S P E L L E N N I E U W S V O O R I E D E R E E N | J U N I 2013 • 18 | W W W. S P E L I N Z I C H T.E U
OP WEG NAAR DE ZON? MET ONZE SPEELWIJZER NEEM JE DE TOFSTE SPELLEN MEE OP REIS!
LADY ALICE • ARCHIPELAGO • HET MAGISCHE LABYRINT VIKINGS • BEJEWELD • POORTERS VAN NIEUWSTAD
Doaaen omnzee e
SUPERWEDSTRIJD!
SURF NAAR WWW.SPELINZICHT.EU EN WAAG JE KANS! Win samen met je vrienden en familie maar liefst 15 gratis speldozen! Surf snel naar www.spelinzicht.eu en vul samen de wedstrijdvraag in. Wie weet win jij een hele kast vol spellen!!!* *kast zelf niet inbegrepen :-)
WWW.SPELINZICHT.EU
SPELLENNIEUWS VOOR IEDEREEN
Magazine 18
What’s in the game? STRATEGISCHE BORDSPELLEN 06 • Archipelago
7
21 • Lords of Waterdeep
FAMILIEBORDSPELLEN 07 • Rubik’s Cube 10 • Vikings Brainstorm 11 • Bejeweld 14 • Lady Alice 15 • Agricola voor 2
KAARTSPELLEN
11
20 • Kumbu
KINDERSPELLEN 17 • Het Magische Labyrint
OVERSPEL 04 • Spellennieuws! 08 • Spellen voor grote groepen 12 • Spellentest: Poorters van Nieuwstad
12
16 • De Nederlandse Spellenprijs 18 • Spellen voor op reis
Het zit in ons bloed: wanneer de zon ons vereert met een bezoekje doen wij mensen niets liever dan samenkomen met een hoop vrienden. Liefst met een fris drankje in de hand. En als je dan toch gezellig samen bent, kan je de sfeer er helemaal inkrijgen met een leuk spel. Je vindt in deze editie daarom een dubbele pagina vol leuke spellen voor grote en grotere groepen. De gelukkigen onder ons die deze zomer te land, ter zee of via de lucht op reis gaan, ontdekken via onze flowchart welke spellen ideaal zijn voor hun reisgezelschap. En daarnaast stellen we zoals gewoonlijk een hele waaier nieuwe spellen voor. Van éénspelerspellen zoals de bekende Rubik’s Cubes naar Agricola voor 2 spelers en de stevigere spellen Archipelago en Lords of Waterdeep. En we vergeten uiteraard de families niet. Zij ontdekken alles over Bejeweled, de bordspelversie van het computerspelletje, het dubbelzijdige kaartspel Kumbu en het mooie Magische Labyrint. Verder zijn er ook weer de nieuwtjes, nog meer spelbeschrijvingen én onze superwedstrijd! Surf snel naar www.spelinzicht.eu en waag je kans! Veel speel- en leesplezier, Sarah
14 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
3 | What’s in the game?
SPELLENNIEUWS
Wat beweegt er in spellenland?
Nieuwe releases, evenementen, spelverkiezingen en zoveel meer. In deze rubriek houden we je op de hoogte van het spellen nieuws. Hier krijg je een pittige preview van wat je de komende maanden mag verwachten.
LAKOTA
COUNTDOWN
Het bordspel Lakota (White Goblin Games) is in juli ‘spel van de maand’ bij winkelketen De Banier. Je krijgt er in juli en augustus een mooie korting. Lakota is een spel voor 2 tot 6 spelers, de spelduur is 30-60 minuten. Spelers leggen om beurten een houten staafje op het spelbord. Laat je bouwwerk niet instorten en pas op dat je een andere speler niet te veel voordeel geeft met je zet. Behendigheid en tactiek gaan hier hand in hand. Meer info: www.debanier.be
Op zaterdag 6 juli 2013 vindt een demo plaats van het spel Countdown (The Game Master). In dit duistere schimmenspel ben je één van de mensen die met hun eigen team van special ops bommen proberen ontmantelen. Dat gebeurt op openbare plaatsen zoals luchthavens en stations, maar ook in kelders en pakhuizen. De demo namiddag wordt georganiseerd door gezelschapsspel.info. Op die site vind je trouwens een intelligente zoekfunctie die je helpt om jouw perfecte spel te vinden. Meer info: www.gezelschapspel.info
DE GOUDEN DOBBELSTEEN
KABOUTERS ZOEKEN
‘Spel’ als leermiddel wint terrein. Centrum Informatieve Spelen reikte voor de 5e maal de Gouden Dobbelsteen uit, en wij waren erbij als jury. Met ‘De Volgende Stap’ ontwikkelde studente ergo therapie Jolien De Kezel een spel voor senioren die verhuizen naar een woon- en zorgcentrum. ‘Spoor ZeS’ ging naar huis met de ‘Jeugdwerkcup’. Zij ontwikkelden een spel over zingeving voor kinderen en jongeren. Meer info: www.spelinfo.be
In het geheugenspel ‘Search for Gnomes’ verstoppen geniepige kabouters met rode, gele en blauwe mutsen zich in het bos. Bij de start van het spel zie je ze nog gewoon op de 25 kaarten zitten, maar dan worden de kaarten omgedraaid en moet je opdrachten vervullen. Hoe meer kaartjes je onthoudt, hoe beter je hierin slaagt. Extra leuk is de tweede fase waarin spelers bieden hoeveel rode kabouters ze nog kunnen vinden in de overgebleven tegels. Dit kleine spelletje werd bedacht en uitgebracht door de Belg Jürgen Spreutels en is beschikbaar in de Leuvense winkels SpeelgoedMertens en De Spelfanaat. Of online op www.mwmproducts.be
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
4 | Spellennieuws
SPELLENTELEX UGO! is een kaartspel dat gebaseerd werd op een spelidee van Ronald Hoekstra, redactielid van dit blad en alom bekend in de spellenwereld. Haal landerijen binnen en beken zo snel mogelijk kleur in dit snelle kaartspel. ~ Hou je eerder van kaarten met een standaard deck? Dan kan je op de site www.freewhist.be kleuren wiezen. Belgen kennen dit spel al lang en ook Nederlanders krijgen de smaak te pakken. ~ Dat smaken verschillen staat als een paal boven water. Maar toch stelt weblog Spellengek elk jaar een ‘top 100 spellen van het jaar’ samen. Top drie bestaat voor 2013 uit Puerto Rico, Agricola en Hoogspanning. ~ Hoogspanning was er zonder twijfel ook op het Nederlands Kampioenschap Bordspellen, georganiseerd door Roll The Dice. Vijftien teams gingen de strijd aan met vier spellen: Tournay, Coney Island, Het Dorp en EDO. De Krasse Knarren wonnen de titel. ~ Krasse knarren welkom tijdens een potje ‘Ladies & Gentlemen’. In dit grappige spel trachten de heren gedurende zes rondes om hun lady zo elegant mogelijk aan te kleden, waarbij het klassieke rollenpatroon geldt: de vrouw kiest wat ze wil en de man moet zorgen voor de nodige centen. ~ Aan alle feministes: wij distantiëren ons volledig van dit spelconcept.
‘SPEL IN ZICHT’ VERWENT ‘Spel in Zicht’ verwent jouw organisatie of vereniging met een gratis spellenpakket! Organisaties die spellen in de kijker zetten in hun publicaties of activiteiten, willen we ondersteunen met raad en daad. Contacteer ons via info@spelinzicht.eu en vertel ons over jouw initiatief, magazine, nieuwsbrief, ledenblad. We geven je graag spelleninformatie én misschien zelfs gratis spellen.
IS T A R G LEN SPE L
WEDSTRIJD Doe samen met je vrienden en familie mee aan onze superwedstrijd! Surf naar www.spelinzicht.eu en waag je kans.
AGENDA Zomerbeurs Ducosim 7 september Amersfoort (NL) www.ducosim.nl Spellen aan zee 8 september en Haag (NL) www.spellenaanzee.nl Spellendorp 14 t/m 22 september Accenta jaarbeurs, Flanders Expo, Gent (B) Noorderspel 27 september Groningen (NL) www.noorderspel.nl
Advertentie
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
5 | Spellennieuws
Archipelago Evenwicht, risico én beloning in de Caraïben Uit het dagboek van Christoffel Columbus … 2 september 1942: de zee is kalm en de wind is gunstig, maar nog steeds geen land in zicht. Mijn bemanning wordt zwakker met de dag. Ik voel rusteloosheid op het dek, en de sfeer wordt dreigend. Ik hoop dat we snel land vinden. 28 september 1942: al 75 dagen sinds we de Spaanse kusten de laatste keer zagen. Om de rust te bewaren, loof ik een beloning uit voor de eerste die land ziet. 12 oktober 1942: Vanop het schip de Pinta hoor ik de verlossende woorden “Tierra, Tierra!” Land in zicht!
beëindigen (bv. als er drie stapels actiefiches
‘Spel in Zicht’ beoordeling
op zijn), onderaan hoe je punten kan ver
In dit spel liggen risico, beloning en bestraf
dienen (bv. wie het meeste kerken bouwt,
fing heel dicht bij elkaar. Het materiaal is
krijgt de meeste punten). Dit laatste geldt
prachtig en gedetailleerd waardoor het
ook voor alle andere spelers, alleen zijn ze
thema erg levendig wordt. Naast de mooie
hiervan niet op de hoogte. Eén algemene
vormgeving dragen ook de verschillende
kaart wordt open op tafel gelegd, waardoor
spelaspecten bij tot de sfeer.
iedere speler nu twee mogelijkheden kent om punten te verdienen, en één mogelijk heid om het spel te beëindigen. Bij de start van het spel mag iedere speler één kaarttegel leggen rondom de starttegel en worden eilanden, dorpen en te ontginnen
Hou je vrienden dicht, en je vijanden dichter
grondstoffen zichtbaar. Spelers kunnen nu
Archipelago voert ons terug naar de tijd van
uitbouwen.
op ontdekking gaan, kolonies stichten en
de grote ontdekkingen. Spelers kruipen in
Doordat de samenstelling van de archipelago en de overwinningscondities telkens anders zijn, is ieder spel uniek. De relatie tussen acties, markten, ontdekken, bevolkingstoestand, … houden echt steek. Wat deze strategische klepper doet uitstijgen
de huid van wereldreizigers, die op zoek
Tijdens een beurt wordt geboden voor de
gaan naar nieuwe landen om te koloniseren
spelersvolgorde en worden bevolkings
boven gelijkaardige bordspellen.
en rijkdommen om te verwerven. Door te
effecten en de graad van rebellie gecontro
voldoen aan de noden van de lokale bevol
leerd. Op enkele overzichtskaarten wordt
lago en de overwinningscondities telkens
king krijg je een gelukkige kolonie en haal je
de evolutie van de markten bijgehouden, de
anders zijn, is ieder spel uniek. Wat, met
grotere opbrengsten terug naar je thuisland.
prijzen en de graad van rebellie t.o.v. het
het juiste gezelschap, zorgt voor een grote
Maar wees gewaarschuwd: het leven in de
totale bevolkingsaantal. Vervolgens kunnen
herspeelbaarheid. En prachtig spel dus voor
nieuwe landen is niet zonder gevaar. Niet
spelers fiches inzetten op tal van acties en
veelspelers.
iedereen is even opgezet met de nieuwe lei
evolutiekaarten kopen.
ders en dominante beslissingen kunnen een
Acties zijn: kinderen krijgen, werkmannen
rebellie uitlokken, wat het spel abrupt kan
huren of verplaatsen, grondstoffen verwer
beëindigen. Bovendien kan één van je mede
ven of ontdekken. Bij dit laatste kan je één
spelers er een geheime agenda op nahouden,
extra zichtbare kaartegel van de stapel ne
en streeft hij ernaar het spel te winnen door
men of blind kiezen voor de tegel eronder. Indien je de tegel kan plaatsen grenzend
het uitlokken van absolute chaos.
aan twee bestaande tegels en naast een
Doordat de samenstelling van de archipe
‘Spel in Zicht’ evaluatie
Veel te doen … Heel veel
plek waar je ontdekkers of boten hebt staan,
Spelmateriaal
Iedere speler krijgt een geheime kaart.
dan is je ontdekking succesvol en word je
Tactiek
Bovenaan beschrijft deze hoe je het spel kan
beloond.
Complexiteit Interactie 2-5 spelers
30-240 minuten
vanaf 14 jaar
Auteur(s): Christophe Boelinger Uitgever: Asmodee Benelux
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
6 | Strategisch bordspel
Rubik’s Cube 43 triljoen posities en maar één oplossing Begin jaren ’80 werd de kubus van de Hongaar Rubik een echte rage. Velen pijnigden hun hersens om de puzzel op te lossen. Langzaam maar zeker kwamen er oplossingsmethodes in omloop en echte volhouders konden de puzzel oplossen. Nu, meer dan 30 jaar later, is de kubus nog steeds razend interessant. En ik beken, mijn vingers beginnen steeds te kriebelen als ik er één zie liggen. Ik ben niet de enige: wereldwijd werden er meer dan 300 miljoen kubussen verkocht. Een immens aantal!
‘Spel in Zicht’ beoordeling Rubik’s Cube heeft de tand des tijds uitste kend doorstaan en verveelt niet snel. Als je ermee aan de slag gaat, wil er altijd wel iemand ook even proberen. Erg verslavend dus. En als je hem uiteindelijk weet op te lossen, vier je dat als een overwinning op jezelf. Dan pas begin je de kubus echt te ontdekken en begrijp je wat de uitvinder er écht mee beoogde. Klasse!
Ruimtelijk inzicht Ernö Rubik, de uitvinder, gebruikte de
ment 5,5 seconden en staat op naam van
Rubik’s Cube in zijn wiskundelessen om
de Nederlander Mats Valk. Zo snel hoef jij
het ruimtelijk inzicht van studenten te ver
het uiteraard niet te kunnen. Maar wie een
groten. Het is een puzzel in de vorm van
beetje doorzet en oefent met de bekende op
een kubus. Elk vlak heeft zijn eigen kleur
lossingsmethodes, kan het in ongeveer an
en bestaat uit drie op drie blokjes. Elke laag
derhalve minuut. Neem je de uitdaging aan?
kan gedraaid worden. Als de puzzel door elkaar is gedraaid, is het de bedoeling om elk vlak opnieuw zijn eigen kleur te geven. Makkelijk denk je? De meeste mensen slagen er door lang pro beren in een gedeelte van de kubus op te
Ernö Rubik, de uitvinder, gebruikte de Rubik’s Cube in zijn wiskundelessen. Veel meer puzzels
lossen. Maar het laatste deel is het lastigste,
Inmiddels zijn er veel meer soortgelijke
omdat je daarmee ook andere delen weer
puzzels. Zo zijn er kubussen van 2 blok
door elkaar gooit.
jes breed, maar ook van 5 blokjes breed of zelfs meer. Er zijn puzzels met meer dan
‘Spel in Zicht’ evaluatie
Wereldrecord
6 vlakken of met andere vormen. En Ernö
Spelmateriaal
Als je de puzzel eenmaal weet op te lossen,
Rubik ontwierp ook andere puzzels, zoals
Tactiek
is er nog veel meer mee te doen. Zo worden
de Twist. Deze bestaat uit 24 als een slang
Complexiteit
er regelmatig wedstrijden gehouden. Wie
Interactie
lost de kubus het snelste op? Wie kan het
aan elkaar verbonden wigvormige stukjes. Deze delen kun je afzonderlijk van elkaar
met één hand? Of geblinddoekt? Of met je
draaien, waardoor je veel verschillende drie
voeten? Je kan het zo gek niet bedenken, of
dimensionale vormen kan maken. Als je er
het bestaat. Het wereldrecord is op dit mo
eenmaal aan begint, blijf je draaien.
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
1 speler
nvt nvt minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Ernö Rubik Uitgever: Jumbo
7 | Familiebordspel
SCHUIF MEE AAN DE GROTE TAFEL! Spellen voor grote(re) groepen Je herkent dit vast: je zit op een feest met familie of vrienden. Lekker eten, heerlijke drankjes, gezellig keuvelen. Best leuk, maar toch. Meestal stel je op het einde van de avond vast dat je niet met iedereen een even leuke tijd had. Wel, wij bieden dé oplossing: speel een spel met de hele bende. Een spel? Op een feest? Ben je gek? Wees gerust, wanneer je het juiste spel kiest, wordt het een schot in de roos! Geloof ons, we spreken uit ervaring. Maar wat is nu het ideale spel voor jouw gezelschap? Wel, hieronder vind je een aantal toppers voor groepen. Aan jou om er het meest geschikte spel uit te kiezen …
Omdat de grootte van de groep natuurlijk
vrolijke kleuren, korte spelduur. En de beste
teams verdeeld: de she
de belangrijkste parameter is, verdelen we
bluffer komt als winnaar uit de dobbelhoed.
riff en zijn deputy’s, de
de spellen in die voor grote en die voor hele
Meer moet dat niet zijn!
outlaws en de renegade. Op de sheriff na houdt
grote groepen.
GROTE GROEPEN
Zijn er ook jonge bluffers in het gezelschap,
iedereen zijn identiteit
dan is ‘Koehandel’ (3 tot 5 spelers – SIZ
verborgen, wat leidt tot
nr 4) een succesnummer. In dit kaartspel
Heerlijk oneerlijk
moet je de waarde van je geld goed inschat
heel wat misverstanden, verkeerde moorden en vooral
Een leuk en dynamisch spel is ‘De Grote
ten en op het juiste moment een bod uit
veel plezier. Blijf jij in leven? Bang!
Dalmuti’ (5 tot 8 personen – SIZ nr 5). Dit
brengen. Eénmaal, andermaal, … verkocht!
kaartspel toont het leven zoals het is: oneer
Eén van de populairste kaartspellen is
lijk. Terwijl één speler de Grote Dalmuti is
Wie de hoogste rang heeft, mag anderen bevelen.
en alle macht heeft, kruipen de anderen in de rol van ridder, aartsbisschop, schapen hoedster en zelfs slaaf. Wie de hoogste rang
‘Boonanza’ (2 tot 7 spelers, met uitbrei dingsset). Als bonenkweker tracht je door kweken, ruilen, wegschenken en vooral sja cheren zoveel mogelijk goud te verdienen.
heeft, mag anderen bevelen. En de slaaf? Tja,
Een blufspel dat steeds zorgt voor een uit
Een ontspannend tussendoortje dat iedereen
die is slaaf. Aan de hand van speelkaarten
gelaten sfeer is het gangsterspel ‘Cash &
vlot meespeelt.
tracht iedereen in rang op te klimmen, liefst
Guns’ (4 tot 6 spelers). Alleen al het feit dat
nog door anderen te vertrappelen.
iedereen voortdurend een schuimrubberen
Dat je hierbij ook effectief van plaats wis
pistool naar iemands hoofd moet zwaaien,
selt, maakt de beleving des te groter. Klinkt oneerlijk? Is het ook! Maak je klaar voor een
zorgt voor puur amusement. Een kort spel waarbij je al snel merkt dat het voor een stel
Onschuldige burgers? Dat had je gedacht!
hectisch én hilarisch spel en zorg ervoor dat
letje gangsters niet vanzelfsprekend is om
Je hoorde vermoedelijk al van ‘De Weer-
je zo snel mogelijk aan het hoofd van de tafel
de buit eerlijk te verdelen.
wolven van Wakkerdam’ (8 tot 18 spelers
komt te zitten.
HELE GROTE GROEPEN
– SIZ nr 3)? In dit populaire partyspel kruipt
Wat een sfeer!
iedereen in de huid van een karakter. Al
Waar zijn de bluffers?
Een ander spel waarbij je elkaar naar het
leen jijzelf weet of je een weerwolf of een
‘Perudo’ (2 tot 6 spelers) is een luchtig en
leven staat is ‘Bang!’ (4 tot 7 spelers). In
burger bent. Bovendien hebben in het dorp
compact dobbelspel. Eenvoudige spelregels,
dit kaartspel wordt het gezelschap in drie
een aantal burgers een speciale eigenschap,
De Grote Dalmuti
Perudo
Koehandel
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
8 | Overspel
die het spel een verrassende wending ge
spel moeten jong en oud zo snel mogelijk het
terhalen over welke kaart de verteller het
ven. Belangrijke vereiste voor een gezellig
juiste van vijf voorwerpen vastgrijpen. Con
heeft. We speelden dit spel al onnoemelijk
spelletje ‘Weerwolven’, is een goede ver
centratie is gewenst. Een grote meerwaarde
veel in heel wat verschillende gezelschap
teller: iemand die het spel kent en die een
zijn de extra spelregels die de moeilijkheids
pen en zijn nog steeds op zoek naar de eerste
spannende sfeer kan creëren. Eventueel het
graad – indien gewenst – de hoogte injagen.
persoon die ‘Dixit’ niet leuk vindt. Absoluut uitproberen!
licht wat dimmen en de juiste sfeermuziek opzetten? Voor je het weet bevind je je in
Vééél leuker dan het lijkt
Wakkerdam, middenin gepeperde discus
Een garantie op hilariteit is ‘Time’s Up’ (4
Samen op onderzoek
sies vol paranoia, terwijl nacht na nacht het
tot 12 spelers – SIZ nr 16). Iedereen buigt
Een spel van een volledig ander kaliber is
ene na het andere slachtoffer valt. Ontmas
voor de charmes van dit spel. In drie rondes
‘Black Stories’ (3 tot heel veel spelers – SIZ
ker jij de weerwolven? Of ben je er zelf één?
probeer je in een race tegen de tijd zoveel
nr 9). Aan de hand van ja/nee-vragen tracht
mogelijk punten te sprokkelen door middel
je een verhaal te reconstrueren. Het gaat hier
van omschrijven of uitbeelden van bekende
niet om winnen, maar om het samen op zoek
personen.
gaan naar de oplossing. En vooral om sfeer
Belangrijke vereiste voor een gezellig spelletje ‘Weerwolven’, is een goede verteller.
natuurlijk. Van dit uiterst succesvolle spel bestaan in middels verschillende varianten, waarbij je geen personen, maar bijvoorbeeld voorwer pen of filmtitels moet raden. Met dit spel
Beetje zenuwachtig?
krijg je zelfs het meest slome gezelschap
‘Jungle Speed’ (2 tot 10 spelers – SIZ nr
in de hoogste versnelling. Niet dralen dus,
12) is een populair reactiespel, waarbij je
want voor je het weet is het “Times’ up!”.
als eerste jouw kaarten moet zien kwijt te
Het gaat niet om winnen, maar om het samen op zoek gaan naar de oplossing. Keuze zat dus wat spellen voor grote(re) groepen betreft. Geen uitvluchten meer,
spelen, door op het gepaste ogenblik als eer
Een andere speltopper die véél leuker is
één ding staat vast: we spelen een spel
ste de totem van tafel te graaien. Niet voor
dan iedereen denkt, is ‘Dixit-Odyssey’ (3
vanavond!
zenuwlijders.
tot 12 spelers). In dit spel laat je je fanta sie en creativiteit de vrije loop op basis van
Ook in ‘Vlotte Geesten’ (2 tot 8 spelers)
prachtig geïllustreerde spelkaarten. Door
draait alles om reactiesnelheid. In dit leuke
middel van een omschrijving moet je ach
Jungle Speed
Dixit-Odyssey
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Black Stories
9 | Overspel
Vikings Brainstorm Ben jij stormbestendig? Meer dan 1.000 jaar geleden plunderden en brandschatten stoere zeevaarders uit het huidige Zweden, IJsland, Denemarken en Noorwegen heel Europa. Op zoek naar roem en rijkdom. Ze waren met voorsprong de beste scheepsbouwers van hun tijd. Getuige daarvan hun meest bekende schepen: de kleine, vinnige snekken en de grote stevige drakars. Iedereen was bevreesd voor deze reuzen uit het noorden, want de krijgers waren alles en iedereen de baas. Behalve misschien een zeestorm?
‘Spel in Zicht’ beoordeling SmartGames brengt met ‘Vikings - Brain storm’ opnieuw een origineel denkspel uit. Vooral het spelmateriaal steekt er deze keer bovenuit. Het mechanisme van het automatisch meebewegen van drakars en draaikolken, is origineel bedacht én uitge voerd. Neem daarbij de stevige kwaliteit van het materiaal en het mooi uitgegeven opdrachtenboekje en je komt opnieuw uit bij datgene waarvoor Smart Games intussen garant staat: een leuk en kwalitatief hoog staand denkspel voor één speler.
Storm op zee dan je wenst, zullen draaikolken de gewens
Help! Onze vrienden de Vikingen zit ten vast op zee in een gigantische storm.
te beweging van de andere puzzelstukken
Draaikolken sturen hun drakars alle rich
blokkeren. Alleen de meest zeewaardige
tingen uit en door de verwoestende wind
Viking met het juiste inzicht in de bewe
dreigen ze voortdurend om te slaan. Zorg
ging van de golven zal ontsnappen aan de
ervoor dat je de vikingschepen veilig uit de
grillen van de storm en zijn schepen veilig
storm loodst. Hun dank zal groot zijn. Wie
de haven inloodsen.
Het mechanisme van het automatisch meebewegen van drakars en draaikolken, is origineel bedacht én uitgevoerd. Prima vermaak dus voor wanneer je alleen
weet krijg je zelfs een deel van de buit?
Voor ieder een storm op maat
Afhankelijk van de gekozen opdracht, plaats je meer of minder draaikolken en drakars op het speelbord. SmartGames stelt met ‘Vikings - Brainstorm’
maalstroom de haven in. Zeeziek? Ik dacht
een nieuw denkspel voor. Wanneer we de
het niet!
bent, hoewel het zeker aan te raden is om
Het bijgeleverde instructieboekje met 60 op
samen met vrienden een moeilijke uitdaging
drachten en bijhorende oplossingen, netjes
aan te gaan. ‘Vikings - Brainstorm’ heeft al
verdeeld over vier moeilijkheids graden,
vast (meer dan) onze goedkeuring. Het is nu
biedt voor elk wat wils. Spring snel aan
aan jou om de storm te trotseren!
boord van één van de drakars en loods het schip dankzij jouw inzicht doorheen de
doos openen zien we een speelbord, ver schillende blauwe draaikolk-puzzelstukken
‘Spel in Zicht’ evaluatie
en vier drakars in verschillende kleuren.
Spelmateriaal
Afhankelijk van de gekozen opdracht, plaats
Tactiek
je meer of minder draaikolken en drakars
Complexiteit
op het speelbord.
Interactie
Door de vikingschepen op het bord te bewe gen, verplaats je ook de draaikolken. Via dit draaimechanisme, kan je de schepen tot in hun thuishaven leiden. Maar let op! Vaker www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
1 speler
5-20 minuten
vanaf 6 jaar
Auteur(s): Uitgever: SmartGames
10 | Familiebordspel
Bejeweld Word jij de uitblinker? Wie het ooit één keer speelde, was wellicht onmiddellijk een beetje verslaafd. Het populaire digitale Bejeweled met zijn mooie blinkende diamanten kan je nu ook als levensecht gezelschapsspel spelen. Niet langer alleen achter de computer, maar aan tafel en samen met je vrienden. Schoonheid, duurzaamheid en zeldzaamheid zijn drie kenmerken waarover edelstenen beschikken. Inzicht, vooruitziendheid en vingervlugheid zijn de drie eigenschappen waarin jij moet uitblinken om dit spel te winnen.
‘Spel in Zicht’ beoordeling Bejeweled kon al rekenen op een immens aantal trouwe digitale spelers. Deze bord spelversie is eveneens een visueel sterk spel letje. Alles zit supereenvoudig in elkaar en wordt makkelijk door jong en oud gespeeld.
Alle edelstenen samen zien er bijzonder fascinerend en kleurrijk uit. De verzameling edelstenen is bijzonder kleurrijk en maakt het erg aantrekkelijk om het spel opnieuw uit de kast te halen. Al was het maar om een grijze dag in een mum van tijd op te fleuren.
Robijnen en smaragden De bordspelversie bestaat uit een groot wit
die aan de beurt is. Als tijdens die actie een
spelbord dat opgevuld wordt met 64 plastic
nieuwe rij wordt gevormd, mag je ook die
edelstenen. Elke edelsteen is bevestigd aan
weghalen en de daarbij verdiende munten
een wit vlak van 2,5 op 2,5 cm en past mak
houden. Vervolgens worden de edelstenen nogmaals weggeduwd. In het uitzonderlijke
kelijk op het spelbord. Je onderscheidt ro bijnen, diamanten, saffieren, smaragden, …
geval dat geen enkele speler een rijtje kan
Allen in hun eigen kleur en op een verfijnde
vormen, vervang je de middelste 4 juwelen
manier geslepen.
op het spelbord.
Juwelen wisselen
Powerjewels
Spelers trachten om beurt rijen van 3, 4 of 5
Aan het einde van de beurt vul je het spel
dezelfde edelstenen te vormen door 2 naast
bord aan zodat ook de volgende speler over
elkaar liggende juwelen van plaats te wis
een volledig spelbord beschikt. Hiervoor
‘Spel in Zicht’ evaluatie
selen. Alleen horizontale en verticale rijen
neem je blind edelstenen uit de blauwe zak.
Spelmateriaal
tellen mee. Voor een rij van 3 edelstenen
Deze zak werd bij de start van het spel ge
Tactiek
krijg je een munt in diezelfde kleur. Een rij
vuld met 20 extra edelstenen en 7 power
Complexiteit
van 4 levert 2 munten op. En een moeilijke
jewels, één in elke kleur en vol glitter. Elke
Interactie
reeks van 5, wordt beloond met 3 munten.
powerjewel die je van het spelbord haalt, levert een extra munt op. Diegene die als
De gevormde rij wordt daarna van het
eerste drie verschillende setjes van drie de
spelbord verwijderd en de overige juwelen
zelfde munten verzamelt, wint.
worden doorgeschoven, weg van de speler www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
2-4 spelers
20 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Uitgever: Hasbro
11 | Familiebordspel
Is dit écht ‘het perfecte spel?’ Als iemand je vraagt om samen ‘het perfecte spel’ te testen, kan je daar als spelfanaat geen neen tegen zeggen. Na een middagje zwoegen op het werk is het eindelijk zover: Jesse, Aga, Tom en ik zitten rond de tafel met hooggespannen verwachtingen. De ‘Poorters van Nieuwstad’ werd door 999 Games, die kerels van ‘De Kolonisten van Catan’, gecreëerd in samenwerking met 3.000 spellenliefhebbers. Via project ‘Het Perfecte Spel’ mocht iedereen over alles meestemmen: het spelsysteem, duur van het spel, aantal spelers, concept, titel en artwork. Spellenliefhebbers bepaalden dus de elementen en de basis. Op grond hiervan werden spelconcepten ingestuurd en kwam Tycho van den Broek als winnaar uit de bus. 999 Games ontwikkelde het concept en de wensen van de stemmers tot dit complete spel. Is dit nu écht het perfecte spel? Wel, we testen het voor je uit.
Bloeiend nieuw stadje Vanavond veranderen we in de stichters van Nieuwstad. Door te investeren in vee, vis, graan of gebouwen zorgen we ervoor dat ons dorpje een bloeiend handelscentrum wordt met een stijgend aantal inwoners. Elke investering die je doet, levert punten op. Wie als eerste 30 punten verzamelt, eindigt het spel. Daarna worden alle punten geteld en wint de meest productieve stichter. We starten in een klein gebied omgeven door bossen, die we sys tematisch rooien om te kunnen uitbreiden. Iedere speler verwijdert een bostegel, neemt het hout in ontvangst en bouwt een huis, graanveld of boot. In het bos zitten soms everzwijnen verscholen, die je als buit krijgt wanneer je de juiste bostegel omdraait. Tom blijkt een goede everzwijnenjager: achter elke tegel die hij omdraait, zit er één!
Je verdient punten met het neerpoten van gebouwen en de verkoop van grondstoffen. Daarnaast beïnvloeden actiekaarten en wenskaarten het spel.
Zoeken naar de juiste tactiek … en regels In het begin is het zoeken naar de juiste strategie, deels door hiaten in de spelregels (zie verderop). Enkele ronden later komt er toch schot in de zaak. Vooral twee stichters hebben een duidelijke tactiek: Aga hengelt een hele voorraad vis samen om te roken en te verkopen 2-4 45-60 12-99 in haar vishandel. Tom specialiseert zich in houtbewerking en zet hout om in planken of geld dat hij opnieuw investeert in gebouwen. Jesse investeert in graan maar geraakt moeilijk vooruit. Zelf investeer ik in verschillende producten: zowel graan als vis en vee. Doordat niemand anders vee koopt, kan ik op een bepaald moment redelijk wat vlees verkopen aan de bewoners. scan de code!
Beetje Puerto Rico In een ronde kiezen we om beurten elk een karakter waarna alle spelers de actie van dat karakter uitvoeren. Enkel de speler die de kaart kiest, ontvangt een privilege. Via de houthakker, bouwmeester, boer, handelaar en schout verzamel je hout, bouw je, zaai of oogst je, verhandel je producten of speel je actiekaarten. Later in het spel komen daar nog de graaf en rentmeester bij. Nadat iedereen een karakter speelde, loopt de ronde af. Zo gaat het spel door tot iemand 30 punten heeft of meer.
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Maar Tom laat iedereen snel achter zich. Hij boycot Aga door vis vóór haar beurt te verkopen en speelt een actiekaart waarbij hij van iedereen producten steelt. Even later is het kwaad geschied: hij krijgt 13 punten voor een gemeenschappelijk gebouw en wint met 32 punten. Pas later lazen we dat je die gemeenschappelijke gebouwen nooit alleen mag kopen. Al was de winnaar wellicht dezelfde geweest.
12 | Spellentest
POINTS OF THE JURY
Jesse
Tom
Silvia
Aga
Is dit het perfecte bordspel?
Dat treed ik bij! Het lijkt op
Nu we de juiste spelregels ken-
Vooral de actie- en wenskaarten
Neen. Maar elk spel dat dit zou
Puerto Rico maar heeft mooier
nen, wil ik het zeker nog eens
vond ik een mooie aanvulling.
pretenderen, kan die belofte
spelmateriaal. Geluk speelt hier
opnieuw spelen. Er zijn ver-
Ze zorgen voor verrassende
nooit waarmaken. Er is één
ook iets meer mee.
schillende strategieën mogelijk
wendingen en kunnen een goed
om punten te verzamelen, en
uitgedacht plan dwarsbomen.
die wil ik graag uittesten.
Zo werd mijn hele visvloot op-
grote frustratie: de verhakkelde spelregels. Eenmaal dat
Het is misschien niet het beste,
opgelost, ontdek je een redelijk
maar voor mij wel een uitste-
vlot spel. Weliswaar met veel
kend spel.
eens door Vikingen verwoest. Er zitten geen grote verrassin-
De kaarten brengen, samen met
elementen van ‘Puerto Rico’.
gen in en het is duidelijk dat
het rooien van de bossen, geluk
Aangezien dat voor velen ‘het
het op andere goede spellen is
in het spel. En voor veel spelers
perfecte spel’ is, kan dit mis-
gebaseerd. Maar dat doet niet af
heeft dat nog steeds een grote
schien geen kwaad. Zij hebben
aan het plezier ervan.
charme.
er met Poorters van Nieuwstad een aardige variant bij.
ERRATA Let op: je hebt wellicht de verkeerde
één keer per ronde. Je mag hiervoor on-
opnieuw een actiekaart, dan moet deze
spelregels!
beperkt goederen omzetten en produc-
ook gespeeld worden. Je krijgt dan weer
ten leveren. Een goed dat je net hebt
een nieuwe kaart. Wenskaarten worden
Bij het perfecte spel horen de juiste
omgezet, mag ook meteen verkocht
enkel op het einde van de schoutfase
spelregels. Jammer genoeg ging dit vol-
worden zolang je aan de voorwaarden
gespeeld. Met een maximum van twee
ledig de mist in. Ondertussen zijn de
van het aantal inwoners voldoet. Bij de
kaarten per speler en beginnend met
juiste spelregels digitaal verkrijgbaar via
houtzagerij mag je per ronde maximaal
de speler die de schout koos. Enkele
www.999games.nl. Maar de papieren
twee eenheden hout omzetten naar
kaarten worden op andere momenten
versie in de speldoos zit vol onduidelijk-
planken. Dus één hout wordt één plank
heden. Om frustraties te vermijden, vind
en dat mag je twee keer doen. Aan het
je hier de belangrijkste errata.
einde van de handelaarsfase worden de productiegebouwen leeg gemaakt.
• Blauwe gebouwen worden door mini-
• De extra boot, die door een wenskaart
gespeeld. Dit staat duidelijk op de kaart. • Een gebouw mag je over een wijkgrens bouwen. Het is dan in twee wijken aanwezig. • Als er in de boerfase geen vee of graan
maal twee spelers gebouwd. Je overlegt
in het spel komt, verdwijnt nadat de
op het land ligt, ga je daar zaaien of vee
over wie wat bijdraagt en hoe de pun-
Vikingen zijn gekomen. Tenzij aan de
plaatsen. Als er wel graan of vee ligt,
ten verdeeld worden. Enkel bij twee
voorwaarden wordt voldaan om de
oogst je het en leg je het in je eigen
Vikingen weg te jagen.
voorraad. Je mag daarna niet meer
spelers mag je ze alleen bouwen. • Gele en blauwe gebouwen bouw je
• Als je dertig of meer punten hebt op
enkel in de stad. Groene gebouwen
het einde van een ronde, moet je dit
komen in het buitengebied. Bij de roze
kenbaar maken. Tijdens het spel mag je
startgebouwen volg je de arcering: huizen komen in de stad, het graanveld in het buitengebied. • Hoe zit dat bij die handelaar? Als je het gebouw niet bezit, betaal je de eigenaar
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
je punten geheim houden. • Wanneer je in de schoutfase een
zaaien. Een boot levert één vis op. Hier heb je directe opbrengst. • Inkomsten van (heren)huizen krijg je bij de startspelerwissel. • Bij de actiekaart ‘Zwarte Dood’ wordt
rode actiekaart trekt, dan moet deze
het aantal poorters naar boven
direct uitgevoerd worden. De speler
afgerond.
krijgt daarna een nieuwe kaart. Is dit
13 | Spellentest
Lady Alice Wie ontvoerde Stanley?
Moord en Mystery
Er heerst opschudding bij de Royal Geographical Society. Hun gast, de vermaarde ontdekkingsreiziger H.M. Stanley, komt niet opdagen voor de afgesproken voordracht. Er kan maar één verklaring zijn: ‘Hier is misdaad in het spel, een ontvoering wellicht!’ En in dat geval is er in het Londen van 1878 maar één denkbare weg: ‘Dit wordt een zaak voor Sherlock Holmes’. Deze keer blijkt dat echter geen oplossing. Als we de spelregels mogen geloven, verzon Holmes immers zelf de misdaad. Het doel? De kwaliteiten testen van de Baker Street Kids, een groepje belhamels én zijn favoriete handlangers.
zijn; nu worden de speurders tegen elkaar
‘Spel in Zicht’ beoordeling
uitgespeeld.
Bij dit soort spel komt natuurlijk ‘Cluedo’, de speurdersklassieker bij uitstek, om de hoek
Denken, puzzelen en gokken
kijken. ‘Lady Alice’ hoort inderdaad tot deze
Een eerste ‘Kid’ selecteert in een handig
familie van deductiespellen, maar weet zich
ringmapje een mogelijke oplossing van het
slim te onderscheiden van haar verwanten.
raadsel. Hij toont aan de anderen wie de dader zou kunnen zijn, waar en wanneer hij mogelijk toesloeg en wat hij meenam. Iedereen maakt anoniem bekend of het be wijs waarover hij beschikt is opgenomen in de veronderstelling van die speurende speler. Zo valt er geleidelijk aan licht op de duistere zaak. Denkend, puzzelend en gokkend proberen
Het spelbord is meer dan alleen maar decorstuk en geheugensteuntje. Spelers kunnen er elke beurt aanwijzingen op aanbrengen. Enkele leuke vondsten in het spelmecha
Was Samuel rond 17 uur op Trafalgar Square?
de spelers elkaar gegevens te ontfutselen,
nisme zorgen ervoor dat alle spelers bij elke
terwijl ze zelf hun bewijsstuk zolang mo
handeling betrokken zijn. Samen met de
Elke speler wordt één van de Baker Street
gelijk geheim houden.
sfeervolle vormgeving, het leuke thema, de
speurder wil demonstreren. Ze zitten samen
Tot iemand meent te weten hoe de vork in
Alice’ tot een onderhoudend familiespel.
korte en heldere spelregels maakt dit ‘Lady
Kids die zijn of haar talenten bij de meesterrond zijn werktafel, een schitterend spel
de steel zit, en een beschuldiging uit. Blijkt
bord met een overzicht van elementen die
de beschuldiging vals, dan mag die speler
naar de oplossing van deze fictieve misdaad
de overwinning vergeten. Is hij wel juist?
kunnen leiden. Acht verdachten, evenveel
Dan oogst de speler lof van Holmes en krijgt
locaties in Londen, tijdstippen en voorwer
hij of zij drie punten. Daarmee wint hij niet
pen die Stanley bij zich had op zijn hotelka
noodzakelijk want ook in de loop van het
mer. Nu is het aan de spelers om als eerste te
spel waren er punten te verdienen. Het
achterhalen wie Stanley ontvoerde, waar en
spelbord is immers niet zomaar een decor
wanneer dat gebeurde, en welk voorwerp
stuk en geheugensteuntje. Spelers kunnen
de ontvoerder daarbij meenam.
er elke beurt aanwijzingen op aanbrengen, door een deductiefiche bij een bewijsstuk
In de vorm van een spelkaart krijgt iedereen
te leggen. Elke fiche die achteraf bij het
een bewijsstuk, zodat de spelers samen alle
juiste element ligt, levert punten op. Maar
gegevens in handen hebben. In het echte
evenzeer kunnen fiches worden ingezet om
Spelmateriaal
speurwerk zou samenwerking aangewezen
medespelers op het verkeerde been te zetten.
Tactiek
‘Spel in Zicht’ evaluatie
Complexiteit Interactie 3-5 spelers
30 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Ludovic Gaillard Uitgever: Asmodee Benelux
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
14 | Strategisch bordspel
Agricola: 2 spelers
2
Gezellige beestenboel De eerlijke harde boerenstiel is aan het uitsterven. Gelukkig zijn er nog vele spellen die ons meenemen in de wereld van dieren hoeden, weides omheinen en het erf verzorgen. Met behulp van drie knechten is het jouw taak om zoveel mogelijk dieren te bezitten op een zo groot mogelijk erf. En daarvoor moet je stallen bouwen, zorgen dat verschillende diersoorten hun eigen stek hebben en je erf opwaarderen met een opslagplaats of schuilhok. Zoek een tegenspeler en ga de boer op in dit onderhoudende kaartspel!
vangen en op je erf plaatsen. Je kan ook je
‘Spel in Zicht’ beoordeling
erf uitbreiden en een stal of ander gebouw bouwen. In de huiswaartsfase neemt iedere
De spelregels van deze 2-spelervariant zijn een pak eenvoudiger dan die van het oor
speler zijn knechten terug. Daarna volgt de
spronkelijke spel. Alles is bovendien duide
voortplantingsfase. Hierin krijgt iedere spe
lijk weergegeven op het spelbord. Omdat
ler voor elke soort waarvan hij minstens 2
het maar een half uur duurt, is het dan ook
exemplaren heeft een extra dier. Je mag bo vendien op elk moment in het spel je dieren
uitstekend als boeiend tussendoortje. Het
verplaatsen binnen je erf.
om een brede doelgroep te blijven boeien.
Dieren hoeden Dieren breng je onder in gebouwen of om heinde weiden. De hekken zijn schaars dus is een goede ruimtelijke planning van levensbelang. Het spreekt voor zich dat
spel biedt trouwens genoeg mogelijkheden
Agricola voor 2 spelers zit in een klein doosje en is ideaal om mee te nemen in de reiskoffer.
Boer zoekt vrouw
elke weide slechts één diersoort mag be
Deze opzichzelfstaande versie van het po
vatten. Al je gebouwen en weiden hebben
Schaarste stelt je voor verplichte strate
pulaire agrarische spel Agricola is uitslui
een bepaalde capaciteit, die door middel
gische keuzes en ook elkaar dwarsbomen
tend bedoeld voor 2 spelers. Zij proberen
van voederbakken verhoogd kan worden.
is perfect mogelijk. Daar tegenover staat
om de meest waardevolle boerderij uit te
Naast de basiswoonst en de stallen kan je
een vrij eenvoudig spelsysteem dat erg vlot speelt. Je zit volledig in de sfeer van het boe
bouwen. Dieren spelen hierin de hoofdrol.
ook speciale gebouwen plaatsen. Deze heb
Elke speler krijgt 9 hekken en een erftableau
ben een grotere kost, maar leveren punten
renleven. Je ziet je boerderij groeien en je
met daarop een basiswoonst en 5 niet om
op en bezorgen je belangrijke voordelen. Na
lammen, veulens, biggen en kalfjes groot worden. Dit alles zit in een klein doosje dat
heinde weiden. In het midden komt een
8 ronden worden de boerderijen beoordeeld.
spelbord waarop alle mogelijke acties zijn
Spelers krijgen punten voor het aantal die
ideaal is om op reis mee te nemen. Waarop
uitgebeeld.
ren op hun erf. Er is ook een bonussysteem
wacht je nog?
per diersoort, waarbij je gestraft wordt als je
Knechten
te weinig dieren hebt of extra bonuspunten
Elk spel verloopt over 8 speelrondes die elk
krijgt als je er net heel veel hebt. Je telt daar
uit 4 fasen bestaan. In de aanvulfase worden
bij ook de punten voor je speciale gebouwen
alle actievelden op het spelbord aangevuld.
én voor iedere erfuitbreiding waarvan je alle
Er komen nieuwe grondstoffen, dieren of
3 de weiden hebt bebouwd.
hekken. In de werkfase, zet iedere speler om beurt één van zijn 3 knechten op een
‘Spel in Zicht’ evaluatie
vrij actieveld. Je kan de nieuwe startspeler
Spelmateriaal
worden, grondstoffen oogsten of dieren ont
Tactiek Complexiteit Interactie 2 spelers
30 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): U. Rosenberg Uitgever: 999 Games
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
15 | Familiebordspel
DE NEDERLANDSE SPELLENPRIJS
van de Nederlandse spellenvereniging Ducosim. Een jaar later werd een speciale stichting in het leven geroepen. Namens de stichting nomineerde een jury van spel recensenten 6 tot 8 spellen, waaruit het spellenpubliek de winnaar aanwees. Meestal was dat een spel voor veelspelers.”
Het team achter de Nederlandse Spellenprijs
Na lange discussie werd besloten om vanaf 2013 twee prijzen uit te reiken: één algemene prijs en één speciaal voor expertspelers.
De Nederlandse Spellenprijs werd in het leven geroepen ter promotie van het ‘be- “In 2011 werd de stichting om diverse retere’ bordspel. Sinds 2001 wordt de prijs denen ontbonden, waarna Ducosim de jaarlijks uitgereikt. Han Heidema en Henk organisatie weer overnam. Er werd een orRolleman zijn beiden lid van de jury. Han is ganisatiecommissie benoemd onder leiding hoofdredacteur van het magazine ‘Spel!’ en van spelauteur Fred Horn en die zocht een jury van 11 personen bij elkaar: spelauteurs, Henk is gelauwerd fotograaf die ook in onze magazine steeds voor mooie beelden zorgt. recensenten, winkeliers en spellenkenners. Deze jury nomineert niet alleen, maar stelt Han: “De Nederlandse Spellenprijs (NSP) ook de winnaar vast. In 2012 ging de NSP werd eerst georganiseerd onder auspiciën naar Lancaster.”
De genomineerden … In de algemene categorie werden: ‘Coney Island’, ‘Flash Point’ en ‘King of Tokio’ genomineerd. In de categorie expertspellen gingen de nominaties naar ‘Terra Mystica’, ‘Trajan’ en ‘Tzolk’in’. De jury beoordeelde deze spellen op kwaliteit, spelplezier en originaliteit.
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Nieuw: twee categorieën Han: “Zowel binnen als buiten de jury waren er diverse stemmen die vonden dat de Nederlandse Spellenprijs een echt keurmerk moest worden. Zoals het Duitse ‘Spiel des Jahres’. Daarvoor moesten spellen voor families ook een kans krijgen om de NSP te winnen. Anderzijds is Ducosim vooral een vereniging van expertspelers. Daarom werd, na ruime discussie, besloten om vanaf 2013 twee prijzen uit te reiken: één algemene prijs en één speciaal voor expertspelers. Henk: “Spellen in de algemene categorie zijn interessant voor veelspelers en gelegenheidsspelers. Zelfs voor gezinnen met kinderen vanaf acht jaar. Deze in de categorie expertspellen zijn een aanbeveling voor liefhebbers die meer diepgang, tactiek en strategie op tafel willen. Afgelopen jaar speelde ik als jurylid vele spellentitels. Daaruit drie nominaties kiezen voor elke categorie was knap lastig. Sommige persoonlijke voorkeuren haalden de selectie, anderen niet. Maar uiteindelijk is elke nominatie meer dan verdiend.“
… en de WINNAARS! Op zondag 9 juni werden de twee winnaars aangeduid en op donderdag 13 juni bekend gemaakt. De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdag 9 november tijdens het Spellenspektakel in Eindhoven. Winnaar ‘Nederlandse spellenprijs 2013’: KING OF TOKYO
Winnaar ‘Nederlandse spellenprijs 2013 – Experts’: TERRA MYSTICA
16 | Aan tafel met …
Het Magische Labyrint Enkel voor dappere tovenaarsleerlingen! Boink, auw! Een kleine tovenaarsleerling wrijft in zijn ogen. Staat hier een muur? Blijkbaar wel. Samen met de andere leerlingen verkent hij nieuwsgierig het magische labyrint. Vandaag moeten ze immers een belangrijke opdracht vervullen: op zoek gaan naar magische symbolen. Dat zou best makkelijk zijn indien de grote tovenaars geen grapjes zouden uithalen. Als bij toverslag blijven wegen gesloten en komen verborgen tunnels tevoorschijn.
Onzichtbare muren
‘Spel in Zicht’ beoordeling
Elke speler kiest een magnetische tovenaar
Het magische labyrint is een eenvoudig
en neemt een metalen bal. Je start in een
uit te leggen geheugenspel. Maar dan wel
hoek van het labyrint en duwt de bal voor
eentje met zeer mooi spelmateriaal en een
zichtig onder de vloerplaat tegen de tove
uitdagende opdracht.
naar tot de magneet daarin de bal vasthoudt. Tijdens je beurt gooi je met de dobbelsteen
Het systeem van magneten en ballen die
en verplaats je jouw tovenaar dat aantal
door de muren onder het spelbord vallen is
vakjes. Je kan enkel horizontaal of verticaal
erg origineel. Al lopende krijgen de spelers
bewegen maar je mag steeds van richting
steeds meer informatie over waar de on
veranderen.
zichtbare muren zich bevinden. Je probeert zo een grondplan in je geheugen op te slaan.
Als je tegen een onzichtbare muur loopt, valt
Maar wellicht zal je meer dan eens binnens
de bal en rolt hij naar één van de vier hoeken.
monds vloeken als je ‘alweer’ tegen dezelfde
Het eventueel aantal overgebleven aantal
muur aanloopt.
Labyrint bouwen
stappen ben je kwijt. Je moet bovendien
Het onderstel van het labyrint leg je in de
opnieuw naar je starthoek. Je moet steeds
speldoos. Je kan dan willekeurig het laby
vlot vooruit bewegen en dus niet voorzich
rint opbouwen door muurtjes te plaatsen.
tig aftasten of er misschien een muur zit in
Standaard ga je voor 19 muren, maar je kan
de richting waar jij naartoe wil. Onthou dus
het ook moeilijker maken door er extra te
goed waar de muren zitten om steeds vlotter
bouwen. Zorg er wel voor dat elk vak ten
door het labyrint te lopen.
Onthou goed waar de muren zitten, zo loop je steeds vlotter door het labyrint. Naast je geheugen heb je ook wel wat ge luk nodig, want de getrokken fiches kunnen
minste één ingang heeft.
Symbolen zoeken
heel dicht of net heel ver van jouw starthoek
Wanneer je labyrint klaar is, leg je de vloer
Als je op het vakje met het symbool van
liggen. Het labyrint kan je ook telkens ver
plaat erop en draai je eventueel het bord
de fiche komt, mag je die fiche houden. Je
anderen zodat je het eindeloos kan spelen
nog een paar keer zodat niemand meer weet
trekt een nieuwe fiche en die wordt voor
en herspelen. Een echte aanrader en zowel
waar de muren zijn. De zak met fiches leg
alle spelers het nieuwe doel. Als je toevallig
leuk met kinderen als volwassenen.
je naast het speelveld. Eentje wordt eruit
op het vakje van dat symbool staat, heb je
gehaald en op tafel gelegd: dit wordt het
geluk en mag je meteen de fiche nemen en
eerste symbool waar de tovenaarsleerlingen
een nieuwe trekken. Het spel eindigt als een
naar op zoek gaan.
speler vijf magische symbolen verzamelde.
‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 2-4 spelers
25 minuten
vanaf 6 jaar
Auteur(s): Uitgever: Drei Magier Spiele
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
17 | Kinderspel
IK GA OP REIS EN IK NEEM MEE ‌ Spellen voor op reis Omdat je koffer niet oneindig groot is en er ook nog dingen zoals ondergoed en toiletgerief mee moeten. Omdat jij diegene bent die de valiezen moet dragen en je het gewicht zoveel mogelijk wil beperken zodat een hernia je reis niet verknalt. Om je te inspireren tot een last minute bezoekje aan de spellenwinkel. Maar vooral omdat jullie er zelf om vroegen: hieronder een update van onze flowchart uit SIZ nr 2. Vol leuke spellen om mee te nemen op reis.
El Grande Ticket to Ride Homesteaders Panic Station Dominion Hoogspanning Terra Mystica Puerto Rico
START
NEE
EEN SPEL DIENT OM DE SFEER ERIN TE KRIJGEN EN MAG NIET TE MOEILIJK ZIJN JA
IK SPEEL GRAAG SPELLETJES
JA
IK GA OP REIS MET ENKEL MIJN PARTNER
NEE
JA
NEEM DAN ZEKER SPELLEN MEE DIE JE REISPARTNER ALLEEN KAN SPELEN:
WE SPELEN GRAAG EEN TACTISCH, AVONDVULLEND SPEL
Titanic Vrijdag Road Block Lord of the Rings: the card game
NEE
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
NEE
JA
IK GA OP REIS MET VIER OF VIJF VOLWASSENEN/ TIENERS
Stenen tijdperk Puerto Rico Dominion Agricola Ghost Stories
Kolonisten van Catan: het kaartspel Hive Machiavelli Lost Cities Mr. Jack Quoridor
18 | Overspel
JA
Schotland Yard River Dragons Takenoko King of Tokyo Ticket to Ride The Island Jamaica Tobago Carcasonne
De Grote Dalmutti Weerwolven Cash&Guns Koehandel King of Tokyo Dixit River Dragons The Island
JA
NEE
IK GA OP REIS/KAMP MET EEN HELE GROEP EN ZOEK SPELLEN VOOR MEER DAN 5 SPELERS
NEE
IK GA OP REIS MET ONZE ‘KLEINMANNEN’
JA
HET ZIJN (BIJNA) TIENERS
JA
NEE
Time’s up Jungle Speed Perudo Boonanza True Colours Story Cubes Take 5 Vlotte Geesten Bang! Regenwormen Black Stories
Boomgaard Spokentrap Magisch Labyrint Monsterval Carcasonne Junior Vlotte Geesten Stef Stuntpiloot
BUITENSPEL Kubb
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
TIP kids spelen graag al een spel in de auto: Camelot Jr Castle Logix Busy Bugs Waterworld
19 | Overspel
Kumbu Dubbelzijdig kaartspel Aan natuur, cultuur en zon geen gebrek in het continent waar The Big Five stilaan wennen aan al die fotolustige safaritoeristen. De zonnige kleuren en symbolen op de kaarten in dit spel nemen je helemaal mee naar het warme Afrika. ‘Hakuna matata’ kennen we allemaal uit de film met het leeuwenprinsje. Maar vanaf nu kan je een extra woord Swahili aan je talenkennis toevoegen: ‘kumbukumbu’ betekent geheugen. Om nooit meer te vergeten.
‘Spel in Zicht’ beoordeling Multifunctionaliteit: een sleutelwoord in onze veeleisende consumptiemaatschappij. Dit dubbelzijdig kaartspel speelt hier met vier basisvarianten op in. Kumbu Pesten doet denken aan Uno en Kumbu Zabuni aan Perudo. Twee spelletjes, die net zoals Memory, sowieso populair zijn bij vele ge zinnen. Maar hier zitten ze dus allemaal in één klein doosje. Het dubbelzijdige dek brengt zo een meerwaarde. Meer spelvarianten vind je trouwens op de website, vaak met video-uitleg. En je kan ook je eigen variant verzinnen en delen met
Kumbu Kadi
andere Kumbu spelers.
Een spelletje Kumbu heeft verschillende va
Kumbu Zabuni
rianten. In de eerste probeer je de meeste
Opnieuw spelen we met vijf open kaar
slagen te winnen. Elke speler krijgt vijf kaar
ten. Je kan bieden of uitdagen. Bij een bod
ten, die hij/zij open voor zich neerlegt. Na
schat je hoeveel keer 1 afbeelding in het spel
de startspeler legt iedere speler één kaart.
voorkomt. Alle kaarten van alle spelers aan
Diegene die de hoogste kaart speelde, wint
beide zijden tellen mee en je moet hoger bie
alle kaarten. De waarde van een kaart wordt
den dan de vorige speler. Of je kan de speler
berekend door beide zijden bij elkaar op te
vóór je uitdagen. De uitdager deelt opnieuw
tellen. In geval van meerdere hoogste kaar
kaarten, waarbij de verliezer er één minder
ten, wint de kaart met de hoogste zijde. De
krijgt, en start de volgende ronde met een
winnaar van de ronde wordt de nieuwe
nieuw bod. Als je maar twee kaarten hebt
startspeler en na vijf ronden wint diegene
en je verliest nog een kaart dan lig je uit
met de meeste kaarten.
het spel. De laatst overgebleven speler wint.
Kumbu Pesten Het doel is hier om als eerste je hand leeg te spelen. Iedere speler ontvangt vijf open kaarten, de rest wordt pakstapel. In je beurt kies je uit beide zijden om een kaart op de stapel te plaatsen. Ofwel plaats je hetzelfde nummer ofwel een nummer om het totaal
Een spelletje Kumbu heeft verschillende varianten: Kumbu Kadi, Pesten of Zabuni. Maar je kan er ook gewoon memory mee spelen.
10 te maken. De kaart wordt dan onderste
Kumbu Memo
boven gelegd. Als er een kaart is gespeeld
Met dit dubbelzijdige kaartendek kan je ook
en op de bovenzijde van de stapel ligt een 6, 7, 8 of 9 dan wordt er gepest en kan je
gewoon memory spelen. De spelregels hier van zijn bekend, maar op de website van
een extra beurt krijgen of een andere speler
Rielekst vind je enkele originele varianten.
extra kaarten geven. www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 2-8 spelers
10 minuten
vanaf 5 jaar
Auteur(s): Kees Meis, Dennis Merkx Uitgever: Rielekst
20 | Kaartspel
Lords of Waterdeep Prima ‘worker placement’ in fantasy setting Lords of Waterdeep was één van de verrassingen van 2012. In dit Dungeons & Dragons bordspel kruip je in de huid van een machtige Lord op zoek naar controle over de machtige stad Waterdeep. Rijkdom ligt er voor het grijpen. En dit doe je door agenten op de juiste manier in te zetten, avonturiers te verzamelen en queesten op te lossen. Velen zullen wellicht afhaken vanwege het Dungeons & Dragons-label. Dat staat vaak gelijk aan miniaturen en epische veldslagen tussen goed en kwaad. Hier echter niets van dit alles. Lords of Waterdeep is een erg vlot, strategische bordspel dat zowel veelspelers als gelegenheidsspelers zal fascineren en uitdagen.
gebouw voor je bezoekt, moet je op zoek
‘Spel in Zicht’ beoordeling
naar een andere oplossing. Verder heb
Lord of the Waterdeep is een aangename
je geld nodig. Ook dat is te vinden in de
ontdekking. De spelregels zijn duidelijk en
gebouwen.
het spel is op 10 minuten uitgelegd. Zoals gezegd is het thema en het artwork op de
Intrigekaarten
doos misleidend. Laat je echter niet afschrik
Op het spelbord staan enkele basisgebou
ken. Want eens je aan het spelen slaat, ont
wen, maar door een agent in ‘Builder’s hall’
dek je een vlot en entertainend spel. Zelfs
te plaatsen, breng je nieuwe gebouwen in
met twee blijft het verrassend fascinerend.
het spel. De speler die zo’n gebouw plaatst, krijgt punten en blijft eigenaar. Vanaf dan mogen ook andere speler het gebouw ge bruiken, maar dan krijgt de eigenaar extra opbrengsten. Doordat er elke beurt maar drie gebouwen open liggen en er maar één speler een gebouw kan kopen, is elk spel anders. Nog belangrijk is het spelen van intrigekaar
Worker placement
ten in de haven. Hiermee kan je zelf voor
Lords of Waterdeep is ‘worker placement’ in
deel halen of een tegenstander pesten. Zo
Laat je niet afschrikken door het Dungeons & Dragons label. Lords of Waterdeep is een vlot, strategische bordspel dat veelspelers én gelegenheidsspelers fascineert en uitdaagt.
zijn puurste vorm. Wat wil dat zeggen? Je
blokkeren sommige intriges het vervullen
Speciale vermelding ook voor de doos. Elk
plaatst een werker, hier ‘agent’ genoemd, op
van queesten. Niet leuk om te krijgen, wel
onderdeel heeft zijn plaats en kaarten kan
het spelbord en int de opbrengsten. Zo ver
leuk om uit te delen.
je via een inventief kantelsysteem makkelijk uit de doos halen. Hoewel een leeftijd van
zamel je grondstoffen om opdrachten, in dit geval queesten, te vervullen. Heel wat suc cesvolle spellen steunen op dit mechanisme, en hier wordt het nog eens subtiel toegepast. Bij de start krijgt iedere speler een Lordkaart. Hierop staat welke Quest-kaarten je best verzamelt om aan het eind van het spel winstpunten te krijgen. Deze Quest-kaarten
Lords of Waterdeep is ‘worker placement’ in zijn puurste vorm: Je plaatst een werker, hier ‘agent’ genoemd, op het spelbord en int de opbrengsten.
12+ wordt geadviseerd, vinden we 10+ cor
Na het plaatsen van je agent mag je, indien
‘Spel in Zicht’ evaluatie
vervul je via het vergaren van avonturiers die worden uitgebeeld in blokjes van vier
recter. Enig nadeel: het spel is in het Engels en vooral bij de queesten is kennis van deze taal vereist.
verschillende kleuren. Deze keer geen hout,
je wil, een queeste vervullen. Deze zijn op
Spelmateriaal
klei, erts of graan maar strijders, dieven,
gedeeld in standaardqueesten die een een
Tactiek
tovenaars en priesters. Het principe blijft
malige beloning geven en plotqueesten die gedurende het hele spel extra beloningen
Complexiteit
hetzelfde.
geven. Meestal is de beloning een combina Avonturiers rekruteer je door agenten naar
tie van punten, geld en avonturiers. Aan het
gebouwen in de stad te sturen. Elke speel
einde van de achtste ronde krijg je bonus
beurt kan slechts één agent een gebouw be
punten voor je Lord-kaart en wie dan het
zoeken. Dus wanneer een medespeler een
meeste punten heeft, wint.
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Interactie 2-5 spelers
60 minuten
vanaf 10 jaar
Auteur(s): Peter Lee & Rodney Thompson Uitgever: Wizards of the Coast
21 | Strategisch bordspel
Gratis magazine online Bevalt ons magazine je? Dan hebben we goed nieuws. Surf naar www.spelinzicht.eu en schrijf je in op onze elektronische nieuwsbrief. Je krijgt dan gratis spellennieuws op jouw maat. Ken je andere spellenliefhebbers in Nederland en Vlaanderen? Contacteer hen dan vlug. Ook zij zullen graag meer spellennieuws krijgen.
Magazine op papier Afhaalpunten Je kan een gedrukte versie van ‘Spel in Zicht’ verkrijgen bij onze afhaalpunten:
Elke spelbespreking start met een beschrijving van het spelverloop. We schetsen een algemeen beeld van de sfeer en het spelmechanisme. Merk dus op dat dit geen bespreking is van de spelregels tot in de kleinste details. In de spelbeoordeling zetten we de mening van onze redactie op papier. Eindigen doen we met de evaluatie. Op die manier gidst ‘Spel in Zicht’ je in één oogopslag door de spellenwereld. We sommen de voornaamste eigenschappen op, zoals aantal spelers, de speelduur en de leeftijd. Tenslotte krijgt elk spel een aantal sterren toegekend in vier handige categorieën:
Dreamland www.dreamland.be
Speelgoed Mertens www.speelgoedmertens.be
De Banier www.debanier.be
de Spelgezel www.spelgezel.be
Abonnement Wil je de volgende edities van dit magazine bij je thuis laten bezorgen? Surf naar www.spelinzicht.eu en neem een abonnement op ‘Spel in Zicht’, gedrukt op kwaliteitspapier.
Colofon Spel in Zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen, bestaande uit een gedrukt magazine, een website en een digitale nieuwsbrief. Het magazine verschijnt vier keer per jaar. Sparrestraat 94 • B-9000 Gent • België • Tel. +32 494 64 24 68 Mail: info@spelinzicht.eu • Web: www.spelinzicht.eu Verantwoordelijke uitgever: Jesse Van Daele Hoofdredactie: Sarah Vermeersch Redactie: Freek De Vos, Eveline Vermeersch, Jonathan Vercruysse, Beren Van Daele, Niels Lingier, Ronald Hoekstra, Siegrid Kerstens, Sarah De Meyer, Toon Ingels en Johan Witters, Silvia Alonso Fotografie: Henk Rolleman Fotografie cover: Sofie Stevens – www.sofiestevens.be www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
SPELMATERIAAL: hoe mooier, functioneler of steviger het spelmateriaal, hoe hoger de score in deze categorie. TACTIEK: in welke mate ben je afhankelijk van toevallige gebeurtenissen zoals het trekken van kaarten, een dobbelsteenworp of specifieke vakken op het spelbord. Een hoge waarde wijst op een spel dat een grote eigen tactische inbreng vraagt. Een lage waarde op een hoge toevalsfactor. INTERACTIE: geeft aan of de spelers het gevoel hebben dat ze ‘samen’ spelen. Spellen waar iedereen bij elke speelbeurt actief betrokken is, scoren hoog. Spellen waar je vooral je eigen spel speelt of beslissingen neemt die weinig of geen invloed hebben op andere spelers, krijgen minder sterren. COMPLEXITEIT: de hoeveelheid factoren waarmee je rekening moet houden. Ook de spelregels spelen hierin een belangrijke rol. Een hoge waarde wijst erop dat er grote inspanningen nodig zijn om zowel het spel te begrijpen als om het te spelen. Makkelijke partyspellen en kinderspellen krijgen vanzelfsprekend minder sterren. Het aantal sterren geeft geen appreciatie van een spel. Zo verkiezen sommige spelers bewust een spel met een erg lage complexiteit. Anderen zetten graag hun tanden in een tactisch meesterspel. De sterren geven een indicatie van wat het spel te bieden heeft. 22 | Colofon
Gezelschapsspelletjes, da’s
TOP! Zo’n ruim aanbod voor klein en groot, voor denkers en doeners. En altijd tegen de scherpste prijs.
We e r i e t s o m n a a r u i t t e k i j k e n