EEN LEUVENS VACCIN TEGEN CORONA?
Professor Johan Neyts koestert hoop 21 HECTARE WATER, GROEN EN RUST
Vijvers van Bellefroid open voor publiek GETIPT DOOR DE GIDS
5 onbekende parels in Leuven JULI & AUGUSTUS 2020
Hallo! ik ben Tom
‘Na 36 jaar vind ik het stadhuis nog altijd verbluffend’
Dag van de Buren Op vrijdag 29 mei was het Dag van de Buren. Normaal worden er dan overal stoelen naar buiten gehaald en delen buren een hapje en drankje om elkaar beter te leren kennen. Dit jaar werd het over een andere boeg gegooid. DJ Bobby Ewing draaide op Radio Scorpio, en de buurtbewoners zongen en dansten mee, op veilige afstand van elkaar natuurlijk. Een geslaagde formule? De Eeuwfeeststraat in Kessel-Lo vond van wel!
02
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Leuvenaars over hun zomervakantie 08 Prof. Johan Neyts over de race naar een coronavaccin 10 Creatief tegen corona: de Leuvense ‘quarantekeningen’ 12 Beiaardier Luc Rombouts speelt muziek voor de hele stad
inLVN 14 Kort 16 Het waterverbruik van de Leuvenaar: de cijfers 18 Vijvers van Bellefroid: 21 ha nieuw openbaar groen
uitLVN 20 Kort 22 Getipt door de gids: 5 onbekende parels in Leuven
Tom 05 VERTELT 15 DROOMT 21 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Tom De Cock (36). Tom woont met zijn man en zijn dochter in Kessel-Lo. Hij was de voorbije 12 jaar radiopresentator, nu werkt hij aan nieuwe ideeën. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.
03
samenLVN
Telex Autovrije zondag 27 september is dit jaar autovrije zondag. Die dag zijn auto’s tussen 10 en 18 uur niet welkom binnen de ring en – dat is nieuw – op enkele plekken in de deelgemeenten. Het is dus de ideale gelegenheid om nieuwe plekjes op te zoeken of om zelf een activiteit te organiseren met je buren of je vereniging. Meld je plannen voor 31 juli op www.leuven.be/autovrijezondag en reserveer zo je plaatsje in de programmabrochure. Meer info: autovrijezondag@leuven.be.
Blue-bike lenen gratis Een Blue-bike lenen in Leuven is tot het einde van het jaar helemaal gratis voor wie een abonnement heeft. Om het gebruik van de blauwe deelfietsen te stimuleren, past de stad tot en met december de uitleenkosten bij. Je kan trouwens niet langer alleen aan het station van Leuven terecht om zo’n deelfiets te lenen: je vindt voortaan ook 12 Blue-bikes aan het station van deelgemeente Heverlee (Sint-Lambertusstraat). Dat brengt het totale aantal Bluebikes in Leuven op 124. Meer info: www.leuven.be/fiets-huren.
‘t Leives woud van de moind
Blaftiere [(ROL)LUIKEN]
Aaft eu oeës keul in deize zoumer. Schènt de zon up eu vinster, deut dan de blaftiere teu. Hou je huis koel deze zomer. Schijnt de zon op je venster, doe dan de (rol)luiken toe.
LE(J)ON-AWARDS
Jong en ondernemend? Schrijf je in! Leuvense Jonge Ondernemers, kortweg LE(J)ON, maakt jongeren tussen 18 en 25 jaar wegwijs in het grote aanbod aan initiatieven rond jong ondernemerschap. Om jonge ondernemers extra aan te moedigen, reikt de stad voor het tweede jaar op een rij de LE(J)ON-awards uit. Normaal gezien was dat al gebeurd in april, maar door de coronamaatregelen is de uitreiking uitgesteld tot woensdag 14 oktober in het Radiohuis. Van 1 juli tot 13 september kan je jezelf nog nomineren via www.leuvenvoorondernemers.be/awards, maar de vorige inschrijvingen blijven ook geldig. Tijdens de uitreiking stellen twaalf jongeren hun idee of onderneming voor aan het publiek en een externe jury. Zes van hen gaan met een award naar huis: die voor duurzaam idee, innovatief idee, creatief idee, duurzame starter, innovatieve starter of creatieve starter. De winnaars krijgen ondersteuning op maat om hun onderneming verder uit te bouwen. Het project wordt ondersteund door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO). www.leuvenvoorondernemers.be/awards
LEZEN
Doe eens een prentenboek cadeau Voor het vierde jaar op een rij steunt de stad de actie ‘Geef een prentenboek cadeau’. Tot 12 juli kan je voor 2,5 euro de klassieker ‘Woeste Willem’ van Ingrid en Dieter Schubert kopen (3 – 12 jaar). Voor jezelf, of voor een kind uit een kwetsbaar gezin. Je koopt het in boekhandel De Kleine Johannes, en vervolgens gaat het boek naar de kinderen van de gezins- en kinderwerkingen Wijland, Fabota, Wigwam, Koala, Kettekeet, Ketteland, Kettebende, Casablanca en Domo vzw. Hebben zij er voldoende en zijn er nog boeken over? Dan komen die goed terecht via het Kirikou-project van het Huis van het Kind. www.geefeenprentenboekcadeau.nl
04
Tom vertelt MOBIPUNTEN
Met de deelbakfiets door Leuven Lijkt een bakfiets je wel handig voor een korte boodschap of een uitstap met de kinderen, maar heb je geen plaats op zo’n groot gevaarte in huis te halen? Leverancier Cargoroo heeft in juni de eerste deelbakfietsen op negen plekken in Leuven geplaatst: het Engels Plein, het Victor Broosplein, de Vaartstraat, de Sint-Geertruikerk, Sint-Maartensdal, de Rijschoolstraat, het Rector De Somerplein, HAL 5 en het de Becker Remyplein. Vanaf 1 juli kan iedereen ze gebruiken. Om een deelbakfiets te reserveren, moet je eerst de Cargoroo-app downloaden. Met de app kan je vervolgens de fiets ontgrendelen. Je betaalt een vaste prijs van 1 euro plus 0,06 cent per minuut, of 3,50 euro per uur. Heb je de fiets niet meer nodig, dan breng je hem terug naar de stalplaats waar je hem hebt opgepikt. dienst mobiliteit | mobiliteit@leuven.be 016 27 25 50 | www.leuven.be/fiets-huren
GEZOCHT
Herinneringen aan Marie Thumas In 1977 moest de conservenfabriek Marie Thumas aan de Kolonel Begaultlaan de deuren sluiten. Meer dan veertig jaar later krijgt dit stukje Leuvense industriële geschiedenis een nieuwe invulling. De fabriek wordt de komende jaren duurzaam verbouwd tot een site met ruimte voor ondernemen, cultuur, wonen en ontspanning. Maar het zou zonde zijn om de geschiedenis van de fabriek te vergeten. Marie Thumas was een begrip in het hele land. Iedereen kende hun groenten in blik (en na de oorlog ook fruit en soep). Heel veel Leuvenaars hebben bij Marie Thumas gewerkt en een band opgebouwd met het bedrijf. Daarom zoekt de stad materiaal dat een beeld geeft van hoe het er in de fabriek aan toeging. Heb je nog foto’s, verhalen, voorwerpen of zelfs plannen van de fabriek? Stuur zeker een bericht naar onroerend.erfgoed@leuven.be.
‘Tijd voor nieuwe ideeën’ ‘Mijn zus en ik zijn grotendeels opgevoed door mijn grootouders in Rotselaar. Mijn ouders hadden een bakkerij in Merksem. Op dagen dat de bakkerij gesloten was, kwamen ze naar Rotselaar. We zijn heel vrij en warm grootgebracht, en we vormen nog altijd een heel hechte familie.’ ‘Toen mijn man en ik gingen samenwonen, huurden we een piepklein appartement in Antwerpen. Enkele jaren later hebben we een loft in een chocoladefabriek verbouwd, met alles erop en eraan. Toen we een kind wilden adopteren, hebben we een herenhuis gekocht. En vier jaar geleden zijn we dan, na dertien jaar Antwerpen, met onze dochter naar Kessel-Lo verhuisd. En opnieuw zijn we zwaar in de verbouwingen gevlogen. Nu hebben we een huis met een oprit en een achtertuin met een trampoline. Lekker burgerlijk, maar perfect wat we zochten.’ ‘De voorbije twaalf jaar heb ik gewerkt als radiopresentator bij MNM. Om verschillende redenen heb ik besloten om ermee te stoppen – geen gemakkelijke keuze, want ik heb er een fantastische tijd gehad. Nu kijk ik ernaar uit om meer tijd door te brengen met mijn dochter. En ik heb eindelijk mijn handen vrij om aan nieuwe ideeën te werken: een podcast, een tv-programma, maar ook een nieuw boek dat ik tegen het einde van het jaar klaar wil hebben.’
05
DOSSIER CORONA Leuvenaars over hoe corona hun zomerplannen heeft veranderd
‘Ik vraag me af: ga ik het zelf nog leuk vinden?’ Voor de meeste mensen is de zomer een tijd van reizen, feesten en genieten. Het coronavirus heeft dat helaas allemaal op losse schroeven gezet. We vroegen drie Leuvenaars hoe ze hun zomerplannen hebben aangepast.
‘Enorm veel zin in scoutskamp en speelpleinen’ Marie Gysemans (20) uit Heverlee zit in haar tweede bachelor sociaal werk. De voorbije maanden bracht ze door op kot, samen met enkele studiegenoten. Haar zomervakantie heeft ze volgepland. 1 Marie: ‘Ik ben eerst vijf weken monitor bij de speelpleinwerking in Heverlee. Daarna ga ik twee weken op scoutskamp in Zutendaal en eind augustus kook ik een week voor een kamp van Koning Kevin in Haasrode.’ ‘Het was lange tijd onzeker of de speelpleinwerking en die kampen zouden doorgaan. Ik was superblij toen het verlossende nieuws kwam. Aan de andere kant: ik zit nog met vragen. Ga ik het zelf nog leuk vinden? Bij de scouts hebben we plots een veel grotere verantwoordelijkheid: er zijn zoveel regels waarmee we rekening moeten houden. Het is echt zoeken. Maar ik heb er enorm veel zin in, ook al omdat het mijn laatste jaar bij de scouts is.’ ‘En natuurlijk hoop ik dat ik geen tweede zit heb. De eerste dagen na de lockdown heb ik de boeken gewoon laten liggen. Maar toen ik doorkreeg dat dit het nieuwe normaal was, ben ik in actie geschoten. De meeste docenten hadden hun lessen opgenomen: de filmpjes kon je online in je eigen tempo bekijken. Klinkt eenvoudig, maar het vroeg veel zelfdiscipline. Ik vond het echt lastig.’
‘Buiten kunnen met de kinderen: dat hebben we echt nodig’ Kenneth Jacobs en Pamela Hofinger wonen met hun drie kinderen, Aidan (5), Torgan (2) en Damian (3 maanden), in een van de torens van Sint-Maartensdal. 2 Kenneth: ‘Onze oudste zoon, Aidan, kan deze zomer gelukkig naar de Kettekeet, de kinderwerking van buurtcentrum Sint-Maartensdal. Daar heeft hij plaats en kan hij spelen met andere kinderen. Ze maken geregeld uitstapjes: naar het Provinciedomein of naar de Sportoase.
06
Hij is de voorbije weken ook naar de naschoolse opvang van de Kettekeet geweest. Als ik hem ’s avonds ging afhalen, dan vertelde hij honderduit over wat hij allemaal gedaan had. Het doet hem echt deugd.’ ‘Op 1 april is ons derde zoontje geboren, Damian. Toen de lockdown inging, was mijn vrouw hoogzwanger. En ik heb het nogal lastig, sinds mijn vader vorig jaar gestorven is. Aidan en Torgan konden daarom eerst naar de noodopvang van de school en van de crèche. Maar omdat ze met een hoestje zaten, mocht dat een tijdje niet. Dat frustreerde Aidan enorm. Hij is vijf en snapt niets van corona. Hij zat met veel vragen: ‘Waarom moet ik binnen blijven?’ en ‘Waarom mag ik niet naar school?’ … Maar ik kan hem niet helemaal uitleggen wat corona is, want ik wil hem ook geen schrik aanjagen. Die dagen thuis waren echt zwaar, want we wonen in een appartement zonder tuin of balkon. Ik hoop dus dat we veel goed weer hebben deze zomer, en dat het virus zich koest houdt. Dan kunnen we buiten met de kinderen. Dat hebben we echt nodig.’
‘Misschien was het zo voorbestemd?’ Christof Luyts (29) en Karen De Ruyter (28) uit KesselLo hebben de voorbije maanden hard gewerkt aan hun trouwfeest, dat in augustus zou plaatsvinden. 3 Karen: ‘Alles was geregeld. De zaal lag vast, de uitnodigingen waren verstuurd, mijn trouwkleed hing klaar. De zaaldecoratie had ik helemaal zelf getekend, geknipt en geplakt – op de meeste spullen staat onze trouwdatum.’ Christof: ‘Maar vorige maand hebben we beslist om onze trouw een jaar uit te stellen. Geen fijne beslissing, maar we zijn wel opgelucht nu de knoop is doorgehakt. We hebben ook meteen alle leveranciers op de hoogte gebracht: de zaaluitbater, de catering, de fotograaf … Die maakten er geen probleem van. We kunnen al onze reservaties kosteloos een jaar opschuiven. Gelukkig maar, want we hebben gehoord van mensen die hun voorschotten kwijt zijn.’ ‘Onze huwelijksreis is gepland voor eind oktober: een trektocht door Argentinië en Chili. Het grootste deel is al betaald, maar het is nog een groot vraagteken of die reis kan doorgaan.’ Karen: ‘Ik lach er al mee: Christof en ik zijn 13 jaar samen, ik vraag hem al 13 jaar om te trouwen. Vorig jaar is hij dan eindelijk op zijn knieën gegaan, en nu moet onze trouw toch nog uitgesteld worden. Onze nieuwe trouwdatum is 14 augustus 2021. Dan zijn we 14 jaar samen. Misschien was het zo voorbestemd?’
DOSSIER CORONA
Leuven in tijden van corona Vanaf 1 juli gelden er nieuwe coronamaatregelen. Ondanks de versoepelingen is het wel levensbelangrijk de basisregels te blijven toepassen, voor je eigen gezondheid en die van andere mensen: • Hou 1,5 meter afstand. Draag altijd een mondmasker waar het drukker is en je onvoldoende afstand kan houden, ook buiten. • Was vaak je handen met water en zeep. • Geef geen hand of kus wanneer je iemand begroet. 1
• Laat activiteiten zo veel mogelijk buiten plaatsvinden. Kan dat niet? Verlucht de ruimte dan goed. • Let extra op bij mensen die gevoelig zijn voor het virus: mensen ouder dan 65 jaar, mensen met diabetes of problemen met hart, longen of nieren, en mensen die gevoelig zijn voor infecties.
Handig overzicht Op www.info-coronavirus.be vind je een overzicht van alle maatregelen. Vragen stellen kan op 0800 14 68 9 (gratis) of via info-coronavirus@health.fgov.be.
2
Wat de gevolgen zijn voor Leuven, kan je nakijken op www.leuven.be/corona. Wie daarover vragen heeft, kan contact opnemen met het informatiecentrum op 0800 16 91 6 (gratis) of corona@leuven.be. Het informatiecentrum is in de zomermaanden iedere werkdag bereikbaar van 9 tot 16.30 uur.
De zomer van 2020 Grootschalige evenementen zijn deze zomer nog niet mogelijk. Maar saai wordt het allerminst! De stad organiseert heel wat kleinschalige activiteiten: van wandelingen en culturele voorstellingen in de openlucht tot sportieve activiteiten en kleine picknicks. Bovendien telt Leuven heel veel plekken waar het bijzonder fijn is om te vertoeven. Lees meer over wat de zomer voor jou in petto heeft op bladzijde 20 tot 23. Hou het veilig, en niet te vergeten: veel plezier!
Dit magazine ging in druk op dinsdag 23 juni en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.
3
07
DOSSIER CORONA
Professor virologie Johan Neyts over de zoektocht naar het coronavaccin
‘We zijn een marathon aan het lopen in sprinttempo’ Als hij niet aan het werk is, trekt professor virologie Johan Neyts (54) graag naar zijn schapenweide in Bovenlo – de plek waar hij zijn hoofd leegmaakt. Maar vrije momenten zijn schaars geworden. Sinds midden januari zijn hij en zijn collega’s van het Leuvense Rega Instituut verwikkeld in de wereldwijde race om een vaccin tegen COVID-19 te vinden. ‘Ik ben hoopvol, maar we moeten geduld hebben: de eerste vaccins zullen er wellicht pas tegen de zomer van 2021 zijn.’
Johan Neyts: ‘Het coronavirus heeft tentakels waarmee het zich aan de cellen in ons neus- en keelslijmvlies hecht. Wij willen een vaccin ontwikkelen dat antistoffen opwekt en zo die aanhechting tegengaat. Het virus kan je lichaam dan niet binnendringen, en je dus niet ziek maken.’ ‘Zo’n vaccin maken, is ontzettend complex. Je kan het vergelijken met knip- en plakwerk, maar dan met molecules. We zijn vertrokken van een bestaand vaccin tegen gele koorts. Een erg veilig vaccin, dat wereldwijd al bijna aan een miljard mensen is toegediend. Daarin hebben we een stukje genetische code van het COVID-19-virus ‘gesleept’.
08
Dat nieuwe kandidaat-vaccin zijn we nu aan het testen op proefdieren, waaronder hamsters. Die diertjes reageren gelijkaardig als mensen op het virus, en muizen bijvoorbeeld niet.’
15.000 testen per dag ‘Daarnaast werken we ook aan een virusremmer – een medicijn om ervoor te zorgen dat wie COVID-19 krijgt niet heel erg ziek wordt of sterft. De ontwikkeling daarvan duurt in de regel tien jaar. Die tijd hebben we nu niet. Daarom zoeken we in bestaande medicijnen of in middelen die ooit op weg waren om een medicijn te worden, naar stoffen die toevallig ook het coronavirus afremmen. Die worden volautomatisch getest in een lab, waar robots 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 aan het werk zijn. Het gaat ontzettend snel, en onze medewerkers komen niet meer in contact met het virus. Dat maakt ons lab uniek. We krijgen uit de hele wereld stoffen toegestuurd – een goeie 800.000 tot nu toe. We verwerken die met een snelheid van 15.000 per dag.’ ‘Het onderzoek loopt goed. We vinden stoffen die – eventueel in combinatie met elkaar – het virus afremmen. Die zijn we nu op hamsters aan het testen. De allerbeste kandidaten kunnen later getest worden op COVID-19-patiënten.’
DOSSIER CORONA Zageventen
Hoopvol
‘Maar op zo’n korte tijd zullen we nooit een middel vinden dat net zo krachtig is als een medicijn dat specifiek voor COVID-19 ontwikkeld is. Dat maakt me boos. Want als de beleidsmakers naar de virologen hadden geluisterd, dan was zo’n medicijn er allicht al geweest. Het virus dat COVID-19 veroorzaakt, maakt deelt uit van de familie van coronavirussen. En die kennen we al veel langer. In 2003 ging SARS wereldwijd rond. Ook dat is een coronavirus. Net als MERS dat sinds 2012 in het Midden-Oosten circuleert. Als er toen middelen waren vrijgemaakt om tegen die hele coronafamilie een krachtige virusremmer te ontwikkelen, dan hadden we vandaag wellicht iets dat ook werkte tegen het nieuwe familielid.’
‘Leuven is niet de enige plek waar aan een vaccin gewerkt wordt. Wereldwijd zijn er op dit moment zo’n 120 kandidaatvaccins in ontwikkeling. Uit ervaring weten we dat zo’n 10% van hen daadwerkelijk de eindmeet zal halen. Dus ik ben hoopvol dat er enkele goeie COVID-19-vaccins gevonden zullen worden. En natuurlijk hoop ik dat één ervan uit Leuven komt.’
‘Ik ben hoopvol dat er enkele goeie COVID-19-vaccins gevonden zullen worden’ ‘Stel je voor dat de Wereldgezondheidsorganisatie in januari zo’n middel naar China had kunnen vliegen om aan de eerste patiënten en aan dokters en verplegers toe te dienen. Met de juiste quarantainemaatregelen hadden we de verdere uitbraak van het virus dan misschien wel helemaal kunnen voorkomen.’
‘Maar dat is zeker nog niet voor morgen. Er moet nog zoveel getest worden. Eerst of het vaccin veilig is. Dan of het ook daadwerkelijk bescherming biedt tegen het virus – wat moeilijk is geworden omdat het virus hier nog nauwelijks circuleert. En dan zijn er nog zo veel onzekerheden … Daarom ben ik voorzichtig: de late zomer van 2021 lijkt me realistisch. En – ook al voelt dat voor velen niet zo – dat zou ongelooflijk snel zijn. De wetenschap is echt een marathon aan het lopen in sprinttempo.’
Een beetje minder ‘Als ik in mijn schapenwei sta en naar de lucht kijk, zie ik nauwelijks nog vliegtuigsporen. En dan bedenk ik: misschien waren we met z’n allen wat te druk bezig? Met minder vliegtuigen en minder reizen lukt het blijkbaar ook. Misschien moeten we sommige dingen toch eens anders gaan bekijken? Ik hoop alvast dat we hier als maatschappij iets uit leren.’
‘Waarom dat niet gebeurd is? Heel wat beleidsmakers geloofden simpelweg niet dat er een pandemie zou komen. Ze hebben virologen lang bestempeld als zageventen en -vrouwen. Vandaag moeten ze ons gelijk geven. Maar deugd doet dat niet, integendeel. Heel veel mensen hadden misschien niet hoeven te overlijden. Dat is zuur.’
Rega: instituut met wereldfaam Het Rega Instituut van de KU Leuven wordt in 1954 opgericht door Pieter De Somer om onderzoek te doen naar antibiotica en vaccins. De eerste grote verwezenlijking is de ontwikkeling van een poliovaccin. Dat stelt België in 1958 in staat een massavaccinatiecampagne tegen de ziekte te organiseren. We waren één van de eerste landen ter wereld die daarin slaagden. In de jaren 1980 ontwikkelt het instituut Tenofovir, een nieuwe aidsremmer. Het geneesmiddel wordt vandaag in 68 landen – bijna tegen productiekosten – aan 13 miljoen patiënten gegeven. Dat maakt het de meest gebruikte aidsremmer ter wereld. In 2017 verhuist het instituut van de Minderbroedersstraat naar een gloednieuw gebouw op campus Gasthuisberg. Dankzij moderne spitstechnologie kunnen wetenschappers er op een veilige manier gevaarlijke virussen en andere ziekteverwekkers bestuderen. In het luchtdichte en volautomatische laboratorium is dat onderzoek zelfs mogelijk 7 dagen op 7, zonder dat er iemand aan te pas komt, op het allerhoogste veiligheidsniveau. Dat is uniek in de wereld. www.rega.kuleuven.be/about
09
DOSSIER CORONA ‘Quarantekeningen’: kunst tegen corona
Ramen met een boodschap Je hebt ze de voorbije weken misschien ook zien opduiken in de stad: raamtekeningen met krijtstift – vaak met een bemoedigende boodschap of met een knipoog naar corona. Het zijn ‘quarantekeningen’, en ze zijn een initiatief van de Leuvense kunstenares Tiffany Van Esch.
Tiffany (foto 1): ‘De afgelopen maanden waren niet makkelijk voor kunstenaars: je kan niet exposeren en je zit vooral in je atelier. Door dat gebrek aan sociale contacten voelde ik mijn creativiteit snel wegebben. Dus toen ik midden april in het journaal iets zag over de Gentse quarantekeningen, dacht ik: dat is iets voor mij! Ik heb meteen enkele bevriende tekenaars gezocht én gevonden die wilden meewerken, en een dag later heb ik de Facebookgroep ‘Quarantekening Regio Leuven’ gelanceerd. Die groep brengt mensen die een raamtekening willen in contact met kunstenaars. Het was een schot in de roos. De aanvragen stroomden binnen, na drie dagen stond de teller al op honderd.’
1
Kunst voor iedereen ‘We merken dat de tekeningen erg in de smaak vallen. Mensen laten weten dat ze het mooi of grappig vinden, dat de tekeningen de straten opfleuren, en ze bedanken ons daarvoor. Dat is echt fijn. En wat ook zo leuk is: we hebben iedereen bij het project kunnen betrekken. We vroegen enkel een vrije bijdrage voor het materiaal. Bovendien kan iedereen de tekeningen bekijken. Ze staan op een interactieve kaart op Google Maps. Die kan je gebruiken om een route langs de tekeningen uit te stippelen. We brengen kunst dus op een heel laagdrempelige manier naar een groot publiek.’
200 tekeningen ‘Intussen is het project afgerond. Alles samen hebben we met ongeveer vijfentwintig kunstenaars 200 quarantekeningen gemaakt. Mocht er een tweede lockdown komen, wat we natuurlijk niet hopen, dan gaan we er misschien weer mee door. De kaart en de Facebookgroep blijven alleszins bestaan, en iedereen kan nog lang van de tekeningen genieten – tot de bewoner zijn raam wast (lacht). Je kan natuurlijk ook zelf aan de slag gaan. Of – onder het motto ‘steun je lokale kunstenaar’ – een van de artiesten om een betaalde opdracht vragen.’ facebook Quarantekening Regio Leuven – daar vind je ook de link naar de kaart met tekeningen facebook Art de Tif
2
1. #artdetif | Jan Davidtsstraat | Kessel-Lo 2. #ingridtekent | Diestsesteenweg | Kessel-Lo 3. #punkelmees | Paternosterstraat | Kessel-Lo 4. #murielprincen | Pleinstraat | Heverlee 5. #marieegg_ | Redingenstraat | Leuven 6. #serenillustrator | Riddersstraat | Leuven 7. #stinaderoeck | Sint-Hadrianusstraat | Wijgmaal 8. #brfvrkn | Weggevoerdenstraat | Wilsele (uitgezonderd op foto 1, staan de bewoners - en niet de artiesten - op de foto)
10
DOSSIER CORONA
3
6
4
7
5
8
Maak zelf een quarantekening
• Was je raam en schaf je een pak krijtstiften aan. Je vindt ze in heel wat crea- en skatewinkels.
• Werk vooral met contouren, kleur niet te veel in, en hou het aantal kleuren beperkt. Wit zie je het allerbeste.
• Je kan op de binnenkant tekenen, maar ook op de buitenkant: de stiften zijn bestand tegen de meeste weersomstandigheden.
• Tag een foto van je tekening op sociale media met #quarantekening of @qtregioleuven.
• Nood aan inspiratie? Kijk dan eens op Pinterest of in de Facebookgroep ‘Quarantekening Regio Leuven’.
• Wil je je raamtekening ook op de interactieve kaart? Mail dan je foto en je adres naar tif@artdetif.be.
11
samenLVN Luc Rombouts, bezieler van de Leuvense beiaardcultuur
‘De beiaard verbindt mensen’ ‘Waarom niet eens beiaard leren spelen?’, dacht Luc Rombouts ooit als student aan de ontbijttafel. Veertig jaar later is hij fulltime beiaardier. Hij zorgde er mee voor dat Leuven twee extra beiaarden telt. Bovendien is dankzij hem de Belgische beiaardcultuur door Unesco erkend als immaterieel cultureel erfgoed. Eind april werd hij aangesteld als curator van de beiaardcultuur in Leuven..
Geertruikerk en de Sint-Pieterskerk. Dat is uniek, alleen Amsterdam heeft er meer. In 2014 heb ik een dossier ingediend bij Unesco, om onze bijzondere Belgische beiaardcultuur te laten erkennen als immaterieel cultureel erfgoed. Dat is gelukt. Omdat ook de stad en de KU Leuven beseffen hoe uniek onze beiaardcultuur is, hebben ze mij nu aangesteld als curator. Dat betekent dat ik allerlei initiatieven op touw zal zetten om de beiaarden nog meer betekenis te geven voor Leuvenaars en toeristen.’
Van klassiek tot schlager Luc Rombouts: ‘In het middelbaar heb ik piano gevolgd, maar daarna heb ik de partituren opgeborgen en ben ik aan de KU Leuven klassieke filologie gaan studeren. Na enkele jaren kreeg ik zin om een nieuw instrument te leren. Net op dat moment was de grote beiaard van de Universiteitsbibliotheek gerestaureerd. Ik heb toen deelgenomen aan een beiaardklas. Het instrument sprak me meteen aan. Het is het enige echt publieke instrument, met een enorme reikwijdte. En bovendien is het ons nationale instrument: de beiaard is ontstaan in Vlaanderen, en de Lage Landen hebben samen het grootste aantal beiaarden ter wereld.’ ‘In Leuven zelf zijn er vijf. Ik bespeel er drie: die van de Universiteitsbibliotheek, het Groot Begijnhof en de Abdij van Park. De laatste twee zijn er op mijn initiatief gekomen, in 2009 en in 2018. Daarnaast zijn er nog in de Sint-
12
‘Het is een fantastisch gevoel om muziek te spelen over de hele stad. Maar het brengt ook een enorme verantwoordelijkheid mee. Het moet goed zijn. Vroeger bepaalden beiaardiers zelf wat ze speelden, maar dat vind ik ongepast. Beiaardmuziek neemt publieke ruimte in, en het publiek heeft er niet voor gekozen om te luisteren. Daarom speel ik muziek die zoveel mogelijk mensen aanspreekt. Ik wissel de hele tijd af: van pop naar klassiek, met af en toe zelfs een schlager ertussen.’ ‘Tegenwoordig luisteren mensen heel individueel naar muziek, met oortjes via Spotify. Beiaardmuziek is anders: het wordt collectief beluisterd door mensen die elkaar niet kennen. Dat verbindt. Collectieve momenten zijn belangrijk voor ons samenhorigheidsgevoel. Een beiaard is een muzikale ontmoetingsplaats.’
Knappe koppen Aanzoeknummers ‘Mensen mogen ook nummers aanvragen via beiaard@kuleuven.be. Zo ben ik al een keer of zeven ingeschakeld voor een huwelijksaanzoek in de bibliotheektoren. Eén keer is het aanzoek afgewezen, maar dat lag niet aan de muziek (lacht). Ik krijg ook vaak de vraag om ‘Happy Birthday’ te spelen. Ooit vroeg een Chinese studente het nummer voor zichzelf aan, omdat ze hier niemand kende. Zo ontroerend.’ ‘Tijdens de coronamaatregelen heb ik veel meer verzoekjes gekregen dan anders – vaak toepasselijke nummers zoals ‘We zullen doorgaan’ of ‘We’ll meet again’. In de stille stad viel dat extra op. Vanaf half maart heb ik ook twee uur per week extra gespeeld. Dat werd enorm gewaardeerd, omdat veel mensen zich verveelden of zich alleen voelden.’
Vredesbeiaard ‘Op elke beiaard kan je andere accenten leggen. In de Universiteitsbibliotheek speel ik vaak cantusmuziek, terwijl ik voor de expats in het Groot Begijnhof vooral internationale muziek speel, om de heimwee naar hun land te verzachten. Het zijn ook compleet andere instrumenten. Zo heeft de beiaard van de Universiteitsbib 63 klokken van samen 35 ton, terwijl de 45 klokken van het Groot Begijnhof samen amper 1,3 ton wegen. Vraag me nu niet welke beiaard ik het liefst bespeel – dat is als vragen welk van je kinderen je het liefste ziet. Maar ik voel me toch het meest verbonden met de Vredesbeiaard in de Abdij van Park, mijn jongste kind (lacht).’ ‘Toen de restauratie van de abdij van start ging, heb ik voorgesteld om ook de oorspronkelijke, 18e-eeuwse beiaard te restaureren. Die is in 1811 verhuisd naar de SintPieterskerk, maar tijdens de Brand van Leuven in 1914 was ze gesmolten. Soldaten uit de Duitse stad Neuss waren daar mee verantwoordelijk voor. Als gebaar van verzoening heeft Neuss een paar jaar geleden mee gezorgd voor een replica: de Vredesbeiaard. Onlangs kreeg het project een bijzondere vermelding op de European Heritage Awards. De vredesgedachte was doorslaggevend voor de jury, denk ik. Het is erfgoed met een enorme humanitaire waarde.’
Leuven Bells ‘Op 11 juli speel ik Vlaamse verzoeknummers op de bibliotheekbeiaard. En tot 27 augustus kan je weer genieten van Leuven Bells: speciale zomerconcerten door beiaardiers uit binnen- en buitenland op de beiaarden van Park, Sint-Geertrui, het Groot Begijnhof en de bibliotheek. Vanwege de coronamaatregelen zal je dit keer niet kunnen luisteren van op een strandstoel, maar bij elk concert krijg je tips voor interessante luisterplaatsen. Zo kan je een stukje Leuven ontdekken terwijl je de muziek over je heen laat komen.’ www.uitinleuven.be/leuvenbells
Slimme camera telt klanten en bezoekers We mogen weer gaan winkelen, naar het museum, op restaurant en op café … Maar het is niet de bedoeling dat we daar massaal gaan samentroepen. Nick Destrycker en Sam Sterckval van het Leuvense technologiebedrijf Edgise bedachten daarom Telly: een slimme camera die bijhoudt hoeveel mensen ergens aanwezig zijn. Sam (rechts op de foto): ‘Telly is een klein toestel dat je aan de ingang van een ruimte zet. In het toestel zit een camera waaraan we een stukje artificiële intelligentie hebben toegevoegd. Daardoor kan Telly de beelden die het maakt ook analyseren. Dat begint met tellen: loopt iemand een winkel binnen, dan gaat de teller één omhoog; gaat er iemand buiten, dan gaat de teller één omlaag. Als het maximumaantal toegelaten personen bereikt is, dan kan je op een scherm aan de ingang bijvoorbeeld de boodschap ‘Gelieve even te wachten om de winkel binnen te gaan’ laten verschijnen. En in de toekomst zouden mensen thuis via een smartphone-app een melding kunnen krijgen wanneer het niet druk is in de winkel, zodat ze dan kunnen gaan.’ Nick: ‘Telly kan ook herkennen of iemand al dan niet een mondmasker draagt, inschatten hoe oud iemand is, of zelfs het gedrag van mensen in een winkel of museum analyseren. Op basis daarvan kan je – ook na corona – interessante inzichten verwerven.’ ‘Een groot pluspunt is dat Telly heel makkelijk te installeren is. Je zet of hangt het toestel aan de ingang en zorgt voor stroom en wifi, that’s it. De beelden worden bovendien in het toestel zelf geanalyseerd: het resultaat van de analyse wordt bewaard, maar de beelden zelf worden onmiddellijk gewist. Privacy gegarandeerd dus.’
13
inLVN
Telex De politie houdt het veilig Ga je deze zomer op vakantie, laat je woning dan veilig achter en geef inbrekers geen kans. Wil je nog geruster zijn, dan kan je gratis een beroep doen op de politie om geregeld een oogje in het zeil te houden terwijl je weg bent. Meer info: www.politie.be/ nl/e-loket/afwezigheidsmelding.
Voetgangerszone Opgelet: in het voetgangersgebied in Leuvencentrum is autoverkeer alleen toegestaan van 6 tot 11 uur en van 18.30 tot 20.30 uur. Buiten die uren heb je een toegangsvergunning nodig. Wie de regels overtreedt, riskeert een GAS-boete van 58 euro. De toegang wordt gecontroleerd met ANPR-camera’s die de komende weken in gebruik genomen worden. Aan de rand van het voetgangerszone staan 20 totems die de inwoners attent zullen maken op de regels. Meer info: www.leuven.be/ANPR.
Gratis of goedkope bustickets De stad biedt drie soorten gratis of goedkopere bustickets aan. Vanaf 1 juli kan je die niet meer vragen aan de buschauffeur, maar gelukkig is er een eenvoudig alternatief. Parkeer je met de wagen op een randparking, dan ontvang je een gratis P+Busticket naar de binnenstad door ‘LEUVEN PARKING’ te sms’en naar het nummer 4884 of te surfen naar www.delijn.be/ leuvenparking. Op zaterdagen en koopzondagen koop je het extra voordelige Winkelticket van 2 euro door ‘LEUVEN WINKEL’ te sms’en naar 4884, te surfen naar www.delijn.be/leuvenwinkel of een Winkelticket te kopen in een Lijnwinkel of ticketautomaat. En op vrijdag- of zaterdagavond vanaf 22.22 uur ontvang je een gratis ticket voor de nachtbus door ‘LEUVEN NACHT’ te sms’en naar 4884 of te surfen naar delijn.be/leuvennacht. Meer info: kortingticket.delijn.be.
14
STADSVERNIEUWING
Geef je mening over de oevers van de Vaartkom De stad gaat de oevers van de Vaartkom herinrichten. Daarvoor heeft ze een wedstrijd gelanceerd: het bureau met het beste ontwerp mag de opdracht uitvoeren. Dat ontwerp moet wel afgestemd zijn op de verwachtingen en noden van de inwoners. Bovendien zullen enkele inwoners in de jury zitten die over de opdracht oordeelt. Op de website www.leuven.be/vaartkomoevers vind je meer info over het project. Je kan er ook vragen indienen voor het bestuur. Die vragen beantwoordt de burgemeester tijdens een digitaal vragenmoment op woensdag 1 juli vanaf 18.30 uur. Van 1 tot 15 juli kan je er ook antwoorden op concrete vragen van de ontwerpteams en de stad. dienst communicatie stadsvernieuwing | stadsvernieuwing@leuven.be 016 27 22 72 | www.leuven.be/vaartkomoevers
KOM OP VOOR JE WIJK
Zorg voor je buren Kom op voor je wijk is een project waarmee de stad initiatieven van bewoners financieel of logistiek ondersteunt. De voorbije maanden bleek dat inwoners op verschillende manieren zorg dragen voor mekaar. De stad wil dat verder aanmoedigen door de volgende editie van Kom op voor je wijk helemaal in het teken van ‘zorgen voor mekaar’ te zetten. Vrijwilligers uit Wijgmaal rijden geregeld rond met een riksja. Hun passagiers? Bewoners van woonzorgcentrum Wijgmaalbroek die zin hebben om een frisse neus te halen. Buurtbewoners van Terbank hadden een ander idee: zij hebben het project ‘Terbank kleurt’ opgericht. Samen met bewoners van Alvinnenberg (een woon- en dagbestedingscentrum voor volwassenen met een beperking) en jongeren van BUSO-Terbank gaan ze een tiental elektriciteitskasten in de wijk Terbank beschilderen. Heb jij ook een tof idee om jouw buren te helpen? Toets het met hen af en betrek eventueel een lokale zorginstelling. De dienst gebiedsgerichte werking helpt je graag op weg en verzamelt alle officiële aanvragen voor 15 september. dienst gebiedsgerichte werking | komopvoorjewijk@leuven.be 016 27 26 16 | www.leuven.be/realiseer-een-idee
Tom droomt MOBILITEIT
Meer ruimte voor de fiets Sinds corona wordt er nog meer gefietst in Leuven, wat de stad natuurlijk toejuicht. Daarom krijgen fietsers vanaf het nieuwe schooljaar meer ruimte. De stad richt 60% van de binnenstad in als fietszone, een aaneengesloten netwerk van fietsstraten. Fietsers mogen er de volledige breedte van de rijbaan gebruiken in eenrichtingsstraten, en de volledige rechterhelft van de rijbaan in tweerichtingsstraten. Auto’s en andere motorvoertuigen mogen hen in die straten ook niet inhalen. Daarnaast zullen fietsers aan twintig kruispunten door het rood rechtdoor mogen rijden en/of rechts afslaan. Het gaat enkel om kruispunten waar dat veilig kan. Fietsers moeten wel altijd voorrang verlenen aan andere weggebruikers, zoals voetgangers op het zebrapad. Je zal de kruispunten herkennen aan een verkeersbord van een omgekeerde rode driehoek met een gele fiets en pijl op. Tot slot zal de stad de opstelstroken voor fietsers aan vijf kruispunten groter maken. In zo’n opstelstrook kunnen fietsers zich veilig opstellen vóór de auto’s en als eerste vertrekken wanneer het licht op groen springt. dienst mobiliteit | mobiliteit@leuven.be | 016 27 25 50
WERKEN
De nieuwe Parkwegbrug opent Midden juli gaat de nieuwe Parkwegbrug open. Die verbindt de Abdij van Park met de Philipssite. In 2016 kwamen delen van de brug los en moest ze afgebroken worden. Sinds september 2019 heeft spoorwegbeheerder Infrabel aan de nieuwe brug gebouwd. De betonnen constructie is iets breder dan de oorspronkelijke brug: 4,5 meter. Voor vele scholieren, fietsers en joggers wordt het een belangrijke en veilige verbinding naar de Abdij van Park en naar school. Alleen plaatselijk autoverkeer mag de brug gebruiken.
‘Blijf investeren in architectuur’ ‘Leuven is een wereldstad. Als ik langs de Stellafabriek rij, dan begint mijn Brabants hart sneller te slaan. Het is toch knap dat in zo’n kleine stad zulke grote bedrijven gevestigd zijn. Ik ben ook heel trots op alle technologiereuzen en spin-offs van de KU Leuven.’ ‘Maar wat ik hier mis, is gewaagde moderne architectuur. Ik erger me aan zielloze nieuwbouw. Neem nu de gebouwen aan de Kop van Kessel-Lo of het VAC aan de Diestsepoort: ze zijn grauw en niet tijdloos. Ons historische centrum is prachtig, zelfs na 36 jaar vind ik het stadhuis en de gebouwen eromheen nog altijd verbluffend. Maar we moeten blijven investeren in architectuur met historische waarde. Museum M vind ik bijvoorbeeld wél geslaagd.’ ‘De manier waarop Leuven de publieke ruimte invult, vind ik ook goed. Zo ga ik heel graag naar het Sluispark en de omgeving rond HAL 5, en ben ik benieuwd hoe het nieuwe Hogeschoolplein eruit zal zien. Je voelt ook dat historische sites met veel zorg en respect gerestaureerd worden. Plaatsen zoals de Abdij van Vlierbeek en de Abdij van Park zijn ronduit prachtig.’
15
inLVN Hoe kunnen we samen het watertekort terugdringen?
Elke druppel telt We hebben het droogste voorjaar achter de rug sinds 1901. Dat heeft alles te maken met de klimaatverandering. Over het hele jaar bekeken is er voldoende water, maar in de winter zijn er overschotten, en in de zomer tekorten. De stad onderneemt actie om die tekorten tegen te gaan. En ook inwoners kunnen een belangrijke bijdrage leveren.
Om te beginnen recupereert de stad zoveel mogelijk water. Op het Martelarenplein wordt bijvoorbeeld grondwater opgepompt bij de werken aan de ondergrondse fietsenstalling. Tot eind mei werd dat via een afgescheiden riolering geloosd in de Leuvense waterlopen, maar sinds kort gebruikt de stad het om bomen te besproeien. Een hele klus: doordat het water van 12 meter diepte komt, is het te zuurstofarm en te koud om meteen te gebruiken. Daarom slaan we het eerst een dag op in een reservoir. In 2018 sloot de stad ook al een overeenkomst met AB InBev. Sindsdien kan de dienst groenbeheer gezuiverd water van de brouwerij, dat normaal in de Dijle wegvloeit, hergebruiken als sproeiwater. Dankzij die twee acties beschikt de stad voortaan over maar liefst 50.000 liter extra water per dag: een geschenk uit de hemel, nadat er in Leuven een tijd een verbod was op nietessentieel waterverbruik.
Slimme gewoontes In Leuven wordt jaarlijks naar schatting 12,4 miljoen m3 water opgepompt. Eén derde daarvan wordt gebruikt door de industrie. Bouwwerven pompen 13% van het water op – dat is vaak nodig om funderingen te kunnen leggen. Nog eens 8% gaat naar de landbouw. Maar bijna de helft van het opgepompte water wordt gefilterd en daarna gebruikt als leidingwater: het komt uit de kraan bij de Leuvenaars thuis. Ook jij kan dus helpen om het watertekort terug te dringen, bijvoorbeeld door jezelf enkele slimme gewoontes aan te leren. Uit onderzoek van de Vlaamse Milieumaatschappij blijkt dat 15% van de Vlamingen langer dan een kwartier doucht. Zet de kraan dus eens af wanneer je je haren insopt. 35% laat zijn wasmachine al eens draaien als ze niet vol zit. En 37% van de Vlamingen heeft nog geen spaarknop op zijn toilet. Wie zo’n spaarknop installeert, bespaart dagelijks 20 liter per persoon. We zijn al op de goede weg: nu al verbruiken we dagelijks 5% minder water dan in 2015. Daar zijn verschillende verklaringen voor. We gaan bewuster om met water dan vroeger. Steeds meer mensen hebben een regenwaterput of -ton, en ook onze huishoudelijke toestellen, zoals vaatwassers en wasmachines, zijn een stuk duurzamer.
16
Minder beton, meer groen Het is ook heel belangrijk om de openbare ruimte te ontharden, zodat de bodem meer regenwater kan opnemen. Volgens een recente studie van het Leuvense onderzoeksbureau Sumaqua is 28% van onze stad verhard – 5% wordt ingenomen door wegen, paden, bruggen en pleinen, 23% door gebouwen. Op plaatsen waar dat mogelijk is, gaat de stad beton en steen opbreken en vervangen door een waterdoorlatende ondergrond, zoals grasbetontegels of groen. Zo stroomt het water niet onmiddellijk weg naar beken en rivieren of in riolen, maar kan het insijpelen in de bodem en daar de grondwaterreserves aanvullen. Dat is belangrijk, want als die reserves slinken, dan heeft dat over enkele jaren een grote impact op het groen in onze stad. Sommige bossoorten, gras- en rietlanden zullen uit ons landschap verdwijnen. Bij elke heraanleg van een straat, plein, parking of fietsenstalling bekijkt onze stad de mogelijkheden voor ontharding. De voorbije jaren werden onder meer de Martelaren-, Beuken- en Panoramalaan deels onthard. In 2021 staan al zeker de Prinses Lydialaan, de Tweekleinewegenstraat en de Boskantlaan op de planning. Daarnaast zijn er verschillende kleine ingrepen gepland, waarbij de klassieke betonnen straatstenen plaatsmaken voor boom- of plantvakken.
Vraag een premie aan! Ook hier kan jij een bijdrage leveren. Je kan een infiltratiesysteem, een geveltuin of een groendak aanleggen: die zorgen ervoor dat het regenwater traag in de grond sijpelt en niet zomaar wegspoelt naar de riolering. Of je kan een hemelwaterput installeren, waarmee je regenwater kan recupereren om je toilet door te spoelen, je auto te wassen of je wasmachine te laten draaien. Voor al die ingrepen kent de stad premies toe. Meer info vind je op www.leuven.be/ premies. studiedienst weg- en waterbeheer | 016 27 25 00 studiedienstwegen@leuven.be
Waarvoor wordt er water opgepompt in Leuven?
Waarvoor gebruiken we ons kraantjeswater?
52%
Persoonlijke hygiĂŤne (toilet, bad, douche, wastafel)
15%
Textiel wassen (wasmachine & handwas)
10%
Drank & voedsel
7% Planten & tuin
7% Vaat- & handwas
45%
13%
33%
8%
kraantjeswater
industrie
bouwwerven
5%
1%
Poetsen
overige
4%
Andere
landbouw
Huishoudelijk waterverbruik per Leuvenaar per dag in liter
101,00 98,00
96,76
Hoe is de Leuvense oppervlakte onderverdeeld?
5,4%
verharde wegen & pleinen
5,4% water
30,8%
hooggroen
95,00
91,41
92,00 89,00 86,00
12,0%
verhard (woningen)
17,4%
laaggroen
83,00 80,00
0 2015
-5%
2019
10,8% verhard (andere)
18,1%
Landbouw
Bron: Sumaqua, De Watergroep, Vlaamse Milieumaatschappij
17
inLVN
Zomertip: de groene long van Wilsele
Ontdek de vijvers van Bellefroid Een beetje verscholen tussen de Sportschuur en de Vaart, in Wilsele-dorp, liggen de vijvers van Bellefroid. Ze waren tientallen jaren lang in privéhanden, maar vorig jaar heeft de stad het grote natuurdomein gekocht. Het eerste stuk van het wandelpad is intussen aangelegd, dus deze zomer kan iedereen er komen genieten van de natuur.
De familie Bellefroid liet de vijvers rond 1940 aanleggen. Ze dienden oorspronkelijk om karpers in te kweken. Daarom zijn ze heel ondiep: één meter op het diepste punt, en aan de oevers amper dertig centimeter. Zodra de vissen groot genoeg waren, liet men de vijvers leeglopen naar de aanpalende Leibeek. De vissen bleven achter op het diepste punt – op dat moment niet meer dan een soort beekje – en spoelden uiteindelijk aan de zijkant van de vijver aan. Daar konden ze gemakkelijk in een vrachtwagen geschept worden. Rondom de vijvers plantten de eigenaars canadapopulieren. Die lieten ze om de 15 à 20 jaar kappen. Het hout verkochten
18
ze aan luciferfabrieken. In de jaren 80 kwam een einde aan de karperkweek en de populierenteelt. Sindsdien liet men de beplanting haar vrije gang gaan en werd het domein gebruikt om te jagen op onder andere wilde eenden. In november vorig jaar kocht de stad het prachtige domein van maar liefst 21 hectare – zo’n veertig voetbalvelden groot. Voortaan zal iedere Leuvenaar ervan kunnen genieten.
Van kuifeend tot bever De stad zal het rijke planten- en dierenleven rond de vijvers beschermen en versterken. Samen met onder meer Natuurpunt, KU Leuven en het Agentschap voor Natuur en Bos onderzoekt ze hoe dat concreet kan. In het water zwemmen vooral karpers, maar je vindt er onder meer ook baarzen, witvissen en palingen. Vissen is er momenteel niet toegelaten. Er fladderen ook heel wat vogels rond in het domein: aalscholvers, uilen, spechten, zeldzame ijsvogels en verschillende soorten eenden, ganzen, reigers en zwanen. Rondom de vijvers verraden burchten, dammen en doorgeknaagde bomen de aanwezigheid van bevers, een beschermde diersoort. En met wat geluk kan je hier ook vossen, marters, reeën, eekhoorns en egels zien. Binnenkort komen er in het domein infoborden met meer informatie over de fauna en flora. Om deze waardevolle fauna en flora te beschermen, vraagt de stad of iedereen het parkreglement, dat aan de toegang hangt, wil respecteren. Honden moeten ook verplicht aan de leiband.
Wandelpad en kijkwanden Je bereikt het domein via een pad aan de achterzijde van De Sportschuur in Wilsele. Voorlopig kan je enkel langs een deel van de zuidelijke vijver wandelen, over een afstand van een kleine kilometer.
Leuven telt natuurlijk nog meer bekende én minder bekende groene plekjes om deze zomer van te genieten. Tuin De Walque is een verborgen tuintje dat je bereikt via de Straatjesgang aan de Arnould Nobelstraat. Een oase van rust! Het Dijlepark, tussen de Schapenstraat en de Redingenstraat, kennen de echte Leuvenaars als ‘het paradijsje’. En terecht: het idyllische park heeft een sierlijke brug en een prachtig prieeltje. Het Dijlewolvenpad is een educatief pad met infoborden dat maar liefst drie parken doorkruist: het Van Dalepark, Rambergpark en Dijlepark. In de loop van volgend jaar wordt het wandelpad rond de volledige zuidelijke vijver doorgetrokken. Delen van dat pad zullen bestaan uit houten vlonderpaden. Rond de noordelijke vijver is wandelen niet toegestaan, om de natuur te beschermen. De stad heeft er wel twee kijkwanden geplaatst, waardoor je de vijver vanop een afstand kan bewonderen. Later komt er ook een uitkijktoren. Zodra de coronamaatregelen het toelaten, nodigt de stad de buurt uit op een buurtoverleg om vragen te stellen en ideeën te delen.
Het Mariapark aan de Bankstraat is een ommuurd, schaduwrijk parkje aan het voormalige kartuizerklooster. Het Cadolpark: een deel van dit waterwinningsgebied in de Broekstraat in Heverlee is omgedoopt tot buurtpark. Dankzij de steigers en de hoger gelegen wandelpaden krijg je geen natte voeten. Panorama op de Kesselberg: beklim de 75 meter hoge berg via de Koningsstraat in Kessel-Lo en geniet boven van een prachtig panorama over Leuven. Bij helder weer kan je in de verte zelfs het Atomium zien. Scheutsite: in dit domein in KesselLo, dat de stad vorig jaar aankocht, wandel je door een bos op een getuigenheuvel - een overblijfsel van een prehistorisch landschap. Boven heb je een prachtig uitzicht over de velden naast het Wimmershof. Stadspark ’t Fort in de Armand Meyswijk in Wilsele is een rustig parkje met een visvijver. Natuurpark Wijgmaal naast de Remylaan is een verborgen stukje natuur aan de Dijle.
19
uitLVN
Telex Verteltheater Luisteren naar verhalen via video of live in de openlucht: dat kan deze zomer met ‘Meerminder’. Sociaal-artistiek gezelschap Cie Tartaren buigt zich over de vraag: hoe haal je meer kwaliteit uit het leven door te kiezen voor minder? De antwoorden ontdek je in intieme, krachtige verhalen. Meer info: www.tartaren.be.
Stadhuis als bouwpakket Wil jij graag je eigen miniatuurstadhuis in elkaar knutselen? Visit Leuven vroeg ontwerpster Eline Cornelissen om een mooi bouwpakket te maken van het iconische monument lokaal én handgemaakt. Je kan het vanaf 10 juli kopen bij Visit Leuven, Naamsestraat 3. Haast je, want de voorraad is beperkt! Meer info: www.visitleuven.be.
De Groten Hof Van 4 juli tot 30 augustus wordt het stadspark weer omgetoverd tot De Groten Hof. Van dinsdag tot vrijdag kan je er telkens van 16 tot 21 uur genieten van hapjes en drankjes aan de gezellige houten pop-upbar. Of werp die drukke werkdag van je af met een spelletje Kubb. In het weekend is de bar open van 13 tot 21 uur en zijn er extra lekkernijen en leuke activiteiten op maat van jonge gezinnen. Meer info: www.leuven. be/groten-hof.
Zomer met Leuven Leest Het platform Leuven Leest geeft een literaire toets aan je zomer. In het kader van het raamproject ‘Artiest in Beeld’ kan je langsgaan bij schrijvers als Annemarie Peeters, Mustafa Kör en Peter Mangel Schots. Daarnaast kan je naar een Slow Reading Sessie in de openlucht en worden de verjaardagen van Jo Claes (65) en Pippi Langkous (75) gevierd. In het kader van de anderhalvemetersessies (zie hiernaast) komen vrouwelijke literaire activisten vertellen. Meer info: www.leuvenleest.be.
20
FESTIVAL KLASSIEKE MUZIEK
Zomer van Sint-Pieter blijft live Een zomer in Leuven is niet compleet zonder ‘Zomer van Sint-Pieter’: een reeks lunchconcerten vol vertrouwde klassiekers en verrassende ontdekkingen. Ook de negentiende editie zal je weer live kunnen beleven in de Schouwburg, zij het natuurlijk wel op een veilige manier. Vanaf 1 juli serveert 30CC negen weken lang twee concerten per week. Muziekliefhebbers kunnen genieten van meesterwerken van Mozart, Beethoven, Brahms en Schubert, maar ook van de meer moderne klanken van Piazzolla, Bernstein of Gershwin. Alle concerten worden live gebracht door Belgische topmuzikanten en ensembles. Velen van hen hebben een connectie met Leuven en spelen er dus voor hun thuispubliek. Denk maar aan de pianisten Thomas Dieltjens, te gast op woensdag 8 juli met Het Collectief, en Liebrecht Vanbeckevoort, die op woensdag 5 augustus een soloconcert brengt met werk van Bach, Beethoven en Chopin. 01/07 – 27/08 | Schouwburg | tickets & info: www.30CC.be
TOERISME
Geef Leuven een boost! De stad wil handelaars en horeca-uitbaters zoveel mogelijk helpen bij hun heropstart. Dat doet ze onder andere door lokale handel en horeca te promoten. In een eerste fase bij de Leuvenaars zelf, nadien ook bij niet-Leuvenaars via de campagne ‘Ask a Leuvenaar’. En daar kan jij bij helpen door jouw tips voor Leuven te delen. Want wie kent onze stad het best? Jij natuurlijk. Op www.visitleuven.be/boost kan je je favoriete Leuvense shops, hotels, koffiezaken of lunchadresjes opgeven en er eventueel bij vermelden waarom je ze aanbeveelt. Alle tips verschijnen op een handig online platform. Bezoekers en Leuvenaars die wel eens iets anders willen proberen, krijgen daar persoonlijke tips op maat - een avontuurlijke ontdekker krijgt bijvoorbeeld ander advies dan een door de wol geverfde cultuurliefhebber. Zo prikkelen we nog meer mensen om Leuven te ontdekken en geven we onze stad samen een boost! www.visitleuven.be
Tom beleeft
VAKANTIE
Kamperen in de Abdij van Park? Om te kamperen hoef je deze zomer niet ver te gaan. Vanaf 16 juli kan je terecht op verschillende kampeerterreinen op groene plekjes in de stad. Vakantiegevoel verzekerd! De organisatie zorgt voor je tent en voor sanitaire voorzieningen, zoals toiletten, douches en waterkraantjes. Maar je kan er ook wat lekkers bestellen aan de zomerbar en genieten van zomerse activiteiten. Je kan boeken voor één of meer overnachtingen, telkens van donderdag tot zondag. De organisatie strijkt elk weekend neer op een andere plek. Zo kan je gaan kamperen in het Heuvelhofpark en de Abdij van Park. Elke deelgemeente komt aan de beurt. www.kampingkontakt.be
VELE KLEINTJES MAKEN ÉÉN GROOT
Anderhalvemetersessies Van 13 tot 30 augustus vindt elke donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag op twaalf buitenlocaties een ‘anderhalvemetersessie’ plaats - een activiteit waar, vanwege de afstandsregels, telkens een beperkt publiek van kan genieten. Alles samen zijn er meer dan 120: theater- en dansvoorstellingen, films, concerten, gastronomie en activiteiten voor kinderen en jongeren. Sommige activiteiten zijn gratis, andere zijn betalend. Maar je hebt sowieso voor elke activiteit een ticket nodig. Zo kunnen we het aantal deelnemers controleren en ervoor zorgen dat alles helemaal veilig verloopt. Vanaf midden juli vind je het programma van de anderhalvemetersessies op www.leuven.be/ anderhalvemeter. Tickets koop je – ook vanaf midden juli – online of aan de balie van Visit Leuven (Naamsestraat 3). www.leuven.be/anderhalvemeter
‘Leuven is een maat groter geworden’ ‘Mijn dochter is nu zes jaar. Een heel vrolijk, intelligent en mooi kind: een lotje uit de loterij. Normaal gezien gaan we minstens elke week een keertje zwemmen. Maar de voorbije maanden hebben we noodgedwongen veel tijd thuis doorgebracht. Ik heb haar wel leren inlineskaten en we hebben veel fietstochtjes gemaakt. Ik heb zo’n follow me-tandem: ik kan haar fiets vasthaken aan mijn fiets. Heel handig!’ ‘Mijn zus woont twee straten verderop. We spreken elkaar ongeveer iedere dag. Ze is zo goed als blind, maar kan met haar witte stok veilig en gemakkelijk tot bij ons wandelen. Mijn dochter heeft intussen geleerd hoe ze met die handicap moet omgaan – net zoals ik dat vroeger geleerd heb. Ik vind dat ontroerend om te zien. Als mijn dochter nieuwe schoenen heeft, dan roept ze niet: kijk tante! Nee, dan legt ze die schoenen in haar handen, zodat mijn zus ze kan voelen. Mijn zus is mijn held: zo zelfstandig en slim. Ik kijk enorm naar haar op.’ ‘Mijn man en ik gaan ook graag uiteten. Voor de beste pizza in Leuven moet je bij Antico Pizza in HAL 5 zijn. Dat weet iedereen. Er zijn ook heel wat toprestaurants bijgekomen in vergelijking met tien jaar geleden: Barraca, EED, Essenciel... Op dat vlak is Leuven echt een maat groter geworden.’
21
uitLVN Getipt door de gids
5 onbekende parels in Leuven
01 Hartkunstwerk
Heb je in Leuven dat gigantische hart al ontdekt, gemaakt van petflessen? Of heb je al kennisgemaakt met ‘The Lady and the Architect’? Vijf Leuvense stadsgidsen delen hun verborgen parel.
02 De binnentuin van de Sint-Geertruiabdij
03 Kelders van het stadhuis
Maarten Vanwalleghem van Leuven InsideOut
AAN HET WOORD? Jo Celis
AAN HET WOORD? Johan Byloos
van Leuven+
van VIZIT
WAAR? ‘Ga via de Havenkant onder
WAAR? ‘De Sint-Geertruiabdij’
WAAR? ‘Je vindt de kelderdeur aan de
WAAROM? ‘In het rustige parkje heb je
voet van de linkse hoektoren van het stadhuis.’
AAN HET WOORD?
de Balk van Beel door en dan naar rechts.’ WAAROM? ‘Het hart van kunstenaar
Pieter Janssens is gemaakt van petflessen. Een kloppend hart staat symbool voor leven, maar plastic bedreigt ons leven. Goeie kunst heeft altijd een dubbele bodem en roept verschillende emoties op. Het doet je even stilstaan bij de dingen.’ IN DE BUURT VAN? ‘De buurt barst
van de streetart. In het Katelijnepark (Mechelsestraat, ter hoogte van huisnummer 150) zie je een draak. in de Mechelsestraat zelf vind je een magnifieke pauw. Even verderop in de Burchtstraat heeft ook de bekende streetartist Bisser een werk gemaakt. Als je vervolgens de trappen van de Keizersberg opgaat, zie je een verbodsbord met dansende figuurtjes.’ VOOR WIE? ‘Dit is een uitstap voor
het hele gezin. Maak er een toffe kunstzoektocht van!’
een mooi uitzicht op de 15e-eeuwse toren van de Sint-Geertruikerk, een van de ‘zeven wonderen van Leuven’. Hij wordt ook wel ‘toren zonder nagels’ genoemd, want de torenspits is volledig gemaakt van steen, zonder dakleien en dus ook zonder nagels. En de binnentuin heeft nog iets bijzonders: de westelijke gevels zijn opgetrokken uit steenpuin van de Eerste Wereldoorlog. Nadat onze stad in 1914 was afgebrand, verzamelde kanunnik en architect Thiéry, de toenmalige eigenaar van de abdij, brokstukken van interessante huizen, vooral van de Oude Markt. Omdat hij geen vergunning had om die te hergebruiken, plaatste hij een schutting en organiseerde hij er een lawaaierige kermis. Achter de schutting puzzelde hij stiekem de gevels in mekaar!’ IN DE BUURT VAN? ‘De kerk zelf en
het nabijgelegen Klein Begijnhof zijn zeker ook een bezoekje waard.’ VOOR WIE? ‘Mensen die houden van
fantasievolle architectuur en rust.’
22
WAAROM? ‘Het stadhuis is in de
15e eeuw gebouwd boven op de kelders van drie huizen uit de 13e en 14e eeuw. Die kelders, met hun indrukwekkende ton- en kruisribgewelven, zijn bewaard gebleven. Ze zijn absoluut een bezoekje waard, ook omdat ze gebruikt worden als museum van de Mannen van het Jaar. Dat is een vereniging waaraan alle mannen van veertig en ouder mogen deelnemen. Die unieke vorm van verenigingsleven werd in 2011 door Unesco uitgeroepen tot immaterieel cultureel erfgoed.’ IN DE BUURT VAN? ‘Waar de
Muntstraat aansluit op de Tiensestraat, vind je tussen de straattegels een klein kunstwerkje. Dat herdenkt dat hier op 18 april 1902 verschillende jonge mensen werden doodgeschoten die betoogden voor het enkelvoudig algemeen stemrecht.’ VOOR WIE? ‘Alle Leuvenaars!’
Vakantieboek voor alle Leuvenaars De zomer van 2020 wordt er voor veel mensen een in eigen stad. Daarom heeft de stad een vakantieboek gemaakt vol tips voor een ontspannend en avontuurlijk verlof dicht bij huis. Het is de combinatie van alles wat je op reis zoekt: geschiedenis, natuur, cultuur, sport … en het zomergevoel met de familie. Je vindt het boek vanaf begin juli in je brievenbus.
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet Redactie: Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Veerle Vandenborre, Catherine Van Dievoet Fotografie: Layla Aerts, Tim Buelens, Benjamin Brolet (Infrabel), Jan Crab, Marco Mertens, Jan Pollers, Stadsarchief, Rob Stevens, Erard Swannet Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak: Designskills
04 Justus Lipsius- en Janseniustoren
05 Geluidsmuur
AAN HET WOORD?
van Leuven Urban Art
Bo Van Koeckhoven van Leuven Leisure
WAAR? ‘Het steegje ter hoogte van
WAAR? ‘Je kan de torens makkelijk
bereiken via een toffe doorsteek aan het Pater Damiaanplein.’ WAAROM? ‘Hier komt de geschiedenis
echt tot leven. De torens zijn een overblijfsel van de 12e-eeuwse stadsomwalling, en daarmee twee van de oudste bouwwerken in Leuven. De Janseniustoren is bovendien de plek waar bisschop Cornelius Jansenius in de 17e eeuw een werk schreef dat het katholicisme ingrijpend zou beïnvloeden. En je krijgt hier ook nog eens een onverwacht uitzicht op het neogotische Justus Lipsiuscollege. Het water, de natuur, de prachtige torens: ik krijg altijd een vakantiegevoel op deze unieke plek.’ IN DE BUURT VAN? ‘Op de
binnenmuren van de SintAntoniuskapel staat het levensverhaal van Pater Damiaan afgebeeld. Hij ligt sinds 1936 in deze kapel begraven.’ VOOR WIE? ‘Mensen die de
verrassende kant van Leuven willen ontdekken.’
Druk: artoos group
AAN HET WOORD? Elise Gazenbeek
Erasme Ruelensvest 21.’ WAAROM? ‘Als je met de auto of
de fiets langs de Ring rijdt, zie je in een steegje een opvallende muurschildering van een vrouw. ‘The Lady and the Architect’ is gemaakt door het duo Hoodo. Maar als je te voet door het steegje wandelt, ontdek je nog een andere vorm van streetart. De muur tegenover de schildering is een geluidsmuur: kleine hamertjes kloppen op plaatjes, op het ritme van wie voorbij wandelt. Heel origineel!’ IN DE BUURT VAN? ‘Op de hoek van de
Ring en de Weldadigheidsstraat zie je een werk dat Bisser enkele maanden geleden heeft gemaakt. De vos en de vogels zijn geschilderd in een stijl die we niet gewend zijn van hem.’
LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen. LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.
Wil je meer nieuws over Leuven? Schrijf je in op www.leuven. be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.
VOOR WIE? ‘Voor iedereen die houdt
van interactieve kunst. En zeker ook leuk voor kinderen!’ Stadszaken regelen? Start op www.leuven.be. Voor de meeste diensten en producten van de stad moet je vooraf een afspraak maken. Meer info: www.leuven.be/afspraak.
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
@erardswannet De Wijnpers
@funmomlife Heb je de vistrap in het Sluispark al ontdekt?
slac_beeldatelier_kinderen Stoere vikingen van leerlingen van SLAC/Beeldende & Audiovisuele Kunst (9-11 jaar)
@theleuvenlife
Heerlijk terrassen op het Layensplein
@intvisarts Van Ranst is een ster! Leuvense kunst van Intvis, te bewonderen in de Groenstraat