Yuvasakti

i

Ü«Ú=â◊H˜Î Ü«Ú=`«Ö’ â◊H˜Î LnÌѨ# - =∂~°æ^Œ~°≈HÍÅ∞

=¸ÅO :

™êfiq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂#O^Œ J#∞ã¨$[# :

™êfiq∞ JzO`åº#O^Œ

~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~î°O ^À=∞ÅQÆ∂_», ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞–500 029

ii

Published by The President Ramakrishna Math Domalguda, Hyderabad - 29

Š Ramakrishna Math, Hyderabad All rights reserved

I - 6M - 8 -2009 10083

Printed in India at Colours Print Media Hyderabad.

iii

„ѨHÍâ◊‰õΩÅ =∞#q „|ǨχK«~°º áêÅ# QÆ∞iOz „Ѩã¨∞Î`« Ü«Ú=`«~åxH˜ Z<Àfl ã¨O^ÕǨÅ∞, JáÈǨÏÅ∞ L<åfl~Ú. „|ǨχK«~°ºO ZO^Œ∞‰õΩ áê\˜OKåe ? „|ǨχK«~°º áêÅ# =Å# HõeˆQ ã¨`«Êùe`åÅ∞ Uq∞\˜ J#fl q+¨Ü«∞OÃÑ· "åiH˜ ã¨iÜ≥∞ÿ # J=QÍǨÏ#ÖË^∞Œ . =∞x+≤ ã¨ÇϨ [ |ÅÇ‘Ï#`«Å#∞ P^è•~°OQÍ KÕã¨∞H˘x HÍ~°º„Hõ=∂Å#∞ ~°∂á⁄OkOKÕ „Ѩ™ê~° =∂^茺=∂Å∞, ã≤x=∂, AQÆ∞Ѩû HõeyOKÕ "åºáê~° „ѨHõ@#Å∞, WO@~ü <≥\ò –– Jhfl HõeÑ≤ Ü«Ú=`«#∞ ÃÑ_»^•i Ѩ\ ˜ìã¨∞Î<åfl~Ú. "åi =∞#ã¨∞ûÅ#∞ HõÅ∞+≤`«O KÕã¨∞Î<åfl~Ú. ѨOKÕO„kÜ«∂Å`À (Hõà◊√§, =Ú‰õΩ¯, K≥q, <åÅ∞Hõ, `«fiH±) =∞#O Kտ㠄Ѩu Ѩx ã¨O™ê¯~°O ~°∂ѨOÖ’ =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩ áÈ`«∞O^Œx, D ã¨O™ê¯~åŠѨiâ◊√^Œ`ú #« ∞, Ѩq„`«`#« ∞ |\˜ì =ºH˜Î ™œjźO P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞O^Œx "å~°∞ „QÆÇ≤ÏOK«ÖËHõáÈ`«∞<åfl~°∞. P`«‡x„QÆǨÏO ÖˉõΩO_®, WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOѨ „Ѩܫ∞uflOK«‰õΩO_® qK«ÛÅq_ç r=#"Õ∞ ¿ãfiK«Ûù J#∞‰õΩO@∂, =∞#ã¨∞#∞ =∞e# Ѩ~°K«∞‰õΩx JÅ[_ç, PO^Àà◊#Ö’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞<åfl~°∞. D Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ "åiH˜ WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ P=â◊ºHõ`#« ∞ `≥eÜ«∞*Ëã≤ „Ѩ™ê~° =∂^躌 =∂Å ^•fi~å "≥Å∞=_»∞`«∞#fl K≥_»∞, J<≥·uHõ`«Å „Ѩ֒ÉèÏxH˜ "å~°∞ QÆ∞iH͉õΩO_® Kտ㠄Ѩܫ∞`«flOÖ’ ÉèÏQÆOQÍ D J#∞"å^•xfl Ü«Ú=`« =ÚO^Œ∞OK«∞K«∞<åflO. D ѨÙã¨ÎHõO Uq∞\˜ ? U ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ D q+¨Ü«∂Å∞ É’kèOѨ|_®¤~Ú J#fl q+¨Ü«∂xfl „QÆO^äŒHõ~°Î ™êfiq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂#O^Œr =∞Ǩ~å*ò "å~°∞ `«=∞ =ÚO^Œ∞=∂@Ö’ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ PÜ«∞# "≥e|∞zÛ# ÉèÏ=#Å∞ „Ѩã∞¨ `Î « Ü«Ú=`«~O° `«Ñʨ Hõ `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤#

iv

q+¨Ü«∂Å∞ Jx ÉèÏqOz D J#∞"å^•xH˜ „jHÍ~°O K«∞\ÏìO. ѨÙã¨ÎHõ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•xH˜, „ѨK«∞~°}‰õΩ J#∞=∞uxzÛ# ~å=∞Hõ$+¨‚ q∞+¨<£ P„â◊=∞, ɡÖÏæO "åiH˜ =∂ Hõ$`«[˝`«Å∞. *ÏuÑ≤`« =∞Ǩ`å‡QÍOnè „|ǨχK«~°º P=â◊ºHõ`«ÃÑ· "≥e|∞zÛ# Jaè„áêÜ«∂Å∞ =∞# Ü«Ú=`« JO`å `«Ñ¨ÊHõ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx "å\˜x D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ J#∞|O^èŒOQÍ á⁄O^Œ∞Ѩ~°KåO. Ü«Ú=`« P ÉèÏ=#Å #∞O_ç K«Hõ¯\˜ ã¨∂ÊùiÎx á⁄O^Œ∞`«∞O^Œx =∂ PHÍOHõΔ.

P`«‡ qâßfi™êxfl, UHÍ„QÆ`«#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_®xH©, =∂#ã≤Hõ Ãã÷Â~åºxfl Hõey LO_»\ÏxH©, x~°O`«~°O P#O^À`åûǨÅ`À rqOK«_®xH© „|ǨχK«~º° áêÅ# J=ã¨~O° Jx D ѨÙã¨HÎ Oõ #∞Oz Ü«Ú=`« QÆ∞iοãÎ =∂ D z~°∞ „Ѩܫ∞`«flO ã¨Ñ¶¨Å"≥∞ÿ#@∞¡ ÉèÏq™êÎO.

- „ѨHÍâ◊‰õΩÅ∞

v

=ÚO^Œ∞=∂@ ZO^Œ∞‰õΩ? Z=i HÀã¨O? ɡOQÆà◊¥~°∞ ~å=∞Hõ$+¨‚=∞~î°O ¿ã"å HÍ~°º„Hõ=∂Ö’¡ 'q"ÕHÍ#O^Œ Ü«Ú=‰õ ã¨OѶ¨∞— XHõ\ ˜. P ã¨OѶ¨∞OÖ’x Ü«Ú=`«‰õΩ „Ѩu Pk"å~°O L#fl`« P^Œ~å≈ÅÃÑ· XHõ z#fl „Ѩã¨OQÆO W=fi|_Õk. <Õ#∞ ^•xH˜ Ѩ~°º"ÕHõΔ‰õΩ_çQÍ L#flѨC_»∞ KÕã≤# „Ѩã¨OQÍÅxflO\˜h „"åã¨∂Î=KåÛ#∞. P `«~åfi`« "å\˜x ѨÙ#óã¨g∞H˜ΔOz Ü«Ú=`«‰õΩ „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz# J=QÍǨÏ#, `«y# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`åfixfl W=fi_®xH˜ =∞ixfl =∞ǨÏ`«Î~° ÉèÏ"åÅ#∞ *’_çOKå#∞.

D ~ÀAÖ’¡ \˜.q., WO@~ü<≥\ò `«k`«~° „Ѩ™ê~° =∂^茺=∂Å∞ U HõàO◊ Hõ=¸ JO@x Ü«Ú=`«#∞ ^Œ∞~°Å"å@¡‰Ωõ „¿Ñ~ˆ Ñ≤ã∞¨ OÎ >Ë, ã¨OѶ∞¨ OÖ’x ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ã¨<å`«# ÉèÏ"åÖˇ#· Ѩq„`«`,« ™œjÖϺŠ„áê^è•#º`«#∞ QÆ∞iÎã∞¨ <Î åfl~°∞.

ZO`À=∞Ok Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® „Hõ=∞tHõΔ}`À ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO HÀã¨O J<Õfi+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. L^•`«ÎÉèÏ"åÅ#∞, Pâ◊Ü«∂Å#∞ `«=∞ =ºH˜Î`«fiOQÍ „QÆÇ≤ÏOK«_®xH˜ P~å@Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞.

ZO^Œ~À `«e¡`«O„_»∞Å∞ D =∞ǨÏ`«Î~° qÅ∞=Å#∞ `«=∞ Ü«Ú=ã¨O`å<åxH˜ JOkOKåÅx ÉèÏqOz<å, Z<Àfl HÍ~°}ÏÅ =Å# JÖÏ KÕÜ«∞ÖËHõ áÈ`«∞<åfl~°x <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. D ѨÙã¨ÎHõO P J=ã¨~åxfl fˆ~ÛO^Œ∞ˆH „ѨK«∞iã¨∞Î<åflO. '„|ǨχK«~º° O— ÖËHõ 'WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O— J<Õ L^•`«"Î ∞≥ #ÿ P^Œ~å≈xˆH WHõ¯_» „áê=ÚYºO W=fi|_çOk. P^èŒ∞xHõ Ü«Ú=`« D Pâ◊Ü«∂xfl ZO`«=~°‰õΩ ã‘fiHõi™êÎ~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. J~Ú<å K≥ѨÊ=Åã≤O^ŒO`å

vi

K≥áêÊe. q+¨Ü«∂xfl ã¨iQÍæ `≥eÜ«∞*Ë¿ãÎ, *Ï[fiź=∂# =ºH˜Î`åfixfl xi‡OK«∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ<Õ "åiH˜ D „|ǨχK«~°º =∞<Õ =∞Ǩϟ#fl`å^Œ~°≈O =∂~°æ^Œi≈x H͉õΩO_® áÈ`«∞O^•?

P^Œ~å≈Å#∞ ѨiѨÓ~°O‚ QÍ PK«iOK«_O» KåÖÏ=∞Ozk. Jk ™ê^躌 O HÍ#ѨC_»∞ ^•<À¡ H˘O`«=~°H~õ Ú<å PK«iOK«_O» ‰õÄ_® Ѷ∞¨ #HÍ~°º"Õ∞.=O^Œ `«Ñ¨CÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞ WѨC_»∞ Ü«∂Éèˇ· `«Ñ¨CÅ∞ KÕÜ«∞_»O, QÆ}hÜ«∞OQÍ =ÚO^ŒO[ "Õã≤#@∞¡ HÍ^•? =∞~Àq^èŒOQÍ K≥áêÊÅO>Ë Pâ◊Ü«∞O Hõ+™ì¨ ê^躌 =∞~Ú#ѨC_»∞, ^•xfl ѨÓiÎQÍ =^Œe"Õã≤ „ѨÜ∞« uflOK«Háõ È=_»O`À J`«_»∞ rq`«=∞O`å Ѩâ◊√„áêÜ«Ú_≥· q∞QÆ∞Å∞`å_»∞. <Õ#∞ ÃÇÏ· ã¨∂¯Å∞Ö’ K«^∞Œ =Ù`«∞#flѨC_»∞ =∂ Láê^蕺ܫÚÅÖ’ XHõ~∞° '„|ǨχK«~°º"Õ∞ rq`«O— J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl <å‰õΩ WKåÛ~°∞. P ѨÙã¨ÎHõO <å g∞^Œ ZO`À „ѨÉèÏ=O K«∂Ñ≤Ok. P ѨÙã¨ÎHõOÖ’x ã¨∂K«#Å#∞ ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ áê\˜OK«_»O =Å# <Õ<≥O`À =∞Oz Ѷ¨e`åxfl ™êkèOKå#∞. „|ǨχK«~º° P^Œ~å≈xfl PK«iOK«_O» =Å¡ Jk <å =ºH˜`Î åfixfl kfiQÆ∞}©H$õ `«O KÕã≤Ok, JO`ÕHÍ^Œ∞ <å q^•ºH“â◊ÖÏxfl ‰õÄ_® W#∞=∞_çOѨ*Ëã≤Ok! <å `«~°QÆu Láê^蕺ܫÚ_»∞ Ѩa¡H± ѨsHõΔÅ∞ `«¿ÑÊ"åi *Ïa`åÖ’ <å ¿Ñ~°∞ KÕ~åÛ~°∞. HÍh Ѷe¨ `åÅ∞ JO^Œih Pâ◊Û~°ºK«H`˜ ∞« efl KÕâß~Ú. <Õ#∞ „Ѩ^=Œä ∞ „âı}˜Ö’ LfÎ~°∞‚_»#Ü«∂º#∞! Wk ZO`À z#fl q+¨Ü«∞O. J~Ú#ѨÊ\˜H© QÆ=∞xOKåeû# q+¨Ü«∞O U=∞O>Ë „|ǨχK«~°º áêÅ# KÕÜ«∂Å#fl „Ѩܫ∞`åflÅ∞, <å rq`å<Õfl =∂iÛ"Õâß~Ú. Jk <å rq`å#flO`å ™êǨϙȿÑ`«OQÍ#∂, Ѩq„`«"≥∞ÿ#kQÍ#∂ KÕã≤Ok. Ü«Ú=`«~°O D ѨÙã¨ÎHõO ^•fi~å U"≥∞ÿ<å ÖÏÉèíO á⁄Ok`Õ, <å „â◊=∞ Ѷ¨eOzO^Œx ÉèÏq™êÎ#∞.

- ™êfiq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂#O^Œ

vii

q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõ Ü«Ú=`«‰õΩ =∂~°æ^Œ~°≈HõO J=ã¨~°O Ü«Ú=`« - q[˝`« „|ǨχK«~°º"Õ∞ Ü«Ú=`« ã¨OѨ^Œ H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^茺ܫ∞#O ã¨OˆH`« nѨO „|ǨχK«~°ºO : XHõ J=QÍǨÏ# „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ#‰õΩ ã¨∂K«#Å∞ „|ǨχK«~°ºOÃÑ· ^蕺#O rq`« ѨÙ<å^Œ∞Å∞ =∞iH˘xfl ã¨∂K«#Å∞ =ÚyOѨÙQÍ!

J#∞|O^èŒO 1 J#∞|O^èŒO 2 J#∞|O^èŒO 3 J#∞|O^èŒO 4 J#∞|O^èŒO 5 J#∞|O^èŒO 6 J#∞|O^èŒO 7

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

1 4 7 12 22 27 31 34 37 42 44 45 48 57 64 66 67 69

viii

HÍ=∂xfl J^Œ ∞ Ѩ Ù KÕ Ü « ∞ _®xH˜ 㨠O |Okè O z# ã¨∂HõΔ‡`«=∞ q+¨Ü«∂Å#∞ q=iOK«_»O x*ÏxH˜ KåÖÏ „ Ñ ¨ Ü « ∂ 㨠` À ‰õ Ä _» ∞ ‰õ Ω #fl Ѩ x . J^Õ ã¨ = ∞Ü« ∞ OÖ’ P q+¨Ü«∂Å#∞ q㨇iOz, K«iÛOK«‰õΩO_® =ke"ÕÜ«∞_»O JO`«HõO>Ë „Ѩ=∂^ŒHõ~°O. W@∞=O\˜ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# JOâßxfl K«iÛOѨ <å~°OaèOz#ѨC_»∞, „â’`«Å∞, =HõÎÅ∞ – W~°∞=Ù~°∂ XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# J™œHõ~åºxH˜, HõÅ=~°áê@∞‰õΩ QÆ∞~°=Ù`å~°∞.

JO`«=∂„`«O KÕ`« D q+¨Ü«∂xfl x~°¡HõΔºO KÕ¿ãÎ, Ѩâ◊√ á„ êÜ«∞"≥∞# ÿ WO„kÜ«∞ "åOKèÅ« ∞, ã¨=∂*ÏxH˜ q<åâ◊H~õ O° QÍ Ñ¨i}q∞™êÎ~Ú. D ~ÀAÖ’¡ Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ `«=∞ =∞<ÀqHÍ~åÅ KÕ`< « Õ "≥∂ã¨yOѨ |_»∞`«∞<åfl~∞° . J<ÕH= õ ∞Ok Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ã¨~°fi`À=ÚYOQÍ Jaè=$kú K≥Ok â◊H˜Î=∞O`« "≥∞ÿ# =ºH˜Î`åfixfl xi‡OK«∞HÀ=\ÏxH˜ ^ÀǨÏ^ŒO KÕ¿ã ã¨∞=~°‚ J=HÍâßÅ<≥xflO\˜<À *Ï~°q_»∞K«∞‰õΩO@∂, `«=∞ Ü«∞ø=<åxfl ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ã¨ Ô ~ · # =∂~° æ xˆ ~ Ì â ◊ H õ ` « fi O H˘~° = _» @ O =Å¡ Õ , J=∂Ü«∞‰õΩÖˇ·# Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅ∞ `«=∞ J=¸Åº# rq`åÅ#∞ <åâ◊ # O KÕ ã ¨ ∞ H˘O@∞<åfl ~ ° ∞ . Wk ZO`« ^Œ∞~°^Œ$+¨ìHõ~°"≥∞ÿ#, *ÏeQ˘e¿Ñ ã≤÷u!

- ™êfiq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂#O^Œ

/ Ü«Ú=`«‰õΩ =∂~°æ^Œ~°≈HõO J=ã¨~°O

1

Ü«Ú=`« XHõ J#O`« â◊H˜Î ÉèÏO_®~°O. P â◊H˜Îx qxÜ≥∂yOK«∞H˘x Ü«Ú=`« `«=∞ Éèíq`«#∞ *Ï[fiź=∂#OQÍ fiÛk^Œ∞ÌHÀ=K«∞Û. nxHÀã¨"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ü«Ú=`«‰õΩ Z#ÖËx â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. HÍh =∞# Ü«Ú=`« `«=∞ ™ê=∞~å÷ºxfl Z~°∞QƉΩõ Ok. =∞Ǩ|Å∞_≥#· ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ‰õÄ_® `«#‰õΩ ã¨=Ú„^•xfl ^•@QÆeˆQ ™ê=∞~°÷ºO LO^Œx ÉèÏqOK«ÖË^Œ∞.

HÍh W`«~∞° Å∞ J`«x â◊H,Θ ™ê=∞~å÷ºÅ#∞ QÆ∞~°∞Î KÕã#≤ ѨC_»∞ XHõ¯ QÔ O`«∞`À ™êQÆ~åxfl ^•\Ï_»∞!

D ~ÀAÖ’¡ Ü«Ú=`« ‰õÄ_® W^Õ Ñ¨iã≤÷uÖ’ L<åfl~°∞. "åi â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ#∞ "åiH˜ `≥eÜ«∞*ËÜ«∂e. ZO^Œ∞HõO>Ë, `«=∞Ö’ x„^•}"≥∞ÿ# L#fl â◊‰õΩÎÅ#∞ Jaè=ºH©ÎHõiOz, HÍ~°º™ê^èŒ#‰õΩ HÍ=Åã≤# â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ Pi˚Oz, `«=∞ =ºH˜Î`åfixfl ã¨=∞„QÆ=ºH˜Î`«fiOQÍ fiÛk^Œ∞ÌHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. Ü«Ú=`« ^Õ<≥·fl<å ™êkèOK«QÆÅ~°∞. HÍh "≥Ú^Œ@ "åi QÆ=∂ºÅ#∞ ™êkèOK«_®xH˜ ã¨iÜ≥ÿ∞# q^è•<åÅ#∞ "å~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ – Z=Ô~<· å ^Œ$_èâ» s◊ ~°O ÃÑá⁄OkOK«∞ HÀ"åÅ#∞‰õΩO>Ë â◊s~° ^è•~°∞_躻 ™ê^èŒ#Å∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx, „Ѩu~ÀE q_»∞=‰õΩO_® ™ê^èŒ# KÕÜ«∂e. WOHÍ `«# PǨ~°OÖ’ áê\˜OKåeû# xÜ«∞=∂Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. P~ÀQƺ Hõ~°"≥∞ÿ#, áœ+≤ìHÍǨ~åxfl fã¨∞HÀ"åe.

Z=Ô~<· å "Õ∞^è•qQÍ ÖËHõ ѨO_ç`∞« xQÍ `«# "Õ∞^è㌠∞¨ û#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞ HÀ"åÅ#∞‰õΩO>Ë, "å~°∞ "Õ∞^è•=ÙÅ`À ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ "≥∞ÅQÍe. Ö’`«∞QÍ, „Hõ=∞|^ŒúOQÍ J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∂e. LѨܫÚHõÎ JOâßÅÃÑ· „Ѩã¨OQÍÅ∞ q<åe. xt`«OQÍ PÖ’zã¨∂Î, n~°…HÍÅO QÆ_»áêe. J@∞=O\˜ ã¨∞tH˜Δ`«, „â◊^•úà◊√"≥·# „Ѩܫ∞`åflÅ∞ `«Ñ¨ÊHõ XHõ =ºH˜Îx "Õ∞^è•qQÍ ~°∂á⁄Ok™êÎ~Ú.

2

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

JÖψQ U <≥·Ñ¨Ù}Ϻ<≥·fl<å ã¨OáêkOKåÅO>Ë, JO^Œ∞‰õΩ HÍ=Åã≤# Ѩ^Œú`«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x JÉèϺã¨O KÕÜ«∂e. P ~°OQÆOÖ’ „áêg}ºO QÆ_çOK«_®xH˜ =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ Hõ$+≤KÕÜ«∂e. ™È=∞i`«#O, J*Ï˝#O x~åã¨HõÎ`«Å`À H˘@∞ìq∞\Ïì_Õ"å~°∞ ^Õxh ™êkèOK«ÖË~°∞. <Õ\ ˜ Ü«Ú=‰õΩÅÖ’ =∞iˆQ ~°HõÎO „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎOk. HÍ|\˜ì ™È=∞i`«<åxH˜ Z@∞=O\˜ P™ê¯~°=¸ ÖË^Œ∞. J~Ú<å, =∞# Ü«Ú=`« rq`«OÖ’ L`«¯ $+¨"ì ∞≥ #ÿ q ZO^Œ∞‰õΩ ™êkèOK«_O» ÖË^∞Œ ? JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O "åiH˜ qK«H}Δõ Ö’Ñ≤OK«_"» ∞Õ . "å~°∞ `«=∞ qÅ∞"≥#· HÍÖÏxfl =$^ä• KÕÜ∞« _»"∞Õ ^•xH˜ x^Œ~°≈#O. D ^Œ∞ã≤÷uH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? Ü«∞ø=#OÖ’ L#flѨC_Õ rq`«OÖ’ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ#q ™êkèOz H©iÎ QÆ_çOK«=K«∞Û#<Õ q+¨Ü«∂xfl ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ü«Ú=`«‰õΩ É’kèOK«_»O ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì D ^Œ∞ã≤÷uH˜ HÍ~°}O ÃÑ^ŒÌÖË Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. ÃÑ^ŒÌÅ∞ "åiH˜ Hõ#∞qѨC HõeæOK«ÖË^Œ∞ HÍ|>Ëì, Ü«∞ø=#OÖ’ L#flѨC_Õ L`«¯ $+¨`ì #« ∞ ™êkèOK«ÖHË áõ ÈÜ«∂=∞<Õ `«ÅOѨÙ`À "å~°∞ =$^Œ∞Öú #·ˇ `«~°∞"å`« ÉÏ^èŒÑ¨_»_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk! JO^ŒiH© =$^•úѨºO =ã¨∞ÎOk. Ü«∞ø=<åxfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞‰õΩ#fl"åiH© , ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞‰õΩ#fl "åiH©† W~°∞=ÙiH© =$^•úѨºO `«Ñ¨Ê^Œ∞. Ü«Ú=`« `«=∞ Ü«∞ø=<åxfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞‰õΩO>Ë rq`«O ™ê~°÷Hõ=∞=Ù`«∞O^Œh, ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞‰õΩO>Ë rq`«=∞O`å ^Œ∞óY=∞Ü«∞=∞=Ù`«∞O^Œx „QÆÇ≤ÏOKÕÖÏ ÃÑ^ŒÌÅ∞ "åiH˜ É’kèOK«_»O ÖË^Œ∞.

HÍ|\˜ì =∞# Ü«Ú=`«#∞ 㨄Hõ=∞ =∂~°Oæ Ö’ #_çÑO≤ K«_®xH˜ qA˝Ö#·ˇ ÃÑ^ŒÌÅ∞ J=ã¨~°O. WѨC_»∞ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ =∂„`«"Õ∞ ÃÑ^ŒÌÖˇ·#"å~°∞ KåÖÏ =∞Ok L<åfl~°∞. HÍh "å~°∞ Ѩi}u K≥O^ŒÖË^Œ∞. rq`«O P ÃÑ^ŒÌÅ =Ü«∞ã¨∞û#∞ ÃÑOzO^Õ HÍx, "åi =ºH˜Î`åfixH˜ q"ÕHÍxfl *’_çOK«ÖË^Œ∞.

/

Ü«Ú=`«‰õΩ =∂~°æ^Œ~°≈HõO J=ã¨~°O

3

W@∞=O\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ =∞# Ü«Ú=`« Hõà◊√§ `≥iÑ≤OK«_®xH˜ Z=~°∞<åfl~°∞? Ü«Ú=‰õΩÅ∞ `«=∞ rq`åefl J~°÷=O`«O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ =∂~°æ^Œ~°≈#O Z=~°∞ =Ç≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞? D J=∂Ü«∞Hõ Ü«Ú=`«‰õΩ Éèíq+¨º`«∞Î JO^èŒHÍ~°O QÍ#∂, JQÆ=∞º QÀK«~°OQÍ#∂ HÍ#=ã¨∞ÎOk. "åi r=# Ѩ^äŒOÖ’ "≥Å∞QÆ∞#∞ xO¿Ñ^≥=~°∞?

J~Ú<å =∞# Ü«Ú=`« =∂~°æ^Œ~°≈HÍxH˜ ZHõ¯_çHÀ "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ áÈ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. "å~°∞ KÕÜ«∂eûO^ŒÖÏ¡ H˘xfl =∞Oz ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ ZOK«∞HÀ=_»"Õ∞! `«~°∞"å`« =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOz, P ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’x ÉèÏ"åÅ#∞ Ö’`«∞QÍ PÖ’zOz, "å\˜x PK«iOK«_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOKåe.

JѨC_»∞ H˘O`« HÍÖÏxH˜ "å~°∞ ã¨=∂[OOÖ’ ÉÏ^躌 `«QÅÆ , q"ÕH=õ O`«∞Öˇ#· áœ~°∞Å∞QÍ qHÍã¨O K≥O^Œ∞`å~°∞.D ã¨`º« O x~°∂Ѩ}Ü © ∞« O† =∞# Ü«Ú=`«‰Ωõ W^˘Hõ |Ç≤Ï~°OQÆ ã¨"åÅ∞. Éè∫uHõ ã¨∞MÏÅÖ’ =Úxy `ÕÖË Ñ¨â√◊ á„ êÜ«Ú_≥# · =∂#=Ù}˜‚ WO„kÜ«∞|^Œú rq`«O #∞O_ç "≥Å∞ѨeH˜ ÖÏy JO`«HõO>Ë L#fl`" « ∞≥ # ÿ P#O^•xfl K«qK«∂Ñ ¿ â◊HΘ QÆÅ^Õ - x["≥∞# ÿ <åQÆ~H° `õ « J=Ù`«∞Ok. y y y

*ÏuH˜ PÜ«Ú=ÙѨ@∞ì Ѩq„`«`Õ. Ѩq„`«`«#∞ HÀÖ’Ê=_»"Õ∞ *Ïu Ѩ`«<å=ã¨÷‰õΩ KÕ~°É’`«∞O^Œ#_®xH˜ "≥Ú^Œ\˜ ã¨∂K«# Jx K«i„`«Ö’ g∞~°∞ QÆ=∞xOK«ÖË^•? Ѩq„`«`«#∞ HÀÖ’Ê~Ú# *Ïu JO`«iOKÕ ~ÀA Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~°Ö’<Õ LO@∞Ok. - ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ.

44

/ Ü«Ú=`« - q[˝`« Ü«Ú=â◊H˜Î

'Ü«Ú=`«— ZO`« â◊HΘ QÆŠѨ^OŒ ! D Ѩ^OŒ q#flѨC_»∞ h #~°#~åÖ’¡ ѨÙÅHõiO`« J#∞Éèí∂`«O HÍ^•! |ÖÏxH©, â◊H˜ÎH© „ѨfHõ Ü«Ú=`«† ^è≥·~Àº`åûǨÅ =¸sÎÉèÏ="Õ∞ Ü«Ú=`«. Ü«Ú=`« J<Õ Ñ¨^ŒO q#QÍ<Õ =Ú㨠e "å~° ∞ , QÆ ∂ x"å~° ∞ "≥ O @<Õ x\Ï~° ∞ QÍ xÅ|_ç |ÖÏxfl ‰õÄ_»nã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞#^Õâ◊"Õ∞ HÍ^Œ∞ Ü«∂=„`«ÊѨOK«O Ü«Ú=`« g∞^Œ<Õ Q˘Ñ¨Ê Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë U"≥<· å =∞ǨÏ`å¯~åºÅ∞ ™êkèOKåÅO>Ë Jk Ü«Ú=`«ˆH ™ê^茺O. Z<Àfl Hõ+¨ì"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å#∞ Ãã·`«O =∞O^ŒÇ¨㨠=^Œ#O`À JÅ"ÀHõQÍ Ü«Ú=`« =∂„`«"Õ∞ ѨÓiÎ KÕÜ«∞QÆÅ^Œ∞. ZO`« Hõ+¨ìѨ_ç ѨxKÕã≤<å "å~°∞ JÅã≤áÈ~°∞. "å~°∞ L`åûǨÏѨÓi`«∞Öˇ· LO\Ï~°∞. HÍ~°º~°OQÆOÖ’ H˘xfl™ê~°∞¡ "≥·Ñ¶¨ÅºO "≥H˜¯iOz<å Ü«Ú=`« ^è≥·~°ºO`À, #∂`«<À`åûǨÅ`À 'U"≥∞ÿ<å QÍh D™êi <Õ#∞ QÆ=∂ºxfl KÕ~°∞`å—#O@∂ HÍ~Àº#∞‡Y∞Ö∫`å~°∞.

P^蕺u‡Hõ`,« `«`fi«Î âßGO, ™êÇ≤Ï`«ºO, HõàÅ◊ ∞, ™êOˆHuHõ âßGO, =º=™êÜ«∞O =∞iÜ«Ú áêi„âßq∞Hõ ~°OQÍÅÖ’ #∂`«# q+¨Ü∂« Å#∞ `«H}Δõ "Õ∞ PHõoOѨ٠KÕã¨∞HÀQÆey# "Õ∞^äŒã¨∞û, ѨÙ+¨¯Å ™ê=∞~å÷ºÅ∞ "å~°∞ Hõey LO\Ï~°∞. `«=∞ â◊H,Θ ™ê=∞~å÷ºÅ`À L#fl`« tY~åÅ #kè~ÀÇ≤ÏOz Jáê~°"∞≥ #ÿ H©i,Î „Ѩu+¨Åª ∞ QÆ_çOK«QÆeˆQk Ü«Ú=`Õ! Ü« Ú =`« =ÚOy@ Z<Àfl J=HÍâßÅ∞<åfl~Ú. J~Ú`Õ P J=HÍâßÅ#∞ LѨÜ∂≥ yOK«∞H˘<Õ q[˝`#« ∞ á⁄Ok, "åi |OQÍ~°∞ Éèqí `«#∞

/

Ü«Ú=`« - q[˝`«

5

"åˆ~ ~°∂á⁄OkOK«∞HÀ"åe. âßs~°Hõ ^•~°_è ºO, =∂#ã≤Hõ `Õ[O, HõiyáÈx L`åûǨÏO, J#O`« TǨ ™ê=∞~å÷ºÅ∞ Jhfl Ü«Ú=`«‰Ωõ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ "åiÖ’ q[˝`« Ö’Ñ≤¿ãÎ JO`å =º~°÷=∞=Ù`«∞Ok! |∞kú JO>Ë Uq∞\˜? ^•<Õfl ã¨O㨯 $`«OÖ’ 'q"ÕHõ— =∞O\Ï~°∞. Uk =∞Oz, Uk K≥_»∞ Jx qKå~°} KÕ¿ã^Õ |∞kú. UO KÕÜ«∂e, UO KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞† ^Õxfl ã¨OáêkOKåe, ^Õxfl =^Œe "ÕÜ«∂e† UO K«∂_®e, UO K«∂_»‰õÄ_»^Œ∞ - W@∞=O\˜ q"ÕHõO Ü«Ú=`«Ö’ JkèHõ ™ê=∞~å÷ºxfl ÃÑOá⁄OkOK«_®xH˜ J`åº=â◊ºHõO. `«=∞ PÖ’K«#ÅÖ’, =∂@ÅÖ’, Ѩ#∞ÅÖ’ Ü«Ú=`« KåÖÏ J„Ѩ=∞`«`Î « =Ç≤ÏOKåe. J„Ѩ=∞`«Î`Õ *Ï˝# ã¨=Úáê~°˚#‰õΩ „Ѩ^äŒ=∞ ™Èáê#O. ѨxÖ’ PÅ㨺O (KÕÜ«∞=Åã≤# ^•xfl "å~Ú^• "ÕÜ«∞_»O) =Å¡, „Ѩ=∂^ŒO (KÕÜ∞« ‰õÄ_»x ^•xfl KÕÜ∞« _»O) =Å¡ J#=ã¨~° Ѩ~º° =™ê<åÅ#∞, #ëêìÅ#∞ Z^Œ∞~À¯=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. L`«¯ $+¨ì HÍ~åºÅ#∞ ™êkèOK«ÖËHõáÈ`Õ D rq`«O =º~°÷"≥∞ÿ#>Ë¡. áêâ◊qHõ L„^ÕHÍÅ#∞, "≥∂ǨÅ#∞ x„QÆÇ≤ÏOz† "å\˜x T~°úfi=ÚYOQÍ =∞o§OK«‰õáÈ`Õ =∞x+≤ L#flu<˘O^Œ_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ HõÖ’¡ÅѨ~K° Õ „Ѩ֒ÉèÏÅ #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=@OÖ’ KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎQÍ =º=ǨÏiOKåe. `å#∞ K«∂ã¨∞Î#fl, qO@∞#fl, J#∞Éèíqã¨∞Î#fl q+¨Ü«∂ÅxflO\˜ Ѩ\Ï¡ q"ÕK«<å^Œ$+≤ìx Hõey LO_®e.

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ - „ѨHõ$u JO^•xfl K«∂ã≤ P#Ok¿ãΠǨÏ$^ŒÜ«∞O qHõã≤Oz, =∞<ÀÉèÏ"åÅ∞ Ѩi}u K≥O^Œ∞`å~Ú. PHÍâ◊OÖ’x #HõΔ„`åÅ∞, „QÆǨÅ#∞ K«∂¿ãÎ =∞#ã¨∞û ZO`À QÆOcè~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å`À, ÉèÏ"åÅ`À xO_çáÈ`«∞Ok. heã¨=Ú„^Œ kQÆO`åxfl K«∂¿ãÎ ™êǨÏã¨O, L`Õ[Î O`À #~åÅ∞

6

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

[Å^Œi™êÎ~Ú. J@∞=O\˜ ^Œ$âߺÅ#∞ K«∂ã≤ P#OkOK«_»O =Å¡ L#fl`« ÉèÏ"åÅ∞ ÃÑOá⁄Ok, =∞# PÖ’K«<å â◊H˜Î ÃÑOá⁄Ok, =∞# =ºH˜Î`«fiO qHõã≤ã¨∞ÎOk. JÖψQ ÃÑ· ÃÑ· "≥∞~°∞QÆ∞Å∞#fl WO„kÜ«∂Hõ~°¬Hõ ^Œ$âߺÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ uHõ=∞HõÃÑ\˜ì, JÅ¡HõÖ’¡ÅO KÕã≤, |∞kúx "åº"≥∂ǨÏÉèíi`«O KÕ ™ êÎ ~ Ú. HÍ|\˜ ì J@∞=O\˜ ^Œ $ âߺŠ#∞Oz "≥ O @<Õ ^Œ $ +≤ ì x =∞~°Å∞ÛHÀ"åe.

D q[˝`«#∞ Ü«Ú=`« ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe.

Hõ~îÀ~° „|ǨχK«~°º áêÅ# =Å¡ Ju `«‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ *Ï˝<åxfl ã¨=Úáêi˚OK«∞HÀ=K«∞Û. XHõ¯™êi qO>Ë KåÅ∞, Jk rq`åO`«O QÆ∞~°∞ÎO_çáÈ`«∞Ok. - ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

/

7

„|ǨχK«~°º"Õ∞ Ü«Ú=`« ã¨OѨ^Œ Ü«Ú=`« JO>Ë Z=~°∞? ™ê^è•~°}OQÍ 15 #∞Oz 30 ã¨O=`«û~åÅ =º‰õΩÎÅ#∞ Ü«Ú=`«QÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. =Ü«∞ã¨∞û =∂„`«"Õ∞ Ü«Ú=`«‰õΩ „Ѩ=∂}=∂? â◊s~° ^•~°_èºO, ‰õΩâß„QÆ|∞kú, ZO`À L`åûǨÏO, `Õ*’=O`«"∞≥ #ÿ Hõà◊√§, ã≤OǨÏã¨^Œ$â◊"≥∞ÿ# âßs~°Hõ Hõ^ŒeHõÅ∞! - W"Õ P^Œ~°≈ Ü«Ú=`« ÅHõ}Δ ÏÅ∞. J@∞=O\˜ "åix h=Ù XHõ¯™êi J~Ú<å „Ñ¨`º« HõOΔ QÍ K«∂_®e.

JѨC_Õ x["≥∞#ÿ Ü«Ú=`« ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ z„`«O h‰õΩ J=QÆ`=« ∞ø`«∞Ok. =ÚÃÑÊù Uà◊§ ֒Ѩ٠L#fl "å~°∞ Z<Àfl "ÕÅ =∞Ok h‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~°∞. J~Ú`Õ "å~°∞ x[OQÍ Ü«∞ø=<åxfl Hõey L<åfl~å J#fl^Õ Ñ¨iQÆ}O˜ Kåeû# =ÚMϺOâ◊O! D ~ÀAÖ’¡ =∞# g^è∞Œ ÅÖ’ Ѩxáê@∞Å∞ ÖˉΩõ O_® uiˆQ Ü«Ú=`«‰Ωõ , ÃÑ#· ¿Ñ~˘¯#fl P^Œ~≈° Ü«Ú=`«‰Ωõ - ǨÏã≤=Î ∞â◊HÍO`«~° =º`åºã¨O HõxÊOK«_O» ÖË^•? J~Ú`Õ 'P^Œ~°≈ Ü«Ú=`«— =ºH˜Î`«fi ~°Ç¨Ï㨺O Uq∞\˜? J^Õ „|ǨχK«~°ºO! =∞# ã¨<å`«# |∞∞+¨μÅ∞ =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# D r=# =º=ã¨÷#∞ '„|ǨχK«~°ºO— Jx =º=ǨÏiOK«@O ã¨=Úz`«OQÍ LOk. ÉèÏ~°`«^Õâ◊ ™êO㨯 $uHõ ™ê÷~Úx J`«∞º#fl`« tY~åʼnõΩ KÕiÛOk „|ǨχK«~º° "Õ∞! „Ѩã∞¨ `Î O« Ѩ`«<å=ã¨÷Ö’ L#fl =∞# ã¨O㨯 $ux, r=# „Ѩ=∂} ™ê÷~Úx ѨÙ#~°∞^ŒúiOK«QÆÅ â◊H˜Î ˆH=ÅO „|ǨχK«~åºxH˜ =∂„`«"Õ∞ LOk. „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«x Ü«Ú=`« ~°ã¨OÖËx Ѷ¨ÅO`À, ã¨∞"åã¨# ÖËx ѨÙ=Ùfi`À ã¨=∂#O. ã¨∞"åã¨# ÖËx ѨÙ=Ùfi K«∂_®¤xÔH·<å JO^ŒOQÍ LO@∞Ok. HÍh „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«x Ü«Ú=`«‰õΩ JO^ŒO QÍh, Ѩi=∞à◊O QÍh =∞$QƺO.

8

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

Ü«Ú=`«‰õΩ, „|ǨχK«~åºxH˜ ZO`À ^ŒQÆæi ã¨O|O^èŒO LOk. XHõ\ ˜ ÖˉõΩO_® =∞~˘Hõ\ ˜ =∞#*ÏÅ^Œ∞. x[OQÍ ZѨC_≥·`Õ 'Ü«Ú=`«— J<Õ Ñ¨^ŒO LK«Ûi™êÎ"∂≥ Jk „|ǨχK«~º° ã¨ÇÏ≤ `«=∞<Õk JO`«~å~°O÷ . HÍ|\˜ì „|ǨχK«~º° O, Ü«Ú=`« Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Åx K≥ѨCHÀ=K«∞Û. „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz Ö’`«∞QÍ K«iÛOKÕ =ÚO^Œ∞ XHõ q+¨Ü«∞O ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz q#QÍ<Õ, „Ѩ[Å∞ ''q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=_»O `«áêÊ?—— Jx P`«∞~°`«`À „Ѩtfl™êÎ~°∞. Wk =∂=¸Å∞QÍ J_çˆQ „Ѩâıfl.

HÍh, x*ÏxH˜ D „Ѩâ◊fl `«Öˇ`«Î‰õÄ_»^Œ∞. Z<Àfl Ü«ÚQÍÅ∞QÍ q"åǨÏO ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷Ö’ P"≥∂^•xfl, =∞~åº^Œ#∂ á⁄Ok LOk. HÍ|\˜ì q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ `«Ñ¨CÖË^Œ∞. HÍh q"åǨÏ=∞<Õ q∞+¨`À qK«ÛÅq_çQÍ q+¨Ü«∂ã¨HõÎ"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»Ñ¨_»O ã¨iHÍ^Œ∞. „|ǨχK«~°º áêÅ# ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ, <≥·+≤ªHõ „|ǨχKå~°∞ʼnõΩ ZO`« P=â◊ºHõ"≥∂, q"åÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® JO`Õ P=â◊ºHõO. q"åǨÏO KÕã¨∞H˘x 㨄Hõ=∞"≥∞ÿ# QÆ$ǨÏã¨÷ rq`«O QÆ_»Ñ¨_»O x=∞fl P^Œ~°≈O HÍ<ÕHÍ^Œ∞. „|ǨχKå~°∞Å∞, ã¨<åflºã¨∞Å∞, *Ï˝#∞Å∞ ZHõ¯_» #∞Oz =™êÎ~À XHõ¯™êi PÖ’zOK«O_ç. "å~°O^Œ~°∂ q"åÇ≤Ï`«∞Å Wà◊§ #∞O_ÕÕ =KåÛ~°∞, HÍ^ŒO\Ï~å? HÍQÍ, „|ǨχKå~°∞Å B#fl`«ºO "å~°∞ Z@∞=O\˜ Wà◊§ #∞O_ç =KåÛ~À, ^•x g∞^Œ<Õ P^è•~°Ñ¨_»∞`«∞Ok. Jxfl q[Ü«∂ʼnõÄ „|ǨχK«~°ºO „Ѩ^è•# HÍ~°}O. Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅO^Œ~∂° „|ǨχK«~º° O QÆ∞iOz ‰õΩΔ }‚OQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx ÃÑ^ŒÅÌ ∞ <˘H˜¯ K≥áêÊ~°∞. U Ü«Ú=‰õΩ_≥<· å ÃÑ_»„`À= Ѩ\ ì˜ Ñ¨`<« å=㨉÷ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO>Ë, P Ѩ`«<åxfl PÑ≤ J`«xfl =∞~°ÖÏ ÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩ~å=_»O ZO`À Hõ+¨ì"≥∞ÿ# Ѩx. HÍ|\˜ì P~°OÉèíO #∞OKÕ =∞# Ü«Ú=`« D J^Œ∞ƒù`« P^Œ~å≈xfl `≥Å∞ã¨∞H˘x, ^•xH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ `«=∞ =ºH˜Î`åfixfl ~°∂ѨÙk^Œ∞ÌHÀ"åe.

/

|„ ǨχK«~º° "Õ∞ Ü«Ú=`« ã¨OѨ^Œ

9

rq`«OÖ’ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k „|ǨχK«~°ºO. J^Õ Ü«∞ø=<åxH˜ =¸ÖÏ^è•~°O J<Õk ã¨`º« O. HÍh, D ~ÀAÖ’¡ `«=∞ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ „|ǨχK«~º° O QÆ∞iOz É’kèOK«_®xH˜ `«e^ŒO„_»∞Å∞ "≥#HÍ_»∞`«∞<åfl~°∞. nxH˘Hõ HÍ~°}=ÚOk. „|ǨχK«~º° O QÆ∞iOz ã¨=∞„QÆ J=QÍǨÏ# =ÚYºOQÍ "åiˆH ÖË^Œ∞. ÖËHõ, '<å ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ã¨<åflºã≤QÍ =∂~°`å_Õ"≥∂?— J<Õ J~°÷O ÖËx ÉèíÜ«∞O ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û. „|ǨχK«~°ºáêÅ# =Å¡ Ü«Ú=`« ã¨#flºã≤™êÎ~°x J#∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.

J~Ú<å JO`« ã¨∞ÅÉèíOQÍ ã¨<åflºã≤ HÍ=_»O J™ê^茺O. XHõ =ºH˜Î ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „ѨQÍ_è» "≥·~åQƺO ÖˉõΩO>Ë J`«_»∞ ã¨<åflºã≤QÍ =∂~°_»O HõÅ¡. „ѨQÍ_è» "≥·~åQƺO JO`« ã¨∞ÅÉèíOQÍ [xOK«^Œ∞. JO^Œ~°∂ ^•xfl á⁄O^ŒÖË~°∞. U^À `å`å¯eHõ "≥·~åQƺO, H˘O`« `åºQÆO, H˘kÌáê\˜ P`«‡x„QÆǨÏO L#flO`« =∂„`å# ã¨#flºã≤OK«ÖË~°∞. HÍ|\˜ì `«=∞ Ñ≤Å¡Å∞ ã¨<åflºã¨∞Öˇ·áÈ`åˆ~"≥∂ J<Õ x~å^è•~°"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞O =Å¡ `«e^ŒO„_»∞Å∞ „|ǨχK«~°ºOÖÏO\˜ =∞Ǩϟ#fl`« ã¨`åºÅ#∞ Ñ≤Å¡Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® KÕ Ü « ∞ _» O `À, "åi "≥ · " åÇ≤ Ï Hõ rq`åÅ#∞ <åâ◊ # O KÕ ã ¨ ∞ Î < åfl~° ∞ .

WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ K≥ÑÊ≤ #@∞¡ =∞Oz QÆ$ǨÏã¨∞Ö÷ #∞O_Õ =∞Oz „|ǨχKå~°∞Å∞ =™êÎ~°∞. JÖψQ, =∞Oz „|ǨχKå~°∞ÖË =∞Oz QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ HÍQÆÅ~°∞. XHõ P~ÀQƺHõ~°"≥∞ÿ# ã¨=∂[ =º=ã¨÷‰õΩ Ñ¨Ù<åk „|ǨχK«~°ºáêÅ# J<Õ ã¨`åºxfl JO^Œ~°∂, =ÚYºOQÍ `«e^ŒO„_»∞Å∞ „QÆÇ≤ÏOKåe.

D ~ÀAÖ’¡ „|ǨχK«~º° áêÅ#‰õΩ „Ѩu‰õÄÅOQÍ =∞~À "å^Œ# LOk. Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºO1 D Ö’HõOÖ’ J™ê^茺=∞x [#™ê=∂#ºO "å^Œ#.

1. Jã¨öe`« „|ǨχK«~°º=∞O>Ë XHõ¯ ÉÁ@∞ì g~°ºO ‰õÄ_® zOkOK«~å^Œ∞. ^•xHÀã¨O „uHõ~°} â◊√kú (=∞#™ê, "åKå, Hõ~°‡}Ï Ñ¨q„`«`«) LO_®e.

10

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

P^èŒ∞xHõ "≥·^Œ∞ºÅ∞ =∞iÜ«Ú =∂#ã≤Hõ xѨÙ}∞Å∞ ‰õÄ_® D "å^Œ#‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ<Õ K≥|∞`å~°∞. g~°O`å '„Ѩ™ê~°=∂^茺O— ^•fi~å "åi ÉèÏ"åÅ#∞ ^è•~åà◊OQÍ „ѨKå~°OKÕã≤, Jxfl =~åæÅ „Ѩ[Å#∞ „ѨÉèÏq`«O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. ^•x Ѷe¨ `«OQÍ ã¨=∂[OÖ’ „|ǨχK«~º° O áê\˜OKÕ"åi ã¨OYº `«yæáÈ`«∂, ѨÓiÎQÍ JO`«iOzáÈÜÕ∞ Ѩiã≤÷u ^•Ñ¨ÙiOzOk! „|ǨχK«~°º áêÅ# KåÖÏ Hõ+Oì¨ . Jk „Ѩ"åǨxH˜ Z^Œ∞s^Œ_O» ÖÏO\˜k. ^•O`ÀÉÏ@∞ "≥·^Œ∞ºÅ∞ =∞iÜ«¸ =∂#ã≤Hõ xѨÙ}∞Å∂ ^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ „ѨKå~°O KÕ¿ãÎ, Jk ‰õΩO^Õ\ ˜ H˘=Ú‡ J=Ù`«∞Ok. „|ǨχK«~°ºáêÅ##∞ =∂#ã≤Hõ qѨs`«`«fiO Jx ZQÆ`åo KÕ¿ã q^èŒOQÍ, hK«OQÍ K«∂_»|_Õ Ñ¨iã≤÷uH˜ ã¨=∂[O kQÆ*ÏiOk. „|ǨχK«~°º P^Œ~°≈OÃÑ· Z<Àfl ÉèíÜ«∂#Hõ JáÈǨÏÅ∞ „ѨKå~°O á⁄O^Œ_®xH˜ H˘xfl |Å=`«Î~° HÍ~°}ÏÅ∞<åfl~Ú. ZO^Œ~À Ü≥∂QÆ∞Å∞ P P^Œ~°≈O #∞O_ç Ѩ`«#=∞Ü«∂º~°∞. ѨÙ~å} HÍÅO #∞O_ô J@∞=O\˜ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. JO`«=∂„`å# „|ǨχK«~°º P^Œ~°≈OÃÑ· qâßfi™êxfl, ^è≥·~åºxfl HÀÖ’Ê~å^Œ∞. P L^•Ç¨Ï~°}Å∞ ZšѨC_»∂ J„Ѩ=∞`«`Î `« À "≥∞ÅQÍÅx ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î åfl~Ú. Z`≥#ÂÎ tY~åÅ#∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOKÕ "å~°∞ ‰õÄ_® *Ï~°_»O, H˘xfl™ê~°∞¡ Ѩ_çáÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok - Jx =∞#O J~°÷KÕã¨∞HÀ"åe. „|ǨχK«~°ºO Hõ~îÀ~° P^Œ~°≈O HÍ|\˜ì ^•xfl ™êkèOKÕ „Ѩܫ∞`åflʼnõΩ ã¨fiã≤Î K≥Ñ≤Ê |∞~°^Œ QÆ∞O@Ö’ =Ú#QÍÖÏ? ZѨC_»∂ JÖÏ KÕÜ«∞~å^Œ∞!

D ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ WOHÀ q+¨Ü∂« xfl ‰õÄ_® ѨiQÆ}Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe.

D ~ÀAÖ’¡ ã¨=∂[OÖ’x Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ™ê=∂lH©H~õ } ° O ¿Ñi@ Hõeã≤"≥∞eã≤ u~°QÆ_»O K«∂ã¨∞Î<åflO. x[OQÍ Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ JÖÏ u~°∞QÆHáõ È`Õ "åix J<åQÆi‰õΩÅ∞QÍ, ã¨O㨯 $fÇ‘Ï#∞Å∞QÍ K«∂™êÎ~∞° ! Wk

/

|ǨχK«~º° "Õ∞ Ü«Ú=`« ã¨OѨ^Œ

11

„ѨHõ@#Å Ü«ÚQÆO(advertising age). Jj¡Å ^Œ$âߺÅ∞ ZHõ¯_»O>Ë JHõ¯_» HõxÑ≤™êÎ~Ú. Jq ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∞ L„^ÕHõѨiz, =â◊Ѩ~°K«∞H˘x, u~°∞QÆ∞ÖËx suÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ Hõ|o™êÎ~Ú. ^•x Ѷ¨e`«OQÍ ã¨=∂[OÖ’ ZHõ¯_» K«∂ã≤<å Öˇ·OyHõ Ѩ~°"≥∞ÿ# JáêÜ«∂Å∞ á⁄Oz L<åfl~Ú. D Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ „|ǨχK«~°º P^Œ~å≈xfl ™êfiÜ«∞`«ÎO KÕã¨∞HÀ=_»O Éèíw~°^äŒ „Ѩܫ∞`«flOQÍ =∂~°∞`ÀOk.

â◊H˜Îx ã¨$+≤ìOK«ÖËO, ^•xH˜ kâßxˆ~Ìâ◊O =∂„`«"Õ∞ KÕÜ«∞QÆÅO. HÍ|\˜ì =∞# =â◊OÖ’x =∞ǨÏ`«Î~° â◊‰õΩÎÅ#∞ x„ Q Æ Ç ≤ Ï OK« _ » O <Õ ~ ° ∞ Û H À"åe. =∞<Àx„ Q Æ Ç ¨ Ï O`À "å\˜ x P^蕺u‡HõOQÍ =∂~åÛÖË QÍh, Ѩâ◊√„áêÜ«∞OQÍ LO_çáÈ~å^Œ∞.

HÍ|\˜ì ™œjź"Õ∞ Jxfl =∞`åʼnõΩ, <≥·uHõ`«‰õΩ Ñ¨Ù<åk~å~Ú. y y y

P^蕺u‡Hõ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O>Ë K«^∞Œ =ÙÖ’, ã¨O㨯$uÖ’ U^À XHõ q^èŒOQÍ `«Ñ¨CÅ∞ K˘~°|_»_»O ã¨`«ºO. P^蕺u‡Hõ`« `«~åfi`Õ q∞ye# tHõ} Δ Åhfl. P^蕺u‡Hõ tHõ} Δ , =ºH˜`Î fi« x~å‡}O, „|ǨχK«~°ºáêÅ# - g\˜<Õ =ÚO^Œ∞QÍ JÅ=~°∞K«∞HÀ"åe.

- ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

12 12

/ H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^茺ܫ∞#O Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨=∞㨺 1 : ''<Õ#∞ ÉÏQÍ JÅ[_çH˜ Ö’#Ü«∂º#∞—— F HÍÖËr q^•ºi÷ #xflÖÏ J_çQÍ_»∞ : '™êfig∞r K«^Œ"åeûOk ZO`À LOk. HÍh <å =∞#ã¨∞û KåÖÏ K«OK«ÅOQÍ LOk. <å ѨsHõÅΔ ∞ ^ŒQ~æÆ ° Ѩ_∞» `«∞<åfl~Ú. ѨÙã¨HÎ ÍÅÃÑ· UHÍ„QÆ`« K«∂ѨÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞. UHÍ„QÆ`« ™êkèOK«_®xH˜ <Õ<ÕO KÕÜ«∂e?— <Õ#∞ HÍ¿ãѨ٠xâ◊ÛÅOQÍ, `«^ÕHõOQÍ J`«x Hõà◊§Ö’H˜ K«∂âß#∞.

Jã≤÷~°`«, x„QÆǨÏOÖËx =∞#ã¨∞û`À L<åfl_»x „QÆÇ≤ÏOz, P `«~åfi`« <ÕxÖÏ K≥áêÊ#∞. ''h =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ `˘Oy K«∂ã≤, P JÅ[_ç Uq∞\˜, JÅ[_çH˜ QÆÅ HÍ~°}O Uq∞\’ „Ѩܫ∞uflOz `≥Å∞ã¨∞HÀ. `«~°∞"å`« ^•#O`«@^Õ ã¨=∞ã≤áÈ`«∞Ok.—— WѨC_çѨC_Õ Ñ¨i}u K≥O^Œ∞`«∞#fl P ‰õΩ„~°"å_çx ™êfiÉèÏqHõOQÍ #QÆ~° „Ѩ֒ÉèÏÅhfl PHõi¬ã¨∞Î<åfl~Ú. =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À JÅ[_ç L<åfl, P JÅ[_ç QÆ∞iOz J`«xH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. WHõ J`«xH˜ ^•x HÍ~°}"Õ∞q∞ `≥Å∞ã¨∞OÎ k? HÍ|\˜ì P =∞<Àã≤u÷ H˜ HÍ~°}Ïxfl Hõ#∞Q˘#=∞x K≥ÑÊ≤ #ѨC_»∞, J`«_»∞ ^•x ÉèÏ"åxfl J~°÷OKÕã¨∞HÀÖË^Œ∞. =∞m§ D q^èŒOQÍ J_çQÍ_»∞. '' JO>Ë Uq∞\˜ ™êfig∞r?—— `«~∞° "å`« <Õ#∞ J`«xH˜ q_»=∞~°z K≥áêÊ#∞: ''h ^Œ$+≤xì x„QÆÇÏ≤ OK«∞, `«~°∞"å`« h =∞#ã¨∞û h Pnè#OÖ’ LO@∞Ok.—— D =∂@Å∞ ‰õÄ_® J`«xH˜ J~°÷O HÍÖË^Œ∞. J`«x =ÚYOÖ’ „Ѩâßfl~°÷HõO HõxÑ≤OzOk. `«~°∞"å`« q+¨Ü«∂xfl ã¨∂\˜QÍ K≥áêÊ#∞. ''K«∂_»∞ ÉÏ|∂! h K«^Œ∞=Ù =Úy¿ã^•HÍ Ü«Ú=`«∞Å#∞, "åi â◊s~åxfl, "åi |@ìÅ#∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x 㨿ãq∞~å K«∂_»‰õΩ. h‰õΩ

/

H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^躌 Ü«∞#O

13

`≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ hÖ’x =∂#ã≤Hõ „ѨuÉèí#∞ Jq ǨÏi™êÎ~Ú. UHÍ„QÆ`« Ö’Ñ≤OK«_®xH˜ QÆÅ =ÚYºHÍ~°}O J^Õ. ZO`« K«kq<å, ZO`« Hõ+Ñì¨ _¨ <ç å Ü«Ú=`«∞Å *Ï˝Ñ¨HÍÅ#∞ h=٠㨇iã¨∞ÎO>Ë, J^ŒO`å =º~°÷=∞=Ù`«∞Ok. Wk `«^䌺O. Ü«∞ø=#OÖ’x =∞#ã¨∞û =∞zÛHõ KÕÜ«∞|_»x QÆ∞é]O ÖÏO\˜k.

P~°OÉèíO #∞Op ã¨Ô~·# tHõΔ}`À ^•xfl J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ìHõáÈ`Õ, ^•x W+¨ìO =zÛ#@∞¡ x#∞fl ÖÏH˘¯x "≥à◊√`«∞Ok. 㨄Hõ=∞=∂~°æO #∞O_ç „Ñ¨Hõ¯‰õΩ =∞o§Oz, x#∞fl =ÚiH˜ QÆ∞O@Ö’ Ѩ_Õã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ "≥é˜] =∞#ã¨∞ Ü«Ú=`«∞Å#∞ K«∂ã≤O^ŒO>Ë WOHÍ "≥é^]˜ =Œ Ù`«∞Ok. h‰õΩ q"åǨÏO J~Ú# `«~°∞"å`« Ü«Ú=`«∞Å`À ã¨Ç¨ÏK«~°ºO KÕã≤<å, JѨC_»∞ ^•x =Å¡ h‰õΩ W|ƒOk LO_»^Œ∞.—— D q^èŒOQÍ J`«xH˜ F z#fl LѨ<åºã¨O WKåÛ#∞. P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ FÑ≤QÍæ q<åfl_»∞. <å =∂@Å∞ J`«_»∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞¡ <Õ#∞ ÉèÏqOKå#∞. HÍh J`«x „Ѩuã¨ÊO^Œ##∞ |\˜ì, D ~ÀAÖ’¡x ã¨O㨯 $u J`«}˜‚ ÉÏQÍ ^≥|ƒfã≤O^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. J`«_çÖÏ J<åfl_»∞: ''™êfig∞r, g∞ˆ~"≥∂ Ü«Ú=`«∞Å#∞ Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_˘^ŒÌx JO@∞<åfl~°∞. J^≥ÖÏ ™ê^茺O? <Õ#∞ "åi`À Hõeã≤, "≥∞eã≤ "≥∞ÅQÆHõáÈ`Õ, <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ ##∞fl ¿ÇÏà◊# KÕ™êÎ~°∞. `«~°∞"å`« J=∂‡~ÚÅ∞ ‰õÄ_® <Õ < ˘Hõ Ñ≤ i H˜ " å_ç # x J#∞‰õ Ω O\Ï~° ∞ . D P^è Œ ∞ xHõ Ü« Ú QÆ O Ö’ Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ Hõeã≤, "≥∞eã≤ LO_»~å^Œx g∞~°∞ Ç≤Ï`«=٠ѨeH˜`Õ XѨCHÀ~°∞. Jk PK«~} ° Ü≥∂QƺO HÍ^Œ∞. <Õ#∞ J=∂‡~ÚÅ`À u~°∞QÆ∞`«∂, "åix <å JHõ¯K≥Öˇ¡à◊√¡QÍ ÉèÏq¿ãÎ `«¿ÑÊq∞\˜?—— WÖÏ P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ <åHÀ LѨ<åºã¨O WKåÛ_»∞! XHõ ã¨<åflºã≤<≥·# <å‰õΩ J`«x =∂@Å∞ Ö’HõOÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞#fl "åã¨qÎ Hõ`#« ∞ `≥eÜ«∞*Ëâß~Ú.

D Ü«Ú=‰õΩ_»∞ <å 'áê`«HÍÅѨٗ ÉèÏ"åÅ#∞ „`Àã≤ѨÙKåÛ_»∞. J`«x`À "åkOK«‰õÄ_»^Œx <Õ##∞‰õΩ<åfl#∞.

14

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

J`«xH˜ WÖÏ K≥áêÊ#∞: ''K«∂_»∞ ÉÏ|∞! <Õ<À ™ê^è∞Œ =Ù#∞. D P^è∞Œ xHõ Ü«ÚQÆOÖ’x ™ê=∂lH©H~õ }° ã¨=∞㨺Å∞ <åÔHÖÏ `≥Å∞™êÎÜ∞« x J#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù. h =∂@Å∞ q#fl `«~°∞"å`« <å‰õΩ Ñ¨iã≤÷u É’^èŒÑ¨_»∞`ÀOk. HÍ|\˜ì h=Ù ZѨÊ\˜ÖψQ LO_»∞. <å =∂@Å∞ qx h=Ù Ü«Ú=`«∞Å`À ã¨Ç¨ÏK«~°ºO =∂#‰õΩ. h ^•iÖ’<Õ "≥à◊¥Î, h=Ù KÕã¨∞Î#fl>Ë¡ HÍx=Ùfi.—— J`«_∞» <å =∂@Å#∞ ZÖÏ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë JÖψQ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀh Jx J#∞‰õΩ<åfl#∞. `«~°∞"å`« "≥O@<Õ P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ <å#∞O_ç ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.

P Ü«Ú=‰õΩxH˜ K«^Œ∞=٠ѨÓ~°ÎÜÕ∞º@O`« =~°ˆH, ÖËHõ q"åǨÏO JÜÕ∞ºO`«=~°ˆH Ü«Ú=`«∞Å#∞ K«∂_˘^ŒÌx K≥áêÊ#∞. UHÍ„QÆ`« ™êkèOKåe Jx J#∞‰õΩ<Õ "åiˆH D LѨ^âÕ O◊ . q"åǨÏO JÜÕ∞ºO`« =~°Hˆ „|ǨχK«~º° O áê\˜OK«=∞x "åiH˜ K≥áêÊ#∞, HÍx JO^ŒiH© HÍ^Œ∞. <≥Å ~ÀAÅ `«~°∞"å`« P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ѨiÔQ`«∞ΉõΩO@∂ <å =^ŒÌ‰õΩ =zÛ, ÉÏ^èŒ`À WÖÏ K≥áêÊ_»∞ : ''™êfig∞r, Jk x[O! P ~ÀA g∞~°∞ <å‰õΩ K≥Ñ≤ÊO^ŒO`å x[O. <å =∞#ã¨∞û ZO`À ^Œ∞óã≤÷uH˜ kQÆ*ÏiOk. <åˆHO KÕÜ«∂Ö’ `≥eÜ«∞_»O ÖË^Œ∞. <Õ#∞ KåÖÏ „Ѩ=∂^ŒHõ~° Ѩiã≤÷uÖ’ L<åfl#∞. <å‰õΩ |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°æO K«∂ѨO_ç.—— <Õ#∞ J`«xx F^•~åÛ#∞. `«~°∞"å`« <≥=∞‡kQÍ H˘xfl ™ê^èŒ#Å#∞ q=iOKå#∞. "å\˜x JÉèϺã¨O KÕÜ∞« =∞<åfl#∞. J`«_∞» „ѨâßO`«OQÍ uiy "≥àÏ¡_»∞. `«~°∞"å`« P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ =zÛ, P ™ê^èŒ#Å =Å¡ ZO`À âßOux á⁄O^•#x K≥áêÊ_»∞. Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ¿ãfiK«ÛùQÍ Hõeã≤"≥∞eã≤ u~°QÆ_»O KåÖÏ „Ѩ=∂^ŒHõ~°O. Wk <å ÉèÏ=# =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞. ZO^Œ~À Ü≥∂QÆ∞Å∞ nxfl K≥áêÊ~°∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ N~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞, Nâß~°^•^Õq, ™êfiq∞

/

H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^躌 Ü«∞#O

15

q"ÕHÍ#O^Œ, =∞Ǩ`å‡QÍOnè "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi É’^èŒ#Å∞ K«^Œ=_»O =Å¡ Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ZO`À „ѨÜ≥∂[#O á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. ÖˉõΩO>Ë D q+¨Ü«∞O "åi =∞#ã¨∞ûÖ’ z‰õΩ¯=Ú_çQÍ q∞yeáÈ`«∞Ok. "åi J#∞Éè=í O`À, x[O `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ Ö’QÍ ÉÏQÍ PÅ㨺=∞=Ù`«∞Ok.

ã¨=∞㨺 2 : ''`«Ñ¨C^•i# Ѩ_»¤ Ѩiâ’^èŒ#—— XHõ™êi F Ü«Ú=u #xflÖÏ J_çyOk : ''™êfig∞r, <åHÀ ã¨=∞㨺 LOk. g∞ ã¨ÅǨ HÍ"åe?—— ''J^Õq∞\’ K≥ѨC.—— ''™êfig∞r, <Õ#∞ "≥·^ŒºâßGO 3= ã¨O=`«û~°O K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl#∞. <å ã¨Ç¨Ïq^•ºi÷`À <å‰õΩ ¿ãflǨÏO ‰õΩkiOk. J`«_»∞ W™ê¡O =∞`«ã¨∞÷_»∞, HÍh KåÖÏ K«Hõ¯\˜"å_»∞. =∂ ¿ãflǨÏO, |O^èŒOQÍ =∂iOk. "Õ∞q∞^ŒÌ~°=¸ il+¨~ì ∞° q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ"åÅx J#∞‰õΩO@∞<åflO. ^•xH˜ <å `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ XѨCHÀ~°∞, <Õ<ÕO KÕÜ«∂e?—— ''g∞ `«e¡^ŒO„_»∞Öˇ=~°∞? "åˆ~O KÕ™êÎ~°∞?—— ''"åà◊√¡ P„â◊=∂xH˜ =ã¨∞ÎO\Ï~°∞. "åix g∞~°∞ Z~°∞QÆ∞^Œ∞~°∞.—— "åi ¿Ñ~°∞¡ K≥Ñ≤Ê#ѨC_»∞, "å~°∞ <å‰õΩ Ñ¨iK«Ü«∞ã¨∞÷Åx J~°÷=∞~ÚOk. HÍh, D Ü«Ú=u "≥Ú^Œ\ ˜™êi ##∞fl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\’Ok! Jn HõëêìÖ’¡ L#flѨC_»∞.

P"≥∞`À <ÕxÖÏ K≥áêÊ#∞. ''K«∂_»=∂‡, h=Ù KÕã¨∞Î#flk KåÖÏ `«Ñ¨C, hHõk `«QÆ^Œ∞.—— "≥Ú^Œ\ ˜k: h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ h g∞^Œ Z<Àfl Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. "å~°∞ h‰õΩ J`«∞º`«=Î ∞ q^Œº#∞ JOkã¨∞<Î åfl~°∞. "å~°∞ x#∞fl #=Ú‡`«∞<åfl~°∞.

HÍh, h"Õ"≥∂ ^•i`«Ñ≤Ê "åi #=∞‡HÍxfl ==Ú‡ KÕã¨∞Î<åfl=Ù. Ô~O_»=k: h „Ѩã¨∞Î`« Hõ~°Î=ºO "≥·^Œº âßGOÖ’ „áêg}ºO ã¨OáêkOK«_»O. HÍh, „¿Ñ=∞, ã¨~°ã¨O JO@∂ u~°QÆ_»O HÍ^Œ∞.

16

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

=¸_»=k: "≥·^Œºq^Œº#∞ JÉèíºã≤OK«_»O XHõ Ѩiâ’^èŒ# ÖÏO\˜k. ^•xH˜ JOH˜`«"≥∞ÿ =∞x+≤ ~ÀQÍxH˜ ZÖÏ QÆ∞~“`«∞<åfl_»∞, ~ÀQÆO ^Õx =Å¡ =zÛOk, U =∞O^Œ∞ ^•xx #Ü«∞O KÕã¨∞ÎOk, ~ÀQÆO ™ê÷~Úx |\˜ì ZO`« Ѩi=∂}OÖ’ =∞Ok"åfie "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. W`«~∞° ʼnõΩ Ñ¨xH˘KÕÛ "å\˜H˜ h=Ù JOH˜`O« H͉õΩO_®, h"ÕO KÕã∞¨ <Î åfl=Ù? "≥^· ºŒ âßGOÖ’ Ѩiâ’^è#Œ KÕÜ«∞‰õΩO_®, h"Õ"≥∂ Éèí~°Î#∞ "≥^Œ∞‰õΩ`«∞<åfl=Ù! <åÅ∞QÆ=k: ã¨O㨯 $u, ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞, ÃÑOѨHOõ =O\˜q W™ê¡O Ü«Ú=‰õΩxH©, Ç≤ÏO^Œ∂ Ü«Ú=uH© aè#flOQÍ LO\Ï~Ú. WѨC_Õ"∂≥ W^Œ~Ì ∂° "≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_ç D "åã¨Î"åÅ#∞ QÆ∞iÎOK«‰õΩO_®, XHõ>ˇÿáÈ^•=∞x J#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. g∞ <ÕѨ^䕺ÅÖ’x aè#fl`åfiÅ#∞ q㨇iOz, g∞~°∞ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl, ZѨC_À XHõѨC_»∞ g∞ W^ŒÌi =∞^蕺 Jaè„áêÜ«∞ ÉèË^•Å∞ `«Öˇ`«∞Î`å~Ú. Jk q∞=∞‡efl q_çáÈÜÕ∞@@∞¡ KÕã¨∞ÎOk. ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ h Éèíq+¨º`«∞Î#∞ h"Õ <åâ◊#O KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl=Ù.—— =∞`åO`«~° q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=_®xfl <Õ#∞ x~°ã≤OK«_»O ÖË^Œ∞.

HÍh, D Ü«Ú=u q+¨Ü«∞OÖ’ "åi ‰õΩ@∞O| <ÕѨ^䌺O <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ HÍ|\˜ì, <Õ#ÖÏ K≥áêÊ#∞.

Uk U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© P"≥∞‰õΩ J^Œ$+¨ìO Hõe™⁄zÛOk. <å =∂@Ö’¡x J~å÷xfl P"≥∞ „QÆÇÏ≤ OzOk. P"≥∞ WѨC_»∞ K«H¯õ x "≥^· ∞Œ º~åeQÍ ~å}˜™ÈÎOk. P"≥∞ `«e^ŒO„_»∞Å∞ P"≥∞‰õΩ =∞Oz =~°∞}˜‚ "≥^Œ∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.

ã¨=∞㨺 3 : ''h‰õΩ UO HÍ"åe?—— D™êi =∞~À J=∂‡~Ú =zÛOk. WO[hiOQÆ∞ "≥Ú^Œ\ ˜ ã¨O=`«û~°O K«^∞Œ =Ù`ÀOk. P"≥∞ XHõ ~ÀA HõO@`«_ç ÃÑ@∞ì‰Ωõ x <å =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ WÖÏ K≥Ñ≤ÊOk:

/

H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^躌 Ü«∞#O

17

''™êfig∞r, <Õ#∞ ã¨<åflºã≤x HÍ"åÅx J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. D Ö∫H˜Hõ rq`«O <å‰õΩ ÉÁuÎQÍ W+¨ìO ÖË^Œ∞.—— <Õ<≥O`À Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. P"≥∞#∞ K«∂¿ãÎ =∞Oz ã¨O™ê¯~°=uQÍ HõxÑ≤™ÈÎOk. P"≥∞ Ѩi}u K≥Ok#kQÍ, =∞Oz ‰õΩ@∞O|O #∞O_ç =zÛ#fl@∞¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. P"≥∞ JO^ŒQÆ`≥Î H͉õΩ<åfl JO^ŒqHÍ~°OQÍ#∂ ÖË^∞Œ . 'J@∞=O\˜ J=∂‡~Ú J`«º=ã¨~O° QÍ ã¨<åflºã≤x HÍ"åÅ#∞ HÀ=_»O ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx <Õ#∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. Hˆ =ÅO ѨiѨÓ~°‚ "≥~· åQƺO =∂„`«"∞Õ ã¨<åflº™êxH˜ „¿Ñ~ˆ Ñ≤OK«QÅÆ ^Œx <å J#∞Éè=í O! Ö’HõOÖ’ "åiH˜ HÍ=Åã≤Ok ^˘~°HõHõáÈ`Õ ã¨<åflºã¨∞Å∞QÍ =∂ˆ~"åix KåÖÏ =∞Okx K«∂âß#∞. Wk ‰õÄ_® JÖÏO\˜^Õ"≥∂#x <å HõxÑ≤OzOk. HÍh Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞, Jk x["≥∞ÿ# "≥·~åQƺ"Õ∞<Õ"≥∂! W`«~°∞Å =∞#ã¨∞ûÖ’x ÉèÏ"åÅ#∞ Ѩã≤QÆ@ì_»O Z=iH˜ ™ê^茺O? HÍ|\˜ì <Õ#∞ P"≥∞`À WÖÏ K≥áêÊ#∞: ''D ~ÀAÖ’¡ ã¨<åflºã¨∞Å∞QÍ =∂~°_»O Hõ+¨ì"Õ∞g∞ HÍ^Œ∞. ZO`À L^•`«ÎOQÍ ã¨<åflºã¨ rq`«O QÆ_»áêÅ<Õ x["≥∞ÿ# P^蕺u‡Hõ zO`«<å Ѩ~°∞Å#∞ 'âß~°^•=∞~î°O— PǨfixã¨∞ÎOk. HÍh K«^Œ∞=ÙÅ∞ ѨÓiÎ H͉õΩO_® J#∞=∞uOK«~∞° . _ç„w ѨÓiÎ KÕ~Ú. DÖ’QÍ P^蕺u‡Hõ ѨÙã¨HÎ ÍÅ#∞ K«^∞Œ =Ù. <Õ#∞ 'meditation and spiritual life' J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHõO K«^Œ==∞x h‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl#∞. D ѨÙã¨ÎHõO K«kq, ÉÏQÍ PÖ’zOK«∞, P^蕺u‡Hõ rq`«O „áê~°OaèOK«_®xH˜ =∂#ã≤HõOQÍ ã≤^ŒúOQÍ LO_»∞. h HÀiHõ ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.—— P J=∂‡~Ú <å =∂@Å#∞ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞¡ JxÑ≤OzOk. P"≥∞ `«# K«^Œ∞=٠Ѩ@¡ „â◊^Œú=Ç≤ÏOzOk. H˘xfl <≥ÅÅ∞ QÆ_çKå~Ú. XHõ ~ÀA P"≥∞ #∞O_ç L`«Î~°O =zÛOk. ^•<À¡ WÖÏ „"åã¨∞Ok ''™êfig∞r, <å =∞#ÃãûO`À qHõÅOQÍ LOk. ^•<Õfl=∂„`«O UHÍ„QÆO

18

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞. K«^Œ∞=Ù g∞^Œ ^蕺¿ã ‰õΩ^Œ~°@O ÖË^Œ∞. ^ŒÜ«∞KÕã≤ <å‰õΩ =∂~°æO K«∂ѨO_ç—— <Õhq^èŒOQÍ |^Œ∞Å∞ ѨOáê#∞: ''XHõ¯™êi P„â◊=∂xH˜ =zÛ J=∞‡ âß~°^•^Õqx Hõhflà◊§`À „áêi÷OK«∞. h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ^•i K«∂ѨÙ`«∞Ok.—— =¸_»∞ <≥ÅÅ `«~åfi`« P J=∂‡~Ú =∞m§ L`«Î~°O ѨOÑ≤Ok! ''™êfig∞r, <Õ<˘Hõ q+¨Ü«∞O g∞ ^ŒQÆæ~° ^•Kå#∞. <å HÍ¡ã¨∞Ö’x XHõ JÉσ~Ú`À <Õ#∞ „¿Ñ=∞Ö’ Ѩ_®¤#∞. J`«x ã¨∞O^Œ~°, âßO`«=^Œ#O ##∞fl ÉÏQÍ PHõ@∞ì‰õΩOk. <Õ#∞ J`«x ¿ãflǨxH˜ „Ѩܫ∞uflOKå#∞. "≥Ú^Œ\’¡ J`«#∂ <å`À ÉÏQÍ =∂\Ï¡_®_»∞. HÍh WѨC_»∞ <Õ#O>Ë J`«xH˜ PHõ~°¬} ÖË^Œ∞. KåÖÏ ~ÀAÅ∞QÍ <å #∞O_ç ^Œ∂~°=∞=_®xH˜ „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl_»∞.

HÍh <Õ#∞ KåÖÏ x~åâß[#Hõ"≥∞ÿ# xã¨ûǨÜ«∞ ã≤÷uÖ’ L<åfl#∞. <Õ#∞ <å =∞#ã¨∞û#∞ J`«x #∞O_ç „uѨÊÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞. ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å J`«}˜‚ =∞~°záÈÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞. Wk ##∞fl f„=OQÍ ÉÏkè™ÈÎOk. <å g∞^Œ <åˆH q~°HΘ HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. g∞ ~˘Hõ¯~ˆ <å‰õΩ =∂~°Oæ K«∂Ñ≤OK«QÅÆ ~°∞.—— K«∂âß~å `«=∂ëê! #<Õfl |∞kúÖËx "å_çQÍ KÕã≤Ok† ѨiǨã¨O JO`å <å g∞^Õ! P ~ÀA ã¨<åflºã¨=∞h, WOHÍ ÃÑ^ŒÌ=∂@Å∞ ѨeH˜# P J=∂‡~Úx ZÖÏ #=∂‡e? HÍh WѨC_»∞ JO`å |Ü«∞@Ѩ_çOk. P"≥∞ HÀ~°∞‰õΩOk ã¨~°ã¨O QÍh, q~åQÆO HÍ^Œ∞! Nâß~°^•^Õq =∂@efl <Õ#∞ "≥O@<Õ ã¨‡iOK«∞‰õΩ<åfl#∞. XHõ™êi P"≥∞ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''=∞x+≤H˜ HÍ=eûOk XHõ>ˇÿ`Õ, J`«_»∞ HÀˆ~k =∞~˘Hõ\ ˜.—— P J=∂‡~ÚH˜ ["å|∞ WÖÏ „"åâß#∞. ''h=Ù kQÆ∞Å∞ K≥O^Œ‰õΩ. [iyO^Õ^À [iyOk. Jk JO`«\ ˜`À =ÚyÜ«∞_»O h J^Œ$+¨ìO. WHõ#∞OK«~Ú<å K«^Œ∞=ÙÃÑ· „â◊^Œú =Ç≤ÏOK«∞. h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ hÃÑ· LOz# #=∞‡HÍxH˜ h"Õ ÉÏ^èŒ∞º~åÅ=Ù Jx J#∞HõΔ}O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ. n<Õfl h‰õΩ

/

H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^躌 Ü«∞#O

19

=∂~°^æ ~Œ ≈° HõOQÍ KÕã∞¨ H˘x =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞. Nâß~°^•^Õq x#∞fl ZÅ¡ÑC¨ _»∂ ~°H˜ΔOK«∞QÍHõ!—— D q+¨Ü«∂xfl HÍã¨Î Ѩije^•ÌO. P J=∂‡~Ú =Ü«∞ã¨∞û 18 ÖËHõ 19 ã¨O=`«û~åÅ∞O\Ï~Ú. P JÉσ~ÚH˜ ‰õÄ_® ^•^•Ñ¨Ù J^Õ =Ü«∞ã¨∞û LO@∞Ok. "åi =∞^茺 UO [iyO^À K«∂âß~å? q^•º~°∞÷Å∞ LO_»=Åã≤#k D q^èŒOQÍ<å? x[OQÍ WO„kÜ«∂Å∞ Ü«Ú=`«#∞ P@Ѩ\ ˜ìã¨∞Î<åfl~Ú. Ü«∞ø=#OÖ’ Jxfl WO„kÜ«∂Å∞, Jxfl „QÆO^äŒ∞Å∂ ÉÏQÍ Jaè=$kú K≥O^Œ_»O ã¨Ç¨Ï["Õ∞. HÍh D ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, Ѩi}u "åix H˘O>ˇÑ¨xH˜ Ö’#∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞ Hõ^•? HÍh, D ~ÀAÖ’¡ J^Õ [~°∞QÆ∞`ÀOk! nxHõO`«\H˜ © HÍ~°}"Õ∞q∞\’ `≥Å∞™ê? Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÃÑOK«_O» Ö’ ÃÑ^Œ Ì " åi J„â◊ ^ Œ ú . Ü« Ú =`« Ö ’ =∞Oz Éè Ï "åÅ∞, JÅ"å@∞¡ ÃÑOá⁄OkOK«_»OÖ’ ÃÑ^ŒÌÅ∞ qѶ¨Å=∞=_»"Õ∞ WO^Œ∞‰õΩ =¸ÅHÍ~°}O. Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ P`«‡x„QÆÇϨ O JÅ=~°KÖ« ^Ë ∞Œ . „Hõ=∞tHõ}Δ JO`å QÍeH˜ =kÖËâß~°∞. Ѷ¨e`«OQÍ WѨC_»∞ UO KÕÜ«∂Ö’ ÃÑ^ŒÌʼnõΩ ‰õÄ_® áêÅ∞É’=_»O ÖË^Œ∞! Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÖˇ·# `«=∞ Ñ≤Å¡Å∞ XHõi`À XHõ~°∞ Hõeã≤"≥∞eã≤ u~°∞QÆ∞`«∞O>Ë, ÃÑ^ŒÌ"å~°∞ =¸QÆ"åiÖÏ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞! JÖÏ Ü«Ú=f Ü« Ú =‰õ Ω Å∞ Ѩ ~ ° ã ¨ Ê ~° O u~° Q Æ _ » O ã¨ Ç ¨ Ï ["Õ ∞ #x "å~° ∞ Éè Ï q㨠∂ Î ã¨iÃÑ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞.

HÍh D J=∂‡~Ú J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÅx <Õ#∞ K≥ѨÊ_®xH˜ ã¨O`À+≤ã¨∞Î<åfl#∞. `«~°∞"å`« P J=∂‡~Ú `«# rq`«OÖ’ ã≤÷~°Ñ¨_çOk. ã¨Ô~·# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO ÖËHõ ZO`À=∞Ok Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ `«=∞ rq`åÅ#∞ <åâ◊#O KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. *Ï˝<À^ŒÜ«∞O Hõey# ÃÑ^ŒÌÅ∞ D<å\˜ Ü«Ú=`« n#Ѩiã≤÷ux K«∂ã≤ PO^Àà◊#‰õΩ QÆ∞~“`«∞<åfl~°∞.

20

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨=∞㨺 4 : ''¿Ñ„~°}‰õΩ =¸ÅO—— XHõ™êi HÍÖËr ‰õΩ„~å_»∞ XHõ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: ''™êfig∞r, <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çÖÏ K≥áêÊ_»∞. '=∞#ã¨∞ûÖ’ J=∂‡~Úx TÇ≤ÏOK«∞H˘x, P"≥∞‰õΩ „¿Ñ=∞ÖËYÅ∞ „"å~Ú, ÖËHõ P"≥∞ÃÑ· Hõq`«fiO „"å¿ãÎ WOHÍ=∞Ozk. Wk hÖ’ UHÍ„QÆ`« ÃÑ~°QÆ_®xH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. Jk ѨsHõΔʼnõΩ K«^Œ=_®xH˜ ZO`À „¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞ÎOk.— HÍ|\˜ì <Õ#∞ J=∂‡~ÚÅÃÑ· Hõq`«fiO „"åÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞. Wk <å‰õΩ =∞Oz^Õ<å ™êfig∞r?—— XHõ q^•ºi÷ #∞O_ç W@∞=O\˜ =∂@Å∞ qx, <Õ#∞ x~å…O`« áÈÜ«∂#∞! XHõ¯™êiQÍ Z<Àfl PÖ’K«#Å∞ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ "≥∞kÖÏ~Ú. D Ö’HÍxH˜ U^À K≥_∞» ã¨OÉèqí OzO^Œx <Õ#∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞! D ~ÀAÖ’¡ q^•ºi÷ rq`«O ZO`« <åâ◊<åxH˜ KÕ~°∞=~ÚOk? 'q^Œº XHõ `«Ñ¨ã¨∞û— J<Õ L`«=Î ∞ P^Œ~≈° O P^è∞Œ xHõ q^•ºÅÜ«∂Å #∞O_ç J^Œ$â◊º=∞ÜÕ∞º@@∞¡Ok. J=∂‡~ÚÅ#∞ „¿Ñq∞OK«=∞h, „¿Ñ=∞ÖËYÅ∞, Hõq`«fiO „"åÜ«∞=∞h, ^•x`À UHÍ„QÆ`« ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞O^Œh JÉσ~ÚʼnõΩ K≥Ñ≤Ê# P ''=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»~Ú# QÆ∞~°∞=Ù—— Z=~À. PǨ! ZO`« Q˘Ñ¨Ê ÉèÏ=#! ZO`«=∞Ok J=∂‡~ÚÅ∞ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ =¸~°ö Ѩ^Œú`«∞Å#∞ J#∞ã¨iã¨∞Î<åfl~À Hõ^•! Ü«Ú=‰õΩÅ∞ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅ#∞ =ÚHõ¯Å∞ KÕ¿ã WÖÏO\˜ |∞kú`«‰õΩ¯= Ѩ^Œú`«∞Å∞ ZxflO\˜<À Hõ#∞Q˘x LO\Ï~°#_»O `«^䌺O! `«=∞ =ºH˜Î`åfiÅ#∞ qHõã≤OѨKÕã¨∞HÀ=_®xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ , Ü«Ú=`« `«=∞ â◊H˜Îx =$^ä•QÍ =º~°÷O KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. D ã¨=∞Ü«∞OOÖ’ ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ ZO`« [\˜ÅOQÍ `«Ü«∂~°Ü«∂ºÜ≥∂ QÆ∞iÎOKåe. Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅ∞ K«@ì|^ŒúOQÍ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« XHõi<˘Hõ~°∞ „¿Ñq∞OK«∞HÀ=_»O, „¿Ñ=∞ÖËYÅ∞ „"åã¨∞HÀ=_»O, XHõiÃÑ· XHõ~∞° Hõq`åfiÅ∞

/

H˘O^Œi ã¨=∞㨺ŠJ^躌 Ü«∞#O

21

JÅ∞¡HÀ=_»O KÕ¿ãÎ Jk =∞Ozk. HÍh Ѩ\ ˜+¨ì"≥∞ÿ# =ºH˜Î`«fiO U~°Ê~°K«∞H˘<Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D q^è"Œ ∞≥ #ÿ HÍ~åºÅÖ’ =Úxy, `«=∞ HÀÔ~¯Å#∞ f~°∞ÛH˘O>Ë "åiH˜ "å\˜Ök¡Ë J^èÀQÆ`.Õ Ü«∞ø=#OÖ’ HÍ=∞O KåÖÏ ã¨∞ÅÉèOí QÍ Jaè=ºHõÎ =∞=Ù`«∞Ok. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ ÉÏQÍ ^ŒQÆæ~°QÍ Hõeã≤"≥∞eã≤ u~°∞QÆ∞`«∂, „¿Ñ=∞ÖËYÅ∞, Hõq`åfiÅ∞ „"åã¨∞‰õΩO>Ë HÍ=∞, "≥∂ǨÅ∞ ~åHõΔã¨∞ÖÏ¡QÍ `«Ü«∂~°=Ù`å~Ú. HÍ|\˜ì "å~°∞ `«=∞#∞ `å"Õ∞ x„QÆÇ≤ÏOK«∞HÀÖËHõáÈ`Õ, "åi P~ÀQƺO, â◊H˜Î JO`å ǨÏiOK«∞‰õΩáÈ`å~Ú. =∞#ã¨∞ûÅ∞ ã¨=∞`ÒźO HÀÖ’Ê`Õ "åiH˜ UHÍ„QÆ`« ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? UHÍ„QÆ`« =∞$Qƺ"≥∞ÿ`Õ rq`«OÖ’ UO ™êkè™êÎ~°∞? „|ǨχK«~°º áêÅ#`À =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆ`«`À LOK«=K«∞Û. D ã¨`åºxfl =∞# Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ ZO`« `˘O^Œ~°QÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë JO`« =∞Ozk. `«e^ŒO„_»∞Å∞ ‰õÄ_® J*Ï˝<åxfl =keOK«∞‰õΩx „|ǨχK«~°ºOÃÑ· L#fl JáÈǨÏÅ#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ"åe. `«=∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ „|ǨχK«~åºxfl HÀÖ’Ê`Õ, "åi =ºH˜Î`«fi=∞O`å zè<åflaè#fl"≥∞ÿ, "åi Éèíq+¨º`«∞Î JQÆ=∞ºQÀK«~°OQÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞O^Œx `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ „QÆÇ≤ÏOKåe! =ºH˜Î`åfixfl xi‡Oz, =∂#ã≤Hõ ^Œ$_è»`åfixfl ÃÑOá⁄OkOz, "Õ∞^èã Œ ∞¨ # û ∞ qHõãO≤ Ѩ*ã Ë ,≤ XHõ =ºH˜x Î `«# HÍà◊Ñ Ã¡ · `å#∞ xÅ|_Õ@∞¡ KÕÜ«∞QÆeˆQ q^Õº =∞#‰õΩ HÍ=Åã≤Ok. y y y

áêâßÛ`«º âßG q*Ï˝#O`À ‰õÄ_ç# "Õ^•O`«O, „|ǨχK«~°ºO P^Œ~°≈OQÍ QÆÅ „â◊^Œú, P`«‡qâßfi™êÖË WѨC_»∞ =∞#‰õΩ HÍ"åe.

- ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

2222

/ ã¨OˆH`« nѨO Ü«Ú=â◊H˜Î

„|ǨχK«~°ºO PK«iOK«_®xH˜ , =∂#ã≤Hõ UHÍ„QÆ`« á⁄O^Œ_®xH˜, Z<Àfl ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOKåe. XHõ =ºH˜Îx nè~°Ãã·x‰õΩxQÍ KÕÜ«∞_®xH˜ ZO`« ™ê^èŒ# J=ã¨~°"≥∂ KåÖÏ=∞OkH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. JÖψQ XHõ "Àº=∞QÍq∞, ~À^ŒãÖ≤ ’H˜ "≥à§◊ _®xH˜ Z@∞=O\˜ Hõ~Àî ~° tHõ}Δ Å∞ á⁄O^Œ∞`å_À KåÖÏ H˘kÌ=∞OkˆH `≥Å∞ã¨∞. JÖÏO@ѨC_»∞ =∞# =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOz nè~=° O`«"∞≥ #ÿ , J~°=÷ O`«"∞≥ #ÿ „ѨâßO`« rq`åxfl QÆ_Ñ» _¨ ®xH˜ ZO`« ™ê^è#Œ J=ã¨~°"≥∂ XHõ¯™êi PÖ’zOK«O_ç. =∞#O u<Õ PǨ~°O, K«∂¿ã ^Œ$âߺÅ∞, q<Õ =∂@Å∞, =∂@Ö’¡ "å_Õ Ñ¨^•Å∞, =∞# ã¨Ç¨Ï"åã¨O - W=hfl ‰õÄ_® =∞# „|ǨχK«~°ºO g∞^Œ „ѨÉèÏ"åxfl K«∂ѨÙ`å~Ú. W=hfl =∞Oz"≥·`Õ, =∞# „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ# |Ö’¿Ñ`«"≥∞ÿ, =∞# g~°ºO ѨkÅѨ~°K«|_»∞`«∞Ok. W=hfl K≥_»∞"≥·`Õ „|ǨχK«~°ºO ÉèíQÆfl=∞=Ù`«∞Ok. D `«~°OÖ’x Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ZOK«∞‰õΩ#fl r=#â‹·e "åi =ºH˜Î`åfiÅ#∞ <åâ◊#O KÕ™ÈÎOk. J~Ú#ѨÊ\˜H© D ~ÀAÖ’¡#∂ ™œjź =O`«∞Öˇ·# Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞<åfl~°∞. "å~°∞ (ÉèíQÆ=O`«∞x x"Õ^Œ#‰õΩ J~°›"≥∞ÿ#) '"åã¨# K«∂_»x ѨÙ=ÙfiÅ∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞ H˘~°Hõx ѨO_»∞¡— =O\˜"å~°∞. gi ã¨OYº ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ LO>Ë =∞Ozk. JO>Ë JO^Œ~°∂ rq`åO`«O '<≥·+≤ªHõ „|ǨχK«~°ºO— áê\˜OKåÅx HÍ^Œ∞. JÖÏ Z#fl_»∂ [~°∞QÆ^Œ∞! J~Ú<å, JÖÏ áê\˜OK«=∞x K≥Ñ≤Ê<å q<Õ"åÔ~=~°∞? =∞# Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<Õ =~°ÔH·<å „|ǨχK«~º° O áê\˜¿ãÎ JO`Õ KåÅ∞. W@∞=O\˜ „|ǨχK«~º° O =∞# Ü«Ú=`«‰Ωõ J=ã¨~°O.

/

ã¨OHˆ `« nѨO

23

™œjź-=ºH˜Î`«fi x~å‡}ÏÅ QÆ∞iOz ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ <˘H˜¯ =Hͯ}˜OKÕ"å~°∞. =∞ǨÏ`«Î~° =ºH˜Î`åfiÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_®xH˜ `«y# ã¨∂K«#Å#∞ PÜ«∞# WKåÛ~°∞. =ºH˜Î`«fi x~å‡}OÖ’ „|ǨχK«~°ºO ѨÙ<åk~å~Ú =O\˜k Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. =∞# Ü«Ú=`« Z<Àfl ã¨^Œ∞æ}ÏÅ`À qÅã≤ÖË¡ ã¨~°fi`À=ÚY =ºH˜Î`åfixfl ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åÅO>Ë „|ǨχK«~°ºáêÅ# `«Ñ¨Êxã¨i. =∞# Ü«Ú=`« k=º"≥∞ÿ# '"Õ∞^è•â◊H˜Î—1 `À xO_ç, `Õ*’=O`«OQÍ LO_®Åx HÀi`Õ, "åi =ºH˜Î`åfixH˜ P^è•~°OQÍ LO_»=Åã≤Ok „|ǨχK«~º° "Õ∞. qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂ÅÖ’H˜, W`«~° q^•ºã¨Oã¨÷ÅÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOKÕ q^•º~°∞Å÷ ∞ ã¨~ã° fi¨ f Hõ\ÏHõOΔ á⁄O^•ÅO>Ë k=º"≥∞#ÿ „|ǨχK«~º° O "åiÖ’ ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥ÅQÍe. Jxfl ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ PǨ¡^ŒHõ~°"≥∞ÿ#, P~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ "å`å=~°}O LO_®ÅO>Ë, P ã¨É∞íè ºÅO^ŒiH© „|ǨχK«~º° OÃÑ· ã¨^Œ=QÍǨÏ#, PK«~°}Å∞ LO_®e.

D q^èŒ"≥∞ÿ# Ѩiã≤÷u HÀã¨O „Ѩܫ∞`«flO [iy`Õ, ^Õâ◊=∞O`å `Õ*’=O`«=∞=Ù`∞« Ok. =∞# K«i„`«Ö’x ã¨fi~°Ü ‚ Ú« QÍÅ∞ ‰õÄ_®, "å\˜ =ÚO^Œ∞ kQÆ^Œ∞_»∞¿Ñ J=Ù`å~Ú.

1. "Õ∞^è•â◊H˜Î JO>Ë â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ# |∞kú. Jk Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk. - „QÍǨϺâ◊H˜Î (ã¨iQÍæ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<Õ |∞kú) - 㨇 $u â◊H˜Î (*Ï˝Ñ¨HõO LOK«∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î) XHõ q+¨Ü«∂xfl K«kq#ѨÙ_»∞ ^•x ™ê~åxfl `˘O^Œ~°QÍ „QÆÇ≤ÏOKÕ â◊H˜Îx "Õ∞^è•â◊H˜Î Hõeæã¨∞ÎOk† P q+¨Ü«∂xfl *Ï˝Ñ¨HõO LOK«∞‰õΩ<Õ ™ê=∞~å÷ºxfl 㨇 $u â◊H˜Î Wã¨∞ÎOk. =∂=¸Å∞ `≥eq`Õ@Å`À D QÆ∞}O qÉèËkã¨∞ÎOk. D =∞ǨÏ`«Î~°â◊H˜Î ã¨fiK«ÛùOQÍ „|ǨχK«~°ºO áê\˜OKÕ "åiH˜ =∂„`«"Õ∞ [xã¨∞ÎOk.

24

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨O^ÕǨτáê}∞Å∞ '„|ǨχK«~°º P^Œ~°≈O— PK«~°}Ü≥∂QƺO HÍ^Œx `Àã≤ѨÙK«∞Û`å~°∞. J@∞=O\˜ "å~°∞ ZѨC_»∂ LO_»<Õ LO\Ï~°∞. "å~°∞ Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. P ã¨Oâ◊Ü«∂O^èŒHÍ~°OÖ’<Õ "åix LO_»x=fiO_ç. ã¨Oâ◊Ü«ÚÅ J~°∞ѨÙÅ∞, Tà◊Å∞ =∞# =∞#ã¨∞û#∞ ^•i =∞o§OK«‰õÄ_»^Œ∞. ã¨Oâ◊Ü«∞„QÆã¨∞ÎÅ∞, x~åâß"å^Œ∞Å∞ ZO`«QÍ =∞#efl x¿ãÎ[Ѩiz<å – „|ǨχK«~°º ™ê^茉õΩÅ"≥∞ÿ# =∞#O ^Œ$_è» ã¨OHõÅÊO`À, L`åûǨÏO`À P^Œ~å≈xfl JO\˜ÃÑ@∞ìHÀ"åe. W`«~∞° Å #∞O_ç ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ "≥H¯˜ iO`«Å∞, J_»O¤ ‰õΩÅ∞ Z^Œ∞~˘¯O\Ï"≥∂† =∞# „â◊^,úŒ L`åûǨÏO JO`«‰Ωõ "≥~ÚºÔ~@∞¡ ÃÑOá⁄O^•e. Pâ◊Û~°ºHõ~° q+¨Ü«∞"Õ∞=∞O>Ë, k=º=∞~Ú# „|ǨχK«~º° P^Œ~å≈xfl ™êkèOKåÅx J#∞‰õΩ#flѨC_»∞ JxflO\˜ Hõ<åfl Z‰õΩ¯= =ºuˆ~Hõ`« =KÕÛk =∞# JO`«~°OQÆO #∞O_Õ!

J@∞=O\˜ ã≤÷uÖ’ W`«~°∞Å #∞O_ç Z^Œ∞~°ÜÕ∞º „Ѩu|O^èŒHÍÅ∞ ÖˇHõ¯Ö’xH˜ fã¨∞HÀ=KåÛ? J~Ú<å ÉÏǨϺ, JO`«~° J=~À^è•Å#∞ ^è≥·~°ºOQÍ Z^Œ∞~˘¯x, „|ǨχK«~åºxfl ™êkèOKåe. JO`«~° J=~À^è•Å#∞ Z^Œ∞~˘¯#_®xˆH Z‰õΩ¯= ^è~·≥ º° O, |ÅO J=ã¨~O° . Nâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ "å~°∞ XHõ K«Hõ¯\˜ „Ѩâ◊fl"Õã≤, PÜ«∞<Õ ã¨=∂^è•#O WKåÛ~°∞: ''Z=~°∞ Ö’HÍxfl x[OQÍ [~Ú™êÎ~°∞?—— ''Z=Ô~·`Õ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ [~Ú™êÎ~À "åˆ~!—— ÉÏǨϺ„ѨÑO¨ Kå#flO`å [~ÚOK«=K«∞Û, HÍh =∞# =∞#ã¨∞û#∞ [~ÚOK«_O» KåÖÏ Hõ+¨ìO. =∂#"åf`« ™ê^èŒ# KÕ¿ã"åˆ~, `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ [~ÚOz Ö’HÍxH˜ ÃÑ^Œ Ìâ◊H˜Î[#Hõ ˆHO„^•Å∞QÍ `«Ü«∂~“`å~°∞. „|ǨχK«~°º „áêâ◊™êκxfl „Ѩ[ʼnõΩ É’kèOK«_»O KåÖÏ Hõ+¨ì"≥∞ÿ# Ѩx. „|ǨχK«~°ºO J#fl =∂@ q#QÍ<Õ "å~°∞ qâßfiq∞„`« =∞ǨÏi¬ Hõ^äŒ K≥|∞`«∂ Jk J™ê^茺=∞x H˘\˜ìáêˆ~™êÎ~°∞. HÍx qâßfiq∞„`«∞_»∞ J‰õΩOiî`« nHõΔ`À z=iH˜ „|Ǩχ*Ï˝x JÜ«∂º~°#fl ã¨OQÆu "å~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. HÍ|\˜ì

/

ã¨OHˆ `« nѨO

25

qâßfiq∞„`«∞_»∞ J‰õΩOiî`«î nHõΔ‰õΩ, x~°O`«~° áÈ~å\ÏxH˜ „ѨfHõ HÍx, |∞~°^ŒK«Å¡_®xH˜ HÍ^Œ∞. |∞∞+≤ "åb‡H˜ "≥Ú^Œ\’¡ ^•i^ÀÑ≤_ôÅ∞ KÕâß_»#flk ã¨`«ºO. HÍh P `«~°∞"å`« PÜ«∞# KÕã≤# ™ê^èŒ#Å =Å¡ PÜ«∞#Ö’ Hõey# =∂~°∞Ê#∞ K«∂_»O_ç! Ѷ¨e`«OQÍ "≥Å∞=_ç# N=∞„^•=∂Ü«∞}O - Wxfl "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_»z<å =∂#"åo ǨÏ$^ŒÜ«∂ʼnõΩ Ç¨Ï`«∞ÎH˘<Õ =∞ǨÏ`«Î~° HÍ=ºOQÍ xezáÈ~ÚOk. ÃÑ· ^Œ$ëêìO`åÅ ^Œ$ëêìº, XHõ ™ê^è•~°} =ºH˜Î =∞Ǩ`«∞‡_çQÍ Ñ¨i}Ï=∞O K≥O^•_»O>Ë, P =∂~°∞Ê Hˆ =ÅO „|ǨχK«~º° â◊HΘ =¸ÅOQÍ<Õ ã¨OÉè=í "≥∞#ÿ @∞¡ „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û. D =∞Ǩ`«∞‡Å „|ǨχK«~°ºâ◊H˜Î Jaè=ºH©ÎHõ~°}‰õΩ "å~°∞ ™êkèOz# q[Ü«∂ÖË „ѨfHõÅ∞. HÍ|\˜ì „|ǨχK«~°ºO L[˚fiÅ =ºH˜Î`åfixH˜ ѨÙ<åk =O\˜k.

Hõ#∞Hõ, J@∞=O\˜ =∞Ǩϟ#fl`« P^Œ~å≈xfl ™êfiÜ«∞`«OÎ KÕã∞¨ HÀ‰õΩO_®† ã¨Oâ◊Ü«∂`«∞‡Å `≥eq`«‰õΩ¯= =∂@Å`À "≥∂ã¨áÈ"åÖÏ? =∞# ™ê^èŒ#Å∞ |ÅÇ‘Ï#∞Å "å^•Å`À x¿ãÎ[=∞"åfiÖÏ? "å~°∞ Z#fl_»∂ L#fl`« ÅHΔͺÅ∞ QÆ=∞ºOQÍ ÃÑ@∞ìHÀÖË^Œ∞, rq`«OÖ’ ™êkèOzO^Õg∞ ÖË^Œ∞. =∞#efl Z=~°∞ „ѨÉèÏq`«O KÕÜ«∂e - ™ê^è•~°}"≥∞ÿ# „|ǨχK«~°º „=`« =ºuˆ~‰õΩÖÏ? ÖËHõ „|ǨχK«~åºxfl áê\˜Oz, âßâ◊fi`« H©iÎ<˘O^Õ nè~°∞ÖÏ? Wk =∞#O `ÕÅ∞Û HÀ"åe. Jq"Õ‰Ωõ Å#∞, ™È=∞~°∞Å#∞ K«∂ã≤ =∞# Pâ◊Ü∂« Å#∞ `«ºlOKåÖÏ ÖËHõ `≥e"≥·# "åi`À Hõeã≤ L#fl`«OQÍ Zky „ѨHÍtOKåÖÏ?

26

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

t+¨μº_»∞ : ''™êfig∞r! g∞ÖÏQÍ HÍ"åÅx HÀ~°∞‰õΩ<Õ "åÔ~=~°∞? `«`åÎfixfl g∞ =Öˇ qѨÙbHõiOz K≥¿ÑÊ „Ѩ=K«<å ™ê=∞~°÷ºO Z=i‰õΩOk?——

™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ : ''h‰õΩ `≥eÜ«∞^•! ÉèQí =Æ `åûHÍΔ `å¯~°"∞Õ rq`åâ◊Ü«∞OQÍ 12 ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºO áê\˜ã ¿ ,Î J@∞=O\˜ â◊Hx Θ Ñ „ u ¨ XHõ¯~°∂ á⁄O^Œ=K«∞Û. J@∞=O\˜

„|ǨχK«~åºxfl áê\˜OK«@O =¸ÅOQÍ <å =∞#ã¨∞û #∞O_ç XHõ `≥~°ÖÏO\˜k (=∂Ü«∞) `˘ÅyáÈ~ÚOk. ^•x =Å# `«`«Îfi*Ï˝#O =O\˜ J`«∞º#fl`« q+¨Ü«∂ÅÃÑ· Ãã·`«O, LѨ<åºã¨O WKÕÛ=ÚO^Œ∞ Ñ „ `¨ ºÕ HõOQÍ PÖ’zOK«=Åã≤# J=ã¨~O° <åÔHѨC_»∂ HõÅQÆÖ^ Ë ∞Œ .

XHõ „Ѩ=K«# HÍ~°º„Hõ=∞O LO^ŒO>Ë, P ~ÀA =∂\Ï¡_»=Åã≤Ok =ÚO^Œ∞~ÀA ~å„u <å Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ z„`åÅ ~°∂ѨOÖ’ ^Œ~°≈#q∞ã¨∞ÎOk. =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA <Õ#∞ ^Œi≈Oz# z„`åʼnõΩ JHõΔ~°~°∂ѨO HõeÊOz „Ѩã¨Oy™êÎ#∞. K«∂âß"å! <åHõO@∂ Ñ „ `¨ ºÕ Hõ"∞≥ # ÿ â◊HΘ Un ÖË^∞Œ . 12 ã¨O=`«û~åÅ∞ Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºO

áê\˜Oz# "åÔ~=Ô~·<å P â◊H˜Îx á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. P q^èŒOQÍ KÕâß=O>Ë h=Ù ‰õÄ_® P â◊H˜Îx á⁄O^Œ=K«∞Û.——

/

27

„|ǨχK«~°ºO : XHõ J=QÍǨÏ# '„|ǨχK«~°ºO—, 'WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO—, 'Ѩq„`«`«— - =O\˜ Ѩ^•Å∞ q#QÍ<Õ ™ê^è•~°}OQÍ [#∞Å∞ =ÚÉèÏ=O =Ç≤Ï™êÎ~∞° . „|ǨχK«~º° P^Œ~≈° OÃÑ· "åiH˜ QÆÅ ÉèíH˜Î ÉèÏ="≥∂ ÖËHõ J@∞=O\˜ QÆOcè~° P^Œ~å≈Å∞ "åi âßs~°Hõ ã¨∞MÏÅ#∞ J_»∞¤H˘O\ÏÜ«∞#fl ÉèíÜ«∞"≥∂ ÖËHõ P q+¨Ü«∞O HÍ=∞ ã¨O|Okè`«=∞x ã¨OѶ¨∞OÖ’ ^•x QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»_»O =i˚`«=∞<Õ ÉèÏ="≥∂... JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O U^≥·<å J~Ú LO_»=K«∞Û. HÍ~°}"Õ∞^≥·<å „|ǨχK«~°ºO, Ѩq„`«`« "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ^•Å∞ qO>Ë<Õ „Ѩ[Å∞ ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞Öˇ· U^À K≥ѨÊÖËx ÉèÏ"åÅ`À "åi =∞#ã¨∞û xO_çáÈ`«∞Ok. ^•x Ѷ¨e`«OQÍ „|ǨχK«~°º P^Œ~°≈O KåÖÏ=∞OkH˜ J~°÷O H͉õΩO_® LO_çáÈ`ÀOk. D q^èŒ"≥∞ÿ# qѨs`« ÉèÏ"åÅ∞ [#∞ÅÖ’ „|ǨχK«~°ºOÃÑ· QÆÅ J*Ï˝<åxfl, J~°÷OÖËx JáÈǨÏÅ#∞ `˘ÅyOK«_»OÖ’ LѨÜ≥∂QÆѨ_»=Ù. [#∞Å∞ P q+¨Ü«∞OÃÑ· K«~°Û#∞ H˘#™êyOK«Hõ xâ◊≈|ÌO áê\˜™êÎ~°∞. JÖÏ ZO`À =ÚYº"≥∞ÿ# D q+¨Ü«∞OÃÑ· ã¨=∂[O Pã¨H˜Îx HÀÖ’Ê~ÚOk. D ~ÀAÖ’¡ [#∞Å∞ „|ǨχK«~º° OÃÑ· `«ÑC¨ _»∞ ÉèÏ=# Hõey L<åfl~°∞. „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz Ju H˘kÌQÍ =∂„`«"Õ∞ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO>Ë =∞Oz^Œh, Ju `«‰õΩ¯=QÍ ^•x QÆ∞iOz K«iÛOK«_»O ã¨||x J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍh, Z‰õΩ¯= =∞OkH˜ „|ǨχK«~°ºO QÆ∞iOz ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ<Õ Pã¨H˜Î ÖË^Œ<Õ q+¨Ü«∞O =∂„`«O `Õ@`≥Å¡=∞=Ù`ÀOk. „|ǨχK«~°º áêÅ# =Å¡ á⁄O^Õ Åaúx "å~°∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË~°∞.

28

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

'„|Ǩχ— J<Õ Ñ¨^•xH˜ =¸_»∞ J~å÷Å∞<åfl~Ú. Jq - ÉèQí =Æ O`«∞_»∞, "Õ^Œ=Ú, g~°º=Ú. 'K«~°º— J<Õ Ñ¨^•xH˜ =¸_»∞ J~å÷Å∞<åfl~Ú. Jq ^蕺#O, QÆOcè~° J^茺ܫ∞#O, xÅ∞ѨÙHÀ=_»O. HÍ|\˜ì „|ǨχK«~°ºO JO>Ë - '"Õ^•^茺ܫ∞#O KÕã¨∂Î, g~°º ã¨O~°HõΔ} KÕã≤, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ^蕺#O KÕÜ«∞@O— Jx J~°÷O. "Õ^•^茺ܫ∞#O JO^ŒiH© J™ê^茺O, HÍ|\˜ì "å~°∞ P^蕺u‡Hõ „QÆO^ä•Å∞ K«kq`Õ KåÅ∞. Ü«Ú=`« K«^Œ∞=ÙÅ#∞ Wk P@OHõѨ~°K«~å^Œ∞. "å~°∞ `«=∞ K«^Œ∞=ÙÅ∞ H˘#™êyã¨∂Î, fiHõ "Õà◊Ö’¡ L^•`«Î"≥∞ÿ# ™êÇ≤Ï`«ºO Ѩiî¿ãÎ KåÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÉèíH˜Î, L^•`«Î ™êÇ≤Ï`«º Ѩ~î°#O ÖˉõΩO>Ë g~°º^è•~°} J™ê^茺O. XˆH Ѩ^•xH˜ =¸_»∞ J~å÷Å∞ LO_»_»OÖ’ QÆÅ „áê=ÚMϺxfl „QÆÇ≤ÏOKåe. „|ǨχK«~°º P^Œ~å≈xfl ZO^Œ~À =Ú#∞Å∞, Ü≥∂QÆ∞Å∞ H©iÎOKå~°∞. ^•x JÉèϺã¨O =Å¡ HõeˆQ Ѷ¨e`åÅ#∞ qâ◊nHõiOKå~°∞. J~Ú<å ^•xfl áê\˜OK«_O» JO`« ã¨∞ÅÉèOí HÍ^Œx „QÆÇÏ≤ OKåe. ^•xfl áê\˜OK«_O» Hõ+Oì¨ HÍ|\˜ì, Jk J™ê^茺=∞x J#∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. NHõ$+¨μ‚_»∞ WÖÏ K≥áêÊ_»∞ – â◊HÀflfÃÇ·Ï= Ü«∞ó ™È_è»∞O „áêH± â◊s~° q"≥∂HõΔ}Ï`ü I HÍ=∞„HÀ^èÀ^Œƒù=O "ÕQÆO 㨠ܫÚHõÎó 㨠ã¨∞v #~°ó II ''WǨÏÖ’HõOÖ’ â◊s~° Ѩ`«<åxH˜ =ÚO^Õ Z=Ô~·`Õ `«=∞Ö’ K≥ň~ˆQ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÍ=∞, „HÀ^è•Å#∞ x„QÆÇ≤Ï™êÎ~À, J@∞=O\˜ "å_Õ Ü≥∂y =∞iÜ«Ú J`«_Õ x["≥∞ÿ# P#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl_»∞.—— K«xáÈ~Ú# "åx â◊s~°OÖ’ HÍ=∞„HÀ^è•Å∞ [x™êÎÜ«∂? ÖË^Œ∞.

HÍ|\˜ì rqOz L#flѨC_Õ, JO^Œ∞Ö’#∂ Ü«∞ø=#OÖ’ L#flѨC_Õ, â◊H˜Î `Õ*ÏÅ∞ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ L#flѨC_Õ HÍ=∂xfl x„QÆÇ≤ÏOKåe.

/

|„ ǨχK«~º° O : XHõ J=QÍǨÏ#

29

P`«‡x„QÆǨÏO1 ÖËHõ „|ǨχK«~°º áêÅ# JO^ŒiH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞.

ZO^Œ∞HõO>Ë JO^Œi â◊s~°`«`«fiO HÍ=∂xfl x„QÆÇ≤ÏOKÕ q^èŒOQÍ LO_»^Œ∞. „uQÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞ã¨iOz =∂#= â◊s~°O =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok - ã¨`ΫfiQÆ∞}O2, ~°*’QÆ∞}O3 =∞iÜ«Ú `«"≥∂QÆ∞}O4. ™êufiHõ^ÕǨÏO Hõey#"å_»∞ H˘kÌáê\˜ „Ѩܫ∞`«flO`À q[Ü«∂xfl ™êkè™êÎ_»∞. ~°*’QÆ∞}O Hõey#"å_»∞ JkèHõOQÍ „Ѩܫ∞uflOKåe. `«"≥∂QÆ∞}ÏxH˜ K≥Ok#"å_»∞ „|ǨχK«~°º P^Œ~å≈xH˜ `«QÆ_»∞. HÍx J@∞=O\˜ "åiH˜ ‰õÄ_® =∂~°æO LOk. `«"∂≥ QÆ∞}O QÆÅ"å~°∞ "≥Ú^Œ@ ~°*’QÆ∞}ÏxH˜ T~°fiú QÆ`∞« Öˇ,· `«~∞° "å`« ã¨`«fiQÆ∞}ÏxH˜ KÕ~°_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOKåe. HÍx nxfl ZÖÏ ™êkèOKåÖ’, ZO`«=∞Ok ™êkèOK«QÆÅ~À K≥ѨÊ_»O Hõ+¨ìO. J^ŒO`å ã¨OHõÅÊâ◊H˜ÎÃÑ· P^è • ~° Ñ ¨ _ » ∞ `« ∞ Ok. ÖË H õ ã≤ ^ Œ ú QÆ ∞ ~° ∞ =Ù =∂~° æ ^ Œ ~ ° ≈ Hõ ` « fi O`À Jk ™êHÍ~°=∞ø`«∞Ok.

1. P`«‡x„QÆǨÏO JO>Ë â◊s~°OÖ’x ^Œâ◊ WO„kÜ«∂Å#∞, =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_»O. ^ŒâıO„kÜ«∂Å∞ U=O>Ë - J~Ú^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ (Hõ#∞fl, K≥q, =Ú‰õΩ¯, <åÅ∞Hõ, K«~°‡O) - J~Ú^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞ (KÕ`«∞Å∞, HÍà◊√¡, <À~°∞, [#<åOQÆO, áêÜ«Ú=Ù) 2.ã¨`«fiQÆ∞}O - ã¨fiK«Ûù`«, x~°‡Å`«fiO, ã¨∞MÏxH˜ „ѨfHõ.

3.~°*’QÆ∞}O - "≥∂ǨÏO, |ÅO, Hõ~°‡ x~°`«‰õΩ „ѨfHõ.

4.`«"≥∂QÆ∞}O - „Ѩ=∂^Œ, PÅ㨺, x„^Œ (™È=∞i`«#O) ʼnõΩ „ѨfHõ.

30

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

PHõe JO^ŒiH© ™êfiÉèÏqHõO. HÍh =∞x+≤H© =∞x+≤H© =∞^躌 PHõex f~°∞ÛHÀ=_»OÖ’ =º`åºã¨O LO@∞Ok. ™êufiHõ ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ"å~°∞ `«=∞ PHõex XHõ q^èŒOQÍ f~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞. ~å[ã≤Hõ ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ"å~°∞ =∞~Àq^èŒOQÍ#∂, `å=∞ã≤Hõ ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ"å~°∞ WOHÀq^èŒOQÍ#∂ `«=∞ PHõex f~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞. W"Õ H͉õΩO_® ~åHõΔã¨, Ñ≤âßK« q^è•<åÅÖ’ `«=∞ PHõex f~°∞ÛH˘<Õ "å~°∂ L<åfl~∞° ! JÖψQ, HÍ=∞ÉèÏ=#Å#∂ `«=∞, `«=∞ ã¨fiÉèÏ"åxH˜ `«y# q^èOŒ QÍ f~°∞ÛH˘O\Ï~°∞. D aè#fl ã¨fiÉèÏ"åÖË Ñ „ Ñ ¨ O¨ K«OÖ’x =∂#=ÙÅ #_»=_çHõ#∞, Ѩ^Œú`«∞Å#∞ xˆ~Ìt™êÎ~Ú.

JѨq„`« HÍ~åºÖˇO`« K≥_»¤"À, JѨq„`« PÖ’K«#Å∞ ‰õÄ_® JO`Õ K≥_»¤q. y y y

=∞#ã¨∞û ZO`« ã¨fiK«ÛùOQÍ LO>Ë, ^•xx x„QÆÇ≤ÏOK«_»O JO`« ã¨∞ÅÉèíO. =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOKåÅO>Ë Ñ¨q„`«`« `«Ñ¨Êxã¨i. ã¨OѨÓ~°‚ =∞<À x„QÆǨxH˜ HõzÛ`«"≥∞ÿ# <≥·uHõ =~°Î#"Õ∞ ã¨~°fiã¨fiO. - ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

/ „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ#‰õΩ ã¨∂K«#Å∞

31

x

x`«ºO ã¨`åûOQÆ`«ºO KÕÜ«∂e. gÖˇ·#ѨC_»ÖÏ¡ ™ê^èŒ∞ ™êOQÆ`«ºO KÕÜ∂« e.

x

HÍ"≥∂„^ÕHOõ HõeyOKÕ Ñ¨iã≤`÷ ∞« ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_®e. J@∞=O\˜ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ Z^Œ∞Ô~·#ѨC_»∞ g∞ ^Œ$+≤ìx, qxH˜_çx x„QÆÇ≤ÏOKåe.

x

Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ =∂`«$ÉèÏ=O`À Q“~°qOKåe, Ü«Ú=`«∞Å∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ ã¨O`å#ÉèÏ=O`À K«∂_®e.

x

PǨ  ~° x Ü« ∞ =∂Å∞, q<À^Œ O , x„^•ã¨ = ∞Ü« ∞ O, W`« ~ ° ∞ Å`À =º=Ǩ~°O, ã¨OÉèÏ+¨} "≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂ÅÖ’ `«QÆ∞ *Ï„QÆ`«Î`À, ã¨O™ê¯~°O`À, „Hõ=∞tHõΔ}`À "≥∞ÅQÍe.

x

ZѨC_»∂ L`«=Î ∞"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« Å<Õ =∂\Ï¡_®e, =∞Oz q+¨Ü∂« Å<Õ q<åe, =∞#ã¨∞û#∞ L^•`«Î"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å`À xOáêe.

x

„Ѩu~ÀE XHõ QÆO@ âßs~°Hõ „â◊=∞ J=ã¨~O° . Jk Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞, "åºÜ«∂=∞O, #_»Hõ ÖËHõ f„= âßs~°Hõ„â◊=∞ =O\˜k U^≥·<å Ѷ~¨ "° åÖË^∞Œ .

x

h‰õΩ Pã≤ÎHõ`«fiO, ÉèíQÆ=^ŒƒùH©Î LO>Ë, h ǨÏ$^ŒÜ«∂O`«~åàÏÅ #∞Oz x~°O`«~°O „áê~°÷# ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∂ LO_®e. ZѨC_≥·<å K≥_»∞ `«ÅOѨÙÅ∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ ÉÏQÍ „áêi÷OK«∞. ZѨC_≥·<å K≥_»∞ ^Œ$â◊ºO QÍh, HÍ"≥∂„^ÕHõO HõeyOKÕ ^Œ$â◊ºO HÍx HõxÑ≤Oz#ѨÙ_»∞, D q^èOŒ QÍ f„=OQÍ „áêi÷OK«∞: ''F ÉèQí =Æ O`«∞_®! ##∞fl ™œjÅ∞ºxQÍ, P^蕺u‡Hõ`«`À `Õ*’=O`«∞xQÍ fiÛk^Œ∞̆ <å â◊s~°OÖ’x g~åºxfl

/

32

Ü«Ú=â◊H˜Î

F*’ â◊H˜ÎQÍ (F[ã¨∞ûQÍ)1 =∂~°∞Û.—— J@∞=O\˜ „áê~°÷#Å∞ Z<Àfl J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ ã¨$+≤ì™êÎ~Ú. J@∞=O\˜ „áê~°÷# =Å# ÉèíQÆ=`ü ™êHΔÍ`å¯~°O ‰õÄ_® ã¨OÉèí==∞=Ù`«∞Ok. x

h‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· #=∞‡HõO ÖˉõΩO>Ë P`«‡qâßfiã¨O`À h‰õΩ h"Õ WÖÏ K≥ѨCHÀ : ''D â◊s~°O =∞Å, =¸„`åÅ`À „Ѩu~ÀE xO_»∞`«∞O@∞Ok. W@∞=O\˜ =∞e#â◊s~åxfl HÍ#∞ <Õ#∞, <Õ#∞ x`«ºâ◊√^Œú P`«‡#∞.—— ''~ÀA ~ÀAH© D â◊s~°O <åâ◊#O J=Ù`ÀOk. <Õ#∞ HÍÅO`À <åâ◊#=∞ÜÕ∞º â◊s~åxfl HÍ#∞. <Õ#∞ x`«º#∂`«# P`«‡#∞.—— ''D â◊s~°O uO_ç ÖËHõáÈ`Õ Hõ$tã¨∞ÎOk. <Õ#∞ uO_çÃÑ· P^è•~°Ñ¨_»¤ â◊s~åxfl HÍ#∞. <Õ#∞ x`«º ^Œ$_è,» x`Àº`åûǨÏ, ã¨~fi° â◊HQΘ ÅÆ P`«‡#∞.—— ''JO^Œi Z^Œ∞@ XHõ ~ÀA D â◊s~°O zuÃÑ· HÍeáÈ`«∞Ok. D q^èŒOQÍ Éèí㨇=∞ÜÕ∞º xHõ$+¨ì â◊s~åxfl HÍ#∞ <Õ#∞. <Õ#∞ x`«º â◊√^Œú, x`«º|∞^Œú, ã¨<å`«# P`«‡#∞.—— h=Ù W@∞=O\˜ ÉèÏ=O JÅ=~°∞K«∞HÀ=_»O W`«~° „áê~°÷#ÅHõO>Ë `«‰õΩ¯"≥·#^Õg∞ HÍ^Œ∞.

x

#„=∞`« Hõey, QÆ~åfixfl q_çzÃÑ@∞ì. „|ǨχK«~°ºáêÅ#‰õΩ #„=∞`«, x~å_»O|~°`« J=ã¨~°O.

x

z~°∞#=Ùfi`À, ѨÓiÎ UHÍ„QÆ`«`À, „â◊^Œú`À, H“â◊ÅO`À U Ѩ<≥·<å KÕÜ«∂e. h=Ù JÖÏ Ñ¨xKÕ¿ãÎ =∂#ã≤Hõ ^Œ$_è»`«fiO U~°Ê_»∞`«∞Ok. g~åºxfl ^è•~°} KÕã,≤ ^•xfl P^蕺u‡Hõ â◊HQΘ Í =∂~°Û_®xH˜ ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ =∂#ã≤Hõ â◊H˜Î J=ã¨~°O.

1. F[ã¨∞û J#QÍ „|ǨχK«~º° áêÅ# =Å¡ â◊s~°OÖ’#∂, =∞#ã¨∞ûÖ’#∂ XHõ k=º"≥∞#ÿ `Õ[ã¨∞û =ºHõÎ=∞=_»O. WOHÍ q=~åʼnõΩ J#∞|O^èŒO 6 K«∂_»O_ç.

/

|„ ǨχK«~º° ™ê^è#Œ ‰õΩ ã¨∂K«#Å∞ x

33

„|ǨχK«~º° áêÅ#‰õΩ "≥Ú^Œ@ HÍ=Åã≤#k ^Œ$_èã» O¨ HõÅÊO. ''=∞#™ê, "åKå, Hõ~°‡}Ï <Õ#∞ „|ǨχK«~°ºO áê\˜OKåÅx ^Œ$_è»OQÍ ã¨OHõeÊã¨∞Î<åfl#∞. D =∂~°æOÖ’ <Õ#∞ Z@∞=O\˜ Hõëêì<≥·fl<å Z^Œ∞~˘¯O\Ï#∞—— J#fl@∞=O\˜ ^Œ$_è» ã¨OHõÅÊO hÖ’ LO_®e. h ã¨OHõÅÊO K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°Hõ LO_®e. ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl ã¨∂K«#Åhfl Ѷ¨eOKåÅO>Ë g∞ =ºH˜Î`«fi ã¨=∞„QÆ`«ÃÑ·<Õ P^è•~°Ñ¨_ç LOk. JO>Ë ^Œ$_è»ã¨OHõÖÏÊxH˜ Hõ@∞ì|_ç LO_®e. WÖÏ K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ x° ã¨OHõÖÏÊxH˜, ã≤~÷ x° ~°Ü ‚ ∂« xH˜ Hõ@∞ì|_ç`Õ U^≥·<å ™êkèOK«QÆÅ=Ù. Wk `«^䌺O!

Ѩq„`«∞Å∞ HõO_ç! â◊H˜Î =ã¨∞ÎOk. Ѩq„`« =∞#ã¨∞ûÖ’ J#O`«â◊H˜Î, Q˘Ñ¨Ê ã¨OHõÅÊ |ÅO LO\Ï~Ú. „|ǨχK«~°ºO =∂#"åoÃÑ· J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# =jHõ~°} â◊H˜Îx „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. P^蕺u‡Hõ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ „|ǨχK«~åºxfl áê\˜ã¨∂Î ~å=_»O =ÖË¡ "åiH˜ â◊H˜Î ã¨O„Hõq∞OzOk. - ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ

34 34

/ „|ǨχK«~°ºOÃÑ· ^蕺#O Ü«Ú=â◊H˜Î

„|ǨχK«ˆ~º ã≤÷`«O f~°÷O „|ǨχK«ˆ~º ã≤÷`«O `«Ñ¨ó I „|ǨχK«ˆ~º ã≤÷`«O ^è≥·~°ºO „|ǨχK«ˆ~º ã≤÷`«O Ü«∞â◊ó II „|ǨχK«~åº~°∂_è»∞_≥·# =ºH˜Î Ѩq„`«`«Ö’ f~°÷™ê÷#O`À ã¨=∂#O. „|ǨχK«~°ºOÖ’ ã≤÷~°`«fiO QÆ_çOK«_»"Õ∞ =∞Ǩ`«Ñ¨ã¨∞û. „|ǨχK«~°º ã≤÷`«∞_Õ =∞Ǩ|Å∞_»∞. „|ǨχK«~°ºOÖ’ P~°∂_è»∞_≥·# "åi<Õ Jxfl q[Ü«∂Å∂ =i™êÎ~Ú. „|ǨχK«ˆ~º ã≤÷`«O ѨÙ}ºO áêq„`«ºO K« Ѩ~å„Hõ=∞ó I ™êfi`«O„`«ºg∞â◊fi~°`«fiO K« ã¨~°fiO gˆ~º „Ѩu+≤ª`«"£∞ II „|ǨχK«~º° OÖ’ ã≤~÷ `° fi« O á⁄O^Œ_"» ∞Õ J`«ºO`« ѨÙ}º„Ѩ^OŒ . Ѩq„`«`,« ™êfi`«O„`«ºO, Ѩ~å„Hõ=∞O, JO^Œi =∞#fl#Å∞ á⁄O^Œ_»O - D QÆ∞}ÏÅhfl g~°º^è•~°} ÃÑ·<Õ P^è•~°Ñ¨_ç LO\Ï~Ú. #"Õ =Ü«∞ã≤ Ü«∞óâßO`«ó 㨠âßO`«~Úu"Õ∞ =∞uó I ^è•`«∞+¨μ H©ΔÜ«∞=∂}Ë+¨μ âßOuó `«ã¨º# *ÏÜ«∞`Õ II `«# `˘q∞‡^Œ= U@ #∞O_Õ WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOz#"å_»∞ âßO`«OQÍ, x~°‡ÅOQÍ LO\Ï_»∞. g~åºxfl HÀÖ’Ê~Ú# "å_»∞ âßO`«OQÍ ZÖÏ LO_»QÆÅ_»∞? „|ǨχK«~°º ^ŒâßÜ«∂OÇ≤Ï H©Δ}ÏÜ«∂O Ç‘Ï# q„Hõ=∞ó I PÜ«Ú~°∞ƒùkú~°ƒÅO ѨÙ}ºO ǨÏ#º`Õ „|ǨχK«~°º`«ó II Ü«Ú=‰õΩ_çQÍ L#flѨC_Õ g~åºxfl HÀÖ’ÊÜÕ∞"å_»∞ `Õ*Ïxfl, ^è~·≥ åºxfl HÀÖ’Ê`å_»∞. J@∞=O\˜ "å_»∞ `«# PÜ«Ú=Ù#∞, |∞kúx, |ÖÏxfl, ã¨^Œ∞æ}ÏÅ#∞,ѨÙ}ϺÅ#∞ `«#‰õΩ `å<Õ `«∞^Œ=Ú\˜ìOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.

/

|„ ǨχK«~º° OÃÑ· ^蕺#O

35

„|ǨχK«~°ºqÇ‘Ï<å "≥· |∞kúq^•ºq=i˚`åó I ^è≥·~°º`Õ*’q~°Ç≤Ï`åó ‰õΩÖÏOQÍ~å ǨÏ`å =Ü«∞"£∞ II „|ǨχK«~º° O áê\˜OK«x"å_»∞ *Ï˝<åxfl, |∞kúx, ^è~·≥ åºxfl, `Õ[ã¨∞û#∞ (<≥·uHõ ã¨=∞„QÆ`« =Å# HõeˆQ `Õ*’|ÖÏÅ∞) HÀÖ’Ê`å_»∞. J`«x `«e¡^ŒO„_»∞Å∞, |O^èŒ∞=ÙÅ∞ WÖÏ `«∂Å<å_»`å~°∞. ''g_»∞ =∞# ‰õΩÖÏxH˜ =∞K«Û `≥KåÛ_»∞. gx =¸ÅOQÍ =∞#‰õΩ HõëêìÅ∞ =KåÛ~Ú.—— Ü«∞`«âßÛHÍÅ=$^•úó ™È‡ "≥∞ÿ^èŒ∞<Õ# HõΔÜ«∞O QÆ`åó I `«`ÀÅÊ =∂Ü«Ú~°™ê‡HõO ~ÀQÆ„QÆã¨ÎO HõÖË=~°"£∞ II g~åºxfl HÀÖ’ÊÜÕ∞ "å_çH˜ ã¨`«fi~°"Õ∞ =$^•úѨºO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. J`«x PÜ«Ú=Ù H©Δ}˜ã¨∞ÎOk. ~ÀQÍÅ∞ J`«x â◊s~åxfl zè<åflaè#flO KÕ™êÎ~Ú. q=~À‚qǨÏfiÖ’ n#ó H˜Δ„ѨO "åºkè=∞^è•â◊√fl`Õ I "åºkè<å Ñ‘_»º=∂#â◊Û Hõ+¨ìO =∞~°}=∞$K«Ûùu II g~åºxfl HÀÖ’Ê~Ú#"å_»∞, âßs~°Hõ `Õ[ã¨∞û#∂ HÀÖ’Ê~Ú Jâ◊‰Ωõ _Î ,·≥ Ç‘Ï#∞_»=Ù`å_»∞. J`«x â◊s~°O ~ÀQÆ xÅÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok. ~ÀQÍÅKÕ Ñ‘_çOѨ|_ç ^Œ∞óYO`À =∞~°}˜™êÎ_»∞. ™ê~°Ç‘Ï#O Ü«∞^ä•=ã¨∞Î `«^ä≥·= 㨠#~°ó 㨇 $`«ó I â◊√„HõO `«™ê‡`ü qâı¿+} ~°HõΔ º=∂~ÀQƺq∞K«Ûù`å II g~åºxfl HÀÖ’Ê~Ú#"å_»∞ ~°ã¨O ÖËx K≥~°∞‰õΩ=O\˜"å_»∞. HÍ|\˜ì P~ÀQƺOQÍ LO_»QÀˆ~"å_»∞ g~åºxfl ~°H˜ΔOK«∞HÀ"åe.

UHõó â◊~¸`« ã¨~°fi„`« #ˆ~`«ó 㨯O^ŒÜÕ∞`ü Hõfiz`ü I HÍ=∂kú 㨯O^ŒÜ«∞<£ ˆ~`À Ç≤Ï#ã≤Î „=`«=∂`«‡#ó II „|ǨχK«~°ºáêÅ<å „=`«∞_»∞ ZѨC_»∂ XO@iQÍ x„kOKåe.

ZO^Œ∞HõO>Ë g~°º#+¨ìO [~°QÆ@O =Å# „=`«ÉèíOQÆO J=Ù`«∞Ok.

36

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨~°fi^ä• ^Œ∞óY<åâßÜ«∞ „|ǨχK«~°ºO ã¨=∂K«ˆ~`ü I „|ǨχK«~°º qÇ‘Ï<å<åO ^Œ∞óMÏx ã¨∞ºó Ѩ^ÕѨ^Õ I „Ѩu ã¨=∞㨺‰õÄ ˆH¡âßxH© „|ǨχK«~°º „=`«áêÅ# ã¨~°fi~ÀQÆ x"åi}˜ =O\˜k. „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OK«x"å_»∞ J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å Hˆ â¡ ßÅ áêÖ∫`å_»∞. „|ǨχK«~°ºOK«ˆ~^Œºã¨∞Î =~å¬}ÏO ѨOK«qOâ◊u I QÆ∞}"å<£ â◊H˜Î ã¨OѨ#fló 㨠â◊`åÜ«Ú~°ƒùq+¨ºu II Z=Ô~`· Õ W~°"·≥ S^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û =KÕÛ =~°‰Ωõ „|ǨχK«~º° O J=ÅOa™êÎ ~ À, "å~° ∞ QÆ ∞ }=O`« ∞ Å∞QÍ, â◊ H ˜ Î = ∞O`« ∞ Å∞QÍ, â◊`åÜ«Ú+¨‡O`«∞Å∞QÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`å~°∞.

P[#‡ =∞~°}Ï^Œºã¨∞Î „|ǨχKås Éèí"ÕkÇ¨Ï I # `«ã¨º H˜Oz^Œ„áêѨºO ã¨`«ºO ã¨`«ºO =^•=∞ºÇ¨Ï"£∞ II P[<å‡O`«O „|ǨχK«~åºxfl J=ÅOaOKÕ"å_çH˜ J™ê^茺"≥∞ÿ#^Õn LO_»^∞Œ . J`«_∞» ^Õx<≥<· å, ZxflO\˜<<·≥ å ™êkèOK«QÅÆ _»∞. Wk "Õ^"Œ åHõºO. ã≤^Õú aO^Ò ã¨∞Ü«∞`Õfl# H˜O # ã≤^Œúºu Éèí∂`«ÖË I =∞Ç≤Ï"≥∂flÜ«∞ó „Ѩ™ê^Œã¨º #~À <å~åÜ«∞}À Éèí"Õ`ü II 㨢`«ÊÜ«∞`«flO`À g~åºxfl ~°H˜ΔOK«∞‰õΩ#fl =ºH˜ÎH˜ J™ê^茺"≥∞ÿ# HÍ~°º=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞! J`«x =ºH˜Î`«fiOÖ’ „|ǨχK«~°º `Õ[O „ѨuaOaã¨∞ÎOk. J`«_»∞ #~°∞ÅÖ’ <å~åÜ«∞}∞_»∞ J=Ù`å_»∞. z`åÎÜ«∞`«ÎO #$}ÏO â◊√„HõO â◊√„HÍÜ«∞`«ÎO K« rq`«"£∞ I `«™ê‡K«∞Ûù„HõO =∞#â‹·Û= ~°HõΔ}©Ü«∞O „Ѩܫ∞`«fl`«ó II =∂#=Ùx g~°º~°H} Δõ Ï ™ê=∞~°º÷ O J`«x =∞<Àã≤~÷ `° fi« OÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç LO@∞Ok. Jk J`«x r=# „Ѩ=∂}O, g~°ºã≤÷~°`«fiOÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ x„QÆÇ≤ÏOz g~åºxfl ~°H˜ΔOK«∞HÀ=_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

/ rq`« ѨÙ<å^Œ∞Å∞

37

D ~ÀAÖ’¡ Ü«Ú=`« =∞Ǩϟ#fl`« P^Œ~°≈"≥∞ÿ# „|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ „áê^è•#ºO W=fi_»OÖË^∞Œ . „|ǨχK«~º° P^Œ~≈° O Hˆ =ÅO ™ê^è∞Œ ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞#x, `«=∞‰õΩ PK«~°}©Ü«∞O HÍ^Œx "å~°∞ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. y y y

^Œ$_è»"≥∞ÿ#, P~ÀQƺ"≥∞ÿ#, J~°÷=O`«"≥∞ÿ# =ºH˜Î`«fiO HÍ"åÅx „Ѩu XHõ¯~°∂ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ =ºH˜Î`«fiO ã¨O`«iOK«∞‰õΩ#fl rq`åxfl xi‡OK«∞HÀ=_®xH˜ ѨÙ<å^Õ „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ#. y y y

P~ÀQƺ"≥∞ÿ#, |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O`À ^Œ$_è»"≥∞ÿ# <å_ô=º=ã¨÷ Hõey, K«∞~°∞HÔ #· , ‰õΩâß„QÆ |∞kú Hõey LO_»_"» ∞Õ Ü«Ú=`«‰Ωõ LO_»=Åã≤# ã¨OѨu.Î HÍh P ã¨OѨuÎx U q^èŒOQÍ ã¨OáêkOKåe? D J=¸Åº xkèx ã¨OáêkOK«_®xH˜ HÍ=Åã≤# "≥Ú^Œ\ ˜ ™ê^èŒ#O „|ǨχK«~°º áêÅ#. ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ Zxq∞k ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ ÉÏÅ∞xH˜ QÍÜ«∞„f =∞O„`ÀѨ^âÕ O◊ KÕÜ∞« _»O ã¨<å`«# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. "åiH˜ ^蕺#O KÕÜ«∞=∞h, "Õ∞^è•â◊H˜Î H˘~°‰õΩ „áêi÷OK«=∞h K≥ѨÊ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O "≥#∞HõQÆÅ L^ÕÌâ◊O „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OѨ *ËÜ«∞_»"Õ∞. y y y

q^•º~°∞Å÷ ∞, =ÚYºOQÍ Ü«Ú=`« – ^≥#· Ok# rq`«O „Hõ=∞|^ŒOú QÍ LO_®e. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ : 1. `«e¡`«O„_»∞Å#∞ ^≥·= ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞QÍ Ñ¨ÓlOKåe.

2. Ü«Ú=‰õΩÅ∞ „Ѩu ¢ã‘Îx `«=∞ `«e¡QÍ ÉèÏqOKåe. Ü«Ú=`«∞Å∞ ѨÙ~°∞+¨μŠѨ@¡ ã¨O`å#ÉèÏ=O =Ç≤ÏOKåe.

3. PǨ~°O q∞`«OQÍ Éèí∞lOKåe.

38

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

4. q∞`«OQÍ x„kOKåe.

5. L^•`«Î"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞ HõeyOKÕ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_®e.

6. q<À^ŒO,P~ÀQƺHõ~° Ѩi^èŒ∞ÅÖ’ LO_®e.

7. â◊s~åxfl â◊√„ÉèíOQÍ LOK«∞HÀ"åe.

8. HÍ=∞ÉèÏ=#Å∞, WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ#∞ =i˚OKåe.

9. L^•`«Î"≥∞ÿ# P^蕺u‡Hõ ™êÇ≤Ï`åºxfl ~ÀE K«^Œ"åe.

10. K≥_»∞ `«ÅѨÙÅ#∞ q_»<å_ç† =∞Oz, L^•`«Î"≥∞ÿ# ÉèÏ=#Å`À =∞#ã¨∞û#∞ xOáêe.

11. J#=ã¨~° ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ q_»<å_®e.

12. K≥_»∞ ã¨Ç¨Ï"åã¨O Jxfl q^è•Å∞QÍ =i˚OKåe.

13. ã¨`åûOQÆ`«ºO KÕã¨∂Î , =∞Oz"åi`À ¿ãflǨÏO KÕÜ«∂e. Ü«Ú=`« „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OK«_O» Ö’ ã¨Ç¨ Ü«∞HÍiQÍ LO_ÕO^Œ∞‰õΩ L^ÕÌtOK«|_ç#"Õ D ™ê^èŒ#Å∞. y y y

U Ü«Ú=‰õΩ_≥<· å „Hõ=∞tHõ}Δ #∞ áê\˜Oz x„QÆÇϨ rq`«O QÆ_Ñ» ‰¨ Ωõ O>Ë „|ǨχK«~°ºáêÅ#Ö’ qѶ¨Å∞_»=Ù`å_»∞. ™êfiÉèÏqHõOQÍ LO_Õ âßs~°Hõ â◊H˜Î =Å# =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À JÅ[_ç LO@∞Ok. HÍ|\˜ì =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ÖÏ ã¨OK«iOKÕ =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_®xH˜, ã‘fiÜ«∞ „Hõ=∞tHõΔ} XHõ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# JO‰õΩâ◊OÖÏ Ñ¨x KÕã¨∞ÎOk. y y y

Ü«Ú=`« =ºH˜Î`«fi qHÍ™êxˆH D xÜ«∞=∂Åhfl qkèOK«|_®¤~Ú. nxx "å~°∞ ÉÏQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. „Hõ=∞tHõΔ}ÏÜ«Ú`« rq`åxfl ÉÏxã¨`«fiOQÍ `«Å∞K«~å^Œ∞. „Hõ=∞tHõΔ}ÏÜ«Ú`« rq`«O ~°HõΔ} Hõ=K«OÖÏ "åi =ºH˜Î`åfixfl ~°H˜Δã¨∞ÎOk. nxx „QÆÇ≤ÏOz Ü«Ú=`« WKåÛùѨÓ~°fiHõOQÍ

/

rq`« ѨÙ<å^Œ∞Å∞

39

ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# xÜ«∞=∂Å#∞ `«∞.K«. `«Ñ¨ÊHõ áê\˜OKåe. nx =Å¡ "åi =ºH˜Î`«fiO ^Œ$_è»"≥∞ÿ, L^•`«Î"≥∞ÿ#kQÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok. Ü«Ú=`« „Hõ=∞tHõΔ}ÏÜ«Ú`« rq`åxH˜, <≥·uHõ qÅ∞=ʼnõΩ Hõ@∞ì|_»HõáÈ`Õ, "åi Ü«∞ø=# ã¨OѨuÎ JO`å #tã¨∞OÎ k. ZO`« `«fi~°QÍ Ü«Ú=`« „Hõ=∞tHõ}Δ ÏÜ«Ú`« rq`« „áê=ÚMϺxfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~À, "åiH˜ JO`« "Õ∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. y y y

=∞ǨÏ`«Î~° „|ǨχK«~°º P^Œ~°≈OÖ’ L^•`«Î"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ∞, L`«Î=∞ #_»=_çHõ ã¨=∞„QÆOQÍ Wq∞_ç L<åfl~Ú. HÍ|\˜ì „|ǨχK«~°º P^Œ~å≈xfl áê\˜OKÕ "åi =ºH˜Î`«fiOÖ’ Jxfl L`«Î=∞ QÆ∞}ÏÅ∂ ã¨~°fi`À=ÚYOQÍ qHõã≤™êÎ~Ú. y y y

L^•`«Î QÆ∞}ÏÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩO@∂, =∞Oz qÅ∞=Å H˘~°‰Ωõ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, „|ǨχK«~°ºáêÅ# ã¨∞ÅÉèí`«~°=∞=Ù`«∞Ok. ã¨[˚# ™êOQÆ`«ºO`À ã¨^∞Œ }æ ÏÅ#∞, qÅ∞=Å#∞ =O@Ѩ\ Oì˜ K«∞HÀ=_»O ã¨∞ÅÉè=í ∞=Ù`«∞Ok. ã¨[#˚ ™êOQÆ`«ºO ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ =ÖË¡ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ á⁄O^•ÅO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ „áêi÷OKåe. y y y

q"åǨÏO JÜÕ∞ºO`« =~°ÔH·<å „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OKåe. Jk Ѷ¨Å=O`«"≥∞ÿ# q"åǨxH˜ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì q"åÇ¨Ï rq`«O Ѷ¨Å=O`«O HÍ"åÅO>Ë „|ǨχK«~°ºáêÅ#ÜÕ∞ ѨÙ<åk~å~Ú J=Ù`«∞Ok. y y y

ÃÑ^ŒÌÅ∞ `«QÆ∞ „â◊^Œú =Ç≤ÏOz Ñ≤Å¡Å∞ „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OKÕ@@∞¡ KÕÜ∞« QÆey`Õ, H©i,Î =∞ǨÏ`åfiÅÖ’ D „ѨÑO¨ K«O ã¨fi~åæ<flÕ q∞OzáÈ`«∞Ok. y y y

40

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

Ѩq„`«`«, „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«x H˘O^Œi =º‰õΩÎÅÖ’ qHõã≤`« "Õ∞^èŒã¨∞û#∞, L`«Î=∞ „ѨuÉèí#∞ Hõey LO_»@O H˘xfl™ê~°∞¡ K«∂™êÎO. "å~°∞ D „ѨѨOK«OÖ’ Z<Àfl Ѷ¨∞# q[Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® ™êkèOz LO_»=K«∞Û.

HÍx XHõ\ ˜ =∂„`«O x[O - Z=Ô~·`Õ Hõ~îÀ~° „|ǨχK«~åºxfl áê\˜™êÎ~À, "åiÖ’ =∂„`«"Õ∞ F@q∞ Z~°∞QÆx x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# #_»=_çHõ#∞, k=º „ѨHÍâßxfl, Ѩq„`«`À ‰õÄ_ç# ™œjÖϺxfl K«∂_»QÆÅO. y y y

x~°O`«~°O „|ǨχK«~°ºO áê\˜OKÕ "åix ã¨fiÜ«∞OQÍ K«∂¿ãÎQÍh, „|ǨχK«~°º =∞ǨÏ`«fiO Z@∞=O\˜^À g∞‰õΩ É’^èŒÑ¨_»^Œ∞! y y y

ZO`«=~°‰õΩ „|ǨχK«~°ºO áê\˜OKåe? q"åǨÏ=∞ÜÕ∞ºO`« =~°‰õΩ. y y y

ÉèQí =Æ `ü ™êHΔÍ`å¯~°O ÖËHõ P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~°O H˘~°‰Ωõ „|ǨχK«~º° OÖ’ =º=ã≤÷`«∞Öˇ·# H˘O`«=∞Ok =∞Ǩ`«∞‡Å∞ D Ö’HõOÖ’ L<åfl~°∞. gix <≥·+≤ªHõ „|ǨχKå~°∞ÅO\Ï~°∞. "å~°∞ `«=∞ P^Œ~°≈O #∞O_ç H˜Oz`«∞Î ‰õÄ_® "≥^· ˘ÅQÆ~∞° . =∂#ã≤HOõ QÍ ‰õÄ_® ã≤~÷ z° `«∞ÖÎ ,·ˇ `«∞kâßfi㨠=~°‰Äõ „|ǨχK«~º° P^Œ~å≈xfl áê\˜™êÎ~°∞. y y y

„|ǨχK«~°º „=`«O PK«iOK«_»O XHõ ÃÑ^ŒÌ ã¨"åÅ∞. x~°O`«~°O J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO@∂ ^è≥·~°º=O`«∞Öˇ·# =∞Ǩ`«∞‡ÖË D ѨsHõΔÖ’ q[Ü«∂xfl ™êkè™êÎ~∞° . y y y

P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ P`«‡™êHΔÍ`å¯~åxfl ™êkèOKåÅx HÀ~°∞‰õΩ<Õ "åiH˜ „|ǨχK«~°ºáêÅ# `«Ñ¨Êxã¨i. =∞~À =∂~°æ"Õ∞ ÖË^Œ∞. y y y

/

rq`« ѨÙ<å^Œ∞Å∞

zHÍQÀÖ’ [iy# ã¨~°fi=∞`« =∞Ǩã¨ÉèíÖ’ `å#∞ ™êkèOz# q[Ü«∂xfl ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ D q^èŒOQÍ K≥áêÊ~°∞ : ã¨É# íè ∞ ''J"≥∞iHÍ ^Õâ◊ ™È^Œ~,° ™È^Œs=∞}∞ÖÏ~å—— Jx <Õ#∞ ã¨OÉ’kèOKå#∞. K≥=ÙÅ∞ zÅ∞¡Å∞Ѩ_Õ@∞¡ Ô~O_»∞ xq∞ëêÅáê@∞ Hõ~°`åà◊^èŒfi#∞Å∞ q∞#flO\Ï~Ú. `«~åfi`« <å „Ñ¨ã¨OQÆO ™êyOKå#∞. „Ѩã¨OQÆO =ÚyOz ÉèÏ=f„=`«`À K«uH˜ÅѨ_áç ÈÜ«∂#∞. =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA Ѩu „ HõÅhfl <å Ñ „ ã ¨ O¨ QÆO J`«∞º`«= Î ∞"≥∞# ÿ kQÍ Ñ „ K ¨ ∞« iOKå~Ú. J"≥∞iHÍ^Õâ= ◊ ∞O`å <å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. "å~°∞ JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß~À#x g∞~°∞ Pâ◊Û~°º Ѩ_»=K«∞Û. <å‰õΩ U^À Jf`« â◊H˜Î LO^Œx g∞~°∞ q㨇ܫ∞O K≥ O ^Œ = K« ∞ Û . <å‰õ Ω x[OQÍ P â◊ H ˜ Î LO^Œ x g∞‰õ Ω K≥|∞`«∞<åfl#∞. J^Õq∞@O>Ë - <å rq`«OÖ’ XHõ¯™êi ‰õÄ_® HÍ=∞ÉèÏ=#Å#∞ <å "≥∞^Œ_∞» Ö’xH˜ ~åhÜ«∞ÖË^∞Œ . <å |∞kúx, <å PÖ’K«##∞, =∂#=ÙÅ∞ ™ê^è•~°}OQÍ Pã¨H˜Î K«∂Ñ≤OKÕ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· #∞Oz L#fl`« tY~åÅ "≥·Ñ¨Ù Ѩܫ∞xOKÕ q^èŒOQÍ tHõΔ} WKåÛ#∞. Jk ZO`« |Å=`«Î~° â◊H˜ÎQÍ =∂iO^ŒO>Ë, ^•xx Ñ „ u ¨ Ѷ∞¨ \˜OK«_O» Z=i`«~= ° ¸ HÍ^Œ∞.

41

/ =∞iH˘xfl ã¨∂K«#Å∞

42 42

Ü«Ú=â◊H˜Î

x

„áê~°#÷ XHõ â◊H=Θ ∞O`«"∞≥ #ÿ ã¨Ç¨ Ü«∞HÍi, g∞~°∞ D q^èOŒ QÍ „áê~°#÷ KÕÜ∞« =K«∞Û''F ÉèíQÆ=O`«∞_®! ǨÏ$^ŒÜ«∞ ѨÓ~°fiHõOQÍ x#∞fl ѨÓlã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù ã¨~°fiâ◊H˜Î=∞O`«∞_»=Ù, h‰õΩ J™ê^茺"≥∞ÿ#^Õn ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì <å „|ǨχK«~åºxfl ~°H˜ΔOK«@O h‰õΩ Hõ+¨ìO HÍ^Œ∞. ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOz, x["≥∞ÿ# „|ǨχKåiQÍ, |e+¨μìxQÍ, k=º `Õ[ã¨∞û`À „ѨHÍtOKÕ "å_çQÍ KÕ~Ú. h"Õ <å `«e¡q, `«O„_çq† h"Õ <å `À_»∞, h_»† h"Õ <å 㨠Y ∞_» = Ù, <å rq`å^è • ~° = ¸ h"Õ . h‰õ Ω Ñ¨ ^ Õ Ñ¨ ^ Õ „Ѩ}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞.—— D „áê~°÷# XHõ\ ˜, Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ KÕ¿ãÎ ã¨iáÈ^Œ∞. =∞#ã¨∞û ^Œ$_è»OQÍ JÜÕ∞ºO`«=~°‰õÄ D „áê~°÷# KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« ‰õÄ_® „áê~°÷# H˘#™êyOKåe. ~ÀE ™êfl#O, „Hõ=∞|^Œú"≥∞ÿ# PǨ~° JÅ"å@∞¡, "åºÜ«∂=∞O ÖËHõ Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞, Ѩq„`« „QÆO^èŒÑ¨~î°#O, U^À XHõ LѨÜ≥∂QÆ Hõ~"° ∞≥ #ÿ ѨxÖ’ x=∞QÆfl=∞=_»O, =∞Oz"åi`À ¿ãflǨÏO, ã¨=∞Ü«∞O ^˘iH˜#ѨÙ_»∞ ã¨`åûOQÆ`«ºO KÕÜ«∞_»O, L^•`«ÎQÆ∞}ÏÅ∞ JÅ=~°K«∞ HÀ=_»O - W=hfl „|ǨχK«~º° áêÅ#‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ `» å~Ú. J~Ú`Õ g@xfl\˜ h q∞Oz, Ǩ Ï $^Œ Ü « ∞ Ѩ Ó ~° fi Hõ " ≥ ∞ ÿ # „áê~° ÷ # =Å# =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# =∂~°∞ÊÅ∞ ã¨OÉèíq™êÎ~Ú.

x

`«ex¡ ^Õ=`«QÍ K«∂_®e. `«^•Ìfi~å W`«~° ¢ãÅΑ #∞ ‰õÄ_® P q^è"Œ ∞≥ #ÿ Ѩq„`« ÉèÏ=O`À K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. ¢ãÅΑ O^Œih W@∞=O\˜ P~å^躌

/

=∞iH˘xfl ã¨∂K«#Å∞

x

x

x

43

ÉèÏ=O`À K«∂_»QÆey`Õ, „|ǨχK«~°º áêÅ#Ö’ <åÅ∞yO@ =¸_»∞ =O`«∞Å∞ g∞~°∞ ™êkèOz#>Ë¡. „|ǨχK«~º° áêÅ#‰õΩ D ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’ Z<Àfl ã¨∂K«#Å∞ W=fi|_®¤~Ú. ^≥·#Ok# rq`«OÖ’ "å\˜x *Ï„QÆ`«ÎQÍ PK«iOKåe. „|ǨχK«~°º áêÅ#Ö’ H˘O`«"Õ∞~° q[Ü«∞O ™êkèOK«QÆeQÍ#∞ J<Õ QÆ~°fiO `«Ö`ˇ ‰Î« Ωõ O_® *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ®e. ZO^Œ∞HõO>Ë, U^À XHõ ~ÀA P QÆ~fi° "Õ∞ x#∞fl Ѩ`«#"≥ÚOkOz `«ÅkOK«∞H˘<Õ@@∞¡ KÕã¨∞ÎOk. „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ#Ö’ JѨC_»Ñ¨C_»∂ P@OHÍÅ∞ HõÅQÆ=K«∞Û. HÍx "å\˜ = Å¡ kQÆ ∞ Å∞ Ѩ _ » = Åã≤ # J=㨠~ ° O ÖË ^ Œ ∞ . [iyOk =∞izáÈ~Ú, h â◊H˜Îx ‰õÄ_»nã¨∞‰õΩx ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷ã¨∂Î, kfiQÆ∞}©Hõ$`«"≥∞ÿ# qâßfiã¨O`À ™ê^èŒ# H˘#™êyOKåe.

ZO`ÀHÍÅO „|ǨχK«~°ºO áê\˜Oz<å, âßs~°Hõ |ÅO, =∂#ã≤Hõ |ÅO, P`«‡qâßfiã¨O, `Õ[ã¨∞û, F[ã¨∞û, Ѩq„`«`«, ^è≥·~°ºO, â◊H˜Î "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q =$kú K≥O^ŒHáõ È`Õ h =ºH˜`Î fi« OÖ’ U^À XHõ ÃÑ^ŒÌ ã¨=∞㨺 LO^Œx „QÆÇ≤ÏOKåe. P ã¨=∞㨺#∞ QÆ∞iÎOz ã¨iKÕã¨∞HÀ"åe.

y y y

44 44

/ =ÚyOѨÙQÍ! Ü«Ú=â◊H˜Î

âßs~°Hõ|ÅO, =∂#ã≤Hõ|ÅO, P`«‡â◊H˜Î, P`«‡qâßfiã¨O, `Õ[ã¨∞û, F[ã¨∞û, Ѩq„`«`«, ^è≥·~°ºO, â◊H˜Î - =O\˜ QÆ∞}ÏÅ#∞ qHõã≤OѨKÕÜ«∞ÖËx „|ǨχK«~º° r=#O HõO>Ë, âßs~°Hõ Éè’QÆÉÏè QͺÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î rqOK«_O» =O^Œ~Ô @∞¡ L`«=Î ∞=∞=Ù`«∞Ok. =∞~Àq^èOŒ QÍ K≥áêÊÅO>Ë „|ǨχK«~º° áêÅ# x#∞fl ~°ã¨Ç‘Ï#∞_çQÍ KÕÜ«∞~å^Œ∞.

„|ǨχK«~°º áêÅ# =ÚYº L^ÕÌâ◊O Ü«Ú=`«Ö’ D ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ Ñ Ã Oá⁄OkOѨ*Ü Ë ∞« _»"∞Õ x ã≤OÇ¨Ï ã¨^Œ$â◊ ^è≥·~°º ™êǨϙêÅ∞! x â◊H= Θ ∞O`«"∞≥ # ÿ =ºH˜`Î fi« O! x ã¨~°fiQÆ∞} ã¨=∞xfi`«

`Õ*’=∞Ü«∞"≥∞ÿ# =ºH˜Î`«fiO!

D q^èŒ"≥∞ÿ# Ѷ¨e`åÅ∞ ã¨iÜ≥ÿ∞# „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ# =Å¡ =∂„`" « ∞Õ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. y y y

/

45

J#∞|O^èŒO 1

Öˇ·OyHõ q^Œº - „áê^è•#ºO D ~ÀAÖ’¡ Öˇ·OyHõ q^•º „áê^è•#ºO K«~°ÛhÜ«∂Oâ◊=∞~ÚOk. HÍh Jk K«~°ÛhÜ«∂Oâ◊O HÍ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. Öˇ·OyHõ q^Œº Ü«Ú=`« =∞#ã¨∞ûÖ’¡x ã¨O^ÕǨefl f~°∞ã¨∞ÎOk. ZO^Œ~À "Õ∞^è•=ÙÅ∞, âߢã‘ÎÜ«∞OQÍ HÍ=∞ã¨O|O^èŒ q+¨Ü∂« Å#∞ qѨÙbHõiOKå~°∞. '„|ǨχK«~º° "Õ∞ rq`«O— J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl ѨÓ}ˉõΩ K≥Ok# ™êfiq∞ t"å#O^Œ ã¨~°ã¨fiu ~°zOKå~°∞. P ѨÙã¨ÎHÍʼnõΩ `«y#O`« „ѨKå~°O ÖËHõáÈ=_»O =∞# Ü«Ú=‰õΩÅ ^Œ∞~°^Œ$+¨ìO. =∞# â◊s~°OÖ’x ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∞#flѨÙ_»∞ =∞#‰õΩ Z@∞=O\˜ qHÍ~°=¸ á⁄O^ŒO. HÍh J^Õ â◊s~°OÖ’x XHõ =ÚYºÉèÏQÆ"∞≥ #ÿ [#<ÕO„kÜ«∞O QÆ∞iOz =∂\Ï¡_`ç ,Õ XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ qHÍ~°O =∞# =∞#ã¨∞ûÅ#∞ Ñ‘_çã¨∞ÎOk† P q+¨Ü«∂xfl `˘O^Œ~°QÍ „`«∞Oz"Õ™êÎO! =∞#O ÉÏQÍ PÖ’z¿ãÎ =∞# â◊s~°OÖ’ [#<ÕO„kÜ«∞O KåÖÏ =ÚYº"≥∞#ÿ k.

XHõ =∞x+≤Ö’x =ºH˜Î`«fiO ѨÓiÎQÍ qHõã≤OKåÅO>Ë ^•xH˜ HÍ~°}O J^Õ. Ö∫H˜Hõ Jaè=$kú, P^蕺u‡Hõ J#∞Éèí∂u á⁄O^Œ_»O, QÆ=∂ºxfl ™êHÍ~°O KÕã¨∞HÀ=_»O Jhfl [#<Õ„kÜ«∞O Ü≥ÚHõ¯ P~ÀQƺO, â◊H˜ÎÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç LO\Ï~Ú. =∞# ã¨~°fiâ◊‰õΩÎʼnõÄ =¸Å"≥∞ÿ#k J^Õ. =∂#=Ùx QÆ=∂ºÅ‰õΩ HÍ=Åã≤# â◊H˜Î, |ÅO P â◊H˜Î L`åÊ^ŒHõ ˆHO„^ŒO #∞OKÕ Åaèã¨∞ÎOk. „Ѩu XHõ¯~°∂ D „áê^äŒq∞Hõ ã¨`åºxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D ã¨`åºÅ#∞ =∞# ã¨<å`«# |∞∞+¨μÅ∞ Hõ#∞Q˘<åfl~°∞. =∞# Ü«Ú=`«‰õΩ ^•x „áê=ÚYº`«#∞, D „áê}â◊HΘ Hˆ O„^Œ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ q=iOz#ѨÙ_»∞, "å~°∞ `«=∞ ^Ò~åƒùQºÆ ã≤÷u #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç, k=º"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å~°∞.

46

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

HÍ|\˜ì Ü«Ú=`«‰õΩ Öˇ·OyHõ q^Œº J=ã¨~°=∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.

P~ÀQƺ=O`«∞_≥·# ÉÏÅ∞_»∞ 16 ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û =KÕÛã¨iH˜, HõÅÅ∞HõO@∂ ã¨öÅ<åxH˜ QÆ∞~“`å_»∞. D „H˘`«Î J#∞Éèí∂`«∞Å∞ J`«}˜‚ ÉèíÜ«∞ÃÑ_»`å~Ú. q∞ye# Ñ≤Å¡Å∞ =∂=¸Å∞QÍ LO@∂, <Õ#∞ =∂„`«O ZO^Œ∞H˜ÖÏ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#x ÉèÏq™êÎ_»∞. PO^Àà◊#`À `«#ˆH^À ÉèÜ í ∞« OHõ~° ~°∞QƇ`« ™ÈH˜O^Œx `«Å∞™êÎ_∞» . ã≤Q∞Æ `æ À D q+¨Ü∂« xfl W`«~∞° Å`À K«iÛOK«_»∞. Wk J`«x =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíÜ«∞OHõ~° "Õ^Œ##∞ Hõeyã¨∞ÎOk. P =∞<À"Õ^Œ# J`«x â◊s~åxfl ÉÏkèã¨∞ÎOk. JHÍ~°}OQÍ `å#∞ HõÅÖ’ g~°º#+¨ìO K≥O^Œ_»O =ÖË¡Õ `å#∞ |ÅÇ‘Ï#∞_»=Ù`«∞<åfl#x ÉèÏq™êÎ_»∞. D q^èŒ"≥∞ÿ# ã¨=∞㨺Šã¨∞_çQÆ∞O_»OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO\Ï_»∞. Wk ZO`« ^Œ∞ã≤÷u!

JÖÏ H͉õΩO_® ÃÑ^ŒÌÅ∞ J`«xH˜ Ü«∞ø=#O, Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê LO>Ë PO^Àà◊#, ÉèÜ í ∞« O, =∂#ã≤Hõ ^Œ∞ã≤`÷ ∞« Å #∞O_ç q=ÚH˜Î Hõey=ÙO_Õk. Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞ûÖ’ HõÅÖ’ ã¨eö OK«_O» ™ê^è•~°}O. J^˘Hõ âßs~°Hõ „Ѩ„H˜Ü∞« . Ü«∞ø=<å~°OÉèíOÖ’ Jk HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x =Å¡ JáêÜ«∞"Õ∞g∞ ÖË^Œ∞.

WHõ `«~°∞"å`«k â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# Öˇ·OyHõ PHõ~°¬}, ^•x =Å¡ Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O PHõi¬OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. qâ◊fi[h#"≥∞#ÿ ÖˇO· yHõ PHõ~°¬}, HÍ=∞ÉèÏ=#Å∞ "åi =∞#ã¨∞ûÖ’ "≥∂ǨÅ#∞ ˆ~ÔHuÎOz, ǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ `«Å¡_çÖË¡@@∞¡ KÕ™êÎ~Ú. Wk ã¨~°fi™ê^è•~°}O. HÍh, ã¨~fi° ™ê^è•~°}=∞x Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ#∞ qK«ÛÅq_çQÍ uiˆQ@@∞¡ =kÖË¿ãÎ nx Ѷ¨e`«O ^•~°∞}OQÍ Ñ¨i}q∞ã¨∞ÎOk. W=hfl ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘<Õ, =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞, Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞ qK«ÛÅq_çQÍ u~°∞QƉõΩO_® Hõ@∞ìÉÏ@∞¡ KÕâß~°∞. HÍh, =∞#ã¨∞ûÖ’ [iˆQ "å\˜H˜ Hõ@∞ìÉÏ@∞¡ Z=~°∞ ÃÑ@ìQÆÅ~°∞?

HÀiHõʼnõΩ Hõà‹§O "ÕÜ«∞‰õΩO>Ë, HÍ=∞O`À Öˇ·OyHõ ã¨O`«$Ñ≤Î HÀã¨O Z<Àfl J™êfiÉèÏqHõ"≥∞ÿ# =∂~åæÅ#∞ =∞#ã¨∞ûKÕ "≥kH˜™êÎ~Ú. J@∞=O\˜ "å\˜

/

J#∞|O^èOŒ 1

47

Ѷe¨ `«O PÖ’K«#Å HõO^Œx Ѷ∞¨ ’~°H$õ `åºÅ∞. J@∞=O\˜ J™êfiÉèÏqHõ HÍ=∞ˆHo q"åÇ¨Ï rq`åxfl ^èŒfiOã¨O KÕã¨∞ÎOk. ÃÑiˆQ Ñ≤Å¡ÅÖ’ ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞OÖ’, `«y# =∂~°æ^Œ~°≈HõO ^•fi~å nxfl x"åiOK«=K«∞Û. HÍ|\˜ì q"åǨÏO JÜÕ∞ºO`« =~°‰õΩ Ü«Ú=`« „|ǨχK«~°º áêÅ# HõzÛ`«OQÍ áê\˜OKåe. Ü«Ú=`«‰õΩ D q+¨Ü«∞OÖ’ |∞kú‰õΩâ◊Å`« QÆÅ ÃÑ^ŒÌÖË =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO =Ç≤ÏOKåe. Öˇ·OyHõ q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤#k ZO`À LOk, HÍh P q+¨Ü∂« xfl ^•@"ÕÜ∞« _»O =Å¡ LѨâ=◊ ∞<åÅHõO>Ë ÉÏ^èÖŒ Ë Z‰õΩ¯==Ù`å~Ú.

D ~ÀAÖ’¡ ÖˇO· yHõq^Œº P=â◊ºHõ`« WO`«‰Ωõ =Ú#∞ѨÙHõO>Ë ÉÏQÍ Z‰õΩ¯=QÍ LOk. ã¨=∂[OÖ’x Jxfl =~åæÅÖ’ `≥~°"≥#∞Hõ â◊$OQÍ~°O JkèHõ"≥∞ÿOk. J@∞=O\˜ â◊$OQÍ~°ˆHo Ѷ¨e`«"Õ∞ Z~Ú_£û. Wxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ ¿ÇÏà◊#QÍ K«∂_»|_ç# „Hõ=∞tHõ}Δ ÏÜ«Ú`« r=# q^è•<åxfl WѨÊ\˜HÔ <· å JÅ=~°K∞« HÀHõ áÈ`Õ, `«=∞ Éèqí +¨º`«∞Î JO^èHŒ Í~°|O^è∞Œ ~° =∞=Ù`«∞O^Œx Ü«Ú=`« WѨC_çÑC¨ _Õ „QÆÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞. P^èŒ∞xHõ =∂#=ÙxH˜ UHõѨffl„=`«O, Ѩu„=`å^èŒ~°‡O J<Õ ã¨<å`«# P^Œ~å≈Å∞ J~°÷=O`«OQÍ JxÑ≤OKÕ ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞~ÚOk.

WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ#∞ P™êO`«O J#∞ÉèíqOKåÅx J^Œ∞ѨÙÖËx HÍ=∞O`À ~°yeáÈÜÕ∞ KåÖÏ =∞Okx K«∂âß#∞.

HÍx P HÀiHõ#∞ ѨÓiÎQÍ ã¨O`«$Ñ≤Ñ Î ~¨ K ° åÅO>Ë Hõhã¨O áêuˆHà◊§ =Ü«∞ã¨∞û =KÕÛ =~°ÔH·<å „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«_»O J`åº=â◊ºHõO. D x*Ïxfl =∞# Ü«Ú=`«‰õΩ ZÖÏ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞QÆÅ#∞?

48 48

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

J#∞|O^èŒO 2

P^蕺u‡Hõ ™ê^茉õΩxH˜ „"åã≤# ÖËY „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# nѨH±, h ÖËYÖ’x ™ê~åOâßxfl <Õ#∞ „QÆÇ≤ÏOKå#∞ „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«_»O KåÖÏ Hõ+¨ì=∞x h=O@∞<åfl=Ù.

D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ N~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ UO K≥áêÊ~À `≥Å∞™ê? ''^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® Éèí∂q∞ÃÑ· ѨÙ\˜ì#ѨC_»∞ âßs~°Hõ "≥∂ǨÅ #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË~°∞.—— HÍ=∂xfl [~ÚOK«_»OÖ’ Z<Àfl q+¨Ü«∂Å#∞ hqOHÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åe. D Ö’HõOÖ’x Ѩu`«∞ÅÃÑ· ^ŒÜ«∞K«∂¿Ñ qâßÅǨÏ$^ŒÜ«∞O h‰õΩ HõÅQÍÅO>Ë, h=Ù ‰õÄ_® |ÅÇ‘Ï#`«Å∞, "≥·Ñ¶¨ÖϺÅ∞ K«qK«∂_®e. D |ÅÇ‘Ï#`«Å∞, qѶ∂¨ `åÖË ™ê^艌 Ωõ x JǨÏOHÍ~åxfl K«∂~°O‚ KÕ™êÎ~Ú. P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ '`å#∞ Ѩq„`«∞_»∞— J<Õ JǨÏOHÍ~°O JuÃÑ^ŒÌ J_»¤OH˜. ''<Õ#∞ Ѩq„`«∞_»#∞, =∞Oz"å_»#∞, q∞ye#"å~°∞ Hõà◊OH˜`«∞Å∞ <≥·uHõ`« áê\˜OK«ÖË~°∞—— J<Õ JǨÏOHÍ~°O =∞#ã¨∞ûÖ’ L^Œ~Ú¿ãÎ, JkfifÜ«∞ ÉèíQÆ=`ü ™êHΔÍ`å¯~°O Jã¨OÉèí==∞=Ù`«∞Ok. ˆH=ÅO ã¨fi„Ѩܫ∞`«flO ^•fi~å<Õ JǨÏOHÍ~åxfl áê~°„^ÀÅ_»O J™ê^茺O. Wk =∞Ǩ™ê^茉õΩÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® „^è∞Œ =Ѩ_Oç k. J~Ú`Õ, Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞, D JǨÏOHÍ~åxfl <åâ◊#O KÕÜ«∞_®xH˜ `«#=^ŒÌ J¢™êÎÅ#∞ LOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. J`«_»∞ =∂#=ÙxÖ’ Ji+¨_»fi~åæÅ#∞1 <å\Ï_»∞. Jq |ÅOQÍ ÃÑiy, K≥ѨÊÖËx ÉÏ^èŒÅ∞ Hõeæ™êÎ~Ú. JO`«~° â◊„`«∞=ÙÖˇ·# D P~°∞QÆ∞~°∞ â◊„`«∞=ÙÅKÕ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ Ç≤ÏOã≤OK«|_ç# `«~∞° "å`« P^蕺u‡Hõ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# JǨÏOHÍ~°ÑÙ¨ 1.Ji+¨_»fi~åæÅ∞ – HÍ=∞, „HÀ^èŒ, Ö’Éèí, "≥∂ǨÏ, =∞^Œ, =∂`«û~åºÅ∞.

/

J#∞|O^èOŒ 2

49

Jã¨Ç¨Ü«∞`«#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ÉèíQÆ=O`«∞x =ÚO^Œ∞ "≥∂HõiÅ∞¡`å_»∞. D q^èŒOQÍ JǨÏOHÍ~°O K«∂~°‚O KÕÜ«∞|_ç, ~°∂ѨÙ=∂ã≤áÈ`«∞Ok. nx `«~°∞"å`«<Õ ™ê^茉õΩ_»∞ q#„=∞`« Hõey P^蕺u‡Hõ Ѩ^äŒOÖ’ Jaè=$kúx ™êkèOK«QÅÆ _»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Î Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk - '~å=∞â◊H˜Î— =∞iÜ«Ú 'HÍ=∞â◊H˜Î—! =∞# =ºH˜Î`åfixH˜ ѨÙ<åk D ~å=∞â◊H˜Î. Jk ^•x P#O^ŒOÖ’ =Úxy LO@∞Ok. HÍ=∞â◊H,Θ `«#‰õΩ QÆÅ l`«∞ÅÎ #∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz =∞#Å#∞ `«ÅkOK«∞H˘<Õ@@∞¡ KÕã¨∞ÎOk. D HÍ=∞â◊H˜Î ZO`« |Å"≥∞ÿOk, l`«∞ÎÅ =∂i^ŒO>Ë - ^•x ã¨"≥∂‡Ç¨Ï#O =Å¡ =∞#O ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ =∞~°záÈ`åO. D Ö’Hõ=∞O`å HÍ=∞â◊H˜ÎH˜ '^•™È-ǨÏO— JO\’Ok. H˘O`«=∞Ok =∂„`«O qÅHõΔ}"≥∞ÿ# JO`«~°Ì$+≤ì, qK«HõΔ}Å`À ~å=∞â◊H˜Î "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞o§, HÍ=∞â◊HxΘ JkèQqÆ ∞™êÎ~∞° . J@∞=O\˜ "å~°∞ `«∞^Œ‰Ωõ P`«‡Ö’ b#"≥∞ÿ Ѩ~°=∂#O^•xfl J#∞Éèíq™êÎ~°∞. x[OQÍ Wk ™êǨϙȿÑ`«"≥∞ÿ# HÍ~°ºO. HÍ|\˜ì =ÚO_»HÀѨx+¨`«∞Î WÖÏ K≥|∞`ÀOk : <åÜ«∞=∂`å‡ |ÅÇ‘Ï<Õ# ÅÉèíºó I - ''D P`«‡#∞ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞ á⁄O^ŒÖË~°∞.—— D ÉèíQÆ=`ü ™êHΔÍ`å¯~°O ÖËHõ P`«‡™êHΔÍ`å¯~°O KåÖÏ Hõ+¨ì"≥∞ÿ# ™ê^è#Œ . Wk |ÅÇ‘Ï#∞ʼnõΩ J™ê^躌 O. =∞#O Ju *ÏQÆ~∂° Hõ``« À P^蕺u‡Hõ =∂~åæxfl J#∞ã¨iOKåe. Hõ~îÀѨx+¨`«∞Î WÖÏ K≥|∞`ÀOk! ‰õΔΩ~°ã¨º ^è•~å xt`å ^Œ∞~°`«ºÜ«∂ ^Œ∞~°æO Ѩ^äŒã¨Î`ü Hõ=Ü≥∂ =^ŒxÎ I 'P`«‡™êHΔÍ`å¯~°O á⁄Ok# |∞∞+≤=ˆ~}∞ºÅ∞ K≥¿ÑÊ^Õ=∞O>Ë P`«‡™êHΔÍ`å¯~°O HõuÎ"≥Ú#ÃÑ· #_»HõÖÏO\˜k! Jk KåÖÏ Hõ+¨ìO Jx nx J~°÷O. HÍ|>Ëì <Õ#∞ ^•xfl ™êǨϙȿÑ`«=∞x K≥áêÊ#∞.

50

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

WѨC_»∞ h=Ù HÍ=∞OÃÑ· Ü«Ú^ŒúO KÕã¨∞Î<åfl=Ù. Jk x[OQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# áÈ~å@O. Ü«Ú^ŒúOÖ’ [~ÚOKåÅO>Ë "≥Ú^Œ@ â◊„`«∞=Ù â◊H˜Îx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« JO`« |ÅO`À =∞#O Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∂e.

J~Ú`Õ, J~°∞˚#∞xÖÏ ÉèíQÆ=O`«∞_ç<Õ =∞# áÈ~å\ÏxH˜ =∂~°æ^Œ~°≈‰õΩxQÍ, <åÜ«∞‰õΩxQÍ KÕ¿ãÎ â◊„`«∞=ÙÃÑ· =∞# q[Ü«∞O `«^䌺O. `«~∞° "å`« N~å=∞Hõ$+¨μÅ‚ ∞ K≥ÑÊ≤ #@∞¡, HÍ=∂xfl [~ÚOK«_®xH˜ Z<Àfl PÜ«Ú^è•Å∞, =ӺǨÅ∞ J=ã¨~°O. HÍ=∞O XHõ =ºH˜Î ~°∂ѨOÖ’ LO>Ë, ã¨∞ÅÉèíOQÍ |ńѨÜ≥∂QÆO`À J}z"ÕÜ«∞=K«∞Û. HÍh, HÍ=∞O XHõ JO^Œ"∞≥ #ÿ , PǨ^¡ HŒ ~õ "° ∞≥ #ÿ â◊„`«∞=Ù! HÍ|\˜ì HÍ=∞O =∞# â◊„`«∞=x `≥eã≤<å, ^•xx x"åiOK«_®xH˜ =∞#™⁄ѨÊ^Œ∞! Jk =∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ ÉÏǨϺOQÍ L#fl@¡~Ú`Õ, ^•xfl `«iq∞ "ÕÜ«∞=K«∞Û. HÍh D q+¨Ü«∞O JO`« ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿOk HÍ^Œ∞. =∂#ã≤Hõ, JO`«~åO`«~åàÏÅÖ’ HÍ=∞O „Ѩ"ÕtOz, =∞# =∞#ã¨∞û<Õ ^•x x"åã¨OQÍ KÕã¨∞H˘x, rq`«OÖ’ XHõ q_»fÜ«∞ÖËx ÉèÏQÆOQÍ `«Ü«∂~°~ÚOk. HÍ|\˜ì, KåÖÏ=∞Ok 'PǨ¡^ŒHõ~°"≥∞ÿ# â◊„`«∞=Ù— `À ¿ãflǨxfl H˘#™êyã¨∂,Î ^•x=Å¡ HõeQˆ qѨ`¯« ~° Ѩiã≤`÷ ∞« Å`À ã¨Ü∂≥ ^躌 H˘#™êyã¨∂Î, Ç‘Ï#"≥∞ÿ# rq`åxfl QÆ_»∞ѨÙ`å~°∞. P^蕺u‡Hõ ™ê^茉õΩ_»∞ D l`«∞ÅÎ =∂i HÍ=∞â◊„`«∞=Ù HÍ~°}OQÍ `«# â◊‰Ωõ ÅÎ hfl <åâ◊#=∞~ÚáȉõΩO_® *Ï„QÆ`«ÎѨ_»`å_»∞. `«# ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ`À â◊„`«∞=Ù#∞ `«∞^Œ=Ú\˜ìOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩܫ∞ufl™êÎ_»∞. HÍh D HÍ=∞O =∞O„`«QÆ`≥Î=O\˜k. `«# PǨ¡^ŒHõ~°"≥∞ÿ# =ÅÅhfl ™ê^艌 Ωõ xÃÑ· "Õã,≤ Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ „ѨÜ∞« uflã¨∞OÎ k. HÍ=∞ |O^è•Å #∞O_ç ™ê^茉õΩ_»∞ áêiáÈ=_®xH˜ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, D =∞O„`«QÆ`≥Î WOHÍ |Å"≥∞ÿ# ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<墙êÎÅ`À ™ê^茉õΩx =∞#ã¨∞û#∞ Hõ|oOKåÅx „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì HÍ=∂xfl JkèQÆq∞OKåÅx ™ê^茉õΩ_»∞ ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å, =∞m§ =∞m§ Ѩ_çáÈ`«∞O\Ï_»∞. D JѨ[Ü«∂Åhfl Hõeã≤

/

J#∞|O^èOŒ 2

51

''<Õ#∞ WHõg∞^Œ@ D HÍq∞x =Å¡ "≥∂ã¨áÈ#∞—— Jx J`«x =ºH˜Î`«fi=∞O`å „Ñ¨u^èŒfixã¨∂Î LO_»QÍ, ™ê^茉õΩ_»∞ ^Œ$_è»OQÍ f~å‡xOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.

J@∞=O\˜ ^Œ$_è» ã¨OHõÅÊO „|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ HÍ"åe. HÍ|\˜ì „|ǨχK«~º° áêÅ# KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ<Õ"å~°∞ nHõ|Δ ∂x `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ D q^èŒOQÍ ã¨OHõeÊOK«∞HÀ"åe : ''x[OQÍ <å‰õΩ HÍ=∞ã¨∞YO J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. D Ö’HõOÖ’ ÅaèOKÕ J`«ºkèHõ P#O^ŒO J^Õ, ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. HÍh, <Õ#∞ P`«‡™êHΔÍ`å¯~° P#O^•xfl =∂„`«"∞Õ á⁄O^•Åx ^Œ$_èO» QÍ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞. ^•xHõO>Ë `«‰õΩ¯"≥·#k <åH˘^Œ∞Ì. HÍ|\˜ì `«∞K«Ûù HÍ=∞ã¨∞YO <å‰õΩ =^Œ∞Ì, =^Œ∞ÌQÍHõ =^Œ∞Ì!—— J@∞=O\˜ „=`åxfl ã¨OHõeÊOK«_»"Õ∞ "≥Ú^Œ\ ˜ "≥∞@∞ì. „|ǨχK«~°º áêÅ#Ö’ J@∞=O\˜ xâ◊ÛÜ«∂xH˜ ZO`À „áê^è•#ºO LOk. J@∞=O\˜ ^Œ$_è»xâ◊ÛÜ«∞O`À, =∞Ǩϟ#fl`« „=`«nHõΔÅ∞ ã¨OHõeÊOz<å ‰õÄ_® =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’ HÍ=∞Ѩ~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞, "≥∂ǨÅ∞ ZO`« "ÕQÆO`À =™êÎÜ«∞O>Ë, Jq =∞##∞ k¢Q̓ùOuH˜ QÆ∞iKÕ™êÎ~Ú. HÍh "å\˜=Å¡ x~°∞`åûÇ¨Ï Ñ¨_»‰õÄ_»^Œ∞. =∞#O Z<Àfl [#‡Å∞ D HÍ=∞â◊„`«∞=Ù#∞ ÖÏeOKåO HÍ|\˜ì Jk XHõ¯™êi`À "≥à◊¡^Œ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© h=Ù kQÆ∞Å∞Ѩ_»‰õΩ. h ã¨OHõÖÏÊxfl WOHÍ ^Œ$_è»O KÕã¨∞H˘x Ѩ^Õ Ñ¨^Õ h =∞#ã¨∞û‰õΩ WÖÏ K≥ѨCHÀ"åe: ''F =∞#™ê! h‰õΩ ã¨O™ê~° ã¨∞MÏxfl JOkOK«#∞. Ö’Hõ=∞O`å P ã¨∞YO "≥O@ Ѩ~°∞QÆ∞Öˇ_»∞`«∞<åfl Jk Jx`«ºO, HõΔ}˜HõO. P^蕺u‡Hõ P#O^ŒO`À áÈe¿ãÎ Jk `«∞K«Û"ù ∞≥ Oÿ k. HÍ|\˜ì F =∞#™ê! P`«‡™êHΔÍ`å¯~°O âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ , ã¨<å`«#"≥∞#ÿ P#O^ŒO! ^•x HÀã¨"∞Õ „áê‰õΩÖÏ_»∞. D q^èOŒ QÍ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# ^•xfl ÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ìHÀ. Z#fl_»∂ Ö∫H˜Hõ, ã¨O™ê~° ã¨∞MÏʼnõΩ "≥OѨ~å¡_»‰õΩ.——

52

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

J@∞=O\˜ QÆ\ ˜ì ã¨∂K«#Å∞ =∞#ã¨∞‰õΩ Ñ¨^Õ Ñ¨^Õ Wã¨∞ÎO_®e. HÍ=∞ "åã¨#Å#∞ =∞m¡ =∞m¡ „uÑ≤ÊH˘\Ïìe. N~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ ''h=Ù '`«∂~°∞Ê—#‰õΩ „Ѩܫ∂}˜¿ãÎ, h JO`«@ h"Õ 'ѨtÛ=∂xH˜— ^Œ∂~°=∞=Ù`å=Ù.

WHõ¯_» '`«∂~°∞Ê— JO>Ë Ü≥∂QÆO ÖËHõ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞. 'ѨtÛ=∞O— JO>Ë Éè’QÆO ÖËHõ WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞xÔH· Ü≥∂QÆ™ê^èŒ# KÕ¿ãÎ, WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅÃÑ· HÀiHõ `«yæáÈ`«∞Ok. WHõ¯_» 'Ü≥∂QÆO— JO>Ë âßs~°Hõ "åºÜ«∂=∂Å∞ =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞. Ü≥∂QÍã¨<åÅ #∞O_ç ^蕺#O =~°‰õΩ L#fl=hfl Jx J~°÷O. L^ŒÜ«∂# x„^Œ ÖËz#k "≥Ú^ŒÅ∞, ~å„uѨ_»∞‰õΩ<Õ =~°‰õÄ P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Öˇ·# „áê~°÷#, [ѨO, Éèí[#Å∞, H©~°Î#Å∞, ^蕺#O, P`«‡Ñ¨ijÅ#, P`«‡zO`«#, P^蕺u‡Hõ ™êÇ≤Ï`«º Ѩ~î°#O "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl KÕÜ«∂e. =∞Oz"åi`À ¿ãflǨÏO KÕÜ«∂e, ã¨=∞Ü«∞O zH˜¯#ѨC_»ÖÏ¡ ã¨`åûOQÆ`«ºO KÕÜ«∂e. <åÜ«∞<å, hH˜^OŒ `å `≥eÜ«∞^Œx HÍ^Œ∞. h‰õΩ, <åÃÑ· Jáê~° Q“~°=O LOk HÍ|\˜,ì <å =∂@Å∞ P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ KÕÜ∞« _®xH˜ x#∞fl ѨÙiQ˘Å∞Ê`åÜ«∞x, #∞=Ùfi ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ Hõ$+≤ KÕ™êÎ=<Õ <å L^ÕâÌ O◊ . x[OQÍ KåÖÏ=∞Ok P^蕺u‡Hõ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ Å#∞ „Hõ=∞OQÍ KÕÜ∂« Åx <˘H˜¯=Hͯ}˜OKå~°∞. Z<Àfl P^蕺u‡HõÑ~¨ "° ∞≥ #ÿ ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞ P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Å#∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~Ú. h‰õΩ HÍ=Åã≤#^ŒO`å K«^Œ=_®xH˜ P ѨÙã¨ÎHÍÖ’¡ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. J~Ú<å, =∞#ã¨∞û JO`«~åàÏÖ’¡Oz HÍ=∞^Õ=Ù_»∞ |Ü«∞@‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞, D ~å=∞^Õ=Ù_»∞ ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«_∞» !

J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’<Õ ÉÏQÍ `≥eã≤# "åi ã¨∂K«#Å∞ ѨxH˘™êÎ~Ú!

P^蕺u‡Hõ r=#OÖ’ =∞#‰õΩ ÉÏQÍ ^ŒQiæÆ ÉÏO^è=Œ ºO L#fl"åi ѨÅ∞‰õΩʼnõΩ KåÖÏ â◊H˜Î LO@∞Ok. Ö∫H˜HõOQÍ ‰õÄ_® =∞#‰õΩ ÉÏQÍ ^ŒQÆæi ã¨O|O^èŒO QÆÅ"å~°∞ K≥Ñ≤Ê# =∂\ʼnõΩ |Å=ÚO@∞Ok. P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’

/

J#∞|O^èOŒ 2

53

J@∞=O\˜ ã¨ÅǨÅ „ѨÉèÏ=O WOHÍ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë D P^蕺u‡Hõ rq`«O, Z#fl_»∂ K«∂_»x „áêO`«OÖ’H˜ Kտ㠄Ѩܫ∂}O =O\˜k. P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#, =ÚYºOQÍ HÍ=∞OÃÑ· Ü«Ú^ŒúO, "≥∂ǨÅ#∞ J}K«_O» KåÖÏ KåÖÏ Hõ+Oì¨ . D Ü«Ú^ŒOú Ö’ =∞# P`«‡|O^è∞Œ =ÙÅ =∂@Å∞ =∞#‰õΩ |ÖÏxfl, Pâ◊#∞ Hõey™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì, h‰õΩ `≥eã≤#=hfl <Õ#∞ =∞m¡ „"åã¨∞Î<åfl#∞. hÖ’x â◊H˜Îx, #=∞‡HÍxfl kfiQÆ∞}©Hõ$`«O KÕÜ«∞_®xˆH <å „Ñ¨Ü«∞`«flO. HÍ=∞OKÕ`« =O^Œ Ѩ~åºÜ«∂Å∞ h =∞#ã¨∞û „ÉèÏOuH˜ Ö’<≥·#ѨC_»∞, #∂\ÁHõ¯= Ѩ~åºÜ«∞OÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ xâ◊ÛÅã≤÷uH˜ `≥K∞« ÛHÀ=_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOKåe. h=Ù JÖÏ KÕÜ∞« QÆÅ=<Õk xã¨ûO^ÕÇϨ O. HÍh =ÚYºOQÍ, h‰õΩ h"Õ `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤#^Õ=∞O>Ë, x[OQÍ h‰õΩ ã¨O™ê~°ã¨∞YOÃÑ· Pã¨H˜Î ÖË^Œ<Õ. h‰õΩ h"Õ WÖÏ K≥ѨCHÀ"åe. ''<å‰õΩ P`«‡™êHΔÍ`å¯~° P#O^Œ"∞Õ HÍ"åe, <å‰õΩ ã¨O™ê~° ã¨∞YO J=ã¨~O° ÖË^∞Œ .—— D HÍ=∞ "åº"≥∂ǨxH˜ x~°O`«~°O J_»∞¤Hõ@ì "ÕÜ«∞_»O KåÖÏ =ÚYºO. ZO^Œ∞HõO>Ë HÍ=∞ã¨∞MÏÅÃÑ· h =∞#ã¨∞ûÖ’ "åº"≥∂ǨÏO LO>Ë Z=~°∂, z=~°‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ‰õÄ_® h‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»ÖË_»∞. h=Ù [Ѩ™ê^è#Œ , ^蕺#O, ™È΄`«áê~åÜ«∞}O, HÍ=∂xfl JkèQqÆ ∞OK«_®xH˜ WOHÍ Z<Àfl ™ê^è Œ # Å∞ KÕ Ü « ∞ =K« ∞ Û. HÍ=∞"åº"≥ ∂ Ǩ  xfl "Õ ~ ° ¡ ` À ã¨ Ç ¨  ÃÑHõeOK«‰õΩO_®, HÍ=∞ "åOKè«Å#∞ QÆ∞iOz `«Å∞ã¨∂Î=ÙO>Ë, h P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ Åhfl =º~°=÷ ∞=Ù`å~Ú. ǨÏ$^ŒÜ∞« ѨÓ~°fiHõOQÍ HÍ=∞"åº"≥∂Ǩxfl =^Œe "ÕÜ«∞‰õΩO>Ë q[Ü«∞O ™êkèOK«ÖË=Ù. h=Ù Kտ㠄ѨuHÍ~°º=¸ KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎQÍ KÕÜ«∂e. h=Ù fã¨∞H˘<Õ PǨ~°O, q<À^ŒO, x„^Œ JÅ"å@∞¡, ã¨Ç¨Ï"åã¨O, KÕ¿ãѨx, PÖ’K«#Å∞, ÉèÏ=#Å∞, ã¨OÉèÏ+¨}Å∞, K«∂KÕ ^Œ$âߺÅ∞, q<Õ q+¨Ü«∂Å∞ - W=hfl ™êufiHõ ã¨fiÉèÏ"åxH˜ K≥Ok#=~Ú`Õ h=Ù ™êufi‰õΩxQÍ `«Ü«∂~°=Ù`å=Ù.

Jq ~å[ã≤Hõ ÖËHõ `å=∞ã≤Hõ ã¨fiÉèÏ"åxH˜ K≥Ok#=~Ú`Õ, Jq h =∞#ã¨∞û#∞

54

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

„Éèíq∞OѨ*Ëã≤, x#∞fl ã¨O™ê~° ‰õÄѨOÖ’H˜ ÖÏy"Õ™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì P^蕺u‡Hõ ™ê^茉õΩʼnõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# „|ǨχK«~°ºáêÅ# KÕÜ«∂Åx HÀ~°∞‰õΩO>Ë, ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # "å@xflO\˜Ö’ h=Ù KåÖÏ *Ï„QÆ`=Ϋ Ç≤ÏOKåe. âߢ™êÎÅÖ’ D q^èOŒ QÍ K≥Ñʨ |_çOk: QÆ∞~°∞=Ù J#∞„QÆÇϨ O, ^≥"· å#∞„QÆÇϨ O, Ü≥∂QÆ∞Å Pjã¨∞ûÅ∞<åfl, `«# =∞#ã¨∞û J#∞„QÆÇÏ≤ OK«Háõ È`Õ, P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ q[Ü«∞O ^ŒH¯õ ^Œ∞.

HÍ|\˜ì h =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ „|ǨχK«~º° „=`å#∞ëêª#OÖ’ ã≤~÷ `° fi« O á⁄O^•Å#fl f„="≥∞#ÿ `åѨ„`«Ü∞« O, ^Œ$_èã» O¨ HõÅÊO LO_®e. 'F ^Õ"å! „|ǨχK«~º° „=`« áêÅ# KÕÜ«∞_®xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ~Ú— Jx „áêi÷OK«_»O`À ÉÏ@∞, h =∞#ã¨∞û‰õΩ =∞~°ÖÏ '„|ǨχK«~°º „=`«O #∞O_ç H˜Oz`«∞Î ‰õÄ_® "≥·^˘ÅQÆ#∞— Jx h ^Œ$_è»ã¨OHõÖÏÊxfl QÆ∞~°∞Î KÕÜ«∂e.

D Ö’HõOÖ’ HÍ=∞O Ü≥ÚHõ¯ PHõ~°¬} KåÖÏ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#k. 'D Ö’HõO „ÉèÏOu— Jx "Õ^•O`«O K≥|∞`ÀOk. HÍh HÍ=∞ LxH˜ =∂„`«O „ÉèÏOu HÍ^Œ∞! x[OQÍ D HÍ=∞"Õ∞ '„ÉèÏOu J~Ú# D Ö’HÍxfl— ã¨`º« OQÍ KÕ™ÈÎOk. WO„kÜ«∞ã¨∞YO KåÖÏ JÅÊ"≥∞ÿ#k, HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ#k. HÍx =∞#ã¨∞û ^•xKÕ Ñ¨ÓiÎQÍ "≥∂Ç≤ÏOѨ|_ç, ^•x QÆ∞ÃÑÊ\’¡ z‰õΩ¯H˘O\’Ok. âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ P#O^•xH˜ xÅÜ«∞"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ q㨇iOz, =∞#ã¨∞û ^蕺ã¨O`å HÍ=∞OÃÑ·<Õ LO@∞Ok! Wk qO`« HÍ^•?

D Ö’HõOÖ’x HõëêìÅxflO\˜H© HÍ=∞"Õ∞ „Ѩ^è•#HÍ~°}OQÍ =∞#O x~åúiOK«∞HÀ=K«∞Û. J~Ú<å Ö’‰õΩÅ∞ ZѨC_»∂ ^•x =∞`«∞KÎ Õ „ѨÉÏè q`«∞Öˇ,· ^•x#∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄O^ŒÖˉõΩ<åfl~°∞. Wk qO`« HÍ^•? =∞x+≤x HÍ=∞O qѨs`«OQÍ ÉÏkèã¨∞ÎOk, QÆ\ ˜ìQÍ |Okèã¨∞ÎOk. Jxfl HõëêìʼnõÄ HÍ=∞"Õ∞ =¸ÅHÍ~°}O. =∂#=Ùx â◊H˜Î, Ü«Ú‰õΩÎÅhfl HÍ=∞O =ÖË¡ =$^ä• J=Ù`å~Ú. HÍ=∞O =Å¡ HõeˆQ P#O^ŒO H˘xfl HõΔ}ÏÖË.

Z<Àfl „QÆO^ä•ÅÖ’ (~å=∂Ü«∞}O, =∞ǨÉèÏ~°`«O, W`«~° ѨÙ~å}ÏÅ∞) D ã¨`åºÅ∞<åfl~Ú. „Ѩ[Å∞ ^•x QÆ∞iOz `«y#O`« q<åfl~°∞, K«k"å~°∞.

/

J#∞|O^èOŒ 2

55

J~Ú#ѨÊ\˜H© "å~°∞ HÍ=∂xH˜ |Öˇ·áÈ`«∞<åfl~°∞. ^•x "≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_ç, ^•x =ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO@∞<åfl~°∞! JO`ÕQÍHõ P ÉÏkè`∞« Å ã¨OYº ~ÀA~ÀAH© ÃÑiyáÈ`ÀOk. Wk qO`« HÍ^•? „|ǨχK«~°º„=`«O Ü≥ÚHõ¯ qt+¨ì`«#∞ q=iã¨∂Î, ^•x „áê^è•<åºxfl, PK«~°}Ï q^è•<åÅ#∞ É’kèOKÕ "åiÖ’ ‰õÄ_® H˘kÌ=∞Ok H˘xfl™ê~°∞¡ D HÍ=∞=ÅÖ’ zH˜¯ áÈ`«∞O\Ï~°∞! Wk qO`« HÍ^•? Wk qO`«Ö’¡ qO`«! h=Ù `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤#k U=∞O>Ë J@∞=O\˜ qO`«Å∞ Ö’HõOÖ’ x*ÏÖË. g\˜x h=Ù Ju=ÚYºOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. ZO^Œ∞HõO>Ë P HÍ=∞ â◊„`«∞=Ù |ÖÏxfl `≥Å∞ã¨∞HÀHõáÈ`Õ, h=Ù ZO`« â◊H˜Î`À ^•xfl „ѨuѶ¨∞\˜Oz, P |Å"≥∞ÿ# â◊„`«∞=Ù#∞ [~ÚOKåÖ’ `≥eÜ«∞Hõ Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çáÈ`å=Ù. Ü«Ú^ŒúOÖ’ Z<Àfl PÜ«Ú^è•Å J=ã¨~°O LO@∞Ok. Z<Àfl =ӺǨÅ#∞ ã¨O^Œ~åƒù#∞™ê~°OQÍ ~°zOKåe. JÖψQ HÍ=∞Éèí∂`åxfl F_çOKåÅO>Ë =∞#‰õΩ Z<Àfl PÜ«Ú^è•Å∞, =ӺǨÅ∞ HÍ"åe. P PÜ«Ú^è•Å∞, =ӺǨÅ∞ Uq∞\˜? ...Jq P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ Å∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞, ™êfl#O, PǨ~°OÖ’ xÜ«∞=∞O, q<À^ŒOÖ’ xÜ«∞=∞O, x„^ŒÖ’ xÜ«∞=∞O, [ѨO, ã¨OH©~#ΰ , ^蕺#O, ™È΄`«áê~åÜ«∞}O, Éè[í #Å∞, „áê~°÷#Å∞, P^蕺u‡Hõ ѨÙã¨ÎHõ Ѩ~î°#O, L^•`«Î"≥∞ÿ# PÖ’K«#ÅÃÑ· f„=OQÍ ^蕺#O KÕÜ«∞_»O, Hõ~°‡H“â◊ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·#q HÍ=∂xfl [~ÚOK«_®xÔH·# PÜ«Ú^è•Å∞. D PÜ«Ú^è•Å#∞ LѨÜ∂≥ yOKÕ <Õ~∞° Ê `≥Å∞ã¨∞H˘x LO_®e. ÖˉõΩO>Ë, D PÜ«Ú^è•Åhfl ѨxH˜~å=Ù. "å\˜x ã¨iQÍ LѨÜ≥∂yOK«Hõ áÈ~Ú<å „Ñ¨=∂^ŒO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ PǨ~°OÖ’ xÜ«∞=∞O JO>Ë KåÖÏ H˘kÌQÍ u<åÅx HÍ^Œ∞, q∞ug∞i u#~å^Œ<Õ! „|ǨχK«~°º áêÅ#Ö’ `«y#O`« áœ+≤ìHÍǨ~°O KåÖÏ =ÚYºáê„`« =Ç≤Ïã¨∞ÎOk. ZO^Œ ∞ Hõ O >Ë HÍ=∂xfl [~ÚOK« _ ®xH© , P HÍ=∞ "åOKè « Å #∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_®xH©, â◊s~°OÖ’ HõeˆQ JÅã¨@#∞ `«@∞ìHÀ"åÅO>Ë, =∞Oz

56

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

â◊s~° ^•~°_è ºO LO_®e. HÍ|\˜ì P~ÀQƺO, PǨ~° q+¨Ü«∂ÅÖ’ J„â◊^Œú ѨxH˜~å^Œ∞. nxfl h =∞#ã¨∞ûÖ’ ZšѨC_»∂ LOK«∞HÀ"åe. |Å"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨Ï x~å‡}ÏxH˜ `«y#O`« PǨ~åxfl h=Ù x~åúiOK«∞HÀ"åe. h=Ù L„^ÕHÍxfl „¿Ñ~ˆ Ñ≤OKÕ Jxfl ~°HÍÖˇ#· PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ ѨÓiÎQÍ `«ºlOKåe. LѨC, fÑ≤, ѨÙÅ∞ѨÙ, =∞™êÖÏ "≥Ú^ŒÖˇ·#q Z‰õΩ¯=QÍ u#‰õÄ_»^Œ∞. JO>Ë ~°∞z Ѩz ÖËx PǨ~°O fã¨∞HÀ"åÅx HÍ^Œ∞. Ô~O_çO\˜H© =∞^茺ã¨÷OQÍ LO_®e. ™ê^èŒ<å Ѩ^Œú`«∞ÅÖ’ H“â◊ÅO JO>Ë W^Õ. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· N~å=Ú_Õ qâßfiq∞„`«∞x =^ŒÌ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ â◊„™êÎÅ#∞ LѨÜ∂≥ yOK«@OÖ’ "≥∞à◊‰Ωõ =Å∞ <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»x =∞#O q<åflO. JÖÏÔQ·`Õ, HÍ=∞ Éèí∂`åxfl ã¨OǨÏiOK«_»OÖ’ h=Ù P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Å#∞ xÜ«∞=∞|^ŒúOQÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åe Hõ^•? J`«∞º#fl`« P^蕺u‡Hõ QÆ=∞º"≥∞ÿ# „|Ǩχ™êHΔÍ`å¯~åxfl á⁄O^•ÅO>Ë „|ǨχK«~º° â◊HΘ J=ã¨~O° . „|ǨχK«~º° â◊HΘ ã¨=Úáê~°˚#‰õΩ HÍ=∂xfl J}z, HÍ=∞â◊H˜Îx L^•`«Î"≥∞ÿ# â◊H˜ÎQÍ KÕÜ«∂e. g@xfl\˜H© HÍ=∂xfl [~ÚOK«_®xH˜ HÍ=Åã≤# "≥∞à◊‰Ωõ =Åhfl <Õ~∞° ÛHÀ"åe.

P "≥∞à◊‰õΩ=Å∞ ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ K«kq, „|ǨχK«~°ºOÖ’ ã≤÷~°OQÍ L#fl"åi ã¨∂K«#Å`À, h=Ù HÍ=∞Éèí∂`åxfl =kèOKÕ ™êOˆHuHõ Ѩi*Ï˝#O ã¨=Úáêi˚OK« QÆÅ=Ù. <åÜ«∞<å, hHÀ z#fl L`«Î~°O „"å^•Ì=∞x "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_ç`Õ, P q+¨Ü«∞OÖ’ Wk XHõ z#fl ѨÙã¨ÎHõ ~°∂ѨO ^•eÛOk! D ÖËY =¸ÅOQÍ h‰õΩ U^≥·<å „Ñ¨Ü≥∂[#O Åaè¿ãÎ <Õ#∞ x[OQÍ ã¨O`À+≤™êÎ#∞! ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ã=Ö’, ™êfiq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂#O^Œ

/

57

J#∞|O^èŒO 3

x~°O`«~° „Ѩܫ∞`«fl áê„`« P^蕺u‡Hõ rq`åxH˜ Ju =ÚYº"≥∞ÿ#k „|ǨχK«~°ºO. „|ǨχK«~°º ѨÙ<å^Œ∞Å∞ ÖËx P^蕺u‡Hõ rq`«O Wã¨∞HõÃÑ· xi‡Oz# x~å‡}O =O\˜k. '„|ǨχK«~º° O— JO>Ë Uq∞\˜? Jx ZO`À=∞Ok J_»∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. '=∞#ã¨∞û#∞, â◊s~åxfl Ѩq„`«OQÍ LOK«∞HÀ=_»"Õ∞ „|ǨχK«~°ºO— Jx =ÚHõÎã¨iQÍ ["å|∞ K≥|∞`å~°∞. HÍh "åiH˜ J~°÷=∞ÜÕ∞º@@∞¡ ["å|∞ K≥áêÊe. P ["å|∞ q#fl `«~∞° "å`« "åiH˜ WOHõ U „Ѩâfl◊ Å∂ `«Ö`ˇ ‰Î« Äõ _»^∞Œ .

JÖÏ, q+¨Ü∞« OÃÑ· ã¨iÜ≥∞ÿ # J=QÍǨÏ# HõeQˆ @@∞¡ KÕÜ∂« e. ^•xH˜ ["å|∞ 'g~°º ã¨O~°H}Δõ ÜÕ∞ „|ǨχK«~º° O— Jx K≥áêÊe. g~°ºã¨O~°H}Δõ JO>Ë Uq∞\˜? g~åºxfl ^è•~°}KÕã≤, â◊√kúKÕã≤, =∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ# â◊H˜ÎQÍ KÕÜ«∞_»=∞x ^•x J~°O÷ . ^•x `«~∞° "å`« D „Ѩâfl◊ L^Œ~Úã¨∞OÎ k. ''g~åºxfl ^è•~°} KÕÜ∞« _»O =Å¡ ÖÏÉèíO Uq∞\˜?—— âßGO WÖÏ K≥|∞`ÀOk: „|ǨχK«~°º „ѨuëêªÜ«∂O g~°º ÖÏÉèíó I JO>Ë '„|ǨχK«~°º ã¨O~°HõΔ}— =Å¡ J`«_»∞ Z#ÖËx â◊H˜Îx, |ÖÏxfl, `Õ*Ïxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∞~Àq^èOŒ QÍ J`«_∞» =∞#™ê, "åKå, Hõ~‡° }Ï |ÅOQÍ `«Ü«∂~°=Ù`å_»∞. Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#‰õΩ |Å"≥∞ÿ# â◊s~°O, ^Œ$_è»"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û J=ã¨~O° . ã¨~Ô #· q^èOŒ QÍ Ü≥∂QÆ™ê^è#Œ KÕÜ∞« _®xH©, =∂~°=æ ∞^躌 OÖ’ `«Ö`ˇ ÎÕ J_» ¤ O ‰õ Ω Å∞ Jkè Q Æ q ∞OK« _ ®xH© , P`« ‡ ™êHΔ Í `å¯~° = ∞<Õ tY~åxfl Jkè~ÀÇ≤ÏOK«_®xH©, Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºO J`åº=â◊ºHõO. (Jã¨öe`« „|ǨχK«~°º=∞O>Ë XHõ¯™êi ‰õÄ_® g~°º#+¨ìO Hõey LO_»~å^Œ∞. WO^Œ∞‰õΩ =∞#™ê, "åKå, Hõ~°‡}Ï Ñ¨q„`«`« Hõey LO_®e).

58

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

Ü≥∂QÆ™ê^è#Œ q+¨Ü∞« O ѨH¯õ ‰õΩÃÑ_ç`,Õ ™ê^è•~°} =∂#ã≤Hõ HÍ~°º"≥∞#ÿ QÆOcè~° J^茺ܫ∞<åxH˜ ‰õÄ_® UHÍ„QÆ`« J=ã¨~°O. UHÍ„QÆ`« ÉÏQÍ ‰õΩ^Œ~åÅO>Ë =∂#ã≤HõOQÍ |ÅOQÍ, „Hõ=∞|^ŒúOQÍ, ^Œ$_è»OQÍ LO_®e.

HÍh, =∞#ã¨∞û HÍ=∞O`À Hõà◊OH˜`«"≥∞ÿ`Õ Jk |ÖÏxfl, ^•~å_è ºxfl HÀÖ’Ê~Ú, HÍ=Åã≤# UHÍ„QÆ`« ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. |ÅÇ‘Ï# =∞#ã¨∞û‰õΩ UHÍ„QÆ`« Jã¨OÉèí=O. „ѨâßO`«`« J<Õk =∞Ǩϟ#fl`« =∂#ã≤Hõ ã≤÷u. „|ǨχK«~°ºáêÅ# â◊s~åxfl, =∞#ã¨∞û#∞ âßOuÜ«Ú`«OQÍ#∂, „ѨâßO`«OQÍ#∂ LOK«∞`«∞Ok. Z@∞=O\˜ ÉÏǨϺѨiã≤`÷ ∞« ÅÖ’<≥<· å J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û J`«ºO`« ã≤~÷ O° QÍ LO@∞Ok. J`«x =∞#ã¨∞û#∞ Un K«eOѨ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. Q˘}QÆ_»O, Ѷ~≤ åº^Œ∞Å∞ KÕÜ∞« _»O, qK«e`«=∞=_»O, HÀÑ≤OK«_O» , W=hfl `˘ÅyáÈ`å~Ú.

J`«ºO`« ã¨Ç¨Ï#O D „ѨâßO`« =∞<Àã≤÷u Ѷ¨e`«"Õ∞.

P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~°O ÖËHõ ÉèíQÆ=`ü ™êHΔÍ`å¯~°O J<Õk JO`« ã¨∞ÅÉèíO HÍ^Œ∞ Hõ^•! Jk Hõ~îÀ~° P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Ö’ z=i QÆ=∞ºO. QÆ=∞ºO KÕ~°_®xH˜ ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ Hõ$+≤ KÕ¿ãÎ, ™êfiÉèÏqHõOQÍ Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºOÖ’ ã≤÷~°`«fiO á⁄O^ŒQÆÅ=Ù. Jk Q˘Ñ¨Ê „ѨuѶ¨ÅO HÍ^•? JÖÏ [iy#ѨÙ_»∞ HÍ=∞"åOKè«Åhfl `˘ÅyáÈ~Ú, =∞Ǩϟ#fl`« „ѨâßO`«`« =∞#ã¨∞ûÖ’ <≥ÅH˘O@∞Ok. W@∞=O\˜ =∞Ǩϟ#fl`« „ѨâßO`«`«<Õ 'â◊=∞ ã¨∞YO— JO\Ï~°∞. 'â◊=∞O— JO>Ë =∂#ã≤Hõ x„QÆǨÏO,'^Œ=∞O— JO>Ë WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO. Hõ#∞Hõ, Z=Ô~·<å =∞#ã¨∞û, WO„kÜ«∂ÅÃÑ· x„QÆǨÏO Hõey L#flѨC_Õ „|ǨχK«~º° OÖ’ ã≤~÷ `° fi« O á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. „|ǨχK«~º° O =Å# HõeˆQ ÖÏÉèíO Uq∞@O>Ë - =∞#ã¨∞û, â◊s~°O â◊=∞ ã¨∞MÏxfl JO>Ë „ѨâßO`«`«#∞ ™êkèã¨∞ÎOk. ™ê^茉õΩx *ˇ·„`«Ü«∂„`«Ö’ D 'â◊=∞ ã¨∞YO— XHõ "≥∞Åÿ ∞~å~Ú.

Jã¨öe`« „|ǨχK«~°ºO =Å¡ â◊=∞ ã¨∞YO`À áê@∞ =∞~˘Hõ Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}O ‰õÄ_® ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok. J^Õ, qq^èŒ P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#ÅÖ’x

/

J#∞|O^èOŒ 3

59

™ê~åxfl, "å\˜Ö’x "≥∞à◊‰õΩ=Å#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅQÆ_»O. W^˘Hõ Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}O. „|ǨχK«~°º áêÅ# KÕ¿ã ™ê^茉õΩÅ∞ P^蕺u‡Hõ Ö’HõOÖ’x ~°Ç¨Ï™êºÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. "≥∞à◊‰õΩ=Åhfl `≥Å∞ã¨∞H˘x P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ ™ê^èŒ#Å#∞ xÜ«∞=∞OQÍ KÕ¿ã"åˆ~ QÆ=∂ºxfl KÕ~°∞`å~°∞! `«H˜¯# "å~°∞ KÕ~°ÖË~°∞.

P^蕺u‡HõOQÍ „ѨQuÆ x ™êkèOK«_®xH˜ HÍ=Åã≤# =ÚYº QÆ∞}ÏÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_®xH˜ „|ǨχK«~º° O J`åº=â◊ºHõ=∞x `Õ@`≥Å=¡ ∞=Ù`ÀOk. „|ǨχK«~º° „áê=ÚMϺxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flѨC_»∞, ^Œ$_èã» O¨ HõÅÊO`À „|ǨχK«~º° áêÅ#‰õΩ Hõ$+≤ KÕ™êÎO. „|ǨχK«~°º áêÅ# x~°˚Å LѨ"åã¨O ÖÏO\˜k. (PǨ~°O, h~°∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® KÕ¿ã LѨ"å㨠„=`«O). x~°˚Å LѨ"åã¨O KÕ¿ã"åiH˜ ^•x „áê=ÚYºO `≥Å∞ã¨∞. P „=`«O áê\˜OK«_®xH˜ J`«xH˜ ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# =ºH˜`Î fi« O J=ã¨~O° . J~Ú`Õ, PǨ~° áêhÜ«∂ÅÃÑ· J`«xH˜ Pã¨HΘ ѨÓiÎQÍ =∂Ü«∞=∞=Ù`«∞O^•! =O\˜O\’¡H˜ "≥o`Õ J`«xH˜ PHõeQÍ JxÑ≤OK«^•? ѨOK«ÉèíHõΔ ºÑ¨~°=∂<åflÅ∞ u<Õ"å}˜‚ J`«_»∞ K«∂_»_»O [iy`Õ WOˆH=ÚOk! J`«x <À~°∂~°^•? HÍ|\˜ì LѨ"åã¨O KÕ¿ã =ºH˜Î =O\˜O\’¡H˜ "≥à◊§_»O =∂#∞HÀ"åe. WOÔH=Ô~<· å uO@∞#flѨC_»∞ ^Œ∂~°OQÍ "≥o§áÈ"åe. HÍ|\˜ì ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# LѨ"å㨠„=`«O PK«iOK«_®xˆH ZO`À *Ï„QÆ`«Î Ѩ_®Åx J~°=÷ ∞=Ù`ÀOk. =∞i „|ǨχK«~º° áêÅ<å „=`åxH˜ Z<Àfl L„^ÕHÍÅ #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ *Ï„QÆ`QΫ Í LO_»_O» ZO`« J=ã¨~"° ∂≥ ÉÏQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe.

J~Ú`Õ, x~°˚Å LѨ"å™êxfl ZO`À HÍÅOQÍ PK«iOKÕ "å_»∞, lǨfiKåѨźOÃÑ· H˘O`« x„QÆÇϨ O Hõey LO\Ï_»∞. J`«x =ÚO^Œ∞ =∞Oz ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ∞Oz<å, J`«xH˜ <À~°∂~°^Œ∞! „â◊^Œú`À ZO`ÀHÍÅO „=`å#∞ëêª#O KÕÜ«∞_»O =Å¡Õ W@∞=O\˜ =∂#ã≤Hõ â◊H˜Î JÅ=_»∞`«∞Ok.

60

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

JÖψQ ZO`ÀHÍÅO „|ǨχK«~°ºáêÅ# „â◊^ŒúQÍ KÕã≤# "åiH˜ =∞#ã¨∞û |ÅOQÍ, ^Œ$_è»OQÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. PѨ^ŒÖÁzÛ#ѨÙ_»∞ `åÉËÅ∞ `«# JOQÍÅxflO\˜h ֒ѨeH˜ ZÖÏ ÖωõΩ¯O@∞O^À, JÖψQ J`«xH˜ HÀiHõ Hõey#ѨÙ_»∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Åhfl "≥#Hõ‰õΩ =∞~°Å∞`å~Ú. HÍx ™ê^茉õΩ_»∞ W@∞=O\˜ =∂#ã≤Hõã≤÷ux ™êkèOKÕ =~°‰õΩ, HÀiHõÅ∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ Ñ¨iã≤÷`«∞Å #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ LO_»_»O =∞Ozk. D ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ N~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ XHõ L^•Ç¨Ï~°} K≥|∞`å~°∞: 'ÖË`« "≥ÚHõ¯‰õΩ HõOK≥ J=ã¨~°O, ÖˉõΩO>Ë "Õ∞HõÅ∞, P=ÙÅ∞ "Õ∞™êÎ~Ú. HÍh P "≥ÚHõ¯ ÃÑiy =∞Ǩ=$HõΔ=∞~Ú#ѨÙ_»∞ ^•xH˜ U#∞QÆ∞#∞ Hõ\ ˜ì<å, U Ǩh [~°QÆ^Œ∞.— ZO`«\ ˜ ™ê~°∂ѨºO! „|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ HÀiHõÅ #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ LO_»_»"Õ∞ Q˘Ñ¨Ê ã¨Ç¨ Ü«∞HÍiQÍ =∞#O QÆ∞iÎOKåe. HÀiHõÅ∞ ~ˆ HÔ uÎOKÕ ^Œ$âߺÅ∞, =ã¨∞=Î ÙÅ #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ LO_»_»O =Å¡, =∞#ã¨∞û HÍ=∞OKÕ ÉÏkèOѨ|_»^Œ∞ J<Õk xã¨ûO^ÕÇϨ O. HÍh, D ÉÏǨϺâßOu<Õ „|ǨχK«~º° OÖ’ ã≤`÷ ∞« _≥#· @∞¡ `«ÑC¨ QÍ J~°÷OKÕã¨∞‰õΩO>Ë, P^Œ~°≈O #∞O_ç *ÏiáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LOk. <åaè ™ê÷#OÖ’1 ã¨OK«iOKÕ =∞#ã¨∞û#∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« ™ê÷<åxH˜2 fã¨∞‰õΩ ~åQÆÅQÍe.

1. <åaè ™ê÷#OÖ’ =∞#ã¨∞ ã¨OK«iOK«_»O JO>Ër=â◊H˜Îx JO`å - u#_»O, ri‚OK«∞HÀ=_»O, „Ѩ`«∞º`«ÊuÎ KÕÜ«∞_»O, qã¨~°˚# KÕÜ«∞_»O =O\˜ "å\˜H˜ =∂„`«"Õ∞ LѨÜ≥∂yOK«|_»∞`«∞O_»_»O. 2. ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷<åxH˜ =∞#ã¨∞#∞ fã¨∞‰õΩ~å=_»O JO>Ë =∞#Ö’x â◊H˜Îx - P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Öˇ·# „áê~°÷#, ^蕺#O, P`«‡â’^èŒ#ÅÖ’ ˆHO„nHõiOKåe. J@∞=O\˜ P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Å =Å¡ =∞#ã¨∞û x=∞fl™ê÷~Ú #∞Oz T~°úfi™ê÷~ÚH˜ JO>Ë... <åaè #∞O_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷<åxH˜ =ã¨∞ÎOk. WHõ¯_» ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷#=∞O>Ë â◊s~°OÖ’ HõO_»~åÅ`À KÕÜ«∞|_ç, ~°HÍÎxfl „Ѩ™ê~°} KÕ¿ã ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞x J~°÷O HÍ^Œ∞. P^蕺u‡Hõ ǨÏ$^ŒÜ«∞O K≥·`«#º ™ê÷#O. Jk =∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ# P^蕺u‡Hõ zO`«#Å∞, =∞Oz ÉèÏ"åÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOKÕ^Œx J~°÷O.

/

J#∞|O^èOŒ 3

61

ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷#OÖ’<Õ ZO^Œ∞‰õΩ? ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷#OÖ’ U=ÚOk? ...P#O^Œ=∞O`å JHõ¯_Õ LOk! ...P`å‡#O^ŒO! W+¨ì^Õ=`å~°∂ѨOÖ’ Ѩ~°=∂`«‡ D ǨÏ$^ŒÜ«∞™ê÷#=∞O^Õ H˘Å∞"≥· LO\Ï_»∞. =∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ D ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷#OÖ’, W+¨ì^Õ=`å ™êxfl^茺OÖ’ LO_Õ q^èŒOQÍ tHõ Δ } x"åfie. P`« ‡ ™êHΔ Í `å¯~° P#O^•xfl K« q K« ∂ _» x =∞#㨠∞ û ™êfiÉèÏqHõOQÍ WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ"≥Ñ· Ù¨ "≥ÚQÆ∞Kæ ∂« ѨÙ`«∞Ok! N~å=∞Hõ$+¨μÅ‚ ∞ D q^èŒOQÍ K≥¿ÑÊ"å~°∞: ''™ê^è•~°} [#∞Å =∞#ã¨∞û ™êfiÉèÏqHõOQÍ =∞}˜Ñ¨Ù~°, ™êfikèëêª#, =¸ÖÏ^è•~° ˆHO„^•Å =^ŒÌ<Õ ã¨OK«iã¨∞ÎO@∞Ok.—— HÍ|\˜ì "åi =∞#ã¨O`å, PǨ~°O, x„^Œ, "≥∞ÿ^äŒ∞#O =O\˜ WO„kÜ«∞ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· <≥ÅH˘x LO@∞Ok. HÀiHõÅ∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞, Ѩiã¨~åÅ#∞ |Ç≤Ï+¨¯iOz#O`« =∂„`«OKÕ`« „|ǨχK«~°ºOÖ’ ã≤÷`«∞_≥·#@∞¡ HÍ^Œx Wk x~°∂Ñ≤ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ P^蕺u‡Hõ ÉèÏ"åÅ∞, PÖ’K«#Å`À xOáêe. âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ â◊‰õΩÎÅ#∞ T~°úfi=ÚYOQÍ =∞o¡OK«HõáÈ`Õ, =∞#ã¨∞û =∞m¡ J^èÀ™ê÷~ÚH˜ ZѨC_≥·<å Ѩ_çáÈ`«∞Ok. =∞#ã¨∞û#∞ T~°úfi™ê÷~ÚH˜ fã¨∞‰õΩ=zÛ, P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Öˇ·# „áê~°÷#, [ѨO, ^蕺#O, Éèí[#Å∞ =O\˜ "å\˜Ö’ P#O^ŒO á⁄O^ŒHõáÈ`Õ Ö’HõOÖ’ ™êfiÉèÏqHõOQÍ ÅaèOKÕ WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏʼnõΩ Ö’<Ò`«∞Ok. HÍ|\˜ì HÀiHõÅ#∞ ^Œ∂~°OQÍ LOK«_»O`À ÉÏ@∞, =∞#ã¨∞û#∞ L#fl`«™ê÷~ÚÖ’ xÅѨ_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOKåe. rq`«OÖ’ U ~°OQÆOÖ’<≥·<å q[Ü«∞O ™êkèOKåÅO>Ë x~°O`«~° „ѨÜ∞« `«flO ZO`À =ÚYºO. „|ǨχK«~º° áêÅ#Ö’ D 'x~°O`«~° „ѨÜ∞« `«flO— „áê=ÚYºO JO`å WO`å HÍ^Œ∞! ZO^Œ∞HÀ `≥Å∞™ê? =∞#ã¨∞û#∞ x~°O`«~O° JÅ¡HÖõ ’¡Å Ѩ~K° kÕ HÍ=∞"Õ∞. HÍ|\˜,ì J@∞=O\˜ â◊„`«∞=Ù#∞ ÖÁOQÆnã¨∞‰õΩx, =∞#ã¨∞û#∞ ã≤~÷ O° QÍ LOK«_O» HÀã¨O 'x~°O`«~° „ѨÜ∞« `«flO— J=ã¨~O° HÍ^•?

62

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

D HÍ=∞O ZHõ¯_» LO@∞Ok? Jk =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ LO@∞Ok! HÍ|>Ëì ã¨O㨯 $`«OÖ’ nxfl '=∞#‡^䌗 (=∞#ã¨∞û#∞ =∞^äŒ#O KÕ¿ãk) Jx J<åfl~°∞.

P =∞#‡^ä∞Œ x t~°âÛı ^ù #Œ O KÕã,≤ â◊„`«∞=Ù#∞ ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å#x h=#∞H˘O>Ë Jk ™ê^茺OHÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞#‡^äŒ∞xH˜ ~°∂ѨO ÖË^Œ∞! ã¨O㨯 $`«OÖ’ =∞#‡^äŒ∞xH˜ =∞~À¿Ñ~°∞ 'J#OQÆ— (JOQÍÅ∞ ÖËx, ÖËHõ ~°∂ѨO ÖËx). =∞#ã¨∞û‰õΩ ~°∂ѨO ÖË^Œx =∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. HÍ=∂xH˜ ‰õÄ_® ~°∂ѨO ÖË^∞Œ . HÍ|>Ëì "åi^Œ~Ì ∂° q_»nÜ«∞ÖËx ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞. P ¿ãflǨxfl KèkÕ OK«_O» =∞#=Å¡ HÍ^Œ∞. ^•x HÍ~°}OQÍ<Õ D HÍ=∞â◊„`«∞=Ù#∞ Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ W|ƒO^Œ∞Å∞ Ѩ_»∞`«∞<åflO. „|ǨχK«~°º áêÅ#Ö’ ã≤÷~°`«fi ã≤kúH˜ 'x~°O`«~° „Ѩܫ∞`«flO— XHõ¯>Ë =∂~°æO. WHõ¯_» XHõ „Ѩâ◊fl L^Œ~ÚOK«=K«∞Û. „|ǨχK«~°ºáêÅ#‰õΩ 'x~°O`«~° „Ѩܫ∞`«flO— J=ã¨~°=∞O>Ë Uq∞\˜? D „Ѩâ◊fl‰õΩ ["å|∞QÍ =∞~À „Ѩâ◊fl "ÕÜ«∞=K«∞Û! _»|∞ƒÖˇ‰õΩ¯= ã¨OáêkOKåÅx HÀiHõ Hõey`Õ Z@∞=O\˜ „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∂e? J`«_»∞ „ѨѨOK«OÖ’ q[Ü«∞O ™êkèOz# "åix HõÅ∞ã¨∞H˘x, "åi ã¨ÅǨÅ∞ fã¨∞H˘x, ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ ã¨=Úz`« =$uÎÖ’ ã≤÷~°Ñ¨_®e. JÖψQ, „|ǨχK«~°º áêÅ# KÕÜ«∂Å#∞‰õΩO>Ë, P q+¨Ü«∂xfl q=iOKÕ Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ"åe. „|ǨχK«~°ºOÖ’ ã≤÷~°∞Öˇ·# "åix Hõ Å ∞㨠∞ HÀ"åe. HÍh D "≥ · * Ï˝ x Hõ Ü« Ú QÆ O Ö’ „|Ǩ Ï ‡K« ~ åºxfl J™êfiÉèÏqHõOQÍ, J™ê^茺OQÍ H˘\˜ìѨ_Õ™êÎ~°∞. nxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û, ZO^Œ∞HõO>Ë JO^Œ~°∂ Hõ~îÀ~° Ѩi„â◊=∞`À ‰õÄ_ç# „|ǨχK«~°º áêÅ# KÕÜ∞« ÖË~∞° Hõ^•. Z=Ô~`· Õ „|ǨχK«~åºxfl YO_ç™êÎ~À "å~°∞ WO„kÜ«∞Ö’Å∞~°∞ J=Ù`å~°∞. J@∞=O\˜ "å~°∞ Z™⁄Ñπ Hõ^äŒÖ’ ''„^•HõΔѨà◊√§ ѨÙÅ¡#—— J#fl suQÍ ã¨iÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. HÍh, Hõ~îÀ~° P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã¨∂Î, P^蕺u‡Hõ J#∞Éèí"åÅ tY~åxfl KÕ~åÅO>Ë =∂„`«O „|ǨχK«~åºxfl J„â◊^Œú

/

J#∞|O^èOŒ 3

63

KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . HÍ|\˜ì „|ǨχK«~º° ™ê^è#Œ Ö’ ''x~°O`«~° „ѨÜ∞« `«flO——, JO>Ë „|ǨχK«~°º ™ê^èŒ#‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Z<Àfl "≥∞à◊‰õΩ=Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x, "å\˜x Jxfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂ *Ï„QÆ`«ÎQÍ áê\˜OK«_»O ZO`À J=ã¨~°O. N~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ D q^èŒOQÍ K≥áêÊ~°∞ ''h=Ù `«∂~°∞ʉõΩ "≥à◊√ÎO>Ë, Ѩ_»=∞~° ^•#O`«@ J^Õ "≥#Hõ|_çáÈ`«∞Ok.—— f„=„Ѩܫ∞`«flO KÕ¿ã ™ê^茉õΩʼnõΩ D =∂@Å∞ ÉÏQÍ Ñ¨xH˜ =™êÎ~Ú. WHõ¯_» Ѩ_»=∞~° JO>Ë 'WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ∞—, `«∂~°∞Ê JO>Ë 'Ü≥∂QÍxfl— ã¨∂z™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì ™È=∞iQÍ ‰õÄ~°∞Ûx WO„kÜ«∂Å |O^è•Å #∞O_ç q=ÚH˜Î JÜ«∂º=∞x HõÅÅ∞ HõO@∂ ‰õÄ~°∞ÛO>Ë Ñ¨x [~°∞QÆ^Œ∞. WO„kÜ«∞ rq`«O #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_»_®xH˜ x~°O`«~°O „Ѩܫ∞uflã¨∂Î LO_®e. ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù‰õΩ "≥à◊√`«∞O>Ë ã¨O™ê~°O ^•#O`«@^Õ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù x~°O`«~°O "≥à◊¡_»=∞O>Ë Uq∞\˜? P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Öˇ·# - QÆ∞~°∞=ÙKÕ W=fi|_ç# =∞O„`«[ѨO, W+¨ì^Õ=`å ^蕺#O, Hõ~°Î"åºxfl Hõ~°‡Ü≥∂QÆOQÍ x~°fiiÎOK«_»O, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆÑ~¨ K° @« O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q. PO`«iHõ „ѨÜ∂« }OÖ’ HõeQˆ J=~À^è•Å#∞, ã¨O^ÕǨÅ#∞ „áê~°÷#, ã¨`åûOQÆ`«ºO =Å¡ JkèQÆq∞OK«=K«∞Û. JѨC_Õ =∞#ã¨∞û x~°O`«~°O ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù „Ѩܫ∂}˜ã¨∞ÎOk. ã¨O™ê~°O "≥·Ñ¨Ù "≥ÚQÆ∞æ K«∂Ѩ_»O, WO„kÜ«∞ "≥∂ǨÅ∞ `«yæáÈ`å~Ú. W^Õ ''`«∂~°∞Ê#‰õΩ "≥à√◊ `«∞O>Ë, Ѩ_=» ∞~° ™êfiÉèÏqHõOQÍ "≥#∞Hõ|_»∞`«∞Ok—— J#fl N~å=∞Hõ$+¨μÅ‚ =∂@ʼnõΩ x["≥∞ÿ# J~°÷O.

64 64

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

J#∞|O^èŒO 4

g~°ºO (q=~°}) 'g~°ºO— J<Õ ã¨O㨯 $`«Ñ^¨ •xH˜ Z<Àfl J~å÷Å∞ L<åfl~Ú. „Ѩ`∞« º`«ÊuÎ „^Œ"åxfl ‰õÄ_® g~°º=∞#=K«∞Û. HÍx g~°º=∞O>Ë JO`«\ ˜`À PyáÈ^Œ∞. „á⁄¿ãìì\ò „QÆOkä `«Ü«∂~°∞ KÕ¿ã g~åºxH˜ ZO`À â◊H˜Î LOk. D â◊H˜ÎH˜ Ô~O_»∞ áê~å≈fiÅ∞<åfl~Ú. XHõ>Ë"≥∂ - ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ#, L^•`«Î"≥∞ÿ# áê~°≈fiO, =∞~˘Hõ>Ë"≥∂ ã¨∂÷Å"≥∞ÿ#, âßs~°Hõ"≥∞ÿ# áê~°≈fiO. ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ#, L^•`«Î"≥∞ÿ# ~°∂ѨOÖ’x â◊H˜Î ѨÙ~°∞+¨`åfixfl P^蕺u‡Hõ`«#∞ „Ѩ™êk¿ãΆ ã¨∂÷Å"≥∞ÿ#, âßs~°Hõ"≥∞ÿ# áê~°≈fiO „Ѩ`«∞º`«ÊuÎ H˘~°‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. HÍ=∞ÉèÏ=O =∞#ã¨∞ûÖ’ K≥ň~y#ѨC_»∞ Jk „Ѩ`«∞º`«ÊuÎ =º=ã¨÷#∞ L`ÕÎ[Ѩ~°z â◊√„Hõ=Ú#∞ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞ÎOk. JO>Ë g~°º=∞<Õ L`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# â◊H˜Î ã¨∂÷Å ~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`ÀOk. JÖÏ H͉õΩO_® =∞#ã¨∞û#∞ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#kQÍ LO_Õ@@∞¡ tHõΔ}xzÛ HÍ=∞ÉèÏ"åÅ∞ `«Öˇ`«Î‰õΩO_® KÕ¿ãÎ, D L`«¯ $+¨"ì ∞≥ #ÿ g~°ºâ◊HΘ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ , ã¨∂Hõ;"≥∞#ÿ ~°∂ѨOÖ’<Õ LO@∞Ok. D g~°º"Õ∞ Ü«Ú=`« ã¨OѨuÎ. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk =∂#=ÙxÖ’x PÖ’K«<å `«`åfixfl ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk. Ü«Ú=`«‰õΩ D g~°º"Õ∞ `Õ*Ïxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì 25 ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û =KÕÛ=~°‰õÄ ZÖÏÔQ·<å g~åºxfl HÍáê_»∞HÀ"åe. ™ê^è•~°}OQÍ =∂#=ÙÅ∞ D g~åºxfl „Ѩ`«∞º`«ÊuÎ H˘~°ˆH LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞. HÍh, D L`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ#, L^•`«Î"≥∞ÿ# â◊H˜Îx „áê~°÷#Å∞, ^蕺#O,P`«‡Ñ¨ijÅ# W`«~° P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#Å`À P^蕺u‡Hõâ◊H˜ÎQÍ =∂~åÛe. JO^Œ∞=ÖË¡ P^蕺u‡Hõ ™ê^茉õΩÅ∞ rq`åO`«O „|ǨχKå~°∞Å∞QÍ

/

J#∞|O^èOŒ 4

65

LO\Ï~°∞. "å~°∞ `«=∞ g~åºxfl P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ ʼnõΩ, P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~åxH˜ LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞.

HÍ|\˜ì g~°º=∞<Õ Ñ¨^•xH˜ 'L`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# â◊H˜Îx L^•`«Î"≥∞ÿ# Pâ◊Ü«∂ʼnõΩ QÍh, „Ѩ`«∞º`«ÊuÎH˜ QÍh "å_»∞HÀ=@O— Jx J~°÷O. HÍh â◊√„Hõ=∞<Õ Ñ¨^ŒO „Ѩ`«∞º`«ÊuÎ KÕÜ«∞QÆÅ „^Œ"åxH˜ =∂„`«"Õ∞ Ѩiq∞`«O.

Ü«Ú=‰õΩÅ∞ HÍ=∂Hõ~°¬} J#|_Õ Ñ≤âßKåxH˜ Z~° H͉õΩO_® ~°H˜ΔOK«_®xH˜ Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ LѨ#Ü«∞# PKå~°O Ñ „ " ¨ âÕ Ñ Ã◊ @ì|_çOk. D PKå~°O ^•fi~å Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ѨÅ∞ q^è•Öˇ·# „Ѩu[˝Å‰õΩ „Hõ=∞tHõΔ}`À Hõ @ ∞ì | _» = Åã≤ LO@∞Ok. Wk "åi =∞#㨠∞ û # ∞, WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ=\ÏxH˜ `À_»Ê_ç, "åix HÍ=∞"åOKèå *ÏfiÅ #∞O_ç ~°Hã Δ˜ ∞¨ OÎ k. J@∞=O\˜ Ѷe¨ `åÅ<Õ PtOz Ü«Ú=`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® qq^èŒ PKå~åÅ∞, P^Œ~å≈Å∞ xˆ~t Ì OK«|_®¤~Ú.

P^è∞Œ xHõÜÚ « QÆOÖ’ J@∞=O\˜ á„ êp# PKå~åʼnõΩ, P^Œ~å≈ʼnõΩ uÖ’^ŒHÍezÛ# Ѷ¨e`«OQÍ, ã¨=∂[OÖ’ ѨÅ∞ ^Œ∞~°^Œ$+¨ìHõ~° ã¨OѶ¨∞@#Å∞ KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~Ú.

66 66

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

J#∞|O^èŒO 5

=∞}˜Ñ¨Ó~°Hõ, ™êfikèëêª#, =¸ÖÏ^è•~° K«„HÍÅ∞ - q=~°} =∂#= ^ÕÇϨ OÖ’ H˘xfl K≥`· #« º Hˆ O„^•Å∞<åfl~Ú. Ü≥∂QÆ Ñ¨iÉèÏ+¨Ö’ "å\˜H˜ 'K«„Hõ— =∞<Õ ¿Ñ~°∞Ok. ^ÕÇϨ OÖ’ D K«„HÍÅ∞ Éè∫uHõOQÍ HõxÑ≤OK«=Ù.

J~Ú<å Jq H˘xfl J=Ü«∞"åÅ#∞ L`ÕÎ[Ѩ~°z, =∞#ã¨∞ûÖ’ H˘xfl PÖ’K«#Å#∞, ÉèÏ"åÅ#∂ ÃÑOá⁄Ok™êÎ~Ú. =∞}˜Ñ¨Ó~°Hõ, ™êfikèëêª#, =¸ÖÏ^è•~°=∞<Õ K«„HÍÅ∞ ÖËHõ K≥·`«#º ˆHO„^•Å∞ L<åfl~Ú. Jq =~°∞ã¨QÍ <åaè, [#<åOQÆO, áêÜ«Ú ™ê÷<åÖ’¡ LO\Ï~Ú. D =¸_»∞ K≥·`«#º ˆHO„^•Å∞ Ѩâ◊√ r=#O ÖËHõ WO„kÜ«∞ rq`«O`À =Ú_çѨ_ç L<åfl~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ =∂#=Ùx =∞#ã¨∞û D =¸_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ ã¨OK«iã¨∂Î LO@∞Ok. JO>Ë ™ê^è•~°} =∂#"åo u#_»O, „`åQÆ_»O, ã¨O`å<À`«ÊuÎ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ã¨∞MÏxfl, `«$Ñ≤Îx á⁄O^Œ∞`å~°∞. D WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ#∞ `«ºlOz, `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ L`«¯ $+¨ì P^蕺u‡Hõ K≥·`«#º ˆHO„^•ÅÖ’ LOK«_®xH˜ nè~°∞Öˇ·# Ju H˘kÌ=∞Ok =∂„`«"Õ∞ „Ѩܫ∞ufl™êÎ~°∞. JÖÏ x=∞fl ˆHO„^•Å#∞O_ç T~°úfi ˆHO„^•Å‰õΩ =∞#ã¨∞û#∞ fã¨∞‰õΩ~å=_®xH˜ „|ǨχK«~°ºO Jx"å~°ºO. J#QÍ, x=∞fl Hˆ O„^•Å HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ JO`«O KÕÜ∞« ‰õΩO>Ë, =∞#ã¨∞û T~°fiú QÆuH˜ "≥à^¡◊ ∞Œ . nx=Å¡ =∞#‰õΩ É’^èÑŒ _¨ ^Õ =Õ ∞O>Ë - =∞# â◊‰Ωõ ÅÎ #∞, =∞# ^Œ$+≤xì P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#ʼnõΩ =∞o¡OKåÅO>Ë „|ǨχK«~°º áêÅ# ZO`À J=ã¨~°O.

/ J#∞|O^èŒO 6 F[ã¨∞û

67

(™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ =∂@ÅÖ’) â◊s~°OÖ’ ѨxKÕ¿ã â◊‰Ωõ ÅÎ hfl L#fl`« ™ê÷~ÚH˜ KÕi#ѨC_»∞ =∞Ǩϟ#fl`« "≥∞ÿ# F[ã¨∞ûQÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`å~Ú. Wk ˆH=ÅO ~°∂áêO`«sHõ~°} =∂„`«"Õ∞#x QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. HõO_»~åÅÖ’ U â◊H˜Î ѨxKÕã¨∞ÎO^À J^Õ â◊H˜Î F[ã¨∞ûQÍ =∂~°∞`«∞Ok. =∂#=â◊H˜ÎÖ’x U ÉèÏQÆ"≥∞ÿ`Õ HÍ=∞â◊H˜ÎQÍ HÍ=∞ÉèÏ=#ÅÖ’ =ºHõÎ=∞=∞=Ù`«∞O^À, P â◊H˜Îx x~ÀkèOz, x„QÆÇ≤ÏOz #ѨÙ_»∞ Jk ã¨∞ÅÉèíOQÍ F[ã¨∞ûQÍ =∂~°∞`«∞Ok. y y y

HÍ=∞â◊H˜Îx ^•x Ѩâ◊√„Ѩ=$uÎ #∞O_ç T~°úfi=ÚYOQÍ ^•i =∞o§¿ãÎ Jk =∂#=Ùx â◊H˜Î[#Hõ ˆHO„^ŒO J~Ú# "≥∞^Œ_»∞Ö’ xÅ∞= KÕÜ«∞|_ç F[ã¨∞û ÖËHõ P^蕺u‡Hõ â◊H˜ÎQÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. =∞Oz PÖ’K«#Å∞, „áê~°÷#Å∞ P áêâ◊qHõ â◊H˜Îx F[ã¨∞ûQÍ =∂iÛ P^蕺u‡Hõ ѨÙ~ÀQÆuH˜ ã¨ÇϨ Hõi™êÎ~Ú. y y y

=∂#=Ùx ^ÕÇϨ OÖ’ <≥ÅH˘x L#fl â◊‰Ωõ ÅÎ xflO\˜Ö’H© L`«¯ $+¨"ì ∞≥ #ÿ k F[â◊≈ˆHÎ. Jk "≥∞^Œ_»∞Ö’ xÅ∞= LO@∞Ok. D F[ã¨∞û ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ xÅ∞=KÕÜ∞« |_ç`Õ JO`« â◊H=Θ ∞O`«∞_»∞QÍ, JO`« "Õ∞^è•qQÍ, JO`« P^蕺u‡Hõ Ѩ~°∞_çQÍ =∞x+≤ `«Ü«∂~“`å_»∞. y y y

Ѩq„`« r=#O QÆ_¿ç Ñ ¢ã,Α ѨÙ~∞° +¨μÖË F[ã¨∞û#∞ T~°fiú kâ◊QÍ =∞o§Oz "≥∞^Œ_»∞Ö’ xÅ∞=KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JO^Œ∞=Å¡Õ Ñ¨q„`«ù`«#∞ J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ#

68

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨^Œ∞æ}OQÍ QÆ∞iÎOKå~°∞. Z=Ô~·<å `å#∞ Hõà◊OH˜`«∞_»#x ÉèÏq¿ãÎ J`«_»∞ P^蕺u‡HõOQÍ kQÆ*Ï~°∞`å_»∞. J`«_»∞ =∞<À`Õ*Ïxfl, <≥·uHõ ^Œ$_è»`åfixfl HÀÖ’Ê`å_»∞. Ѩq„`«`«‰õΩ „áê=ÚYºO W=fi_»O =Å¡Õ „ѨѨOK«OÖ’x Jxfl P^蕺u‡Hõ ™êO„Ѩ^•Ü«∂Å #∞O_ç =∞ǨѨÙ~°∞+¨μÅ∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. y y y

=∞x+≤H©, =∞x+≤H© =∞^茺 QÆÅ `å~°`«=∂ºxH˜ HÍ~°}O D F[¿ãû.

F[ã¨∞û Z‰õΩ¯=QÍ QÆÅ"å_»∞ "åi <åÜ«∞‰õΩ_Ò`å_»∞. F[ã¨∞û J`«ºO`« â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# PHõ~°¬}#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. y y y

D F[ã¨∞û =Å¡Õ x["≥∞#ÿ =ºH˜`Î fi« O ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok. D F[ã¨∞û#∞ xÅ= LOK«∞‰õΩ<Õ ™ê=∞~°÷ºO =∞x+≤H˜ =∂„`«"Õ∞ LOk. Z=iÖ’ J~Ú`Õ Ñ¨ÓiÎQÍ áêâ◊qHõ HÍ=∞â◊H˜Î ~°∂áêO`«~°O K≥Ok F[ã¨∞ûQÍ =∂~°∞`«∞O^À J`«_Õ ^Õ=Ù_»=Ù`å_»∞. J`«x =∂@Å∞ â◊H˜Î=∞O`«OQÍ LO\Ï~Ú, Ö’HÍxfl ѨÙ#~°∞r˚qOѨ*™Ë êÎ~Ú. y y y

HÍ=∞â◊H˜Îx P^蕺u‡Hõ â◊H˜ÎQÍ =∂~åÛe. #ѨÙO㨉õΩÅ∞QÍ =∂~°_»O HÍ^Œ∞, Jk â◊H˜Îx áÈQ˘@∞ìHÀ=_»O J=Ù`«∞Ok. HÍ=∞â◊H˜Î ZO`« Z‰õΩ¯"≥·`Õ, JO`« Z‰õΩ¯=QÍ ^•xfl LѨÜ≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û. |Å"≥∞ÿ# [Å „Ѩ"åǨÏ"Õ∞ q^Œ∞º`«∞Î#∞ L`«ÊuÎ KÕã¨∞ÎOk. y y y

ѨiѨÓ~°‚ „|ǨχK«~°º"Õ∞ Q˘Ñ¨Ê "Õ∞^èŒã¨∞û#∞, P^蕺u‡Hõ â◊H˜Îx Wã¨∞ÎOk. =∞#™ê "åKå Hõ~°‡}Ï „|ǨχKåi HÍ=∞=i˚`«OQÍ, ã¨fiK«ÛùOQÍ LO_®e. y y y

/

69

J#∞|O^èŒO 7

„|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ =∞Ǩ`å‡QÍOnè ã¨∂K«#Å∞ x["≥∞ÿ# „|ǨχKå~°∞Å∞ =∞~°}ÏxH˜ cèuK≥O^Œ~°∞. "å~°∞ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞x 㨇~°} =∞~°∞=~°∞. ÃÑ^Œ=ÙÅÃÑ· K≥~°QÆx z~°∞#=Ùfi`À =∞~°}Ïxfl ^è≥·~°ºOQÍ Z^Œ∞~˘¯O\Ï~°∞. <å J#∞Éèí"åÅ ^Œ$ëêì º HÍ=∞Éè’QÆO P~ÀQͺxH˜ ǨxHõ~°O J#fl q+¨Ü∞« O xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ K≥Ñʨ QÆÅ#∞. J@∞=O\˜ K«~º° =Å¡ n~°H… ÍÅOQÍ „áÈQÆ∞KÕÜ«∞|_ç# H©ÅHõ"≥∞ÿ# âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ â◊‰õΩÎÅhfl HõΔ}OÖ’ =$^ä• J~ÚáÈ`å~Ú. uiy JO`«\ ˜ â◊H˜Îx á⁄O^•ÅO>Ë ZO`ÀHÍÅO áê@∞ „Ѩܫ∞uflOK«=Åã≤ LO@∞Ok. P~ÀQͺxH˜, #_»=_çHõ‰õΩ =∞^茺 q_»nÜ«∞~åx ã¨O|O^èŒO LOk. =∞Oz #_»=_çHõ ÖËx rq`«O QÆ_çÑ≤#O`« HÍÅO ã¨OѨÓ~°‚ P~ÀQƺO ™ê^茺O HÍ^Œ∞. QÆ`« á⁄~°áê@¡#∞ „ѨHõ¯# ÃÑ\˜ì ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨q„`« r=<åxfl QÆ_»Ñ¨<å~°OaèOz# =ºH˜Î „|ǨχK«~°º Ѷ¨ÖÏÅ#∞ Ju `«‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. x["≥∞ÿ# „|ǨχK«~åºxfl H˘kÌHÍÅO áê@∞ áê\˜Oz# =º‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_®, `«=∞ =∞#ã¨∞û, â◊s~åÅ∞ „Hõ=∞OQÍ â◊H˜Îx, |ÖÏxfl ѨÙOAHÀ=_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û. J@∞Ñ≤=∞‡@ "åÔ~#fl\˜H© P P^Œ~°≈O #∞O_ç "≥·^˘ÅQÆ~°∞. <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À áÈeÛ K«∂ã¨∞‰õΩx, ##∞fl <Õ#∞ P~ÀQƺ=O`«∞_çQÍ, |e+¨μª_çQÍ ÉèÏqOK«∞‰õΩO\Ï#∞. W~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ WO„kÜ«∞ Éè’QÍÅ#∞ J#∞ÉèíqOz#ѨÊ\˜H© <Õ#∞ D ã≤÷ux KÕ~°∞HÀQÆey`Õ, P W~°"≥·

70

/

Ü«Ú=â◊H˜Î

ã¨O=`«û~åÅ∞ ‰õÄ_® Ѩq„`« rq`«O QÆ_çÑ≤ L#fl>ˇÿ¡`Õ WOÔHO`« L#fl`« ã≤÷uÖ’ LO_Õ"å_ç<À Hõ^•! JqzÛù#fl „|ǨχK«~°º „=`«O áê\˜Oz LO>Ë <å â◊H˜Î, L`åûǨÅ∞ WѨÊ\˜HõO>Ë "≥~Úº Ô~@∞¡ W#∞=∞_çOz LO_Õ=x <å „Ñ¨QÍ_è» qâßfiã¨O. ^Õâ◊ „ѨÜ≥∂[#"Õ∞ <å ã¨fiH©Ü«∞ „ѨÜ≥∂[#OQÍ ZOz, P â◊‰õΩκ`åûǨÅxflO\˜h JO^Œ∞ xq∞`«ÎO ˆH\Ï~ÚOKÕ"å_çx. <å =O\˜ Jã¨OѨÓ~°‚ „|ǨχKåˆ~ JO`« „ѨÜ∂≥ [<åxfl á⁄O^ŒQeÆ y`Õ, JqzÛù#fl „|ǨχK«~°ºO =Å¡ ZO`« J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ, <≥·uHõ |ÖÏÅ#∞ á⁄O^Œ=KÀÛ Hõ^•!

P^蕺u‡Hõ ѨiѨÓ~°`‚ fi« O ã≤kOú K«∞HÀ=_®xH˜ =∞#™ê, "åKå, Hõ~‡° }Ï ã¨OѨÓ~°‚ „|ǨχK«~º° O áê\˜OK«_O» `«Ñʨ xã¨i. J@∞=O\˜ =º‰õΩÅÎ #∞ Hõey LO_»x ^Õâ◊"Õ∞ x[OQÍ ¿Ñ^Œ ^Õâ◊O. =∞<À qHÍ~åÅ „ѨÉÏè "åxH˜ Ö’#∞H͉õΩO_® ã¨OѨÓ~°‚ P`«‡ x„QÆÇϨ O áê\˜OKÕ =ºˆHÎ x["≥∞ÿ# =∂#=Ù_»x K≥ѨÊ=K«∞Û. `«# QÆ∞éÏ]xfl J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ∞« ÖËHõ „H˜O^Œ‰Ωõ Ѩ_áç ÈÜÕ∞ ~“`«∞ =O\˜"å~°"∞Õ =∞#=∞O`å. HÍx ѨQÍæÅ∞ ayOz QÆ∞éÏ]xfl J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ìQÆey#"å_»∞ `«# QÆ=∂ºxfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ "åOKè«Å#∞ J^Œ∞ѨÙKÕÜ«∞QÆey# =ºH˜Î `«# QÆ=∂ºxfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ KÕ~°∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.

P`«‡x„QÆǨÏO ™êkèOK«_»"Õ∞ ^èպܫ∞OQÍ áê\˜OKÕ LѨ"å㨠„=`«O =∂„`«"∞Õ Ñ¨â√◊ "åOKèÅ« ‰õΩ Hõো O "≥Ü∞« º_»OÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞HÍiQÍ LO@∞Ok. <å q∞„`«∞Å∞ H˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O J#O`«~O° lǨfiKåѨÖϺxH˜, f„="≥∞#ÿ HÍ=∞"åOKèå „¿Ñˆ~Ѩ}‰õΩ QÆ∞iHÍ=_»O QÆ=∞xOKå#∞. HÍ|\˜ì Éè∫uHõ LѨ"å™êxH˜ `À_»∞QÍ =∂#ã≤Hõ LѨ"å㨠„=`«O PK«iOK«HõáÈ`Õ, Jk HõѨ@`åfixH˜ =∂~°∞¿ÑÔ~· Ѩ`«<åxH˜ ^•ifã¨∞ÎOk.

/

J#∞|O^èOŒ 7

71

lǨÏfiÃÑ· J^Œ∞ѨىõÄ, „|ǨχK«~º° áêÅ#‰õÄ KåÖÏ ^ŒQiæÆ ã¨O|O^èOŒ LOk. lǨÏfiÃÑ· J^Œ∞Ѩ٠™êkèOK«QÆey`Õ „|ǨχK«~°º áêÅ# ã¨∞ÅÉèí`«~° =∞=Ù`«∞O^Œx <å J#∞Éèí=s`åº `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. „|ǨχK«~°º=∞O>Ë WO„kÜ«∂ÅxflO\˜ g∞^• ѨÓiÎ PkèѨ`åºxfl ™êkèOK«_»"Õ∞ HÍx, XHõ\ ˜ ÖË^• JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_»O HÍ^Œ∞. D Ô~O_»∞ ã≤÷`«∞Å∂ „áê^äŒq∞HõOQÍ aè#fl"≥∞ÿ#q. <Õ#∞ D ~À*Ë <å WO„kÜ«∂Å#∞ J}QÆ„^˘Hõ¯=K«∞Û, HÍx "å\˜ÃÑ· J^Œ∞Ѩ٠™êkèOK«_®xH˜ H˘xfl Ü«ÚQÍÅ∞ Ѩ@ì=K«∞Û. WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_»O JO>Ë "å\˜x WKåÛùѨÓ~°fiHõOQÍ ÉÏxã¨Å∞QÍ KÕã¨∞HÀ=_»"Õ∞.

y y y

/ „|ǨχK«~°º áêÅ#‰õΩ =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅ∞

72 72

Ü«Ú=â◊H˜Î

(=∞Ǩ`å‡ QÍOnè =∂@Ö’¡) x

ÉÏÅÉÏeHõÅ#∞ ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ#, x~å_»O|~°"≥∞ÿ# P~ÀQƺHõ~°"≥∞ÿ# "å`å=~°}OÖ’ ÃÑOKåe.

x

=∂#ã≤ H õ qHÍ~åÅ#∞ „¿Ñˆ ~ Ñ≤ O KÕ PǨ  ~° Ѩ ^ •~å÷ Å ∞ ã‘fiHõiOK«‰õÄ_»^Œ∞.

x

=∞#â◊≈s~åÅ#∞ ã¨^• P~ÀQƺOQÍ LOK«∞HÀ"åe.

x

"Õ‰õΩ=*Ï=Ú<Õ x„^Œ ÖË=_»O, ~å„u `˘O^Œ~°QÍ x„^Œ‰õΩ LѨ„Hõq∞OK«_»O =O\˜ xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜OKåe.

x

Jj¡Å ™êÇ≤Ï`åºxfl K«^Œ∞=‰õÄ_»^Œ∞.

x

=∞<ÀqHÍ~åÅ#∞ „¿Ñˆ~Ñ≤OKÕ "å\˜H˜1 ^Œ∂~°OQÍ LO_®e.

x

~å„u x„^ŒÖ’ =KÕÛ HõÅÅ =Å¡ PO^Àà◊#‰õΩ QÆ∞i H͉õÄ_»^Œ∞.

x

„Ѩu~ÀE K«hfl\˜ ™êfl#O KÕÜ«∂e.

x

g@xfl\˜`À áê@∞ „Ѩu~ÀE Ѩq„`«`« HÀã¨O KÕ¿ã „áê~°÷# J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# Ѷ¨e`åÅ#∞ Wã¨∞ÎOk.

1. K«Å#z„`«, >ˇeq[<£ „Ѩ^Œ~°≈#Å∞† WO@~ü<≥\ò =O\˜q.

y y y