzde 75’e denk gelen su zamm›.

Maafllara zam söz konusu olunca düflen enflasyonu dillerinden düflürmeyenler halk›n en temel tüketim maddelerine zam söz konusu olunca birden bire haf›zalar›n› yitiriyorlar galiba.

ELEKTR‹⁄E DE ZAM

‹SK‹ kâr ediyor halk›n suyuna zam yap›l›yor Yeni tarifeye göre kademeli olarak artacak su fiyatlar›nda 4 kiflilik bir ailenin minimum düzeyde su kulland›¤›nda dahi tüketece¤i ayl›k 10–20 metreküp suya yüzde 75 zam yap›ld›. ‹flyerlerine yüzde 26, okullara yüzde 34 oran›nda etki eden yeni tarife evlerimizde kulland›¤›m›z suya 1 ile 10 metreküp aras› yüzde 17; 10 ile 20 metreküp aras› yüzde 75; 20 ile 30

metreküp aras› kullan›ma ise yüzde 134 fazla fatura olarak bizlere yans›yacak.

Halktan ald›¤› vergiler ve har(a)çlarla çal›flan ve halka hizmet götürmesi gereken belediye iflletmeleri halka nas›l daha ucuz, daha sa¤l›kl› hizmet götürece¤ini de¤il nas›l daha fazla kâr edece¤ini düflünüyor. ‹SK‹’nin 2005 y›l› kâr› 200 trilyon. Bu ne biçim bir belediyecilik anlay›fl›d›r? Etti¤iniz kâr az geldi de yeni fiyat art›fllar› m› planlad›n›z?

Belediyelerin ve hükümetin haf›zalar›n› yitirdi¤i di¤er bir alan ise elektrik meselesi… 22 Temmuz seçimlerinde boy boy afifllerle 4 y›ld›r elektri¤e zam yapmamakla övünenler, seçimler biter bitmez elektri¤e yap›lacak zam oranlar›n› tart›flmaya bafllad›lar. Art›k çocuklar› bile kand›ramayacak “ölümü gösterip, s›tmaya raz› etme” yöntemiyle önce zam oran›n› yüzde 26 olarak dile getirip sonra konutlara yüzde 15, iflyerlerine yüzde 7,5 olarak aç›klad›lar. Bunlar bizim evlerimizde para bast›¤›m›z› falan san›yorlar galiba. Nas›l bir mant›klar› varsa (asl›nda mant›klar›n›n patronlardan yana çal›flt›¤›n› biliyoruz tabii ki) iflyerlerine az, konutlara çok zam yap›yorlar.

Enflasyon yüzde 7,12 elektri¤e zam yüzde 15, suya yüzde 75! ‹flte AKP’nin adaleti bu!

Ama haflmetmeaplar› Tayyip Erdo¤an bir konuda daha haf›zas›z davran›yor ki bu onun sonunu da haz›rl›yor. Bu halk›n, emekçilerin tarihinde sadece pa-

diflah buyruklar› yok! Emekçilerin tarihinde zulme sömürüye ölümüne baflkald›ran Pir Sultanlar›, fieyh Bedrettinleri var, Baba ‹shak isyanlar› var. De-

miryolu iflçileri direnifli var, Denizlili dokuma iflçisi kad›nlar›n fabrikalar› yerle bir eden mücadeleleri var; Kavel, Tarifl direniflleri, 15-16 Haziran baflkald›-

r›s› var… Emekçi halk›m›z›n binlerce y›ll›k tecrübelerinden dam›tarak aktard›¤› gibi “keser döner sap döner, gün gelir hesap döner”.

iflflççinin sesi

KASIM 2007

12

i çi haklar›

‹flçi düflmanl›¤›n›n baflka ad›

‹fi KAZALARI

‹fl Kanunu'nun 77. maddesine göre iflverenlere, ifl yerlerindeki ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤inin sa¤lanmas› için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksans›z bulundurmak; iflçilere de ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda al›nan her türlü önleme uymak konusunda yükümlülükler getirilmifltir. Ayr›ca Yarg›tay içtihatlar›yla patronlara, verdi¤i malzemenin kullan›lmas›n› sa¤lamak ve önlemlerin uygulan›p uygulanmad›¤›n› etkin ve sürekli bir biçimde denetlemek yükümlülü¤ü de getirilmifltir.

Av.fiENGÜL ÖZDEM‹R-Av.ERCAN KAVUKO⁄LU

‹

fl kazalar›n›n önlenmesi için, ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda, ‹fl Yasas›’yla ve yönetmeliklerle baz› düzenlemeler yap›lm›flt›r. ‹fl Kanunu'nun 77. maddesine göre iflverenlere, ifl yerlerindeki ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤inin sa¤lanmas› için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksans›z bulundurmak; iflçilere de ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda al›nan her türlü önleme uymak konusunda yükümlülükler getirilmifltir. Ayr›ca Yarg›tay içtihatlar›yla patronlara, verdi¤i malzemenin kullan›lmas›n› sa¤lamak ve önlemlerin uygulan›p uygulanmad›¤›n› etkin ve sürekli bir biçimde denetlemek yükümlülü¤ü de getirilmifltir.

Her ne kadar yasalarla ifl kazalar›n›n meydana gelmesini önlemek konusunda iflverenlere önemli yükümlülükler getirilmifl olsa da, iflverenlerin kâr h›rs›, önlemleri gereksiz görmesi ve önlemlerin ek maliyet getirece¤i endiflesiyle, iflyerlerinde gerekli önlemler al›nmamakta ve sonuçta ifl yaflam›ndaki en büyük tehlikelerden biri olan ifl kazalar›yla karfl›lafl›lmaktad›r.

Uygulamada ifl kazas› “‹flçinin iflverenin emrindeyken veya gördü¤ü bir ifl dolay›s›yla, aniden veya d›fltan gelen bir etkenle bedence ve ruhça zarara u¤ramas›” diye tan›mlanmaktad›r. ‹fl Kanunu'nun 77. maddesine göre iflverenler meydana gelen ifl kazalar›n› en geç kazadan sonra iki ifl günü içinde Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› Bölge Müdürlü¤ü'ne, Sosyal Sigortalar Kanunu 27. maddesine göre de en geç kazadan sonraki iki gün içinde SSK'ya ve derhal o yer karakoluna yaz›l› olarak bildirmekle yükümlüdür. Ancak

çal›flma yaflam›nda yasalarca emredilen bu yükümlülüklere iflveren taraf›ndan uyulmad›¤›, hatta meydana gelen kazan›n ifl kazas› olmad›¤›n›n ileri sürüldü¤ü, iflçi sigortas›z ise iflçinin iflyerinde çal›flt›¤›n›n inkar› yoluna gidildi¤ine çok s›k tan›k olunmaktad›r. Bu nedenle ifl kazas› ile karfl›lafl›ld›¤›nda, iflverenin yükümlülüklerini yerine getirmeme olas›l›¤›na karfl›, iflçinin veya yak›nlar›n›n da hemen ilgili yerlere bildirimleri yapmas›nda yarar vard›r. ‹fl kazas› ihbar› üzerine müfettifller taraf›ndan olay yerin-

de inceleme yap›lmakta, olay›n ifl kazas› niteli¤i tafl›y›p tafl›mad›¤› ve olaydaki kusur oranlar› tespit edilmektedir. ‹fl kazas› geçiren iflçiler tedavileri süresince SSK'dan geçici iflgöremezlik ödene¤i al›rlar. Ayr›ca incelemelerde meslekte kazanma gücü kayb›n›n (maluliyetin) yüzde 10 ve üzerinde oldu¤u tespit edilirse iflçiye sürekli ifl göremezlik ödene¤i (maluliyet ayl›¤›) ba¤lan›r.

Ayr›ca iflveren, ifl kazas› sonucu ma¤dur kalan iflçiye maddi ve manevi tazminat, iflçi ölmüfl ise mirasç›lar›na destekten yoksun kalma tazminat› ile manevi tazminat ödemek zorundad›r. Ödenmedi¤inde, zarar verici olay›n meydana geldi¤i tarihten itibaren 10 y›l içinde yarg› yoluna baflvurarak belirtilen tazminatlar iflverenden talep edilebilir.

Yasa, tüzük ve yönetmelikler gere¤ince al›nmas› gereken ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i önlemlerini almayarak, iflçinin ifl kazas› sonucu yaralanmas›na veya ölümüne neden olan iflveren hakk›nda suç duyurusunda bulunularak, Türk Ceza Yasas› gere¤ince cezaland›r›lmas›n› talep etmek de mümkündür.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

13

Çal›flma yaflam›nda yasalarca emredilen bu yükümlülüklere iflveren taraf›ndan uyulmad›¤›, hatta meydana gelen kazan›n ifl kazas› olmad›¤›n›n ileri sürüldü¤ü, iflçi sigortas›z ise iflçinin iflyerinde çal›flt›¤›n›n inkar› yoluna gidildi¤ine çok s›k tan›k olunmaktad›r.

SORU: ‹flyerindeki bir arkadafl› - mas› ve ruhsal sa¤l›k bütünlü¤ü- tafl›tla iflin yap›ld›¤› yere toplu olarak götürülüp getirilmesi s›m›z›n eli makineye s›k›flt› ve nün bozulmas› nedenlerine daras›nda gerçekleflen ve iflçinin ma al e se f ü ç pa rma ¤ › ko pt u . yanarak manevi tazminat da olay s›ras›nda veya sonradan Müfettifllerce de ifl kazas› oldu talep edilebilir. bedence ya da ruhça zarara u¤¤u tespit edildi. Ancak patron SORU: Servis arac›yla ifle gi ramas›na yol açan olaylar” ifl “ k a z a k e n d i d i k k a t s i zl i ¤ i n d e n d e r k e n t r a f i k k a z a s › g e ç i r d i k. kazas› olarak de¤erlendirilmeko l d u . Be n h e r h a n g i b i r t a z mi Bu ifl kazas› olarak de¤erlendi tedir. Dolay›s›yla iflverence nat ödemem” diyor. Arkadafl› ri l e b i l i r m i ? sa¤lanan bir tafl›tla iflin yap›lm› z t a z mi n a t i ç i n d a va a ç a b i l i r CEVAP: Kaza sonucu, bed›¤› yere toplu olarak götürümi? dence ve ruhça bir zarara u¤lüp getirilmesi s›ras›nda meyCEVAP: Patronun gerekli önrad›ysan›z bu kaza ifl kazas› dana gelen kazalar ifl kazas› salemleri almamas›ndan kaynaksay›lmal›d›r. Yasaya göre “ifly›lmal›d›r. lanan ifl kazalar›nda iflçi, madçinin iflyerinde bulundu¤u s›SOR U: Enjeksiyon ope ratörü di ve manevi tazminat davas› rada, iflveren taraf›ndan yürüolarak çal›flt›¤›m iflyerinde poaçabilir. Maddi tazminatla, tülmekte olan bir ifl dolay›s›ytadaki madenin s›çramas› sonuvarsa tedavi giderleri, kaza nela, iflveren taraf›ndan görev cu yüzümde, elimde ve vücududeniyle oluflan zarar ve ileride ile baflka bir yere gönderilmem u n b a z› y e rl e ri n d e ya n › k l a r meydana gelebilecek tüm ekosi yüzünden as›l iflini yapmakolufltu. Tedavim bir ayd›r denomik gelir kayb›n›n tazminini s›z›n geçen zamanlarda, emv a m e d iy o r . T e d a v i m u za r s a isteyebilir. Ayr›ca kaza sonucu zikli kad›n iflçilerin çocu¤una patron beni iflten ç›karabilir mi? parmaklar›n› kaybetmesi, olay süt vermek için ayr›lan zamannedeniyle ac› ve üzüntü duyCEVAP: Genel olarak tedavi larda, iflverence sa¤lanan bir süresince iflveren iflçiyi iflten ç›kartamaz. Ancak yasaya göre iflveren, tedavi süresinin, ‹fl Kanunu 17. maddede belirtilen bildirim sürelerini 6 hafta geçmesi durumunda, k›dem tazminat› ve di¤er haklar›n› ödeyerek iflçiyi iflten ç›kartabilmektedir. Bu nedenle sorunuza cevab›, iflyerindeki çal›flma süreniz ve tedavinizin ne kadar sürece¤ini ö¤rendikten sonra vermek daha do¤ru olacakt›r.

E- p o st a : i sc i ha k la r i @i sc i ni n se si . co m S o r ul a r› n ›z › y az › n , ce v a p la y a l ›m .

Bu nedenle ifl kazas› ile karfl›lafl›ld›¤›nda, iflverenin yükümlülüklerini yerine getirmeme olas›l›¤›na karfl›, iflçinin veya yak›nlar›n›n da hemen ilgili yerlere bildirimleri yapmas›nda yarar vard›r.

iflflççinin sesi

KASIM 2007

‹fiÇ‹ SA⁄LI⁄I

14

Haklar›n› bilen hasta ve yak›nlar› daha iyi hizmet alabilir

HASTA HAKLARI Toplumdaki herkesin herhangi bir ayr›m yap›lmaks›z›n koruyucu ve tedavi edici tüm sa¤l›k hizmetlerinden yararlanmas› ve bunun koflullar›n›n sa¤lanmas› anlam›na gelir. Ancak ekonomik eflitsizli¤in hüküm sürdü¤ü ve sa¤l›¤›n piyasa koflullar›na terk edildi¤i ülkemizde herkes ancak paras› kadar sa¤l›k hizmetinden faydalanabilir.

Dr. F‹KRET YEfi‹L

T arih boyunca t›p bilimi de -

bütün bilimlerde oldu¤u gibiegemenlik iliflkisi üzerine kuruldu. Bu iliflkide hekim ve sa¤l›k personeli iktidar›, hastalar ise hak aray›c›lar› temsil ettiler. Genelde insan haklar› aç›s›ndan iktidar-birey fleklinde olan kutuplaflma hasta haklar› söz konusu oldu¤unda t›p-hasta iliflkisine dönüfltü. Uzun y›llar süren mücadeleler sonucunda Dünya Tabipler Birli¤i 1981 y›l›nda yay›mlad›¤› Lizbon bildirgesinde hasta haklar› konusunda ana ilkeleri belirledi ve bu bildirge bugün tüm dünyada kabul ediliyor.

giye ulaflma hakk›n› içerir. Ayn› zamanda koruyucu sa¤l›k hizmetleri için de genel bilgilendirilmeyi kapsar.

Ancak ülkemizde pratikte hiç öyle olmaz. Çünkü hastan›n ne kadar bilgilendirilece¤ine sa¤l›k kurumu karar verir.

Di¤er yandan ‘hastaya zararl› bilgiler’ ad› alt›nda bu alan iyice daralt›l›r. Örne¤in hastaya ilaç yaz›ld›¤›nda, hastan›n tedaviyi kabul ya da ret etmesini sa¤layacak flekilde, ilaç fayda ve yan etkileri konusunda gerekli bilgilerin verilmesine piyasa kurallar›n›n bask›s› nedeni ile genellikle yanafl›lmaz.

Toplumdaki herkesin herhangi bir ayr›m yap›lmaks›z›n koruyucu ve tedavi edici tüm sa¤l›k hizmetlerinden yararlanmas› ve bunun koflullar›n›n sa¤lanmas› anlam›na gelir. Ancak ekonomik eflitsizli¤in hüküm sürdü¤ü ve sa¤l›¤›n piyasa koflullar›na terk edildi¤i ülkemizde herkes ancak paras› kadar sa¤l›k hizmetinden faydalanabilir.

Onay, hastan›n kendisi üzerinde yap›lacak her türden t›bbi müdahaleyi onaylamas›n› içerir.

Ancak acil ve zorunluluk gerektiren durumlarda hekim müdahale etmek için onay aramaz. Çocuklar, psikiyatri hastalar›, zeka gerili¤i olanlar gibi özel durumlarda hastan›n ailesinden onay al›n›r.

mas›n› içerir. Ancak bu madde özellikle adli vakalarda ihmal edilebiliyor.

Bunda siyasi iktidar›n sa¤l›¤a bask›s›n›n yan›nda mevcut klasik t›p yaklafl›m›n›n bu maddeyi ihlal etmekte fazlaca sak›nca görmemesinin de pay› var.

Ayr›ca bilgisayar ça¤›nda bilgisayara yüklenmifl hasta kimlik ve hastal›k bilgilerine gerekti¤inde iktidar taraf›ndan hiç zorlanmadan ulafl›labiliyor.

Bilgi edinme hakk›

Özel hayata sayg› ve gizlilik

fiikayet-Baflvuru hakk›

Hastan›n ilk baflvurusundan tedavisinin sonuna kadar durumu ve hastal›¤› hakk›nda gerekli bil-

Bu bafll›k, hastan›n hastal›¤› ve kimli¤i ile ilgili bilgilerin tedavi edildi¤i kurumda sakl› tutul-

Bu hak bütün sa¤l›k süreçlerinde (tan›, tedavi, bak›m) tüm olumsuz durumlarda hastan›n

T›bbi bak›m hakk›

Onay

tedavisini üstlenen hekim, sa¤l›k personeli ve sa¤l›k kurumunu flikayet hakk›n› içerir.

Ancak ülkemizde hukuki iflleyifl kurallar›n›n yetersizli¤i ve belki daha önemlisi egemen t›bbi bilginin ulafl›lmazl›¤› nedeni ile ifllevsiz kal›yor.

Görüldü¤ü gibi hasta haklar› di¤er bütün insan haklar› gibi kanunda var, ama uygulamada yok.

Bütün insanl›k haklar›n›n gerçekten uygulanabilmesi demokratikleflmek, insanca yaflamak ve hak almak için örgütlenmifl emekçilerin varl›¤› ve mücadeleleri ile mümkün olabilir.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

‹fiÇ‹ DENEY‹M‹

15

1924 Ere¤li kömür havzas› grevinin önderi:

LAZEM‹NZADE EM‹N EFEND‹ ‹flçiler grevin k›r›lmas›n› engellemek için çeflitli önlemler almay› ihmal etmedi. Grev k›r›c›lar cezaland›r›ld›.

Grevci aileler grev k›r›c›lar›n›n faaliyetlerini durdurmak için hat boylar›na, raylar›n üzerlerine çocuklar›yla yatarak, katarlar›n geçifllerini engelledi. Grev iflverenin bütün oyunlar›na ra¤men sürüyordu.

VOLKAN YARAfiIR

1 924

y›l›nda, Zonguldak Ere¤li kömür havzas›nda, Cumhuriyet döneminin ilk grevlerinden biri yafland›.

Havza, Frans›z sermayesi taraf›ndan iflletiliyordu. Maden oca¤› tam bir cehennemdi. Maden iflçileri 12 saatlik vardiya sistemiyle kölece çal›fl›yordu. Çal›flma ve yaflam koflullar› ola¤anüstü kötüydü. Ücretleri son derece düflüktü. Maden iflçisi y›llar›n öfkesini biriktiriyordu. ‹stanbul’da elektrik ve tramvay iflçilerinin greve bafllamas›, havzada dikkatlerin bu greve çevrilmesine neden oldu.

Maden iflçisi izleyece¤i yolu bulmufltu. Benzer kederleri yaflay›p, ayn› kaderi paylaflan iflçiler, h›zla en güvenilir arkadafllar›yla bir araya geldiler. “Ne yapmal›?” sorusuna yan›t arad›lar ve grev düzenleme komitesi ad›nda gizli bir örgütlenmeye gittiler. ‹flçiler liderleri olarak Lazeminzade Emin Efendi’yi seçtiler. Komite yayg›n ajitasyon ve propagandaya bafllad›.

Emin Efendi iflçilerin vardiya saatlerinin, çal›flma ve yaflam koflullar›n›n düzeltilmesi ve ücretlerin art›r›lmas›na yönelik taleplerini iflverene iletti. Bugüne

kadar sessiz kalm›fl iflçilerin bu tavr› karfl›s›nda, iflveren flaflk›nd›. fiaflk›nl›¤›n› çabuk atlatan iflveren iflçilere gözda¤› vermek için Emin Efendi’yi hemen iflten att›.

Emin Efendi’nin iflten at›lmas›, havzada öfkenin patlamas›na neden oldu. ‹flçiler greve bafllad›. Komite çal›flmalar›n› yo¤unlaflt›rd› ve grevin koordinasyonunu sa¤lamak için bir alt birim olan iafle komitesini kurdu.

Grevin ilk günü sessiz geçti. ‹kinci ve üçüncü gününde geliflmeler h›zland›. ‹flçiler grevin k›r›lmas›n› engellemek için çeflitli önlemler almay› ihmal etmedi.

Grev k›r›c›lar cezaland›r›ld›.

Grevci aileler grev k›r›c›lar›n›n faaliyetlerini durdurmak için hat

boylar›na, raylar›n üzerlerine çocuklar›yla yatarak, katarlar›n geçifllerini engelledi. Grev iflverenin bütün oyunlar›na ra¤men sürüyordu. Grevin dördüncü gününde, yar› legal faaliyet gösteren komite, aç›k faaliyete bafllad›.

‹stanbul’da elektrik ve tramvay iflçilerinin greve bafllamas›, havzada dikkatlerin bu greve çevrilmesine neden oldu.

Benzer kederleri yaflay›p, ayn› kaderi paylaflan iflçiler, h›zla en güvenilir arkadafllar›yla bir araya geldiler. “Ne yapmal›?” sorusuna yan›t arad›lar ve grev düzenleme komitesi ad›nda gizli bir örgütlenmeye gittiler. ‹flçiler liderleri olarak Lazeminzade Emin Efendi’yi seçtiler.

Havzada hayat durmufltu. Sonunda iflveren talepleri kabul etmek zorunda kald›. Ama Emin Efendi’yi ifle almayaca¤›n› aç›klad›. O da mütevaz› ve fedakar davran›p ifle bafllamad›, grevin baflar›s› için kendini feda etti.

Grev iflçilerin zaferiyle sonuçland›. Yine de iflçilerin içi buruktu...

Lazeminzade Emin Efendi, Cumhuriyet’in bafllar›nda ilk taban örgütlenmesini kuran do¤al bir iflçi önderiydi. ‹flçi arkadafllar› onu hiç unutmad›. Ne zaman kömür yüklü lokomotifler yan›ndan geçse, makinistleri hiç aksatmadan düdüklerini çalarak ölene kadar ona sayg›s›n› gösterdi.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

16

Sadaka de¤il toplu sözleflme istiyoruz

HÜKÜMET B‹LD‹⁄‹N‹ OKUDU Biz kamu emekçileri ile Ali Babacan’›n yaflad›¤› ülkeler ayn› de¤il. 1milyon 750 bin kamu emekçisinin büyük k›sm› yoksulluk s›n›r›n›n çok alt›nda maafllarla yaflamlar›n› sürdürmeye çal›fl›yor. Bir bölümü ise açl›k s›n›r›n›n da alt›nda ücretlerle çal›fl›yor. Ev taksiti ödemek bir yana, ay›n sonunu, bol bol komedi filmi malzemesi de olan bakkal, manav, kredi kart› borçlar›yla getirebiliyorlar.

B. AKPOLAT

T oplu görüflmeler, uzlaflt›rma

kurulu kararlar› derken hükümet kamu emekçilerine 2008 y›l› için geçerli olacak olan zam oran›n› aç›klad›. Babalar gibi her fleyi satan Maliye Bakan› Kemal Unak›tan’›n aç›klad›¤› zam oran› yüzde 2+2 oldu.

Geçen y›l bir baflka bakan Ali Babacan da “hükümetimiz döneminde memurun durumunu dü-

zelttik, art›k memurumuz maafl›n›n bir k›sm›yla ev taksiti ödeyebilecek hale geldi” diyordu. Anlafl›lan 2. AKP hükümetinin Baflbakan›, bakanlar› ve bürokratlar› da Ali Babacan gibi düflünüyor.

Biz kamu emekçileri ile Ali Babacan’›n yaflad›¤› ülkeler ayn› de¤il. 1 milyon 750 bin kamu emekçisinin büyük k›sm› yoksul-

Toplu sözleflme ve grev hakk› olmayan sendikan›n hiçbir yapt›r›m gücü olmuyor. Bundan da önemlisi biz iflçiler, üyesi oldu¤umuz sendikan›n, devletten, iflverenlerden, hükümetlerden ba¤›ms›z olmas› için de mücadele etmek zorunday›z.

luk s›n›r›n›n çok alt›nda maafllarla yaflamlar›n› sürdürmeye çal›fl›yor. Bir bölümü ise açl›k s›n›r›n›n da alt›nda ücretlerle çal›fl›yor. Ev taksiti ödemek bir yana, ay›n sonunu, bol bol komedi filmi malzemesi de olan bakkal, manav, kredi kart› borçlar›yla getirebiliyorlar.

Toplu görüflmeler iflas etti Bu zam oranlar› ile en düflük kamu emekçisinin 2007 y›l› Temmuzunda ek ödemelerle 744 YTL olan maafl› Ocak 2008’de gene ek ödemelerle ancak 787 YTL oluyor. Aç›klanan bu zam oranlar› kamu emekçileri ile dalga geçmek anlam›na geliyor. Bunun yan›nda son sözü Bakanlar Kurulu’nun, esas olarak da IMF’nin söyledi¤i toplu görüflme düzeninin iflas etti¤ini gösteriyor.

Asl›nda bu zam oranlar›nda flafl›rmam›z› gerektiren bir durum yok. Bir iflveren olarak devlet de iflçileri, emekçileri düflük ücretle çal›flt›rmay› ister. ‹flçilerin, emekçilerin örgütlülü¤ünün zay›flad›¤› her durumda da bu iste¤inde baflar›l› olur.

Ama bu zam oranlar› konusun-

da flafl›rmam›z gereken bir baflka yer var. Gazetelerde de ç›kan çeflitli belgelerde aç›kça gözüken bu zamm›, hükümete, Türkiye KamuSen ve Memur-Sen ad›ndaki iki konfederasyon önermifl. Kameralar›n karfl›s›nda bu zam oran› bizi çok üzdü, eylem yapaca¤›z diyen konfederasyon baflkanlar› me¤er zamm› toplu görüflmeler s›ras›nda kendileri önermifller.

Bu sendikalar› devlet kurdurdu 1980’li y›llar›n ortas›ndan itibaren yükselen kamu emekçileri mücadelesini engelleyebilmek için do¤rudan do¤ruya kamu emekçilerinin iflvereni olan hükümetlerin kurdurdu¤u bu sendikalar tam da üzerlerine düfleni yapm›fl oldular.

Kamu emekçilerinin yaflam›fl oldu¤u bu deneyimden iflçi s›n›f›n›n bütünü önemli dersler ç›karmal›d›r. Toplu sözleflme ve grev hakk› olmayan sendikan›n hiçbir yapt›r›m gücü olmuyor. Bundan da önemlisi biz iflçiler, üyesi oldu¤umuz sendikan›n, devletten, iflverenlerden, hükümetlerden ba¤›ms›z olmas› için de mücadele etmek zorunday›z.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

17

‹flsiz ve ifl güvencesiz ö¤retmenler harekete geçiyor

E⁄‹T‹M P‹YASAYA SÜRÜLÜYOR Tarihte ilk olan “‹flsiz ve ‹fl Güvencesiz Ö¤retmenler”in 6 Ekim 2007’deki eylemi yeni bir dönemin bafllad›¤›n›n bir kan›t›d›r. Görünürde temel talebi “Kadro Hakk›” olan eylem, asl›nda Kamu Reformu Yasas›’na karfl› yap›lan anlaml› bir gösteriydi. Yaklafl›k 2 bin ö¤retmen arkadafllar›m›zla tek yürek olduk. MEB bahçesini 2 bin yürekli arkadafl›m›zla abluka alt›na ald›k.

“Ö ¤retmen”

denilince birçok kiflinin akl›na “yol gösteren, güvenilir, ayd›nlat›c›” gibi kelimeler gelir. Evet, ö¤retmen gerçekten de böyle bir kiflidir. Mesle¤inin özellikleri aras›nda olan bu s›fatlardan dolay› olacak ki, e¤itim emekçilerinin örgütlenme tarihi de tüm bask›lara ra¤men yol gösterici niteli¤ini korumufl, insanlar›n güvenle bakabilecekleri köklü bir tarihe sahip olmufltur. E¤itim emekçilerinin örgütlü mücadelesi ülkemizin tarihine damgas›n› vurmufltur. TÖDMF, KÖDF, TÖS, TÖB-DER vb. örgütler bunlardan sadece bir kaç›d›r.

Her biri yaflad›¤› dönemde hem yo¤un bask›lara maruz kalm›fllar hem de toplumsal muhalefetin öncüleri olmufllard›r.

Günümüze bakt›¤›m›zdaysa tüm kamu emekçilerini çok yak›ndan

ilgilendiren ve çetin bir mücadele döneminin geldi¤ini gösteren geliflmeler yaflan›yor. Çünkü “Kamu Reformu” yasalar› ile e¤itim, sa¤l›k, sosyal güvenlik gibi kazan›mlar art›k piyasaya sürülmek isteniyor. Bu durum hepimizi çok daha yak›ndan ilgilendiriyor; çünkü bu kamusal alanlar art›k bizim için paral› e¤itim, paral› sa¤l›k demek oluyor. Tüm bunlar biz e¤itim emekçileri için de emeklilik ve sosyal güvenlik haklar›m›z›n gasp›, ifl güvencesiz, sendikas›z, kurals›z, kölece çal›flma vb. anlam›na geliyor. ‹flte tam da bu noktada Sendikalar›n (birlikte olman›n) temel ifllevi ön plana ç›k›yor. Çünkü sendika, emekçilerin birli¤ini sa¤layan ve bu çerçevede eme¤in bütün biçimlerde sömürül-

mesine karfl› çaba harcayan bir kurumdur. fiunu biliyoruz ki art›k sosyal haklar›m›za ve gelece¤imize sahip ç›kma günü gelmifltir. Bu noktada E¤itim Sen’in “‹flsiz ve ‹fl Güven-

cesiz Ö¤retmenler” için oluflturdu¤u fahri üyelik uygulamas›n›, iflsizli¤e ve ifl güvencesiz çal›flt›r›lmaya karfl› anlaml› bir bafllang›ç olarak de¤erlendirmek gerekir.

6 EK‹M EYLEM‹: MÜCADELEDE DÖNÜM NOKTASI Tarihte ilk olan “‹flsiz ve ‹fl Güvencesiz Ö¤retmenler”in 6 Ekim 2007’deki eylemi yeni bir dönemin bafllad›¤›n›n bir kan›t›d›r. Oldukça renkli ve Ankara’n›n uzun zamand›r görmedi¤i ölçüde coflkulu geçen eylem, anlaml› bir gün olan 5 Ekim Dünya Ö¤retmenler Günü’nün ard›ndan gerçekleflti. Görünürde temel talebi “Kadro Hakk›” olan eylem,

asl›nda Kamu Reformu Yasas›’na karfl› yap›lan anlaml› bir gösteriydi. Yaklafl›k 2 bin ö¤retmen arkadafllar›m›zla tek yürek olduk. MEB bahçesini 2 bin yürekli arkadafl›m›zla abluka alt›na ald›k.

Bu eylemle e¤itim emekçileri olarak hep birlikte yolumuza kararl› ad›mlarla yürüyece¤imizi dosta düflmana gösterdik. Ey-

lemin renkli ve coflkulu geçmesi, bizler gibi iflsiz ve ifl güvencesiz çal›flan e¤itim emekçilerinin art›k bu koflullarda çal›flt›r›lmaya, emeklerinin sömürülmesine karfl› ç›kaca¤›n› ortaya koydu. Ve ortak örgütlenme ve mücadele yürütece¤imizin ›sra-

r› ve kararl›l›¤› da gösterilmifl oldu. Hep birlikte 盤 gibi büyüyen yo¤un bir eylemlilik sürecine haz›r oldu¤umuzun ilk iflaretiydi…

Ve diyoruz ki: “Direne Direne Kazanaca¤›z!”

E¤itim Sen ‹zmir fiubeleri ‹flsiz ve ‹fl güvencesiz Ö¤retmenler Komisyonu

http://groups.google.com/group/issizveisguvencesizogretmenler http://kadrosuzogretmenlerdayanismaplatformu.tr.gg

KASIM 2007

iflflççinin sesi

POL‹T‹KA

18

‹pler geriliyor: Bir tarafta iflçiler di¤er tarafta patronlar

S‹YASET‹N ASIL SAH‹PLER‹ ‹fiÇ‹LERD‹R Milliyetçilikle, laiklikle, fleriatla, d›fl güçler korkusuyla gözümüzün önüne perde çekiyorlar. Gerçekler bir bir ortaya ç›k›yor. Siyasetin as›l sahipleri iflçiler giderek siyaset sahnesine ç›k›yor.

H. ARIKUfiU

gün geçtikçe ipT oplumda ler geriliyor. Bir taraftan iflçiler, di¤er taraftan patronlar. Gündemdeki hangi konuya bakarsak bakal›m sürekli ayn› görüntüyle karfl› karfl›ya kal›yoruz…

Tezkere meselesinde, kamu emekçileri maafllar›ndaki 2+2, lik zamda, Kaz Da¤›’ndaki alt›n aramalar›nda, Telekom iflçilerinin grevinde, milli maçta futbolcular›n asker selam›na duruflunda da...

Hepsinde ama hepsinde iflçi bak›fl› ve patron bak›fl› karfl› karfl›ya geliyor.

Terör meselesi deyip tezkereyi meclisten geçirdiler. Toplumu galeyana getirdiler. Biz biliyoruz ki alt›nda savafl ve sömürü 盤›rtkanl›¤› var.

Maksat petrol yata¤› Kerkük’ü kontrol alt›na almak.

Biz iflçilere düflense yoksulluk ve ölüm.

Kamu emekçilerinin maafl zamm› yüzde 2+2 gibi komik bir rakam olarak aç›kland›.

Maliye Bakan› Kemal Unak›tan: “Bütçe bu kesemezsin, budayamazs›n” diyor. Bu bütçe kesilip biçilmezdi de patronlar›n kasas›na giderken c›va olup ak›yor mu, Unak›tan Bey?

Alt›n Aray›fllar› Dünyam›z› Zehirliyor

Gerçekten de toplumda ipler geriliyor. Ama sadece son dönemlerde artan milliyetçi duygular›n k›flk›rt›lmas›yla de¤il. ‹flçiler de sorunlar›na kendi cephesinden dillendiriyor. Greve ç›k›yor, direniyor. Y›llard›r harekete geçemeyen iflçi sendikalar› harekete geçiyor. Haber-‹fl Sendikas› ve yöneticileri etkili bir greve öncülük ediyor.

“Art›k yeter” diyor iflçiler.

Grev direnifliyle iflçilerin uyan›fl›n› müjdeliyor.

1990'l› y›llarda hayat›m›za giren özellefltirmeler, esnek çal›flma, 15 y›l sonra iflçilerin tepkisine neden oluyor.

TürkTelekom’da bafllayan grev flafl›rt›c› de¤il. Türki-

ye’de son dönemlerde en h›zl› geliflen bir flirket, dolay›s›yla en azg›n en yak›c› sömürünün yafland›¤› bir kurulufltur TürkTelekom. ‹flçiler art›k bu ac›mas›zl›¤a “dur” diyor. Özellikle son iki y›ld›r gündemimizi Cumhurbaflkanl›¤› seçimi, laikler/fleriatç›lar kamplaflmas›yla iflgal ettiler. Egemen güçlerin gündemleriyle oyaland›k durduk. Onlar; milliyetçilikle, laiklikle, fleriatla, d›fl güçler korkusuyla gözümüzün önüne perde çekiyorlar. Gerçekler bir bir ortaya ç›k›yor. Siyasetin gerçek sahipleri iflçiler giderek siyaset sahnesine ç›k›yor. Hepimize kolay gelsin.

‹flçi kardefller! Son zamanlarda bir güncel haberde Çanakkale Kaz Da¤lar›’nda bafllayan alt›n arama kaz›lar›. Kaz› s›ras›nda da¤lar delik deflik ediliyor. Yüz binlerce zeytin a¤ac› tahrip ediliyor. Do¤an›n en güzel yerleri yok ediliyor. Sanki her fley sermaye için, kar için, para için.

Enerji bakan› Hilmi Güler kaz› çal›flmalar›n› elefltiren çevrecilere, duyarl› yurttafllara “ajanl›k” nitelemesinde bulunup, “d›fl güçlere alet olmak” la suçluyor. Bak›n sermayenin ç›kar›na ters düflen bir elefltiri, bir karfl› ç›k›fl hemen “ihanet” le suçlan›yor. Ç›kacak alt›nlar sanki bizlere zenginlik mi getirecek. Ya da her fley para m›, sermaye mi?

Ki, yaflad›¤›m›z bu dünyay› yaflanmaz edelim. Do¤an›n dengesi bozulurken, kirli havayla dolup, kuraklafl›rken hangi zenginlikle yaflayaca¤›z? Özellikle sermaye düzeni kapitalizmle gündeme gelen do¤a tahribat› tüm yaflam›m›z› tehdit ediyor. Bilmeliyiz ki giderek artan s›cakl›klar, susuzluk tehdidi gözünü kâr h›rs› bürümüfl patronlar›n suçudur. Onlar sermayelerini büyütürken dünyam›z› yaflanmaz k›l›yorlar.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

19

Türk, Kürt, Laz, Arap, Çerkez, Muhacir, Roman, Azeri…

‹fiÇ‹LER KARDEfiT‹R Biz iflçiler, hangi milliyetten olursak olal›m, ortak ç›karlara sahibiz. Ayn› s›n›fa, iflçi s›n›f›na aidiz, s›n›f kardefliyiz. Haklar›m›z› da ancak bütün iflçiler omuz omuza verirsek, birlikte savunabiliriz. Öyleyse, biz iflçiler için önemli olan, patronlara karfl› “iflçi s›n›f›n›n birlik ve beraberli¤i”dir.

HAL‹T ELÇ‹

“T ürk milleti olarak birlik ve be-

raberli¤imizi koruyal›m. Türkün Türkten baflka dostu yoktur.”

Patronlar›m›z›n, devlet yöneticilerinin, gazete yazarlar›n›n, hatta iflçi kardefllerimizin a¤z›ndan buna benzer cümleleri çok s›k duyar›z. Birço¤umuz da hiç ötesini berisini düflünmeden, sorgulamadan bu fikri do¤ru sayar›z. Peki, bu fikir gerçekten do¤ru mudur? Önce bir Türk iflçi olarak düflünelim: Türklerin hepsinin yaflam koflullar›, ihtiyaçlar›, ç›karlar› bir midir? Mesela (ço¤u Türk olan) patronlar›m›zla ayn› flekilde mi yafl›yoruz, ayn› paray› m› kazan›yoruz, ayn› ç›karlara m› sahibiz?

Mesela bu patronlar, biz de Türk oldu¤umuz için bize gerçekten insanca yaflayaca¤›m›z kadar ücret veriyor mu? Kazand›¤› paray› bizimle paylafl›yor mu? Asla! ‹flçiler olarak hepimiz iyi biliriz ki bütün patronlar (ister Türk, ister Kürt, Yahudi, Alman olsun) bizi sa¤mal bir inek gibi sonuna kadar sa¤maktan baflka bir fley düflünmez. Bizi olabilecek en düflük ücretle, sigortas›z, sendikas›z çal›flt›ran, haklar›m›z› vermemek için her türlü oyuna, tehdide baflvuran, haklar›m›z› arad›¤›m›zda Türklü¤ümüze, Kürtlü¤ümüze bakmadan bizi kap› önüne koyan

patronlar›m›z ço¤unlukla Türk de¤il midir? Öyleyse nerede kald› “milli birlik ve beraberlik”?

Milletimiz bir olsa da s›n›f›m›z ayr› Demek ki “Türk milleti” öyle yekpare bir bütün de¤il. Demek ki patronumuzla biz ayn› milletten olsak bile ayn› ç›karlara sahip de¤iliz. Onlar patronlar s›n›f›na, biz iflçi s›n›f›na aidiz. fiimdi konuya baflka bir aç›dan

bakal›m. Türkiye’de patronlar›n ço¤u Türk olsa da, Kürt, Arap, Çerkez, Yahudi patronlar da var.

Hatta son zamanlarda yabanc› sermayenin yo¤un girifliyle birlikte Alman, Amerikal›, ‹sveçli patronlara da iflçilik yap›yoruz. fiimdi bir düflünelim: Bütün bu patronlar›n ç›karlar› (ister farkl› milletlerden, ister farkl› ülkelerden olsun) ortak de¤il mi?

Aralar›nda hiç çekiflme yok, demiyoruz. Ama bizi iliklerimize

Her milletten patronlar bizi iliklerimize kadar sömürmek, sefalet ücretiyle, sigortas›z, sendikas›z çal›flt›rmak söz konusu olunca hepsi birlikte davran›yor. Bir iflten ç›k›p baflka bir ifle girdi¤imizde görüyoruz ki, patronlar aras›nda pek bir fark yok. Bütün patronlar bizi hemen hemen ayn› sefalet ücretiyle, ayn› a¤›r sömürüyle çal›flt›rmaya gayret ediyor.

kadar sömürmek, sefalet ücretiyle, ço¤u zaman sigortas›z, sendikas›z çal›flt›rmak söz konusu olunca hepsi birlikte davran›yor.

Bir iflten ç›k›p baflka bir ifle girdi¤imizde görüyoruz ki, patronlar aras›nda pek bir fark yok. Bütün patronlar bizi hemen hemen ayn› sefalet ücretiyle, ayn› a¤›r sömürüyle çal›flt›rmaya gayret ediyor.

Hem de onlar Türk, Kürt, Arap demeden kendi s›n›flar›n›n ç›karlar›n› kollayan örgütlerde (iflveren sendikalar›, sanayi ve ticaret odalar›, TÜS‹AD, MÜS‹AD vb.) birlikte örgütleniyor.

Her milletten iflçiler s›n›f kardeflidir Bizim cephemizde durum nas›l?

Türk, Kürt, Arap, Çerkes, Laz, Muhacir, Ermeni, Roman, Azeri kökenli iflçiler olarak ayn› hayat flartlar›n› paylafl›yoruz. Hemen hemen ayn› yoksullu¤u yafl›yor, ayn› sefalet ücretini al›yoruz.

Demek ki biz iflçiler de, hangi milliyetten olursak olal›m, ortak ç›karlara sahibiz. Ayn› s›n›fa, iflçi s›n›f›na aidiz, s›n›f kardefliyiz.

Haklar›m›z› da ancak bütün iflçiler omuz omuza verirsek, birlikte savunabiliriz. Öyleyse, biz iflçiler için önemli olan, patronlara karfl› “iflçi s›n›f›n›n birlik ve beraberli¤i”dir.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

‹lk iflbölümleri ve özel mülkiyetin ortaya ç›k›fl›

20

i çi okulu

SÖMÜRÜ NASIL BAfiLADI? ‹lkel ortaklafla dönemlerde üretilenler ortak paylafl›l›yordu. Özel mülkiyet de yoktu. Böylece sömürü de yoktu. Ürün fazlal›¤›na bir k›s›m insan›n el koymas› ile özel mülkiyet ortaya ç›kt›.

Böylece sömüren ve sömürülenler olufltu.

Zeynep: Bir önceki dersimizde ilkel toplumlar› konuflmufltuk. Neydi ilkel toplumlar›n özellikleri?

Burak: ‹lkel toplumlarda sömürü yoktu. ‹nsanlar ortaklafla üretip, ortaklafla yafl›yorlard›. Ne sömüren, ne de sömürülen vard›.

Zeynep: Bu dersimizde ilkel toplumlar nas›l geliflti, sömürü nas›l ortaya ç›kt›, bunu tart›flal›m. ‹lkel toplum yüz binlerce y›l sürdü. Bu süreçte insanlar üretim yaparlarken çeflitli iflbölümlerine gitti. ‹lk iflbölümü sizce kimler aras›nda oldu?

Nurdan: ‹lk iflbölümü kad›nla erkek aras›nda gerçekleflti. Erkekler avc›l›kla, kad›nlar bitki toplamayla, kald›klar› yerlerle ilgili ifllerle u¤raflt›lar.

Zeynep: Sizce neden böyle bir iflbölümüne gidilmifl olabilir?

Canan: ‹lk dönemlerde insanlar avlanarak yaflamlar›n› sa¤l›yorlard›. Kad›nlar do¤urgan olma özelliklerinden, hamilelik dönemlerinde hareket k›s›tl›l›klar›ndan kaynakl› günlerce süren avlara kat›lam›yorlard›. Bundan dolay› erkekler ava gidiyor, kad›nlarda bitkileri toplamak, çocuk bak›m› gibi ifllerle u¤rafl›yorlard›.

Zeynep: ‹nsanlar bir dönem sonra hayvanlar› avlamak yerine, onlar evcillefltirmeyi beslemeyi ve topra¤a düflen tohumlar›n yeflerdi¤ini izleye izleye tar›m yapmay› ö¤-

Depolarda fazla ürün birikmeye bafllay›nca, çal›flmadan baflkalar›n›n s›rt›ndan geçinen insanlar ortaya ç›kt›. Önce kabile flefleri, üretici olmaktan ç›kt›lar. Zamanla toplulu¤un önde gelen kiflileri, o güne kadar kullan›lan av araçlar›n›, av aletlerini özel mülklerine geçirdiler. Zamanla topluluk içinde baz› insanlar fakirleflmeye, baz›lar› zenginleflmeye bafllad›. rendiler. Böylece di¤er bir iflbölümü do¤mufl oldu. Bu da çiftçiler ve çobanlar aras›nda idi. Bu arada insanlar giyeceklerini kaba bir flekilde dokudular, çömlek yapt›lar, ip e¤irdiler, sal yapt›lar, madenleri bulup, onlar› erittiler. Böylece di¤er bir iflbölümü daha ortaya ç›kt›. Bu iflleri ya-

pan emekçilere zanaatkarlar diyoruz.

Madenlerin bulunmas› ve tekerle¤in icad› ve tar›mda üretim yap›labilmesi ile toplam üretimde büyük bir art›fl yafland›. Üretim araçlar›n›n geliflimi ve iflbölümü sonucu insanlar›n elinde kendilerine yetenden fazla ürün birikti.

Biz buna toplumsal ürün fazlas› diyoruz.

Depolarda fazla ürün birikmeye bafllay›nca, çal›flmadan baflkalar›n›n s›rt›ndan geçinen insanlar ortaya ç›kt›. Önce kabile flefleri, üretici olmaktan ç›kt›lar. Zamanla toplulu¤un önde gelen kiflileri, o güne kadar kullan›lan av araçlar›n›, av aletlerini özel mülklerine geçirdiler. Zamanla topluluk içinde baz› insanlar fakirleflmeye, baz›lar› zenginleflmeye bafllad›.

Servet eflitsizli¤i artt›.

Ali: ‹lkel ortaklafla dönemlerde üretilenler ortak paylafl›l›yordu. Özel mülkiyet de yoktu. Böylece sömürü de yoktu. Ürün fazlal›¤›na bir k›s›m insan›n el koymas› ile özel mülkiyet ortaya ç›kt›.

Böylece sömüren ve sömürülenler olufltu diyebiliriz. Peki özel mülkiyetin ortaya ç›kt›¤› dönemde insanlar hala ortak m› üretiyorlard›?

Zeynep: ‹nsanlar›n aletleri geliflti ve üretim bilgileri artt›. Bu nedenle art›k eskisi gibi ortak çal›flmalar›na gerek de kalmad›. Eskiden ortaklafla çal›flmaya mecburdular. Evet arkadafllar, bu derste özel mülkiyetin ortaya ç›k›fl›n› gördük. Bundan sonraki dersimizde özel mülkiyetin ortaya ç›k›fl›ndan günümüze toplumlar›n geliflimi ile devam edece¤iz.

KASIM 2007

iflflççinin sesi

21

Yoksullu¤umuzun sebebi patronlard›r

RAMAZAN SADAKASIYLA GÖNLÜMÜZÜ ALAMAZLAR Son y›llarda reklâm panolar›n› and›ran iftar çad›rlar› belediyelerin ve ifladamlar›n›n “kim daha cömert veya kim daha iyi” yar›fl›na döndü. Madem bu kadar cömertsiniz neden daha iyi ifl imkanlar› yaratm›yorsunuz? Madem cömertsiniz neden iflçilerinize daha yaflanabilir ücretler vermiyorsunuz? Neden çok çal›flt›r›p az para veriyorsunuz, neden iflçilerinize sigorta yapm›yorsunuz?

CEM ÇEK‹L

B ir

Ramazan daha geldi ve geçti. Her Ramazanda oldu¤u gibi bu Ramazanda da zenginler, patronlar, belediyeler iftar çad›rlar› kurdular ve yoksullara, açlara bir ay boyunca bedava yemek verdiler.

Soru: Yukar›da bahsedilenleri siz ce neden yapm›fl olabilirler? a) Çok iyi insanlar olduklar› için b) Dinlerine ba¤l› olduklar› için c) Vicdanlar›n› rahatlatmak için d) Çok paralar› oldu¤u için e) Hepsi f) Hiçbiri Siz sorunun cevab›n› düflünürken birkaç hat›rlatma yapmak yerinde olur. ‹lk zamanlarda ücretsiz iftar çad›rlar› trafikten, iflten veya çeflitli sorunlardan dolay› iftara yetiflemeyenler için merkeze yak›n yerlerde kurulurdu. Ancak son y›llarda reklâm panolar›n› and›ran iftar çad›rlar› belediyelerin ve ifladamlar›n›n “kim daha cömert veya kim daha iyi” yar›fl›na döndü. Madem bu ka-

dar cömertsiniz neden daha iyi ifl imkanlar› yaratm›yorsunuz?

Madem cömertsiniz neden iflçilerinize daha yaflanabilir ücretler vermiyorsunuz? Neden çok çal›flt›r›p az para veriyorsunuz, neden iflçilerinize sigorta yapm›yorsunuz? Neden haktan hukuktan bahsedeni bölücü; sendikal› olan› terörist ilan ediyorsunuz; 1 may›slar›, grevleri yasakl›yor, kat›lanlar› vatan haini ilan ediyorsunuz. ‹flsizlik ve yoksulluk bu düzenin sonucu ve bir parças›d›r.

Her geçen gün hayat›m›zdan eme¤imizden çalan patronlar biz yoksullaflt›kça zenginlefliyorlar. 1970’lerde zor bulunan ve lüks say›lan 1 Buzdolab› = 1 asgari ücret iken, flimdi 1 Buzdolab› = 4 asgari ücret. ‹flsizlik var oldukça yoksulluk, yoksulluk var oldukça açl›k ve sefalet var olacakt›r. Ama bir de bundan hesap sorma günü gelecek ve birgün iflçiler, iflsizler, emekçiler, yoksullar “art›k yeter” diyecekler ve ellerin-

den al›nan hayat› geri isteyecekler. ‹flte patronlar bunu bildikleri için biriken öfkeyi artan yoksullu¤u art›k enselerinde hissediyorlar. Bu yüzden yoksullar› intihara, bunal›ma, h›rs›zl›¤a, kolay yoldan para kazanmaya, dilencili¤e, sadakaya mahkûm ediyorlar ve bu sadakay› da bizi bu hale düflürenler, yani kendileri veriyorlar. Böylelikle bizi kendilerine muhtaç göstermeye çal›fl›yorlar.

Kim Kime Muhtaç?

Bizler hayat› yaratan iflçileriz, onlar bizim al›nterimizle, eme¤imizle üretti¤imiz de¤erler üzerinden zenginleflen patronlar, ifladamlar›, kapitalistlerdir. Biz bir gün çal›flmazsak arabalar›n› kim sürer, ekme¤i kim yapar, elbiselerini kim diker, gazetelerini kim ç›kar›r, bankalarda kim çal›fl›r, elektri¤i kim verir, gemilerini kim yapar, topra¤› kim eker… Ve daha sayamayaca¤›m›z yüzlerce ifli kim yapar? Peki, kim bu

ürünleri sat›n al›r, kim tüketim yapar?

Yaflamak için gerekli olan her fleyi biz üretiyor ve biz tüketiyorsak kim kime muhtaç?

C evap : f) Hi çbir i

KASIM 2007

iflflççinin sesi

Kad›n iflçiler tüm günlerini sermayenin hizmetinde

22

i çi postas›

SÖMÜRÜYE KARfiI HAREKETE GEÇEL‹M Nerede olursa olsun, dinleri, ›rklar› ve renkleri ne olursa olsun, bütün iflçiler yol arkadafllar›d›r. Art›k bu sömürü çemberinden ç›kmak için harekete geçmeli, birbirlerini içinde bulunduklar› iflsiz kalma korkusu uykusundan uyand›rmal›, yar›nlar›n› güvence alt›na almak için y›lmadan mücadele verip birbirleriyle dayan›flma içinde olmal›lar.

G ünümüzde

kapitalist sistem üretimi küçük parçalara (küçük atölyelere ve hatta evlere) bölerek daha fazla kâr elde etmeyi hedefliyor. Özellikle genç k›zlar›n ve kad›nlar›n çal›flt›r›ld›¤› bu kay›t-d›fl› sektörde iflçiler hiçbir sosyal haklar› olmadan çal›flt›r›l›yor.

Patronlar ifl gücünün yeniden üretimini bedavaya getirmeyi amaçl›yor. Kapitalizm, erkek-egemen sistemle iç içe geçerek düzenin ezik ve çaresiz hale getirdi¤i kad›n iflçileri bir kat daha fazla sömürüyor. Kad›n iflçilerin neredeyse tüm günlerini sermayeye hizmet eder hale getirildi¤i apaç›k ortada. Ve ne yaz›k ki onlar›n ne ekonomik ne de sosyal güvenceleri yoktur. Yani bugün iflçi olmak, bir bak›ma iflsiz olmakt›r da. ‹flsizlik, kapitalizmin kendi yasalar› gere¤i her zaman üretti¤i ve iflçi s›n›f›n›n etraf›nda bir genifl halka olarak sürekli oluflturdu¤u toplumsal bir durumdur.

Sistem teknolojinin ilerlemesinden yaralan›p sömürdükleri iflçilerin eme¤inden elde ettikleri kârlarla daha ileri teknolojili makineleri kullan›p hem birçok iflçiyi ifl-

siz b›rak›yor, hem de sömürüsünü artt›r›yor. ‹flte bu yüzden militan bir iflçi s›n›f› yaratmak iflçiler için kaç›n›lmaz bir durum.

Kapitalist sistemin iflçinin en de¤erli varl›¤› olan eme¤ini sömürmesine art›k seyirci kal›nmamal›. ‹flçi s›n›f› s›k›ca birbirine kenetlenmeli ve örgüt halinde sermayenin üzerine yürüyüp kendi ç›karlar›n› ›srarl›ca korumal›d›r.

Örgütlenmek dostça ortam yarat›r Örgütlenmek, güçlü ortak maddi ve manevi ç›karlar etraf›nda toplumsal hareketleri oluflturup, kapitalizm karfl›tl›¤› alan›nda dostça bir ortam yarat›r, tüm ezilenlerin ve sömürülenlerin kendi kendilerini ifade etmelerini sa¤lar ve onlar› harekete geçirir. ‹flçi s›n›f› sonuna dek kendi ç›karlar›na sahip ç›kt›¤›nda, bilinmelidir ki sermayeyi devirmesi art›k an meselesidir. Çünkü emek-sermaye birbirleriyle hiç bir zaman uzlaflmayan çeliflki içindedir.

Küçük iflyeri, büyük iflyeri ay›r›m› yap›lmamal›, asgari ücretler insanca yaflayacak hale geti-

rilmeli, sosyal güvence sa¤lanmal›d›r. ‹flçiler, köylüler, kad›nlar, kamu emekçileri, ö¤renciler, iflsizler... bu ülkede yaflayan ve ben halk›m diyen bütün insanlar bu mücadeleyi yürütmekle yükümlüdürler.

Yolu yok kurtuluflun isyan› seçmedikçe Nerede olursa olsun, dinleri, ›rklar› ve renkleri ne olursa olsun, bütün iflçiler yol arkadafllar›d›r. Art›k bu sömürü çemberinden ç›kmak için harekete geçme-

li, birbirlerini içinde bulunduklar› iflsiz kalma korkusu uykusundan uyand›rmal›, yar›nlar›n› güvence alt›na almak için y›lmadan mücadele verip birbirleriyle dayan›flma içinde olmal›lar. Aksi takdirde iflçi s›n›f› ebediyen sömürülmeye mahkum kalacakt›r. Bu yüzden hep beraber el ele dayan›flmaya… omuz omuza kapitalist sisteme karfl› direnmeye… mücadele vermeye...

Bilinmelidir ki, yolu yok kurtuluflun isyan› seçmedikçe…

Tülin ve Günefl / Tar›m iflçileri

KASIM 2007

iflflççinin sesi

23

fiöför Hasan’›n yeri

ME⁄ER TAR‹FE YÜKSEKM‹fi ...Giderken de polislerin yüzüne bakt›m, sand›m ki sonbaharda üzerine k›ra¤› düflmüfl patl›can gibi morarm›fl memurlar görece¤im, ama nerdeee! ‹flini bilen memurlar hallerinden memnun görünüyorlar.

Tam otobüse biniyordum ki arkamdan “kaptan, kaptan” diye seslendiler. Geri döndüm. “Ya kaptan, biz 10 YTL’lik adam m›y›z?” “Pardon” deyip defterin alt›na 5 YTL daha koydum. “Hah flöyle” dediler.

Bu defa ben k›ra¤› yemifl patl›can gibi morard›m.

HASAN MANTICI

G Kimi çay›n› içerek yorgunluk

at›yor, kimi yemek yiyor, kimi yemek yemek için servis yap›lmas›n› bekliyor. Masalarda bafllayan sohbet, masalar aras› yay›lm›fl, bir gürültüdür gidiyor. fiöförün biri ortaya sordu: -Yahu flu bizim Taka fiemsi çoktand›r ortalarda görünmüyor.

Nerelerde bilen var m›?

Baflka bir flöför: Geçenlerde gördüm, turizmde çal›fl›yor. Onun ifli iyi. Hayat›nda ilk defa alt›nda sa¤lam bir otobüs vard›.

Taka fiemsi yaflam› boyunca hep eski kamyonlarda flöförlük yapt›¤›ndan lakab›n› bu kamyonlardan almaktad›r. Taka fiemsi bir konuya girece¤i zaman önce alt çenesini oynat›r.

-Desene bizim Taka, takal›ktan ç›km›fl. Muavini anlat›rd›: “Benim ustam hangi viraja girecekse önce alt çenesini o viraja göre yamultur, sonra viraja girer. Ben ustam›n çenesinden ilerideki viraj›n sa¤a m›, sola m› oldu¤unu anlar›m.”

Masalarda gülüflmeler. fiöför Zakir geçenlerde geldi yine. Bak›n bana neler anlatt›:

“A¤abey hava alan›na bir grup götürdüm. Havaalan›ndaki trafik polisleri gelen otobüsleri kulübelerinden kesiyorlar.

E¤er turistler otobüs flöförünün elini s›karak samimi bir flekilde ayr›l›yorlarsa, polisler o otobüsü durduruyor. Yok e¤er turistler valizini al›p flöförün yüzüne bakmadan gidiyorsa o otobüsü durdurmuyorlar.

Havaalan›na götürdü¤üm grup çok samimi bir flekilde benden ayr›ld› ve uça¤a do¤ru yöneldiler.

Ben de otobüsü ald›m tam gidiyordum ki, kulübelerinde oturan iki polis beni durdurdu. Evraklar› ald›lar ve kulübeye gelmemi söylediler. Ben zaten 10 YTL’yi haz›rlam›flt›m 10 YTL’yi masan›n üzerinde duran defterin alt›na koydum ve evraklar› al›p otobüse yöneldim. Giderken de polislerin yüzüne bakt›m, sand›m ki sonbaharda üzerine k›ra¤› düflmüfl patl›can gibi morarm›fl memurlar görece¤im, ama nerdeee! ‹flini bilen memurlar hallerinden memnun görünüyorlar. Tam otobüse biniyordum ki arkamdan “kaptan, kaptan” di-

ye seslendiler. Geri döndüm.

“Ya kaptan, biz 10 YTL’lik adam m›y›z?” “Pardon” deyip defterin alt›na 5 YTL daha koydum.

“Hah flöyle” dediler. Bu defa ben k›ra¤› yemifl patl›can gibi morard›m.

Me¤er bizim memurun fiyat› 15 YTL imifl, bafltan bilemedim, bafltan anlayamad›m.”

Masalar aras›nda homurtuya benzeyen sesler yükseldi. fiöförün biri, kalabal›k bir ma-

sadan seslendi: -Haydi arkadafllar, daha çok yolumuz var, kalkal›m.

••• fiöför Hasan’›n yerine yolunuz düflerse, çaylar flirketten, hepinizi bekliyorum.

i flflçç i n i n s e s i ’ nden iflçiler olmasa ne olurdu?

Telekom’da çal›flan 25 bin T ürk 680 iflçi 16 Ekim günü greve

2 telekom iflçillerini selaml›yoruz

3 iflyerleri savafl meydan› gibi

4 tersane ölümleri mercek alt›nda

5 bu iflyerinde grev var

8 novamed’de grev sürüyor

9

ç›kt›. Grevci iflçileri bu say›m›z›n kapa¤›nda selaml›yoruz. Gazetemiz bask›ya girerken grev 10. gününü dolduruyordu.

Grev, iflçilerin s›n›f bilincini yükseltmesi, s›n›f dayan›flmas›n› pratikte ö¤renmesi, patronlarla devlet aras›ndaki s›k› ba¤lar›n fark›na varmas› bak›m›ndan son derece de¤erli bir deneyimdir. Bir mücadele okuludur.

Ama baflar›l› olmas›, iflçiler aras›nda s›k› bir dayan›flmay› ve s›n›fsal/toplumsal deste¤i gerektiriyor. ‹fl kazalar›, daha do¤rusu ifl cinayetleri, biz iflçilerin hayat›n› karart›yor. “Resmi kay›tlara göre her 7 dakikada 1 iflçi ifl kazas›na u¤ruyor.

Her 10 saatte 1 iflçi hayat›n› kaybediyor ve her 5 saatte 1 iflçi sakat kal›yor.” ‹fl kazalar›n›n en aza indirilmesi için mücadele, gazetemizin önüne koydu¤u temel görevlerden biridir. Bu say›m›zda ‹flçi Haklar› sayfalar›m›z› da bu konuya ay›rd›k. ‹flçinin Sesi olarak “iflçi olman›n” yaln›zca patronlarla karfl› karfl› geldi¤imiz fabrikalarla, atölyelerde de¤il, iflyeri d›fl›nda da hayat›n her alan›nda etkilerini hissetti¤imiz bir durum ve gerçeklik oldu¤unu savunuyoruz. Bu nedenle iflçilerin sözgelimi konut, ulafl›m, temel ihtiyaçlar vb. sorunlar›n› da gazetemizde ele al›yoruz. Bu say›m›zda da suya ve elektri¤e yap›lan zamlar› de¤erlendirdik. ‹flçinin Sesi’nin Mart ay›nda ç›kan ilk say›s›yla, bir iddiay› gerçeklefltirmek üzere yola ç›km›flt›k. Bu da, dili ve içeri¤iyle iflçi s›n›f›n›n her kesiminden iflçilerin okuyabilece¤i, kendi

iflflççinin sesi

www.iscininsesi.com

iflçi haklar›na yine yer yok

hayat›na dair bir fleyler bulabilece¤i ve sahiplenebilece¤i bir s›n›f gazetesinin ç›kar›labilece¤i iddias›yd›. S›n›rl› olanaklar›m›zla gazetemizi ulaflt›rabildi¤imiz (farkl› siyasi görüfllerden, milliyetlerden, s›n›f›n farkl› kesimlerinden) iflçilerin gazetemizi okuduklar›n› ve benimsediklerini gördük. Gazetemiz “ulaflabildi¤imiz” okurlar›m›z taraf›ndan art›k beklenen, merak edilen bir yay›nd›r, diyebiliriz. Ancak ulaflabildi¤imiz iflçi say›s›n›n flimdilik çok s›n›rl› oldu¤unun da elbette fark›nday›z.

Gazetemizi ç›kar›rken bir hedefimiz ve umudumuz daha vard›: Bu gazete sadece onu ç›karan kolektifle s›n›rl› kalmay›p, s›n›f çal›flmas›n› önemseyen ve benzer bak›fl aç›s›na sahip daha genifl bir kolektif taraf›ndan sahiplenilip ortaklaflt›r›labilir. ‹flçinin Sesi kolektifine bugüne kadar az›msanmayacak nitelikte ve say›da yeni arkadafl›m›z kat›ld›. Ancak yeterli de¤il. Biliyoruz ki günümüzde bir iflçi gazetesi çok daha genifl bir kolektifin ürünü olabilir.

Bu do¤rultuda, ‹flçinin Sesi’nin ve ortak zeminin yarat›lmas› konusunun tart›fl›laca¤› genifl bir toplant›y› 8. say›m›z›n ç›k›fl›n›n hemen ard›ndan, 4 Kas›m’da ‹stanbul’da gerçeklefltiriyoruz. Benzer bak›fl aç›s›na sahip, s›n›f çal›flmas› yapan örgütleri, s›n›f ayd›nlar›n›, gazetemize bugüne kadar katk›da bulunan herkesi ve tabii ki okurlar›m›z› bu toplant›ya davet ettik.

Bütün çabam›z s›n›f›n her kesimine ulaflabilecek, kitlesel, güçlü bir iflçi gazetesi için…

Yola devam ediyoruz...

12 hasta haklar›

14 hükümet bildi¤ini okudu

16 e¤itim piyasaya sürülüyo

17 siyasetin as›l sahipleri iflçilerdir

18 iflçiler kardefltir

19

fiÇ Ç‹N‹N SES‹ GAZETES‹ ‹fi Yerel Süreli Yay›n

iletisim@iscininsesi.com

ADRES: MERKEZ MAH. BA⁄CILAR CAD. ANDAÇ ‹fiHANI NO:11 KAT 3/27 BA⁄CILAR-‹STANBUL TELEFON: 0212 634 22 05 Yerel Süreli Yay›n Sahibi ve Yaz› ‹flleri Müdürü: AHMET ALKIfi Teknik Sorumlu: HAM‹T EREN OSMANA⁄AO⁄LU Bask›: EZG‹ Matbaac›l›k (Sanayi Cad. Altay Sok. no:10 Çobançeflme YEN‹BOSNA–‹STANBUL 0212 4522302)

10

ifl kazalar›

KATKIDA BULUNANLAR: AL‹ KARASU • B. AKPOLAT • BAfiAK ERGÜDER • CANAN ERGÜNEfi • CANAN YEfi‹L • CEM ÇEK‹L • ERCAN ATMACA • ERCAN KAVUKO⁄LU• ESER SANDIKÇI • FA‹K ÖREL • F‹KRET YEfi‹L • GÜNEfi DURGUN • H. ARIKUfiU • HAL‹T ELÇ‹ • HÜSEY‹N GENÇ • M. BENGÜ fiAH‹N • NEV‹N KÜÇÜKÇALLI • ÖZGÜR PARLAK • ÖZGÜR ÖZDEM‹R •SEVTAP EM‹R • fiENGÜL ÖZDEM‹R • TARIK ORUÇ • TÜL‹N UYSAL • YILMAZ YÜCEL •

ramazan sadakas›yla....

20