Š 2014 - Ketnet, Hotel Hungaria & Uitgeverij Van Halewyck Diestsesteenweg 71A - 3010 Leuven www.vanhalewyck.be www.ketnet.be www.hotelhungaria.be Auteur: www.spindokter.be Vormgeving cover: Hans Boeykens Vormgeving binnenwerk: Maarten Bernaerts, Het Eiland Neus, Dempsey Hendrickx, Tijl Verstraeten Stappenplannen: Maarten Bernaerts, Dempsey Hendrickx Druk: Proost, Turnhout NUR 214/231 ISBN 978-94-6131-252-2 D/2014/7104/18
HELDEN.indd 2
25/02/14 19:19
HET GROTE
HELDEN HANDBOEK
HELDEN.indd 3
25/02/14 19:19
in dit boek 7
Welke held ben jij? Doe de test.
11
Maak de vetbol
65
Maureen
De spreekbeurt van Nico
67
13
Dempsey
Maak een blindenparcours
69
15
Sieg
Bouw je Heldenzandkasteel
71
17
nico
Bellen blazen
73
19
Jij en je heldenvrienden
Maak je dierenartsgeweer
79
33
Maak een ballonnenparcours
Maak je eigen Helden-aflevering
83
35
Maak de drijvende eiland
Maak een Rube Goldberg machine
91
37
Bouw de betere boomhut
Maak een stop-motionfilmpje
92
45
Sjor!
De spreekbeurt van Maureen
95
59
Bouw een vogelhuisje
Fiks de foldables
97
HELDEN.indd 4
25/02/14 19:19
111
Maak je kickertafel
113
De spreekbeurt van Sieg
115
Bouw een hondenparcours
117
Papier!
119
Maak je heldenmasker
125
Maak je verrekijker
127
Word piloot
129
Maak je Sahara-glijder
131
Maak je Uranus – Suranu
135
Maak je schatkaart
139
Bouw je kasteel
HELDEN.indd 5
de boot of vouwschuit
141
Bouw je dino
147
Maak je helikopter 149 samoeraimasker
151
De spreekbeurt van Dempsey 153 Maak je eerste auto 155 Maak een modderparcours 157
25/02/14 19:19
Welke
held
ben jij?
Je karakter, je fantasie en je handigheid bepalen welke held je bent! Een ding staat vast: er schuilt een HELD in jou. Doe de test, vergelijk de resultaten met je vrienden en stel je droomheldenploeg samen. Vuistje!
Hoe maak jij een bootje waarin je echt kan varen? a. Uit karton, natuurlijk! Ik tape alles aan elkaar en vernis het. b. Met een fiets en houten palletten. Een waterfiets dus! c. Ik bouw een oude badkuip om tot ligboot. Relax! d. Ik bouw geen boot. Tsss. Ik maak een tropisch eiland, een supervlot.
Hoe maak jij je droomvlieger? a. Stijlvol en kleurrijk en versierd mĂŠt diamanten. En niet vergeten: een staart vol strikjes! b. Strak en cool, met twee dozen die ik aan elkaar verbind. Gek maar geniaal. c. Als ie maar reuzegroot is! Ik gebruik een plastic doek en veel touw. Ik wil meevliegen! d. In de vorm van een driehoek, natuurlijk. Mijn deltavlieger is een stuntvlieger.
Hoe maak jij de ultieme zeepbel? a. Ik blaas met een pomp lucht in de flessenhals van een opengesneden petfles! b. Ik ga voor de grootste bellen en neem twee stokken met een touw ertussen. c. Simpel, ik neem een hoepel om grote bellen te fiksen. d. Met een kapot tennisracket kan je stoer en stijlvol de beste bellen blazen. Of slaan.
Hoe bouw jij je favoriete muziekinstrument? a. Mijn stem is mijn instrument! Ik bouw een houten microfoon. Lalaaaaah! b. Ik maak een lekker ingewikkeld orgel met gevulde glazen. c. Lekker scheuren en opvallen: ik bouw een elektrische gitaar! d. Iedereen moet me horen van de zolder tot de kelder. Vlucht voor mijn drum met potten en pannen!
HELDEN.indd 6
25/02/14 19:19
HOE bOuw jij EEn AmfibiEvOERTuig? a. Snel klaar én degelijk: ik maak een roeiboot met wielen. Uit de wéééééég! b. Ik wil een droom van een stoomboot maken. Met een echt waterrad. Zucht. c. Schip ahoi. Ik fiks mezelf een vissersboot! Deze kapitein komt thuis met een vangst. d. Ik wil de wind voelen en racen op het water met mijn zeilboot.
HOE bOuw jij jE zupER-zEEpKisT? a. Simpel: Ik bouw mijn gocart om! Welk nummer zet ik erop? 1 natuurlijk. b. Recycleren is cool. Ik ga aan de slag met een oude kast van oma en superwieltjes. c. Ik wil weinig luchtweerstand: ik bouw een ligplank voor topsnelheden. Banzai! d. Veiligheid en stuurkracht zijn belangrijk, ik bouw een driewieler!
meestal A: jij bent
MAuREEn meestal B: jij bent
DEmpsEy meestal c: jij bent
siEg meestal D: jij bent
nicO HELDEN.indd 7
7 25/02/14 19:19
Leer
je
heldkeen nnen! HELDEN.indd 8
25/02/14 19:19
Dit hoef je niet te leren voor een toets, maar deze geheimen geven de vier helden graag aan jou prijs. Je vindt ook vier LEGE heldenpagina’s. Vul je eigen heldenpagina in Ên laat ook drie vrienden hun heldenstatus invullen!
9 HELDEN.indd 9
25/02/14 19:19
maureen HELDEN.indd 10
25/02/14 19:19
Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
spaghetti & milkshake banaan. Maar niet samen in één bord. rood
Mijn lievelingswerktuig de tractor = stoer voor een meisje! En rode lippenstift om alles meer kleur te geven.
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht
Mijn ‘ahum’ onzinkbare Vikingboot Ik kan niet kiezen. Ik ben dol op de voetbalwedstrijd aan zee, de botenrace en het rijdend bed! Pipi Langkous en Peter Pan spinnen! Bah mijn zangstem!
Ik ben een
dromer denker doener afwerker
Ik ben een
creatieve Clara
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik
een supergrote kast waar ik kan instappen en die dan automatisch de outfit maakt waar ik op dat moment zin in heb (mét spiegeltjes, heel veel schoenen en een micro om te zingen). een wereldberoemde zangeres
11 HELDEN.indd 11
25/02/14 19:19
dempsey HELDEN.indd 12
25/02/14 19:19
Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht
hutsepot, gemaakt door mijn mĂŠmĂŠ, met worstjes en boterhammen #90e353 (het groen van een vers blaadje aan een boom of plant) een 3D-printer of een decoupeerzaag de zeepkist of het geweer cowboys en indianen, knutselen + verkleden + accent + wedstrijdje Leonardo Da Vinci, maar die is al dood, dus nu zou dat Wim Helsen zijn duiven die mij aankijken op het voetpad mijn vindingrijkheid en mensen aan het lachen brengen
Ik ben een
denker afwerker
Ik ben een
handige Harry voorzichtige Vincent
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik
een rollercoaster uitvinder en grappenmaker
13 HELDEN.indd 13
25/02/14 19:19
sieg HELDEN.indd 14
25/02/14 19:19
Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
frietjes! rood
Mijn lievelingswerktuig een kliefhamer, om mij eens goed mee uit te leven
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht
de hovercraft of het stofzuigerklimmen de auto van papier-maché! MacGyver, want die bouwt zoals wij uit heel weinig iets supercools! ik heb geen angst! Oké, misschien een beetje voor … de tandarts! gedaanteverwisseling, in staat zijn te veranderen in wat of wie je maar wil
Ik ben een
doener afwerker
Ik ben een
moedige Mohammed
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik
een zwembad vol snoep (gummybeertjes of zo!) met een zelfgemaakte springplank! brandweerman of een weerman die in brand staat!
15 HELDEN.indd 15
25/02/14 19:19
nico HELDEN.indd 16
25/02/14 19:19
Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
ballekes in tomatensaus van mijn oma groen een ultragrote boormachine onze boomhut de spiderklim TOM WAES
Ik ben bang voor
micro’s
Mijn superkracht
salto’s
Ik ben een
doener
Ik ben een
klunzige Karel
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik
een ongelooflijk groot parcourspark met een zwembad onder én een deathride erboven professioneel avonturier
17 HELDEN.indd 17
25/02/14 19:19
naam Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht Ik ben een
dromer denker doener afwerker
Ik ben een
handige Harry precieze Petra klunzige Karel voorzichtige Vincent moedige Mohammed creatieve Clara
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik HELDEN.indd 18
25/02/14 19:19
naam Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht Ik ben een
dromer denker doener afwerker
Ik ben een
handige Harry precieze Petra klunzige Karel voorzichtige Vincent moedige Mohammed creatieve Clara
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik HELDEN.indd 19
19 25/02/14 19:19
naam Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht Ik ben een
dromer denker doener afwerker
Ik ben een
handige Harry precieze Petra klunzige Karel voorzichtige Vincent moedige Mohammed creatieve Clara
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik HELDEN.indd 20
25/02/14 19:19
naam Ik lust heel graag Mijn lievelingskleur
Mijn lievelingswerktuig
Mijn favoriete bouwsel De leukste aflevering Mijn persoonlijke held
Ik ben bang voor Mijn superkracht Ik ben een
dromer denker doener afwerker
Ik ben een
handige Harry precieze Petra klunzige Karel voorzichtige Vincent moedige Mohammed creatieve Clara
Dit is mijn favoriete bouwdroom
Later word ik HELDEN.indd 21
25/02/14 19:19
dI HELDEN.indd 22
25/02/14 19:19
wOrD eEn
hElD iN 1 23
knip maa uit knip k gaa bind de og tjes a spr het r en uit an de eek ekk z h met ert et ma ijkan de je v ske ten r ste a m v st an je hel d
nOdIg dIt hEb jEeen schaar, een rekker, je hoofd HELDEN.indd 23
23 25/02/14 19:19
HELDEN.indd 24
25/02/14 19:19
HELDEN.indd 25
25/02/14 19:19
HELDEN.indd 26
25/02/14 19:19
HELDEN.indd 27
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 28
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 29
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 30
25/02/14 19:20
vRoLiJkE
hElDeN dAt zIjN wIj!
HELDEN.indd 31
25/02/14 19:20
Maak een
ballonnenparcours! Klaar voor een thriller? Trek je buik in en zeg luidop: ‘Ik ben een slang ik ben een slang ik ben een slang ik ben een slang ik ben een slang ik ben een slang ik ben een slang …’
Dit heb je nodig
iets om de tijd te meten strobalen iets om te filmen cocktailprikkers of ballonnen satéstokjes fijn touw cactussen
HELDEN.indd 32
25/02/14 19:20
Zo doe je het bouw een parcours. Zorg voor nauwe doorgangen en stekelige obstakels blaas voor elke deelnemer evenveel ballonnen op bind de ballonnen aan een dun touw behang je vrienden met het ballonnentouw leg om de beurt het parcours af. Wie de snelste tijd ĂŠn het meeste ballonnen over de finish krijgt, wint HELDEN.indd 33
33 25/02/14 19:20
Maak je
drijvende eiland
Saaie mensen noemen je drijvende eiland weleens een vlot. Maar jij bent niet saai, dus jouw drijfland kan gerust ‘Bengeland’ heten, ‘Tropichiwawa’ of ‘Kokosnotia’.
HELDEN.indd 34
25/02/14 19:20
Dit heb je nodig
isolatiemateriaal houten planken een schroefboormachine schroeven een touw (om jezelf terug mee naar de kant te trekken) extra: zand parasol ligstoel
TTjeEN PLEheb ENditOalles EVVoor volwassen begeleiding nodig.
je het Zo doe maak een houten kader waarin het isolatiemateriaal past (vraag hulp) maak touw vast aan je eiland ĂŠn aan een boom aan de rand van de vijver/beek/ ... draag je eiland naar het water trek een zwemvest aan laat het eiland voorzichtig te water test met hoeveel helden je erop kan doe een dansje
35 HELDEN.indd 35
25/02/14 19:20
bOuW
dE bEtErE
HELDEN.indd 36
25/02/14 19:20
Je oUdErS vErLaTeN dOe jE zO
1 2
‘Mama, papa, het is tijd dat ik vertrek naar een eigen plek. Ik spreek de eekhoorn in mezelf aan en ga uit de hoogte doen.’
Nodig al je vrienden uit met de slagzin: ‘Jullie kunnen allemaal de boom in,’ want je kan een helpende hand gebruiken.
3 HELDEN.indd 37
Mik hoog, denk na, werk hard en fiks die boomhut, het vetste cadeau dat je jezelf schenken kan. 37 25/02/14 19:20
BoUw
5 planken takken
1 wAt hEb jE nOdIg?
lange hoge boom
2 dE fUnDaMeNtEn
3 BeVeStIgEn jong bos
HELDEN.indd 38
4ToUw Of LaDdEr ZONDER KNOPEN MET KNOPEN
SPIJKERS OF SCHROEVEN? het kan allebei! maar nooit in een boom, ring daarvoor maak je een sjor
oude, dikke boom
25/02/14 19:20
5 dE vLoEr
bouw eerst de vloer
vloer uit paneel plankenvloer
leg je balken horizontaal
luik
leg je balken evenwijdig
6
7 dE lEuNiNg
TiPs muren
met touw
dak of planken
trap
HELDEN.indd 39
25/02/14 19:20
Wat is jouw favoriete boom? Welke boomhutstijl vind jij straf? Denk na over de hoogte en het soort hut dat je bouwen wil. Ga aan de slag met het materiaal naast de bomen. Teken de elementen op jouw geliefkoosde plek. Wil je je boomhutten verbinden? Dat kan! Teken bruggetjes of maak er een boomhuttenflat van.
PlAn
HELDEN.indd 40
Ontwerp hier je boomdroomhut
naam
schaal 1:20
onderdeel
BOOMHUT
titel
BOs
materiaal
datum
HOUT
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 41
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 42
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 43
25/02/14 19:20
eigenlijk gewoon sjor! (van sjorren)
ik sjor jij sjort hij/zij sjort wij sjorren jullie sjorren zij sjorren
HELDEN.indd 44
25/02/14 19:20
ORRING Dit heb je nodig VOOR EEN SJ 8 m touw voor een tak of dunne boom sTaRt
De TiMmErMaNsStEeK De helden zijn fans van Timmermans! DAt is de beste knoop waarmee je een sjorring begint. Je kan er zelfs takken mee verslepen of palen ophijsen. De knoop komt na gebruik ook gemakkelijk weer los. Dat is handig als je ergens anders iets wil bouwen.
n)
ort n rren n
1
sla het touw om een tak of boom
3
weef het touw als een slangetje kijk goed op de tekening hoe
2
maak een lus
4
TREK DE KNOOP AAN
45 HELDEN.indd 45
25/02/14 19:20
1
3
leg je balk of tak op het touw
2 4
HELDEN.indd 46
sla het touw om de boom
sla het touw om de balk
sla het touw om de balk naar benee
25/02/14 19:20
5
sla het touw om de boom
6
leg het touw aan de linkerkant van je eerste winding
leg het ONDER de timmermansknoop
8 7
9
sla het touw om de balk en leg het aan de rechterkant van je eerste winding
sla het touw rond de boom. Blijf aan de bovenkant van je eerste winding
doe dit alles een paar keer,
10
sla het touw voor de laatste keer om de boom. De windingen zijn klaar
tot je nog ongeveer 2 meter touw overhoudt
HELDEN.indd 47
25/02/14 19:20
11 wOeLeN
draai het touw een drie tot vijf keer rond de windingen. Dat heet woelen
12
HELDEN.indd 48
draai het touw nog 1 maal om de boom
25/02/14 19:20
13
nu komt de eindknoop
De MaStWoRp Leg het touw een beetje schuin naar benee en sla het om de boom
14
SLA HET TOUW NOGMAALS OM DE BOOM. MAAK EEN KRUIS
16
Een echte held draait de knoop een beetje verder, links naar boven
15
Houd het touw met je duim vast bovenaan de mastworp. Steek het uiteinde van het touw onder het kruis door
Trek de knoop aan
Klaar!
HELDEN.indd 49
25/02/14 19:20
bladluis
els
sJoR dE
HELDEN.indd 50
25/02/14 19:20
E
bAsIs
zonder spijenkers of schroev spier
populier
HELDEN.indd 51
25/02/14 19:20
DeMpSeY wEeT
Je kan leven in een boomhut! sen ‘Op sommige plekken in tropische bos n. Dat wonen er echt mensen in boomhutte . Ze zijn boomwoningen of boomhuizen dsel kunnen ook gebruikt worden om voe van te bewaren buiten het bereik
HELDEN.indd 52
gronddieren. Er worden in de boventoppen van tropische bomen ook boomtenten gebruikt. Die zijn interessant voor onderzoekers die wilde dieren en zeldzame planten willen bestuderen. 25/02/14 19:20
In A w
In Kenia is er ook het Treetop s-boomhuttenhotel. In het Aberdare National Park kan je vanuit je boombed naar de wilde dieren onder je glure n. Hoe cool is dåt?’
HELDEN.indd 53
25/02/14 19:20
alleen is super. een boomhut voor jou deelt is mega. Maar een boomhut die je
tijd voor een feestje?
BeWaAk
Niemand komt erin zonder het wachtwoord te fluisteren. Een boomhut is een eiland in de lucht. Jij Heerst.
VeRzAmEl
Een goed afsluitbare kist is nodig. Daar hoeft geen slot op, maar het mag! Verzamel voldoende koeken, drankjes, appels, snoep. Boomklevers zijn hongerige beesten.
dit is
k
pza a a l s een
OvErNaChT
Laat je zachtjes in slaap wiegen door de wind. Zie de maan schijnt door je boom. Word wakkergeknuffeld door een ekster.
SpIoNeEr
Een boomhut en een verre- of sterrenkijker zijn de ideale maatjes. Wat doet je broer op zijn kamer? Welke vogel zit daar?
SpEeL Jij bent de boomhutbewaker en je verdedigt je hut met waterballonnen. Je maatjes trachten droog boven te geraken. Wie als eerste helemaal droog boven geraakt, is de nieuwe boomhutbewaker.
HELDEN.indd 54
25/02/14 19:20
NiCo’s vAlTeChNiEkEn
WaArOm iS hOoG gEvAaRlIjK?
‘Vallen zonder knallen? Dat bestaat niet. Als je valt, rol je dan onderweg op tot een bolletje en houd je benen niet te stijf. Denk: Ik ben een aap. Dat doe ik trouwens altijd.’
Van een stoel vallen is een beetje gevaarlijk. Van de kast is gevaarlijker. Vanuit een boom NOG gevaarlijker. Dat komt omdat de snelheid waarmee je valt groter wordt door de afstand. Wie uit een boom van 2 meter hoog valt, haalt een snelheid van 22 km/u. Wie naar benee duikt vanop 6 meter hoogte, vliegt vlak boven de grond 39 km/u. Dat is een pijnlijke snelheid om mee te landen. Uit een boom vallen is dus niet gezellig. (Leg alvast een luchtbed klaar onder je boom. O ja, een trampoline is geen luchtbed.) Je boomhut is jouw nest. Zorg voor een leuk tafeltje, sfeerverlichting en vouwstoelen of maak een minizitzak of slaapbed. Knip een tafellaken uit de gordijnen van oma, leg een vloerkleed gemaakt van rolresten uit de tapijtwinkel, schilder je hut in de kleuren van je favoriete voetbalploeg. En vergeet je lievelingsstrips en -knuffels niet. Maak hiernaast je wachtwoordenlijstje. Verander elke week van wachtwoord.
WaChTwOoRd
Enkele voorbeelden: Maureengezien, Dempseydonut, Siegfriedstrikske, Nicornflakes HELDEN.indd 55
55 25/02/14 19:20
HELDEN.indd 56
25/02/14 19:20
HELDEN.indd 57
25/02/14 19:20
bOuW EeN
Maak nieuwe vrienden Denk ook aan de natuur.
VoGeLhUiSjE KWEEK AANGENAME BUREN
DIT HEB JE NODIG
een hamer een handzaag een plank van 150 cm lang (en ongeveer 14 cm breed) zeker 25 spijkers een boormachine + een klokboor
zaag het stuk af
1
teken een rechte lijn op de plank, op 20 cm van de zijkant. zet twee streepjes aan de zijkanten en verbind ze met een lat of iets anders
20 cm
3
leg 'zijkant 1' op de plank. leg hem met de rand gelijk teken een lijn voor 'zijkant 2'
HELDEN.indd 58
2
ho
Blijf zo goed mogelijk met je zaag op de lijn
4
t t l l d p d
zaag het tweede stuk van je plank dit nieuwe stuk is even groot als 'zijkant 1'.
25/02/14 19:20
leg zijkant 1 op de plank
Teken een nieuwe lijn
teken een kruis tussen de twee lijnen met een lat of meter. dat worden de punten van het dak
leg zijkant 1 met de rand op de lijn
5
11
HELDEN.indd 59
teken een lijn
8
7
houd de restjes nog even bij
k is
6
zaag nu op een schuine lijn van je plank
zaag ook de andere schuine lijnen
de ank
let op! leg je stuk dwars op de plank
schuin zagen is moeilijk
10 9 let op!
maak de vloer. leg de voorkant en de achterkant naast de plank. zet de zijkanten er bovenop. leg ze gelijk met de randen van de voorkant en de achterkant
12 teken je vloer
59 25/02/14 19:21
ziezo. je hebt nu al vijf stukken klaar.
zaag de vloer
tijd nu voor het echte heldenwerk: timmeren!
13
timmer eerst een spijker in de voorkant, zet hem links beneden plaats daarna pas de voorkant op de zijkanten. nagel de andere vijf spijkers
pas op de boor wordt warm!
handshoenen aan, veiligheidsbril op? boor de deur! dat kan met met een gatzaag of een speedboor.
15
andere gatzaag of klokboor
gatzaag of klokboor
(vraag even hulp aan een volwassen held)
16 timmer de vloer
de diameter van het gat hangt af van de vogel: 28 mm dunne koolmees 30 mm dikke koolmees 30 mm dunne pimpelmees 32 mm dikke pimpelmees 35 mm huismus
draai het huisje om en timmer verder
je bent er bijna nu het dak nog
HELDEN.indd 60
14
speedboor
17
19
o
18
leg het nestkastje op de plank om het dak te tekenen
20 25/02/14 19:21
je dak is bijna getekend. maar er moet aan de zijkant nog een stukje af. gebruik een overschot om een lijn te tekenen: leg de zijkant gelijk met de plank en trek een lijn
dere g of oor
23 25
21
zaag eerst het smalle stuk, met de nerf van het hout mee. blijf goed op de lijn
22 timmer je dak erop met de gezaagde kant naar beneden. straks komt je tweede dak voor een stukje op de gladde zijkant, zo is je vogelboomhut zeker waterdicht.
24
op je tweede dak hoef je geen extra lijn meer te tekenen. je mag het er onmiddellijk af zagen.
onder het vogelgat hoort GEEN stokje. zo wordt jouw vogel geen gemakkelijke prooi voor een roofvogel
HELDEN.indd 61
25/02/14 19:21
m
D
ee ee v ee 2 1 1
Bo (E
n
HELDEN.indd 62
25/02/14 19:21
mAaK eEn
vOeDsElLiFt
(katrol)
dus je eten. el st Be e. ne be r a na r Je komt nooit mee t, leer je hier. g j ri k en v bo r a na t ie Hoe je dat pakje fr
Dit heb je nodig een fietswiel een touw vijzen een mandje of een emmer 2 houten balkjes van minstens 30 cm 1 lange plank (zeker 100 cm) 1 korte plank (30 cm langer dan de diameter van het wiel) Boormachine en houtboor (Elektrische) schroevendraaier
nIcO:
‘Zeg, is dat mayonaise of vogelpoep op die frietjes?’
mAuReEn: HELDEN.indd 63
‘Proef en weet wat je eet.’
63 25/02/14 19:21
kOkEn mEt sIeG
De VeTbOl (vetconischecylinder eigenlijk) Djeezes
Je gevederde vrienden vallen in de winter soms uit de lucht van de honger. Daar gaan jij en ik iets aan doen. Let op: Vogels voeren doe je best enkel in de maanden december en januari.
1
Dit heb je nodig: Frituurvet. Dat mag oud, gebruikt vet zijn. Geen olie.
vogelzaadmengsel, dat koop je in een dierenwinkel. Geen kippenvoer.
een steelplan een kookvuur een roerstok een potlood een paperclip een glazen of aardewerken potje of conservenblik (gĂŠĂŠn plastic!) een stuk touw van minstens 30 cm
6
HELDEN.indd 64
25/02/14 19:21
de de de er. ik op: oe de en ri.
1
Zet je pan op een zacht vuurtje. Laat het vet smelten.
2
Voeg vogelzaad toe.
zacht en 3 Roer verdeel de zaadjes onder het vet
4 Giet het hete vet in het potje
5 Plooi de paperclip open, maak een haakje. Druk de paperclip in het vet.
6
Steek een potlood door de paperclip. Haal de vetbol uit het potje.
7 Bind een touw vast aan de paperclip. Hang de vetbol op in een boom.
HELDEN.indd 65
65 25/02/14 19:21
De spreekbeurt van nico
rObin Hallo,
hOOD
beste lezers van dit fantastische boek, ik ga jullie iets wijsmaken over Robin Hood. Grapje. Vertellen, bedoel ik. Robin Hood is mijn persoonlijke held en dat is niet alleen omdat hij in bomen woonde, want dan zou elke aap mijn held kunnen zijn. Het is niet omdat hij een tof liefje had dat Marian heette, want dan zou Joske van achter de hoek ook mijn held zijn. Neenee. Robin Hood leefde in Sherwood. In het bos. En hij was de beste boogschutter. Ooit. Robin Hood is het hoofdpersonage uit een van de bekendste volksverhalen ter wereld. Robin is een ‘vogelvrij’ man. Dat is iemand die niet beschermd wordt door de wet en simpelweg gevangen genomen mag worden. En worden gedood! De reden is simpel: Robin steelt van de rijken en geeft het geld aan de armen. Dat vinden sommige mensen niet leuk.
VOgElvRij
Het verhaal begint wanneer de goede koning Richard Leeuwenhart op kruistocht gaat en zijn broer, Jan Zonderland, de kroon in handen krijgt. Jan is een heel gemene koning: hij buit het volk uit en verhoogt de belastingen. Robin Hood en zijn vrienden zijn het daar niet mee eens. Ah nee! Ze worden vogelvrij verklaard en moeten zich verstoppen in de bossen. Daar leven ze in bomen en bedenken ze een plan om de boosaardige koning te dwarsbomen. Ze overvallen de geldkoets waarin het belastinggeld wordt vervoerd. Robin verdeelt het geld onder de armen. Het is een feestje!
HELDEN.indd 66
25/02/14 19:21
Boze Koning
De kwaadaardige koning is ziedend. Hij verzint een list om Robin Hood te arresteren en organiseert een boogschietwedstrijd om Robin te lokken. De hoofdprijs is een kus van Vrouwe Marian. Iedereen weet dat Robin verliefd is op haar! Het wordt een ramp! Uiteindelijk zijn er vier deelnemers, waaronder Robin, maar hij is vermomd. Zo slim! De derde deelnemer schiet zijn pijl in de roos. Spannend. Dan is Robin Hood aan de beurt en die splijt de pijl van de derde kandidaat in tweeĂŤn. Daarmee wint hij de wedstrijd. Hoera! Robin wil zijn kus gaan vangen, maar dan gaat het mis. Vrouwe Marian en bijna al zijn rovers worden gearresteerd. Alleen Robin weet te ontsnappen met Kleine Jan. O ja, dat is wel een grappige naam, want eigenlijk is Kleine Jan een reus. Robin en Kleine Jan willen hun vrienden redden van de galg. Robin Hood schiet het touw van de stroppen door zodat al zijn vrienden het overleven. Hij slaagt erin de kwaadaardige koning te pakken te krijgen. Dan vechten Robin en zijn rovers tegen het leger van de kwaadaardige koning. De goede koning hoort wat er gebeurd is en keert direct terug naar zijn land. Hij neemt meteen de troon over. Robin Hood en Marian kunnen eindelijk bij elkaar zijn. Ze leefden nog lang en gelukkig. Mooi, hĂŠ? Heeft er iemand een zakdoek voor me?
67 HELDEN.indd 67
25/02/14 19:21
Maak een
blinddoekparcours Twee teams nemen het tegen elkaar op. EĂŠn held per team is geblinddoekt, de andere begeleidt hem doorheen het parcours. Zeg wat hij of zij moet doen. Maak je geen zorgen. Een held kan je blindelings vertrouwen.
HELDEN.indd 68
25/02/14 19:21
Dit heb je nodig blinddoek eieren lepel
obstakels: stoelen, strobalen, ballen, gangen, trapjes
je het Zosteldoe een parcours op vol bochten, obstakels, opstapjes, ... blinddoek een held laat hem een lepel zoeken in een ballenbad loop samen naar het einde laat de geblinddoekte een zachtgekookt eitje openbreken met de lepel wie het eerst zijn ei kan opeten wint het spel HELDEN.indd 69
69
25/02/14 19:21
Bouw je
Helden
zandkasteel! Geen enkel zandkasteel is onverwoestbaar, maar sommige strandforten zijn toch sterker dan andere. En groter. En mooier. En gezelliger. En heldhaftiger. Tsjik-TsjakVollenzandbak!
HELDEN.indd 70
25/02/14 19:21
heb je nodig Ditspade vrienden lappen stof enkele bezemstelen spierkracht geduld
Zo doe je het
teken een plattegrond met een spade meng het strandzand met (een beetje!) water. Dat verhoogt de kleefkracht graaf een greppel om het kasteel. Gebruik het zand om de muren op te bouwen druk het zand met een spade of je voeten goed aan voor extra stevigheid versier je kasteel met schelpen en vlaggen vecht tegen de zee en eet zandkoekjes
71 HELDEN.indd 71
25/02/14 19:21
HeLdEnSoP
bellenblaas
Doen Helden de afwas? Gaan Helden in bad? Absoluut. Maar nooit zomaar! Hier zijn 3 gratis redenen: ‘Je speelgoed is vuil, het bad is pijnlijk uitgedroogd en je hebt huiswerk voor de zwemles’. Duik dus met je Lego in bad, maak megaveel schuim en speel dat je op Antarctica bent. Schijnt de zon? Maak een schuimglijbaan in de tuin of op het pleintje in de buurt. Fiks jezelf het hipste Maureen-schuimkapsel of de Soppigste Sieg-schuimbaard.
mAaK jE eIgEn
ToPsOp! DiT hEb jE nOdIg
Een zeepbel bestaat uit een laagje water dat zo dun is als nevel. Het wordt door detergent (zeep) samengehouden. Glycerine (of glycerol) zorgt nog voor extra stevigheid. Daardoor ploft je bel minder snel. Glycerine vult de kleinste der kleinste mini-minigaatjes op!
50 g suiker 75 ml afwasmiddel 750 ml gedistilleerd of gedemineraliseerd water (vind je in de supermarkt) 6 ml glycerine (verkrijgbaar bij de buurtwinkel of in de supermarkt)
HELDEN.indd 72
25/02/14 19:21
1 2
suiker
3 5
neem warm water en los er de suiker in op
laat afkoelen
voeg het afwasmiddel toe
4
voeg de glycerine toe en meng alles
laat enkele uren staan (je kan het in de koelkast zetten om sneller af te koelen)
kLaAr
De tIpS sChOoNmAaKmak vlekken. Blaas je bellen best buiten en kijk uit vAn NiCo Zeepbellen en van de buurvrouw! Als je toch zeepbelvlekjes
met het wasgoed er wegspoelen. op tegels of tuinmeubilair hebt, kan je ze met wat . Of ze verdwijnen vanzelf wel na een regenbuitje
een k a a M ? es tj s ee f p o Indruk makenan een andere bel. bel zwanger v
73
HELDEN.indd 73
25/02/14 19:21
dE
bElLeNsToKkEn
vAn dEmPsEy
Ik hou van vlechtjes. Vlechten, bedoel ik. Mijn bellenstokken zijn wat moeilijker te fiksen dan die van Maureen, maar mijn bellen ploffen minder snel stuk.
aha!
twee houten stokken van ongeveer van ongeveer 1 m lang
dIt hEb jE nOdIg
3 stukken touw van 1 m 20. De touwtjes moeten Âą 3 mm dik en van gevlochten katoen zijn (verkrijgbaar in de doe-het-zelfzaak) 2 stukjes touw van 20 cm het sop, ah ja!
zO mAaK jE hEt
1 HELDEN.indd 74
2
vlecht de 3 lange stukken touw in elkaar. Volg de stappen van 1 tot 5
3
4
5 25/02/14 19:21
7
6
steek twee touwtjes van 20 cm bovenaan door het geweven touw op 40 cm van elkaar. Zorg ervoor dat de knoop van het geweven touw onderaan hangt
bind de twee uiteinden van de vlecht aan elkaar met een knoop
8
maak een knoopje in de twee touwtjes, maar zorg ervoor dat je nog eindjes overhoudt om het daarmee aan de stokken te bevestigen
zO dOe jE hEt giet het zeepsop in een afsluitbaar bakje of schaaltje van 10 Ă 20 cm laat het einde van de stokjes met de touwtjes in het zeepsop zakken trek de stokjes (met de einden tegen elkaar) langzaam uit de bak en hou ze zo hoog mogelijk ga met je rug tegen de wind in staan spreid de stokjes tot het korte touwtje strak staat. Als het goed is, ontstaat nu een driehoekig vlies en blaast de wind een grote zeepbel als het niet genoeg waait, loop dan langzaam achteruit om de bel te maken wil je de bel losmaken, breng de stokjes dan weer bij elkaar 75 HELDEN.indd 75
25/02/14 19:21
DIT HEB JE NODIG
Gebruik een badmintonracket, een rietje, kippengaas, een fles en een fietspomp of een hoelahoep. Test alles wat rond is met een gat in.
HELDEN.indd 76
25/02/14 19:21
Blaas de bel
De afwas op kamp zal nooit meer dezelfde zijn. Sterker nog, je zal elke keer willen afwassen als je meester van het sop wordt. Wat je nodig hebt en hoe je het fikst? Kijk op p ‌
ZO DOE JE HET Dompel het gat in de sop, blaas zachtjes in het gat of maak zwaaiende bewegingen. 77 HELDEN.indd 77
25/02/14 19:21
fIkS jE
dIeReNaRtS
gEwEeR
Een neushoorn in slaap wiegen doe je niet met een slaaplied. Daar heb je een luchtkarabijn voor nodig. Geen wolven in je slaapkamer, leeuwen in je tuin of hyena’s in het park?
57cm
Doe een pmd-shoot-out! Zet blikjes op een bank en houd een wedstrijd. Lege blikjes klinken beter dan volle. Drink ze eerst leeg.
3cm
33 30 26
DiT hEb jE nOdIg een houtzaag een houten plank (minstens 15 x 60 cm) een rechte stok van 80 cm lang een boormachine drie schroeven schuurpapier een oude snelbinder een kurk van een champagnefles een satéstokje (bamboe) HELDEN.indd 78
21
5 0 3
6
14cm 25/02/14 19:21
z
1
zO mAaK jE hEt
1
kijk goed naar de afstanden op het blad hiernaast
3
2 teken de omtrek van het geweer
5
boor twee gaten voor in de loop
van voorboren ik boor voor jij boort voor hij boort voor
De diameter van de boor moet gelijk zijn aan die van de schroef: leg ze naast elkaar en kijk of ze even dik zijn
teken de lijnen op het hout, zoals op de tekening
4
6
zaag de kolf van het geweer uit
schroef de loop vast op de kolf
79 HELDEN.indd 79
25/02/14 19:21
7
boor een gat in de punt van de loop
dE mUnItIe
1
boor een gaatje door de kurk
let op! je kan je snijden aan de boor. gebruik een bankschroef of klem om de kurk vast te klemmen
8
zaag het gat middendoor
2
zoek een lange elastiek of haal een snelbinder uit elkaar
steek de strengen door de stop steek het satĂŠstokje erdoor
3
zO dOe jE hEt span de elastiek op
houd de kurk vast met je duim aan het uiteinde van de loop HELDEN.indd 80
rIcHt...
vUuR! 25/02/14 19:21
!
dE wijzE RAAD vAn siEg De kurk haalt een snelheid van ongeveer 70 km/u! Dat is snel en kan bijzonder hard aankomen. Mik niet op je vrienden of ĂŠchte dieren. Schiet niet in de woonkamer van je oma. Er is nooit genoeg lijm in de wereld om alle porseleinen beeldjes te herstellen achteraf.
dE Tips vAn NicO zet blikjes in de tuin, schrijf er met alcoholstiften punten op. mik op Playmobilmannetjes, (water)ballonnen of schiet de foldables van p (...) aan flarden. maak een parcours en verstop je oude knuffels. Zij zijn je tegenstanders.
HELDEN.indd 81
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 82
25/02/14 19:21
83 HELDEN.indd 83
25/02/14 19:21
mAaK jE eIgEn
HeLdEn-aFlEvErInG
Vang drie vrienden, kies voor elk van hen een uitdaging uit dit boek en maak je eigen Helden-aflevering! Tsjik-Tsjak-Vollen-Bak!
1
rOlVeRdElInG eN sCeNaRiO
JoUw RoL Spreek af wie welk personage speelt. Doe de heldentest op p 8 om je hierbij te helpen. Zorg voor een krullenpruik (Maureen!) en een kleefbaard (Sieg), een superglimlach (Dempsey) en exxxxxxxxtra spieren (Nico).
De aFlEvErInG Een aflevering is opgebouwd uit een paar uitdagingen waarin je het tegen elkaar opneemt. Ga elk op je eigen manier aan de slag met de opdracht. Overleg met elkaar hoe je de dingen gaat aanpakken. Je kan ook gewoon een aflevering van Helden naspelen!
HeT sToRyBoArD Maak een planning van wat je gaat filmen en hoe je dat gaat doen. Dat kan je oplijsten. Je kan de volgorde vastleggen. Je kan ook een blad vol vakjes tekenen en daarin tekenen wat er gaat gebeuren. Zo teken je wat je op voorhand al in je hoofd ziet. Dat heet ‘een storyboard’.
HELDEN.indd 84
25/02/14 19:21
85 HELDEN.indd 85
25/02/14 19:21
2
WoRd aCtEuR
3
fIlMtEcHnIeK
tIpS vAn mAuReEn
Helden is een vrolijk programma. Helden zijn altijd goedgezind! Zorg dat het spelplezier van je gezicht spat Oefen je breedste glimlach voor de spiegel Een echte held is steeds zichzelf, hij/zij speelt geen rolletje. Zet je goede eigenschappen extra in de verf. Durf te tonen waar je goed in bent! Spreken in de camera is als spreken tegen je liefje. De kijker is je persoonlijke vriend Acteren is af en toe wachten en soms iets honderd keer opnieuw doen, tot het goed zit. Geef niet op! Je moet er goed uitzien op het scherm: trek een leuk T-shirt aan, was je haren en poets je tanden. Vuil worden tijdens de aflevering mag, maar je moet schoon beginnen Adem een paar keer diep in en uit vooraleer de camera begint te lopen
TiPs vAn SiEg
Gebruik om de beurt de camera. Zorg ervoor dat iedereen goed in beeld komt Zeg wat je doet en doe wat je zegt in de camera, bijvoorbeeld: ‘Ik ga de vaatwasser van mama ombouwen tot sauna. Dat doe ik met een breekijzer en een campingstoeltje’ Film de actie. Tape de camera op je skateboard, op je fiets of op je helm Gebruik kikkerperspectief: film vanop de grond en alles lijkt veel groter Gebruik vogelperspectief: film vanop een ladder of vanuit je slaapkamervenster en je krijgt een beter overzicht Gebruik extra lichten: zet spots op de acteurs, zeker als ze in de zon staan. Anders film je enkel donkere vlekken Zoomen is voor bijen. Vermijd de in- en uitzoomknop op je camera. Dat geeft nooit een goed effect Maak zogezegde candid camerabeelden. Doe of je jezelf verstopt en film zogezegd stiekem. Dat doe je door de kijker nét niet alles te tonen, maar door bijvoorbeeld een tafelpoot van de tafel waaronder je zit mee in beeld te brengen. Of film door de spijlen van de trap, vanachter een boom of tussen je speelgoed door. Laat het decor mee ‘voelen’ in het beeld
HELDEN.indd 86
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 87
25/02/14 19:21
4
mOnTeReN tIpS vAn nIcO
Vraag hulp van grote broer, nonkel Cinema of opa Oscar Laad je beelden in de computer in Start een filmbewerkingsprogramma: Windows Movie Maker, iMovie of werk rechtstreeks in YouTube. Daarvoor maak je eerst een YouTube-account aan. Doe dit samen met je mama of papa. Na het geven van toestemming om de webcam en de microfoon te gebruiken, begint de camera te lopen. Je geeft een naam en een beschrijving van de video. Klaar. Je kan je film ook in YouTube monteren met de online videobewerker. Muziek is belangrijk: kies je favoriete hits en monteer de beelden op de maat van de muziek Je kan bepaalde acties vertragen. Dat heet slow motion. Dat is wel cool als je een knappe beweging in detail wil laten zien Je kan bepaalde acties herhalen. Dat heeft vaak een grappig effect Verzamel alle bloopers (de versprekingen, valpartijen en mislukte acties) en monteer ze achteraan het filmpje als uitsmijter
5
bEkIjKeN
De TiPs vAn dEmPsEy
Verzamel de vier acteurs, hun ouders, grootouders, nonkels, tantes, buren en huisdieren Maak een homecinema: sleep alle kussens uit het huis naar de plek voor de televisie Bak popcorn. Of vraag dat aan je grote zus. Of aan je papa. Hebben ze geen zin? Deel chips uit Als niet iedereen tijdig voor de televisie zit, zorg je voor ‘reclame’. Je vertelt over de volgende afleveringen en de wilde plannen die je hebt Verduister ‘de zaal’ als iedereen klaar zit Speel de lachband: help het publiek en lach wanneer er gelachen moet worden Ga na de voorstelling met jullie vieren voor de televisie staan. Geef elkaar een hand en buig samen. Net zo lang ze blijven klappen Wil je er écht voor gaan? Geef bloemen aan je vrienden. Of deel awards uit voor hardste valpartij, de mooiste blooper, ...
HELDEN.indd 88
25/02/14 19:21
lEt oP
internet Denk na voor je iets oprheteeuwi g en je plaatst. Het staat er voo dingen doet best geen al te gekkekrijgen. waar je later spijt van kan
HELDEN.indd 89
25/02/14 19:21
Maak een
Rube Goldberg machine
Actie en reactie, dåt is Rube Goldberg. Die Amerikaanse tekenaar is onze held! Hij maakte een cartoonreeks over een gekke professor, Lucifer Gorgonzola Butts, die de gekste machines uitvond om simpele dingen te doen. Jij kan het ook: maak een lange keten met spullen die elkaar omver duwen, rollen, vallen, rijden, vliegen ‌ om uiteindelijk op de knop van de blender te landen die jou een milkshake fikst. Of iets anders dat je lust.
Actie!
HELDEN.indd 90
25/02/14 19:21
jejenodig eb kan DitZowathalles gebruiken: een bal, boeken, speelgoedautootjes en treinen, je mama, balken ...
EXTRA
je het doe Zo Begin bijvoorbeeld met een
Gebruik een Rube Goldberg-machine om je kamer te beveiligen: als er iemand de deur opendoet, valt er een emmer confetti op zijn hoofd.
bal die over tafel rolt. De bal duwt een boek om dat van de tafel op een plank valt. Die plank is een wip die je knuffel katapulteert tegen een bekertje op de salontafel. In het bekertje zit een pingpongballetje dat langs een blokkenparcours naar het klontje suiker op de rand van de salontafel rolt en daar het klontje in je kopje thee tikt. Schol! Gebruik je fantasie, maak een ketting die niet onderbroken wordt. Vraag hulp aan je vrienden of daag elkaar uit om een zo lang mogelijke ketting te maken. Gebruik het huis, de tuin, de garage, je clubhuis, de klas. Ga omhoog, omlaag, door het raam of over de slapende hond of meester.
91 HELDEN.indd 91
25/02/14 19:21
mAaK eEn
sToP-mOtIoNfIlMpJe!
Deze techniek is zo oud als fotograferen en filmen zelf. Het is simpel: je trekt honderden fotootjes na elkaar, bij elke foto verander je iets kleins in de opstelling. Als je de foto’s snel na elkaar bekijkt (door ze bijvoorbeeld als een kaartenboek in topsnelheid te doorbladeren) krijg je hetzelfde effect als bij een film.
sIeG wEeT
e! Er worden ook stop-motionfilmpjes gemaakt met plasticin Denk aan Wallace en Gromit, of Chicken Run. Dat heet ‘claymation’.
dIt hEb jE nOdIg een digitale camera, je webcam of je smartphone een statief om de camera stil te laten staan poppetjes of de vouwbare helden (p…) een filmbewerkingsprogramma op een computer
zO mAaK jE hEt om een supervloeiend beeld te krijgen, heb je 24 fotootjes per seconde nodig om een redelijk goed beeld te krijgen, heb je 12 foto’s per seconde nodig de camera moet goed stilstaan knip de vouwbare helden (p…) uit en kleef ze in elkaar maak een parcours met potjes en dozen laat de helden stapje voor stapje de obstakels nemen laat ze vallen, elkaar voorbij steken, een dansje maken laad de beelden in je computer kleef ze achter elkaar in een filmprogramma voeg geluiden en muziek toe speel het af, zet het online of zend het door naar je vrienden HELDEN.indd 92
25/02/14 19:21
fIkS eEn
LiChTbAk oM zElF eEn
tmEAkkEnEnFiLm
tE
neem een doorzichtige box en zet er een lapm onder. bijvoorbeeld een nachtlamp, een oude zaklamp of een gsm. wees voorzichtig met elektriciteit.
een tekenfilm maken is heel veel werk. niet voor ongeduldige helden dus
lamp 93 HELDEN.indd 93
25/02/14 19:21
De spreekbeurt van maureen
Hallo!
pipliAngKOus
Soms voel ik me het sterkste en stoerste meisje van de wereld, maar ik ga jullie een verhaal vertellen over een meisje dat NOG straffer is dan ik. Haar naam is Pipi Langkous! Jammer genoeg is ze slechts een personage, verzonnen door de Zweedse schrijfster Astrid Lindgren. Mocht ze echt geleefd hebben, ze was mijn beste vriendin! Pipi woont in een megagrote villa, heeft een aap en een paard als huisdieren, gaat nooit naar school en doet de hele dag wat ze wil! Klinkt fantastisch, toch? Astrid Lindgren schreef verhalen over Pipi voor haar kinderen. Zij genoten er zo van, dat Astrid besloot om de verhalen te verkopen in heel Zweden. In geen tijd werd heel de wereld fan van de stoere Pipi. En ik ben er zeker van dat jij ook gek zal zijn op haar.
supERsTERK
Pipi is haar grappige voornaam, maar durf daar niet mee te lachen. Het meisje is zo sterk dat ze een paard moeiteloos kan optillen met één hand. Dat wil ik jou nog wel eens zien doen! Haar familienaam is Langkous, omdat ze steeds kleurrijke hoge sokken draagt tot boven haar knieën. Pipi Langkous’ moeder woont in de hemel. Haar vader is een stoere piratenkapitein en hij is constant op zee. Daarom woont ze zonder ouders in een enorm groot huis: Villa Kakelbont. Elke avond blijft ze zo laat op als ze maar wil! Maar Pipi is nooit alleen. Ze beleeft de gekste avonturen samen met meneer Wilson, haar aapje, en Klein Witje, haar paard.
HELDEN.indd 94
25/02/14 19:21
In het dorp zijn er heel wat oudere mensen die de levensstijl van Pipi niet zo leuk vinden. Daarom hebben ze niet graag dat hun kinderen met haar spelen.
Dieven
Pipi Langkous trekt zich daar niets van aan. Zij heeft haar handen vol met ongewenste bezoekers in Villa Kakelbont. Omdat Pipi’s vader een zeerover is, liggen er bij haar thuis heel wat schatten. Daar zijn dieven dol op, maar sluwe Pipi is hen steeds te slim af. Niemand is er ooit in geslaagd ook maar iets te stelen uit Villa Kakelbont De verhalen over het vrolijke Zweedse meisje zijn zo populair dat er een tv-serie en een film over haar zijn gemaakt. Duizenden meisjes waren jaloers op haar avonturen. Maar Pipi, die bleef gewoon haar opgewekte zelf. En jij. Lijk jij op Pipi? Ik vind dat ik wel iets van haar heb, niet?
95 HELDEN.indd 95
25/02/14 19:21
Fiks de
Foldables! Niks zo mooi als je eigen Helden op je nachtkastje!
Knip ze uit
en zet ze in het rijdend bed.
Er is ook een vouwfiguur zonder kleur, gezicht en kledij. Dat word jij!
HELDEN.indd 96
25/02/14 19:21
97 HELDEN.indd 97
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 98
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 99
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 100
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 101
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 102
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 103
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 104
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 105
25/02/14 19:21
HELDEN.indd 106
25/02/14 19:22
B�����I�L HELDEN.indd 107
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 108
25/02/14 19:22
VOllEn baK!
HELDEN.indd 109
25/02/14 19:22
Maak je
kicker
tafel
Strafschoppen, hoekschoppen, scoren vanop de grote backlijn! En dat allemaal zonder scheenlappen. Welkom op het wereldkampioenschap van ‘De Helden’, het perfecte buitenspel om binnen te spelen.
Dit heb je nodig
houten planken voor de opstaande kanten een houten plaat voor het speelveld een tafel een boormachine waarmee je ook kan schroeven een klokboor
HELDEN.indd 110
een tekenpotlood schroeven bezemstelen houten plankjes voor de voetballers kleine balletjes (pingpong)
25/02/14 19:22
Zo doe je het
teken de speelhelften en speellijnen op de grote plaat boor in de zijplanken gaten waardoor je de stokken kan steken bevestig de zijplanken aan de grote plaat steek de stokken doorheen de gaten teken voetballers op het hout en snij ze uit
HELDEN.indd 111
schroef de voetballers vast op de stokken (denk goed na wie waar speelt) pimp je voetbalveld: verf er gras op, hang vlaggetjes en toeters aan het speelveld, maak een scorebord wacht op het fluitsignaal en trap af!
111 25/02/14 19:22
De spreekbeurt van sieg
VincEnT
KOmpAny
Dag beste lezeraar, luistervink en kijkerd van topvoetbal op wereldniveau! Mijn spreekbeurt gaat over de enige echte, onverslaanbare en onverwoestbare voetballer Vincent Kompany!
Deze Rode Duivel werd geboren in Ukkel bij Brussel. Hij is de zoon van een Congolese vader en een Belgische moeder. Hij groeide samen met zijn broer François en zus Christel op in Noordwijk, een arme Brusselse buurt. Tijdens zijn jeugd gingen zijn ouders uit elkaar. Zijn moeder Joseline keerde terug naar de Ardennen, vader Pierre bleef met de kinderen in Brussel. De jonge Vincent leerde voetballen op de pleintjes van Noordwijk, waar hij op achtjarige leeftijd ontdekt werd door een scout van RSC Anderlecht! Hoe cool is dát? Toen hij tien was, wilde hij net als zijn zus aan atletiek doen. Intussen bleef hij wel bij Anderlecht spelen en groeide hij uit tot een van de grootste talenten van de club. Bij de miniemen (van 11 tot 12 jaar, misschien wel jouw heldenleeftijd) werd hij door de jeugdcoach al geprezen in het weekblad Voetbalmagazine.
rsc anDERlEchT
Op 1 juli 2003 tekende de 17-jarige Kompany zijn eerste profcontract bij Anderlecht en maakte hij de overstap naar de A-kern, die toen onder leiding stond van coach Hugo Broos. Kompany groeide meteen uit tot een echte spelverdeler. Hij was een geboren kapitein! Op 30 juli 2003 maakte hij zijn officiële debuut in een échte wedstrijd. Hij mocht toen in de Champions League starten tegen Rapid Boekarest. Zijn eerste doelpunt voor Anderlecht scoorde hij in een competitieduel tegen Sint-Truiden.
HELDEN.indd 112
25/02/14 19:22
Anderlecht sloot het seizoen af als kampioen en Kompany werd verkozen tot Jonge Profvoetballer van het Jaar. Daarnaast mocht hij als beste Afrikaanse speler in de Belgische competitie ook de Ebbenhouten Schoen in ontvangst nemen. Kompany is een echt prijsbeest!
Zoveel meer dan een voetballer
Vincent Kompany is meer dan een goede kapitein op het veld. Hij heeft ook een groot hart! Hij is sinds 2006 ambassadeur van SOS Kinderdorpen. Samen met zijn vrouw Carla richtte hij ook de vzw Vica op. Ze steunen jongeren die het moeilijk hebben om op te groeien in Brussel. Sjiek, toch? In 2012 richtte hij zelfs een platenlabel op om jonge muziektalenten te steunen. Kompany rockt. Zo. Bedankt voor het luisteren. En ga nu maar mee naar buiten. Daar ligt een voetbal. Paske!
113 HELDEN.indd 113
25/02/14 19:22
Maak een
hondenparcours!
Je viervoeter is slimmer dan je denkt ĂŠn hij wil met je spelen. Daag jezelf en je hond uit en race tegen de klok. Een hondenparcours is meer dan een kunstje aanleren, ga in competitie met je vrienden en hun blafferd. Vuistje! Pootje!
HELDEN.indd 114
25/02/14 19:22
je nodig Dit heb een hond een loopbrug of een bank een hindernis om over te springen een speelkoker om door te kruipen hondensnoepjes een hoepel om door te springen
Zo doe je het
lok je hond naar de hindernissen doe voor wat je van hem/haar verlangt wees lief voor je dier beloon hem/haar af en toe met een hondensnoepje
115 HELDEN.indd 115
25/02/14 19:22
papier
HELDEN.indd 116
25/02/14 19:22
r
vouwen varen
Met de V van , en Je vlieg-en-vaarbrevet verdien je hier in ĂŠĂŠn klap. Volg de stappenplannen op de voet. Maar gebruik je handen. Start!
vliegen
Papier (en dus ook dit boek) wordt van bomen gemaakt. Dat is een beetje jammer. Daarom gebruiken we elk blad su-per-goed. Om een knikkerbaan te knutselen bijvoorbeeld. Of om jezelf en de minihelden te vouwen!
Tjik-Tjak-vouwenbak!
HELDEN.indd 117
117 25/02/14 19:22
Maak je
Venetiaanse
heldenmasker Voel de superkrachten door je lijf stromen als je dit Venetiaanse heldenmasker opzet.
Dit heb je nodig: behangerslijm
een beetje water
een roerstok een kommetje
krantenpapier een borstel een schaar een potlood
HELDEN.indd 118
een ontbijtgranendoos (of ander dun karton) een balpen
geduld
25/02/14 19:22
Zo maak je het: 1. knip de vormen uit de pagina 2. leg ze op karton, teken ze over met potlood
3. sommige stukken teke n
je twee keer. Kijk op de stukken waa r 2X staat 4. knip de stukken uit. Ti p: knip eerst ver rond de stukken, daarna perfect op de lijntjes 5. kleef de vijf stukke n aan elkaar 6. maak een dun behang erslijmpapje. Kijk op de doos vo or de hoeveelheden en verhoudingen
7. scheur lange stroken van ongeveer 2 cm breed 8. kleef heel je masker vol. Hoe meer strookjes je over elkaar legt en kruist, hoe sterker het wordt 9. hoe meer lagen, hoe sterker je masker. Kleef minstens 4 lagen op de voorkant en 4 lagen op de achterkant 10. laat het drogen 11. beschilder! Maak het mooi! 119 HELDEN.indd 119
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 120
25/02/14 19:22
x2!
HELDEN.indd 121
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 122
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 123
25/02/14 19:22
Verleng je ogen Tover je kleine broer of kleine zus om van kleuter tot kapitein. Fiks in 15 minuten deze schattige verrekijker met verstelbare lenzen.
Dit heb je nodig: 4 wc-rolletjes plakband sterk A4-tekenpapier
Zo maak je het: knip 2 wc-rolletjes in de lengte door, maak ze 3 cm korter rol ze op tot strakkere rolletjes, kleef er een papier rond om ze samen te houden
HELDEN.indd 124
25/02/14 19:22
knip 4 stroken van 2 cm breed en 1 strook van 3 cm bind de 2 KLEINE rolletjes aan elkaar vast met de papieren strook van 3 cm n de a a n e l l o r e t o r g bind de ken o r t s e d t e m n e l l kleine ro van 2 cm
trek aan en kleef vast
gluurfeest! 125 HELDEN.indd 125
25/02/14 19:22
Word
piloot
Doe meer dan vouwen alleen, na het vouw- en tekenplezier moet jouw vlieger de lucht in! Zo vaak en zo hoog mogelijk, samen met die van je vrienden. Daag elkaar uit, maak
eena
HELDEN.indd 126
irsh
ow!
25/02/14 19:22
maak loopings! vlieg om ter hoogst vlieg om ter verst blijf om ter langst in de lucht vlieg vanuit je slaapkamervenster vlieg door opgehangen hoepels vlieg met stormwind vlieg niet in de regen vlieg met een legomannetje aan boord vlieg naar elkaar en vang de vlieger in de vlucht. Gooi terug! daag vogels uit schrijf liefdesbrieven op je vlieger en gooi hem door de klas schrijf een noodkreet op je vlieger (‘help, ik heb honger!’) en gooi hem naar je ouders
127 HELDEN.indd 127
25/02/14 19:22
De Sahara-glijder HELDEN.indd 128
Dit heb je nodig:
1
een blad A4-papier (printerpapier) stiften
Zo maak je het: vouw het blad in tweeĂŤn en vouw terug open
2
3 4 vouw de twee bovenpunten naar het midden vouw vijf keer een strook naar benee, druk goed aan
6
5
6
25/02/14 19:22
draai je blad om
9
8 vouw het dubbel met de dikke strook papier aan de buitenkant
10
11
experimenteer met de zijflapjes om je vliegprestaties te verbeteren
plooi de twee vleugels over de stippellijn
12 13 14
15
versier je Sahara-glijder met stiften
HELDEN.indd 129
! e i t c a
129 25/02/14 19:22
u r na u S s u n a De Ur HELDEN.indd 130
Dit heb je nodig:
1
een blad A4-papier (printerpapier) stiften
Zo maak je het: vouw het blad in tweeĂŤn vouw terug open
2 3
vouw de twee bovenhoeken naar binnen tot aan de middellijn
4
25/02/14 19:22
vouw nog eens naar binnen over de stippellijn, maak een scherpe punt
5
6 plooi de punt naar beneden tot aan de onderste rand van je blad
7
9
8
draai je blad om
10 draai ook dit blad om 131 HELDEN.indd 131
25/02/14 19:22
plooi de bovenhoeken over de stippellijn op de tekening
12 11
plooi de punt naar beneden op de stippellijn
13
draai je blad om
14
a
15 vouw de lange punt naar voren
16
HELDEN.indd 132
25/02/14 19:22
17 vouw de vlieger toe
18
vouw de twee vleugels zoals op de tekening
experimenteer met de zijflapjes om je vliegprestaties te verbeteren
19
versier je Uranus-Sunaru met stiften
actie! HELDEN.indd 133
25/02/14 19:22
dE
sChAtKaArT
Je snoepvoorraad, je lievelingsspeelgoed, de briefjes van je buurmeisje/jongen, of je eerste sportsch oentjes: allemaal verdienen ze een geheim plekje in huis of die p onder de grond. Veilig voor rovers en ouders. Maar het kan ook anders. Zet je vrienden aan het werk met een speurtocht ! Verstop jezelf. Jij bent de schat.
1
Teken de schatkaart. Maak een plan van je kamer, huis of buurt. Teken een windroos en duid de plek van de schat aan
dIt hEb jE nOdIg
koffie een grote steelpan een grote ovenschotel een theelichtje of een ander kaarsje een dik blad papier voor de schatkaart een dun alcoholstiftje of een zwarte balpen
HELDEN.indd 134
2
vouw je kaart helemaal op. Vouw ze terug open. Vouw ze nogmaals, maar dan anders. Steek ze een dag lang in je broekzak om een echt verweerd effect te krijgen
25/02/14 19:22
3
vouw ze terug open
4
leg ze in de ovenschotel en giet er warme koffie over. Laat enkele minuten trekken
5Pas op, ze kรกn in brand vliegen!
bak ze op een vuurtje knapperig bruin in de steelpan
breng met het theelichtje brandsporen aan op de kaartrand
135 HELDEN.indd 135
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 136
25/02/14 19:22
smakelijk!
nomnomnomnomno
HELDEN.indd 137
25/02/14 19:22
K
tOrEnSpItS
torentjes maak spitse daken op de
d
ka wc ke ee pl ge
pLaTtEgRoNd tOrEn knip twee keer in het rolletje, snij tw ee keer in de muren e n schuif over elka ar KaNtElEn
HELDEN.indd 138
KaNtElEn
25/02/14 19:22
bOuW eEn mEgA
KaStEeL vAn kArToN
dIt hEb jE nOdIg karton, massa’s wc-rolletjes keukenrollen een breekmesje plakband geduld
et e
maak een klein poortgebouw met een poort aan voor - en achterkant 139 HELDEN.indd 139
25/02/14 19:22
De boot of vouwschuit Dit heb je nodig
1
een blad A4-papier (printerpapier) stiften water (nat of droog naar keuze)
Zo maak je het vouw je blad horizontaal in tweeĂŤn
2
vouw het dichtgeplooide blad verticaal in tweeĂŤn vouw het terug open (enkel de laatste stap, vouw het 1 keer open)
4 HELDEN.indd 140
leg het voor je met de opening naar beneden
3
5
25/02/14 19:22
vouw de bovenpunten tot aan de middellijn
6
plooi de onderste rand van het bovenste blad naar boven
7
9 8 draai je blad om
11
10
plooi de uitstekende hoekjes om
12
we zijn er nog niet 141 HELDEN.indd 141
25/02/14 19:22
plooi de onderste rand van het bovenste blad naar boven
13
14 steek je duimen langs onderen in het hoedje, trek het open
15
druk het plat tot je een vierkant ziet
16
18 17
HELDEN.indd 142
plooi de onderste helft naar boven
25/02/14 19:22
doe dat nog eens aan de andere kant
19
Jummie, Taco!
20 steek je duimen opnieuw in het kleinere hoedje druk het plat tot je een kleiner vierkant krijgt
21 trek het bootje open
22
goeie vaart, kapitein! HELDEN.indd 143
25/02/14 19:22
Karton! ! r e i h HELDEN.indd 144
25/02/14 19:22
dE gOuDEn Tip vAn NicO Karton vangen doe je niet met een vislijn. Je moet het verschalken. Een keer per maand halen ze karton op. Ga naar de winkelstraat in je buurt. Vooral bij kledingzaken vind je grote stukken. Houd ook in de gaten wanneer iemand in je straat meubels heeft gekocht in bouwpakketten. Vaak zitten die verpakt in grote, kartonnen dozen. Maak hen blij en haal het op. Jij hebt je karton en zij moeten er niet mee naar het containerpark. Dubbele winst!
pRaKTiscH
Je kan soms extra handen gebruiken. Of een kruiwagen. Of een vrachtwagen. Euh.
HELDEN.indd 145
25/02/14 19:22
m
dikke buik
HELDEN.indd 146
25/02/14 19:22
mEt dOzEn kArToN kAn jE
HeLe GrOtE dInGeN mAkEn
dat is zo omdat karton sterk, maar ook licht is
bIjVoOrBeElD eEn
dInO sAuR uS uit de prehistorie
147 HELDEN.indd 147
25/02/14 19:22
mAaK jE eIgEn
hElIkOpTeR
vAn pApIeR
dIt hEb jE nOdIg
een blad A4-papier (printerpapier) stiften
g Laat hem van zo hoo de mogelijk los. Vanuit nek van je vader. Van . bovenop de glijbaan Uit je dakvenster.
Deze helikopter is afgekeken van een klein natuurwonder: de vallende zaadjes van de esdoorn! De vrucht van deze boom heeft een grote vleugel. Als de boom de vrucht lost, vliegt ze in een draaibeweging meters ver weg, ver onder de kruin uit. Dat is nodig om op een nieuwe plek de vrucht de kans te geven om zelf een boompje te worden. Ver van de schaduw van de ‘moederboom’.
zO mAaK jE hEt
Kijk goed naar de tekening. Knip waar moet. Vouw. Laat vliegen! HELDEN.indd 148
25/02/14 19:22
149 HELDEN.indd 149
25/02/14 19:22
Maak je
samoeraimasker Durf in de spiegel te kijken naar de Japanse versie van jezelf!
check het venetiaanse masker voor meer uitleg! Dit heb je nodig behangerslijm een kommetje een roerstok een beetje water
een blad papier een potlood een schaar geduld
x2!
HELDEN.indd 150
25/02/14 19:22
151 HELDEN.indd 151
25/02/14 19:22
De spreekbeurt van Dempsey
HET
vliEgTuig vAn
lEOnARDO!
Hallo! Deze held (ik dus!) heeft ook een held en hij heet Leonardo. Applaus voor Leonardo da Vinci! Leonardo da Vinci werd geboren in het Italiaanse stadje Vinci op 15 april 1452. Hij was en is een héél bekend kunstenaar. Naast schilder, beeldhouwer en architect was hij ook uitvinder én ingenieur. Hij vond onder andere de eerste tank uit en was de eerste mens die een plan maakte om een helikopter te bouwen. Niet dat die ooit echt gevlogen heeft, maar toch. Het was een straffe kerel voor zijn tijd. Een held. Leonardo leert als tiener rekenen, lezen, schrijven en Latijn. Hij is niet zo sterk in talen. Zijn handschrift is heel bijzonder, hij schrijft van rechts naar links. Oké, dat is RAAR. Hij is waarschijnlijk linkshandig. Leonardo heeft wel tekentalent. Dat ziet zijn vader ook en hij laat hem op 15-jarige leeftijd als leerling van beeldhouwer en schilder Andrea del Verrocchio aan de slag gaan. Daar komt hij veel wetenschappers tegen. Hij ligt niet zo goed bij zijn leraren. Ze vinden hem briljant en veelzijdig, maar ook een onbetrouwbare dromer en treuzelaar. In 1476 begint Leonardo zijn eigen atelier, een werkplaats. Hij gaat vaak de straat op om modellen te zoeken die hij wil schilderen. Hij schildert enkel mensen die zijn aandacht trekken. Als hij zo iemand vindt, loopt hij er de hele dag achteraan om te zien hoe ze bewegen en praten. Wanneer hij ’s avonds thuiskomt, kan hij die personen exact schilderen alsof ze nog voor hem staan. Straffe Leonardo.
HELDEN.indd 152
25/02/14 19:22
In 1482 gaat hij naar Milaan naar een zekere Sforza, die zijn uitvindingen eerst maar niks vindt. Hij stelt ze wel op feestjes tentoon. De eerste opdracht van Sforza aan Leonardo is het bouwen van een reusachtig paard. Leonardo werkt er meer dan 16 jaar aan, maar krijgt de klus nooit geklaard. Leonardo gaat terug naar Firenze en wordt er erkend als kunstenaar. Hij krijgt veel opdrachten van mensen en werkt ook voor de kerk. In 1502 wordt hij militair adviseur voor Cesare Borgia: hij tekent kaarten en maakt schetsen van kanalen en grondplannen voor het fort van Urbino. Hij ontwerpt de tank en kruisbogen en nog veel meer oorlogstuig. Dat vind ik wel wat vreemd, maar hij was slim en kon geweldig tekenen ... Nadat een van zijn vrienden wordt vermoord door Cesare, neemt hij ontslag. Hij trekt zich terug en schrijft een boek: De verhandeling over schilderkunst. In 1506 vertrekt Leonardo voor zes jaar naar het hof van Lodewijk XII, de koning van Frankrijk. In 1508 stopt hij met schilderen voor de kost. Op zijn zestigste maakt hij nog plannen voor zijn laatste beeldhouwwerk, een ruiterstandbeeld, maar het wordt nooit gemaakt. In september 1513 vertrekt de 61-jarige Leonardo naar Rome. Hij krijgt een lichte beroerte en maakt daarna het enige zelfportret dat van hem bestaat. In 1516 gaat hij in een buitenhuis niet ver van het koningshuis wonen. Leonardo krijgt opnieuw een beroerte, waardoor zijn rechterhand en een deel van zijn arm verlamd raken. Toch blijft hij tekenen en wetenschappelijke experimenten uitvoeren. Tot aan zijn dood op 2 mei 1519 werkt hij in het Franse Amboise. Hij wordt er begraven in de kasteelkapel van Sint-Hubertus.
153 HELDEN.indd 153
25/02/14 19:22
Maak je
eerste auto!
Met papiermachĂŠ kan je moeilijk een rijbewijs maken, maar een trapauto, fietsbus, een formule 1-bolide, een trein of een straaljager wel. Bouw een dak boven je fiets en rij voortaan droog naar school.
HELDEN.indd 154
25/02/14 19:22
nodig heb je Dit massa’s krantenpapier behangerslijm houten (pan)latten een schroefboormachine schroeven kippengaas geduld een nietjespistool
Zo doe je het
maak een houten frame (geraamte) om je gocart of fiets overspan het met kippengaas - kijk uit, de uitstekende stukjes metaal zijn scherp - en maak alles vast met het nietjespistool maak een behangerspapje, lees de instructies op het doosje bestrijk met je handen vellen papier en behang je voertuig laat een dag drogen, beschilder en vernis en klaar!
PLEhebTjeTEN EVVoorENditOalles volwassen begeleiding nodig.
155 HELDEN.indd 155
25/02/14 19:22
Maak een
modderparcours! Een beetje held maakt ‘Oeps! Per ongeluk!’ zijn kleren al eens vuil. Bij dit parcours is het de bedoeling om zo proper mogelijk te eindigen.
HELDEN.indd 156
25/02/14 19:22
nodig Dit hebeenje grasveldje, een stukje bos, een speelpleintje, de tuin (of die van je buren) je fantasie: bedenk een parcours dat je tegen de tijd met je vrienden moet afleggen vlaggetjes, touw of lint om je parcours af te bakenen een camera om de actie vast te leggen een horloge, chronometer of telefoon om de snelste tijd vast te leggen water, bloem, snoepjes een appel, choco en een touwtje witte kleren (die vuil mogen worden) een groot plastic zeil vol verf en/of modder een wasmachine
je het Zoduikdoe eerst in water of maak je helemaal nat zoek met je mond een snoepje in een bakje met bloem eet, zonder je handen te gebruiken, een appel met choco die aan een touwtje hangt kruip onder touwen door over het plastic zeil vol verf en/of modder maak een koprol door het modderbad wie het minst vuil is, wint!
157 HELDEN.indd 157
25/02/14 19:22
HELDEN.indd 158
25/02/14 19:23
HELDEN.indd 159
25/02/14 19:23