Newspaper Post
Jannar 2015 | Numru 122
Ragħaj tajjeb u twajjeb 09
18
04
X’jaħsbu dwaru
Siltiet mill-Kelma tar-Ragħaj
Ħabbejt il-Knisja f’Malta
BSL
Britannia Tours … your holiday starts here!
L-Gœid æewwa
Fatima 1 - 7 ta’ April
(3 April - Festa Pubblika)
minn ¢419
L-Gœid æewwa
Lourdes 2 - 6 ta’ April
(3 April - Festa Pubblika)
minn ¢543 All prices are based on Triple Sharing and include Flights, Hotel, Transfers, services of Tour Leader and all Taxes (Conditions Apply). Valletta - Head Office - Tel: 2123 8039, 2124 5418, 2124 1904 Paola Branch - Tel: 2180 9930 Mosta Branch - Tel: 2141 3030 Gozo Branch - Rabat Tel: 2156 5620
Editorjal • Dun A nton Por telli
Awtorità li tħobb u taqdi
H
uwa xieraq li din il-ħarġa talFLIMKIEN tkun iddedikata lillArċisqof Emeritus Mons. Pawl Cremona O.P. Aħna lkoll fraħna miegħu meta kien ġie magħżul bħala Arċisqof tagħna, u mxejna miegħu matul iż-żmien li għamel bħala Arċisqof. Il-kitbiet tiegħu f’dan il-magażin – qosra imma dejjem b’tagħlima – kienu mfittxija mill-qarrejja. Bit-tbissima u bl-imħabba tiegħu lejn ilpoplu kollu, bil-karità li hu lest li jagħmel, bilkuntatt personali li dejjem xtaq li jagħmel, Mons. Cremona wriena awtorità li tħobb, li taqdi u li tbati għall-oħrajn. Din il-ħarġa tal-FLIMKIEN fiha siltiet mid-diskorsi tiegħu, kummenti li saru fuqu, intervista miegħu, u bijografija qasira tiegħu. Dan huwa mod sempliċi kif nuru r-rispett tagħna lejh. Jalla nibqgħu ngawdu għal żmien twil mit-tajjeb li Mons Pawl Cremona jaf jagħmel magħna lkoll.
Jannar 2014
Magażin ta’ kull xahar maħruġ mill-Kulleġġ tal-Kappillani u titqassam b’xejn lill-familji Maltin. Biex tirriklama fuq Flimkien ċempel fuq 2590 6400 jew 2137 4942 Email: flimkien@maltadiocese.org jew bil-posta Indirizz Editorjali Flimkien, Kulleġġ tal-Kappillani, Kurja, il-Furjana Email: flimkien@maltadiocese.org Il-kitba li tidher fuq Flimkien apparti l-Editorjal mhux neċessarjament tirrifletti l-opinjoni tal-Bord Editorjali Editur Carmel Conti
Grafika Outlook Coop
Stampar Velprint Ltd
Ritratti kollha minn Photocity, il-Belt Valletta
Kunċert ta’ Mużika Sagra 9 ta’ Frar, fis-7.30pm Fil-knisja parrokkjali ta’ San Pawl, ir-Rabat, Malta Dħul b’xejn. Ir-repertorju tal-kunċert u l-programm tal-AGAPE Festival jinsabu fuq il-websajt: www.fondazzjonipaulus.org Il-kunċert se jiġi interpretat mill-kor u l-orkestra PAULUS, flimkien mal-Kor Gaulitanus minn Għawdex taħt id-direzzjoni ta’ Colin Attard. Din is-sena l-kunċert se jikkommemora l-450 anniversarju mill-Assedju tal-1565, il-25 sena mill-miġja tal-Papa Ġwanni Pawlu II, u l-ewwel anniversarju mill-bidu tal-Fondazzjoni Paulus. Barra minn xogħlijiet mużikali, ser jkun mistieden it-tenur Taljan Fra Alessandro Brustenghi minn Assisi. Rebbieħa ta’ Diċembru Alfakodo: J. Craus, Ħaż-Żabbar Komik: A. Agius, San Ġwann Tisliba: D. Cachia Bayliss, San Ġiljan
Kif jasallek il-Flimkien CD: Jekk għandek qraba jew ħbieb li ma jistgħux jaqraw, akkwista b’xejn CD bil-qari ta’ partijiet mill-magażin Flimkien mingħand il-kappillan tiegħek. Radju RTK: L-istess CD tista’ tismagħha tinqara fuq il-websajt ta’ RTK: www.rtk.org.mt Tipi kbar: Flimkien hu disponibbli wkoll f’verżjoni b’tipi kbar għal min għandu diffikultà biex jaqra. Itlob kopja direttament mingħand il-kappillan tal-parroċċa tiegħek. Jekk trid li l-Flimkien (b’tipi kbar) jasallek id-dar bil-posta, ibgħat ismek u l-indirizz u ċekk ta’ €10 (f’isem il-Kulleġġ tal-Kappillani) jew 38 bolla ta’ 26ċ għal 12-il ħarġa f’sena. Ibgħathom hekk: Magażin Flimkien, Kurja, Floriana. Għal aktar tagħrif, ċempel 25906400, 21374942 jew email flimkien@maltadiocese.org On-line: Aqraha online fuq il-websajt tal-Arċidjoċesi: www.thechurchinmalta.org
4 | Flimkien
Intervista mal-E.T. Mons. Pawlu Cremona
Ħabbejt
il-Knisja f’Malta Meta sar Arċisqof ta’ Malta, lil Mons Cremona konna għamilnielu stedina biex jibda jiltaqa’ magħna permezz ta’ rubrika ċkejkna kull xahar fil-Flimkien. Huwa ġentilment aċċetta u l-appuntament baqa’ jżommu xahar wara l-ieħor, għal tmien snin sħaħ. Din id-darba l-kontribuzzjoni tiegħu fil-magażin se tkun taħt forma ta’ intervista
Jannar 2015 | 5
X’sentimenti tħoss meta tħares lura lejn it-tmien snin li fihom qdejt lill-Knisja f’Malta bħala Arċisqof? It-tmien snin li għamilt bħala Arċisqof kienu snin li fihom komplejt inħobb aktar lillKnisja f’Malta, kemm fis-sbuħija tagħha kif ukoll fit-tikmix tagħha.
Tista’ ssemmilna xi ġrajjiet li tawk sodisfazzjoni bħala Isqof, u li ser tibqa’ tgħożż ħajtek kollha? Li tkun Isqof jagħtik l-opportunità li tiltaqa’ aktar man-nies. Il-ġrajjiet li tawni l-iktar sodisfazzjon kienu l-Viżti Pastorali li għamilt f’diversi parroċċi f’Malta, fejn iltqajt ma’ bosta nies, ibda mit-tfal u ż-żgħażagħ, il-batuti li kont nara fi djarhom, u spiċċa fil-kappillani u l-kummissjonijiet differenti li jaħdmu fil-parroċċi. Nista’ nsemmi ukoll il-laqgħat li kelli ma’ dawk l-istituzzjonijiet li jgħinu lin-nies: il-Creche, Merħba Bik, id-Dar tal-Providenza, il-ħidma tal-Caritas ma’ dawk li waqgħu fid-droga, u ħafna ħidmiet oħra li jsiru mill-Knisja f’Malta. Liema kienu dawk il-ġrajjiet jew waqtiet f’dawn is-snin li nikktuk? Il-waqtiet li jnikktuni kienu dawk il-mumenti meta ma stajtx naqdi lill-persuni li kellhom bżonn. Ovvjament tnikkitni wkoll il-kriżi li għaddejjin minnha ż-żwieġ u l-familja llum. F’dan il-kuntest, id-dħul tad-divorzju f’Malta nikkitni wkoll.
6 | Flimkien
Liema huma l-kwalitajiet sbieħ li inti tara li għandu l-poplu Malti? Il-poplu Malti għandu ħafna kwalitajiet sbieħ. Mil-lat soċjali l-Maltin huma bnedmin ġenerużi u akkoljenti. Nitlob li dawn ilvirtujiet ikomplu jintwerew iktar ma’ dawk li jfittxu l-ażil hawn Malta għaliex huma mill-iktar li huma fqar f’ħafna affarijiet: filfamilja, fil-ħwejjeġ materjali, eċċ. Issa li se “toħroġ bil-pensjoni” se tkun qed tagħmel xi ħaġa li tagħtik gost jew serħan, u li forsi ma stajtx tagħmel jew ma kellekx ħin biżżejjed għaliha minħabba l-impenji bħala Arċisqof? Ovvjament jien ser inkun ngħix ġewwa kunvent, u għalhekk se nkun qed nieħu sehem fl-attivitajiet pastorali tal-komunità. Ċertament li se jkolli iktar ċans biex naqra. U fuq kollox inkun għad-dispożizzjoni talArċisqof il-ġdid.
Għandek xi messaġġ għat-tfal, iż-żgħażagħ u l-familji? Naħseb li m’hemmx messaġġ isbaħ minn dak il-kliem li qal Ġesù lin-nies li kienu qed jisimgħuh. Lit-tfal u ż-żgħażagħ u l-familji nixtieq ngħidilhom: Ħallu lill-Mulej qrib tagħkom mhux biss fil-bżonnijiet li jkollkom – għalkemm naturalment dan hu tajjeb – iżda wkoll fil-qari mill-Kotba Mqaddsa, fi djalogu li tagħmlu mal-Mulej li qiegħed ħdejkom, u fl-ogħla quċċata tal-ħbiberija tagħna malMulej, li hi l-Quddiesa. Taħseb li wasal f’qalb il-Maltin il-motto li kont għażilt: “Ħejju triq għall-Mulej”? Ovvjament ma tistax tiġġeneralizza. F’xi wħud dan il-messaġġ wasal, filwaqt li f’xi wħud ma wasalx. Madankollu dan il-motto xorta jibqa’ validu għax it-tfixkil fil-mixja tagħna lejn il-Mulej mhux Alla jagħmlu imma aħna, allura huwa aħna li rridu nħejju t-triq lejn il-Mulej. Tajjeb li l-ewwel naraw f’ħajjitna, illum, x’qiegħed itellifna milli nersqu iktar lejh. Eċċellenza, f’isem il-poplu Malti kollu: Grazzi ħafna.
Hear better in the
New Year
Let 2015 be the year that you hear all that’s important to you Cleartone Hearing is the official Malta & Gozo distributor of Unitron hearing instruments and is pleased to offer FREE hearing tests and evaluations to all clients across Malta and Gozo. Join us at one of our Malta & Gozo clinics, running from Monday 19th January - Saturday 24th January. Our Hearing Aid Audiologist will be available to advise you on the latest hearing aid technology. A standard clinic fee will apply.
El Medina, Triq Il-Maskli, Qawra, SPB 1480 Call Philip on - 21 576 308
CLEAR-TONE HEARING
Insurance cover also includes...
FREE Home assistance and Emergency services. • FAILURE OF ELECTRICAL SUPPLY • DAMAGE TO DOOR LOCKS • WATER LEAKAGES • BREAKAGE OF GLAZING TO EXTERNAL WINDOWS OR DOORS
Middlesea Home Insurance Policy
Your home is a cherished and valued possession. Ensure that your home building and its contents are well protected with a HOME InsurancE. Our unique policy will cover the cost of the callout and labour that is necessary for the repair of the home emergency. If it matters to you, it matters to us. contact us on 21246262, visit www.middlesea.com or contact any of our authorised intermediaries. Find us on
Middlesea Insurance p.l.c. (C-5553) is authorised by the Malta Financial Services Authority to carry on both Long Term and General Business under the Insurance Business Act, 1998. COM 120313 737 JOB 39207 01/14
Jannar 2015 | 9
X’jaħsbu dwaru Ftit kummenti li ħadna minn persuni li kienu jafu lil Mons Pawlu Cremona f’livelli differenti, kemm persuni li ħadmu fil-qrib miegħu kif ukoll persuni komuni.
10 | Flimkien
Timbru li diffiċli jitħassar Tmien snin bħala isqof kienu biżżejjed għall-Arċisqof Pawlu Cremona biex iħalli fuq il-Knisja f’pajjiżna timbru li diffiċli jitħassar. Wassal il-ħniena ta’ Alla lil kulħadd bla eċċezzjoni. Bħar-Ragħaj it-Tajjeb qatt ma fittex li jkun moqdi, imma li jaqdi. Ma kienx lest jikkomprometti l-imħabba, anke jekk ibati. Sa minn lejliet l-ordinazzjoni episkopali, fehem li se jkollu jitla’ kemm it-Tabor kif ukoll il-Kalvarju. Min ma fehmux qies imħabbtu bħala dgħufija u riedu juża aktar l-awtorità tal-pożizzjoni tiegħu, imma ħafna minn uliedu ħabbewh, anke jekk mhux dejjem imxew fit-triq murija minnu. Għalhekk filkatina tas-suċċessjoni Appostolika f’pajjiżna, Monsinjur Cremona huwa ħolqa importanti li torbot il-Knisja ta’ għada f’linja diretta malMulej Ġesù, li tiegħu l-Isqof Pawlu kien xhud u mudell. Joe Farrugia, Delegat għal-Lajċi Knisja skont il-Qalb ta’ Ġesù Grazzi, Monsinjur Pawlu Cremona, tat-tmien snin episkopat li bih sebbaħt il-Knisja f’Malta. Grazzi ta’ kemm imxejt mal-proponiment li tajt nhar is-26 ta’ Jannar, 2007, fil-Quddiesa tal-Ordinazzjoni Episkopali tiegħek, li tmexxi Knisja skont il-Qalb ta’ Ġesù, jiġifieri qalb kollha umiltà, ħniena u ħlewwa, u li l-awtorità li ngħatatlek mill-Knisja qatt ma tiġi użata għall-glorja tiegħek jew biex tkisser iżda biex tibni. Fl-istess waqt, inti ma qgħadtx lura milli titkellem f’isem il-Mulej bla biża’ u bla dubju. Fuq kollox, emmint dejjem fl-istqarrija li għamilt dakinhar, u wassalt il-messaġġ li f’kull persuna hemm ix-xbieha ta’ Alla, xbieha li hija ndaqs fid-dinjità ta’ kull raġel u mara. André Camilleri Pastorali tenera, umli, u paterna Insibha diffiċli ħafna ngħid fi ftit kliem xi jfisser għalija Mons. Pawl Cremona. Kienu ħafna l-esperjenzi, kemm sbieħ kif ukoll
Umiltà u dħulija Lill-Arċisqof Cremona ftit li xejn kont nafu qabel sar isqof. Madankollu, tul l-episkopat tiegħu laqtuni żewġ kwalitajiet: l-umiltà u d-dħulija. Dejjem kien bniedem qalb in-nies u man-nies: dejjem viċin tagħhom, jisma’ u jfittex li jagħti l-ħin lil kull min javviċinah. Fuq kollox kien bniedem sempliċi u umli li ma jippretendihiex. Forsi dawn iż-żewġ preġji tiegħu kienu wkoll sfidi għalih fis-sens li tant kien aċċessibbli li ssagrifika saħħtu biex ikun tassew ragħaj viċin in-nies. Imma fuq kollox, kien umli biżżejjed li xħin għaraf li ma kienx jiflaħ imexxi iżjed offra r-riżenja tiegħu. Lil Mons. Cremona ngħidlu grazzi u nwiegħdu li nkompli nitlob għalih. Christopher Vella, San Ġiljan
diffiċli, li qsamna flimkien. Kont nafu meta kont President ta’ Kana; bħala waħda minn dawk li ħdimna fil-kampanja kontra d-divorzju; bħala chairperson tal-Kummissjoni Implimentazzjoni Sinodu; bħala waħda mil-lajċi fid-Djoċesi tiegħu. L-aktar ħaġa li spikkat fih kienet il-pastorali tenera, umli, u paterna tiegħu. Anki meta kien qiegħed ibati bis-sħiħ, baqa’ jagħtini dik it-tbissima li kienet timlieni bil-kuraġġ; baqa’ kemm filferħ kif ukoll fid-diffikultà jurini li s-saħħa tiegħu ġejja mill-Mulej, u li l-paċi li dejjem kellu f’qalbu kienet ġejja minn Dak li dejjem ħabb u fih ittama. Grazzi Patri Pawl! Anna Maria Vella
Jannar 2015 | 11
aktar ix-xbieha tal-missier li jrid jgħannaq Meta ġie jżurna d-dar lil uliedu u jserrħilhom moħħhom li hu kien Jien għandi rispett kbir u grata ħafna lejh miexi magħhom. Permezz tiegħu, b’umiltà u ammirajt l-umanità u l-umiltà tiegħu eżemplari u mingħajr ħafna daqq ta’ trombi, meta kien ġie jżur ir-raġel tiegħi Charlie ftit il-Knisja f’Malta, fi żmien tant diffiċli għaliha ġimgħat qabel ma ħalliena. Kien ġie filu għall-Knisja Universali, resqet dejjem aktar parroċċa biex jinviżta lis-Sorijiet tal-Eġittu, qrib tal-bniedem komuni u l-emarġinati tasfil-Ħamrun, imma huwa ra kif sab il-ħin u soċjetà. ġie jarah flimkien mal-Kappillan Dun Salv. P. Mifsud, Għargħur Għalija kienet eperjenza sabiħa ħafna għax meta kont naf kemm Charlie kien jistinka L-Isqof Twajjeb għall-parroċċa Eċċellenza u għall-Knisja Monsinjur Cremona, inġenerali, b’dik huwa ta’ privileġġ iż-żjara kien qisu kbir għalija li ġie f’isem ilnesprimi dak li Knisja biex jurih nħoss li hemm fill-apprezzament għal qalb ta’ kull membru xogħlu. Dak il-ħin tad-Djoċesi u talħassejt li kien rigal poplu Malti f’dan mingħand Alla. il-mument hekk Kienet esperjenza diffiċli għalina, li tibqa’ f’qalbi għax fejn personalment f’dak iż-żmien Inti kont għalina u tibqa’ għedtilna li l-Papa diffiċli tat solliev lili xbieha sabiħa tar-ragħaj Franġisku laqa’ u l-familja tagħna. it-tajjeb li lest li jagħti ħajtu t-talba tiegħek Ftit xhur wara sibt għan-nagħaġ tiegħu biex jagħżel lil ruħi fuq l-istess ħaddieħor ħalli arjuplan miegħu jmexxi l-Arċidjoċesi għal Ruma u ħtaft tagħna. Grazzi tax-xhieda sabiħa tiegħek l-okkażjoni biex nirringrazzjah ta’ dakinhar. ta’ tjubija u ta’ ħlewwa mżewqin b’umiltà U nerġa’ nagħmel hekk illum. Nawgura lil sinċiera. It-tbissima li dejjem kellek fuq Mons. Cremona saħħa, paċi u mistrieħ. fommok turi li inti għandek qalbek mimlija Marianne Zerafa, Ħamrun bl-imħabba għal kulħadd. Inti kont għalina u tibqa’ xbieha sabiħa tar-ragħaj it-tajjeb li lest Missier li jgħannaq mhux li jċanfar li jagħti ħajtu għan-nagħaġ tiegħu. Meta Patri Pawl Cremona sar Arċisqof, Għallimtna napprezzaw il-figura sabiħa l-ewwel affarijiet li laqtuni fih kienu ta’ San Ġwanni XXIII li l-poplu ta’ Alla kien t-tbissima tiegħu u kemm kien komdu isejjaħlu ‘Il Papa buono’, u bir-raġun, għax jitħallat u jitħaddet mal-folla. Kien sinjal kien tassew tajjeb u twajjeb. Fik għarafna ‘Il ċar ta’ bidla spontanja ta’ mġiba mill-ogħla Vescovo buono’ (L-Isqof twajjeb), ragħaj qrib awtorità tal-Knisja f’Malta lejn il-fidili. il-poplu ta’ Alla, qrib it-tbatija tiegħu, qrib ilFejn forsi konna iżjed imdorrija bix-xbieha ferħ tiegħu; u ta’ dan kollu nirringrazzjawk. tal-missier li jwiddeb u jċanfar lil uliedu, Dort kważi l-parroċċi kollha ta’ Malta Patri Pawl kien strumentali biex jurina
Irfina fil-kitba tal-Malti Kors universitarju ta’ sena (Frar 2015 - Jannar 2016)
g˙aç-Çertifikat fil-Qari tal-Provi bil-Malti
Dr Corazón Mizzi Studenta tal-kors fil-Qari tal-Provi bil-Malti Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti
Id-Dipartiment tal-Malti L-Università ta’ Malta
Il-lezzjonijiet isiru: L-applikazzjonijiet miftu˙in • f’Malta (it-Tnejn u l-Óamis filg˙axija) fl-Università, l-Imsida sas-16 ta’ Jannar 2015 • f’G˙awdex (il-Ìimg˙a filg˙axija u s-Sibt filg˙odu) www.um.edu.mt/arts/malti/avvizi/cqp fiç-Çentru Universitarju ta’ G˙awdex, ix-Xewkija Tag˙rif ie˙or: provi-malti.arts@um.edu.mt
Jannar 2015 | 13
fil-Viżti Pastorali, u kull fejn mort ġejt milqugħ b’ferħ kbir bħal missier minn uliedu maħbubin. Il-preżenza tiegħek kienet ta’ faraġ u kuraġġ għall-ħafna nies, u bla għadd kienu dawk li reġgħu lura lejn Alla permezz tiegħek, għax fik raw il-bniedem ta’ Alla, li ma jfittex xejn ħlief il-ġid tal-poplu afdat lilu. B’hekk, Isqof twajjeb, int dħalt fi qlub il-Maltin li wrew solidarjetà kbira miegħek f’dawn il-ġranet, u naf biċ-ċert li ser tibqa’ filqalb tal-poplu tagħna. Inti wrejt ix-xewqa li tibqa’ qrib il-poplu u tkompli taqdih sakemm tippermettilek saħħtek. Ta’ dan ukoll nirringrazzjawk minn qalbna. Nammirawk għall-kuraġġ li dejjem urejt f’sitwazzjonijiet diffiċli, u li għaraft tbati fisskiet għall-ġid tal-Knisja. Bid-dedikazzjoni sħiħa tiegħek, għażiż missier, seħħlek iġġib ferħ kbir f’tant familji, f’tant żgħażagħ, f’tant anzjani u morda. Seħħek tkun il-pont li jgħaqqad il-bnedmin ma’ Alla u li jseddaq l-għaqda fil-poplu tagħna. Nawgurawlek ħajja twila biex nibqgħu ngawdu l-frott ta’ dan id-don kbir ta’ għerf u ta’ tjubija li wriena fik il-Mulej. Filwaqt li nwegħduk it-talb tagħna, nirringrazzjawk minn qalbna u nitolbuk tberikna. Mons. Charles J. Scicluna, Isqof Titulari ta’ San Leone, u Amministratur Appostoliku sede vacante
Bastun sod u missier Meta bħala Knisja għentna nżommu l-ħarsa tagħna fuq Ġesù Kristu u minnu nitgħallmu ndewqu l-imħabba u l-ħniena, fl-istess waqt int ħejjejt is-soċjetà biex firrigward tal-Knisja tissettja l-aspettattivi tagħha u ma tistenniex mill-Knisja dak li mhux fil-kompetenza tagħha. Nixhed li min-naħa tiegħek ma naqsux dawk l-isforzi ġenwini u ġwejda biex kliemna, kemm fil-kontenut kif ukoll fit-ton, kemm jista’ jkun joqorbu lejn il-leħen manswet tar-Ragħaj li qatt ma jehda jsus wara n-nagħaġ tiegħu. Il-ħin kollu kienet evidenti l-attenzjoni tiegħek biex qasba mġelġla ma titkissirx u musbieħ inemnem ma jintefiex…. Il-Knisja f’Għawdex hija ħafna grata lejk u mhix ser tinsa l-ġenerożità li inti wrejt magħha! Xejn inqas jiena midjun lejk għax meta nqis li kien fl-istess żmien li t-tnejn bdejna nitgħallmu mmiddu l-passi fit-triq tal-episkopat, inti kont għalija bastun sod li stajt inserraħ fuqu b’kunfidenza kbira. Nistqarr li wara l-mewt tal-predeċessur tiegħi l-Isqof Nikol Ġ. Cauchi, fik kont sibt it-tieni missier spiritwali … ħallini ntennilek l-istess kliem li d-dixxipli ta’ Għemmaws lissnu lil Ġesù meta dan kien ser jirtira minn magħhom: “Ibqa’ magħna” għax inti rigal ta’ Alla għalina. Mons. Mario Grech, Isqof ta’ Għawdex.
Bid-dedikazzjoni sħiħa tiegħek, għażiż missier, seħħlek iġġib ferħ kbir f’tant familji, f’tant żgħażagħ, f’tant anzjani u morda
Ġesù mal-familji tagħna Min jaf meta koppja taċċetta lil Ġesù ġewwa l-familja tagħha, min jaf kemm-il grazzja jagħti l-Mulej lil dik il-familja! Jum il-Familja, Parroċċa tal-Imsida, 14 ta’ Lulju, 2014
Gimgħa ta’ talb għall-għaqda fost l-insara: Servizz Ekumeniku Djoċesan Il-Ħamis 22 ta’ Jannar fis-6:30pm • Post: Knisja tal-Kapuċċini, Floriana (ħdejn il-Policlinic) Jippresiedi: L-Isqof Charles J. Scicluna, Amministratur Appostoliku
Is-sena 2014 kellha ħafna attivitajiet marbuta ma’ Anzjanità Attiva. Dan ħalla ħafna ġid u kien hemm, bla dubju ta’ xejn, bidla fil-mod kif l-anzjani, kemm żgħar u kemm dawk aktar avanzati fiż-żmien, jaħsbuha rigward l-importanza li wieħed għandu jżomm lilu nnifsu fiżikament attiv. Kemm huma ta’ ġid l-eżerċizzi qrajna ħafna, u l-iskop ta’ dan l-artiklu jkompli ma’ dan. LiveLife għandu kif investa f’tagħmir ġdid li ser ikun ta’ għajnuna għal dawk l-anzjani li jixtiequ jkunu attivi fiżikament. Dan l-apparat - li jissejaħ HUR - huwa prodott Finlandiż, magħmul minn kumpanija li għamlet riċerka twila sabiex tkun tista’ toffri prodott siewi kemm għal-persuni anzjani kif ukoll għal dawk li jkunu għaddejjin minn perijodu ta’ riabilitazzjoni wara mard jew xi operazzjoni.
Il-membri tal-Gym tal-LiveLife kellhom tweġibai pożittiva ħafna meta użaw dan l-apparat. Minbarra li għoġbithom id-dehra sabiħa u l-istil modern tiegħu, huma sabu dan l-apparat faċli biex jużawh u kellhom riżultat tajjeb bla strapazz żejjed. Dan it-tagħmir kompla jżid fuq il-valur miżjud ta’ apparat ieħor fil-gym tal-LiveLife, bħal l-Alter-G treadmill fejn permezz ta’ pressa tal-arja persuna teħfief sa 80% tal-piż tagħha waqt li timxi jew tiġri fuq it-tapit; u l-Moto-Meds li huma bicycles li jaħdmu kemm bis-saqajn kif ukoll bl-idejn, b’mod attiv jew passiv. Inħeġġukom biex matul ix-xahar ta’ Jannar iżżuruna sabiex tippruvaw l-apparat bla ħlas, u jekk tiddeċiedu li tissieħbu mal-LiveLife tkunu għamiltu l-ewwel pass għal sena oħra attiva.
Għal aktar informazzjoni, ċempel fuq 2133 9000 jew ibgħat email fuq info@livelife.com.mt www.livelifemalta.com • www.facebook.com/livelifemalta 46, Manwel Dimech Street, Sliema
Avviż bi ħlas
Servizz ġdid tal-LiveLife
L-apparat joffri reżistenza mhux bit-toqol talħadid jew bil-molol iżda bl-arja. Din is-sistema toffri vantaġġi kbar, fosthom: 1. Ir-reżistenza tal-arja twarrab kompletament l-isforz żejjed li persuna trid tagħmel biex tibda ċċaqlaq il-piż tal-ħadid f’tip ta’ apparat ieħor. Hekk ir-reżistenza tkun dejjem ħafifa u bla skossi. 2. Ikun hemm bżonn ta’ anqas sforz fuq il-ġogi u l-muskoli waqt l-eżerċizzju. 3. Huwa faċli tużaha minħabba li r-reżistenza tista’ tkun waħda minima għal min għandu l-muskoli batuti, però toffri reżistenza soda għal dawk aktar b’saħħithom. 4. Il-persuna hi dejjem tikkontrollha l-isforz li trid tagħmel. Hija trid sempliċement tagħfas + jew – u r-reżistenza titla’ jew tinżel. Wieħed jista’ jibqa’ bilqiegħda biex jikkontrolla l-magna. 5. Persuna li għandha problema ta’ mobilità issibha faċli titla’ jew tinżel minn fuq ilmagna. 6. Dan l-apparat huwa tajjeb biex issaħħah ilmuskoli dgħajfa tiegħek.
Cappuccino Iced Cappuccino
Malta International Airport • The Point Balzan • The Embassy, Valletta • Baystreet
FOR COFFEE LOVERS
18 | Flimkien
Siltiet mill-Kelma
Siltiet
mill-Kelma tar-Ragħaj
Dawn huma biss siltiet qosra mill-ħafna diskorsi li għamel u mill-ittri pastorali li kiteb Mons. Pawl Cremona matul it-tmien snin li dam Arċisqof. It-testi sħaħ huma disponibbli fuq is-sit elettroniku tad-Djoċesi. Fuq il-passi ta’ Ġwanni XXIII Nixtieq li jkunu tiegħi xi wħud millproponimenti li għamel il-Beatu Papa Ġwanni XXIII fl-irtir tal-Konsagrazzjoni Episkopali tiegħu fl-1925. Naħseb tafu li din l-alba li jiena qed nilbes illum kienet tal-Papa Ġwanni XXIII, li jiena qed nilbes b’tant biża’ u tant venerazzjoni. Il-Papa kien qal hekk: “Jiena ma fittixtx jew xtaqt dan il-ministeru tiegħi; il-Mulej għażilni… imiss lilu li jgħatti n-nuqqasijiet tiegħi, u jimla l-limitazzjonijiet tiegħi…. Jiena nħoss u naf li jien bla saħħa u mhux kapaċi, raġuni oħra biex nibqa’ umli, ħafna ħafna umli. Jien irrid li nkun kollni u totalment għal Alla, mimli bid-dawl tiegħu, niddi bl-imħabba għal Alla u għall-erwieħ tal-bnedmin. Jalla l-ministeru tiegħi jkun
wieħed ta’ Rikonċiljazzjoni fil-kelma u flgħemil; u l-predikazzjoni tiegħi ma tkunx filpersważjoni tal-kliem tal-għerf uman, iżda fil-wirja tal-Ispirtu u l-qawwa; u l-awtorità li ġiet mogħtija lili mill-Knisja, qatt ma tiġi użata għall-glorja tiegħi, użata mhux biex tkisser iżda biex tibni…” Quddiesa tal-Ordinazzjoni Episkopali, Konkatidral ta’ San Ġwann 26 ta’ Jannar, 2007 Issorprendu lil ta’ madwarkom! Kunu intom iż-żgħażagħ li permezz taddirezzjoni tal-mixja tagħkom wara Kristu tissorprendu lil ta’ madwarkom bil-bidla li sseħħ fikom! Kunu intom iż-żgħażagħ il-“leaders” fuq quddiem li tfittxu li tagħtu
Jannar 2015 | 19
l-ħajja lill-komunità Nisranija. Kunu intom iż-żgħażagħ li tieħdu f’idejkom dan il-wirt mogħti lilna minn missierna San Pawl! Mit-Tieni Ittra tal-Arċisqof liż-Żgħażagħ 26 ta’ Jannar, 2007 Hu jaħdem fina Mhux aħna qegħdin naħdmu. Hu qed jaħdem. Allura aħna nħossuna tajbin. Aħjar minnu xi tridu jkollna? Laqgħa mal-Lajċi Impenjati 15 ta’ Frar, 2007 Nimitaw lil San Ġorġ Preca Aħna rridu nimitaw lil San Ġorġ Preca fissaċerdozju propju tiegħu – ħalli mbagħad tkun kappillan jew isqof, tkun xi tkun. Imma l-imitazzjoni ma tibdiex mill-ħidma, imma tibda mill-ispirtu saċerdotali. Appell lis-Saċerdoti waqt Omelija fuq il-Fosos tal-Furjana 7 ta’ Ġunju, 2007 Tibżgħux mid-dgħufija tagħkom! Il-Mulej ħossuh jgħidilkom, “Ejja warajja”. Lil San Pietru, wara li kien dgħajjef, xorta qallu hekk. Ma naqqaslu xejn. Tibżgħux middgħufija tagħkom. Tibżgħux! Eżerċizzi liż-żgħażagħ, Università ta’ Malta 25 ta’ Frar, 2008 Qalb il-Knisja tħabbat ma’ qalb il-familji Maltin Il-Knisja takkumpanja mill-qrib lill-familji Maltin fil-vjaġġ tal-ħajja tagħhom. Il-Knisja hija l-unika istituzzjoni fil-pajjiż li tħejji l-koppji għaż-żwieġ u hija dik li tagħti l-kenn lit-tfal li ma jkollhomx ambjent tajjeb filfamilja. Il-koppji miżżewġin li jgħaddu minn problema jsibu l-għajnuna tas-saċerdoti u tallajċi professjonisti li jaħdmu mal-Knisja. Eluf ta’ żgħażagħ jieħdu l-formazzjoni tagħhom mill-għaqdiet tal-Knisja. Qabel kulħadd
ieħor, il-Knisja offriet wens lill-membri talfamilja li jgħaddu minn diffikultà u tgħin filfejqan ta’ dawk li jkunu waqgħu fil-vizzju taddroga. Qalb il-Knisja dejjem ħabbtet ma’ qalb il-familji Maltin, għalhekk ikkontribwejna finanzjarjament biex ma jidħolx id-divorzju. Xhieda paċenzjuża It-triq għall-evanġelizzazzjoni għal min ma jemminx trid tasal permezz tax-xhieda talimħabba – u din trid ħafna paċenzja. Konferenza “Ħejju Triq il-Mulej”, Sala Madonna tal-Karmnu, Birkirkara 18 ta’ Settembru, 2008 Infittxu l-għeruq Kristjani Jeħtieġ li l-Knisja tidħol aktar fl-għeruq Kristjani u ta’ fidi f’dak li tgħallem, biex issaħħaħ it-tagħlim tagħha fost dawk li jibqgħu jħarsu lejha bħala l-għajn tal-valuri tagħhom. Konferenza Nazzjonali fuq iż-Żwieġ, Kulleġġ Sant’Agata, Rabat 7 ta’ Frar, 2009 L-immigranti huma persuni C’è un aspetto del problema che va oltre la politica e le polemiche che ne conseguono: è quello umanitario. Occorre eliminare i pregiudizi, affermare, e considerare gli immigrati innanzitutto come persone. Sì, è vero, vi è anche una certa situazione politica dietro al fenomeno migratorio, ma si tratta di persone che soffrono. Intervista fuq “L’Osservatore Romano”, April, 2009
Rental Service Available! Quality products at affordable prices!
visit our website www.okmedical.com.mt to view 100’s of products online!
Jannar 2015 | 21
Il-ħajja hija biss passaġġ! Dejjem ftakru li hawnhekk huwa biss passaġġ; aħna x-xewqa u t-tama tagħna mhux ta’ hawn imma li minn hawn ngħaddu lejn post fejn se naraw ħwejjeġ ikbar u ħwejjeġ isbaħ. Quddiesa tat-tberik tal-qanpiena ta’ San Niklaw, M’Xlokk 24 ta’ Awwissu, 2009 Il-logħob tal-ażżard Fostna qed joktor b’ritmu allarmanti l-logħob tal-ażżard. Dan il-logħob ifieri d-dinjità talperuna umana. Huwa logħob frott ta’ kultura li qed titlef is-sens veru tal-ħajja u tal-ħajja soċjali, kultura li qiegħda tkejjel kollox birriga tal-profitt u trid tinċentiva biss dak li qed ikun imsejjaħ progress ekonomiku. Dan huwa logħob li joħloq dipendenzi ġodda li huma koroh daqs id-dipendenza mill-alkoħol u d-droga. Meta l-bniedem jitlef il-kontroll fuqu nnifsu u jidħol f’dipendenza, dak illogħob isir inuman u immorali. Stqarrija tal-Konferenza Episkopali Dwar il-Logħob tal-Ażżard, 24 ta’ Ottubru, 2009 Sejħulhom Kristjani U hawnhekk tiġi l-kuntradizzjoni ta’ xi wħud. Ngħid li jien Nisrani u ma nersaqx lejn il-Knisja, lejn il-Kelma ta’ Alla u lejn l-Ewkaristija! Din il-ħaġa ssir biss meta nitkellmu fuq il-Fidi tagħna, għax meta filħajja soċjali tagħna nidħlu għal xi impenn, normalment naċċettaw dak kollu li titlob din l-għażla. Ngħidu li aħna Nsara, iżda ma nipprattikawx il-Fidi, u allura nibdew nitbiegħdu mill-Fidi jew ngħixuha biss fil-qoxra! Ittra Pastorali għall-Avvent, 28 ta’ Novembru, 2009
L-Ewkaristija Il-Knisja mingħajr l-Ewkaristija ma teżistix ... u Ġesù mhux sħiħ mingħajr il-Kelma u l-Ewkaristija li tana. Ħamis ix-Xirka, Konkatidral ta’ San Ġwann 1 ta’ April, 2010 Parti oħra tal-wirt tal-fidi Il-Predikazzjoni tal-Kelma waslitilna permezz ta’ San Pawl, imlibbes il-faqar, imma riflessa fil-qawwa spiritwali ġewwinija ta’ dak li ppritkaha. Dan hu wkoll parti mill-wirt tal-Fidi tagħna. Indirizz lil Papa Benedittu XVI, Grotta ta’ San Pawl, Rabat 17 ta’ April, 2010 Entużjażmu veru Aħna lkoll qsamna mal-Papa l-entużjażmu tal-fidi tagħna u l-imħabba tagħna lejh. Dan kapaċi nagħmluh ukoll ma’ Alla. Ittra wara ż-Żjara Pastorali ta’ Papa Benedittu XVI, 7 ta’ Mejju, 2010 Qatt ma nirringrazzjawh biżżejjed Irringrazzjaw lill-Mulej għal dak li ta lil kull wieħed u waħda minna ... konxji li aħna qatt ma nistgħu nirringrazzjawh biżżejjed. Ftuħ tal-Viżta Pastorali fil-Knisja ta’ Sant’Elena, Birkirkara 12 ta’ Ġunju, 2010 Is-Salib sinjal ta’ tama Ftit tax-xhur ilu l-Qorti Ewropea tadDrittijiet Umani ddeċidiet li l-Italja għandha tneħħi s-slaleb mill-postijiet pubbliċi kollha. Meta l-Italja appellat kontra din id-deċizjoni, diversi pajjiżi, fosthom Malta, intervjenew bħala pajjizi terzi fil-każ. B’sodisfazzjon ninnutaw li l-intervent ta’ Malta sar bl-approvazzjoni flimkien talPrim Ministru u tal-Kap tal-Oppożizzjoni.
Jannar 2015 | 23
Dakinhar il-Prim Ministru kien qal li: “fuq punt ta’ prinċipju, ninsistu li pajjiż li għal sekli sħaħ dejjem żamm b’għożża valuri u tradizzjonijiet partikolari, m’għandux ikun obbligat ibiddilhom għax xi ħadd joġġezzjona għalihom.” Nilqgħu u nappoġġjaw bis-sħiħ din il-pożizzjoni. Hekk, bħala pajjiż, inkunu qed nagħtu sehemna fil-ħajja pubblika sabiex l-Ewropa ma titlifx l-għeruq Insara tagħha … Fit-tradizzjoni tagħna, is-Salib hu simbolu u espressjoni tal-ogħla altruwiżmu u ġenerozità, kif ukoll tal-ikbar solidarjetà offruta lil kulħadd. Messaġġ tal-Konferenza Episkopali, 19 ta’ Ġunju, 2010 Nafu lil Ġesù Kristu mill-għajnejn ta’ Marija Ir-Rużarju hu grazzja enormi li tana Alla l-Imbierek biex inkunu nafu min hu Sidna Ġesù Kristu mill-għajnejn ta’ Sidtna Marija. Mhux biex inkunu nafu lilha, għax kieku tgħidilna, “Lili? Kunu afu lil Ibni u mhux lili!” Manifestazzjoni Marjana u Quddiesa għal-Leġjun ta’ Marija, Birgu 24 ta’ Lulju, 2010 Ferħ veru tal-Milied fil-familji tagħna Insejħu lil dawk li għażlu li jiġu ispirati minn Ġesù, biex f’dan il-Milied, jgħaqqdu l-ferħ spiritwali tat-twelid ta’ Ġesù – fil-Quddiesa ta’ nofsillejl, fil-presepju u fil-Bambin li narmaw id-dar – mal-ferħ ta’ kull tarbija li titwieled u tat-tfal fostna, u nagħtu s-sehem tagħna biex dan iseħħ fil-familja tagħna u madwarna. Ittra Pastorali tal-Avvent, 2010 Sehemna għall-paċi Kull bniedem irid jieħu sehem fil-ħidma għall-paċi: qatt ma jista’ jinsieha. Irid jixtieqha, u jaħdem għaliha, f’kull ċirkustanza li jkun. Diskors f’Jum il-Vitorja, Konkatidral ta’ San Ġwann 8 ta’ Settembru, 2012
Ma jikkuntentax bil-ftit! Ġesu jħobbna wisq biex jikkuntenta ruħu bilftit. Ġesù jrid jagħtina ħafna! Kristu Re, Ħal Balzan 25 ta’ Novembru, 2012 Verità qabel kollox! Sfortunatament, dak li l-aktar irieġi f’dawn il-mezzi ta’ komunikazzjoni soċjali, mhijiex il-verità ... imma l-popolarità li hi magħquda mal-istrateġija ta’ kif tkun b’saħħtek filpersważjoni ... Meta nirrappurtaw xi aħbar, l-ewwel dmir tagħna hu li nwasslu l-fatti kif ġraw. Kif diġà għedt, f’okkażjonijiet bħal din tal-lum, jinħtieġ li l-ewwel nirrapurtaw oġġettivament dak li jkun ġara, jew li jkun qed jiġri, imbagħad nagħtu l-interpretazzjoni tagħna. Importanti li min isegwi, jkun jista’ jagħmel distinzjoni bejn il-ġrajja u l-interpretazzjoni tal-ġrajja, biex inkunu fil-verità. Business Breakfast fil-Jum Dinji tal-Komunikazzjoni Soċjali, 7 ta’ Mejju, 2013 Il-mewt hi mezz ta’ qawmien Il-mewt għalina saret passaġġ. Anki l-mewt, li hija tant kerha fiha nfisha, saret għalina mezz ta’ qawmien biex aħna nqumu ma’ Sidna Ġesù Kristu. Kristu Re, Parroċċa Sidtna Marija Mtellgħa s-Sema, Mosta 24 ta’ Novembru, 2013
PODIATRIST DESIGNED
Walk away from pain Do you suffer from pain you can’t explain in the heel, ankle, knee or lower back? Discover New Scholl Biomechanics. Walk straight, feel great.
schollfoothealthcentre.com Available from all leading pharmacies, supermarkets and Scholl Foothealth Centres.
26 | Flimkien
Jannar 2015 | 26
Fuq il-passi
ta’ Mons. Cremona Monsinjur Pawlu Cremona O.P. twieled il-Belt nhar il-25 ta’ Jannar 1946 minn Joseph u Josephine (imwielda Cauchi). Ħa l-edukazzjoni primarja tiegħu fl-iskola tal-Montessori filBelt stess, imbagħad ħa l-edukazzjoni sekondarja tiegħu fil-Liċeo, il-Ħamrun.
Fl-1981 intgħażel bħala Provinċjal talProvinċja Dumnikana Maltija. Serva f’dan l-uffiċċju għal żewġ termini ta’ erba’ snin. Mat-tmiem tal-ħidma tiegħu bħala Provinċjal hu ntbagħat bħala kappillan tal-Parroċċa ta’ Sidtna Marija tar-Rużarju ta’ Fatima, Gwardamanġa.
Daħal fl-Ordni Dumnikan f’Settembru tal-1962, u għamel il-Professjoni fl-istess Ordni nhar id-29 ta’ Settembru tal-1963. Studja l-Filosofija u t-Teoloġija fil-Kulleġġ ta’ San Tumas ta’ Akwinu fil-kunvent tad-Dumnikani tar-Rabat, u ġie ordnat saċerdot fit-22 ta’ Marzu tal-1969.
Bejn l-1993 u l-1997 kien responsabbli mill-formazzjoni tan-novizzi u l-istudenti Dumnikani fir-Rabat, liema kariga reġa’ kellu għal żmien qasir ieħor bejn l-2004 u l-2005. Fl-2005 inħatar kappillan tal-Parroċċa Ġesù Nazzarenu, Tas-Sliema.
Patri Pawl Cremona studja t-Teoloġija Morali fl-Università Pontifiċja ta’ San Tumas ta’ Akwinu, f’Ruma (Angelicum) minn fejn kiseb id-Dottorat fl-1973 bit-teżi The Concept of Peace in Pope John XXIII. Bejn l-1974 u l-1980 kien Pirjol talKunvent ta’ Sidtna Marija tal-Għar, firRabat. Reġa’ kien Pirjol tal-istess kunvent bejn l-1997 u l-2003.
Dati importanti
Jannar 2015 | 27
Monsinjur Pawlu Cremona O.P. twieled il-Belt nhar il-25 ta’ Jannar 1946 minn Joseph u Josephine (imwielda Cauchi). Ħa l-edukazzjoni primarja tiegħu fl-iskola tal-Montessori fil-Belt stess, imbagħad ħa l-edukazzjoni sekondarja tiegħu fil-Liċeo, il-Ħamrun. Daħal fl-Ordni Dumnikan f’Settembru tal-1962, u għamel il-Professjoni fl-istess Ordni nhar id-29 ta’ Settembru tal-1963. Studja l-Filosofija u t-Teoloġija fil-Kulleġġ ta’ San Tumas ta’ Akwinu fil-kunvent tad-Dumnikani tar-Rabat, u ġie ordnat saċerdot fit-22 ta’ Marzu tal-1969. Patri Pawl Cremona studja t-Teoloġija Morali fl-Università Pontifiċja ta’ San Tumas ta’ Akwinu, f’Ruma (Angelicum) minn fejn kiseb id-Dottorat fl-1973 bit-teżi The Concept of Peace in Pope John XXIII.
Bejn l-1974 u l-1980 kien Pirjol talKunvent ta’ Sidtna Marija tal-Għar, firRabat. Reġa’ kien Pirjol tal-istess kunvent bejn l-1997 u l-2003. Fl-1981 intgħażel bħala Provinċjal talProvinċja Dumnikana Maltija. Serva f’dan l-uffiċċju għal żewġ termini ta’ erba’ snin. Mat-tmiem tal-ħidma tiegħu bħala Provinċjal hu ntbagħat bħala kappillan tal-Parroċċa ta’ Sidtna Marija tar-Rużarju ta’ Fatima, Gwardamanġa.
Jannar 2015 | 29
Bejn l-1993 u l-1997 kien responsabbli mill-formazzjoni tan-novizzi u l-istudenti Dumnikani fir-Rabat, liema kariga reġa’ kellu għal żmien qasir ieħor bejn l-2004 u l-2005. Fl-2005 inħatar kappillan tal-Parroċċa Ġesù Nazzarenu, Tas-Sliema. Matul il-ħajja saċerdotali tiegħu Monsinjur Cremona qeda f’diversi uffiċċji oħrajn tal-Arċidjoċesi, fosthom bħala Delegat tal-Arċisqof għall-Ħajja Konsagrata, bħala Assistent Direttur Spiritwali fis-Seminarju tal-Virtù, ir-Rabat, bħala membru fil-Kunsill Presbiterali, kif ukoll President talKunsill tas-Superjuri Maġġuri tarReliġjużi Maltin.
Matul l-episkopat tiegħu Mons. Cremona mexxa l-Knisja f’Malta f’diversi mumenti importanti. Żgur li wieħed mill-mumenti negattivi kien meta daħlet il-liġi tad-divorzju f’Malta wara r-referendum li kien sar f’Mejju tal-2011. Kif spjega Mons. Cremona nnifsu, il-Knisja ħadmet ħafna u għamlet kulma setgħet, imma ġaladarba r-referendum għadda, kemm il-Knisja kif ukoll il-poplu se jkollhom jitgħallmu jgħixu ma’ din ir-realtà ġdida fis-soċjetà Maltija. Ma naqsux ukoll il-ħafna mumenti sbieħ u ta’ sodisfazzjon. Biżżejjed wieħed isemmi l-kanonizzazzjoni ta’ San Ġorġ Preca f’Ġunju tal-2007, kif ukoll iż-żjara li Papa Benedittu XVI għamel f’Malta f’April tal-2010. Ta’ min isemmi wkoll iż-Żjarat Pastorali li għamel kważi fil-parroċċi Maltin kollha, u li permezz tagħhom kompla jkun qrib ilpoplu. Fil-fatt nistgħu ngħidu li l-isbaħ mumenti li għex Mons. Cremona żgur li kienu meta rnexxielu jtaffi t-tbatija tal-oħrajn, xogħol li sar fil-kwiet u mingħajr daqq ta’ ħafna trombi, u li filqiegħ ta’ qalbhom ħafna Maltin tassew japprezzaw.
L-Aħħar paġna
30 | Flimkien
Int tħobb kulma jgħix Quddiemek id-dinja kollha qisha traba fil-miżien, jew qatra nida tal-għodwa li tinżel fuq l-art. Iżda int tħenn għal kulħadd, għax tista’ kollox; Int tagħlaq għajnejk għal dnubiet il-bnedmin biex huma jindmu. Għax int tħobb il-ħlejjaq kollha, u xejn ma tistmell minn dak kollu li għamilt; Li kien hemm xi ħaġa li stajt tobgħodha, int ma kontx tagħmilha. Kif setgħet tibqa’ xi ħaġa fid-dinja kieku int ma ridthiex? Jew kif setgħet iżżomm, kieku int ma sejjaħtilhiex? Imma int, O Sid li tħobb kulma jgħix, Lil kulħadd tagħder, għax kollox huwa tiegħek. Għax f’kulħadd hemm in-nifs tiegħek bla ma qatt jintemm. Għalhekk int twiddeb bil-ftit il-ftit lil dawk li jonqsu, twissihom u tfakkarhom fejn dinbu, biex jerġgħu lura mill-ħażen tagħhom, u fik, Mulej, iqiegħdu t-tama tagħhom. Ktieb l-Għerf 11:22-12:2