'-'..J \ ı..vı� t ''Irafındar <"TAV';ı ,;;ınmıştır
ASI HABEI
HAFTALıK
.e
YORUM
DERGIIt
�
1A1I,
t
"
-
NISAN
II
.",
-
S
Y.L.
_
/y .
8ElflCE 8QRAN AZIZ NESIN . KEMAL $OLKER • . � i ıLHAN AKALIN r'\ A " METIN CULHAOGL J. . TURHAN SELCuK\. TAN_ORAL '
l'
A:
..{� .�\ ·
'kK���� ';,
�.
"�.
.
·
•
�\
AA i . '
\. ı. ı�;t .
� �,�t�t �.� .�� \
� ..�.
�.
·
�
·
�EZH � .
·
� .,.
1W� ..'
,, '
' �'.�= ..----
M ILLI Y ET çi" D E M O K RA S I" VE D E M O K RA S iN i N G EL E C
Gi
NıÇiN YURUYUŞ Ban,. uluSRi ba�msıziıj(. topİuv>,al iierfeme, demokrasI ve sosya" lmı lIinmda mücadele eden Dünya Devrimci Hareketi çeşitli cephelcrde IlÜrckli baoarılar kazandıkça etki alanı giderek daralmakta olan emperya lImı Dünya Sosyalist b'hte..ni'ne, kapitalist ülkeler "çi .ınıflanna ve ulu �i kurtuluş IOVap veren halklara kllrfl uYııuIadıiı yalan; baakı ve &iv mürO. politikalarını yokunlaştırıyor; SürekH olarak gerilemeye sorlanaıı IIDperyalimı; bu politikalarını uYııuIayabilmek içlıı etkisinl .ürdürebildl ii her yerde Herlcl. demokratik ve sOllyalist ,açlerin sesinl botmaya ça balıyor. Yurdumuzda da b�sızlık; demokrasi ve so syalizm Için verileli mll�dele ıellşlrken; emperyalizm ve onuıı yerli ortaklan çe,itll &ertip. baskı; hapis; Itkence ve ıııüm tehditleriyle bu mııeadeleyl engelleme ça" tuı.ı ıçındeler, nerlcl gilçlere yapılan baskılar çeşitli biçimlerde .ürdürij lürken; başta Itçl sınıfı olm ak Ilzere bütlln emekçI sınıf ve tabakların bu mücadeleye katılmasını ıınlemeye çalışan v� klııe haberleşme araçlarının büyük çokunl�u ellnde tutan sermaye sınıfı halkımızın do� ve sa� bkl.ı haber almasım billnçli olarak engelliyor,
Burjuvazinin elindeki büyük basın endüstrisi, haber ajansıara, dergi ler ve di�er kitle haberleşme araçlan çarpıtılmı, veya oluşturulmuş ha berler ve buna ba�lı yorumlarla k�alan kanştırıp halkı büyük sermaye" nin Isteklerl do�tusunda şartlandınrken; halkımızın do�ru haber alma sına ve olaylan "çı ve emekçi sınıfların yararlan yanı dünya devrimci harek eti açısından yorumlamasına yardımcı olacak ilerici, demokratik ve
ij
IosyaUs! dergi ve gazeteferfn Tutariı lifr �glde ve genIş a!çekte yayml -: ı ması önem kazanıyor. _ Sosyalilt bir haber ve yoruıiı dersW olarak YURUYUŞ, dilııy� kı ve yurdumuzdakl ekonomi»; .osyal \'8 politik olayım Işçi \'8 emekd ımııflar aÇlllDdan duyuncak ve yorumlayacakllr; YURt1YUŞ; bu olay nn burjuvazinin elinde tuttutu kitle haberletme araçlarının bizi Inandıı'! mak \steditl ıüıl; birbirlndl!n ba#mwz ve .oyut olmadıımı; ıerçelıte iıef, sinin birbirine ba�lı, dllzenll, -seli;şen ve deli,en bir bütün olduJunu .-1 , \ermeye çalışacaklır, Yine YUR.UYUŞ, ·B�UDBızlık, DemokrasI, Sosyalizm- mOc:adel-, alnde !ıiclewenleria, .bu milcadeley! bır bütün olarak kabul edenleria deli ri!i olarak, mücadelenin &emel .orunlarını aydınlıfa çıkararak Jel� giderek bu konudaki ,;ıırü�lerl bilimsel ve tutarlı çizgide blrleştirmeyeC birleşilen noktalara $lık kazandırmayaı böylece mücadelenin geli,ıp' güçlenmesinde yardımcı olmaya gayret edecektir, _ YURUYOŞ bu rörevlerinl kendı ,acil ölçiisünde yapmay a çaİıfIP. caktır. Ama bunların yeterli blçinıde başanlabilmesl; ıuıcak olnırlannııl aktif katkı ve desteıı;yle gerçekleşebilir. Bu konuda da umutluyaz. kaynaklarının oluştu� YUŞ, daba yayma çıkmadan benimseyerek; smda katkısı bulunan, çeşitli konularda deste�ini esirgemeyen bütün do ve okurlarına teşekkür ederken, bu olguda umudunun gerçek dayanağmlj .J da bulmaktadır. ---. Hep birlikte, BaA'ımsızlık, Demokrasi, Sosyalizm yolunda,."
YUR�
)'URUYUŞ
•
okuyucularıınıza \l1RUYUŞ dergisi de Türkiye'de yayın İanan diğer sosyalist � ilerici dergi ve gazetele rio Içinde bulunduku güçlüklerle kar,ı karşıya; Güçlüklerin başında; baskı adetinin yetersizli �in dnAıtımında yarattı� sımrlama geliyor, BI rinc! sayıyı sosyalist dergiler ıçın yIlksek olan bir düzeyde lutmamıza ra�men; dergimlzi mer i4ındakl b em - başlı Hçe merkezlerının ııteslne d3�tamıyoruz; Bu yIlzden; dııfıtım alam dıflD d:ı kalan okuyuCUıamDl%ı YURUYOŞ'O mcaJi abone yoluile &emın edebilecekle., mÇ !tu,kusuz abone olmak; ayın zamanda derginln yaıatıl ma sına doJrudan ve aktlf olarak katıimak da demektir, YURUYUŞ dergisI; hıılkımızııı iierM ;; de mokratik ve sosyalist m!icadeleslne m,kfn Ila berlere ağırlık verecektirı Burada k&rfımlZa Çı kan en ıınemIi sorun; bu konularda sIlrekli ve
snAlıkll Iiaıier edinme zorf$dur. Bu zorluk O kuyuCUıanmızm bu haberleri dergiye ileterek ve yazarak yapacaklan katkılarla yenilebilir ve ancak bu ilişki kurulduku ölçüde yenilecektir; Kitle haberleşme amaçlarının büyük çokunlulfunu elinde tutan burjuvazinin; halkımızın hayatı so runlarına e�esinl; bu sorunlan do� biçim de yansıtmasını ve kalıcı çözünıler ıınermesini bekleyemeyiz; Bunu ancak kendimiz yapabili riz; Günlük ya,amınızda k&rfılaştı�ız güçlükle ri ve baskılar; grev; lokavt; Işten çıkarma; refe" randwn; dinen,; se ndikalaşma; vb, konulardıılıf haberleri vakit geçlrmeden bize Detln, ImkAJı" larııııu oranında bu haberlere yer vereceliz ve iilm Derld .. sosyalist ,açler arasında dnyu\ma sını so�amaYB çalışacaRız; Bır Jeçf; bır lI�tmene yapıiaıı serid 1).. kılan kenditlne yawlmı, ıüıi kabul etmezse; fo.; -
ten atılan iilr IşçinIn duydu� acıyı ve kinf, bit memur, bir öğrenci aynen duymazsa; toprakaa köylülerin mücadelesinl di�er emekçi sınıf \'8 tabakalar kendi ıız müvadelelerl gibi gıırmez" ıa, hareketin birlik! ve bütilnlü�ün satlanma� lIDda aşılacak dabıı cak engeller var deme ktiri ·YürO.YÜ�ten YllrIlyüş'e» sayfası oku� eularla dergi ııraaındakl b� gilçlendirmek � mac:ına yönelec ektir, ÇeOitll sorunların çözümlID" d e karşılaıtı� rllçlüklerl size bu sayfadaıı Hete•. Ayın bIçimde; iizin karşılaştıitınıa so" runlaro; dergi haiWndakl 6nerl ve eleştirilerini-; ze ve �,itli konnlardakl mek tupl ıırıııııı:a yine b. lUyfada yer verDecektlr, Ba�msızlık/ Demokrasi ve Sosyıılİzm yo" londald engellerin aoı!mannda YURUYUŞ'üıi yapacatı katkı; ekuyuculanmızın dergiyle kura" ealdan b�lar lIIiIamJa,t�1 oranda artacakılrı
Dizgi - Tertlp Bob ı )'eııigGıı Gueted Madıauı Aııbra J>a�tım t HllrrIyei Guete na�iım .tS! !feleton 28 50 20 - ıstanbul •
Jahlbl , NDıat
SARGIN
ıorumlu Yıınetmeıı �, Taner Tunceı "eknik Sekre&er i U/tıır Okm8lf
ı
lcire.,
Konut !o� rSı� �enloehJr/Ank�
:AlIonl Ko,uılarr 1 , �ıD�. 200.- THı') • Aylıli i 100,- m.
nln KOOllnaıt 1 irka Kapak Renldlı 7.Söö TIi Ma Kapak Slyail 1 6,000 TIW '0 ıoylalardı 20.- '!'ii IIltWll8DtImI Lo loyfa1ardaJı1 tayın U4nlue . '010 20 Indirlmııdlri
tüynak ,listerilmeden alıntı yap..:
lam...
ClIaterIİeıı 1� me!i
ve
foto/tt'af)ar fade
•
� l��
T ürkiye'de
anlamı yanlı, deke rlend irilere k abartıldı g&çekÇi olmıyaıı hidik � yapılıb. Tımışnıalar 100 güıı� JerJe, çeşitli paııilefaM! lıueJıe&leıiııdeıa IODL'II; )'alışmı, gibi. �
I
'ft
.i
Birlik deııiııce.� cılaaW.-ı.1ianıbtiniu bhqidir; J.i' eiald b6lünmeleriu; puplıına .teIiL ftP ııuıdmm h!ili1nml1flüiil ii. wdi dunmıiıırda lıidıiıiDe ilitkin olabilmekl•
ıol'un höli1ıımiltliliG;
.
dejildir. Omeiia·1ıqOD itı:i _funmn Hlldikal hareıi blili1nmn� � hlIllImııede polilik ..ı.,. �Pzgi .yıruıılan_� : rülse de «sorelald hlIIilnmel_ içüıe--gimıes. O- hr,ılık; 8Ol"eIald idea ' oloj ik ve politik hlilOnmeler qp .""fJ!!l!lib hiilibımesi deliltfir.j COnki işçi sınıfı içinde yeralmıyvr. Itçi mufuım POJiıik Iııır eketiniıa hıI�ed gibi bir durum yok. Sordald "b!ilüııme1er işci -'-;yansıyıp OOllD � de yerleşse ydi, o zaman işci amıfmm polilik 1WeI:� birliAi ıoıund
beraber, &)'Dı �e,. keti
•
ortaya çıkardı.
!isılenn görevi
Bu birlik
�� -
� NJJ!pıys
•
çalıfma
�ll!:._
...orelald ı>ı>ılinmelel'»hı olduku gibi,
bOt6iı� W�L
içinde ,...rn ..ı ..... CıIaıaaJ; ha bellilmlerin hl!f'ÜıiD iıidıiıi. _ �Ji eoil olduAal ....... ,.,.... � konulabileeeAi alamma ...... Itci _fund• ..,.... iık iıiıitiaa wrdır .... bu biriöa lıIııOnmIt .... ııiıifimJae azak Iildir. O bdu � iıij hmdi__ ..ymadığı nıfı
. durıııaJdadır. Da lıiıiIıiıııiıa OM'_ 1na.)'UUl oluşmasmdıı
ipııel ııelişimiııiıı; � :r� .tt. iesin uıl hilyllk pq .. ... �
payı
her
IM
lOPbmıU.a
oluna .ı.u
H ep li.... lieııaI·irııii
ila lIirmmI .br gliıü.ri1r, I"littirinei • işçi � po&ik hareketi .. lIqıiLıA olur. ışçi mufmıa poliJt1 hirliği, sınıfıa en tQ'amk; en lıiIinçli .. dilvlltken kesimleıüıin 6rıiIt içinde yer alıııua .. mUI liı1e.inin ıırglll etrafında knmelenmeaiyl. gerçekleşir. Böyle bir ııı:sıuıeııme eerpiIip selittikçe de- işçi unıfınm
dene"ler b saAleıımıt olur. Hareket; _vdan geçmit, zaıımı, ve yeni f8LILarUı gereklerine uyabilen kadrolara yenilerin ka tılııumyla başlar .. gelişme liIreCi içiııde lendi yeDi kadrolarma ve militanlarını olıqtnrarıık ilerler. Hem lOqÜiZm dotrultwunda "'tari.; sağlam bir çizNi' zigzaldara dIlfmeden .eıı.tl a ıilrdilrmek, hem "eni ,artlarda her an lendini )'enila,-ebilmek ! i(ie \emel ilıi ,aı1" ııqütlı. için de, kişiler icin ıl.. politik birliı;'İ
B ununla
beraber, işçl emıiuıııı ee� politik hareketinin bawfarııı:Lı,mda, ana akımın doiurduiu analorl_ pbl, tePdi ı.... -"etler " 3'l.v.t!er olabilir '" olacaktu de,. KapiıalUt dünya i1i,JıiIeri ��.ki tt" fiede bely" bir dunım rllrlilmektedir. IKi sJIlılınm _ �.,.,hllk r-. ketl .. ılenli IOcleıairle rilçlmaia, bunlar iuıpw.a ortaılaa "'-'lmn) ... ...- �..di cı. e1tııı\an içine _ianmtf OıeJıP. lrelqor. nı. kiye'de de �,_ ·�a"hı olacaktır.
.�.
ve
ı Jııin� olanı
jiil id, işçi .ınıfınm politik arril" plıi _ baa_ dışliıdaki .ii�ıı eHitimiS akım ve a,..� ıle kök.. ilinde işçi sıruImm toplumda ,enel ıelifme ve ,oellllUlHleiııden � pıyor. Toplumsal yapıdaki deii,uc n ...... ıoıııu- difia ,.... mını: yansıyor. Diltll.ıuıa inaaıı keluıd&r,. una ineanlar, lciade 78f8Ihk. 181'1 � ye toplııımq oı.,.ı.. a-.. daflkıılıler. Çııim .. laplamua l(elivmelP.Zi L� burfuvulnin �dıa k..-.,;;ı...ı. to""'" ciitiıııce ". özlemler. yol acıyoc. Bwılar .e"lem .. kBdllenme alanına ııktarılınea, ruçiik burjuva �dıulara 6ZgIi nitelikleı ele UıarıImı, oluyor. Itci Do utIına malolmadlAı, oııun içinde )'� için, wuIsaI 1OI01d f&Jt ve imkanlardan haberciz, gerçeklikten kcıpnk akım ve � oluyo... lar. ..Keskin ·jevrinıci� ye)'a caşın loJ,. flÖrllııi1mleri bundandır. Aoı.m. dn, verili dünya ve ü l ke ,artlarında işçi anıfmm politilı: beıeiı.eti için bir tek doğru, geçerli yol vardır. Geçit verecek, ıonuca ulaştıracal yol o olduğu için, en 801, en devrinıci yol da odur. Obür sözde yoUarın hepsi çıkmazdıc; işçi sınıfı hareketinden sapmadır; son çozümlemcde, hepsi de sağ sapmalardır. Sorun, teori ışı/P.nda somut ,ertelderin '0' mut tahlili ile o yolu açığa çıkanp tesbit edebilmek ve luıreketi u)a
ıbki ve
rUlcn yÖnlcndircbilmektir.
S
uzlaşılmaz ve birleşilıneL Sapmalarla mücadele edikılınmasma çalışılır• OI'lııdan silinmesine, en O7.lndon etkisiz •C,nıplnr ko:ılisyonu� biçiminde iştj sınıfı partisi lrunılmaz. Konuu"u, partiyi daha başlangıcından iç hizipleşmelero ve hizipler Mdsı kavgala npınnlıırla
lir,
ra ,"ahl,,,m
i
etmek olm.
8ınuı partisi birleşmi, tek bir parça olarak 1mnıJ\II\ Ama emLiIm tutucu ve geıiletici glIt1_ k8l'fı ba ıı-ırnsızlıl, vc demokrasi mncadeleıinde baoke JUı'beveır .. demokratik I!ji�ler, akıınlar ve Ilrgütlerle .omut hedeflere )'!inelik IOIDIII .,.Iemler ı.idiğini sağlamak amaçtır ve buna � iIımııI edilmea�. I:ır görev başarılıcsa, giderek, heaı lıeDt: � heaı IDI'. cıetill ,·,rıarın,la olanları. kitle.ini • bu mllcedel. .. .,- liIıed lCi-ıIe .... şçi
peryalizme ve faşizme,
ii<' ıliiLcyde bilioçlendirip
nıi,mkün ol.lıiljr.
ıoıya!itl � "1
m
Ma �
"
Milliyetçi" Demo-krasi " ve Demokrasinin Geleceği
TaRKlYE'DE YrlROYrJŞ -Haddinlbllmez-, .macera ci-, -yurtdışma sı1rı1lmdş dlli ta hevesıısi _ , .sıyasal .a1dın
.kıŞkırtıCl dı1zenleylcfleri -, ıar._ Bdtün bunlar CHP Ge-
nel BaşKanı Ecevlt'ln t.A'z.m dan çıkan kelimeleri bir böld md.
Ecevit,
gllven oylamasın
da bır glln Once aakln bır ila lup la fakat seI1 kelimelerle
cepne h�eUne �anp tilr IIl dm - kalım .avaşı açtı. Bd tün demokmUk gllçlerln ar kasında olduğunu bllmenln ra hatlığı içinde, cephe hükdme
tı
gllvenoyu alsa da ıneyda belli
nın boş kalmayacağını etti.
Ahmet milletveklU CHP Hamdi Çelebl nl n evine yapı
'
kom and o baskınından t.Lev ll ın ya pugı b.. sm topl antlSı nın en Ilginç yanlanndan birisi, basm top lanUsın a eklediği bir ıkı cdm i le o ld u. CHP lideri, basııı top i anUSı wn metnin! Emni.. i Ankara ' yet Genel Müdürü, Valisi Ile Ankara Emniyet Müdürüne gönderdiğini ladı. Basın toplantısı metni nin gön derlld igi sında Hükümet vey a İçişleri Bakanı yoktu. CHP Jjden, HO, kümeti ve İçişleri BakanıDl, can ve mal güvenliğirun kOrunması konusunda -gü veni lir bir muhatap_ saymadığı-, nı belli etti, E.:evit'in güven oyıamasına kaaar milletvekIllennin can Iannın k o runması için HükO, met'e ve İçişlen Sakaruııa guvenmeyişinin deliilen he- i .... ya çıkU, Içi şleri Ha' men or kaıılığının başında bulunan ve hem Oğuz, h em Han, heııı Asil ve bem de Türk olan MSP'Jj bakan, Çelebı 'nin evt' ne yapılan baskınla ilgili -so ruşturmanın_ son uçlarını k.. muoyu n a açıkladı, Bu açıkla maya göre Çelebi'nin evln1ıı kapılannda hiçbir parmak IZL bulunmamışu. Çelebı'nin ka L plSı tertemizdi. mandolann parmak izi yok tu; ama kapıcınm, Çelebi'nlıl çOCuklarının veya başka tııc' kimsenin de parmaklanndq hiçbir iz kalmamışu. As1l türk'ün soruşturmacılan, bııil çede de hiçbir ayak izl bul. madılar. Ne koman dolanıı ne de Çelebrnin aliesi nin V8 ya kapıcmın ayak Izleri v dı. Asiltürk, komandolan ı. mize çıkarmak için Çelebı'.: nin evinin kapısını da, bahçe' sini de temizletmeyl unu tma' dı, Asaletine yakışan bır te-! mizli k
lan
BOflfö
açık-j
yerler ..,....1
ı
I
;
ı
1
Kapıda, kO-l
""';
yaptı.
i
CHP'NIN VANILGISı Halk Partisi, dört aydır 0-. luşt urulan cephe ginşim leri-' nin niteliğini, Türkiye'ye
gibi tehlikeler
ne
getirebihıceği
ni anl amak ta gecikti. İlk de ğerlendirmeler. Demirel 'In .her şeye.. rağmen demokora tık bir lider OldUğU noktllSlll d a yoğunla.�tı. DemIrel'In ....
çıkça demokrasI düşmanlan l1e Işbirliği yapmayacağı ve bütün cephe hare ketınin bır manevradan Ibaret
kalacağı
düşünülüyordu, Bu düşün c e l1e u zun bir süre Demlre!'e gereksiz bır .kredh açıldı. Ancak DemireL. programının Senato'da görüşülmesi sır.... sında -bize bir kredi verin diye yalvanrken Halk Parti oi'nln açmış olduğu krediyi tüketmiştı. Demlronn kredl talebine bır gün sonra Ei'e "it. ..Demirel hükümrt kur mak Için demokr"" düş m n Inn
ııe Işbirliği yaptı- diye-
\'
rek cevapladı.
KURMAVI.AR UV AN INCA
Demlre!'1 n sıyasal şansını güçlendirmek ıçın faşist ör gü U erle açıkça işbirliği ynp masının bır olumlu so nuc u ol du. Halk Partısı kurmaylan.' nın rehavet uykusundan uJ Halıt; yanmalanna y o l açtı. Partısı Uderi, cephe hdkOm,.. t1n.ln gQVQDQYU -Maddlyata, manevlyattan
daha çok
Onem .eriyorum-
ERBAKAN
i
a1maması�
yal nıı: demok:rasl Için do �'nln kurtUlmM! leln
d
.
o. ..ı 'Ii�ıu oI&rat depr ;en1lııiIli, . AYııIA de' ıMdırlıdL -ıı. � Adaaa kuı1ul� olaalJ<tL � lWıır lıoŞııuUııklWlDl bır .. .a... OJ'lamaamdııA bır ella aııa 1ıeLIL e&ıııelt Ihtly_ 6ace AP'Lt partaııienteıWe �, AııaıIt ıwu. 1ıu mooajı gllnderdi. wıaııcı. ifçl - � ıuoııı Deııı1nı'1n ı ParUSt ile biriit JerinIJı ıQDQa _ 0IL8ııaII _ te TQrk\,.',l aoktııp _ runu olduğııD" -.ııkIaJarak ... QZerIndekL gerçekçi cı. 1N hOkOmetla neler ,aıı- !ierlendlmıe Halk Paı1IsI'ııIA IW ailSlerIIlektea çelrinmedl .el'l!�
oldUklmu a6jledl.
"Çatal'k'azık"mı
mIrel'1a'
�
amUO)'Ulld a tranafer pazan aralı: nitelenen plyasa;ya gir es1Dl �runlu kıldı. Halk
�BIr
kez lsmet Paşa'nın., ası.ndaıı eonra bu kona iılakı ust.alık ve tecıilbeslıııl tkıııc:lsl bıı ply...,. 'Ta girmekle bırlıkte herhım c.ı bır para vaadiııde buluna �ak durumda de�di. Buna gücü yetmlyordu. OÇÜDcüa1I, ıEkIm seçlmlerinden sonra �aIk Partısi'ne girmek Iste �en bır çok milletveklline .part! yöneticilerl kapılan ka Jlatmıştı.
artlai,
dezavantajlarla
gir
trıtlrmlŞıı'
DO(}U'DA BAYRAM , Bu dezavantajlara karşı. • llnde bazı avantajlar da yok deklldl. Hükümeti bıraktık tan sonra bır takım fantaz!le re kapılan Halk Partisi, doğU lllerinde sıkıyönetim Ull.n et me g!rlşImlerini Uericl ve ger çekçl bir dOğrultuda değerlen dirdi. Halk Partisi'nin bu tu tumu hem doğU illerinde bayram yapılmasına yol aç tı; hem de cephecileri şaşkı na çevlrcU. Halk Partisi ge nel merkezine doğu illerin den kutlama ve teşekkür tel graflan yağdı. Bunu Turan Güneş'in Utlca hakkı konu sundaki .insancıl_ demeel Iz ledi. Halk Partisi bu iki glrl şImI Ue DoğU'nun gözüne gir mesinl bildi. Bütün bunlar Ankara'da et klsini göstermekten geri ka.J madı. DP'den cephe hüküme tini desteklemek için ayn lan Diyarbakır MilletvekIU Hasan Değer, Halk Partis!' ne geçerken, Ecevit'in doğU illerinIn ka.Jkınma ve sosy.u sorunianna verdiği Onemi lIeli sürdü. MSP'den Muş MilletveklU Çelebı de bu et kl a.Jtmda kaldı. Sürt MJIlet vakIU Nebil Okte.y ile Kan MiIIlrtvekIU Rıza Polat CGP lle bağlarını kopardı. GEL - GİT Mlııı Savunma eskl bakan larından Ilham! Sancar Halk Partisi'ne kalıcı olarak girer ken. Gıresun MIlletvekili Mehmet Emin Turguta.Jp'ln Ha.Jk PartiliUğl bır gün sür dü. TurguWp'ln AP'den ay nlı�ı, Demirel'ln tüm umutla rını yıktL MecUs kürsüsünde program eleştirileline cevap verirken bu son translerin yıkıntısı a.Jtında ldl. Ancak bır süre sonra kürsüde ko nuşan DemIrel'In ceblne bır kll.ğıt kondu. Demlrel. bu kıl. ğıdı okuyunca neşelendi ve umutsuz konuşmasının !0nu değlşerak mütecavlz olma ya başladı. Kll.ğıtte. Turgut a1p'ln tekrar AP'ye dönmesi operasyonunun başan Ue so nuçlandığı yazılıydı. Turgutalp olayı Halk Par UsI'ne taktik de�ştlrmek zo Halk runluluğıınu gösterdi. oyla PartIsi, sonucu gOven yeni şeklIde alacak masınd.. glli�hnlere başla.dL YOLU KİM GÖSTERİYOR?
tepld hükdmetıne Cephe �kanı'nın dışında çeşlUI k. ilimierde farklı oldu. Ötedea bert .inançlı. bır cepbed 0lan İşverenler KonfederMJo nu Başkanı H&!lt NariD. bO ldl J1lk bır eevlnç lçind. Sevincini, DP'den ..ynıe BIL . .ı.ç grubunu telgrafla tebri" . ed_k «!Isterdi. fşvmm bel m1ndn t:mılr san..yicileı1 d. L bayram yapıyordu. S..banCl i Hn'''lnJI' Ise bu hOlct1mtIÖA
,
15
NISAN
1975
-
8BNDIıtAI.AJUN
içln lJLt Ono. cephe hQldlmeU 118 karşı çıktı. Sonra ....ı k.e 8I1d1. DİSK'. bqiı sendika lar hükQmete karşı oldukla. nnı saklama.dılar. Ancak g... rak Ekim seç1mIerlnden önce " gerekse sonra CHP'Dl a. çıkça desteklecUğlnl belli ... den DISK yöneticileri, Fed... ral Almanya dönüşü Ec& vlt'in yaptığı glrlşImlerden rahatsız olduklannı gösterdi ler. Ecevlt, A1manya'da.kl te Ha.JLI maslarından sonra Tunç'u zlyaret ettl. Almanya'
s unda Türk-Iş Ue ortak çe !ışma yapmak Için �aştıkla bütün nnı açıkladı. EceVıt, bu geUşmelerden sonra hıl.ı� sadece Türk-Iş'l .muhate.p hd alıyordu. DIsK'In cephe küIDetlne karşı çıkışında bu kırgıniık belli oldu.
dıak lşçUertn sorunlan konu
KOÇ'UN TUTUMU
Güven oylamasından bır gün önce VehbI Koç'un eko noml Ile IlgiU bır konuşması oldu. Güven oylamasının ya pılacağı günkü gazetelerde yer alan bu konuşmanın bir .raslantı- olduğunu söyle mek herhalde zordu. Savaş sanayiinJ kuracaklannı vaad eden cephe hükümetinin gü Koç, venoyuna gideciği gün • Türkiye'de harp sanayiini tü müyle kurmak ve geUştlrmek mümkün değU. dedi. Konuş mada cephe hükümetinf des tekleme aniamına gelebile almadı. bır Ifade yer cek Koç, motor sanayiini özel ke hil kararlı slme devretıneye motor sanayiinin kQmetten, kurulmamasını devlet eliyle
Istedi. Cephe hükümetlnfn kurııl masıyla ilgili tart1şmalar sı tu rasında ilerici çevrelelin tumunu Mımar ve MühendIs ÖZ Teoman Oda.Jan Başkanı türı.: özetledi. ÖZtürk .bu çok partlll azınlık hükOmetl· gü venoyu alsa dahl biz güven duymayacağız
GÜVENOYU
dedi.
Hükümet 218 red ve 2 çe klmser oya karşılık 222 oyla güvenoyu a.Jdı.
Başkan oylam.. tamamla nıp sonucu açıklayınca Mec Lis wonu bırden bire kanş tL Ça.nkın Bağımsız
Milletve
Arsan'm Mehmet All kili CHP sıralarına hltaben. .Gör
dllnOz mil. beni satın a.Jama dınız- şekllndekl sözleri � datı taşıran daml.. oldu. CHP'U Davut Aksu, Arsan'm tızerine yQrQdü ve kendislDl bır mlkte.r hırpa.Ja.dL Aksu' daIlun bır tokatıyla yen 08 n Anan'm yerden kalktık tan sonra tabanca çekip ko tarak MecliBi teıi<etUIl 16rtıIdü. Olım olmut, Mec1Ia dajıl maya JiIS tutmuttu id, IM defa da Mecllı BaOkaDL K..
mal Gilvell'ID bır kalp krI:ııI lreç1nllll haber1 duyuldu. GOven bır aQre Mec1Ia ıçı. &i okeilMl Ç&dmna ıılındık
tAıL sonra kendine Irelell
olarh güven oy!aıııMI blrı. tıIın1 SOD buldu, "
hükümeti" mi?
-
TOı1<-1o Iiderl
TU'I'UPdU
H&IIl 1'ım;. Jaaıctııııetw Bd 6zel oektilr tııaısllclsl, Maliye Bakanı EZI. pnekoD lle Bqbakan Y� clımcısı Erbakaıı. bulunduğU
"icraat
e'
metin culha091U
onuada cMiUlyetçl Ceph... hilldlmeU S Irıını1da. Kurulda _ hemen heme. herkesin Inaııdıtı bır nokta var • HIlltIImet azım 6mQrlıı. olma,acak, kısa bır ıllre sonra seçimlen gidilecelt. Kuşkusuz. bu inanışm temelinde bazı gerçekler ,atıy"r,
Bu
gerçeklerden dışa
aksedeDl.· şu
en çok söz edileni, OJ' "ayısı olarak koa1l& ,onua pamuk ıpli�.. bB#h "lınıısı. Çok değil. birkaç klşlnln beklenllenln aksine
sıralarda
davrıuımesı güven o)'Ullu engelleyecelt. ya d.. daha sonra koa.llsyona çllkertebllecek.
aşama olan güven oyu konusunda şu anda kesin bır şe, söylemek lmkAnsız. Bu ,azı. güven oylamasından IInce yazılmıştır, ysa asıl gerçek dah.. derinlerde y.... tıyor. B1I gerçek ayıu zamanda bazı yaygın dilşo.ocelenı d& tera düşüyor. Mesele, kurul.... koa.Jlsronwı, bW'Juvazlnin
tık
O
çeşltU kesimlerinin ortak bı r çizgi etrafm da bütllnieşmesl anlamını taşıyıp �adı ğında. Bn, koalisyonun 5mıilnü beUrleye cek beIU başh etkenlerden blrl. halta bl rlnclsl. urulan
1<
koalisyon. burjuvazlııJıı çeşIt
li kesımıelinin ortak çızgısını temsil etmiyor. Eğer ediyorsa., koaUsyonun şu ya da bu yoııa uzun ömllrlü olacağına pek fazla kuşku duyulmamah. .Milllyetçl Cephe_nin başım çeken Adalet Partısı'nın. sınıfsal düzeyde Cumhurıyetçı Güven Parti sI ve MIlliyetçi Hareket Partısı Ile bır çeliş kisi yok. C.G,P. ve M.H.P. yalnızca, burfu vazinin cola�anüstü. dönemıerde kullanaca. ğı yedek güçler. Burjuvazinin çeşitU kesim leri düşünüldüğünde. çeUşkl, AP Ue MSP. ve DP arasında. AP...Milllyetçl Ceph�.y1 oluş tururken DP'den çok şey koparamadı. Ya da DP'yt tam anlamıyla çökertemedı. Tüm burjuvazlni nortak çIzgIsı söz konusu olsay dı. DP nin yerı de .MIIlIyetçl Cephe- olur du. gemen sınıf partileriyle, bunların teş· dört E kıl ettikleri kesimler arasında dörtınk bır korrelasyon kurulması imkansız. Yıllar önCe Engels de bunun böyle olamayacağına Işaret etmlştl. Partilerin. be UrU sınıf ve kesImlerin yaklaşık temsIlcl Ieli olduklarını vurgulaıruşIL Bn noktayı unutmadan, MSP:nin, tekelcI, büyük se.... maye kesimleri dışında kalan bUrjuvaZıyi temsil ettljj\ s5ylenebJllr. Ba kesImIn özel ıığl. bır yandan palazlanırken. lite yandan karşısında. nlspeten güç büyük sermay&
süzleşmesl, daha üst dOzeyde sermaye blrl tıkalı olduğıına görmesI. MSP ve Uderlerlnin, dışa bB#lı tekelci se.... maye. banka krcdnennın dağıtımı, LaIZ vb. hakkındakl gllrüşlerl ve Erbakan'ın Y111ar IInce verdlğl Odalar BlrUğI kavgası bu yal' 'lPY' değrular nltellkte. u durumda AP, .pamuk Ipllğl-ne balf !ı b!ı koaıısyonlA, üsteUk MSP gıbı bır ortakla, bÜYÜ'" s�rmayeden yana .kllklll
JdmI yollannın
B
"Işçi-memur ayırımı"
Son zamanlarda S.S.K. da ça.!ışanların ışçi mi yoksa me mur mu olduklan tartışma lan gQnJ(lk basma yanıltıCl biçimde yansıyor. Parlemen toda clşçl-memuro ,orunu nu te.rtışmakte. Tartışma.Jal' açıdaD da soruna ıkı tera yaklaşılıyor, Bıwlan soru nwı, Anayasa ve yasalarda � ve memur tanım1anıun açık olmama.smdaa çıktığım Ileri sOrerl<en. bıwlan _ Ilun bır _halet- aonucu bö7
le kanetığını IÖ)'lllyor. Ger cekta dlll'Wll, çalıeaııIan bill
_ amacma yanellk. blllnçli konma
bır yöntemin 1&Iıneye _dan
Ibaret. LUim tarihiııde U.ıt. ile D!Sıt'. bella Soeyal-ft Sendlk8.8l
llail&
JAK
a.raaında. ıor.nıııı.
kuruma
�
kraat.m ,apılamayacağıııı blUyor olsa ge rek.. Bu nedenle, ko&llll)'on protokolüne ve h6lcQmet progra.ııuııa, � ile MSP'ııIA kısa
dönem çıkar1annın çakışması Olarak bak mak gerek. �:nlD hesabı. kısa dönemde
büyük sermayeye garantiler vermek ve .a lnllandıifın.. gllstermelt. Bır d�, geıecek se çimlerde kuUanm ak tızere, seçmen !dtleleri De yllneUk kısa dllııem tedbırıeli gerçekleş tirmek. MSP nin hesabı Ise, her ne pahası na olursa olsun seçim belll.sından kurtui
IIyle olunca., protokoliln ve programın B özellill benrgtııleşıyor. Gllbnı flyatla nnın Indlrilmesı, muhtarlara maaş balfla.nması, tanm kredilerinin artınIması gi bi tedbırler seçIm yatınıııı olarak Iyi IImek ler. Bunun dışında. büyük sermayeye yara yacak tedbırler sıralanıyor • Motor Sanayil, Yatınınlan gQçleştiren engenenn kaldınlma sı teşvık tedbirlerlnln anın1ması, ""rmaye piyasasının gehşt1rl1ınesi Orta Ooğıı ve As ya ülkelerlyle ekonomfk llIşk:llerin güçlen dIrilmesı, sanayi teşebbüslerlnln finansma
pıak.
nı ıçın yeni bankalann kurulması gibi. Bun ian kısa sQrede gerçekleştırebllme Imklnı
yok. Dolayısıyle, programdan anlaşılması gereken, bunların koa.UsyOn sırasında de ğll. tek başın.. bır AP ıktıdan döneminde gercekleştllileceğl va.a.cU. alt seçim korkusuyla koaıısyona ba MSP Ise, ekonomık !ıklama atlayan poUtlka alanında bOyük bır ağırlığa sahıp değll. Kopardığı tavlzler, ahliU< ders leı1Dl klmln okuta.ca!:ına ve Imam Hatip okulu mezunlarının durumuna illşkln. Bır de, Ueride oy toplamaya yararlı .,lacak ba
S
zı knmu kuruluşlarında MSP'ye ağırlık ta nınmış .
zetlersek. kunı1an koall.syonun önün deki ilk engel. gil.ven oyu sorunu. Bu Işe şlmd1l1.k .rüraner_ kanşıyor. Güven oyu alınırsa. AP'nin damgnsındakl eko nomik ıcraatın büyOk sermayeden yatıa ni
..
O
teUğl, MSP'y1 ayaklandıracak. Bu partIden kopmalarla hruromet çökebilecek. Bır Ihti mal de, programda .silratle_ hazırlanaca� belirtilen seçim yasasının alacağı niteUke balflı. Elfer bu yasa .Ittlfak_ etiketine rall' men AP:den yana, dığer partilerin şansını azaltıcı bır nitelik taşırsa. koalisyonun da ha da erken ve tam gllbetinden çatlayacajh s5ylenebUIr. Burjuvazi bır gOn gelecek tüm kesimleriyle ortak bır çizgi etrafında bl.... leşecektir. Ancak. bunun koşıılu 8 ..y bUe siirse bOkümet bunahmlan değiL. burfuva zlnln bır bOtOn olarak kendini tehlikede hissetmesIdir. ŞImdillk, burfuvazlye yllnellk bılyle bır tehlıkenin bUlunmadığlDL bazıla· rının tehlike olarak glirdüklerl partinin bi le hükümet deneyt sırasında. .ehlneşmeye yatkınlığını- kanıtlamı, bulunduğunu unut mamak gereklr,
10.000 den faZı .. flyeyl kapsa yan Toplu it SöZıeşmesi Im za.lanmıştı. Kurumun ça.Jışan ların bazılannı /Ki 3.000 Işçi konusu! .ışçi- sa.yıuaması fl zal'lne, bunlara toplu Iş söz laşması Ile sa�lanan haklan velilmedi. Bu tutuma karşı Sosya.J-fs Sendikası, tüm ilyelelinin toplu sözleşmeden yararlanabilmesi Için .HAK
GREVI- ne gitme karsn a.J Ancak sıkıyönetlm olan U lerde grev yasaklandı ve di ğıır !Ilerde Mahkeme karan lle grev uygulaması durdu ruldu.
dı.
Zıraat Bankası'nda. TIcaret "San ..yi Oda.Jarına balflı canlı Ha}'Vım BoroWlı'nda. Bat-Kur'cIa çalışanlan me mur asyma zlhnlyetl S.S.K. da yenideıı bO)' göstermekte.
IşçtLERz NEDEN MEMUR DENİYon,
Sendlka.Jar lşçUelin, ücret-
leriııi
ııırt�
"tartlann&
dllzeltme kısaca yaşam koşUı lannı lyUeştlrme mücadeleSı verdiklerl örgütler. Işçilerin Sendlka.Jerda topluca ve et kln mücadeleler verdiğlnl, e konomlk ve sosya.J baklar el de ettiklerini elbette çıkar çevreleli de görüyor. Onun Için işçi kapsamını daralt mak, MEMUR kapsamını a.J.. blldlğlne geniş tutınak isteni yor.
Bu açıdan, Kamu keslm1n· de ça.Jışan, yaptıkları Iş bakı mından ışçi olan. amn m... mur diye adlandınıan çalı ",nfarın mücadelesi, büt(\n ça.Jışanların sendika kurma., toplu .özleşme yapma ve grev hakkına sahıp olması mücadelesine yöneUk.
!şçuer, sendIka kurma, to p IÖzleşme ve grev hakkı
lu
ii&, 1983 de çıkanlan 274 ve
215 ıayılı yasalarla kavuştu. Anayasa'da engelleyici hlı> LıI.r hükQm bulunmamakla
5
""lilde m_urlara 1)11
hal<
tuluı.mııdı.. � -ae.yı!ı )'aSAya
4layanılarn.lt kurulan memur _ndika1an. ı.e &enwkal lş Iırvlerlni y6rlne getlrniekten tok uzaktı. Sadece 1a1ınJeIi !llSenelik... olan bu kuruluşla lı. Jıjje 12 Mart'ı l.zIeyen Fa -.zm Dönem de tahammül e �emeell. Teknlk elemanların lendikası TEK-SEN. Öğret
IIlen ıendikaları TÖS ve 1ı.K (Türk PER..sENI kapa
SEN
tıldı.
Çalışanları ...ndlka hakkı, toplu sözleşme n grey hak kı olmaksızın yönetmek çok kola.y. Bir yanclan kapıkulu Sihn!yetl hakim lnlınırken. eli ter yandan emekten yana toplumsal bUinciD oluşması da önlenebilmekte. Böylece :Anayasal bır hak olan .ÖR
CO'nENME
HAKK!.
rafa
blclırılınakta. Eğer bır ülke de de mOkrasiden bahsedlliyor
.... orada muUaka çalışanla rın örgüUenme ôzgilrlüğiiniin Olması gerekir. Hele ekono mik. sosyal ve siyası Ittifak Içinde bulunduğıımuz ülkeler deki demokrasi uygulamasın CIan her zaman övünerek Or nek verenler bu gerçeği göz
Oniinde tutmalı. Çünkü
Fran
...·da, Almanya'da, İtalya'da .İşçi - Memur ayırımı . eli ,e bi r sorun yok.
SORUNUN HUKUKt yÖNü Anayasa'da Işçi tanımı 01mamakla beraber. devlet me muru tanımı yapılmıştır. A nayasa'nın 117. maddesl fÖY le der : .Devletın ve elIker kamu tüzel klşUerinin, genel
Idare
esaslarına. göre yürüt mekle yükı1m1ü olduklan ka mu hizmetleıinln gerektIrdJğI asU ve sürekli görevler me mur ar eUyle yürütülilr.. Bu "'nıma göre :
L Devletın asli ışlerınde aürekli çalışmak, 2. Kamu kudretini kullan mak.
3. İşi Genel İdare eııasia nna göre y(\rütmeklgenel ye btma bdtçelerden o.cret al
ma.k/
İşte memur sayılanlann
it
ye çalışma tanım1arı. Bunun
dıı;mcia bedeni nya fikrt çalışma. üstünliiğil Inatasma
' çi Milliyet Cephe'nin " YIlDl az" Ergenekon'u Mal iye Bakanlığında yeni bir isi m Çi
kolay.
Teşvik ledbtrlerinin uygula DıŞını denetleyecek. bellrU kıstaslara uyulına.smı gözete çek bır lruru1u� yok. Zaman "aman müfettışler bu konuda rapor lıa.zırlarlar. Bunl&r ge nellikle hasır&ltı ed.Illr. Ama &ralarında öyle' fllpor1ar var ciır kı. lşe.claml&nmlZlll bece
!:Tgenekon Ismini .MIll.lyet
Cephe. hükümetinin Mali ye Bakanı olara.!< duyanlar hiç ,wıırnıadılar. Yılmaz Er genekon. soyadıyla bile Milli yc.>t.,i Cephe'ye pek yakışıyor
Ancak Erge& �\·un. so yadı dışında öyle özellikleri var kı, ·bu zat Maliye Baka nı olm asın da ne olsun? de
r\kllliğl. bürokrasiyle
dınıyor Insana. Yılmaz Erge nekon Mülkiye mezunu; okul sıraJanndan beri kafalasçı ol
duğıı ileri sürülüyor. Daha sonra Devfet P1ı\.n.Iama Teşld liıtında çalıştı. Bu teşkllMta da .Ia.kunyalılar- safında yer aldı. Bır de Ergenekon'un asker lik ışı var. CHP'li ml lletveld Ergene li Yuksel Ça.kmur. kon un askerliğ1nl yapıp yap madığını sordu. Belk.l gitme miş. belk.i de a1maıruşlar. Git mem1şse ya da almamışlarsa bu. ügenekon'un özel soru nu. Yeter ki. askere gitme mek ya da alınmamak yüzün den doğınakta olan bır yıldız
llişkl kurmaklaıld. isteklerini kabul ett.irınektekl gilçlerl açıkça ortay a çıkıverir. Maliye Tef� Kurulundan dört müfettiş Ile Hesap Uz manları Kurulu'ndan bır uz manın hazırlad.ığı rapor bu na bır örnek. 1971 yılında ha zırIanan raporun konusu, .DPT Teşvık ve Uygulaına
Dairesi işlemlerinin genel de ğerlendlrilmeSi.. Mali ye Tef tış Kurulu 3. 2. 6. 3; Hesap Uzmanları Kurulu 291-236/6 sayılı bu rapor. sayın Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon'un Teşvik ve Uygulama Dairesi Başkanlığı yaptığı döneme i lişkin bazı uygulamaları ele alıyor.
Dam irel'in özel okul ları
&ilmnesin.
Gerçekte Ergenekon'u Mali
ye Bakanlığı kol tuğuna çıka ran özellikler yalnızca bun 1... de� Sayın Ergenekon. &amanmda öyle Işler beçer miş. öyle şeyler yapmış kı, &ermaye Dem irel Ve bellrli çevrelerinin gözüne glrlver ınl$. Demirel. Ergenekon'u Sanayı Bakanı yapaca.ktı. MSP. buna Inıkıl.n vermeeli.
Öyle bir daire ki
.••
Yılnıaz Ergen ekon. Devlet PlAnlııma TeşldJıUınıla, Teş 'ri!< Te Uygulama Dairesi Baş kanlığı yaptı. Burası öyle bir daire Id. özel sektörün hangi kas1mlnln hangi teşvik ıecıblrlerlnden nasıl yararla llAC8ğı hakkındaki kararlara burada Tarı!ıyor. BIrçok � 'rik ıecıb1ri var; kimine yatı nm
1nd1ı:1m1 belgesi
TerI1ir.
Önce. Ergenekon·un. bugün
kü sayın Başba.kanına. daha doğrusu blraclerlne yaptığı olyiliklere. göz atmak gerek ll. Hacı Ali Demirel. sahibi bulunduğu Yükseliş Koleji' nin yatınm Indlriminden ya rarlanması Için DPT'ye baş vuruyor. Y"atınm Inwrlml belgesi alabilmenin bellrU ko şulları var. örneğin. KaJkın ma Planıncia. teşvık edilecek
lerine dair hükiim bulUIllllQ.. sı. yıllık programın. teşvık e wiecek sektör yatınmlarını gösteren tablosunda yer al mak gibi. DPT'nin müşavlr a raştırmaclJl1. Hacı Ali Deml rel'1n özel okul yatınmları nın bu özellikleri taşımadığı ge rokçesiyle. Indlnim belgesi ni n verllmemeslnden yana. Ancak iş burada bitmiyor tabll. Teşvık ve Uygulama Dairesi. Hacı Ali Demire!'1n yatınmlannm. Plan ve Prog
özel okull&rla !lg1ll yatınm lar teşkil etmektedir. lL196831.3.1971 döneminde. Allağıda yazılı özel )'ÜkIek okul ya ımmla.nna belirtilen yıllarda yalırım Inellrlm belgesi veril miştir. Ali Demirel Yükseli, Kolej! 1968 yılı
İstanbul Özel Yüksek Öğre
tım A.ş. 1968 yılı
Teknik Öğretim A.Ş. 1068 yılı All Demirel YükseUş Kole II 1969 yılı A.r Özel Okul !şletmeclliği 1969 yılı İstanbul Özel Yüksek Öğ· retim A.Ş. 1970 Özel okulların yatırım inw r1m.i Istemleri önce bir müşa vir araştırmacı tarafından in celenmiş ve yazılan 29.4.1968 gilnlü rapord a. İkInci Beş Yıllık Pland a bu kurulu şla no teşvik ewleceklerlne
da
ir hiçbir hüküm bulunmadı ğı. 1968 programında da ö"",1 sektörü teşvik tedbirlerinin uygulanmasında öncelik ta nınan sektörleri gösteren 57 "ayu tabloda özel öğretim kurumlarının yer a.lmad.ığı gerekçeleri Ile bu lruru1uşla no yatınm indirimi yolu lle teşvikinin uygun olmayacağı belirtilmiştir. Ancak bu rapo
ra rağmen.
Büro Başkanlığı
31.5.1968 gilnlü bır yazı lle .özel okulların çeşi ili öğre tim kademelerinde kamu s<>k
törüne ek kapasi te yaralma ları, belirli bır geUr grubun daki öğrencilere eğitlm Inık� nı sağlay&ra.l< kamu eğitim kurumlarının üzerindeki ta lebi azal lması ba.kımından faydalı olduğu. gerekçeel ne dayanarıı.k, - İnsangücıl açığı olan sa halarda çalışacak - Optimal kapasitede ddell bır lruru1us olan
- MILU
Eğitim Bakanlığın
ca muadeletl lasllk
eclilmIş
bulunan özel okulların yalı nın I n<lir1m.i nden faydalandı nlmaları geı:ektiğ1nl belirt miş ve bu yazıya ciayanıla rıı.k bu lruru1u�Je.ra yatırım Incllrlm! belgeleri verilmiş Ur... Oysa 1ıaı;ka yatınmlar söz konusu oldUğıında, sözü eeli len kıslaslar daha titiz uygu lanıyor. Şimeli. Smeyman De mlrel ve karıle�lerl o zama nın daire başkanı Ecgene kon'u alnından OpmesInJer de ne yapsınlar'?
re firmasına yapılan ihracat lMSA'nın toplam üretiminin sadece yüzde 1.6 sı. Ne bü mi? yük bir ihracat değil ŞImw. Adana'nın ünlü Has' Ergene lan Daire Başkanı kon 'u alnmd an öpmesin de ne yapsın?
Y e m ei lere ihsan
Rapora göre. Ergenekon'un Adanalılarn yaptığı tek Iyi lik
bu değiL.
Adana Yonca
İhracat A.Ş.. ABD 'nin Food Teobnology Şırke tı Ile birlik te. 1hrecata yönelik hayvan yemi üretimine geçmek üze re 1970 yılında Dalre'ye baş vuruyor. Proje önce bazı ge rekçelerle reddedlliyor. Bu ge rekçller. hayvan yemi 1hraca tırun yasakl anmış olması. söz konusu projenin yeni pa, zar ve teknolOji lnıka.nJarı ge tırmemesl ve üretımın ya bancı ""rma.ye olnıadan ger çekleştlrllmesf Iste�. Proje geri alınıyor. ıadece Ihra.ca ta ilişkin bôlümü çıkanı .... rıı.k -yeniden DPTye sunulu yor. Red gerekçelerinin ellğer W.lne ilişkin hiç bır dekl Şiklik yok. Buna rağmen pro Le bu kez kabul eclillyor. Bu karara., .DaIre Başkanlığınca re 'sen. vanlıyor. Türkçesi• Ergenekon tek baııma .bu it olacak. eliyor. Şlnıell. Aclana lı Y6mcUer bu pırlanta ÇOC\L tu alnından öpmesInJer ele ne yapsınlar?
kimine yatırım müsaadesf. iŞçi n memur ayırımı .ıımrük muafiyeti tanınır. yapma.nın yaaal daYanab bil Elbette id bunların ulufe da lunma.makta. jıtın:aaın& yapıI.ıııama.sı gere TORK-ıŞ1N TAVRı ram uyarınca !aşvlk dışı kal Idr. Bu nedenle bazı kayıt.l&r Türk-lt; bu eoruna çalı masıncian dOğan büyük yanlı eanJann haklanna ienı dQ komnuştur. Örneğin. KaLJı:ın f1 (il hemen önlüyor ve De ILLA Plblanna, yıllık program ",n bır görüşle yakJa4ıyor. ı Ve B i ra cılar mlre!'e In<lirIm belgesi veriU !ara, cliğeı- yasa Ye Ilkelere I. Geoo1 Kuruluna aunulan , Türk Tuborg Bira ve Malı uygunluk gıbı' Ne Yar Id. bu yor. Raporun 45 Inci sayfa raporda Türk-İt;'1n .öı11tıe ıında Incllrlnı belgelerinin ve SanayiI A.Ş. nin yatınm 1ncl1 kayıtların kağıt tıurlnde kal ii açık. •Yelk1ll1erle yapala rI1lş! ha.k:londa aynen şunlar dıkları kuşkusuzca llÖylenebi rimi müracaatı da .tasaınJf eak görüşmelerde lı.Iç değil söylenlyor i 1Ir. Hele .Işlni bılır. işadam poUllkaaına aykırı. bulwıclu. Ile. sürekli olarak a1eyhlnıize i •... aa. Bu bentte beUrt.ılen LIUı. lçin._ Bır de adı geçen ğu. Beş Yı11ık Plan'cia bira(:ı geUşen durumu 6n1emok lçtn konunun en OnemU örneğini dairede adamın 1'&raa, gerlsl lığın teOvl.k:l öngOrülmedlil lrapsamı geniş tutulmak ..... gerekçeleriyle önce recld� tıyle büro h1zmeUeriııde ça. M eırubatçılarla yor. Daha sonra aynı daıre." lı.,anlarla. ocIacı. makam 00 � .,..."" "r". Rapora göre. Ergenekon'un yanı Teovlk ve Uygulama Dtı. föru glbl Idmselerln iş mev ",. ..;c • baı;ka m&riletIeri de yar. Teş lreSI .yatırım konusunun kal auatmın clıoında bırakılabUe .. ,.. . -;-�1f!-r ., .' f''' '' ' -'''' vik tedbirlerinin bır bölümü lonma planı '" yıllıll prog ceği/yaklaşım sağlanabUelIkl de yatınm mallan Ith al in de ).� ramda özel teşvık t.e<lvlrleri � *. ' tııkellrde/dÜOiinülebillr.• �'.' "# ... • yüzde 70 gümrük muaflyetl nın uygulanmasında Onceıııc .16«..,111 _ 'O).pik .�ıu-ın4'" �L_ Türk-İş sorunu ... .Aıı.aya nın tanınmasıyla Ilglli. Ada tanınan sektörlerden bulun '�, ol!lD !!�.%'dlntı.tı� �,,\\zl\ôk 'I'«,1vilf. v. \lycuıaı,.c f.u1:ree134. 4. .al açıdan ele almakta. ne nalı .merhum . Kemal Has' du�. gerekçesiyle blracıl� de çalışanların örgQt1enme 41; rtU01;,ıtur • . �beı.r lıoo-ı,,·H ı .b1r.tr bi;1. olftrıtk h.r.�.t İMSA·Iı. Adana.·da kurula .. m isteelikleri haklan tanıyor. hakkını savunmakta. Tenine Hı.w -ttl:.! gös:.rw,ı. :, bil.- "li i,ıie,u1u",u4. elde e411CMk ca.k Meşrubat Fabrikasına a . şImeli. Tu borgcUıar blra ka çalışanların i� sayılmaması i�';.."iht\ 'Q!rU I( . uLJ-ut V� "tklnlllj ,eniı) tJl�tJde u ••, U yatırım mallannın ıthalin dehierini bu sevimll DııIı-. ... anlayışına kadar uzanmakta, de yüzde 70 gümrük Incllrl Başkanı oereflne kal<lırmAsın aa.n senelikacı lık !elsefeslnl minln uygulanmasını talep e lar da ne yapsııılıu? i burada da gOstermekte. O ka eliyor. Anca.k. giimrilk Inellrl dar Id. Türk-I� yasalarla ve S onuç m ı n de n yararlanabilmek ıçın rIlen baklann gMi alınma. Ihracat garantisi belge:ılnln Bunlar .MIlUyetç!> Ergenesından yan a. ı:a.ıiyo :.J.rett1,ltrt geUrllmea1 gerekli. Önce. böy kon'un DPT'dekl merlfetlerl" Yıllarclır bu sonın tartlŞll ı le b ı r belge olmad.ığı ıçın den bazı örnekler. Bu zal ŞJıa yor. Yenı kurulan her ho.kO MNya ınuafiyet bel.esl ve eli MaI1ye Bakanlığı glbl önem mat sorunu ele alacağını ve rllrnIyor. Kemal Has. bu bel li bır mevkide. K1mbllir lı:lm çözeceğini söylüyor. Acaba geyl bulabilmek ıçın bOyük le.. ne Imk4mlar tanıyac:alt. sorun. çözüm bulunamadlAı çabalar harcıyor. lrulIller ya Ama, .aym Itverenlerlınlz • ıçın ml I1lrünceme de? Ha pıyor. Sonra, bır lavıçre Fir IlIIan heplnla bırden Qmlto yır. kasten çOzümlenmek i& maaının. narenciye öZ'Ü Ithal lenmeyln. saym ErgenMon terunadlğl ıçın. daha doğrusu etmo teklill Inıclad& yetlşl öyle önane gelene lha&D d.. çıkar çevreleri bugünkü uy yor. TekIll Ihracat garantı jıtacalt bır kıt! de detIL gulamayı lstecllk lerl ıçın sü belgesi olarak kabul eclIllyor Slmrde bazı nllel1kler an' rüncemode. Elbette çözümO. l'MsA 'ya y l1zcl e 70 gümrük ve yer. aeçlc:l da'f'ranıyor. sis sorundan rahatsız olanlar. muatıyeU tanınıyor. Ama son bu niteliklere sahIpseniz ne zarnr görenle r yanl çalışan . ...___ ra bır ele bakılıyor Id. hviç LL&; yoksa taJjhlnlze kali1nl _ .. .... _ .... _ .. _ lar sağlayacak. . __.",.,....;;..,.o ; _ :... . .. _;...; l ..ıı...._........
•öre
i
q; :'10 i:.�
l"JrIt' ;m=u
;t><��" -: .�� . ...
i
,
•
'YORDVUS
Ucuzluk
Müjdeıeri seçim hükOmetl ..... taşıyan -MU1ye$ B çllItinJ.Cephe. koallS)'on. tr
II11D lDt atızda. OJ' kazaıım& J'a J'lInelik kısa dönem karar lar &lması baştan, beri bekl. DlJ'ordu. Bunun somut bır Gr ııeii. DemtreriD. daha hOkO uıetl açıkladıkı giiıı verdiiii ·.mOlde. ne ortaya çıktı. GOb re nJ'atlanııuı ucuzlatılacajı l6:zIeri, cepheyl destekleJ'eIl pzetelerde m�te çıktı. MIIU"etçt cephe hilki1Dletl ııID hedeft, J'ilzeyde ve geçi ti ç6zl\.m J'oUartyle de olsa, pahalıIıkı durduren hükOmet hOviJ'etiyle 18ÇmeııID karşm JI& çıkabilmektir, Bu neden le, eD kestlrme yol olarali, lıazlııe olaııaklanıım zorlan UlwJ'le yapay ve geçlcl -ucıız luka. gldilmesl gllrilıımekte 1ıIIr. Bu askilde gerçekleşIiri lecek bır ucuzlukt&ıı, -devle ti dllşi1n.en namuslu bllrokraı eLLE& ıar. dışuıda kimsenin yelçl olmayac&A'ı hesaplaıı
ıııaktadır.
Ucuzlatılacatı nAD edilen gnbrenln kullanımı Tilrldye ile hıZJa yaygınlaşmaktadır. :t.ııı:ak, yeterU hammadde bulunmaması ayuaklamın ye Iç üretimin yetersizliili n. �nlyle dışandan gObre Itha • yoluna gldilmektedlr. Or DeiI1n 1973 yilinda gIlbre ıı. baU lçlu y� Z milyar ııış . ıÇ Ilreti i10lar harcaıııtır kaybını mi artırarak dövlz lIu1eyeceili söylenen Mardın Mazıcial; Fosfat projesi çeşıt 11 nedenlerle geclklirllınlş. yıl lar sonra ancak 1975 yılı ya tınm programlannda yer .. labilmiştir. Gübrenın, tOketi tllere Ilrelim ve Ithalat ft yatlannın altında nyatlarla ıatılması nedeniyle hazine ilen yılda z mnyar TL. ıul). ,:nıısIyon olanık çıkmakta 1974 yazında yapılan ilir. Amma rağmen hazineni kay bı azalmamıştır. ger Demtrerlu -mnldesl. \ı8k1eşlp gObre fıyatlan dA IIlrlllOrse, hazine snbvlınslyo iiu daha da artacaktır. Talep yilksekUğl nedeniyle, dağıtıcı il zaten bol olan gübre, bazı
lişUere yüksek karaborse kar
ları .a�layacaktır. - Bu tür uygulamaların 00 runIan daha da artırarak ne dye ertelemekten başka ııo IIUÇ vermeyeceğl blUnmekte iJI.r. Ancak, Demtrel'lu hesa bı da açıktır. Seçlmlerl kay bedersa yük başkalarının sır tma blnecektlrı kazanırsa ii ıılindekl 4 yıl ıçınde çeŞıtU yoııan deneme fırııatı takıır.
buJa.
Ecevit'.n
T. r c i h
Po litikası
Ecevit'lu. Batı Almanya g. tIa1nde. SDP ve Alman Sen il!kalan yöneticilen Ile yaptı lı görQşmelerde, Almanya'da �an işçllenmlzlD sorunla nna da de�di. Gelecekte CHP LLe SDP yeUduıerl are lIDdald görüşmelerde, bu ko nunun yenlden ele alınmasın ila anlaşmaya varıldı. Ece �t, yankılan Myük olan Av rupa geZıSınden dlL-ıdükünde, ·,Demlrel'de MUllyetçl Cephe "'Okümetinl kurma hazırlıAm �a idi. Demokrasi ve özgÜl'1ruc düşmanı MC'nln h OkO �et olmasına karşı Çıkaıı , CHP, Demtrel'ln hesaplarını :tJozmak iizere harekete geçU. Ecevit'lu Türk-It Genel Baş bnı HalU Tunç'u zlyaretinln ıuıa hElderl de Türk-tş'ln MC'
ts
N ISAN 1 975
ye kacşı çıkmasını sa4lamaya yöneli k. Ecevit, CHP lle SDP &1'& LIDda yapılacak görüşmeler cW, TılrIı:-ı"ten d. bır tem alıcının bulunmasuu 6nerdl. Tuııç 6nenJl kabul etU. Böy1_ Türtdy. � Hareketıııı.n, Türk-" tera!ındlljl tek başı na temsll edlldiili tescil edili yordu. Hem de CHP'nin 6z.. gOrIOkçü Genel Başkanının $ından. Görüşmenın erte al günü gazetelere demeç ve ren Tunç, .MC'nIn hOkümet protokolunun
isçl
ıorunlan
ne ügIU bölılınünü benlmse medikIerlnl. açıkladı. g6rilşmesl Ecevit - Tunç değişik açılardan YOrwnlan dı. Son Türk-ış Genel Ku rulunda CHP yanlısı sendika yönetlcilerlnl Tilrk-It yöne timinden tasfiye edenlere, ge nel seçimlerde -part1lerüstıl politika. yı aavunanlara ven len bır Mün olarak g6ren ler var. MC Hiikümetlne kar tı Tılrl!-ış'lu tepkisi, bır de meçten öte, ne olduğunu &0ranlar, bu davranışı genel se çlmleroe CHP'yl destekleyen DisK' karşı -vefasızlık. ol& rak değerlend!rdl. Bu yaklaşımlardan lite, gll rüşme gerçekten lınemil. Tür klye !Şçl hareketin! sadece Türk-Iş'lu temsil ettilil izle nimini veren davranışJar yan 1ıştır. Kuruluşundan bu yana hızla büyüyen DIsK'! görme mezlikten gelmek tarihi bır yanılgı. ışçi oınıfı hareketlerl ne bır yönüyle bakma!<, DIsK Çatısı altında toplanan yüz.. blnlerce lşçlyl unutmaktır. Bu da her fırsatta -halktan yana oldukunu' iddia edenler için kılıflanamayacak bir çe!işk!. .Dahiyane taktikler- parti Içi sorunlarda ve siyaset ku llslerlnde başan!ı olabiUr. A ma Türldye İşçi Hareketı ne ilg!)j sorunlarda gerl teper. Son görüşme bır taktik veya Mün politikası olmaktan z1 yade, tercih poll tıkası olarak: görilıımekte. ışçi sınıfının de mokra.s! ve lIzgürlOk için atı iaıı ve atılacak her adımı Lo nuna kadar desteldem esi tu tarlı bır davranış. Bu doÇu dan hareketle, bır yıl içinde ka 12 Bağımsız Sendikanın tıldıkı DIsK'i -çantada kek Uk. sayarak, uluslararası dü
bel sınıfı
ve
Türk
IJloe kaçmış kışller Ş imdilerde kuruluşlar var. MeselA HalU Tunç, va
rahatı
fIlrekAsı Ta d. Tilrk-lt. Kilrsillerdokl sivri nutuklar onlara alt. Ama özünde Idme kar şı? O ayn. Özel millldyete ver yansın edi yori"". Peld, LdmIn ıçın? Ayn. İşçIlere sahıp çıkıyorlar. Nasıl? O da ayn. Lokavtı .çal; dışı. buluyorlar. Ama ne hakla? O da ay n. Demokras1den, IIzgi1rli1kten, işçi hakla nndan, Qcret azlıtından, politikadan dem ftl'IIyorlar. Peld DIye, ne amaçla, hangi yQzle? BunIer da ayn. Peld, ya geride ne kaldı, diyeceksiniz. Tabı, o da ayn bır me ...Ie. Fakat olaıı o Id, telAşh, hareketU bır kayuaşma var ortalılda. İşçi -kurullay.tan düzenleniyor, yQrQyQıjler yapı1ıyol'\ bamı toplantılan, demeçler, blldlrller, kongreler... Ve IOIU'&, gelip emperyaIlzmJe bUtılnleşm1t yerU burjuvazinin lInQnde &eCde. Neden bunlar? aktiyle .ınere düşen bır İsmet -paşa hatırası vardı. Tabı solculukla lLgILL O sıralarda ..,syal!zm Idtle bUlnclne açılmış, ane toplantılenndan, arkadaş bu luşmalanna kadlll"ı işçi kuruluşlarınıllUl, iii rencl derneklerine kadarı emekçi halk Için de, aydınlar ıçınde tart:ışı1ır olmuştu. nlatıldığına g6re, ısmet Paşa'nın hu zuruna. CHP'nIn Clp.enci sorunlarını tedrlre yükümlil yetkU!s1 ÇıJaııış ve ..elişmelerl anlatmıştı. - Paşam, demişti, gençlik elden gldJyor Kım?. .. Nereye gidiyor gençUk, AP' )'e ml? - Hayır paşaın, sola gidiyor. sosyalist oluyor. . İsmet pllfa dilşQnılp taşınmq Ta SOIlJ'a karannı vermlşU - cıİP ortanıo ..,lunda bır partidlr, Elbetteki TOrk - İş'tekl kayuaşmanm solumtrak IMlar etmenin, bır \:akım -kut sal. mOesseselere ver yansın et:ınenln bir nedenl var. Bu. bır tek sözcükle Ifade eıı; leblllr "çı .ınıfının uyanması. İşçller ııı· · tık san sendikaların oyuncakı olmak Isteml yorlar. Boş IMlara da karınlan tok. Vatan, zeyde Türkıye Işçi Hareketlnl millet edebiyatı iŞçi sofrasına ekmek glltıl sadece Türk-ış'in temsll et rememlştir. -ParUlemstü. poUtika deylp, mes!ni !stemek işçi sınıfının burjuvazinin, emperyallzm!n dOmen suyun sendikal ve demokratik mü da poUtlka yllrütmenln foyası Ume ilme saygısızlık cadeleslne karşı dökülmOş ortaya. Foyası çıkmış. tır. Tarihi yanılgıdır. anı, san sendikalanu, iŞçi sınıfının sır tında !kIncl kambur olduğu anlaşıl Erbakan mıştır. Ve bu yüzden devı1mcl sendi JiaIara doÇu bır sempati ve ruu akın var. Işçilere İşçller kendi dışlannd,a toplu sözleşme Im zalamalanna, Işverenlere peşkeş çekilmele rIne karşı çıkıyorlar. Sendika ..çme lIzırilr' ıl A hlak IUkü Istiyorlar, eilitim Istiyorlar. Kendi Ol nıfının bilinciyle, bılımlyle, politikasıyla Dersi " kurtuluşun yolianna girmek Isl:lyorlar. Peki, Türk - İş bılyle bır başk,aldırma verecek ! ya karşı ne yapsın? Kayuaşmanın cevabı !Se bu soru'nun , MSP Genel Başkanı Nec mettin Erbakan .ışçUere ah ıçınde yatıyor. Türk .- İş, esk1s1 tabanını ıa.ıı derslerl. verlleceğlnl açık teşkll eden lşçUerl, Işverenlen hiç üzmeyen !adı. ışçUer yeterli ahlAka ea toplu ,sllzleşmelerle uyutamadıkma göre, du hip olmamakla itham ed!ll� ruma bır çare aramaııdır. !şte b\ll\ u yapı yorl Bu yetorslzllği de, -renk yor şımdı. Cerre çıJaııış vslzlar misalI, siz ve 06mı1rücü. lıM ettik Türk - it yllnatlcllerlnln aa�da - .olda bamt lerl partilerle Türklye'yl kal gıbı nutuklar at:ınalan boşuna değiL Bır kındırmak üzere .icraat hil yandan lşverenlere ,azOm ona sert ÇıkıŞ1ar kılıneti. kuranlar dero vere da bulunuyorlal'\ bununla. çOk dUşOk Qcret rek kapatacakları Imzal8Oa zamlanyla topla .özleşmelarln ışçilerin sosyal ve ekono m.az durumda oldulrunu .lIyl.mok Istiyor mik haklar sal;lamak müc.... far. Öte yandan sözUm ona sert ÇıkıŞJ,ara. delesi ahlılksızlıkl -Mutlu • Işverenlerdon .azOm ona tepki geUoce de, zınlıkm temsilcisi masonla bununla iŞçi camlasında prestlJ ka:ıanıyol' lar, Verllmek Isten.en glımntanQn rormnıQ nn· koltuk altına .1A'ınmak: bır ahiılk ve fazıılelt ömelill p i TUrk - lt Işverenlere karşı mOcadel. Erbakan'ın ahiılk anlayışı st venyor, ba yQzden Işverenler de Tilrk - İş, yaal felsefesine uygun olabI ıuçluyor. Yani, daııışıkb dllvilş. Ur. Ama siyasi felsefelerlnln Fakat bo mum Ile �amana kadar Y. temeli ve .ınıfsal farklılık1a IllArt ir - lId IImekla bonun co..abını . ra ve sömilri1nıln devamına yalım. Mesel&, mOlklyet. Burjuvad dayanır. Bu nedenle, işçllere nın, genel olarak, en kutsal bır mA .ahi!i< dem- vennek haddlnl NS080sldir bu.. Anayasa'dı .kıımO y� H değil, Necme ttin Ber,
V
A
_ _
- .H .......... .
•
•
Y
B
-
is
kıoıtlanabUeceili. yazılı oldula halde, doku nulmazlıA'ını yltlrmemlşUr. Şımdı kallonıt tmrk - İş diyor ki - Millldyet haIıkı kati bır asldlde ele aIınamşz.
Ve burjuvazlden -solcu.lu, -Moskovaoh, .demokrasi düşmanlıp.h gıbı tepkiler Y. lıyor, sıralanıyor. Ark&sındım TOrk - lt-lu sesi . İşçiler fabrikalara ortak edilmelidlr, e1 TOrkes de bılyle 06ylllyor. BIIyOk &ekeUer, tekel ımıplan, dev tirketler halka açı1ıyorlar. İşçllerdeld, emekçi halktakı kOçOk ta&amıtıar de�erlend!rtli yol'. Ba yoUa, ...rmayenID yüzde onbeşlnl, YJrnıJSIııJ eUode tutan parabahalı, gerlye Iralan bOtllıı hissedarlenn paraaldaruıa hOJanedebWyor, kontrol altına alabWyor. Ve ıonra temettaler dağıtılDlıYor. Ve de ya Oyle imm sermayeal bOyQdnkçe bOyQyor. blraeY Id, lfÇI hi_ seneti yoluyla rabrika.,. ortak olacak, fakat fabrlkayı başkalan, Y. DI patronlar yönetecek. V. o hava alacak. IImOrü ancak lfÇI ... emekçi mıaIJa.. au mı iktidara gelmesiyle yok olar. da, isçl sınıfının ekonomık, ideoloJIk ve poUtIk milcadeleslnden geçer. BunUII ıiıpd... id saptırmacalar sllkmeyecektlr. Hel. TIIrIr İş'Iu millldyete tekelci burjuvazlıılD glldy le bakması ve bu yolla mOcadeleyl UPt:Jr.. ması hiç sökmeyecektir. Politika nedır? Ork-lıı ve tekmU san sendikalar !şçlDlD politika yapmamasını istemişlerdtr. Bar luvazl böyle !stedi onlardan. Bo yüzden .Partllerüstıl. poUtIka diye tuttıırdn. TOrk-ış 'PoUtlkan poUUkacı1ar yapsın. dedi. Ve kencllsl Işçller ııduı& yerlı - yab&llcıı .urtn nZLnIn poUtik&cıhtmı yaptı. Faka& IN bır noldada tIIkezleyIDoe, aldatmaca ortaya Çı kınca -çevtr kazı yannı&8LJL, ortalık ayan masın· diverek, poUtlkasını deilJştlrdl. Şim di diyorlar id Tilrk - lt yllneticUertl - Partllere karşı batımsız politika .,o rütüyoruz .. . Gereldrse herhangi bır partiyl desteklerlz. Zaten Işçi .ınıfı sol kesiminde yer alır. . . falan, rılAn. olitika ekonomlıılD yontıınJaşmq bır blçlmldlr. Sınıflı toplumlarda sınınann iktidar olmasının taktik ve stratejisini Içerir. Sınıf mOcadeleslnl lırtStaUZe eder. Ve her oınıfm bır poUtik&sı olar. ışçi aıııııf nın poUti.kası. burjova IktIdann yerlııl lfÇI va e mekçi ııınıft&nıı iktidarının alması ve sllmO rQnQn ortadan kaldınıması lçlu yQrQtüli1r. Bo, anlaşıldı artık. · Tilrk - ı, bunu aaptırmaya, çamıt maya çalışıyor. PoUtlkayı AP'yl, CHP'yl deoteklemek ya da desteklememek şek tlııde yansıbyor. Öyle anlatıyor. Tabı ki, böy lesi bır mum yatoıya kadar bUe yanamnz. Lokavia geUOce...... . Qrk' - ıflu bu konuda ılIyleyeceili tek bır ılIz yoktıır. Anayasa'da lokavt hakkı yer almıyor. Buna rağmen Toı> lu Sözleşme ..e Gr.... hakin kan unlaşırken lokavt da kanuna giriverdi. Burjuvazi bu nu böyle Istedi o zamanlar. Ve de Türk - lt Iokarta alkış tuttu. Lolravtın kanunlaşma masını saVUnan solcular.. OOS)'anstlere de -Iohvt kOrürler savurdu. Şi mdi kalkmı, çal dışı.dır, diyor. NIye? Lol<avila kend!n1 !uıpı dışında bulan işçiler devrlmcl .endi kalara kaymasın diye. iŞçi .ındı meselesini Amerlkan kaşıkıyla TOrk burjııvaca anla. çorbasını Iç, .onra lokavt ç�dışıdll' deL. .. İşçiler bılyle anglo - tilrklş herzeyl yut ma:ılar. Evet, TOrk-lş'lD rabab kaçmı.ştır. Halil TunO ne yapacağını bılemlyor. TOrk-ı. yıl natlcllerl ,aşkınlık ıçındeler. Ve .olumtralr. reformtstçe IAflar ediyorlar. çankO ItçI ... nın uyanmakta. blllnçlenmekte, kendı ....... tulu, mOcadeleslne yllnelmektedlr. 1mı. rm gerçeiIJ budur. Dost - dU,man bu gerçetın linO.... .yata kalkslft ve yıUar IInceslnd.n yankılıı Un Nazım'ın 98slne kulak versin i .TOrklye Işçi sınıfına selAmı... $elAm YArııtana,.
E
S
T
P
V
T
•
7
G G
' Doğu Asya halklarııun ulusal Irurtu "mücadelesi, Amerikan emperyalizmi ve yerlı orta.klanna kesin darbeyi indl r o mek üzere. Vietnam ve Kamboçya'da ulusal rotaU rıer kurtuluş kuvvetlerlnln ilerleme hızına yeti.şemiyor_ O kadar kl, siz bu satırlan okurken ola.ca.k. ş bolki Saygon ve Pnom Pen kurta.rıJmı Bu başarı. Vietnam ve Kamboçya lııı.lklannın y ıl lar süren uzun ve zahmetli mücadelesinin ve bu Dünya Sosyalist Sistemi'ni n yaptığı mücadeleye
iwn
k'ltkınm do� bir sonucudur.
S
osya.l1zmln bır dünya slstemi olarak orta ra çıkması ve 8ömürge Imparatorluklarını çözmeye başlamasıyla birlikte hız kazanan ulusal kurtuluş hareketlerı, dünya devrJmcl h 'lreketlnin aynlıııaz bir parçası oldu. Bu müca delenin sonucu olarak 70'den fazla Asya ve Afri ka ıilkesl, emperyalist güçlerden politik bağımsız yollardan lık kazandılar. Bazı ülkelerde banşçı uzun ve kdZllnılan bağımsızlık, bazı ıilkelerde kanlı bir sllıl.Jılı mücadele sonucu elde edilebildl. kendiliğinden Her lki durumda da bağımsızlık S9lmecli, hıı.lklann kararlı mücadelesiyle l<a.za.nıl dı. giderek sosyalizm Dünya güçler dengeSinin 1ehine ve emperyalizm a1eyhlne değişmesi, çağı JIW')daJd ulusal kurtuluş hareketlerine yeni bır boyıK kazandırdı; emperyalist sistem den kopan seng ülkelerin sosyalizm yolunda ilerleyebilmesi Bu, çağımız ulusal Için yeni olanaklar belirdl. arurtuluş hareketlerini geçmişteki burjuva - de mokratık hareketlerden ayıran en önemil özellik lerden birisidir,
üney Doğu Asya'd akl mücadelenJn bundan kestirrnek sonra izleyeceği yolu şimdlden tarihsel münıkün değil; ama mücadelenin gelişimine bakarak bazı Ipuçarı elde edilebi lir. Politik ba.ğunsızlık Için mücadele eden sömür deneylerı, ortak ge ve bağımlı ülkelerin somut düşman emperyalizme karşı verilen mücadelenin bu ülkelerde geniş bır politik koa.l!syon oluştur duğunu gösteriyor. Bağımsı zlık mücadelesine ka tılan çeşiti! sınıf ve taba.kıı.lar, hem mücadele sı rasında !zlenecek yol hem de bağımsızlık kaza wldıktan sonra, geçmibten devralınan sorunların çözümü konusunda deAişik ve çogu zaman birbl rıne nylun görü�ier taşıyo;-. Ana emperyalist cep hey! oluşturan sınıf ve taba.kıı.lar arasındaki güç dengesinin sağa veya sola meyletmesl , bağımsız atıla.ca.k Ilk ve önem li lık kaza.nıldıktan sonm adımların yönünü beUrllyor,
G
Güney Doğu Asya halklannın bağımsızlık milcadelest uzun bır geçmişe ııah!p. Önce Fran sız, sonra. Japon, sonra teiırar FranSıZ ve sonun da da Amerilam emperyalizmine karşı verilen mllcadelenin önderliAlnJ lIOo9yallzrne yönelık güç Güney Doğu Asya devrlminil!l ıarın tlsUenmes!. ııeleceklnin aydınlık olacıı.�ını gösteriyor.
18 Şubat 1930'c!a kurulan Çlnhlndl Komünist
Partisi, kurnJuş biıdirisinde genel demokra.tik ta lepler ller! sürerek empOl'Ya.l!zm ve feodalizme karşı verile cek mücadelenin öncülüğünü Işçi sını IUuı ediyordu. fının tlstlenmes! ıçın çalıSacağını 1936 - 1939 yılları arasında Izlenen Ulusal Demok ta ratik Cephe pollt.ıkasmm özünü, demokrntik lepleri n gEfrçekleşUrllmesi yolunda yalruz Çlnhln ilerIci dekll, fal,at Ç!nbindl 'ndeki dl hallorun
1
Fransızların ve
milli
bu rju vazi nin biraraya geti
ıılınesl düşüncesi oluşturuyordu.
•
Japon Ç'lnhlndl'ni Istılı!. ede n BlO yı lınd a cnıpeıyalistlerlne karşı kurulan Vietnam'ın BagımsızJığı Için DovIimcl Cepbe (Vlyet mlnh l , hor topl umsal t..",bakad an m i lyonl arca vatanseve ri Içeriyordu. Japonya'nın teslim 01mMın dan sonm 2 Eylül 1945'de Viet nam Vemok l'ııtik CumhurlyC:'ti kuruldu ve Fransa ilc o lan bü· hin sömüı',!o l.JUgldl'ınır. !topaı'ıitiıgı ilAn edildi. ls titücı J hı:-onlal' IhırşısırıJa pılısını pırtısıDI topla yıp ktu"nn Frnr.bıı sOLll .... r�ccileri Vietnam') tekrnr 20 �.jJlJürgo boyunclur.ıb'U1l9 al m ay a. Iıaıkışınca ArtlJl�{ HHI} 'drı bUlun Vicıtııam halkı bag:ms17.ıı1( Için Yf'njden siJuho. tianldl. Savaş yedi yıldan I'az la (,uı-dü n.' ..,onunljR 1 95" yılı .v1a/ls aYJlula t nın a:ı.Jru- Dl en Ulon Fu·d.. olouı'u_u Ja.!ıuyi yadll-r. Cenavre ' Anlaşmas ı Temmuz lG54'de Imzalanan topı"\!< bağımsızlıkı. ile Vle tnam'ı n egemenllkl, IıIrllkl ve bütünlüğü ta.nındı. (x) Vlotnam'ın ix, Temnıul. nşçı yoldan blrllklnin Mjilanması Için ll1OO'da yapılınıı.sı gerekon seçinılor, ABD va dı· Jer emperyallst ,ııçlarln encellemelerlyla Juı.r. ,_ ...lter bu ııeçImIer yapılsp' lı ıa.,tı. El-ınower oylnnn 'x. 80ındcn çotunu Bo ŞI Mlnlı. wc" , ,'o lan alacaktı. dlı'ordU.
ietnam'ın ulusal bi rliğinin sağlanması em peryalist güçler tarafından böylece sabate V edlleliktan .onm ülke fiili olarak !loye bö lündü. Kuzeyde, Vietnam Domokratık ('um hurlyeU 50sY6ll= yolunda önemlı adımlar atar ken Güneyde Amerıkan kukl"sı generalier, halkı, y urtseverlerı ezerek kanlı bir baskı rejimi kurdu lar.
V
I .tnam halkının ulusa.! bağımSızlık müca delesin! boğınak amacı,lll taşıyan ve • biz gl_ dersek komünistler gelır> yaygarasıyla haklı gösterılmak Istenen bu baskı rejiml ne karşı sosyalistlerden budlst rahiplere kadar uzanan geniş bir yelpaze içinde birleşen Güney Vietnam halkı, 1980 yılı Aralık ayında Ulusal Kurtuluş Cephesi'nJ kurdu. UKC, tümüyle Ameri kan savaş malzemesiyı. don ..Wan kukla rejimln ordusuna karşı aila.Iılı bir mücadele yürütme)'. başladı.
U
lusıı.J kurtuluş güçlerini n kararlı mücadele sine karşı ancak ABD emperyalizminln bü yük çapta asker! ve ekonomik yardımıyla ayakta durabllen kukla Güney VIetnam re jiml, bütün demokratik özgiirlüklel"l ortadan kal dırdı, yüzbinierce )'urtseveri öldürttü, zindanlara tıktı. Güney Vietnam hıı.Jkma ve onun en doğııl ha:klarına karşı yürütülen bu saldınlar, Şubat 1965'te ABD 'nin savaş llıln etmedon Vietnam De mokratı.ıı: Cumhurly.ti şehirlerini bombalamaya başlamasıyla yeni blr aşamaya girdl. ABD emper yalizmi, aynı zamanda, kukla Güney Vletnam re jimin. yaptığı yardım1an da arttırdı. Böylece bır yandan Güney Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephe61'0ln yürüttüğü bağımsızltk hareketı bastmlmak istenirl,en, dlğ"r tarartan da sosyalizme geçiş aşa masına gelmlş olan Vietnam DemokraUk Cumhu rly eU 'nin bölgedeki devıim i et1t1sl nin artması on lonmek Isteniyordu. BD, Vletn am 'da bnşarısızlıga uğrarsa, bm poryallzın büyük bır darbe ylyoceğl glbj bu A sa,'aştan büyük k'\rlar elde eden Amerıkan tekollerini n çıkarla" da zedeienec ..k U _ Bu YÜ7.den, ABD, VIetnam halkınn karşı yürüttüğü bQrbarca savaşı k aybe tme mek için vannı yoğunu Oı taya koy iu. llerIemiş teknolojinin verdiği bütün olanakları sonuna kadar kuUanarak. bağımsı zl ıği. jçln savaşan halka karşı en ağır ve tahrj pk ru bombal!\rdan, agaçl arı n yapraklarını döken kim yasal silı \hlru-a vnrıncoyo d"l< hor türlü aracı de nedi.
V
IC I Mın DomokraUk Cumhuı1yeU'ne yapı lan hava akı nl,m. """,,ri nedenerden çok si vil hodollero yöneltlleU Bu bombardıman lar sırasında 15 mllı'on tondan ltızla bom
b·ı yat:dınldı. CBu m ıktnı' I kjncl Dünya Sava.�ı sı1'" "'l1d" "ulınml"" tüm bombalardan kat kat faz.. 11d11'.J I IlIyfony. I1m<lJ11 çevrosl m(\yınlruıar� Vlet rı.ıın Dom >':rn.1jk Cumhuriyeti'nın d\ı:j dOnytly),n ',11 dnol1lli lJfl.-iclnntl�l kop[\[")lmr' ' •. l.,_ i "
G
Karşı
dneyde, Ulusal Kurtuıuş Cepliesine
yürütülen savaşta kukla rejimln ve Ameri·
kan
askerlerinin yanısıra
getirilen
LdraIık
Çin,
MilIıyetçl
Tayland, Avustrıı1ya ve Yeni
Zelanda'dan
Haziran
askerler de kulIaıuldı.
19S9'da Geçici Devrtın Hükümeti'nin kurulmasın·
dan ve ulusal kurtuluş g(lçlerinin sürekll başan· lar kazanmaya başlamasından sonra savaş, Viet nam halkının toptan yokedilmesi
(jenoS/dJ
cına doiru yönelWd!. Yoksa emperyalizm
ama
savaşı
başka türlü kazanamayacaktı.
B
aşıa Sovyetler
BIrliği olmak üzere
bütün
sosyalist ülkelerin ve kapita.Ust ülkelerdeki ilerici gilçlerin ekonomik, askeıi ve politik emperyalizme halkı Vietnam desteğiyle
liarşı büYÜk
bır
zafer ka.za.ııdı. ABD emperyallz
ml ve onun Vietnam'daki kuklalan, 1973
yılı
ba
şında Parla Bane Anlaşması'nı imzalamak zorun.
da kaldılar. Banş Anlaşm ası 'na göre taraflar ara. sında ateş kesilecek, Güney Vietnam'daki Ameli.
kan askeri personeli ve savaş malzemeleri lkJ ay
ıçınde tamamen geri çekılecek, savaş esirleri ser. best bırakılacak ve demokratik seçimler son unda Güney Vietnam halkı kendı kadelini kendi tayin
edecekti.
B
Taylana, Güney' Güney Koreve Filipinlerdeki ABD üslerinden :Vletnam.a sürekll olarak askeri malzeme gönd.. rildiğlnl; anlaşma hükümlerinin uygulanabilmesi ıçın T1yö hükümetinln mutlaka çekilmesi gerektI
kinI
bildirdi. ABD'nin polıtık ve askeri desteğini yitlren Tlyö hükümetine bağlı kuvvetler Ulusal Kurtuluş Kuvvetleri k.!ırşısında hızla gerilemeye Kurtu. Kuvvetleri'ne teslim oldular. Ve sonunda Vi
başladılar. Kentler blrb!ıi ardınca Ulusal
lıL1
etnam halkı geldi Saygon kapılanna dayandı.
K
kuvvetlerini amboçya'daki ulusal kw'tuluş Pnom Pen kapılarına getiren gelışmeler, 1970 yılı Mart ayında Kamboçya Devlet
CIA darbesi
Başkanı Prens Sihanuk'un bır sonucu demlıneslyle başladı. 1964
yılındanberi
bakımsızlık yanlısı bır pOlıtıka yürüten Sihanuk' un varlığı, ABD emperyallzmini n Asya'daki çıkarlannı tehdit
Güney
Doğu
edici bir nitelik
ka
zanınca CIA tarafından düzenlenen bir darbeyie Amerikan kuklası Maraşal Len Nol işbasına geti rildi. Lon Nol, AmerlkıLlı efendilerine şükran bor cunu ödemekte gecikmedi. Vietnam Ulusal
Kur.
tuluş Kuvvetlerlne karşı, ABD askerlerinin Kam. boçya topraklarına girmesine izin verdi. Len Nol Kam
rejimine karşı silıihlı mücadeleyi yürüten
boç Ulusal Birlik CepheSi 23 Mart ı970'de kurul.
u hükümlerin tümüyle uygulanması
Tlyö rejlıninlıı
du ve bir çok ülke tarafından
kukla
sonu
demek olacak! Için ABD emperyalizmi yeni bır savaşı kö.!'�:; rüklemelC ıçın açlk k.!şlartma.'lara girişti. ABD'nin
uygulanmaaıımı, Mllliyetçı Çin,
teııvııt ve desteğiyle ateşkes her.
gün YÜZıerce kez ihlAl edildi. Ekonomik yardım adı altında., Tlyö rejimine 1974 yılında
ABD'nin Mrika ve Güney
Amerika
ülkelerine
yaptık! ·Ya.rdım.-ın iki katı kadar yardım yapıldı. Paıie BanO Anlaşması hükümlerine uyulması yo.
lunda Geçici Devrtın Hükümeti'nin yaptık! uyan ve çakn1arın hlçb!ıine uyulmadı. Güney Vlet . nam'da bulunan savaş esirleri serbest bırakılmadı.
tt gibi yurtseverlere karşı uygulanan terör daha da JOkunlaştırıIdı. 1975 yılı başında Uluslararası
Demokratik Hukukçular Bırlığı'nin Paris'te düzen. Iediği ve 22 Qlkeden 8O'i aşkın hukukçunun katıl.
rak lannın
V
hOJtümlerinin T1yö hükümeti tarafından
kasten
olduğu
% SO'inf
ve bu bölgelerde
Ul usal Kurtuluş Cephe i örneğinde � . - Kamboç U1u.al Bırlik CepheSi gıbı
de emperyalızme karş\, çeşitli sosyal sını! oluşuyor. temsilcilerinden ve tabakalnnn
Cephe'nin
liderl
sı, Halkın
Kiyö
Samfan
hükümelinde
büyük desteğine
aynı zamanda
Ba.�bakan Yardımcı.
ve
sevgisine
olan Ulusal Kurtuluş Ordusu, ancak yardımıyla
ayakta
dne karşı
sürekli başarılar
durabilen Len
Nol
sahip
Amerlkan Kuvveti ....
kazanarak baskent
Pnom Pen'ln 6 km. yakınına kadar sokuldu. Dün.
Prens Sihanuk'un
G
Mart ayı sonlarına doğru Geçici Devrim ı-ıü. kiinıetl iki btldlri yayınlayarak, Banş Anlaşması
lelnam
Prens Sihanuk
kılan
lanadı.
OO'lnı ve topJam nüfusun
adll bır yönetim kurmuştu.
ya,
Vletnaınlı yurtseverlere yapılan Insanlık dışı bas.
%
Le n Nol rejiminden lrurtal'Imş
bır konferans, T1yö yönetimlnin ParIs Banş Anlaşması'na uymadıkını belgelerle kanıtladı ve
dıtt
Kamboçya halkı
KUl3C, nın tek meşru temsilcisi olarak tanındı . 1973 yılı sonuna gellndiği zaman Kamboçya, top.
deyimiyle, Pnom Pen'in -ol.
muş ve çürümüş bır meyve «ib;' düşeceği günü
bekliyor. üney Vietnam ve Kamboçyn'nın kurtulu· şundan sonra bu [ılkelerde kunılacak olan
çıkacak en önem ii yönetim larln karşısına sorun, ekonomik ve sosyal gelişmeyi Bagı,,· yacak yolun seçimJ olarak beliriyor. Her ik! ülke-
E
MON[)(
deki kw·tw uş Ji.... .... .. .... ... ...�l \..lU , t:ıwjJtUJ�1Jiı.me ve o nun yerlı oıtaklanna karşı geniş halk kitlelerin) seferber etmeyi başnrdı. Emperyalizme karşı o pl€uıa ib l uşturulan bu geniş cephe Içinde geri len sınıf ayrılıklan bundan sonra yavaş yavo., su üstüne çıkmaya başlayacak ve demınin ne yön. gideceği bu genış cephe Içinde bellrecek olan güç. ler dengesine bağlı olacak, l-ler iki ülkede de kök lü bır geçmişe salııp olan Işçi sını!ı harelcetimn bugüne dek oynadığı' etkin rol seçilecek yol ko nusunda bü�� umut veriyor
E
mperyallzm IdeologlarıIlm
s(ıre.l<ti
çalıası
Vietnam ve Kamboçya'dakl kurtuluş giiçlllli olarak ni n dünya kamuoyuna -komünist-
tanı tllması üzerınde yoğunlaşıyor. Böylece. anti
komünist bır hava yaratılarak, Güney Doğu Asya halklarının kurtuluş mücadelesi , kapitalist ülkeler halklarının desteklnde yoksun bırakılmak \.stan; yor. Kurtuluş
mücadelesinde komünlstlerln etkin
onların bir rol oynadığı, en bilyük fedaklrhklan yaptığı doğrudur. Ama, emperyallzme karşı olu�· !urulan cephe ıçınde sol güçler kadar. sola knrş) de bulunduğu kimsenin lııkar edeıney�
güçlerin
ceğl bır gerçek
Emperyalizme ve onun yerlı ı't'
blrıı kçilerl ne Imrşı kurulan Ulusal Kuıiuluş Cep. hesl 'nden alınacalc çOk ders
E
mperyaUzm
var
ve onun elinde bulunan
naberleşme araçlan,
aynı
Saygon kapılarına gelmiş
zamo nda.
lı:Itl.
bugün
duyanmış
olan
kurtuıuş savaşçılarının aslında Yiyeınıtın Demek mUk Cumlıuıiyett askerlert oldugıı y',lıınını yay. maya çalışıyorlar. Bu yalan ı n da amacı !\Çık.
Bır
taraftan, dünya ilerici kaınuoyunun ı",rası k,",* tınlınak Istenlyor, diğer tarnrtaıı dı< Vlelnam n..
molcratık Cumhurtyeti saldırgan bır ulkeymlO
bi
gösterilip, yenı bır Amerikan müdahalesI
gerekll
-Meşruiyet. gerekçesi hazırlanıyor.
II· lçUı
.....
peryalizmln bütün oyunlarına rakınen, Güıuıy �
ğu Asya halklnrı bni\1msızhkltlı1nı Imzanacu da bilftı n düılfa halklnıımn
1 5 N i SAN 1 91 5
zaferi olncnl<
'ltı
•
\edIği kitleler hem de bls zat kendlsl d&ba iyi ""l..ya ·
CtIP'nift
caktır.
Hüküme'
Mugnozza'nın
progranu
zıyaretı
Eleştirisi .MiUlyetçi Cephe. hüküme programı Mecliste o ltunciu; parWer eleşUrilerinl J8PQIar. c.H.P. adına prog nm elettlris!n1 İstanbul Mil lemııaıt Necdet Ujplr yaptı. CJLP. DÜL program eleşUria1 birçok bakımdan dlkk&te de ler Ditelikte. Necdet Uğur' _ konuşmasında. C.H.P. adı -. daha Oncelen pek rasUa aılmay&ıı gerçekçilikte tahLIL ILIr YfIC alıyor. MiUlyetçl Cep he'nIıı 'fe Cephe hükümetı nlıı kurulınası, C.H.P, yi da ha tutarlı tahlIller yapm..ya sorluyor ola.a. gerek.
unia
Program eleştirislnlıı gel' çekçillğlnin temelinde, serma ,. kesimlen arasınd..kI fark wığın ve bu farklılığın hü· kümete de ya.nsıdığının teşhl • y..tıyor, Uğur'un konuşma mnda, A.P, tekelci büyük ser mayenın. MS.P, Ise Anado Iu'nun orta ve küçük sanayi dsinin Sıyasal örgütü ola· rak tanıtılıyor. HükümeUn bağlanı· 6mnl bu çelişkiye yor, Geçmişe dönülerek, AP dald parçalanmanın nedeDi olara.lt da aynı çelişki göste nliyar. CRP. nin program .leştirisinde bu, uzlaşmaz bir çelişki olarak değerlendi riliyor. Aynen şu iradeye yer veriliyor . .... Devletin elindeki ola· naklar, bugün, değil Çulruro TIL, İstanbul, İzmir büyük eermaye üçlüsü ile Anadolu ...rmayesl arasında. bu üçlü nün kendi arasında bile bö !Qşmeye yeterli değildir.• CHP'niıı program eleştirisi nin dığer bir gerçekçi yanı,
Motor SanayiInln geleceğine tUşkin belirtilerin .büyük bır lruşku kaynağı. olarak değer lendlriImesı. Motor Sanayi tnın tekelci sermaye grupla· rından blı1ne peşkeş çekilme sinden kaygı duyuluyor. Mo tor S..nayU ve buna bağlı barp sanayiinin özel kesime verilmesinde büyük tehlike le- görO!üyor.
')zetle, CHP bugünkü hükü niteliğini, blleşkenieı1doğru değerlendiriyor, 1970 lerden bu yana belirgln leS'n gelişmeleri gözden ka - myor. Bu tür tahlilier rookraUk sol. bır parti i( n olağan: Türkıyede CHP .c ısından düşünüldÜğünde lS'-:- sevind.i.rlci. '::HP bu gerçekçi t&blille rinde klmln ar&Çlarından, t&blil yöntemlerinden yararla O1yors... oniarla d&ba verim ii ve içten bır dlyaloga gir me durumunda. Tahlillerin ötesinde, çOzüm yollarına, hiç olmazs.. aynı gerçekçillk le eğilmek gerekiyor. CHP bu. aland.. de gerçekçi olabl 1Inıe, ·demokratlk sol. un ne olduğunu, hem yönelmek Is·
ro 'tın n
I rARiHTE
GL! Nlsau u�z.t T eşkıjiltı Esasiye
BU Kımunu
kAbul edildi. 1961 yılınd..
808
yal ihtiyacı cevaplayamaya" 1\1'11 Anayıı.ası dekiştırıldl
- NlsaD 19fO 3'J03 Sayılı Y&sa Enstıtüleı1 kuruldu.
men yetlştlrmenln köylıllero gereken
te
" e Klly Öğı'et .
ötesInde,
bilglleı1
Türkıye'yi rJyaret eden Komls Avrupa Toplulukları Yardımc�ı Ba.şkan yonu Carlo Scarascla Mugnozza düzenlediği basın toplantısm da, •Türkıye ortak Pazar'a tam üye olacağı zaman, sana yiinin gellşemeyeceği konu sunda bır karamsarlığa dü serse, o zaman Türkıye'nin tam üyellği söz konusu de ğildir. rekabeUn yararlan ve zararları vardır, bunlar po IItlk düzeyde gellştlriIecek ko nulardır.. dedi. Türkıye 1973 yılında ortak Pazar üyeliğinde .Geçiş DO neml. ne girtnls bulunuyor. 1995 yılında tam üyeliği sOz konusu olac..k. Mugnozza' nın tam üyellkten kastı 1995 Once, ler olmalı. Bundan 1973 den bu yana ıkı yıllık uygulama var dekerlendiı1l mesl gereken. Bu ıkı yıllık uygulama sonuçları karam s..rlık için yeterli.
1973 de uygulanm..ya baş lanan Katma Protokol uya nnca, Ortak Pa.za.r sanayi ü rünierimlzin ithalatında, sı· uygul.. fır gümrük vergisi mayı Yükümlendi. Ancak, Türkiye'nin Ortak Pazar1a rekabet edebileceği sanayi dallarından pamuklu doku ma, pamuk ipliği, makina ha Wan bu kapsamın dışında tutuldu. Bunun ötesinde, ye ni kurulmakta olan sanayi dallan Ortak Pazar1a reka bet etmek durumunda. Çün kü, Türkıye pek çok malın Ithalin!, ortak Pazar'la mev cut aniaşmal..r çerçevesinde kısıtlayamaz. Kısıtlama, an cak belirli kurallara uymak la olanaklı.
Nitekim, makına yaklan konusundaki kısıtlama Tı1ı1d ısrarlarına ye Petrolleı1'nin rağmen ancak bır yıl gecI k meyle alınabildl. Bunun gibi, yeni kurulan irill ufaltlı bır çok sanayi dalı, ortak Pa zar'la rekabet durumunda. Örneğin Trabzon'da, amell yaUar ıçın kullanılan katgüt, Türkıye ihtiyacını karşılaya cak miktarda üretiliyor. Kat güt Ithali S..klık ve Sosyal Yardım Bakanlığının Iznine bağlı. S..ğlık Bakanlığı kat güt sanaylin! korumak ama cıyla ithalAta Izin vertniyor. 1974 yılında hiç Ithalat ya pılmadı. Bu yıl da yapılma makta. Ancak, Ortak Pazar' la yapılan anlaşmalar çerçe vesinde bu yıl da hiç IUıa lat yapılmazsa, önümüzdeki yıl herhangj bır ıthalatçı 1zlnslz katgüt ithal edebile cek. Tedblr alınmazsa bu It halatı engeııemek olanaksız. Böylesine pekçOk Ornek sı rala.nablllr. Yeni yatınınlar dan cam elya! da Ortak Pa zar1.. rekabet durumunda. Yeni sanaylleı1n bu rekabet te yenik düşmeyeceğiDi söy lemek ıçın fazı. Iyimser ol mak gerekıı. Sonuç, tilm a çıklığıy a ortada, Türklye'nln
HAFTA
194Q'1"n ttfbe cHn ı<lSı
ol ne
Kıbrıs'ta Anayasa Ankara Kıbns1ı Öğrenciler gO Türk kesimi ılz.erine baskı ve terör getirmekte
Derneğinin &Çıklamasına
re,
dır : L Devlet Başkanı,
Yürüt me, yasama ve büyük ölçü de yargıyı elinde tutmakta
dır. 2. 1960 Kıbns Cumhuriye t! AnayasasındaJd Ana Hak
ve Özgürlükler ç1ğııenmekte dir.
3. Radyonun özerkliği çlk nenmekte, basın, yayın, söz ve örgütlenme özgürlüklerIn den söz edilmemektedlr. 4. Siyası parUlerin çalıf m..lan şlmdlden kısıUanmak ta, kapatılmalan esnek ifade lere bırakılmaktadır.
5. 7 yıl ıçın seçllen Dev let Başkanı, kendlslne Ister meclisten ister meclis dışın dan bır başbakan atar, Baş bakan, Bakanlar Kurulunu /yine ister mecllsten, Ister meclis dışından/oluşturur. Ve Devlet Başkanına öneı1r. Dev let Başkanının onayı Ile ol u şan Bakanlar Kurulunun, Mecllsten güven oyu alması diye bır durum da yok. Ay nca Devlet Başkaru Istedlği bakanı, Istedlği an gOrevden alabilme yetkisine sahip. Malıkemesl, 6. Anayasa Yargıt..y ve Yüksek İdare nln MalıkemesllDanıştay/ Başkan ve ilyeleı1, .hilkO meto terruından atanır. 7, Devlet Başkanı .devle tın IşlemesiDi güçleştirecek bır durum. varsa meclisi res hedebllir. Kıbns Yedere Türk DevleU nin Devlet Başkanı !dm ol a cak dersIniz? Hemen sOyleye llm i Yıllardır Adanın ba ğımsızlığı ıçın savaşanları, yargılıyan İngiliz Mahkeme kaldırıldı.
18 Nis&" 1970
de, ogrencllere veren KOy Enstltülen 1910 yılına kadar 5 bl" olan ö 1\'retm en sayısını 1G52 de 23 bI ne çıkardı. Koy çocuklanne yaygın olarak & ğitlm! n kapılarını açan kOy ensUtOlen burjuvazlyi kıs.. zamandB ı�<llrı;ln etti ve
di;
değil k aramsar, umutsuz ması Için ortada birçok den var.
kn.t... klen ·
ywı:du da
tümC:en
Sungurlar K..zan Fabı1ka lan, işverenin işçlleı1n Iste dlği sendlkayı k..bu! etmeme si ilzerlne 700 Işçi tarafından işgal edlldl. İşgal üzerıne fabrika çevresı jandarma bır llkleı1noe .anldı. 18 Nısan 1070
Rıze'nin Pazar ilçesinde çay ür.ticllen hükümetin .1· klbuçuk yaprağın ..ltınd.. a lınnuyacak. şokllndGk! kara
sinin savcılıkını yapmış, şim di ise Adanın Türk kesimi nin işletmelerinin hemen he men hepsinde p..yı bulunan, oğlu .ulkücü gençolan Türk kesimindeki her lleı1el hareketi ezmlş, baskı ve te rôr kurmuş olan sayın bay Rau1 Denktaş.
Sivas tankeri ve milli çıkarlar Türk - Yunan ilişkılElrI kamuoyunu çok meşgul eden bir konu. ışbaşına geımış V8 gelmeye aday tüm hükümet ler ·milli ÇıkarlanmızlIl ko runacağı, .yeni gerçekler ışı ğında iliş.kilerln gözden ge ç!rileceğl. gjbi .azlml!. ve okararlı. sözlere pek merak lı. Oysa bazen öyle ol..ylar eereyan ediyor ki ; .bu no perhiz, bu ne turşu. deme mek elde değil. Olay şu : DeDizclllk Banka Bı'na alt Sivas Tanken Ara lık 1974'ten bu yana taşıya cak yük bula.mıyor. Bu tan· ker sıvı nitellkte temiz mad deleri taşımaya elveı1şll, ama ortada yük yok. Aynı anda başka bır devlet kuruluşu olan İPRAŞ, Romanya'dan it hal ettiğl 13 bın ton gazolinI, ancak Yunan bandralı bır tankerle Türkiye'ye getırtebl lıyor.
Ye ni Vergilerin Geleceği Türkiye'de bütçe gelirleri· nin yüzrte 9O'ı vergjlerden saklanmaktadır. Son olarak 1970 yılınd.. geniş çaplı vers1 ler� gidlımış, o günden bu yana yenı vergller konmamış tır. Ancak, özelllkle geçtigI mIz yılın gelişmeleı1 Oldukça -nctamoll- bir konu o!an vergı sorununu yeniden gün deme sokmuş tur.
1974 yılı, Kıbns ol..ylan, askeı1 ihUY&Çlar ve bunlara n ilzerlne çay rabrikalarını taşa tuttular ve ba.z.ı parti merl<eı.lerlni tahı1p ettIler, 19 Nisan'da da Hop.. Cal' Fabrikası Işgal edlldl. 18 Nısan 1974 Eski Dp'ıılere ve 21 M..yıs çılara sıyasal haklan Iade e decek olan kanun tekıırı Be natod .. Ikinci def.. gOrüşül dükten sonra kabul edildi. Eski DP'Ulerle 21 M..yısçılar siyası haklannı elde etUler. 16 Nisan 11170
ilişkin harcamalar nedeı:ılyl. bütçeye büyük yükler ge1.ir mlŞtlr. Dış Ucaret &ÇığlIlUl büyümesi, yüksek taban ii y..tları, Işçi dövizlerinin belı! lenildlği kadar artmamam. bu yük ü dahn da artıran fall! \örler olmuştur. Bu durumda, zamlar de yapıldıktan so!lra. akla � gelen tedbır vergllerm art,ıniı ması Iken, sıraSı durum bu l LU engellemIştir. S..nantılı V6 geçici hOkümetler vgrgf gjbi önemi! ve .telA &Çlcı� bır kaynai;a el .,tmak Iste � memı9lerdlr. Ba!<lIlYI ağzııı' dan illt cıkaran !imak hQkQ metinlıı MalIye Bakanı BedrI Gdraoy olmuş, eavunına har. caınalanna Iliııkln bır konUl masında, yeni vergllere ge rek olduğıı üzerınde durmllf tur. ırmak hükümeti zama nında bu konuda çalışmalara da başlanıruO, ancak çözilııl yeDi kurulacak hQkümete dewedllmiştl. Yenı hükümeUn programın da yeDi vergllerden söz edil mezken, Maliye Bakanlığı lerls! ıçın, vergUer Qzeı1nd. çalışmaktadır. HazırlanmaIl ta olan yeni vergl t.asanIarm da, Gellr Verglsl, Katm.. De � Verglsl ve Gayri Menkul vergjsl ora.nlannın artınlm... 8ı gjbl. özel sektörü çok ya-, kı ndan IlgIlendlren uıısurıar da yer almllktadır. AncaJr.ı özel sektörün ekonom!k dur-: gunl\lğu ve .gelirlerdeki dO-, şuş. li bahane ederek, yenI :vergjlerin kendl omuzuna dO �en bölümüne karşı çıkm!W beklenmektedir. Uı.un ömürlü bır hükümet vergj sorununu mutlaka el. alacaktır. Ancak, yeDi vergıı.; ıın yükilnün klme kaydınle. cakını özel sektOrün direnilli n hükümeUe Ill$klleri belli'o leyecektlr. Muhtemelen, ver,; Illerin bilyilk bölümilnÜD, halkın ve tarım keslmlniıı sırtına blnmesl saklanacak. tır. Bu &Çıdan bakıldıjında. .Istlkrarlı. hükümetleri beko leyen IsUkrarsızlık ve çalk81l tı dOnemlElrlnln olmdlden o ,; luştuğıı sOylenebllir.
1-:
:
i
Zonguldak kömür havzal& nndan Gellk ve Klllml! beJ lümlerlndeld onbln Işçi ocaIı: lam Intniyerek yı1riIyüşs geq ııler ve şehre ılrdller. 011 bın Işçinin dlreDi,e geçmesi nın nedeni, Zonguldak Ma den İşçlJeı1 Sendlkasının 1. çller arasında yaratmak ıst. diği bölgecllik aynııu ve bıl nun Bonucunda altı oy fark la AP'lI Osm..n ıpekçl'n!ıI yeniden Genel Be SkılDl ıp !le
çIlmeslydt
Te k-eank ' lş
D I S k"
til-Iş, Özgür-Iş, Has-I" Dev rimci Toprak-I" Baysen-t.,
As-Iş, Yenı Hs.ber-Iş sendika. lanndan ıonra Tek-Bank-Iş SendlkMl da DIsK'e katıldı, Tek -Be.nk-İş Genel Kunıhı' nun katılma k ararınds. .da�-
katıldı
kemal sülker
:.�
Sosy eJ-Is, J>.ıtk lm-Iş, Dev Sal;lık-lş, Tek-iş, Tel<&
timci
o�lu iş sözleşmesi ve grev bakkı Anayasa'da guvence altına alındıktan sonra özgiirce sen. dlka kurma hakkını daha güçlü ölçüde kullanan Işçi sınıfınıız meslek örgütleri içinde haklı bir re kabeti sürdürmeye başladıl ar. çünkü yasa, lşçı ıe rin grey hakkını ancak sen Ukalura tanıyor ve toplu sözleşme yapma, görevini de .endlkalara yüklüyordu, Hele grev hakkı, ancak topl u iş söz leşmesınin sonuçlanamaması. ya da imzalanan sözleşmenin uygulanamaması halinde kullanılabi !iyordu. Bu bakımdan -Işçi sendlkası.nın nitelik! '00 yönetici leri n izledikleri siyasi çizgisi önem ta şıyord u. Daha açık bır deyimle .endlkanın -san. olup olmamasının Işçi hakları açısından dıkkat edilmesi gereken bır nitelik olduku bazı IImeklerle görüldüğü Için, Işçiler gözlorln! dllrt açıyor ve sendika yöneticııerinln siyasasını yakından IZLL yordu. eeu da oendlkalar ıkı kampa Mifinmek hereydl; çünkü bazı ""ndlkaeılar topl u .azlaşme yapma hakkını, kendileri ıçın IIzel çıkar sağlama. ya aracı bır düzen olarak görmeye başlamışı her meslekte görülen gllrevl kıllüye kullanma, sendi kacılar arasında da başgllstermlştl. Sendikacılai', Işyerleri bordrolanndan lkIent! ve benzeri &lacak lan kestirme yasal hakkını, Işveren koltu�da kendl çıkarlan doğrultusunda kullanmaya yllnel miş1erdl. Bır kısım ııendlkacılan bu yola lteleyen dhen ıçınde hile gerçekten yalnız Işçi haklarını koruyan ye gellştlren sendikacılar vardı, bunlal' ola Işçllere gerçekleri anlatma ye onlan billnçlen dlrm. CIrItImIn. hız ...rmiş1erdl B6ylece -az Line. de bellrttl ğ1mlz pbl- ııendlkacılar ıeeS'da ild bmp& bölfinmeye baş1amışlarıltı bu zorunluydu ye ean IeIldlkııalı� yenmek ıçın tek çllzllm yo-
I$çi·lşvoren mücadele sı ni n gi derek .." tlH�Uği günümu..:dc
Lokavtların
u gerçekleri dile getlrmede DiSK'e Oye sen dikalar ve hukukçular çok ciddi çalışmalar yaptılar, Ne var ki, iktidar san şebekelerı koru yucu bır s uskunlu k Içindeydi ve bazı B'llge ça. lışma MüdOrlükleri sahtecilik yapan .end lkacıl .... n cOretlerlnde teşvik eden bir hatada ısrar orta. mında hulunuyordu, Onun ıçın DİSK'In kurucu oendlkalarının en çok Oyesl olan ve en çol, toplu sözlaşme yapanı bulunan Türklye Maden - iş Son dlkası 1971'de Kongrede delegelere 'u gerçekleri
S
duyuruyordu
Konfederasyonu yanetlellerlnIn &şın derecede Jşç1 haklarma eırt çevirmeleri ye eermayenln yanında yer &lan, onIann iktidarda Iıal_ yardım eden tutumIan gerektik! ka .... �ılrlığa � Jdlyııe de, bazı ııendlkacı lar bu prçett VOk ıyı ır6ri1yor ... TIlrt<-�'ID yllne tldlerinln yozls.ştırdıklan ııendlkac:ı1ıtı temel U bleri lçind. doğru rayına oturtup gerçek heden a. aJ.attınya na anem ..eriyorlardı. B&,.lec. DisK' -bı. 1H7 de InırııImuıyla blrWı:te, yenı bır ilke ve hedet de teplwna mal olmaya baııladı .Bu Ilke, � yaııama ye çalışma koşullarıd ıı a alIz ve ka.nr ııııhllJl olması ldl. Hedet de, yetld u)'U4mazlıtmda ıPZI1 .". açık ..yun e_Ml ila cil'" JŞç1nIn oyuna baıı YUl'IIIa hakkımn elde
i
endikalaşma ve toplu Iş BöZıeşme yapabIlmek ıçın Işçilerin ve leri sendikaların yaptık ıan çalışmada orta· ya çıkan en mühlm mesele, sahte fiş tanzim! meselesidir, Sahte fiş (Oyelik flş l l tanzlınlnln kolaylığı , yetki aldık tan sonra tekrar kayıp yapıp Uşçiyl yenıden 'Oye yazıpl suç delillerini ilik sahte i1ye giriş f(şlerinil ortadan kal fişlerle yetJd dırma olanağı ve sahte alıp toplu sözleşme yapıp işçil eri üç yıl
Ilrt<-�
baklamada (bu silre ıçınde başka bır toplu sözleşme yapılamayacağından Iş çlIere haketllkleri menfaatleri .a�ıya. cak yenı bır Işlem olamayac�danJ ve
Işverenlerin
gösterdıklert
kolaylık
lar, açılan ceza davalarının bugüne ka. dar neticelenmem es! ve UZUn prosedür...
lerden
geçmesi sahteclliği (sahte O bir bale yaygın getirmiştir.. (Maden-Iş yayınları No. : 13) _ .erçek ler bôyle ldı ama, Imza sahtecıııkl yo luyla toplu I' sözleşmesi yapma ışı de yaygın laşıyor ve TOrk - iş y öne tlcllori Ikide bır .üye çolunlukunu temsil. Iddiası lle böbürlenlp duru yorlardı, Hemen belirtelim ki ıık büyOk Imza lahtecl1lği 1986 yı lında Karabükte Demır Çelık Fabrikalan'nda çalışan Işçiler Için yapıldı, Uzun hukuki mücadele, bı ıırklşl heyeti eri nin gerçeği yansıtan raporlanna bakılması ve toplu 1$ SÖ7leşmesl yapma yetkisI sahte Oye giriş rışlerly le çokuniuku temsil ettıkl Iddiasında buluna.n _endI kaya verildi. 1986 yılı I ktidan, sahtecııık yapan ye rı,ı d üzenlemeyll
toplu aıızleşmede 8
edUrne_1 ldı,
D
tsK'e beraber doğan bu Ilke ve bu hedef ıçın DISK'e bağlı bOtün eendlkalar kendince ma cadeı.. Yerdl B u mücadele nrasında san .endlka!ann Işçi tabanını aldatıcı, yasa yollarını bırakıp .. hieclIIp Yaran IImrO ıkı, lIç yıl kelıcı girişimle ri ışçı ınnıfına yenı mOcadele yllntemlerlııl IIkretti, I�çllerln smıt blllnclnlyQkselticl işçi llderleri Jı!n eylem ıçınde dO�88ına yol açtı, BugOn Iıe rererandum diye IIzetiedlk!mlz ..e yurt dı şı nda da Tllrk Işçilerinin savundu� hedef, bOyOk engelleri &şmak uygulama olanajpna kayuşarak elde edil mişti r, .Elde edilmIştir. dlyol"\l2; ama, yasalar. diL hiç bır dek!şlkllk yapılmadan, tutuc u gOçlerin Ye ıan şebekelerin ısrarlı karşı koymalanna k.... ,ın mOcadoleyl Iı;yerlerinde vere vere haklan ad liye korl dorlıı.rında _avuna savuna, hukukçulan Ikna ede ede, basının ilerici emekçilerini Inandı ra Inan dıra. Noterlerde hak araya araya...... elde edllml.,urı elbette yasalarda da yerini aluaktır, Onun Içindir ki gerçek işçi "endikalannda topla. DIP taban ın BÖZ ve karar .ahlbl ol ması Ilkesi Ile blrııkte or"'ya _tılan referandum hedenDe ..a... mada ışçı ıınıfı nın b...,arıoı .on aylarda kamu oyu Kısa /Inlinde ııerçekloşt!rllmi4 ye alklljlatlDlJotır, Ifeçmlşe goz atalım i
1
ILM da başl ıyan referandum Istek!, bır yıl eon ra ,U Iferçekl�rl ıu yOzOne çı1ı: anyordu i .Kanunun boşluklanndan yararlannn klltO nı· yetl1 sendikalar ye Işveren ler bu konuda ııll)'lIk
ts
N ISAN
1 975
sendikacılar a1eyhindo Işçilerin açtıl,lan davala· nn mu1mdder sonucunu ortadan kaldınnak ıçın o yıl çıkarılan af yıı.sası kapsamına husus i evrak· ta sahtecıııı, fllU de alındı,
,
kinci önemıı .ahte üya
gırış rışl dOzenleme
1066 yılı .onundB bu kez Ereliıı Oemlr Çeıık Fabrıkalannda çalışan işçiler adına sllzl"şme yap miL IddIasıyl a çıkan bır sendika tarafından uygu landı, Çetın hukuk yollarını arama girIşImlerin den sonra yasaya aykırılı!iı kesIn bulunan ka.rar
larla oahtecııık korund u, Böylece hakkı olmadı/h halde, san sendllm, kendisInin yapmadıjp bır _öz Iı,meyl blUm süresındon Oç ay IInce fesh ettlıtlnl
bildirerek _özleşme yapma çağnsında Iıulunmak gıbı yasa dışı bır girişIminI partlzan bır Iktidann
onııyından geçIrdI ve Işçiler IstemedIkleri, çoliun Jukun Oye bulunmadıjp sendikanın zorla Oç yıl Oyesl durumuna "olmldu,
A
lahtekArlıklan IIkreniyor, daha olarAlı. mOcadele verl yorı .. rdı. Hııe· IıJm L6.stlk , � Sendlk_ Ilıelen Derbı L&aUk miL I�çiler bu
kararlı
yaygınlllŞtı�,
bakımsız sendikalann bır .... kW'uluŞta güçbirliğine .ı. zorunlulukunu, bilerek, Işçi hakls.rınıa .... 1 çek koruyucusu bııdlği DI� katılma karan almıştır.. Katılma karan 3 ol� oya k�ı 104 oyla alındı, f
Fabrikasında 1968 yılında kendı adlanna yapıl Dlak istenen sahtecilige - d ur- demesini bildiler. Işyerinde hangi sendikanın Ilye çoğunluğuna sa hip olduğu Işyerinde yapılan ilk rererondumla saptandı, Yargıç denetiminde gizli oy açık sa)"ıma dayalı referandum şu sonucu ve rdi ı ölge Çal ışm a Müdürlüki!'nün sözleşme yapmaya yetkili olduğunu bildiren sendikaya .ı tı Işçi oy verdi. ÇOğunl uğu olmadıkı iddia edll�Jl LAstik-tş Sendikası'na üye olduklarını bi ldj re n Iş çi saYlSıwn dokuz yüz otuz olduğu saptandı. AT tık 275 sayılı toplu sözie$me grey yasll&' söyle eleştiriliyordu , -Bu yasa ve tat bik atı sahte üye fiŞI tanzimine, blleti (naylonl bildi. rim'e prim veren ve bu n lan yapanla ra müeyyide tatbik edemeyen bır ya sadır . . . HOkıl.metler ve ıı gi li Anayasaol kuruluşlar 274 ve 275 say ı l ı yasalanil yenıden düzenlenmesi gerektlkl ger<;& ğini kabul etmelidir. Özellikle sah. fişlerle yetki alınması ve blleli bllcIJ riın ve iltl.nlarla blç üyesi bulunm&y1lD yerlerde dah.i sendikalar!\ söz!pŞt:IW yapma imkAnı verilmesi önlenmelidir. işleriiki bulunmayan işkolu yetkisi kal dırılmalıdır.. (lAstik-Iş 17. Dönem ç.. lışma Raporu) asa deği şti rtl lmedl ama, Gıslavet'te Horoz Çivi 'de. Auer'de, Slnger'de, Elektro Metal'de, Oç Som 'da, Antalya'da Ferrekrom 'da, Ülker Bi .... küvl'de, ünilever'de, CarIton'da ve daha başka işyerlerinde Işçiler sendıkalannın bilgisi içinde sürdürdükleri mücadele "onımda artık yetki � la�mazlı ğında referanduma gidllınesinln en geçe� II ve en gerçekçl çözı1m yolu olduğunu ispatlad>lar. tş Mahkem el eri yargıçlan ve özellikle Bölg. Çalışma Mildilrlüklerl'nde görevlı bir çok namus lu Iş müfetti şi , san şebekel erın a�na dilşmey! .. \ detmey! başardılar, referandumu önerdiler. Nt. randum Için karar verdiler. şte bu anlayı şın sonunda 1975'ten baş lı,... Mart 1975 ortasına kadar gizli oy açık Sıı,...... la sonuçlaoan sekız referandu m uygulaması D1SK i1yesl sendikaların Oye çokurılukları run sapıan masını sakladı. Bu nl an sıral ayalıın , 1 - Beko Teknik Fabrikası işçileri adına iddiah sendika, DİSK öyesl Maden-Iş ka�ıslnda bt\ klmin referandum kararındao sonra çoğun luk iddiasından vazgeçti ve referanduma bııe katılmayacağını bildlrdl. :ı - Kartal'da Kaplama Fabri kası 'nda Türk-Iş ü yesi sendika k�ısında DISK ilyeSı ASls . .. ferandumda Işçi çokımlu ku nu n kendisinde
B
8
JaydIL
T
.sendıkamu: 14veren ka�ı ınnda emekçilerin ancak 61'-
ması şöyle i
Bulstimaller yapmakta. işçinin iradesi dışında Te is temedi kleri, batta hiç men..ubu bul unmadıkla n sendikalar tarafındım adlarına UZun süreli ve hiç bir hak sağlamayan _özleşmeler yapılmakta· dır,. (Maden-tş Kongresine sunulan rapor, 19871 Demek ki 1 - işçini n Isteğine aykırı olarak, bazı sendika lar topl u sözleşme Imzalamaktadırlar, Z - işçinin üye olmadıjp sendikalar, Işçııeri sen dlkasına O ye Imiş gıbı göstererek uzun Bil rell toplu sözleşmeler yapmaktadırlar, :i - Bu ıkı tür topıu _özleşmeler imzalanırken oendlkalar sahte i1ye giriş rışleri düzenle m ektedlrler,
1
i
gütll1 mücadel e tle hak lannı koruy abU ecekleriru . . Dağınık işçi Öl'gütl";-;w n blrlaşerak nlcel ve !ıid oreı, nil"1 güce 'Jlaşma.< zorunda �!dukıunru,.
iSCi SıNıFıNıN BASAR ISI
T
i
mlC �çI �rgo.tlerinln blrle1;e rek nicel ve .ıderek nitel gil ce ulaşmak zorunda olduk ları. belirtildl, Tek-Bs.nk-İş'ln DISK'. ka. tılma kararı Ile Ilgill açıkla.
Y
,
oldukunu Ispatladı.
3 - Türk-Iş üyesi bır .endlkaya k�ı DISK Oye ii Turiz m -Iş _endikası , toplu löZıeşme yetki Li Içi n CarIton'da yapılan referandumu ka. zandı. • - ünııever Işyerinde bilyük Iddialarla Işe glrl ,en Türk-Iş'ln ın güçlil sendlkal ann dao bi risi lle DISK üyesi Gıda-Iş reterandumda karşı karşıya geldiler. DISK OyeSı Gıda-Iş. ç Ok u nl ukun a sahıp oldukunu Ispatladı, Oye 5 - Mersın'de Tanm ürünlerini dekerlendl rme Işyerinde yapılan referandumu ylne Gıda-t, kazandı. ii - Perslz Metal Imlılatı Işyerinde yapılan referandumu DISK i1yesl Maden-to Sendlk 881
kazandı, sözleşme yetkisini aldı,
7 - Gebze'de kurulu Teknık IG mylı Kollektlt Ş� keti Işyerinde yapılan referandumu DISK O
yesi Ki my a-Iş Send ikası kazlın dL ii - Pendık'te kurul u ECA Freı Banyo
ve Mut fak Aletl erı Fabrıkası'nda yapılan ret.ran dumu DISK Oyesl M aden-Iş kazandı. emen belirteyim kl gizli oy açık .ayıma da öqt1r\i11l1D yalı ve Işçinin sendika ııeçme oavunan DISK, Işçilerin güvenini kazanmaya ... ne yaparl_ vıı.ın edecekUr. Ve "an şebekeler, y&paınlar çürüyl1p ,IdecekUr,
H
�. ...
nenlll·hültilriıl<'1i iptal- edııdt.
Referandum
S\.1ı{r(:k:ir .\.�� dem.lltrE\'iıli ca.uetsnJ n
Haı,,\! Yasallaştırıtmalı Bursa'da kurulu otomotiv sanaı'rinde toplu sözleşme d6 nemi başladı. Bursa Bölge Çaltşma Müdürlüğü -yetldl1 sendika- tesbit edemeyince, referanduma gitmek zorunhı oldu. 4.800 işçi adına toplu iş sözleşmesi yapacak sendi ka. üç işyerinde yapılan re ferandumla tesbit edildi. Re ferandumu kazanan DİSK'. bağlı Maden-İt Sendikası, Tofaş, Oya.k - Renault ve M,ko'da toplu sözleşme yapa ca.., ı 06S da DİSK 'In kuruluşuy la birlikte .yetkl uyuşmaz.lı gı. sorunu. sendikal hareket lerin mihenk taşlanndan bl i! oldu. ftyerlerlnde, Işvere nı" karşısında 1şçilerl tem&ll .decek sendikanm tesbiti, o �unıerden başlayaraJı: büyük t·ırtışmalara giderek çatışma i ","a neden oldu. Sorun. !şçi sımfınm sendikal gelişiminde ulaşılan yenı düzeyi yansıtı yordu. İşçllel', artık günlük yaşam koşuılannı iyiıeştir mek Için ekonomık ve sosyal haklar sağlama.k ısteğıyle ha ıeket ediyordu. -Amerikanva rı. sendikacılık Ise bunun tam tersln1 yapmakta yanı, Işv�renlerin yüksek kAr elde edebllmelerl Için işçilerin, ıosyal güvenlık, iş emnlyelf, ilcret sorunlarını hasıraltı et mekteydi. Böylece işçilerin sendikal taleplerini dizginle mekle kalmıyor, emekten y... na bilincin oluşmasına da karşı çıkı!ıyordu. 1966 da önce Karabük'te, sonra Ereğli'de ilk mücadele leri izledik. Buralarda sendi kal bilincin kendini gösterme S1 üzerine san. sendikalar lP.ıruldu. Bugün bile rastladı guDlz .sahte üye fişleri. tan zim t'dHerek işçilere rağmen. Işyerı yetklsi alınabiliyordu, Çeşltıı salıtekArlıklara, oyun la ra karşı Işçiler mücadele et tiler. Sendikalar Kanunu ve toplu sözleşme, grev ve lo kavt kanunlan uygulamalan birçok ekslkliğl ortaya çıkar dı. Bu engelleri aşara.k gel1 ş.n sendikal mücadele, 274 sayılı kanunu değlştıren 1317 sayılı kanunla durduruImak istendl 15-18 Hazıran Işçi dl renişI tarihe geçen işçi sınıfı d ı renişı gösterdi kı, 1şçilar sendikal haklannı korumak kararmdalar. Tlp'ln Anayasa � bkemesine müracaat ed. r�K ilgili kanunun IptaU Is temı C;:ıır.Li nd;:ı. Kanunu" E"n Ö�
SBF'de
m ü� '
Hl6C dan beri gün denıınd-ı c,aı:. .ro�era.ndum. sorununa" k r8l'1ı ve Ileriye yünellk adımlar paş paşa atı·
lırdl
a
n Maın Izleyen faşist dö ,jernd. askıya alınan .Sendi k.. eeçme Özgürlüğü·, 14 E kim s.�imlerlnden beri yenı boyullar kazanarak gelişiyor. ışçi sınıfı sendikal mücadele sinde. çıkarlarının patronlar la taban tabana zıt olduğu bi Uncinı geliştirirken, elde etti ği haklan korumak ve dalıa ileri haıklar almıık durumun da. Bu bakımdan -gizll oy açık sayıma- dayanan refe randum flııı uygulamadan, YASALARA GEÇMELİ. Ve bunu sağlamak günümüzde, sendikal mücadelenin hedeııe rlnden blrl.
Ingel
Ö G R EN C I
sınavları
HAR E K ETLER I
Bir süre önce SBF ve BYY O'da Şubat sınavlannın kalk ması için ötrencııer boykota gitmişlerdi ve Şubat sınavla nna Öğrencilerin hemen h.. men tamamı girmemiştı. 01kü Ocaklı Öğrenciler Ise ra por almışlardı. Okul Idanısl
KAZAN ı YO R
Şubat smavlanrun geçerl1 ol duğunU rapor alıp glremiyenler için engel sınavlan
inıllbana 8 Nisanda
yapılacağını
açıklamış1.ı. 8 Nisan günü
ol
kil Ocaklı Öğrenciler dışında
Bursa'dakl referandum; bir yandan san sendikacılığın maskesini düşürürken, öte yandan Işçilerin kararWığını da belgeledi. Bursa Bölge Ça !ışma Müdürlüğü referan dum kararını almca uyuş mazlık haJ1ndekl üç sendika nın tepkileri ilginçti. Maden İş Sendikası Bursa Şubesi Başkanı Selim MalımutOğlu : .tşyerlerinde çalışmayan işçi ler ve staf yapan öğrencile .. rin karşı sendikalar tarafın d.... üye kaydedildiklerini, bugüne kadar hiç üye olma mış işçilelin sendikamızdan Istifa ettirildiğini tesbit et t.ik ve Bölge Çalışma Müdür lügünil uyararak referan -
engel sınavlanna biçbir
öğ
renci girmedi. Öğrenciler 81nava giren Ülkil Ocaklı öğ
rencileli protesto ettiler.
Bu
nun üzerine polis müdalıale etti ve öğrencileri coplıy...
ra.k
dağıttı. Fakat bir
süre
sonra Öğrenciler tekrar topı... narak Dekanı, polisi ve sınav lara girerek öğrencilerin dir.
ü1kü O
nlşinl kırmak Isteyen
caklı
öğrencileri protesto ettl
ler.
T 11
ürkiyo'de ögrencl hareketı yakın geçm!şlmlzd. On_ deneyler kazandL Deneyler belki herş..yI 6ğretecek
kadar değiL. Ancak bugün, öğrenciler ilnlverslte ve de de neyin ne olup ne olmadığını verilere sahip. Demokrası fikrini,
öğrencilerin, kararlann almmasına �
Komites! &fişler
çeşitıı işyerlerine asıldı. Ku rultay 7 - 8 Haziran'da An
kara'da toplanacak.
Düzenleme Komitesinin
ön
raporuna göre, Kurultay, top
lam şan
üye sayısı 75 bine
teknik
ul...
eleman kuruluşu
nun temsilcilerinden oluşacalı: ve sendikalaşma
sorununu
tartışarıık, mücadele biçiml.
rini
saptayacak.
Teknik elemanlann toplu sözleşme ve grev yapma halı: kı olan sendikalaşma mücade
lesinın çeşitli merde düzen 1enecek açık ol urum. panal ve Işyeri toplantılan ile &ür r1 0 rf,ı ...,..� iXi anlaşılıyor.
�
GÖZLEM YAVL....AR1
151 1..
a
....a .... ıL � "F'0;'1+ :+ .
amilcar cabral
GiNE'DE DEVRiM Afrilc'! Imrtulus
nıucadelelerının devrımci önderi 20';�
Calır:ıl'ın vazılan
fiilen katılınalı: ft
•
işSıZ ya da
rat.lk üniversite. kavramını dolduran ö�ler oldu.
E
yen
mek ve güçlerini Insanlık yara.rıııa. 1l1ke çıkartan doğrultusunda, onlann gelişmesl Için kullanmak laı.
tüm
i<arva.
öğrenciler: emperyaUzm ve kapitallzme
dayatılma.k Istenen faşizme karşı,
beğunsızlık.
demokno.
si ve sosyaUzm Için mücadele etmek gereğini her
biraz dalıa anlıyorlar.
anlayışta her
gün
Ve gericileri ilzen odur
id.
glln ha
dalıa tutarlı hale gel1yorlar. GericilerID
kışkırtına
Olke çapındaıd, tekrar tekrar
gIrlştlklerl,
Olay çıkartma gIrlşimlelinl
eden bu tutarlılıktır.
açık
ft
uglln gelicilik .milliyetçl cephe.slyle yenı gIrlşımı.. B Içindeyken, bir yandan de öğrencilerin i1elicl mııc.
del9Si yenı görevler eşığınde. örneğin Ankara'da Uerid.
,.em. ta_ bul'da, İstanbul Yüksek Öğretim Kültür Derneğı İk:IndI Kongrasrnln son hazırlıklanm tamamlıyor. Yer yer hata
sosyaUct öğrenciler demokrattk
örgütlenmelerini
den yaralma çalışmasını sürdürürken, Me yandan
ve eksikllklerle karşılaşılabilecağını herkee kabnl etmek le beraber, çalışmalann ana yönünün. demokratlı< ft U. rlci Ilkelere uygunluğu kesin blr gerçektlr, Unutmamak gerakir ki bu çalışmalar, katillerin
serbest
dolaşırluiil
devrimci öğrencilelin üst ilste tutuklandığı. btr orıamda
yapılıyor. Bütün bunlara karşın. elJmlzde güçlüklllklerla
iletesinden gelebilmek Için başvuracağımız
kıstaslar da
var.
U
niversIte ve eğitim sorunIannı ne ölçüde hissedlyCll' ve bu konudakl başlıca görevlerimiz! nereye kadar
yerine getiriyoruz?
ıiı koral.yayınlan QftK0 1920
olanaklı.
yaramaz aydın anlayışına dUyulan düşmanlık, -dema.
Bu doğrulluda, gerloı
öğrenci kitlesinden tecrit etmek
��rejimi·nin uygulamalan
daha
ugün .demokrattk ilnlversite. Istendiği zaman, lıanun bir yanının, bilimln ilerici gelişmesi Için tuı.
mesleki yetişkInIlk kazanma.k ısteklerı,
l-BlzANSTAN TANZiMATA
BIRINCI DOGU HALKLARı KURULTAYı
değerlendlrebilec*
Ideal1ns etmeden s*
toplan ıyor
AZGEıiSMiSıiK SÜRECiNDE TÜRKiYE
�,,-emin bpzarslan IÇERDEKILER ve DıŞARDAKiLER
et!
time Ilişkin sorunlarda olduğu kadar, Sıyasal mllcadel..
l1nmek zorunda. Dalıa da öte, ilnlversltelerdek:\ eğltimlJl amacının ve anlamının tartışılması Için konulan tavır,
tarafından bastın1an
stefanos yerasimos
gençliğin henüz a.ktlf eylem alanmda yaygın yer aJma..
mış ohnasından dolayı.
kur u ltayı
ruItayı Düzenleme
sektöre açılan iç ve dış krediler bil yük artış gösterirken, özel sektör yatınmlan ayın yıl Içelisinde azaldı. Merkez Ban kası kredileri ve dış krediler dekl artışa· rağmen görülen üretım ve yatınm gelilemes! dikkati çekıyor. Yine 1974 yı lı içerisinde ithalatın büyük artış göstermesi, alınan kre dilerin nerelerde kullanıldığı !konusunda bazı Ipuçlan verl yor Devalüasyon söylentilerı nedeniyle, alman kredilerin önemll bir bölümünün spe k1lIatl! ithalata kaydınıdığı ortaya çıkıyor.
ı.
her a1ımda genış çapta verlliyor. Gençıığln har keıılınl, emekçial • sun. öğrencisi olsun bunun ıçınde. t>ıkemlzde 6lreDd gençliğin bu açıdan farklı bir konumu var. O da, emekçl sanlığm geleceğini etkllemek Için bu 8&V&f
cu öğretim üyeleli ve idareye karşı mücadele oldutu bl
İkInci Teknık Eleman Ku
1974 yılında, özel
ma.k, çıkmaz yollara sürmek ıçın, tümilyle, onvnla
B
eleman
Krediler artarken
ençlik üzerlnde büyük blr savaş verlliyar. CeııçIlJl geliştirmek Için, kullanmak Içlıı. aLdM
G kazanmak,
lam adımlarla yanaşmak dünkünden
2. Teknik
dum Istedik. Referandum k... rannı saygıyla karşılıyoruz.' dedi. Buna karşılık sosyal demokrat yanlısı Çağdaş Me tal-·İş Sendikası Ise Bölge Çalışm" Müdürlüğünün kara nna karşı çıkarken, Türk Metal İş yetkıllleri .Otomotlv sanayiinde kurulu 9 fabrika da yetklJl olduklannı. Iddia etti.
�g:)5L.
YE N I B OYUTLAR
azıııiıjı
senlt
başan gösteriyor m..
yuz? SOdyalist - lIerlcı - d9mokrat blrencllerln en ..... lam birligını yaratma yolunda neredeyiz? İŞçI auııb h..
relletlyle sa.ıı:1ımı, kc.pmaz bakianıruz var mı? BOlilcil. ma ceracı akımlara plim vormemek konusunda net IOr�..
re sahip miylz.? -Milliyetçi Cephe. nin kaçıminıu tenı. ve baskılanna karşı koymakta b!1lnçU btr ölç1l111hlk ft kararlılıkla davranabilecek miyiz?
u ve benzer sorulara verilecek oluml..ı cevaplar �
B kaldıkça
ve sağlam zemlne oturdukça, öğrenCı Ilk. bağımslıJık - demokrasi - sosyaUzın yolunda yerini dal,a büyük ölçüde alacaktır.
ıen� ııkUf
o.
KONUKYAYıNLARı
k.marx fengels v.i.lenin
SOSYALizM KITAPllGI
••
.•
FRANSIZ SOLUNUN
ORTAK
HUKUMET PROGRAMı" GEXlflGES MAIlCHA!S'NİN öNSöZ'OYLE
,
YAKIN ÇAGLAR TARİHİ GERÇEKTEVEEYLEMDE
HUKUK'UN PAYI NARKSLSr LENİNISr BIR 1'L\KLAŞ!MLA, MONlQUE·ROLANDWEYL
,
ULUSAL KURruı;pş ŞAV�LARI VE UÇUNCV DPNYA �Ü:NtNctAÇIDAN •
MAO'NUN TEORIK -rf GÖRüşLEİUNİN ELEŞTİR.İSİI " KAPİTALIZMİN EN YÜKSEK AŞAMAS[ El\fPERYı\Lj.ZM Ü.ZERiNE TEMEL KtTRSIAR 1974 GERÇEKçI ROMANLAR
TESLİM OL1'MYANLAR ÖU\DZ �IAI CHu:ıwvBK;Y
SIKIYÖNETİM çev,6l1ö:iTamer
DAGITIM ... r
:j. ,
ŞiiR DiziSI
B1RSİYASİNİN ŞİİRLERt ' CAN Y:ücEL
- ı.tımıı.
-
;r
�
"
1925-1M1J;' r:� deneyml e
I�(RS '1�1fA(L� B�IJ ��(L� 10 lira
angel l<araaliçev
�W
20 lira
erdal öz
�m M�IG
�BIIM ��(RS�II1İ 20
lira
15 N ISAN 1 795
\YaIçIn �
it
•
DA/JmM,IstIIIIbuI. Izm" GE-DA
• KAPITAL *
m-ı
Kazı
• KAPITAL m·2 Karl
Man
çıkıyar
çıkacak
i i
i
• SOSYALlZM!N ALFABESI (3. Baskı) 8.- 11.
• BıLİMDE
Lee
Huberm_
FELSEFEDII
VE
DİYALEKTIK NEDİR? ii. Baskı) All Kızılırmak S. TL.
• EMPERYALİZM ÇACı
H.
Ma,gdoff 15.- 11.
• SENDIKACıLıK
VE SIYA 40.
SET Alpaslan Işıklı
TL.
• KONUT SORUNU
F. En
gels 10.- 11.
ANILAR
• LENİN'DEN
1 (2. BaslDsı çıkıyor) Kurupska ya 10.- TL.
ANILAR
• LENİN'DEN
n
Kunıpekaya 15.- TL
• LENİN'DEN Knıp9ıkaya
i
• TARİHTE
�
LI!
... '\ endUStrIIeŞme StreCInIn temel SOIULIan
�l R
• .".,. SERGI
NELER
G. ChIlde 30.-
KIR
•
\
ANILAR m 12.50 11.
nin
OLDU
11.
YOKSUIJ.ARINA ı.. 11.
8.-
• LENtNtMtZtN � J_ SI&I1n 10.- 11. • NEREDEN BAŞLAIı(AU ye L Lenin 10.- 11• Genel Dqıtmı. i odak T� !AtatI1rk Bulftft T.-..a Çarııaı 105/13 Kızılay/ANKARA
• * Şu aııd& �... ıartışılım 8OrUILLaı'a .ıutacajı nedeniyle lo cııı. \en One aldık.
samed behrengı i
ANALAR, BABALARı ÖNCE SıZLER OKUMALıSıNıZ i · i BU KıTAPLARI
samed behrengı
boran
Karl M_
1-1
35.- 11.
Marx çıkıyor
()ııriıeıit-ııs Isıanııuı
iki açıdan \ltürk1ye işÇi partisI..J davası .e .-
• KAPlTAL
• KAPITAL m-ı Karl Man:
, GE-DA i
•
ÇOCUK KiTAPlARI
seçtiğimizi önce sizler anlamalısınız.
O '"
. bE!tılce
cem yayınevi
Çocuklannıza neden böyle kitaplar
Ankara
, : PiYa10Ii Cııd 21-1 .
çev;oevat çapan
P.K. '740
lira
i
.
<
EOEBMrVE SANAT INCELEMEY=!t
• KONUK TAYINLARI
25
i
kapitalizmin � ekonomi politiği O - Istanbuı-ızmır SERGI
,
FRANOO'SOL!NAS'
SANATIN GEREKT.tJjQt � FISCHEB.
sendikalar üzerine
N
EJUKDVeA.ISKENDEROV
J:AO'ŞE
Picrloti cad. 21-1
Çen1 er�-Istanbul
f
<
ÇAOIMIZpa
. ÇEKÇEK
i
m.ryndina- g.chernikov
N.V: YEUSEYEVA
•
-
ÖNCü KİTABEvt
• BtRtNct
ENTERNASTo..
NAL Ja.cque DucIOll
ı
Jasette lAplne
çehov
MAaAI��llIlI � -m 10 lira.
i
- 15.__
• BABEUF .Hayatı - EserI. rı ve Siyasi SaVUll.lllllD\
10 lira
vlctor hugo
I(E��(L(LI(RS 20 lira
Bırıncı hamur kilğıt Resimli, çok renkli ofsot baskı ARKADAŞ KITAPLAR Cem Yayınevi Cocuk Dlzlsf Mknra Caddesi 40 Cnialoc:lu
TOPLU tSTEKLEROE 'FD 25 lNOlRlM YAPıLm
• KADIN
ve
- 10.MARKSIzw
Marks - Engels - LenIn ;; Stalin - 20.-
• TÜRKİYE'DE İLK sENI>&
KA - Sankışlada 1932 İbrahJm Tapçuajtlu - 10.....
• TOf\K TOPLUMUNDA SOSYAL SINTFLAR İbrahJm T'Ilrk 10.-
• sIYAS! DüŞüNCE HÜR1961 TORK RIYETI VE
ANAYASASı Bülent Tanör - 15. . IZDOŞÜMO Bnlaban - 15.• ATEŞ He n li Barbu.se 30......
•
AYDıNLıK Honn Barbu.s.
-
12.50
• SOVYET ŞAIRLER ANT(); LOJISI 67 Şair !Beraat e& tiL 15.-
• GARIBIN HOROZU
Rıfat ngaz 10.Önco. Kltabevı ı Babıall c.a. N/'): 8 No i ii CaA'alatlu/İatanbu1
tL
HazU'1ık toplantıı....
yine karşıt çıluırlar karp kartı)' ..
birincisi.
Bwı.Iar iki I"'IPI
toplantıya kaiılan kapitalist devledel'
ikincisi de kapitalist ülkelerle
araBuıda,
gelişmekte
oı..
ülkeler ıırasmcLı.; , oplantı)'. katıl ..
ABD, AET ve Japonya'nın çıkıırlan enerji konusunda tam uyuşmuyor;
Fakat, gelişme y olun daki ülkelerin
karşısında
bu aynıık lar şimdilik ertelenmiş gibi.
8 ) Yaban cılarla Ilişkileri ol sa da okullar, hastalıımeler ve kültür kurumlan faaliyet lerini sürdürmeli , ülkenin yo niden kurul m asına yaraya cak hıçbir yetenek zlyan e· dil memelidır. 9) Düşman saflannı terk ederek saflanınıza katılan as kerlere iyi davranılnıalıdır. 10) Devrime karşı koyan lar dışında bütiin yabancilar ve mallan guvence rutında dır. Bütiin yabancılar Viet nam'ın bağımsızlığına ve ege menli�ne saygı göstermeli dir. Devrimci ikti dan tanıyan, Güney Vietnam'ın kuruluşu na katkıda bulunan her ya bancıya kaplların1lz açıktır.
G ü ney V ı e ınam:
Devrimci iktidar
yerıeş iyor Giiney
Vietnam
Devrim Hükümeti,
Geçici
Işgalden
kurtardığı bölgelerde uygu I&nlnasını lstedi� lA ilkeyi eBptadı
Güney
Vietnam halkına eeslenen bu .10 Emir- özet le şu ilkeleri içeriyor 1) Halkın yararu:a tüm ıuzmetler sürdürülmeli, an eak yasalan ve uygulamala n ile eski düzen kökünden Emperyalizmin yıkılmalıdır. ve kukl alannın emrindeki tüm gerici parti ve kuruluş lar kapatılmalıdır. 2) Kadın - Erkek eşltU�, .ıcdan ve din öz.gürıüğü sağ !anmalıdır. 3) Azınlıklar ve etnik grup lar arasında ayırıcı, bö iücü ve d�manca faaliyet yasak tır: tam tersine. ırk, dil. din,
,
Yeni Poıtek ızin
bir
önem verildi. Çözülecek ağır sorunlar var çünkü. Bi rincisi, kilit sanayi sektörleri nın kamulaştırılmasL Tekel ler iktidanoı kırarak ülkeye ekonomik demokrasiyi gelire bilecek tek yöntem bu. Ağır ıorunlann iklncisi tarım re
formu. Bir yanda büyük özel m ülklere, diğer yanda dağıl mış toprak parçacıklarına da yalı tarım ekonomik gelişme
S) Kukla Saygon yönetimi nin butiin mallan devrimci yönetimin eline geçmiştir. Bu kukla yönetımle Iı.içbir mali ilişkisi bulunmayan sı nal ticar1 her türlü işlet me faaliyetlerine devamla u
:
!usal üreUmI
nin ve
ayak
Demokratik seçimlerin ger çekleştiri lmesl ise demokra tlk sürecin Ikinci temel şa.r tı. Demokratik seçimler Ise bir yandan geriCi güçlerin dl ğer yandan da provokatör .801. grupçukların halk için de tecrit edihnesine bağlı. Faşizmin karanlığa gömdu
sağ!ıyacaklar-
Yoksul ve klmseslz ço cuklara ııgl göstermek ulu ...1 bir ödevdir. 7) Tarım, balık, tuz ve or ıııan dallarında üretimi artl ncı teşv1k tedbirleri alınm... !ıd'-
demokrasinin
bağı·
dır. 6)
provokator
Ise
Sol kanadın genişleyerek yer aldığı yeni hükümette e konomik bakanlıklara özel
hakkıdır.
sa.nsı bu zorunluluğun sonu kazanımlar cu. Demokratik sürecini sürdürmeyi amaçı... yan bu tasan, y aklaş� Ku seçimlennden Mecli s rucu sonra S.K.H. ile Devrim Kon seyi'ne :ı-s yıl ıçın anaya sal kUruluş statüsu veriyor. Temel ekonomik yönlendir m e Devrim Konseyl'nin, ana savunma ve güvenlik konula n da Cunı.burbaşkanı'nın y� t id alanına giriyor. Sağcı g�ç
ler tasanya I,arşı ortak ta vır içinde. Sosyalist Parti ka
Canlı tarihin gözleri Pol' tekiz üzeri nde. Yeni Porte kiz, demokratik gelişmenin sorunlarını dalı& kesin adım larla çözme yolunda.
le çalışmalıdır. 4) Geçici Devrim Hüküme li her türlü karşı devrimci girişimi, kişil erin yaşama, mülk edinme ve onurlannı in cltmeksizin anında ezecektir. Herkes kamu düzen1nJ ve gü venli� bozmamakla yüküm lıldür. Çalışmak herkesin
atılım. Portekız'de demokrasinin bugünkü temel sorunu S. K. H. ile halk arasında itti!a kın korunması ve güçlendiril mesl. S.K.H.'nin siyasal parti Ta lere sunduğu Sözleşme
ler ve .goşist-
soı unları
inanç. sıyasal düşiince farkı .Özetmeksi zln herkes kurta nlmış bölgele rde yepyeni bir bayat kurmak için elbirliğly
SilılJı1ı Kuvvetler Hareketi'· nin .kÜıtüreL dinamlı.a.syon hareketi bu yönde önemli bir
ğü, yüzde 3O'u
okuma yazma bllmeyen halkın, demokrat laşmanın anlamı üzerinde bl ' i nrI0P1n1 rll mE>sf dp zorunlu.
rarsiZ. Komünist Partisi etkinlikle destekli tasanyı yor.
Bar ışçı Güçler ın
yeni
17 Nısan 1971 Bengaldeş Cumhurtyetl ku nıldu. 1970 yılı Aralık ayın
da yapılan genel seçimleı1, poğu Pakistan'da Avaın1 Partisi e.zlcl bır çoğunlukla kazandı. Bunun üzeı1ne geU
ton Olaylar sonucu, Pa.Jdstao ordusu
Ben,ald",
be.{;ım81Z
bit lıarekelini baştırmak LLZıI
re Doğu Paklstan 'ı tl. Bengaldeş halkı,
adım ı
Dünya
'ahsızlanma hatta:., $
SilAhsız Hükümetler Dışı lanma Örgütleri Özel Koml sl 14 - 21 Nisan tarihleri a te ras da bir .Dünya SilAhsız
';'
lanma Haftası- düzeniedi. Bu, kuruluş çok sayıda ülkenin, silAhsız.Ianmadan yana. 86 ör gütü Içinde topluyor. Ne ka dar farklı siyasal ve felsert inançlara sahip olursa olsuıı hepSi de banştan ve toplum
sal !leriemeden yana olan de mokrati.k kamuoyu temsilci biraraya leri birçOk ülkede boyunca gelerek bir hafta bır silAhsız genel ve toplu
lanmanın koşullan üzerinde düzenieye forurnlar geniş cekler. cana Insanl ığa 55 milyon d o l a r i\j ve 4.000.000
ler Birllll yardımıyla
deş Cumhurlyetl'nI
v" HIndistan'ın IstilAcı orduyu
bozguna uğrattı ve bağımsız lığını ilan etU. Çin Halk CumhuriyeU, Bengalde, hal kınııı batunsızlık mücadeleli
sıraaında gertcf
tanıma
dı. 17 - 21 Nısan 1001
istllA et Sovyet
Pa.Jdstaıı re ıımlni dOllekledi ve Bengal -
Domuzlar Kör(eZı çıkartma sı. CIA'nın donatıJIP bır g rup karşı devrimcI, Küba dem mini. baltalamak amacıyla Dom,u.lar Körfezl'n" çıktı. orta: Ameli ka'da.Jd ABD Osle
rinde ığltileıl ve
henneme
ce
çeviren atom bom..
basından tam 100,000 adet ABD 'nin elinde yığına.k ha linde. Emperyalis t devletler,
sosya list dünyayı 4ooo'i &ş kın hava, deniz ve kara ilıı süyle kuşatma çabasında. SilılJılanma furyasının
te
mel nedeni, em peryalizmin gelişiminde varılan tekelci devlet kapitalizmi aşaması. ABD'deki başlıca 7 .savaş tekelinin herbiri Amerikan hükümetinden yılda 1 mil yar dolan aşkın sipariş alı yor. Emperyalist ülkelerdeki askeri sınai kompleks, te kelci devlete kendi politlkası nı empoze ediyor.
-
SilılJılanma furyası, kapita
list ülkelerdeki ekonomik bu nalımın, enflasyonun,
!şslzll
kın temel nedenlerinden bi ri. Tekelci devlet silahlanma
nonli yaratiyor, ekonomlk ve toplumsal ilerlemeyi frenli yor.
sil�
HAfTA
giin, 1945'te Hiroşlmayı
le emekçi halka yüklüyor. Büyük kaynaklann israfı d engesi . ve çarpık bır eko
. ler eşi gorülmemlş bır lanma !uryası Içinde. Bu gun tüm dunyada bir yıl ıçınde 300 mılyar dolara yakın as kerı harcam a yapılıyor. Bu y�: nu n 200 mllya.r dolara ül kın kesimi NATO üyesi
BU
leer sılahların geliştirilip yı
ğılması ise dünya banşı ilıı tundeki en bü y ük tehdit. Bu
nın yükünu de ağır vergiler
m alolan 2. D ün ya Savaşının dehşeti emperyalizmin niteli ğini değiş tirmedlo Savaştan bu yana emperyali st devlet
TARiHTE
kclerin payına düşüyor. Nük
çoğunluğu
ıpten kazıktao kurtulmuş ıer ...rılerdeıı olu�1Lll bu Idralılt askerler ordusu, Küba halkı tarafından çabucBk bozguııa
Emperyalist devletler, s6mürgeciliğin yaralarını sara rak ekonomik gelişme çaba sı iÇindeki ülkeleri saldırgan paktlara sokarak bu ülkele rin kaynaklarının israfına, • konomilerinin bağımlılaşması na yol açıyorlar. Emperyalist askeri paktlar dışındaki ıll keler, gelişme pot.anslyeDeri ni ve yaratıcı çabalarını aa kerl amaçlara y öneltm.. zo runda kalıyorlar. Emperya ııst tehdit altında bu bir zo
runluluk. Ö'.tetle, banşın ve toplum sal ilerkımenin Oniindeld bu buyük engele karşı mücadele
bütün halkların ortak
da"a SI. Bu yüı.den, k'apitalist top lumların tekelci çıkarlar dı .ında kalan genış tabakala.n, SılılJısızlanma davasına oaltlp çıkıyorlar. Gelişmekta olan ülkoler, ekonomik ve toplum sal ilerlemeleli ıçın barış ve
güvenlik Istiyorl ar.
SilılJısızlanma davasının ba şansı ıçın günümüz dilnya koşullarında elverişli bir or tam var, Uluslararası durum sosyalizm lehine gelişiyor. Sosyalist sistemin ekonomık ve politlk gücu, farklı top lumsal sistemlere sahip dev letlerin banş ıçınde birara da yaşamasını uluslararası i lişkilerin bır temel kuralı ha
-
line getiliyor.
.Yumuşama
uğratıldı. ABD �kanı
Ken
politikası, tekeic1 devlet ıı. pitalizmlni yeni dünya ır.o. şul1arına uymay a zorluyOII onu, toplumun demokrallJj ve barıştan yana güçlert • oıs ında glttikçe tecrit SilAhsızla.nma daV881 nünde kamuoyunun ge! mesl bütün demokratnt lerln görevi. .Dünya S sızlanma Konferansııı. toplanma.sı. ol:ıııak � IN davanın başansı için � önerilerin gellşUrll_1l rumlar haftası olacak, �
edi� �
S
�
B r ezilya'da Faşist Terör
�
aşıic\
Brezilya'da askeli f diktatörlüğün uyguladığı
kı ve terör başını aldı yor. Brezlly a faşistleri, ıu.ıa..
kadınlara işkence yııpacat: kadar çılgınlaştı. Se.dIst1eda eıınden kurtu1.ııı&y ı başaraa, tutuklu bir gazetecinin iıazm;/ le karısı, kendisiM sorulala sorulara cevap vermezse � cuğunun düşürülmesiyle l8b;
le
dit edildiğini açıkladı. Son olarak, 27 kişi 15
�.
dan 33 yıla kadar uzanan ıı.
pis
cezalarına çarptırıldL s.. nıklann tümü kendllerlıW
Işkence yapıldığını açıkla.ıbO
Jar; savunma avukatlan cı. 4 tutuklunun hapisanede "" 6ld(\ğüDS sırasında kence IÖJJedI.
Ocak ayıaı
Adalet Bakanı,
da Komünist Partisine alt lIı& gizli matbaanın ortaya çılaır.
nldığını açıklaDllftı. eo kişinin pa.rt;i üyesı
la
suçlanarak
verilen
Şımdı. oIm.
tutuklandıAI
h&berler
araaıııda.ı
.Tutuklanma- sözü \se UIıDO da .kaçırma- nın resmi cıncı. id ifadesi. Kaçırılan � .,.,rler Işkencelere utratıh
yor" eğer istenenieri IÖJ.... mezlerse de .ortad an kaIdJ.
i
nlıyonlll'> ,
Rio kenti
AvuI<a.tlar Deme ğı, Adalet Bakanı'na gönd.... di� bir raporda üyeleri ndea birıne yapılan işkencelert an
!ettı. Işkence gören avukat, dört gün süreyle eııerindeıl
ve cinsel organlanndan el. ttik şokuna tutuhnuş, Işitmı duyusu ortadan kalkmış, bii. caklan da felç olmuştu.
Yetmiş yaşını aşkın bir sa
nığa da aynı türden lşken� lerin yapıldı{;ı, üç gün yunca susuz bırakıldığı
b0vı
sonu nda kendi sidi�ni lçm..
ye zorlandığı Işkence habero lerinden bir diğeli.
rı darbe. Seçimlerde
Uerid
ned y, çıkartına emrinl kendi .Wn verd.i�nI açıkladı.
güçleri n başan sağlayacats anlaşılınca, CIA'nın dOzenil ·
Fransız İşçi Sınıfı Hareke U'nin günlük gazetesi J'Hu manlte 'nln lık sayısı � Bütun baskılBrll roğınen, ba.
rIldl. Cunta,
18 Nısan 1964
zan Ulegal olarak da yayını
nı
türdÜf8n
gilnlOk
I'Humanite'ni.ıı
tlrall lıU60n dolayında.. Il Nioaıı INT
Yunanı.t&n'da lııtIat
100,000
,
dl� btr darbeyl e f&fiat ıılo baylann egemen oldulU _ bii btr cunta işbaşıııa .....
tüm demoknı tık ôZ&ilrlilklert ortadaıı �
dırdı;
demokratlar&, Uertcıl* n ve losyalist1_ çalı ... bulcılar yapIL Cunt& � iii lU"ULDCIa emekçi ... .
labalı:aIano IÖmO�
....
... J'IIO",,,' ... .... ,..... I '"' ,
lıIi
tusunun yaklaşık dörtte üçü nil barı ndıran geI;,;me YOlun dnki ülkelerin dünya sanayı üretiminde sadece yüzde 7 pa ya sahlp olınası. Bu yüzden, gerçek bır sanayileşme eko mik bai\1msızhğın ön kOşulu. Bunun için de gelişmek te 0-
Unl do kOnferansı
Geçen ay Peru 'nıın başken ti U ma'da uhıslararası bir kon ferans toplandı. Basını m1Z1" fazla Jlgi g(\rm�di . Ilu konferans. Ilirleşmiş Millet ler Sınai Kulkınmıı Örgiltü UNlDO'nun 2 konferansıydı. 2 t, N:DO konferansı. eko ""mik bngımsızlığın temel ııcrunlarının tartışlldJğı bir fo!".ım olarak g�çti Bu yüz den de gel;',miş kapitalist ili koierI. gelişma yolundaki ül keıer ar.:ır�'J<.1e önemli tartış malara wıne oldu. Gelişmiş kaplt,Uis! lili<elerin temsilcile ri. üçüncü ci ünya ü1keleıinin 6nerdiğl -}el'1 UıUBIararası e konomik düu"in. k;ınılm6S1 Da yönellk ortak bir görüşün oluşmasını engellemek için ellerinden geleni esirgemedi ler. Fakat ilçüncü diinyanın IemsIIc1Ierl, sosyalist ülkele rtıı de desteğini de alarıık, baflıca lı:apitaUst ülkeleri tec rit etmen başardıIar. ııon 2. UNlDO lı:onferansı 7illann gelişim ıçınde ko puk bır olay deAil. Bağlantı .u Qllı:e1erin 1973 EylÜıünde Cezayir'de yaptığı. 4. ZIrve wplantısı, BM'in ham madde ler ve lı:aIlı:ınma sorunlan ü zerlnde\d Nisan 1973 olatm ıı.stü toplantısı ve gelişme yo !undald ülkeleri Şubat 19'1S' ham te Dakar'da ilk kez maddeler konusunu ele al mak üzere biraraya getiren konferans, 2. UNIDO konfe ıansının öncesindeki başlıca gelişmeler. Bütün bu forum lar, gelişmekte olan ülkele rin, dünyadaki güçlerin yeni iiurumunda ekonomik potan Ilyellerinln ve ekonomik ba Iımsızlıklarının temel koşul larının bilincine vardıklannı ,;6steroi. Her defasında em peryalizmin ve yeni - so mürgecillğln lı:mandJğı. bu fo mm1ar, sosyalist ülkelerin :ye kapitallat ülkeler !şçI sı yanısıra, ulusal nıflarmm kurtuluş hareketınin dünya artan devrlmcl hareketinde bır rol aldığı.nı kanı Undı. Uma çalışmalarına tamel o luşturan belge, .Tr ler- diye nltalenen yüzden fazla ülke Di1n Şubat ayında Cezayir.de � bakanlar toplantısmda ha sırlandı. Üçüncü dünya ıçın J.lma. ulusal bağımsız1ık ha.. ekonomık .sıçra reketlnln ma. sını g(1vene batlayaesk lIODlut tedbirlerin tartışılac& lı bır forum olacaktı. Emperyal1zmln.
gelişmekte
olan ülkelere karşı uyguladı lı sömüıi1 yöntemlerinln d.... terlendirilmesI. uma toplan ıuına sunulım wanların o iiak noktası oldu. Bu yOn eşitsiz tem1erin en Idaslğl ... Ucaret yolu. Düş(lk fiy at la ham madde ve tarımsal Qrün \hnıç etmek, karşılığıD ila kapitallst Qllı:e1erden fiyat Jan &ürelı:l1 artan sanayi mal Jan satın almak, sömürgee! lItIıı llçQncü dilIlyaya kabul sö etUrmek istediği yazgı. m1irgecillğln en ağı.r allleelni 1 ekonomileri ülkelerin Jiyen 118 tek bir ihraç malına bat b. 11172 ve 1973'te dünyada iaam madde fiyatlarında ,;o J'OJen görıel1 artıt bu duru · mu ortadan kaldırmadı. Ham madde fI)'a.Uan, reel olarak. 1960'da!d dllzeylne bUe ulaş11L1O detu. son llI'alarda ye IlIdm düşmeye başladığı. da bIllnIyor. Bu durumun da tek 1OrUDIlu.su van bıltan LrUrI& dllzen1eme n dIledlklerince g(1cüne aahlp uluslararası te
keller. Ge�ekte olan iiLke ler, ulus1araraaı tekellerin gll
l:Onil kırmak 1ç1n lı:eııd1 güç lertnl birleştirmek znnmdIL YC1%yıliann sömürgecl yön temlerlnln wnucu. dan,.& nil
t S NISAN
1 975
lan ülkelerde üreUro artıŞ hızının 1980'e dek yüzde S'e ulaşması gerekli. Üçüncü
dünya. bunun nncak karşıl ık lı eşi tli ğe dayanan uluslara rası işbirliği ile sağlıınabile. ceğinin bilincinde olduğunu Uma'da göstenll. Üçüncü
dünya ile wsyalist ülkeler a rasındaki işbirliği ni n wrunlu luğu konferansta işlenon te malarıo başında geliyordu. Buna karşılık, gelişmiş kapi talist ülkeler, yenı mal akım lanıu zorunlu kılan bOyle bir IşbIrliğine razı olınadıklannı g6sterdller.
Uluslararası takellerin do !a)'lı sömürü mekanizmala rından bırl olm ekonomllt .yarciJm. wrunu da
ü�
cü dünya.yı hayH meşgul e diyor. Bu günkü biçimiyle .yarciJm. ların yarardan çok
zarar getirdiğini biliyorlar.
Uma'da emperyalist Illk.... I... oepheslnin başını her za manlı:l gibi ABD çekU. .ABD
son karar tasarısın a doğru d:uı olumsuz oy kullandı. Müttatikleri tngiltere, Belçt
lı:&, Kanada, Federal Alman ya, fsra.ıı. Japon)'a ve ttalya ise tutııın1arını .çek!ınso,.. kalarak belirttiler.
Uma deklarasyonunda. &o mut kelimelerı., devletlerin
dOğal kaynaklarını .mlllUeş tlrme hakkı . ; üçüncü dünya nın ihraç maliannın fiylLU... nnın. sanayileşmiş ülkeler den alınan mallann fiyaUan na göre düzenienmesl ilkesi; Iıam ma dde üreUcI ü1kelerln ortsk örgütlerde güçleri nı ve iradelerinı birleştirmeleri zn runluluğu yer alıyor. .Derin
lemeslne. sanayileşmenın. .... konomlk bağı.msı.zlığın temel koşulu olduğu ilAn ediliyor.
Gelişmekte olan ülkeler, ay nca. güçler dengesinin bu g1Inkünden çok farklı oldu ğı.ı za manl arda oluşturulan UNIDG nu n , sanaı'lI,şmeyi a maçlayan ülkelere gerçekten :rardım e<en bır "rgl\na dö n(l�tılıillmesjnl Istly ' "lrsr. Bu nun için Qo uıım:.: nun FAO ya da UNESCO gIbi uy n uz man bır organ olara\< Çalı$ ması!!} öner;yorlar. Bu 00.0ri gelecek Eyıül'de BM Gtna1 Kurulu'na götürülecek.
Ing iltera' da ki CIA Ajanları
tngıltare Avam Kamarası'
na verilen bir önergede ABD Büyükelçiliğinde çalışan 10
ateşe. nin CIA ajanı oldu ğı.ına dair kesin kanıUac bu lunduğı.ı belirtilıniş ve Hük11 meUn bu durumu ABD nez dinde prota"to etmesi Isten miştir. Oneriyi Imzalayan SO' dan çok İ4çI ParUsI milletve ldU, CIA ajanı olan bu Idşl lerin diplomatlk listelerde a. taşa olarak bellrUldIklerinl fakat hlçblrlnln dışişleri ve diplomasiyle uzaktan ,.alcın dan ilgilerinın olmadıt1nın aaptandığı.ru bl1dlnnlşlerdlr. Öneride, eker ABD h(lkl\nuıU bu Idoııerin gerçekten diplo mat olduklannı kanıUaya. mazsa, Istenmeyen adam ııAn edilerek auurdıoı ed1lıneIeri de Istanmektedir. İngUtere şefi durumunda bu lunmaktadır, ABD Dıotilen Bakanlıltnın yayınladığı. res mi blyografllerd. bu ajanı.. rın .anallst. veya .habeırleş me uzmanı. oldukll'fl Ilen a1lıiUmektedlr. •
w i) ' ., ' it ıh tU!) .1)0& C:JzaYlf SuuLli .\ra>JlS .<I.n ı� ran ve Voua/ustu kaıuıyor.
tK temSil 1(.1 1 / l'..I.ci.l.LC,;ıl:ın 0 .•1.:'
Enerjı
ve Dayanış ma
ırak .
Brezııya
-sanayileşmerruş
latçılan_
Uluslaramsı Enerjı Kon!e· ransı'nın hazırlık toplantısı 7 Nisan'da Paris'te başladJ. Toplantıda, Enerjı Konferan sı 'nın toplanacalP taıi.h, yer ve konferansa kimlerin katı lacağı. saptanacak. Hazırlık toplantısında yine karşıt çıkarlar karşı karşı ya. Bunlar ik! grup, birincisl, toplantıya katıl an kapitallat devlotler arasında, ikincisi de kapitalist ülkelerle gelişmek
te olan ülkeler arasında. Toplantıya katılan ABD, AET ve Japonya'nın çıkarla n enerji konusunda tam u yuşmuyor. Fakat, gelişme yo lundaki ülkelerin karşısında bu aynlıJdar i\ın.dili.k erte lenmiş gıbı. Gelişmekte olan ülkeler ha. url ık toplantısında !id grup-
ru
\'0 Zalre ise
petrol
temsil
hba
ediyor.
Emperyalist devlotler, ener Ji sorununu. topl umsal ve e kono mi k geıışmenin diğer 60 runlanndan ayırmak ve ge ıışmekte olan ül kel eri petrol Ihracatçı.ı - IlhalatÇl sl diye ik!ye bölınek çabasındJı.
Buna k ...-şılık. gelişmekte olan ül keler, kapitalist dev letlerinin oyunlannı bozmak
üzere dayanışma Içindeler. Bu ülkelerin temsilcııeti da Iıa toplantı başlwnadan önce biraraya gelerek ortak tu · twnlannı saptadJlar. Kapita list devletlere karşı savun duklan tez, Enerjı Konferan8ının yalnu petrol sorun1a nyla auıırlı ka.lma.maın ye
tüm hammadde sorunlanm ve ekonomilı< kalkııımanııı di ker yönlerini ele ıılması. Bu
O rta - Doğuda
,utum, geıı şmekte 0Ja.ıı ... .. .IJ • • ı 5ubat'ta Daku' Man'ta Uma Iop\�
da benimsedikleri a.... dOğrul tusunda. Gelişme yol undald m-. ri n dayanışınalarını o� koyduktan diğer konu, KoD' feransa katılacak ülkeler se runu.
Emperyalist
Konferansa &on de re
ri ' "' ,"t Ler
-lı
'a tılmasını Istıyorlar. b u .. oıü cü politlkal anrun dOğal so nucu. Dayanışma IçIndeld 1. ülke ise toplantınm, BM _ Iişmekte olan ÜIke1eri LıIrVa ya gotlren Tr'I.,... ltÇllm asu>o da ısrar ediyor. bir ülkeler topluluğl
Bu arada baolxa. kapa Hst devleUer che ...... .. geslnde güçlQk __ ..... re
yardım
lIIIlACIyla
__ ..
LrUrUIma.Sını tanıt..aı e.
yine Paris'te
tDpIADdaIar. ..
fona. .KiesIı>pr ....
...
yor. Bu rWıIMtL.... -tl toplantılında ___ __ • Ja.ıı all<elere k-.ı bU baeD
denemeel oidutıa açık.
.
ye n ı
terti p l e r
Bu ayın başında Enver se dat Süveyş kanalının 5 Hazi.. ran'da yeniden trafiğe açıla cağını açıkladı. Aynı Sedat, daha kısa bır süre önce, bır karış Mısır topratl dahi Iİ gal altında kaldJkça Süvey şin açılmasının olanaksız ol duğı.ınu söylüyordu. Şimdi ise açılacak kanaldan İsrail'e yük taşıyan gemilerin bile ge çebileceğini açıklıyor. Bunlara Sedat'm yeni açık lamalan eklendi. Başkan, ce nevre Konferansının Mısır'ın tek eylem alanını oluşturma dığını, ısralUn -samlın1 olına sı. şartıyla, Sına'da kuvve� lerın birbirlerinden uzaklaştı nlınası üzerine görüşmelere haz". olduğı.ınu söylüyor. Aslında Sedat, Kissing&!' mekiğinln yeniden işleyebile ceği bır ortam yaratma çaba aında. Mısır ekonomisJnde sermaye çevrelerinin etklsJ nın artınası, dış poli tikaya ve Kahlre'nln Arap davasındaki rolüne yansıyor. Bu çevrele rin uzlaşmacı tutıımu Se dat'ı yalpalatıyor. Gerçek bır kalkınma politikasının lzIen memesi, Mısır ekonomlsini
darboğazıann yakınına getir miş ve halkın talepleri yük selmiş durumda. Bu durum da Sedat zamana muhtaç. orta Doğı.ı sorununun çözü müniin biraz ertele nmesJ g... reklyor. Bu da ancak -Sevgi U. Henry'nIn ..karşı taraf tan· kopartaca#t tavlzlerle &0-
labilir. Sedat 5 Haziran'a dek bunu bekleyecek. SüveyŞ kanalının
açılması,
Fransa ve Ingiltare gıbı ülke
lerin gôstenllğl ilgiyi de artı racak. BOylece, Sedat'ın, ot' ta Doğı.ı sorununa Avrupa ü1kel.•>:1ni de kanştırma ça..
lialan da belJd başanya yak
laşacak.
Sedat'm verdiği müjde şim di We.sh.iDgton ve Tel Avıv' de değerlendlrillyor. Uzun ,üredir ABD ile ortaklaşa Arap cephesini bölRıe ve ba nşı -parçalama- planını uy gulayan İsrail bu .jeste. kar
ol ne gibi tavizler verebilece ğlni hesaplamakla meşgul KiSSinger Ise, sarsılan otorite Ilnin canlanacatından umut lu. Barış sorununu &ürünceme ye bırakan bu tavızcl tutum, Arap güçlerinin birliğini Iste yenier ıçın elbette olwnlu bır geUşme detu. Suriye ga zeteleri, yalnızca ortak eylemin, düşmanın zaman k.... zanına planını bozacağı.nı ya zıyorlar. Sedat'ın FIlisUn Kurtuluş Hareketine karşı tutumuda kuşku verici. FKÖ'nün Cenev re Konferansına katılıo biç! mine ilişkin Sedat'm yeni bir önerisi var. Buna göre, FKÖ Cenevre'de Arap BlrUğI genel sekreterliği tarafından tem.1I edilmeli Bu Onerinln, FKÖ'n(l Filistin halkının tek meşru temsilcisi olarak ka bul eden Rabat zirvesi kara nna ters düştütü apaçık. FKÖ, Cenevre'ye gidecekse kendi adına k endi delegas yonuyla gideceğini açıklıya rak biL öneriye tepkisini g6e
terdi.
Şimdi herkesin, özellilde de Filistlnlllerin 80rduğu bır soru var: Bır güode Cenevre' d keailenier Cenevre'den ger çekte ne 'bekllyorlaz? Bu 80ru ABD ve İsrail'. )'Onetlll )'or. Çünkü orta Doğı.ı'dald 80n gelişmelorin tek açıkla IIIMı ABD diplomasisinin ku
ila
manevraları.
Eter Cenev
re'nin ,.eni bır oI<üçül< adım lar- manevrası alanına. çevril
mesl düşünÜıüyorsa. burada .barış. adına hiçbir şey olde edilemeyeceğl ortada. SovyeUer BlrUği, Cene vre Konferansı önarialni. Orta Doğı.ı'da adlı ve sürekli bır banşın, ancak sorunun bütün yönierinln btrarada ele almmasıyla aai\aneblleceğl gerçeğine dayanaralt ylneli yor. Gerçeldeotirllecek bir an laşma 1id temele d&ya.nmak znnmd"" BIri, t.raı.ı'ln işgal altıncıald Arap IoprUlarını hiçbir ön lroşul Deri .nnıı..ı. eizin boşaltması, dIPri de. kendi bağı.msız devleUnl kllJ'o ma hakla da dahil olmak 6zere FIlIstin ha.llwıııı meşnt haklannm tanınması. Cen..... re'ye ı.şlı:.a. bU � Yer · mak, onu bOtün �.. booaltmakt&D � __ a.nJa ına plmez.
,-------'1
DEMOKRATIK DAYANIŞMA Onla 46tQDGr .. .... CU&ı'daa OL.... .. ..... Fraııaıs lLYd-. ...... Şab � ", fII8LM da.- as ,... ,.
'" - � .... JIIIrQI ..
ıranıı �
uya açtılar, �
it !iteneB P.Sa.ıW MI aıatratı ft Goluıa � Jiıı Saedi.
Franaıs dOeOn1ir .. _ 11&tçı\ar, � yılda ."...
7Ufteeverin nrwu- ..
dIjI Iran'la ..... _ IlDdald .balı!ıyı" • __ ..ıar. tS
YAŞADIGlMlZ f•
•
uç
•
azız
EVRB .
bir yazar olarak, SOSYalist, Türkiye d. sosYalls t akımın
194..
içinde
yılındanberi yaşamak
otuz yılı aşkın bu zame.n bOlümıl IçIn de.. sınıfsal blllnçleııı;ı.e� bakıınınde.n geçlrdiğl ınıs oç .vreye kısaca de#lnnıe k Istiyorum. Bu ev1'8111l' !&terl.9lem.ez. TOrldyo'deki siyasal de"işiml e. o re koşut dılşmektedir. ıayım.
1940
•
1950 EVRESı
TLI!': i.şçt ııpıılı ve IK?syallstlerl ıçın
yıı.sa.l örgütlenme olanaAı ancak 194.s'd", İkıncı Dünya Savaşı'DIJl ııoııa ermesiyle, biçimsel demokrasinln itq g.örQntü8ü olan çok partili dllzene geçışle baş JayapUm!şl1. Bu zamana dek işçilerin sendikal ve sosyalistlerin alYıı.sa.l Öl'gıltlenmelerlnln yasadışı bırakılmış olması yO.zünden, başlangıçta IşçI sı nıfma Oncülült edebilecok yeten sayıda, yeter bil B ide kadro yetlşememtştı.. B1l y"tııtslzlik ve bilgi ııiziik: evrealnı belirtebilmek Için blIikl kılçük ör nıık vermek Isterim.
1 94s
yılında fııgt)tere'de uluslararası bir Işçi toplantısma Tılı1ıt Işçilerinln temsilcileri ola rak gönderilIlCek bır Işçi kurolu üyeleri, ıstanbul' da dılzenledlk1erl basm tople.ntısında, sözcük ola rak bile _ndik&> demealnı bilmedikleri için .san dnka. demekteydiler. Sendika sözcüğünü, yardım sandıtı gıbı bır sandık. bir sandnka sanan Işçi �msilcilerı bile vardı.
Y ine o
yıllarda. bugünkü
Türkiye Gazeteciler Sendikası'nm kuroluşu sırasmda.kl ilk toplan ıtılarda, kafa lşçlsl olan klm1 gazetecile r, .tehli.l killi olacağı-, .Tıll1i bünyesine uymayacağı. vb. Bibl gerııkçelerle kurulaca.lt örgütün sendika do iil de, birlik, demek glbl birşey olmasını önerl ıorlar ve bu konu uzun uzun tanışuıyordu.
Bu
evrede TOrkiye'y. dışardall hiçbir sosyalist Idtap sokulmadığı, sokulması old<ığundan, yabanCi dU bilenler lÇUL bil. eosyallzml öğTenıı1e olaııajı ka.paJıydı. Ancak y/lr banoı CULL. öğrenlm yapan o kullardan çıkışlı olup tIa dıt 1l.Ikelerde sosyalist kültür edinenler SO& yallst teoriyle donanınışlardı. lııte.bu aydınlana etkisiyle olaca.lt, o dönemln. tanıdığutı denli 8n bl lInçli lşçIlerı olan Idmi tütiln l!!Çilerl, her konuş malarmda sıksık kullanmaya pek düşkıiı1 olduk� lan, örneğin .pot[ burjuva. pUl valü, strüktür, ajı tasyon. vb. glbl beşon terImU bır Jargonla, sosya ilIst kültüre yabancı aydınlan oaşırtıyorlardı. u evrede aydınlann sosyallzm anlayışı, genellikle, duygusal dilzeyde kalmışı,. Sosyalist [Idlltür ıçin kaynaJtlanacalt ö�U kitaplan ve ya [-Bl, açık örgıltlar olmadıtından. daha çok &anat 1I'e özellilde şıır sosyalist aikmıa kaynaklık ediyor fidu. Bu evrede _lerln ve klm1 ressamların çoıt fağır baskıya Ukrama1an bundandır. Sanata büsyabancı olan Iktldıuilar, hele onların aşak( asamaktald alyaal poUs, yönetıd gıbı o rganlan . �,egemen sınıfa OeVrILm14 korırunç bir al glbl göıiUmekt&ycU. Oyle kı, bireyci, gerçek !ücü, s!mgOOl, uyumıruz, en BOyuı şiirler bile, Ila ne denlı anlaşılmıyona, düzen Için de o 'Ilenll tehllkelı gôırü!uyordu. dergi, g�ete,
)'aıı&k
e
�tiIn Bu
� i
dönemde Işçiler 8Ömürıly1l, haksızlığı elbet duyu_
� canlannda. hQcrelerlnde yaşaylU'tlJr
�orlar, namuslll, nerıa a,ydınJar da bunu aeziyoZ'Anıa geneııw. teorideo yoksun olunduBu duygusal planda kalınıyordu. 1040, IıonraJan 60 yı)uıa dek. duygusal kaynBklanmalarla Türli '-osyallst1erlnln oluşmasında ve y etışmesınd. Na _ HIkmet'in şllrleır1nln Işlevt çok bılytlk olmuş-
�ıur.
evrede OIL bQyQJ[, hatta tel[ eksıkın sosya ıı.tlateoı1 oIdutıma Inanılmıştı. Sezgiyle, duy ,i. illılı rıw 809yallst olaıilar karanlıktaydılar, Teori '" bu karanbtı aydınlataealdı. OOzonı deklştır.. ır. kapltallzmı sosyalizme dönQşt1lrnıek ıçın ıın SOSYaIIR )'öntem gerekHyc!1. llkin bılımsel SOB alizmln ana ıapıtlarmı okuyup bu yöntem elda liYc!1.
B
II
-
'
kuşkusuz,
�u e \'1·e Türk sosyalist akımının Türk sosyalizminin bugü nlere d t:ru sılrmiJş olan geçmişi, geçmişteld ? mu_ cadelesı olmuştu. Ama sürekli ola.rak sosyaliz min ım:ıü �olaylı dolaysız baskı yollarıyla yasa dışına _ ıtilıniş olmasından ötüril sosyalizm yaygın iç
H başlangıcı
. _ degıld ır.
lık saglayrunamıştı
T ürkiye'deki
sosyalızmll1 bll evresInde cezaev le.rlnd � SiyaSı tutuklu kOkuşlan, sosyalizm ogre� ı ın okul yerine geçmişti. KOğuşlar, ışçi ? . ünlversıtesı gıbiydi. Örgütlerin saliladığı topluluk etkilenmeli,ri bu koğuşlarda kandiliiiinden vardı, Sosyalist bilince varmamış, hatta sosyalist bile ol mayan ve hatta sosyalizme karşı olan kimi işçi ve aydınlar, ihbarıarla, sudan sıyasal ve uydur ma nedenlerle sokuldukları cezaevlerinden, öğre. nerelt, bilinçlenerek sosyallst olaral, çıkıyorlardı. Yasaklanmış olan ekonomi politik Idtabı cezaev lOrlnde çevriliyor, bu çeviril6r kalemle çoğaltıl ... rak elden ele dolaşıyordu. Kapital'den bölümler çevriliyordu. Bu evrede, cezaevlerinde ve dışarda sosyalizm öğrenlml daha çok sözlü, söyleşili Vii tartışmalı Oluyordu. Bu evrede, genellikle, en bü yük eksiklik olan sosyalist teOriyi ve yöntemi öğ renmek pekçoluan için yeterli sayılıyordu..
:,
_.
1950 - 1960 EVREsı
8u
evrede, zorlanarak yapılan Y8ı'll1lar, söZıQ öğrenimier, dıŞ ülkelerde yetişenlerln art.m... 11 vb. nedenlerle. sosyalizmin temel ilkelerinl bI len aydınların sayısı oldukça artmıştı. Eskiye gö re yöntem çok dahn iyi bilmiyordu. EsIcts! denli karanlıkta, elyordaınıyla yol aranmayacaktı. . Ibet bütün sosyalistler, temel ilkolerm yoll'IlInlanmasında anla.�mış d eğillerdi. Bu ülke nin tarihinde, Beyazı\ medresesinin mollalanyla 'Fatih medresesinin mollalan, Arapça -dat- harfi nln nasıl seslendirileceğI, .veleddallin- ml, yok sa vel ezzalin. ml okunaca.t:ı yüzılndeıı kanlı bı ç&klı ka vga etmişler, yaratanınıt, ölmüşlenıe, el bet bu olay tarihin o zamanı içinde gömühl kala: mazdı: töre bir ucundan yürüyordu. Sosyallım spekülasyonu da, dOğal olarak, yapılmaktaydı. Ama her ne olursa olsun, sosyallS! teori, temel 11!celer, Türk aydınları ıçın artık esldsl oranmda büsbütün bilinmez değlldl. u evred., n6 söylenileceğı bilinirse, bilinen ler de söylenilebillrse, hnlkın sosyalistleri an layacağı sanılıyordu. 950 den sonra, sosyalistlerin halka ulaşmalarmı önleyen yasal ve yasaelışı engelle r, çoli partili dllzenln zorunıı olarak Isteristemez bır o rahda da olsa kalkmıştı. Ama yine de haJkla bil tünleşllemedl. Yüzyıllann yarattığı halktakI ters blriklmle karşilaşıldı. Bu durumd!>, sosyalist yOn temin nasıl uygulanacağı, nasıl sonuç alınabU& ceğı sorunu ön. geçmIş oldu. Sosyaliemı, her ül kenin özel koSUılanna göre oraya uygulamak ge rekiyordu. Tekb""ına teolik bilgi yetmiyordu. ürklye'nin özel koşullan neydl Bllınlyor s ... nılan şeylerin, gerçekte bilinmOdlgi nnlaşıldi. DUzenin değiştin1mes!, toplumsal yapmııı değişti rilmesi olduğıına göre, Türldye'nln toplumsal ya pısının öğreuilmcslne çalışıldı. Bumın için de Tür Jdye'nin sayım - dökCUllıi (ünventalre) gerekiyoZ' du. Yanı yıırdumuzu Istatistik verilerlyle de bU meliydlk. Daha bncekı evrede, bu Istatistik veri ler çok az, çok yetersh; ve bunlan Cıa sosyalistle rin araşttnnak olanağı yo ktıı. er sômürgen ülke, iyl sümtırebllmek ıçın, sömüreceği ün,enln bütün glrdiSınl çıktısı nı, bü tün sayım-dökıimünü bilmek zorundadır. 1950-191lO W'<ISl vo dalıa son r alan, özellikle Amerika Birle şik Devletl'nin, Türkiye'yi sayım - dökümüyle t... nıınak ıçın araştınp ortaya koyduğu ."yım - dö küm verileli sosyalistleıin çok Işın!> yaradı. Sö mürü ve strateji çıkarları amacıyla Türkiye'yı maddi ve manevl varlıklanyın yakından tanıma ya çalışan Amerıımn uzmanlıın ve Türk devlet!. ·nln yenl örgıltlerl aracılığıyla yapılan sayım - dö küm, açıklanmaı< Istemeyenlerle birlikte ortnya
E
_
B
1
T
H
çıktı. Elde ye!.ednce yeri olcfnğıından TGıti,.'itıı. toplumsal yapısı da sayısal gerçeklikle ortaya çıt mış oldu emol ilkeleriu y orumunda. �1.1 keBilıı wr aL. laşma b'irliği sağlanamadıysa, toplumsal yı. pıoın s aptanmasında da kesin bır anlaşma b)rl' ğin. vanlamadı. Ama her ne olursa olsun. dtl/" şik biçimlerde de olsa, Türk sosyallstlerl, YÖııtc", v. yöntemi uygulayacaklan Türkıye'yi billyorlo dı. Bunun sonucu olarak, det:iş% görüşl erte de Co' sa, her ayri. görüşte olanlar kendilertnee TQrfdYt nin toplumsal- yapısından ve güncel durumu,," çıkan anaçelişkiyi saptamışlarelı.
T
1960 - 1970 EVREsı
Bu
evrede baş sorun, sosraUzmln temel ııko' rinin sosyalist yöntemle. toplumsal yap'" özel durumu, anaçelişkisi bilinen Türklyp')'. " '.. uygulanacağıydı er devım bır sınırın ôncüliiğüyle 010" gôrıı, Türkiye'de düzenin deglşmesi de. f Türk i!!Çi sınıfınm ön cülüğüyle olacaktı. Sav" döküm ve güncel durum, Türk ışçi sınıj""'n Jı.em nlcelik, hem nltelik balumından - öz<' nitelik ba.kıınından - dahaca bu �el gör.� . üstlenecek durumda olmadığını gOsterlyordu S''" yıllarda Türk so syalistleri arasındaki bQyük "''' da bölünme Ve parçalanmalarm temelinde bu r,. denin GŞÇ! sınıfının nicelik ve nltelikçe tarih'" görevini üstlenecek etltinlige dahaca varamarr, sıl yattığı kanısındayım. Bu nedenie her bölüm sosyalist kadro bu eksikliği çabuklukla gldel'!'''(' . ayrı bir yol aradı ve aramaktadır. osyalizmin gerçekleşmesl Için, devrimin ön, sıl olan ışçi sınırının bilinçlenmest ... örg' Ienmeslnln de so n kerleye ulaşması gerekiyor< Bu ise, bir toplumsal birikim demüO ... zam' eylemsizlik Isterdi. Blıildmde n yana olanlar suçlauırken, kimi eylemciler d. acelecilikı. BU" le.ndı. ParlamentoCUıuk yola, parlam«ıı. .. yo lar, tekb""ına dllzenl deklştlrmeye gllca tıIIIlayan Işçi sınıfma mübteflk yada mılttefikJar lıZ'IIIII& ye. . lu, Işçi sınıfına müttefik değil de sınıf dıtl _teı< ve yardıincı arama yollı. başanm YUIUIII ve ba. şarılı Çın denemesinde olduğu gıbı LırAI bölge OrgQtlenmeııl)'Ola halkının ve tarım işçUıırInIn vb. gıbı pekçOk değişiit yonar ortaya çı]da ft d& nenmeye çalışıldı. Uygulama b1ç1mlndı. DILI .. len parçalanmalann bu gerçek nedent ....,. t. nu1runadığından, yöntemin yorumundaki .. .. lumsal yapıyı saptamaktald ve aııaçelişiddeiı a& rüş ayn1ıkları nedeııınlt gıbı gOsterildl. DIıIıa _ bır deyışle, önce işe gel_ biçimde 11011119 ..peıı. mış, sonra bu sonuca en kestirmedea aiIIIInCı* yol aranmıştı.. Bölünmelerin temeldaki 1ıII ..... nınden bıişka yine bu b&$ nedeo1n doturcnılll id
H
\
S
anlaşma.zlık1ar yilzibıdOll çaııemalM' da �l olunca, karşılıkh ağır ve yersl% � çoBu dil lialı:· Sız suçlamalar başlamı.t oldu. ugün bır yenl evre ıçınde olduğumUZ JEaıııam. dayım. Bıı evrede sosyalist dllzen c!eI1G1kDk1nln engellerin! iyi saptamamız gerekir. O bm· yun Id, temel ilkelerln Iyi bilinmesi ve dotna � anaçellvJdnln rumlanması, toplumsal yapının ve doğru saiıtanmış olması, lşçl sınıfının tam bIllnç 11 ve ôrgılthl olması da, bugi1nk11 koşullarda bır toplumda düzenin deklştirilmesi için yeterll ola Bütün bu varların üstllne, clıştalı:l duTl' mıyor. mun, dünya dengesinin de iyi bilinip saptanm gereklyor. Her değışkenden daha defı!şken (" bu deng enin dotıu saptanmasının ne deM ger< da başansızlı< ıı olduğu, başanyla, ama çoğu
B
s Onuçlanan düzen değlşlkıığl denemelerinden la�ılmal,tadır. ". u evrede sosyaııst aydınların üç şeYı çok bIlmeye çalışmalan gerektiği kanl!!Uldayım n bil" Sosyalızmin tomel Ilkeler\ V!> yöntemi
B
mesl. 80' Toplumsal yap. ve anaçeıışlanln doğru tanması. Dünya dengesinIn doğrulukla snptanması.
ILLIUIIIII11UIIIIILIIII111111L1111L 1I111111111111llllllllllilllllllllUUUllIIUlnıııııııııı iii1111l11111l1111111L11L11111111L11L II. LI.
SAYIDA
i
Bmm ve Blllmselllı< Oz&DenemelYavuz rı"" Ijlr Ç1zıneci • ŞUrler/Can Yılcel B Can Yüce!'le Konuşma. • Türlüyo'de Okutulan Iku sat Hakkında Bazı D!lşı1ncelerlKenan Atalay' .
•
Emperyallzm Ourıne BatıKQltürlMu- . TalAt P&$&IA. Herbert .. DektnmelerlKQltQr Olayı. n Sıı.nat Olaylan.llWepo • Beyaz _ Yerıı Kolonyallzlar/Dergller/F\limler ml ve Ya ıının Emperya.LIZıUI Ml UIA. Emınanuel Bırıkıın Yayımcılık itia&
• Tilrldye'nln .Doğu Sorunsalı ve rat Belge
• Emmanuel'ln YIlZIID tl. - KolonyaJlz.ın v•
i Ane .A.nI1�
ŞU.
P.K.
&38
Slrkod-ı.taııJıııI
C:
I· _
J
ımnmımnlillllihhı mll,,,,,lınmmmnlımmmmnmı,,""""Miriii" ımmıııııııım,,,"",,,,,n"ınımıım