Spelinzicht 13 - maart 2012

BE • NL : e 3,00

S p e l l e n n i e u w s v o o r i e d e r e e n | M a a r t 2012 • 13 | w w w. s p e l i n z i c h t. e u

Ready for the game!

Takenoko Lorrein Battleship Saboteur II Neuroshima Hex LEGO Star Wars: Battle of Hoth

o n t dek !

Hét magazine voor speelvogels

Ahoi Matey!

Speelwijzer is een nieuw magazine over de speelgoedwereld in Nederland en Vlaanderen. Vier keer per jaar krijg je gratis alle informatie over de nieuwste rages, computerspellen, educatief speelgoed, prachtige poppen, puzzels, baby­ speelgoed, evenementen, … Uiteraard is er ook heel wat speelgoed te winnen.

Mis dit prachtige magazine niet en surf naar speel-wijzer.eu! www.speel-wijzer.eu

Spellennieuws voor iedereen

Magazine 13

What’s in the game?

Beste spellenvrienden,

KINDERSPELLEN 06 • Simon Flash

6

FamilieBORDSPELLEN 07 • Takenoko 10 • Battleship - de filmeditie 20 • Lorrein

Kaartspellen 11 • Start 11 13 • Saboteur 2

7

Strategische bordspellen 17 • Neuroshima Hex

OVERSPEL 04 • Spellennieuws!

08 • Historie verdorie, deel I 12 • Frederic Moyersoen 14 • Spellentest: Star Wars: slag om Hoth 16 • Beursnieuws: Zuiderspel

13

18 • Horen, zien, voelen, ruiken, proeven én spelen 21 • Column: Meten is weten?

Met dank aan de Blaarmeersen Gent voor de sfeervolle kleedkamers.

14

De Elfstedentocht, die ging helaas niet door. Gelukkig bleef de redactie van Spel in Zicht wel schrijven ondanks de barre winterkou.

Het 13e nummer ligt er, en al wiens vingers al weer ontdooid zijn na de strenge winter wensen we veel leesplezier.

Samen genieten van een knetterend kampvuur, met bbq-kruiden en de geur van geroosterde mammoet, mmm …

In deze edit!e stellen we je met trots een nieuwe rubriek voor: ‘Historie verdorie!’.

We gaan in een vierdelige reeks op zoek naar spellen die zich afspelen in bepaalde stukken van onze rijke geschiedenis. Het eerste artikel keert helemaal terug naar het stenen tijdperk. Beeld je maar in: samen genieten van een knetterend kampvuur, met bbq-kruiden en de geur van geroosterde mammoet, mmm …

Zet je zintuigen maar scherp, want we hebben het ook over zintuigprikkelende bordspellen. Een goede neus, gevoelige handen en een slimme tong leiden je naar de overwinning. Laat nu maar vooral je ogen en hersenen werken. En geniet van ‘Spel in Zicht’.

Sarah

Op pagina 22 lees je hoe onze redactie de besproken spellen beoordeelt.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

3 | What’s in the game?

Spellennieuws

Wat beweegt er in spellenland?

Nieuwe releases, evenementen, spelverkiezingen en zoveel meer. In deze rubriek houden we jullie op de hoogte van de spellennieuwtjes. Hier krijg je een pittige preview van wat je de komende maanden zoal mag verwachten.

Spellentelex

Beursschommelingen

Daar is de lente, daar is de zon.

Eindelijk! We waren bijna vergeten hoe een zwoele zon onze weekends kan opvrolijken. ~ Weekends beginnen op een ‘vrijdag’, en dat is ook de naam van een nieuw spel van 999 Games. Het is jouw taak om Robinson te helpen zodat hij overleeft op zijn onbewoonde eiland. Je speelt het spel alleen, dus ben je altijd een beetje winnaar. Maar, eerlijk is eerlijk, ook altijd een beetje loser. ~ ‘Het leven van een loser’ werd voor University Games de inspiratiebron voor een nieuw kaartspel: ‘Diary of a wimpy kid’. ~

Spellenliefhebbers trekken jaarlijks met veel zin en een grote lege tas naar verschillende spellenbeurzen. Op zoek naar een dagje spelplezier en koopjes. Het hoogtij van die beurzen ligt in het najaar. Met ‘Spiel’ in Duitsland als toonaangevende beurs. Ook in de lente zijn er heel wat beurzen de moeite waard. Helaas zal één daarvan, ‘Noorderspel’, dit jaar niet plaatsvinden. Slecht nieuws voor de bewoners van het Noordelijke deel van Nederland.

Maar, het gaat nog steeds goed met voorbereidingen voor het ‘Spellenspektakel’. En ‘Zuiderspel’ is volop bezig met zijn promotie. Ook de ‘Ducosim lentebeurs’ kan je nog bezoeken dit seizoen.

Ga en speel!

Agenda Zuiderspel 09/04/2012 Klokgebouw, Eindhoven (NL) www.zuiderspel.nl

Wimpy zijn ze bij White Goblin Games helemaal niet. Deze Nederlandse uitgeverij blijft groeien. Er komt o.a. een kaartspel dat de naam (mét alliteratie) ‘Crazy Creatures of Dr. Doom’ meekreeg. Ook hun andere nieuwe kaartspellen hebben een griezelig sfeertje: ‘Witches of Blackmore’, ‘Little Devils’ en ‘Crooks’.

BK Carcasonne 24/04/2012 Pastoor Eralystraat 10, Wilsele (BE) www.mwmproducts.be Ducosim Lentebeurs + NK Bordspellen 12/05/2012 De Flint, Amersfoort (NL) www.ducosim.nl

Diary of a wimpy kid

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

4 | Spellennieuws

Superwedstrijd!

Doe samen met je vrienden en familie mee aan onze superwedstrijd! Surf naar www.spelinzicht.eu en waag je kans.

Op 14 december werden drie spellen in Nederland benoemd als Spel van het Jaar. Er werd gekozen om met drie categorieën te werken, en dus zijn er ook drie winnaars: • 3 – 6 jaar: Carcassonne Junior (999 Games) • 6 – 12 jaar: Geronimo Stilton bordspel (Identity Games) • 12+: Boggle Flash (Hasbro)

Nacht van het spel Spellenclub 13 uit Wevelgem (BE) zette op 20 januari 220 stoeltjes klaar voor een nieuwe ‘Nacht van het spel’. Vanaf 20u tot een gat in de nacht werd gespeeld, gespeeld en nog eens gespeeld.

Leden van de club zorgden ervoor dat niemand zijn hoofd hoefde te breken op spelregelboekjes. En velen gingen trots naar huis met een nieuw spel dat ze via de spellenloterij gewonnen hadden.

‘Spel in Zicht’ verwent ‘Spel in Zicht’ verwent jouw organisatie of vereniging met een gratis spellenpakket!

Organisaties die spellen in de kijker zetten in hun publicaties of activiteiten, willen we ondersteunen met raad en daad.

Contacteer ons via info@spelinzicht.eu en vertel ons over jouw initiatief, magazine, nieuwsbrief, ledenblad. We geven je graag spelleninformatie én misschien zelfs gratis spellen.

IS GR ATLEN SPE L

Het perfecte spel … … of toch het spel dat zo democratisch mogelijk ontworpen wordt.

999 Games bevraagt iedereen die wil meewerken om tot het perfecte spel te komen. Thema, aantal spelers, spelduur, … over alle aspecten kan je je mening geven. Zélfs over de prijs. Wij zijn alvast benieuwd naar het resultaat.

Volg het mee op www.hetperfectespel.nl.

Advertentie

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

5 | Spellennieuws

Simon Flash Onthou de kleuren Dankzij Graaf Simon V van Montfort kreeg dit spel geen Paul, Oscar of mooie meisjesnaam. In 1264 nam deze graaf de toenmalige koning van Engeland, Henry III, gevangen tijdens de Slag van Lewes. Vanaf dan waren zijn bevelen wet. Iedereen deed wat ‘Simon said’. Als alleenheerser bepaalde hij wat er wel en niet gebeurde. Dé inspiratiebron voor een woordspelletje dat later ook werd uitgebracht als computerspelletje met kleuren.

Nu in een nieuwe versie, met nieuwe mogelijkheden: ‘Simon Flash’. Test, pijnig en plaag je geheugen.

‘Spel in Zicht’ beoordeling

flashy groene spelbox nodig om de blokjes een vaste plaats te geven. Het spel begint

Een recente psychologische studie toonde

met het kort knipperen van 1 willekeurige

aan dat het woordspelletje ‘Simon zegt’ een

kleur. Herhaal de kleur door op het blokje te

gezonde manier is waardoor kinderen hun

drukken. De eerste kleur knippert nog eens

impulsieve gedrag leren doseren en zich le-

en Simon voegt een tweede kleur toe. Druk

ren beheersen. ‘Simon Flash’ zal bovendien

nu in de juiste volgorde op beide blokjes om

een leuke en kleurrijke bijdrage leveren in

de nieuwe serie te herhalen. Denk en reageer

de ontwikkeling van het geheugen.

snel, want het gaat steeds vlugger.

Bij de drie andere varianten is het de bedoeling om de blokjes tijdens het spelen van plaats te wisselen. Daarbij moeten ze dus los, wel mooi tegen elkaar gelegd worden

Door de drie nieuwe varianten worden kinderen die eerder doe- dan denkgericht zijn makkelijker geprikkeld om mee te spelen.

Communicerende blokjes

om te kunnen spelen. In ‘Simon Schuif’

Het ronde computerspelletje waarmee

(rood) moet je een puzzel oplossen door de

Simon bekend werd, wordt nu vervangen

kleuren in een eerder door Simon bepaalde

door vier afzonderlijke elektronische, vier-

volgorde te leggen. Het gele spel win je door

Door de toevoeging van de drie nieuwe vari-

kante blokjes in de vertrouwde kleuren:

de blokjes zo naast elkaar te leggen dat alle

anten worden kinderen die eerder doe- dan

rood, geel, groen en blauw. Deze blokjes

lichtjes uitgaan. En dan rest er nog blauw:

denkgericht zijn makkelijker geprikkeld om

‘praten’ met elkaar als ze zij aan zij liggen.

‘Simon’’s geheime kleur’. Hier moet je de

mee te spelen. De blokjes met spelbox zijn

Als je ze activeert, weten ze waar je ze neer-

blokjes in de enig mogelijke volgorde leggen

superhandig om overal mee naartoe te ne-

legt en wanneer je een puzzel hebt opgelost.

waarin ze alle vier dezelfde kleur krijgen.

men. Het geluid kan heel makkelijk worden

Die kleur blijft echter geheim tot je de puz-

uit- of aangezet. Dat is soms handig, maar

zel hebt opgelost. Overwin jij de kleuren?

maakt het wel ietsje moeilijker. En bij elke

Het ronde computerspelletje is vervangen door vierkante, gekleurde blokjes.

spelvariant krijg je achteraf een score waardoor het competitiegehalte de hoogte wordt ingejaagd. Je wordt zelfs uitgedaagd om de klassieke variant eens met 2 of 4 spelers te

Simon’s geheime kleur

spelen.

Na het activeren van de blokjes wordt het spelmenu weergegeven. Daarbij knipperen de blokjes om beurt rood, geel, blauw en groen. Groen staat

‘Spel in Zicht’ evaluatie

voor het klassieke spel. Voor

Spelmateriaal

wie niet goed weet wat dat

Tactiek

juist inhoudt (een immens

Complexiteit

gat in je cultuur): je moet

Interactie

hier een steeds langer wordende reeks kleuren foutloos herhalen. Alleen voor die klassieke variant heb je de bijgeleverde www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

1+

variabel

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Uitgever: Hasbro

6 | Kinderspel

O

Takenoko Knibbel, knabbel, knuisje … wie eet daar van mijn … bamboe?

Het zal je maar overkomen. Als trotse keizer van Japan regeer je het land al jaren met ijzeren hand en alles verloopt naar wens … Tot plots je Chinese aardsrivaal besluit om je als teken van verzoening een heilig dier te schenken. En van de ene dag op de andere staat je ganse hofhouding in rep en roer door een reuzenpanda met een onstilbare honger.

of de panda voederen met zijn favoriete

‘Spel in Zicht’ beoordeling

bamboescheuten.

Verwacht bij Takenoko geen breinbrekende tactische momenten, maar wel een uiterst

Een goede dagplanning in de keizerlijke tuin

sfeervol spel, dat even vlot speelt als het aan

is echter afhankelijk van de weersomstandig-

te leren is. Het thema is op een

heden. En dus gooi je elke beurt een ‘weer’-

prachtige manier vertaald

dobbelsteen. Waarna je het effect van het ge-

naar een dynamisch

worpen weertype uitvoert. Regen voedt de

spelmechanisme. De

jonge plantjes, een bewolkte hemel nodigt uit

groei-en-vernielcyclus

tot onderhoudswerken, en onweer bezorgt de

zorgt voor veel dyna-

dikke panda een heilige schrik.

miek op het speelbord en tussen de spelers

Nu is het tijd om handen echt uit de mou-

onderling.

Spoedcursus bamboe kweken …

wen steken. Tijdens je beurt kies je twee

verloopt gebalanceerd en

Als volgzame hofdienaar is het jouw taak

verschillende acties uit vijf mogelijkheden.

door de verschillende types op-

om voor het hongerige beestje te zorgen

Je kan percelen uitbouwen door tegels te

drachtkaarten kan je nieuwe benaderingen

én meteen de keizerlijke bamboetuin te

plaatsen, een irrigatienetwerk uitbouwen

uitproberen, iets wat de herspeelbaarheid

onderhouden. Je moet percelen cultiveren,

vanaf de centrale vijver, een beroep doen

zeker ten goede komt.

irrigeren en één van de drie bamboesoorten

op de tuinman om de groei te bevorderen

laten groeien met behulp van de hoofdtui-

en verbeteringsfiches op percelen plaatsen.

nier. Maar deze laatste is de wanhoop nabij,

Of de panda verjagen naar een perceel van

want de panda heeft een goddelijke honger

je medespelers waar hij een stukje bamboe

naar malse, sappige bamboescheuten.

steelt. Dat stuk kan je nu zelf gebruiken om een opdracht te vervullen. En wordt het

De spelregels zijn even snel aan te leren als

moeilijk om één van je opdrachtkaarten te

het groeitempo van een jonge bamboeplant

spelen? Dan kan je een gokje wagen en ho-

Door zijn combinatie van charme en logica

(erg vlot dus). En de basistechnieken van het

pen dat een nieuwe kaart beterschap brengt.

bereikt het spel een zeer brede leeftijdsgroep.

Het

spel

De groei-en-vernielcyclus zorgt voor veel dynamiek op het speelbord en tussen de spelers onderling.

Waardoor het volgens ons een topper zal

tuinieren krijg je onder de knie aan de hand van grappige, cartooneske illustraties, die –

De laatste ronde start wanneer een speler

worden op menig familiefeest of een gezel-

net als het spel zelf – op een bijzonder sfeer-

een specifiek aantal (7 – 9) opdrachten uit-

lig avondje thuis met vrienden.

volle manier worden weergegeven. Voor je

voerde, afhankelijk van het aantal mede-

het weet trek je een paar rubberlaarzen aan,

spelers. Deze speler wordt beloond met de

en gewapend met hark en spade ga je ‘met

keizerkaart, waardoor hij twee extra winst-

volle goesting’ aan de slag. Spelen maar!

punten bij zijn totaal mag voegen. Wie de meeste punten heeft, wint.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal

Een dagje tuinieren …

Tactiek

Om de keizer te plezieren, vervullen de spe-

Complexiteit

lers opdrachten die winstpunten opleveren.

Interactie

De opdrachtkaarten bevatten ‘perceel-opdrachten’. Er zijn drie soorten: je moet een bepaalde configuratie aangrenzende per­ celen uitbouwen, een specifieke bamboesamenstellingen op één perceel laten groeien www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-4 spelers

45 minuten

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Antoine Bauza Uitgever: Asmodee Benelux

7 | Familiebordspel

Historie verdorie!

Deel I: Het Stenen Tijdperk We beginnen onze tijdreis in de prehistorie. Meer bepaald in de periode waarin metaal nog science fiction was en iedereen de nieuwe iStone wou hebben: we nemen de teletijdsmachine naar de Steentijd. Paleolithicum, Mesolithicum, Neolithicum? Neen, we houden het lekker primitief en gidsen jullie spelenderwijs langsheen beenderen, holenberen, hout en stenen. Héél veel stenen.

In een vierdelige reeks galopperen we doorheen onze rijke geschiedenis.

Onderweg houden we halt bij een aantal periodes die een grote inspiratiebron blijken voor de hedendaagse spellenauteurs

Dan is het bordspel ‘Eiszeit’ (Alea) een stuk

pijlen, messen, speren en

lichter te verteren. Hier bevinden we ons

bijlen. Niet alleen de sa-

volop in de IJstijd en spelen jagers en mam-

beltandtijger moet eraan

moeten de hoofdrol. Het spel loopt over vier

geloven, ook vissen en

rondes en het doel is zoveel mogelijk zege-

holenberen vrezen voor

punten verzamelen. Hoewel ‘Eiszeit’ te spe-

hun leven. Grappig zijn

len is met 3 tot 5 spelers, raden wij het vooral

de spelpionnen: klassieke

aan met slechts 3 spelers. Jagers met houten

pionnen, aangekleed met een

knotsen, Mammoeten, IJstijd, … het doet

weelderige haardos. Leuke vondst,

ons met een glimlach aan de Ice Age-films

in dit spel dat vooral met 4 spelers tot zijn

denken. Waar blijven de sabeltandtijgers?

recht komt.

De tijgers met de indrukwekkende tanden verschuilen zich in ‘De Kolonisten van de Prehistorie’ en ‘Altamira’!

In den beginne …

90.000 jaren geleden staan we aan de vooravond van de laatste ijstijd. Deze periode vormt het decor van ‘Dominant

Ook een aantal uitbreidingen op spelklassiekers draaien om de jagende mens uit de Steentijd. In ‘Hoogspanning: De Eerste Vonken’ (999 Games) (SIZ nr.12) ontwikkel je als clanleider nieuwe jachttechnieken om je clan niet te laten verhongeren. Ook het succesvolle ‘Carcassonne’ heeft een broertje uit het Stenen Tijdperk: ‘Carcassonne

Species’(GMT), een tactisch spel, waarbij elke speler in de huid kruipt van één van

Het jachtseizoen is geopend!

Jagers en Verzamelaars’ (999 Games). De

de zes grote dierenklassen van die tijd. De

Gevonden! De tijgers met de indrukwek-

wegen, steden en boeren zijn vervangen

aarde is nog woest en onontgonnen en de

kende tanden verschuilen zich in ‘De

door rivieren, bossen en jagers. Bovendien

eerste diersoorten proberen elkaar te ver-

Kolonisten van de Prehistorie’ (999 Games)

zorgt het invoeren van hutten, goudklom-

schalken. Let op: ‘Dominant Species’ is een

en ‘Altamira’ (Zoch Verlag ). Bij dit laatste

pen, vissen en tijgers ervoor dat dit legspel

aanrader voor de één, een nachtmerrie voor

bordspel verplaatsen we ons naar het beken-

meer is dan een flauw afkooksel van het ori-

de ander. Het is enkel geschikt voor veelspe-

de grottencomplex in Noord-Spanje. Aan

gineel. Sterker nog, als je het ons vraagt is

lers die houden van een lang, ingewikkeld

het kampvuur maken spelers plannen om te

‘Carcassonne Jagers en Verzamelaars’ leuker

en tactisch spel. Een beest van een spel dus!

jagen met de modernste wapens uit die tijd:

dan zijn grote broer.

Altamira

Eiszeit

Cro Magnon

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

8 | Overspel

Historie verdorie

Graag vermelden we ook het kaartspel ‘Jagen, troeven en slagen’ (Phalanx Games).

Hierbij ga je als jager-spoorzoeker op zoek naar moeflons, wolven, wilde zwijnen en beren. Hopelijk ‘slaag’ je in je opzet …

De Kolonisten van de Prehistorie Wie hoorde nog nooit van de ‘Kolonisten van Catan’? Wat begon als zomaar een spel, groeide uit tot een gigantisch succes. De

Stenen tijdperk: Talisman

basisversie werd inmiddels in meer dan 25

Helemaal nieuw in de spellenwinkel: de eer-

talen vertaald en er werden een hele serie

ste uitbreiding op ‘Stenen Tijdperk’ (SIZ

spelvarianten en uitbreidingen uitgebracht.

nr.1). Voor wie niet vertrouwd is met dit

Alles samen goed voor meer dan 11 miljoen

Jabedabedoe!

veelbekroonde bordspel: het is dringend tijd

verkochte exemplaren! Eén van die varian-

We hebben de Flintstones niet nodig om te

om daar verandering in te brengen. ‘Stenen

ten is ‘De Kolonisten van de Prehistorie’.

beseffen dat ze in de Prehistorie taalkundig

Tijdperk’ is een absoluut topspel voor de

De titel verraadt het al: we nemen een

nog niet ver stond. ‘Cro-Magnon’ (Asmodee

hele familie. Waarbij je aan de hand van een

sprong terug in de tijd tot de eerste men-

Benelux) (SIZ nr.5) speelt hier leuk op in.

goede tactiek en een dosis geluk, zoveel mo-

senstammen wegtrekken uit Afrika, op weg

In dit partyspel moet je brommen, gebaren

gelijk welvaart moet brengen in jouw stam.

om de rest van de wereld te koloniseren.

gebruiken en met houtskool tekenen om je

Dankzij de uitbreiding ‘Stenen Tijdperk:

Graan, steen, erts en wol waren er nog niet.

boodschap over te brengen. Lekker primi-

Talisman’ kan je nu ook met 5 spelers van

In plaats daarvan had je vlees, huid, bot-

tief, maar plezier gegarandeerd. Hopelijk

dit spel genieten. De speldoos bevat verder

ten en vuursteen als basis voor ruilhandel.

wint jouw stam de hoofdprijs: mammoet

een uitbouw van het oorspronkelijke spel-

Let wel op voor het gevaar dat komt van

aan het spit!

bord en een set extra beschavingskaarten.

concurrerende neanderthalers en gevaar-

Helemaal nieuw is dat de stamhoofden

lijke sabeltandtijgers. ‘De Kolonisten van

voortaan talismannen, zoals tanden en arm-

de Prehistorie’ is duidelijk gebaseerd op het

banden, kunnen verzamelen. Met een beetje

basisspel, maar dankzij een aantal nieuwig-

geluk leiden deze geluksbrengers tot nieuwe

heden, biedt het flink wat mogelijkheden.

hutten voor jouw stam. Neem je konijnen-

Wie dit spel koopt, komt niet bedrogen uit.

poot maar bij de hand!

Veel plezier in de Prehistorie!

We hebben de Flintstones niet nodig om te beseffen dat ze in de Prehistorie taalkundig nog niet ver stond.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal

Spelmateriaal

Tactiek

Tactiek

Complexiteit

Complexiteit

Interactie

Interactie

2-5 spelers

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

‘Spel in Zicht’ evaluatie

60 minuten

vanaf 10 jaar

3-4 spelers

Auteur(s): Michael Tummelhofer

Auteur(s): -

Uitgever: 999 Games

Uitgever: 999 Games

90-120 minuten

vanaf 10 jaar

9 | Overspel

Battleship

In staat van oorlog

Zeeslag – de filmeditie

In april 2012 maken we in de filmzalen kennis met Battleship. Deze actiefilm, met in de hoofdrol onder andere Liam Neeson, brengt het gezelschapsspel ‘Zeeslag’ tot leven.

Een mooie gelegenheid voor spellenuitgever Hasbro om deze spellenklassieker nieuw leven in te blazen. Neem het commando over jouw vloot en maak je klaar voor een geweldige strijd op zee.

ren dat je gemist hebt. Alle schepen moeten meermaals – gaande van twee tot vijf maal –

‘Spel in Zicht’ beoordeling

geraakt worden voor ze definitief gezonken

van het klassieke zeeslag. Door toevoe-

zijn. Wie als eerste de voltallige vijandige

ging van battleship-kaarten krijgt het spel

vloot keldert, wint.

echter meer vaart en krijg je verrassende

Battleship behoudt het basismechanisme

wendingen in het spelverloop. Dankzij de

Battleship-kaarten

kaarten mogen we soms meerdere schoten

Wél helemaal nieuw in deze versie zijn

na elkaar lossen en hebben we beduidend

de ‘battleship-kaarten’. Tien verschillende

minder beurtwissels nodig om een spel uit

troeven, die door extra vuurkracht het spel

te spelen. Bovendien – en dat vinden wij de

plots een andere wending kunnen geven.

beste vondst – kunnen de kaarten voor een

Elke speler heeft naast zijn spelbord een sta-

plotse ommekeer zorgen. Zelfs al sta je aan

pel van die kaarten liggen, waarvan hij/zij

de leiding, helemaal zeker van winst ben je

Raak en gezonken!

er elke beurt één mag omdraaien. Dankzij

pas nadat het laatste vijandige schip naar de

Net als in de film neemt een vloot van de

de kaarten mag je soms meerdere schoten

haaien geholpen werd.

marine het op tegen buitenaardse wezens

afvuren, moet je soms een coördinaat ver-

die het op onze aardse watervoorraad voor-

klappen of kan je zelfs een volledige rij in

zien hebben. Naast de intrede van deze

één keer beschieten. Bovendien krijg je veel

Een ander pluspunt is het feit dat je het spel gewoon op de wijze van je eigen voorkeur

ruimtewezens, blijft het basismechanisme

vijandige informatie door de breedtescan-

kan spelen: de klassieke versie, de versie met

van het spel ongewijzigd. Voor aliens die té

kaart en mag je af en toe een heus salvo aan

de kaarten en zelfs een versie voor gevor-

lang op zee gezeten hebben, geven we de

schoten afvuren.

derden, waarbij je met handkaarten speelt.

De uitleg voor deze varianten vind je keurig

spelregels graag nog even mee.

Nieuw in deze versie zijn de ‘battleship-kaarten’ die het spel een heel andere wending kunnen geven.

Battleship wordt geleverd in een handig

terug in de speluitleg. ‘Battleship, Zeeslag

koffertje om de verschillende delen in op te

– de filmeditie’ is absoluut geen slag in het

bergen. Bijzonder handig voor onderweg.

water. Het blijft een klassieker. En dat staat

Een vliegdekschip, een Japanse torpedo-

als een paal boven water.

bootjager een vlaggenschip, een red storm stinger, … alles is voorhanden voor een legendarische strijd. Gebruik dus jouw inven-

Zeeslag speel je uitsluitend met twee spelers.

tiviteit, strategie en ouderwetse spierkracht

De ene neemt het roer van de Navyschepen

en breng als eerste de vijandige schepen tot

in handen, de andere staat aan het hoofd

zinken.

van de buitenaardse vloot. Elke speler positioneert voor aanvang van het spel zijn

‘Spel in Zicht’ evaluatie

vijf schepen op zijn spelbord. Dit spelbord,

Spelmateriaal

dat uit het gezichtsveld van de tegenspeler

Tactiek

wordt gehouden, is netjes onderverdeeld in

Complexiteit

100 vakjes. Via coördinaten wordt elk vakje

Interactie

benoemd, gaande van A1 tot J10. Om beurten vuren de spelers vervolgens schoten af op het vijandige zeegebied. Indien je schot een schip treft, laat je tegenspeler dit weten door ‘raak’ te roepen, zoniet krijg je te howww.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2 spelers

variabel

vanaf 7 jaar

Auteur(s): Uitgever: Hasbro

10 | Familiebordspel

Start 11!

Kaarten aanleggen of achterhouden?

Gezellig rond de tafel een kaartje leggen. Het zit ingebakken in onze cultuur. Of je voorkeur nu uitgaat naar manillen, wiezen of klaverjassen, het is hem om de sfeer te doen. Hapje en drankje op de tafel, babbeltje slaan, … De hele familie verzamelt rond de tafel, en zo ook bij een spelletje ‘Start 11!’ De spelregels van dit klassieke kaartspelletje zijn supereenvoudig, dus iedereen kan meteen meespelen. Kaarten aanleggen of achterhouden, om zo anderen te blokkeren, is het enige wat je moet beslissen. Hou je klaar voor geniepige glimlachjes, en onthou: slim gespeeld is half gewonnen.

‘Spel in Zicht’ beoordeling Start 11! is een kaartspel zonder veel poespas. Het is heel snel uit te leggen en de hele familie kan meespelen. Oma’s en opa’s herkennen het spel misschien nog als ‘zevenen’, een soortgelijk spelletje dat vroeger met een gewoon deck kaarten gespeeld werd. In dit spel zijn de getallenreeksen langer, wat meer mogelijkheden heeft tot plagen, kaarten opsparen en meerdere kaarten tegelijkertijd leggen. Een klassieker, die misschien wat opfrissing had kunnen gebruiken om het voor kids aantrekkelijker te maken. Hoewel, vintage is in.

De rode elf begint

Een plezant en eenvoudig kaartspelletje voor de hele familie.

In het kleine speldoosje zitten vier reeksen

van de startende elf bepaalt de kleur van

met kaarten van 1 t.e.m. 20 in de vier kleuren

de totale reeks. Elke kleur resulteert in een

blauw, rood, geel en groen. Doel van het spel

oplopende getallenreeks van 1 tot 20. Er mo-

is getallenrijen aanvullen en als eerste al je

gen geen getallen weggelaten worden. Als

kaarten kwijtraken.

je niets kan aanleggen, moet je een nieuwe

Mooi meegenomen is dat kinderen er on-

kaart nemen. Kan je die leggen, dan moet je

gemerkt de getallenas mee oefenen. Geef

Het aantal kaarten dat je krijgt bij de start is

dat onmiddellijk doen en eindigt je beurt.

jongere spelers zeker mee dat ze best hun

afhankelijk van het aantal spelers. Er blijft

Kan je die kaart niet leggen, dan neem je ze

kaarten mooi per kleur en in oplopende volg-

telkens een klein aantal kaarten over: de af-

op de hand en trek je een nieuwe kaart. Je

orde sorteren. Dat maakt het makkelijker om

neemstapel. De speler die de rode elf heeft, start. Deze kaart wordt open op tafel ge-

herhaalt dit 3 keer, maar als je ook de derde

het overzicht te bewaren. Maar het leukste is

kaart niet kan aanleggen, gaat de beurt naar

zonder twijfel dat je kaarten kan achterhou-

legd. Wanneer geen van de spelers een rode

de volgende speler.

den en medespelers kan saboteren. Kortom,

elf heeft, begint diegene die een elf in een

Leuk aan dit spel is dat je de anderen kan saboteren.

andere kleur heeft. Met als volgorde: geel – groen – blauw. Wanneer er geen enkele elf tussen de verdeelde kaarten zit, dan moet

een plezant en eenvoudig kaartspelletje voor de hele familie.

er opnieuw geschud en gedeeld worden.

Natuurlijk is het spel veel leuker als je ande-

Zodra de eerste elf is afgelegd, is het direct

ren probeert te saboteren. Heb je de 12 van

de beurt aan de volgende speler.

de blauwe reeks, maar geen enkele blauwe

Spelmateriaal

kaart met een getal groter dan dat, dan hou

Tactiek Complexiteit

Wie aan de beurt is, kan twee dingen doen:

je die het best zo lang mogelijk bij. Het spel eindigt zodra een speler zijn laatste kaart

één of meerdere kaarten aanleggen, of 1 tot

aanlegt. Hij of zij is de winnaar. Wanneer je

3 kaarten van de afneemstapel nemen. De

meerdere rondes speelt, noteer je punten.

eerste optie, één of meerdere kaarten aan-

Dit is de som van de getallen op de kaarten

leggen, gebeurt zo: nieuwe reeksen mogen

die je overhield. Wie na meerdere spelron-

uitsluitend met een elf starten. De kleur

des de minste punten heeft, wint.

Aanleggen en bijhouden

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

‘Spel in Zicht’ evaluatie

Interactie 2-6 spelers

15 minuten

vanaf 7 jaar

Auteur(s): Uitgever: Ravensburger

11 | Kaartspel

In Herzele, midden de mooie Vlaamse Ar­dennen, woont Belgisch spellenauteur Frederic Moyersoen. Zijn naam siert 17 speldozen, waaronder ‘Saboteur’ en ‘Cherokee’. Al 15 jaar zit hij in de woelige spellenbusiness. Hij zag spellen evolueren, spellenuitgeverijen komen en gaan. Al die tijd bleef hij gemotiveerd en geïnspireerd aan de slag als spellenontwerper.

Frederic Moyersoen Spellen spelen is steeds minder een hobby

eus doen?’, vroegen ze. Wel, ze kregen hun zin. Spellen spelen is voor mij nu ‘serieus business’ :-).”

Vlaanderen en Nederland. In Wallonië is het verkrijgbaar als ‘Cache Moutons’.”

Spellen ontwerpen …

Creativiteit …

Toen ik klein was …

“Droomde ik van een job als filmregisseur.

Van fantasy films als Jaws en Star Wars. In de Brusselse filmschool RITS zat ik in dezelfde klas als Erik Van Looy. Erik gaf er na één jaar de brui aan, ik hield vol. Toch werd enkel van Looy met o.a. Loft een sterregisseur. Alhoewel, op mijn blog kan je enkele video’s bekijken, waaronder de promofilm voor het spel ‘Van Helsing’, die ik zelf regisseerde en monteerde.”

Tijdens het lezen kom je in een bepaalde sfeer terecht die je ook wil creëren in je spel.

“Uit zich in verschillende opzichten: ik schilder, heb oog voor layout, artwork, …

En maar goed ook. De presentatie van spellen heeft een steeds belangrijker aandeel in hun verkoop. In deze vluchtige maatschappij krijgen ze steeds minder tijd om de massa te overtuigen. De aantrekkelijkheid van de doos, het materiaal, de illustraties, het artwork, … zijn hierbij van doorslaggevend belang.”

“Is keuzes maken. Vanuit een idee groeit een concept. Op basis hiervan ontwikkel ik een spelbord, speelstukken, werk ik met kaarten, komt er tekst op, … Alles wordt uitvoerig getest en herwerkt tot ik voel dat het spel helemaal af is. Uit tientallen concepten kiest een producent dan één spel. En voert zelf nog enkele wijzigingen uit, vanuit commercieel oogpunt. Niet altijd ten goede. Maar ook dit hoort bij de job.”

Spellenauteur worden …

Ik ben best trots op het spel ‘Saboteur’. Dat spel bleek voor mij de kentering.

Inspiratie …

“Haal ik onder meer uit boeken. Tijdens het lezen kom je in een bepaalde sfeer terecht die je ook wil creëren in je spel. Een echte pageturner is ‘Endurance’, een boek over de heroïsche Zuidpool expeditie van Schackleton. Tv interesseert me niet, films kunnen me wel bekoren. ‘Departures’, een Aziatische film over een leerjongen bij een begrafenisondernemer, bleef me erg bij.”

“Vraagt veel tijd. Je moet je spellen overal voorstellen, deelnemen aan spellenwedstrijden, naam en faam opbouwen. Je doet het niet om rijk te worden, krijgt veel frustraties te verwerken en hebt geen vast inkomen, maar … het is een fantastisch leuke bezigheid én ik heb volledige vrijheid om te doen wat ik wil. Of wat mijn vrouw wil :-).”

Meer weten? http://fredericmoyersoen.blogspot.com

Spellen spelen …

“Is steeds minder een hobby. Beroeps­mis­ vorming heet dat dan. Tijdens het ontdekken van een nieuw spel, erger ik me aan kleine zaken die volgens mij beter kunnen. Als kind speelde ik supergraag. Maar ik kende niemand met dezelfde hobby. Ook het spellenaanbod was me onbekend. Pas toen ik 18 werd, ontdekte ik leeftijdsgenoten die ook speelden en maakte ik kennis met wargames en ‘Diplomacy’. Mijn ouders zuchtten. “Kunde gij nu nooit eens iets seri-

Ik ben best trots op …

“Het spel ‘Saboteur’. Dat spel bleek voor mij de kentering. Hiermee bewees ik internationaal mijn waarde als spellenauteur en gingen eindelijk de poorten van de spellenwereld open. Geen sinecure voor een spellenauteur. Ik ben ook erg fier op ‘Nicht zufassen’, een spel gebaseerd op het sprookje De wolf en de 7 geitjes. Een bekroond kinderspel dat ook leuk is met volwassenen.

Jammer genoeg wordt het niet verdeeld in

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

12 | Speler in Zicht

Saboteur 2 Ondergronds verraad Donker. Koud. Vermoeiend. Werken in een grot onder de grond is geen lachertje. Maar als er een schat op jou ligt te wachten, dan zet je toch door? Gangen graven, lawines en instortingen trotseren, gebroken lantaarns herstellen, het hoort er allemaal bij. En alsof al die gevaren nog niet genoeg zijn, kan je bovendien niemand vertrouwen. Saboteurs zijn onderweg om je tegen te werken en te belemmeren. En er lopen ook profiteurs rond die niet meehelpen met het graven, maar wel hun deel van de schat opeisen. Overwin je claustrofobie en graaf mee aan de weg naar de overwinning.

Wantrouw iedereen

‘Spel in Zicht’ beoordeling

Net zoals in het basisspel krijgen de goud-

Om deze uitbreiding te spelen heb je ook de

zoekers de beloning als zij een gang maken

basisversie van het spel nodig. Gezien de

van startkaart tot schatkaart. Kunnen ze dat

populariteit van dit spel is de kans groot dat

niet, dan gaan de saboteurs met de schat aan

het al in je kast ligt. Saboteur is een kaartspel

de haal. Nieuw is dat er nu maar liefst 15

dat het beste tot zijn recht komt als je het met

rolkaarten zijn en dat elke speler één kaart

meer dan vier personen speelt. En met deze

trekt. Je kan nu een spel met enkel goudzoe-

uitbreiding kan het zelfs met 12! De extra

kers krijgen en evengoed één zonder. Je kan

rollen en het opdelen van de goudzoekers

dus bij een spelletje met drie spelers een spel

in twee teams zorgen voor veel meer chaos

krijgen met drie goudzoekers, of evengoed

en onvoorspelbaarheid. Dat zal voor som-

één zonder goudzoekers.

mige fans een pluspunt en voor anderen een minpunt zijn. Alleszins, er zijn veel meer mogelijkheden voor elke rol om de bijhorende opdracht te vervullen.

Graaf gangen

Een spannend kaartspelletje voor jong en oud, met z’n tweetjes of de hele familie.

Saboteur 2 is de uitbreiding op het populaire gelijknamige kaartspel. Het doel blijft hetzelfde: het meeste goudstukken verzamelen. Tijdens elk spelletje neemt elke speler een andere rol op zich, die tot op het einde

De bijkomende kaarten en regels zijn, net als

geheim blijft.

het basisspel, snel uitgelegd waardoor dit Er zijn drie doelkaarten waar de goudzoe-

De goudzoekers zijn in deze uitbreiding in

een zeer toegankelijk kaartspelletje is. En je

kers naartoe moeten graven. Slechts één

twee teams verdeeld. En ze krijgen gezel-

krijgt onmiddellijk het leuke sfeertje van el-

ervan bevat echt een schat. De doelkaarten

schap van de chef, de profiteur en de geo-

kaar te saboteren, geheimdoenerij en verbale

liggen op een verticale rij, met telkens plaats

loog. De chef speelt mee met beide teams,

interactie omtrent elkaars rol. Een spannend

voor één gangkaart ertussen. Bij de start van

maar verdient één goudstuk minder. De

kaartspelletje voor jong en oud, met z’n twee-

een nieuw spel leg je de startkaart uit, op

profiteur deelt altijd mee in de schat, wie er

tjes of de hele familie.

een afstand van 7 kaarten van de middelste

ook wint, maar verdient er twee minder. De

schatkaart. De spelers krijgen elk een aantal

geoloog is niet zo geïnteresseerd in de schat,

kaarten op hand: een mix van gangkaarten

maar krijgt evenveel goudstuk-

en actiekaarten. Tijdens elke beurt hebben

ken als er kristallen

spelers keuze uit drie mogelijkheden: een

op de speeltafel

gangkaart aanleggen, een actiekaart spelen

liggen.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal

of passen of één tot drie kaarten ruilen. De

Tactiek

gangkaarten maken een verbinding van de

Complexiteit

startkaart naar de schat. Op een deel van

Interactie

de nieuwe gangkaarten staan kristallen afgebeeld. Actiekaarten kunnen iemand saboteren. Nieuwe actiekaarten zijn o.a. van rolkaart wisselen, iemand opsluiten, …

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-12 X-X spelers

30 X-X minuten

vanaf X jaar 8

Auteur(s): Fréderic Lorum Dolorum Moyersoen Uitgever: Asmodee Lorum Dolorum Benelux

13 | Kaartspel

Vertelt een speldoos wat erin zit? Schafte je een spel aan dat in de smaak zal vallen? Of kocht je een kat in de zak? Met deze vraag starten we in elk nummer van Spel in Zicht onze spellentest. We gaan op bezoek bij enkele nietsvermoedende spelers en stellen hen een compleet nieuw spel voor. Wat zijn hun indrukken vooraf? En kloppen deze ook na het spelen? Je ontdekt het samen met onze proefkonijnen.

De spellentest! Gewikt en gewogen!

Een LEGO gezelschapsspel over Star WarsTM! Met Luke Skywalker, Darth Vader, Han Solo en andere helden. Smullen geblazen voor filmliefhebbers … In ‘LEGO Star WarsTM: the battle of HothTM’ houden de rebellen zich na de vernietiging van de eerste Death Star schuil op de ijsplanneet Hoth. Darth Vader ontdekt echter de precieze locatie van de rebellenbasis en valt aan. Maar omdat rondom de planeet een energieschild ligt, is hij gedwongen om met looptanks, AT-AT’s, en Stormtroopers de grondaanval in te zetten. De rebellen verweren zich met Snowspeeders en tauntauns. Wie zal er winnen? Ga jij de strijd aan in a galaxy far, far away …?

Wat zit er in de doos?

We starten met het keuren van de doos … “Het is een LEGO® spel, net als Minotaurus”, roept Erin uit. De twee broers zijn blijkbaar geen nieuwelingen in deze wereld. Een goede zaak, want Younes heeft met zijn bijna 7 jaar een dik jaar minder dan de op de doos aangeduide aangeraden leeftijd. En ze zijn nog Star Wars fan ook!

We slaan twee vliegen in één klap.

Erin opent de doos en vindt drie plastic zakjes, met meer dan 300 LEGO elementen. Waaronder veel steentjes van de kleinste in hun soort, een hoop figuurtjes en de typische dobbelsteen waarop je de 6 zijden moet klikken.

Dankzij de handige bouwplannen lukt het Younes en Erin het spel in elkaar te puzzelen. Al moet gezegd dat anderhalf uur bouwen toch een beetje te lang is voor Younes. Na een tijdje laat hij dit over aan zijn ijverige broer. Maar als het spel eindelijk klaar ligt, is Younes paraat om zijn leger te leiden.

De bouwfase

De speler aan beurt mag telkens twee acties uitvoeren: verplaatsen of aanvallen. Je mag nooit in dezelfde beurt met één speelstuk twee keer aanvallen of verplaatsen. Het keizerrijk zet het grote geschut in.

Erin stuurt zijn 4-potige AT-AT een stap vooruit. Zijn 2-potige AT-ST volgt. Aan de andere kant van het bord komt een patrouille van 4 rebellen in beweging. Bijgestaan door een Snowspeeder. Na slechts enkele beurten blijkt de patrouille van Younes in de vuurlinie van

Zoals bij elk LEGO spel start je eerst met bouwen. Eerst het spelbord: een aaneenschakeling van plaatjes en schijfjes vormen het landschap van de ijsplaneet Hoth. Daarna de speelfiguren: er zijn Snowspeeders en Tauntauns (tweevoetige rijdieren) voor de rebellen. Het kwaadaardige keizerrijk heeft twee soorten robotvoertuigen en sneeuwtroepen. www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

May the force be with you De strijd kan beginnen. De speler die erin slaagt zijn troepen tot in de basis van de andere speler te leiden, wint. De twee frontlijnen liggen recht tegenover elkaar. Erin landt zijn keizerlijke troepen en valt aan.

14 | Spellentest

de keizerlijke 2-poot te liggen. Hij vuurt, en werpt de dobbelsteen. Rood! Een laserstraal raakt doel. De patrouille is nu nog met 3, maar moedig zetten ze nog een stap vooruit. Daardoor komen ze niet alleen uit de vuurlinie van de AT-ST, die enkel diagonaal kan vuren, maar komen ze ook pal voor de reusachtige viervoeter te staan. Ze hebben nog een actiepunt over en vallen aan. Rood! De reus verliest één van zijn twee berijders. De twee robotvoertuigen bundelen hun krachten om de patrouille helemaal uit te roeien.

Points of the jury

De verliezen aan beide kanten zijn talrijk. De rebellenpatrouille van Younes wordt teruggebracht op 1, maar hij gaat gestaag verder in de richting van de vijandelijke basis. De beurten gaan snel voorbij en worden vooral gebruikt om aan te vallen.

Younes ziet zijn Tauntaun vallen en stuurt zijn Snowspeeder als versterking.

De strijd kan beginnen.

De speler die erin slaagt zijn troepen tot in de basis van de andere speler te leiden, wint.

De troepen van het keizerrijk dunnen uit. Erin heeft nu enkel nog een patrouille van drie. Gelukkig niet zomaar een patrouille, onder de soldaten bevindt zich Darth Vader zelf. Als hij bij een aanval het speciale teken dobbelt, kan hij in één keer de Snowspeeder van Younes verslaan. Dat ziet Younes niet zitten, hij gaat op de vlucht. Maar Erin stuurt Dath Vader achter hem aan. Hij valt aan … Wit. De aanval mist. Opnieuw gaat de Snowspeeder er vandoor, en opnieuw wordt hij achterna gezeten door Darth Vader. Hij valt aan … opnieuw wit.

Erin (8 jaar) Jammer dat ik twee keer verloor, maar het was een erg leuk spel. Ook niet makkelijk.

Niet de spelregels, die snap ik allemaal, maar je moet overal tezelfdertijd aan denken. Vaak kon ik niet beslissen wat de beste zet was. Je moet ook voorzichtig zijn met het verplaatsen van de figuren. Als je te hevig bent, kunnen ze in stukjes breken en dan moet je ze opnieuw in elkaar zetten. Maar bouwen is ook plezierig, hé Younes?

Wat een pech voor Erin, en het gaat al helemaal mis als de laatste overlever van de 4-mans patrouille met een laatste stap de basis van Darth Vader binnen valt.

Het keizerrijk delft het onderspit. Luke Skywalker stond nog steeds in zijn basis, en keek trots naar het slagveld.

Wraak kan zoek zijn Het spelletje duurde slechts 15 minuten, dus volgt een tweede ronde. Deze rematch wordt gespeeld met enkele varianten uit de spelregels die het spel tactischer maar ook korter maken. Er komt een superwapen in het spel, dat twee keer kan aanvallen in één beurt. Er komen figuren die anderen sterker kunnen maken en je kan versterkingen oproepen om je verliezen te compenseren. Na een hevige strijd en een gemene valstrik wint ook hier het rebellenleger van Younes.

The battle of Hoth is een spel met eenvoudige spelregels die je zelf kan uitbreiden, wat wordt aangemoedigd.

Bouwen en verbouwen The Battle of Hoth is een spel met eenvoudige spelregels. Een stevige basis, maar het wordt nog veel leuker als je zelf spelregels gaat bedenken (iets wat in de spelregels wordt aangemoedigd). Zo kan je met andere LEGO blokken het spelbord vergroten, hindernissen bedenken, de dobbelsteen veranderen en zelf speelfiguren bedenken. De mogelijkheden zijn enorm. Younes vond het wat vervelend om het plannetje te volgen, maar als hij zijn eigen robots mag bouwen, is hij vast uren zoet.

Younes (6 jaar) Ook ik vond het een erg leuk spel.

De spelregels zijn eenvoudig en het winnen ook :-). Het opbouwen duurde lang, maar nu kunnen we het spel in grote stukken in de doos bewaren.

Dan kunnen we volgende keer sneller spelen …

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek

Volgens de spelregels is het spel geschikt voor 2, 3 of 4 spelers. Maar met enkel de basisspelregels speelt het spel best met 2. Als je met meer speelt, word je in teams opgedeeld. Wie wil, kan echter met andere LEGO steentjes een derde en zelfs vierde leger bouwen en zo het strijdperk vergroten. www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Complexiteit Interactie 2-4 spelers

10-20 minuten

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Uitgever: LEGO

15 | Spellentest

9 april 2012 - EINDHOVEN Op maandag 9 april 2012 (tweede paasdag) vindt de 4e editie van Zuiderspel plaats. Een gezellige spellenbeurs voor spellenliefhebbers, kinderen en ouders. Op de beurs worden ‘unplugged’ spellen gedemonstreerd: bordspellen, kaartspellen, dobbelspellen en vele andere.

Er zijn ook drie speciale pleinen en vele andere leuke activiteiten. Redenen genoeg dus om naar Eindhoven te gaan. Kom spelen, kijken, meedoen en kopen op Zuiderspel, dé spellenbeurs van Zuid Nederland.

Themaplein Sciencefiction

Hot & Gespot plein

Kinderplein

Op dit plein vind je een afwisselende com-

Op dit plein worden de meest populaire

Speciaal voor de kleinste bezoekers is er

binatie van diverse soorten spellen rond

spellen van het moment gedemonstreerd.

het Kinderplein. Een apart gedeelte van de

het thema Sciencefiction. Spellen voor jong

De echte toppers: spellen die onlangs in de

beurs met diverse stands die speciaal ge-

en oud, van eenvoudig tot strategisch, van

prijzen vielen, of die hoog in de populari-

richt zijn op spellen voor kinderen. Want

oude bekende toppers tot nieuwe, moderne

teitslijsten te vinden zijn. Denk aan spellen

ook voor deze doelgroep is er een groot aan-

varianten. Kom en laat je verrassen door di-

uit de Essen Fairplay List, winnaars van

bod: leuk, leerzaam, grappig, uitdagend …

versiteit binnen het thema!

de Nederlandse Spellenprijs of de Gouden Ludo. Niet alleen de boardgamegeeks zijn

Het Themaplein wordt mogelijk gemaakt

hier op hun plaats, ook alle bezoekers

door bordpelvereniging Roll The Dice. Zij

die eens willen kennismaken met deze

verzorgen – net als vorig jaar – de aankle-

topspellen.

Zowel ouders als kinderen vinden hier spel-

ding, de spellen en de demonstraties.

Het Hot & Gespot plein wordt mogelijk

len die geen uitleg behoeven. En ook extra

gemaakt door FORUM-Federatie. Zij ver-

grote versies. Ooit Jenga gespeeld met blok-

zorgen – net als vorig jaar – de aankleding,

ken van 30 cm? Dit is je kans! Of ben je beter

de spellen en de demonstraties op dit plein.

in Rolit? Ook dat kan!

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

16 | Beursnieuws

Neuroshima Hex Post-apocalyptische gevechten

In staat van oorlog

We schrijven anno 2050. Van de aarde schiet niets meer over dan puin, ellende en verdriet. Uiteraard heeft de mensheid dit enkel aan zichzelf te danken. Onze laatste strijdkrachten, de Outpost, nemen het op tegen meedogenloze machines: de Moloch.

En dat is lang niet alles: wees ook op je hoede voor de verderf zaaiende Hegemony, anarchistische bendes van gedeserteerde soldaten. En schrik niet als er om de hoek een mutant loert! Genoeg voer dus voor een gigantische veldslag …

onmiddellijk één moeten van afleggen, de

‘Spel in Zicht’ beoordeling

andere twee kunnen gespeeld, gespaard of

Tactiek is heer en meester in dit spel. Behalve

ook afgelegd worden.

het trekken van tegels uit je deck wordt niets aan het toeval overgelaten. Elke tegel moet

Aanvallen in fases

doordacht geplaatst worden, wil je de strijd

Actietegels hebben onmiddellijk effect en

winnen. Elk leger heeft specifiek krachten

kunnen het spel danig in de war sturen. Zo

en eigenschappen waardoor je steeds andere

kan je, bijvoorbeeld, een tegel van de tegen-

tactieken moet uitproberen. Elk spel zorgt

stander verplaatsen of een aanval uitlok-

voor nieuwe uitdagingen en verloopt nooit

ken. De bordtegels stellen jouw leger voor.

op dezelfde manier. In de spelregels vind je

Legereenheden kunnen ofwel een aanval

zelfs een speciale uitbreiding: de vier meedo-

op korte of op lange afstand uitvoeren. De

genloze huurlingen. Extra scenario’s, zodat

richting(en) en de sterkte van de aanval

je ook met 5 of 6 spelers kan spelen, kan je

Bescherm je HQ

worden weergegeven op de tegel. Daarnaast

dankzij de vele extra vakken op het spelbord

In de postapocalyptische wereld van Neuro­

zijn er onder de bordtegels ook nog module­

zelf verzinnen, of van de website halen.

shima Hex zijn conflicten schering en in-

tegels, die je eigen eenheden versterken of

slag. Eten, territoria, grondstoffen, … alle

aanvullende speciale eigenschappen geven.

redenen zijn goed om een oorlog te starten.

Bedoeling van het spel is om het hoofdkwar-

Het aanvallen begint pas als het hele bord

tier (HQ) van je tegenstander zoveel moge-

vol ligt óf als de aanvalsfase wordt uitge-

lijk schade toe te brengen en ondertussen

lokt door een aanvalstegel. Een aanval ge-

je eigen HQ te beschermen tegen aanvals­

beurt steeds in verschillende fases. In welke

offensieven. De start van het spel, een posi-

fase(s) de legereenheden meestrijden staat

tie kiezen voor jouw HQ, is dus meteen al

vermeld op de tegel. Hoe hoger dat getal,

een belangrijke tactische zet.

hoe sneller de eenheid mee kan strijden.

Extra scenario’s, zodat je ook met 5 of 6 spelers kan spelen, kan je dankzij de vele extra vakken op het spelbord zelf verzinnen, of van de website halen.

Zandlopers geven aan dat de eigenschap

Ondanks zijn tactische aard heeft Neuroshima

Het gevecht wordt in scène gezet op een

van de legereenheid in elke fase van het ge-

Hex eenvoudige spelregels en is het bijzon-

spelbord dat bestaat uit 19 aaneensluitende

vecht effect heeft. Na elke fase verschuiven

der toegankelijk. Het ziet er bovendien erg

hexagonale vakken. Elke speler heeft een

de spelers hun pion op het scorespoor. Het

mooi uit. Klaar om de strijd aan te vatten in

deck dat bestaat uit actietegels en bordte-

spel eindigt als een HQ 20 punten verloren

Neuroshima Hex? Laat die gedrochten maar

gels. Bij de start van je beurt vul je je aantal

heeft of als een speler zijn laatste tegel trekt

op ons los, we staan ons mannetje wel!

tegels op hand aan tot drie. Hiervan zal je

en hierdoor de laatste aanval uitlokt.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 2-4 spelers

40 minuten

vanaf 10 jaar

Auteur(s): Uitgever: Rocks Games

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

17 | Strategisch bordspel

Horen, zien, voelen, ruiken, proeven én spelen Spellen die alle zintuigen prikkelen

Ooit al geprobeerd iets te proeven terwijl je je neus dichtknijpt? Of gemerkt hoe je ogen zich aanpassen aan de schemering? Onze zintuigen laten ons genieten van de heerlijke geur van verse koffie, stiekem gluren naar de knappe kerel of femme fatale, en wegdromen bij een hit die ons herinnert aan onze eerste fuif. Als één of meerdere zintuigen onvoldoende functioneert, heeft dit een grote impact op het dagelijks leven. Het betekent ook dat bordspellen minder toegankelijk zijn. Toch zijn er veel spellen wél mogelijk.

Sommige zetten zelf speciaal in op zintuigen. Stop oordoppen in je oren, trek je ogen wijd open en lees hier alles over horen, zien, voelen, ruiken, proeven én spelen.

Vijf zintuigen?

Gerinkel van een wekker, rood licht aan een kruispunt, een snijdende wind op een koude ochtend of de eerste kennismaking met de smaak van olijven. De wereld zit vol prikkels van onze zintuigen.

De mens heeft er vijf, zes volgens sommigen (intuïtie of telepathie).

De mens vond ook hulpmiddelen uit om ze te versterken: een verrekijker die een zeldzame vogel helpt spotten of een hoorapparaat om de trots voorgedragen nieuwjaarsbrieven van kleinkinderen beter te horen.

De wereld zit vol prikkels van onze zintuigen.

De mens heeft er vijf, volgens sommigen zes.

Er bestaan ook mensen die op een speciale manier omgaan met hun zintuigen. Zo is er de blinde man die ‘ziet’ door met zijn tong klikgeluiden te maken. Wonderbaarlijk.

Je kan je zintuigen ook zelf trainen. En wat is dan de leukste manier?

Spellen spelen natuurlijk. Sensalot is een Nederlandse spellenproducent die zintuigen gebruikt om een intense bordspelervaring te creëren. Ook in veel gewone bord- en kaartspellen worden je zintuigen uitgedaagd. Eventuele aanpassingen zorgen ervoor dat iedereen, ook spelers met een beperking, kunnen meespelen.

Je kan je zintuigen ook zelf trainen.

En wat is dan de leukste manier?

Spellen spelen natuurlijk!

Wie niet horen wil, moet spelen In ‘Space Alert’ spitsen spelers hun oren om nieuwe instructies van de centrale computer op te volgen.

Ook in ‘Suspect’ hangen de spelers gekluisterd aan de intercom. En in ‘Geluidsmemory’ oefenen spelers hun gehoor. Ook plezant is ‘Herken het geluid’. Dit luisterspel bevat honderden geluidsfragmenten op CD, soms heel herkenbaar en soms echte hersenkrakers. Vaak herken je het geluid wel, maar blijft het antwoord op het puntje van je tong liggen.

Suspect www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

18 | Horen, zien, voelen, ruiken, proeven én spelen

De speelkaart op de tong hebben

Oog om oog, spel om spel

In een ver verleden, speelde je wellicht eens een drinkspelletje.

‘Kaartje blaas’, of ‘Ik heb nog nooit …’ zijn enkele bekende voorbeelden. En we proeven ook graag van de hapjes van de gastvrouw/gastheer tijdens een avondje spelen. Verder dan dat gaat het meestal niet.

Een beperkt gezichtsvermogen vraagt aangepast spelmateriaal.

Grotere speelkaarten, gebruik van contrasterende kleuren, …

Allemaal eenvoudige middelen om te zorgen dat een spel voor iedereen speelbaar is. Er zijn ook speciale versies om spellen helemaal toegankelijk te maken, zoals een brailleversie van de ‘Kolonisten van Catan’ of een XL ‘Scrabble’.

Een uitzondering daarop is ‘Smaaklotto’. 1.200 kleine snoepjes dagen hier je smaakzin uit. 30 verschillende smaken moet je weten te herkennen. Van drop tot tijm en pompelmoes. Bewust proeven doen we veel te weinig. Dus sluit je ogen en laat de Sergio Herman in jezelf los.

Wie niet spelen wil, moet voelen Ongegeneerd alles in onze mond stoppen om het te ontdekken, doen we al niet meer sinds we pakweg een jaar oud werden. Maar tast is wel nog steeds een enorm belangrijk zintuig. Zeker voor mensen met een slecht zicht. Waar sommigen genieten van het uitzicht van mooi gedetailleerde pionnen is het voor anderen een voorwaarde om de verschillende figuren te herkennen met de tast.

Ongegeneerd alles in onze mond stoppen om het te ontdekken, doen we al niet meer sinds we pakweg een jaar oud werden.

‘Lorrein’ van Sensalot speelt daar specifiek op in. In dit spel draait alles om bouwen, oogsten en eten. En voelen natuurlijk. Voelen is vooral belangrijk voor mensen die een beperking op vlak van zicht hebben. In plaats van werken met verschillende kleuren zouden spellenuitgevers reliëf kunnen toevoegen en nog veel meer gebruik maken van vormen.

De speldoos op zijn neus krijgen Bij het openen van een nieuwe speldoos hoort steevast de geur van vers karton. Verder reikt het gebruik van je reukorgaan meestal niet tijdens bordspellen. Maar dat is zonder de drie spelen van ‘Parfummaster’ gerekend. In deze speldozen zitten geurenpotjes waarmee je o.a. geurenmemory en parfumgevecht speelt.

Bij het openen van een nieuwe speldoos hoort steevast de geur van vers karton.

In ‘Geurenlotto’ moet je geuren zoals meiklokje, houtvuurtje en paddenstoel herkennen. Moeilijker dan je denkt! Nog plezanter is het idee van ‘Scent Science’. Dit apparaat voegt geur toe aan je homevideo’s en computerspellen. Hoog tijd om dit idee over te nemen in de bordspelwereld. Hoe heerlijk moet het zijn om je vers gekapte boomstammen echt te ruiken in ‘Stenen Tijdperk’, of om de frisse berglucht op te snuiven in ‘Himalaya’.

Smaaklotto www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Parfummaster

19 | Horen, zien, voelen, ruiken, proeven én spelen

Lorrein Oogsten, jagen, bouwen en spijzen Karel Alexander, hertog van Lotharingen & Bas, ook wel Karel van Lorreinen genoemd, slaat de plak in dit fascinerend bordspel. Als landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden in de jaren 1700 inde hij soms onmenselijk hoge belastingen bij de arme, ongeschoolde boeren en stedelingen. Zij probeerden het hoofd boven water te houden door met bloed, zweet en tranen te werken en keihard handel te drijven. Meestal was het niet genoeg, en werd er heel vaak honger geleden. ‘Stoute Karel’ moesten ze toen gedacht hebben.

Maar die naam was al bezet.

Kanskom

Over heel het spel verspreid kan je ook drie

‘Spel in Zicht’ beoordeling

hertogdommen bouwen. Die zijn nodig om

Lorrein is een boeiend, mooi, verzorgd bord-

werkplaatsen te bouwen. In de vier soorten

spel waarbij onderhandelen centraal staat.

werkplaatsen worden de grondstoffen ver-

Hiermee toont Sensalot dat het meer in zijn

werkt tot een bruikbaar product. Een houtzagerij verwerkt bomen tot planken, een

mars heeft dan louter het prikkelen van

leerlooierij maakt van een dierenhuid mooie

nodigen echt uit om te starten. De grondstof-

stukken leer, in een steenhouwerij wordt

fen zijn niet zomaar gekleurde blokjes: het

klei gebakken tot steen en een molen maalt

zijn heel mooi uitgewerkte houten vormpjes.

graan tot zakken meel. Wil je de werkplaats

Bruine boompjes, blauwe stukjes klei, gele

van andere spelers gebruiken en al dan niet

bussels tarwe en paarse boeketjes lavendel.

een wederdienst geven? Grondstoffen en

Ook de hertogdommen zijn mooi weergege-

productiekaarten verhandelen? Het mag in

ven. En de kanskom is een uniek systeem om

deze fase allemaal.

dobbelstenen te vervangen.

Doel van dit spel is je eigen geheime op-

zintuigen. Het spelbord en de doosinhoud

Een spelbeurt bestaat altijd uit 3 fasen: de oogst- en jachtfase, de bouwfase en de spijsfase.

dracht vervullen. Daarop staan een aantal gebouwen die je moet bouwen om het spel te winnen. Een spelbeurt bestaat altijd uit 3 fasen: de oogst- en jachtfase, de bouwfase en de spijsfase. De oogst- en jachtfase bepaalt welke grondstoffen al dan niet kunnen geoogst worden. Dit gebeurt aan de hand van

De hongerigen spijzen

een kanskom.

De beurt beëindig je met de spijsfase. Er

In de kom zitten kralen in de overeenkomstige kleuren van de verschillende grond-

moet namelijk belastingen worden betaald

Ook de spelmogelijkheden zijn uitgebreid en

per hertogdom. Dat kan met een combina-

gevarieerd. De productkaarten bestaan uit

stoffen. 2 per grondstof. De speler gooit de

tie van meel, graan of dier. Je kan er ook

twee delen waardoor je voor een korte (1 uur)

kralen in de kanskom. Middenin de kans-

voor kiezen om honger te lijden. Maar daar

of een lange (1:30 uur) spelduur kan kiezen.

kom zitten 3 putjes. De 3 kralen die in die

hangt natuurlijk altijd een nadelig gevolg

En achteraan in het spelregelboekje vind je

putjes belanden geven aan welke grondstof-

aan vast …

nog twee bladzijden met extra mogelijkheden

fen kunnen worden geoogst. Een gele kraal

voor wie er maar niet genoeg van krijgt.

bijvoorbeeld geeft recht op graan. Vanaf ronde 2 wordt er een extra kraal toegevoegd.

Een rode. Die kan voor een bedorven oogst zorgen.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal

Leerlooierij

Tactiek

Nu volgt de bouwfase. Elke speler kan tot

Complexiteit

vijf boerderijen bouwen. Daarnaast kan je

Interactie

ook een hekserij stichten. Deze geeft je de mogelijkheid om o.a. medicijnen te brouwen waarmee je speciale acties kan uitvoeren.

Boerderijen en hekserijen worden op landschapstegels gebouwd. www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-4 X-X spelers

30-90 X-X minuten

vanaf vanaf 10 X jaar jaar

Auteur(s): Arthur Lorum Dolorum en Marleen Scholten Uitgever: Sensalot Lorum Dolorum

20 | Familiebordspel

WIN!

Column

Redactiecolumn. Spelen zit ons in het bloed. Schrijven ook. Dus besloten we ze te combineren. In deze column geeft een lid van onze redactie zijn of haar eigenzinnige kijk op de spellenwereld. Over actualiteit of maatschappelijke kwesties, tot humor, liefde en verdriet.

Soms speels en luchtig, dan weer kritisch beschouwend.

Meten is weten?

Onlangs had ik een vervelende klant aan de telefoon. Hij was niet tevreden met een subtiele, spitsvondige titel die ik had bedacht voor zijn mailingcampagne.

“Er moet zeker ‘WIN’ in staan, en ‘GRATIS’! Uit onderzoek blijkt dat dit zoveel % meer werkt, dat heb ik gelezen!”, reageerde hij kwaad aan de telefoon. “Jij zou dat toch moeten weten, het is jouw vak!”

Er moet zeker ‘Win’ in staan, en ‘Gratis’!

Als ontwerper ontwikkelde ik een natuurlijk wantrouwen tegen dergelijke onderzoeken.

Beter op zoek gaan naar een uniek en opvallend concept dat past bij een campagne, dan telkens dezelfde formule herhalen. Niet dat ik geen waarde hecht aan onderzoeken, integendeel zelfs. Je kan er in geval van nood

altijd op terugvallen. Maar zelf hou ik er me liever niet mee bezig.

Net zoals ik mij liever niet bezighoud met het invullen van een huishoudkasboek, het tellen van calorieën, het innemen van exact 42 druppels van mijn homeopathisch slaapmiddel of het vijf stappen vooruitdenken tijdens het spelen van een gezelschapspel.

Gelukkig bestaan gezelschapspellen in allerlei soorten en maten. Je hebt er gebaseerd op geluk en inschattingsvermogen, ideaal voor mij. En je hebt er waarbij je iedere stap goed moet overwegen en je winst volledig afhangt van je tactisch en rekenkundig vermogen, ideaal voor mijn lastige klant. De leukste spellen liggen daar meestal tussenin.

Ik zie het al voor mij: mijn lastige klant die van bij het begin van het spel perfect weet (of denkt te weten) hoe de vork in de

steel zit en in een mum van tijd een volledig tactisch plan uitdenkt waar hij zich heel het spel aan houdt. Alles gaat goed, de lastige klant zit heel het spel zelfgenoegzaam over zijn perfect werkende strategie mysterieus voor zich uit te staren. En dan op het einde, hij is er bijna, de buit is zo goed als binnen: een onverwachtse wending met als gevolg dat de gelukspeler (ik), die heel het spel in ‘overlevingsmodus’ zat, alsnog wint!

Ik denk zelden vijf stappen vooruit tijdens het spelen van een gezelschapsspel … ‘Wishful thinking’ van mijn kant, want in het echt wint mijn lastige klant en verander ik de titel. Ik lig er, ondanks de slechts 39 druppels, niet van wakker. T’is maar een spel.

Marieke

S u p e rw e d s t r i j d Win leuke gezelschapspellen!

Je hebt geen tactische brein nodig om mee te doen aan onze superwedstrijd. Surf naar www.spelinzicht.eu, los de vragen op en met een beetje geluk ben jij onze volgende winnaar!

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

www.spelinzicht.eu

21 | Column

Gratis magazine online Bevalt ons magazine je? Dan hebben we goed nieuws. Surf naar www.spelinzicht.eu en schrijf je in op onze elektronische nieuwsbrief. Je krijgt dan gratis spellennieuws op jouw maat.

Ken je andere spellenliefhebbers in Nederland en Vlaanderen? Contacteer hen dan vlug. Ook zij zullen graag meer spellennieuws krijgen.

Magazine op papier Afhaalpunten Je kan een gedrukte versie van ‘Spel in Zicht’ verkrijgen bij onze afhaalpunten.

De Banier • www.debanier.be • Molenstraat 65, 9300 Aalst • Kipdorp 30, 2000 Antwerpen • Katelijnestraat 67, 8000 Brugge • Kolenmarkt 85, 1000 Brussel • Huis a/d Waterkant, Hoefslagstraatje 1, 9000 Gent • Vaartstraat 14, 3500 Hasselt • Jan-Pieter Minckelersstraat 29, 3000 Leuven • Onze-Lieve-Vrouwestraat 34, 2800 Mechelen • Delaerestraat 16, 8800 Roeselare Speelgoed Mertens • www.speelgoedmertens.be • Diestsesteenweg 61, 3010 Kessel-Lo Avondtuur • www.avondtuur.nl • Hoofdstraat 168, 6881 TL Velp (Nederland)

Abonnement Wil je de volgende edities van dit magazine bij je thuis laten bezorgen? Surf naar www.spelinzicht.eu en neem een abonnement op ‘Spel in Zicht’, gedrukt op kwaliteitspapier.

Colofon Spel in Zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen, bestaande uit een gedrukt magazine, een website en een digitale nieuwsbrief.

Het magazine verschijnt vier keer per jaar.

Sparrestraat 94 • B-9000 Gent • België • Tel. +32 494 64 24 68 Mail: info@spelinzicht.eu • Web: www.spelinzicht.eu

Verantwoordelijke uitgever: Jesse Van Daele – www.kapiteinortega.be Hoofdredactie: Sarah Vermeersch Redactie: Freek De Vos, Eveline Vermeersch, Jonathan Vercruysse, Beren Van Daele, Niels Lingier, Ronald Hoekstra, Siegrid Kerstens Fotografie: Henk Rolleman Fotografie cover: Sofie Stevens – www.sofiestevens.be www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Elke spelbespreking start met een beschrijving van het spelverloop. We schetsen een algemeen beeld van de sfeer en het spelmechanisme.

Merk dus op dat dit geen bespreking is van de spelregels tot in de kleinste details. In de spelbeoordeling zetten we de mening van onze redactie op papier.

Eindigen doen we met de evaluatie. Op die manier gidst ‘Spel in Zicht’ je in één oogopslag door de spellenwereld. We sommen de voornaamste eigenschappen op, zoals aantal spelers, de speelduur en de leeftijd. Tenslotte krijgt elk spel een aantal sterren toegekend in vier handige categorieën: Spelmateriaal: hoe mooier, functioneler of steviger het spelmateriaal, hoe hoger de score in deze categorie.

Tactiek: in welke mate ben je afhankelijk van toevallige gebeurtenissen zoals het trekken van kaarten, een dobbelsteenworp of specifieke vakken op het spelbord. Een hoge waarde wijst op een spel dat een grote eigen tactische inbreng vraagt. Een lage waarde op een hoge toevalsfactor.

Interactie: geeft aan of de spelers het gevoel hebben dat ze ‘samen’ spelen. Spellen waar iedereen bij elke speelbeurt actief betrokken is, scoren hoog. Spellen waar je vooral je eigen spel speelt of beslissingen neemt die weinig of geen invloed hebben op andere spelers, krijgen minder sterren.

Complexiteit: de hoeveelheid factoren waarmee je rekening moet houden. Ook de spelregels spelen hierin een belangrijke rol. Een hoge waarde wijst erop dat er grote inspanningen nodig zijn om zowel het spel te begrijpen als om het te spelen. Makkelijke partyspellen en kinderspellen krijgen vanzelfsprekend minder sterren.

Het aantal sterren geeft geen appreciatie van een spel. Zo verkiezen sommige spelers bewust een spel met een erg lage complexiteit.

Anderen zetten graag hun tanden in een tactisch meesterspel. De sterren geven een indicatie van wat het spel te bieden heeft.

22 | Colofon

Pittige en l e P s s P A h c s l geze ! r ie n A b e d ij b vind je

Winkels:

Aalst | Molenstraat 65, 053-70 13 80 Antwerpen | Kipdorp 30, 03-202 24 71 Brugge | Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 Brussel | Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 Gent | Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 Hasselt | Vaartstraat 14, 011-23 14 89 Leuven | J.P.Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 Mechelen | O.L.Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 Roeselare | Delaerestraat 16, 051-24 35 11 Turnhout | Warandestraat 97, 014-42 15 13 Sint-Niklaas | Nieuwstraat 13, 03-766 07 66

Algemene diensten en mAgAzijn:

Langstraat 24, 2140 Borgerhout Tel. 03-270 04 44 – fax 03-270 04 49 E-mail: debanier@debanier.be – www.debanier.be

Kom langs voor een leuk gezelschapsspel of origineel spelmateriaal.

Snuister eens in onze muziekinstrumentjes of in ons circusmateriaal.

Ben je creatief, dan moet je zeker eens binnenspringen bij De Banier.

In onze speciaalzaak vind je meer dan 10 000 creatieve producten.

WWW.debAnier.be www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

23 | Spellennieuws

Gezelschapsspelletjes, da’s

TOP! Zo’n ruim aanbod voor klein en groot, voor denkers en doeners. En altijd tegen de scherpste prijs.

We e r i e t s o m n a a r u i t t e k i j k e n