HANG ER EEN IN ELKE KAMER
Rookmelders verplicht vanaf 1 januari LEUVEN MAAKT SCHOOL
40 jaar Tweedekansonderwijs SPANNEND NIEUWJAAR!
Stadsgenoten met grote plannen voor 2020 JANUARI 2020
Hallo! ik ben Gloria
‘Wijgmaal is mijn coconnetje’
Kom klinken! Op zaterdag 4 januari trakteert het stadsbestuur alle Leuvenaars op een frisse pint, een kop koffie, smoutebollen, varken aan ’t spit of een vegetarisch hapje. Dit jaar gaan we voor een extra duurzame aanpak. Je kan je eigen glas of duurzame beker meebrengen, of ter plekke een herbruikbare beker lenen. Daar betaal je dan 2 euro waarborg voor. Van harte welkom in de Wintertuin op de Grote Markt, van 15 tot 18 uur.
02
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Rookmelders: vanaf 1 januari verplicht 08 Het begon in Leuven: 40 jaar Tweedekansonderwijs 10 Drie Leuvenaars over hun plannen voor het nieuwe jaar
inLVN 12 Kort 14 Help stadsvogels de winter door 16 Duurzaam wonen in Leuven: de cijfers
uitLVN 18 Kort 20 Spierkracht voor senioren 21 Toneel Heverlee viert zijn 50e verjaardag 22 Leuven Leest: de online community voor boekenliefhebbers
Gloria 05 VERTELT 13 DROOMT 19 BELEEFT
Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Gloria Monserez (18). Gloria woont in Wijgmaal, studeert grafische vormgeving en is Ketnet-held en Ketnet-wrapper. 03
samenLVN
Telex Koopzondag Op zondag 5 januari zijn de meeste winkels in het stadscentrum na de middag open. Meer info: www.leuven.be/koopzondagen.
Taalkaravaan zoekt volk ... De Taalkaravaan zoekt studenten en vrijwilligers die kinderen van het woonwagenterrein spelenderwijs willen stimuleren om Nederlands te praten. De activiteiten lopen tot mei 2020, elke woensdag van 14 tot 16 uur. Meer info op www.leuven.be/ vrijwilligers-taalkaravaan.
... en CAW ook Het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) is op zoek naar vrijwilligers die geregeld willen overnachten in hun opvanghuizen, maatschappelijk kwetsbare mensen willen ondersteunen in hun zoektocht naar huisvesting, of in tweedehandswinkel De Kapstok willen staan. Meer info: www. cawoostbrabant.be/vrijwilligers, vrijwilligers@cawoostbrabant.be of 0488 24 92 70.
HELP ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS
Gezocht: buddy’s! Stad Leuven is op zoek naar buddy’s om anderstalige nieuwkomers te helpen bij hun integratie. Wie interesse heeft, kan naar een infosessie op dinsdag 28 januari, dinsdag 11 februari en maandag 23 maart. Een buddy helpt op vele vlakken: samen Nederlands oefenen, administratieve problemen regelen, zoeken naar vrijetijdsbesteding, de stad verkennen ... Er zijn nog heel wat nieuwkomers op zoek naar een helpende hand: zowel alleenstaanden als gezinnen. Interesse? Tijdens de infosessie leer je meer over de werking en krijg je antwoorden op vragen als: ‘Hoeveel tijd neemt het vrijwilligerswerk in?’, ‘Welke ondersteuning krijg je als buddy?’ en ‘Wat betekent een buddy precies voor een nieuwkomer?’. Het gaat om een engagement op maat: de stad verzoent de beschikbaarheid en interesses van de buddy’s met de noden van de nieuwkomers. di 28/01, di 11/02 & ma 23/03 | 18 – 20.30 uur | Diestsesteenweg 104F, Kessel-Lo | diversiteit@leuven.be | www.leuven.be/buddy-nieuwkomers
KUNSTPROJECT
‘t Leives woud van de moind
akkoizje [KOOPJE, BUITENKANSJE, GELEGENHEID]
‘k em in de solde ’n schuen akkoizje gedon. Ik heb in de uitverkoop een mooi koopje gedaan.
De big bang meemaken? Het kan! Wist je dat de big bang-theorie in Leuven is bedacht? In het najaar van 2021 vieren we dat met een groots opgezet stadsfestival. Tijdens dat festival wordt een nieuw kunstwerk onthuld – en daar kan jij aan meewerken. Onze stad speelde een belangrijke rol in het onderzoek naar het ontstaan van de kosmos. De Leuvense professor Georges Lemaître lanceerde bijna 100 jaar geleden de revolutionaire theorie van de oerknal, de ‘big bang’. De KU Leuven levert nog steeds een belangrijke bijdrage aan het onderzoek. Het stadsfestival ‘Big Bang 2021’ zal volgend najaar helemaal rond de oerknal draaien. Naar aanleiding daarvan laten enkele Leuvenaars een kunstwerk ontwerpen voor de stad. Thema van het werk: de verwondering over de kosmos en hoe die is ontstaan. De groep zal de komende maanden verschillende keren samenkomen om te praten over ideeën, verwachtingen, locaties en interessante kunstenaars. Wil jij ook deel uitmaken van die groep? Kom dan op dinsdag 4 februari naar de kick-off in M Leuven. Het initiatief gaat uit van KU[N]ST Leuven, het samenwerkingsverband van de stad en de KU Leuven. di 04/02 | 19.30 uur | M Leuven | www.kunstleuven.be
04
Gloria vertelt KOM OP VOOR JE WIJK
Meer pit in je buurt! Heb jij een idee om je buurt aangenamer te maken? Een zithoek, muurschildering of straatgedicht? Of wil je liever samen een kookboek maken of een website over je buurt ontwerpen? Ga dan met enkele buren aan tafel zitten en dien samen een voorstel in bij de stad. Er zijn enkele voorwaarden: zo moet het idee gedragen worden door minstens twaalf buurtbewoners en moeten de initiatiefnemers meerderjarig zijn. Wordt je voorstel geselecteerd, dan maak je kans op materiële en financiële steun, tot wel 18.600 euro! Opgelet, je idee moet binnen zijn tegen 15 februari. Daarnaast heeft de stad ook een kant-en-klaar aanbod waarvoor je het hele jaar een aanvraag kan indienen. Het gaat onder meer over buurtvitrines, gevelbanken, buurtmoestuinen en boekentillen. dienst gebiedsgerichte werking | 016 27 26 16 | www.leuven.be/komopvoorjewijk
HEALTH HOUSE
Maak kennis met medische toptechnologie Elke derde donderdag van de maand zet Health House de deuren open voor het grote publiek. Op zo’n Public Thursday staat telkens één thema centraal. Op 16 januari is dat de gezondheidszorg, op 20 februari zijn het de ziekenhuizen. Health House is een belevingscentrum over de toekomst van gezondheid en zorg. Je krijgt er een indrukwekkende staalkaart van de nieuwste medische spitstechnologie: een digitale dissectietafel, medische toepassingen van 3D-printing, minuscule computerchips die bloedstalen analyseren … Je maakt ook kennis met de vele bloeiende hoogtechnologische bedrijven in onze stad. Health House is een initiatief van stad Leuven, KU Leuven, UZ Leuven, imec en provincie Vlaams-Brabant. Het richt zich op professionelen; enkel op Public Thursdays is het open voor het grote publiek. Zeer de moeite waard dus! Public Thursdays in Health House | 16/01 en 20/02 | 18.30 – 20.30 uur | Gaston Geenslaan 11, Heverlee | € 24,20 | info & inschrijven: www.health-house.be
‘Mensen entertainen heeft altijd in mij gezeten’ ‘Ik ben geboren in Wijgmaal. We woonden in een gezellig rijhuis, vlak bij het Ymeria-complex. Toen ik vijf was, gingen mijn ouders uit elkaar. Mijn papa bleef in Wijgmaal wonen, mijn mama verhuisde naar Leuven en later naar Lier. Ze vonden elk een nieuwe partner. Zo kreeg ik er twee stiefzussen, een halfzus en een halfbroer bij. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het niet. Ik kan met iedereen goed opschieten. Het is gewoon geweldig om zo’n groot gezin te hebben.’ ‘De goesting om mensen te entertainen heeft altijd al een beetje in mij gezeten. Toen ik klein was, deed ik niks liever dan samen met mijn twee buurmeisjes toneeltjes opvoeren voor de buurt. We staken dan briefjes in de brievenbussen: ‘Kom morgen naar de grote theatershow van Gloria, Isa en Eva.’ De opvoeringen vonden plaats in onze deeltuin. Geweldig (lacht)!’ ‘Sinds een paar maanden ben ik Ketnet-wrapper. Eén dag per week zit ik in de studio om wraps op te nemen, dat zijn korte stukjes tussen de programma’s. Verder trek ik er een dag opuit om actua-filmpjes te draaien. Het is best intensief en druk, en soms moet ik ontzettend vroeg mijn bed uit. Maar ik zou het voor geen geld van de wereld meer willen missen.’
05
samenLVN Rookmelders voortaan verplicht
‘Elke week sterft iemand in België tijdens een woningbrand. Dat cijfer moet omlaag’ Sinds 1 januari 2020 zijn rookmelders verplicht in elke woning. ‘Minstens één op elke verdieping, maar veel beter is een rookmelder in elke kamer’, zegt Tim Renders, brandpreventieadviseur van de Hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant. ‘Brand ruik je niet als je slaapt, maar van 85 decibel word je wel wakker.’
Tim Renders, brandpreventieadviseur van Hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant
06
Het aantal woningbranden is de afgelopen jaren sterk gestegen. In 2015 rukten de acht brandweerposten van Hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant 1.081 keer uit voor een woningbrand. In 2018 was dat al 1.481 keer, een stijging van 37%. Brandpreventieadviseur Tim Renders (43) wijst naar het toegenomen aantal elektrische apparaten. ‘Mijn grootmoeder trok alle stekkers uit het stopcontact als het onweerde. Vandaag hebben we meer elektrische toestellen in huis en die laten we gewoon in het stopcontact steken. Bovendien laden veel mensen hun smartphone ’s nachts op. Dat zijn risico’s. De batterij kan beschadigd zijn zonder dat je het merkt – bijvoorbeeld als je telefoon gevallen is. Bij het opladen kan ze dan oververhitten. Als er brandbaar materiaal in de buurt is, wordt dat heel gevaarlijk.’ ‘Vroeger hadden we massief houten slaapkamermeubels. Vandaag zijn onze kasten en bedden gemaakt van geperst hout met een laagje kunststof erover. Onze dekens zijn vaak van synthetische stof en niet van wol. Die nieuwe materialen ontbranden op een relatief lage temperatuur en produceren dan veel rook. Dat maakt onze huizen er niet veiliger op. We zien het aan de cijfers: in ons land sterft er elke zeven dagen iemand in een woningbrand. Dat cijfer moet omlaag.’
Van levensbelang ‘De meeste slachtoffers van een woningbrand sterven door verstikking. Want als je slaapt, ruik je niets en de verstikkende rook verspreidt zich zeer snel. Je hebt gemiddeld maar drie minuten om weg te komen. Dus als er ’s nachts brand uitbreekt, is de kans klein dat je tijdig wakker wordt. Daarom zijn voldoende rookmelders van levensbelang.’ ‘De wet verplicht je sinds januari om minstens op elke verdieping van je woning een rookmelder te plaatsen. Doorgaans is dat in de inkomhal en de nachthal. Maar wat als er brand uitbreekt in een van de kinderkamers? Dan moet de rook eerst onder de slaapkamerdeur zakken en daarna weer voldoende stijgen om de rookmelder in de nachthal te activeren. Meestal is het dan te laat.’ ‘Plaats daarom rookmelders in elke kamer van je huis. Liefst aan het plafond boven risicoplaatsen zoals elektrische toestellen, want rook gaat nu eenmaal omhoog. Badkamer, keuken en garage zijn de uitzonderingen, want een rookmelder ziet het verschil niet tussen stoom, rook of kookvocht. Daar heb je dus te veel kans op vals alarm. Plaats ook geen rookmelders in ruimtes waar de temperatuur onder de 4°C of boven de 38°C komt, want bij die temperaturen raakt de batterij verstoord.’
Tien jaar ‘Als de batterij bijna leeg is, geeft het toestelletje een signaal. Maar wat als je net met vakantie bent als de batterij helemaal leegloopt? Daarom kies je het best voor een rookmelder met een niet-vervangbare batterij en met een levensduur van tien jaar. Dan weet je met zekerheid wanneer het tijd is om je rookmelders te vervangen. Noteer die einddatum ook goed.’
Wees sneller dan de brandweer 1. Plaats een rookmelder in elke kamer in huis, behalve in keuken, badkamer en garage. Zorg er wel voor dat er eentje in de onmiddellijke omgeving van die ruimtes hangt. Kies voor rookmelders met een niet-vervangbare batterij met een levensduur van 10 jaar. 2. Werk een vluchtplan uit en oefen dat in. Zo weet je meteen wat je moet doen als je het alarm hoort. 3. Zorg dat er in elke slaapkamer een zaklamp ligt. Bij brand valt de elektriciteit uit en is het ’s nachts dus donker in huis. 4. Hou je vluchtweg altijd vrij en sluit de deuren achter je op weg naar buiten. Neem nooit de lift. 5. Steek de sleutel op de voor- en achterdeur of leg die in de buurt. 6. Zorg eerst dat heel je gezin buiten is op de evacuatieplaats en waarschuw dan pas de hulpdiensten via het gratis nummer 112. www.leefbrandveilig.be
‘Als er brand uitbreekt, heb je gemiddeld drie minuten om weg te komen’ ‘Als je een grote woning hebt, hoor je het alarmsignaal misschien niet altijd tot in je slaapkamer. Kies dan voor gekoppelde rookmelders. Die geven een signaal aan elkaar zodat ze allemaal tegelijk te horen zijn.’
Vluchtplan ‘Werk zeker ook een vluchtplan uit en spreek af wie wat moet doen als het alarm loeit in het midden van de nacht. Wek de kinderen, want 80% van de kinderen onder de 12 jaar slaapt door een alarm heen. Sluit de deuren achter je als je de vluchtroute naar de buitendeur volgt. Zo stop je de rook en geef je het vuur geen extra zuurstof. Zorg dat de sleutel altijd in de buurt van de buitendeur is, zodat je die niet meer hoeft te zoeken. Ga naar de afgesproken evacuatieplek aan de straatzijde van je huis – daar komt de brandweer aan – en bel dan pas het noodnummer 112. En ga uiteraard onder geen beding terug naar binnen om nog snel iets uit het brandende huis te halen.’
07
samenLVN 40 jaar Tweedekansonderwijs: het begon allemaal in Leuven
‘Bij ons vinden mensen hun eigenwaarde terug’ Tien procent van de leerlingen verlaat de middelbare school zonder diploma. Gelukkig biedt het Tweedekansonderwijs (TKO) hun de gelegenheid om dat goed te maken. En dat doen ze massaal: in Vlaanderen zijn er op dit moment zo’n 11.000 mensen ingeschreven. Maar wat bijna niemand weet, is dat het allemaal begon in Leuven, zo’n veertig jaar geleden.
Nikie Lapaire (65) was de eerste coördinator van Tweedekansonderwijs in Leuven. ‘Midden vorige eeuw waren er maar weinig meisjes die de kans kregen om te studeren. Maar in de nadagen van mei ’68 trok er een emancipatiegolf door Leuven, en veel ongeschoolde jonge vrouwen wilden hun studieachterstand goedmaken. Dat kon op volkshogescholen, een vorm van volwassenenonderwijs die terugging tot de 19e eeuw. Alleen mochten die geen diploma’s uitreiken.’
Huidige en eerste coördinator van Tweedekansonderwijs in Leuven: Arnoldine Peters en Nikie Lapaire
08
Inschrijven kan nog de hele maand De semesters van het Tweedekansonderwijs bestaan uit afgeronde lespakketten. Ze starten in september en februari, je inschrijven kan dus ook in januari. Meer informatie vind je op www.cvovolt.be
‘Tijdens een uitstap naar Nederland bezochten enkele Leuvense cursisten van volkshogescholen de Moedermavo, een vorm van tweedekansonderwijs: mama’s volgden les op dezelfde schoolbanken als hun kinderen. Zo rijpte het idee om ook in Leuven een middelbare school op te starten voor volwassenen. Een groep van zeven geëngageerde vrouwen trok de kar. Ze kregen de steun van Roos Van Hove, de toenmalige schepen van onderwijs.’
38 vrouwen en 3 mannen ‘Het ministerie van Onderwijs erkende het Leuvense initiatief als een tijdelijk tewerkstellingsproject en betaalde de lonen van de leraars. Stad Leuven zorgde voor leslokalen in de Romaanse Poort. En zo kon in 1980 het Tweedekansonderwijs van start gaan. We hadden 9 leerkrachten en 41 cursisten: 38 vrouwen en 3 mannen. Het was zeker niet makkelijk. Tot het jaar 2000 hebben we het ministerie elk jaar opnieuw moeten overtuigen om ons project te verlengen!’ ‘Tweedekansonderwijs draaide van in het begin om meer dan alleen een diploma halen. Mensen vonden er hun eigenwaarde terug. De cursisten hadden verschillende achtergronden en meningen, dat was heel verrijkend. Zeker in die tijd, want de politieke verzuiling bepaalde toen nog heel sterk met wie je omging en bij welke vereniging je was aangesloten. Het aantal cursisten steeg ieder jaar. Vandaag volgen in Leuven 537 volwassenen cursussen middelbaar onderwijs.’
Lotgenoten Het Tweedekansonderwijs van Leuven maakt nu deel uit van het Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) VOLT. Dat heeft campussen in Heverlee en Tienen en biedt algemeen secundair en beroepssecundair onderwijs aan. Coördinator Arnoldine Peters (43): ‘De meeste cursisten zijn jongvolwassenen tussen 18 en 25 jaar. Allemaal hadden ze hun eigen redenen om af te haken in het gewone onderwijs: schoolmoeheid, taalachterstand, moeilijke thuissituatie, sociale of emotionele problemen ... Het zijn dus lotgenoten, en dat voel je. De klassen vormen hechte groepen, ze begrijpen en helpen elkaar. Onze opleidingscoördinatoren en cursistenbegeleiders geven hun het extra duwtje om door te zetten. Tweedekansonderwijs draait nog altijd om meer dan onderwijs alleen, net als in de beginjaren.’
Diverse groep De klassen zijn in de loop der jaren alleen maar diverser geworden. Arnoldine: ‘We houden daar rekening mee in ons aanbod. Anderstaligen kunnen bijvoorbeeld in hun eerste jaar intensieve lessen Nederlands volgen.’ Ook als je je diploma secundair onderwijs al hebt, kan het Tweedekansonderwijs je helpen. ‘We bieden bijscholingstrajecten aan om je kennis op te frissen voor je aan het hoger onderwijs begint – er is bijvoorbeeld veel vraag naar wiskunde en chemie. En je kan een jaar lang taallessen volgen om je voor te bereiden op het Nederlandstalige hoger onderwijs. Daarvoor werken we samen met de hogeschool UCLL.’
Tentoonstelling 40 jaar TKO di 07/01 - vr 31/01 | ma - vr: 10 - 20.30 uur, za: 10 - 18 uur | Romaanse Poort | www.cvovolt.be/40jaarTKO
‘Eindelijk het gevoel dat het weer goed zou komen’ Joseane Varela (25) haalde haar diploma secundair onderwijs via Tweedekansonderwijs Leuven. ‘Ik ben opgegroeid in Kaapverdië, maar als tiener ben ik samen met mijn moeder naar België verhuisd. Ik heb eerst Nederlands moeten leren voor ik naar school kon. Daardoor had ik meteen een achterstand. Ik was al twintig toen ik aan het zesde middelbaar begon. Het gevoel groeide dat ik niet op mijn plaats zat, dat ik mijn tijd aan het verspillen was. Ik was zo gedemotiveerd dat ik ermee gestopt ben en in een winkel aan de slag ben gegaan. Dat lijkt misschien geen slimme beslissing, maar
achteraf gezien was het wel de juiste. Het gaf me de tijd om na te denken over wat ik wilde met mijn leven. En dat was studeren, een diploma halen.’ ‘Op de campus van Tweedekansonderwijs Leuven voelde ik me meteen thuis. Mijn medeleerlingen waren volwassen, net als ik. Ik heb er veel vrienden gemaakt. De leerkrachten stonden altijd klaar en hielpen me met elke vraag die ik had. Ik voelde me er vrij en gesteund. Voor het eerst sinds lang kreeg ik het gevoel dat het wel goed zou komen. Inmiddels zit ik in het tweede jaar van de bacheloropleiding Toerisme. Dankzij mijn diploma secundair onderwijs ziet de toekomst er veel rooskleuriger uit.’
09
samenLVN Gelukkig nieuwjaar: Leuvenaars met grote plannen
‘2020 wordt héél bijzonder’ Een nieuw jaar, dat betekent: goeie voornemens en spannende vooruitzichten. Een torenhoog cliché? Niet voor Stijn, Sarah en Habteab. Deze Leuvenaars vertellen waarom ze extra reikhalzend uitkijken naar 2020.
‘Voor de tweede keer bewust alleenstaande mama’
‘Mijn eerste halve triatlon’ Stijn Weygaerts (45) uit Leuven-centrum: ‘Drie jaar geleden ben ik intensief beginnen te lopen. Ze zeggen dat de kilo’s er snel bijkomen als je de veertig voorbij bent, en ik wou het tegendeel bewijzen. Noem het een midlifecrisis, ik weet het niet … (lacht). Feit is: nu ik zoveel sport, voel ik me veel fitter dan toen ik twintig was.’ ‘Ik wilde voor mijn vijftigste een marathon lopen. Dat is gelukt: in 2019 heb ik de marathons van Antwerpen én Brussel gedaan. In 2020 ga ik voor een halve triatlon: 1.900 meter zwemmen, 90 kilometer fietsen en 21 kilometer lopen.’ ‘Vijf keer per week ga ik een uur lopen: in Heverleebos, het Meerdaalwoud, het Chartreuzenbos … Zo kom ik aan 50 km per week. Op vrijdag ga ik zwemmen. Ik train specifiek op crawl, een slag waarbij je vooral je armen belast. Zo kan ik mijn benen sparen voor het fietsen en lopen. Deze maand begin ik ook aan mijn fietstraining.’ ‘Toen ik pas begon met lopen, had ik wel last van mijn knieën. Nu luister ik beter naar mijn lichaam en ben ik al een half jaar blessurevrij. Op 24 mei waag ik me aan een sprinttriatlon in Bilzen, dat is één achtste van de afstand. Als dat goed gaat, schrijf ik me in voor een halve triatlon. Ik weet alleen nog niet welke.’
10
Sarah Vanhove (40) uit Wilsele-Putkapel: ‘Ik heb altijd heel graag kinderen gewild, maar in de liefde liep het niet zoals ik had gehoopt. Het idee om BAM-mama te worden bewust alleenstaande moeder - zat al enkele jaren in mijn hoofd. Uiteindelijk heb ik een afspraak gemaakt bij een Leuvense fertiliteitskliniek.’ ‘Eerst moest ik drie keer op gesprek bij een gedragstherapeut. Daarna besliste het team of ik eraan mocht beginnen. Ze bellen je dan op – het spannendste telefoontje van mijn leven! Maar ik kreeg groen licht. De kunstmatige inseminatie gebeurde met een anonieme donor. Op 20 maart 2017 ben ik dan bevallen van een prachtige dochter, Livia.’ ‘Op je eentje een kind opvoeden is niet vanzelfsprekend. De meeste BAM-mama’s houden het daarom bij één, maar ik wou er altijd graag twee. Eind deze maand is het zover. Het is weer een meisje, van dezelfde donor als Livia. Ik kijk er enorm naar uit. Ik krijg heel veel steun van mijn omgeving, en zeker ook van mijn ouders. Ze zijn top! Zonder hen zou ik er niet aan begonnen zijn.’ ‘Ik sta in het onderwijs, en daar merk ik dat klassieke gezinnen steeds minder voorkomen. Gescheiden ouders, nieuw samengestelde gezinnen, gezinnen met twee mama’s of papa’s … het lijkt soms het nieuwe normaal. Ooit zullen mijn dochters ook vragen stellen, maar ik maak me niet zoveel zorgen. Ik ga altijd open kaart spelen.’
Knappe koppen
‘Na vier jaar herenigd met mijn vrouw en kinderen’
De beste zwemcomputer ter wereld
Habteab Gebru (31) uit Heverlee: ‘Ik ben afkomstig uit Eritrea. In 2012 ben ik getrouwd, een jaar later is ons oudste zoontje geboren. Maar in eigen land was ik vanwege mijn politieke ideeën niet meer veilig, en in 2017 ben ik gevlucht. Mijn vrouw was zeven maanden zwanger van ons tweede zoontje toen ik vertrok. Na veel omzwervingen ben ik in Leuven terechtgekomen. Op 3 februari 2018, ik weet het nog goed (glimlacht).’
Twee jaar lang hebben Jeroen Lecoutere (32) en zijn collega’s eraan gewerkt, eind vorig jaar werd het gelanceerd: Swimtraxx One - een klein toestelletje dat zwemtrainingen tot in de puntjes opvolgt. Zo kunnen coach en atleet heel precies bijsturen en de zwemprestaties verbeteren.
‘In Eritrea had ik een diploma agro- en biotechnologie. Ik gaf les aan jongeren van 16 tot 24 jaar. Hier in Leuven ben ik nog niet aan het werk. Vier dagen per week volg ik Nederlandse les bij het Centrum voor Volwassenenonderwijs. Dat was moeilijk in het begin, maar nu kan ik me goed verstaanbaar maken. Zodra ik mijn Nederlands voldoende onder de knie heb, wil ik verpleegkunde gaan studeren.’ ‘Ik ben nogal introvert: ik heb hier nog niet veel vrienden. Maar ik tel de dagen af tot de dag dat mijn vrouw en twee kinderen naar België komen. We sturen elkaar vaak berichtjes, en af en toe bellen we. Ik kijk er enorm hard naar uit om hen eindelijk in de armen te sluiten. Ze zijn nu 4 en 6 jaar. Mijn jongste zoontje heb ik zelfs nog nooit gezien. Hier in Leuven zijn we vrij en krijgen mijn kinderen alle kansen op goed onderwijs. Nu ben ik aan het zoeken naar een grotere woning voor ons vieren. De visums zijn in orde: over enkele weken, zodra we genoeg geld hebben, boeken we de vliegtuigtickets. Eén ding is zeker: 2020 wordt een heel bijzonder jaar.’
Jeroen: ‘Ik zwem al mijn hele leven. Ik ben meerdere keren Belgisch kampioen geworden. Ook nu nog spring ik elke werkdag om 7 uur eerst even het water in. Dat geeft me de energie om de rest van de dag te blijven presteren.’ ‘Tegelijk ben ik gebeten door technologie. Ik heb een diploma burgerlijk ingenieur, en in 2016 heb ik een doctoraat behaald over draagbare elektronica. Begin 2018 heb ik dan Swimtraxx opgericht. Het begon als eenmanszaak, maar ondertussen zijn we met vijf. In november hebben we ons eerste product gelanceerd: Swimtraxx One. Het is een klein toestelletje dat je op je zwembril vastklikt en dat tijdens het zwemmen allerlei dingen meet: slagfrequenties, tussentijden, ademhalingspatronen, hartslag … Geen enkel ander toestel doet dat na. Het zit ook een stuk comfortabeler dan vergelijkbare apparaten. En dankzij een bijbehorende app kan je al je trainingen bijhouden en analyseren. Zo leer je bij over je prestaties en kan je een betere atleet worden.’ ‘Olympische zwemkampioenen Pieter Timmers en Femke Heemskerk hebben onze Swimtraxx One al getest. Maar het toestel kan interessant zijn voor iedereen die zwemt.’ Leuven is een stad vol knappe koppen. Elke maand vertelt een van hen in LVN hoe hij of zij de wereld een stapje vooruit wil helpen.
11
inLVN
Telex Kom babbelen! Op zaterdag 1 februari, 7 maart, 4 april en 9 mei kan je je Frans, Engels, Spaans, Italiaans of Nederlands komen oefenen aan de conversatietafels van Bab(b)el. Die vinden plaats in het Comeniusgebouw (Tiensevest 60), telkens van 10 tot 12 uur. Aan iedere tafel zit minstens één moedertaalspreker. Schrijf je in op http://leuven.bibliotheek.be.
Afvalkalender Eind december viel de afvalkalender bij iedereen in de bus. Heb je hem gemist, of wil je graag een exemplaar met grote letters? Geef een seintje aan de dienst stadsreiniging. Je kan de kalender ook raadplegen via de gratis app van Recycle! of op www.leuven.be/huisvuilophalingen. Meer info: stadsreiniging@leuven. be of 016 29 61 14.
Kerstboomophaling Op 8 januari haalt de dienst stadsreiniging kerstbomen op in Heverlee, Wilsele en Wijgmaal, op 9 januari in Leuven-centrum en op 10 januari in Kessel-Lo. Vergeet pot en kluit niet te verwijderen. Meer info: www.leuven.be/kerstboom.
Vacatures Geïnteresseerd in een job bij de stad? Elke maand hebben we een tiental vacatures voor vaste en tijdelijke jobs. Neem een kijkje op www.leuven.be/vacatures.
WOONPROJECT ‘T WISSELSPOOR
Stadswoning kopen? Dit jaar start de bouw van ’t Wisselspoor, een innovatief, gezinsvriendelijk woonproject aan de Centrale Werkplaatsen in Kessel-Lo. Er komen 48 volwaardige woningen met terras en een tot vier slaapkamers, aangevuld met veel gemeenschappelijke binnen- en buitenruimte. Om een woning in ’t Wisselspoor te kunnen kopen, moet je aan enkele voorwaarden voldoen. Over die voorwaarden, en over het project, kom je meer te weten tijdens een infosessie op woensdag 15 januari. De infosessie is verplicht voor kandidaat-bewoners. Schrijf je in op www.agsl.be/infomomenten. De helft van de woningen is ondertussen gereserveerd. Wie zich kandidaat wil stellen voor een van de nog beschikbare woningen in ’t Wisselspoor, kan dat nog tot 23 januari doen. infosessie ’t Wisselspoor | wo 15/01 | 20 uur | Comeniusgebouw, Tiensevest 60, Leuven | www.agsl.be/t-wisselspoor
GFT: BREDER AANBOD VOOR DE DEELGEMEENTEN
Nieuw: kleine containers Vanaf 6 januari kan je in de deelgemeenten je gft-afval ook in kleine containers van 40 liters aanbieden. Je kan de nieuwe containers gratis afhalen bij de dienst stadsreiniging. Je grote container omruilen tegen een kleine kan ook. Wil je je gftcontainer maandelijks tegen betaling laten poetsen, dan kan je een beroep doen op de vzw Wonen en Werken. Vergeet ook niet om voor 1 maart een gft-sticker op je container te plakken. Een sticker voor een container van 40 liter kost 20 euro; voor een container van 120 of 240 liter betaal je 50 euro. In het stadscentrum mag je enkel gft-zakken gebruiken. Vanaf 2020 worden er enkel nog composteerbare zakken verkocht. dienst stadsreiniging | www.leuven.be/gft | reinigingsdienst@leuven.be | 016 29 61 14
12
Cijfer
Gloria droomt
Zoveel afspraken worden er iedere werkdag gemiddeld gemaakt op het stadskantoor. Sinds januari 2017 werken de meeste loketten op afspraak. Dat was eerst even wennen, maar na een halfjaar kwam de doorbraak: in één maand tijd sprong het aantal gemaakte afspraken van 3.240 naar 9.932. Elk jaar is december de kalmste maand, met gemiddeld 9.325 afspraken. September is de drukste maand: in 2017 werden er toen maar liefst 14.120 afspraken gemaakt, een record. De drukste dag is donderdag, de kalmste vrijdag. Vorig jaar werden er in totaal 144.657 afspraken geboekt, 578 per werkdag. Een loketbezoek duurde gemiddeld 9,5 minuut. In april en mei 2019 werd aan 1.193 bezoekers gevraagd hoe hun bezoek aan het stadskantoor verlopen was. 92% van hen was tevreden over de dienstverlening. 87% had zijn afspraak vooraf gemaakt, online of telefonisch. De anderen hadden geen afspraak nodig of hadden er een vastgelegd aan het doe-het-zelf-loket in het stadskantoor. Wist je dat je heel wat stadszaken online kan regelen? Kijk op www.leuven.be/afspraak.
ARCHEOLOGISCHE VONDST
Skeletten onder Sint-Jacobs Bij werken op het Sint-Jacobsplein zijn twee skeletten opgegraven. Ze lagen samen in één kuil, en een van beide werd begraven met een mondharp. Voorlopig weten we niet van wanneer de skeletten dateren. Wel weten dat ze minstens tweehonderd jaar oud zijn, want toen werd het Sint-Jacobsplein aangelegd. Opmerkelijk: ze lagen buiten het kerkhof van de Sint-Jacobskerk. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn: misschien zijn ze gestorven aan de pest en werden ze verder weg begraven om besmettingsgevaar te beperken, misschien waren ze ongelovig, misschien waren ze ter dood veroordeeld ... Bij een van de skeletten lag een mondharp: een klein metalen muziekinstrument dat je in de mond neemt, terwijl je ertegen tokkelt. De skeletten zijn meegenomen voor verder onderzoek. De werken op het Sint-Jacobsplein gaan intussen verder: Aquafin legt er een bufferbekken aan dat 350.000 liter water zal kunnen opvangen bij hevige of langdurige regen. dienst onroerend erfgoed | onroerend.erfgoed@leuven.be 016 27 25 61
‘Ooit wil ik boeken illustreren’ ‘Wijgmaal is mijn thuis. Ik ben er naar school gegaan, ik zit er al jaren in de chiro en mijn beste vriendinnen wonen er. Sinds dit jaar zit ik op kot in Gent en moet ik vaak in Brussel zijn voor mijn Ketnet-werk. En ik woon natuurlijk ook nog af en toe bij mama in Lier. Ik pendel dus heel wat af, maar Wijgmaal blijft mijn coconnetje, mijn lekker warm nest.’ ‘Ik studeer grafische vormgeving. Omdat ik het zo druk heb met mijn werk volg ik dit jaar alleen de theoretische vakken; de ateliers hou ik voor volgend jaar. Het zal dus wat langer duren, maar ik ben vastberaden mijn diploma te halen. Ik wil later namelijk dolgraag boeken illustreren, of tekenen voor Flow Magazine.’ ‘Ik wil ook blijven zingen en pianospelen. Ik droom ervan ooit een muziekprogramma te maken voor kinderen. Daarin zou ik hen willen leren dat het belangrijk is om op je buikgevoel af te gaan. Dat lukt kinderen vandaag vaak niet meer. Logisch ook: wiskundige formules afdreunen, elke dag tien Latijnse woorden vanbuiten leren … De nadruk ligt heel vaak op het cognitieve. Bij mij is het net omgekeerd: ik doe vóór ik denk. Dat is ook niet altijd goed. Maar af en toe wat meer op je intuïtie afgaan, dat kan echt geen kwaad. En loopt het fout af, dan heb je ook iets bijgeleerd.’
13
inLVN Klaar om erin te vliegen: vogels in de stad
‘Een groenling die zijn nest bouwt op de Oude Markt: hoe mooi is dat?’ Hoog boven de stad cirkelen slechtvalken. In het riet van Wijgmaalbroek schuilt de wielewaal, en onder de bruggen over de Dijle nestelt de grote gele kwikstaart. Ja, er vliegt wat rond in Leuven. Eddy Sente van de dienst groenbeheer waakt over onze gevederde vrienden.
Al sinds 1996 leidt Eddy Sente de bomenploeg groenbeheer - de ploeg die bomen in Leuven snoeit, plant, velt en verzorgt. Maar ze hebben nog een extra taak, eentje waar Eddy al van kinds af aan door gebeten is: de zorg voor de vogels in de stad. ‘Vroeger hadden we thuis volières met kanaries, parkieten en fazanten. Er was zelfs een huisvogel: een merel die tegen een ruit was gevlogen en waarover ons gezin zich had ontfermd. Elke dag wachtte hij mijn vader op voor zijn stukje appel, ik zie het nog voor me. Mijn liefde voor vogels is nooit meer verdwenen.’ Vandaag is Eddy als natuurgids en vogelkenner actief bij Natuurpunt, Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud, en de Vogelwerkgroep Oost-Brabant.
onder de bruggen over de Dijle in de binnenstad hangen nestkastjes voor de grote gele kwikstaart.’ ‘Als je de nestkasten van dichtbij wil bekijken, moet je naar de Stadsbegraafplaats op de Philipssite. Kastjes voor mussen, kool- en pimpelmezen, roodborstjes, boomkruipers, steenuilen, grauwe vliegenvangers … Ik heb ze daar allemaal opgehangen, als projectwerk voor mijn opleiding natuurgids. In het voorjaar zijn de vogels er druk in de weer om hun nest te bouwen en hun jongen te voeden.’
Leuven ziet ze vliegen Als Eddy tijdens het werk een nieuw nest of een zeldzame soort spot, kan zijn dag niet meer stuk. ‘Zoals de broedende vink in een lindeboom op het Ladeuzeplein. Of het nest van een groenling op de Oude Markt. Aan de Dijle achter het Paridaensinstituut heb ik zelfs een zwartkop én een ijsvogel gezien.’ ‘De beste plaatsen om vogels te spotten vind je aan het water. De vijvers van de Abdij van Park en van Provinciedomein Kessel-Lo zijn echte trekpleisters. Het riet van Wijgmaalbroek is een absolute hotspot: je kan er zelfs nachtegalen of wielewalen zien. Voor futen moet je naar de zwaaikom van de Vaart.’
Overal nestkastjes ‘In Leuven vind je het hele jaar door typische stadsvogels als mezen, mussen en merels. Vanaf de lente zijn de trekvogels terug en hoor je overal tussen de huizen de schreeuw van gierzwaluwen. Ze maken hun nest in kleine muurholtes, maar in nieuwe of gerenoveerde panden zijn die steeds lastiger te vinden. Daarom hangt de bomenploeg kunstnesten aan de gevels als de bewoners dat vragen. Ook voor de huiszwaluw trouwens, want die vindt in de stad nog maar moeilijk modder om zelf een nest te bouwen. De nestkastjes zijn gegeerd, de groendienst kan de aanvragen niet volgen.’ ‘Je ziet ze niet als je er niet op let, maar we hebben de stad vol kastjes gehangen. Hoog aan de gevel van het Sint-Pietersziekenhuis broedt al sinds 2011 een slechtvalk. Al meer dan dertig jonge slechtvalkjes zijn daar geboren! Omdat het ziekenhuis wordt gesloopt, hebben we de nestkast vorig jaar verhuisd naar de Welzijnstoren op de Hertogensite, even verderop. In de kerktoren van Wijgmaal huist elk jaar een familie kerkuilen in een speciale kast. En
14
Tel je mee? Heb je even tijd in het weekend van 25 en 26 januari? Doe dan mee met het grootste tuinvogelonderzoek van Vlaanderen. Je hoeft alleen maar een kwartiertje lang de vogels in je tuin of op je balkon te tellen en de soorten die je herkent te noteren. Het resultaat geef je door via de website. Met de resultaten komt Natuurpunt te weten welke soorten het tijdens de winter goed of juist minder goed doen in onze tuinen. www.vogelweekend.be
Voederplankje in de tuin ‘Mensen kunnen ook zelf iets doen, zeker in deze tijd van het jaar. Breng wat leven in je tuin of op je balkon en leg vogelzaad en zonnebloempitten op een voederplankje: het helpt de stadsvogels de winter door te komen. Plaats een waterschaaltje, want bij droog vriesweer zal een vogel sneller sterven van dorst dan van honger. Hang ook vetbolletjes in bomen en struiken. Meesjes komen tot op de voederplank, maar soorten zoals heggenmusjes durven dat niet. In het voorjaar mag je die bolletjes wel niet meer hangen: de darmen van jonge vogeltjes kunnen het vet niet aan.’ Elk beetje helpt, want de vogelpopulatie in de stad heeft het moeilijk. Cijfers voor Leuven zijn er niet, maar uit Nederlands onderzoek is gebleken dat de populaties van 13 stadsvogelsoorten tussen 1990 en 2017 met minstens de helft gedaald zijn. Dat is te verklaren door de ‘verstening’ van de stad. Minder groen betekent immers ook minder zaden en insecten. Maar wat je ook doet, voeder nooit de duiven. Ze zijn er bij de vleet, maar Eddy is geen fan. ‘Ze brengen ziektes over. We hebben al enkele jonge slechtvalken verloren aan een overdraagbare luchtwegeninfectie. Bovendien tast het zuur in hun uitwerpselen onze historische gebouwen aan. De stad zet de duiven al aan de pil. Als mensen nu ook nog stoppen met ze eten te geven, zijn we al een hele stap verder.’
15
inLVN
Premies voor
IN 2019
471 PREMIES
335 AANVRAGERS
De stad keerde
€234.896,46 aan premies uit voor
194 DAKISOLATIES TOTAAL46 RENOVATIES 31 GROENDAKEN 16
142 GEVELISOLATIES HEMEL42 WATERPUTTEN 16 INFILTRATIES
Leuven zoals het was Stad Leuven wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Gebouwen zijn prioriteit nummer één. Maar liefst 60% van de Leuvense CO2-uitstoot komt immers van onze gebouwen, vooral dan van het verwarmen van woningen, kantoren en scholen. Daarom keert de stad premies uit aan wie duurzaam wil verbouwen.
In 2019 vroegen 335 Leuvenaars 471 premies aan bij de stad. In totaal keerde de stad 234.896,46 euro uit. 194 Leuvenaars lieten hun dak isoleren, 142 hun gevel. 46 Leuvenaars kozen voor verschillende duurzame ingrepen (een totaalrenovatie), terwijl 42 een hemelwaterput lieten installeren. Dankzij zo’n put kan je water recupereren om je toilet door te spoelen, je auto te wassen of je wasmachine te gebruiken. 31 Leuvenaars kozen voor een groendak, 16 voor een infiltratie – een techniek waardoor het regenwater gemakkelijker insijpelt in de bodem, zodat de grondwaterreserves worden aangevuld. De komende zes jaar heeft het stadsbestuur 2,6 miljoen euro vrijgemaakt voor premies. Dat is zomaar even een verdubbeling van het vorige budget. 597 inwoners en bedrijven kozen voor zonnepanelen. Dat moet je melden aan netbeheerder Fluvius, maar je kan er geen premie meer voor krijgen. Toch blijft het een zeer rendabele investering. Een overzicht van alle premies, van de stad en andere overheden, vind je op www.premiezoeker.be.
Advies op maat Heb je nog vragen over premies of wil je informatie over energiebesparing en duurzaam (ver)bouwen, dan kan je gratis terecht bij het energieloket van stad Leuven. Maak een afspraak op www.leuven.be/energieloket of 016 27 24 06. Je kan ook gratis een duurzaam bouwadvies aanvragen bij het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen. De adviseur komt dan bij je thuis langs. energiecoach@leuven.be 016 27 24 06 Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen steunpuntdubo@vlaamsbrabant.be 016 23 26 49
€2,6 MILJOEN BUDGET VOOR 2020-2026
Galeries Anspach Galeries Anspach was een van de allereerste grote warenhuizen van Leuven. Het lag op de hoek van de Bondgenotenlaan en de Jan Stasstraat en besloeg maar liefst vier verdiepingen. De winkel maakte deel uit van de keten ‘S.A. Galeries et Grand Bazar du Boulevard Anspach’. Die opende haar eerste warenhuis in 1899 op de Anspachlaan in Brussel, vandaar de naam. Later volgden er filialen in onder meer Mechelen, Vilvoorde, Namen en Bergen. De vestiging in de Bondgenotenlaan opende de deuren in 1961. De lokale handelaars zagen het met lede ogen aan: zij vonden Galeries Anspach een bedreiging voor hun eigen zaak. ‘Het grotenwarenhuis der Leuvenaars’, zoals de kranten het noemden, had een verkoopoppervlakte van 6.500 m2, verdeeld over vier verdiepingen. In de kelderverdieping had je een restaurant met selfservice en een supermarkt. Op de eerste verdieping moest je zijn voor confectie, op de tweede verdieping voor onder meer keukengerief en elektro. Helemaal boven lagen de bureaus. Het filiaal bood werk aan ongeveer 200 mensen. Begin 1983 ging de lichten van Galeries Anspach definitief uit, na een faillissement van het moederhuis. Nu vind je er een supermarkt, Match, en een kledingwinkel, WE. De bovenste verdiepingen worden volgend jaar ingericht als kamers en studio’s. Aardig detail: de personeelsleden van de Galeries Anspach komen nog altijd maandelijks samen in Café Sport voor een gezellige babbel. Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Ga dan zeker eens langs bij het Stadsarchief! Meer info: www.leuven.be/stadsarchief.
17
uitLVN
Telex Gelukkige verjaardag Ludwig! Op vrijdag 31 januari vindt om 20 uur Art of Sound plaats, het jaarlijkse festival voor experimentele muziek van SLAC/Conservatorium in samenwerking met STUK. Deze zesde editie staat in het teken van de 250e verjaardag van de beroemde componist Ludwig van Beethoven. Op het podium van het STUK staan onder andere een hoboband, een accordeonensemble, een percussie-ensemble en een saxofoonkwartet. Meer info: www.slac-conservatorium.be.
JEUGDKAMPEN
Op uw plaatsen, klaar ... schrijf in! Zondag 19 januari om 10 uur stipt starten de online inschrijvingen voor de ReTTeKePReT-, de skate- en de Tofsportkampen. Sommige kampen zijn op enkele minuten volzet, dus zorg ervoor dat je op tijd klaar zit. In de krokusvakantie kunnen kinderen van 7 tot 15 jaar deelnemen aan ReTTeKePreT: een kamp met workshops, ontdekkingstochten, spelletjes en knutselactiviteiten. Tijdens de paas- en zomervakantie organiseert Tofsport in samenwerking met tientallen Leuvense sportclubs de Tofsportkampen voor 4- tot 19-jarigen. Net zoals de voorbije jaren is het aanbod zeer uitgebreid: zwemmen, paardrijden, zelfverdediging, ijshockey, schermen, tennis en nog veel meer. Ook in de paas- en zomervakantie organiseert de jeugddienst skate- en bladekampen voor kinderen van 7 tot 15 jaar. Voor de speelpleinen in de zomervakantie hoef je je niet vooraf in te schrijven. www.leuven.be/speelpleinen-en-kampen
Expo PROCES Van 6 januari tot 1 februari kan je in het hoofdgebouw van SLAC/ Beeldende & Audiovisuele Kunst naar de tentoonstelling PROCES. De volwassen studenten graad 4 en specialisatie tonen stukken die ze dit academiejaar al gemaakt hebben, en je krijgt ook de kans om hen aan het werk te zien. Meer info: www.slac.be/academie.
Leuvense cultuurprijzen Op 29 januari reikt de stad de Leuvense Prijs voor Culturele Verdienste 2019 uit. Jij kan kandidaten nomineren. Wie heeft volgens jou het afgelopen jaar het culturele verschil gemaakt? Laat het voor 15 januari weten op www.leuven.be/culturele-verdienste. Uit de top 3 van alle inzendingen kiest een jury de winnaar. De jury zelf reikt ook de Cultuurprijs Leuvens Beloftevol Talent 2019 uit. SPORT
Met je baby naar de film Eén dinsdagvoormiddag per maand verandert Cinema ZED in Cinema Poussette - de perfecte filmervaring voor ouder én baby. Het geluid gaat wat stiller, de lampen worden gedimd en er is een bewaakte buggyparking. Een heerlijke koffie maakt de korte nachten goed, en de verzorgingskussens liggen binnen handbereik. Ontdek het programma op www.cinemazed.be/ cinema-zed-poussette.
De tofste club Tijdens de Kampioenenviering op vrijdag 13 maart huldigt de stad haar sportkampioenen. Ook de Tofste Sportclub van Leuven krijgt een trofee. Niet vanwege de sportieve prestaties, maar wel omdat de club helemaal geweldig is. Bijvoorbeeld vanwege de sociale begeleiding, omdat het hele gezin er tegelijkertijd kan sporten, omdat het een kleurrijke club is … Wil jij je sportclub nomineren? Sprint voor 1 februari naar je computer en mail naar buurtsport@leuven.be waarom jouw club de Tofste Sportclub van Leuven is. Of vul het formulier in op www.leuven.be/tofstesportclub. Vorig jaar won Lizards Lubbeek-Leuven, de volleybalclub die jaarlijks onder meer Leuven Beachvolley organiseert. In 2018 ging de trofee naar Korfbalclub Leuven, in 2017 naar RSC Heverlee. www.leuven.be/tofstesportclub | buurtsport@leuven.be
18
Gloria beleeft THEATER
Tussen de graven Lily en haar papa wonen op het kerkhof. Ze verzorgen er de graven. Papa probeert rustig zijn nieuwe liedjes uit, Lily rijdt op haar BMX en wordt verliefd op Kasper. Maar dan brengen twee schikgodinnen een bezoekje … ‘Spinnenmetenknippen’ is een muzikale wandelvoorstelling op de Stadsbegraafplaats. Het gaat over rouw en verdriet, over vriendschap en ontluikende liefde. Maar het is zeker geen zware kost – verwacht eerder een gevoelig verhaal met veel humor. De voorstelling duurt een uur en vindt plaats in openlucht, dus je draagt best geschikte kledij. zo 26/01 | 11 & 14 uur | vanaf 6 jaar | speelduur: 1 uur | Stadsbegraafplaats | info & tickets: www.huisvanhetkindleuven.be/inschrijven
TICKETVERKOOP
Bouts gaat digitaal In het weekend van 6 maart opent de Sint-Pieterskerk na jarenlange renovatie opnieuw haar deuren. Dat wordt gevierd met een groot volksfeest in en rond de kerk. Binnen in de kerk opent M Leuven een bijzondere expo: ‘Tussen Hemel en Aarde. Beleef het Laatste Avondmaal van Bouts’. De expo maakt gebruik van augmented reality: je houdt een tablet voor een werk of zet een hololens op, en zo komt er een virtueel laagje te liggen boven op wat je echt ziet. In de kapel van Fiere Margriet beginnen bijvoorbeeld de figuren op de schilderijen te bewegen en lijkt het alsof je met de voeten in het water staat. In de Sint-Pieterskerk hangen twee werken van de Leuvense stadsschilder Dieric Bouts: ‘Het Laatste Avondmaal’ en ‘De Marteling van de Heilige Erasmus’. Ze behoren tot de absolute topstukken van de Vlaamse schilderkunst, en in de kerk kan je ze bewonderen in hun originele setting. Maar ook het Triomfkruis van Jan Borman, de imposante Sacramentstoren en het praalgraf van Hendrik I krijgen een plaats in de expo. De ticketverkoop gaat van start op vrijdag 3 januari. www.diericbouts.be
‘OPEK is mijn favoriete plek’ ‘Ik ben vegetariër. Soms is het wat zoeken naar lekkere restaurantjes, maar ze zijn er zeker. De croques van Leuven Central, de vegetarische spaghetti van café Metropole en de groentesushi van Tokyo Station: overheerlijk! Een pintje drinken doe ik het liefst in Den Delper in de Parijsstraat, of in ’t Werrek in Wijgmaal.’ ‘Behalve héél vaak naar mijn trein rennen, doe ik helaas niet aan sport. Met mode ben ik wel veel bezig. Ik ben een echte shopping addict. Weekday en & Other Stories zijn mijn favoriete winkels. Ik probeer wel te letten op wat ik koop. Echte duurzame kledij – gemaakt in westerse landen en van goeie materialen – kan ik vaak niet betalen. Maar hele goedkope ketens, met kleren die in slechte arbeidsomstandigheden zijn gemaakt of in erg vervuilende fabrieken, die laat ik toch liever links liggen.’ ‘Mijn favoriete plek in Leuven is OPEK. Ik heb er gedanst, toneelgespeeld … ik ben er gewoon graag. En het ligt vlak bij het gezellige Sluispark én de Keizersberg. Daar in de zomer picknicken, naast het Mariabeeld, met uitzicht over Leuven: zalig gewoon!’
19
uitLVN
Magda, Marie-Jeanne en Geert
Senioren met spierballen: krachttraining voor 50-plussers
‘Alles doet pijn, maar zo weet ik dat ik me ingespannen heb’ Als je ouder wordt, verliezen je spieren aan kracht. Daarom organiseert de stad lessenreeksen ‘spierkracht voor senioren’: een laagdrempelig krachttrainingsprogramma op maat, dat een uitstekende aanvulling is op gewone conditietraining zoals fietsen of lopen. LVN mocht voor één keer mee naar de les in ‘t Celestijntje in Heverlee.
Maandagochtend, 10.15 uur. Eén voor één sijpelen de deelnemers binnen. De meeste komen met de fiets naar de les. Ook Marie-Jeanne, met haar 83 lentes de oudste van het gezelschap. Ze heeft er goesting in: ‘Fietsen is een goede opwarming. Ik ben helemaal klaar om erin te vliegen!’ Iedereen kiest een plekje uit in de zaal. Zodra de groep klaarstaat, geeft lesgeefster Francine het startschot. Om de oefeningen goed te kunnen uitvoeren, moeten de deelnemers eerst alle spieren en gewrichten losmaken: de schouders, de heupen, de benen … Nadien volgen de eerste krachtoefeningen. ‘We doen iedere week dezelfde bewegingen. Zo bouwen we de oefeningen geleidelijk aan op. Steeds op je eigen tempo en volgens je eigen kunnen’, legt Magda (68) uit. Wat ze daarmee bedoelt, wordt snel duidelijk. Tijdens de push-ups wordt de oefening voor Magda en enkele andere deelnemers even wat te zwaar, dus pompen ze rechtstaand verder tegen de muur, in plaats van op de grond. ‘Dat is voor mij een enorm pluspunt aan deze lessen. Francine toont per
20
oefening enkele minder zware varianten, zodat je toch nog verder kunt doen.’ Ook Geert (64) is een tevreden klant. ‘Ik merkte dat ik minder beweeg sinds ik met pensioen ben. Ik ga nog wel twee keer per week lopen, maar dan gebruik je andere spieren. In deze lessen train ik spieren die ik niet meer veel gebruik, zoals de buik- en armspieren.’ Na een uurtje zit de les erop. ‘Het was weer intens,’ zegt Geert. ‘Voor mij is een uur zeker voldoende. Dan doet alles pijn, maar dat kan geen kwaad. Dan weet ik dat ik goed gewerkt heb.’ En ook Marie-Jeanne is tevreden. ‘Het was bij momenten afzien, maar op een positieve manier. Anders zou ik het niet volhouden. Op naar volgende week!’ En weg is ze, de fiets op naar huis.
Doe je mee? Maandag 20 januari starten twee nieuwe lessenreeksen: één voor beginners (10 – 11 uur) en één voor wie de beginnersreeks al gevolgd heeft (11.15 – 12.15 uur). De lessen vinden iedere maandag plaats in de danszaal van ’t Celestijntje in Heverlee, en je betaalt 30 euro voor een reeks van 10. Je bent verzekerd tegen lichamelijke ongevallen en je krijgt een bundel met uitgewerkte oefeningen voor thuis. Wacht niet te lang om je in te schrijven, want er is plaats voor maximaal 20 personen per les. www.leuven.be/spierkracht-senioren
50 jaar Toneel Heverlee
‘Naaktkalender: voor of tegen?’ Toneel Heverlee bestaat 50 jaar. Dat viert het amateurgezelschap met een eigen bier, een fotoboek en enkele feestelijke producties. Deze maand staat ‘Calendar Girls’ op de planken.
Misschien doet de naam van het stuk wel een belletje bij je rinkelen: ‘Calendar Girls’, is dat niet die film met Helen Mirren? Inderdaad. En gaat dat niet over een naaktkalender? Spannend! Rita Sepelie (53, links op de foto): ‘Het stuk gaat over Chris en Annie, twee beste vriendinnen die allebei lid zijn van de plaatselijke vrouwengilde. Hun leven wordt op zijn kop gezet als John, de man van Annie, sterft aan kanker. Ze beslissen geld in te zamelen voor een nieuwe sofa in de bezoekerskamer van het ziekenhuis. Chris komt op het idee om een naaktkalender te maken. Die zal ongetwijfeld meer geld in het laatje brengen dan hun jaarlijkse kalender met traditionele landschappen.’ Myriam Neves (66, rechts): ‘Maar het stuk draait om veel meer dan die kalender. Het gaat ook over vriendschap, over verlies, over genieten van elke dag, over strijden tegen kanker … Best aangrijpend, maar soms is het ook gewoon ongelooflijk grappig. Mijn personage – Marie, de voorzitster van de vrouwengilde – is trouwens ronduit tégen een naaktkalender. Zij wil liever pittoreske bruggetjes op de foto (lacht).’
Bloemen en schermen Rita: ‘Ik speel Cora, een van de vrouwen die na lang twijfelen beslist om mee te werken aan de kalender. Maar - net als in de film - krijgt het publiek nauwelijks bloot te zien. Een schouder, been of rug, dat wel. Maar billen en borsten worden altijd handig verstopt achter een bos bloemen, een meubelstuk of een scherm van de fotograaf (lacht).’
Wedstrijd
Oude vriendinnen Myriam: ‘Omdat Toneel Heverlee dit jaar 50 jaar bestaat, wilden we dit stuk maken met vooral oudgedienden. Rita is al meer dan 25 jaar lid. Ik was erbij van het prille begin. Een jaar of tien geleden ben ik uit het gezelschap gestapt, het werd gewoon wat veel. Maar nu had ik weer goesting. En het doet deugd om weer eens te spelen. Het lijkt alsof ik nooit ben weggeweest. Oude vriendinnen onder elkaar - net als in het stuk.’
50 kaarsjes Toneel Heverlee viert zijn verjaardag een seizoen lang. Met een bier (‘Doucet’, naar de stichter van de groep), een fotoboek en maar liefst drie stukken. ‘Desperado 2.0’ werd in het najaar gespeeld. In januari staat ‘Calendar Girls’ op de planken, en in april kan je gaan kijken naar ‘Tussen klooster en kasteel, vijftig jaar TH-toneel’. Dat stuk zet de originele muziek die de afgelopen 50 jaar speciaal voor het gezelschap werd geschreven, in de kijker. www.toneelheverlee.be
NOUVELLE VAGUE | Het lijkt een absurd idee: newwavehits uit de jaren tachtig een bossanova-jasje geven. Maar Nouvelle Vague komt ermee weg. Donkere teksten van Joy Division, Depeche Mode en The Sisters of Mercy fluisteren ze op verleidelijke wijze in de microfoon, en het resultaat mag er wezen. De Franse formatie vierde in 2019 zijn vijftiende verjaardag met een Europese tour, een documentaire, en twee nieuwe albums. Hoog tijd dus om de band nog eens naar Het Depot te halen! Wil je erbij zijn? Stuur voor 15 januari het antwoord op de wedstrijdvraag naar lvn@leuven.be en maak kans op een van de vijf duo-tickets.
WIN! TICKETS
WEDSTRIJDVRAAG: Welke twee muzikanten hebben Nouvelle Vague opgericht? Nouvelle Vague | do 30/01 | 20 uur | Het Depot | info & tickets: www.hetdepot.be
21
uitLVN
Hanne Huyse (de Bib Leuven) & Danny Theuwis (30CC)
Leuven Leest brengt boekenliefhebbers bij elkaar
‘Gent en Brugge starten er nu ook mee’ Boekenliefhebbers bij elkaar brengen, dat was het plan van Leuven Leest, de online community die drie jaar geleden ontstond. Inmiddels telt ze al bijna 2.000 leden. Dat Leuven Leest lééft, hebben ook andere Vlaamse steden ontdekt: ze willen het platform graag overnemen.
Danny Theuwis (30CC): ‘In 2015 zijn we voor de eerste keer samengekomen met een hoop Leuvenaars en organisaties die met literatuur bezig zijn: de Bib Leuven, cultuurcentrum 30CC, boekhandelaars, uitgeverijen, schrijvers ... Er lagen heel wat ideeën op tafel, maar uiteindelijk hebben we besloten van start te gaan met een website. Daarbij hebben we veel gehad aan Cultuurconnect, een organisatie die de culturele wereld helpt digitale projecten uit te werken.’
Oud en nieuw Hanne Huyse (de Bib Leuven): ‘Op leuvenleest.be kunnen onze leden leestips achterlaten. Per week komen er twee à drie recensies bij. We kondigen er ook literaire events aan: boekvoorstellingen, signeersessies, boekenmarkten … We hebben bijvoorbeeld al twee keer Boek Lokal georganiseerd: in 2018 in HAL 5, dit jaar in M Leuven. Een succes! Je kon gaan luisteren naar Vlaamse auteurs en meedoen
22
aan schrijf- en leessessies. Er was ook een boekenmarkt: Leuvenaars mochten hun boeken tweedehands verkopen, en uitgeverijen brachten hun nieuwe werk aan de man.’ Danny: ‘De Boekenkamergesprekken doen het ook goed. We nodigen dan een bekende artiest uit om te praten over haar of zijn favoriete schrijver. Bart Moeyaert, Bent Van Looy en Maaike Cafmeyer zijn bijvoorbeeld al aan de beurt geweest. Iedereen kan er gratis naartoe. In februari komen actrice Lien Van de Kelder en Sophia Ammann, een Belgische zangeres met Canadese roots.’
Samen lezen ‘Barbóék heeft een Slow Reading Club. Na sluitingstijd komen mensen samen in de winkel om te lezen. Op het eerste gezicht lijkt dat misschien vreemd, maar het slaat wel aan. Je verplicht jezelf zo om tijd te maken om te lezen. Sommige mensen hebben geen zin om alleen te gaan joggen. Maar als er een groepje in hun buurt afspreekt om elke week samen te sporten, doen ze wel mee.’ Hanne: ‘Het succes van Leuven Leest hebben we in grote mate te danken aan onze ambassadeurs en redacteurs. De ambassadeurs schrijven boekentips, onze redacteurs brengen verslag uit over literaire events of interviewen bijvoorbeeld bekende schrijvers. Onder meer daardoor is er de laatste jaren een hechte leescommunity ontstaan.’
Gezocht: ambassadeurs/redacteurs Leuven Leest is op zoek naar ambassadeurs en redacteurs. De ambassadeurs schrijven boekentips, de redacteurs verslagen en interviews. Meer info vind je op www.leuvenleest.be onder het kopje ‘Boekentips’ en ‘Uitgelicht’. Iets voor jou? Laat van je horen! www.leuvenleest.be | facebook: ‘Leuven Leest’
Leuven schrijft Hanne: ‘En als boekhandelaars een lezing willen organiseren en op zoek zijn naar een zaal, dan helpen wij hen met plezier verder. We krijgen ook wekelijks vragen van boekenliefhebbers. Sommige schrijven zelf en vragen feedback op hun werk, of willen weten hoe ze een uitgever kunnen vinden. Andere zijn op zoek naar een leesclub. En dat zijn er in Leuven heel wat! De eerste Engelstalige leesclub in de stad is bijvoorbeeld ontstaan dankzij een oproep op Leuven Leest. Enkele ambassadeurs brengen de leesclubs nu in kaart, zodat we het overzicht online kunnen zetten.’ Danny: ‘Volgende maand gaan ook Gent en Brugge van start met een leescommunity. Elke stad heeft zijn eigen aanpak, maar ze vertrekken wel vanuit het pionierswerk dat we in Leuven hebben verricht. Gent is al gestart met een campagne, en daar kwamen enorm veel positieve reacties op.’
AMBASSADEURS VAN DE LETTEREN
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet Redactie: Bart Claes, Kristien Quintiens, Tom Stroobants, Veerle Vandenborre, Catherine Van Dievoet Fotografie: Tim Buelens, Julie Feyaerts, Joël Hoylaerts, Marco Mertens, Rob Stevens, URA Yves Malysse en Kiki Verbeeck Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven.be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen. Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 48 Opmaak: Designskills Druk: artoos group
Inge Roosen van Standaard Boekhandel ‘Ik organiseer geregeld signeersessies en boekvoorstellingen om auteurs en lezers bij elkaar te brengen. En ik schrijf boekentips. Onlangs heb ik nog een recensie gepost van ‘Russisch voor beginners’ van Dominique Bibau, een auteur uit Bierbeek. Een boek dat je gelezen móét hebben. Het heeft dit jaar de Hercule Poirotprijs gewonnen voor de beste Vlaamse misdaadroman. Aan Leuvens schrijftalent trouwens geen gebrek, denk maar aan Jo Claes, Guido Eekhaut, Ellen Verstrepen, Rita Vrancken, Elisabeth Vincke, Willy en Steven Bogaerts en vele anderen.’
Dries Debie van verpakkingsvrije voedingswinkel Content ‘In IJsland hebben ze de traditie om met kerst boeken te ruilen. Ik spreek het wellicht helemaal verkeerd uit, maar het heet ‘Jolabokaflod’. De bedoeling is dat je tijdens de donkere dagen in bed boeken leest en chocolade eet. Wie een boek uitgelezen heeft, steekt dat in een mooie wikkel, dropt het in een boekenmand en neemt een ander in de plaats. We hebben dit jaar voor de tweede keer zo’n evenement georganiseerd in onze winkel. Iedereen die een boek kwam afgeven, kreeg een ander boek in ruil. Aan een tafeltje kon je in alle rust een boek komen lezen, met een kop chocolademelk natuurlijk.’
LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen. LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00. Wil je meer nieuws over Leuven? Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.
Stadszaken regelen? Start op www.leuven.be. Voor de meeste diensten en producten van de stad moet je vooraf een afspraak maken. Meer info: www.leuven.be/afspraak.
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
willem_govaerts Het Groot Begijnhof bij kaarslicht
pcast Genieten!
leuvengirl Wintertijd
hawra_2098 Vital Decosterstraat
filip.merveillie Prachtig uitzicht op de Vaart