Shikshapatri

Page 1



rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

JJ ±ëœææH²ï ¨ |æxæ±æÝì …²„èã ¨æÿææ„ì JJ

rþûtt…ºte ‚Útt

r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{ «ftþ r Úte : qßÞ t T þtMºteS Mðt{e e 15 {e rð uþ ËíËk Þtºtt «Ëk u «ftþf : ©e Mðtr{ thtÞý whwfw÷ ¼Âõ h fkzthe

: «ftþf : ©e Mðtr{ thtÞý whwfw÷-fkzthe t.fhsý, S.ðztu ht. e -391210 Vtu : (0h666)h3h334, 232734 : ËkMÚtt f : . q.Ë T whw þtMºte ©e ½ ~Þt{«ftþ tËS Mðt{e

I.S.B.N. 978-81-904548-2-7 ytð]r¥t - «Út{ : « - 10000 ®f{ Yt. 5.00/-

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

S.S.S.M LÞqsËeo ðh t÷Ät{ nM u y. r . þtkr ÷t÷¼tR ÷Õ÷w¼tR xu÷ ({kzt¤t - ðzs) e wÛÞM{]r {tk .¼.©e {wfuþ¼tR xu÷ Ä{o Âí ©e{r «u{e÷t u xu÷ r[. ® fuþ¼tR {wfuþ¼tR xu÷ Útt y.Ëti. unt u ® fuþ¼tR xu÷ 30 r[. ykfwh {wfuþ¼tR xu÷ yuðk Ë{ ú rhðth

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

:: y™w¢{rýft :: ¢{ rð 1. 2. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

rþûtt ºte yth e, Äw , htrÄftf]»ýtü r ðfÕ , sÞ æðr , M wr {tht ðt÷tS þwk ©e ý r S e yth e Útt M tuºt ©e n w{t S e yth e Útt M tuºt Útt¤, Mð¼trðf[uüt, ytuht ytðtu ~Þt{ nðu {tht ðt ÷t u ðk w Ënò k - hu ~Þt{ {u yûth t ðtËe- tuZtu tuZtu Ënò k Ëðuo ˾e Sð - yts {thu ytuhzu s {k ÷ t{tð÷e Útt M tuºt yk úuS fe o tu

t t k. 01- 72 73-75 75-78 79-80 80-82 82-84 84-98 99-100 101-102 103-107 108-109 110-115 117-126 128-132


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

1

2

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

(©e Ënò k Mðt{e su u tu t t ËíËk e «íÞu rþûtt ºte u ÷¾ t Útft «Út{ tu t t Eü uð su ©ef]»ý ¼ ðt u wk æÞt Y {k ¤t[hý fhu Au.) nw k su u {tht Ì Þ u rð»tu ©ef] » ý ¼ ðt wk æÞt fÁk Awk. u ©ef]»ý fuðt Au tu su t zt t z¾t u rð»tu htrÄftS hÌttk Au y u su t ðût:MÚt¤ u rð»tu ÷û{eS hÌttk Au y u ðk]L tð u rð»tu rðnth t fh tht Au. >>1>> y u ð] ¥ tt÷Þ t{ u rð»tu hÌtt yu ð t Ënò k Mðt{e su y{u , u y{u su u t t 1 «fth t su Ëðuo uþ 2 u{ u rð»tu hÌttk yuðt su

y{tht ytr© Ëðuo ËíËk e u «íÞu rþûtt ºte u ÷¾eyu Aeyu. >>2>> ©e Ä{o uð Útfe Au sL{ su{ tu yuðt su y{tht ¼tE ht{« t S Útt EåAtht{S u{ t wºt su yÞtuæÞt«Ët t{u y u h½wðeh t{u (su u y{u y{thtk ¥t w º t fhe u Ëðu o ËíËk e t yt[tÞo ýt u rð»tu MÚtt fÞto Au.) >>3>> Útt y{tht ytr© yuðt su {wfwk t k ytr f ircf3 úñ[the Útt y{tht ytr© su {Þtht{ ¼è ytr f ]nMÚt ËíËk e. >>4>> Útt y{thtk ytr© su ËwðtrË e y u rðÄðt yuðe Ëðuo tEytu Útt {wõ t k ytr f su Ëðuo ËtÄw >>5>>

1. rðrðÄ, 2. MÚt¤, t{ fu þnuh

3.

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

3

yu Ëðu o u { ýu tu t t Ä{o e hûtt t fh tht y u þtMºt u rð»tu «{týY y u ©e{ÒtthtÞý e M{]r yu Ërn yuðt su y{tht Yzt ytþeðto u ðtk[ðt. >>6>> y u yt rþûtt ºte ÷ÏÞt wk su fthý Au u Ëðu o u { ýu yu f t ú { u fhe u Äthðw k . y u yt rþûtt ºte su y{u ÷¾e Au, u Ëðuo t Sð u rn e fh the Au. >>7>> y u ©e{ T ¼ t ð w h tý ytr f su ËíþtMºt u{ýu Sð t fÕÞtý u yÚtuo «r t fÞto yuðt su y®nËt ytr f Ë t[th u{ u su { w»Þ t¤u Au u { w»Þ su u yt ÷tuf u h÷tuf u rð»tu {ntËwr¾Þt ÚttÞ Au. >>8>> y u u Ë t[th wk WÕ÷k½ fhe u su { w»Þ tu t t { {tk ytðu u{ ð uo Au, u tu fw wÂØðt¤t

{ , ð[ y u f{oÚte Ëðo«fthu {iÚtw y u ytSð ht¾ th.

4

tu íÞt Ë tft¤

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Au y u yt ÷tu f u h÷tu f u rð»tu r ùu {tu x t fü u s t{u Au. >>9>> u {txu y{tht rþ»Þ yuðt su {u Ëðuo u { ýu tu «er yu fhe u yt rþûtt ºte u y wËhe u s r hk h ËtðÄt ýu ð oðwk, ý yt rþûtt ºte wk WÕ÷k½ fhe u ð oðwk rn. >>10>> Ëðuo ËíËk eytu t Ët{tLÞ Ä{o nðu u ðíÞto e he fneyu Aeyu su , y{tht su ËíËk e u{ýu ftuE Sð-«týe{tºt e ý ®nËt fhðe. y u òýe u tu Íeýtk yuðt sw, {tkfz, [tk[z ytr f Sð u{ e ý ®nËt õÞthuÞ fhðe. >>11>> y u uð t y u r ] u t Þ¿t u yÚtuo ý fhtk , {] ÷tk , ËË÷tk , {tA÷tk ytr f ftu E Sð e ®nËt fhðe, fu{ su y®nËt Au u s


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

5

{tuxtu Ä{o Au yu{ Ëðo þtMºt{tk fÌtwk Au. >>12>> y u Mºte, Ä y u htßÞ u e «tÂà u yÚtuo ý ftuE { w»Þ e ®nËt tu ftuE «fthu õÞthuÞ ý s fhðe. >>13>> y u ytí{½t tu eÚto u rð»tu ý fhðtu, u ¢tuÄu fhe u fhðtu, y u õÞthuf ftuE yÞtuøÞ yt[hý ÚtE òÞ u Útfe {qkÍtE u ý ytí{½t fhðtu y u Íuh ¾tE u Útt ¤u xqk tu ¾tE u Útt fqðu ze u Útt ðo W hÚte ze u EíÞtr f ftuE he u ytí{½t fhðtu. >>14>> y u su {tkË Au u tu Þ¿t wk þu»t 4 ntuÞ tu ý yt íft¤{tk ý õÞthuÞ ¾tðwk y u ºtý «fth e Ëw h t 5 y u yr Þth «fth w k {ã 6 u uð t wk iðuã ntuÞ tu ý eðwk . >>15>> 4. «Ët e

.6. tY

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

7

{ts{9, tkòu yu ytr f su fuV fh thtk ðM w u ¾tðtk nª y u eðtk ý nª. >>18>> y u su t ntÚt wk htkÄu÷ yÒt Útt su t tºt wk s¤ u ¾ wk ntuÞ uýu htkÄu÷ yÒt Útt u t tºt wk s¤, u ©ef]»ý ¼ ðt e «Ëtr [hýt{] t {tntíBÞu fhe u ý s ÒttÚt w h e rð t yLÞ MÚtt f u rð»tu ú n ý fhðw k y u s ÒttÚt whe u rð»tu s ÒttÚtS tu «Ët ÷uðtÞ u tu tu»t rn. >>19>> y u tu t t MðtÚto e rËrØ u yÚtuo ý ftuE u rð»tu r{ÚÞt y ðt 10 ythtu ý11 fhðtu y u ftuE u t¤ tu õÞthuÞ uðe. >>20>> 9.

¼tk {tk yu÷[e, Ëtfh ð uhu ðËtýt W{uhe tðt tu fuVe tÚto. 10. ythtu , ytûtu 11. tk¾ðw, {wfðwk

6

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u õÞthu f tu tð u ftk E f yÞtu ø Þ yt[hý ÚtE Þw k ntu Þ yÚtðt ftu E eòð u yÞtu ø Þ yt[hý ÚtE Þw k ntu Þ tu þMºttr fu fhe u tu t t yk wk Útt eò t yk wk Au fhðwk yÚtðt ¢tuÄu fhe u ý tu t t yk wk Útt eò t yk wk Au fhðwk. >>16>> y u Ä{o fhðt u yÚtuo ý y{tht ËíËk e ftuEyu [tuh kw f{o fhðwk y u ÄrýÞt kw su ftc, »w ytr f ðM w u u t Äýe e yt¿tt rð t ÷uðwk. >>17>> y u y{tht ytr© su whw»t Útt Mºteytu u{ýu ÔÞr¼[th fhðtu. y u sq xwk ytr f su ÔÞË u tu íÞt fhðtu y u ¼tk ø Þ 7, {Vh 8 , 7. 8.

¼tk òw t{ e ð M r t t {tkÚte yuf fuVe ÿÔÞ

8

tðt tu

tÚto

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u uð t, eÚto, útñý, r ðú t, ËtÄw y u ðu yu { e ® t õÞthu Þ fhðe y u Ëtk¼¤ðe. >>21>> y u su uð t u Ëwht y u {tkË wk iðuÄ Út wk ntuÞ y u ð¤e su uð t e yt ¤ fhtk ytr f Sð e ®nËt Út e ntuÞ u uð t wk iðuÄ12 ¾tðwk >>22>>

y u {t o u rð»tu [t÷ u rþðt÷Þtr f su uð{kr h ytðu u u òuE u u u {Mfth fhðtu y u yt h Útfe u uð wk þo fhðwk. >>23>> y u tu tu t t ðýto©{ tu13 su Ä{o u ftuE ËíËk eyu íÞt fhðtu. u hÄ{o14 wk yt[hý 12. «Ët e 13. ÔÞÂõ e ¿ttr Útt u íÞt e Au fu ]nMÚt Au u ytÄthu u t Ä{tuo Au u 14. t. . ]nMÚt {txu íÞt e tu Ä{o y u íÞt e {txu ]nMÚt tu Ä{o yu hÄ{o Au.


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

9

fhðwk Útt t¾kz15 Ä{o wk yt[hý fhðwk Útt fÂÕ 16 Ä{o wk yt[hý fhðwk. >>24>> y u su t ð[ u Ëtk¼¤ðu fhe u ©ef]»ý ¼ ðt e ¼Âõ u tu t tu Ä{o yu u Útfe ze sðtÞ u t {w ¾ Útfe ¼ ðt e fÚttðt to Ëtk¼¤ðe. >>25>> y u su ËíÞ ð[ tu÷ðu fhe u tu t tu ÿtun ÚttÞ Útt thftu ÿtun ÚttÞ yuðwk su ËíÞ ð[ u õÞthuÞ tu÷ðwk y u su f] Î e17 ntuÞ u t Ëk tu íÞt fhðtu y u ÔÞðnth ftÞo u rð»tu ftuE e ÷tk[ ÷uðe. >>26>> y u [tuh, t e, ÔÞË e, t¾kze18 ft{e 15. 16. 17. 18.

ðu þt tuÚte rðÁØ ntuÞ uðtu Ä{o þt tu «{týu rn, hk w tu u { {tk fÕ u÷tu Ä{o fÞto f]íÞ u òýu u ZtU e

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Útt fer{Þt 19 ytr f r¢Þtyu fhe u s tu X thtu; yu A «fth t su { w»Þ u{ tu Ëk fhðtu. >>27>> y u su { w » Þ ¼Âõ w k yÚtðt ¿tt w k yt÷k 20 fhe u Mºte, ÿÔÞ y u hËtMðt u u rð»tu yr þÞ ÷tu÷w Útft t u rð»tu «ð o t ntuÞ u { w»Þ tu Ë{t { fhðtu. >>28>> y u su þtMºt u rð»tu ©ef]»ý ¼ ðt Útt ©ef]»ý ¼ ðt t su ðhtntr f yð th u{ wk ÞwÂõ yu fhe u ¾kz fÞwO ntuÞ yuðtk su þtMºt u õÞthuÞ {t ðtk y u Ëtk¼¤ðtk. >>29>> y u téÞt rð t wk su s¤ Útt qÄ u eðwk y u su s¤ u rð»tu Íeýtk Sð ½ýtkf ntuÞ u 19. ÷tuZt wk Y w fu tk t wk Ëtu w fhe yt ðt e ÷t÷[ yt ðe u 20. ytuÚt ÷E u

11

s¤u fhe u M t tr f r¢Þt fhðe. >>30>> y u su yti»tÄ tY Útt {tkË uýu Þwõ ntuÞ u yti»tÄ õÞthuÞ ¾tðwk y u ð¤e su ðiã t yt[hý u òý t ntu E yu u ði ã u ytÃÞw k su yti»tÄ u ý õÞthuÞ ¾tðwk. >>31>> y u ÷tuf u þtMºt u{ýu {¤{qºt fhðt u yÚtuo ðßÞto yuðt MÚtt f, su Sýo uðt÷Þ Útt e ¤tð t ytht21 Útt {t o Útt ðtðu÷wk ¾u h Útt ð] û t e AtÞt Útt Vq ÷ ðtze- e[t; yu ytr f su MÚtt f u { u rð»tu õÞthu Þ ý {¤{qºt fhðwk Útt Útqkfðwk ý rn. >>32>> y u [tu h {t u o fhe u u Ë ðw k rn y u eËhðwk rn. y u su MÚtt f ÄýeÞt wk ntuÞ u MÚtt f u rð»tu u t Äýe u qAât rð t W thtu 21. rf tht, ftkXt

10

12

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

fhðtu. >>33>> y u y{tht ËíËk e su wÁ»t {tºt u{ýu tE {týË t {w¾Útfe ¿tt ðt to Ëtk¼¤ðe y u MºteÞtu ËtÚtu rððt fhðtu Útt htò Ëk tÚtu Útt htò t {týË Ëk tÚtu rððt fhðtu . >>34>> y u w h w w k y {t fhðw k Útt su yr þÞ ©u c { w » Þ ntu Þ Útt su ÷tu f u rð»tu «r rc { w»Þ ntuÞ Útt su rðît T { w»Þ ntuÞ Útt su þMºtÄthe { w»Þ ntuÞ u Ëðuo wk y {t fhðwk. >>35>> y u rð[tÞto rð t íft¤ ftkE ftÞo fhðwk y u Ä{o Ëk kÄe su ftÞo u tu íft¤ fhðwk. y u tu u su rðÄt ¼ÛÞt ntu E yu u eò u ¼ýtððe y u r íÞ «íÞu ËtÄw tu Ë{t { fhðtu.


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

13

>>36>> y u w h w , u ð y u htò yu ºtý tk þo u yÚtuo ßÞthu sðwk íÞthu Xt÷u ntÚtu sðwk . y u ftu E tu rðït˽t fhðtu y u tu t u {w¾u fhe u tu t tk ð¾tý fhðtk. >>37>> y u su ðMºt nuÞuo Útfu ý tu t t yk u¾tÞ uðwk su ¼qqkzw ð u y{tht ËíËk e u{ýu nuhðwk. >>38>> y u ©ef] » ý ¼ ðt e su ¼Âõ u Ä{uohrn yuðe ftuE «fthu fhðe y u y¿tt e yuðt su { w»Þ u{ e ® t t ¼Þ Útfe ©ef]»ý ¼ ðt e Ëuðt tu íÞt fhðtu s rn. >>39>> y u WíËð t r ðË u rð»tu Útt r íÞ «íÞu ©ef]»ý t {kr h{tk ytÔÞt yuðt su ËíËk e whw»t u{ýu u {kr h u rð»tu Mºteytu tu M þo

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

15

htrÄftS y u ÷û{eS u wk «Ëtr yuðwk su fwkfw{ uýu fhe u u [tk ÷tu fhðtu. >>43>> y u tu t t Ä{o u r ð»tu hÌtt y u ©ef] » ý t ¼õ yu ð t Ë T - þw ÿ u { ýu tu w÷Ëe e {t¤t y u Qæðo wkzÙ r ÷f u útñý, ûtrºtÞ, ði~Þ e uXu Äthðtk. >>44>> y u u Ë T - þw ÿ Útfe eò su òr yu fhe u Q h t yuðt ¼õ s u{ýu tu [k tr f ftc e su u ð ze {t¤t u ¼ ðt e «Ët e fhtðe u fkX u rð»tu Äthðe y u ÷÷tx u rð»tu fuð¤ [tk ÷tu fhðtu ý r ÷f fhðwk. >>45>> y u su ú t ñýtr f u rºt w k z Ù su ytzw k r ÷f fhðwk Útt Áÿtût e {t¤t Äthðe- yu u ðt t tu t e fw¤ hk htyu fhe u [tÕÞtk ytÔÞtk ntuÞ y u u útñýtr f y{tht ytr© ÚtÞt

14

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

fhðtu Útt Mºteytu u{ýu wY»t tu M þo fhðtu y u {kr h{tkÚte eËÞto Ae tu tu t e he u ð oðwk. >>40>> y u Ä{oðkþe wÁ Útfe ©ef]»ý e eûtt u tBÞt yuðt su útñý, ûtrºtÞ y u ði~Þ. yu ºtý ðýo t y{tht ËíËk e, u{ýu fkX u rð»tu w÷Ëe e uðze {t¤t r íÞu Äthðe y u ÷÷tx, Ó Þ y u u ntÚt. yu [thu Xu f týu Qæðo w k z Ù r ÷f fhðw k . >>41>> y u u r ÷f su u tu e[k u fhe u fhðwk yÚtðt ¼ ðt e qò fh tk tfe hÌtwk y u fuþh fwkfw{tr fu Þwf yuðwk su «Ët e [k uýu fhe u r ÷f fhðwk. >>42>> y u u r ÷f t {æÞ u rð»tus tu¤ yuðtu su [tk ÷tu u su u tu e[k u fhe u fhðtu yÚtðt

16

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ntuÞ tu ý u{ýu u rºt wkzÙ y u Áÿtût tu õÞthuÞ íÞt fhðtu. >>46>> y u thtÞý y u rþðS yu u w k yuftí{ ýwk s òýðwk. fu{su ðu u rð»tu yu uÞ wk úñY u fhe u «r t fÞwO Au. >>47>> y u y{tht ytr© su { w » Þ u { ýu þtMºtu fÌttu su yt Ø{o22 u yÕ yt íft¤23 u rð»tu {w Ï Þ ýu fhe u õÞthu Þ ú n ý fhðtu . >>48>> y u y{tht ËíËk e u { ýu r íÞ Ëq Þ o WøÞtÚte «Út{s ò ðwk y u ©ef]»ý¼ ðt wk M{hý fhe u Ae þti[rðrÄ24 fhðt sðwk. >>49>> hh. «r fq¤ Ëkòu {tk Ä{to[hý{tk ÷uðt e AqxAtx h3. þt tu{tk fÌtwk Au u «{týu Ä{o t¤e þftÞ uðt Ë{Þ y u Ëkòu . 24. ËkztË sðwk u


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

17

18

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u Ae yuf MÚtt f u rð»tu uËe u tk ý fhðwk y u Ae rðºt s¤u fhe u M t fhe u Ae ÄtuÞu÷wk ðMºt yuf nuhðwk y u yuf ytuZðwk. >>50>> y u u ðth Ae rðºt ]Úðe u rð»tu tÚtÞwO y u þwØ u ftuE eò ytË u yzâwk ntuÞ y u su W h Ëthe uXu uËtÞ yuðwk su ytË u u rð»tu qðo{w¾u yÚtðt W¥th{w¾u uËe u yt[{ fhðwk. >>51>> y u Ae ËíËk e w h w » t{tºt u [tk ÷u Ërn Qæðo wkzÙ25 r ÷f fhðwk y u ËwðtrË e26 su MºteÞtu, u{ýu tu tu t t ¼t÷ u rð»tu fwkfw{ tu [tk ÷tu fhðtu. >>52>> y u u rðÄðt MºteÞtu{tºt u tu t t ¼t÷ u

rð»tu r ÷f fhðwk u [tk ÷tu ý fhðtu. y u u Ae u Ëðuo su y{tht ËíËk e u{ýu { u fhe u fÕtÃÞt su [k »w tr f W [th { u ýu fhe u ©ef]»ý ¼ ðt e {t Ëe qò fhðe. >>53>> y u u Ae ©ehtÄtf]»ý e su r[ºt«r {t u wk yt hÚtfe þo fhe u {Mfth fhe u Ae tu t t Ët{ÚÞo «{týu ©ef]»ý tu su yütûth {kºt u tu s fhe u u Ae tu t w k ÔÞðntrhf ft{fts fhðwk. >>54>> y u su y{tht ËíËk e{tk yk he»t htò e uXu ytí{r ðu e27 yuðt W¥t{ ¼õ ntuÞ u { ýu ý «Út{ fÌtw k u ð e he u y w ¢ {u fhe u {t Ëe qò ÞoL Ëðuo r¢Þt fhðe. >>55>>

25. Q¼t tk¾ztðt¤wk, U ytfth wk 26. su tu r nÞt ntuÞ uðe e

27. ¼ ðt u y oý fÞto rËðtÞ fkR ý ¾t th fu e th ¼f

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

19

y u u su ytí{r ðu e ¼õ u { ýu t»ttý e yÚtðt Ät w e su ©ef]»ý ¼ ðt e «r {t yÚtðt þt÷ ú t {, u e su q ò u uþft¤28 u y wËhe u tu t t Ët{ÚÞo «{týu «tó ÚtÞtk su [k w» V¤tr f ðM w uýu fhe u fhðe y u Ae ©ef]»ý ¼ ðt t su yütûth {kºt u tu s fhðtu. >>56>> y u u Ae ©ef]»ý ¼ ðt tk su M tuºt yÚtðt úkÚt u tu su tX u tu t t Ët{ÚÞo «{týu fhðtu, y u su ËkMf] ¼ÛÞt ntuÞ u{ýu ©ef]»ý ¼ ðt wk t{ fe o fhðwk. >>57>> y u Ae ©ef]»ý ¼ ðt u iðuã fhe u Ae u «Ëtr yuðwk su yÒt u s{ðwk y u u su 28. Ë{Þ y u MÚt¤ e rhÂMÚtr u æÞt {tk ht¾e u

20

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ytí{r ðu e ði » ýð u { ýu Ëðo f t¤ u rð»tu «er yu fhe u ©ef]»ý ¼ ðt e Ëuðt htÞý Útðwk. >>58>> y u r woý, fnu tk {tÞt t su Ë¥ðtr f ºtý wý uýu hrn , yuðt su ©ef]»ý ¼ ðt , u t Ëk kÄ Útfe u ytí{r ðu e ¼õ e su Ëðuo r¢Þt u r w o ý ÚttÞ Au . u nu w {txu u ytí{r ðu e ¼õ su u r woý fÌtt Au. >>59>> y u yu su ytí{r ðu e ¼õ , u { ýu ©ef]»ý ¼ ðt u y oý fÞto rð t wk s¤ ý õÞthuÞ eðwk y u ºt fk V¤tr f su ðM w u ý ©ef]»ý ¼ ðt u y oý fÞto rð t wk ¾tðwk. >>60>> y u ð¤e Ëðuo su y{tht ËíËk e u{ýu ð]Ø ýt Útfe yÚtðt ftuE {tuxt yt íft¤u


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

21

fhe u yË{Úto ýwk29 ÚtE Þu Ë u tu u Ëuððt wk su ©ef]»ý wk MðY , u eò ¼õ u yt e u tu u tu t t Ët{ÚÞo «{týu ð oðwk. >>61>> y u su ©ef]»ý wk MðY tu t u Ëuððt u yÚtuo Ä{oðkþ t su yt[tÞo, u{ýu s ytÃÞwk ntuÞ yÚtðt u yt[tÞuo su MðY e «r ct fhe ntuÞ u s MðY u Ëuððwk y u u rð t eswk su ©ef]»ý wk MðY , u tu {Mfth fhðt ÞtuøÞ Au ý Ëuððt ÞtuøÞ Úte. >>62>> y u y{tht su Ëðuo ËíËk e u{ýu r íÞ «íÞu ËtÞkft¤u ¼ ðt t {kr h «íÞu sðwk y u u {k r h u rð»tu ©ehtrÄftS t r yu ð t su ©ef] » ý ¼ ðt u t t{ w k Wå[ Mðhu fhe u fe o fhðwk. >>63>> 29. fkR rn fhe þfðt ýwk

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

23

y u su wÁ»t suðt wýðt¤tu ntuÞ u wÁ»t u u ð t ð[ u fhe u u þ ft¤t w Ë thu30 ÞÚttÞtu ø Þ tu ÷ tððtu ý yu Ú te eS he u tu ÷ tððtu . >>68>> y u rð Þu fhe u Þwõ yuðt su y{tht ytr© ËíËk e u { ýu w Á , htò, yr ð] Ø , íÞt e, rðît y u Mðe; yu A sýt ytðu íÞthu ËL{w¾ QXðwk Útt ytË yt ðwk Útt {Äwhu ð[ u tu÷tððwk EíÞtr f r¢Þtyu fhe u yu{ wk ËL{t fhðwk. >>69>> y u wÁ, uð u htò yu{ u Ë{e u Útt ˼t u rð»tu W h [Ztðe u uËðwk Útt ðMºtu fhe u Zª[ý u tkÄe u uËðwk. >>70>> 30. Ë{Þ y u MÚt¤ e rhÂMÚtr u æÞt {tk ht¾e u

22

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u u ©ef] » ý e su fÚtt ðt to u h{ yt h Útfe fhðe u Ëtk¼¤ðe y u WíËð u r ðËu ðtSkºt Ërn ©ef]»ý tk fe o fhðtk.>>64>> y u y{tht ytr© su Ëðuo ËíËk e u{ýu su «fthu qðuo fÌtwk yu «fthu fhe u s r íÞ «íÞu fhðwk. y u ËkMf] y u «tf] yuðt su Ë T úkÚt u { tu yÇÞtË ý tu t e w Â Ø u y w Ë thu fhðtu. >>65>> y u su { w»Þ suðt wýu fhe u Þwõ ntuÞ, u { w»Þ u uðt ftÞo u rð»tu rð[the u s «uhðtu; ý su ftÞo u rð»tu su ÞtuøÞ ntuÞ u ftÞo u rð»tu u u õÞthuÞ «uhðtu. >>66>> y u tu t t su Ëu ð f ntu Þ , u Ëðo e tu t t Ët{ÚÞo «{týu yÒt ðMºttr fu fhe u ÞÚttÞtuøÞ Ëk¼tð t r hk h ht¾ðe. >>67>>

24

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u y{tht ytr© su Ëðo ËíËk e u{ýu tu t t yt[tÞo Ëk tÚtu õÞthuÞ ý rððt fhðtu y u tu t t Ët{ÚÞo «{týu yÒt, Ä , ðMºttr fu fhe u u tu t t yt[tÞo u q s ðt. >>71>> y{tht su ytr© s u { ýu tu t t yt[tÞo u ytð tk Ëtk¼¤e u yt h Útfe íft¤ ËL{w¾ sðwk y u u yt[tÞo tu t t t{Úte tAt Äthu íÞthu t{ e ¼t tu¤ ËwÄe ð¤tððt sðwk. >>72>> y u ½ýwkf Au V¤ su u rð»tu yuðwk ý su f{o u òu Ä{uo hrn ntuÞ tu u wk yt[hý s fhðw k fu { su Ä{o Au u s Ëðo w h w » ttÚto 31 tu yt thtu Au {txu ftuEf V¤ t ÷tu¼u fhe u Ä{o tu 31. Ä{o, yÚto,ft{ y u {tuût yu [th EÂåA yÚttuo


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

25

íÞt

fhðtu. >>73>> y u qðuo ÚtÞt su {tuxt wÁ»t u{ýu ý òu õÞthuÞ yÄ{to[hý fÞwO ntuÞ tu u wk úný fhðwk y u u{ýu su Ä{to[hý fÞwO ntuÞ tu u wk úný fhðwk. >>74>> y u ftuE e ý su wÌtðt to32 u tu ftuE Xuftýu ý «ftþ 33 fhðe s rn. y u su Sð wk suðe he u ËL{t fhðwk ½x wk ntuÞ, u wk uðe he u s ËL{t fhðw k . ý Ë{ÿrüyu fhe u yu {Þto t wk WÕ÷k½ fhðwk rn. >>75>> y u y{tht su Ëðu o ËíËk e u { ýu [t w { to Ë u rð»tu rðþu » t r Þ{ Äthðtu y u su { w » Þ yË{Úto ntu Þ u { ýu tu yu f ©tðý 32. ftuR e ¾t 33. fnuðe

e fu ònuh fhðt suðe ðt

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

26

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

{tË u rð»tu rðþu » t r Þ{ Äthðtu . >>76>> y u u rðþu » t r Þ{ u rfÞt tu ¼ ðt e fÚtt wk ©ðý fhðwk Útt fÚtt ðtk[ðe Útt ¼ ðt t wý wk fe o fhðwk Útt k[t{] M t u fhe u ¼ ðt e {nt q ò fhðe Útt ¼ ðt t {kºt tu s fhðtu Útt M tuºt tu tX fhðtu Útt ¼ ðt u « rûtýtytu fhðe. >>77>> Útt ¼ ðt u Ëtütk 34 {Mfth fhðt-yu su ytX «fth t r Þ{ u y{u W¥t{ {tLÞt Au . u {txu yu r Þ{{tk Ú te ftu E yu f r Þ{ su u [tu{tËt u rð»tu rðþu»t ýu ¼Âõ yu fhe u Äthðtu. >>78>> y u Ëðo su yuft þeytu, u{ wk ðú su u yt h Útfe fhðwk Útt ©ef]»ý ¼ ðt t su 34. þheh t ytX yk tu s{e

27

sL{tü{e ytr f sL{r ðË u { w k ðú su u yt hÚtfe fhðw k Útt rþðhtºte w k ðú su u yt hÚtfe fhðwk y u u ðú t r ðË u rð»tu {tuxt WíËð fhðt. >>79>> y u su r ðËu ðú tu W ðtË fÞtuo ntuÞ u r ðËu yr þÞ Þí u fhe u r ðË e r ÿt tu íÞt fhðtu, fu{ su su{ {iÚtw u fhe u { w»Þ t W ðtË tu tþ ÚttÞ Au u{ s r ðË e r ÿtyu fhe u { w » Þ t W ðtË tu tþ ÚtE òÞ Au . >>80>> y u Ëðo ði » ýð t htò yu ð t su ©e ðÕ÷¼t[tÞo u t wºt su ©e rðê÷ tÚtS u su u su ðú y u WíËð t r ýoÞ u fh t n t. >>81>> y u u rðê÷ tÚtSyu fÞtuo su r ýoÞ u u s y w Ë he u Ëðu o ðú u WíËð fhðt y u u

28

u yzfu uðe he u

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rðê÷ tÚtSyu fne su ©ef]»ý e Ëuðther u wk s úný fhðwk. >>82>> y u Ëðu o su y{tht ytr© , u { ýu îtrhft ytr f su eÚto u{ e Þtºtt su u tu t t Ët{ÚÞo «{týu ÞÚttrðrÄyu fhe u fhðe y u ð¤e tu t t Ët{ÚÞo «{týu e s u rð»tu Þtðt Útðwk. >>83>> y u y{tht su ytr© u { ýu rð»ýw , rþð, ý r , tðo e y u Ëq Þ o ; yu tk [ u ð qßÞ ýu fhe u {t ðt. >>84>> y u òu õÞthu f ¼q «u tr f tu W ÿð ÚttÞ íÞthu tu thtÞý fð[ tu s fhðtu yÚtðt n w { t S t {k º t tu s fhðtu ; ý yu rð t eò ftu E ûtw ÿ 35 u ð t M tu º t y u {k º t tu 35.

t{Ë uð t


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

29

s

fhðtu . >>85>> y u Ëq Þ o w k u [k ÿ {t w k ú n ý ÚtÞu Ë u y{tht su Ëðuo ËíËk e u{ýu eS Ëðuo r¢Þt tu íft¤ íÞt fhe u rðºt ÚtE u ©ef] » ý ¼ ðt t {kºt tu s fhðtu. >>86>> y u u ú n ý {w f tE hÌtt Ae ðMºt Ërn M t fhe u su y{tht ]nMÚt ËíËk e ntuÞ u{ýu tu t t Ët{ÚÞo «{týu t fhðwk y u su íÞt e ntuÞ u{ýu ¼ ðt e qò fhðe. >>87>> y u y{tht ËíËk e yuðt su [thu ðýo t { w»Þ u{ýu sL{ wk Ëq f Útt {hý wk Ëq f u tu tu t t Ëk kÄ u y wËthu fhe u ÞÚttþtMºt t¤ðwk. >>88>> y u su útñý ðýo ntuÞ u{ýu þ{ 36, 36. {

e ð]r ytu h tu ft w

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

31

©tØ; yu ºtý su u tu t t ]ÌtËqºt43 u y wËthu fhe u suðtu su tu yðËh ntuÞ y u suðe Ä Ëk r¥t ntuÞ u «{týu fhðt. >>91>> y u õÞthuf òýu yÚtðt yòýu òu t wk {tuxwk t ÚtE òÞ tu tu t e þÂõ «{týu u t wk «tÞrù¥t fhðwk >>92>> y u [th ðu Útt ÔÞtËËq º t Útt ©e{ T¼t ð t{u whtý Útt {nt¼th u rð»tu tu ©e rð»ýwËnËú t{ >>93>> Útt ©e ¼ ð T e t Útt rð w h Syu fnu÷e su er Útt Mfk whtý tu su rð»ýw¾kz u u rð»tu hÌtwk yuðwk su ©eðtËw uð{tntíBÞ >>94>> y u Ä{o þ tMºt t {æÞ{tk hne yu ð e su Þt¿tðÕõÞ Ér»t e M{]r ; yu su ytX ËåAtMºt 43. ftíÞtÞ Ér»tyu fhu÷ Ëqºt

30

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

{37, ût{t y u Ëk tu»t; yu ytr f su wý u{ýu Þw õ Útðw k y u su ûtrºtÞ ðýo ntu Þ u { ýu þqhðeh ýwk y u Äehs yu ytr f su wý u{ýu Þwõ Útðwk. >>89>> y u ði~Þ ðýo ntuÞ u{ýu f]r»tf{o Útt 38 ðýs ÔÞt th Útt ÔÞtsðxtu yu ytr f su ð]r¥tytu39 u{ýu fhe u ð oðwk y u su þwÿ ðýo ntuÞ, u { ýu ú t ñýtr f ºtý ðýo e Ëu ð t fhðe yu ytr f su ð]r¥tytu u{ýu fhe u ð oðwk. >>90>> u { ýu y u su rîs 40 ntu Þ , 41 42 Ëk M fth Útt ytÂöf Útt ¼to Ä t tr f 37. 38. 39. 40. 41. 42.

RrÿÞtu h tu ft w ÄkÄtu ytSrðft {txu wk ËtÄ útñý Mºte ¼oÄthý fhu u Ae fhðt{tk ytð e yuf rðrÄ r íÞ f{o Y u fhðt{tk ytð e Ät {f r¢Þt

32

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

u y{ u Eü Au. >>95>> y u tu t t rn u EåA t yu ð t su y{tht Ëðuo rþ»Þ u{ýu yu ytX ËåAtMºt su u Ëtk¼¤ðtk y u y{tht ytr© su rîs u{ýu yu ËåAtMºt su u ¼ýðtk Útt ¼ýtððtk Útt yu{ e fÚtt fhðe.>>96>> y u u ytX ËåAtMºt{tk Ú te yt[th, ÔÞðnth y u «tÞrù¥t; yu ºtý tu su r ýo Þ fhðtu u u rð»tu tu r{ tûtht xeftyu Þwõ yuðe su Þt¿tðÕõÞ Ér»t e M{] r u w k ú n ý fhðw k . >>97>> y u ð¤e yu ytX ËåAtMºt u rð»tu su ©e{ T¼t ð whtý u t þ{ u k[{ t{u su u Mfk Ä u su u ©ef] » ý ¼ ðt w k {tntíBÞ òýðt u yÚtuo ËðoÚte yrÄf ýu òýðt. >>98>>


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

33

34

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u þ{ Mfk Ä Útt k [ { Mfk Ä Útt Þt¿tðÕõÞ e M{]r yu su ºtý u y w¢{u fhe u y{tÁk ¼Âõ þtMºt, Þtu þtMºt y u Ä{oþtMºt Au . fnu tk þ{ Mfk Ä u ¼Âõ þtMºt Au y u k[{ MfkÄ u Þtu þtMºt Au ; y u Þt¿tðÕõÞ e M{]r u Ä{o þtMºt Au yu{ òýðwk. >>99>> y u ©e ht{t w ò [tÞu o fÞw O yu ð w k su ÔÞtËËq º t w k ©e¼t»Þ Útt ©e¼ ð T e t w k ¼t»Þ yu su u u y{tÁk yæÞtí{þtMºt44 Au yu{ òýðwk. >>100>> y u yu Ëðuo ËåAtMºt u rð»tu su ð[ u su u ©ef] » ý ¼ ðt w k MðY Útt Ä{o Útt ¼Âõ Útt ðihtøÞ; yu [th t yr Wíf»to ýt u fnu tk ntuÞ, >>101>>

u ð[ su u eòk ð[ fh tk «Ät ýu {t ðtk. y u ©ef]»ý ¼ ðt e ¼Âõ u su u Ä{uo Ërn s fhðe yuðe he u u Ëðuo ËåAtMºt wk hnMÞ Au. >>102>> y u ©wr 45 u M{]r 46 u{ýu «r t fÞtuo yuðtu su Ë t[th, u Ä{o òýðtu y u ©ef]»ý ¼ ðt u rð»tu {tntíBÞ¿tt u Ërn su ½ýtu M un u ¼Âõ òýðe. >>103>> y u ©ef] » ý ¼ ðt rð t yLÞ tÚto{tk «er rn u ðihtøÞ òýðtu y u Sð, {tÞt y u Eïh; u { t MðY u su Yze he u òýðwk u u ¿tt fneyu. >>104>> y u su Sð Au u Ó Þ u rð»tu hÌttu Au u yýw Ëh¾tu Ëqû{ Au u [i LÞY Au u òý thtu

44. ytí{t h{tí{t Ëk kÄe þt

45. ðu þtMºt 46. Ä{oþt

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

35

Au y u tu t e ¿tt þÂõ yu fhe u ¾Úte rþ¾t ÞO Ë{ ú tu t t un «íÞu ÔÞt e u hÌttu Au y u yAuã, y¼uã, ysh, y{h, EíÞtr f Au ÷ûtý su tk yu ð tu Sð Au yu { òýðtu . >>105>> y u su {tÞt Au, u rºt wýtÂí{ft Au u ykÄfth Y Au u ©ef]»ý ¼ ðt e þÂõ Au, y yt Sð u un Útt un t su Ëk kÄe u{ u rð»tu ynk{{íð e fhtð the Au, yu{ {tÞt u òýðe. >>106>> y u su Eïh Au u su u su{ Ó Þ u rð»tu Sð hÌttu Au u{ u Sð u rð»tu yk Þto{e ýu fhe u hÌtt Au u Mð k º t Au u Ëðo Sð u f{o V ¤ t yt tht Au yu{ Eïh u òýðt. >>107>> y u u Eïh u õÞt tu h úñ wÁ»ttu¥t{

36

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yu ð t su ©ef] » ý ¼ ðt u Eïh Au y u u ©ef]»ý su u yt ýt Eü uð Au u W tË t fhðt ÞtuøÞ Au y u Ëðo yð th t fthý Au. >>108>> y u Ë{Úto yu ð t su ©ef] » ý u su u htrÄftSyu Þw õ ntu Þ íÞthu htÄtf] » ý yu ð u t{u òýðt y u YÂõ{ýeY su ÷û{e u { ýu Þw õ ntu Þ íÞthu ÷û{e thtÞý yu ð u t{u òýðt. >>109>> y u yu ©ef]»ý su u yswo u Þwõ ntuÞ íÞthu h thtÞý yuðu t{u òýðt y u ð¤e u ©ef]»ý su u ¤¼ÿtr f u Þtu u fhe u u u t{u fnuðtÞ Au yu{ òýðwk. >>110>> y u yu su htÄtr f ¼õ u su u õÞthu f tu u ©ef] » ý ¼ ðt u z¾u ntu Þ Au y u õÞthu f tu yr M u n u fhe u ©ef] » ý


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

37

¼ ðt t yk u rð»tu hnu Au íÞthu tu u ©ef] » ý ¼ ðt yu f ÷t s ntu Þ yu { òýðt. >>111>> yu nu w {txu yu ©ef]»ý ¼ ðt tk su MðY u{ u rð»tu Ëðuo «fthu fhe u ¼u òýðtu. y u [ w ¼ w o s ýw k 47 , yü¼w s ýw k 48 , ËnMºt¼ws ýwk49 RíÞtr f su ¼u sýtÞ Au u tu rî¼w s yu ðt su u ©ef]»ý u{ e EåAtyu fhe u Au yu{ òýðwk. >>112>> y u yuðt su u ©ef]»ý ¼ ðt u e su ¼Âõ u su u ]Úðe u rð»tu Ëðo { w»Þ u{ýu fhðe y u u ¼Âõ Útfe eswk fÕÞtýfthe ËtÄ ftkE Úte yu{ òýðwk. >>113>> 47. [th ntÚt 48. ytX ntÚt 49. nòh ntÚt

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u rðãtr f wýðt¤t su wÁ»t u{ t wýðt ýt wk yu s h{ V¤ òýðwk; fÞwk tu su ©ef]»ý ¼ ðt u rð»tu ¼Âõ fhðe u ËíËk fhðtu y u yu{ ¼Âõ u ËíËk ; yu u rð t tu rðît ntuÞ u ý yÄtu r u t{u Au. >>114>> y u ©ef] » ý ¼ ðt Útt ©ef] » ý ¼ ðt t su yð th u su u æÞt fhðt ÞtuøÞ Au Útt ©ef]»ý ¼ ðt e su «r {t u ý æÞt fhðt ÞtuøÞ Au {txu yu{ wk æÞt fhðwk y u { w»Þ Útt uðtr f su Sð u tu ©ef]»ý ¼ ðt t ¼õ ntuÞ y u úñðu¥tt 50 ntuÞ tu ý æÞt fhðt Þtu ø Þ Úte {txu yu { w k æÞt fhðw k . >>115>> y u MÚtq¤, Ëqû{ y u fthý; yu su ºtý 0. ytí{t h{tí{t t Ëtûttífth u t{u÷t

39

un u Útfe rð÷ûtý yuðtu su tu t tu Sðtí{t u u úñY e ¼tð t fhe u Ae u úñY u fhe u ©ef]»ý ¼ ðt e ¼Âõ su u Ëðo ft¤ u rð»tu fhðe. >>116>> y u ©e{ T¼t ð whtý tu su þ{MfkÄ u su u r íÞ «íÞu yt h Útfe Ëtk¼¤ðtu yÚtðt ð»ttuo ð»to yufðth Ëtk¼¤ðtu. y u su krz ntuÞ u{ýu r íÞ «íÞu ðtk[ðtu yÚtðt ð»ttuo ð»to yufðth ðtk[ðtu. >>117>> y u yu su þ{MfkÄ u wk whùhý51 su u wÛÞ MÚtt f u rð»tu tu t t Ët{ÚÞo «{týu fhðwkfhtððwk y u ð¤e rð»ýwËnMºt t{ ytr f su ËåAtMºt, u wk wh~[hý ý tu t t Ët{ÚÞo «{týu fhðw k - fhtððw k . u w h ~[hý fu ð w k Au tu tu t t 51. 108 thtÞý fhðe u

38

40

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

{ ðtkrA V¤ u yt u yuðwk Au. >>118>> y u fü e u the yuðe ftuE uð Ëk kÄe yt t ytðe zu Útt { w » Þ Ëk k Ä e yt t ytðe zu Útt htu tr f yt t52 ytðe zu u u rð»tu su{ tu t e u eò e hûtt ÚttÞ u{ ð oðkw, ý eS he u ð oðwk. >>119>> y u yt[th, ÔÞðnth y u «tÞÂù¥t; yu su ºtý ðt tk u su u uþ, ft¤, yðMÚtt, ÿÔÞ, òr y u Ët{ÚÞo yu x ÷t u y w Ë thu fhe u òýðtk. >>120>> y u y{thtu su { u rðrþütîi Au yu{ òýðwk y u y{ u r«Þ yuðwk su Ät{ u tu÷tuf Au yu{ òýðwk y u u Ät{ u rð»tu úñY u fhe u su ©ef]»ý ¼ ðt e Ëuðt fhðe u y{u {wÂõ h. fü


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

41

{t e Au yu{ òýðwk. >>121>> y u yt su q ð u o Ëðu o Ä{o fÌtt u su u y{tht ytr© su íÞt e, ]nMÚt, tE-¼tE, Ëðuo ËíËk e u{ t Ët{tLÞ Ä{o fÌtt Au; fnu tk Ëðo ËíËk e{tºt u Ëh¾t t¤ðt t Au y u nðu yu Ëðuo t su rðþuu »t Ä{o Au u{ u ]ÚtfT ]ÚtfT ýu fhe u fneyu Aeyu. >>122>> yt[tÞo t rðþu»t Ä{o nðu «Út{ Ä{oðkþe su yt[tÞo y u u{ e í eytu u{ t su rðþu»t Ä{o u fneyu Aeyu :y{tht {tuxt¼tE y u t t¼tE u{ t wºt su yÞtuæÞt«Ët y u h½wðeh u{ýu tu t t Ë{e Ëk kÄ rð t e su eS Mºteytu u{ u {kºt W uþ õÞthuÞ fhðtu. >>123>>

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

43

ý r e qò fhðe Útt ytËtu ð e [ w oþe u r ðËu n w{t S e qò fhðe. >>127>> y u y{thu ytr© su Ëðu o ËíËk e u { t Ä{o e hûtt fhðt u yÚtu o yu Ëðu o t w Á ýt u rð»tu y{u MÚtt fÞto yu ð t su u yÞtuæÞt«Ët y u h½wðeh u{ýu {w{wûtws u eûtt yt ðe. >>128>> y u tu t t ytr© su Ëðu o ËíËk e u{ u yrÄfth «{týu tu tu t t Ä{o u rð»tu ht¾ðt y u ËtÄw u yt h Útfe {t ðt Útt ËåAtMºt tu yÇÞtË yt h Útfe fhðtu. >>129>> y u {tu x t su {k r h u { u rð»tu y{u MÚtt fÞtO yuðtk su ©e ÷û{e thtÞý ytr f ©ef]»ý tk MðY u{ e su Ëuðt u ÞÚttrðrÄyu fhe u fhðe. >>130>>

42

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u u Mºteytu u õÞthuÞ ý yzðwk rn y u u ËtÚtu tu÷ðwk rn y u ftuE Sð u rð»tu ¢qh ýwk fhðwk y u ftuE e Útt ý ht¾ðe. >>124>> y u ÔÞðnth ftÞo u rð»tu fu w k ý s{t hwk53 fhðwk y u ftuE yt íft¤ ytðe zu tu r¼ûtt {t e u tu t tu r ðton fhe u u yt íft¤ u WÕ÷k½ðtu54. ý ftuE wk fhs tu õÞthuÞ fhðwk. >>125>> y u tu t t su rþ»Þ u{ýu Ä{o r r{¥tu tu t u ytÃÞwk su yÒt u ðu[ðwk rn y u u yÒt sq wk ÚttÞ tu u sq wk ftuEf u E u ðwk ÷uðwk y u yuðe he u su sq t wk ðwk fhðwk u ðuåÞwk fnuðtÞ. >>126>> y u ¼t hðt Ëw r [ w Ú teo u r ðËu 53. ftuR t ò{e Útðwk u 54. Ëth fhðtu.

44

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u ¼ ðt tk {k r h «íÞu ytÔÞtu su nhftu E yÒttÚteo { w » Þ u e tu t t Ët{ÚÞo «{týu yÒt t t u fhe u yt hÚtfe Ëk¼tð t55 fhðe. >>131>> y u rðãtÚteo ¼ýtÔÞt e þt¤t fhtðe u Ae u{tk yuf rðît útñý u ht¾e u ]Úðe u rð»tu Ërîãt e «ð]r¥t fhtððe fu{ su rðãt t u fhe u {tuxwk wÛÞ ÚttÞ Au. >>132>> yt[tÞo í e t rðþu»t Ä{o y u nðu yu yÞtuæÞt«Ët y u h½wðeh yu u e su í eytu u{ýu tu tu t t r e yt¿ttyu fheu u Mºteytu u s ©ef] » ý t {k º t tu W uþ fhðtu ý wÁ»t u fhðtu. >>133>> y u ð¤e u u sý e su í eytu u{ýu 55. yt h Ëífth


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

45

tu t t Ë{e Ë kÄ rð t t su wÁ»t u{ tu M þo õÞthuÞ fhðtu y u u{ e ËtÚtu tu÷ðwk rn u u{ u tu t wk {w¾ ý u¾tzðwk. (yuðe he u Ä{oðkþe yt[tÞo y u u{ e í eytu u{ t su rðþu»t Ä{o u fÌtt) >>134>> ]nMÚt t rðþu»t Ä{o nðu n ] MÚtt©{e t su rðþu»t Ä{o Au u fneyu Aeyu. y{thu ytr© su n ] MÚtt©{e wÁ»t { u ýu tu t t Ë{e Ëk Äk rð t e su rðÄðt Mºteytu { u tu M þo fhðtu. >>135>> y u u ] n MÚtt©{e w Á »t u { ýu Þw ð t yðMÚttyu Þwõ yuðe su tu t e {t, u y u efhe; u Ëk tÚtu ý yt íft¤ rð t yuftk MÚt¤ u rð»tu hnuðwk y u tu t e Mºte wk t ftuE u fhðwk. >>136>>

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

47

f] r »tð] r ¥tðt¤t su ] n MÚt ËíËk e u { ýu ¤r Þt t ð]»tý tu WåAu fhðtu. >>140>> y u u ] n MÚt ËíËk e u { ýu tu t t Ët{ÚÞo «{týu Ë{Þ u y wËhe u sux÷tu tu t t ½h{tk ðhtu56 ntuÞ ux÷t yÒt-ÿÔÞ tu Ëk ún su u fhðtu y u su t ½h{tk þw ntuÞ yuðt su ]nMÚt u{ýu tu t t Ët{ÚÞo «{týu [tÞo - q¤t 57 tu Ëk ún fhðtu. >>141>> y u tÞ, ¤ , ¼UË, ½tuzt ytr f su þw u { e ] ý - s¤tr fu fhe u tu tð u òu Ëk ¼ tð t 58 ÚttÞ tu u þw u ht¾ðtk y u òu Ëk¼tð t ÚttÞ tu ht¾ðtk. >>142>> 56. ð htþ 57. ½tË[thtu 58. u¾¼t¤

46

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u su Mºte u ftu E «fth t ÔÞðnthu fhe u htò tu «Ëk ntuÞ uðe Mºte tu su «Ëk u ftuE «fthu ý fhðtu. >>137>> y u u ] n MÚtt©{e u { ýu tu t u ½u h ytÔÞtu yu ð tu su yr rÚt u u tu t t Ët{ÚÞo «{týu yÒttr fu fhe u qsðtu y u ð¤e ntu{tr f su u ð f{o y u ©tæÄtr f su r ] f {o u su u tu t t Ët{ÚÞo «{týu ÞÚttrðrÄ su{ ½xu u{ fhðwk. >>138>> y u y{tht ytr© su ] n MÚt, u { ýu {t t-r t y u w hw Útt htu t w h yu ð t su ftu E { w » Þ; u { e su Ëu ð t u Sð ÞO tu t t Ët{ÚÞo «{týu fhðe. >>139>> y u ð¤e tu t t ðýto©{ u ½rx yuðtu su Wã{ u tu t t Ët{ÚÞo «{týu fhðtu. y u

48

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u Ëtûteyu Ërn ÷¾ fÞto rð t tu tu t t w º t y u r{ºttr f ËtÚtu ý ] Ú ðe u Ä t ÷u ý u ý u fhe u ÔÞðnth su u õÞthu Þ fhðtu. >>143>> y u tu t w k yÚtðt eò w k su rððtn Ëk kÄe ftÞo u u rð»tu yt ðt ÞtuøÞ su Ä u wk Ëtûteyu Ërn ÷¾ fÞto rð t fuð¤ tu÷e s fhðe. >>144>> y u tu t e Q s wk su ÿÔÞ u u y wËthu r hk h ¾[o fhðtu ý u W htk fhðtu. y u su Q s fh tk ðÄthu ¾[o fhu Au u u {tuxwk w:¾ ÚttÞ Au yu { Ëðo ] n MÚttu y u { {tk òýðw k . >>145>> y u tu t t ÔÞðnthftÞo u rð»tu sux÷t Ä e Q s ntuÞ Útt sux÷tu ¾[o ntuÞ u uÞ u


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

49

Ëk¼the u r íÞ «íÞu Yzt yûthu fhe u tu u u wk t{w k ÷¾ðw k . >>146>> y u u ] n MÚtt©{e ËíËk e u { ýu tu t e su ð] r ¥t 59 y u Wã{ u Útfe tBÞw k su Ä ÄtLÞtr f u Útfe þ{tu ¼t ftZe u ©ef]»ý ¼ ðt u y oý fhðtu y u su ÔÞðnthu w o¤ ntuÞ u{ýu rðþ{tu ¼t y oý fhðtu. >>147>> y u yu f t þe ytr f su ðú u { w k su Wãt 60 u su u tu t t Ët{ÚÞo «{týu ÞÚttþtMºt fhðw k . u Wãt fu ð w k Au , tu 61 { ðtkrA V¤ wk yt thwk Au. >>148>> y u ©tðý {tË u rð»tu ©e{nt u ð w k q s su u r Õð ºttr fu fhe u «er q ð o f 59. ytSrðft wk ËtÄ 60. ftuR ðú e Ë{tÂà r r{¥tu fht e rðrÄ fu Wsðýe 61. { {tk RåAu÷wk

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

51

y u tu t tk ft{fts fhðt u z ât su {sqh u{ u sux÷wk Ä yÚtðt ÄtLÞ eÄt wk fÌtwk ntu Þ u «{týu s yt ðw k ý u { tk Ú te ytu A w k yt ðwk y u tu t tËu ftuE fhs63 {t tu ntuÞ y u u fhs E [qõÞt ntuEyu u ðt u At e ht¾ðe Útt tu t tu ðkþ Útt fLÞt t u ý At wk ht¾ðw k y u w ü yu ð t su s u { e ËtÚtu ÔÞðnth fhðtu. >>152>> y u su Xuftýu tu u hnu t ntuEyu u Xuftýu ftuEf fXý-¼qkztu ft¤ yÚtðt þºtw yÚtðt htò u{ t W ÿðu fhe u Ëðo «fthu tu t e ÷ts s e ntuÞ fu Ä tu tþ Út tu ntuÞ fu tu t t «tý tu tþ Út tu ntuÞ >>153>> y u u òu tu t t {q ¤ htË w k Útt 63.

uðw

50

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Ëðo«fthu tu u fhðwk yÚtðt eò tËu fhtððwk. >>149>> y u tu t t su yt[tÞo u Útfe Útt ©ef]»ý ¼ ðt tk su {kr h u Útfe fhs ftZðwk y u ð¤e u tu t t yt[tÞo Útfe y u ©ef]»ý tk {kr h Útfe tu t t ÔÞðnth u yÚtu o tºt 62 , ½hu ý tk y u ðMºttr f su ðM w u {t e ÷tððtk rn. >>150>> y u ©ef]»ý ¼ ðt Útt tu t t whw Útt ËtÄw yu{ tk þo fhðt u yÚtuo Þu Ë u {t o u rð»tu thfwk yÒt ¾tðwk rn. Útt ©ef]»ý ¼ ðt Útt tu t t whw Útt ËtÄw u{ tk su MÚtt f u{ u rð»tu ý thfwk yÒt ¾tðwk rn; fu{ su u thfwk yÒt tu tu t t wÛÞ u nhe ÷u yuðwk Au {txu tu t e tkX wk ¾h[ ¾tðwk >>151>> 62. ðtËýtu

52

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ð wk t{ ntuÞ tu ý u tu rððufe yuðt su y{tht ËíËk e ]nMÚt u{ýu íft¤ íÞt fhe uðtu y u ßÞtk W ÿð ntuÞ uðtu su eòu uþ u «íÞu sE u Ëw¾uÚte hnuðwk. >>154>> y u Ä tZâ yu ð t su ] n MÚt ËíËk e u{ýu ®nËtyu hrn yuðt su rð»ýw Ëk kÄe Þ¿t u fhðt Útt eÚto u rð»tu Útt ît þe 64 ytr f ðo u rð»tu ú t ñý Útt ËtÄw u { u s{tzðt. >>155>> y u u Ä tZâ yuðt su ]nMÚt ËíËk e u { ýu ¼ ðt t {k r h u rð»tu {tu x t WíËð fhtððt Útt Ëw tºt yuðt su útñý u{ u t t65 «fth t t uðt. >>156>> 64. thþ 65. rðrðÄ


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

53

htò t rðþu»t Ä{o y u y{thu ytr© yuðt su ËíËk e htò u{ýu Ä{oþtMºt u ytþhe u tu t t wºt e uXu tu t e «ò wk t÷ fhðwk y u ]Úðe u rð»tu Ä{o wk MÚtt fhðwk. >>157>> y u u htò u { ýu htßÞ tk su Ët 66 yk Útt [th W tÞ67 Útt A wý u su u ÷ûtýu fhe u ÞÚttÚto ýu òýðtk . y u eÚto su [th {tufÕÞt tk MÚtt f Útt ÔÞðnth t òý tht su ˼tË Útt kzðt ÞtuøÞ su {týË Útt kzðt ÞtuøÞ rn yuðt su {týË yu Ëðo u ÷ûtýu fhe u ÞÚttÚto ýu òýðt. >>158>> 66. htßÞ, htò, «Ät , Ëu t, htò tu r{ºt, ¾ò tu , òËqË 67. Ët{, t{, kz y u ¼u

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

55

rð t W½tzu þhehu hnuðwk y u ¼tkz¼ðtE òuðt sðw k . y u r ÷o ß s yu ð e su Mºteytu Útt Mði r hýe 70, ftr{ e 71 y u w k ù ÷e 72 yu ð e su Mºteytu, u{ tu Ëk fhðtu. >>161>> y u u ËwðtrË e Mºteytu, u{ýu tu t tu r h uþ Þu Ë u yt¼q»tý Äthðtk u Yztk ðMºt nuhðtk u thfu ½uh uËðt sðwk y u ntMÞ rð tu tr f tu íÞt fhðtu. >>162>> rðÄðt Mºteytu t rðþu»t Ä{o nðu rðÄðt eytu t rðþu»t Ä{o fneyu Aeyu. y{thu ytr© su rðÄðt eytu u{ýu tu r wrØyu fhe u ©ef]»ý ¼ ðt u Ëuððt. y u 70.

tu t t r fu Ëk kÄe e {hS rðÁØ tu t u { {t ytðu u{ ð o the 71. wÁ»ttu hV ¾w s ytf»toýðt¤e e 72. ÔÞr¼[th fh the e

54

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ËÄðt68 Mºte t rðþu»t Ä{o nðu Ëw ð trË e tEytu t rðþu » t Ä{o fneyu Aeyu . y{thu ytr© su Ëw ð trË e tEytu u{ýu tu t tu r ykÄ ntuÞ, htu e ntuÞ, rhÿe ntuÞ, wkËf ntuÞ tu ý u u Eïh e uXu Ëu ð ðtu y u u r «íÞu fxw ð[ tu ÷ ðw k . >>159>> y u u Ëw ð trË e Mºteytu u { ýu Y u Þti ð u ý u Þw õ y u w ý ðt yu ð tu su yLÞ w Á »t u tu «Ëk Ëns Mð¼tðu ý fhðtu . >>160>> y u r ðú t yuðe su ËwðtrË e Mºteytu u{ýu tu t e tr¼69, ËtÚt¤ y u At e; u u eòu wÁ»t u¾u yu{ ð oðwk y u ytuZât t ðMºt 68 su tu r nÞt ntuÞ u 69. qkxe

56

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

tu t t r t wºttr f su Ëk kÄe u{ e yt¿tt u rð»tu ð oðwk ý Mð kºt ýu ð oðwk. >>163>> y u u rðÄðt Mºteytu u { ýu tu t t Ë{e Ëk kÄ rð t t su wÁ»t u{ tu M þo õÞthuÞ fhðtu y u tu t e ÞwðtðMÚtt u rð»tu yð~Þ ftÞo rð t Ë{e Ëk kÄ rð t t su Þwðt wÁ»t u{ e ËtÚtu õÞthuÞ ý tu÷ðwk rn. >>164>> y u Ätðýtu su t¤f u t M þo u rð»tu tu su{ þw u yze sðtÞ y u tu»t Úte u{ tu»t Úte. y u ftuE yð~Þ wk ft{fts zu u u rð»tu ftuEf ð]Ø wÁ»t u yze sðtÞ Útt u ð]Ø ËtÚtu tu÷tÞ u u rð»tu tu»t Úte. >>165>> y u u rðÄðt eytu u { ýu tu t t Ë{e Ëk kÄ rð t t su wÁ»t u Útfe ftuE ý rðãt ¼ýðe; y u ðú W ðtËu fhe u ðthkðth


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

57

tu t t un wk { fhðwk. >>166>> y u u rðÄðt eytu u{ýu tu t t ½h{tk tu t t Sð ÞO unr ðton ÚttÞ yux÷wk s òu Ä ntuÞ tu u Ä su u Ä{oftÞo u rð»tu ý yt ðw k ; y u òu u Ú te yrÄf ntu Þ tu yt ðw k . >>167>> y u rðÄðt Mºteytu u { ýu yu f ðth ytnth fhðtu y u ] Ú ðe u rð»tu Ëq ð w k y u {i Ú tw tËõ yu ð tk su þw ûte ytr f Sð«týe{tºt u { u õÞthu Þ òýe u òu ð tk nª. >>168>> y u u rðÄðt Mºteytu u{ýu ËwðtrË e Mºte t suðtu ðu»t Äthðtu Útt ËkLÞtËýe Útt ðiht ýe u t suðtu ðu»t Äthðtu y u tu t t uþ, fw¤ y u yt[th u u rðÁØ yuðtu su ðu»t u

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

59

u{ýu ðMºt nuÞto rð t ntðwk rn y u tu t wk su hsMð÷t ýw k u ftu E «fthu w ó ht¾ðw k . >>173>> y u ð¤e hsMð÷t yu ð e su Ëw ð trË e y u rðÄðt Mºteytu u ºtý r ðË Ëw Ä e ftu E { w » Þ u Útt ðMºttr f u yzu rn y u [tu Ú tu r ðËu tne u yzðw k . (yu ð e he u ] n MÚtt©{e yuðt su wÁ»t y u Mºteytu u{ t su yt rðþu»t Ä{o fÌtt u Ëðu o Ä{o ð k þ e yt[tÞo y u u { e í eytu u{ýu ý t¤ðt fu{ fu yu ]nMÚt Au.) >>174>> úñ[the t rðþu»t Ä{o nðu iÂcf74 úñ[the t su rðþu»t Ä{o u 74. { , ð[ y u f{oÚte Ëðo«fthu {iÚtw tu Ë tft¤ y u ytSð íÞt ht¾ th.

58

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ý õÞthuÞ Äthðtu. >>169>> y u ¼o e tz the su Mºte u tu Ëk fhðtu y u u tu M þo ý fhðtu. y u wÁ»t t þ]k thhË73 Ëk kÄe su ðt to u õÞthuÞ fhðe y u Ëtk¼¤ðe. >>170>> y u Þw ð t yðMÚtt u rð»tu hne yu ð e su rðÄðt Mºteytu u{ýu Þwðt yðMÚttðt¤t su tu t t Ëk kÄe wÁ»t u{ e Ëk tÚtu ý yuftk MÚt¤ u rð»tu yt íft¤ zât rð t hnuðwk. >>171>> y u ntu ¤ e e h{ fhðe u yt¼q»týtr f wk Äthý fhðwk y u Ëwðýtor f Ät w t thu Þwõ yuðt su Íeýtk ðMºt u wk Äthý ý õÞthuÞ fhðwk. >>172>> y u ËwðtrË e u rðÄðt yuðe su Mºteytu 73.

wÁ»t Útt e t Y wk ðýo Útt u{ tu hM h Útt ytf»toý wk ðýo ntuÞ u ðt fu ftÔÞ

60

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

fneyu Aeyu . y{thu ytr© yu ð t su i r cf úñ[the u{ýu Mºte{tºt tu M þo fhðtu; y u Mºteytu Ëk tÚtu tu ÷ ðw k rn, y u òýe u u Mºteytu ËL{w¾ òuðwk rn. >>175>> y u u Mºteytu e ðt to õÞthuÞ fhðe y u Ëtk¼¤ðe y u su MÚtt f u rð»tu Mºteytu t Vuh75 ntuÞ u MÚtt f u rð»tu M t tr f r¢Þt fhðt sðwk. >>176>> y u u ð t e «r {t rð t eS su Mºte e «r {t, r[ºt e yÚtðt ftctr f e ntuÞ u tu M þo fhðtu y u òýe u tu u «r {t u òuðe ý rn. >>177>> y u u i r cf ú ñ [the u { ýu Mºte e «r {t fhðe y u Mºteyu tu t t þheh W h 75. yðhsðh


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

61

Äthu÷wk su ðMºt u u yzðwk rn y u {iÚtw tËõ yu ð tk su þw - ûte ytr f «týe{tºt, u { u òýe u òuðtk rn. >>178>> y u Mºte t ðu»t u Ähe hÌttu yuðtu su wÁ»t u u yzðwk rn y u u e Ët{wk òuðwk rn y u u ËtÚtu tu ÷ ðw k rn y u Mºte u WÆu þ fhe u ¼ ðt e fÚtt, ðt to , fe o ý fhðtk . >>179>> y u u ircf úñ[the u{ýu tu t t úñ[Þo ðú tu íÞt ÚttÞ yuðwk su ð[ u tu tu t t wÁ wk ý {t ðwk u Ë tft¤ Äehsðt hnuðwk y u Ëk tu»tu Þwõ hnuðwk u {t u hrn hnuðwk. >>180>> y u ¤tífthu fhe u tu t u yr þÞ Ë{e u ytð e yuðe su Mºte u u tu÷e u yÚtðt

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

63

ßÞtk wÁ»t ehË thtu ntuÞ íÞtk sðwk .>>184>> y u u ircf úñ[the u{ýu ðu þtMºt tu yÇÞtË fhðtu u wÁ e Ëuðt fhðe u Mºteytu e uXu s Mºtiý78 wÁ»t tu Ëk su u Ëðoft¤u ðsoðtu.79 >>185>> y u òr yu fhe u su útñý ntuÞ u ftuEyu ý [{oðtrh80 eðwk u zwk ¤e u ÷Ëý ytr f su y¼ûÞ ðM w u útñý òr ntuÞ uýu ftuE «fthu ¾tðe. >>186>> y u su útñý ntuÞ uýu M t , ËkæÞt81, tÞºte tu s , ©erð»ýw e qò y u ðiï uð82 78. 79. 80. 81. 82.

e suðtu u¾t tu fu e u ðþ ntuÞ uðtu. íÞt fhðtu [t{zt e ftuÚt¤e{tk ¼hu÷wk fu [t{zt u M þo fhu÷wk týe r íÞf{oY u fht e «tÚto t fu qò r íÞf{oY u uðtu u y t e yL e ytf]r

62

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

r hMfth fhe u ý whk ðthðe ý Ë{e u ytððt uðe rn. >>181>> y u òu õÞthuf Mºteytu tu yÚtðt tu t tu «tý tþ ÚttÞ yuðtu yt íft¤ ytðe zu íÞthu tu u Mºteytu u yze u yÚtðt u ËtÚtu tu÷e u ý u Mºteytu e hûtt fhðe y u tu t e ý hûtt fhðe. >>182>> y u u i r cf ú ñ [the u { ýu tu t u þhehu i÷{ o 76 fhðwk u ytÞwÄ77 Äthðwk u ¼Þkfh yuðtu su ðu»t u Äthðtu y u hË t ErLÿÞ u S ðe. >>183>> y u su ú t ñý t ½h u rð»tu Mºte ehË the ntuÞ u u ½uh r¼ûtt fhðt sðwk rn u 76. u÷ [tu¤ðwk u 77. þ , nrÚtÞth

64

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yu x ÷tk ðt tk fÞto rð t ¼tu s fhðw k s rn. (yuðe he u ircf úñ[the t rðþu»t Ä{o fÌtt.) >>187>> ËtÄw t rðþu»t Ä{o nðu ËtÄw t su rðþu»t Ä{o u fneyu Aeyu y{thu ytr© su Ëðu o ËtÄw u { ýu i r cf ú ñ [the e u X u Mºteytu tk þo -¼t»týtr f «Ëk tu íÞt fhðtu Útt Mºti ý w Á »t t «Ëk tr f tu íÞt fhðtu y u yk : þºtw su ft{, ¢tu Ä , ÷tu ¼ y u {t ytr f u { u S ðt. >>188>> y u Ëðuo su ErLÿÞtu u S ðe u hË t ErLÿÞ u tu rðþu » tu fhe u S ðe y u ÿÔÞ tu Ëk ú n tu u fhðtu rn u ftu E eò tËu ý fhtððtu rn. >>189>>


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

65

66

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

y u ftuE e Útt ý ht¾ðe y u õÞthuÞ ý Äehs t tu íÞt fhðtu y u tu t t 83 k Ä e e ntu Þ tu u u rð»tu W tht e òÞ t õÞthuÞ ý Mºte tu «ðuþ Útðt uðtu rn. >>190>> y u u ËtÄw u{ýu, yt íft¤ zât rð t htºte u rð»tu Ëk½Ëtu rð t wk [t÷ðwk rn Útt yt íft¤ zât rð t õÞthuÞ ý yuf÷t [t÷ðw rn. >>191>> y u su ðMºt nw {q Õ Þðt¤w k ntu Þ Útt r[ºt rðr[ºt ¼t wk ntuÞ Útt fËwk tr f su hk uýu fhe u hk u÷wk ntuÞ Útt þt÷- wþt÷t84 ntuÞ u u òu eò e EåAtyu fhe u tu t u «tó ÚtÞwk ntuÞ tu ý u ðMºt tu t u nuhðwk-ytuZðwk rn. >>192>>

y u r¼ûtt Útt ˼t «Ëk yu u ftÞo rð t ]nMÚt t ½h «íÞu sðwk rn y u ¼ ðt e su ð «fth e ¼Âõ u rð t ÔÞÚto ft¤ 85 r o{ðtu 86 rn; r hk h ¼Âõ fhe u s ft¤ r o{ðtu. >>193>> y u su ]nMÚt t ½h u rð»tu htkÄu÷ yÒt tu ehË thtu w Á »t s ntu Þ Útt Mºteytu tu þo tr f «Ëk ftu E he u ÚttÞ yu { ntu Þ , >>194>> u ð e he w k su ] n MÚt w k ½h u «íÞu y{tht ËtÄw u{ýu s{ðt sðwk y u yu fÌtwk uðwk ntuÞ tu ft[wk yÒt {t e u tu t t ntÚtu hËtuE fhðe u ¼ ðt u iðuã Ähe u s{ðwk. >>195>> y u q ð u o É»t¼ u ð ¼ ðt t w º t su

83. søÞt, MÚt¤ 84. uðze, þt÷

85. Ë{Þ 86. Ëth fhðtu.

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

67

¼h S u su u ]Úðe u rð»tu sz útñý Útft su{ ð o t nðt u{ s h{nkË yuðt su y{tht ËtÄw u{ýu ð oðwk. >>196>> y u ircf úñ[the u yu ËtÄw u{ýu 87 tk w÷ Útt yVeý Útt {tfw EíÞtr f wk su ¼ûtý u s u fhe u ðsoðwk. >>197>> y u u i r cf ú ñ [the u ËtÄw u { ýu ¼toÄt ytr f su ËkMfth u{ u rð»tu s{ðwk rn Útt yuft þtn88 ÞO su «u ©tØ u{ u rð»tu s{ðw k rn Útt ît þtn89 ©tØ u rð»tu s{ðw k rn. >>198>> y u htu tr f yt íft¤ zât rð t 87. t hðu÷ t t wk ezwk 88. {wíÞw Ae 11 {t r ðË ËwÄe{tk fhðt{tk ytð wk 89. {]íÞw Ae th{t r ðËu fht wk

68

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

r ðËu Ëqðwk rn y u útBÞðt to fhðe rn u òýe u Ëtk¼¤ðe rn. >>199>> y u u ircf úñ[the u ËtÄw u{ýu htu tr f yt íft¤ zât rð t ¾tx÷t W h Ëqðwk rn. y u ËtÄw e yt ¤ tu r hk h r »f x ýu ð oðwk. >>200>> y u u ËtÄw y u úñ[the u{ýu ftuEf fw{r ðt¤t wüs ntuÞ, u u tu t u t¤ u yÚtðt {thu tu u Ën s fhðwk; ý u u Ët{e t¤ uðe u {thðtu rn. y u u wk su{ rn ÚttÞ u{s { {tk ®[ ð fhðwk; ý u wk ¼wkzw ÚttÞ yuðtu tu ËkfÕ ý fhðtu. >>201>> y u ftu E w k q ýw k 90 fhðw k Útt 90. ftuR t Ëk uþðtnf hefu ft{ fhðwk.


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

69

[trzÞt ýwk91 fhðwk u ftuE t [th[ûtw92 Útðwk y u un u rð»tu ynk wrØ fhðe u Mðs tr f u rð»tu {{ t fhðe. (yuðe he u ËtÄw t rðþu»t Ä{o fÌtt) >>202>> y u y{thu ytr© yu ð t su ËíËk e tE-¼tE Ëðuo u{ t su Ët{tLÞ Ä{o y u rðþu»t Ä{o u su u Ëkûtu u fhe u ytðe he u y{u ÷ÏÞt Au y u yt Ä{o tu su rðM th u tu y{tht Ëk« tÞ t su úkÚt u Útfe òýðtu. >>203>> y u Ëðuo su ËåAtMºt u tu su Ëth u u y{u y{the w r Øyu fhe u WØthe u 93 yt rþûtt ºte su u ÷¾e Au u fu ð e Au tu Ëðu o 91. yuf fnu÷e ðt ðÄthe - ½xtze u ¾ht Rht tÚte eò u fnuðe u. 92. òËwË hefu ft{ fhðwk. 93. Ëth Ëth ÷R u

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

70

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

{ w » Þ{tºt u { ðtk r A V¤ e u the Au . >>204>> yu nu w {txu y{tht ytr© su Ëðuo ËíËk e u{ýu ËtðÄt ýu fhe u r íÞ«íÞu yt rþûtt ºte u y Ë w he u s ð ðo kw ý tu t t { u òýu tu õÞthuÞ ð oðwk. >>205>> y u su y{tht ytr© wÁ»t u eytu u su u yt rþûtt ºte «{týu ð oþu tu u Ä{o, yÚto94, ft{ u {tuût yu [th Á w »ttÚto e rËrØ u r ùÞ t{þu. >>206>> y u su tE-¼tE yt rþûtt ºte «{týu rn ð uo u tu y{tht Ëk« tÞ Útfe tnuh Au yu{ y{tht Ëk« tÞðt¤tk Mºte- wÁ»t u{ýu òýðwk. >>207>> 94) Ä , Ëk r¥t

71

y u y{tht su ytr© ËíËk e u{ýu yt rþûtt ºte tu r íÞ«íÞu tX fhðtu y u su u ¼ý t ytðz w k ntu Þ u { ýu tu yt h Útfe yt rþûtt ºte wk ©ðý fhðwk. >>208>> y u yt rþûtt ºte u ðtk[e Ëk¼¤tðu yuðtu ftuE ntuÞ íÞthu tu r íÞ«íÞu yt rþûtt ºte e qò fhðe y u yt su y{the ðtýe u y{tÁk MðY Au . yu he u h{ yt h Útfe {t ðe. >>209>> y u yt su y{the rþûtt ºte u su u iðeËk tyu fhe u Þwõ yuðtu su s ntuÞ u u yt ðe y u su s ytËwhe Ëk tyu fhe u Þwõ ntuÞ u u tu õÞthuÞ yt ðe. >>210>> Ëk ð 1882 yZthËtu çÞtËe t {nt Ëw e k[{e u r ðËu yt rþûtt ºte y{u ÷¾e Au

72

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

u h{ fÕÞtýfthe Au. >>211>> y u tu t t ytr© su ¼õ s u{ e su Ë{ ú ezt u t tþ fh tht yuðt u Ä{uo Ërn su ¼Âõ u e hûtt t fh tht yu ð t u tu t t ¼õ s u { ðtkrA Ëw¾ t yt tht yuðt su ©ef]»ý ¼ ðt u su u y{tht Ë{ ú {k ÷ u rðM thtu. >>212>> Er ©e Ënò k Mðt{e rþ»Þ r íÞt k {wr r÷r¾ t rþûtt ºte xeft Ë{tà t >>


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

73

74

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yth e sÞ Ë T wÁ Mðt{e, «¼w sÞ Ë T wÁ Mðt{e, Ënò k Þt¤w (2) ¤ðk nw t{e.. sÞ0 1 [hýËhtu s {thtk , ðk w fhòu z e (2) [hýu þeþ ÄÞtoÚte (2) w:¾ tÏÞt tuze.. sÞ0 2 thtÞý Ëw ¾ t t, Âîsfw ¤ w Äthe (2) t{h r WØtÞto (2) y rý h the.. sÞ0 3 r íÞ r íÞ ti { ÷e÷t, fh t yrð tþe (2) yzËX ehÚt [hýu (2) fturx Þt ftþe.. sÞ0 4 w Á »ttu ¥ t{ « x w k , su þo fhþu (2) ft¤ f{oÚte Aqxe (2) fwxwk Ërn hþu.. sÞ0 5 yt yðËh fÁýtr rÄ, fÁýt nw feÄe (2) {wõ t k fnu {wÂõ (2) Ëw { fhe rËrØ.. sÞ0 6 Äw ht{ f] » ý tu ® ð , sÞ sÞ tu ® ð ! nhu ht{ tu ® ð , sÞ sÞ tu ® ð ! >>1>> thtÞý nhu , ©e{ÒtthtÞý nhu ! ©e{ÒtthtÞý nhu , ©e{ÒtthtÞý nhu ! >>2>>

f] » ý u ð nhu , sÞ sÞ f] » ý u ð nhu ! sÞ sÞ f]»ý uð nhu, sÞ sÞ f]»ý uð nhu ! >>3>> ðtËw u ð nhu , sÞ sÞ ðtËw u ð nhu ! sÞ sÞ ðtËw uð nhu, sÞ sÞ ðtËw uð nhu ! >>4>> ðtËw uð tu®ð , sÞ sÞ ðtËw uð tu®ð ! sÞ sÞ ðtËw uð tu®ð , sÞ sÞ ðtËw uð tu®ð >>5>> htÄu tu ® ð , sÞ htÄu tu ® ð ! ð] L tð [k sÞ htÄu tu ® ð ! {tÄð {w f w k sÞ {tÄð {w f w k ! yt k fk sÞ {tÄð {w f w k ! Mðtr{ thtÞý ! Mðtr{ thtÞý ! Mðtr{ thtÞý ! Mðtr{ thtÞý ! Mðtr{ thtÞý ! Mðtr{ thtÞý ! ©e htrÄftf]»ýtüf ðe S{q Ë{t ðýO, hí tuÕ÷Ëífwkz÷ þtur¼fýo{T; {ntrfhext ú{Þqh ýo k{T, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{....01 r ÄtÞ trýÂî Þu ðuýwk, r òÄhu þu¾hÞt huýw{T; r t ÞL k [ ti fhuýwk, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{....02 rðþw Ø nu { tu ß sð÷ r ð k , n trhÞw Ú tk [ rð tr þ {T ;

75 ÔÞÚteof] t ufËwhÂîz k, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{....03 yÄ{or »Þt ËtÄw t÷k, ËØ{oðihtËwhËk½ft÷{T; w» tr {t÷k ðúshts t÷k, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{...04 tu er«Þthk r ¼ ht˾u ÷ k , htËu ï hehk s f] í «nu ÷ {T ; MfLÄtuÕ÷Ëífwkfw{r[Ln[u÷k, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{..05 ð]k tð u «e Þt ðËL k, r òr© t t WØhL {T; tu tu tu ehr¼ k ÞL k, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{..06 rðïÂî»tL{L{Út onthk, ËkËtrhSðt©ÞýeÞËth{T; Ë iðËí wY»tËtiÏÞfthk, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{..07 yt ÂL tí{ðúsðtrË tufk, L tr Ëk þ r ÔÞ÷tuf{T; rð trþ Mðtr© Sðþtufk, ©e htrÄftf]»ý{nk {tr{..08 «tÚto t r ðfÕ W¥t{ yr , r ùÞ ð ½ ~Þt{. {tntíBÞ¿tt Þw ¼rõ ð, yuftkr f Ëw¾Ät{ >>1>> {tu r n{u ð ¼õ tu , t{U ftu E «fth tu»t hnu ftuE ò ftu, Ëwr Þtu Ä{ofw{th >>2>> w { thtu ð nrh¼õ ftu , ÿtu n f w rn ntu Þ ;

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{ 76 yu f tk r f ð tËftu , esu Ë{t { {tu Þ >>3>> tÚt r hk h þo ð, ð tË ftu tË; yurn {t wk fhe rð Þ nrh, Ë t htr¾Þu tË >>4>> nu f] t÷tu ! nu ¼õ u ! ¼õ ðíË÷ Ëw tu t ; ÞtrËLÄtu ! M ð fhe, {t w k ðM w Ët >>5>> Ënò k {nthtsfu , Ë ËíËk e Ëw ò ý; tfw ntu Þ ÿZ ð o tu , rþûtt ºte «{tý >>6>> Ëtu ºte{U yr zu , r Þ{ yu f t þ òu Þ ; tfe rðÂõ fn nwk, Ëw eÞtu Ë r[¥t «tuÞ >>7>> ®nËt fh e sk fe, hrºtÞt Ëk ftu íÞt ; {tk Ë ¾tð {ãfw k , eð rn z ¼t >>8>> rðÄðtfw M þo rn, fh ytí{½t ; [tuhe fh e ftnwfe, f÷kf ftuEfwk ÷ t >>9>> ® rn ftuE uðfw, r ¾ tu rn ¾t ; rð{w ¾ Sðfu ð Ëu , fÚtt Ëw e rn ò >>10>> yu n e Ä{o fu r Þ{{U , ðh tu Ë nrh tË; ¼òu ©e Ënò k , Atuze ytuh Ë ytþ >>11>>

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

77

hne yu f t þ r Þ{{U , fhtu ©e nrh «e ; «u{t k fnu Ät{{U, òytu r :þkf s S >>12>> sÞ æð e ©e Ënò k Mðt{e {nthts e sÞ ©e ÷û{e thtÞý uð e sÞ ©e Ä{o¼Âõ ðtËw uð e sÞ ©e nrhf]»ý {nthts e sÞ ©e hýAtuzhtÞ e sÞ ©e ð]k tð rðnthe÷t÷ e sÞ ©e tu e tÚtS {nthts e sÞ ©e ½ ~Þt{ {nthts e sÞ ©e h thtÞý uð e sÞ ©e fü¼ks uð e sÞ ©e rðÎ rð tÞf uð e sÞ ©e tk[Ëtu h{nkË e sÞ

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

M wr rðïu þ Atu Ëõ÷ rðï t t {u Ëf÷ {k ÷ {txu {thw k fÁýtr rÄ Ëtütk tÚt { u fhw k

ýt rðÄt t þtk r t t, ËíÞ t{, nk w «ýt{ 01

y¿tt tþ fhw ý t fhe ft e t¾tu , r íÞu «¼w ð u {{ ð]  ¥t ht¾tu . ¼õ tu w k t÷ fhtu «¼w Ëðo Þt{, Ëtütk tÚt { u fhw k nw k «ýt{02 íð{uð {t t [ r t íð{uð, íð{uð LÄwù ˾t íð{uð > íð{uð rðãt ÿrðýk íð{uð, íð{uð ËðO {{ uð uð >>3>> ftÞu ðt[t { ËurLÿÞiðto, wØÞtí{ tðt «f] u: Mð¼tðt T > fhtu r { ÞãíËf÷k hM{i , thtÞýtÞu r Ë{ o Þ tr{. >>4>> r òr© t tk Ëõ÷t nL t, ËÄ{o ¼ õ u h ð k rðÄt t > t t Ëw¾t tk { ËuÂÃË t tk, tu w f]»ýtuàr¾÷{k ÷k : >> >>

79

ht : {÷th -1 {tht ðt÷tS þwk ðt÷ eËu hu, u tu Ëk þe Syu; u rð t fu u ¼Syu.... xuf0 ËL{w¾ ò tk þkft fesu, {h ¼t÷t ýt {u ðhËu hu; nkË sE nrhs u hu {¤þu, ft[e u ftÞt zþu hu.. u tu0 1 þq¤e W h þÞ fhtðu, tuÞu ËtÄw u Ëk u hneyu hu; wrhs ÷tuf w¼to»tý tu÷u, u wk Ëw¾ w:¾ Ëðuo Ëneyu hu.. u tu0 2 y{] u yr {eXtk {w¾Úte, nrh tk [rhºt Ëwýtðu hu; úñt ¼ð Ë ftr f suðt, su tk þo fhðt u ytðu hu.. u tu0 3 hf fwkzÚte hËwk ÷t u, wrhs wk {w¾ { {tk hu; {wõ t k { ÚtE {tk u, Ônt÷t ðtË uòu nrhs {tk hu.. u tu0 4 -2 eËu hu, u u ½uh þe sEyu; u u Ëk u þe hneyu hu..xuf0 nu rð t nwkfthtu uðtu, su wk nh¾u þwk nizwk neËu hu; yt ¤ sE u ðt rðM thu, su e ytkÏÞwk{tk «u{ eËu hu.. u u0 1 ¼Âõ ¼tð tu ¼u òýu, ¼qhtÞtu ÚtE u ¼t¤u hu; {tht nhS þwk nu

78

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{ 80 ÷r÷ ÷e÷t u hk u ht[u, Ae W÷u[e ykÄthwk xt¤u hu.. u u0 2 t{ ýtu rðïtË ytðu, zwk u zw þtuÄu hu; òöðe ehu hk S u, Ae x{tk sE u fq ¾tu u hu.. u u0 3 tu t t Ëh¾e fhe u òýu, whw»ttu¥t{ e ftÞt hu; hËiÞt t Mðt{e e ÷e÷t, ytuÕÞt {r Þtk fnu Au {tÞt hu.. u u0 4 ©e ý r S e yth e

sÞ {k ÷fthe sÞ {k ÷fthe; yth e «u{u W thwk (2) ý r ¼Þnthe...sÞ0 1 xuf ðk r [hý Ëw h tËw h , rºt¼w ð rðÏÞt t, (2) ft{rh w Ëw Ëwk h (2) { ðtkrA t t... sÞ0 1 ti h ðhý r rhòËw , Ëw k h sð t, (2) þtur¼ þrþðh ¼t÷u (2) sÞ sÞ Ëw¾Ë t... sÞ0 2 yu f k y½{tu [ ô h yËðthe (2) ÷k tu h ý tÞf (2) ðh tÞf ¼the... sÞ0 3 Ëw k h Wh rð¼q » tý, ¼q r »t Ëw ¾ htrþ, (2) «u { t k r÷nthe (2) rþðËw yrð tþe... sÞ0 4


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

81

©e ý r M tuºt{T > (ðËk r ÷ftð] {T) rðæ u þ ! rðÎ [Þ¾k z t{Äu Þ ! ©eþk f htí{s ! ËwhtrÄ ðLã t ! w to{ntðú V÷tr¾÷{Ü÷tí{ T ! rðÎ k {{t nh rËÂØ rð tÞf ! íð{T >>1>> Ëí Èht {rýðýoþhehftÂL : ©erËÂØ Âw Ø rh[r[O - fwfk {w ©e:> ûtM u ð÷rÞ tr { tu ¿ tþw Û ztu rðæ k 0 >>2>> tþtkfw þtçs hþqkù Äå[ w ¼ tuo ¼ù þtuýfw Ëw{ - w{tÜò : > rËL qhþtur¼ ÷÷txrðÄw«ftþtu rðæ k0 >>3>> ftÞuo»tw rðÎ [Þ¼e rðhkÂ[{wÏÞi: ËB qrs : Ëwhðhihr {tu ftãi:> Ëðuo»tw [ «Út{{uð Ëwhu»tw qßÞtu rðÎ k0>>4>> þe½ú t k [ M¾÷ [k [ w h ðtu u æ ðo f k X MÚtq ÷ tu L w Á ÿ ýntrË uðËk½ > þq o©wr ù ]Útð wo÷ w Ü wL tu rðÎ k0 >>5>> Þ¿ttu ðe ÷ÂB¼ t htòu {tËtr w Û Þ áþef] Éût hts: > ¼õ t¼Þ« ! Þt÷Þ ! rðÎ htòu rðÎ k0 >>6>> Ëÿí Ëth r htrs ËÂífhex: fti Ë w B ¼[tÁðË îÞ W s ©e: > Ëðoºt {Ü÷fhM{hý « t tu rðÎ k0 >>7>>

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

83

rËL w h [ [ f÷u ð h i  cfu L ÿ ©eht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>1>> Ëe tr r{¥tsh½q¥t{¼qrhfü «tu í Ëthýu f fËntÞ n tMºt ti Ä ! r o ø ÄÞt w r ntxfhtsÄt u ! ©e ht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>2>> w ð to Þ o h tðý rðË s þÂõ ½t fk X tËw ÷ û{ý Ëw ¾ tn] SððÕ÷u ! ÿtu ý t[÷t Þ ÂL ht{ ût ! ©eht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>3>> ht{t {tuÂõ rh trh kæðÞtu w : ¾trçÄ{ø ¼h t trh no ! ht{tk r ½ú È{½w e ¼ð L htí{ T ! ©e ht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>4>> ðt tí{fuËrh{ntfr htxT eÞ ¼tÞto s k e w Á :V÷ w º t¼tð ! tûÞtu o {tu r [ ð w o ÷ eðú ð u ! ©eht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>5>>

82

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

uðtL ftãËwh ¼er Ëwht n to rð¿tt tuÄ ðhuÛÞ {tu n to > yt ÂL rºt¼w ð u þ ! fw { th LÄtu ! rðÎ k 0 >>8>> Rr ©e þ t L {wr rðhr[ k ©e ý r M tuºt{T Ë{tà {T n w{t S e yth e sÞ fr ÷ðk t, sÞ fr ÷ðk t, Ëw h h {w r s ðk r , hs n w { k t ... sÞ0 «ti Z « t ð Ëw , rºt¼w ð sÞfthe; yËw h rh w { k s , ¼Þ Ëk f x nthe ... sÞ0 ¼q r þt[ rðfx ú n , ez rn sk u ; n w { k ntf Ëw ý e u , Úth Úth Úth fk u ... sÞ0 h½wðeh ËntÞ ytu¤køÞtu, Ët h yr ¼the; Ëe t þtu Ä ÷u ytÞu , fr ÷k f t òhe ... sÞ0 ht{ [hý hr tÞf, þhýt ºtt t; «u { t k fnu n w { k , ðtk r A V¤ t t ... sÞ0 ©e n w{t M tuºt{ er «ðeý ! r {t {þtMºt w Ø u ! htòrÄhtsh½w tÞf {rLºtðÞo

1 2 3 4 5 !

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{ 84 t tr¼[trhfrðË] ü Ëðeh f] í Þt rðÿtðýtÁý Ë{eûtý w : «½»Þo ! htu Î ËíËw rð¥t {Lºtò ! ©eht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>6>> ÞL t{Äu Þ f©w r {tºt tu r Þu ú ñ htûtËr þt[ ýtù¼q t ! u {trhftù˼Þk Ìt ÞtÂL Ë íðk ! ©e ht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>7>> íðk ¼õ {t ËË{erÃË q þõ tu e MÞ w { o Ë í ¼Þt ¼ts: ! Eük {{tr rh q h Þ q ý o f t{ ! ©eht{ q ! n w{ T ! nh Ëkfxk {u >>8>> Er ©eþ t k {wr rð[rh k ©e n w{íM tuºt{T Ë{tà {T Útt¤ ht : h e s{tu Útt¤ Sð òô ðthe, Äwytu fh [hý fhtu íÞthe.s{tu0xuf uËtu {uÕÞt tòuurXÞt Zt¤e, fxtuht fk[ e Útt¤e;


85 s¤u ¼Þto [k w [tu¾t¤e...s{tu0 1 fhe ftkXt ½ô e tu¤e, {u÷e ½] Ëtfh{tk tu¤e; ftZâtu hË fuhe tu ½tu¤e...s{tu0 2 éÞt Ëtxt ½u h Vq÷ðze, qÄ tf {t÷ wðt fZe; whe tu[e ÚtE Au ½e{tk [ze...s{tu0 3 yÚttýtk þtf Ëwk h ¼tS, ÷tðe Awk h fhe tS; nª ¼t Ëtfh Au ÍtÍe...s{tu0 4 [¤w fhtu ÷tðe nwk s¤Íthe, yu÷[e ÷rðk Ëtu the; t eze tðe Ëthe...s{tu0 5 {w¾ðtË { { t ÷E u, «Ët e Útt¤ ýe E u; uËtu ®ËntË htS ÚtE u s{tu...s{tu0 6 fËw k ÷ tk Ä e u VU x tu , htsu ï h ytu Z e u hu x tu ; ¼q{t k t Ônt÷t ¼uxtu ... s{tu0 7 rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

(Mðt¼trðf [uüt) ht : h e -1 «Út{ ©e nrh u hu, [hýu þeþ {tðwk ti { ÷e÷t hu thtÞý e tô.....1

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

87

õÞthu f {ª[e hu , u º tf{¤ u Mðt{e, «u { t k fnu hu , æÞt Ähu nw t{e.....10 -2 Ëtk ¼ ¤ Ëi Þ h hu , ÷e÷t x t h e, Ëw ý tk Ëw ¾ zw k hu yt u Ëw ¾ Ët h e.....1 u º tf{¤ u hu , ht¾e W½tzt õÞthu ; æÞt Ähe u hu , u Ë u Sð t hu . ....2 õÞthu f [{fe hu , æÞt fh tk ò u ; òu tk Sð hu , sL{{hý w : ¾ ¼t u . ....3 tu t yt ¤ hu , ˼t ¼htE u Ë u ; Ëk nrhs hu , Ët{w k òu E hnu Au . ....4 æÞt Ähe u hu , u X t ntu Þ nrh tu u ; Ëk nrhs hu , ] ó ÚttÞ òu u . ....5 ËtÄw fe o hu , tÞ ðòze ðtò; u { u òu E u hu , { ÚttÞ {nthtò.....6

86

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

{tu x t {w r ðh hu , yu f t ú fhe { u , su u ftsu hu , Ëu ð u òÞ ð u . ....2 ytË ËtÄe hu , æÞt Ähe u Äthu , su e [u ü t hu , M u n fhe Ëk ¼ thu . ....3 Ëns Mð¼trðf hu, «f]r wÁ»ttu¥t{ e Ëw ý tk Ës e hu , ef {xtzu s{ e.....4 tô nu u hu , nrh tk [rhºt Ëk ¼ the, tð fhòu hu , «¼w S w Â Ø {the.....5 Ëns Mð¼tðu hu, uXt ntuÞ nrh ßÞthu, w÷Ëe e {t¤t hu, fh ÷E Vuhðu íÞthu.....6 h{q s fh tk hu , htSð u ý Y t¤t, ftuE nrhs e hu, {t e ÷E u {t¤t.....7 u ð ze ht¾e hu , u {ýft òu z u , Vu h ðu týe hu , fk E f {t¤t tu z u . ....8 ðt tu fhu hu , h{q s fhe u nË t, ¼u ¤ e fhe hu , {t¤t fh{tk ½Ë t.....9

88

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

u { e ¼u ¤ t hu , [ xe ðòze tÞ; Ëk nrhs hu , eh¾e htS ÚttÞ.....7 õÞthu f ËtÄw hu , tÞ ðòze t¤e; ¼u ¤ t tÞ hu , t¤e E ð {t¤e.....8 yt ¤ ËtÄw hu , fe o tÞ ßÞthu ; tu t yt ¤ hu , fÚtt ðk [ tÞ íÞthu . ....9 tu u ðt to hu , fh t ntu Þ nw t{e; ¾Ë t ytðu hu «u { t k t Mðt{e.....10 -3 { w » Þ÷e÷t hu , fh t {k ÷fthe; ¼õ ˼t{tk hu u X t ¼ð¼Þnthe.....1 su u òu tk hu , òÞu s ytËÂõ ¿tt ðihtøÞ hu, Ä{o Ërn su ¼Âõ .....2 u Ëk k Ä e hu , ðt to fh t ¼the, nrh Ë{òðu hu , r ss u Ëw ¾ fthe.....3


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

89

Þtu u Ëtk Ï Þ hu , k [ htºt ðu tk , yu þtMºt tu hu ; hnMÞ fnu fhe ¾tk .....4 fÞthu f nrhs hu , u þ u þ t ytðu , WíËð W h hu , q ò nw r ðÄ ÷tðu . ....5 òýe tu t t hu, Ëuðfs yrð tþe, u { e q ò hu , ú n ý fhu Ëw ¾ htrþ.....6 ¼õ tu t t hu , u u ~Þt{Ëw ò ý, æÞt fhtðe hu , ¾U [ u tze «tý.....7 æÞt {tk Ú te hu , WXtzu r ss u , u n {tk ÷tðu hu «tý ErLÿÞ { u . ....8 Ëk ˼t{tk hu , u X t ntu Þ yrð tþ, ftu E nrhs u hu , u z ðtu ntu Þ tË.....9 nu÷e ytk ¤e hu, uºt ýe fhe Ët , «u { t k fnu hu Ët fhu ¼ ðt .....10 -4 {tu n S e hu , ÷e÷t yr Ëw ¾ fthe,

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

91

Úttu z w k f nËu hu , ¼õ Ët{w k òu E u e.....9 yu{ nrh r íÞ r íÞ hu, yt k hË ðhËtðu, yu ÷e÷thË hu , òu E «u { t k tðu . ....10 -5 Ëtk¼¤ Ës e hu, r ÔÞ MðY {tuhthe, fhu [rhºt hu , { w » Þ rð ú n Äthe.....1 ÚtÞt { tu n h hu , {tu n { w » Þ su ð t, Y y w { hu , r ss u Ëw ¾ u ð t.....2 õÞthu f Ztu r ÷Þu hu , u Ë u ©e ½ ~Þt{, õÞthu f u Ë u hu , [tf¤u q h ýft{.....3 õÞthu f tu zw k hu , ytu A tzu Ërn u , tÚtÞw O ntu Þ hu , u h u Ë u «e u . ....4 õÞthuf Ztur÷Þt hu, W h rfÞtu ¼t¤e, u h u Ë u hu , ~Þt{ ÷tk X e ðt¤e.....5 ½ýw k f u Ë u hu , rfÞu ytu X ª ý E u , õÞthu f tu X ý hu , tk Ä u ¾u Ë ÷E u . ....6

90

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yt k yt u hu , Ëw ý tk LÞthe LÞthe.....1 õÞthu f ðt tu hu , fhu {w r ðh ËtÚtu , w å A w ÷ t t hu , [tu ¤ u Au u ntÚtu . ....2 þe ¤ òýe hu , ÷ª w nth w ÷ t e, u u ht¾u hu , ytk ¾ tu W h t e.....3 õÞthu f tu u hu htS t{tk ntu Þ u , ðt tu fhu hu , fÚtt ðk [ tÞ tu Þ u . ....4 Ëtk ¼ ¤u fe o hu , tu u ftk E f rð[thu q A ðt ytðu hu , s{ðt w k ftu E íÞthu . ....5 nth [Ztðu hu , q ò fhðt ytðu , u t W h hu , nw ¾eS rhËtðu . ....6 fÚtt Ëtk ¼ ¤ tk hu , nhu nhu fne tu ÷ u , {{o õÚtt tu hu , Ëw ý e { ÚtE ztu ÷ u . ....7 ¼t fÚtt{tk hu , eS r¢Þt{tk Þ , õÞthuf y[t f hu, s{ tk nhu tu÷tÞ.....8 ÚttÞ M{] r hu , tu t u ßÞthu u e,

92

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

õÞthu f htS hu , ÚttÞ yr þu yt÷e, Ëk nrhs u hu , ¼u x u tÚt{tk ½t÷e.....7 õÞthu f {tÚtu hu , ÷E {u ÷ u u ntÚt, At e {tk n e hu , [hý f{¤ u tÚt.....8 õÞthu f yt u hu , nth tu h t r hÄthe, õÞthu f yt u hu , yk t ð W the.....9 õÞthu f yt u hu , «Ët e t Útt¤, «u { t k fnu hu , ¼õ ýt «r t¤.....10 -6 yu ð t fhu hu , [rhºt tð fthe; þw f S Ëh¾t hu , tðu r íÞ Ëk ¼ the.....1 õÞthu f S¼ u hu , tk ¤u tðu ; zt u s{ýu hu , z¾u Ëns Mð¼tðu . ....2 Aªf ßÞthu ytðu hu, íÞthu Y{t÷ ÷E u; Aªf ¾tÞ hu , {w ¾ h ytztu E u . ....3 h{q s ytýe hu , nËu yr ½ ~Þt{;


D:/Job/Shreeji shikshapatri - n

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

93

{w ¾ h ytztu hu , Y{t÷ E Ëw ¾ Ät{.....4 õÞthu f ðt tu hu , fh t Útft u ð ; Au z u Y{t÷ u hu , ð¤ u ð t e xu ð .....5 yr Þt¤w hu , Mð¼tð Au Mðt{e tu ; h w : ¾nthe hu , ðthe nw t{e tu . ....6 ftu E u w : ¾eÞtu hu , u ¾ e ¾{tÞ; Þt ytýe hu , yr ytf¤t ÚttÞ.....7 yL Ä ðMºt hu , yt e u w : ¾ xt¤u ; fhw ý t áÂü hu , u ¾ e ðt s ðt¤u . ....8 zt u ¾k ¼ u hu , ¾u Ë ytzËtu z u t¾e; [t÷u s{ýt hu , fh{tk Y{t÷ ht¾e.....9 õÞthu f zt tu hu , fh fu z W h {u ÷ e; [t÷u ðnt÷tu hu , «u { t k tu nu ÷ e.....10 -7 r íÞr íÞ ti { hu, ÷e÷t fhu nrhhtÞ; t tk Ëw ý tk hu , nrhs htS ÚttÞ.....1

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

95

ftu h u ðMºtu hu , fhe þheh u ÷q ð u ; «u { t k fnu hu , nrhs Ëðu o sw ð u . ....10 -8 Yzt þtu ¼ u hu , tne u Q¼t ntu ð u ; ðMºt nu h u ÷ w k hu , ËtÚt¤ ðå[u e[tu ð u . ....1 ËtÚt¤ u hu , ÷q n e u Ëthk trý; ftu h t ¾u Ë u hu , nu h u Ëthe u X u týe.....2 ytuZe W hýe hu, huþ{e ftuh e ðnt÷tu; ytðu s{ðt hu , [t¾zeyu [ze [t÷u . ....3 {tÚtu W hýe hu , ytu Z e u Ë u s{ðt; ft W½tzt hu , ht¾u {w s u {ðt.....4 s{ tk zt t hu , e ÷tk X e ðt¤e; u h zt tu hu , fh {u ÷ u ð {t¤e.....5 s{ýt u hu ht¾e Q¼tu ~Þt{; u h s{ýtu hu , fh {u ÷ u Ëw ¾ Ät{.....6

94

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Ëns Mð¼tðu hu, W tð¤t nw [t÷u; nu fhe u hu , tu ÷ tðu nw ðnt÷u . ....2 õÞthu f ½tu z u hu , [zðw k ntu Þ íÞthu ; õÞthu f Ëk u hu , ehËðt Äthu . ....3 íÞthu zt u hu , ¾k ¼ u ¾u Ë u ytýe, ¾u Ë u tk Ä u hu , fu z Ëk tÚtu týe.....4 ehËu ÷tzw hu , s÷u e ½ ~Þt{; sýË sBÞt e hu, ÷E ÷E u tk t{.....5 Vhu k {tk hu , ðthk ð th {nthts; Ëk nrhs u hu , ehËðt u fts.....6 ©Øt ¼Âõ hu , yr ½ýe ehË tk , ftu E t {w ¾ {tk hu , yt u ÷tzw nË tk . ....7 tA÷e htrºt hu , [th ½ze hnu íÞthu ; t ý fhðt hu , QXu nrh u ðthu . ....8 Lntðt u Ë u hu , tÚt ÷tk X e ðt¤e; fh ÷E f¤~Þtu hu, s¤ Ztu¤u ð {t¤e.....9

96

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Yze he u hu , s{u u ð t u ð ; ðthu ðthu hu , týe eÄt e xu ð .....7 sýË Mðt w hu, sýtÞ s{ tk s{ tk; tËu nrhs hu, uXt ntuÞ { { tk.....8 u { u yt e hu , Ae tu u s{u ; s{ tk Sð hu , nrhs u { {u . ....9 Vu h ðu s{ tk hu , u x W h nrh ntÚt; ytu z fth ¾tÞ hu , «u { t k tu tÚt.....10 -9 [¤w fhu hu , {tu n ] à ÚtE u ; tk u ¾tu hu hu , ˤe Y t e ÷E u . ....1 {w ¾ ðtË ÷E u hu , Ztu r ÷Þu r htsu ; q ò fhu hu , nrhs nu u ÍtÍu . ....2 tk ý W h hu, ytkxtu ÷E y÷ u÷tu; VU x tu tk Ä u hu , Atu w k {u ÷ e Au ÷ tu . ....3

«wV - 4 t. 22-5fhu÷ Au.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

rþût sYrh s { yth r ð Útt¤ ÷e÷ æÞt ©e n {nt ©e n ð[ ( .y


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

97

ð»tto É w hu , þh É w u òýe, ½u ÷ t e tk hu , r {o ¤ eh ð¾týe.....4 Ëk nrhs u hu, ËtÚtu ÷E ½ ~Þt{; Lntðt Äthu hu , ½u ÷ u q h ýft{.....5 nw s¤¢ezt hu , fh tk s¤{tk LntÞ; s¤{tk t¤e hu , E u fe o tÞ.....6 tne u t ht hu , eËhe ð nu h e; ½tu z u u Ë e hu , ½u h ytðu hk ÷nu h e.....7 tð Þþ u hu , nrhs t tk ytðu ; Sð òu E u hu , yt k Wh Ë{tðu . ....8 Z w h ðtËe hu , òu E u s ytÄth; Ëw V ¤ fhu Au hu , u ý tk ðthk ð th.....9 ytðe r htsu hu, ytuËheyu nw t{e; Ztu r ÷Þt W h hu , «u { t k t Mðt{e.....10

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

99

íÞthu Vzfe hu , ò u Ëw k h ~Þt{; ftu ý Au ? q A u hu , Ëu ð f u Ëw ¾ Ät{.....8 yu ð e ÷e÷t hu , nrh e y k y th; {U tu tE hu , fk E f {r y w Ë th.....9 su ftu E «e u hu , þe¾u Ëw ý u tþu ; «u { t k tu hu , Mðt{e htS Úttþu . ....10 ht : Ätu¤ ytu h t ytðtu ~Þt{ M u n e, Ëw k hðh òu ô Ônt÷t; s fhe u Sð {tht, Sð{tk n e «tu ô Ônt÷t...1 r[ö y w { yk tuyk tk, Ëwh u Ëk¼tÁk Ônt÷t; ¾rþ¾ eh¾e ti { {tht, Wh{tk W thwk Ônt÷t...2 yÁýf{¤Ë{ sw ÷ [hý e, þtu¼t yr Ëthe Ônt÷t, ®[ ð fhðt yt wh yr , { ð]Â¥t {the Ônt÷t...3 «Út{ u ®[ ð fÁk , Ëw k h Ëtu ¤ u r[ö Ônt÷t,

98

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

-10 r s Ëu ð f u hu , Ëw ¾ u ð t u fts; tu u « xât hu , w Á »ttu ¥ t{ {nthts.....1 Vr¤Þt{tk n e hu , ˼t fhe r htsu ; q h ý þþe hu , Wzw ý{tk su { Atsu . ....2 úñhË ðhËe hu, ]à fhu nrhs u; tu u Z u htºtu hu , s{e ~Þt{ þw Ø yÒt u . ....3 u ytk ¤eytu hu , r ÷f fÞto e u h u ; ¼t÷ ðå[u hu , Q¼e ht¾e Vu h u . ....4 Ëq tk Ëq tk hu , {t¤t {t e ÷E u ; s{ýu ntÚtu hu, r íÞ Vuhðu r[¥t E u.....5 ¼q ÷ zu hu , fu e yu ð w k r Þ{; Ä{o f w k ð h e hu , Ëns «f] r yu { .....6 ¼h r ÿt{tk hu, tuZât ntuÞ {wr htÞ; ftu E yòýu hu , ÷ th yze òÞ.....7

100

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Qæðo h u ¾ t ytu e hne, yr þu ðe Ônt÷t...4 yk q X t ytk ¤e ðå[u Ú te, eËhe u ytðe Ônt÷t; t e e u ftu h u òu tk ¼õ u { ¼tðe Ônt÷t...5 sw ÷[hý{tk fnwk { tunh, r[ö u tk t{ Ônt÷t; þw Ø { u fhe Ëk ¼ th tk , tþ t{u ft{ Ônt÷t...6 yüftuý u Qæðohu¾t, MðÂM f òk w u sð Ônt÷t; ð@ yk f w þ fu w u È, s{ýu u ð Ônt÷t...7 rºtftuý f¤þ u tu

Ëwk h, Ä w»t u {e Ônt÷t;

yÄo [ k ÿ u ÔÞtu { Ët , Au zt u s{ýt

u r[ö Ônt÷t...8

t yk q X t t, ¾{tk n e r[ö Ônt÷t;

u tu eh¾u su ftuE ¼õ ; «er yu «ðeý Ônt÷t...9 yu s yk qXt e tËu, r ÷ yuf ti { Äthwk Ônt÷t; «u{t k fnu eh¾wk «e u, «tý ÷E ðthwk Ônt÷t...10


101

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ht : h e

-1

nðu {tht ðt ÷t u rn hu rðËtÁk hu , ïtË WåAðtËu

u r íÞ Ëk ¼ tÁk hu . ....1

zÞw k {thu Ënò k S þw k

t w k hu ,

nðu nw k tu fu { fhe ht¾eþ At w k hu . ....2 ytÔÞw k {thu nrhðh ðhðt w k xtýw k hu , yu ðh

rn {¤u ¾h[u

týw k hu . ....3

yu ðh ¼tøÞ rð t ð ¼tðu hu , yu M u n ÷ø rð t ð ytðu hu . ....4 w r hs { hu , {t u u { fnu ò u hu , Mðt{e {tht Ì Þt e ¼e h hnu ò u hu . ....5 nðu nw k tu q h ý ðe u t{e hu , {éÞt { u r »fw ¤ t k t Mðt{e hu . ....6

103

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ht : h e

-1

ðk w Ënò k hËY , y w { Ëth u hu ÷tu ÷ ; su u ¼s tk Aq x u Vk , fhu ¼ð th u hu ÷tu ÷ , Ë{Ák « x Y Ëw ¾ Ät{, y w { t{ u hu ÷tu ÷ ; su u ¼ð ú ñ tr f u ð , ¼su S ft{ u hu ÷tu ÷ , su nrh yûth úñ ytÄth, fu th ftuE ð ÷nu hu ÷tu÷; su u þu » t ËnËú {w ¾ tÞ, r { u r fnu hu ÷tu ÷ , ðýo ð w k Ëw k h Y y w {, sw ÷ [hýu {e hu ÷tu ÷ ; ¾rþ¾ «u { ˾e t tÚt hntu Wh{tk h{e hu ÷tu ÷ . -2 ytðtu {tht {tun {eXzt ÷t÷, fu òuô the {q hu ÷tu÷, s fhe ht¾wk hrËÞthts, rðËtÁk rn WhÚte hu ÷tu÷; { {thwk {tuÌtkw {tun ÷t÷, t½z÷e e ¼t {tk hu ÷tu÷, ytðtu ytuht Atu ÷t ¾tuËwk Au÷, ¾tk e÷t òuW ¾tk {tk hu ÷tu÷. ðnt÷t tÁk ͤfu Ëwk h ¼t÷, r ÷f Yztk fÞtO hu ÷tu÷,

102

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

-2 nðu {tht ðnt÷t tk þo ËtÁk hu , nrhs ytðu nòhu nòhw k h u . ...1 Ztu r ÷Þu r htsu Ënò k Mðt{e hu , q h ý w Á »ttu ¥ t{ yk hò{e hu . ...2 ˼t {æÞu u X t {w r tk ð] k ; u { tk þtu ¼ u thu ðek x âtu su { [k hu . ....3 w h w h ¾u ÷ håÞtu yr ¼the hu , ¼u ¤ t h{u ËtÄw y u ú ñ [the hu . ....4 t¤e tzu Q z e yr Ëthe hu , Äq ÚttÞ [ti ÷tu f Útfe LÞthe hu . ....5 t½z÷e{tk Atu r÷Þwk yr þtu¼u hu, òu E òu E nrhs tk { ÷tu ¼ u hu . ....6 ÄtÞto ðnt÷tu Ëðuo u Ëw¾ t htrþ hu, Ënò k yûthÄt{ t ðtËe hu . ....7 ¼tk e {the sL{tu s L{ e ¾t{e hu , {éÞt { u r »fw ¤ t k t Mðt{e hu . ....8

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{ 104 ðnt÷t tht ðt{ fhý{tk r ÷, uýu { ztk nÞtO hu ÷tu÷. ðnt÷t the ¼úfrw x u týu ~Þt{,ft¤s {thtk fturhÞtk hu ÷tu÷, uýu thu «u{˾e t tÚt, fu r[¥t {thtk [turhÞtk hu ÷tu÷. -3 ðnt÷t { u ðþ feÄe ðúshts, ðt÷ tht ðt ÷{tk hu ÷tu÷, { {thwk ÷¾u òuðt fts, xe fze Au t÷{tk hu ÷tu÷. ðnt÷t the trËft {ýe tÚt,yÄh® ÷t÷ Au hu ÷tu÷, Au÷t {tht «tý fÁk fwh t , òuÞt suðe [t÷ Au hu ÷tu÷. ðnt÷t tht k tz{ t es, [ whtE [tð tk hu ÷tu÷. ðnt÷t {tht «tý nhtu Atu tÚt, {eXwk {eXwk tð tk hu ÷tu÷, ðnt÷t thu nËðu nhtýwk r[¥t, eswk nðu ð {u hu ÷tu÷, { {thk w «u { ˾e t tÚt, fu { fu z u ¼{u hu ÷tu ÷ .

-4 hrËÞt òu E Y t¤e ftu x , Yze hu ¾ tð¤e hu ÷tu ÷ ; ðnt÷t {tÁk { zwk {¤ðt [ntÞ, fu òÞ r[¥tzwk [¤e hu ÷tu÷.


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

105

ðnt÷t the s{ýe ¼wò u tË, Yzt r ÷ [th Au hu ÷tu÷; ðnt÷t tht fkX ðå[u r ÷ yuf, y w { Ëth Au hu ÷tu÷. ðnt÷t tht Wh{tk rð wý nth, òuE uýtk Xhu hu ÷tu÷; ðnt÷t u tu òýu «u{es , òuE r íÞ æÞt Ähu hu ÷tu÷. hrËÞt òu E {thw k Y , hrËf s ½u ÷ zt hu ÷tu ÷ ; ytðtu ðnt÷t «u{˾e t tÚt, Ëwk hðh Au÷zt hu ÷tu÷. -5 ðnt÷t the ¼wò sw ÷ s eþ, òuE u òô ðthýu hu ÷tu÷; fh tk ÷xftk fh tk ÷t÷, ytðtu u {thu thýu hu ÷tu÷. ðnt÷t the ytk ¤eytu e hu¾t, ¾{rý òuE u hu ÷tu÷; ðnt÷t {tht r[¥t{tk ht¾wk [tuhe, fnwk rn ftuE u hu ÷tu÷. ðnt÷t tht Wh{tk y w { At ,òuðt u Sð ytf¤tu hu÷tu÷; ðnt÷t {tht nizu nh¾ {tÞ, òýwk su n{ýtk {¤tu hu ÷tu÷. ðnt÷t tÁk W h yr hËY , þe ¤ Ë t tÚtS hu ÷tu÷; ytðtu ytuht «u{˾e t «tý, {¤kw ¼he tÚtS hu ÷tu÷.

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

107

ðnt÷t tht [hýf{¤ kw æÞt , ÄÁk yr nu {tk hu ÷tu÷; ytðtu ðnt÷t «u{˾e t tÚt, ht¾wk {tht r[¥t{tk hu ÷tu÷. -8 ðnt÷t tht sw ÷ [hý hËY , ð¾týwk ðnt÷{tk hu ÷tu÷; ðnt÷t yr ftu{¤ yÁý hËt¤, [tuhu r[¥t [t÷{tk hu ÷tu÷. ðnt÷t thu s{ýu yk wXu r ÷, fu ¾{tk r[nT Au hu ÷tu÷; ðnt÷t Au÷e ytk ¤eyu r ÷ yuf,òuðt u { e Au hu ÷tu÷, ðnt÷t tht ¾ e yÁý t òuE, þþeõ¤t ûteý Au hu ÷tu÷; ðnt÷t hË[tuh [ftuh su ¼õ , òuðt u «ðeý Au hu ÷tu÷. ðnt÷t the Qæðohu¾t{tk r[¥t, hntu fhe ðtË u hu ÷tu÷; {t u «u { ˾e fh òu z e, u ò u t tË u hu ÷tu ÷ . ht : h e hu ~Þt{ {u Ët[wk týw, eswk Ëðuo w:¾ tÞf òýwk ; hu ~Þt{.xuf hu { rð t Ëw ¾ Ëk ¥t ft ðu , u tu Ëðu o {nt w : ¾ W òðu ; yk u yu{tk ft{ ftuE t ðu....hu ~Þt{. 1

106

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

-6 ðnt÷t the {q yr hËY , hrËf òuE u Sðu hu ÷tu÷; ðnt÷t yu hË t [t¾ýnth, fu Atþ u ð eðu hu ÷tu÷. ðnt÷t {thu Ëw¾Ëk {u ~Þt{, {tun { ¼tð t hu ÷tu÷; ytðtu {thu {kr h Sð «tý, nËe u tu÷tð t hu ÷tu÷. ðnt÷t thwk Y y w { tih, {q { {tk {u hu ÷tu÷; ðnt÷t thwk òu òuðt fts, fu r[¥t [hýu {u hu ÷tu÷. ytðtu {tht hrËÞt htSð uý, {{o fhe tu÷ tk hu ÷tu÷; ytðtu ðnt÷t «u{˾e t Ëuý, {kr h {thu ztu÷ tk hu ÷tu÷. -7 ðnt÷t thkw Y y w { tÚt, W h þtu¼t ½ýe hu ÷tu÷; rºtð¤e òuô Ëwk h Au÷, ytðtu u ytuht y{ ¼ýe hu ÷tu÷. ðnt÷t the t¼e ti {Y , ze yr tu¤ Au hu ÷tu÷; frx÷kf òuE u ò ðhtÞ, fu { hk [tu¤ Au hu ÷tu÷, ðnt÷t the sk½t sw ÷ e þtu¼t, { {tk òuE hnkw hu ÷tu÷; ðnt÷t r íÞ eh¾wk ªze u t e, fu ftuE u ð fnwk hu ÷tu÷,

108

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

hu {q h ¾ ÷tu f {hu ¼xfe, sq X t Ëk u nthu rþh xfe; yuÚte {the { ð]Â¥t yxfe....hu ~Þt{. 2 Au y¾k z y÷ti r ff Ëw ¾ Ëthk w , u òu E òu E { {tu Ì tw k {tÁk ; Äht Ä { W h ðtÁk....hu ~Þt{. 3 hu ú ñ tÚte fex ÷ e òu Þ w k , sq X w k Ëw ¾ òýe u ð tu Ô Þw k ; {wõ t k { { Ëk {tuÌtwk....hu ~Þt{. 4 ht : Ätu¤ yûth t ðtËe ðnt÷tu ytÔÞt yð e h, ð¾kz Äh e{tk Mðt{e A htÞt [t÷u hts...yûth-xuf yð e h ytðe ðnt÷u ËíËk MÚttÃÞtu , nrhs tu u ftu ÷ fÕÞtý tu ytÃÞtu hts...yûth-1 tk [ u ð o { t t¤u tEytu u ¼tEytu , nrhs Ëk u feÄe Ët[e Ë tEytu hts...yûth-2 tEytu u ¾ e u ¼tEytu Au x u h t [t÷u , ze ðM w ftu E e ntÚtu ð Ít÷u hts...yûth-3


109

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

u ð tu « x «u { t tu t tu Z tu ntkhu ntkhu ntkhu ntkhu

t u ð ðnt÷tu Ät{ t Ät{e, «¼w w k t{ Ënò k Mðt{e hts...yûth-4 k tu ðnt÷tu yt k fthe, t s e ðt÷u ÷ts ðÄthe hts...yûth-5 ht : h e tu Z tu Ënò k Mðt{e , yr¾Þt{tk ® ht ¼htýe hu... {u {tÚtuÚte t½ W thtu hu, Ae t e xtu e Äthtu hu... {u shfËe ò{tu W thtu hu, Ae nehftuhe Ätu e Äthtu hu... {u fuz tu xftu Atuztu hu, Ae þt÷ w þ t÷t ytu Z tu hu . .. tuZât «u{t k t Mðt{e hu, ˾e òuE òuE yt k t{e hu...

tuZtu-2 tuZtu-3 tu Z tu - 4 tuZtu-5u

111

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yu e þtu ¼ t {w ¾ u ðýo ð e òÞ hu , su u r { u r u r fhe tÞ hu htu Í u ½tu z u htsu ï h r htsu hu , A e òu E ftu r xf fk o ÷tsu hu {éÞt ytðu {nt{w r tk ð] L hu , u { tk þtu ¼ u thu ðªxÞtu su { [k ÿ hu þw f Ë ftr f W¥t{ sþ tðu hu , ] í Þ fhe th ðeýt òðu hu r s ˾t [{h fhu ÷E ntÚt hu , yt òu ytÔÞt ¼q { t k t tÚt hu ytuhzt (ht : h e)

tuZtu-1

02 03 04 05 06

-1

yts {thu ytuhzu hu ytÔÞt yrð tþe y÷ u÷; tE {U tu ÷ trðÞt hu , Ëw k h Atu tðt¤tu Au ÷ . 1 ehÏÞt uýtk ¼he hu, xðh Ëwk h ©e ½ ~Þt{, þtu ¼ t þe fnw k hu , eh¾e ÷tsu ftu r xf ft{. 2

110

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

ht : r nt tu Z u «¼w Ëf¤ {w r fu ~Þt{; Mðtr{ thtÞý r ÔÞ {q (2) Ëk fu rð©t{ - tu Z u . ....1 yûth h yt k ½ «¼w, feÞtu nu ¼q h Xt{, su n e r{÷ s h {tÞt (2) ÷n yûthÄt{ - tu Z u . .2 þth þu»t {nuþ {nt{wr s sune wý t{, òË hs þeþ Ähe Ähe (2) ntu ð s r »ft{ - tu Z u . .3 «u { fu ÞO f h «¼w , fh Ëw ¾ ytht{; {w õ t k r s [h rZ w (2) tð ytXtu ò{ tu Z u . .4 ht : Ätu¤ Ëðu o ˾e Sð òu ð t u [t÷tu hu , þu h rzÞw k { tk ytðu ÷xfk tu ÷t÷tu hu 01

112

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

q k Ú te w ÷ t t hu , fk X u ythtu à Þt {U nth, ÷E u ðthýtk hu , [hýu ÷t e ðth{ðth. ytÃÞtu {U tu yt hu hu, uËðt [tf¤eytu fhe ÃÞth, q A Þt «e þw k hu , tE {U Ëðu o Ë{t[th. fntu u nrh õÞtk n t hu, õÞtk Útfe ytÔÞt Ä{ofw{th, Ëw k h þtu ¼ t hu , yk u ËrsÞt Au þý th. nu h e «e þw k hu , Ëw h k e Ëw Ú tý÷e Ëw ¾ u ý ; tze neh e hu , òu tk ] ó ÚttÞu u ý . W h ytu r ZÞtu hu , q Z tu hu x tu òu Þ t ÷t , Ës e u Ë{u hu, ÄLÞ ÄLÞ ehÏÞt u t ¼tøÞ. {M f W hu hu , tk æ Þw k {tu ¤ ezw k y{q Õ Þ, ftu r xf hrð þþe hu , u tu t ðu u u w Õ Þ. hu þ {e ftu h tu hu , fh{tk ËtÌttu Au Y{t÷; «u { t k tu hu , yu A e eh¾e ÚtÞtu u r nt÷.

3 4 5 6 7 8 9


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

113

-2 Ës e Ëtk ¼ ¤tu hu , þtu ¼ t ðýo ð k w u e u n ; {q Ëk ¼ th tk hu , {w s u Q ßÞtu yr M u n . nu Þ to u Ë{u hu , nrhyu yk u y÷k f th; su ð t {U ehr¾Þt hu , u ð t ðýo ð w k fhe u ÃÞth. htË f w h t hu , nu Þ to ni z u Ëw k h nth; tu h t t½{tk hu , u h {Äw f h fhu w k ò h. tsw u h ¾t hu , tk Þ u f w h t þtu r ¼ ; fztk f w h tk hu , òu tk [tu h u Ënw tk r[¥t. Ëðu o yk {tk hu , QXu y¥th e nw Vtu h ; [tu h u r[¥t u hu , nË tk f{¤ Þ e ftu h . nË t nu {tk hu , Ënw u u t Ëw ¾ yt k ; hËY {q hu , ©enrh fu ð ¤ fhw ý tfk . y T ¼ w W {t hu , fnu tk þu » t t{u th; ½he u {q hu , òýu ytÔÞtu hË þ] k th. ðt÷ ðu ý {tk hu , u ý tk fhw ý t{tk ¼h q h ;

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

114

1 2 3 4 5 6 7

Ënw u ðþ fhw k hu , Ënw tu «u h f nw k ¼ ðt . y rý rðï e hu, Wí Â¥t t÷ «÷Þ ÚttÞ; {the {hS rð t hu , ftu E Úte hýw k ð tu z tÞ. yu{ { u òýòu hu, {tht ytr© Ëti h the; {U tu { yt ¤u hu, ðt to ËíÞ fne Au {the. nwk tu { fthýu hu, ytÔÞtu Ät{ Útfe Ähe un; «u { t k tu hu , Ônt÷tu ðhMÞt y{] {u n .

yk tu y k {tk hu , òýu Qr Þt y rý Ëq h . 8 fh tk ðt ze hu , tu ÷ e y{] Ëh¾tk ðu ý ; «u { t k tk hu , òu tk ] Ã ÚttÞu u ý . 9 -3 tu Õ Þt ©e nrh hu , Ëtk ¼ ¤tu h the nrhs ; {thu yu f ðt to hu , Ëti u Ëk ¼ ¤tÔÞt w k Au { . {the {q hu , {tht ÷tu f ¼tu u {w õ ; Ëðu o r ÔÞ Au hu , íÞtk tu òu Þ t e Au sw õ . {tÁk Ät{ Au hu , yûth y{] su w k t{; Ëðu o Ët{ú Ú te hu , þÂõ w ý u fhe yr¼ht{. yr u ò u { Þ hu , hrð þþe ftu r xf ðthýu òÞ; þe ¤ þtk Au hu , u s e W {t ð u ð tÞ. u { tk nw k hnw k hu , rî¼w s r ÔÞ Ë t Ëtfth; w ÷ o ¼ u ð u hu , {thtu ftu E t{u th. Sð Eïh ýtu hu , {tÞt ft¤ w Á »t «Ät ;

116

115 6 7 8 9

-4 ð¤e Ëti Ëtk ¼ ¤tu hu , {the ðt to h{ y w ; h{ rËØtk Au hu , Ënw u rn fthe Ëw ¾ Y . 1 Ënw nrh¼õ u hu , òðw k ntu Þ {thu Ät{; tu { u Ëu ð òu hu , {u þw Ø ¼tðu ÚtE r »ft{. 2 Ënw nrh¼õ u hu , hnu ð w k ntu Þ {thu tË, tu {u {u ÷ òu hu , r{ÚÞt k [ rð»tÞ e ytþ. 3 {ws rð t òýòu hu, eò {trÞf Ënw ytfth;

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

1 2 3 4 5

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

«er tu z òu hu , sq X tk òýe fw x w k rhðth. Ënw {u t¤òu hu , Ëðu o áZ fhe {tht r Þ{; { h heÍþu hu , Ä{o u ¼Âõ fhþu ûtu { . Ëk nrh¼õ u hu , eÄtu rþûtt tu W u þ ; ÷xftk ntÚt tk hu , fh tk þtu ¼ u xðh ðu þ . r s s W hu hu , y{] ðhMÞt yt k fk ; su { Ënw yti » tÄe hu , «e u tu » tu q h ý[k . þtu ¼ u Ëk {tk hu , su { ftk E Wzw ý{tk Wzw h ts; Eïh W Þ ÚtÞt hu , fr¤{tk fhðt s t fts. yu þe¾þu hu , tþu Ëtk ¼ ¤þu fhe ÃÞth; «u { t k tu hu , Mðt{e ÷u þ u u e Ëth.

4 5 6 7 8 9


117

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

s {k ÷

t{tð÷e

32.H ©e æÞt r ctÞ {: > 33.H ©e : r«ÞtÞ {: > 34.H ©e rËØuïhtÞ {: > 35.H ©e Mð LºttÞ {: > 36.H ©e úñrðãt«ð oftÞ {: > 37.H ©e t»tkztuåAu xðu {: > 38.H ©e MðMðY t[÷ÂMÚt Þu {: > 39.H ©e «þtL {q oÞu {: > 40.H ©e r tuo»ttÞ {: > 41.H ©e yËwh ðw tor {tun tÞ {: > 42.H ©e yr ftÁÛÞ Þ tÞ {: > 43.H ©e WØðtæð«ð oftÞ {: > 44.H ©e {ntðú tÞ {: > 45.H ©e ËtÄwþe÷tÞ {: > 46.H ©e ËtÄwrð«« wsftÞ {: >

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

16.H ©e htÄtf]»ýuü ið tÞ {: > 17.H ©e {ÁíËw r«ÞtÞ {: > 18.H ©e ft÷e¼ihðtãr ¼e»týtÞ {: > 19.H ©e S urLÿÞtÞ {: > 20.H ©e rs tnthtÞ {: > 21.H ©e eðúðihtøÞtÞ {: > 22.H ©e ytÂM ftÞ {: > 23.H ©e Þtu uïhtÞ {: > 24.H ©e Þtu f÷t«ð]¥tÞu {: > 25.H ©e yr ÄiÞoð u {: > 26.H ©e ¿ttr u {: > 27.H ©e h{nkËtÞ {: > 28.H ©e eÚtof] u {: > 29.H ©e i Útft [ tÞ {: > 30.H ©e ût{tr ÄÞu {: > 31.H ©e Ë turÒtÿtÞ {: >

1. H ©e f]»ýtÞ {: > 2. H ©e ðtËw uðtÞ {: > 3. H ©e h thtÞýtÞ {: > 4. H ©e «¼ðu {: > 5. H ©e ¼Âõ Ä{toí{òÞ {: > 6. H ©e ysL{ u {: > 7. H ©e f]»ýtÞ {: > 8. H ©e thtÞýtÞ {: > 9. H ©e nhÞu {: > 10 H ©e nrhf]»ýtÞ {: > 11.H ©e ½ ~Þt{tÞ {: > 12.H ©e Ät {ftÞ {: > 13.H ©e ¼Âõ L tÞ {: > 14.H ©e ]n Tðú ÄhtÞ {: > 15.H ©e þwØtÞ {: >

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

118

119

120

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

47.H ©e y®nËÞ¿t«M tuºtu {: > 48.H ©e Ëtfth úñðýo tÞ {: > 49.H ©e Mðtr{ thtÞýtÞ {: > 50.H ©e Mðtr{ u {: > 51.H ©e ft÷ tu»tr ðthftÞ {: > 52.H ©e ËåAt ÔÞË tÞ {: > 53.H ©e Ëã:Ë{trÄÂMÚtr fthftÞ {: > 54.H ©e f]»ýt[toMÚtt fhtÞ {: > 55.H ©e fti÷Âî»tu {: > 56.H ©e fr÷ thftÞ {: > 57.H ©e «ftþY tÞ {: > 58.H ©e r oB¼tÞ {: > 59.H ©e ËðoSðrn tðntÞ {: > 60.H ©e ¼Âõ Ëk tu»tftÞ {: > 61.H ©e ðtÂø{ u {: >


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

121

94.H ©e yò ðirhýu {: > 95.H ©e r ÷tuo¼tÞ {: > 96.H ©e {nt wY»ttÞ {: > 97.H ©e ytí{ tÞ {: > 98.H ©e y¾krz t»to{Þto tÞ {: > 99.H ©e ÔÞtËrËØtL tuÄftÞ {: > 100. H ©e { tur n ú ÞwÂõ ¿ttÞ {: > 101. H ©e Þ{ q rð{tu[ftÞ {: > 102. H ©e qýoft{tÞ {: > 103. H ©e ËíÞðtr u {: > 104. H ©e wý útrnýu {: > 105. H ©e M{ÞtÞ {: > 106. H ©e Ë t[thr«Þ htÞ {: > 107. H ©e wÛÞ©ðýfe o tÞ {: > 108. H ©e Ëðo{k ÷Ëÿq t twýrð[urü tÞ {: >

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

78.H ©e ircõðú tu»tftÞ {: > 79.H ©e « Õ¼tÞ {: > 80.H ©e r :M ]ntÞ {: > 81.H ©e ËíÞ«r ¿ttÞ {: > 82.H ©e ¼õ ðíË÷tÞ {: > 83.H ©e yhtu»týtÞ {: > 84.H ©e e½o þ u {: > 85.H ©e »tzq {rðßÞût{tÞ {: > 86.H ©e r hnkf] Þu {: > 87.H ©e yÿtuntÞ {: > 88.H ©e Ésðu {: > 89.H ©e Ëðtuo fthftÞ {: > 90.H ©e r Þt{ftÞ {: > 91.H ©e W þ{ÂMÚt Þu {: > 92.H ©e rð Þð u {: > 93.H ©e whðu {: >

62.H ©e [ wðo oV÷« tÞ {: > 63.H ©e r {oíËhtÞ {: > 64.H ©e ¼õ ð{oýu {: > 65.H ©e wrØ tºtu {: > 66.H ©e yr tð tÞ {: > 67.H ©e y wrØÌ u {: > 68.H ©e úñÄt{ þoftÞ {: > 69.H ©e y htS tÞ {: > 70.H ©e ytË{wÿtL Ëífe oÞu {: > 71.H ©e r© ËkË]r {tu[ tÞ {: > 72.H ©e W thtÞ {: > 73.H ©e Ënò L tÞ {: > 74.H ©e ËtæðeÄ{o«ð oftÞ {: > 75.H ©e fL o o ÷ tÞ {: > 76.H ©e ði»ýð¢ wfthftÞ {: > 77.H ©e k[tÞ ËL{t tÞ {: >

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

122

123

124

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

s {k ÷ M tuºt{T {tu {: ©enhÞu wÂØ tÞ Þtð u > ¼Âõ Ä{tO ò tÞ ¼õ fÕ ÿw{tÞ [ >>1>> Ëw kÄ w» nthtãi ðrðÄiÁ nthfi: > Ëk qS tÞ ¼õ ti½i: rËk tB hÄhtÞ [ >>2>> tB t{ütu¥thþ k [ wðo o{¼erÃË t{T> Ëã:V÷« k ]ýtk MÞ ðûÞtr{ Ëí u: >>3>> yMÞ ©es {k ÷tÏÞMÞ ©enÞo ü tu ¥ thþ t{M tu º t {LºtMÞ þ t L Ér»t: y w ü w T Ak :> Ä{o L : ©enrh u o ð t > Ät {f Er es{T > ]n Tðú Äh Er þÂõ : > ¼Âõ k Er fe÷f{T > [ wðo orËØÞÚtuo s u rðr Þtu :>> yÚt æÞt {T > ð ýðu » th{ýeÞ þo k {L ntËÁr[ht tB w s {T > q r s k Ëw h htu ¥ t{i { w o t Ä{o k {nk rðr[L Þu >>4>> ©ef] » ý: ©eðtËw u ð tu h thtÞý: «¼w : >


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

125

126

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

¼Âõ Ä{to í {òu s L{t f] » ýtu thtÞýtu nrh: >>5>> nrhf]»ýtu ½ ~Þt{tu Ät {ftu ¼Âõ L : > ] n T ð ú Äh: þw Ø tu htÄtf] » ýu ü i ð : >>6>> {ÁíËw r«Þ: ftr÷, ¼i h ðtãr ¼e»tý: > S urLÿÞtu S tnthM eðúðihtøÞ ytÂM f: >>7>> Þtu u ï htu Þtu f÷t «ð]  ¥thr Äi Þ o ð t T > ¿tt e h{nk Ë ù eÚto f ] i Útft [ : >>8>> ût{tr rÄ: Ë tuÂÒtÿtu æÞt r cM : r«Þ: > rËØu ï h: Mð k º tù ú ñ rðãt«ð o f : >>9>> t¾k z tu å Au xw : MðMðÁ t[÷ÂMÚtr : > «þtL {q tu o » ttu à Ëw h w ð to r {tu n : >>10>> yr ftÁÛÞ Þ WØðtæð«ð o f : > {ntðú : ËtÄw þ e÷: ËtÄw r ð«« q s f: >>11>> y®nËÞ¿t«M tu t Ëtfth ú ñ ðýo : > Mðtr{ thtÞý: Mðt{e ft÷ tu»tr ðthf: >>12>> ËåAtMºtÔÞË : Ëã: Ë{trÄÂMÚtr fthf: > f] » ýt[to M Útt fh: fti ÷ rî»t fr÷ thf: >>13>> «ftþY tu r o B ¼: Ëðo S ðrn tðn: >

¼Âõ ËB tu » tftu ðtø{e [ w ð o o V ÷« : >>14>> r {o í Ëhtu ¼õ ð{to w Â Ø t tr tð : > y w  ØÓ T ú ñ Ät{ þo f ït htS : >>15>> ytË{w ÿ tL Ëífe : r© Ëk Ë ] r {tu [ : > W th: Ënò k : ËtæðeÄ{o « ð o f : >>16>> fL o o ÷ tu ði » ýð¢ w f thf: > k [ tÞ ËL{t tu i  cfðú tu » tf: >>17>> « Õ¼tu r :M ]n:ËíÞ «r ¿ttu¼õ ðíË÷: > yhtu » týtu e½o þeo »tzq {rðsÞût{: >>18>> r hnk f ] r hÿtu n tu : Ésw : Ëðtu o fthf: > r Þt{fùtu þ{ ÂMÚtr ð Þðt T w Á : >>19>> yò ði h e r ÷tu o ¼ tu {nt w Á »t ytí{ : > y¾k r z t»to { Þto tu ÔÞtËrËØtL tu Ä f: >>20>> { tu r ú n Þw  õ ¿ttu Þ{ q rð{tu [ f: > q ý o f t{: ËíÞðt e w ý ú t ne M{Þ: >>21>> Ë t[thr«Þ h: w Û Þ©ðýfe o : > Ëðo { k ÷Ëÿw t t w ý rð[u  ü : >>22>> EíÞu T h{k M tuºtk, s {k ÷Ëk¿t {T >

127 Þ: Xu ¥ tu rX k ¼ðu î i Ëðo { k ÷{T >>23>> Þ: XuåA]ýwÞt T¼fíÞt rºtft÷k ©tðÞuå[ ð > yu ¥tMÞ w t tr ~ÞuÞw: rf÷ Ëðoþ: >>24>> yu T Ë k Ë u ð {t t tk w Á »ttÚto [ w ü Þu > w ÷ o ¼ k tÂM f {r nrhf] » ý«Ët : >>25>> ¼q «u r þt[t tk ztrf e ú ñ hûtËt{T > Þtu r e tk Útt t÷ ú n t e t{w ÿð: >>26>> yr¼[thtu rh wf] tu htu ùtLÞtuÊTÃÞw ÿð: > yÞw tð o t MÞ ~ÞíÞu ð Ëk þ Þ: >>27>> þtð]íÞt «r r {MÞt¼eük Ëw¾k ¼ðu T > wrnr¼MíÞtr r¼ùtr X eÞr{ k : >>28>> Er ©e þ t k {wr rðhr[k ©es {k ÷tÏÞk ©enÞoütu¥thþ k t{M tuºtk ËB qýo{T >>

128

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

yk„úuS fe‚o™tu Me nirakhya shri ghadhapurma Me nirakhya shri ghadhapurma shukakaari re Mahaa guniyal Gopinaath bhava-bhayahaari re Che shyaam sharire shobhata shukakaari re Raasheshvari Radha saatha bhava-bhayahaari re Shisha mughat maniye jadiyo, kundal makarakaar Nanga jadita jadaki rahya, haidaa upar haar harivar hasiyaa re Muj Hradaya-kamal ni mahya, mohan vashiyaare -1 Jamo jariyaani dharyo, soneri suravaad Shelu buraanpur nu, shobhe khambe rasa pochi hathe re Das Angaloyo ma vedha, dhariya naathe re 2 Phula-dado uchaad ta, lataka kare ne lal


rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

129

Daba kar ma reshami, raje eka rumal bansi vagaade re Premi jana ne anand, purna pamade re - 3 Kede che Katimekhala, resham naadi anump Charu jaajar charan ma, shobhi rahya rasa-rup pag angaliyo re Jane chadake che nakha tej, Chandra mandaliyu re - 4 Maramaadi che murati, natavar nand-kishor Visva-vihaari lalaji, kotika jana chit chor mangala-kari re Haro aapatti alabel, eha amaari re - 5

Aaja sakhi anand ni heli Aaja sakhi anand ni heli, hari mukha joyine hu thai chu re gheli...(1) Mahare muni na dhayan ma nave,

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

131

Nritya kari naarad vina bajave re... (5) Nija sakha chamar kare layi hatha re, Aa jo aavya bhumanand na natha re... (6) Hari haiya na haar cho ji re tame Hari haiya na haar cho, ji re tame hari haiya na haar cho. Seja tana sangaar cho, ji re tame hari haiya na haar cho Mukha thi shu ghanu kahiye mohan re, pran tana aadhar cho ji re tame (1) Vaalapana ma atishe vahaala re, natavar nanad-kumar cho ji re tame (2) Durijaniya ne dura ghana cho re, premi te jana na praan cho... ji re tame (3) Muktanand nar naatak dhaari re, sharna gat na shaar cho ji re tame (4)

130

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

tere shamadiyoji mujane bolaave... Je shukh ne bhava brahma re ichhe, te re shamadiyoji mujane re priche... Na gayi ganga Godavari kasha, ghera betha madya akshar-vasi... Tapa re tiratha ma hu kay nava janu, shaje shaje re hu to sukhada re manu... Jerama kahe swami shaje re madiya, vaatne vate valo adhadhak dhadiya...

(2) (3) (4) (5) (6)

Sarave sakhi jivan jova ne chaalo re Sarave sakhi jivan jova ne chaalo re, Seradiyu ma aave latakanto lalo re... Ani sobha mukhe varnavi nava jaaya re, Jene nigam neti neti kari gaaya re... Roje ghode rajesvara biraje re, Chabi joyi kotika kandarp laje re... Madya aave maha muni na vrind re, Tema sobhe tare vityo jema chand re... Shuk sankadika uttam jasha gaave re,

132

(1) (2) (3) (4)

rþûtt…ºte ‚Útt r™íÞ r™Þ{

Manaki ye chadya re mohan vanmadi Manaki ye chadya re mohan vanmadi, shobhe rudi kar ma lagaam ripaadi Manaki ye hadya Manigar soune kahe che thavo tyaar, muni varni padati ne asvaar Vratpuri jaava karyo niradhaar Manaki ye hadya (1) Kesar beri bodali ne fulamada, taajan tikhi vangdino ghano taad, Shobe ghana vaala laage che maral Manaki ye chadya (2) Premi bhakta vinanti kare dodi dodi, loha-chumbak tulya vriti murati ma Jodi Nathi jati darabar ma thi ghodi Manaki ye chadya (3) Aagna aapo ame jayiye vratpuri, javo prabhu rama-navami nathi duri Sevak das Premanand hajuri Manaki ye chadya (4)



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.