02 lente
2014
Helden! Het buitenblad voor stoere kinderen.
emen nkt! Paardeningbewlo ikkelder dan je de Die zijn een stuk
Flap, flap, flap
Vlinders van dichtbij
.
Noa: bolletjes in de grond
Noa heeft een cadeautje gekregen: bloemetjes in een doosje!
Hallo
POST Nim maakte een foto van de sneeuwklok-knutsel die we via onze nieuwsbrief met jullie deelden.
buiten helden
Mooi hoor!
Lente? Het leek de afgelopen tijd al bijna zomer! Wij zijn er lekker op
buiten helden
uit gegaan en hebben veel buiten gespeeld. Genieten hoor, dat mooie weer. Hebben jullie ook buiten gespeeld? Of iets bijzonders gedaan? Sturen jullie het naar ons op? Dan zetten wij het in Buiten!
Ken je onze website al? Kijk ook eens op WWW.BUITENHELDEN.NL
voor interviews, blogs tips en knutsels!
Veel leesplezier met het lente-
Hallo BuitenHelden, Buiten! is heel leuk. halen We hebben vandaag de ver aan. ged f lho doo het en n geleze urd Ik heb de site doorgestu van erg dt hou die , juf naar de r. uu knutselen met de nat Hartelijke groet, Martine Vonk
nummer van Buiten!
In deze Buiten! POST...............................................................................................2 WINNEN.................................................................................. 3 NOA.................................................................................................4 SCHADUWSPEL............................................................6 HOE ZIT DAT? PAARDENBLOEM......... 7 MAKEN: VLINDERS.................................................8 DOEPAGINA.......................................................................9 PATATJE MANGO.....................................................10 HOE ZIT DAT? VLINDERS............................11
Van Tristan kregen we deze foto. Druk bezig met de doepagina!
LEZEN: DROOMVIJVER................................. 12 BUITEN SPELEN....................................................... 13 EVEN WETEN............................................................... 14 ER OP UIT........................................................................... 14 BOEKEN, FILMS 15 BUITEN! NR.&2 APPS / 2014................................ /2
Volg je ons al op twitter/Facebook?
Beste redactie, Dank voor leuke nieuwe blad ‘Buiten!’. Echt mooi.
ters, Ik heb BuitenHelden voor mijn kleindoch hun, voor bijna 2 en 4 maanden. Nog wat vroeg oma! maar niet voor enthousiaste succes met jullie leuke blad en website.
Veel Ook die vind ik echt tof.
Colofon
Winnen!
Buiten! is een uitgave van Stichting Bomen Over Leven en valt onder het lidmaatschap* BuitenHelden. Niets uit deze uitgave mag zonder
Groet, Josien
toestemming gekopieëerd worden.
Winnaar!
De winnaar van het boek is MIRTHE VAN MEEKEREN! We sturen het naar je op! Gefeliciteerd!
Inkomsten uit Buiten! worden door bovengenoemde stichting ingezet voor natuurbehoud en educatie. Redactie: Hanneke van der Meer, Tiny van der Meer
genoeg, maar ook ‘Papa, pak Vormgeving:
je de maan voor mij?’, ‘De kre-
Somoiso
kel die niet tjirpen kon’, ‘De
Tekeningen/fotografie: Hanneke van der Meer, sxc.hu Met dank aan: Alle kinderen en ouders die Buiten!
Ook Rinoa stuurde ons een foto. Zij kan de doepagina zelf maken.
Het verhaal van Rupsje Nooit-
kakelbonte kameleon’ en ‘Ik zie kleurige klanken’ staan op deze DVD. De tekeningen van Eric Carle en de stem van Carice van Houten maken deze
willen lezen en iedereen die
DVD een heerlijke beleving
BuitenHelden helpt groeien.
voor kinderen.
Drukwerk:
DEZE DVD KUN JE WINNEN!
EditooPro
Hoe? Stuur ons een foto van jezelf, lekker buiten. Of een foto van een
Post/redactie Buiten! Magdalenastraat 30 3512 NH - Utrecht email: buiten@somoiso.nl *lidmaatschap BuitenHelden betreft een donateurschap, donateurs ontvangen Buiten! van Stichting Bomen Over Leven.
knutsel. Of tekenening. Of schrijf ons een briefje, of mailtje! Zo gepiept. En straks kijk jij lekker Rupsje Nooitgenoeg!
Stuur je brief/mail/tekening naar buiten@somoiso.nl of naar ons postadres: Magdalenastraat 30,
facebook.com/ buitenhelden
twitter.com/ buitenhelden
www.bomenoverleven.nl/ buitenhelden
3512 NH, Utrecht. BUITEN! NR. 2 / 2014 / 3
NOA
Hoera! Bloemetjes! Noa gluurt over haar schouder. Op haar nachtkastje staat een doosje. Een klein, kartonnen doosje. Ze heeft het van haar moeder gekregen. Al een poosje geleden. Ze weet wel wat er in het doosje zit! Allemaal kleine bolletjes. Bloembolletjes. Voor in de tuin. Die is nu, na de winter, kaal en leeg. Maar als Noa de bloembolletjes in de grond stopt, groeien er straks allemaal mooie bloemen in de tuin! Ze kijkt op het doosje. Er staan plaatjes op. Van lelies. En anemonen. Ze zien er vrolijk uit. Noa mocht de bolletjes niet meteen in de grond stoppen toen ze het doosje kreeg, daar was het nog veel te koud voor. Maar vandaag is het zover! Vandaag mag ze de bloembolletjes poten! Noa’s mama klopt op haar deur. ‘Noa? Ben je er klaar voor?’ Noa springt van haar bed af, rent naar haar nachtkastje en grist het doosje mee. ‘Ja! Ja! Ik kom eraan!’ Ze huppelt haar slaapkamer
Noa kijkt naar buiten. Het is fris, maar de zon schijnt en warmt alles langzaam op. Er vliegen vogeltjes af en aan. Ze zijn bezig met het verzamelen van takjes en pluisjes. Ze gaan nestjes bouwen zodat ze straks eitjes kunnen leggen!
uit. Haar wilde krullen dansen om haar hoofd. Mama moet lachen om die malle Noa. ‘Kom je mee naar de schuur?’, zegt ze. ‘Dan gaan we even een schepje en een gieter zoeken.’ Noa wist allang dat ze dat nodig hadden en rent vooruit. Mama rent achter haar aan, ze kan Noa haast niet bijhouden! Met twee schepjes, een gieter én het doosje lopen Noa en haar
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 4
moeder de tuin in. ‘Mam, gaan we ze hier poten?’, zegt Noa. ‘Of daar? Of misschien wel daar?’ Ze rent van links naar rechts. ‘Rustig lieverd’, zegt mama. ‘Zullen we ze hier bij de voordeur een plekje geven?’ Dat vindt Noa een goed idee. Noa begint te graven met haar schepje. Er moeten een heleboel kuiltjes komen. Ze doet zó haar best! Het is hard werken! Noa’s haren hangen voor haar ogen en met haar moddervingers veegt ze de krullen uit haar gezicht. Op haar neus en voorhoofd zitten nu allemaal zwarte vegen. Ze ziet er prachtig uit! Mama graaft ook kuiltjes. Als ze er vijftien hebben, zijn ze klaar. Nu mag Noa het doosje open maken. Voorzichtig haalt ze de bloembolletjes eruit en stopt ze één voor één in de kuiltjes. Ze scheppen de aarde over de bolletjes heen en gieten er dan een beetje water op. Nu is het afwachten! ‘Kom Moddermonster, we gaan je even schoonpoetsen!’, zegt mama. ‘Je bent helemaal zwart!’ Noa en mama moeten erom lachen.
ziet komen. Dat duurt erg lang, als je
kijken ze een hele poos naar het kleine,
het zó graag wilt! Maar na een poosje...
lichtgroene puntje. Nog even en er groei-
Noa kijkt elke dag even uit het raam. Of
ziet Noa dat goed? ‘Kijk eens! Kijk eens!
en allemaal vrolijke bloemen in de tuin.
ze al groene puntjes boven de grond uit
Mama! Onze bolletjes komen uit!’ Samen
Noa en mama worden er nú al blij van!
TIP:
Je hebt voorjaarsbollen en zomerbollen. De zomerbollen stop je tussen maart en mei in de grond. Hier een paar
anemoon
zomerbloeiende bollen
dahlia
calla
voorbeelden : BUITEN! NR. 2 / 2014 / 5
SPEL
Schaduw Hier zie je plaatjes van Fie en haar vriendjes.Teken lijntjes tussen de poppetjes en hun eigen schaduw.
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 6
Paarden
HO E Z IT D A T??
bloemen
Paardenbloemen zijn leuk om tegen te blazen, maar waar komen die pluisjes vandaan? Fie legt het uit.
Dag bloem !
In de bloem... zitten al zaadjes met pluisjes. Verstopt! Je ziet ze niet, maar ze zijn er echt. Uit de zaadjes met pluisjes (die nog heel klein
Als de blaadjes uit-
zijn) komen het
gebloeid zijn, gaat de
gele paardenbloem-
paardenbloem dicht.
blaadje.
De zaadjes worden nu rijp.
Pluisjes Wanneer de zaadjes rijp zijn en het mooi weer wordt, gaat de paardenbloem weer open. De gele blaadjes zijn verwelkt en de pluisjes komen tevoorschijn.
Hoi bloem! En na een poosje groeien en bloeien,
Waaiiii
Wind
En dan komt de wind!
staat er een nieuwe paardenbloem voor jouw neus!
Die neemt de pluisjes met de zaadjes mee. Een zaadje valt op de grond. Als het regent, kan het gaan groeien.
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 7
M AAK!
en!
w u o m e d it u n e d n a H
VLINDERFEEST Ruik je de lente al? Wij krijgen er al helemaal lentekriebels van! Alsof er vlinders in onze buik fladderen. Laten we vlinders maken!
Nodig: ✱ (gekleurd) papier ✱ lijm ✱ schaar
Hoe maak je hem: 1.Vouw gekleurd papier dubbel. Teken één vlindervleugel op het papier. Knip hem uit en vouw hem open.
2.Knip uit gekleurd papier snippertjes, hoekjes, rondjes, hartjes en andere vormen. Plak ze met lijm op de vlindervleugels.
3.Knip twee gleufjes in het midden van de dubbelgevouwen vlinder.
4.Nu kun je de vlinder om je vinger schuiven. Fladderen!
TIP: BUITEN! NR. 2 / 2014 / 8
jes en plak die op Zoek buiten bloesemblaad helemaal mooi! de vlinders. Dan worden ze
MADELIEF
PAARDEN BLOEM
AARPLAK HIER BEW VEBAKJE VOOR LIE HEERSBEESTJE
SNEEUW KLOK
PLAK HIER MEISJE
KROKUS
NARCIS
DO E BL A D? Sla om voor uitleg _ >
Sla om voor uitleg _ >
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 9
DO E BL A D?
Patatje mango
Knip het meisje, lieveheersbeestje en bewaarbakje uit. Knip de bloemen om de witte randen los. Laat de onderkantjes
Je hebt nodig: ❱ een plastic (patat)bakje ❱ een mango ❱ een servetje
vast zitten aan deze bladzijde! Plak het meisje en bakje aan de andere kant op de juiste plek. Vouw de bloemen naar de andere kant van deze bladzijde, zodat ze in de tekening terechtkomen.
Zo maak je het: ❱ Schil de mango jes ❱ Snijd de mango in reepjes/friet vanilleyoghurt Mayo erbij? Schenk een beetje in een bakje om te dippen.
Eet smakelijk! *Lentefruit: appels, manengo’s,
heersbeestje onder een
pompelmoes, rabarber sinaasappelen. Je kunt van fruit ook lekkere smoothies
bloemetje verstoppen.
maken!
Laat iemand het lieve-
Jij mag nu zeggen hoe het bloemetje heet waar het achter verstopt zit. Klaar? Je kunt het lieveheersbeestje in het bewaarbakje stoppen! BUITEN! NR. 2 / 2014 / 10
Ingewikkeld: Bereidingstijd: ca. 5 minuten
met dank aan notmylunch.nl
Vlinders
HO E Z IT D A T??
vrolijke fladderaars Ze fladderen heel snel voorbij, zijn vrolijk en zien er mooi uit! Wat valt er nog meer te vertellen over vlinders?
Dag- of nachtvlinder?
De meeste vlinders eten nectar. Nectar zit in bloemen. Het lijkt een beetje op stroop. Het geeft vlinders heel veel energie, die hebben ze nodig om te kunnen vliegen en om
Hoe zie je het verschil? Dagvlin-
eitjes te leggen.
ders hebben voelsprieten die in
Wat eten vlinders?
een knopje eindigen. Hun vleugels zijn fel gekleurd en staan omhoog
Mooie kleuren?
geklapt als ze rusten. Nachtvlinders hebben geen knopje aan hun sprieten. Hun vleugels zijn donker en
De kleuren kunnen andere dieren waarschu-
liggen langs hun lijfje als ze rusten.
wen: ‘Ik ben giftig! Eet mij niet!’ Vlinders hebben soms kleuren waardoor ze niet opvallen in de omgeving. Zo verstoppen ze zich voor vij-
Mag ik ze aaien? Vlindervleugeltjes bestaan uit hele kleine schubjes die samen de mooie kleuren vormen. Als je ze vastpakt, wrijf je er zo een paar schubjes af. Dan gaan de vleugels kapot. Dat wil
anden. Er zijn ook vlinders die met hun kleuren dieren laten schrikken. De dagpauwoog heeft ‘ogen’ op de vleugels. Als een vogel zo’n vlinder
2
wil opeten, dan opent de dagpauwoog zijn vleugels. De vogel ziet de ogen en schrikt daarvan. Nu kan de vlinder snel weg vliegen.
weken
Leeftijd
je natuurlijk niet! Daarom kan je een
De meeste vlinders worden twee
vlinder beter niet aanraken.
tot drie weken oud. Er zijn een paar vlinders die wel meer dan een jaar oud kunnen worden!
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 11
LEZEN
Kringeltjes
d room in de
r e v j i v
Jolijn staat in haar nachtpon op blote voeten in de opening van de tuindeur. Het gras is nat... duizenden kleine glinsterende druppeltjes schitteren in het ochtendzonnetje... Nog even, dan verdwijnen ze. Maar nu kan het nog! Jolijn steekt haar teen uit, het gras kriebelt onder haar voet. Brrr... wel koud hoor! Dapper stapt ze door het natte gras. Dauwtrappen heet dat! Heerlijk!
piepen aan weerskanten naar buiten.
ogen, wipt uit de schommelstoel en
En wakker dat je er van wordt!
Vreemde oren, ze eindigen in een
loopt naar de kant van de vijver. Daar
puntje. Het lijken wel vleugeltjes. Ze
drijven allemaal piepkleine bolletjes
Jolijn huppelt naar de vijver. Haar
ziet een mopsneusje, dikke wangetjes
met een zwart stipje er in. Heeft dat
droomvijver. Hij ligt een beetje verscho-
en een heel brede mond! Het is net of
rare mannetje kraaltjes in het water
len achter in de tuin. Het is er zó stil. Ze
hij Jolijn aankijkt.
gegooid? Met haar hand schept ze er een
kruipt diep weg in de schommelstoel,
paar op. Oh! Wat glibberig! Dan hoort
haar voetjes wikkelt ze in haar nacht-
Met één van zijn dunne armpjes houdt
ze een plons en een boze kwaak. Kikker
ponnetje. De zon tovert sterretjes op het
hij zich vast aan een takje, het andere
komt eens kijken wat ze doet. Want
water. Dan... hoort ze iets. Het lijkt net
steekt hij omhoog. Zijn handje be-
het zijn háár eitjes! En daar zitten háár
of er iemand zachtjes giechelt. Het komt
weegt boven het water. Er verschijnen
kindertjes in! Oh, nu snapt Jolijn het!
van de overkant. Door de schittering op
kringeltjes aan het oppervlak. Steeds
Die kraaltjes, dat is kikkerdril! Ze kijkt
het water ziet ze bijna niets. Ze knijpt
opnieuw. Jolijn spitst haar oren... Ze
omhoog, naar de plek waar het vreemde
haar ogen een beetje dicht en wat ze
hoort heel zachte tinkelgeluidjes,
mannetje zit... Niets! Geen mutsje, geen
dan ziet! Er zit een mannetje aan de
net kleine rinkelbelletjes. Gooit dat
grote oren. Ze knippert met haar ogen.
overkant. Een klein, mager mannetje
vreemde mannetje iets in het water?
Droomt ze? Het is niet voor niets een
met een puntmuts, het klepje ver over
Maar wat dan? Het water schittert en
droomvijver! Daar gebeuren soms heel
zijn spleetoogjes getrokken. Grote oren
glinstert. Ze ziet niets, wrijft in haar
vreemde dingen!
BUITEN! NR. 2/ 2 /2014 2014// 12
TUINIEREN
S PEL
Lekker rommelen in de tuin is voor kinderen ook een spel-
! Lekker naar buiten
letje! Geef ze een bezem, een emmertje en een gieter
LENTE SPELLETJES
en maak samen de tuin lente/zomerklaar. Kinderen ‘helpen’ maar wat graag met bezemen en zaadjes in de grond stoppen. Uren rommelplezier.
FIETSEN Rond de vijf jaar? Dan is dit een ideaal moment om te leren fietsen. Met vallen en opstaan, maar in
VOELSPELLETJES
de zomer kun je er in plaats van lopend, ook eens
Verzamel spulletjes uit de
(kleine eindjes) fietsend op uit.
natuur: takjes, besjes, blaadjes, bloemknopjes. Leg uit wat voor spulletjes jullie verzameld hebben en waar ze voor zijn. Leg ze dan op tafel en doe er een doek overheen. Kinderen mogen nu met hun handjes onder het doek voelen en moeten vertellen wat ze gevonden hebben.
Ballonnenspel
Of pluk eens een bosje lentebloemen! Van die vrolijke gele bloemen (raapzaad) of een bos fluitekruid!
Blaas ballonnen op. Geef kinderen een lange stok, een tennis- of badmintonracket. Daarmee houden ze de
KABOUTERTOCHT
ballonnen zo lang mogelijk
Natuur en fantasie gaan goed samen. Bedenk een mooi verhaal over
in de lucht. Degene die hem
kabouters die in boomhutjes wonen. Misschien zijn ze een schat kwijtge-
als laatste laat vallen, is de
raakt? Nu kunnen kinderen op kabouterexpeditie om de schat terug te
winnaar.
vinden: klimmen over omgevallen bomen, door blaadjes kruipen. Ze verzamelen alles wat bij de schat hoort: stenen, knoppen, takken, bladeren. Die kunnen in een grote kuil bij elkaar gelegd worden. Zo is de kabouterschat weer compleet! BUITEN! NR. 2 / 2014 / 13
EV E N WETEN
Vlinder-eitjes zijn niet groter
Er op uit!
dan een paar millimeter. Een vlinder kan 200 tot 300 eie-
DIERENVRIENDJESPAD
ren leggen, soms wel 500!
Staatsbosbeheer heeft door het hele land Dierenvriendjespaden. Op ontdekkingstocht en avonturen beleven. Je krijgt een spel mee met daarin een aantal opdrachten. Info: www.staatsbosbeheer.nl
PIETER KONIJN SPEURTOCHT Met Pieter Konijn op avontuur: zoek wortelDe kleine rups knaagt het ei open.
tjes in de groentetuin, maak konijnenspron-
Rupsen zijn eetmachientjes. Ze eten
getjes door de boomgaard, en kijk naar de
vaak eerst de eierschaal. Daarna
bijen. Een leuke speurtocht voor kleuters en
bladeren of gras.
hun (groot)ouders. Park Veluwezoom. Info: www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/pieter-konijn-speurtocht
FAZANTERIE DE ROOIE HOEVE In een bosrijke omgeving net buiten Heeswijk-Dinther vind je mooie vogels en daarna De rups maakt maakt een huisje
kun je lekker spelen in de speeltuin! Vanaf mei.
voor zichzelf: een pop. In de pop
Info: www.derooiehoeve.nl
verandert de rups in een vlinder. Dat kan een paar weken, maar soms ook een paar jaar duren.
MUSEUMKIDSDAG Ken je het Museumweekend? Vanaf dit jaar is er iets nieuws op de woensdag vóór museumweekend (2 april), namelijk Museumkidsdag! Er worden dan veel leuke activiteiten georganiseerd in musea bij jou in de buurt. Info: www.museumkids.nl
Als de vlinder ‘klaar’ is, breekt hij het huisje open. De vlinder is nat en gekreukt en moet eerst drogen. Als de vlinder
Meer uitjes op onze site, facebook en twitter!
droog is, gaat hij op zoek naar eten.
www.buitenhelden.nl www.facebook.com/buitenhelden www.twitter.com/buitenhelden
BUITEN! NR. 2 / 2014 / 14
BOE KEN
FILMS MUIS BEESTENBOEL Lucy Cousins, 2007, 60 min, taal: NL
Muis raapt eieren bij de kippen, rijdt paard en voert de ganzen, mest de stallen van de varkens en lammetjes uit en stopt iedereen lekker in bed om te gaan slapen. Leuk en leerzaam voor de kleinste kinderen.
NIJNTJE, DE FILM Hans Perk, 2013, 67 min, taal: NL
Wie kent Hazeltje niet? Het
Een heerlijk boek over de ontwik-
‘Raad eens hoeveel ik van je
keling van zaadje tot zonne-
Nijntje, Nina, Knorretje en Snuffie gaan
hou’ karaktertje heeft nu ook vier
bloem, mooi uitgelegd en kunst-
op speurtocht door de dierentuin, op zoek
boekjes die kinderen meenemen
zinnig geïllustreerd. Achterin het
naar een schat. Ze moeten daarvoor één
door de seizoenen. Prachtig ge-
boek vinden kinderen
voor één de vijf raadsels oplossen die
ïllustreerd en een feest om voor
echte zaadjes!
Vader en Moeder Pluis hen geven.
te lezen. EEN ZAADJE IN DE
APPS
HAZELTJE EN DE SEIZOENEN
WIND
Sam McBratney & Anita Jeram
Eric Carle
DIEREN ZOEKEN
Richtprijs: €24,95
Richtprijs: €12,95
Zie je een dier in je huis of tuin, en weet je niet wat het is? Kijk goed en ontdek het in de Dierenzoeker! Gratis, App Store/Google Play
Het is lente! Karel hoeft geen jas aan als hij naar buiten gaat. Hij
BAMBOECLUB (WNF)
ontdekt blaadjes, bloemen en vo-
4 spelletjes voor je kind om zelf te doen. Speels
gels en mag zijn vader helpen in de
kennismaken met dieren en natuur!
tuin. Een vrolijk boek met duidelijke
€0,89, App Store/Google Play
illustraties.
KLOKHUIS / ZOEK HET UIT! KAREL IN DE LENTE
Zoek het uit! is een app voor families. Samen
Liesbet Slegers
experimenten doen met spullen uit je eigen huis.
Richtprijs: € 12,95
Gratis, App Store BUITEN! NR. 2 / 2014 / 15
Magdalenastraat 30 3512 NH Utrecht