Bedrijvenkrant van de Socialistische Partij
Solidair
2
Wordt gratis verspreid bij honderden bedrijven en bouwplaatsen. 10e Jaargang n u m m e r 2, maart 2000.
S o c i a l i s t i s c h e P a r t i j , V i j v e r h o f s t r a a t 6 5 , 3 0 3 2 S C R o t t e r d a m , Te l e f o o n : ( 0 1 0 ) 2 4 3 5 5 5 5 , F a x : ( 0 1 0 ) 2 4 3 5 5 6 6 , E - m a i l : s o l i d a i r @ s p . n l
Prestatieloon inzet CAO-onderhandelingen
LOONSVERHOGING? ALLEEN ALS JE ER WAT EXTRA’S VOOR DOET! Prestatieloon, dat was toch iets van kort na de oorlog? Toen alle middelen geoorloofd waren om Nederland er bovenop te helpen en jagen, jagen, jagen het motto was. En daar hadden we in de jaren zestig toch echt afscheid van genomen? Nee dus. Als het aan de werkgevers ligt, maakt de collectieve loonsverhoging in heel wat bedrijven plaats voor individuele verhogingen
die je moet verdienen met je prestaties. In Vrij Nederland van 26 februari legde directeur sociale zaken De Leij van werkgeversvereniging VNONCW haarfijn uit wat de inzet is van zijn leden. ‘Wie meer wil verdienen, moet maar beter werken. Elke keer weer zoveel procent erbij om de inflatie te compenseren plus nog een beetje
Prestatieloon in opmars
S
Sluipender wijs is het prestatieloon bezig met een formidabele opmars. Ook op dit gebied veramerikaniseer t de economie: in de VS hanteer t 90 procent van de grote bedrijven een beloning naar prestatie, waarbij het variabele deel kan oplopen tot de helft van het totale loon. Nederland blijft daar nog ver bij achter, maar ook hier is de ontwikkeling onmiskenbaar. Het aantal CAO’s met afspraken over prestatieloon lag in 1999 al drie keer hoger dan in het jaar er voor. Vaak is een prestatietoeslag nog voorbehouden aan het personeel in de hogere functies, of gaat het om
een bonus bij goede resultaten. De drang om meer te gaan werken met variabel loon en minder met vaste verhogingen, is echter onmiskenbaar. Een illustratie daarvan is de oproep van minister Peper. Hij wil het aandeel variabel loon in de salarissen van de rijksambtenaren verzevenvoudigd zien: van 0,7 naar 5 procent. Waar dat alles toe kan leiden, bewijst de IT-sector (informatietechnologie). Veel IT-bedrijven stellen de loonsverhoging afhankelijk van de individuele prestaties en hier en daar gaat het loon zelfs omlaag als de doelen niet gehaald worden.
daar bovenop om te delen in de stijgende welvaart, dat gaat niet langer.’ U bent dus gewaarschuwd. Al stak het recente voorstel van Akzo Nobel toch mager af bij deze ferme taal. De CAO voor het chemieconcern was het eerste prestatieloon-strijdterrein van dit jaar. Akzo Nobel wilde een half procent van de loonsverhoging afhankelijk maken van het bedrijfsresultaat. De bonden verzetten zich daartegen, en wonnen. Er komt een ‘normale’ loonsverhoging, los van de hoogte van de winst. Toch is het prestatieloon niet helemaal van tafel bij Akzo. De bonden hebben toegestemd in een onderzoek naar ‘de mogelijkheden en effecten van alternatieve beloningsvormen.’ Hoe gevaarlijk zo’n onderzoek kan zijn, bewijzen de ontwikkelingen bij Philips. Twee jaar geleden werd daar besloten tot een studie naar flexibel belonen. De gevolgen zullen binnenkort duidelijk worden, als de onderhandelingen over de nieuwe CAO starten. Concernraad-voorzitter Willy Hoppenbrouwers vreest het ergste. ‘In een voorbereidingscommissie hebben vertegenwoordigers van de vier betrokken bonden en mensen van Philips zich twee jaar gebogen over invoering van prestatieloon. In december is de zaak stilgelegd omdat Philips niet verder wilde praten. We konden het niet
Lijkt het eindelijk tot ondernemend Nederland door te dringen dat er écht wat gedaan moet worden aan de te hoge werkdruk, en dan zijn ze dat vervolgens weer compleet vergeten als er over de CAO onderhandeld moet worden. Want wat is het nieuwe ondernemerstoverwoord? Prestatiebeloning. ‘We willen niet terug naar de jaagsystemen van vroeger,’ zeggen ze er meteen bij. Maar de arbeiders moeten wél beseffen dat ze alleen een loonsverhoging krijgen als ze nog harder gaan werken.
eens worden, waarop Philips zei ‘dan penseren, is een recht. Daaraan moet komen wij in maart met onze voorstel- niet getornd worden. Ze zeggen nu dat len’. Wat die precies zijn, weet ik niet: 90 procent van de mensen gewoon hun de onderhandelingen moeten nog van verhoging zal krijgen, maar dat betestart gaan. Maar ik verwacht dat Phi- kent dat zo’n 3500 man er geen cent lips fors zal inzetten op géén collectie- bij zou krijgen. Dat is onverteerbaar.’ ve loonsverhoging.’ Het personeels- OR-lid Wim van Dorst bij Philips blad Magazine geeft al aan welke kant Lighting in Oss wijst op de praktijk die zal ontstaan. ‘Hoe de voorstellen uitgaan. zal het gaan? ‘Worden de afgeEerst wordt sproken presde totale taties geleruimte verd, dan Wilt u er zeker van zijn dat u elke uitgave van voor volgt Solidair ontvangt? Vul dan de bon in achterop deze loonsde beuitgave en verklaar u ‘solidair met Solidair’. Voor een verholoning donatie van minimaal een tientje per jaar krijgt u dan gingen in de elke uitgave van de krant (vier keer per jaar) thuisvastgevorm gestuurd en ontvangt u een uitnodiging voor steld. van een interessante landelijke en regionale Ve r v o l salarisverbijeenkomsten die Solidair gens gaat de hoging. Worbelegt. baas bekijken den de prestaties wie iets extra’s verniet geleverd, dan kan diend heeft. Dat zullen vaak de mener geen of een lagere salarisverhoging plaatsvinden.’ Voor Hoppenbrou- sen zijn die werken in functies waar wers is dat onbespreekbaar. ‘Wij wil- schaarste is op de arbeidsmarkt. Want len best praten over flexibele loons- daar moet je zuinig op zijn. Maar omdat er extra’s uitgedeeld worden, moeverhogingen, maar pas als eerst we de ten andere mensen minder of geen collectieve loonsverhoging – die dus voor iedereen geldt – hebben binnen- loonverhoging krijgen. Want de loongehaald. En die eis is dit jaar vier pro- ruimte ligt vast. Dat betekent dus dat cent, hebben onze kaderleden beslo- de collega’s de extra kosten van de ten. De normale loonsverhoging, die baas betalen om schaarse mensen vast nodig is om de prijsstijgingen te com- te houden. Dat komt nog naast de an
Solidair met Solidair
Solidair Binnenverf: alleen waterdragend ‘We hebben gouden handjes in de fabriek en houten handjes,’ zeggen wij als OR, en ze hebben allemaal recht op een normale loonsverhoging.’ dere nadelen, zoals het opvoeren van de werkdruk, de demotivatie bij mensen die geen verhoging krijgen, de verschillende lonen voor hetzelfde werk en de willekeur die er onherroepelijk in sluipt. Bovendien, wat nú een extra prestatie is die extra loon rechtvaardigt, is volgend jaar natuurlijk de norm voor iedereen. De eisen worden zo steeds opgeschroefd. Vroeger was je een hele beste als je bereid was over te werken. Nu ben je een hele slechte als je dat niet doet. Het is je recht om niet over te werken. Maar als je er gebruik van maakt, loop je wel de kans je loonsverhoging te missen.’ Op het congres van FNV Bondgenoten van eind januari groeide prestatieloon onbedoeld uit tot het belangrijkste discussieonderwerp. ‘Emoties laaien op over prestatiebeloning’ kopten de media, om vervolgens te concluderen dat het bestuur op het congres hardhandig tot de orde geroepen is door de kaderleden. Hoe kijkt Bondgenoten daar zelf op terug? Adviseur Arbeidsvoorwaarden Robin Colard: ‘In sommige sectoren kun je niet om prestatieloon heen, bijvoorbeeld in de computerbranche. Dan moet je afdwingen dat het op een goede manier gebeurt. Dat was de inzet van het bestuur. Vervolgens heeft het congres zich ronduit tegen invoering van individuele prestatiebeloning uitgesproken. Maar het congres heeft ook de ogen niet willen sluiten voor de ontwikkelingen in de samenleving. Onder een aantal voorwaarden is meewerken aan de invoering van andere vormen van flexibele beloning wel mogelijk gemaakt. De leden moeten het willen, de medezeggenschap in het bedrijf moet goed geregeld zijn, de vakbond moet er een goede positie hebben en natuurlijk moeten er heldere procedures en goede beroepsmogelijkheden zijn.’ Dan is collectief prestatieloon een reëel perspectief? Colard: ‘Voor mij is vooral van belang of het bedrijf een goed personeelsbeleid voert. Alleen dan kun je een beoordelingssysteem opzetten waarbij geen ‘vergissingen’ – tussen aanhalingstekens gemaakt worden. En dan zouden vormen van gedifferentieerde beloning dichterbij kunnen komen. Maar wat ik merk, is dat werkgevers steeds vaker invoering van prestatieloon op de agenda zetten, alsof dat een doel op zich is. En dat is van de gekke.’ Van Michel Marion, OR-lid bij stroomproducent EPON mag er wel wat steviger ‘nee’ gezegd worden tegen creatieve voorstellen voor flexibele beloningen. ‘We hebben gouden handjes in de fabriek en houten handjes,’ zeggen wij als OR, en ze hebben allemaal recht op een normale loonsverhoging.’ ●
Een schilderij gemaakt met verf op waterbasis kreeg SP-Kamerlid Jan de Wit van de Bouw- en Houtbond FNV als dank voor de inzet van zijn partij voor het terugdringen van oplosmiddelen in verf. Sinds 1 januari mogen schildersbedrijven bij binnenwerkzaamheden alleen nog maar waterJan de Wit dragende verf gebruiken. Aan dat besluit is een strijd van 20 jaar voorafgegaan. Om te zorgen dat het verbod op oplosmiddelen ook nageleefd wordt, is de bond op 14 februari de verfcampagne 2000 gestart. Onderdeel daarvan is de folder Water… voor schilders met gezond verstand, die te bestellen is bij de Bouw- en Houtbond op nummer (0348) 575 525.
Eindelijk een asbestinstituut!
Werkdruk groeit verder Volgens de onlangs gepresenteerde Arbobalans 1999 is werken onder hoge tijdsdruk een sterk groeiend arbeidsrisico. Inmiddels werken bijna twee miljoen werknemers regelmatig onder hoge tijdsdruk. Uit cijfers van de FNV blijkt dat bijna drie miljoen werknemers onder een CAO vallen waarin afspraken zijn gemaakt over de werkdruk. In de prak-
tijk blijkt dat echter weinig om het lijf te hebben. De meeste afspraken komen niet verder dan het verrichten van onderzoek naar de oorzaken van de werkdruk. Wat er aan maatregelen genomen wordt – vooral cursussen en voorlichting – wordt volgens de Arbobalans over het algemeen door de werknemers beoordeeld als niet of weinig effectief.
Lawaaioverlast aangepakt Gehoorbeschermers op het werk zijn sinds kort verplicht bij een geluid van meer dan 85 decibel. In de oude normen lag de grens op 90 decibel. Ook start het ministerie van Sociale Zaken samen met de Nationale Hoorstichting een voorlichtingscampagne en worden er met het bedrijfs-
leven convenanten afgesloten over terugdringing van schadelijk geluid op de werkplek. De maatregelen zijn hard nodig. Naar schatting werkt ruim een half miljoen mensen in een omgeving met veel lawaai. Jaarlijks levert dat zo’n 2000 gevallen op van gehoorbeschadiging.
‘WE HADDEN ONZE POOT STIJF MOETEN HOUDEN’ Onvrede over afblazen actie bij Corus (Hoogovens) ‘We hebben er hard aan moeten trekken, maar we zijn dik tevreden,’ concludeerde FNV Bondgenotenbestuurder Jos Duynhoven over het overleg dat hij op 21 februari had met de concerndirectie van Corus, het fusiebedrijf van British Steel en Hoogovens. De bond lastte vervolgens de actie af die al lang gepland was voor de volgende dag. ‘Een absurde beslissing,’ vindt Bondgenoten-kaderlid Jan van Schaik. ‘De actiebereidheid was heel groot en de actiedag goed voorbereid. Nu moesten we op de dag zelf vertellen dat het niet doorging. En waarom, dat is voor mij nog steeds een raadsel. De bond noemt het een overwinning dat
er tot 1 april 2004 geen gedwongen ontslagen vallen. Maar dat was al lang vastgelegd in de CAO en in het Werkgelegenheidspact. Waar het in de actie om ging, was enerzijds de sluiting van de afdeling Lange Producten die 590 banen gaat kosten en anderzijds de onzekerheid over het werkgelegenheidsverlies door de fusie. Wel, de sluiting van Lang gaat gewoon en de bond zegt zelf in het persbericht over de afgelasting van de actie dat niet duidelijk is waar de klappen van de fusie zullen vallen. Duidelijk is wel, dat er in het hele concern duizenden banen zullen verdwijnen. Ik vind dat geen resultaat om over naar huis te schrijven.’ Van
Schaik wijst erop dat de fusie met British Steel er juist doorgedrukt is met het argument dat dit de enige mogelijkheid was om de afdeling Lange Producten open te houden. ‘Die mensen voelen zich nu vreselijk bedonderd. En terecht. Hen wacht nu een andere baan binnen Corus, maar dat zal niet meevallen, of een outplacement-traject dat ook al weinig perspectief biedt. Er zitten nu nog mensen thuis die in 1993, tijdens de donkere dagen van het Extra Maatregelen Pakket, in out-placement zijn gezet. We hadden kunnen voorkomen dat het de mensen van Lange Producten ook zo vergaat. Door solidair te zijn en onze poot stijf te houden.’
Na jarenlange strijd is op woensdag 26 januari eindelijk het asbestinstituut geopend. Het instituut valt onder verantwoordelijkheid het ministerie van Sociale Zaken en bemiddelt tussen mesothelioompatiënten en hun werkgevers. ‘We hebben veel bereikt,’ zegt Bob Ruers, SP-advocaat en juridisch adviseur van het Comité Asbestslachtoffers. ‘Tegelijk met het Bob Ruers asbestinstituut treedt de regeling Tegemoetkoming Asbestslachtoffers in werking. Asbestslachtoffers van wie de vordering verjaard is, of wier werkgever niet meer bestaat, krijgen van het Rijk een eenmalige uitkering van 35.000 gulden. Beide regelingen zijn uniek in Nederland. Voor vijftig, zestig procent zijn we er. De rest gaan we de komende tijd bewerkstelligen.’
WAO opnieuw onder vuur ‘De WAO komt gegarandeerd weer op de agenda,’ voorspelde oudPvdA-Kamerlid Frans Moor begin januari, bij de presentatie van de brochure Handen af van de WAO. Moor is voorzitter van gelijknamige comité dat opgericht is om de WAO voor verdere afbraak te behoeden. Al snel kreeg hij gelijk: eind februari maakte de VVD bekend dat ze in overleg gaat met het CDA over forse ingrepen in de uitkeringsrechten van arbeidsongeschikte werknemers. ‘Dat is helemaal de verkeerde weg,’ vindt Moor. ‘De VVD wil het aantal WAO’ers terugbrengen. Wij willen in plaats daarvan het aantal arbeidsongeschikten terugbrengen. Dat is heel wat anders. In onze brochure geven daar een aantal duidelijke voorstellen voor.’ Het boekje kan – samen met een in te vullen solidariteitsverklaring – gratis opgevraagd worden bij de SP, telefoon: (010) 243 55 55.
Belastingstelsel ontziet beleggers Eind januari heeft de Tweede Kamer ingestemd met het nieuwe belastingstelsel dat vanaf 2001 regelt hoeveel de fiscus opeist van uw loon. Positief is dat ‘iedereen’ erop vooruit gaat – al gaat dat wel ten koste van de gelden die hard nodig zijn in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs. Negatief is dat de hoogste inkomens er opnieuw het meeste op vooruit gaan, en dat vooral de aandelenbezitters met fluwelen handschoenen aangepakt worden. Iemand met een aandelenkapitaal van een miljoen die daaruit een rendement haalt van 150.000 gulden, betaalt daarover slechts het schijntje van 1800 gulden belasting. Vergelijk dat eens met uw salarisstrook.
Solidair Niet op de beurs en niet bij management-adviesbureaus wordt de rijkdom verdiend, maar op de werkvloer van de bedrijven. In Solidair een aantal voorbeelden van
WERKEN IN NEDERLAND
P
Per uur schieten er 12.000 pakken dagverse zuivel voorbij aan de ogen van Douwe Tichgelaar (34) uit Groningen. Gaat alles goed, dan hoeft hij alleen maar bijtijds nieuw verpakkingsmateriaal op te leggen. Treedt er een storing op, dan is snel ingrijpen geboden om de gevolgen voor de productie zoveel mogelijk te beperken. Douwe is operator vulmachine eenmalige verpakking bij de Groningse vestiging van FCDF, dat staat voor Friesland Coberco Diary Food. FCDF is door fusies en overnames (Frico, Domo, Coberco) uitgegroeid tot een gigant op het gebied van zuivel, kaas, babyvoeding en frisdrank ‘Lichamelijk zwaar is het werk niet.
Maar wat mij wel zwaar valt, is de eentonigheid Je staat in je eentje bij een machine, zonder dat je even weg kunt lopen. De enige afwisseling die je hebt, zijn de productwisselingen, als je bijvoorbeeld moet overschakelen van melk op yoghurt. Je hebt mensen die het heerlijk werk vinden. Ik niet, het is mij te eentonig.’ Douwe werkt sinds 1985 bij Coberco. ‘Eerst in de koelcellen. Daar werkte je samen met een aantal mensen en had je meer afwisseling.’ De functieverandering is het gevolg van een reorganisatie. ‘De zuivelsector reorganiseert constant.’ FCDF draait in Groningen met 170 man vast personeel en – bij een nor-
D e
m e l k f a b r i e k
male productie – enkele tientallen uitzendkrachten. Momenteel is de productie niet normaal. Douwe: ‘Om onduidelijke redenen zijn we onlangs Albert Heijn als klant kwijtgeraakt. Wij waren de enige FCDF-vestiging die voor AH werkte en we missen nu de helft van onze omzet. Die klap is te groot om alleen met het wegsturen
van de uitzendkrachten op te vangen. Ik vrees dat ook in het vaste personeel gesneden gaat worden.’ De concurrentie op de zuivelmarkt is moordend. In Lelystad is onlangs – met veel subsidie – een nieuwe fabriek neergezet en ook gaan supermarktketens steeds vaker in het buitenland speuren naar goedkope producten. Douwe: ‘Ik
vraag me wel eens af of FDCP nog wel belang heeft bij de dagverse producten. Het lijkt er soms op dat men zich helemaal wil toeleggen op kant en klare toetjes en andere producten met een grotere winstmarge. Wat dat voor het werk in Groningen betekent? Ik weet het niet, maar ik ben er niet gerust op.’
‘De sociale werkvoorziening moet een beschutte werkplek bieden aan mensen die door een handicap in het bedrijfsleven niet aan de bak komen. Ons onderzoek toont aan dat die beschutting kraakt in al zijn voegen.’ Jef Kleijnen is voorzitter van de WSW-werkgroep van de SP en OR-lid bij Licom in Heerlen, Nederlands grootste SWbedrijf. Op zijn initiatief heeft de SP onderzoek gedaan naar de ervaringen van SW-werknemers. ‘Om de resultaten kan niemand heen. Maar liefst 1123 mensen hebben meegedaan aan
de enquête. Alleen dat al geeft aan dat er echt wat aan de hand is. En de antwoorden bevestigen dat. Meer dan de helft van de mensen is ontevreden over de werkomstandigheden. Bijna de helft vindt dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met zijn handicap – terwijl de sociale werkvoorziening er juist is om aangepast werk te bieden. De werkdruk is volgens 51 procent van de ondervraagden te hoog. Bijna driekwart constateert een verhoging van die werkdruk in de afgelopen jaren. En 57 procent van de mensen
Maandagochtend 31 januari. ’s Morgens om kwar t over vijf sta ik met een stapel Solidairs bij de poor t van AKZO in Arnhem. Het is ijzig koud. Als snel komen de eerste werknemers hun collega’s van de nachtploeg afwisselen. Solidair wordt in ontvangst genomen, regelmatig met een verbaasd ‘jij bent er ook vroeg bij’. Als ook de uitgaande nachtploeg zijn Solidair heeft gekregen, is het tijd voor een kop koffie bij de por tiers, om ver volgens weer verder uit te delen. Om kwar t over acht ver trek ik. Mijn ‘dagdienst’ wacht en die staat vandaag in het teken van het werk in de Arnhemse gemeenteraad, waar ik deel van uitmaak. ‘Een wereld van verschil,’ bedenk ik, gebogen over de raadsstukken. Het geld dat de raad zo kwistig uitgeeft, wordt bij elkaar gewerkt door gewone mensen die elke dag naar de fabriek gaan. Maar als diezelfde gewone mensen iets van de gemeente nodig hebben, moeten ze knokken om ook maar gehoord te worden. Het is de wereld op z’n kop, verandering is hard nodig. Binnen de bedrijven en over economie moeten mensen veel meer te ver tellen krijgen. Met Solidair willen we daar een bijdrage aan leveren. Door arbeiderszaken kritisch tegen het licht te houden. Te laten zien wat er in andere bedrij-
M A R I E T
Marktwerking in sociale werkvoorziening jaagt mensen over de rooie
heeft klachten over de manier van leidinggeven. Maar onthutsender nog dan de cijfers vind ik de eindeloze reeks concrete klachten die de mensen noemen. Vaak wordt verwezen naar de eis voor sociale werkplaatsen om commercieel te moeten werken, naar de concurrentie met uitzendkracht en het opdrijven van het tempo. Iemand schreef: Soms wil je jezelf wel onder een auto gooien, dan ben je van alles af. Daar word je koud van.’ Volgens Kleijnen is het onderzoeksrapport ‘Mensen over de rooie helpen, dat is wat hier gebeurt’ een overtuigend signaal dat de marktwerking te ver is doorgeschoten in de sociale werkvoorziening. ‘Dit jaar moet de Tweede Kamer de nieuwe WSW-regels evalueren. Ons rapport is een dringend pleidooi om dat grondig te doen, en daarbij ook nadrukkelijk te kijken naar de gevolgen van de ‘budgetfinanciering’ en de afnemende rijkssteun. Samen zorgen die twee zaken ervoor dat er steeds commerciëler gewerkt moet worden, waardoor de gehandicapte medewerkers steeds minder meetellen.’
B E R E N D S E N
Kwart over vijf
ven gebeurd en welke samenhang er is tussen allerlei zaken. Solidair wil een platform bieden voor iedereen die betrokken is bij zijn werk, vakbond of OR. En omdat het met alle flexibele en wisselende werktijden moeilijk is om al die mensen te aan de bedrijfspoort te treffen, kunt u vanaf nu de Solidairkrant ook thuisgestuurd krijgen. Daarvoor hoeft u alleen maar de bon in te vullen achterop deze krant. Al kan het dan natuurlijk gebeuren dat u de krant dubbel krijgt. Want we hebben onlangs afgesproken dat we bij méér bedrijven aan de poor t gaan staan. Tot de volgende keer dus, om kwart over vijf, in de kou.
Mariet Berendsen is landelijk coördinator van Solidair
T
Solidair A
over de toekomst van de arbeidersbeweging in Nederland
Welke houdbaarheidsdatum heeft de vakbeweging? B
Treinpersoneel getreiterd
Lodewijk de Waal (voorzitter FNV), Doekle Terpstra (voorzitter CNV), Jan Marijnissen (fractievoorzitter SP) en Janke Smit (bestuurder AbvaKabo)
E
Met
D
Zaterdag 15 april in de Beurs van Berlage in Amsterdam Aanvang 14.00 uur. Toegang gratis. Kaarten plus programma zijn aan te vragen bij de SP op nummer (010) 243 55 55.
Niet alle rijke beleggers zijn verkeerd. Medeoprichter René van Elburg van Beleggers vóór Belasting: ‘Met één keer vijftigduizend gulden beleggen houd je bij Zalm meer over dan met zeventien jaar lang werken voor een zelfde jaarloon.
‘
u zich ook wel eens af wat de Europe‘Vraagt se Unie nou eigenlijk is? ‘Onze’ Eurocommissaris Bolkestein gaf openheid van zaken in dagblad Trouw: ‘De Europese Unie is niet het Hof van Eden, maar een speelveld voor concurrerende bedrijven.’ Nu moeten we alleen nog uitvissen welk spel ze spelen.
’
Prominent PvdA-lid Sweder van Wijnbergen, voormalig secretaris-generaal van Economische Zaken, typeerde in de Volkskrant feilloos het imago van PvdA-fractievoorzitter Ad Melkert, die allerwege getipt wordt als de kroonprins van Kok. ‘Dat imago is tamelijk negatief: hij is de lepe vos die vuile trucs uithaalt en vanuit een hoekje toekijkt.
‘
’
Horeca-baas Gerrit van der Valk mocht ook weer eens onzin spuien. De man van het legionella-hotel op Curaçao, de honderden miljoenen belastingontduiking en het abonnement op ruzies met de Keuringsdienst van Waren luchtte zijn hart in Economisch Magazine. ‘De FNV hoort niet meer te bestaan in het jaar 2000. In plaats daarvan moet ieder bedrijf afspraken maken met de eigen werknemers.
‘
’
J. Schraven is de nieuwe voorman van werkgeversvereniging VNO–NCW. Hij heeft geen enkel probleem met de oprukkende tweedeling in de gezondheidszorg: ‘Op de weg rijden zowel Volkswagens als Mercedessen en ook niet iedereen woont in hetzelfde huis. Streven naar volkomen gelijkheid in de zorg is onpraktisch en irrealistisch. Hoe eerder we daarvan afstappen, hoe beter.
‘
’
U hoeft geen enkele Solidair te missen Elke Solidair in uw brievenbus? Dat kan. Voor minimaal een tientje per jaar krijgt u de krant vier keer per jaar toegestuurd en nodigen we u bovendien uit voor bijeenkomsten die we organiseren. Het enige wat u hoeft te doen, is het invullen van de bon.
’
SOLIDAIR MET SOLIDAIR Ja, ik vind Solidair een goed initiatief. Ik wil het steunen en meteen alle uitgaven toegestuurd krijgen.
JA
M A C H T I G I N G Naam Roepnaam
Voorletters
m/v
Bij de Nederlandse Spoorwegen wordt de klok anderhalve eeuw teruggezet. Vanaf november 2000 gaan wij als conducteurs en machinisten ‘trajectgebonden’ rijden. Dan doen wij met standplaats Alkmaar hoofdzakelijk nog dienst op de lijn Alkmaar-UitgeestAmsterdam. Voor collega’s van andere standplaatsen geldt hetzelfde: we komen niet meer buiten de regio. Dit betekent een enorme vervlakking van ons werk en een toename van agressie, omdat bepaalde ‘reizigers’ je gaan kennen. Voor deze ‘reizigers’ is het ook niet zo moeilijk achter je standplaats te komen en als het tegenzit weten ze straks ook nog waar je woont. Gewoon omdat we alleen nog dienst doen in onze eigen regio… De argumenten hiervoor zijn belachelijk. Men wil vertragingen beter in de hand houden door meer grip op het personeel. Ik vraag me af hoe ze dat willen doen! De werkelijke reden is een andere: breken van het machtsblok van het rijdend personeel. Straks zit iedereen in zijn eigen regio en is er geen contact meer tussen collega’s van verschillende standplaatsen, kortom verdeel en heers. Naam en adres bij de redactie bekend
Goedkope hypotheken of strijd voor verandering? De vorige Solidair schreef over de toekomst van de vakbeweging. Ik wil daar graag op reageren. De FNV ontwikkelt zich steeds meer tot een soort sociale ANWB. De vakcentrale heeft zich laten opsluiten in allerlei overlegorganen en krijgt daarmee een wezensvreemde verantwoordelijkheid toegeschoven. Daarmee hoeft niets mis te zijn, als ze zich binnen die organen ondubbelzinnig zou opstellen als organisatie van de factor arbeid. In de praktijk worden compromissen echter aan de leden verkocht als doel op zich. Compromissen zijn soms onvermijdelijk, maar ze kunnen nooit meer betekenen dan een opmaat tot voortzetting van de strijd. De realiteit is immers dat werkgevers veel beter dan de huidige vakbeweging begrijpen dat klassenstrijd nodig is. Bedrijfssluitingen, aanvallen op de pensioenleeftijd, VUT, WAO, WW enz. gaan immers onverminderd door. De belangen van het kapitaal prevaleren nog altijd boven de werknemersbelangen. Dat werknemersbelang reikt veel verder dan alleen de CAO. Goede huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg zijn werknemersbelangen van gelijke orde. Een vakbeweging die zich alleen of in hoofdzaak richt op de arbeidsvoorwaarden en daarbij bovendien niet beseft dat de tegenstelling tussen kapitaal en arbeid
Adres Postcode/plaats Telefoon
Geboortedatum
Rekeningnummer
bedrag
Datum
Handtekening
per jaar (minimaal ƒ 10,–)
verleent hierbij tot wederopzegging machtiging aan de Socialistische Partij om van zijn / haar bovengenoemde rekening af te schrijven wegens steun Solidair bovengenoemd bedrag per jaar en krijgt daarvoor alle uitgaven van Solidair toegestuurd. De volgende vragen zijn niet van belang voor de machtiging, maar we zouden het zeer op prijs stellen als u ze beantwoordde. Ik ben werkzaam bij (naam bedrijf) Soort bedrijf Vakbond
geen lid
lid
kaderlid
OR-lid
anders, nl.
Opsturen in een envelop zonder postzegel aan SP, Antwoordnummer 30542, 3030 WB Rotterdam
Solidair is een platform voor meningen over zaken die werkende bevolking van Nederland bezighouden. Ook uw mening is welkom. Zet kernachtig op papier waaraan u zich stoort, of wat u juist goed vindt en stuur het naar Solidair, Vijverhofstraat 65, 3032 SC Rotterdam, fax (010) 243 55 66, e-mail solidair@sp.nl
DEZE STROOK NIET MEEZENDEN Ik heb de SP op (datum) gemachtigd elk kwartaal een bedrag van (minimaal ƒ 10,–) (bedrag) af te schrijven voor steun aan Solidair. Indien ik het niet eens ben met de afschrijving kan ik binnen 30 dagen een verzoek tot terugbetaling doen bij mijn bank- of giroinstelling. Socialistische Partij, Vijverhofstraat 65, 3032 SC Rotterdam, giro 196 336
fundamenteel van aard is, berooft zichzelf van zijn tanden. Zeker, een goedkope hypotheek en gratis rechtshulp zullen ook in de toekomst wel zorgen voor een behoorlijk ledental. Maar maatschappelijk zal de vakbeweging uiteindelijk worden gemarginaliseerd. Ik wil een vakbeweging die zich bewust is van zijn macht. Een vakbeweging die weet dat fundamentele verandering in de machtsverhoudingen de voorwaarde is om sociale vooruitgang duurzaam te verankeren. Die hiertoe samenwerkt met alle krachten in de samenleving die daaraan een bijdrage kunnen leveren. Een vakbeweging die EN in de bedrijven EN in de buurten opkomt voor de dagelijkse belangen van gewone mensen. Zo’n vakbeweging heeft de toekomst. Ad Schiedon, Doorn
Open brief aan VVD-fractievoorzitter Dijkstal Geachte heer Dijkstal, Beste Hans, Je hebt flink uitgepakt met je plannen om alle inkomensafhankelijke regelingen af te schaffen, zoals huursubsidie, studiefinanciering en gemeentelijke minimaregelingen. Ik vind ook dat inkomensafhankelijke regelingen niet nodig zouden moeten zijn. Ze zorgen er namelijk vaak voor dat mensen erop achteruit gaan als ze vanuit een uitkering gaat werken, en daardoor allerlei regelingen vervallen. Maar juich niet te vroeg. Volgens mij maak jij je er te gemakkelijk vanaf. Het eerste paarse kabinet, waarin jijzelf minister was, heeft de armoede in ons land weer actueel gemaakt. Eén miljoen huishoudens op of onder de armoedegrens! Als antwoord kozen jullie voor ‘specifieke inkomensmaatregelen’ voor bijvoorbeeld ouderen en voor extra huursubsidie. Verder moesten de gemeenten creatieve oplossingen verzinnen. Door jullie aanpak hebben mensen met een inkomen op het minimum nauwelijks iets ingelopen van de achteruitgang (23 procent) die ze de afgelopen decennia hebben opgelopen. Juist de inkomensafhankelijke regelingen waren nodig om íets van die achteruitgang goed te maken. Jouw plan heeft mij verbijsterd. Want als je de mensen die per maand al zo’n 300 gulden tekort komen, ook nog eens al die aparte regelingen gaat afpakken, moet daar dan niks tegenover staan? Of wil jij nog grotere inkomensverschillen en nog grotere armoede? Als het plan serieus is, dan moet het sociaal minimum toch fors omhoog? Maar dat mag niet van jouw fractielid Kamp. Dan kan er maar één conclusie zijn: jouw voorstel moet de prullenbak in. De inkomensafhankelijke regelingen mogen pas worden afgeschaft als het minimum fors is verhoogd. Als het aan jou en je paarse vrienden ligt, zal dat nog even duren. Vandaar dat ik mij mordicus zal verzetten tegen je a-sociale plannen. Met vriendelijke groeten, Jan Marijnissen