UIT HET HART
Nieuwe fietsenstallingen p 10-11 Homo Universalis in de wijk? p 14-15
#04 – Winter 2021 – jg 2
v.u. Dir k S c huer m an s , P r in s en s t r a a t 2 1 , 3 5 0 0 Ha s s e l t
WIJKKRANT HEILIG-HARTWIJK
W O O R D J E VA N D E B U R G E M E E S T E R E N S C H E P E N
Beste Ondanks dat we nog steeds met het coronavirus worstelen, proberen we er samen een aangename eindejaarsperiode van te maken. In deze wintereditie leest u hierover alvast meer. Ook in 2022 zet de stad in op het ondersteunen van buurtinitiatieven. Heeft u een leuk buurtidee om samen met de buren uit te voeren? Waag dan uw kans en vraag een wijkbudget tot 2.500 euro aan om jullie project te realiseren. Belangrijk is dat er minimaal vijf buurtbewoners achter het voorstel staan. Aanvragen kunnen ingediend worden tot 15 februari. Meer info vindt u via www.hasselt.be/wijkbudget. De zoektocht naar ‘Buurt van het jaar’ gaat opnieuw van start. Zorgen jullie voor een fijne sfeer en aangename buurt om in te wonen? Organiseren jullie activiteiten en ondernemen jullie acties voor een goede leefbaarheid? Misschien krijgen jullie dan een steuntje in de rug. Kandidaten maken kans op een prijs van 500 tot 2.500 euro en een bekroning voor ‘Buurt van het jaar’ met een straatnaambord. Dien jullie aanvraag in voor 1 maart via www.hasselt.be/buurtvanhetjaar. Verder hopen wij dat jullie gespaard blijven van gezondheidsproblemen en dat we snel terug kunnen genieten van het gewone verenigingsleven. Daar snakken we toch met z’n allen naar. Blijf ondertussen goed voor uzelf en voor uw naasten zorgen. Dymfna Meynen Schepen van de Hasselaar Zorg & Samenleving
Steven Vandeput Burgemeester
-2-
VOORWOORD
Ook in de ‘stille’ eindejaarsperiode beweegt er een en ander in onze wijk. De (ver)bouwactiviteiten aan het studentenhome in de Armand Hertzstraat zijn volop bezig en achter de schermen groeit een masterplan voor de Gelatinesite. In het voorjaar komen er nieuwe fietsenstallingen op het Vrijwilligersplein en het Heilig-Hartplein. En zoals de coverfoto toont, is de vernieuwing van de stationsbuurt intussen ook ingezet. Tegelijk zijn er menselijke verhalen over wijkburen of over het verleden. En kleine of grote uitdagingen, zoals een tv-spelprogramma of een Heilig-Hart-puzzel. Kortom, Uit het Hart sluit 2021 naar goede gewoonte af met wijkgebonden informatie en amusement. Onze medewerkers wensen je veel leesplezier en een geweldig eindejaar!
Colofon
Inhoud p. 2
Pagina van de stad
p. 3 Voorwoord - inhoudsopgave p. 4-5 Geschiedenis van de wijk – Broekermolenplein p. 5
Varia: Plantotheek
p. 6 Studentenhome Armand Hertzstraat p. 7
Nummer 7
p. 8-9 Limburg.net - ’Optimo’ afvalinzameling vanaf 2022 p. 10-11 Fietsenstallingen Vrijwilligersplein Heilig-Hartplein p. 12
De Gelatines
p. 13 De wijk en de wereld Esteban p. 14-15 ‘Homo Universalis’ p. 15
Deze wijkkrant is een initiatief van de dienst Wijkopbouw van Stad Hasselt i.s.m. dit vrijwillige redactieteam: Hoofdredactie: Dirk Schuermans (dirk.schuermans@telenet.be) en Raymond Rutten (raymond.rutten@telenet.be) Teksten: Annemie Reysen, Myriam Vray, Lander Bikkembergs, Eveline Gelders (Daltonschool), Dirk Schuermans, Raymond Rutten. Fotografie: Raymond Rutten, Myriam Vray, Dirk Schuermans, Lander Bikkembergs, Limburg.net, Kobe Vanderzande (foto’s wijkbudget en ’Buurt van het jaar) Vormgeving: tricolor.be Drukwerk: Realise Printing
Varia: Egel Jerom
p. 16-17 Cultuur-buur Kurt Bosmans p. 18 Daltonschool p. 19 Puzzelplezier p. 20
Varia: Boek Lecocq
Wil jouw vereniging of organisatie in het lentenummer een activiteit of weetje laten opnemen? Stuur dan voor 25 februari 2022 een mailtje naar raymond.rutten@telenet.be.
-3-
G E S C H I E D E N I S VA N D E W I J K
Van Broekermolen tot Broekermolenplein De Broekermolen dankt zijn ontstaan aan de aanleg van de Nieuwe Demer in de 13de eeuw. Door de groei van de bevolking dreigde er watertekort. Een aftakking naar de stad aan de Demer in Diepenbeek moest dit probleem oplossen. Aan het Begijnhof sloot deze nieuwe waterweg aan op de Helbeek en hij verliet het centrum aan de Molenpoort.
De economische groei van de lakenhandel in de 14de eeuw was aanleiding voor een ombouw van de Broekermolen tot een volmolen naar Brabants voorbeeld. Volders moesten dan niet langer hun wol vilten in kuipen gevuld met een mengsel van heet water, urine en aarde. De houten stampers van de volmolen brachten inderdaad economische voorspoed: de lakenhandel breidde zich uit en Hasselt opende handelshuizen in Londen, Amsterdam en Lübeck.
Meer water in deze rivier liet de bouw van twee stadsmolens toe, de ene binnen en de andere buiten de stadsomwalling. De buitenmolen lag aan de verbindingsweg tussen de Kuringerbaan en de Kempische baan. Die weg liep dwars door het moerassige gebied van de Wijers. In het begin gebruikte men de molen op het broek alleen om gerst te malen voor de stadsbrouwerijen.
Oorlogen en concurrentie brachten zware klappen toe aan de Hasseltse lakenhandel, en de Broekermolen viel stil. Oud-burgemeester Minten kocht de molen om ze in steen weer op te bouwen. Hij mocht het kapot geschoten Prinsenhof daarvoor als steengroeve gebruiken. Op de sluitsteen
-4-
VA R I A
‘Plantotheek’ in het Romboutspark
vinden we de datum 1745 terug. De Broekermolen werd zo het eerste stenen gebouw in onze wijk. Voortaan maalde de molen graan.
Boeken ruilen kon je in het Romboutspark in de Prinsenstraat al sinds 2016. Sinds kort kan je er ook terecht om planten te ruilen. Of beter ‘kon’, want de plantjes zijn even in winterslaap bij de initiatiefneemster, Suzy Cosemans. “Ik ben nogal een planten- en bloemenliefhebber en dus heb ik regelmatig scheutjes en zaden”, zegt ze. “Die wil ik graag delen met andere geïnteresseerden. Daarom heb ik in een rek dat ik van een buurvrouw heb gekregen, een 50-tal plantjes en enkele bakjes met zaden gezet. Het is de bedoeling dat andere plantenliefhebbers een nieuw plantje in de plaats zetten van elk plantje dat ze mee naar huis nemen. Wie tijdens de wintermaanden wil komen ruilen, is welkom bij mij thuis, in de Prinsenstraat 29.”
Toen het Kempisch kanaal werd uitgegraven in de tweede helft van de 19de eeuw zakte het waterpeil van de Nieuwe Demer en vielen de stadsmolens stil. De stad werd uiteindelijk eigenaar van zowel de molen aan het Kattegat als van de Broekermolen. De verlaten Broekermolen werd een romantische plek waar tal van Hasselaren op een zondagnamiddag graag naartoe wandelden. Advocaat Paul Bamps was zo iemand. In 1894 maakte hij een aquarel van zijn geliefde molen. Die vind je vandaag in het Stadsmus. Het werk toont twee stenen gebouwen, met elkaar verbonden door een brug over de Nieuwe Demer. Toen Hertz en Wolff tenslotte hun gelatinefabriek naar Hasselt brachten, betekende dit meteen het einde van de Broekermolen. De molen stond in de weg en werd in 1895 afgebroken. Enkele buitenmuren bleven nog heel even staan als laatste getuigen. Het Broekermolenplein herinnert ons vandaag aan het verhaal van de molen bij het broek. Enkele oude postkaarten, een aquarel en de sluitsteen met datum 1745 zijn de enige overblijfselen van dit stukje Hasseltse geschiedenis. Op dit plein zal in 2023 een nieuwe fiets- en wandelbrug aansluiten – en een beetje eerherstel brengen voor een oude, verloren weg. (Annemie Reysen)
-5-
KIJK EENS GOED ROND IN JE WIJK
Grondige renovatie en uitbreiding van studentenhome Sinds begin oktober torent een hoge bouwkraan boven het Studentenhome in de Armand Hertzstraat. 154 studenten kunnen daar tegen mei 2023 - na een grondige renovatie en uitbreiding van het hoofdgebouw - terecht in comfortabele studentenkamers. ”Vroeger bestond het gebouw uit 87 studentenkamers”, vertelt Ed Somers van Vestio over het project. ”Het effectieve aantal inwoners van het studentenhome wordt in de toekomst vermeerderd. Het nieuwe gebouw, bestaande uit een deel nieuwbouw en een groot deel renovatie, zal namelijk 154 studentenkamers bevatten. Verder komen er nog twee grote gemeenschappelijke ruimtes, fietsenbergingen, technische ruimtes en andere bergingen.” Voor dat alles is dus een grondige verbouwing en uitbreiding van het hoofdgebouw nodig. ”Nieuwbouw gebeurt door een ‘optopping’ en een uitbreiding”, licht Ed toe. ”De optopping houdt in dat de bestaande derde verdieping zowel naar het noorden als naar het zuiden uitgebreid wordt. De uitbreiding gebeurt richting de Prinsenstraat.” Hij voegt eraan toe dat geen enkel gebouw volledig zal verdwijnen.
Het project tracht geluidshinder maximaal te beperken door onder andere de aanwezigheid van een conciërge. Die krijgt een (permanente) woning ter beschikking, centraal in het gebouw, naast de grote gemeenschappelijke ruimte en met uitzicht over het binnenplein. Daarnaast zijn de bestaande terrassen en het dak niet toegankelijk voor de studenten. Oorspronkelijk waren er ook drie nieuwe, lagere gebouwen voorzien aan de kant van het naastgelegen Romboutsparkje. Die werden echter uit de vergunning geschrapt. De stad kiest er namelijk bewust voor om binnengebieden maximaal vrij te houden met het oog op vergroening en duurzaam gebruik. Wel houdt de stad een slag om de arm om de nieuwe binnentuin van het studentenhome, die voorlopig niet publiek toegankelijk wordt, in de toekomst te verbinden met dat naastgelegen buurtparkje. ”De bestaande kelderparking blijft behouden waarbij we meer dan voldoende fiestsparking voor alle studenten in het gebouw kunnen voorzien”, vertelt Ed tenslotte.
-6-
Nummer
7
Een wijk wordt gemaakt door mensen en dus willen wij jullie laten kennismaken met wijkbewoners die van onze Heilig-Hartwijk een plek maken waar het goed is om te leven. Iedereen aan bod laten komen is uiteraard onbegonnen werk. Daarom kiezen we voor de mensen die in een willekeurige straat op het geluksnummer 7 wonen. In de Manteliusstraat wonen co-housers Fien Beets (30) en Martijn Vandenhoeck (28). Even voorstellen: Fien is afkomstig uit Paal en werkt als chefkok in brasserie ‘Afrit 26’ te Lummen. Martijn komt uit Schulen, werkt als kelner in het restaurant ‘Leeuw’ in de Kapelstraat en is bezig aan een opleiding tot sommelier bij Syntra Hasselt.
Wat is jullie favoriete plek in de Heilig-Hartwijk? Fien: “De jacuzzi in onze tuin.” Martijn: “Mijn penthouse natuurlijk!” (lacht hartelijk)
Hoe zijn jullie in de wijk terechtgekomen? Fien: “Ik werk al sinds 2014 in de keuken van ‘Afrit 26’, samen met de mama van Martijn. Hij heeft daar zelf ook gewerkt in de bediening. Op een gegeven moment was ik op zoek naar een appartement, want ik wilde het ouderlijk huis verlaten. Martijn had hetzelfde idee en toen hebben we samen iets gezocht. We twijfelden tussen Diest en Hasselt, maar Hasselt kwam beter uit voor ons allebei. Drie jaar geleden hebben we dus dit rijhuis gehuurd in de Manteliusstraat.”
Wat kan er beter in de Heilig-Hartwijk?
Martijn: “Ik heb mijn kamer op de bovenste verdieping, die noemen we het ‘Penthouse’. Fien heeft een kamer met een gezellig balkon dat uitkijkt op het Van Veldekeplein. Soms zitten we daar samen, gewoon om naar de mensen te kijken. De rest van het huis gebruiken we samen, en we hebben ook een kleine tuin.” -7-
Fien: “Meer parkeermogelijkheden mis ik zeker, niet alleen in onze straat maar ook in de omliggende straten. Ik werk tot laat in de avond en als ik thuiskom, zijn alle plekken bezet. Vaak moet ik lang zoeken en rondrijden om een plekje te vinden. Meestal passeer ik daarbij mijn huis enkele keren. Dat is niet leuk, al geeft het me wel de kans om nog een avondwandeling te maken door de wijk. Heel soms lukt het om voor de deur een plekje te bemachtigen. Natuurlijk haal ik dan onmiddellijk de stofzuiger boven!” Martijn: “Ik ben heel tevreden in deze wijk. Vaak ga ik wandelen met vrienden die honden hebben. Het is leuk om door de straten te lopen, iedereen begroet elkaar hartelijk en dat zorgt voor een gezellige sfeer.”
Ben je klaar voor Optimo? Dinsdag 4 januari 2022 staat op de afvalkalender van Limburg.net aangeduid als eerste Optimo-dag voor de Heilig-Hartwijk. Vanaf die dag haalt de intercommunale op een nieuwe manier afval op met slechts één afvalwagen in plaats van drie afzonderlijke. Daar bovenop komt de ophaling van een extra afvalsoort, namelijk textiel. Omdat dit innovatieve Optimo-systeem voor elke wijkbewoner wel wat aanpassing zal vergen, geeft Limburg.net graag toelichting.
Optimo wil de voortrekkersrol van onze provincie op afvalvlak benadrukken. In de praktijk bleek een aparte ophaalwagen voor huisvuil, voor pmd en voor gft toch van het goede teveel anno 2021. Limburg.net bedacht daarom een innovatieve oplossing: meerder soorten afval worden elke week in zakken met een aparte kleur met éénzelfde wagen opgehaald en naar een sorteercentrale gebracht. Pas daar worden ze gescheiden en vertrekken ze naar verschillende verwerkingsplekken.
gezamenlijke ophaling voortaan dus elke week op dinsdag. Ook nieuw is de wekelijkse ophaling van textiel. Daarvoor komt er een oranje zak die naast de gekende grijze en blauwe zak op straat kan aangeboden worden. Voortaan komt ook de gekende gft-wagen tweewekelijks op dinsdag zodat er die dag met andere woorden zelfs vier afvalsoorten verzameld worden.
Die Optimo-werkwijze zorgt voor minder verkeer, minder uitstoot van fijnstof en CO2 en nog betere recyclage. Daarnaast is elk gezin op éénzelfde dag verlost van drie afvalzakken. In de Heilig-Hartwijk valt deze
Wat met grofvuil, papier en karton? Aan de ophaling van grofvuil, papier en karton verandert niets. Deze afval-
-8-
soorten zijn te zwaar voor de afvalzakken en kunnen dus niet mee met de Optimo-wagen. Elke laatste woensdag van de maand wordt het papier en karton opgehaald. De ophaling van grofvuil blijft op aanvraag via www.limburg.net/ bestellen-aanvragen. Glas kan je tenslotte nog steeds in de glasbollen werpen en ook de recent vernieuwde textielcontainers blijven overal beschikbaar.
iedereen gerust. “Maar we merkten het al tijdens de proefprojecten: na een tijdje zijn de mensen het gewoon en meestal erg tevreden. Ik denk dat naast de Heilig-Hartwijk van Hasselt ook Limburg en Diest helemaal klaar zijn voor Optimo.” Eind december steekt Limburg.net nog een nieuwe afvalkalender met een uitgebreide toelichting hierrond in elke brievenbus. Tenslotte benadrukt Limburg.net nog dat afvalophaling niet duurder wordt.
“Een nieuw inzamelsysteem vergt een inspanning van alle inwoners, daar zijn we ons volledig van bewust”, stelt Luc Wouters, voorzitter van Limburg.net
-9-
Uitbreiding veilig fietsparkeren in 2022 In het voorjaar van 2022 krijgen het Vrijwilligersplein en het Heilig-Hartplein een grote, veilige buurtfietsenstalling voor in totaal 90 gewone fietsen. Tegelijk verplaatst de stad een aantal bestaande fietstrommels. In totaal kunnen 41 extra fietsers hun actieve vervoersmiddel veilig parkeren in de buurt van hun woonplek.
Niemand kan er nog omheen: de fiets in al zijn klassieke en moderne vormen verovert langzaam een vaste plek in het dagelijkse straatbeeld. Veel inwoners gebruiken hun tweewieler niet alleen voor een weekendritje, maar ook voor hun woonwerkverplaatsing, voor boodschappen of voor een sociale activiteit. Ze kiezen steeds vaker voor een (dure) elektrische
- 10 -
fiets of een bakfiets, maar laten die dan niet graag ’s nachts tegen hun gevel staan ook al is het aan de ketting. Sinds een jaar of vijf plaatste de stad daarom de intussen ingeburgerde fietstrommels op 34 plekken, waaronder ook meerdere in onze wijk. Het succes daarvan is de aanleiding om de komende drie jaar een stap verder te gaan en deze trommels aan te vullen met grotere, overdekte fietsenstallingen. De eerste vier exemplaren staan sinds half november in andere wijken. In het voorjaar van 2022 is het de beurt aan onze wijk, en voor het einde van deze bestuursperiode zullen er op deze manier 500 beveiligde plekken bijgekomen zijn. Aan het Vrijwilligersplein komen er 60 plaatsen bij en aan het Heilig-Hartplein nog eens 30.
Tegelijk krijgt de omgeving van het Vrijwilligersplein een opwaardering. De bedoeling is om de fietskluizen die er nu staan weg te nemen en ook het ’rommeltje’ van onder andere de paaltjes te vervangen door permanente, kwaliteitsvolle oplossingen. De hele omgeving krijgt op die manier een mooie, samenhangende uitstraling. Op het ogenblik dat deze wijkkrant verschijnt, werken de stadsdiensten nog volop aan de definitieve plannen hiervoor.
Elke fietsenstalling heeft een elektronisch slot dat met een badge geopend wordt. De stad bekijkt intussen nog welke ’opties’ ze gaat toevoegen: een fietsreparatiezuil, of schuifdeuren in plaats van draaideuren. Camerabewaking is ook een mogelijkheid, al zorgt het doorkijkeffect van de geperforeerde metalen zijwanden sowieso voor sociale controle.
Half november stonden er 164 fietsen uit onze wijk op de stadslijst voor beveiligde fietsenstallingen. 49 inwoners hebben al een veilige plek, en die zullen ze niet verliezen, benadrukt de dienst Mobiliteit. Want ofwel behouden ze hun plek in een fietstrommel, ofwel verhuizen de fietsen naar één van de nieuwe stallingen. Via deze weg vraagt de dienst daarom via niet alleen wie er nog een fietsparkeerplek zoekt, maar ook wie eventueel verhuisd is of een andere oplossing heeft gevonden.
Deze fietstrommels in de Heilig-Hartwijk zullen verhuizen: • 3 trommels van het Vrijwilligersplein
Een veilige parkeerplek voor een gewone fiets kost tenslotte nog altijd 30 euro per jaar per fiets. Voor een bakfiets, die de ruimte van 3 gewone fietsen inneemt, betaal je 75 euro per jaar.
• 1 trommel in de Manteliusstraat (aan de Daltonschool) • 2 trommels aan het Heilig-Hartplein. Waar deze trommels naartoe gaan, ligt op dit moment nog niet vast.
INFO: www.hasselt.be/ geslotenfietsenstalling
- 11 -
VA R I A
Hoe zou het nog zijn met… de Gelatines? De voorbije maanden bleef het redelijk stil rond de Gelatines. “Toch betekent dit niet dat er niet gewerkt wordt”, vertelt Hanne Van Gils. Zij is projectmanager bij team Endeavour en OMGEVING, de onderzoeksorganisatie die de ontwikkeling van de Gelatinewijk en een deel van de parkwijk begeleidt. Ze geeft ons met plezier een stand van zaken. “In 2020 werden we als studiebureau gevraagd om een traject op te starten met als doel de krijtlijnen vast te leggen voor de ontwikkeling van de Gelatinewijk en deel van de parkwijk”, verduidelijkt Hanne. “In dit traject gingen we in gesprek met verschillende stadsdiensten, bewoners en organiseerden we ook enkele publieksmomenten. Als sluitstuk van ons traject organiseerden we de voorbije zomer begeleide wandelingen op de site.” Tijdens die wandelingen gaven de trajectbegeleiders informatie aan de deelnemers en haalden ze nieuwe reacties op. Tegelijk kwam er een website (zie link hieronder). “Het eindproduct van ons traject was een briefingnota. Daarmee willen we de ontwerpers vanaf dag één bewust maken van de verwachtingen van de buurt en richting geven aan het ontwerp van de publieke ruimte.”
een co-creatiemoment met de buurt. Dat komt er pas wanneer de eerste versie van dit masterplan bekend is bij de stad, en zij hierover eventuele opmerkingen heeft geformuleerd. Op dat ogenblik bekijken we de inplanting van gebouwen in functie van een kwalitatieve buitenruimte. We kunnen vandaag echter moeilijk voorspellen wanneer dat precies gaat zijn. Maar in elk geval kijken we op dat ogenblik specifiek naar de inplanting van de gebouwen in functie van de kwaliteit van de buitenruimte. Zo komen we dan tot een beeldkwaliteits charter dat de ambities over mobiliteit, duurzaamheid, architectuur en totale samenhang verder verfijnt.” Na verwerking van alle opmerkingen en reacties, en na de definitieve goedkeuring van het uiteindelijke masterplan kunnen de ontwikkelaars van het gebied (Chateau Real Estate, Van Roey Vastgoed, Besix Red) dan alle buiten- en binnenruimten ontwerpen. Ook de publieke buitenruimte van de stad krijgt dan vorm. “Op verschillende momenten doorheen dit traject tonen we het ontwerp aan de buurt, vragen we nieuwe feedback en verwerken we deze reacties in het ontwerp”, geeft Hanne tenslotte nog mee. Meer informatie kan je vinden op www.degelatinesinbeweging.be. Daar vind je ook de volledige briefingnota terug. Ook de datums van de toekomstige co-creatiemomenten worden langs die weg – en via deze wijkkrant – verspreid, wanneer het team van de stad en de ontwikkelaars zover is.
In de voorbije zomermaanden werd het ‘Gelatineteam’ flink uitgebreid met een aantal binnenlandse en internationale architectenteams (uit o.a. Nederland en Denemarken) en met een ontwerpbureau. “Op basis van de briefing die deze bureaus kregen, werken zij nu aan een masterplan”, verduidelijkt Hanne. “Later plannen we nog - 12 -
WIJK EN DE WERELD
Esteban,
de Uruguayaanse vlinder in het Jessa-ziekenhuis vrouw zou worden. Enkele jaren geleden zijn we ook getrouwd. Onze dochter Sara is nu bijna 1 jaar oud. We zijn een erg multicultureel gezin, een mix van verschillende culturen en talen. Na mijn opleiding leerde mijn Poolse vrouw mij Frans, een taal die zij al meer dan twaalf jaar spreekt. Toen ik vier jaar geleden mijn diploma verpleegkunde behaalde, kon ik beginnen in het Jessa-ziekenhuis. Ik ben daar nu algemeen verpleegkundige en werk op verschillende afdelingen als ‘vlinder’. Ik hou ervan om voor mensen te zorgen. Mijn droom is om op de spoedafdeling of intensieve zorgen te gaan werken, maar daar moet ik nog een bijkomende opleiding voor volgen. Over een paar jaar, wanneer mijn dochter wat ouder is, wil ik daar wel werk van maken.
Mijn naam is Esteban Jair Da Silva. Ik ben geboren in Uruguay, maar woon sinds mijn 19de in Europa, nadat mijn ouders, broers en ik naar Spanje verhuisden. In Uruguay volgde ik een wetenschappelijke opleiding, maar in Spanje werkte ik tien jaar als barman. In die periode kreeg ik de Spaanse nationaliteit. Omwille van mijn toenmalige relatie kwam ik in Lommel terecht, waar ik ook in de horeca werkte en Nederlands leerde. Na het einde van die relatie startte ik met een opleiding tot verpleegkundige in Hasselt, iets wat ik al wilde doen sinds ik in Spanje woonde. Omdat het pendelen echter teveel tijd in beslag nam, trok ik naar Hasselt.
Ik denk er niet meer aan om opnieuw in Uruguay te gaan wonen. Wél wil ik mijn gezin ooit laten kennismaken met mijn geboorteland. Wij voelen ons hier vlot geïntegreerd en we houden van deze buurt: die is stabiel, aangenaam en veilig. Kinderen kunnen in onze straat nog buiten spelen, alles is nabij en vlot bereikbaar met de fiets.
Mijn vrouw Agnieska leerde ik kennen via goede vrienden. Ik was al verliefd op haar stem nog voor ik haar gezien had. Ik was er meteen zeker van dat zij mijn
- 13 -
TITEL THEMA
“Homo Universalis was een heel leuk spelletjeskamp!” Waarom heb je aan Homo Universalis deelgenomen? “Ik heb me ingeschreven op aandringen van mijn beste vriendin Christel, die aan ALS leed en waar ik elke maandag voor ging zorgen. Zij zei: ‘Je ziet dat zo graag, waarom zou je zelf niet eens meedoen? Zo kan ik je elke dag op TV zien.’ We moesten een filmpje insturen waarop we iets toonden waar we goed in waren. Ik wist niet echt iets te bedenken en dus heb ik ervoor gekozen om een discodansje te doen. En tot mijn grote verrassing werd ik uit 5000 kandidaten geselecteerd voor de tweede ronde. Die bestond uit een telefonisch interview van maar liefst 45 minuten. Eind juni kreeg ik dan te horen dat ik een van de 100 deelnemers zou zijn. Tegelijk kreeg ik ook het opnameschema. Dat was best wel pittig: zes opnames per dag, vaak in het weekend. Maar omdat ik dit jaar door corona toch mijn jaarlijkse grote reis niet kon maken dacht ik: ‘Laat ik mijn vakantie maar eens gebruiken om Homo Universalis te worden.’” (lacht)
Een prop maken van tien blaadjes WC-papier en die vanop een afstandje in de toiletpot gooien, dat kan Marleen uit de Schildknapenstraat helaas niet goed, en dus hebben we geen Homo Universalis in onze wijk. De 57-jarige onthaalbediende van het Jenever museum strandde op de 32ste stek in het leuke spelprogramma dat al enkele jaren te zien is op onze nationale tv-zender ‘Een’. Samen met Marleen blikken we terug op haar unieke ervaring.
Kan je iets vertellen over de plek waar de opnames van de proeven gebeuren? “Dat is een oude elektriciteitscentrale in Schelle, een heel mooie locatie. De ligging ervan was wel een nadeel, want ik heb geen auto en met het openbaar vervoer is die verplaatsing niet te doen. Ik zag het dus niet zitten, tot ik vernam dat er vanuit elke provincie een carpool werd
- 14 -
T I T E L TVA H ERMI A
Kom kleding schenken! Alle nog goede en schone 2de hands kleding, schoenen, handtassen en speelgoed zijn massaal welkom in het oude Bisdomgebouw aan het Vrijwilligersplein. Vzw Homestars maakt er minderbedeelden en daklozen blij mee, o.a. in het weekend van 18 en 19 december. Binnenbrengen? Elke woensdag van 9-12u - Elke zaterdag van 13-16u INFO: www.homestarsvzw.org
Jerom houdt van kattenvoer…
georganiseerd. Vanuit Limburg waren we met zijn tienen om naar Schelle te pendelen, dat schept al direct een band. De medekandidaten zijn zeker geen tegenstanders, maar eerder vrienden. Dat geldt niet alleen voor de Limburgers, maar voor alle kandidaten. Er hangt een bijzonder positieve vibe in de centrale. Volgens mij komt dat omdat iedereen zo’n beetje in hetzelfde schuitje zit: je doet met zijn allen dingen die je nooit eerder hebt gedaan en je staat voortdurend voor verrassingen. Ik voelde me daar echt op mijn gemak en ondervond veel sympathie. Competitief ben ik niet, maar dat was ook niet nodig. Je moet niet winnen, he! Niet de slechtste zijn volstaat.”
Bij Jos uit de Kuringersteenweg komt elke avond een egel mee-eten van het voer voor de huiskat. Dat bakje staat altijd klaar in de veranda, maar behalve poes Fien smult sinds kort dus ook een volwassen egel van die brokken. Het dier heeft intussen ook een naam gekregen, want de kleinkinderen van Jos noemen de egel Jerom. Egels gaan doorgaans in winterslaap vanaf oktober of november tot de maanden maart of april, weet Natuurpunt. Ze verlagen dan hun lichaamstemperatuur om energie te besparen en kruipen tegelijk weg in een knus en warm egelhuisje. Daarom zijn ze blij met extra voeding tijdens de herfst. Wormen, insecten en slakken eten egels van nature, maar katten- en hondenvoer en ongezouten, geplette pindanootjes lusten ze ook. Zet ook een schaaltje met water buiten, maar zeker geen melk. Daar worden ze ziek van.Wat Jos en zijn kleinkinderen nu doen, is dus ideaal om te zorgen voor een sterke Jerom die 2022 goed tegemoet kan!
Is er een spel dat je is bijgebleven? “De leukste proef vond ik de enige buitenproef die we hebben moeten doen: met een cape moesten we ‘kunstregen’ opvangen en die dan in een fles doen. Maar eigenlijk was de hele opnameperiode van Homo Universalis een groot feest. Ik noem het een leuk ‘vakantiespelletjeskamp’. In zekere zin is corona voor mij positief geweest, want normaal had ik een verre reis gemaakt in plaats van aan Homo Universalis deel te nemen en dan had ik deze unieke ervaring gemist. Alleen jammer dat Christel dit niet meer heeft kunnen zien, want ze is in juni overleden.”
- 15 -
C U LT U U R B U U R
Kurt Bosmans blijft kunstpromotor met een ruw verfrandje Bijna 30 jaar al verloopt street art georganiseerd in Hasselt. Het begon allemaal in het Begijnhof en later in de tunneltjes in de omgeving van de Elfde Liniestraat. ”Eigenlijk heeft Steve Stevaert zich daar in het begin van de jaren ’90 wat achter gezet. Vanaf toen is dat langzaam maar gestaag gegroeid tot waar we vandaag zijn”, vat Kurt Bosmans de beginjaren samen. Street art groeide intussen uit tot een toeristisch uithangbord van de stad. ”Het is niet meer dat ding dat je liever kwijt bent dan rijk. Street art is inderdaad een toeristische attractie geworden. Zeker in coronatijden heeft dat bovendien veel voordelen, want je kan op een veilige manier 24 uur per dag werken gaan bekijken en het is buiten... Een geluk bij een ongeluk zeker?” Het verbaasde hem de voorbije jaren vaak hoeveel oudere mensen de street art route doorheen de stad volgen met één van de 10.000 jaarlijkse plannetjes in de hand, vertelt hij er terloops bij.
- 16 -
Kurt moet even nadenken als we vragen hoe hij zelf ooit in de street art scene rolde. ”Daar heb ik eigenlijk nooit over nagedacht”, bekent hij eerlijk. ”In de punkjaren ’80 zag ik hoe mensen hun leuzen op muren spoten. Ze maakten sjablonen en wisten hun boodschap met heel beperkte middelen toch altijd over te brengen. Voor mij was dat echt... waw! In het begin van de jaren ’90 kwam dan die New York-stijl tot hier. Je zag daar overal in het straatbeeld die gekleurde ‘pieces’. Doorheen de jaren is het een beetje de combinatie van beide, van vorm en inhoud geworden en dat ook nog eens in een professioneel kader. Dat laatste is wel één van de belangrijkste veranderingen.” Voor Kurt is street art een activiteit waar hij de hele dag mee bezig is. ”Dat gaat van spuitbussen tot artiesten, van vergunningen tot budgetten... Ik denk altijd dat ik er niet veel mee bezig ben, maar de laatste jaren heb ik toch eens opgeschreven wat ik er elke dag voor doe. Vorige week kregen we bijvoorbeeld een vraag voor de Begijnhof-
gevangenis in Antwerpen. Je moet dan eens ter plaatse gaan kijken, dan volgen er verschillende besprekingen, en zo ben je telkens meer dan een dag kwijt.”
doen als hun werken tonen op een canvas of in de vorm van een sculptuur of wat dan ook.” Het afgelopen jaar gebeurde er niet veel op vlak van street art in Hasselt, vertelt Kurt verder. “Er is nu nog altijd sprake van de grote gevel in de Tweetorenwijk, maar nu zorgen de herfsttemperaturen voor stilstand.” Vorig jaar organiseerde hij nog een zomer van de street art, waarbij er tijdens de tien zomerweken elke week een nieuw werk in het straatbeeld verscheen. ”Toen ging alles nog heel vlot, terwijl we nog zwaarder in de coronaperiode zaten. Ik weet niet hoe het komt, dat het dit jaar veel moeilijker is. In andere steden lukt het wel nog, maar hier in Hasselt is het stil. Voor volgend jaar lopen intussen al onderhandelingen om nog groter en professioneler te gaan. Dat plan zit vandaag nog in een voorbereidende fase, maar ik heb er wel een goed oog op. Stilstand is achteruitgang, of hoe zeggen ze dat?”
Soms komt de vraag voor een kunstwerk van een geïnteresseerde muureigenaar, maar even vaak zoekt vzw Street Art Festival, de organisatie van Kurt, zelf een geschikte plek voor een nieuw kunstwerk. ”Tegenwoordig is het wel makkelijker, want mensen stellen ons zelf vaak een eigen muur of zijgevel voor. Vroeger was het omgekeerd: wij zagen zelf ergens een gevel die in onze ogen potentieel had. Dan gingen we samen met de stad kijken om te achterhalen wie de eigenaar was, en of we daar wel iets konden doen.
In onze eigen wijk heeft Kurt niet direct een gevel in gedachten waar hij spontaan een doos spuitbussen zou willen klaarzetten. ”De voorbije jaren kreeg ik wel een paar keer een aanbod van een goede gevel. Maar altijd was er dan een probleem: dat er een grote boom voor stond, of dat er een groot raam in zit. Artiesten zijn intussen wat verwend, ze willen alleen maar blinde gevels. Maar als iemand van de wijk dus een mooie zijgevel heeft, dan mag hij of zij mij altijd contacteren!”
Tegenwoordig willen mensen echter meer en meer inspraak hebben over de artiest en het ontwerp. Omwille van corona staan artiesten nu bovendien twee jaar achter op hun schema. Soms hebben die alleen maar tijd in een bepaalde week of periode... Dus in plaats van makkelijker is het eigenlijk moeilijker geworden! Heel vreemd is dat.” Eigenlijk werkt Kurt dus mét en voor kunstenaars, en dat blijft misschien iets wat het grotere publiek nog niet altijd zo begrepen heeft. Twee jaar geleden organiseerde hij nog de expo ‘Outside Inside’ in het Stadsmus, waarbij street artists hun andere kunstkant konden tonen. ”Het is inderdaad niet zo dat deze mensen op een dag ’s morgens opstonden en direct ergens een grote gevel gingen doen”, lacht Kurt. ”Veel street artists hebben een opleiding gevolgd in een kunstacademie, of zaten thuis heel veel te tekenen. Ze zijn allemaal begonnen met kleinere werken, en na een tijdje groeide dat dan. Maar het blijft een en-en-verhaal: ze willen zowel die gevels
Af en toe hanteert Kurt tenslotte zelf nog wel eens een spuitbus, tenminste als het weer meezit. ”Ik blijf zelf nogal low profile als artiest, voor mij hoeft die ’Hier ben ik!’-houding niet zo. Ik vind de boodschap belangrijker. Ik zou wel graag meer die punkattitude terugkrijgen! Het moet niet te commercieel worden. Er mag ook wel eens een ruw randje aan zitten, of een beetje tegendraads zijn. Eigenlijk is dat bij mij nooit verdwenen...” (lacht hartelijk)
- 17 -
Daltonschool organiseert markt voor de warmste week
Naar jaarlijkse gewoonte zetten we ons ook dit jaar in voor het goede doel. De afgelopen jaren organiseerden we tijdens de eindejaarsperiode een heuse Ketnet-koekenbak, een warmathon, een markt met zelfgemaakte lekkernijen, … om geld in te zamelen voor verschillende goede doelen.
tijdens de speeltijden een DJ aanwezig zijn om verzoeknummertjes te draaien. En we zitten ook niet stil in onze klassen, want we gaan creatief aan de slag om mooie knutselwerkjes te maken die we op een veilige manier kunnen verkopen. Dit alles zal gehuld zijn in een gezellige, warme sfeer, want onze speelplaats, gangen en klassen worden zoals altijd versierd met de nodige decoratie en lampjes om samen te genieten van de eindejaarssfeer.
Ook dit jaar sluiten we ons aan bij de actie van “De warmste week” en maken we van onze GO! Next Daltonschool de Warmste school. Omwille van de huidige Covid-maatregelen is het niet mogelijk om onze ouders, leerlingen, kleuters en buren op de speelplaats te ontvangen, maar we bleven niet bij de pakken zitten en staken onze hoofden samen om een alternatief uit te werken. Door verschillende kleine initiatieven kunnen we toch geld inzamelen voor De Warmste Week.
Op onze Daltonschool staan onze drie Daltonpijlers tijdens alle lessen en activiteiten op de voorgrond. We dragen zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en samenwerken hoog in het vaandel en laten dit extra doorschijnen tijdens projecten en activiteiten. Onze leerlingen zullen ook dit jaar in groepjes aan de slag gaan om te knutselen en mogen uiteraard ook een handje toesteken bij het inschenken van soep en het verkopen van onze kunstwerkjes. Voor alle acties vragen we een kleine bijdrage en zo hopen we toch een mooi bedrag te kunnen schenken aan de Warmste Week.
Zo zullen we samen met ons Oudercomité tijdens de laatste schoolweek van 2021 zorgen voor heerlijke soep. Elke middag kunnen onze kinderen dan smullen van een gezonde maaltijd en daarbij ook het goede doel steunen. Daarnaast zal er
- 18 -
Puzzelplezier Vul de 11 woorden in en maak dan een nieuw woord met de letters in de gekleurde vakjes. Hoe goed las je de voorbije nummers van ‘Uit Het Hart’? Daar haal je namelijk inspiratie voor de antwoorden, want alle opdrachten houden verband met onze wijk.
Bij het invullen schrijf je meerdere woorden aan elkaar vast, zonder spaties, koppel- of leestekens. In de vol 1 gekleurde vakjes ontstaat aan het einde een nieuw woord. Klaar?
2
3
1. Locatie campus H (2 woorden) 2. Blauw kwartier (2 woorden) 4 3. Buurtpleintje 5 4. Hasseltse bijnaam 5. Kerk (2 woorden) 6. Straat waar de burgemeester woont 7. Ligt tussen tennis en squash 8. Deze straat viert 100 jaar 9. Verborgen parel (2 woorden) 10 10. Gevierde eeuweling (2 woorden) 11. Rubriek: Nummer… 12. Singel in de wijk
6 7 8 9
11 12
✂
HARTelijke feestdagen en en een een
vrolijk WIJKjaar! Designed by Freepik
- 19 -
TITEL THEMA
Historische smaakmakers in prachtig boek In de Lazarijstraat bevond zich enkele decennia geleden de Essencefabriek van de familie Lecocq. Die had niet alleen de jeneverindustrie als klant, maar leverde ook ‘flavours’ voor andere producten zoals niet-alcoholische drankjes, koekjes, snoepjes, chocolades en zuivelproducten. Vandaag bevindt dit bedrijf zich niet langer in onze wijk, maar in Zonhoven. Huidig zaakvoerder Olivier Lecocq en business manager Eveline Sticker vertellen in een nieuw boek over de 100-jarige geschiedenis en vier generaties van de familie Lecocq. Ze vulden liefst 160 pagina’s met veel getuigenissen, anekdotes en prachtige illustraties over de familie en over het maken van al die (vloeibare) smaken. Voor de oudere bewoners van onze wijk, die het pand in de Lazarijstraat zeker kennen, is dit boek wellicht een ideaal kerstcadeau. Het boek ‘100 Years Lecocq Flavours’ kost 25 euro en is verkrijgbaar in de boekhandels en in het Jenevermuseum.
Waarom zou je een minder bekende buur ook niet eens fijne feestdagen toewensen? Knip deze kerstkaart uit, formuleer hieronder je persoonlijke wens en steek hem in zijn of haar brievenbus! Wie weet wat 2022 dan brengt...
- 20 -
