/ Φεβρουάριος 2010
Μηνιαία εφημερίδα του Συλλόγου Για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια - ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 5 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: “ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ” Κάθε Σάββατο, ώρα 15:00, με το Νίκο Σπιτάλα. Μεταδίδεται μέσω Internet απ’ευθείας από το Δραμινό κανάλι. Ερωτήσεις και συμμετοχή στο τηλέφωνο 25210 46902 και e-mail: goneas2010@gmail.com. link: httpwww.justin.tvdramino#r=WZEd55g~
1
2
/ Φεβρουάριος 2010
ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Με αφορμή την τόσο συζητούμενη ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, την καθημερινή απόδειξη των φαινόμενων ανισότητας και άνισης μεταχείρισης στην Ελλάδα, την κατάρρευση των στεγανών, στερεότυπων και λανθασμένων απαρχαιομένων αντιλήψεων, ας επανέλθουμε σε δύο επίκαιρα θέματα: Το εργατικό δίκαιο και το οικογενειακό δίκαιο. Τόσο για το πρώτο, όσο και για το δεύτερο, ο σύλλογος για την ανδρική και πατρική αξιοπρέπεια (ΣΥ.Γ.Α.Π.Α.) αναφέρεται στα δύο παραπάνω θέματα διεκδίκησης της ισότητας με βασικό και πιο έντονο το δεύτερο, το οποίο αποδείχθηκε ως μάστιγα με καταστροφή παιδιών, οικογένειας διάλυση του προτύπου του πατέρα μετά το διαζύγιο. Το κοινωνικό αυτό πρόβλημα δεν είναι άσχετο με το πρώτο, δηλαδή την μετάλλαξη των ρόλων των γονέων (άνδρα – γυναίκας), την ίση είσοδο στην παραγωγή της γυναίκας και την δίκαιη, ίση μεταχείρισή της με τον άνδρα. Τι όμως συνέβη στην Ελλάδα, το οποίο είναι πρωτοφανές για τα παγκόσμια δεδομένα? 1) Στα εργασιακά, δόθηκαν προνόμια (γονικές άδειες, όρια συνταξιοδότησης, κτλ) στη γυναίκα 2) Στα κοινωνικά θέματα, τα προνόμια γύρισαν μπούμεραγκ με την απαξιωτική ποσόστωση των γυναικών και την προνομιακή κατωχείρωση εργατικών χεριών εις βάρος των ανδρών (δικαστικός και τραπεζικός κλάδος, κτλ) 3) Ενώ όλα τα παραπάνω άλλαξαν τη δομή της κοινωνίας, στην οικογένεια, παρέμεινε ο όρος θύμα για την γυναίκα, αδόκιμα, ενώ και οι δύο γονείς είναι θύματα των οικονομικών και κοινωνικών-θεσμικών προβλημάτων. 4) Η ελληνική κοινωνία δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια απότομη είσοδο στα διεθνή δεδομένα (φεμινιστικά κινήματα, παγκοσμιοποίηση, κτλ) διότι
η παραδώσεις, η κουλτούρα, η κοινωνική-οικονομική θέση των ελληνικών νοικοκυριών δεν το επέτρεπε. Έτσι ήλθε το χάος. Ενώ ο Έλληνας πατέρας και η Ελληνίδα μητέρα εξελιχθήκαν, τίποτα δεν άλλαξε όσον αφορά στη νομοθεσία και στα κοινωνικά στερεότυπα που φέρνουν διαφορά στα δύο φύλα και άνιση μεταχείριση. Πριν από σαράντα χρόνια, η Ελληνίδα μητέρα ήταν μάρτυρας μεγαλώνοντας παιδιά και εργαζόμενη για την ανατροφή τους άξιζε την προστασία από το κράτος. Τώρα όμως τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά. Στις άλλες χώρες, τα φεμινιστικά κινήματα παραδέχονται τον ‘λάθος δρόμο’ τους και αποκαθιστούν πλήρως το ρόλο του άνδρα και του πατέρα. Εδώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Πολλές γυναίκες που κατέκτησαν εξουσιαστικές θέσεις, δημιούργησαν αρνητικό πρότυπο και καταφέρουν πλήγματα εναντίον του άνδρα-πατέρα (πχ δικαστικός κλάδος), καταστρέφοντας την προσωπικότητα του παιδιού μέσω της καταστροφής του προτύπου του άνδρα-πατέρα. Δύο δικαστικά δρώμενα, δικαιώνουν τον σύλλογό μας. Πρώτο είναι αυτό με τις υπ. αρ. 1 & 2 / 2006, αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας όπου δικαιώνεται πατέρας (είναι στο επάγγελμα δικαστής) όσον αφορά τις γονικές άδειες σε ίσο χρόνο με αυτές των γυναικών. Το δεύτερο ήλθε με πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας όσον αφορά χρόνο συνταξιοδότησης (πάλι δικαστικού) ίσο με αυτό των γυναικών (25 χρόνια), σύμφωνα με το συνταγματικό δικαίωμα της ισότητας των δύο φύλων. Μάλιστα, τόσο το διοικητικό πρωτοδικείο, το εφετείο όσο και το Συμβούλιο έχουν την άποψη ότι με βάση τα σύγχρονα κοινωνικό-οικονομικά δεδομένα και αντιλήψεις, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μια διαφοροποίηση του άνδρα ασφαλισμένου ένα-
ντι της γυναίκας. Στην Ελλάδα λοιπόν, παραβιάζονται συνταγματικές διατάξεις που κατοχυρώνουν την ισότητα των φύλων. Αυτό είναι πιο εμφανές στο οικογενειακό δίκαιο όπου ο πατέρας-άνδρας δεν έχει κανένα δικαίωμα και δεν υπάρχει ίση μεταχείριση όσον αφορά την επιμέλεια, ίση επικοινωνία και ίση διατροφή με τη μητέρα. Από τα στοιχεία που κατέχουμε, τις δικαστικές αποφάσεις και την πρακτική των δικαστηρίων, είναι προφανές ότι καταστρατηγούνται αρχές δικαίου και ισότητας. Οι αποφάσεις εκδίδονται με βάση την απαρχαιωμένη τυποποίηση των στερεοτύπων της ελληνικής οικογένειας του 1960, τα ήθη στην Ελλάδα της προηγούμενης 50ετίας, και γίνεται διάκριση φύλου. Λαμβάνοντας υπόψη τον τεράστιο αριθμό διαζυγίων, αδικαιολόγητων για τα ελληνικά δεδομένα, τον αριθμό των μονογονεικών οικογενειών στην Ελλάδα (το 2001, δηλώθηκαν: 1 εκατομμύριο νοικοκυριά, με αρχηγό γυναίκα και 2,6 εκατομμύρια νοικοκυριά με αρχηγό άνδρα), την μείωση του πληθυσμού (1,2 παιδιά αντιστοιχούν σε κάθε οικογένεια), την μείωση των γάμων και μάλιστα σε μικρή – γόνιμη ηλικία, αντιλαμβάνεται κανείς το κοινωνικό-πληθυσμιακό πρόβλημα της Ελλάδος που σε συνάρτηση με την παραβατικότητα των ανηλίκων και την ψυχική προβληματική συμπεριφορά των παιδιών των διαζευγμένων, δίδεται ένα προφίλ για το μέλλον της Ελλάδος και των νέο-Ελλήνων. Το ερώτημα που τίθεται στους πολιτικούς είναι εάν πραγματικά τους ενδιαφέρει το μέλλον της Ελλάδος ή το προσωπικό όφελος του παρόντος κατεστημένου.
3
/ Φεβρουάριος 2010
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
ΒΙΒΛΙΑ
Αυταπάτες ‘Για λίγο καιρό αφού έμαθα για την ύπαρξή σας προσπάθησα -τρέφοντας αυταπάτες- να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν είμαι ένας από εσάς. Ότι εγώ θα βρώ τη λύση, ότι εγώ θα επιτύχω συνεννόηση με τη σύζυγό μου για το καλό του γιού μας. Αρκετοί συνεχείς μήνες διάστασης και οι αυξανόμενη απροθυμία της συζύγου μου να μου δίνει το παιδί για εκείνα τα δύο τρίωρα την εβδομάδα (ψίχουλα για μένα που υπεραγαπώ το παιδί μου) έκαναν τις αυταπάτες μου να εξαφανιστούν σαν καπνός. Τα συγχαρητήρια για την προσπάθειά σας περιττεύουν. Μακάρι να μη βρισκόταν κανείς μας στη φρικτή θέση να πρέπει να παλέψει για τα αυτονόητα, αλλά να που βρισκόμαστε εμείς. Χρειάζομαι τη βοήθειά σας και ελπίζω να μπορέσω κι εγώ να συνεισφέρω στην κοινή προσπάθεια. Ευχαριστώ θερμά.’ **** ΤΥΦΛΟΣ ΑΠΟ ΕΡΩΤΑ Πρίν από 4 χρόνια παντρεύτηκα την πρώην μου λόγω εγκυμοσύνης αλλά και από έρωτα. Τότε μου έλεγαν πολλά για το άτομό της αλλά δεν έδινα σημασία καθότι ήμουν τυφλός από τον έρωτα. Εργαζόμουν σκληρά για να μη λείψει τίποτα από το σπίτι μου χωρίς να απαιτώ από αυτήν να εργαστεί. Πριν από 4 μήνες η συμπεριφορά της άλλαξε απέναντί μου. Έγινε πολύ ψυχρή από τη μία μέρα στην άλλη και δεν είχαμε ερωτική επαφή έκτοτε. Μετά άρχισε να φεύγει τα βράδια από το σπίτι (1:30-2:00) και να επιστρέφει το πρωί (5:30-8:00) και στις ερωτήσεις μου για το πού πήγαινε μου απαντούσε «Ουφ πια, άσε με. Πήγα να περπατήσω λίγο να πάρω αέρα». Έτσι αποφάσισα να πάμε για μία εβδομάδα στη Χαλκίδα (με δανεικά λεφτά) σε συγγενείς της για να «ξεσκάσει». Το βράδυ της ημέρας που επιστρέψαμε έγινε πάλι το ίδιο. έφυγε στις 1:30 και επέστρεψε στις 5:40. Τότε κάλεσα τα πεθερικά μου στο σπίτι (οι οποίοι με λατρεύουν) και τους είπα να αναλάβουν την κόρη τους, η οποία έμμεσα παραδέχθηκε την ύπαρξη του τρίτου προσώπου. Για χάρη του 3,5χρονου γιου μου της έδωσα άλλη μία ευκαιρία μόλις εχθές το πρωί και αυτή την αρνήθηκε και έφυγε από το σπίτι. Τώρα μένει με αυτόν και τους γονείς του στο σπίτι του μόλις 500 μέτρα από το δικό μου, το οποίο μου το έχει παραχωρήσει ο παππούς μου. Σήμερα μόλις, έμαθα ότι περιμένει παιδί από αυτόν. Τώρα το μόνο που με ενδιαφέρει είναι το παιδί μου. Δεν θα το αντέξω να το χάσω. Το πρόβλημα είναι, ότι αυτό έχει υπερβολική αγάπη στην μητέρα του. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι αυτός και η οικογένειά του είναι χαμηλότατου επιπέδου και κατοικούν τώρα έξι άτομα σε μία τρώγλη. Διαβάζοντας όλες αυτές τις ιστορίες των άτυχων πατεράδων, φοβάμαι ότι αν μου πάρει το παιδί θα κάνω καμία τρέλα (αυτή τη στιγμή το παιδί το έχω εγώ). Δεν είμαι κανένας αγριάνθρωπος αλλά καθότι είμαστε στα Χανιά και αυτός γνωρίζει τις αρχές μου και της οικογένειας μου, αποφεύγει να με συναντήσει. Εγώ είμαι 28 ετών Η πρώην 25 Σήμερα το απόγευμα θα δω το δικηγόρο μου για πρώτη φορά Συγνώμη που σας κούρασα τόσο, αλλά είμαι τόσο συγχυσμένος και ήθελα να καταλάβετε πλήρως την κατάσταση. Σας ευχαριστώ προκαταβολικά για την όποια συμβουλή μου δώσετε. Τα σέβη μου **** ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ Πατέρας δύο παιδιών σήμερα 17 και 12 ετών έχει αποξενωθεί από τα παιδιά του εξ αιτίας της συνεχόμενης παρεμπόδισης της επικοινωνίας του μ’αυτά από τη μητέρα. Διεκδικεί συνεχώς το δικαίωμα να είναι πατέρας, κάνει μηνύσεις για παρεμπόδιση της δικαστικής απόφασης επικοινωνίας και έχει καταθέσει πλήθος αναφορών σε εισαγγελείς ή και Άρειο Πάγο διότι δεν του ανακοινώνουν έγγραφα δικαστηρίου.
Ενας πατέρας μονολογεί Του Nικου Bατοπουλου Γερούν Μπράουερς, «Μέρες αδέσποτες» Μτφ. Ινώ βαν Ντάικ–Μπαλτά, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 198. Η σύγχρονη ολλανδική λογοτεχνία έχει μια καταπληκτική διαύγεια και ικανότητα να αγγίζει καθημερινά θέματα με φιλοσοφική διάθεση. Δεν αναφέρομαι στον ευρύτερα γνωστό Χάρι Μούλις, ούτε στον επίσης διάσημο Cees Nooteboom, αλλά σε μια πλειάδα εξαιρετικά προικισμένων συγγραφέων, που διαβάζουμε ευτυχώς τα τελευταία χρόνια μεταφρασμένους και στα ελληνικά (σπουδαία δουλειά κάνει, προφανώς, το ίδρυμα για την παραγωγή και μετάφραση της ολλανδικής λογοτεχνίας). Ετσι, έχουμε διαβάσει στα ελληνικά την Αννα Ενκβιστ («Το αριστούργημα», εκδ. Διήγηση) ή τον Χέιρτ Μακ με την εξαιρετική του «Ευρώπη» (εκδ. Μεταίχμιο). Πιο κλασικά και σε ιστορικό περιβάλλον, τα υπέροχα μυθιστορήματα της Χέλα Χάασε και του Αρτουρ Γιαπέν (από τον Καστανιώτη και οι δύο). Εξαιρετικό ανάγνωσμα και οι «Δίδυμες» της Tessa de Loo (εκδ. Gema).
4
/ Φεβρουάριος 2010
ΓΟΝΙΚΗ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Είναι το σύνδρομο κατά το οποίο το παιδί εξαναγκάζεται να αποξενωθεί από τον γονέα ο οποίος δεν έχει την επιμέλεια η/ και την γονική μέριμνα. Τότε αρνήται να συναντήσει τον αποξενωμένο γονέα. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάστηκε και ερευνήθηκε προ εικοσαετίας από μελετητές όπως ο Turkat, ο Gardner και νεώτερους όπως οι: Clarke-Stewart Thompson, Wood, Bone, Harvey, Nicholas και πολλούς άλλους. Στην Ελλάδα δεν έχει ερευνηθεί ακόμη –εκτός από φωτεινές εξαιρέσεις πχ Χριστοδουλάκης, Τσιάντης, Χαραλαμπάκης, κ.α. όπως θα έπρεπε, με την ακρίβεια και βάθος που αρμόζει στα ελληνικά δεδομένα. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αύξηση των διαζυγίων στην Ελλάδα είναι πολύ σημαντική, δεν συνάδει με τα ήθη, έθιμα, ωριμότητα και δεσμούς της παλαιότερης οικογένειας. Οι ρόλοι των γονέων έχουν εξελιχθεί, ο πατέρας ασχολείται με την οικογένεια και τα παιδιά αν όχι περισσότερο, ισότιμα με την μητέρα, αλλά η κοινωνία, η πολιτεία και η νομοθεσία δεν έχουν ακολουθήσει αυτή την εξέλιξη. Η παλαιά αντίληψη ότι το
παιδί πρέπει να μείνει με την μητέρα ή ότι ο πατέρας δεν επιθυμεί την καθημερινή επικοινωνία με τα παιδιά του έχει προξενήσει ανεπανόρθωτη βλάβη στις σχέσεις πατέρα-παιδιού και κατά συνέπεια στον ψυχισμό των παιδιών. Όλες οι μελέτες έως τώρα, που ερεύνησαν τις ψυχικές διαταραχές των παιδιών των διαζυγίων, βασίζονται στην αρχή ότι η μητέρα μένει στο σπίτι με το παιδί και ο πατέρας είναι ενδεχομένως αδιάφορος. Φυσικά, όταν η βασική αρχή (αξίωμα) είναι εσφαλμένη τότε, και τα συμπεράσματα είναι λανθασμένα. Η διατάραξη αυτής της ισορροπίας ήλθε βαθμιαία όσον αφορά στην σχέση πατέρα-παιδιού στα ελληνικά δεδομένα. Ας μη ξεχνάμε ότι πάρα πολλοί έλληνες έζησαν στο εξωτερικό και προσάρμοσαν τις συνήθειές τους στις απαιτήσεις της ζωής όσον αφορά την εξισορρόπηση του χρόνου που αφιερώνουν στην οικογένεια και στην εργασία. Ενώ λοιπόν ο πατέρας ανταποκρίθηκε πλήρως στα νέα καθήκοντα-ευθύνες, κοινωνικά και πολιτισμικά δρώμενα, η κοινωνία δεν δέχθηκε ακόμα αυτό το ρόλο και κυρίως οι θεσμοί, η πολιτεία ζουν ακόμη στις προηγούμενες δεκαετίες. Αυτό, είχε σαν συνέπεια, σε περίπτωση διαζυγίου, να υπάρ-
χει ακόμη αυτή η νοοτροπία και στο δικαστικό χώρο και να ανατίθεται σχεδόν πάντα η επιμέλεια στη μητέρα, μη λαμβάνοντας υπόψη ότι και αυτή ως γυναίκα εξελίχθηκε, πήρε ρόλους στη παραγωγή και δεν βρίσκεται πλέον μέσα στο σπίτι με το παιδί για την ανατροφή του. Η πρακτική αυτή οδήγησε στις δικαστικές αποφάσεις όπου η επιμέλεια/γονική μέριμνα δίδεται στη μητέρα και στον πατέρα δίδεται πενιχρή επικοινωνία αγνοώντας ότι η επικοινωνία του γονέα με το παιδί είναι μια βαθειά βιωματική σχέση που δεν αντικαθίσταται από λίγες ώρες εβδομαδιαίως. Ακόμη περισσότερο, όταν η ψυχολογική/ ψυχική κατάσταση της μητέρας λόγω διαζυγίου είναι άσχημη (Gardner, Νομικές και Ψυχοθεραπευτικές Προσεγγίσεις στους τρεις τύπους Γονικών Συνδρόμων Αποξένωσης στην Οικογένεια, σελ. 4, παρ.1, Turkat, κ.α.) και, προσπαθεί να ‘εκβιάσει’ ή να εκδικηθεί (άραγε γιατί εφόσον όλα είναι συναινετικά στα πρώτα βήματα του διαζυγίου?), τον πατέρα μέσω της ‘επικοινωνίας’. ΖΗΤΗΜΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ Η Πολιτεία θέσπισε νόμους και τους επικαιροποίησε το 1983 σχετικά με το οικογενειακό δίκαιο αλλά δεν έλαβε υπόψη ότι η εφαρμογή τους θα ήταν ακατόρθωτη με την ραγδαία εξέλιξη
/ Φεβρουάριος 2010 της κοινωνίας. Εξάλλου, μόλις τότε δειλά-δειλά, εμφανίζονταν τα τραγικά αποτελέσματα στις δυτικές χώρες και ξεκινούσαν την έρευνα οι προαναφερόμενοι επιστήμονες. Τότε, οι χώρες αυτές προσάρμοσαν το νομικό καθεστώς στην από κοινού κηδεμονία, ξεχώρισαν διακριτά τις έννοιες επιμέλεια ως κατοικία και την γονική μέριμνα ως κηδεμονία. Η επικοινωνία ορίστηκε σε πολλές χώρες ως ελεύθερη διότι θεωρήθηκε ότι γίνεται κατάχρηση της ‘μοναδικής εξουσίας’ από τον ένα γονέα και η στέρηση του άλλου γονέα-προτύπου έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών από την αποξένωση μέσω δικαστικής απόφασης. Ο γονέας λοιπόν που έχει την κηδεμονία, υποθέτει ότι έχει απόλυτη εξουσία επί του παιδιού επί του οποίου δημιουργεί αρνητικά αισθήματα κατά του άλλου γονέα και αυτό έχει ως συνέπεια την ψυχική αποξένωση μετά την φυσική που έχει προέλθει εξ’αιτίας της δικαστικής απόφασης. Ο γονέας-εξουσιαστής επιβάλει είτε με βίαιο τρόπο είτε με ψυχολογική χρόνια ‘πλύση εγκεφάλου’. Ο Gardner το ονομάζει σύνδρομο παράνοιας του/της χωρισμένου. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Το παιδί: Δεν θέλει να μιλήσει ούτε τηλεφωνικά με τον αποξενωμένο γονέα.
• • • • • • • • • • • •
Βαριέται εύκολα την παρέα με τον αποξενωμένο γονέα. Πολλές φορές του συμπεριφέρεται επιθετικά –κυρίως λεκτικά-. Σε ακραίες περιπτώσεις: Δεν θέλει καθόλου να τον δει διότι τον φοβάται. Δεν δέχεται να υπακούσει στη δικαστική απόφαση ‘επικοινωνίας’ Έρχεται εναντίον του σε δικαστήριο.
Το παιδί διακατέχεται από άγχος και έχει ψυχολογικά προβλήματα (όπως μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία, σύγχυση, ανασφάλεια και άλλα). ΜΕΘΟΔΟΙ Η μέθοδος αποξένωσης εξαρτάται από το πνευματικό και μορφωτικό επίπεδο του γονέα-δράστη, από την ηλικία του παιδιού και από τις συνθήκες. Ξεκινά από την απαγόρευση σε συνάντηση (έστω και νόμιμη, επικοινωνίας) με τον άλλο γονέα, με την απαγόρευση τηλεφωνικής επικοινωνίας, με τον τρόπο απαξίωσης του ονόματος και των πράξεων του άλλου γονέα έως και την βίαια αρπαγή με σκοπό την επίδειξη δυνάμεως. Σε πολλές περιπτώσεις, η μέθοδος που χρησιμοποιείται για αποξένωση είναι αυτή της συκοφαντικής δυσφήμισης του
5 άλλου γονέα, ενώπιον τρίτων, συγγενών, συναδέλφων, κτλ, ούτως ώστε το παιδί να ντρέπεται για τον γονέα αυτό και να του δημιουργηθούν συναισθήματα ενοχής, ντροπής, φόβου. Πολλές φορές, επίσης, για επίρρωση των λεγομένων και για να πείσει ο γονέας-θύτης, βεβαιώνει ότι υπάρχει και σεξουαλική παρενόχληση-κακοποίηση από τον άλλο γονέα για δικαστική και νομική μεθόδευση. Αυτό, όπως είναι φυσικό δημιουργεί ακόμη περισσότερα προβλήματα στο παιδί και η αποξένωση έρχεται πολύ πιο γρήγορα. Τα δικαστήρια αδυνατούν να βρουν την αλήθεια και στέλνουν το ‘μπαλάκι’ στους παιδοψυχιάτρους οι οποίοι με τη σειρά τους στον Εισαγγελέα ή το δικαστή. Εν τω μεταξύ, ο χρόνος κυλά, το παιδί αποξενώνεται ακόμη περισσότερο και στην εφηβεία ή και ενηλικίωση έχει ήδη αποξενωθεί τελείως και έχει αποκτήσει ανυπέρβλητα προβλήματα.
ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΥΤΗΓΟΝΕΑ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟ ΓΟΝΕΑ Ο γονέας-θύτης κάνει τις παρακάτω ενέργειες: 1.Θα επιμείνει να έρχεστε και πηγαίνετε ακριβώς στους χρόνους ορίζει. Θα σας κάνει να υποφέρετε γι’ αυτό με κάποιο τρόπο. 2. Θα επιμείνει να ριθμίζει που πηγαίνετε με το παιδί και κάτω από ποιους όρους. Δεν θα σας ενημερώσει για τίποτα που
6 κάνει η ίδια με το παιδί. 3. Θα κάνει τις αλλαγές στις ρυθμίσεις που έχετε με το παιδί αλλά θα σας δώσει αυτές τις αλλαγές το τελευταίο λεπτό. Εάν παραπονεθείτε θα χάσετε το χρόνο επαφών (επικοινωνία). Εάν πρέπει να αλλάξετε τις ρυθμίσεις απλώς θα αρνηθεί να αποδεχθεί τις αλλαγές και θα χάσετε το χρόνο επαφών. 4. Θα προσφέρει σκόπιμα στο παιδί τα εναλλακτικά γεγονότα τις ημέρες που έχετε το παιδί και θα πει έπειτα ότι το παιδί έχει επιλέξει το εναλλακτικό γεγονός. Θα σας κάνει να επιλέξετε να επιμείνει στο χρόνο επαφών σας ή να επιτρέψει στο παιδί για να κάνει το άλλο πράγμα έτσι ώστε θα εμφανιστείτε κακοί. 5. Θα αναπαραγάγει τα δώρα που δίνετε στο παιδί για να υπονομεύσει την αξία που το παιδί τα δίνει. 6. Θα κρύψει, θα σπάσει, θα εξαφανίσει ή θα είναι σκόπιμα απρόσεκτη με τα πράγματα που δίνετε το παιδί σας. 7. Θα παρερμηνεύσει σκόπιμα κάτι που κάνετε ή λέτε στο σημείο όπου θα σκεφτείτε δύο φορές για να κάνετε κάτι. 8. Μπορεί να ζητήσει πρόσθετα χρήματα για το παιδί, και να παρουσιάσει το αίτημα κατά τέτοιο τρόπο ώστε υπονοούν προφανώς ότι θα χάσετε έξω στην επαφή εάν δεν κάνετε την προσφορά. 9. Θα γράψει για να σας ενημερώσει για τις αλλαγές στους χρόνους επαφών αλλά ταχυδρομεί την επιστολή έτσι ώστε μπορεί ενδεχομένως να μην φθάσει σε σας εγκαίρως. 10. Δεν θα σας κρατήσει ενημερωμένους για την ευημερία childs, τις εκθέσεις εκπαίδευσης,
/ Φεβρουάριος 2010 τις δραστηριότητες ή ότι αναμένετε ως γονέας. 11. Εάν κάνετε κάτι για να βοηθήσετε το παιδί, η μητέρα (ή πατέρας) μπορεί να σας ευχαριστήσει σε τρόπο σαν να ευχαριστιστεί έναν ξένο που κάνει μια εύνοια. 12. Ενθαρύνει άλλους να αγοράσουν τα ενδύματα παιδιών. Θα επικρίνει δική σας προτίμηση ή κατανόηση των αναγκών. 13. Θα επικρίνει το σπίτι, τους φίλους, και το ύφος ζωής σας. Θα χρησιμοποιήσει οποιον δήποτε από αυτούς ως δικαιολογία για να σταματήσει την επαφή. 14. Θα πει στο παιδί ότι το δικαστήριο «δεν επιτρέπει να δει τον πατέρα περισσότερο από στη δικαστική απόφαση» όταν στην πραγματικότητα η δικαστική απόφαση δηλώνει μόνο τον ελάχιστο χρόνο επαφών. 15. Θα επιτρέψει στο παιδί για να χάσει την εργασία (πχ σχολική) κατά τη διάρκεια της εβδομάδας έτσι ώστε πρέπει να γίνει στο χρόνο επαφών σας, 16. Θα ερμηνεύσει το χρόνο επαφών σας ως το συνολικό ποσό χρόνου διαθέσιμο για όλους τους σκοπούς. Εάν οι γονείς σας θέλουν να δουν το εγγόνι τους θα πρέπει να βγεί από το χρόνο επαφών σας. 17. Εάν σας δει στο δρόμο όταν είναι με το παιδί θα σας αγνοήσει και με δύναμη θα ενθαρύνει το παιδί για να κάνει το ίδιο πράγμα. 18. Εάν συμμετέχετε στο σχολείο/τα γεγονότα λεσχών και δείτε το παιδί σας εκεί θα πει το σας ότι δεν επιτρέπεστε για να το κάνετε. Μπορεί καλά να έρθει σε επαφή με το σχολείο και να
τους ενημερώσει (ανακριβώς) ότι το δικαστήριο σας έχει απαγορεύσει από τέτοια γεγονότα. 19. Εάν έχετε ένα νέο συνεργάτη θα επιμείνει ότι ο νέος συνεργάτης δεν έχει συμπεριληφθεί στους χρόνους επαφών δεδομένου ότι στενοχωρεί το παιδί. 20. Εάν στείλετε τα δώρα παιδιών σας στις ειδικές περιπτώσεις θα τα πάρουν σε άγνωστη ημέρα. 21. Εάν τηλεφωνήσετε στο παιδί σας και απαντά η ίδια ςτο τηλέφωνο, θα πει ότι το παιδί είναι απασχολημένο ή είναι έξω από το σπίτι. Εάν το παιδί πάρει το τηλέφωνο θα ακούει τη συνομιλία ή θα διακόψει το παιδί. 22. Θα υπενθυμίσει συνεχώς σε σας τις ανεπάρκειές σας ως πατέρα μπροστά από το παιδί. Οποιεσδήποτε απαντήσεις σε αυτό θα θεωρηθούν όπως “κωπηλατώντας μπροστά από τα παιδιά”. ΟΔΗΓΙΕΣ Η άρνηση του παιδιού να επικοινωνήσει με τον άλλο γονέα πρέπει να αντιμετωπιστεί ψυχιατρικά και με κατάλληλες μεθόδους από ομάδες κοινωνικών λειτουργών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ψυχίατροι κατευθύνουν το παιδί σε ψυχιατρικές κλινικές, απομακρύνοντάς το από το νοσηρό περιβάλλον του γονέα-θύτη. Αποτελεσματικός έχει κριθεί, στην αρχή της αποξένωσης, και ο βίαιος τρόπος, μέσω αυτοφώρου διαδικασίας και ένταλμα σύλληψης στον γονέα που δημιουργεί αυτό το πρόβλημα. Πα-
/ Φεβρουάριος 2010 ρατηρήθηκε ότι είναι, προσωρινά, ο καταλληλότερος τρόπος αν και αντιπαιδαγωγικός για σωφρονισμό του γονέα-θύτη, αλλά και για παραδειγματική επίδειξη ισχύος. Βέβαια, για ένα χρονικό διάστημα επιλύεται το πρόβλημα αλλά όχι μόνιμα. Οι λύσεις πρέπει να προέλθουν από την Πολιτεία με την αλλαγή των νόμων, με την εκπαίδευση των γονέων, των δικαστών και άλλων λειτουργών, με την δημιουργία κοινωνικών υπηρεσιών. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Λύσεις συνταρακτικές, μόνιμες και τέλειες δεν υπάρχουν. Όμως, μπορεί κάποιες ενέργειες να βελτιώσουν τη κατάσταση, όπως: Να δίδεται από κοινού επιμέλεια/γονική μέριμνα. Να υπάρχει ελεύθερη επικοινωνία και εναλλασσόμενη κατοικία. Να μη συνδιάζεται η διατροφή με την επικοινωνία και ούτε να συνεκδικάζεται. Να δημιουργηθούν οικογενειακά δικαστήρια (κλειστό ακροατήριο αλλά με ακρόαση των διαδίκων – γονέων). Να γίνεται εκπαίδευση των δικαστών (οικογενειακοί δικαστές). Να γίνει εκπαίδευση γονέων, γάμου, σχέσεων των νέων, κτλ Να αναδειχθεί η πατρότητα ισότιμη αυτής της μητρότητας.
Να τιμωρείται ο γονέας που προσβάλλει συκοφαντικά, δίχως στοιχεία, τον άλλο για να στερήσει την επικοινωνία με τον άλλο γονέα ή για να αποκτήσει μοναδικότητα στην επιμέλεια. Αποκλεισμό του από την επιμέλεια του παιδιού. Ποινική δίωξη νομικών που προσυπογράφουν ανυπόστατα κατηγορητήρια αγνοώντας την υποχρέωση του σεβασμού της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειας του παιδιού και την δεοντολογία του επαγγέλματός τους. Οι δικαστικές αποφάσεις να ισχύουν ισότιμα για άνδρες και γυναίκες και να μην είναι δογματικές. Να λειτουργήσουν οι υποστηρικτικοί κοινωνικοί φορείς και να βρεθούν τρόποι εκτελέσεως των δικαστικών αποφάσεων όσον αφορά την επικοινωνία (σε περίπτωση που αυτή δεν είναι ελεύθερη όπως πιστεύουμε ότι είναι ορθότερο). Να ερευνηθούν τα παραπάνω σε επίπεδο συντονισμένης και τεκμηριωμένης μελέτης και να εξαχθούν συμπεράσματα για την εξέλιξη των παιδιών από διαζύγιο, την Παιδεία και τον Πολιτισμό. Ο καθηγητής Γ. Κουμάντος (ελευθεροτυπία, 11-06-2005) αναφέρει τα εξής: ‘Η άρνηση του παιδιού να επικοινωνήσει με τον ένα γονέα –επειδή ο γονέας που έχει την επιμέλεια έχει δημιουργήσει στη ψυχή του παιδιού μια απέχθεια για αυτόν- θα πρέπει να θεωρείται (έστω κατά μαχητό τεκμήριο) ως δείγμα κακής άσκησης της επιμέλειας με συ-
7 νέπεια η άσκηση της επιμέλειας να ανατίθεται στον γονέα που έχει δικαίωμα επικοινωνίας με αυτό. Η καθιέρωση ενός τέτοιου τεκμηρίου θα μπορούσε να ενεργήσει προληπτικά: Για να μη χάσει την επιμέλια του παιδιού, ο γονέας θα πρέπει να καλλιεργεί στο παιδί καλά αισθήματα έναντι του άλλου γονέα’. Η δικαστική απόφαση εφετείου Γαλλίας που αντιστρέφει την επιμέλεια όταν μια μητέρα παρεμπόδιζε συστηματικά την επικοινωνία του παιδιού με τον πατέρα και μάλιστα τον κατηγόρησε για σεξουαλική παρενόχληση είναι παράδειγμα προς μίμηση.
γεγονότα