Hram na putu karavana iz Dubrovnika

Na uzvi{ewu zvanom Metoh, sa kojeg se pru`a pogled na u{u{kano, brdovito selo Gorwi Matejevac kod Ni{a, kao nemi svedok pro{losti ovog grada, nalazi se jedna od najstarijih vizantijskih i uop{te crkava u Srbiji - Latinska crkva.

Gra|ena je u vreme vizantijskog cara Vasilija Drugog, po nalogu lokalnog dostojanstvenika, u vreme obnove vizantijske vlasti na ovim prostorima, podse}aju beogradske „Novosti“.

Naziv „latinska” dobila je od dubrova~kih trgovaca, Latina, koji su tuda prolazili i koristili je vi{e od dva veka. Me|u stanovni{tvom je poznata jo{ i kao „Golema crkva”, dok je stariji me{tani znaju kao crkvu Svete Trojice Rusalijske, ili, kako bele`e prvi istra`iva~i, Sveta Bogorodica Rusalijska. Atribut „Rusalija” u oba naziva upu}uje na izuzetnu starost crkve.

NAIZMENI^NO KAMEN I OPEKA

Crkva je zidana naizmeni~nom upotrebom kamena i opeke, ~ije su polihromne fasadne povr{ine o`ivqene keramoplasti~nim ukrasima i slepim arkadama koje oslikavaju unutra{wi sklop gra|evine. Ra{~lawivawe apside vencem „na zub” pore|anih opeka, „}elijast” sistem zidawa, kao i uzidana rimska nadgrobna stela, daju posebne ~ari ovoj skladnoj gra|evini - nagla{ava Rakocija.

Selomir Markovi} Sele, koji ve}

36 godina ~uva spomenik ”^egar” sa porodicom potpuno dobrovoqno

- Ovde je put kojim su prolazili dubrova~ki karavani. Ova crkva je vi{e od dva veka davana na kori{}ewe katolicima koji su tuda prolazili, kada budu wihovi praznici. I dan-danas katolici to znaju i dolaze ovde i mole se. Jako su korektni i prema na{oj veri i samoj crkvi - pri~a nam Selomir Markovi} Sele, koji ve} 36 godina ~uva spomenik „^egar” sa porodicom potpuno dobrovoqno i, kako ka`e, „volonterski”, a povremeno poka`e posetiocima put i do ove crkve koja nema ~uvara.

Matejev~ani i danas pri~aju sa ponosom da se jedna od prvih {kola na Balkanu upravo nalazila nekoliko metara od Latinske crkve.

- Vi{e vekova bila je tu {kola i internat gde su bogata deca sa ~itavog Balkana dolazila da se obrazuju. Ovde je bilo frekventno mesto, trgovina je bila razvijena, a u blizini je deo sela koji se zove Bawi-