UNESCO-erkenning

Sint-Dimpna Ommegang

DAT DE SINT-DIMPNA OMMEGANG EEN TRADITIE IS, WETEN WE ALLEMAAL. MAAR HOE LANG BESTAAT DIE TRADITIE AL?

Al vanaf 1475 werden bewijzen verleend voor het bijwonen van plechtigheden ter ere van de Heilige Dimpna. Archiefbronnen vertellen ons ook dat er soms 30 misvieringen per dag plaatsvonden om alle aanwezigen te kunnen ontvangen. In de 17de eeuw vereren de bewoners van Geel Sint-Dimpna met tientallen processies per jaar op feestdagen zoals Pasen, Hemelvaart en Pinksteren, maar uiteraard ook op 15 mei. De relieken van de Heilige Dimpna worden door Geel gedragen naar het gasthuis - vandaag het Gasthuismuseum -, de Markt met de Sint-Amandskerk, Zammel, de kapel van Elsum en de kapel van de Groenenheuvel. Het zilveren schrijn uit 1612-1613, één van de topstukken in de museumcollectie, ging ook dan al mee als hoogtepunt.

HOE KWAM DE VIJFJAARLIJKSE SINT-DIMPNA OMMEGANG VAN VANDAAG TOT STAND?

In 1900 werd de religieuze processie voor de eerste keer aangevuld met een wereldlijke Ommegang. De Ommegang weerspiegelt ook het sociale en politieke klimaat van Geel. De uitbeelding van de Geelse trots, namelijk Sint-Dimpna en de gezinsverpleging, staat centraal. Er zijn zeven praalwagens. Zingende en musicerende figuranten lopen mee. De belangrijkste rollen zijn voor de gegoede burgers en handelaars. Ze bekostigen zelf hun kledij.

De volgende Ommegang vond plaats in 1925. Het recept van de mengeling tussen geestelijke en wereldlijke elementen blijft behouden. Er figureren meer dan 800 inwoners. Weer 25 jaar later volgt een derde jubelfeest. In 1975 gaat de organisatie van het jubelfeest voor een ommezwaai. De Ommegang wordt een historische stoet met 1 500 lokale figuranten. Het volledige jaar staat in het teken van Dimpna. Een groot succes, zo blijkt. Vanaf dan zijn de vijfjaarlijkse Dimpnafeesten een feit.

Wist je dat ...

... in 1900 Geel voor de eerste keer een Ommegang organiseerde in het kader van het 1 300-jarig jubelfeest. De volgende Ommegang vond plaats in 1925. Vanaf 1975 gaat hij vijfjaarlijks uit.

Route

• Vanaf de Havermarkt langs de kerk richting de Nieuwstraat • Nieuwstraat → De-Billemontstraat • De-Billemontstraat → Molenstraat Speciaal voor deze Sint-Dimpna Ommegang is er een nieuw • Molenstraat → Amandus-De-Vosstraat muurschild ontworpen. Hang jij er eentje aan je gevel? • Amandus-De-Vosstraat → Sint-Dimpnaplein Te koop bij dienst toerisme en stadsanimatie en het Gasthuismuseum aan 5 euro.• Sint-Dimpnaplein → Gasthuisstraat • Gasthuisstraat → Kollegestraat • Kollegestraat → Markt www.ommeganggeel.be

routeplan

OMMEGANG

NIEUWSTRAAT

VERTREK

HAVERMARKT MARKT

EINDE

DE-BILLEMONTSTRAAT MOLENSTRAAT AMANDUSDE-VOSSTRAAT

GASTHUISSTRAAT

KOLLEGESTRAAT

Kom jij kijken?

• zondag 15 mei 2022 • 14.30 uur: vertrek aan stadhuis • 16.30 uur: einde op Markt • gratis • nieuwe praalwagens • 1 500 deelnemers • regisseurs: Ief Dams en Gorik Goris • info op www.ommeganggeel.be

WWW.VISIT-GEEL.BE

Hilde en Tille, trouwe vrijwilligers bij de Dimpnadagen

De ‘Gheelamaniafamilie’ is heel bekend in Geel. Hilde Bartholomeus en haar dochter Tille Sels maken daar met veel trots deel van uit. Ze delen hun ervaringen en vertellen waarom het vieren van de patrones van Geel zo belangrijk voor hen is.

Hilde heeft zoals vele Gelenaren van haar generatie nog herinneringen aan haar deelname aan de Ommegang als vormeling. Toen gingen de meisjes mee in de Ommegang als engel. Vandaag neemt ze deel als steward. Dochter Tille mocht haar eerste Ommegang en Gheelamania samen met het hele gezin meemaken. Al bij de eerste editie van Gheelamania, in 2005, was ze aanwezig.

Tille: “In het begin deden enkel mijn vader, broer, zus en ik mee. Mama bracht ons en moest hier en daar inspringen om een zinnetje te lezen of wat te helpen. Tijd om naar huis te rijden bleef er bijna niet over en zo besloot mama dan toch ook maar om deel uit te maken van de ploeg. Mama en ik speelden mee met een scène op de binnenkoer van het Gasthuismuseum. In het stuk speelden

“Wij zijn heel fiere Gelenaars en zijn trots op het verhaal dat onze stad te vertellen heeft.”

Hilde en Tille twee andere Gelenaren mijn ouders. Die vele repetities samen scheppen een band. Ook als ik ze vandaag nog tegenkom, kan ik enthousiast goedendag zeggen tegen mijn ‘Gheelamaniamoeder of -vader’.”

Hilde: “Het bijzondere aan de Dimpnadagen is dat je in contact komt met veel verschillende mensen, elk met zijn eigen insteek en eigen verhaal: buren of vrienden die je al kent, maar evengoed Gelenaren die je nog nooit gezien hebt. Het gemeenschapsvormende karakter is bijzonder sterk. Je voelt dat je samen naar een hoogtepunt toewerkt, iedereen staat klaar voor elkaar en de groepssfeer is zeer motiverend. Het mooiste is de samenhorigheid van alle deelnemers, jaar na jaar, tijdens de voorbereidingen, op het moment zelf, maar zeker ook tijdens alle tussenmomenten. In het spektakel wisselen de donkere en lichte tijden elkaar af. Dat is een mooie afspiegeling van het echte leven. Ook achter de schermen delen we lief en leed en vinden we vrienden, ja ‘familie’, voor het leven.”

Tille: “Ik mocht al deelnemen aan de Ommegang samen met jeugdvereniging Gidsen De Klauwaerts en ook met een aantal acteurs van Gheelamania mocht ik meegaan in een eerdere editie. In 2015 kwam ik in contact met het naaiatelier. Voor de Dimpnadagen 2020 besloot ik mij te engageren als naaister. We startten met goede moed in pre-coronatijd, maar moesten het roer dan noodgedwongen omgooien. Toch besloten we om niet bij de pakken te blijven zitten, maar om onze naaivaardigheden te gebruiken om onderdelen van mondmaskers te maken. Dat is het mooie aan de ploeg: we blijven gedreven, willen van elke editie de beste maken en zoeken naar oplossingen, niet naar problemen.”

Hilde: “Tille wist me in haar enthousiasme te overtuigen om ook te komen helpen in de naaikelder. Helpende handen zijn er altijd nodig. Zo ben ik vandaag bezig met honderden boomblaadjes te bevestigen. Als die scène straks voorkomt, zijn we met z’n allen fier op het resultaat. Binnen ons gezin is het engagement groot. Dat de grootvader van Tille (Frans Sels) ‘Het Lied van Geel’ schreef, draagt natuurlijk bij tot het warme hart dat we hebben voor de Ommegang en Gheelamania. Als het lied dan onderdeel uitmaakt van de voorstelling, raakt dat.

Tille: “Wij zijn heel fiere Gelenaars en zijn trots op het verhaal dat onze stad te vertellen heeft. Dat Geel dat doet samen met de mensen, maakt het net zo mooi. Zelfs in mijn klas, bij de kleinste kleutertjes, hecht ik er belang aan om te vertellen wat die Sint-Dimpnakapel in Zammel betekent en welk verhaal er achter schuilt.”