MEESTERZET
ZO HAAL JE DOCENTEN NAAR JOUW ONDERWIJSEVENT!
Digitalisering in het onderwijs, gedifferentieerd lesgeven, hoogbegaafdheid, dyslexie; het zijn maar een paar voorbeelden van onderwerpen waar je jezelf als docent, schoolhoofd of intern begeleider in moet verdiepen. De moderne tijd vraagt van medewerkers in het onderwijs dat ook zij zich steeds meer moeten blijven ontwikkelen en bijscholen. De eventmarkt speelt daar gretig op in. Er is een keur aan onderwijscongressen, seminars, events en andere bijeenkomsten. Maar docenten hebben slechts weinig tijd en kunnen niet zomaar een dag vrij vragen. Op welke gronden beslissen zij aan welk event zij hun spaarzame tijd besteden? Wat hopen ze die dag te leren en te beleven? En wat maakt een event voor hun uiteindelijk geslaagd? Dat geheim proberen we te ontrafelen met experts uit het event- en onderwijswerkveld.
Tips & trics 1 2 3 4 5 6 7 8
Werk anderhalf jaar vooruit Weet wat er speelt; zorg voor een sterk en evenwichtig programma Specificeer de doelgroep binnen de doelgroep; durf klein te denken Zorg voor interactiviteit Kijk buiten de sector! Help een handje bij het netwerken Maak je event onderdeel van een groot geheel Vermijd verspilling, houd het betaalbaar
Deelnemers •G erdie Venneman, communicatie- en event manager, Algemene Onderwijsbond •F emke Overbeek, event manager, OinO, Onder nemers in Onderwijs •K aren Titulaer, congres organisator en eigenaar van Buro Bombarie •E llen Sekreve, intern begeleider, obs De Hobbitburght in Alphen aan den Rijn / Ilona van de Kaaij, docent Octantschool De Zonnestraal in Den Haag/ Joyce Hovius, docent Montessorischool Centrum in Hilversum
FOTO: JOOST WEDDEPOHL
Het onderwijs professionaliseert. Dat zie je terug in het aantal congressen, seminars en events dat in deze sector wordt georganiseerd. Hoe zorg je nu dat docenten – en andere medewerkers uit het onderwijs – uit dat enorme aanbod voor jouw event kiezen?
#1
Werk anderhalf jaar vooruit
We beginnen maar even praktisch: kies de juiste datum voor je event. Dat klinkt als een open deur, maar het blijkt een essentiële tip. En het kiezen van een goede datum is helemaal nog niet zo gemakkelijk. ‘Het is echt een hele puzzel’, vertelt Gerdie Venneman, communicatie- en event manager van de Algemene Onderwijsbond (AOb). ‘Het jaarrooster van een school zit al behoorlijk dichtgetimmerd: projectweken, Cito-toetsen, tentamenweken, school kampen. Probeer in die roosters maar eens een gaatje te vinden. En als je een goede datum hebt geprikt, zorg dan dat je die datum op tijd communiceert. Wie het goed wil doen, zou anderhalf jaar vooruit moeten werken. Studiedagen - dagen die leraren kunnen besteden aan bijscholing – worden meer dan een jaar van te voren ingepland. Voor de zomervakantie moet de schoolgids gedrukt zijn met daarin de studiedagen voor volgend schooljaar. Geloof me, met een goede en vroegtijdig gecommuniceerde datum valt of staat het succes van je event. Wij hebben wel eens prachtige bijeenkomsten georganiseerd – mooie locatie, goed programma – waar veel te weinig mensen op af kwamen. Een van de reden was dat mensen het te laat wisten en geen vrije dag meer konden regelen.’
Femke Overbeek is eventmanager bij OinO – Ondernemers in Onderwijs – een organisatie die zich bezighoudt met het professionaliseren van medewerkers in het onderwijs, onder meer door het geven van training en coaching en de organisatie van studiereizen en events. ‘Wij zitten bovenop de trends en ontwikkelingen in het onderwijs’, vertelt Femke. ‘Doordat wij leraren trainen en coachen weten we heel goed wat er op dit moment speelt in de Nederlandse klaslokalen. Door onze studiereizen weten we wat de ontwikkelingen in het buitenland zijn. Die kennis bundelen we in de inhoud die we tijdens onze events presen teren. Enerzijds belichten we wat er nu concreet speelt – digitalisering, differentiatie -, anderzijds inspireren we met kennis die we over de grens op doen. Een mooi voorbeeld vind ik het Finse onderwijssysteem dat nu erg in de belangstelling staat. Leraren krijgen daar veel vrijheid om zelf de lesstof in te vullen en er is geen vast toetssysteem. Wij hebben door onze studiereizen goede contacten met Finse onderwijs kundigen. Doordat we op verschil lende manieren in het werkveld staan, kunnen we inhoudelijk een sterk en evenwichtig programma neerzetten.’
FOTO: JOOST WEDDEPOHL
#2
Zoek aansluiting met andere partijen Het thema van het volgende event van OinO is ‘de kracht van verbinden’. Een thema dat ook in het bedrijfs-dna van OinO zit. ‘Wij zoeken altijd aansluiting met andere partijen’, gaat Femke verder. ‘Zo kunnen we onderwerpen nog meer verdiepen. We hebben vaste partners uit het werkveld die een grote rol spelen op onze events. We hebben tijdens onze events -naast goede key-note speakers en relevante workshops -vaak een uitgebreid netwerkplein met veel standhouders. We zorgen altijd voor verrassende standhouders. Interactie is daar een vereiste. Geen folders uitdelen over je 3D-printer, maar een paar demonstratiemodellen neerzetten en docenten zelf voorwerpen laten maken. Er moet vooral veel te doen zijn. De focus ligt op de inhoud, maar het mag het ook leuk zijn.’
FOTO: JOOST WEDDEPOHL
#3
Specificeer de doelgroep binnen de doelgroep Van kleuterjuf tot directeur van een hbo-instelling; het onderwijs is een wereld op zich. Des te belangrijker om binnen die brede doelgroep subdoelgroepen te creëren en daar je festival op aan te passen, vindt Femke Overbeek. ‘Wij hebben onlangs ‘Het Jonge Kind Event’ georganiseerd voor professionals uit de kinderopvang en de onderbouw van het basisonderwijs. Op zo’n dag zorg je voor veel interactie die aansluit op de dagelijkse praktijk van je doelgroep. We kiezen op zo’n event voor Tedtalks: korte speeches, to the point, die inspireren. Zo kijken we steeds bij iedere subdoelgroep wat het beste past.’ Gerdie Venneman deelt haar mening. ‘Je moet die subspecialisatie maken. En je moet bovendien klein durven denken. Wij organiseren congressen rondom bijvoorbeeld medezeggenschap, of de toekomst van gymnasiaal onderwijs. Dat zijn geen publiekstrekkers, maar het kunnen wel hele succesvolle congressen worden, juist omdat je inzoomt op een onderwerp. Je hebt dan misschien een paar honderd man in de zaal, maar je hebt wel een paar honderd gemotiveerde mensen voor wie het thema meer dan relevant is.’
#4
Kijk buiten de sector!
Karen Titulaer – congresorganisator en eigenaar van Buro Bombarie – organiseert voornamelijk events in de onderwijsbranche. ‘Het onderwijs is een grote sector, maar het netwerk van event managers binnen het onderwijs is klein. We vissen allemaal in dezelfde vijver. Daarom doe ik vaak inspiratie op tijdens congressen buiten de sector, bijvoorbeeld congressen voor zorgverleners, of juist voor bankmedewerkers en verzekeraars. Je bent namelijk snel geneigd om in je oude opzet te vervallen, dezelfde routes en rondes te kiezen. Events buiten de sector kunnen verfrissende ideeën opleveren die ik vervolgens verweef in mijn eigen events. Zo doe ik nu bijvoorbeeld meer met pitches, speeddates en inloopgesprekken.’ Tijdens deze congressen stuit Karen ook op interessante keynote speakers. ‘Ik merk dat sprekers van buiten de sector het goed doen bij mensen binnen het onderwijs, vooral bij schoolleiders. Zo’n keynote kan over van alles gaan, van persoonlijke ontwikkeling, tot leiderschap. Ik heb Daniel Ropers – destijds CEO van Bol.com – eens uit genodigd op een schoolleiders-top met vijfhonderd schooldirecteuren uit het primair onderwijs. Ropers deed uit de doeken hoe hij zijn steeds harder groeiende organisatie leidde. Hij vertelde dat daar achter de schermen ook van alles misgaat. Maar dat zij binnen het bedrijf een structuur hebben opgezet om van al die fouten te leren en zichzelf steeds te verbeteren. Dat verhaal was zo’n succes. Ik heb zelden zoveel enthousiaste reacties op een spreker gehad.’
FOTO: JOOST WEDDEPOHL
#5
Help een handje bij het netwerken
Wat Karen opvalt tijdens onderwijs congressen is dat deelnemers gedreven en gestructureerd zijn. ‘Docenten nemen hun vak heel serieus, ze willen zich tijdens zo’n dag echt verrijken om dat vervolgens op hun leerlingen over te brengen. Ze zijn daarnaast ook heel stipt. Waar het in andere branches nog wel eens een uitdaging is om de groep in beweging te krijgen, zo gemakkelijk gaat dat bij deze doelgroep. Klokkijken hoef je deze mensen niet te leren. Als een lezing om 09.30 begint, zit iedereen een paar minuten daarvoor op zijn plek.
De orde en structuur van een school nemen ze mee op zo’n dag. Wat ze minder gewend zijn, is netwerken. Voor veel mensen uit de bankwereld, of het bedrijfsleven is netwerken een soort tweede natuur. Docenten kunnen dat over het algemeen minder goed, terwijl het op zo’n dag wel belangrijk is. Ze komen voor de inhoud, maar die inhoud beklijft beter als je er daarna met mensen uit jouw vak over in contact blijft. Om ervoor te zorgen dat een team docenten van een school niet bij elkaar blijft klitten, zorg ik wel eens voor een lunchtafel speciaal voor
docenten van groep 3, of voor gym leraren, etc. Bij iedere tafel zet ik een moderator die gesprekken op gang helpt en begeleidt en na afloop een WhatsApp-groep aanmaakt. Zo blijven de deelnemers aan elkaar verbonden en actief bezig met de inhoud van het congres. Wat ik ook wel eens gedaan heb: bij binnenkomst iedereen vijf visitekaartjes van zichzelf gegeven, met de opdracht die uit te delen aan mensen met wie ze in contact zouden willen blijven. Dat is echt wennen voor ze, maar uiteindelijk doen ze het wel.’
#6
Maak je event onderdeel van een groot geheel De professionalisering van het onderwijs zal in de toekomst alleen nog maar toenemen, daar is Femke Overbeek van OinO van overtuigd. ‘Neem het leraren register, een register waarin leraren kunnen laten zien dat ze bevoegd en bekwaam zijn en hun professionele ontwikkeling op peil houden. Dat staat nu nog in de kinderschoenen, maar kan op termijn een steeds grotere rol gaan spelen. Docenten kunnen accreditatiepunten verdienen door het volgen van bepaalde cursussen en trainingstrajecten, maar ook voor een bezoek aan bepaalde seminars en congressen. Als Ondernemers in Onderwijs – die zich bezig houden met het professionaliseren van medewerkers in het onderwijs – juichen wij deze ontwikkeling toe. Ik kan me voorstellen dat onderwijscongressen en -seminars in de toekomst vaker onderdeel worden van een groter leerplan.’
FOTO: JOOST WEDDEPOHL
#7
Vermijd verspilling, houd het betaalbaar
Een onderwijsevent moet de juiste uitstraling hebben, vindt Karen Titulaer. Het moet in lijn zijn met het werkveld. ‘Het gaat docenten op een event in de eerste plaats om inhoud, inhoud en nog eens inhoud’, zegt Karen stellig. ‘Dat speelt echt meer dan in andere branches. Die bevlogenheid moeten ze terug zien in je event. Niet alleen qua programma maar ook qua aankleding en sfeer. Onderwijs wordt betaald van overheidsgeld, daar zijn docenten van doordrongen. Geen poespas of overbodige luxe. Dat wordt over het algemeen gezien als verspilling. Ik zeg altijd gekscherend: er mag een blaadje sla op een broodje liggen, maar veel verder moet je niet gaan.’ ‘De prijs-kwaliteitverhouding moet goed zijn’, vult Gerdie Venneman van AOb aan, ‘docenten hebben een beperkt budget voor bijscholing, dus events mogen niet te veel kosten. Maar het mag natuurlijk niet ten koste gaan van de kwaliteit. Dat hoeft ook niet, als je de organisatie efficiënt aanpakt. Wij organiseren bijvoorbeeld vijf mini-conferenties over hetzelfde onderwerp, voor verschillende doelgroepen in onze vijf regio’s. Zo heb je slechts één keer ontwikkelkosten en bereik je wel een hele grote doelgroep. Reistijd en reiskosten spelen ook mee voor docenten. Maar ook op andere manieren zouden we efficiënter kunnen werken. Bijvoorbeeld door samenwerkingsverbanden tussen partijen te zoeken.’
TIPS
VAN CONGRESBEZOEKERS
‘ Geef vooraf het niveau aan’ NAAM: Ellen Sekreve FUNCTIE: intern begeleider SCHOOL: obs De Hobbitburght in Alphen aan den Rijn Bezoekt gemiddeld 5 congressen per jaar ‘Ik ga regelmatig naar congressen en wordt daardoor ook steeds selectiever. Vroeger pikte ik op ieder congres wel nuttige informatie op. Tegenwoordig moet ik beter zoeken om wijzer te wor den of geïnspireerd te raken. Een con gres loopt voor mij dan ook wel eens uit op een deceptie. Het zou een goed idee zijn om vooraf goed het niveau aan te geven: beginnend, gevorderd, expert. Ik noem maar een voorbeeld. Specificeer niet alleen de doelgroep naar functie, maar ook naar ervaring. Organiseer workshops op niveau. Een beginnende leraar heeft behoefte aan heel andere informatie dan iemand die al vijftien jaar voor de klas staat.’
‘ Mij trek je over de streep met een goede flyertekst’ NAAM: Ilona van der Kaaij FUNCTIE: docent groep 7 en coördinator onderbouw SCHOOL: Octantschool De Zonnestraal in Den Haag Bezoekt gemiddeld 1 à 2 congressen per jaar ‘Ik bezoek veel minder congressen dan ik zou willen. De reden? We zitten met een nijpend leraren tekort op school. Ik kan simpelweg geen vervanger vinden. Voor die één à twee dagen dat ik wel weg kan, kies ik heel zorgvuldig een congres uit. Spreken de sprekers mij aan? Heeft het diepgang genoeg? Is er een reden om juist nu met het onderwerp te komen? Ik duik echt in de inhoud. Een goede, uitgebreide flyertekst kan mij over de streep trekken. Ik moet ervan overtuigd raken dat ik nieuwe dingen ga leren, dat mijn honger naar wetenschappelijk vakkennis echt wordt gestild. Een flyer met een korte oppervlakkige tekst schuif ik snel aan de kant. Te risicovol. Mijn tijd is helaas te kostbaar voor een teleurstelling.’
‘ Sla niet door met interactieve workshops’ NAAM: Joyce Hovius FUNCTIE: docent groep 1 en 2 en coördinator onderbouw SCHOOL: Montessorischool Centrum in Hilversum Bezoekt gemiddeld 2 congressen per jaar ‘Er zijn drie factoren die meespelen bij het maken van de keuze voor een congres: tijd – we zitten allemaal met personeels tekort –, de locatie – die moet goed bereik baar zijn – en het onderwerp. Ik kies de congressen met onderwerpen die aansluiten op de thema’s in mijn klas, bijvoorbeeld hoogbegaafdheid of hechtingsproblematiek. Wat ik hoop te vinden tijdens die congressen is vooral diepgravende informatie over het onderwerp. Meestal betaal je een behoorlijk bedrag voor zo’n dag, dan wil ik ook wel dat de spreker mij echt iets nieuws en steekhoudends heeft te bieden. Ik vind dat bij veel congressen – zeker als het om kleu ters gaat – de workshops te interactief zijn. Dan gaat er veel tijd verloren omdat je in groepjes iets moet gaan doen. Contact met vakgenoten is zeker belangrijk, maar dat kan ook tijdens de lunch. Ik kom vooral om geïnformeerd te worden, ik wil niet behan deld worden alsof ik nog op de PABO zit.’
Samenvattend: 1 2 3 4 5 6 7 8
erk anderhalf jaar vooruit W Weet wat er speelt; zorg voor een sterk en evenwichtig programma Specificeer de doelgroep binnen de doelgroep; durf klein te denken Zorg voor interactiviteit Kijk buiten de sector! Help een handje bij het netwerken Maak je event onderdeel van een groot geheel Vermijd verspilling, houd het betaalbaar