Yeni Evrede
Baþyazý
Mücadele Birliði
TOPLUMSAL KURTULUÞ SAVAÞIMI
Ý
nsanýn daha iyi bir geleceðe ulaþma özlem ve savaþýmý hiç bitmemiþtir. Bu, ayný zamanda, içinde bulunduðu toplumun, insanýn bu özlemlerine yanýt vermediði anlamýna gelir. Daha farklý bir geliþme aþamasýna varma isteðidir bu ayný zamanda. Ýnsanýn bu serüveni hep sürecektir. Ýnsanýn maddi gereksinmelerini karþýlayacaðý kültürel ve entelektüel olarak yeteneklerini çok yönlü geliþtireceði insani toplum özlemi çok eskiden beri olmakla birlikte bunun koþullarý ancak tarih tarafýndan oluþturulmuþtur -ki üretici güçlerin tam bir geliþimini gerektirir. Maddi koþullarý oluþmadan, özlem yalnýzca bir özlem olarak kalýr. Fakat bu koþullar bir dizi geliþme sonunda oluþmuþtur. Ýnsan þimdi özlemlerini gerçekleþtirmek için tarihin en devrimci dönemine girmiþ bulunuyor. Yüzyýllarca süren bu savaþým bugün son aþamasýna girmiþtir. Ama ondan önce, insanlarý coþturan hedefler, farklý devirlerde, farklýlýk göstermiþtir. Burjuva devrimlerin þafaðýnda yükselen “eþitlik, özgürlük, kardeþlik” sesleri bir yüzyýl boyunca insanlarý, onlarýn düþüncelerini ve hayallerini süsledi ve etkiledi. Kapitalistlerin ardýlý olarak tarih sahnesine çýkan ve kendi proleter doðalarý gereði baþka bir yol izleyen proletarya da uzun süre bu sloganlarýn etkisinde kaldý. Sonra ne oldu? Burjuvazi iktidara gelir gelmez, kapitalist üretim çeþitli üretim dallarýnda ve toplumda egemen olur olmaz, baþka bir þey bekleyenler tam bir hayal kýrýklýðýna uðradý. Gerçekten de kapitalizm, yani, eþitlik, özgürlük, kardeþlik düzeni, onlarý hayal kýrýklýðýna uðratan toplumsal düzenden baþka bir þey deðildi. Amaçlarýna ulaþmadýklarýný düþünenler, daha ileri gitmek istedi. Ama sistem, sonunda, onlarý kendi zeminlerine çekti ve sýnýrladý. Kapitalizm artýk kendi yapýsýnda, kendi karþýtýný geliþtirmiþtir ve kendi yok oluþuna doðru gitmektedir. Tam da bu süreçte sýnýflarýn kaldýrýlmasý proleter sloganý her yeri kaplar. Emekçiler bu amaç için yeni bir savaþým dönemini baþlatýyordu. Burjuva devriminde, cumhuriyet de, kitleleri derinden etkileyen, coþturan ve savaþýma sürükleyen bir hedefti. Bu, cumhuriyetin, henüz küçük harflerle yazýldýðý bir dönemdi. Daha genel bir hedefti cumhuriyet. Yeni bir yaþamýn, ilerlemenin, özgürlüðün adýydý cumhuriyet. Cumhuriyet, ne zaman ki büyük harflerle yazýlmaya baþlandý, yani kapitalist düzenin, bu düzene dayanan belli ülkelerin adý oldu, iþte o anda çekiciliðini yitirdi. Çünkü o, burjuva toplumun politik biçimidir. Ama her biçimi öz belirler. Cumhuriyeti belirleyen de, onun burjuva içeriðidir. Fakat monarþiye karþý tarihsel bir ilerlemeyi temsil eden cumhuriyetin, daha ileriye götürülmesi yani demokratik cumhuriyet düzeyine çýkarýlmasý, proletaryanýn toplumsal devrimi için en uygun zemindir. Ama demokratik cumhuriyet modasý geçmiþ bir hedeftir. Burjuva toplumun baþýna gelen, sosyalizmin de baþýna gelmez. Kapitalist üretim, geliþmesinin sýnýrlarýný gösterdi. Ve baþladýðý noktadan baþlamak zorundadýr herkes. Sosyalizm ise baþladýðý noktaya bir daha dönmez. Daima ileri aþamalara doðru ilerler. Sýnýfsýz toplum sonal amacýna giden hareket, proletarya tarafýndan iktidarýn ele geçirilmesiyle baþlar. Ýktidarýn ele geçirilmesi bir son deðil, baþlangýçtýr. Kapitalizmden komünizme geçiþ, iktidarýn alýnmasýyla baþlayan ve komünizmin zaferine deðin süren bütünlüklü bir süreçtir. Hareket sosyalizmin kurulmasýyla kendi sýnýrlarýna dayanmayacak, daha bir üst aþama olan komünizm aþamasýna doðru durmadan yol alacaktýr. Tüm bu geliþme tarihsel olarak oluþmuþ olan ve sosyalizmle birlikte daha da ileriye gidecek olan maddi güçlerin geliþmesinin sonucudur. Bireyler komünizm de kendilerini çok yönlü olarak geliþtirecek koþullara sahip olacaktýr. Üretim araçlarýnýn ve emeðin yetkinliði
sayesinde daha az çalýþacak ve diðer özgür zaman içinde ileriye gitmek için kendini sürekli geliþtirecektir. Ýnsanýn daha ileri, daha yetkin bir geleceðe gitme isteði, belli maddi temele baðlý olarak devam edecektir. Hayallerimiz hep olacaktýr. Fidel Castro, kitaplaþan son röportajýnda, Küba Devrimi için yola çýkarken, kendisinin ve tüm devrim savaþçýlarýnýn düþleri olduðunu söyler. Devrimi gerçekleþtirdikten sonra, devrim sayesinde hayallerini gerçekleþtirir. Daha önce hayal bile edemeyeceði þeyleri gerçekleþtirdiðini söyler. Ama onun hayalleri devam eder. O, Küba’nýn, emperyalistlerin uyguladýðý kuþatmanýn getirdiði sýkýntýlarý atlatacaðý, insanlarýn gereksinmelerini karþýlayacaðý bilgili, kültürlü, saðlýklý ve en insani duygularýn, en sýcak duygularýn geliþeceði geleceðin Kübasý’ný düþünür. Ve insanlýðýn o güzel geleceðini düþünür. Fidel’in bu hedefe ulaþma çaba ve coþkusu hiç bitmemiþtir. Filistin hareketine destek veren bir kiþi þöyle demiþtir: Filistin hareketi eðer bir gün devletleþirse, o gün Filistin’i terk ederim; çünkü devletleþince, hareketin tüm etkisi canlýlýðý ve coþkusu yok olur donuklaþýr. Evet, ulusal hareketin, ulusal bir hareket olarak sýnýrlarý var. Aynen cumhuriyet’in büyük harflerle yazýldýðý döneme benzer bir döneme girmesi kaçýnýlmazdýr. Çünkü hareket, burjuva içeriðe sahiptir. Bu durumda Filistin halkýnýn devrimci etkisini, coþkusunu, heyecanýný ve yaratýcýlýðýný sürdürmek için, hareketin yeni bir temele oturmasý zorunludur. Filistin, devletleþtiðinde, politik kurtuluþunu gerçekleþtirmiþ olacaktýr. Filistin halký egemen bir halk durumuna gelecektir. Ancak Filistin halkýnýn insani (toplumsal) kurtuluþu henüz gerçekleþmemiþtir. Ýnsani kurtuluþ ise, politik kurtuluþ gerçekleþtikten sonra gündeme gelir. Ýnsani kuruluþu ancak proletarya saðlayabilir. Filistin halký proletaryanýn öncülüðünde toplumsal kurtuluþ için yeni bir coþku, heyecan ve etkileyici bir hareketle baþarýdan baþarýya ulaþacaktýr. Denizler yola çýktýðýnda, bir avuç devrimciyle, devrimin yapýlamayacaðýný çok iyi biliyorlardý. Bir devrimin olmasý için birilerinin baþlamasý gerektiðini de. Bir devrim ateþi, bir isyan ateþi yakacaklardý. Bu ateþ büyüyecek, sayýsýz elle taþýnacak ve bir devrime dönüþecekti. Ýþte hep söyledikleri bu olmuþtur. Devrim yapmak için yola çýktýlar. Fidel gibi onlarýn da düþleri vardý. Denizlerin devrim yapma eylemini ve hedefini kendilerinden sonra gelen milyonlar tarafýndan, emekçi halklar tarafýndan sürdürülüyor. Ve halklar tamamlayacaktýr, onlarýn baþlattýklarý bu büyük hareketi. Che ilk Latin Amerika gezisine çýktýðýnda, kýtayý dolaþma hayalleri vardý. Bu sýrada halkýn yaþam koþullarýný gördü. Halk kitlelerinin sefalet içindeki yaþamý onu çok derinden etkiledi; sonra Küba devrimine katýldý. Artýk, ezilen, sömürülen halk kitlelerinin insanca bir yaþam özlemi için savaþýyordu. Sierra Maestra’larda. Afrika’da, Bolivya’da, bunun için eylemden eyleme koþuyordu. Kendisini bu yolda giden bir Don Kiþot olarak görüyordu. Bir serüvenden diðer serüvene koþan bitmez hayalleri vardý. Olanaksýzlýðý isteyecek kadar. Bu “olanaksýz” olan, tarihsel olarak olanaklý olandýr. Yani tarihsel olarak, gerçekleþmesinin koþullarý oluþmuþtur. Ancak, burjuva bir anlayýþla, küçük burjuva dar kafalýlýkla gerçekleþmez. O sýrada “olanaksýz” gibi görünen hedefler, proletaryanýn devrimci anlayýþýyla ve devrimci mücadelesiyle gerçek olabilir. Ayný zamanda gerçekçidir. Tarihsel toplumsal zeminlerden kopuk olarak hareket etmez. Bir gerçeði, baþka bir gerçekle; burjuva toplumu, geleceðin insani toplumuyla deðiþtirmek için dövüþür. Devrim Küba’da zafere ulaþýr. Sýra baþka yerlerde. Ve yola düþer Che. Ýnsanýn zorunluluk çaðýndan özgürlük çaðýna o atlayýþý baþlamýþtýr. Bu, bir süreçtir. Özgürlük çaðýna varmak, insanýn yüzyýllarca özlemini çektiði hedeftir. Buraya varmak için ne zorlu ve sancýlý bir süreç geçti. Özgürlük çaðýna varmak þimdiye deðin süren tarihi geliþmenin kendisi tarafýndan olanaklý kýlýnmýþtýr. Ama insanýn geleceðe doðru olan serüveni burda sona ermez. Buraya kadar yapýlan yolculuk, insanlýk dýþý koþullar altýnda geçti. Ýnsani kurtuluþtan sonra, insanýn artýk insani tarihi yolculuðu baþlayacaktýr. Ýnsan artýk kendi tarihini bilinçlice yapacaktýr. Ve insan yeni tarihi koþullarda etkileyici, sürükleyici ve heyecan dolu serüvenler yaþayacaktýr. Ýnsanýn o büyük serüveni sürüyor. C.DAÐLI
114. Sayý / 12 - 26 Mart 2008
3