SPoRTPRoF
het magazine voor de sportprofessional
VuuRDooP PIETER VaN DEN HoogENBaND WhatsApp-interview met toernooidirecteur EYOF
SPoRTMaRKETINg IN BEWEgINg Interview met Bob van Oosterhout
oNDERNEMEN IS ToPSPoRT Jacco Eltingh, een idealistische zakenman
SportProf is een uitgave van Sport-Netwerk.nl
EN VERDER
Ondernemen in de sport | Infostrada Sports | Sportretail | Personal Branding | Fitnessbranche | Jupiler League en meer.
Is sport jouw passie?
Johan Cruyff College - MBO
Johan Cruyff Institute Amsterdam Masters & Cursussen
Aan het Johan Cruyff College (JCC) combineren topsporters en talenten die dat niveau kunnen halen, hun sportcarrière met een mbo-opleiding. De opleidingen worden verzorgd in het Nederlands. Er zijn JCC’s in Amsterdam, Enschede, Groningen, Nijmegen en Roosendaal.
Het Johan Cruyff Institute Amsterdam (JCI) organiseert studieprogramma’s voor iedereen met een passie voor sport. We streven naar een evenwichtige studentengroep met (ex) topsporters en studenten met (sport)management ervaring. De opleidingen worden verzorgd in het Nederlands of Engels.
Opleidingen ‘Sport & Business’: Commercieel medewerker in de sport (mbo niveau 3) Medewerker Marketing, Communicatie en Evenementenorganisatie Sport (mbo niveau 4)
Eénjarige opleidingen die bij het JCI Amsterdam gegeven worden: International Master of Sport Management (Engels) Master in Coaching (Nederlands) Master Module Sport & Facility/Event Management (Nederlands)
Opleiding ‘Sport en Coaching’: Bewegingscoördinator (mbo niveau 4)
Het JCI biedt ook corporate training in de vorm van workshops en cursussen voor sportorganisaties en bedrijven die - net als wij - de dynamiek en knowhow van de sport omarmen.
www.cruyffcollege.nl
Johan Cruyff University - HBO
Meer informatie over het Johan Cruyff Institute Amsterdam:
Aan de Johan Cruyff University (JCU) combineren topsporters hun sportcarrière met een hbo-opleiding. De opleiding wordt verzorgd in het Nederlands. Er zijn JCU’s in Amsterdam en Tilburg.
www.cruyffinstitute.nl
Johan Cruyff Institute Online opleidingen en programma’s wereldwijd
Opleiding: Bachelor of Business Administration in Sport Marketing / Commerciële Economie.
Het Johan Cruyff Institute biedt de volgende online opleidingen: International Master of Sport Management (e-MISM) (Engels en Spaans) Master in Sport Marketing and Sponsorship (Engels en Spaans) Football Management Degree (Engels en Spaans) Degree in Sport Marketing (Engels en Spaans) Degree in Sport Sponsorship (Engels en Spaans) Sport Business Fundamentals (Engels, Spaans en Nederlands)
www.cruyffuniversity.nl
“Niemand kan de belangen van sport en samenleving beter dienen dan iemand met het hart van een sporter.”
Voor een overzicht met alle studieprogramma’s van de Johan Cruyff Institutes in Amsterdam, Barcelona, Mexico, Peru en Stockholm en de online programma’s:
Johan Cruijff
T:+31 (0)20 305 3383
www.cruyffinstitute.org
|
info@cruyffinstitute.org
Turn Your Passion for Sport into a Profession
Education in Sport Management and Marketing
www.cruyffinstitute.org
Inhoud 6 Voorwoord Sander Fonville
8 Sportmarketing in beweging Interview met Bob van Oosterhout
16 SciSports Moneyball-studenten bestormen voetbalhemel
16 38 Infostrada Sports toont ambitie Interview met CEO en ‘lefgozer’ Danny Menken
44 Sportretail moet specialiseren Toekomst van de branche door ogen van de specialist
48 KNVB Talent Team Kansen voor student en sport
8
50 Personal branding Interview met voorloper Joris Coppes
20 Young Professional Netwerk Netwerken, persoonlijke ontwikkeling en sport!
23 HR-manager aan het woord Medewerkers bepalen succes organisatie
28 Vuurdoop Pieter van den Hoogenband WhatsApp-interview met toernooidirecteur EYOF
34 De Vonken van 2028 Young Professionals met een olympische droom
28
60 60 Ondernemen is topsport
78 Ondernemers in de sport
Jacco Eltingh, een idealistische zakenman
Rondgang langs pioniers
64 In gesprek met Young Professionals
85 Metamorfose van de fitnessbranche
Vier Young Professionals aan het woord
Slechtste jongentje van de klas bloeit op
71 Nieuwe piramide voor jeugdvoetbal
92 Jupiler League op de schop
Formule moet Nederlandse talenten aan wereldtop houden
Historische besluiten moeten Eerste Divisie omhoog stuwen
En verder 79 Sport evenementen 2013-2014 59 Column Kirsten van der Kolk 30 Interview Philip Wagner 50 Ontwikkelingen kunstgras
78
En meer
Voorwoord: Sander Fonville
Voorwoord Bijna drie jaar geleden startte ik met Sport-Netwerk.nl, met als doel een platform aan te bieden met informatie over de sportarbeidsmarkt. De website fungeert als intermediair tussen studenten, werknemer en werkgever. Dit doen we door met name een overzicht te plaatsen van opleidingen, stages en banen in de sport. Inmiddels zijn we al een tijdje op weg en plaatsten we op Sport-Netwerk.nl meer dan 900 vacatures en stageplekken en trok de website het afgelopen jaar 180.000 unieke bezoekers. We zijn almaar groeiende en gaan deze zomer dan ook een nieuwe fase in met een nieuwe website en het magazine SportProf. Met de recent gelanceerde website kunnen we nog meer branchespecifieke vacatures en stageplekken aanbieden en kunnen zzp-ers, studenten, projectmanagers en werknemers een profiel aanmaken, waardoor ze nog beter gevonden worden door sport- en sportgerelateerde organisaties. Ook kunnen we werkgevers beter van dienst zijn in hun zoektocht naar personeel, zonder dat zij een vacature plaatsen.
Met SportProf hebben we getracht een mooi jaarlijks terugkerend magazine te lanceren met interessante interviews, reportages en verhalen over de sport en de sportarbeidsmarkt.
Veel leesplezier,
Met sportieve groet,
Sander Fonville Oprichter Sport-Netwerk.nl
www.twitter.com/SportNetwerk
www.facebook.com/SportNetwerk.nl www.linkedin.com/groups?gid=3314257
6
r e v e g k r e w ls a u ij Kunnen w r a a n t h c o t k e o z e helpen in d goed personeel?
Plaats dan nu een advertentie, zoek in onze database of laat ons voor u zoeken.
www.sport-netwerk.nl
“Sportmarketing is enorm in beweging”
Bob van Oosterhout richtte in 1997 het sportmarketingbedrijf Triple Double op. inmiddels leidt hij de onderneming samen met Michel van Grunsven en Norbert Korsmit en is er zo’n dertig man in dienst. De succesvolle sportmarketeer aan het woord over zijn achtergrond, de eisen die er in zijn vakgebied aan werknemers worden gesteld, uitgesproken sporters, goede en slechte sponsors en de toekomst. “Sportmarketing is als vak enorm in beweging, dat merk je aan alles.”
Zijn entree in de sportmarketing ontstond bij toeval, hoewel de passie voor sport er altijd was. Na een studie internationale communicatie werd hij in 1993 bij basketbalclub Den Bosch de eerste fulltime manager in het Nederlandse basketbal. Die functie vervulde hij 3,5 jaar. “Ik was verantwoordelijk voor wedstrijden, sponsoring, enzovoorts. Een jongensdroom: ik was zelf een basketballer en kende de club goed. In die periode heb ik veel geleerd en goed kunnen zien wat bedrijven kunnen doen met sport. En
8
hoe sport zichzelf moet shapen om interessant te zijn voor het bedrijfsleven. Ik kreeg daar steeds meer lol in. Vanuit andere hoeken kwamen opdrachten: Nike wilde iets doen in het voetbal, Libertel in het schaatsen. Toen besloot ik te stoppen bij Den Bosch. De club zei vervolgens: ‘Waarom begin je niet met een eigen bureautje? Dan kunnen wij je twee, drie dagen per week inhuren.’ Ik heb nog een paar maanden voor de basketbalclub gewerkt. Maar alles wat je doet als zelfstandig ondernemer is meteen leuker en nieuwer dan dat wat je daarvoor deed. Daarom heb ik al
snel bij Den Bosch aangegeven: dit houdt op.”
Op passie en gevoel Vanaf dat moment maakte Triple Double een stormachtige groei door. Van Oosterhout doet veel, zo niet alles, op basis van passie en gevoel. “Ik won twee jaar geleden een grote ondernemersprijs, de BOV-trofee, voor de beste ondernemersvisie. De jury, die tegenover me zat, was in eerste instantie geïnteresseerd in mijn businessplan en groeimodellen.
mensen enorm bezighoudt. In het reclamewereldje zie ik mensen die voortdurend veren in elkaars kont stoppen, door elkaar prijzen te laten winnen. Volgens mij zijn er in de reclamewereld meer prijzen dan bureaus. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken, dat reclamebureaus ons in sommige opzichten zien als concurrenten. Als Aegon hoofdsponsor wordt van Ajax, ontstaat er een heel activatietraject met een bijhorend budget. Sportmarketingbureaus pretenderen het best te weten hoe ze die activatie kunnen vormgeven. Bij reclamebureaus heerst het gevoel: dat kunnen wij ook wel. Terwijl sport wel een heel aparte wereld is, waar je diep in moet zitten om hem goed te begrijpen.”
“Marketing kun je leren, maar liefde voor sport heb je wel of niet” Toen schoot ik in de lach, want die dingen heb ik allemaal niet. Door de jaren heb ik een heel goed gevoel ontwikkeld voor met wie je het best kunt werken, wat je het best kunt doen, waar kansen liggen en hoe je goede campagnes ontwikkelt. Het hele Triple Doubleteam heeft die passie. Plezier en energie vind ik belangrijkere elementen dan (of ik x of y) wat ik verdien en of we ieder jaar met vijf man (kan) kunnen groeien. (Het gebeurt wel) Uiteraard is dat ook van belang. Het gebeurt wel, maar ik doe vooral wat ik heel erg leuk vind. En als je al twintig jaar dingen
op intuïtie doet en je hebt in die periode duizenden goede dingen gedaan, maar ook tientallen foute dingen, dan wordt die intuïtie ook ervaring.” De groei van gespecialiseerde sportmarketingbureaus gaat vooralsnog niet gepaard met meer aandacht in diverse vakbladen. “Ik vind dat Adformatie rond de Olympische Spelen vier pagina’s per week moet besteden aan sportmarketing. Er gaat in ons vakgebied 900 miljoen euro om, exclusief activatie. Dat gaat dus in totaal ver over het miljard. Sport is een platform dat
Sportliefde boven marketingpassie Een liefde voor sport is voor Van Oosterhout belangrijker dan passie voor marketing. “Onze merkwaarden zijn energy, excellence en extra mile. Medewerkers moeten uit het juiste hout gesneden zijn, normaal gedrag vertonen en bereid zijn de mouwen op te stropen. Ik zoek een bepaalde twinkeling in hun ogen, ze moeten echt een enorme passie voor sport hebben. Dat is een groot verschil tussen Triple Double en een aantal andere bureaus. Daar werken mensen met een passie voor marketing, die ook liefde hebben voor sport. Marketing kun je in mijn ogen leren, maar een continue 24uursdrang om op de hoogte te zijn van gebeurtenissen in de
9
Bob van Oosterhout
sport, die heb je wel of niet. Ik kan geen sport verkopen en heel enthousiast over iets zijn als ik het zelf niet zo voel. Het moet niet zo zijn dat ik op dinsdagochtend wordt gebeld door een klant, die zegt: ‘Geweldig gister hè, Bob’. Waarop ik zou zeggen: ‘Wat dan?’ En dat die klant dan moet vertellen dat er een geweldige wielerkoers was met een bizarre ontknoping.” “Verkoop jezelf eens goed”, is een tip die de sportmarketeer geeft. “49 van de 50 mensen die bij Triple Double solliciteren en een pleidooi houden voor hoe gek ze zijn van sport en hoe creatief ze zijn, komen met een zwart-wit cv van twee kantjes. Ik heb mensen op bezoek gehad met de meest fantastische cv’s. Op basis daarvan denk je: dit is een geweldenaar. Maar de x-factor, die voor elk kantoor anders is, speelt ook een rol. Het mooiste compliment dat ik regelmatig krijg is van klanten die zeggen: jullie zijn allemaal hetzelfde. We zijn natuurlijk niet allemaal kopieën van elkaar, maar ik denk dat ze bedoelen dat ze zien dat wij een echt team zijn en dat ze vinden dat wij allemaal leuk zijn om mee te werken. Behulpzaam, dienstverlenend en met energie en passie.”
Creativiteit en lef Die passie moeten young professionals volgens Van Oosterhout met creativiteit en lef aantonen. “Ik heb mensen tegenover me gehad, die vertelden dat ze zo’n passie voor sport hadden en zo graag bij ons wilden werken”, vervolgt hij.
10
“Maar dan stond er op hun lijstje ook het onderwerp ‘overuren’. Dan zeg ik met een glimlach: “Dus jij wilt verantwoordelijk worden voor alle sportonderwerpen vanaf maandag om 10.00 uur? Die zijn er niet zoveel. Je moet maar zin hebben in het leven van een Triple Doubler. Dat betekent dat je ’s avonds voetbalwedstrijden bezoekt en naar gala’s, businessevenementen, atletiektoernooien, wielerkoersen en het schaatsen in Heerenveen gaat. Ik tel allang niet meer hoeveel ik werk. Ik ben altijd bezig met Triple Double, tenzij ik slaap. Dat roep ik niet om stoer te doen, maar om aan te geven dat ik dit het leukste vind om te doen. Ik heb niet het gevoel dat ik aan het werk ben, dat maakt het zo leuk.” “Een sollicitant had ooit een foto gemaakt van Teletekst”, geeft Van Oosterhout een voorbeeld van iemand die zich op originele
“Er zijn ook heel veel sporters waar je niet zoveel mee kunt” wijze verkocht. Met Photoshop had hij één regel vervangen. Daar stond als headline dat hij zou beginnen bij Triple Double. Hartstikke leuk en creatief, dat was voor mij een reden om hem uit te nodigen. Een ander had een kruiwagen bij zich, waar tien items in lagen. Die vertelde aan de hand van die voorwerpen wie hij was en waarom hij zo goed bij ons zou kunnen passen. Hij had
een kruiwagen nodig. Dat was in zijn geval zijn oom, die mij kende. Het was een leuk verhaal. En het getuigde van creativiteit en lef: je moet het maar durven. Dat is een belangrijk aspect, want we zijn
“Als je al twintig jaar dingen op intuïtie doet, wordt die intuïtie ook ervaring” een sportmarketingbureau, we drijven op creativiteit.” “Sporters zijn extreme mensen” Uiteraard is ook de keuze voor een sporter of team van invloed op het succes van sponsoring. Onderscheidend vermogen, authenticiteit en een boeiend verhaal zijn succesfactoren. “Sporters die een hoog grijzemuisgehalte hebben, komen heel lastig in aanmerking. Sporters zijn mooi vanwege hun verhaal. En hoe spannender dat verhaal is en hoe uitgesprokener een bepaalde persoonlijkheid is, hoe beter het in theorie kan aansluiten op een bepaald merk met dezelfde waarden. Zeker tegenwoordig, in ons politiekcorrecte, mediagetrainde sportersland, zijn er ook heel veel personen waar je niet zoveel mee kunt. Dat vind ik wel jammer. Sporters zijn per definitie extreme mensen, dat betekent dat ik ook houd van extreme verhalen. Neem Blade Babe Marlou van Rhijn, die een geweldig verhaal heeft. Dat geldt ook voor Epke Zonderland en Churandy Martina.
Bob van Oosterhout
Het zijn sporters met een profiel.” Het Sportspro-magazine riep de Braziliaanse voetballer Neymar, die onlangs een contract tekende bij FC Barcelona, onlangs uit tot de sporter die wereldwijd in commercieel opzicht het interessantst is. Ten onrechte, vindt Van Oosterhout. “Daar was ik het zeker niet mee eens. Dat kan nu iets veranderen omdat hij naar Barcelona gaat, waardoor hij vooral in de belangrijke Europese en Aziatische markten meer power krijgt. Maar als je eerlijk bent, staat Neymar niet boven David Beckham, Cristiano Ronaldo en Lionel Messi. Bovendien zijn Tiger Woods, Roger Federer, Rafael Nadal en Usain Bolt ook enorme wereldsterren, in mondiale sporten.”
Onderscheidende merken Diverse merken begrijpen volgens Van Oosterhout goed hoe ze hun sponsoring moeten aanpakken. Voorbeelden zijn in zijn ogen Aegon, ABN Amro, Continental, Afas, Albert Heijn, Randstad en Ernst & Young. “Die onderscheiden zich met name door sponsoring in het hele bedrijf een goede plek te geven, zodat het niet een op zichzelf staand ding is. En door zich te realiseren dat ze sponsoring op continue basis serieus moeten activeren. Dat er extra budget nodig is om er echt wat mee te gaan doen. Dat doen ze heel actief en oprecht, het zit echt in hun genen. Daarnaast zijn er heel veel die niet het maximale
uit hun sponsoring halen. Die betalen veel geld om ergens sponsor te worden en doen er vervolgens niets mee. Terwijl je voor een relatief klein bedrag dingen kunt doen die het succes van een sponsoring verdubbelen of verdrievoudigen.”
Enorm in beweging De ontwikkelingen binnen de branche bieden volgens de sportmarketeer kansen voor jongere generaties. “Het vak is enorm in beweging. Dat heeft voor een groot deel te maken met hoe de digitalisering van de wereld, en dus ook de verhouding tussen markt en consumenten, verandert. Daarmee wordt ook de wijze waarop sport wordt
“In het reclamewereldje zie ik mensen die constant veren in elkaars kont stoppen”
11
Bob van Oosterhout
“49 van de 50 sollicitanten komen met een zwart-wit cv van twee kantjes”
geconsumeerd en beleefd anders. Fanbeleving maakt een enorme transformatie door. De wijze waarop de consument over vijf jaar sport beleeft, is niet meer te vergelijken met hoe het in 1988 was. Ik ben bang dat het een ontwikkeling is die zo snel gaat, dat veertigers en vijftigers soms moeite zullen hebben om dat te volgen en door te vertalen naar proposities die aansluiten bij de belevingswereld van jonge mensen. Dus zijn er jonge mensen voor nodig om dat goed in te vullen. Er is een trend om alles dat om sport gaat dichter bij de fan te brengen. Alles moet authentiek en relevant zijn, een sponsorship
maandag RTL Z interview, Amsterdam
dinSdag
Directievleugel
Het voornaamste toekomstplan van Van Oosterhout voor Triple Double is het zetten van een volgende stap qua huisvesting. “Daarbij gaat het niet zozeer om een nieuw kantoor, maar om het creëren van een soort belevingswereld rond het thema sportmarketing.” Die moet de naam SportmarketingXenter krijgen. “Waarbij de X staat
wOenSdag
9.00u
10.00u Bavaria,
moet een toegevoegde waarde hebben. Hoe maak ik het leven van sportfans net een beetje mooier, hoe verrijk ik de sportbeleving? Er zit een steeds grotere maatschappelijke component aan vast.”
Brainstorm pitch
voor kruisbestuiving tussen verschillende partijen, een kruispunt waar verschillende partijen samen komen die met sportmarketing bezig zijn. Maar ook voor vermenigvuldigen: elkaar helpen, elkaar business toespelen en elkaar beter maken. Dat suggereert al dat er in het centrum, dat hoogstwaarschijnlijk in Eindhoven gaat verrijzen, veel verschillende partijen uit diverse disciplines bij elkaar moeten gaan komen. Een heel mooie stap voor Triple Double, maar ook voor de hele manier waarop wij met elkaar met sportmarketing bezig zijn. Ik heb daar heel veel zin in.”
dOnderdag
VriJdag
T. Sanders PSV, Eindhoven vergadering, Eindhoven
TUE W. Koch en A. Brombacher
10.00u
9.00u
ZaTerdag
ZOndag
9.00u
10.00u
11.00u 11.00u 11.00u Louis van Gaal Lunch Albert, bellen Topshelf 12.00u BNR KNGU NK, Ahoy 12.00u 12.00u Essent ING bellen Open, Sportzaken Rotterdam Rosmalen Humberto Tan 13.00u 13.00u 13.00u F. Basters; Repucom Lunch 14.00u 14.00u 14.00u Jan Smilde, Red Adidas bellen presentatie M. Van Rhijn, SportNext Rabobank Bull Amsterdam Hockey World 15.00u 15.00u 15.00u Siem & Luuk Radio 2 L. Van Gaal League SF 2013 BeNe League de Jong interview ING pers- 16.00u 16.00u 16.00uRondetafeloverleg, KNVB gesprek Online conferentie 17.00u 17.00u 17.00u Kennisdiner VRIJ HOUDEN, Kansspelen Infostrada NOC*NSF Thuis Opvallers 18.00u 18.00u 18.00u Sports Sportmarket. Netwerkclub Opening BNR Nieuwsradio sportpanel, Amsterdam
12
“Sport is een heel aparte wereld, waar je diep in moet zitten om hem goed te begrijpen�
13
Met de Var minder geharrewar Trainers en penningmeesters lopen in toenemende mate gezamenlijk in polonaise over de sportvelden, met Varpapieren juichend boven de hoofden! Wat is een VAR? VAR betekent “Verklaring arbeidsrelatie”. Indien een trainer als zelfstandige aan de slag wil, kan hij op de site bij de belastingdienst zo’n Var aanvragen, die relatief snel en gemakkelijk wordt verkregen. Clou van de zaak is namelijk dat de fiscus niet echt controleert (!) of alles correct is ingevuld door de trainer (maar deze nu wel kent na de aanmelding). Zonder de zaak al te ingewikkeld te maken, biedt alleen de zogenaamde Var-WUO (winst uit onderneming) zekerheid (de 3 overige Var-mogelijkheden laten we even voor wat ze zijn). Mits de penningmeester een kopie krijgt van de Var èn van het paspoort, loopt de club (anders dan bij het free-lancen
komt hij niet in aanmerking voor WW. 3.
meestal zonder toestemming van de opdrachtgever door
van vroeger) géén risico voor wat betreft de inhouding van
iemand anders kunnen worden uitgevoerd. In de sport
loonheffingen. En dat is heel prettig voor de vereniging. Als er
zal dit in de praktijk echter op zijn zachtst gezegd niet
eventueel iets niet klopt met die Var, gaat de fiscus natuurlijk
altijd kloppen of in elk geval ten minste niet prettig zijn
nu wel naar de trainer voor verhaal. Toch een paar nadelen van de Var We kunnen niet anders zeggen dan dat de Var-regels minder geharrewar opleveren dan vroeger de free-lance-regels waar heel wat procedures over zijn gevoerd. Zoals altijd heeft ook hier de medaille een keerzijde: 1.
de trainer is als het ware zelfstandig ondernemer, met alle risico’s van dien. Hij geniet bijvoorbeeld geen enkele ontslag-bescherming zoals werknemers die wèl hebben. De vereniging aan de andere kant heeft formeel geen echte zeggenschap: zij is immers geen “baas” van de trainer.
2.
de VAR-trainer dient te verklaren dat de werkzaamheden
voor de leerlingen. 4.
de trainer heeft zelf de administratieve rompslomp van facturering en van het betalen van inkomstenbelasting, BTW, ZVW en van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering (om over pensioen nog maar te zwijgen). Kortom, hij krijgt een zak met geld en moet het zelf maar uitzoeken.
Conclusie Het succes van de Var in de sportsector is begrijpelijk. Trainers en sportverenigingen zijn er blij mee. Of echter voldoende is stilgestaan bij de behoorlijk fikse nadelen, wagen wij te betwijfelen.
de trainer is (uiteraard) niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Dit betekent bijv. dat bij ziekte of bij een blessure hij niet wordt door-betaald. Gezien het feit dat de premie van een arbeidsongeschiktheidsverzekering erg hoog is en dus bijna nooit voorkomt, kun je echt spreken van een redelijk hoog risico. Een blessure is immers zo opgelopen……… En als de opdracht eindigt,
Door Rene de Jong Sportadviesburo de Jong
de juiste club voor:
l e e n o s r e p t r o p s détachering o) (sportuitzendbur k n a b e r u t a c a v t r spo ijke l e t h c e r s d i e b r a t r advisering bij spo problemen
Wij zijn absoluut het goedkoopste ongesubsidieerde “sport-uitzendburo” van Nederland, zonder dat dit overigens ten koste gaat van de kwaliteit.
Pannenschuurlaan 160 5061 dv oisterwijk tel.: 013- 52 207 25 e-mail: info@renedejong.nl
www.renedejong.nl
Moneyball in Tukkerland
(Remco, Anatolly en Giels)
Three guys, door Jop Goslinga
two passions & one dream
SciSearch SciSports maakt gebruik van alle voetbalstatistieken die openbaar zijn en claimt inmiddels de grootste sportdatabase in de wereld te hebben. Google van de transfermarkt. Het onderdeel heet SciSearch en maakt gebruik van de talloze statistiekenbureaus, die vrijwel ieder detail in vijftig regio’s opslaan, zelfs de richting van de pass wordt opgemerkt. Door middel van een algoritme bundelt SciSearch alle feiten en stopt ze in één systeem. Een verfijnde zoekfunctie zorgt er vervolgens voor dat vrijwel geen voetballer aan het oog van de studenten ontsnapt. Voor de landen die niet zo nauwkeurig in de gaten worden gehouden door statistiekenbureau’s bedacht SciSports ‘tekstmining’, een manier om razendsnel duizenden internetteksten te doorgronden in een zucht. Speelt een voetballer in Paraguay een paar uitstekende wedstrijden, dan zullen er veel positieve associaties aan zijn naam gekoppeld worden, waardoor SciSports hem opmerkt.
16
SciSports
Voetbalclubs smijten ieder jaar miljoenen euro’s stuk op de transfermarkt. Denken clubs echter wel goed na als zij weer een miljoenenuitgave doen? Student Giels Brouwer vond van niet en bedacht in het najaar van 2012 met medestudenten Anatoliy Babic en Remco van der Veen een baanbrekend systeem gebaseerd op het boek en de film Moneyball. Op dit moment leeft de jonge Tukker zijn dromen; zijn bedrijf SciSports behoort tot de beste vijftig start-ups op aarde, won de Philips Innovation Award, hij proost met de prins van Jordanië, maar bovenal adviseert de 23-jarige handenvol voetbalclubs in binnen- en buitenland. Geld is echter het enige wat er nog ontbreekt aan dit jongensboek. Komende zomer moet dat veranderen.
Mei 2010: Studieopdracht “Ik zat in het derde jaar van mijn studie en deed onderzoek naar de transfermarkt. Ik kreeg gelijktijdig een vak over het nemen van beslissingen in de bankensector en bij ruimtevaartkoepel NASA, dat zette me aan het denken. De manier waarop er in die werelden besluiten werden genomen, fascineerde mij. Ik dacht: waarom niet ook in de voetballerij? Vervolgens kwam in Nederland het boek Moneyball uit. Ik heb het nog diezelfde week gekocht en sindsdien begon het te kriebelen.”
November 2011: Joop Munsterman “Ik had inmiddels een idee hoe voetbalclubs op objectieve wijze van hun schaduwlijst (lijst met interessante spelers voor een club, red.) de beste speler konden kiezen. Mijn theorie was gebaseerd op de besluitvormingswijze van NASA en wilde het graag in de praktijk brengen. FC Twente zat bij mij om de hoek, maar zij hadden nog nooit een stagiair aangenomen voor iets dergelijks. Dus blufte ik en raadde per toeval het juiste mailadres van voorzitter Joop Munsterman.
“Ah, jij bent die jongen van de transfers!”
Januari 2012: FC Twente-stage “Raak! Ik kreeg een reactie van Munsterman, ik mocht komen. Mijn directe stagebegeleiders waren technisch manager Cees Lok en Evert Bleuming. Met hen rolde ik het hele plan uit. Daardoor kreeg ik een fantastische inkijk bij een voetbalclub; ik mocht mee naar trainingen, zat bij besprekingen en iedereen bij Twente was op de hoogte van mijn aanwezigheid. Zelfs de man van de rondleidingen wist wie ik was: “Ah, jij bent die jongen van de transfers!”
November 2012: Kwartje valt “Via-via kwam ik met NEC-trainer Alex Pastoor in contact. Hij vond mijn schaduwlijst-theorie interessant, maar zei: “Wat jullie nu hebben, is heel handig, maar je hebt pas echt wat als je niet alleen kan filteren in de schaduwlijst, maar in een lijst met álle voetballers ter wereld.” Op dat moment kwam het idee om een bedrijfje op te richten. Ik benaderde twee vrienden van mijn studentenvereniging, waarvan ik wist dat beiden tamelijk geniaal waren op hun terrein; Remco in de IT en Anatoliy in de wiskunde.”
November 2012: Kroeg “Met Remco en Anatoliy zijn we de kroeg in gedoken met de woorden van Alex Pastoor zoemend in mijn hoofd. De vraag was: hoe kunnen we iets bouwen dat vrijwel alle voetballers op aarde in kaart brengt? Aan de bar begonnen Remco en Anatoliy direct met tekenen. Ze maakten de eerste schets van ons systeem, iets wat ik overigens nog steeds amper begrijp.”
17
“Ik had al 36 uur niet geslapen, maar de gierende adrenaline hield me klaarwakker.”
December 2012: “Hoe kan dit?” “Op de studentenkamer van Remco hebben we vervolgens een extra bureau neergezet en een gevulde krat bier. Ik speelde op de PlayStation FIFA 2013, terwijl de twee masterminds aan de slag gingen. In een paar nachten bouwden zij vervolgens de basis van het systeem dat we op dit moment gebruiken. Toen het af was, dacht ik: “Wauw! Je bent een half jaar aan het klootviolen en nu staat er ineens dit!” Wat er stond was een database met 16.000 voetballers. Na een extra nachtje waren het er 100.000. “Hoe kan dit?”, dacht ik bij mezelf.”
Januari 2013: Engelse doorbraak “Ik bel met Romeo Zondervan, een oud-voetballer en scout, die ik kende via zijn zoon Robin. “Romeo, dit moet je zien!”, zei ik aan de telefoon. Toen hij het zag, begreep hij er niets van. Op dat moment besefte ik dat wij ons scoutingsapparaat niet door scouts moesten laten gebruiken, maar dat we het zelf moesten gaan doen. Het idee om een onafhankelijke headhunter in de voetballerij te worden, was geboren. Via Romeo kregen we onze eerste opdrachten. Hij had contacten bij de Engelse clubs Huddlesfield
18
Town en Queens Park Rangers. Het plan was simpel: wij kregen een zoekopdracht voor een transfer en kwamen met een lijstje van vier spelers terug. De feedback die volgde was overweldigend: “Twee van de vier spelers die jullie adviseerden, zijn een directe versterking voor ons.” We stonden perplex. Ons systeem bleek te werken. We kunnen de sportwereld ingrijpend veranderen!”
Januari 2013: Club van vijftig “Ik mailde ons idee naar de Kairos Society (een organisatie die de beste jonge ondernemers op aarde bijeen brengt, red.). En niet veel later werden we verkozen tot één van de vijftig meest innovatieve bedrijven ter wereld! We schreven direct een persbericht naar alle Nederlandse media met als strekking: ‘Studenten veranderen transfersysteem in voetbalwereld.’ Een hausse aan aandacht was het gevolg. We waren op alle journaals van de NOS, bij BNR, de telefoon bleef rinkelen.”
“Romeo, dit moet je zien!”, zei ik aan de telefoon.
Sci Sports
Februari 2013: Yahoo
1 juni 2014: Toekomst
“We moesten vervolgens naar New York, om ons idee te presenteren bij Kairos. Achteraf stond ik aan de bar nog een drankje te drinken met iemand, bleek het de prins van Jordanië te zijn. Waanzinnig! Toen we terugkwamen, kon ik gelijk aanschuiven bij Pauw en Witteman. Ik had al 36 uur niet geslapen, maar de gierende adrenaline hield me klaarwakker.” In New York kregen we en passant nog een zeer waardevolle tip van een hoge pief bij Yahoo. Hij praatte met Remco en Anatoliy en zei: “Ik snap jullie idee wel, maar het kan beter.” Hij legde het in grote lijnen uit, en even later kregen we een uitgebreide mail van hem. Ons systeem is daardoor nog veel sneller geworden.”
“Het zou te gek zijn als volgend seizoen één van onze spelers –die nog niemand kende- in het elftal van het jaar staat. Ik hoop daarbij dat een paar van onze nieuwe ideeën zijn uitgerold; we zijn bezig met een applicatie voor scouts, waarbij het makkelijker wordt om spelers te analyseren. Ook werken we aan een systeem dat het ideale nationale team samenstelt. Dat willen we ook uitbreiden naar clubteams. Een club voert zijn selectie en het te besteden budget in, en ons systeem formeert de ideale opstelling en draagt de best mogelijke versterkingen aan.
Februari 2013: Beroemd “Na Pauw en Witteman ging het helemaal los. De sollicitaties vlogen ons om de oren, minstens vijf per dag. We werden daarbij dagelijks door gemiddeld drie partijen benaderd die in ons wilden investeren. Uiteindelijk hebben we de investering van onze businesscoach Alain Le Loux aangenomen. Hij hielp ons al en heeft nu een minderheidsaandeel voor 50.000 euro. Het geld hebben we nodig voor de ontwikkelingskosten van onze plannen. Naast het financiële aspect zijn we vooral blij dat Alain nu aan ons verbonden is. We kunnen altijd terugvallen op zijn enorme kennis en ervaring. Daarnaast worden we ook nog geholpen door vier professoren van de Universiteit van Twente.”
“We combineren eigenlijk de filosofieën van Johan Cruijff en Louis van Gaal. Cruijff begon ooit met het maken van spelersprofielen, Van Gaal zegt altijd: het gaat niet om de elf besten, maar om de beste elf. Nou, dat is exact wat wij doen. Wij zoeken de speler die het beste in een team past op basis van een zeer uitgebreid spelersprofiel. Eigenlijk is het heel simpel”, lacht Brouwer. Bij het ter perse gaan van dit magazine zijn de drie studenten druk in de weer om voor zes Eredivisieclubs, twee Engelse clubs en één Turkse club spelers te zoeken. In het najaar maakt het trio een rondreis door Engeland om meer clubs aan zich te binden. Ondertussen leeft Brouwer zijn droom: werken in de voetballerij. Zijn bedrijf verkopen? “Voor geen goud!”
“Eigenlijk is het heel simpel”
Juli-augustus 2013: Transferperiode “Tijdens de zomerse transferperiode moet het gaan gebeuren. Alles wat we tot nu toe hebben gedaan, deden we kosteloos, om te oefenen en ons systeem te perfectioneren. Komende zomer vragen we 3 procent per transfer vooraf en 3 procent als de speler na een aantal jaar weer wordt doorverkocht. We hebben alvast twee extra studenten in dienst genomen, zodat we sneller spelersrapporten voor clubs kunnen opzetten. Het wordt immers de belangrijkste zomer uit ons leven.”
“Wauw! Je bent een half jaar aan het klootviolen en nu staat er ineens dit!” 19
Young SportProfessional Netwerk
Young SportProfessional Netwerk
H
et netwerk Young SportProfessional (YSP)
Evenementen en activiteiten
is een stichting voor jonge ondernemers,
Zo’n zes tot acht keer per jaar worden er inspirerende
managers en andere professionals die
evenementen
georganiseerd,
waarin
persoonlijke
ontwikkeling
en
zichzelf willen ontwikkelen in de sport en hun netwerk willen vergroten. De stichting bestaat sinds 1 juli 2013 en is opgericht onder de vlag
staan.
Via
interactieve
netwerkbijeenkomsten
vakkennis,
netwerken
masterclasses, kunnen
de
trends, centraal
businesscases
professionals
en
kennis
opdoen en een netwerk opbouwen. Onder andere de volgende
van het Nederlands Instituut voor strategisch
activiteiten komen aan bod: Masterclass talentontwikkeling,
en Operationeel Management (NISOM). YSP is
paneldiscussie professionalisering in het betaalde voetbal,
een actief netwerk voor jonge professionals
paneldiscussie professionalisering bij de sportvereniging,
die afstuderen, werken of willen werken in de sport. Netwerken, persoonlijke ontwikkeling
netwerkbijeenkomst
tijdens
de
AFAS
Tennis
Classics,
Masterclass Sportmarketing.
en kennismaken met de veelzijdigheid van de
“Tijdens deze bijeenkomsten wordt telkens een onderwerp
sportarbeidsmarkt staan centraal.
uitgediept. Er worden specialisten uitgenodigd om hun visie
Door Noël Relker
op dit onderwerp te geven. De bijeenkomsten zijn interactief. Vanzelfsprekend wordt er tijdens de bijeenkomsten voldoende tijd besteed aan het netwerken”, aldus Dost.
De
stichting
Young
Sportprofessionals
is
ontstaan
uit
gesprekken tussen twee bevlogen sportprofessionals: Ineke Dost (directeur van NISOM) en Sander Fonville (oprichter van Sport-Netwerk.nl). Dost: “Het netwerk YSP levert een bijdrage aan de praktijkkennis van de startende sportmanager. De sportwereld heeft behoefte aan praktijkkennis op het gebied van sport. Daarom is het van groot belang dat er een sterk en vergroot aanbod komt van praktijkgerichte sportmanagers op HBO-niveau.”
Carrièreplatform Dit carrièreplatform biedt starters de mogelijkheid om zichzelf te profileren en een netwerk op te bouwen. Via YSP houden zij contact met andere jonge, ambitieuze en enthousiaste sportprofessionals. Niet alleen uit de eigen omgeving, maar juist uit andere takken van sport. Daarnaast kunnen zij zichzelf professioneel in de markt zetten wat hen aantrekkelijker maakt op de sportarbeidsmarkt.
20
Het netwerk voor jonge ondernemers, young sportprofessionals en ambitieuze sportstudenten
Young Sportprofessional netwerk
Netwerken
Talentontwikkeling
Het opbouwen van een netwerk begint al tijdens de studie, maar vooral na de studie moet je dit netwerk uitbouwen, vertelt Dost. “Er komt voor iedere sportprofessional een dag dat je iemand uit jouw netwerk nodig hebt. En natuurlijk volgt ook de dag dat iemand uit jouw netwerk jou nodig heeft. Dit geldt ook voor werving en talentontwikkeling. Een interactieve LinkedIn-groep is de spil van de communicatie tussen sportprofessionals. Op deze site kunnen professionals met elkaar in contact treden, vragen aan elkaar voorleggen, kennis uit de markt delen en discussiëren.” Het
opzetten
en
het
ontwikkelen
van
leiderschapskwaliteiten zijn onontbeerlijk in de sport. “We hopen dan ook op korte termijn al een aantal leden van ons netwerk voor te stellen aan sportorganisaties. Op dit moment zijn we bezig met het vinden van partijen die zich aan ons willen verbinden en gebruik willen maken van ons netwerk. Dit kunnen vrijwillige functies voor projecten zijn, maar er kunnen ook banen worden aangeboden of traineeships.” Dost: “Er is ook een Young SportProfessionals-netwerkgroep op LinkedIn. Die groep is ook toegankelijk als je geen lid bent van het YSP-netwerk. Het online netwerk vormt zo een mooie
van
een
platform
voor
afgestudeerde
sportprofessionals biedt grote mogelijkheden om nieuwe talenten te selecteren en het brengt actuele kennisontwikkeling in de praktijk.
aanvulling op het offline netwerken. Als lid van het YSP-netwerk geniet je echter meer voordelen. Zo krijg je vier keer per jaar een interessante digitale nieuwsbrief, waarin de belangrijkste ontwikkelingen uit de branche worden beschreven.
Meer informatie Meer weten over de voordelen van het Young SportProfessional
“Er komt voor iedere sportprofessional een dag dat je iemand uit jouw netwerk nodig hebt.”
Netwerk? Lees dan verder op www.youngsportprofessional.nl of wordt lid van http://www.linkedin.com/groups/YoungSportProfessional-4751840/about
Netwerken in de
sportwereld? 21
DE Ki(C)K VAN BIJSCHOLING Door bij te scholen wordt je kennis vergroot en jouw werk aantrekkelijker. Je weet steeds meer over een bepaald onderwerp en kunt jezelf daardoor onderscheiden. Daarnaast is bijscholing ook gewoon leuk. Kenniscentrum KiK van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) heeft een uitgebreid aanbod, waar je zeker een cursus vindt die op jouw wensen aansluit. KiK biedt maatwerk en op het gebied van Sport en Bewegen heeft KiK een scala aan bijscholingsmogelijkheden. Voorbeelden hiervan zijn Certified Personal Trainer en Sportmassage. Misschien ambieer jij een functie als Sportvoedingsadviseur of wil je meer inzicht in invloed als Personal Trainer? Kijk voor het volledige aanbod op de website www.hva.nl/kik/nascholing Kenniscentrum KiK Dr. Meurerlaan 8 1067 SM Amsterdam Algemeen: 020 5953446 Maatwerk: 020 5953457 E-mail: kik@hva.nl Website: www.hva.nl/kik
CREATING TOMORROW
www.hva.nl/kik/nascholing
HR managers aan het woord
HR manager
aan het woord De HR-manager is misschien wel de belangrijkste functionaris in een organisatie. Het zijn immers de medewerkers die het succes van een organisatie bepalen. De HR-manager zorgt dat de selectie van nieuwe medewerkers slim gebeurt, lijnmanagers zich inzetten voor de ontwikkeling van hun mensen, de cultuur goed wordt bewaakt en dat reorganisaties of uitstroom op een goede manier worden geregeld. Een sterke bedrijfscultuur en betrokken personeel zijn de beste garantie voor een duurzaam concurrentievoordeel. SportProf is in gesprek met een aantal HR-professionals.
Albert van Piekeren HR Officer SHIMANO EUROPE HOLDING B.V. Beschrijf jouw functiepakket eens als HR-officer van Shimano Europe Holding BV. Binnen onze HR-afdeling hebben wij allemaal onze specialisatie. Mijn specialisme ligt in recruitment. Ik ben betrokken in het gehele proces, vanaf het ontstaan van een vacature tot en met het introductietraject. Ik stel onder meer de advertentie op, doe de brievenselectie, plan gesprekken in (waarvan ik er een bijwoon), controleer referenties en voer het gesprek rondom arbeidsvoorwaarden. Verder doe ik de administratie rondom indiensttreding (contracten, persoonlijke gegevens, toewijzing account/software etc.) en ik geef ondersteuning aan het introductieprogramma. Hoeveel medewerkers heeft jouw organisatie? Ons Europese hoofdkantoor in Nunspeet telt op papier 275 medewerkers. Die zitten er natuurlijk niet elke dag, aangezien hieronder ook vertegenwoordigers, internationale accountmanagers en overige buitendienstmedewerkers vallen. Ik denk dat je op een gemiddelde werkdag ongeveer 175 mensen
tegenkomt in het kantoor en magazijn. De Shimano Europa Groep als geheel telt 477 medewerkers, verdeeld over kantoren in Nederland, Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken, Duitsland, Polen, België, Frankrijk en Italië. Wat moet een sollicitant moet doen om op te vallen met hun brief en cv? Allereerst: schrijf naast je cv een motivatiebrief! Wat wij merken is dat sollicitanten soms alleen een cv sturen, waardoor het gissen is naar de specifieke motivatie en ambitie voor de vacature. Ten tweede is het belangrijk om zowel je cv als motivatiebrief verzorgd op te stellen. Geef je cv een heldere (omgekeerd chronologische) volgorde, stel eventueel een profiel op van jezelf, die je toevoegt aan je cv (persoonlijke drijfveren, ambitie). Geef je cv ook een personal touch door bijvoorbeeld hobby’s te noemen. Maak je motivatiebrief niet te lang, maar zeker ook niet te kort. Een motivatie ‘Ik wil werken’ of een motivatiebrief van drie A-4tjes is not done. Een goede motivatiebrief beslaat ongeveer drie of vier alinea’s die op één pagina passen en hieruit moeten vooral je enthousiasme, motivatie en geschiktheid blijken.
23
HR managers aan het woord
Waar let je op tijdens een sollicitatiegesprek? EĂŠn van de belangrijkste aspecten waar wij op letten, is zelfreflectie. Iemand die dat niet kan, kan zich moeilijk ontwikkelen. Wat moet een sollicitant juist niet doen? Een cv opsturen zonder motivatiebrief. Verder is het belangrijk dat je goed voorbereid op gesprek komt. Daar schort het nog wel eens aan. Geef tijdens het gesprek korte en duidelijke antwoorden. Soms heeft een sollicitant geen antwoord en is hij geneigd een sociaal wenselijk antwoord te geven en weg te stappen bij de originele vraag. Dat geeft geen positieve indruk. Je moet vooral jezelf zijn en geen toneel opvoeren of je beter voor doen. Als de sollicitant geen ontwikkelpunten van zichzelf kan aangeven, zijn wij doorgaans snel klaar. Niemand is perfect, en je moet altijd streven naar het verbeteren van jezelf. Als je dit niet kan laten zien in een sollicitatiegesprek ga je dat in je werk ook niet laten zien. Heb je nog tips aan diegene die een baan zoekt en wil solliciteren? Verdiep je in de werkgever. Bezoek de website, vraag eventueel in je netwerk aan mensen die er werken hoe het is om daar te werken. Zorg ervoor dat je cv verzorgd is en up-to-date. Maak een pakkende en verzorgde motivatiebrief, bel eventueel met de contactpersoon als je nog vragen hebt over de functie of het bedrijf.
Margo Uijlenbroek HR-manager SportCity Beschrijf jouw functiepakket eens als HR Manager van SportCity. Ik ben verantwoordelijk voor het gehele HR-beleid, zoals verzuim, instroom, doorstroom, opleidingen, uitstroom, arbeids-voorwaarden, juridische zaken. De werving en selectie van de managers doe ik zelf. De vestigingsmanagers stellen zelf hun teams samen op de vestigingen. Voor alle HR-processen op gebied van aanname, functionering en beoordelingsgesprekken heb ik altijd overleg met de vestigingsmanagers om te blijven polsen of onze instrumenten en procedures ook werken in de praktijk. Hoeveel medewerkers heeft uw organisatie, verspreid over hoeveel vestigingen? Ruim 500 medewerkers verspreid over 19 vestigingen en een servicekantoor. We hebben zowel full- als parttimers. Het liefst hebben we de mensen zo allround mogelijk, zodat hun functie uitdagend blijft en ze op die manier ook flexibel inzetbaar zijn voor SportCity. Wat moet een sollicitant doen om op te vallen? Er moet een leuke energie komen uit de motivatie. Als een cv niet helemaal aansluit bij de functie, maar iemand heeft wel een pakkende tekst in de motivatie, dan nodig ik iemand vaak toch uit, of waag er tenminste een telefoontje aan. Waar let je op tijdens een sollicitatiegesprek? Of iemand energie brengt of eerder wegneemt in een gesprek. Wij hebben als SportCity te maken met leden en iemand moet ook leuk zijn voor de leden. Als iemand gemakkelijk een gesprek aangaat, dan zegt dat iets. Natuurlijk is kennis ook belangrijk. Maar ook dat je goed bent met mensen en een klik kunt maken, bij ons onmisbaar! Als leidinggevende moet je ook een team voor je kunnen winnen. Je team heb je nodig om je vestiging succesvol te maken!
24
HR managers aan het woord
Wat moet een sollicitant juist niet doen? Negatief praten over een vorige werkgever. Of allerlei excuses aandragen waarom bepaalde zaken niet gelukt zijn. Er is altijd wel op een bepaalde manier een positieve draai aan te geven. Of een manier te vinden, waarop je verantwoording kunt nemen. Heeft u nog tips aan diegene die een baan zoekt en wil solliciteren? Ga echt zoeken en doen wat je leuk vindt. Dan heb je er vanzelf passie voor en gaat een sollicitatiegesprek ook een stuk natuurlijker en gemakkelijker. De beste arbeidsvoorwaarde zit niet in salaris. Dat zit in elke dag kunnen doen wat je leuk vindt.
Bas de Wit Manager combinatiefuncties en buurtsportcoaches Stichting SportSupport Kennemerland Beschrijf jouw functiepakket eens? Stichting SportSupport Kennemerland treedt onder andere in opdracht van meerdere gemeenten in Zuid- en Midden-Kennemerland op als werkgever van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Als manager van de combinatiefuncties en buurtsportcoaches ben ik binnen SportSupport verantwoordelijk voor hun inzet. Vervolgens ben ik verantwoordelijk voor de werving en selectie van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches.
Hoeveel medewerkers heeft uw organisatie? SportSupport telt 45 medewerkers, een mix van full- en parttimers. Dertig van hen zijn deels of volledig actief als combinatiefunctionaris en/of buurtsportcoach. Wat moet een sollicitant doen om op te vallen? Een sollicitant hoeft niet op te vallen. Wat heel belangrijk is dat je profiel matcht met het gevraagde profiel. De eerste selectie vindt hierop plaats. Een goed verzorgde cv en motivatiebrief waarin je ervaring en ambitie staan omschreven vind ik een pre. Waar let je op tijdens een sollicitatiegesprek? Wij proberen altijd de passie voor sport en bewegen te achterhalen in de gesprekken. Daarbij bespreken wij graag opgedane ervaringen in andere functies of ideeÍn om toe te passen in de functie. Een goede voorbereiding op het gesprek moet ook naar voren komen. Weet bij welk bedrijf en op welke functie je solliciteert en bekijk bijvoorbeeld het beleid van de gemeente op gebied van sport en bewegen in brede zin. Wat moet een sollicitant juist niet doen? Wat echt niet kan is in je cv je basisschool of krantenwijk vermelden, dit gebeurt echt nog! Persoonlijk vind ik een verzorgde brief, cv en voorkomen goed overkomen. Een brief/cv die met veel kleuren of foto’s zijn opgeleukt, vind ik niet professioneel, maar anderen kunnen hier anders over denken. Heb je nog tips aan diegene die een baan zoekt en wil solliciteren? Volg interessante werkgevers via de sociale media. Zet in je cv alleen je relevante werkervaring en opleidingen/cursussen en voeg een gepaste foto bij. Houd je brief kort en krachtig, met een inleiding over wie je bent, een hoofdtekst waarin je je ervaring en motivatie toelicht voor de functie, sluit af met een passende slotzin. Wees in het gesprek jezelf. Een positief punt vind ik als je een lijst(je) met vragen meeneemt over de functie/het bedrijf. Hiermee toon je aan dat je je hebt voorbereid.
25
Sportmarketing bij Avans Hogeschool Breda Opleiding voor ambitieuze mensen met een passie voor sport. combineer je baan of sport met een studie in deeltijd.
door Noël Relker Theorie direct toepassen in de praktijk. Dat is een belangrijke pijler van de deeltijdopleiding Sportmarketing, een specialisatie binnen Commerciële Economie. Studenten aan deze deeltijdopleiding van Avans Hogeschool werken in heel verschillende settings; bij een fitnessclub, tennisschool, retailer, gemeente of bij een marketingbureau, springstal, vereniging of sportbond. Toch hebben ze allemaal iets gemeen, een kloppend hart voor sport!
Sportmarketing op Avans Hogeschool is een specialisatie van de deeltijdopleiding Commerciële Economie. Het is een onderdeel van de Academie voor Deeltijd (ADT) in Breda. Nergens anders in Nederland kun je Sportmarketing in deeltijd studeren. De opleiding is kleinschalig. Het doel is: de sportbranche en sportmarkt versterken en naar een hogere podiumplaats brengen.
GELD VERDIENEN EN STUDEREN Sportmarketing gaat over branding, sponsoring, evenementen en het creëren van mogelijkheden. “De opleiding is voor projectmedewerkers, marketeers en accountmanagers die willen ondernemen in
26
en om de sport. Maar ook voor sporters die naast een actieve sportcarrière, vooruit denken en breed opgeleid willen worden. We bieden een vierjarige opleiding, die ze kunnen volgen naast hun huidige baan of sportcarrière”, zo vertelt Esther Fijneman, programma manager CE Sportmarketing. We hebben de nodige life time cases in de opleiding en daarnaast zijner veel opdrachten die de student maakt voor zijn eigen werkgever of organisatie die hij interessant vindt. Praktijk en theorie direct verbonden. Zo formuleerde Rémon van Waas (foto), in het dagelijks leven bedrijfsleider bij de gemeente Rotterdam, het beste advies online marketingplan voor Smartbags. De docenten van de opleiding komen uit de praktijk
avans hogeschool
van de sportwereld en werken dikwijls slechts parttime voor Avans. Het zijn sportmanagers, sportmarketeers of voormalige topsporters. Ze werken bijvoorbeeld bij Adidas, sportkoepel NOC*NSF, in de sportmerchandising of bij LACO. Daarnaast geven ze les en verzorgen ze het thema waar hun expertise en passie ligt. Zo staan de docenten dicht bij de belevingswereld van de studenten en hebben zij actuele ervaring in het werkveld van de sportmarketeer.
FLEXIBEL MAATWERK “Er is één dag per week college, van 14.40 tot 21.45 uur, en je plant je voorbereiding op momenten die jou en je werkgever uitkomen”, zegt Fijneman. “Op deze manier is de studie te combineren met een baan. Er zijn tevens flexibele toetsmomenten voor topsporters. De studentendecaan/-psycholoog biedt begeleiding op het terrein van presteren onder druk, hoge belasting en leerstrategieën. Zo genereer je een optimale afstemming tussen je studie, je werk en je sportcarrière. Met dit maatwerk kan je jouw opleiding succesvol volgen.’’ De sportbranche is breder dan veel mensen denken. Fijneman: “Sport wordt voor de overheid een steeds belangrijker issue. Met sportmarketing moet je niet alleen denken aan werken voor een sportmerk of voetbalorganisatie. Er zijn vele andere mogelijkheden zoals sportmedia, sportstimulering bij de overheid, evenementen of handel rondom de sport. Binnen al deze branches is werk beschikbaar voor mensen die sportmarketing hebben gedaan. Daarbij is de opleiding ook nog eens zo opgezet dat je altijd bij een commercieel bedrijf aan de slag kunt dat weinig of niets heeft met sport.”
SUCCESVERHAAL Voor Lotte Streppel zorgde het volgen van deze opleiding voor een promotie. Ze is nu namelijk assistent-accountmanager bij de Topsportdesk bij Rabobank Eindhoven-Veldhoven. Als hockeyster op niveau had ze altijd al affiniteit met sport en omdat ze graag een commerciële studie wilde gaan volgen, is ze in 2009 begonnen bij de Avans Hogeschool. Streppel: “Omdat ik een studie zocht die ik kan volgen naast mijn werk bij de Rabobank, ben ik begonnen
aan de deeltijd opleiding aan de Avans Hogeschool. Ik had het geluk dat mijn werkgever de studie volledig heeft gefinancierd. Door deze opleiding heb ik een grote stap kunnen maken binnen de bank en zit ik nu op de Topsportdesk”. Rabo Topsportdesk biedt topsporters persoonlijk financieel advies en een gevarieerd pakket aan producten en diensten. Streppel heeft dus niet zozeer een baan in de sport, maar wel een sportgerelateerde baan, zoals ze het zelf noemt. “Dagelijks ben ik bezig met topsporters en alles waar ze op financieel vlak mee te maken krijgen. De kennis die ik opdoe aan de Avans Hogeschool kan ik uitstekend toepassen. De combinatie tussen werken en studeren is ideaal. De opleiding heeft mij juist veel energie gegeven. Daarnaast hebben we een leuke lichting en met een aantal studenten en docenten heb ik zeer goed contact. Mijn netwerk is hierdoor ook nog eens gegroeid.”
Voor meer informatie over Avans Hogeschool - Academie voor Deeltijd en de opleiding CE Sportmarketing kunt u contact opnemen met: Drs. Esther I.M. Fijneman programma manager CE Sportmarketing eim.fijneman-wegman@avans.nl 076-5250701 Volg ons op Facebook http://www.facebook.com/sportmarketing.deeltijd
27
Van den Hoogenband klaar voor mini-Spelen in Domstad WhatsApp-interview met de EYOFtoernooidirecteur door Jop Goslinga
“EYOF ’93 was voor mij heel bijzonder, een keerpunt”
European Youth Olympic Festival 2013
ieter van den Hoogenband was de machtigste Nederlandse zwemmer van zijn generatie. The Dutch Dolphin kan een zwembad vullen met zijn gewonnen medailles en aast nu op nieuw succes, maar dan in maatpak. Als toernooidirecteur van het European Youth Olympic Festival staat de Maastrichtenaar aan de vooravond van zijn eerste grote klus op het droge. SportProf-hoofdredacteur Jop Goslinga pakte zijn telefoon om Van den Hoogenband via WhatsApp te interviewen.
Pieter van den Hoogenband Van den Hoogenband (35) brak op achttienjarige leeftijd door in het internationale zwemmen: tijdens de Olympische Spelen van Atlanta in 1996 werd hij op zowel de honderd als de tweehonderd meter vierde. Het bleek de opmaat voor een uiterst succesvolle loopbaan, waarin hij onder meer 3 keer olympisch, 16 keer Europees en 54 keer Nederlands kampioen werd. In het jaar 2000 werd Van den Hoogenband gekozen tot beste sportman van Europa, beste zwemmer van de wereld en kreeg de goedlachse sportheld de titel Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In het jaar dat Van den Hoogenband zijn duikbril aan de wilgen hing (2008) werd hij ereburger van Eindhoven. De voormalig topsporter werd na zijn carrière veelvuldig in verband gebracht met een functie binnen het Internationaal Olympisch Comité. Duidelijk is in ieder geval dat Van den Hoogenband een rol als sportbestuurder ambieert. Het toernooidirecteurschap van het EYOF is zijn eerste stap in zijn nieuwe loopbaan.
European Youth Olympic Festival Aan het European Youth Olympic Festival (EYOF) doen de beste Europese sporters in de leeftijdscategorie 13-18 jaar mee. Het evenement –dat in 1991 voor het eerst plaatsvond- herbergt liefst 2300 atleten, die verdeeld worden over negen olympische sporten: atletiek, basketbal, handbal, judo, tennis, turnen, wielrennen en zwemmen. Nederland doet in de Domstad mee met 140 atleten. Het EYOF vindt iedere twee jaar plaats in de oneven jaren. De zomerse editie wordt dit jaar in Utrecht gehouden (14-19 juli), de winterse variant was aan het begin van 2013 in het Roemeense Brasov. De openingsceremonie van het jonge broertje van de Olympische Spelen is op zondagavond 14 juli in Stadion Nieuwe Galgenwaard, de thuishaven van FC Utrecht. Koning WillemAlexander opent het EYOF die avond officieel.
“Ik wil me vooral blijven inzetten om jongeren in beweging te brengen. Daar krijg ik energie van!” 29
interview: pieter van den hoogenband
SPoRTPRoF NL CHaTS
13:39 PIETER VaN DEN HoogENBaND Ha Pieter, klaar voor waarschijnlijk je eerste WhatsApp-interview;-)?
Absoluut, laat maar komen! Gebruik jij WhatsApp eigenlijk vaak? Ik gebruik het elke dag. Handige manier om snel ff af te stemmen en in contact te blijven met vrienden en collega’s.
Over naar het EYOF. Wat is er zo speciaal aan dat toernooi?
Het zijn de Europese Jeugd Olympische Spelen! Meer uitleg nodig ;-)? Shoot! Het is een echt olympisch spektakel tussen de allerbeste talenten van Europa. Vijf dagen lang kunnen jonge atleten uit 49 landen zich met elkaar meten. Voor velen is het de eerste ervaring op dit niveau.
Daar is wel wat tijd overheen gegaan. In eerste instantie een heel traject, waarbij de stad Utrecht moest bewijzen dat het in staat is om een dergelijk groot toernooi te organiseren. Er komen in vijf dagen tijd immers 2300 sporters plus begeleiders naar de stad en die moeten allemaal op topniveau kunnen presteren. Dat vereist veel faciliteiten, maar het is gelukt!
30
Het is idd een enorm toernooi. Hoe lang duurde het voordat jullie het evenement binnenhaalden?
SPoRTPRoF NL CHaTS
13:39 PIETER VaN DEN HoogENBaND En waarom Utrecht?
Midden in het land, mooie en goede sportlocaties en faciliteiten en daarbij een prachtige stad! Hebben jullie als organisatie ook nog eerdere edities van het EYOF bekeken? Ja! We zijn naar Brasov geweest afgelopen februari. Aan ervaring met grote sportevenement is er in ons team echter geen gebrek. We hebben mensen die betrokken waren bij de bv de Olympische Spelen, EURO 2000 en andere EK’s en WK’s. 6 individuele- en 3 teamsporten. In totaal dus 9 sporten. Waarom deze selectie? Voor deze sporten is gekozen omdat ze op dit niveau, en in deze leeftijdscategorie, niet veel internationale toernooien hebben. Dat was een belangrijk argument. Daarnaast, het zijn alle negen ook olympische sporten: atletiek, volleybal, basketbal, tennis, judo, wielrennen, handbal, turnen en zwemmen.
Heel belangrijk!! Zij zorgen dat het toernooi ook daadwerkelijk plaats kan vinden. Wij noemen ze dan ook onze festivalmakers. Zij zijn voor het publiek namelijk ons gezicht straks.
Hoe belangrijk is de rol van vrijwilligers bij een toernooi van deze omvang?
Wat zijn de belangrijkste doelstellingen van het EYOF?
Natuurlijk dat de sporters optimaal kunnen presteren en het als een fantastisch toernooi ervaren. Maar voor de rest hopen we dat er veel toeschouwers zijn en dat zij mooie wedstrijden zien. Letterlijk. We willen hen inspireren en enthousiast maken voor de sport.
31
european Youth Olympic Festival 2013
SPoRTPRoF NL
CHaTS
13:39 PIETER VaN DEN HoogENBaND
Bv door de Achmea High Five Challenge. Daarmee komen kinderen voorafgaand aan het EYOF in aanraking met de negen sporten van het toernooi. We hopen dat ze daardoor enthousiast worden en structureel gaan sporten. We hebben al 18.000 kinderen bereikt!
Hoe doe je dat?
Begin je al last van je vingers te krijgen ;-)?
Een beetje ;-) Haha! Jij bent wel wat gewend.. Dat is waar! We gaan verder: Hoe ben je eigenlijk betrokken geraakt bij het EYOF als toernooidirecteur? Ik heb de ambitie altijd al gehad. Niet alleen wat betreft het toernooidirecteurschap, maar ook wat betreft het EYOF. Het is het belangrijkste toernooi in mijn eigen carri猫re geweest. Het was een keerpunt voor mij persoonlijk. Leg uit... In 1993 deed ik mee en pakte ik twee keer goud. Het was toen in Valkenswaard. Dat was voor mij heel bijzonder, want het was de eerste keer dat ik me internationaal kon meten, kon ervaren wat mijn niveau was. Ik vond soulmates die zich net als ik stortten op de sport. En door het EYOF kon ik aan mijn vrienden laten zien waarom ik toch steeds verstek liet gaan op feestjes. Bijzonder dat je dan nu directeur van dat toernooi bent :-) De begroting van het EYOF is tien miljoen euro. Hoe zijn de kosten verdeeld? Dat is iets te ingewikkeld voor WhatsApp ;-) Ach, hebben we t贸ch de verkeerde interviewvorm gekozen! Haha!!
32
SPoRTPRoF NL CHaTS
european Youth Olympic Festival 2013
13:39 PIETER VaN DEN HoogENBaND
Nieuwe poging: wat zijn de immateriële opbrengsten van het toernooi voor de stad Utrecht? Utrecht kan zich als gastvrije sportieve stad neerzetten. Uit 49 landen komen sporters, begeleiders en toeschouwers. De beelden van de wedstrijden en dus ook de stad worden in al die landen uitgezonden! Dat is voor Utrecht natuurlijk interessant. Hoeveel bezoekers verwachten jullie? We weten dat er in totaal 3300 sporters en begeleiders komen. Hun familie komt ook en dan nog een grote groep sportgeïnteresseerden. We hebben de openingsceremonie waar we duizenden mensen verwachten en dan nog alle wedstrijden door de week. We verwachten ongeveer 30.000 toeschouwers, waarvan er 20.000 betalen.
Eerst het EYOF 2013 maar eens afronden, dan zien we wel weer. Ik wil me vooral blijven inzetten om jongeren in beweging te brengen. Daar krijg ik energie van!
Het IOC en Pieter van den Hoogenband worden steeds vaker in één zin genoemd. Bij Knevel en van den Brink gaf je aan dat je jezelf nog niet de beste kandidaat vindt. Is het eigenlijk wel een ambitie van je?
Fantaseer eens mee. Wat zou je over tien jaar het liefste doen?
2023: dan zijn we voorbereidingen aan het treffen voor de Olympische Spelen die we dan gaan organiseren. Ik hoop daar dan natuurlijk aan bij te kunnen dragen. Bedankt voor het gesprek! Succes komende tijd. Thx! Jij ook bedankt.. Tja, sorry van je vingers ;-) Hahaha!!
33
VErENIgINg DE VONkEN www.devonkenvan2028.nl HOuDt VaSt aaN OLYMPISCHE aMbItIE VOOr
2028
Door Noël Relker het kabinet zette vorig jaar een streep door de ambities voor de Olympische Spelen van 2028, maar de vereniging De Vonken van 2028 blijft zich inzetten om het evenement naar Nederland te halen. Ondanks de politieke tegenwind is de olympische animo bij de leden nog onverminderd hoog. “het vonkje voor de Spelen kan snel weer een vuur worden”, zegt Bauke van der Goot (35), die drie jaar geleden initiatiefnemer en de eerste voorzitter van De Vonken was.
Van der Goot werkt als vastgoedadviseur bij Aestate, dat betrokken was bij de ontwikkeling van Gelredome in Arnhem en de verbouwing van stadion Galgenwaard in Utrecht. Toen Nederland en België zich in 2009 kandidaat stelden voor de organisatie van het WK voetbal 2018 (en daartoe nieuwe stadions moesten realiseren), raakte Van der Goot beroepsmatig geïnteresseerd in de mogelijkheden op dat gebied. Het WK 2018 ging naar Rusland,
34
waardoor het vizier verschoof naar de Spelen van 2028. “Ook voor de organisatie van de Spelen waren nieuwe stadions nodig, ook daar lagen kansen.” Van der Goot merkte op dat tussen de aanjagers voor de olympische ambitie de young professionals ontbraken. “Enthousiaste, ondernemende, ambitieuze mensen uit het bedrijfsleven die nu nog aan het begin van hun carrière staan, maar straks het stokje overnemen
(Sandra en Jimte)
en in 2028 bij kunnen dragen aan de organisatie van de Spelen.” In januari 2011 zette hij in de LinkedIn-groep Olympisch Plan 2028 zijn ideeën uiteen. “Daar kwamen snel reacties op. Met een driekoppig bestuur hebben we ons plan op 28 februari 2011 bij een bijeenkomst gepresenteerd. We hebben bewust gekozen voor een verenigingsvorm waarbij iedereen stemrecht heeft en lidmaatschap betaalt. Zodat je activiteiten kunt organiseren, maar waar iedereen ook geacht
De Vonken van 2028
“Het vonkje voor de Spelen kan snel weer een vuur worden” wordt wat extra’s te doen. Leden doen al het werk geheel vrijwillig, naast hun vaak drukke banen en andere nevenactiviteiten.”
Landelijk netwerk De afgelopen twee jaar groeide De Vonken uit tot een landelijk netwerk van zestig leden. Ambassadeurs zijn onder meer (oud-)olympiërs Kirsten van der Kolk en Epke Zonderland. Nu door het kabinetsbesluit de alliantie Olympisch Vuur opgeheven is, van waaruit werd gewerkt aan het Olympisch Plan 2028, zou dit consequenties kunnen hebben voor de vonken. “De vereniging peinst er niet over om de handdoek in de ring te gooien”, aldus de strijdlustige Van der Goot. “Als je nu alle energie en ideeën weggooit, zou dat zonde zijn. Er zijn te veel verbindingen gelegd en vriendschappen gegroeid.” Wel heeft vereniging De Vonken organisatorisch het roer omgegooid. “We waren eerst een platform voor jonge professionals, niet ouder dan 35 jaar, met een strenge selectie. Dat hebben we losgelaten. Sinds 28 februari zijn we een open vereniging. Iedereen die achter onze ambitie staat om de Spelen naar Nederland te halen en daaraan wil bijdragen, mag lid worden.”
Nieuwe fase Sinds 28 februari is Van der Goot zelf geen voorzitter meer van De Vonken, dat nu een nieuwe fase in wil gaan. “Sandra van Vrijberghe de Coningh (27), die werkt als corporate trainee bij PGGM, is de nieuwe preses. “Het is een dynamische tijd”, weet zij. “Het kabinetsbesluit heeft impact gehad op iedereen die bezig was met de Spelen van 2028. Daar hebben wij ook last van. We moeten een nieuwe koers gaan bepalen, om dingen voor elkaar te kunnen krijgen.” In 2019 moeten geïnteresseerde landen een bid indienen, waarin zij uitleggen hoe ze de Spelen bekostigen en toelichten op welke manier de organisatie wordt aangepakt en waarom het evenement belangrijk is voor het land. In 2021 blijven er drie kandidaten over, waarna een definitieve keuze wordt gemaakt. Van Vrijberghe de Coningh verwacht dat er op dat moment behoefte is aan een ander soort Spelen. “Nu worden er nog miljarden euro’s geïnvesteerd, dat wordt onhoudbaar. De koers wordt verlegd naar Spelen die beheersbaar zijn qua kosten en omvang.” “De meeste leden van De Vonken komen niet uit de sportwereld, maar hebben wel een passie voor de Spelen. Daar kunnen ze hun eigen kennis en expertise bij gebruiken. Dat we het vanuit zoveel perspectieven kunnen bekijken, is een kracht.” De Vonken zet met de ambitie voor 2028 hoog in. “Revolutionaire ideeën leiden vaak tot goede resultaten”, stelt de voorzitter.
Van vonkje naar vuur Om het heilige vuur in Nederland aan te wakkeren, wil De Vonken jongere politici benaderen, aansluiting binnen het bedrijfsleven zoeken en maatschappelijk draagvlak creëren. “Volgend jaar gaat de vereniging naar de Winterspelen in Sotsji, waarbij we het bedrijfsleven benaderen om ons daarin te ondersteunen. Ook zijn we in contact aan het treden met jongerenorganisaties van de politieke partijen, om te blijven discussiëren over Olympische en Paralympische Spelen in Nederland. “Daarnaast willen we kleine activiteiten organiseren, om zo verbindingen te leggen tussen mensen binnen en buiten de sport”, gaat Van Vrijberghe verder. “Positief blijven, jezelf als kanshebber zien: Dat is wat De Vonken wil blijven doen: een vonkje zijn en het vuur weer laten aanslaan. Bij de sport, de politiek, bij de Nederlandse bevolking en uiteindelijk bij het IOC.”
Legacy 2028 De afgelopen jaren heeft het Olympisch Plan 2028 een indrukwekkende nalatenschap (legacy) opgeleverd. Deze is te lezen op www.legacy2028.nl
35
Motion Sportsoftware biedt totaalconcepten om loepscherpe videoanalyses te maken in de sport. Je bent een trainer of coach die wat uit te leggen heeft. Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Wat denk je dat er gebeurt als je met 180 beeldjes per seconde gaat werken. Frame voor frame kun je laten zien wat je bedoelt. Zet het beeld stil op het moment van impact en geef jouw aanwijzingen, ter plaatse en samen met de sporter. Zie de effecten van je aanwijzingen en controleer het door middel van de beelden. Op deze manier zit je er bovenop. Zie de verbeteringen voor je ogen ontstaan en geniet samen van de resultaten. Motion Sportsoftware biedt totaalconcepten om loepscherpe videoanalyses te maken in de sport. Met het perfecte oog –een camera die 180 frames per seconde vastlegt, de juiste computerprogramma’s en praktische accessoires kan de software Artemis formidabel functioneren. Een opleiding op maat bieden we de gebruiker die behoefte heeft aan meer kennis over bewegingsanalyse. Een beeld zegt meer dan duizend woorden, daarom richtte Maarten Koolen Motion Sportsoftware op.
36
De mogelijkheden Het blote oog neemt ongeveer tien frames per seconde waar. Een consumentencamera vangt er iets meer, circa dertig. Als je de beelden van een dergelijke camera in slowmotion afspeelt, zullen de hele snelle bewegingen –zoals vaak in de sport- niet vloeiend getoond worden. De kans is groot dat de impact van het moment –wanneer bijvoorbeeld een golfclub de bal raakt- niet eens te zien is. Om dergelijke ultieme momenten wél te zien en bestuderen, heb je camera’s nodig die met een USB 3.0 aansluiting werken en liefst 180 frames per seconden vastleggen. Dat zijn de camera’s waar wij mee werken. Een golfprofessional zal dan nooit meer het belangrijkste moment missen. Golf is genoemd, maar ook bij tennis, turnen, voetbal, hockey en vrijwel alle andere sporten waar technische precisie belangrijk is, is Artemis een grote toegevoegde waarde. De software is er voor gemaakt om via live-streaming direct feedback te geven over
Motion Sportsoftware
de uitvoering van de techniek. We sluiten camera’s aan via Firewire 1394, een traditionele methode, die nauwelijks door bedrijven gebruikt wordt, omdat de camera’s met een Firewire-verbinding zeldzaam zijn. We troeven de concurrentie verder af door USB 2.0, 3.0 GigE en tot wel acht IP-camera’s te gebruiken. De analyse Eén beweging kan uit tal van camerastandpunten worden gefilmd en dus geanalyseerd. We kunnen hoeken, snelheden, afstanden en omwentelingen meten. We voegen waar nodig gesproken commentaar toe, zodat de beelden kunnen dienen als instructie. De software kan de beelden delen via toegankelijke portalen als Google Drive, Dopbox en Skydrive, zodat leerlingen het materiaal gemakkelijk kunnen bekijken. Een tweede aspect is de wedstrijdanalyse, waarbij we gedetailleerde opnamen maken van een wedstrijd. We knippen de beelden in verschillende scenario’s, zodat bijvoorbeeld alle tegendoelpunten of corners bij elkaar staan. Het doel van de analyse is wedstrijden winnen op basis van de juiste tactische beslissingen. We kunnen razendsnel schakelen, dus de beelden kunnen zowel tijdens als na de wedstrijd door de technische staf bekeken worden. Uniek? Het fenomeen videoanalyse bestaat al langer in ons land, maar onze werkwijze mag met recht uniek worden genoemd. Ons flexibele cameragebruik en de toegankelijke (Nederlandstalige) software, maken Motion Sportsoftware tot one of a kind.
De gebruikers Vooral trainers en coaches uit de sport. Maar ook in de gezondheidszorg ondersteunen wij bijvoorbeeld sportfysio- en podotherapeuten met ons programma Artemis. De opleiding tot In samenwerking met Tosport ‘Training en Opleiding in de Sport’ bieden we een opleiding aan tot videoanalist. Het leren gebruikmaken van de software en het doorgronden van de beelden, zijn de belangrijkste aspecten van de opleiding, die gebaseerd is op bewegingsanalyse. In de bewegingsleer gaat het vooral om het ontleden van een beweging, waardoor de kracht en snelheid beter op elkaar kunnen worden afgestemd.
“Werk nu een jaar met Artemis en het is echt geweldig!” Jeroen Hendriks (Fysiogolf)
“Ideaal programma voor verbeteringen en registratie” Vlaamse Atletiekliga
“Wij gebruiken Artemis met succes bij golfschool Regthuys” Vincent Rijk( Golf Pro)
Meer informatie: @Motionsportsoft www.motionsportsoftware.com
37
INFoSTRaDa SPoRTS WIL INTERNaTIoNaaL SuCCES “WE gaaN INzETTEN oP gaMINg. DaT WoRDT EEN BELaNgRIJKE zESDE PIJLER VooR oNS”
door Jop Goslinga
TWEE JaaR gELEDEN FuSEERDE INFoSTRaDa MET DRIE aNDERE MEDIaBEDRIJVEN (uNICEM, SPoRT2MEDIa EN EYEWoRKS SPoRT). aFgELoPEN SEPTEMBER TRaD JIJ aaN aLS CHIEF ExECuTIVE oFFICER (CEo), WaaRMEE JE DE oPVoLgER WERD VaN PHILIP HENNEMaNN. HoE TRoF JE HET BEDRIJF IN SEPTEMBER 2012 aaN?
waren. Dat kwam voor een gedeelte door de fusie van een jaar daarvoor. Een dergelijke heling heeft tijd nodig. Op het moment dat ik aankwam, waren er vier eilandjes met ieder hun eigen baasje.”
“Toen ik hier binnenkwam, was er geen duidelijke missie, geen duidelijke visie en geen duidelijke strategie. Daarnaast was de structuur van het bedrijf onduidelijk; mensen wisten niet op welke plek ze zaten en wat hun verantwoordelijkheden
“Het werkt altijd verhelderend als er iemand van buitenaf komt, die objectief naar de situatie kan kijken. Die persoon was ik. Ik heb in eerste instantie vooral goed geluisterd naar iedereen. Ik heb laten merken dat mijn deur voor iedereen openstaat; van het keukenpersoneel tot de mensen in de board.
38
HoE HEB JE DE zaaK VLoT gETRoKKEN?
infostrada Sports
INFoSTRaDa is alom bekend als de grootste sportstatistiekenleverancier op aarde, maar het Nederlandse bedrijf uit Nieuwegein ontpopte zich de afgelopen jaren tot veel meer dan dat. Gewapend met een breed scala aan producten en een vooruitstrevende visie, wil de nieuwe, piepjonge ceO Danny Menken (33) nog meer internationaal succes behalen met het vaderlandse miljoenenbedrijf, dat sinds de fusie in 2011 door het leven gaat als infostrada Sports.
levert, en kan leveren. Dat is wat ons uniek maakt. Wij visualiseren de data. We zijn een one-stopshop, een fullservice sport- en mediabedrijf, dat innovatieve producten levert aan de sportindustrie. We produceren, distribueren, publiceren en we maken sportdata en video content te gelde op alle platformen. Daarnaast adviseren wij onze partners hoe ze het maximale uit hun rechten en sportcontent kunnen halen. Een opdrachtgever heeft dus geen andere partij meer nodig, wij hebben alles in huis.”
HoE IS DIE VISIE oNTSTaaN? “Die komt van Bart-Jan van Genderen, de CEO van ons moederbedrijf CMI. Hij dacht twee jaar geleden: “Er is behoefte aan een partij die alles kan regelen.” Sinds de tactische fusie zijn wij die partij ook daadwerkelijk geworden. Wij leveren het hele alfabet, van A tot Z. Maar als een klant alleen A, Q of R wil, dan kan dat ook.”
IN NEDERLaND STaaT INFoSTRaDa SPoRTS BuITEN KIJF. HIER VaLT WEINIg MEER TE WINNEN VooR JuLLIE. HoE VooRKoMEN JuLLIE DE KoMENDE JaREN EEN STaTuS Quo? “Door internationaal flink te gaan groeien, zoals onze huidige strategie voorschrijft. Over twee jaar wil ik dat tachtig, negentig procent van onze omzet uit het buitenland komt. In Nederland doen we met alle grote partijen zaken. Hier zitten we een beetje aan ons plafond. Internationaal valt er echter nog zoveel te halen voor ons.”
KoMEN JuLLIE ooK Nog MET NIEuWE PRoDuCTEN DE KoMENDE PERIoDE? Op het moment dat ik een goed beeld had, heb ik een aantal duidelijke interne besluiten genomen. Ik kan wel zeggen dat we nu een solide bedrijven zijn met een goede structuur en uitstekende visie.”
DE VISIE VaN INFoSTRaDa SPoRTS RuST VooRaL oP DE CoMBINaTIE VaN VIJF PIJLERS. SINDS DE FuSIE KaN HET BEDRIJF PLoTS VEEL MEER BIEDEN DaN LouTER SPoRTSTaTISTIEKEN. IS DIE BuNDELINg VaN DIENSTEN JuLLIE gRoTE KRaCHT MoMENTEEL? “Dat denk ik wel. Dat weet ik eigenlijk wel zeker. Er is geen bedrijf op aarde dat onze combinatie
“We gaan inzetten op gaming. Dat wordt een belangrijke zesde pijler voor ons. In de Verenigde Staten zijn sportmanagementspellen razend populair. Maar in Nederland kunnen daar nog stappen in worden gemaakt. Daarnaast liggen er veel kansen op de online wedmarkt, die in 2015 in Nederland gelegaliseerd wordt. Wij kunnen produceren en hebben de statistieken, dus in principe hebben we alles in huis. We zijn ons echter nog aan het oriënteren, dus wat we precies gaan doen, is nog even geheim.”
39
infostrada Sports
“IN NEDERLaND DoEN WE MET aLLE gRoTE PaRTIJEN zaKEN. INTERNaTIoNaaL VaLT ER ECHTER Nog zoVEEL TE HaLEN VooR oNS” VIJF PIJLERS 1. PRoDuCTIoN Infostrada Sports is de grootste sportproducent van Nederland. Het bedrijf produceert alle sport op de Nederlandse televisie, op de uitzendingen van de NOS en Eredivisie Live na. Menken: “Wij produceren voor onder meer Sport1 en SBS6. Voor laatstgenoemde doen wij bijvoorbeeld de wedstrijden van het Nederlands elftal.”
2. DaTa SERVICES Waar het allemaal mee begon, de statistieken. Wereldwijd is het bedrijf uit Nieuwegein marktleider op het gebied van sportdata. Van meer dan honderd sporten worden data bijgehouden. Daarnaast heeft het bedrijf een enorme historische database en houdt het statistieken van sportevenementen live bij. Menken: “De laatste jaren is onze data-afdeling uitgebreid met een analytische tak. Op die manier krijgen we meer inzicht in de statistieken. Dergelijke inzichten verkopen we vervolgens aan sportbonden over de hele wereld, waardoor zij hun teams en atleten veel beter kunnen coachen. Daarnaast zijn we voor de komende acht jaar de officiële datapartner van het Internationaal Olympisch Comité (IOC).”
3. SPoRT EVENT SERVICES Infostrada Sports heeft een nieuwsservice voor sportevenementen, waardoor het kan fungeren als een tijdelijke persdienst op een bepaald evenement.
40
Menken: “Je ziet tegenwoordig dat steeds meer media aan het snijden zijn in hun personeel. Als organisator van een evenement wil je echter wel dat je event goed in de media komt. Wij helpen organisatoren door mensen te sturen die niets anders doen dan het verzamelen van data en nieuwtjes.”
4. DIgITaL MEDIa SERVICES Dit betreft de ontwikkelafdeling van nieuwe media. Infostrada Sports bouwt digitale platformen voor sportrechthouders; van websites en mobiele applicaties tot de systemen erachter. Menken: “Een goed voorbeeld is Eredivisie Live voor wij alle digitale assets hebben ontwikkeld, zowel frontend als backend. Een onderdeel daarvan is Sidekick, het tweede scherm waarbij wij zowel de applicatie als het systeem hebben gebouwd.
5. BRaND CoNTENT Het ontwikkelen van formats voor televisie en internet. Menken: “Wij gaan op zoek naar sponsoren en adverteerders voor bijvoorbeeld een nieuw televisieprogramma of second screen voor een televisieprogramma. Een voorbeeld daarvan is Tour du Jour, dat komende zomer op RTL7 wordt uitgezonden.”
“ER IS gEEN BEDRIJF oP aaRDE DaT oNzE CoMBINaTIE LEVERT, EN KaN LEVEREN”
infostrada Sports
“ToEN IK BINNENKWaM, WaS ER gEEN DuIDELIJKE MISSIE, gEEN DuIDELIJKE VISIE EN gEEN DuIDELIJKE STRATEGIE’” DaNNY MENKEN Danny Menken studeerde Technische Bestuurskunde aan de TU in Delft. “Maar na mijn opleiding heb ik eigenlijk weinig meer gedaan met mijn achtergrond.” Zijn eerste baan had hij bij Heineken. Na een klein jaar verruilde hij de bierbrouwer voor KPN, waarna hij in 2006 op 26-jarige leeftijd algemeen directeur werd van Eurosport Benelux. “Dat is wel vroeg, ja”, grijnst de zelfverzekerde aanvoerder van Infostrada Sports, die ruim zes jaar werkte voor de grootste Europese sportzender. Op de vraag of hij altijd het slimste jongetje van de klas is geweest, antwoordt Menken: “Ik heb een goed stel hersens, maar in mijn klas op de TU zaten echt mensen die slimmer waren. Van een CEO worden ook andere dingen gevraagd; sociale intelligentie en boerenslimheid in combinatie met een goede analytische blik –die je in Delft goed ontwikkelt. En dat heb ik wel.”
Menken ziet zichzelf daarnaast als lefgozer: “Dat ben ik zeker. Ik ben niet snel bang en loop niet weg voor lastige, riskante situaties. Succesvolle ondernemers zijn bijna altijd mensen met lef. En ik vind mezelf een ondernemende CEO. Ik hou niet zo van het in Nederland heersende Calvinisme. Je mag je kop best boven het maaiveld uitsteken. In die zin ben ik anders dan anderen.” Velen dromen van de functie van CEO van een grote onderneming. Maar ondanks alle lusten zijn er ook mindere kanten. “Het wordt wel eens geromantiseerd. Neem bijvoorbeeld het reizen. Van de afgelopen drie maanden zat ik twee maanden in het buitenland. In veel gevallen is dat leuk, maar soms is het ook afzien. Dan sta ik ’s nachts al naast mijn bed om in de vroege ochtend met EasyJet naar Londen te vliegen. Daar aangekomen gaat het snel: taxi in, bijeenkomst van een uur, taxi terug naar het vliegveld, vliegveld in en ’s avonds laat ben ik dan weer thuis. Maar ach, verder hoor je me niet klagen.”
41
NISOM. NISOM ‘Your personal coach to coach’ NISOM, Nederlands Instituut voor Strategisch en Operationeel Management. Het NISOM biedt verschillende deeltijd opleidingen en trainingen aan op HBO en Post HBO niveau, specifiek gericht op Eventmanagement, Sportmanagement en Algemeen Management. Het NISOM is de eerste opleiding in Nederland die door de branche IDEA geaccrediteerd is en door het CRKBO. De deeltijdopleidingen zijn bedoeld voor diegenen die al enige werkervaring hebben.
Heb jij de ambitie, nieuwsgierigheid en creativiteit om van jouw opleiding een succes te maken, dan is de NISOM opleiding iets voor jou!
Aanbod Opleidingen • Management • Eventmanagement HBO Eventmanagement en Eventmarketing Post-HBO Strategisch Eventmanagement en Eventmarketing • Sportmanagement HBO Sportmanagement en Sportmarketing Post-HBO Strategische Sportmarketing • Combinatie Sports en Events HBO Sportmanagement en Eventmanagement Post-HBO Strategisch Sportmanagement en Eventmanagement
Voor informatie kun je op verschillende manieren contact met ons opnemen: Telefonisch: 06 25 04 43 00 (Ineke Dost, algemeen directeur) 050 5 37 00 88 (Hoofdvestiging Haren) info@nisom.nl
www.nisom.nl
Sportevenementen 2013-2014
SPORT EVENEMENTEN 2013-2014
14 JUL 2013
Multi-sport
6 FEB 2014
Schietsport
21 MRT 2014
Schaatsen
1 JUN 2014
Zwemmen
2 JUN 2014
hockey
22 JUL 2014
Wielrennen
24 JULI 2014
Multi-sport
13 AUG 2014
Base- en Softball
13 AUG 2014
roeien Gehandicaptensport
European Youth Olympic Festival 14 jul 2013
6 dagen
InterShoot 6 feb 2014
3 dagen
21 mrt 2014 3 dagen EJK Zwemmen 1 dag
WK hockey 2 jun 2014
14 dagen
Heerenveen, Friesland www.isu.org
Dordrecht www.knzb.nl
www.knhb.nl
Rotterdam, Zuid-Holland 7 dagen
European Universities Games 2014 24 juli 2014
www.intershoot.nl
Den Haag, Zuid-Holland
WK BMX 22 jul 2014
www.utrecht2013.com
Den Haag, Zuid-Holland
WK schaatsen allround
1 jun 2014
Utrecht, Utrecht
16 dagen
WK softbal dames 13 aug 2014 12 dagen WK roeien gehandicapten 24 aug 2014 8 dagen
www.knwu.nl
Rotterdam, Zuid-Holland www.eugames2014.eu
Haarlem, Noord-Holland www.knbsb.nl
Amsterdam, Noord-Holland www.knrb.nl
43
Specialisme heilige graal in sportretail
door Wouter Quint
44
Quadvlieg voorziet veranderingen: “Wie het best tegen de druk kan, blijft in de Champions League�
Trends en ontwikkelingen in de sportretail
ave Quadvlieg (39) is bij brancheorganisatie inretail de specialist in sportretail. hij ziet duidelijke trends in de branche: er gaan winkels verdwijnen, de consument wordt steeds kritischer, kennis en kunde van medewerkers is de sleutel tot succes en een ondernemer moet zich op een breed scala aan onderdelen laten gelden. “Wie het best tegen de druk kan, blijft in de champions League.” Inretail is de brancheorganisatie voor ondernemers in de woon-, mode-, schoenen- en sportbranche. Leden worden onder meer ondersteund met direct juridisch advies en voordeel en in Den Haag en Brussel worden zij vertegenwoordigd met een politieke lobby. “Alles is gericht op het ontlasten van retailers”, zegt Quadvlieg. De specialist kent de sportbranche op zijn duimpje. Hij was in het verleden profvoetballer bij Fortuna Sittard en deed ook ervaring op de winkelvloer op. “Dat is een combinatie die goud waard is. En het maakt het ook leuk: ik kan mijn ervaringen nu weer gebruiken.”
oVERBEzETTINg Binnen de sportretail is volgens de specialist sprake van overbezetting. “Er zullen minder winkels overblijven. Dat heeft te maken met de vergrijzing, de groei van internet en de economische omstandigheden. Tussen nu en 2020 verdwijnt tussen de 20 en 35 procent van het aantal vierkante meters aan sportwinkel. En er ontstaat meer specialisme. Het is bijna onmogelijk geworden om een allround sportzaak te runnen. Beleving, advies en het goede gevoel zijn voor winkels de sleutelwoorden geworden. Een allround winkel kan niet op elke afdeling specialisme aanbieden. Het lijkt me sterk dat een medewerker kennis heeft van zowel tennis als voetbal en golf. Een klant die naar een running- of voetbalshop gaat, kiest daar echt voor en blijft één tot anderhalf uur. Medewerkers van die zaken moeten meer doen dan een klant verwacht. Door de opkomst van internet en selfservice moet je extra’s bieden om hen te verleiden.”
“HET IS BIJNa oNMogELIJK gEWoRDEN oM EEN aLLRouND SPoRTzaaK TE RuNNEN”
SPoRTMoNIToR Dragen de producten in je assortiment bij aan de winst? Hoe is je omzet in vergelijking met andere ondernemers in de branche? Is het aantal verkochte artikelen per bon meer of minder dan het gemiddelde van de sportbranche? Heeft het weer invloed op je omzet? Om dit inzicht te krijgen kunnen organisaties zich aanmelden voor de SportMonitor. Een compleet systeem om branchebrede vergelijking te maken van sportzaken en sportleveranciers. Je ziet dan niet alleen hoe je presteert ten opzichte van de andere ondernemers uit jouw formule groep, maar ook hoe je het doet in vergelijking met de totale sportmarkt. Onder andere SPORT 2000 en Fair Play maken gebruik van de software. De SportMonitor is geïnitieerd door de Sportcommissie van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel, waarin onder andere CBWMitex zitting heeft.
45
Kennis en kunde Ondernemers in de sportbranche kunnen zich volgens Quadvlieg met de juiste producten en goede kennis onderscheiden. “Het is cruciaal dat een ondernemer zich daarvan bewust is. Een paar jaar geleden waren de goede merken voldoende wanneer een winkel de deuren opent, kennis en kunde waren niet echt noodzakelijk. Dat is ingrijpend veranderd. Medewerkers komen in moeilijkheden als ze niet met die trend meegaan. In de sport ben je zo goed als je laatste wedstrijd. Dat principe gaat bij een medewerker ook op bij zijn laatste klant. Wie alleen wandelschoenen verkoopt, had er meer uit moeten halen. Dan moet een klant tenminste met bijhorende sokken de deur uitlopen. Voor grotere ketens is het bieden van specialistische kennis lastiger, want zij kunnen moeilijker grip houden op hun personeel.” Ondanks het belang van goed personeel ziet Quadvlieg vooralsnog geen verbetering in het opleidingsniveau van het personeel van sportwinkels. “Nee, er wordt heel slecht opgeleid in onze branche.”
Tennis onder druk Waar de omzet in sporten als voetbal, hardlopen en wandelsport nog elk jaar groeit, staat tennis onder druk. “Daar neemt de omzet af, synchroon aan het ledenaantal van de KNLTB. Vrije tijd is kostbaar, klanten zijn verwend en willen hun energie kwijt waar, wanneer en op de manier waarop ze dat willen. Voor mijzelf geldt: ik wil spelen, niet naar de tennisbaan om drie kwartier te spelen en dan weer drie kwartier te wachten tot
46
“Er zullen minder winkels overblijven” andere tennissers klaar zijn. Dan ben je de hele avond kwijt en heb je anderhalf uur getennist. En een consument wil niet, nadat hij online honderd rackets heeft gezien en tal van reviews heeft gelezen, in een winkel maar vijf of zes rackets zien hangen. De klant is steeds kritischer en heeft steeds meer keuze. Iemand die een bepaald product wil kopen, wil dat het direct voorhanden is en op basis van advies de juiste keuze maken.”
Sportretailers moeten vooruitkijken Inretail helpt ondernemers met de SportMonitor, die diepgaande rapportages biedt over omzetcijfers per productgroep, merk, seizoencode, enzovoorts. Een noodzakelijk instrument voor sportretailers, stelt Quadvlieg. “Vijf tot zes jaar geleden konden zij qua planning en visie twee jaar vooruit werken, en dan zaten ze niet ver van de werkelijkheid. Nu is het al moeilijk om zes maanden te voorspellen, omdat de consument en de wereld zo snel veranderen. Sportwinkels moeten hun doelgroep voor ogen hebben en zich laten leiden door cijfers. Je moet weten hoe het bij jou ten opzichte van de rest van de markt gaat, zodat je niet seizoenen te lang door gaat met een bepaald product. Ondernemerschap is echt topsport geworden. Waar ondernemers
Trends en ontwikkelingen in de sportretail
eerst veertig uur per week werkten voor een bepaalde omzet, moeten ze er nu twee keer zoveel tijd aan besteden en hopen dat ze er hetzelfde aan overhouden. Het is lang geromantiseerd: iemand wilde graag iets met sport doen en dat was altijd leuk. Nu wordt een verkeerde keuze keihard afgestraft.”
BESTaND TEgEN DRuK “De omzet komt wel weer uit het dalletje, omdat ook de economische crisis daar invloed op heeft”, verwacht Quadvlieg. “De sportparticipatie gaat omhoog, wat gestimuleerd wordt vanuit de overheid en NOC*NSF. Het is voor een ondernemer de kunst om te multitasken. Er wordt, bijvoorbeeld door sociale media en websites, steeds meer gevraagd van een retailer. Wie het best tegen de druk bestand is, blijft Champions League spelen. Ondernemers kunnen niet overal in uitblinken. Dan is het zaak om ons in te schakelen of er specialisten bij te halen. Fysieke winkels zullen nooit verdwijnen. Een winkel die alleen op internet actief is, zal moeilijk kunnen overleven. De crosschannelstrategie, met onder meer afhaal- en servicepunten, gaat zich doorontwikkelen. Een volwaardige winkel heeft daarnaast de A-merken als Asics en Nike, maar ook meer specialistische merken. Een goede mix is het belangrijkste.”
“MEDEWERKERS KoMEN IN MoEILIJKHEDEN aLS zE NIET MET DIE TREND MEEgaaN”
CIJFERS In de sportretailbranche zijn 10.000 mensen werkzaam. “Dat aantal is vrij stabiel”, weet Quadvlieg. Ook aan het huidige aantal van 2.100 sportwinkels is de afgelopen jaren nog weinig veranderd. De totale jaaromzet binnen de sportretail ligt momenteel rond de 1,4 miljard euro. Inretail begint in juli aan een nieuw onderzoek naar de sportretailbranche, dat waarschijnlijk eind 2013 verschijnt op de website www.inretail.nl.
47
KNVB TaLENT TEaM BIEDT TaLENTEN KaNS oP WERKERVaRINg KNVB Talent Team is een nieuw initiatief van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) en adecco. het project moet mbo- en hbostudenten aansprekende werkervaring bieden bij voetbalverenigingen en de KNVB. Op die manier zijn jongeren uit het beroepsonderwijs sneller klaar voor een professionele carrière, zo is de veronderstelling van de betrokken organisaties, die samenwerken met MBO Diensten en diverse onderwijsinstellingen.
Met het creëren van leuke en interessante werkervaringen binnen de voetbalwereld draagt KNVB Talent Team bij aan de populariteit van het beroepsonderwijs. Het programma kent twee typen stages: de kortlopende praktijkstage en een langdurige stage van minimaal drie maanden. De minimale leeftijd is zestien jaar. Het uiteindelijke doel in 2016 is het creëren van 750 praktijk- en 60 langdurige stages. Adecco heeft zich tot en met 2016 verbonden aan de KNVB. De betrokkenheid van Adecco bij het Nederlandse voetbal is groot. Bij meerdere in Nederland georganiseerde
48
Door: Noël Relker eindtoernooien, waaronder het EK in 2000, heeft het uitzendbureau als intermediair in de werving en selectie van vrijwilligers en personeel gefungeerd.
VERDERgaaNDE SaMENWERKINg Patrick Bakker, Algemeen Directeur van Adecco Group Nederland: “De succesvolle social mediacampagne ‘Mission KNVB’, die Adecco en de voetbalbond gezamenlijk initieerden, hebben de toegevoegde waarde van de samenwerking aangetoond. In dit programma kregen werkzoekenden de kans om in een aantal KNVBfuncties mee te lopen en zo op een leuke manier relevante werkervaring op te doen. Dat smaakte naar meer.” Jean Paul Decossaux, commercieel directeur van de KNVB is het hiermee eens: “Het bijzondere aan deze overeenkomst is dat een verdergaande samenwerking ontstaat tussen Adecco en de KNVB om het beroepsonderwijs te ondersteunen.
KnVB Talent Team
Daarom hebben beide partijen medewerkers vrijgemaakt om dit project tot een succes te maken.” De organisaties zien dankzij dit programma grote kansen om jongeren uit het beroepsonderwijs een goede werkervaring te bieden, zodat ze beter uitgerust zijn voor een professionele carrière”, aldus de commerciële baas van de bond.
KaNSEN De eerste stagiaires hebben het afgelopen opleidingsjaar stage gelopen -met name op de marketingafdelingen van de KNVB en haar districten. Merlijn Lezeman is een van deze stagiaires. Hij loopt stage op de marketingafdeling bij de voetbalbond op het hoofdkantoor in Zeist. Zijn opdracht is om het meisjes- en vrouwenvoetbal in Nederland op de kaart te zetten. Merlijn is na zijn studie Sport, Marketing en Ondernemen op de Hogeschool van Amsterdam begonnen als Oracle consulent, maar merkte al snel dat daar zijn ambities niet lagen. “Ik nam ontslag en reageerde op een stagefunctie via KNVB Talent Team. Deze stage biedt me de mogelijkheid een kijkje te nemen bij de KNVB. Het brengt me daarbij dichter bij een baan in de sport.” Lynette Ferwerda, projectmanager van het KNVB Talent Team bij Adecco, is momenteel hard bezig het werkveld en de studenten aan elkaar te verbinden. “We zijn blij dat we in januari een start hebben kunnen maken met een zestal stagiaires die bij de KNVB en haar relaties stage lopen. Ook heeft KNVB Talent Team 220 vrijwilligersplaatsen rondom de UEFA Europa League-finale ingevuld, waarvan een heel groot gedeelte met mbo- en hbo-studenten. In samenwerking met ROC van Amsterdam werden 230 studenten geworven die de openingsceremonie verzorgde. Dat was een geweldige werkervaring voor de studenten.”
maanden heeft onderzoek plaatsgevonden onder verenigingen naar stageplaatsen. De behoefte aan stagiaires is groot. Enerzijds om specifieke kennis en extra capaciteit in te vullen, anderzijds vanwege de maatschappelijke bijdrage. KNVB Talent Team stelt functieomschrijvingen op en werft de beste talenten. De eerste stageplaatsen bij verenigingen via KNVB Talent Team zijn inmiddels uitgezet. Tot nu toe hebben we mogelijke stageplaatsen met name zelf benaderd. In toenemende mate zien we dat
(Merlijn) collega’s, verenigingen, leveranciers en studenten nu óns gaan benaderen. Voetbalgerelateerde organisaties kunnen hun verzoeken bij ons indienen.”
KIJK VooR MEER INFoRMaTIE oP WWW.FaCEBooK.CoM/KNVBTaLENTTEaM
gRoTE BEHoEFTE aaN STagIaIRS “In september start een nieuwe stageperiode”, vertelt Maike Verbeek, die als projectmanager vanuit de nationale voetbalbond aan het KNVB Talent Team verbonden is. “We hebben er hard aan gewerkt om meer mooie stageplaatsen en -opdrachten aan de studenten te kunnen aanbieden. De afgelopen
49
personal Branding
PERSONAL BRANDING
de marketingmotor van de toekomst
door Jop Goslinga De hedendaagse topsporter moet niet alleen presteren in het stadion, maar ook op allerlei online platforms, zoals Twitter, Facebook of eigen apps. Topsporters worden merken, en Joris coppes helpt daarbij. De 28-jarige commercieel manager, voetbalzaakwaarnemer en sportersbegeleider is pionier op het gebied van personal branding en creëerde onder meer de ‘merken’ Mark Tuitert, ranomi Kromowidjojo en Dorian van rijsselberghe. Personal branding is niet alleen voor sporters van belang, maar voor iedereen: voetbalclubs, bedrijven, studenten, werkzoekenden…
50
Pionier Coppes: “De impact wordt nog erg onderschat” Coppes is een verhaal apart. Op jonge leeftijd besloot hij via Linkedin contact te leggen met technisch directeuren van voetbalclubs in de Verenigde Staten, Australië en Azië. Hij wilde zaakwaarnemer worden, en hij zag een kans: “Iedere Nederlandse zaakwaarnemer had zijn focus op West-Europa, terwijl de echte groeimarkt zich buiten Europa bevond. Om als nieuweling –zonder tweehonderd profwedstrijden in de beneneen plekje te veroveren, moest
ik wel onderscheidend zijn.” En zo stichtte hij zijn spelersstal, die inmiddels bestaat uit onder meer Cedric van der Gun, Daniel de Ridder, Robbie Wielaert en Barry Maguire. Met online personal branding begaf Coppes zich eveneens op onontgonnen terrein. De jonge vernieuwer maakte het fenomeen tot zijn specialiteit. Hij schreef er het boek Hoe je goed gevonden wordt over en geeft jaarlijks tientallen lezingen over het
personal Branding
onderwerp. In de ogen van Coppes wordt het de komende jaren steeds belangrijker dat sporters zich profileren via sociale media. “Jongetjes van tien jaar zijn geen fan meer van FC Barcelona, maar van Lionel Messi of Christiano Ronaldo. De individualisering van de samenleving heeft impact op de manier hoe er naar sportteams wordt gekeken. Online personal branding wordt daardoor waardevoller.”
Wat houdt de term ‘personal branding’ precies in? “Letterlijk betekent het: het vermerken van een persoon. Een persoon wordt een merk. Maar omdat het een Amerikaanse term is, heeft het een commerciële lading gekregen. In het rijtje ‘Amerika, commercie’ is de volgende associatie ‘nep’. Volledig onterecht. Personal branding gaat juist over authenticiteit. Online personal branding betekent voor mij: online jouw verhaal vertellen.
Wat is dan het verhaal van een sporter? “Je moet je volgers meenemen in een droom. Dat kan bijvoorbeeld het winnen van olympisch goud zijn. Iedere dag vertel je wat je gedaan hebt om volgend jaar die gouden plak te winnen. Mensen vinden het leuk om je te volgen in de aanloop naar een grote prestatie.”
Zijn er nog meer voorwaarden om online succesvol te zijn als sporter? “Je moet bovenal écht zijn. Het gedeelde Twitter-account van Frank en Ronald de Boer -dat eigenlijk wordt beheerd door hun zaakwaarnemer- zal op de lange termijn niet werken. Mensen merken dat het nep is. Dat is funest. In Amerika werden persoonlijke accounts van beroemdheden vaak ingezet voor commerciële doeleinde. Dat werkt absoluut niet. Dan krijg je het volgende: “Bij het opstaan heb ik een stukje Maaslander kaas genomen. Heerlijk…” Dat is toch verschrikkelijk! Daar prikt iedereen doorheen. Kortom, het moet écht zijn. Het beste voorbeeld daarvan is het feit dat bedrijfsaccounts nagenoeg niet werken op Twitter. Dat is ook logisch, want je praat toch niet met Hyundai? Bij zogenoemde ‘love brands’ als Apple werkt het nog enigszins, maar ook dan volg je liever hun CEO dan het algemene account van het merk.”
Het is dus ook een voorwaarde dat je als persoon authentiek bent? “Ze moeten inderdaad zichzelf zijn en geen rol spelen. Dorian (van Rijsselberghe, red.) is ook ontzettend zichzelf. Ik ben een jaar voor de Olympische Spelen in Londen met hem aan de slag gegaan. Heel bewust gericht op de Spelen. Maar voor Dorian geldt
ook dat hij ontzettend authentiek is; hij houdt van Texel, lacht de hele dag en neemt het leven niet zo zwaar. Dat klopt allemaal. Als iemand als hij zijn verhaal over het voetlicht brengt, spreekt mensen dat automatisch aan. Overigens hoeft het niet altijd feel good te zijn. Ik zou ook best kunnen werken met iemand die een imago heeft met scherpe randjes, zoals Hugo Borst.”
En Johan Derksen? “Dat gaat me dan weer iets te ver. Derksen kraakt iedereen ongefundeerd af en daar heb ik niets mee. Daarnaast, hij luistert waarschijnlijk toch niet naar mij.”
Hoe moet je je als gewone sterveling, die zich graag wil profileren, gedragen op sociale media? “Het doel moet zijn om goed gevonden te worden. Zie de titel van mijn boek. Het gaat er immers uiteindelijk om dat anderen aan jou denken, jou aanbevelen. Mensen moeten daarom ook weten waar jij goed in bent. Specificeer daarom jouw kwaliteiten en zoek een niche. Ik zal mezelf als voorbeeld nemen: ik ben geen sociale media-expert. Ik weet iets van online personal branding, van Nederlandse topsporters, via sociale media. Als men daar dan behoefte aan heeft, word ik veel gemakkelijker gevonden. Terwijl ik concurrentie heb van duizenden, als ik zeg dat ik sociale media-expert ben.”
51
personal Branding
Staan bedrijven, sportploegen en clubs helemaal en voor eeuwig buitenspel of kunnen zij aanhaken bij de trends die jij omschrijft? “De tendens zal in ieder geval doorzetten. De huidige jeugd groeit immers op met individuele sociale media. Als bedrijven of voetbalclubs die filosofie niet omarmen dan missen ze vroeg of laat de boot. Voetbalclubs gaan momenteel nog totaal verkeerd om met sociale media. Ze zetten namelijk een medewerker achter Twitter, die vervolgens allerlei algemene nieuwtjes de wereld in slingert. Ze gebruiken hiermee een sociaal en interactief platform als informatief platform. Als je het op een andere manier inzet, en bijvoorbeeld de kopstukken van een club daarbij betrekt, dan kan je je achterban enorm uitbouwen. De impact die sociale mediale hebben op imago’s en merken wordt nog erg onderschat.”
Voetbalclubs en andere grote sportorganisaties worstelen nog wel eens met het sociale media-gedrag van hun werknemers. Hoe moeten dergelijke ondernemingen daarmee omgaan? “Mensen maken je merk, dus je moet zorgen dat de werknemers
52
dezelfde filosofie hebben als de organisatie. In dat geval kunnen ze namelijk geen kwaad als ze via sociale media uitingen doen over het bedrijf/de organisatie of club. Die uitingen zullen dan namelijk een louter positieve werking hebben. Je moet trots creëren. Leidinggevenden hoeven dus niet bang te zijn voor negatieve gevolgen van het sociale media-gedrag van hun werknemers, als hun werknemers de bedrijfsfilosofie en –cultuur delen.”
Hoe krijg je dat voor elkaar? “Dat raakt de kern. Om te beginnen moet een organisatie exact weten waar het voor staat. Dat is steeds weer het begin van het verhaal. Als je dat helder hebt, kan je jouw nieuwe werknemers daar op
selecteren. Je stelt vragen als: waar moeten nieuwe medewerkers aan voldoen in persoonlijk opzicht? En vervolgens, matchen zij met onze organisatie?”
Krijg je dan niet allemaal eenheidsworsten op dezelfde werkvloer? “Nee, want je moet -naast het zoeken van de overeenkomstenook zoeken naar kwaliteiten die niet of minder vertegenwoordigd zijn in de organisatie. Dan ga je er namelijk ook nog eens op vooruit. Je hebt dus mensen nodig die voor een groot gedeelte overeen komen met de kernwaarden van het bedrijf, maar ook in bepaald opzicht anders zijn. Op die manier blijft een organisatie in ontwikkeling. Het houdt de energie in het bedrijf.
CV Joris Coppes
International Business and Management Studies (HBO) 2003-2008
Coppes Personal Branding (juni 2010-heden) Eigenaar
MBA Sportmanagement Sport Management Instituut (SMI Groningen) 2008-2010 (Winnaar Sport Management Award 2010)
Asarte Sports Management (augustus 2011-oktober 2012) Commercieel directeur
Microsoft (juli 2008-oktober 2001) Functie Accountmanager EPG Manufacturing
Kersten BV (januari 2013-heden) Commercieel manager
personal Branding
STAPPENPLAN: BOUW JOUW ONLINE
PERSONAL BRAND
Maak van jezelf een merk door de volgende stappen zorgvuldig te doorlopen
1.
Baseer je eigen merk op krachten,
7.
Grijp kansen aan, werk mee aan
passies, waarden, vaardigheden en talenten,
projecten of neem het leiderschap over van iets
toon jouw unieke expertise in vergelijking met je
dat je persoonlijk ondersteunt en voor jouw merk
concurrentie.
belangrijk kan zijn. Het is van groot belang om
2.
op de hoogte te blijven en niet de aansluiting te Kijk kritisch naar jezelf, vraag anderen
naar je sterkten en zwakten. Maak op basis hiervan een persoonlijke portfolio.
3.
missen.
8.
Zoek de balans tussen zakelijke
informatie die jouw expertise toont, en luchtige
Zorg ervoor dat je grotere zichtbaarheid
informatie die eigenlijk niet van groot belang is,
hebt ten opzichte van je concurrentie. Een goede
maar toch interessante inhoud voor jouw volgers
methode hiervoor is bijvoorbeeld een eigen weblog
biedt.
met artikelen over jouw expertisegebied. Hier kunt je niet alleen je motivatie tonen, maar ook jouw
9.
Probeer iets nieuws. Veel mensen
expertise en specifieke kennis op een bepaald
doen uitsluitend dingen waar ze al kennis over
gebied.
hebben of waarvan ze weten dat het hun doelgroep
4.
aanspreekt. Op deze manier wordt ieder risico Blijf jezelf. Mensen weten wie ze kunnen
gemeden. Maak bijvoorbeeld gebruik van sociale
vertrouwen, en zullen niet een product of dienst
diensten, die nog in ontwikkeling of nog niet zo
kopen wanneer het merk niet betrouwbaar is.
populair zijn. Het kan nooit kwaad!
5.
10. Zorg ervoor dat je waardevol bent! Door een Blijf steeds op zoek naar inspiratie en
interessant blog bij te houden of leuke tweets te
verander jouw eigen merkactiviteiten van tijd tot
versturen, hou je de aandacht van je volgers vast.
tijd.
Zorg dat ze benieuwd zijn naar jouw nieuwste
6.
publicaties. Geduld hebben is de sleutel voor een
succesvol personal brand. Het kan enige tijd duren tot jouw merk bekend is, toon inzet en motivatie en blijf werken aan een succesvol eigen merk.
Via de Facebook-pagina van Sport-Netwerk.nl worden meerdere exemplaren van Joris Coppes’ boek Hoe je goed gevonden wordt verloot.
53
Uw leiderschap in de sport verder ontwikkelen? Neem deel aan de 2-jarige Executive MBA Sport Management.
“ In deze opleiding komen alle facetten van sportmanagement samen.Wetenschappelijke kennis wordt goed gecombineerd met praktische knowhow. Het helpt mij enorm strategische uitdagingen in de sport met meer kennis, inzicht en vertrouwen aan te gaan.
�
Erik Metgod Beleidsadviseur Gemeente Haarlemmermeer, voormalig betaald voetballer
Executive MBA Sport Management Start: 19 september 2013 Locatie: Papendal Arnhem
De Executive MBA Sport Management is een dynamische innovatieve opleiding voor professionals die zich verder willen bekwamen in het strategisch managen en/of besturen van sportorganisaties. www.wagnergroup.nl/sportprof Wagner Group is een door de Rijksoverheid erkende instelling voor Hoger Onderwijs. Brincode: 30PH. Het Crohonummer van de Executive MBA Sport Management is 70155.
Specialist aan het woord over uitdagingen in sportmanagement Philip Wagner is één van de grondleggers van sportmanagement als volwassen vakgebied in Nederland. Een uitdagend en veelzijdig vakgebied, stelt de directeur/oprichter van de Wagner Group. “Het zijn uitdagende baantjes, er worden hoge eisen gesteld.” De Wagner Group biedt jaarlijks een Executive MBA Sportmanagement aan, een professionele opleiding voor wie zich verder willen bekwamen in het managen en/of besturen binnen de sportwereld. Daarnaast biedt de onderneming bestuurlijkstrategisch advies en levert het kennisbijdragen aan onder meer sportorganisaties. Dat werken als sportmanager zo uitdagend is, heeft volgens Wagner onder meer te maken met het labiele karakter van professionele organisaties in
“Er valt nog veel te winnen” Philip Wagner
55
Wagner Group | Sport Management Institute
de sport. “Sportorganisaties hebben baat bij een constant prestatieniveau, zoals men dat ook met een onderneming wil. Sportorganisaties kunnen dat niet bereiken en zijn daardoor labieler. Dat is één van de grootste struggles voor een sportmanager: hoe kom ik tot een continue prestatieniveau, waarin zaken als de financiën, de talentpijplijn en de maatschappelijke communicatie op orde zijn? Dat vraagt geen unieke, maar wel verdomd goede managers.”
Zuid-Korea en Qatar Bovendien verandert de economie, en daarmee ook de sportwereld. “Andere gebieden in de wereld groeien veel sneller dan dit deel van Europa, en in het bijzonder Nederland. Een land als ZuidKorea komt qua kennis sterk op. In landen in het Midden-Oosten, zoals Qatar, wordt veel geïnvesteerd. Dat zie je terug in de sport. Dat heeft niet direct invloed op de atletiekvereniging in Zuidbroek –om maar wat te noemen, maar wel op organisaties op nationaal niveau, die op zoek zijn naar sponsors. Bedrijven als Heineken waren vroeger op Europa en Amerika gericht. Nu is de blik verplaatst naar Azië. Ook de wereld van evenementenorganisatie is globaal geworden. Dat biedt Nederlandse managers en ook coaches tevens mooie uitdagingen, omdat ze internationaal een goede naam hebben.”
“Dat vraagt geen unieke, maar wel verdomd goede managers”
Ajax Een samenwerking tussen personen met verschillende achtergrond is volgens Wagner de sleutel tot succes van een sportorganisatie. Toch kiest een club als Ajax binnen de organisatie voornamelijk voor oud-spelers. “Daarin moet je niet doorschieten. Om zo’n club verder te brengen, is diversiteit nodig. Zoals je ook een politieorganisatie niet met enkel politiemensen moet runnen en een dierenkliniek niet met alleen maar dierenartsen. Er gebeurt zoveel op het gebied van technologie, qua financieringsvormen en wat betreft de globalisering, dat een general management echt nodig is om een sportorganisatie verder te brengen.”
56
“Andere gebieden in de wereld groeien veel sneller dan dit deel van Europa” “Mensen uit de sport zijn vaak hun hele leven bezig geweest met bijvoorbeeld zwemmen of paardrijden”, weet Wagner. “In deze tweejarige opleiding komen ze in contact met general managers, ondernemers en mensen uit het onderwijs. Die vormen tezamen een leergroep. Naast colleges zijn er veel opdrachten, die essentiële competenties van het sportmanagement raken. Zaken die je in de praktijk goed kunt gebruiken. Ook zijn er studiereizen naar andere delen van de wereld en wordt er deelgenomen aan een wetenschappelijk congres. Dat is wel iets dat mensen transformeert.” “Wij vinden diversiteit belangrijk om vooruit te komen. Wie bijvoorbeeld alleen ALO of CIOS heeft gevolgd, heeft een te smalle basis om te managen. Wij voegen daar andere disciplines aan toe, zoals algemene kennis vanuit de bestuurskunde, economie en psychologie om snel kritische redeneringen te kunnen bouwen, zodat managers snel kunnen optreden. Niet alleen in de topsport, maar ook in de breedtesport. De overheid verlegt geldstromen. Dat vraagt van managers in de sport maatschappelijk ondernemerschap. En wat je doet moet maatschappelijke relevant zijn, want dat is ook voor sponsoren belangrijk. Dat vraagt strategisch ingestelde managers en bestuurders, die verbanden zien en in staat zijn concepten neer te zetten die groter zijn dan de sport zelf. Er valt nog veel te winnen.”
‘Ajax moet niet doorschieten in het benoemen van oud-spelers’
Dopingschandalen De grote klap die het professionele wielrennen kreeg door dopingschandalen, is volgens Wagner een belangrijke les. “Als je claimt dat je maatschappelijke
Wagner Group | Sport Management Institute
relevantie hebt, gaat de maatschappij zich ook met jou bemoeien. Dan moet je een voorbeeld willen zijn. Je kunt niet zeggen: we zijn lekker aan het fietsen of ballen en gaan onze gang zonder ons iets van de maatschappij aan te trekken. Als je de sport groter wilt maken, zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid belangrijke factoren.” Dat gaat volgens Wagner steeds meer op, omdat de tijd waarin de overheid talloze initiatieven ontplooide voorbij is. “Die leggen hooguit wat geld bij of stellen hun accommodaties beschikbaar. Anderen moeten de initiatieven nemen. Dat zijn we in Nederland minder gewend, maar er moet nog een hoop gebeuren.” Vereisten voor een goede sportmanager zijn volgens Wagner een bredere belangstelling dan alleen de sport en het vermogen om andere dingen te leren. “Het is ook belangrijk om mensen van buiten die sportwereld te hebben, die verstand hebben van logistiek en een goed gevoel bezitten voor andere maatschappelijke sectoren en de belangen die daar wegen. Daarbij moeten ze de verbinding met de sport kunnen maken en uiteraard een passie voor sport hebben. Je hoeft geen magische eigenschappen te hebben, maar je moet wel doorhebben dat de sportwereld bijzondere kenmerken heeft. Het is niet één type manager dat geschikt is voor de sport. Ze moeten wel allemaal een strategische kijk op de betekenis van sport hebben, verbanden zien tussen verschillende bedrijfsfuncties en van daaruit de maatschappelijke betekenis toevoegen. Dat brengt een sport verder.”
Snappen wat kan Goede sportmanagers kennen daarnaast de plaats van een organisatie in het internationale veld en nemen bewuste keuzes. “We zijn een klein land, waardoor de markt van bijvoorbeeld het schaatsen en het voetbal ook heel klein is. Nationaal werkt dat prima, maar internationaal word je weggeblazen door kapitaalkrachtige Russische clubs of Koreaanse sponsors. Goede managers snappen, op grond van een aantal factoren, wat wel en niet kan.” Dat gaat ook op voor de keuze om al dan niet in zee te gaan met externe investeerders. “Een gelijke competitie kan verstoord worden door geld van buiten. De NBA en de Formule 1 zijn voorbeelden
van gesloten en stabiele competities, die zich geleidelijk kunnen ontwikkelen. Maar belangrijker is de vraag: van wie is een club? Van aandeelhouders of van een gemeenschap? En horen daar niet andere bestuursstructuren bij? Wij willen dat managers bij dat soort zaken bewust beslissingen nemen. En niet onbewust, gedreven door toeval of emoties. Sportorganisaties kunnen relatief zwak zijn, waardoor het ook qua integriteit wat spannender wordt. Zo kan iemand met verkeerd geld zich makkelijker een positie verschaffen binnen sportorganisaties. Vanwege het algemeen belang, moet je daar soms toch drempels tegen opwerpen.”
Carrières Ex-profbasketballer Jan Loorbach, die onder meer bij de basketbalbond en NOC*NSF werkte en chef de mission was tijdens de Spelen in Sydney, is voor Wagner een voorbeeld van een goede sportbestuurder. “Hij heeft binding met de sport en kan ook maatschappelijke verbindingen leggen die relevant zijn voor financiële, commerciële en facilitaire aspecten. De maatschappelijke betekenis van een organisatie uitwerken en er op conceptniveau iets aan toevoegen, blijft het belangrijkste. Dat geldt ook voor ex-volleybalinternational Bas van der Goor, die bij ons de opleiding heeft gedaan. Hij heeft een eigen stichting opgericht om mensen met diabetes allerlei handreikingen te doen om via bewegen gezond te zijn” De tijd waarin er functies vacant waren en iemand alleen maar hoefde te wachten tot hij gevraagd werd, is voorbij. Zo zit de wereld niet meer in elkaar. In het sportmanagement zijn carrières niet meer vanzelfsprekend en moet je het echt zelf doen.”
“Je hoeft geen magische eigenschappen te hebben, maar je moet wel doorhebben dat de sportwereld bijzondere kenmerken heeft”
57
Succesvol in de sport vanuit je eigen kracht Werk je in de sport? Denk je er wel eens aan je koers te verleggen? Ben je benieuwd hoe je beter grenzen kunt stellen? Wil je meer inzicht krijgen in je eigen kwaliteiten en de dynamiek van de (sport)omgeving? Dan kun je met deze training je persoonlijke groei inzetten en leiding nemen over je loopbaan in de sport.
5 GOUDEN TIPS VAN MARIKEN KOOLE 1. Stel jezelf de vraag: waar ligt mijn kracht? Als je weet wat jouw talent is en hoe je die bewust kan inzetten, dan kan je vanuit een stevige basis en eigen kracht doorgroeien! 2. Denk na over wat je wilt bereiken… In welke thema’s ben je geïnteresseerd, waar mag iemand jou voor wakker maken? wat vind je belangrijk? 3. Ga op zoek naar je eigen grenzen. Zodra je weet waar jij sterk in bent, weet je ook wat je wel en niet goed kan. Durf risico’s te nemen en voel aan waar jouw grenzen liggen. 4. Breng je professionele omgeving in kaart! Bij het maken van keuzes en het behouden van focus om jouw doelen te bereiken heb je altijd te maken met een complexe sport omgeving. Als je weet hoe die omgeving eruit ziet, kan je makkelijker communiceren en beter gebruik maken van de bestaande netwerken. 5. Neem de leiding over je eigen loopbaan: Door voortdurend te blijven sturen op je eigen kwaliteiten en grenzen maak je de weg vrij voor groei en sta je open voor nieuwe mogelijkheden.
“Ik heb geleerd wat mijn kwaliteiten zijn en kan deze ook bij anderen benoemen. Ik kan beter analyseren waarom ik wel of geen match heb met iemand.” Dorien van der Burg (Atletiekunie)
“Ik heb meer inzicht gekregen in mijn eigen kwaliteiten, ik kan meer mijzelf zijn, ik ben open naar mijn omgeving en heb meer lef!” Nanda Timmerman (Sportservice West-Friesland)
“Ik kies vanuit mijzelf. Mijn gevoel zegt me de waarheid. In gesprekken werkt dat bevrijdend. Confronteren levert mij echt wat op!” Margot Kouwenberg-Ubbink (Atletiekunie)
E SPECIAL I E CT A S R E Z LE ROF! P T R O P VAN S
il je ort en w p s e d den in et svol wor e c c u s de slag m k n a o a o j jk ji li Wil sport ge ijg ’s uit de a g e rtProf kr ll o o p c S t e n a m v samen ls lezer me Koole? A n e ik r p deelna a o M n a G v de tips KORTIN ort, % 5 , 7 in de Sp fst p e a li h r c s a r a e je m lijk Leid oor Persoon g in in aat. Ga v a g r t t r a e t d s aan er van 2013 we r e b m e t p aar: die in se raining n t e z e d r ie ove o o n li jk informat .n l/ p e r s o k n e n w w .m o le h t t p :/ / w port p-in-de-s a h c s r e leid
Maak je dromen waar
Kirsten van der Kolk is een ex-roeister die is gespecialiseerd in de dubbeltwee lichtgewicht. Ze vertegenwoordigde Nederland met Marit van Eupen driemaal op de Olympische Spelen en in 2008 eindigde ze haar roeicarrière met een Olympische titel in Beijing. Ze heeft haar eigen bedrijf opgezet, Kolk SportInspirations. Als atleet is ze vaak geïnterviewd en nu schrijft ze zelf.
Jarenlang speelde ik mee in de staatsloterij. Elke maand weer droomde ik over de jackpot en wat ik daar allemaal mee zou kunnen doen. Zelden won ik meer dan 7,50. Dit jaar heb ik besloten te stoppen met de staatsloterij. Ik maak liever mijn eigen dromen waar. Zo droomde ik ooit van de Olympische titel; het hoogst haalbare in mijn sport (roeien). Tijdens mijn tweede Olympische Spelen in Athene ( 2004) waren mijn roeimaatje en ik er dicht bij. We wonnen brons. Het was een geweldige race en we lieten geen steken vallen; de andere twee ploegen waren nog net een maatje te groot. Ik was ontzettend blij, maar toen op het podium het Roemeense volkslied voor de winnaars werd gespeeld, dacht ik toch ‘dat wil ik ook!’. Vier jaar later, in Beijing, werd het volkslied voor ons gespeeld. Ongeveer tien jaar heb ik gedroomd. Het ene moment leek de droom realistischer dan het andere moment. De nodige teleurstellingen en tegenslagen zijn voorbijgekomen, zowel sportief als privé. Mijn droom en mijn ambitie zorgden ervoor dat de tegenslagen geen afhaakmomenten werden, maar leermomenten. Alleen door fouten te maken, kun je leren hoe je je dromen moet realiseren. Hoe langer ik met mijn droom bezig was, hoe beter ik mijzelf leerde kennen en wist wat ik moest doen om mijn doel te bereiken. En dus ook wat ik níet moest doen. Ervaring telt. Het was daarom niet vreemd dat ik drie Spelen nodig had om goud te winnen. En dromen moet je ook delen. Want je hebt anderen nodig om je droom te verwezenlijken: familie, vrienden, collega’s of mensen die ‘toevallig’ op je pad komen. Dat kan mentale steun zijn, maar ook praktische hulp. Na Athene heb ik bijvoorbeeld een dochter gekregen. Mijn familie en vrienden hebben mij op weg naar Beijing enorm geholpen door op haar te passen als ik weer eens op trainingskamp was. Of de steun van collega’s die mijn werk overnamen toen ik alleen nog maar met roeien bezig was. En uiteraard had ik de goede roeipartner nodig. ‘Toevallig’ waren wij een hele goede match. Sinds een paar maanden coach ik de Nederlandse dames tweezonder. Zij deelden met mij hun droom: Eén van de twee zag de Engelse dames twee-zonder Olympisch goud winnen in Londen en dacht: ‘dat wil ik ook’. En door die droom te delen, fiets ik nu langs de kant mee en probeer hen hun droom te helpen verwezenlijken. Maar voor het zover is zullen nog de nodige tegenslagen langs komen en het doorzettingsvermogen getest. En dan zal ik ze vertellen: Als je écht wat wilt, kan het. Je moet er alleen wel wat voor doen.
Door Kirsten van der K ol k
59
hij stapelde in de jaren negentig prijs op prijs. Zelden was een Nederlandse tennisser zo succesvol. inmiddels triomfeert de 42-jarige Jacco eltingh als ondernemende duizendpoot in de tenniswereld. Zijn lezingen zijn gewild, zijn bedrijven winstgevend. Toch is eltingh nog hongerig: “Ooit wil ik ceO zijn van een multinational. Daar werk ik iedere dag voor.�
door Jop Goslinga
Jacco Eltingh,
een idealistische
zakenman 60
Eltingh en zijn gezin bewonen een vrijstaand huis in het lommerrijke Gelderse Epe. De weg ernaartoe leidt over een hobbelig bospad met hoge bomen aan weerszijde. Verstoppen kan hier makkelijk. Maar dat is het laatste dat de oudtoptennisser doet. Eltingh heeft zich de laatste jaren opgeworpen als een van dé tennisondernemers van Nederland. Zijn AFAS Tennis Classics is de grote blikvanger, maar de meervoudig Grand Slam-winnaar bespeelt meerdere registers. Zijn eerste onderneming startte hij al op tijdens zijn tenniscarrière. “Ik ben een jaar voordat ik stopte met toptennis begonnen met het importeren van baseballcaps. Via-via kreeg ik te horen dat ze een importeur zochten voor de Benelux. Dat leek mij wel wat, dus hapte ik toe. En na mijn carrière ben ik verder gegaan met het ondernemen.” Je stopte in 1998 op je 28ste met professioneel tennis. Je won dat jaar samen met Haarhuis liefst twaalf van de vijftien toernooien die je speelde, waaronder Wimbledon, werd wereldkampioen en eindigde het jaar als beste dubbelspeler van de wereld. Je was topfit. Wist je dan zo goed wat je na je carrière zou gaan doen? “Eigenlijk niet. Tijdens mijn carrière heb ik nooit nagedacht over de jaren na het tennis. Ik was volledig gefocust op het spel, iedere seconde van de dag. Ik wilde altijd alles wat ik deed zo goed mogelijk doen, en wat daar niet bij hoorde, bestond voor mij niet. In 1996
Carrière Jacco Eltingh
Jacco eltingh
1989-1998: Proftennisser Winnaar van 44 toernooien in het dubbel- en 4 toernooien in het enkelspel. Won met Paul Haarhuis als eerste dubbelpaar ooit alle vier de Grand Slams in één jaar (1998). Werd als dubbelspeler twee keer wereldkampioen (1993 en 1998). Als individuele tennisser behoorde Eltingh tot de beste twintig tennissers van de wereld. In 1995 stond hij 19e op de wereldranglijst. 2002-heden: Oprichter en mede-eigenaar van eltingh en Haarhuis Tennis & Events Richtte het bedrijf vlak na zijn carrière op met zijn voormalig dubbelpartner Paul Haarhuis. Tennis & Events organiseert jaarlijks 100 tot 150 evenementen, waaronder de succesvolle AFAS Tennis Classics in Apeldoorn. 2010-heden: Mede-eigenaar van Tennisreis.nl BV Organisator van tennisreizen over de hele wereld. 2012-heden: Mede-eigenaar van rekré Sport BV Producent van tennisbanen en toebehoren.
raakte ik echter zwaar geblesseerd en kon ik een half jaar niet spelen. Toen gingen de oogkleppen af, en dan zie je hoe het leven op andere plekken kan zijn. Daardoor heb ik waarschijnlijk de keuze gemaakt om niet nog vijf of tien jaar langer door te tennissen.” Je koos definitief voor het ondernemerschap. Inmiddels doe je erg veel verschillende dingen. Je hebt een tennisreisbureau, een -evenementenbureau en een bedrijf dat handelt in tennisartikelen, je geeft lezingen en werkt als commentator voor Sport1. Werk je niet te veel? “De start van de AFAS Tennis Classics (in 2002 door Eltingh opgezet met voormalig dubbelen huidig zakenpartner Paul Haarhuis, red.) is de opmaat
geweest voor het zakelijke ondernemen. Vanaf dat moment is het qua tijd en intensiteit veel meer geworden bij mij. Nu werk ik ongeveer zeventig uur per week. Dat is veel, maar zo voelt het niet. Wat ik doe, vind ik namelijk ontzettend leuk, dus dan gaat de tijd snel. Daarnaast is er voor mij geen middenweg. Ik kan niet op vijftig procent werken. Het is alles of niets. Momenteel is het alles.” Verlies je je focus niet met al die verschillende activiteiten? “Het is inderdaad zeer afwisselend. Ik ben vaak op meerdere borden tegelijk aan het schaken, en ik geef toe dat ik daardoor soms de focus verlies. Toch is het ook een grote kracht, want op die manier kan ik een kruisbestuiving tussen de verschillende activiteiten
61
Jacco Eltingh
realiseren. De AFAS Tennis Classics is bijvoorbeeld veel meer dan vier dagen topentertainment. Wij brengen daar bedrijven bij elkaar, die wellicht iets voor elkaar kunnen betekenen. Dan fungeer ik meer als bruggenbouwer, dan als toernooidirecteur. Het kan in de Nederlandse tenniswereld
“Ik werk zeventig uur per week. Dat is veel, maar zo voelt het niet” sowieso veel beter door alleen maar samen te werken. Op die manier bereik je het meest.” Is het voor een tennisser die in de internationale top heeft gespeeld makkelijker om te ondernemen?
“Soms fungeer ik meer als bruggenbouwer, dan als toernooidirecteur”
62
“Ik denk dat het een voordeel is. Als Nederlandse tennisser heb je te maken met veel mensen; sponsoren, toernooidirecteuren, trainers, medespelers, etc. Daar leer je mee omgaan. Je bouwt een netwerk op en je ontwikkelt je verbaal. Je bent eigenlijk al een soort eenmanszaak. Dat legt automatisch een uitstekende basis voor na je carrière.” En werkt de naam ‘Jacco Eltingh’ dan ook nog in je voordeel? “Eigenlijk wel, ja. Ik krijg toch altijd de mensen te spreken, die ik wil spreken. De bureaucratische molen draait voor mij misschien iets sneller, dan voor ondernemers met een onbekende naam. Overigens wordt dat met de tijd ook minder, want de nieuwe generaties zullen mij niet meer kennen.”
Jij bent als ondernemer actief in de tenniswereld. Ben jij nou een harde zakenman of een idealist die vanuit het ondernemerschap het tennis in Nederland wil verbeteren? “Het is een combinatie, een idealistische zakenman. Ik doe niet alles voor geld, sla ook gerust lucratieve aanbiedingen af, als ik geen affiniteit met het bedrijf of product heb. Mijn keuzes zijn niet louter gebaseerd op het maken van winst. Een voorbeeld. TennisFrendz! is een project om tennis op basisscholen te stimuleren. En dat werkt zó goed! Met zoiets word je echt niet rijk. Sterker nog, het kost geld. Maar het is fantastisch om te doen.” Een dilemma: directeur van de mondiale tennisbond ATP – misschien wel de machtigste
“Ik kan niet op vijftig procent werken. Het is alles of niets” positie in het tennis, of het neusje van de zalm als het om ondernemen gaat: CEO van een willekeurige multinational? “Dan word ik CEO van een multinational. Dat zou ik namelijk heel graag willen meemaken. Het is echt een ambitie van mij en daar werk ik iedere dag voor. Bij het leiden van een multinational kan je als persoon veel meer invloed uitoefenen op het beleid, dan in het directeurschap van de ATP. Dat is namelijk een veel stroevere organisatie.”
Ondernemers houden dikwijls rekening met een worst-case scenario, een situatie waarbij alles misgaat wat er mis kan gaan. Waar val jij in dat geval op terug? Ondernemen is risico nemen. En dat doe ik dus ook. In sommige projecten zit ook veel privégeld, dus als die misgaan, voel ik dat direct in mijn eigen portemonnee. Ik tekenen het worst-case scenario af en toe uit met mijn vrouw Hellas (ter Riet, voormalig proftennisster, red.). Dan komen we tot de conclusie dat het niet eens zo erg is. We stellen ons voor dat we dan tennisles kunnen gaan geven in vakantieresorts in het buitenland. Ach, daar kan ik wel mee leven.”
“Ik ben begonnen met het importeren van baseballcaps”
63
Leukste
Patrick ter Haar (25) Werk: Sportmarkteer@Triple Double opleiding: SPECO Marketing & Management aan de Fontys Economische Hogeschool Tilburg
Functie, Taken, Werkgever? Inmiddels twee jaar actief als sportmarketeer bij Triple Double. Daardoor ben ik onderdeel geweest van de spectaculaire groei van het sportmarketingbureau in Deurne. Wij ontwikkelen (sport)marketingconcepten voor het bedrijfsleven. Sport is daarbij onze bondgenoot. We doen dit met een team van maar liefst 25 mensen en zelf ben ik verantwoordelijk voor verschillende klanten. Van LiGA tot ZLM Verzekeringen en van de BeNe League tot Herbalife. Van schaatsen en wielrennen tot voetbal dus. Erg divers!
Carrièrepad Al tijdens mijn SPECO-opleiding ben ik begonnen bij Triple Double. Ik stond op het punt om af te trappen met het vierde jaar van mijn studie, toen ik mij alvast begon te oriënteren op een uitdagende afstudeerplek. Triple Double was tegelijkertijd op zoek naar een trainee/junior sportmarketeer. Ik zal het niet snel vergeten: sollicitatiebrief versturen op donderdag, vrijdag uitgenodigd worden voor een gesprek en zondagochtend om 10:00 uur bij Bob van Oosterhout op de koffie in Triple Double’s indrukwekkende stadion in Deurne. Het werd een pittig jaar, noem het gerust een spoedcursus sportmarketing op het hoogste niveau, maar ik pluk er nu de vruchten van. Overigens kan ik iedereen deze stap aanraden. Ook als je op termijn de ambitie hebt voor een sportorganisatie te werken. Kijk naar onze transfers van dit jaar: Guus Pennings als hoofd marketing naar PSV en Yasmine Villevoye als accountmanager sponsoring naar Ajax. Mooi toch?
64
De diversiteit en verantwoordelijkheid in mijn werkzaamheden. Zoals gezegd; schaatsen, voetbal, wielrennen, enzovoort. We werken veelal in projectteams, maar zijn ook als individu verantwoordelijk voor klanten. Bij ons wordt ook écht geluisterd naar persoonlijke ambities. Wil jij meer met voetbal in aanraking komen? Dan regelen we dat en ga je vanaf nu gaat werken aan de BeNe League of NIVEA Men. Dát is gaaf. Daarnaast werken we primair voor het bedrijfsleven, maar zitten we natuurlijk ieder weekend op de tribunes. Midden in de sport dus! In de basis is dat waarom ik sportmarketeer ben geworden. Ik denk dat dat voor alle sportmarketeers geldt, of zou moetengelden.
opleiding SPECO Marketing & Management aan de Fontys Economische Hogeschool Tilburg. Gezien het aantal collega’s met dezelfde vooropleiding - waarvan mijn collega Norberth Korsmit tot de eerste lichting SPECO’ers behoort- mogen we concluderen dat dit een geweldige leerschool is.
ambitie De komende jaren wil ik me verder ontwikkelen bij Triple Double. Ik heb me in twee jaar opgewerkt van bankzitter tot basisspeler en stel mezelf nu als doel om een dragende kracht te worden. Met de verhuizing naar het Sportmarketing Xenter in het vooruitzicht ziet de toekomst er mooi uit. Ik ben van plan om nog jaren voor deze club en in dít team te gaan spelen.
Tips Vanaf dag één op mijn opleiding ben ik bezig geweest met een tip van toenmalig SPECO-directeur Wim de Vries. Hij zei: “Onderscheid je van de grijze massa, want de aansprekende banen in de sport zijn schaars.” Dat advies heb ik ter harte genomen. Ik heb een actieve rol vervult binnen de studievereniging S.R.S., legde waardevolle contacten en onderhield die vervolgens goed. Ik heb mezelf in the picture proberen te zetten. Als je een baan in de (sport) marketing ambieert, zul je immers eerst jezelf op een goede manier moeten kunnen vermarkten. Dat kost tijd, daarvoor moet je hard werken, maar alleen dán zul je je ambities waarmaken.
Functie, Taken, Werkgever? Ik ben salesmanager bij Repucom, een onafhankelijke partij die commerciële vraagstukken voor haar cliënten beantwoordt. Hierbij moet je denken aan vragen als: wat is de waarde van mijn sponsorship? Bereik ik mijn beoogde doelgroep? Hoe kan ik social media effectiever inzetten? Repucom is internationaal marktleider op het gebied van sportonderzoek, we zijn gevestigd in twintig landen en hebben ruim 1400 medewerkers. Als salesmanager ben ik verantwoordelijk voor het aantrekken van nieuwe klanten, het onderhouden en uitbouwen van relaties en de oplevering en presentatie van onderzoeksresultaten.
Birgit Soethof (25)
Carrièrepad Na mijn studie ben ik gaan nadenken over wat ik nu zou willen leren. Sponsorships vond ik tijdens mijn studie altijd al enorm interessant en daarom heb ik besloten dat ik daar meer op wilde focussen. Ik was me bewust dat het moeilijk was om werk te vinden in de sportindustrie en dat ik wellicht ook buiten de Nederlandse grenzen moest zoeken. Toen kwam ik Repucom (toen nog SPORT+MARKT) tegen en besloot ik te solliciteren. Ik dacht: waar kan je nou meer leren over sponsorships dan bij in een organisatie die alles daaromtrent onderzoekt?! Ik werd aangenomen voor de functie van junior international sales & accountmanager in het International Team, verantwoordelijk voor alle grote internationale accounts zoals FIFA, T.E.A.M. en de Britse Premier League. Vervolgens heeft mijn huidige baas gevraagd of ik voor hem als salesmanager in Nederland wilde komen werken. En zo geschiedde. Leukste Het ontmoeten van veel verschillende mensen, die met allerlei verschillende sporten te maken. Maar bovenal vind ik het oplossen van problemen voor klanten het leukste. Dat je daar vervolgens geld voor het bedrijf mee verdient, geeft een kick.
opleiding Ik heb de Bachelor opleiding Sportmarketing gedaan aan de HES in Amsterdam. Vervolgens heb ik een Master gedaan aan de State University of New York en een Master aan de London Metropolitan
Werk: Salesmanager Benelux@Repucom opleiding: Sportmarketing aan de HES Amsterdam University. De combinatie van deze twee masters is voor mij heel interessant geweest, met name doordat ik het Europese en Amerikaanse perspectief op commercie in de sport meegemaakt heb.
ambitie Zoals gezegd vind ik sponsoring enorm interessant. Daarom zou ik hier graag zo veel mogelijk over leren. Daarmee bedoel ik dat ik zeker alle kanten van de stempel gezien wil hebben aan het einde van mijn carrière. Ik zou dus naast de onderzoekskant ook graag de kant van de sponsor en het marketingbureau ervaren. Ik wil een echte sponsorshipexpert worden!
Tips Mijn advies voor iedereen die in de sport wil werken is om er voor honderd procent voor te gaan! Er is veel concurrentie dus zonder volledige commitment zal het je niet lukken. Daarnaast is je netwerk erg belangrijk. In mijn ervaring is het voor jonge mensen moeilijk om bij congressen te netwerken, daarom zou ik eerder aanbevelen dit te doen door (vrijwilligers)werk en stages. Maak een LinkedInpagina aan en connect met iedereen die je ontmoet. In één zin betekent dit dus: heb vertrouwen in jezelf, leer veel mensen kennen en geef nooit op!
65
Carrièrepad Ik heb in het bestuur gezeten van het Groot Nederlands Studenten Kampioenschap 2009 en Stichting Studenten Activiteiten. In deze besturen heb ik het meest geleerd van mijn tijd in Groningen. Daar heb ik mijn netwerk opgebouwd, die ik later heb uitgebreid in het buitenland door naar Amerika te gaan. Dit jaar is veruit het leukste en beste geweest voor mijn loopbaan en persoonlijke ontwikkeling. Op The Ohio State University, heb ik als onderdeel van de Buckeyes geleerd hoe mooi College Sport is, wat sport kan betekenen in de maatschappij en hoeveel we nog kunnen leren in Nederland. Aan mij nu de schone taak hier zelf een steentje aan bij te dragen in Rotterdam en met de EUGames 2014.
Leukste
gaby Dijkstra (24) Werk: Marketingmanager@European Universities Games 2014 en Stichting Erasmus Sport opleiding: Sportmanagement op de Hanze Hogeschool Groningen
Functie, Taken, Werkgever? Ik ben marketing- en communicatiemanager voor de European Universities Games 2014. Ik ben verantwoordelijk voor alle (internationale) communicatie, media en de events. Daarnaast ben ik verenigingscoĂśrdinator bij Stichting Erasmus Sport, de plek voor studenten in Rotterdam om te sporten. Daar ben ik verantwoordelijk voor het strategische en uitvoerende verenigingsbeleid, voor de 24 studentensportverenigingen en samenwerkingen met externe partijen. Ook verzorg ik het online marketingbeleid; ik maak het beleid voor de website, webshop en onze sociale mediakanalen.
66
Zowel bij Erasmus Sport als bij de EU Games 2014, richt ik mij geheel op de studentensport. En juist dat, alle aspecten daarvan, vind ik het leukste aan mijn werk. De competitie is fel en passie speelt een enorme rol in de sportbeleving en de studenten maken van elk event een mooi feestje.
opleiding Mijn opleiding sportmanagement heb ik gevolgd op de Hanzehogeschool, Instituut voor Sportstudies. Met een minor in conflictmanagement, twee bestuursjaren en een stage en scriptie op The Ohio State University heb ik deze in 2011 afgerond.
ambitie Het is dan mijn ambitie om de studentensport in Nederland naar een hoger niveau te tillen, bewust te maken bij NOC*NSF wat er mee te winnen valt en studentensportteams onderdeel te laten worden van de universiteiten.
Tips Door middel van blogs en Twitter heb ik mezelf op de kaart proberen te zetten. Ik heb mensen aangeschreven van wie ik graag zou willen leren en dat werkte. Volhouden, actief mensen benaderen met een gericht verzoek en blijven geloven in je eigen ambities heeft mij de perfecte baan opgeleverd!
Functie, Taken, Werkgever? Ik werk voor het sportmarketingbureau WSM Events als project- en eventmanager. We werken onder anderen voor ABN AMRO, Eneco en Ahoy Rotterdam en zijn betrokken bij de organisatie van evenementen zoals de Eneco Tour en het ABN AMRO World Tennis Tournament. Mijn werkzaamheden liggen voornamelijk op het vlak van marketing en communicatie, maar ook op het gebied van sales en het produceren van evenementen. Zo waren we de afgelopen jaren betrokken bij het WK honkbal 2009 en het WK wielrennen op de weg 2012.
Carrièrepad In mijn laatste studiejaar Sport Marketing & Management aan de Hogeschool Rotterdam, heb ik mijn afstudeerscriptie geschreven voor WSM. Ik heb toen het belang van side-events bij grootschalige sportevenementen onderzocht. Blijkbaar met succes. Niet alleen ontving ik hierna mijn diploma op de Hogeschool Rotterdam, maar mocht ik ook direct blijven bij WSM.
Vincent van Heijningen (27) Werk: Project- en eventmanager@WSM Events opleiding: Sportmarketing en Management aan de
Leukste De afwisseling maakt het werk leuk. Gedurende het jaar zijn we met ons bureau betrokken bij verschillende evenementen. Het blijft mooi om toe te werken aan een evenement, dit tot een succes te maken en daarna weer naar een volgend evenement toe te mogen werken. Bovendien is mijn rol telkens anders. Voor het WK wielrennen in Limburg waren we in 2012 bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de verkoop van de verschillende sponsorpakketten, terwijl mijn rol bij het ABN AMRO World Tennis Tournament totaal anders is. Daar coördineerde ik alle side-events.
opleiding Na mijn VWO, heb ik mijn HBO diploma behaald op de Hogeschool Rotterdam. Ik behoorde tot de eerste lichting Sport Marketing & Management studenten. Tijdens mijn studie heb ik in het derde studiejaar nog een half jaar gestudeerd op de Ball State University in de Verenigde Staten. Erg leerzaam om van dichtbij de Amerikaanse sportbeleving mee te maken.
Hogeschool van Rotterdam
ambitie Ik hoop nog een flink aantal jaren actief te blijven in de sportwereld. De weg die we met ons bureau samen zijn ingeslagen, door eigen sportevenementen op te zetten, geeft veel energie. Ik ben niet zo’n carrièreplanner, nooit geweest ook. Maar de komende jaren hoop ik nog een aantal succesvolle evenementen achter mijn naam te schrijven!
Tips Probeer tijdens je studie al ervaring op te doen. Zelf heb ik bijvoorbeeld tijdens mijn studie een zomer lang meegewerkt aan verschillende evenementen, zoals het Ordina Open, de Volvo Ocean Race in Rotterdam en verschillende wielercriteriums. Niet om er een baan, stage of geld aan over te houden, maar vooral om mee te maken hoe datgene wat je tijdens de studie leert in de praktijk echt is.
67
‘Droomopleiding tot sportmarketeer’ Werken in de sport is voor velen een droom. Een werkplek als sportmarketeer kan op vele manieren worden bemachtigd. Eén daarvan is via de studieroute sportmarketing, die binnen de opleiding Commerciële Economie van Saxion in Deventer wordt aangeboden. Deze studieroute stoomt studenten volledig klaar voor een uitdagende marketingfunctie in de sportsector. Daarnaast biedt het studenten de mogelijkheid om als marketeer in het bedrijfsleven te starten. Anja van Ee (coördinator van de opleiding Commerciële Economie en de studieroute Sportmarketing) en Bonne Posma (coördinator Randstad Topsport Academie) vertellen erover. De studieroute Sportmarketing
68
combineert commercieel economische aspecten met inzicht in sport en actieve vrijetijdsbesteding. “Studenten moeten kennismaken met de sportbranche in al haar geledingen”, vertelt Posma. “Dat begint in het eerste jaar bij de geschiedenis van de sport en gaat verder met vakken als Management van sportaccommodaties, Sport en Economie, Sportcommunicatie en Sportevenementen. “
Sport en Commerciële Economie De student loopt in het derde jaar stage binnen een sportgerelateerde organisatie of wijdt zijn afstudeeropdracht aan een sportgerelateerde onderwerpen. Studenten die de opleiding met succes hebben voltooid zijn Bachelor of Business Administration met als aanvulling Sportmarketing. “Zo kunnen
studenten twee kanten op als hun ambities toch niet in de sport blijken te liggen. Of als zij geen baan in de sportmarketing kunnen vinden”, zegt Van Ee over de bewuste kansenspreiding. De Commerciële Economie opleiding die Saxion in Deventer aanbiedt heeft in de Nationale Studenten Enquête, een plaats in de top drie van de beste opleidingen Commerciële Economie van Nederland behaald. Van Ee: “Dit is, om in sporttermen te blijven, een podiumplaats waar we erg trots op zijn. De combinatie Sport en Commerciële Economie biedt studenten een gouden combinatie.”
Persoonlijke aanpak Het traject dat sinds twee jaar bestaat, verwacht komend studiejaar tachtig nieuwe studenten. “We willen de studenten goed leren kennen en zorgen
Saxion
“Ambitieuze studenten met een passie voor sport zijn van harte welkom op onze opleiding.” dat zij ons ook kennen. Daarom houden we het kleinschalig. Door een persoonlijke aanpak kunnen we dat voor elkaar krijgen. We willen de begeleiding van studenten optimaal houden. Ambitieuze studenten met een passie voor sport zijn van harte welkom op onze opleiding.”
Specifiek voor topsporters De studieroute Sportmarketing wordt niet alleen regulier aangeboden, maar ook aan de Randstad Topsport Academie (RTA). De RTA is specifiek voor topsporters ontwikkeld. Waarbij de werkvormen, timing van het programma, de contacttijd en de tentamens zoveel mogelijk aan het drukke bestaan van de topsporters is aangepast, zodat zij hun sport kunnen combineren met een hbo-opleiding. Posma: “Het bijzondere van dit traject is dat beide opleidingen (voor topsporters en niet-topsporters) met elkaar te maken krijgen. En zodoende veel van elkaar kunnen leren.
Combinatie met topsporters De studieroute Sportmarketing focust zich op alle sporten. En omdat elke sport(beleving) haar eigen (marketing)doelgroep heeft, maken studenten ook aan den lijve kennis met verschillende sporten. Posma: “Er zijn verschillende studenten die uit de voetbalwereld komen. Vaak zijn ze ook nog betrokken bij hun club als bijvoorbeeld jeugdtrainer.
Dat juichen we toe. Om de studenten daarnaast meer kennis te laten verwerven van andere sporten dan de sporten waarin zij participeren, organiseren we verschillende clinics. Deze clinics worden onder andere door de studenten van de RTA worden verzorgd. Zo heeft Nick Fransman, één van de beste badmintonners van ons land, onlangs een clinic badminton verzorgd waarna studenten een rondleiding kregen over sportcomplex Papendal.”
Internationale studiereizen Posma: “Leerzaam zijn de internationale studiereizen die we organiseren. Zo organiseren we onder andere in samenwerking met de Vrije Universiteit van Brussel gezamenlijke gastcolleges en excursies. Excursies gaan in het eerste studiejaar naar België. In het twee jaar gaan we naar Londen, waar studenten ondervinden hoe de ‘fanbeleving’ bij West Ham United is. En in het derde studiejaar, dat nu in ontwikkeling is, willen we ook een studiereis in het programma opnemen.”
Combinatie praktijk
van
theorie
Graafschap, de organisatie van Sportbedrijf Deventer en de insen-outs in de sport retailsector bij ‘Deventrade’. De projecten die de studenten uitvoeren zijn allemaal in samenspraak met deze sportorganisaties ontwikkeld. De projecten worden in een half jaar uitgevoerd waarbij studenten onder andere een sponsorplan en een marketingplan schrijven. De organisaties waar de plannen voor geschreven worden beoordelen de plannen en implementeren (delen van) de plannen in hun organisatie. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten. De bedrijven krijgen een (mogelijke) oplossing voor hun probleem en de studenten leren zich in te leven in een bepaalde organisatie, de probleemstelling te doorgronden en een oplossing te vinden.” Meer informatie over de studieroute sportmarketing is te vinden op: www.saxion.nl/ce-sport
en
Van Ee: “De opleiding zet theorie om in praktijk. We willen de studenten zoveel en zo vaak mogelijk laten proeven aan het bestaan van een sportmarketeer. Studenten bezoeken onder andere Omnisport in Apeldoorn, horen het business-verhaal bij de
(Anja van Ee en Bonne Posma)
69
door Jop Goslinga
et Nederlands voetbal leeft al decennia in weelde; het kan zich mondiaal met de allersterksten meten door keer op keer een formidabele generatie voetballers af te leveren. De Nederlandse jeugdopleidingen zijn vooruitstrevend en om die reden beroemd. Maar aan die positie wordt getornd nu andere landen onze manier van opleiden hebben afgekeken en soms zelfs hebben verbeterd. De KNVB introduceert daarom in 2014 een nieuwe formule, die gouden generaties in de toekomst moet garanderen. Samen met de KNVB is sportadviesbureau NMC Bright de grote spil achter het nieuwe kwaliteits& performance model. Met de expertise van een afvaardiging van de Nederlandse voetbalclubs en
70
de nationale bond ontwikkelde het een inventief systeem om alle jeugdopleidingen -van amateur en betaald voetbalorganisaties (BVO’s)- te beoordelen. De nieuwe formule is daarnaast geënt op continu verbeteren en kennis delen. “Elke club zou zich in de nieuwe voetbalpiramide kunnen positioneren als topopleiding. Clubs kunnen op veel vlakken met elkaar samenwerken en van elkaar leren. Dat willen we bevorderen”, zegt Wouter Kuperus, medeoprichter van NMC Bright. “Het was op een gegeven moment zo dat alle Nederlandse betaald voetbalclubs evenveel sterren kregen voor hun opleiding.” Piet Hubers, manager voetbaltechnische zaken bij de KNVB, voegt daaraan toe: “Wanneer Ajax, Feyenoord en PSV evenveel sterren hebben als een gemiddelde Eredivisieclub, dan weet je dat de formule uitgewerkt is. We
Jeugdopleidingen BVO’s
Nieuwe voetbalpiramide moet jeugd aan wereldtop houden “We zien dat bijvoorbeeld Duitsland ons op een groot aantal fronten gepasseerd is”
kwamen tot de conclusie dat we, na tien jaar met het oude systeem te hebben gewerkt, toe waren aan iets nieuws.”
Piramide van lokaal tot internationaal En iets nieuws is er. Het systeem werkt met vier verschillende opleidingstypes: lokaal, regionaal, nationaal en internationaal. En op ieder niveau kan een club het predikaat ‘topopleiding’ krijgen. Kuperus legt uit: “Wanneer jij als jongetje van acht ontzettend goed blijkt te kunnen voetballen, en niet meer kan worden uitgedaagd door je clubgenoten, dan moet er in de buurt een jeugdopleiding zitten waar dat wél kan. Dan kan je bijvoorbeeld de stap maken van een lokale jeugdopleiding naar een regionale. Een regionale jeugdopleiding is de beste jeugdopleiding in een bepaald gebied. En wanneer
je dan nog steeds opvalt, kan je de stap maken naar de jeugd van een betaald voetbalclub, een nationale jeugdopleiding. Mocht je zelfs dan tot de besten behoren, dan kan je naar een club met een jeugdopleiding op internationaal niveau, de top van de piramide. Daar zullen er maar een paar van zijn in Nederland. Met de nieuwe methode krijg je de voetbalpiramide beter in zicht, zodat het voor jeugdvoetballers makkelijker kiezen is tussen clubs.”
Aansluiting van amateurs naar profs Het achterliggende doel is dat de niveaus beter op elkaar aan gaan sluiten. Kuperus: “De vorige methode van certificeren was volledig gestoeld op betaald voetbalclubs. Je hebt echter een heel grote groep heel goede amateurverenigingen in Nederland. Dat zijn clubs met goede trainers, een
71
Jeugdopleidingen BVO’s
goede accommodatie en een uitstekende visie. Je ziet dat dergelijke clubs steeds dichter bij het niveau van BVO’s komen en met dit systeem wordt dat extra gestimuleerd.” Amateurverenigingen zijn niet verplicht hun opleiding te laten beoordelen. Ze zouden echter gek zijn als ze dat niet zouden doen, terwijl ze over een uitstekende beschikken. “Uiteindelijk zal het dus heel inzichtelijk worden waar de goede jeugdopleidingen in een bepaalde omgeving zitten. We hopen natuurlijk ook op een stuwend effect. Bijvoorbeeld dat clubs hun opleiding gaan verbeteren, omdat de rivaal een hogere waardering heeft gekregen.”
Maatwerk Met dat gegeven ging NMC Bright aan de slag. Kuperus: “We hebben de kennis van heel veel voetbaldeskundigen gebundeld en een nieuwe structuur gemaakt.” Een ander verschil met de vorige methode is het delen van kennis. Als clubs de sticker ‘topopleiding’ op de gevel willen plakken, moeten zij zich verder ontwikkelen én hun kennis delen. “De vergaarde kennis willen we zo efficiënt mogelijk delen met andere clubs. Omdat we nauw betrokken blijven bij clubs, kunnen we ook verbanden leggen. Als club A behoefte heeft aan iets waar club B heel goed in is, dan kunnen wij het contact leggen.
“Wanneer Ajax, Feyenoord en PSV evenveel sterren hebben als een gemiddelde Eredivisieclub, dan weet je dat de formule uitgewerkt is”
DNA blijft behouden Het model dat momenteel nog in de pilotfase zit en in september 2014 gelanceerd wordt, zal de meer dan drieduizend voetbalclubs niet allemaal over dezelfde kam scheren. Kuperus: “Het is geen systeem waarin we heel star zeggen: ‘Zo moet het, en niet anders!’ We hanteren minimale kwaliteitseisen per niveau (lokaal tot en met internationaal, red.). Daarnaast kunnen clubs het grootste gedeelte op hun eigen manier invullen. Clubs hebben allemaal hun eigen stijl. Die moeten ze vooral behouden. Je moet Ajax niet op dezelfde manier ontwikkelen als Feyenoord. Alle clubs hebben hun eigen DNA en dat moet zo blijven.”
Duitsland Nederland liep jarenlang voorop als het gaat om het opleiden van voetballers. Het is de aorta van het Nederlandse voetbal. Veel landen hebben de Nederlandse manier van opleiden echter gekopieerd. Kuperus: “We zien dat bijvoorbeeld Duitsland ons op een groot aantal fronten gepasseerd is. De enige manier om hen weer af te troeven is innovatie.” Hubers: “Wij zijn een relatief klein land, dus we moeten meer halen uit hetgeen we hebben dan de grotere landen. We hebben in Nederland een formidabele infrastructuur -beter krijg je het niet in Europa- en we kunnen goed samenwerken, dus wilden we een model waarin dat optimaal wordt benut.”
72
Daarnaast verwachten we van clubs dat ze zich blijven ontwikkelen. Wanneer een vereniging stoïcijns blijft voor de zwakkere kanten binnen de eigen opleiding, dan is dat een veegteken. Door middel van het huidige systeem hopen we de intrinsieke motivatie van clubs om zich te verbeteren, van een extra impuls te voorzien, door handvatten aan te kunnen bieden, waardoor zij zich ook kunnen verbeteren. Het nieuwe systeem levert maatwerk zonder de identiteit van clubs uit te gummen”, aldus Kuperus.
AZ en FC Groningen als voorbeeld Het ideale scenario voltrekt zich voor een gedeelte al in de kop van Noord-Holland en Groningen. De lokale grootmachten AZ en FC Groningen houden zich namelijk nadrukkelijk bezig met de ondersteuning en ontwikkeling van amateurclubs in de omgeving. “Dat is hoe de piramide moet werken. En onze structuur schept de voorwaarden zodat alle professionals met elkaar gaan kijken hoe het beter kan. Door middel van congressen kan alle opgedane kennis perfect gebundeld en gedeeld worden, zodat iedereen daar weer de vruchten van kan plukken. Op die manier halen we het maximale uit onze jeugdopleidingen.”
Jeugdopleidingen BVO’s
Top acht Hubers beseft dat een dergelijke opzet essentieel is voor het voetbal in het land van de Europees kampioen van 1988. “Wij moeten als geen ander anticiperen op veranderingen in het topvoetbal. We hebben de ambitie om met het Nederlands elftal in de top acht van de wereld te spelen. Voor het komende wereldkampioenschap in Brazilië is de doelstelling zelfs om bij de beste vier te horen. Als je een dergelijk streven hebt, moet je steeds op het vinkentouw zitten als het gaat om ontwikkelingen in de sport.”
“Elke Club zou zich in de nieuwe voetbalpiramide kunnen positioneren als topopleiding”
(Wouter Kuperus)
(Piet Hubers)
NMC Bright Het sportadviesbureau werd in april van dit jaar opgericht door Jeroen Moné en Wouter Kuperus. “Maar we bestaan al sinds 2007 onder de naam New Monday Consulting. We hebben aan het begin van dit jaar besloten om de constructie iets te veranderen; we richten ons nu volledig op de sportmarkt en daar is NMC Bright uit voortgekomen.” Het fonkelnieuwe bedrijf werkt zodoende aan de grootste opdracht uit zijn historie. Kuperus: “Dit is een opdracht die de afgelopen jaren natuurlijk al speelde. De komende jaren blijven we echter betrokken. De zaak is voor ons niet afgerond bij de introductie van het nieuwe systeem.” Bij New Monday werkten de twee consultants ook aan opdrachten vanuit het bedrijfsleven. Kuperus ziet een verschil: “Sport is een domein waar altijd een spanning is tussen professionalisme en amateurisme, liefhebberij. Dat is zowel bij betaald voetbalclubs als amateurclubs. Bij sport komt emotie kijken en dat maakt het anders.” De twee heren hebben al een lang verleden met de KNVB. In 2001 waren ze beiden in dienst van Valkenbosch Consultancy, dat de opdracht kreeg om jeugdopleidingen van voetbalclubs te certificeren. Toen het duo op eigen benen stond, bleef de KNVB hen trouw. “Het is een hele eer om deze opdracht te krijgen.”
73
Startende ondernemers
Startende ondernemers krijgen kansen van Rabobank “Als het je nu lukt, zal het alleen maar beter gaan”
Startende ondernemers moeten aan álles denken. Om goed voorbereid je droom van een eigen bedrijf na te jagen, ging SportProf langs bij Milco Lust, marktdirecteur van Rabobank Amsterdam. Een nieuwe onderneming kan immers niet zonder geld. En voor geld moet je bij de bank zijn.
Het idee heerst dat het door de crisis bijna onmogelijk is geworden om een starterslening los te krijgen bij de bank. Is het inderdaad lastiger dan pakweg tien jaar geleden? We kijken nu ook naar de eigen financiële inbreng van startende ondernemers. Hoeveel geld kunnen zij zelf inleggen? Maar het zou bijvoorbeeld ook kunnen dat de familie voor een gedeelte garant wil staan. Een aantal jaar geleden was dat nog niet nodig.
Dat is het enige verschil? Ja. We wijzen niet meer aanvragen af dan voor de crisis. Wij kijken ook niet anders naar aanvragen. De ondernemer staat bij ons nog altijd centraal. We beoordelen de ondernemer tijdens het gesprek, we stellen hem of haar veel vragen, maar uiteindelijk besluiten wij gewoon op gevoel. Het gevoel dat we bij de ondernemer hebben is het allerbelangrijkste.
Is het type startende ondernemer de afgelopen jaren wel veranderd?
Dat zie je zeker. Voorheen werden de meeste richting het ondernemerschap gedreven door innerlijke motivatie. Nu is het steeds vaker dat
74
Startende ondernemers
mensen gedwongen voor zichzelf moeten gaan beginnen. Dat is een groot verschil.
Hoe gaan jullie om met mensen die dertig jaar in loondienst zijn geweest en plots op straat staan, en dus maar gaan ondernemen? Mensen die vanuit een gedwongen situatie iets willen opzetten, hebben vaak niet de skills van een ondernemer. Dergelijke mensen komen vaak uit een negen-tot-vijf cultuur, terwijl je als startende ondernemer bij wijze van spreken de klok rond werkt. Dat soort mensen moeten we helaas vaak afwijzen, omdat we denken dat zij als ondernemer niet zullen slagen.
Stel je hebt wél de skills van een ondernemer. Waar letten jullie nog meer op? Marketing is iets dat steeds belangrijker is geworden. Je moet je product gewoon goed in de markt kunnen zetten tegenwoordig. De concurrentie is moordend. Als jij voor jezelf gaat beginnen in de sportwereld dan moet direct duidelijk zijn wat jou van de rest onderscheid. Toen we economisch de wind in onze rug hadden, hoefde je over dat soort dingen amper na te denken, want het ging nagenoeg vanzelf. Nu we economische tegenwind hebben, is dat echter heel belangrijk geworden en dat is voor veel mensen nieuw.
Rabobank Amsterdam werkt ook samen met de Hogeschool van Amsterdam. Hoe ziet zo’n samenwerking eruit? We werken bijvoorbeeld samen met de ALOopleidingen, onderdeel van de Hogeschool van Amsterdam. Wij geven onder meer gastcolleges over het zelfstandig ondernemerschap. We vertellen dan over het hele traject –van idee tot een draaiend bedrijf. Van alles komt dan aan bod, zoals het ondernemersplan, dat wij eveneens heel belangrijk vinden. Een ondernemersplan dwingt je immers om na te denken over je bedrijf, je product, de markt en je eigen kwaliteiten.
In het derde jaar gaan studenten in groepjes ideeën bedenken voor een onderneming. Die gaan ze vervolgens pitchen bij ons, en wij beoordelen dan of we het een goed plan vinden. En daar gaan die leerlingen dan het hele jaar mee aan de slag. Aan het einde van het jaar loven we dan een ondernemersprijs uit.
Jullie komen een hoop startende ondernemers tegen. Wat zijn de grootste valkuilen? “Mensen onderschatten vaak hoe lang het duurt om winst te maken. Daar zit wel wat naïviteit in. Vaak duurt het één of twee jaar voordat je een positie in de markt hebt gevonden. Dat wordt erg onderschat.
Is er een verschil tussen jonge en oudere starters? Jonge ondernemers zijn flexibeler dan oudere generaties. Wanneer een idee niet blijkt te lukken, moet je de lenigheid hebben om iets anders te gaan doen. De jeugd is daar veel beter in. De jeugd is sowieso beter vertegenwoordigd dan vroeger. Jong volwassenen zijn nu heel anders. Een baan voor het leven willen ze niet meer. Ze willen in meerdere sectoren kijken, meerdere banen óf zelf iets opzetten.
Hoe ziet de toekomst van de startende ondernemer eruit? Als je in deze tijd van crisis een bedrijf weet op te zetten, dan zal het na de crisis alleen maar beter gaan. Het getuigt daarbij van lef als je nu voor jezelf begint, en ook dat is een belangrijke competentie voor ondernemers.
75
n
cturere fa & n e r e h e b , n e v r Online sponsors we
Al meer dan 650 verenigingen houden hun sponsorwerving & beheer bij in www.sponsit.nl.
Sponsit is een online applicatie waarin sponsorcommissies al hun sponsorzaken bijhouden en deze informatie gemakkelijk met elkaar kunnen delen. Met het gebruik van Sponsit behoren problemen zoals: het verlies van sponsorinformatie bij overdrachten, onoverzichtelijke Excel lijsten en het vergeten van sponsorafspraken, tot het verleden. Facturatie Sinds kort is het ook mogelijk om de facturen van sponsors met één druk op de knop in Sponsit te maken. Hiermee bespaar je veel tijd en is je financiële administratie altijd up-todate. Dennis Burnet, (sv eerbeekse Boys): “Na jaren van administreren in diverse Excel bestanden en het gebruik van overzichten en bestanden door diverse personen op verschillende computers was het tijd voor verandering. Er was behoefte aan structuur, eenvoud en de mogelijkheid om efficiënt te kunnen werken. Met Sponsit menen wij deze behoefte ingevuld te hebben. Alles wordt centraal opgeslagen en blijft zo voor iedereen actueel, hierdoor kan er ook geen informatie verloren gaan.”
Bent u benieuwd wat Sponsit voor uw vereniging kan betekenen? Kijk dan voor meer informatie op www.sponsit.nl of probeer het zelf door een gratis account aan te maken.
Inwoners van Amsterdam verbinden
door top- en breedtesport te sponsoren.
Rabobank Amsterdam, de bank voor de sport. De Rabobank stimuleert sport voor jong en oud. Vanuit onze coรถperatieve gedachte werken we samen met onze sponsorpartners aan het realiseren van wederzijdse ambities. Want door elkaar sportief te versterken, win je meer dan de wedstrijd.
www.rabobank.nl/amsterdam Samen sterker. Dat is het idee van coรถperatief bankieren.
Ondernemen in de sport
ONDERNEMERS IN DE SPORT VAAK PIONIERS De wereld van sport en bewegen is in Nederland jaarlijks goed voor een omzet van tien miljard euro en biedt werkgelegenheid aan circa 75.000 mensen. Toch staat het ondernemerschap in de sport
“Sport appelleert aan emoties en dat zorgt ervoor dat irrationele factoren soms een relatief grote rol spelen.”
eigenlijk nog in de kinderschoenen. Dat er aan sport geld kan worden verdiend, is een nieuw inzicht. een rondgang langs enkele ondernemers onderschrijft die stelling.
door Jan Janssens
Het resultaat hiervan is neergeslagen in een
van anderen, maar zetten nieuwe afdrukken op
bundel met biografische vertellingen die in 2012
wegen waar nog nooit iemand kwam. Door schade
ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van de
en schande worden ze vaak wijs en dat maakt hun
opleiding Sport, Management & Ondernemen van
verhaal nog boeiender.
de Hogeschool van Amsterdam verscheen. De ondernemers die in het boek aan het woord komen, zijn afkomstig uit de meest uiteenlopende hoeken en niches van de sportmarkt. Van fitnessondernemer en
zwembadenexploitant
van
sportreizen,
tot
touroperator
sportschoenenfabrikant
en
spelersmakelaar. In veel opzichten wijkt het ondernemerschap in de sport niet af van dat in ander sectoren. Toch kent de sportbranche ook enkele eigenaardigheden die het ondernemerschap extra boeiend, maar soms ook lastig maken. Sport appelleert aan emoties en dat zorgt ervoor dat irrationele factoren soms een
Henk Bergsma (Brunotti)
relatief grote rol spelen. Het semi-publieke karakter van de sport en het gegeven dat de sportwereld
Henk Bergsma had al vroeg in de gaten dat er met
wordt gedomineerd door vrijwilligers, zet de
sportieve kleding geld te verdienen was. Bij de
winstgevendheid en arbeidsvoorwaarden in de
EK’s en WK’s waaraan hij als zeiler zelf meedeed,
sector onder druk. Wat de ondernemers in de sport
verkocht hij shirts met het logo van het evenement.
extra interessant maakt, is het feit dat het vaak
Dat kon nog in die tijd. Merchandising was nog maar
om pioniers gaat. Zij treden niet in de voetsporen
net uitgevonden. Wat begon als een slimme manier
78
om zijn dure topsportactiviteiten te bekostigen,
Frank van Wezel (Hi-Tec)
ontwikkelde zich al tijdens de studietijd tot een volwaardig bedrijf. Toen hij klaar was met zijn studie draaide zijn bedrijf een omzet van tien miljoen gulden. Een schijntje vergeleken met de 40 miljoen euro die hij vandaag de dag weet om te zetten met zijn merk Brunotti .
Nicky Broos (Sneeuwatractiepark Skidôme en Indoor Skydive) Na tien jaar werken voor de kunstmestindustrie wilde Frank van Wezel iets voor zichzelf beginnen. Maar wat? Tijdens squashpartijtjes hoorde hij veel klachten over de sportschoenen. Hij zag een gat in de markt, nam tien dagen vakantie op, boekte een reis naar Taiwan, ging schoenenfabrieken langs, liet een nieuwe squashschoen ontwerpen en bestelde meteen maar een container met tienduizend paar. Zie hier de opmerkelijke start van Hi-Tec. Het sportschoenenmerk staat een beetje in de schaduw Toen Nicky Broos nog op de MAVO zat, ging hij als hoofdskileraar aan de slag op de kunstskibaan van zijn ouders in Rucphen. Een paar jaar later nam hij als directeur de zaak over. Hij was de eerste in Europa die het aandurfde om een kunstskibaan
van de grote sportmerken als Nike en Adidas, maar is zeker geen kleintje in de sportmarkt. Als ondernemer hoort Van Wezel beslist tot de top. Hij figureert niet voor niets, als één van de weinigen uit de sportbranche, in de Quote 500.
van echte sneeuw te maken. Het werd een groot succes en hij bouwde de skibaan uit tot een enorm sneeuwattractiepark. En passant stortte hij zich ook nog in een nieuw avontuur: Indoor Skydive, een windtunnel waar het mogelijk is om een vrije val te beleven zonder uit een vliegtuig te hoeven springen.
Bert Lavrijsen (Laco)
Van badmeester tot zwembadentycoon. Bert Lavrijsen is een fenomeen in de wereld van de natte recreatie. Het begon allemaal met de privatisering van een zwembad en een sporthal in Hilvarenbeek. Andere Brabantse gemeenten volgden, maar zijn opmars hield niet op aan de grenzen van de provincie. Alsof hij kralen aan een ketting reeg, voegde Lavrijsen met zijn bedrijf Laco in de afgelopen decennia elk jaar minstens één sportcentrum toe aan de keten. Inmiddels exploiteert het bedrijf niet minder dan veertig multifunctionele sportcentra in heel Nederland.
79
Rob Jansen (Sport-Promotion)
Voor Rob Jansen ging een droomwens in vervulling toen hij werd aangenomen op de Haagse Academie voor Lichamelijke Opvoeding. Maar zijn vader had andere plannen. Hij moest hem komen helpen bij de VVCS, de vakbond voor voetballers. Jansen junior ging bij de VVCS spelers individueel begeleiden en bleek daarin zeer bedreven. Hij bond de strijd aan met de voetbalmakelaars. Een achterhoedegevecht. Na een ruzie verliet hij de vakbond en werd hij zelf voetbalmakelaar. Toch schudde hij daarmee
Jokko de Wit (Oranjecamping)
niet alle ideologische veren van zich af. Vanuit zijn bureau Sport-Promotion legde hij de basis voor een nieuwe vakbond voor profvoetballers en voor een belangenorganisatie van voetbalmakelaars. Hij
knokt
voor
meer
professionalisering
en
transparantie in de voetbalwereld, maar vooral ook voor zijn spelers. Sport-Promotion is een successtory en toonaangevend in de voetbalwereld.
Toen NAC Breda voor het eerst in dertig jaar weer eens Europees ging voetballen, was Jokko de Wit er als de kippen bij. Met zijn reisbureautje voor groepsreizen wilde hij de fans graag naar Newcastle brengen. Met de nodige bluf liet hij weten: We gaan voor een Boeing 747. Het enthousiasme onder de supporters in Breda was groot en ze schreven massaal in. Maar toen moet alles nog wel geregeld worden. Op het nippertje wist De Wit drie vliegtuigen te charteren, waaronder een 747 in de clubkleuren. NAC lag er na de eerste ronde uit, maar voor de jonge entrepreneur was het een vliegende start in het voetbaltoerisme. Voor de fans van het Nederlands Elftal had hij bij het EK voetbal in Portugal een jaar later een nieuwe verrassing: de Oranjecamping. Dat is inmiddels, zoals dat in voetbaljargon heet, een vaste waarde geworden. Maar niet alleen bij de grote voetbaltoernooien van Oranje worden speciale campings ingericht. Ook bij het WK wielrennen in Valkenburg en bij de Olympische Spelen in London kon er in oranjesfeer worden gekampeerd.
80
Ondernemen in de sport
Als gymleraar crosste Guus van der Meer op een brommertje, met een geluidsinstallatie en boxen in jutezakken achterop, van gymzaal naar gymzaal om als een van de eersten in Nederland aerobics te geven. Met zijn ‘mobiele sportschool’ was hij een pionier, en dat bleef hij. Van zijn eerste ‘vaste sportschool’ Allsports tot de Power Plate en de Power Bike. De trilbusiness zoals hij het zelf noemt, is big business geworden. Hij is er eind jaren negentig in gestapt. Hij stoorde zich dermate aan de inferieure kwaliteit van de trilplaten die toentertijd op de markt waren, dat hij besloot om er zelf een te gaan maken van een betere kwaliteit. Een van de eerste trilplaten werd gekocht door Connie
Edward van Dijk (Telstar Sport and Fashion)
‘Vanessa’ Breukhoven. Op de pagina Privé in De Telegraaf liet zij haar enthousiasme blijken en dat leidde tot een golf van bestellingen. De Power Plate wordt inmiddels wereldwijd in 117 landen verkocht.
Veel spijbelen en toch goede cijfers halen. Dat
In de afgelopen tien jaar zijn er circa 120.000 over
lukt niet iedereen, maar Edward van Dijk wel. Hij
de toonbank gegaan.
spendeerde veel van zijn tijd in de plaatselijke supermarkt en sprokkelde daar het startkapitaal bijeen om een eigen zaak te beginnen. Dat hij in de retail wilde, stond voor hem al lang vast. Dat hij het zo ver zou schoppen natuurlijk niet. Van Dijk is van het type selfmade ondernemer. Hij stopte zijn spaargeld in een schoenenzaakje en bouwde dat uit tot een franchiseketen van wel vijftig sportzaken, verkocht deze en startte weer van vooraf aan. Nu pakt hij het groter aan. Sinds 2011 is Van Dijk de eigenaar van Telstar Sport and Fashion. In het begin van dat jaar waren er vier Telstar-megastores. Amper een jaar later waren dat er al zeven. En het
Guus van der Meer (Power Plate)
einde van de groei is nog lang niet in zicht.
Jan Janssens is lector Sport, Management en Ondernemen aan de Hogeschool van Amsterdam en schreef mee aan het boek Ondernemen in de sport; verhalen van pioniers en vernieuwers. Het boek willen lezen, surf dan naar www.ondernemenindesport.nl
81
S
tap voor Stap naar je eigen onderneming Stap 1 Een goed idee Stel je hebt een goed idee voor een nieuw product of dienst, of je denkt dat je je kunt onderscheiden met iets dat al bestaat. Natuurlijk kun je bij een groot bedrijf aankloppen, maar is het niet slimmer om zelf een bedrijf te starten? Dan houd je alles in eigen hand en pluk je de vruchten van jouw inspanningen. Het is goed om eerst een (klein) marktonderzoek te doen. Daardoor weet je bijvoorbeeld wie je concurrenten zijn en of er genoeg potentiĂŤle klanten zijn.
Stap 2 Hulp zoeken Uit onderzoek is gebleken dat ondernemers die een mentor, coach of zelfs raad van advies hebben, beter presteren dan andere bedrijven. Ze groeien meer en maken meer winst. Een goede reden dus om niet in je eentje aan de slag te gaan, maar hulp in te schakelen. Twijfel je nog of je in de wieg gelegd bent voor het ondernemersschap? Online kan je verschillende tests doen, maar de ervaringen van andere ondernemers zeggen waarschijnlijk meer.
Stap 3 Ondernemersplan schrijven Nu moet je je plannen concreet maken. Daarom schrijf je een ondernemersplan, waarin je je bedrijf presenteert. Je zet erin wat je gaat doen, hoe je dat gaat aanpakken, wat het kost en wat je verwachte opbrengsten zullen zijn. Een ondernemersplan is niet alleen noodzakelijk als je een lening gaat aanvragen bij de bank, maar geeft je ook inzicht in de haalbaarheid van je plannen.
82
Ondernemen
Stap 4 Zet je onderneming in de markt Uiteindelijk wil je starten met je onderneming. Als je start, moet je dit goed doen. Elke branche is anders, maar een eigen huisstijl (naam, logo, visitekaartjes etc.) is erg belangrijk. Ook het hebben van een goede website is tegenwoordig noodzakelijk. De meeste ZZP’ers zullen kiezen voor een eenmanszaak als rechtsvorm. In een aantal gevallen is een BV echter een betere keuze, en zo is er nog een rits rechtsvormen waaruit gekozen kan worden. Verdiep je daarom goed in wat voor jouw onderneming het beste is
Stap 5 Vergroot je netwerk Contacten zijn waardevol en leggen de basis voor je netwerk. Starters kunnen niet zonder een netwerk, in meerdere opzichten. Een netwerk kan bijvoorbeeld direct een afzetmarkt betekenen. In jouw netwerk zitten niet enkel zakelijke contacten of verfrommelde visitekaartjes van een vergeten persoon, maar zeker ook familie, vrienden en kennissen. Denk ook aan oud-klasgenoten. Die informele contacten zijn erg waardevol. Haal dus de banden met oude bekenden aan via bijvoorbeeld LinkedIn, Twitter of Facebook.
Stap 6 Hou je succes vast Focus op je doel en laat je niet afleiden. Je moet dan wel exact weten wat je wil! Wat wil je bereiken met je onderneming? Welke resultaten wil je behalen? Wat moet je daarvoor doen? Taken waar je niet zo goed in bent of die veel tijd kosten, kun je beter uitbesteden. Bijvoorbeeld je boekhouding, het ontwerpen van een huisstijl en het bouwen van een website. Vergeet niet te innoveren! Durf mee te gaan in de ontwikkelingen en durf vooruit te denken, dan loop je straks niet achter op concurrenten.
bronnen: www.kvk.nl www.rabobank.nl
83
Inschrijving voor verenigingen is gratis ! Incl. welkomsgeschenk. Kosten bij geslaagde bemiddeling gering. Ook bestand met ingeschreven masseurs / verzorgers.
UW VERENIGING VRAAGT, VOETBALTRAINERBURO ZOEKT !
Inschrijving voor trainers is gratis !
Dit unieke concept helpt uw vereniging in de zoektocht naar een trainer.
Bemiddeling voor trainers is ook gratis !
werkwijze op basis van “no cure, no pay” Geef het zoekwerk uit handen, dit is de kans voor uw vereniging ! meer informatie op www.voetbaltrainerburo.nl of neem contact op via: bemiddeling@voetbaltrainerburo.nl Voetbaltrainers meldt je aan en vul de CV in op de website.
Inmiddels meer dan 100 trainers ingeschreven + van elke trainer CV. Ook CV voorhanden van masseurs / verzorgers.
Sport en Commerciële Economie: een winnende combinatie! Combineer je passie voor sport met een marketingopleiding •
Studieroute Sportmarketing Deze voor Oost-Nederland unieke studieroute combineert commercieel-economische aspecten met inzicht in de wereld van sport en actieve vrijetijdsbesteding.
•
Randstad Topsport Academie Topsporters die willen werken aan een carrière na de sport kiezen voor de studie Commerciële Economie aan de Randstad Topsport Academie. Werkvormen, timing van het programma, contacttijd, studiebegeleiding en tentamens worden binnen deze opleiding aangepast aan de sportprogramma’s van de sporters.
Deze studieroutes worden in Deventer aangeboden. Meer info op www.saxion.nl/ce-sport
Kom verder. Saxion.
saxion.nl
Metamorfose van de
fItNESSbraNCHE Fitness is niet meer het lelijke eendje van de sportklas. integendeel. De branche heeft de laatste jaren aan populariteit gewonnen. Na zwemmen en fietsen is fitness de meest beoefende sport in Nederland. het negatieve imago uit de jaren tachtig -toen de markt gedomineerd werd door sportclubs met een dikwijls bedenkelijk imagois definitief afgeworpen. Sportclubs worden de komende jaren zelfs een belangrijke partij van de overheid in de strijd tegen overgewicht.
Het omslagpunt ligt aan het einde van de jaren tachtig. Het slechte imago bleef nog wel even hangen, maar de introductie van aerobics,
Door Noël Relker
Van ooit louche en commerciële sportclubs tot partner in crime van het rijk
door fitnessgoeroe Jane Fonda, bleek achteraf het startschot voor een opmerkelijke opmars. Naast de mannelijke ijzerpompers kwamen nu immers ook vrouwen –gekleed in fleurige pakjes met dito beenwarmers- naar de sportschool. Langzaamaan kreeg de term ‘sportschool’ een positieve nagalm waar je tegenwoordig sporten kunt beoefenen met klinkende namen als Tai bo, Bodypump en Zumba en zelfs terecht kunt voor Pilates of Yoga.
Strijd tegen overgewicht Inmiddels behoort fitness tot de meest populaire sporten van Nederland. En daarmee is het een belangrijke schakel geworden in het sportbeleid van de overheid. Overgewicht is een groeiend probleem in de samenleving en het Rijk is er veel aangelegen om dit probleem te smoren. Met fitnesscentra kan je tegenwoordig de straat betegelen; in bijna alle woonwijken zit er wel één. Daarnaast zijn ze altijd geopend
85
Ontwikkelingen in de fitnessbranche
en bieden ze een variatie aan trainingsmogelijkheden voor alle leeftijden. Met het oog op de ontwikkeling van het sportbeleid van het Rijk en de gemeenten, is een beter inzicht in de ontwikkeling van de fitnessbranche uitermate nuttig.
sportwereld geworden. Dat de sector kan bijdragen aan het realiseren van beleidsdoelen van het ministerie van VWS en sportkoepel NOC*NSF is illustratief voor de sterke positie die het fitness heeft weten te verwerven.
Ook vanuit de fitnessaanbieders zelf bestond grote behoefte aan een betrouwbare inventarisatie van het fitnessaanbod. De komende jaren wordt een heftigere concurrentie tussen de aanbieders verwacht. Binnen de fitnessbranche groeide het besef dat goed personeel en de juiste informatie over de fitnessmarkt van groot belang zijn voor de toekomstkansen van de branche.
Gelijktijdig wordt geconstateerd dat de deelname aan fitness stabiliseert, de groei van het aanbod afvlakt, de concurrentie toeneemt en de druk op de omzet stijgt. Fitnessondernemers staan voor uitdagingen, zoals het verhogen van de retentie, het structureel investeren in de kwaliteit van personeel en het aanscherpen van de positionering. Daarnaast gloren er kansen wanneer de branche haar kwaliteiten benut, bijvoorbeeld door het breder inzetten van de beweegexpertise van fitnessondernemers bij sportverenigingen, scholen en welzijnsorganisaties. Hoewel er offers gebracht zullen gaan worden, lonkt een rooskleurige toekomst voor de branche.
Waardering voor het lijf Het afgelopen decennium werd de ontwikkeling van de fitnessbranche gekenmerkt door groei, zowel qua aanbod als qua deelname. Deze opmars hangt samen met het toegenomen gezondheidsbewustzijn en de maatschappelijke waardering voor een jong en slank voorkomen. Inmiddels is de fitnessbranche een groot en betekenisvol segment binnen de Nederlandse
86
Professionaliseringsslag is nodig De
fitnessbranche
heeft
de
afgelopen 25 jaar een sterke ontwikkeling doorgemaakt en biedt tegenwoordig werk aan ten minste 15.000 Nederlanders, verdeeld over ongeveer 6.000 fte’s. De explosieve groei van fitness heeft behoorlijk bijgedragen aan de werkgelegenheid in de sport. Uit de arbeidsmonitor Sport 2012 blijkt dat de fitnessbranche qua omvang -na het onderwijs en de overheid- een derde plaats inneemt op de sportarbeidsmarkt op het gebied van Sport en Bewegen. Al jaren doet ongeveer één op de vijf Nederlanders minstens één keer per week aan fitness, blijkt uit recent verschenen onderzoek Trendrapport fitnessbranche 2012. Het beoefenen van fitness buiten de centra om, zoals bedrijfssport, bij de fysiotherapeut en in ongeorganiseerd verband, heeft iets in populariteit gewonnen. Drukkende factoren zijn de recessie –mensen hebben minder geld te besteden- en een groter sportaanbod. Met het groeiend aantal centra en het afnemende aantal fitnessers bij centra strijdt de fitnessondernemer tegenwoordig
Ontwikkelingen in de fitnessbranche
voor een plekje op de markt. Het is belangrijker dan voorheen om goed contact te hebben met de klanten, zodat zij langer lid blijven. Marktonderzoek heeft aangetoond dat klanten langer lid blijven wanneer zij bij bezoek aan een sportschool tenminste één keer contact hebben met een van de medewerkers. Onderzoek van Lucassen & Van der Roest (2008) leert dat twintig procent van de nieuwe klanten van fitnesscentra binnen een jaar het abonnement weer opzegt, waarbij de eerste drie maanden van essentieel belang zijn. Goed personeel is dus van levensbelang. Deze retentie is ook voor sportverenigingen en bonden een uitdaging. Beter gekwalificeerd personeel De Nederlandse fitnessbranche heeft in 25 jaar een ware
metamorfose ondergaan, maar de sector anno 2013 vergt nog wel een verdere professionaliseringsslag: gekwalificeerd personeel dient vanzelfsprekend te zijn, maar dat is niet altijd zo. De branche is er nog niet, zo stelt het Mulier Instituut in het artikel ‘Professionalisering van de kwalificaties in de fitnessbranche: nieuwe kansen of kwestie van noodzaak?’ Ook de grootste beroepsopleider in de branche, AALO, onderkent de noodzaak van gekwalificeerd personeel. “De fitnessbranche is een relatief nieuwe en tegelijkertijd dynamische branche”, legt algemeen manager Michel Looye uit. “Daarbij is de branche gevoelig voor veranderingen en trends. Het is daarom belangrijk om met je studiemateriaal altijd direct in te kunnen spelen op de veranderingen. Of beter nog: de
trends voor zijn, zonder concessies te doen aan wetenschappelijke feiten over fitness.” Hiermee neemt AALO afstand van de meer conservatieve opleiders. Dat de fitnessbranche AALO hierin erkent, getuigt van het grote draagvlak voor de opvatting. Het streven is een NRTO-erkenning, waarmee de beroepsopleiding erkent wordt door de overheid. De keuze Fit!vak of NRTO wordt dan een strategische keuze, maar die keuze is aan de toekomstige fitnessprofessional of werkgever.
Mulier Instituut Het Mulier Instituut heeft de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar fitness en beschikt inmiddels over brede kennis op dit gebied. Het instituut maakt zich sterk voor structureel onderzoek naar fitness, in samenwerking met branchepartijen.
87
Welkom bij AALO Opleidingen!
OPLEIDINGEN
AALO is sinds 1996 uitgegroeid tot de grootste kwaliteitsberoepsopleider in de Fitness, Health & Wellness branche. Met meer dan 50 opleidingen vind je bij AALO altijd een opleiding die bij je past. AALO bestaat uit diverse divisies. Iedere divisie heeft vervolgens vele opleidingen die modulair zijn opgebouwd. Per module ontvang je na een succesvolle afronding een branche-erkend AALO-diploma. Dit betekent dat je direct aan de slag kunt na het afronden van een module.
Een kleine greep uit de opleidingsmogelijkheden Divisie AALO Fitness Academy •
Fitness Trainer
•
Personal Trainer
•
Gewichtsconsulent
Divisie Management & Coaching
•
Sportmasseur
•
Sport Psycholoog
•
Bootcamp instructeur
•
Fitness Manager
•
Hardloop Trainer
•
Management Vaardigheden
Divisie Body & Mind
Divisie Groepsles Fitness
•
Klassiek Pilates Instructeur
•
Aerobic Master
•
Power Yoga Instructeur
•
Bodyshape Instructeur
•
Vbarre Instructor
•
Cycle Master
•
Kickfun Instructeur
Divisie Dance •
Hip Hop Instructor
•
Allround dance Instructor
•
Kidz Docent
Meer informatie of direct inschrijven? M: info@aalo.nl T: 088-1630 000 W: aalo.nl
AALO FITNESS SUMMER PARTY Zondag 4 augustus
THE AALO FIT NESS PARTY - DIT MAG JE GEW OON NIET MIS SEN
!!!
opleidingen, This party is powered by: aaLo k 36, Lifemaxx, Byours Instructor Club, Crossfit Bin tion asics, Polar en aaLo Food Revolu » » » » »
Crossfit Bink 36 WOD Asics Hardloop Training AALO Food Revolution Lifemaxx Kettlebell Training Polar City Bootcamp
Meer info: www.aalo.nl
impress yourself! OPLEIDINGEN
adviesbureau kYbYS belangrijke partner in kunstgras KYBYS vertaalt als buitenruimteadviseur de wensen van de klant in doelgericht beleid en haalbare plannen, en uiteindelijk in de realisatie en het beheer van de gewenste sportaccommodatie. De ingenieurs en adviseurs van KYBYS staan voor eerlijke, verantwoorde oplossingen en onafhankelijk en verstandig advies. KYBYS mag dan een nieuwe naam zijn, het bureau gaat al ruim drie decennia mee onder de naam adviesburo De Meent en Genius Loci. Wat zij deden, blijven zij doen. Nu als KYBYS.”
als toonaangevende adviesverlener. Schuijffel: “We hebben door de jaren heen veel expertise opgebouwd -onder meer over de technische aspecten- en beschikken over een breed netwerk. Bovendien zitten we heel kort op de markt en hebben we geen enkele alliantie met welk uitvoerend bedrijf of leverancier ook. De kwaliteit van het product staat bij ons in een hoog vaandel, wat concreet betekent: wij werken aan duurzame sportparken die toekomstbestendig zijn. Al moet het natuurlijk wel binnen het financiële plaatje passen.“
Marktleider
boeiende opdrachten
Rutger Schuijffel, projectmanager sport bij KYBYS, geeft aan dat het bureau een belangrijke partner is van gemeenten bij de planvorming en realisatie van buitensportaccommodaties. Het adviesbureau is landelijk actief op het gebied van vier werkvelden, waaronder sport. De organisatie, die gevestigd is in Boxtel (hoofdkantoor) en Meppel, staat al jarenlang bekend bij gemeenten, leveranciers en aannemers
90
“We zijn op alle gebieden een onafhankelijke en betrouwbare partner en dat leidt tot boeiende opdrachten, onder meer op het gebied van multifunctionele sportparken. Daarbij kan worden gedacht aan natuurlijke speelvoorzieningen op een sportpark met natuurgras en kunstgras sportvelden. Met ruimte voor gebruikers vanuit de verenigingen, wijk, school en buitenschoolse opvang. We hebben
KYBYS
oog voor de natuur en begrijpen de vaak gevoelige zoektocht naar de juiste balans met functionaliteit, betaalbaarheid en ruimte.” KYBYS is als onafhankelijk adviseur in staat om gemeenten op deskundige wijze te adviseren over sportcomplexen. Dat geldt met name voor voetbalen hockeyaccommodaties waarin KYBYS marktleider is. Daarnaast adviseren wij ook andere sporten, waaronder honk- en softbal, tennis, atletiek en andersoortige buitensporten. KYBYS geeft advies op allerlei gebieden: van het afsluiten van contracten en het begeleiden van de aanbestedingsprocedure tot het toezicht op de uitvoering en het beheer.”
kunstgrasvelden
KYBYS speelt in Nederland als erkend adviesbureau een belangrijke rol bij de realisatie van kunstgrasvelden op de Nederlandse voetbalcomplexen. De KYBYSadviseurs hebben de technische en bestektechnische voorwaarden voor de Jupiler League-kunstgrastender uitgewerkt. “Jaarlijks worden ongeveer 150 kunstgras voetbalvelden aangelegd, een proces waarbij wij in twintig tot dertig procent van de gevallen betrokken zijn; zeg maar veertig tot vijftig velden”, vertelt Schuijffel. “We verzorgen dan het hele pakket tot en met de oplevering of een gedeelte van het proces.” De verenigingen moeten in deze moeilijke economische tijden zelf een financiële bijdrage leveren aan het kunstgrasveld, terwijl ze ook een deel van het onderhoud op zich moeten nemen. Schuijffel: “Het gevaar bestaat dan dat de kwaliteit van de complexen hard achteruit gaat en achterstallig onderhoud op de loer ligt. Als intermediair begeleidt KYBYS ook dit soort processen, om te voorkomen dat de kosten de pan uitrijzen en ervoor te zorgen dat clubs en gemeenten er samen op een goede manier uitkomen.”
tender
“De Coöperatie Eerste Divisie (CED) liet adviesbureau KYBYS een grootschalige tender uitschrijven voor
de aanleg van kunstgrasvelden in de stadions (zie pagina 100, red.)”, vertelt Schijffel. “In de tender is niet alleen gekeken naar de realisatiekosten van een kunstgrasveld maar ook naar andere facetten zoals de onderhoudskosten en vormen van samenwerking. Voor KYBYS is de opdracht een belangrijke, maar logische stap. Het bureau is immers al jarenlang met succes actief in het amateurvoetbal.”
wereldkampioenschap hockey
Het feit dat het adviesbureau gewaardeerd wordt om haar brede kennis van buitensportaccommmodaties geeft Schuijffel een voldaan en trots gevoel: “De gemeente Den Haag en de Koninklijke Nederlandse Hockeybond (KNHB) hebben bijvoorbeeld KYBYS gevraagd hen bij te staan in de voorbereiding van het WK hockey voor vrouwen- en mannenteams in juni 2014. Dat evenement organiseren de KNHB en de Internationale Hockey Federatie (FIH) in en naast het Kyocera-stadion van ADO Den Haag.” KYBYS is sinds begin dit jaar al bezig met de voorbereidingen op deze mondiale titelstrijd. “Wij zien het als een uitdaging om in een recordtijd een compleet nieuw kunstgrashockeyveld te realiseren in het Kyocera-stadion. Wij bereiden dit proces voor en begeleiden bij de uitvoering. Het stadion heeft een capaciteit van 15.000 overdekte zitplaatsen. Naast het stadion wordt een tijdelijk stadion gebouwd, inclusief kunstgrashockeyveld en 5.000 zitplaatsen. “We bouwen het voetbalbolwerk tijdelijk om tot hockeystadion. In het tijdelijke stadion leggen we een zogeheten waterveld. Daarnaast zijn we betrokken bij de aanleg van nieuwe kunstgrasof zogeheten watervelden op de complexen van diverse hockeyclubs in Den Haag. Het is de bedoeling dat die sportparken dienst gaan doen als trainingsaccommodaties voor de deelnemende landen.” KYBYS is landelijk actief, onder meer op het gebied van sport. Meer informatie over het bedrijf is te vinden op de website www.kybys.nl
91
Jupiler League op de schop
door Bas Schnater (Fan Engagement), specialist in het creëren van unieke belevingen in het stadion. De Jupiler League heeft een roerig jaar achter de rug; failliete clubs, opgestapte bestuurders en de directeur van de Coöperatie Eerste Divisie (CED), Patrick Brand, die door de clubs werd weggestuurd. Aangezien crisistijd een perfecte voedingsbodem voor een revolutie is, ondergaat de Jupiler League deze zomerstop een grote metamorfose. Bram Molenaar (29), fan marketeer voor de CED, zit middenin deze revolutie en kan veel vertellen over de nieuwe visie en propositie van het tweede voetbalniveau van Nederland, de Jupiler League.
92
Competitieopzet De competitie gaat op de schop. Er komen drie nieuwe clubs bij, waaronder een amateurvereniging en drie beloftenploegen (respectievelijk Achilles ’29, Ajax, FC Twente en PSV). Waarom deze teams? De keuze om met twintig clubs te gaan voetballen was een lastige, maar uiteindelijke een noodzakelijke voor de Jupiler League. Het levert extra wedstrijden op en tevens wordt er een basis gelegd voor de toekomst van de voetbalpiramide, waarbij doorstroming essentieel is. De beslissing om
Jupiler League
“ Beslissing om Achilles ’29 toe te laten is in historisch perspectief een belangrijke stap”
het uitlenen van spelers. Dat zal nu veranderen. Een ander veel gehoorde zorg is inderdaad competitievervalsing. Daar zijn aanvullende reglementen voor opgesteld die ervoor moeten zorgen dat vervalsing wordt uitgesloten. Zo kunnen beloftenteams niet promoveren en zijn ze uitgesloten van deelname aan de Jupiler playoffs aan het einde van het seizoen. We zullen de komende twee jaar zien of de krachtsverhoudingen echt zo groot zijn. Het is voor het hele voetbal een pilot, dus we gaan testen wat werkt. De samenwerkingsclubs leunden voorheen vooral op het huren van spelers van grote clubs. Ervan uitgaande dat zij kwalitatief zwakker worden, wordt het gat tussen de grote clubs en de kleine dan niet alleen maar groter? Deze pilot vraagt creativiteit. Het is een onderbreking van de normale gang van zaken en we moeten de komende jaren kijken hoe dit gaat uitpakken. Het positieve gevolg is dat sommige –ook kleinereclubs weer nadenken over het invoeren van beloftenelftallen. Go Ahead Eagles geeft aan dat ze mede vanwege de promotie naar de Eredivisie weer een beloftenelftal willen gaan inrichten. Daarmee creëren ze minder afhankelijkheid van samenwerkingen met FC Twente en Heracles Almelo. Maar nog belangrijker, het zorgt ook dat je meer binding met de stad gaat krijgen, omdat je weer meer lokale helden in je elftal krijgt. Daar liggen de kansen van de Jupiler League, de banden met de lokale regio benutten. Een beloftenelftal of een jeugdelftal past daarbij.
Achilles ’29 toe te laten is in historisch perspectief een belangrijke stap. Hiermee wordt weer een stap gezet naar een verplichte promotie/degradatie, iets waar we als clubs al een tijd terug onze voorkeur aan hebben gegeven. Critici zeggen dat dit de doodsteek voor samenwerkingsverbanden met clubs kan worden. Het zou daarbij competitievervalsing zijn als bijvoorbeeld Siem de Jong –na een blessure- bij de beloften ritme gaat opdoen. Uiteraard zijn er uitdagingen voor de samenwerkingsverbanden tussen bijvoorbeeld FC Eindhoven en PSV, met name op het vlak van
Fan engagement Fan engagement is een opkomende marketingterm die gevleugeld is in het buitenland. De term sijpelt nu langzaam ook in Nederland binnen. Kan jij uitleggen wat fan engagement precies is? Wij schuiven fan engagement onder de term fan marketing, waarbij het centraal stellen van de fan het uitgangspunt is. We willen betrokkenheid van fans creëren, dat is fan engagement. Wij moeten randvoorwaarden creëren om ervoor te zorgen dat het sportief goed gaat. Als dat lukt,
93
Jupiler League
komen de supporters er vanzelf op af. We kunnen hen echter een extra duwtje geven. Het creëren of vergroten van het draagvlak in de maatschappij is daar een onderdeel van. We moeten service bieden. Helaas zijn we daar in Nederland van origine niet erg goed in. Het zijn inderdaad buitenlandse bedrijven zoals Apple en Starbucks die customer service naar Nederland brengen. Neem inderdaad Starbucks als voorbeeld. Je voelt je daar thuis als klant. Het schrijven van de naam op de beker, het maken van een kort praatje; alles zorgt ervoor dat betrokkenheid bij het product wordt gecreëerd. Dat gebeurt ook wel bij voetbalclubs, maar het kan beter. De betrokkenheid van de medewerkers en de supporters is al groot, dus als je het contact met de fans door middel van database marketing en on- en offline media (clubmagazine, website, sociale media) verder intensiveert, vergroot je de betrokkenheid. Kortom, als wij fans meer op maat bedienen, geven de fans ons daar extra betrokkenheid voor terug.
seizoenkaarthouders. We hebben een club gehad die laatst trots verkondigde dat ze net zoveel seizoenkaarthouders zouden hebben als het jaar ervoor. Vervolgens ga je in de rapportages van de database duiken en zie je dat er twintig procent weggaat en twintig procent bijkomt. Als je de helft van de vertrekkende fans had vastgehouden, dan had je dus een mooie groei gehad. De focus moet dus niet alleen liggen op het binnenhalen van nieuwe fans, maar zeker ook op het koesteren van je huidige supportersschare, fan engagement.
Formule Jullie laten zien dat de betrokkenheid van de Jupiler League verder gaat dan het bieden van het basisproduct voetbal. Wat is de grotere gedachte achter de competitie? We kijken inderdaad verder: hoe kunnen we het opleidingsinstituut Jupiler League, de kweekvijver van talent, verder uitbreiden? Talentvolle spelers als Mertens, Chadli, Boerrigter hebben de stap al gemaakt naar de top. Maar voor veel spelers aan het einde van de carrière moet de Jupiler League ook interessant genoeg zijn om naar terug te keren. Het gemiddelde salaris ligt in de Jupiler League op €35.000, dus een mooie maatschappelijke carrière na het voetbal is een must. Daar liggen dan ook kansen. Clubs kunnen spelers al tijdens hun carrière bijvoorbeeld een interne opleiding bieden voor hun leven na de rollende bal.
“Een ander veel gehoorde zorg is inderdaad competitievervalsing”
Jullie doen veel aan benchmarking en bepalen jullie strategie daarop. Hoe staat de Jupiler League er voor ten opzichte van andere tweede competities? We doen het zeker niet slecht, we staan op de vijfde plek. Engeland, Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje doen het goed. Je ziet bij sommige competities, in Portugal bijvoorbeeld, dat het echter ook heel anders kan gaan. Overal lopen deze leagues tegen dezelfde uitdagingen aan en overal ligt er geen kant-en-klaar antwoord. Het is uiteindelijk zaak om er creatief mee om te gaan. Er zijn grote verschillen tussen de clubs in de Jupiler League qua inkomsten, prestaties en organisatie. Wat doen de succesvollere clubs anders dan de minder succesvolle clubs. Je moet kijken naar achterland, maar ook naar de historie. Het heeft voor het grootste gedeelte met beschikbare middelen te maken. Dat zijn zaken waar je weinig aan kan doen. Er zijn echter genoeg aspecten die wel beïnvloedbaar zijn. Een zeer belangrijk aspect is het behouden van de
94
De Jupiler League-wedstrijden zijn op vrijdag en soms maandag. Is dat om de concurrentie met de Eredivisie te vermijden? Dat was vijf jaar geleden wel het geval. Voorheen lagen de competities qua opvattingen en positionering verder uit elkaar. De oprichting van Eredivisie Live heeft wel voor een toenadering gezorgd. Het heeft er onder andere voor gezorgd dat het voetballandschap in Nederland meer gericht is op beleving. De beleving thuis op de bank is en blijft onvergelijkbaar met de meer fanatieke beleving in het stadion met bijvoorbeeld vrienden of bekenden.
FOX Sports Eredivisie Voetbalzender Eredivisie Live heet vanaf 1 augustus FOX Sports Eredivisie. Onder de nieuwe naam zal het voetbalkanaal zich blijven profileren als de thuisbasis van het beste van het Nederlandse voetbal met live uitzendingen van de Eredivisie, Jupiler League en KNVB Beker. De naamswijziging houdt direct verband met de geplande introductie van een extra digitaal livevoetbalkanaal met internationaal topvoetbal: FOX Sports International. Om beide zenders herkenbaar aan te kunnen bieden is er met FOX Sports gekozen voor een overkoepelende merknaam. De zender heeft grote, voor de clubs lucratieve ideeën met de Eerste Divisie. De Amerikaanse mediagigant wil live Jupiler League-duels achter de decoder gaan uitzenden. De samenvattingen keren terug op vrijdagavond op het open net en niet zoals nu ergens op de zaterdagmiddag. De Eerstedivisionisten hoeven ook niet langer zestigduizend euro per club bij te dragen in de productiekosten en mogen rekenen op een beeldverslag met twee camera’s in plaats van één zoals nu het geval is. Omdat er daarnaast ook meer voor het totaalpakket betaald zal gaan worden, stijgt het voordeel per club tot ruim een ton en dan is de extra media-exposure – belangrijk voor de sponsors - nog niet doorgerekend
“We moeten service bieden. Helaas zijn we daar in Nederland van origine niet erg goed in”
Want anders zit het stadion leeg en nestelt iedereen zich thuis op de bank? Het heeft elkaar wel nodig. Vroeger werd een live wedstrijd op een uur van tevoren aangekondigd omdat mensen bang waren dat het zou kannibaliseren op de kaartverkoop. Wat bleek: als je veel op tv bent, heeft dat een aanzuigende werking. Onze uitdaging is om de stadions voller te krijgen. Dat betekent dat de mensen thuis op tv moeten zien hoe leuk het in het stadion is. De camera moet gericht zijn op de volle tribunes en moeten de beleving laten zien. Daar gaan die nieuwe tijdstippen ook bij helpen omdat je nieuwe doelgroepen aan kunt boren.
95
Jupiler league
Gaan jullie nog schuiven met de wedstrijddagen? Uit onderzoek blijkt dat de vrijdagavond het meest gewaardeerd wordt, dus daar blijft de Jupiler League ook op focussen. Maar spreiding van wedstrijden biedt wel nieuwe kansen. De zaterdag zou interessant kunnen worden voor familie-uitjes als de tijd rond 16:30 uur komt te liggen. Daar willen we naartoe. Dat brengt ook weer nieuwe kansen. Op een goed tijdstip zorgt het ervoor dat er weer meer kinderen in het stadion komen.
DoELgRoEP
een doelstelling van de club zou kunnen zijn om de uitgaven per stoel te verhogen. Dat is één van de doelstellingen, maar het heeft niet alleen te maken met de uitgave van een fan in het stadion. Het heeft ook te maken met slimme dingetjes; op het moment dat het stadion niet uitverkocht is, ga je proberen voor een lagere prijs meer mensen naar binnen te halen. Dynamic pricing, wat in het buitenland veel wordt toegepast. Precies. Dat gaat na de zomer bij twee clubs ingevoegd worden. Het begint er langzamerhand aan te komen dat je een sterrenclassificatie krijgt per wedstrijd. De supporters kunnen dan een weloverwogen keuze maken, maar de verhouding tussen prijs en affiche moet dan wel kloppen.
“We doen het zeker niet slecht, we staan op de vijfde plek, qua toeschouwersaantallen en faciliteiten misschien zelfs op de derde plek”
Je ziet dat er in de Jupiler League vooral veel jonge supporters (tot 30 jaar) zijn. Focussen jullie je daarop? De clubs weten zelf als geen ander waar hun lokale kansen liggen. Excelsior is daar een voorbeeld van. Zij zeggen: ‘We hebben de Erasmus universiteit in de achtertuin, daar gaan we de banden mee aanhalen.’ Ze zijn bezig met studententoernooien te organiseren en met speciale arrangementen ervoor te zorgen dat studenten meer naar de club komen. MVV heeft dezelfde kans: zij hebben een hotelschool en universiteit in de stad. Ook voor hen geldt: als je dat in je stad hebt zitten, dan zou dat het focuspunt kunnen zijn. Uiteindelijk is een goede doelgroepbenadering voor elke club interessant.
96
in engeland zie je dat de focus tegenwoordig wordt verlegd naar vrouwen en kinderen. Wat zijn voor deze doelgroepen belangrijke waarden om aan te denken? En die kant willen wij ook op. Op een voorbeeld te geven: kinderen vinden vaak het eerste halve uur in het stadion geweldig. Daarna begint de wedstrijd pas. Dat klinkt raar, maar de spanningsboog van een kind is nou eenmaal klein. Negentig minuten zijn nog te lang. Ze hebben meer afleiding tijdens de wedstrijd nodig. In Ierland hebben ze daarom allerlei kleine activiteiten op de tribune, zoals een aantal mascottes. Kinderen blijven daardoor ook tijdens de wedstrijd geboeid, terwijl de ouders het spel op het gras kunnen volgen.
Jupiler league
“We kijken inderdaad verder: hoe kunnen we het opleidingsinstituut Jupiler League, de kweekvijver van talent, verder uitbreiden?” En als je het hebt over fan engagement: zorg ervoor dat de mensen die voor het eerst naar het stadion komen voor de poorten worden opgevangen. Hen kan dan worden verteld wat er voor, na en tijdens de wedstrijd te doen is. Dat is een hele persoonlijke benadering, maar je zorgt ervoor dat de onzekerheid en stress van het bezoek afneemt. Met twee kinderen een wedstrijd bezoeken, is al een behoorlijke onderneming. En als wij iets kunnen doen om die drempel te verlagen, dan moeten we dat niet nalaten.
BELEVINg Voetbalwedstrijden worden steeds meer een complete beleving. in het buitenland gebeurd dit al: sportwedstrijden zijn net als theater een complete avond uit in plaats van slechts een voorstelling kijken. hoe kijkt de Jupiler League tegen deze ontwikkeling aan? We gebruiken bij de CED niet voor niets de term beleven en binden. Het gaat uiteindelijk om het gevoel bij een club en het binden van een fan. Bij een supporter wordt tussen zijn zevende en twaalfde levensjaar de clubkeuze bepaald. Vaak is het een oom of een vader die je meeneemt naar het stadion, waardoor het kind een beleving heeft gehad en daardoor fan wordt van een club. Vanuit dat vertrekpunt is het belangrijk de jeugd binnen te halen en de beleving te creëren. We anticiperen juist op de behoefte van de fans. Zijn jullie anno 2013 goed op weg om de importantie en de rol van de Jupiler League te vergroten?
De Jupiler League heeft als kernwaarden ambitie, spectaculair, inventief en toegankelijk, deze waarden passen bij het DNA van de competitie. Aan ons om dat ook komende seizoenen weer te laten zien. En met de transfer van Mertens naar Napoli (ambitie), het kunstgrasproject (inventief), de nieuwe competitiestructuur (spectaculair) en de duidelijke maatschappelijke rol van de Jupiler League clubs (toegankelijk) hebben we in ieder geval een mooie start. En er gaat nog meer gebeuren!
BOB vAN OOStErHOUt “De Jupiler League kampt al jaren met een tafellaken-servetsyndroom. Het is geen duidelijke competitie. Er moet gewerkt worden aan een nieuwe, duidelijke positionering, die het bestaansrecht als enorme kweekvijver onderstreept. Waar jong Nederlands sporttalent zich in een klap kan ontwikkelen om de stap te maken naar de Eredivisie. Als je ziet welke toppers in het Nederlandse voetbal ooit zijn begonnen in de Jupiler League: Dries Mertens, Nacer Chadli, Klaas-Jan Huntelaar, Jaap Stam, Marc Overmars… Ik heb eerder al eens de parallel getrokken met het collegebasketbal in Amerika. Maak van de Jupiler League een echt opleidingsinstituut, met spelers tot 23 of 24 jaar. Waarmee je de component talentontwikkeling leven inblaast. En commercieel doorvertaald: je zou kunnen werken met modellen en bedrijven, die in de categorie ‘talent’ zitten of zich ook aan het ontwikkelen zijn. Ik vind het een absolute stap vooruit dat merken als PSV en Ajax de Jupiler League versterken. Het zijn merken die aanspreken. Er lopen spelers rond die we voor een gedeelte kennen, dat geeft wat extra competitie en rivaliteit.”
97
(Pieter Nieuwenhuis)
Verscholen op een binnenplaats in het centrum van utrecht zit misschien wel één van de meest fascinerende bedrijven van Nederland. ’Van ons is er maar één’, zegt Pieter Nieuwenhuis, de oprichter van Hypercube. Een tiental bollebozen lost in het monumentale pand dag in dag uit complexe problemen op. En niet de minste partijen maken gebruik van hun diensten. onder meer de uEFa, de KNVB, het NOC’NSF, de KNSB en de Portugese en Belgische voetbalbonden zijn klant bij Nieuwenhuis en consorten. door Jop Goslinga
p het moment dat het interview begint, klinkt er een harp. Het is de smartphone van Nieuwenhuis. “Hello, this is Pieter from the Netherlands.” Het is de Portugese voetbalbond. Hypercube staat op het punt om hen te helpen met de reorganisatie van de competitie. De onderhandelingen zijn in volle gang. Hypercube gebruikt rekenkundige modellen om complexe zaken eenvoudig weer te geven. Op die manier kan een overheid, bedrijf of bond meer draagvlak genereren. Daarnaast komt Hypercube zelf met innovatieve ideeën, altijd
98
gesteund door feiten en cijfers.
Het plan om de Belgische Pro League ingrijpend te veranderen komt van Hypercube. Jullie hebben play-offs om het landskampioenschap geïntroduceerd. Wat waren de overwegingen? Nieuwenhuis: “We hebben met twee zaken rekening gehouden: volle stadions en het kwalificatietoernooi van de Europese toernooien. Beide zaken zijn verbeterd door de invoering van ons competitieschema. Door de toegenomen spanning van de play-offs puilen de stadions immers
uit. En doordat de ploegen die later in het seizoen goed zijn, worden beloond met Europees voetbal, is de kans op succes in Europa groter. Een ploeg die in april en mei goed is, is waarschijnlijk in juli en augustus (tijdens de kwalificatiemomenten, red.) beter dan een ploeg die alleen in het najaar de pannen van het dak speelde.”
Hypercube was het ook die in 2004 de play-offs in Nederland introduceerde. ondanks al jullie ingewikkelde berekeningen was het dé voetbalprofessor van Nederland die jullie idee uiteindelijk nog wist te veranderen. “Johan Cruijff heeft inderdaad een
hypercube
belangrijke bijdrage geleverd. Het was onze allereerste opdracht in het voetbal. De KNVB kwam naar ons toe en zei: “Wij hebben te maken met teruglopende touschouwersaantallen. Help!” In het seizoen 2005/2006 is toen –op basis van ons advies- een competitie van start gegaan mét play-offs voor Europees voetbal. Wij wilden
“Nieuwenhuis belt richting zuid-Europa om de deal te beklinken: “It’s fine!” eigenlijk play-offs invoeren om het landskampioenschap, maar Cruijff zei toen, op een muurtje bij zijn huis in Barcelona, dat we dat niet moesten doen. En zo geschiedde.”
Met de ingewikkelde rekenmodellen en grafieken die jullie gebruiken, had Cruijff geen moeite? “Integendeel. Ik liet hem een heel complexe grafiek zien, waarvan ik dacht dat hij het nooit zou begrijpen, maar tot mijn stomme verbazing begreep hij het volledig!”
Sinds die historische opdracht voor de KNVB ging het balletje in de voetbalwereld rollen. Inmiddels begeleiden jullie ook de stadionplannen van onder meer Heracles almelo en voeren jullie een second opinion uit voor De Nieuwe Kuip. Wat is jullie toegevoegde waarde bij dergelijke projecten?
“We onderzoeken en analyseren in eerste instantie de wensen van de club om een zo goed mogelijk plan te kunnen maken. Vervolgens kijken we of dat plan haalbaar is ten opzichte van het verzorgingsgebied waarin de club ligt. We bekijken alle perspectieven: van bouwers, investeerders, huurders en overheden. Tot slot maken we de sprong van theorie naar praktijk. We analyseren met welke partijen de club het beste in zee kan gaan.”
Hypercube bekijkt ook of een club zijn potentieel qua sponsoren en publiek goed benut. Doet de Nederlandse voetbaltop het in dat licht goed? “De grote steden op zich doen het absoluut niet goed. Ajax en Feyenoord zouden veel groter
“ajax en Feyenoord zouden veel groter kunnen zijn. Met gekluns horen ze echter ook tot de nationale top” (Erik van Spanje)
99
hypercube
kunnen zijn. Beide clubs hoeven zich economisch amper in te spannen, want ze hebben zoveel ruggewind. Met gekluns horen ze echter ook tot de nationale top. Maar als Ajax bestuurd zou worden zoals Heracles Almelo, dan zou het tot de beste twaalf clubs van Europa behoren. Neem Portugal, dat de helft heeft van de Nederlandse
economie: FC Porto en Benfica doen het structureel beter dan de Nederlandse topploegen. Zij benutten het potentieel nationaal en internationaal namelijk wél.” Daar klinkt Nieuwenhuis’ harp weer. De eigenzinnige statisticus overlegt met een collega over de prijs die de Portugezen hebben geboden voor de opdracht. Ze
besluiten geen tegenbod uit te brengen. Niewenhuis belt richting Zuid-Europa om de deal te beklinken: “It’s fine!”
“Cruijff zei toen, op een muurtje bij zijn huis in Barcelona, dat we dat niet moesten doen”
CaSES HYPERCuBE Door de jaren heen waren de Utrechters betrokken bij heel wat spraakmakende veranderingen in de sportwereld. Een aantal wordt hieronder verder toegelicht door sportmanager Erik van Spanje.
opdrachtgever: LIga Portugal Case: Analyse en mogelijke aanpassing van hoogste twee niveaus Portugese competitie.
Van
Spanje:
“Wij analyseren de gevolgen van alternatieve competitiemodellen op sportieve, maatschappelijke, financiële en economische aspecten. We laten alle betrokkenen –clubs, bond, televisiemaatschappijen en stadionexploitantenaangeven welke aspecten zij belangrijk vinden, zodat het model met het meeste draagvlak gekozen kan worden. Innovatie is ons belangrijkste instrument. Als ons project zouteloos afloopt, krijg je een reguliere competitie zoals we die nu ook kennen. Slagen wij er echter in om onze creatieve ideeën over het voetlicht te brengen, zoals in België, dan gebeuren er andere dingen. We hebben één maand
100
de tijd om mensen die ons nog nooit gezien hebben te overtuigen van het feit dat het anders kan. Dat is de ultieme uitdaging!”
opdrachtgever: union of European Football associations (uEFa) Case: De uitbreiding van het Europees kampioenschap voetbal van 16 naar 24 landen. Vanaf de titelstrijd in Frankrijk in 2016 wordt het model ingevoerd.
Van Spanje:
“Het was mijn eerste opdracht toen ik in 2007 voor Hypercube ging werken. Het format van 16 deelnemers bestaat sinds 1992. Op dat moment waren er 34 bonden aangesloten bij de UEFA. In 2007 waren dat er 52, waardoor de UEFA een analyse wilde naar de gevolgen van een uitbreiding van het EK. Uiteindelijk heeft ons model geleid tot de uitbreiding van 16 naar 24 landen.
opdrachtgever: European Club association (ECa) Case: Maak een impactanalyse van de 6+5-regel, waarbij Europese voetbalclubs ten minste zes spelers uit het land van de club moeten
opstellen. De belangrijkste vraag: wat is de sportieve en economische impact van het invoeren van de 6+5-regel?
Van Spanje:
“Wij hebben een model ontwikkeld waarmee we nationale en Europese competities kunnen simuleren en analyseren op sportieve kwaliteit en competitiespanning. Wij hebben de kennis en tools in huis om de impact van beleidswijzigingen in de sport te voorspellen. De regel bleek negatieve gevolgen te hebben voor de competitiespanning –de grote clubs zouden alsmaar sterker worden- en de commerciële waarde van de competities. De regel is uiteindelijk niet ingevoerd.” Het portfolio van Hypercube puilt verder uit met interessante opdrachten. Zo voerden de knappe koppen recent een second opinion uit voor de Nieuwe Kuip en schreven ze een selectieprocedure voor het NOC*NSF met betrekking tot de keuze voor de nieuwe nationale schaatshal. Op Hypercube.nl staat een overzicht van alle opdrachten. Hier kun je je ook aanmelden voor de nieuwsbrief.
verzorgde huisstijl, logo en drukwerk?
+
www.phanatique.nl
ONTWIKKELINGEN OP KUNSTGRASGEBIED door Noël Relker De verwachtingen van de nieuwe Jupiler League zijn hoog gespannen. De nieuwe competitieopzet en de toegenomen mediabelangstelling (FOX) moeten de tweede league van Nederland omhoog stuwen. Iets meer in de schaduw van die grote ontwikkelingen is de introductie van kunstgras. Het gros van de clubs treedt immers vanaf komend seizoen op artificieel gras aan. Maar maakt dat de competitie ook daadwerkelijk aantrekkelijker?
Afgelopen voetbaljaargang waren er drie clubs in de Jupiler League die hun wedstrijden op kunstgras afwerkten: Almere City, Excelsior en FC Volendam. De Coöperatie Eerste Divisie (CED) heeft in samenwerking met adviesbureau Hypercube en ingenieursbureau KYBYS, het initiatief genomen tot de aanleg van kunstgrasvelden in de stadions van aangesloten clubs in de Jupiler League. De verwachting is dat daarom ook FC Oss, Helmond Sport, VVV Venlo, FC Den Bosch en FC Dordrecht kunstgras laten aanmeten tussen de lichtmasten van het stadion. In de Eredivisie hebben ADO Den Haag (vanaf 2014-2015) en Cambuur Leeuwarden aangegeven op kunstgras te gaan spelen, terwijl PEC Zwolle en Heracles Almelo dat al deden. In mei schreef de CED, in samenwerking met van de adviseurs van KYBYS en Hypercube, een tender uit, waardoor de Jupiler League-clubs de mogelijkheid krijgen velden in te kopen tegen gereduceerde tarieven. Belangstellende clubs uit de Eredivisie en de Topklasse kunnen zich bij de collectieve afspraken aansluiten en profiteren van hetzelfde aanbod.
kunstgrasvelden in de Jupiler League toegekend aan kunstgrasproducent TenCate Grass. De aanleg van de eerste velden begint reeds deze zomer. De Jupiler League bouwt hiermee voort op de succesvolle introductie van de nieuwste generatie kunstgrassystemen in de Eredivisie sinds de zomer van 2012. Aangetoond is dat op de TenCate-velden (Heracles Almelo) op topniveau technisch verzorgd en attractief voetbal kan worden gespeeld.
Opleidingscompetitie
Goedkoper
De Jupiler League wil zich nog meer profileren als ‘opleidingscompetitie’ en daar horen goede velden bij, geschikt voor het ontwikkelingen van talenten. Maar ook de kosten spelen een rol. De CED heeft de tender van het aanleggen van hoogwaardige
102
Omslagpunt
Deze kunstgrastender en de keuze voor TenCate als vooruitstrevende partij, markeren de omslag van kunstgras in het betaalde voetbal. Voor dit belangrijke Nederlandse topvoetbalproject zal TenCate haar meest hoogwaardige kunstgrassystemen inzetten. Deze velden zijn geproduceerd op basis van de 3D Matrix-weeftechnologie, een gepatenteerde technologische innovatie voor de productie van geweven kunstgrasvoetbalvelden. Daarmee worden de speelkarakteristieken van een natuurgrasveld nog meer benaderd.
“Voor een Betaald Voetbal Organisatie (BVO) is het veelal goedkoper om op kunstgras te spelen in vergelijking met natuurgras”, zegt Jelle Beuker, directeur van de CED. “In een stadion met natuurgras
Kunstgras
is het alleen bij uitzondering mogelijk om te trainen op het hoofdveld. Dat betekent dat een tweede veld nodig is. Verder geeft een stadionveld met kunstgras veel meer mogelijkheden voor commerciële activiteiten. Een veld wordt niet iedere twee weken één keer gebruikt voor een thuiswedstrijd, maar is zeven dagen per week beschikbaar. Ik verwacht dat binnen nu en vijf jaar de complete Jupiler League op kunstgras zal spelen. Voor de totale branche zijn de voorspellingen nog steviger. Over tien jaar denk ik dat er in Nederland 6000 velden kunnen liggen.”
Kwaliteit
Kiezen voor kunstgras betekent ook erkennen dat clubs niet in staat zijn om hun natuurgrasvelden in topconditie te houden. Beuker: “Iedereen wil het liefst op natuurgras spelen op een wat vochtige zomeravond in september als het veld in topconditie is, maar de realiteit is anders en clubs hebben vaak niet het geld en de kennis om een veld het hele jaar op dit niveau te houden. De keuze voor kunstgras betekent voor trainers eveneens dat zij met hun spelersgroep het gehele jaar op dezelfde ondergrond kunnen trainen en hun wedstrijden kunnen spelen”.
Niveau gelijk
ProZone deed een aantal jaar geleden al eens onderzoek naar de voetbaltechnische verschillen tussen gras en kunstgras. De onderzoeker hield de loep boven honderd wedstrijden gespeeld in onder meer de Champions League, Eredivisie en het WK onder 20 van 2007. Door middel van tien sensoren werden alle spelers en balomwentelingen vastgelegd en gemeten. Het resultaat was verrassend: er was geen aantoonbaar verschil. De bal bleef even lang in het spel, het aantal keren dat spelers aan de bal zijn bleef gelijk, het aantal assists was gelijk en alle overige data lagen zeer dicht bij elkaar.
Kickback
De meeste eerste divisieclubs zijn verbonden aan een aantal regionale verenigingen. “Ik verwacht dat amateurclubs met de overgang van ‘hun’ Jupiler League-club naar kunstgras ook voor hen de drempel lager wordt om de gang naar artificieel gras te maken. De eerste divisieclubs zullen daardoor ook financieel gestimuleerd worden. Er wordt
namelijk inmiddels gesproken over een kickbackfee per verkocht kunstgrasveld. Van ieder veld dat in de regio verkocht wordt, gaat een geldbedrag naar de bijbehorende Jupiler League-club.”
Iedere dag
Bram Molenaar, fan marketeer voor de CED, voegt daar aan toe: “Afgelopen winter hebben we heel veel afgelastingen gehad vanwege sneeuw en het gebrek aan veldverwarming, daarnaast gaat de kwaliteit van het voetbal op slechte velden achteruit. Kunstgras kan ook in die periode goed worden benut.”
Voorkeur voor écht gras
Het moet gezegd worden: voor veel supporters heeft echt gras de voorkeur. Voor Go Ahead Eagles is het zelfs een positioneringskeuze. Aan de andere kant geeft kunstgras wel meer mogelijkheden.. Uiteindelijk is de keuze gemaakt en omarmd vanuit het technisch kader. Maar ook vanuit commercieel en marketing oogpunt is de keuze voor kunstgras goed beoordeeld. Uiteindelijk zal het richting de fan ook zijn meerwaarde moeten bewijzen, bijvoorbeeld doordat we minder afgelastingen krijgen in de wintermaanden.”
Beleven en binden
“Het feit is dat er voornamelijk gevoetbald wordt in de maanden waar het qua omstandigheden voor het gras verre van optimaal is”, vervolgt Molenaar. “Een natuurlijke grasmat is in februari alleen niet meer van dusdanige kwaliteit om goed te kunnen voetballen. Als je sportieve ambitie hebt en je hebt geld, dan kun je telkens een nieuwe natuurlijke grasmat aanleggen. Of je kunt een ingenieus lampensysteem zoals in de Amsterdam ArenA gebruiken, maar ook dat is duur. Het alternatief is kunstgras. Je kiest er dan voor om eerst te investeren, maar je kunt het veld wel vrijwel altijd gebruiken. Als je ziet hoe bijvoorbeeld Heracles Almelo dat doet: die gooien na de wedstrijd ballen op het veld zodat kinderen erop kunnen voetballen. Of het organiseren van clinics of finales van toernooien in het stadion van de lokale sportverenigingen of scholen. Iets wat voorheen ondenkbaar was vanwege de kwaliteit van het veld. En dat past precies binnen ons beleid waar het beleven en binden van supporters centraal staat.”
103
Editie 2
‘Het facilitair voetbal event van Nederland’
woensdag 13 november 2013, 10.00 uur - 21.00 uur Evenementenhal gorinchem
r e i c n a r e v e l s l a Voor u ! g a d n e s s i m e t t e i n n ee
Standprijs inclusief: Opbouw & afbouw stand Verlichting Vermelding deelnemerslijst
50 uitnodigingskaarten Vloerbedekking Frieslijst Standprijs: €130,- per m2
EUROPE
Ga voor meer informatie naar de website of neem contact op met uw eventmanager: Lion Blok: 06 - 502 82 688 | info@nationalevoetbalvakbeurs.nl
www.nationalevoetbalvakbeurs.nl/info-standhouder
www.nationalevoetbalvakbeurs.nl
Editie 2
Eventmanager Lion Blok (L) en directeur ZPRESS Sport Fred van Vloten (R)
2e Editie Nationale Voetbal Vakbeurs op woensdag 13 november 2013 ‘Het facilitair voetbal event van Nederland’ Met trots kondigt ZPRESS Sport de tweede editie van de Nationale Voetbal Vakbeurs (NVVB) aan. Net als vorig jaar wordt het facilitair voetbal event van Nederland georganiseerd in de Evenementenhal Gorinchem. Op woensdag 13 november 2013 komen hier alle clubbestuurders van voetbalverenigingen in Nederland bijeen om voetbalgerelateerde toeleveranciers te ontmoeten. Een event dat geen enkele clubbestuurder mag missen. “De NVVB richt zich niet alleen op clubbestuurders, maar ook op iedereen die bij zijn vereniging een functie bekleed, dus ook kantinebeheerders, trainers, materiaalmannen en medische staf zijn van harte welkom”, aldus Lion Blok. Na een succesvolle eerste editie vorig jaar kon ZPRESS Sport er niet meer omheen. Er moest en zou een tweede beurs komen. Tijdens de primeur trok de unieke vakbeurs meer dan 5.000 clubbestuurders en 175 exposanten op één dag. Voor eventmanager Lion Blok een geslaagde, maar niet geheel onverwachte opkomst. “De Nationale Voetbal Vakbeurs is opgezet om clubbestuurders beter in contact te brengen met toeleveranciers, deze clubbestuurders, die vaak
vrijwillig de taken op zich nemen zien de NVVB dan ook als de uitgelezen mogelijkheid om aanbestedingen te doen voor hun voetbalvereniging. Uiteraard biedt de NVVB ook de bezoeker de mogelijkheid om zich te oriënteren inzake de laatste ontwikkelingen en trends van producten/diensten op hun vakgebied. De opkomst van afgelopen jaar was dus geslaagd te noemen, maar we blijven altijd vooruitkijken en vernieuwen om de clubbestuurders nog beter van dienst te kunnen zijn.” De woorden van Blok zijn veelbelovend, zo bevestigt medeorganisator en directeur Fred van Vloten van ZPRESS Sport. “Je merkt dat de NVVB beurs nu al een begrip wordt in voetballend Nederland. In de wandelgangen van voetbalverenigingen hoor je steeds vaker onze naam vallen. Niet alleen de bezoekers, maar ook alle exposanten waren enthousiast over de eerste editie. Hieruit blijkt dat de NVVB geen éénmalig event is. Om die reden hebben we dan ook een driejarig contract afgesloten met Evenementenhal Gorinchem, breiden we de beursvloer uit met ruim 30% en verzorgen internationale trainers demonstraties op een speciaal aangelegd voetbalveld in de beurshal. Verder zal ZPRESS Sport, net als
Meld u aan als exposant op: www.nationalevoetbalvakbeurs.nl/info-standhouder
vorig jaar, het programma invulling geven met seminars en bekende gastsprekers.” Voor de 2e editie verwacht Blok meer dan 200 exposanten op de beurs. “Naast de bekende leveranciers van scoreborden, tribunebouwers, teamwear, trainingskampen, kunstgrasvelden, horeca, medische en financiële producten, zullen dit jaar vele nieuwe producten op de beurs worden gepresenteerd. Ook krijgt de NVVB meer bekendheid over de grenzen. Met name verenigingen en toeleveranciers uit België hebben zich al aangemeld om aanwezig te zijn op de NVVB. Door het grote scala aan producten en diensten wordt de voetbalmarkt veel transparanter en kunnen de verenigingen gunstiger inkopen op de lange termijn. De beurs is daadwerkelijk een toegevoegde waarde voor voetballend Nederland, daarom kijken wij er naar uit om samen met alle aanwezige clubbestuurders en exposanten op woensdag 13 november een onvergetelijke voetbaldag te beleven.” Ga voor meer informatie naar de website of neem contact op via 078-6397070.
Meld u GRATIS aan als bezoeker op: www.nationalevoetbalvakbeurs.nl/toegangskaarten
ZPRESS Sport - Amstelwijckweg 11 - 3316 BB Dordrecht - Postbus 1015 - 3300 BA Dordrecht - Tel: 078-6397070 - Fax: 078-6397071 E-mail: info@nationalevoetbalvakbeurs.nl - Website: www.nationalevoetbalvakbeurs.nl
Evenementenhal Gorinchem
•
Franklinweg 2
•
4207 HZ Gorinchem
•
www.nationalevoetbalvakbeurs.nl
‘De mogelijkheid om een actueel vraagstuk als masterthese te nemen, met de directe koppeling naar onze praktijk, is een absolute winst.’
Word Master Sport- en Beweeginnovatie! Wilt u als sport- en beweegprofessional het beroepsmatig handelen binnen de sector verbeteren? Nieuwe professionele standaarden ontwikkelen? Start dan met de Master Sport- en Beweeginnovatie bij de HAN. Een opleiding die wetenschap,
Programma o.a.
praktijk en beleid bijeenbrengt en duurzaam met elkaar verbindt.
• Richting geven aan sociale innovaties • Praktijkgericht onderzoek
kijk voor meer informatie over de open avond in augustus op onze site
• In samenwerking met NOC*NSF en NISB • Masterproject: innovatie in uw beroepspraktijk • Jaarlijkse studiereis (bijv. Brussel, Zuid Korea) • Netwerk ontwikkeling en fondsenwerving binnen de sport- en beweegcontext
www.han.nl/masters
DEELTIJDMASTER: UNIEK IN NEDERLAND! T (024) 353 06 00 | E masters@han.nl
HAN Masteropleidingen zijn door de NVAO geaccrediteerd
Op Sport-Netwerk.nl vindt u onder meer de volgende artikelen;
• Voortgang combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches • Column Daan Glorie • Sollicitatietips • De professionalisering van de sportvereniging • Fiscale informatie voor sporters, sportwerkgevers en sportbestuurders • En de aankomende sportnetwerkborrels en events
CoLoFoN SportProf magazine is een special edition van Sport-Netwerk.nl. Uitgever Sander Fonville Sport-Netwerk.nl 06-52520346 sander@sport-netwerk.nl redactie Sander Fonville Jop Goslinga Wouter Quint Jan Janssens Noël Relker Bas Schnater hoofdredactie Jop Goslinga Opmaak & Vormgeving Phanatique
aan dit nummer werkten mee: Bob van Oosterhout, Pieter van den Hoogenband, Jacco Eltingh, Jan Janssens, Dave Quadvlieg, Friso Berghuis, Bram Molenaar, Jelle Beukers, Giels Brouwer, Ineke Dost, Albert van Piekeren, Bas de Wit, Margo Uijlenbroek, Bauke van der Goor, Sandra van Vrijberghe de Coningh, Danny Menken, Lynette Ferwerda, Maike Verbeek, Patrick Bakker, Joris Coppes, Philip Wagner, Kirsten van der Kolk, Patrick ter Haar, Birgit Soethof, Gaby Dijkstra, Vincent van Heijningen, Piet Hubers, Wouter Kuperus, Milco Lust, Fotografie Joussef Jouda ANP Ondernemen in de sport FC Twente Media CED EYOF Sportcity
Druk Hassink Drukkers, Haaksbergen redactieadres Sport-Netwerk.nl Van Heeckerenweg 23 7471 SH Goor T 06 5252 0346 E info@sport-netwerk.nl W www.sport-netwerk.nl copyright Het auteursrecht op de artikelen uit het SportProf magazine berust bij Sport-Netwerk. nl. Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotografie, fotokopie, scan of welke andere wijze dan ook.
Heb jij ambities in de
sportwereld? Kijk op:
www.sport-netwerk.nl