5 minute read
De legende
Al zes jaar een warm gastgezin
Nog steeds zetten meer dan 150 gezinnen in Geel en de buurgemeenten hun hart en hun huis open voor een psychisch kwetsbare medemens die niet zelfstandig kan wonen. Wat door de buitenwereld vaak als iets buitengewoons wordt beschouwd, is voor die gezinnen de normaalste zaak van de wereld. Dat blijkt ook uit het verhaal van Carine en Jos bij wie zes jaar geleden Jacqueline kwam inwonen. “Ik ben nog altijd dezelfde vrouw en ik denk dat Jacqueline ook nog altijd zichzelf is. Hier moeten we ons niet in bochten wringen om het gezellig te houden”, zegt Carine.
Het gesprek maakt al snel duidelijk dat we in Winkelomheide in een warm nest zijn beland. Toen de twee dochters de deur uit waren en aan een eigen gezin begonnen, kwam Carine met het idee om pleegouder te worden. Ze had in het dorp nooit anders geweten dan dat er pleeggasten waren en Jos groeide op in een Geels pleeggezin. Bij hem thuis in Larum waren “onze” Pol en “onze” Pier de kostgangers. Vader ging in de fabriek werken en de twee gasten vonden een zinvolle tijdsbesteding in de grote tuin: zaaien, wieden en voor de dieren zorgen. Er is nog een leuke anekdote die Jos lachend meegeeft: toen hij nog een baby was, duwde Pol hem in de kinderwagen door het dorp en hij probeerde iedereen te doen geloven dat het zijn kind was. Dat een kostganger alleen op stap ging met een kleine spruit, was geen punt. In Geel is dat gewoon zo. Toen Carine zich kandidaat stelde voor het pleegouderschap had ze al de hoop dat Jacqueline in huis zou komen. Maar een pleeggast kies je niet zelf en dus werd de gebruikelijke procedure via het OPZ Geel doorlopen. Uiteindelijk was er de juiste match en kwam Jacqueline inwonen. “We kenden elkaar al lang,” zegt Carine: “Ik had een kapperszaak en Jacqueline kwam vaak langs om met de hond te gaan wandelen. Ze is behoorlijk zelfstandig en dat was belangrijk, omdat we toen allebei nog werkten.” De dochters reageerden meteen enthousiast. Zorgzaamheid zit hier in de genen.
Natuurlijk was het in het begin wennen, bijvoorbeeld als er afspraken gemaakt moesten worden, herinnert Carine zich. “Jacqueline is tien jaar ouder dan ik en ik vond het moeilijk om huisregels op te leggen zoals ik dat met mijn dochters deed, bijvoorbeeld over een uur van thuiskomen. Ik merkte echter dat het voor haar net goed uitkwam dat er duidelijke afspraken zijn, omdat zij die structuur nodig heeft en erg apprecieert.” Het klikte en het werd ook duidelijk dat ze elkaar goed aanvulden. Carine is nogal nonchalant, “zelfs wat chaotisch” zoals ze het zelf omschrijft en Jacqueline heeft alles graag op orde. En dus zorgt Jacqueline dat alles op zijn juiste plek terecht komt.
Met de tijd heeft Jacqueline haar eigen leven uitgebouwd. Ze gaat tijdens de week overdag naar het dagactiviteitencentrum (DAC) in het OPZ Geel en tijdens het weekend spreekt ze af met haar vriend in ontmoetingscentrum ’t Vooruitzicht op de campus. Maar evengoed komt haar vriend aan huis in Winkelomheide. “De dinsdag is eigenlijk mijn zondag,” zegt Jacqueline grappend. “Dan ga ik niet naar het OPZ. Die dag ga ik mee met de buren naar de dansclub. Dansen is het leukste dat er is. Jammer genoeg lag het met corona lange tijd stil, maar nu kunnen we gelukkig opnieuw beginnen.”
INTEGRATIE IS BELANGRIJK
Jos en Carine helpen Jacqueline verder op weg naar zelfstandigheid. “We hebben een elektrische fiets gekocht en dat verruimt enorm haar mogelijkheden om ergens te komen,” legt Jos uit. “Ze kan in de zomer naar
het DAC fi etsen en komt per fi ets ook gemakkelijker bij haar vriend. We vinden het belangrijk dat ze buiten komt en menselijke contacten heeft. Integratie van psychisch kwetsbare mensen in de maatschappij is iets dat we hier in Geel nooit mogen opgeven. Iedereen is mens ook al zijn er beperkingen. We hebben allemaal warme contacten en een veilige thuis nodig.”
Wist je dat ...
... reeds in de 15de eeuw geesteszieke pelgrims welkom waren in de huizen van Gelenaars.
En dus mogen jongere mensen er geen schrik van hebben om iemand in huis te nemen, besluit Carine: “Het OPZ Geel biedt op allerlei manieren ondersteuning; er is de begeleider die aan huis komt, de dagbesteding, de vrijetijdsactiviteiten; Jacqueline krijgt de kans naar Spanje op reis te gaan. Het is zo hartverwarmend als je ziet wat gezinsverpleging allemaal betekent voor een pleeggast.”
Wil jij ook zorg dragen voor een kwetsbare medemens? Tijdelijk of op langere termijn? Voltijds of voor een paar dagen per week?
OPZ Geel zoekt nieuwe pleeggezinnen
OPZ Geel ondersteunt zijn pleeggezinnen door:
de professionele begeleiding van een multidisciplinair team. een permanentiedienst die 24 op 24 uur beschikbaar is. de beschikbaarheid van de diensten van het psychiatrisch
zorgcentrum.
de garantie van overname van zorg. de mogelijke dagbesteding van de patiënt in het OPZ Geel.
CONTACT 014 57 90 89 | gezinsverpleging@opzgeel.be | www.geelsegezinsverpleging.be
Hoe het allemaal begon
In de 15de eeuw krijgt de Sint-Dimpnakerk een aanbouw: een aparte ziekenkamer. Daar kunnen de geesteszieke pelgrims verblijven. De meeste blijven negen dagen. Ze ondergaan in en rond de kerk een rituele behandeling. Zo doet de zieke pelgrim driemaal per dag een ommegang rond en in de kerk, waarbij hij onder de reliekkast van Sint-Dimpna kruipt. Om dicht bij haar te zijn en, letterlijk, de ziekte af te wrijven.
Al snel wordt de ziekenkamer te klein voor de grote stroom aan bedevaarders. De Sint-Dimpnakerk vraagt hulp aan de inwoners in de buurt. Vanaf dan nemen ook zij geesteszieke pelgrims op in huis. Vanaf de 18de eeuw ontstaat er een alternatief circuit: heel wat burgerlijke instanties van andere gemeentes sturen hun krankzinnigen naar Geel. Ze doen dat niet om ze een godsdienstige therapeutische behandeling te laten volgen, maar om ze rechtstreeks onder te brengen bij een Geelse pleegfamilie.
De opvang in Geel heeft tot midden de 19de eeuw echter niets te maken met geneeskunde of zorg. Pas in 1850 komt er een algemene krankzinnigenwet, met aandacht voor verzorging en bescherming van de persoonlijke vrijheid. Algemeen wordt aangenomen dat een gesticht de beste plaats is voor geesteszieken. De wet erkent het Geels model echter als een aparte situatie. In 1851 komt er een bijzonder reglement voor ‘de kolonie van Geel’. De Geelse gezinsverpleging wordt een ‘staatskolonie’, onder toezicht van het ministerie van justitie.
Wist je dat ...
... in de loop van de eeuwen het aantal pelgrims dat naar de plaats komt waar Dimpna begraven is, groeit? Er worden meer en meer wonderbaarlijke genezingen genoteerd. De relieken van Dimpna en Gerebernus krijgen onderdak in de Sint-Maartenskapel, die dan nog de patroonheilige is. Maar Sint-Dimpna bleef winnen aan populariteit. In 1349 volgt dan ook de bouw van de Sint-Dimpnakerk als bedevaartskerk. En dat is ze vandaag nog steeds.
