Yeni Evrede
Baþyazý
Mücadele Birliði
kazanmýþtýr. Marx, proletaryanýn mutlaka iktidara geleceðini belirtirken; bu görüþünü kapitalizmin iç çeliþkilerinin geliþimi ve proletaryanýn sýnýf savaþýmýnýn sonucuna baðlamýþtýr. Þimdi hem iç çeliþkiler keskin, hem de sýnýf savaþýmý yoðun ve þiddetli. Proletaryayý zafere taþýyacak koþullar, nereden bakýlýrsa bakýlsýn, son derece olgun. Proletaryanýn dünyayý dönüþtürücü rolünden hep söz edilir, ama bu dönüþümün ancak devrimci savaþým yoluyla olabileceði ve bu çerçevede devrimci sýnýfýn savaþçý yeteneðinden pek söz edilmez. Halbuki iç çeliþkiler ne kadar geliþkin olursa olsun, eski toplumu yýkacak ve yerine yeni bir toplum kuracak olan devrimci sýnýfýn alt-üst edici pratiði, yani savaþçý yeteneði gerekiyor. Peki proletarya bu yeteneðin neresindedir? Öncelikle belirtmek gerekir ki, her ülkenin proleter sýnýfý, kapitalist egemenliðe karþý uzun sýnýf savaþýndan, uzun iç savaþtan, isyanlardan, ayaklanmalardan geçmiþtir. Devrim yapmýþ ülkelerin proletaryasýnýn durumu var. Bazýlarý devrimci mücadelenin tüm bu süreçlerinden geçti, bazýlarý ise, en azýndan bir kýsmýný yaþadý. Kapitalist egemenliðe karþý verilen bu uzun, yoðun, þiddetli ve genel sýnýf savaþýmý tarihi, proletaryanýn nasýl bir militan nitelik kazandýðýný tüm açýklýðýyla ortaya koyuyor. Proletaryanýn, sýnýf savaþýmýnda kapitalist egemenliði kuþatýcý, yýkýcý ve devrimci örgütlere sahip olduðu yine çok iyi bilinen bir durumdur. Eðer böylesine devrimci sýnýf örgütlerine sahip olmasaydý; bu denli iyi örgütlenmiþ egemen sýnýfa karþý, bu kadar uzun bir savaþým yürütemezdi. Proleter sýnýf, ideolojik olarak da saðlam, bilimsel, devrimci bir dünya görüþüne dayanýyor. Bilimsel sosyalizm dönüþtürücü bir güçtür, komünist proleter hareket bilimsel teoriyi ve devrimci pratiði kendi mücadelesinde birleþtirmiþ, bu yüzden, kazanmak için gereken silahlarla donanmýþtýr. Dünya proletaryasýnýn tarihsel rolünü yerine getirmekte ulaþtýðý düzeyi tanýmlamak için en uygun ifade, “dünyayý dönüþtürecek bir güç” ifadesidir. Dünyayý dönüþtürürken, kendi kendisini de dönüþtürmektedir. Dünyayý dönüþtürecek bir güç olma durumu, kendi içinde, çok yönlü geliþimi ve esas olarak da savaþçý devrimci niteliðini içerir. Proletarya bu niteliðiyle -tabii ayný zamanda artan niceliðiyle de- birçok yerde dünyayý deðiþtirmiþ ve birçok yerde de deðiþtirecek durumdadýr. Proletaryanýn geldiði yeri ve düzeyini kavrayamayan bir teori, politika, sanat ve estetik, ne tarihsel geliþmeyi ne de dünyayý dönüþtürme eyleminin itici güçlerini anlayamaz. Ýnsanlýðýn içine girdiði yeni tarihsel evreyi hiç anlayamaz. Bu evrede de dünyayý deðiþtirecek biricik güç proletaryadýr. Proletaryanýn bu yeteneði olmadan, devrimci eylemi olmadan zorunluluk çaðýndan özgürlük çaðýna o büyük sýçrama yapýlamaz. Proleter sýnýfa boþ öðütler düzmek yerine, bu sýnýfýn savaþçý yeteneði ve pratik devrimci niteliði doðru olarak saptanýrsa doðru olan yapýlmýþ olur. Ýnsanlar ne kadar koþullarýn ürünüyse, koþullar da o kadar insanlarýn ürünüdür. Yeni tarihsel koþullar ne denli insanlarýn, somut olarak da çeþitli sýnýflarýn karþýlýklý iliþkilerini koþullandýrýyorsa, sýnýf savaþýmý da bugünkü tarihsel aþamayý koþullandýrýyor. Bu anlamda bugünkü tarihsel geliþme (Yeni Evre) sýnýflar mücadelesini etkiliyor, onu deðiþime uðratýyorsa; sýnýf savaþýmý da bugünkü tarihsel durumu etkiliyor. Ekonominin ilerlemesi, üretici güçlerin geliþme düzeyi ve toplumsal üretimin boyutlarý,
YENÝ EVRENÝN BAZI ÖZELLÝKLERÝ Kendi yapýsýndan kaynaklanan iki geliþme kapitalizmi ortadan kaldýrýr: Ýç çeliþkiler ve sýnýf savaþýmý. Bu demektir ki, kapitalizm, kendisini yýkacak güçleri kendi içinde taþýr. Kapitalist ekonomi, ilk baþlarda ortaya çýktýðý haliyle kalmaz. Kapitalizmin tarihte ilk ortaya çýkýþýyla, sonraki geliþme aþamalarý birbirinden farklýdýr. Kapitalizmden söz ederken, onun geliþme aþamalarý göz önünde tutulmalýdýr ve her aþamasý ayrý ayrý ele alýnmalýdýr. Biz bugün kapitalizmin sýçramalý çöküþünden söz ederken, evrimin ileri aþamasýndaki durumundan söz ediyoruz. Marx’ýn Kapital’de kapitalizmi çözümleme yöntemi iyi kavranmalý. Marx, kapitalizmi hem kendi bütünlüðü içinde deðerlendiriyor, hem her aþamasýný ayrý ayrý irdeliyor. Kapitalist geliþimin her uðraðý ayrý ayrý incelenmeden bu ekonominin geçiþ yasalarý anlaþýlamaz. Çünkü Marx’ý asýl ilgilendiren kapitalist ekonomiye egemen olan yasalardan çok, bu yasalarýn birinden ötekisine geçiþidir. Diyalektik geçiþler kavranmadan, Kapital’deki çözümleme yöntemi kavranamaz. Marx, kapitalizmin kaçýnýlmaz yýkýlýþýný, önce tarihsel olarak açýklýyor, sonra, bir de diyalektiðe dayanarak kanýtlýyor. Kapitalizmi yýkacak iç çeliþkilerin olgunlaþmasý, kapitalist ekonominin evriminin sonucudur. Ýç çeliþkiler, kapitalizmi yýkýp çözecek kadar olgunlaþmýþtýr. Kapitalizm, ileri kapitalist ülkelerde, evrimin yüksek aþamasýndadýr. Ekonomik yapýsý daha geri kapitalist ülkelerde, çeliþkilerin geliþimini saðlayacak bir evrimsel geliþme yaþanmýþtýr. Üretiminin toplumsallaþmasý ileri bir düzeye varmýþtýr. Yeni ve daha yüksek bir topluma geçiþi bir zorunluluk durumuna getiren, üretimin derinleþen toplumsal karakteridir. Toplumsallýðýný sonunda, tüm topluma kabul ettirecek olan da toplumsal üretimdeki bu geliþmedir. Kapitalist ekonomi tarihsel olarak zorunlulukla üretimde toplumsallaþmaya doðru ilerler. Bu ilerleme ayný zamanda kendi çöküþüne doðru bir ilerlemedir. Kapitalizm kendi karþýtýna dönüþüyor. Üretimin toplumsal karakteriyle, kapitalist özel mülkiyet arasýndaki çeliþki çok belirgin olarak öne çýkmýþtýr. Kendini emek-sermaye çeliþkisi olarak ortaya koyan bu çeliþki, tüm toplumsal olaylarýn dayandýðý eksendir. Proletarya ile kapitalistler arasýndaki sýnýf savaþýmý bu uzlaþmaz çeliþkilerden doðar ve þiddetlenir. Sürüp giden sýnýf çalýþmalarý kapitalizmin yok olmasýný getiriyor. Bu toplumsal sistem; kendisini yýkacak gücü kendisi yaratýr. Bu güçlerin en devrimcisi olan proletarya, yine bu sistem tarafýndan eðitilip savaþçý durumuna getirilmektedir. Proleter sýnýf birleþip eylemci bir sýnýf düzeyine yükseldikçe, burjuva düzenin çeliþkilerini keskinleþtirici, þiddetlendirici bir rol oynar. Proletaryanýn kapitalist egemenliðe karþý sýnýf savaþýmý gitgide genel bir özellik almýþ ve burjuva düzeni yýkacak bir yetenek
101. Sayý / 12 - 26 Eylül 2007
3